Peace Corps Ciluba. Livre du formateur

Transcription

Peace Corps Ciluba. Livre du formateur
Ciluba. Livre du Formateur
(Ciluba. Teacher's Manual)
Hosted for free on livelingua.com
PREFACE
WV. .11
AIM.
IMMO
Le present manuel est une reforte dc l'anci(=n.
des remarques formulecs per nos formateurs ut
l'ont utilise pen.!.ant riusieurs stages.
il a
I1 t.st ne
m. stagiaires qui
con -,;u pour repondre
aux objectify suivants
1. Transmettre ,fficacem.nt un_ ncuvelle langu, a un stagiaire moyen.
la langue a AlseiE;ner est la langue ,earl;u.
2. Permettrc aux st-.,giaires de fonctionner thins
langue apres un
delai d'au moins six semainos.
3. Transmettre in clature du pays hote a travers lus structures, les
textes et les sujets ch. discussions.
Ce manuel est complete par des lecons "speciales" constituees
essentiellement d'exercices dc grammaire, de contes, de textos et
de vocabulaire techniqus en rapport avec chaque programme, et de
proverbes.
En pratique, ce manuel reste ouvcrt a l'adaptation aux
differents niveaux des stagiaires.
Ce travail est le fruit d'un effort indivis de plusieurs
Quit nous soit permis du lour dire un mot
personnes.
Lux c'est le staff dirigeant
:
:
mcrci.
Brad Favor, Kayego Bwaratsi
et Charles HLndrix pour la conception et 1: financement du projet ;
c'est Rwanika Lwisha nolzr l'orientation
c'est enfin pour la redaction :
Mwantuali Epoka et Tamaru Surandi (Lingala), Tembue Zcmbele et Tshiteya
Tshikala (ciluba), Amani Halyamuntu ct iorisho Mali Aishe (Swahili),
Musambi Mayele ct
havinga (Kikongo), Usungo UlunguKinyamba
(Otetela).
Puissc lcur tr avail atteindre 1Ps buts vises.
du present manuel, egaiLm,.:nt t:n mot
:
Aux utilisateurs
vos rennarques seront toujours les
bienvenueo.
Pour la Coordination de Langues,
RWANIKA Mwisha
BUKASA Kalonji
MWANTUALI Epoka
Ce mercredi, 21 mai 1986.
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA KUMPALA
1. Ecrivez au tableau i
Donnes-en le sene en-serrant la mail
i cheque stagiaire, dites cheque fois t
4
tlig,
1°12.
2. Verifies la comprehension en sollicitant
la salutation de la part de cheque
stagiaire (n'insistez pas sur la
irononciation).
3. Travaillez le mot :
Le formateur donne le modele de
prononciation.
J2Z2.1
4. Ajoutez le nom du stagiaire
41.22:2.42r8
5. (iaque stagiaire repete cette formule
(moyo) avec le nom d'us autre stagiaire.
6. Sollioitez la formule
et repondez y par t
..
mo 0
WitaoPau3.
7. Verifies la comprehension de Ee mo o
en disant
moyo a cheque stagia e*
8. Travailles s ..
Les stagiaires se sapient.
H
Ee
9. Faites l'echange de salutation avee un
stagiaire et presentet en mettant un
point d'interrogation (?) au
tableau :
IPIP
10. Travaillez :
Malu kayji 9
0.
**
m°""1.
Mal,..1 2ca i
11. Sollicitsz l'expression p ..
et montrez beaucoup d'egthousiasmo
en repondant par 8
Malu ka i ?
Malu mimpa
12. Verifies la comprehension et travaillez.
13. Montrez aux stagiaires que cette expres.
sion est dite aussi 1
Malu bimpa.
14. Travailles
Malu bimpa
h0,
5
Hosted for free on livelingua.com
D.I
2.
15. En sollicitant la question
de la part des stagiaires, alternez les reponses :
Malu kayi
:
tia.1.ubiLIL1 a et Maltukliim as
16. Introduisez, avec moins d'enthousiasme
la phrase :
en reponse a la question :
Malu bimakakese.
17. Travaillez
Malu bimpa/mimpa kakese
18.
:
ndez aux stagiaires de faire
hange suivant :
Malu kayi ?
StA
moyo
StB : Ee moyo
StB
Malu kayi ?
Malu bimpa/mimpe (kakese)
19. Avec un stagiaire, faites cet
echange, (comm'ncez par le
saluer)
Fcrm. : Steve
:
ESEaEll
3tSt.
Malu kayi ?
Form. : Malu bimpe (kakese)
200 Apres cet echange et immediatement
apres malu bimpe (kakese), enchafnez avec :
Amu wewe.
tmliiiemawar..
21. Donnez le sens de :
par le geste de la main.
Amu wewe
22. Travaillez amu wewe en le reliant a :
Mali bimpe.
23. Reprenez l'echange appris jusqu'ici
et ajoutez :
Montrez plus d'enthousiasme quand vous
introduisez cette structure.
