BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE

SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-1561 - SÉNAT Question écrite n° 4-1561
Page 1 sur 3
BELGISCHE SENAAT
SÉNAT DE BELGIQUE
________
________
Zitting 2007-2008
Session 2007-2008
________
________
15 september 2008
15 septembre 2008
________
________
Schriftelijke vraag nr. 4-1561
Question écrite n° 4-1561
van Wouter Beke (CD&V N-VA)
de Wouter Beke (CD&V N-VA)
aan de vice-eersteminister en minister van
Financiën en Institutionele Hervormingen
au vice-premier ministre et ministre des
Finances et des Réformes institutionnelles
________
________
Omgekeerde hypotheek - Invoering in België - Gevaren
Hypothèque inversée - Introduction en Belgique - Dangers
________
hypotheek
ontlening
krediet
krediet op onroerende goederen
bescherming van de consument
vergrijzing van de bevolking
________
hypothèque
emprunt
crédit
crédit immobilier
protection du consommateur
vieillissement démographique
________
15/9/2008
23/10/2008
Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn:
16/10/2008 )
Antwoord
________
Aussi posée à : question écrite 4-1562
________
________
15/9/2008
23/10/2008
Verzending vraag
(Einde van de antwoordtermijn:
16/10/2008 )
Antwoord
________
Aussi posée à : question écrite 4-1562
________
Vraag nr. 4-1561 d.d. 15 september 2008 : (Vraag gesteld
in het Nederlands)
Question n° 4-1561 du 15 septembre 2008 : (Question
posée en néerlandais)
De omgekeerde hypotheek (of “ opeethypotheek “) is een
kredietvorm waarbij een kredietnemer een bepaalde som geld
van een kredietgever kan ontlenen ten belope van een deel
van de waarde van het onroerend goed van de kredietnemer.
Op het onroerend goed wordt een hypotheek genomen door
de kredietgever. De kredietnemer betaalt geen intresten en het
krediet moet slechts worden terugbetaald op het moment dat
de kredietnemer overlijdt of naar een rusthuis gaat. De
kredietvorm wordt verkocht als een mogelijkheid voor de
kredietnemer, mensen op iets gevorderde leeftijd, om op hun
oude dag nog wat van het leven te profiteren door het
verkrijgen van extra middelen. Daarnaast wordt geopperd dat
deze kredietvorm ook een mogelijke oplossing zou kunnen
bieden voor de kosten van de vergrijzing. Deze kredietvorm
wordt momenteel vooral gecommercialiseerd in de Verenigde
Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk en Nederland. In de vorige
legislatuur waren er diverse berichten dat de voormalige
minister van Economie deze kredietvorm ook in België wou
invoeren.
L’hypothèque inversée est une forme de crédit autorisant un
emprunteur à emprunter un certain montant à un prêteur à
concurrence d’une partie de la valeur du bien immobilier de
l’emprunteur. Le prêteur prend une hypothèque sur le bien
immobilier. L’emprunteur ne paie pas d’intérêts et le crédit ne
doit être remboursé qu’au moment où l’emprunteur décède ou
part en maison de repos. Cette forme de crédit est vendue en
tant que possibilité pour l’emprunteur, pour les personnes
d’un âge assez avancé, de pouvoir encore profiter de la vie
dans leurs vieux jours, grâce à des ressources
complémentaires. On avance en outre que cette forme de
crédit pourrait offrir une solution éventuelle au coût du
vieillissement. Actuellement, cette forme de crédit est surtout
commercialisée aux Etats-Unis, en Grande-Bretagne, en
France et aux Pays-Bas.
Aan deze kredietvorm zijn echter heel wat nadelen verbonden
inzake consumentenbescherming. De Belgische
consumentenorganisatie Test-Aankoop en de Europese
Cette forme de crédit présente cependant de très nombreux
inconvénients en termes de protection des consommateurs.
L’association de consommateurs Test-Achats et le BEUC,
Sous la législature précédente, nous avons été informés, par
diverses sources, de l’intention du précédent ministre de
l’Économie d’introduire cette forme de crédit en Belgique.
http://www.senat.be/www/?MIval=/Vragen/SchriftelijkeVraagPrint&LEG=4&NR=15... 15/06/2009
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-1561 - SÉNAT Question écrite n° 4-1561
Page 2 sur 3
consumentenorganisatie BEUC hebben veel kritiek op deze
kredietvorm. Ik geef hier slechts enkele van hun
bekommernissen weer. Volgens deze organisaties is een
dergelijk product enorm duur voor de consument aangezien
de aangerekende interesten veel te hoog zijn in vergelijking
met het verkregen kapitaal. Daarnaast zou een dergelijke
kredietvorm de solidariteit tussen de verschillende generaties
in het gedrang kunnen brengen. Er bestaan met andere
woorden nog aanzienlijke onbeantwoorde vragen met
betrekking tot de opportuniteit van deze kredietvorm. De
partij die het grootste voordeel haalt uit deze kredietvorm lijkt
vooral de kredietgever te zijn.
l’organisation européenne de consommateurs, sont très
critiques au sujet de cette forme de crédit. Je n’exprimerai ici
que quelques-unes de leurs préoccupations. Selon ces
organisations, un tel produit est extrêmement coûteux pour le
consommateur, car les intérêts sont beaucoup trop élevés en
comparaison du capital reçu.
Test-Aankoop eist dat minimum volgende garanties worden
ingebouwd wanneer een dergelijk kredietvorm ook in België
ingang zou maken:
Test-Achats exige de prévoir au moins les garanties suivantes
en cas d’adoption d’une telle forme de crédit également en
Belgique :
1) de kredietgever moet garanderen dat de kredietnemer
levenslang mag blijven wonen, en hij mag de terugbetaling
onder geen beding nog vóór het overlijden of de opname in
een rusthuis vragen;
1) le prêteur doit garantir une occupation à vie du logement à
l’emprunteur, sans pouvoir réclamer le remboursement avant
le décès ou l’admission en maison de repos ;
2) de kredietgever mag bijvoorbeeld geen
overlijdensverzekering opleggen aangezien deze verzekering
erg duur is voor oudere mensen;
3) de kredietnemer moet de mogelijkheid hebben om de
schuldsaldoverzekering in één keer of in gedeelten terug te
betalen, en de kosten moeten beperkt blijven (hooguit drie
maanden intresten);
4) de hypotheek mag slechts op een bepaald percentage van
de waarde van de woning worden gevestigd, bijvoorbeeld
50 %;
5) als de waarde van de woning niet volstaat om de schuld
terug te betalen, mag het tekort niet van de erfgenamen
worden geëist;
6) er moeten neutrale, dat wil zeggen objectieve criteria
worden gebruikt voor de waardebepaling van de woning.
Om deze redenen had ik van de geachte minister graag een
antwoord gekregen op de volgende vragen:
1)Is de geachte minister op de hoogte van deze problematiek?
Wat is zijn standpunt betreffende deze kredietvorm?
En outre, une telle forme de crédit pourrait compromettre la
solidarité entre les différentes générations. En d’autres termes,
il reste encore d’importantes questions sans réponse
concernant l’opportunité de cette forme de crédit. La partie
qui en tire le plus gros avantage semble surtout être le prêteur.
2) le prêteur ne peut, par exemple, imposer la souscription
d’une assurance décès, celle-ci étant très coûteuse pour les
personnes âgées ;
3) l’emprunteur doit pouvoir rembourser le solde restant dû en
une fois ou en plusieurs fois, et les frais doivent rester limités
(trois mois d’intérêts maximum) ;
4) l’hypothèque ne peut porter que sur un certain pourcentage
de la valeur de l’habitation, par exemple 50 % ;
5) si la valeur de la maison ne suffit pas au remboursement de
la dette, le solde ne peut être réclamé aux héritiers ;
6) des critères neutres – c’est-à-dire objectifs – d’évaluation
de l’habitation doivent être utilisés.
Je souhaiterais, pour ces raisons, obtenir une réponse du
ministre aux questions suivantes :
1) Le ministre est-il au courant de cette problématique ?
Quelle est sa position concernant cette forme de crédit ?
2) Partage-t-il les craintes de Test-Achats et du BEUC quant
aux dangers potentiels générés par cette forme de crédit ?
3) Quelle est la position de la CBFA en la matière ?
2)Deelt hij de mening van Test-Aankoop en de BEUC dat
deze kredietvorm heel wat potentiële gevaren oplevert?
4) A-t-il l’intention d’élaborer un cadre législatif pour cette
forme de crédit ?
3)Wat is het standpunt van de CBFA inzake deze materie?
5) A-t-il l’intention d’interdire cette forme de crédit en
Belgique ?
4)Is hij zinnens een wetgevend kader uit te werken voor deze
kredietvorm?
5)Is hij zinnens deze kredietvorm in België te verbieden?
Antwoord ontvangen op 23 oktober 2008 :
Réponse reçue le 23 octobre 2008 :
De problematiek omtrent het omgekeerd woonkrediet is
inderdaad sedert enige tijd gekend,
La problématique relative au crédit- logement inversé est en
effet connue depuis un certain temps déjà.
De Beroepsvereniging voor het krediet (BVK) heeft de
minister die destijds bevoegd was voor Economie einde 2006
een nota bezorgd met een aantal voorstellen tot wijziging van
de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet om het
toekennen van een omgekeerd woonkrediet wettelijk te
omkaderen. De voorstellen van de sector alsook voorbeelden
van soortgelijke kredieten die in de omliggende landen
worden gecommercialiseerd, werden toegelicht op een
studiedag die door het Belgisch Financieel Forum op 8 mei
2007 werd georganiseerd. De voorstellen van de BVK werden
Fin 2006, l'Union professionnelle du crédit (UPC) a transmis
au ministre en charge d l'époque de l'Économie une note
comportant une série de propositions de modification de la loi
du 4 août 1992 relative au crédit hypothécaire en vue
d'instaurer un cadre législatif spécifique pour l'octroi d'un
crédit-logement inversé. Les propositions du secteur ainsi que
des exemples de ce type de crédit commercialise dans les pays
voisins ont été commentés lors d'une journée d'étude
organisée par le Forum financier belge le 8 mai 2007. Les
propositions de rupc ont par la suite été amendées et coulées
http://www.senat.be/www/?MIval=/Vragen/SchriftelijkeVraagPrint&LEG=4&NR=15... 15/06/2009
SENAAT Schriftelijke vraag nr. 4-1561 - SÉNAT Question écrite n° 4-1561
Page 3 sur 3
nadien bijgewerkt in een tekst die in april .2008 aan de
regering werd overhandigd. Daarin is niet langer sprake van
omgekeerd woonkrediet maar wel van "pensioenkrediet".
dans un texte qui a été transmis au gouvernement en avril
2008. 11 n'y est plus question de crédit-logement inversé mais
de "crédit-pension".
Ook Test Aankoop heeft rond deze kredietvorm een seminarie
georganiseerd dat op 18 april 2008 heeft plaatsgevonden.
Test Achats a également consacré un séminaire à cette forme
de crédit, séminaire qui s'est tenu le 18 avril 2008.
Zoals dit het geval is voor de meeste financiële producten,
zijn aan deze kredietvorrn zowel voordelen als
Comme tel est le cas de la plupart des produits financiers,
cette forme de crédit présente d la fois des avantages et des
inconvénients, voire des risques pour le consommateur. Elle
permet en premier lieu de mobiliser. la valeur de l'habitation
sans que le bénéficiaire du crédit soit obligé de quitter son
habitation. Cette forme de crédit peut ainsi apporter une
réponse aux besoins de financement croissants d'une
population vieillissante, Il est clair toutefois qu'elle comporte
également des inconvénients et des risques pour le
consommateur, Il est donc évident que la commercialisation
d'une telle forme de crédit exige un encadrement législatif
adéquat, prévoyant des règles appropriées en matière de
protection des emprunteurs. Tel est également le message que
la Commission bancaire, financière et des assurances (CBFA)
a délivré au gouvernement.
nadelen/risico's voor de consument verbonden.. Deze
kredietvorm laat in de eerste plaats toe om de waarde van de
woning te mobiliseren zonder dat de kredietbegunstigde zijn
woning dient te verlaten. Deze kredietvorm kan aldus een
middel zijn om tegemoet te komen aan de toenemende
financieringsbehoeften van een vergrijzende bevolking. Het is
echter duidelijk dat aan deze kredietvorm ook nadelen en
risico's voor de consument zijn verbonden. Het is daarom
evident dat de commercialisering van een dergelijke
kredietvorm een goede wettelijke omkadering vereist, met
passende regels ter bescherming van de kredietnemers. Dit is
ook de boodschap die de Commissie voor het bank-, financieen assurantiewezen (CBFA) aan de regering heeft gegeven.
De regering onderzoekt momenteel de elementen van het
dossier. Indien een wettelijk initiatief wenselijk wordt geacht
zal dit initiatief zorgvuldig warden voorbereid, rekening
houdend met de nood aan een passende omkadering van de
risico's ter bescherming van de consumenten, maar ook met
de leefbaarheid van het product want het heeft weinig zin om
een wettelijk kader te creëren waarin geen enkele financiële
instelling geïnteresseerd is.
Le gouvernement examine actuellement les éléments du
dossier. Si une initiative d'ordre législatif est jugée
souhaitable, cette initiative sera soigneusement préparée, en
tenant compte de la nécessité d'un encadrement adéquat des
risques en vue d'assurer la protection des consommateurs,
mais également de la viabilité du produit, car il serait peu
judicieux de créer un cadre législatif qui n'intéresserait aucun
établissement financier.
http://www.senat.be/www/?MIval=/Vragen/SchriftelijkeVraagPrint&LEG=4&NR=15... 15/06/2009