Ndi bimpe
24. i;xpliquez Ndi bimpe et verifiez la
comprehension.
Travaillez :
Montrez moins d'enthousiasme quand
vous introduisez la structure
et travaillez-la.
Ndi, bimpe
Ndi bimpe kakese.
6
Hosted for free on livelingua.com
D.I
26. Demandez aux stagiaires de faire
cet echange
3.
my°
St.A
St.B :
St.B
St.A
St.B
27. Ecrivez votre nom au tableau et
dites :
Be moyo
Malu kayi ?
Malu bimpa (kakese) amu wewe
Ndi bimpe.
Dina dianyi nTshiteyra
28. Verifiez la comprehension si chaque
stagiaire peut essayer de repeter
l'expression :
en y ajoutant on propre nom.
(N/insistez pas sur la prononciation).
Dina dianyi
29. TravailIez :
Insistez sur la prononciation du n
au besoin exagerez cett3 prononciation pour montrer son importance
dans la structure.
dina diani n
30. in designant un stagiaire dites
dina dieba n
....m....
:
31. Verifiez la comprehension et travaillez
l'expression :
32. Marquez un point d'interrogation (?) au
tableau et dites : ......
Insistez aussi sur la prononciation
de ns7
dina dioba n
dina dieba nnoallyi ?
33. Verifiez la comprehension et travaillez
la question :
34. Posez la question :
a chaque stagiaire et qu'ils repondent
weal/
Dina aieba nnanyi ?
:
qina dieba
dina dianyi n
?
....y...ammarabamarNrauw.aa.JJIMI.M
35. Demandez aux stagiaires de se poser la
meme question et d'y repondre
......,
:
St.A. :
St.B
)6. Apris cet exercice (35)1 profitez de
la derniere reponse :
pour introduire :
en indiquant le stagiaire en question.
Presentez cette structure avec un bon
contact visuel et des gestes appropries.
dina dieba nnganyi ?
dina dianyi n
dina dianyi
dine dienda n
411/
ARDEN
Hosted for free on livelingua.com
10
7
D.I
37. Verifiez la comprehension et
travaillez :
diva dienda
38. Posez la question :
au stagiaire A en indiquant le
stagiaire B.
dine diz;nda nnearld
?
39. DemEndez aux stagiaires de
se poser la
question :
?
40. Le formateur presente tout le
dialogue
seul (1)
joue le r8le de J. et un autre stagiaire joue le role de B (2)
Demandez aux stagiaires de faire
cet
&change (3) :
St.A :
moyo
St.B
moyo
St.B : kalu kayi ?
St.A : Malu bimpe, amu wewe
St.B
Ndi bimpe (kakese)
St .:+. :
Dina dieba nrianyi 2
St.B : Dina dianyi
St.B
Dina dieba nnganyi ?
St.A : Dina dianyi
St.B : Dina dienda nnganyi
2
St.A
Dina dienda n
41. En vous servant de
quelques noms de
personnes du Centre introduisez :
et dites :
Verifiez la comprehension si
chaque
stagiaire peut dire :
43. Travaillez
:
muena
Ndi muena Zaire
Ndi muena Amerika.
Ndi muena
OMMINO101.411.1.111
.1111111=11.1111
44. Drill de substitution
sim le
Ndi muena Zaire
Ndi muena Amerika
1. frika
-
Ndi muena zrika
2. France
3. Kasai
4. Texas
-
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
muena
muena
muena
muena
muena
France
Kasai
Texas
logo
Shaba
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
muena
muena
muena
muena
717ade
" r,
Kivu
Amerika
Hosted for free on livelingua.com
17117--
5. EiT
6.
7.
8.
9.
Shaba
Floride
Kivu
Amerika
10. MY77-
-
8
5.
45. En indiquant un stagiaire, dites :
Udi muena Amerika
46. Verifiez la comprehension et
travaillez : OOOOO .502.09,20020iL OOOOOOOO
Udi muena Amerika
47.
Drill de subLtitution sim le
Udi muena Zaire
Udi muena Amerika
1. hfrika
2. France
3. Kasai
4. Texas
5. 22ga
6. Shaba
7. Floride
8. Kivu
9. Amerika
10. Zaire
-
Udi muena Afrika
-
Udi muena 7177nce
-
Udi
Udi
Udi
Udi
Udi
muena
muena
muena
muena
muena
Kasai
Texas
Mo.
Shaba
Floride
Udi muena MI
Udi muena =1......
Amerika
Udi muena Zaire
48. Presentez :
Expliquez en mettant un point d'interrogation au tableau.
Udi muenaarifztni
49. Verifiez la comprehension et travaillez
la question.
50. Demandez aux stagiaires de se poser
cette question et d'y repondre.
51. En indiquant un stagiaire, introduisez
la 3ene personne :
adi muena Amerika
52. Verifiez la comprehension et travaillez..
adi muena
53. Demandez aux stagiaires de faire un
contraste entre la 2eme et is
3emB personne :
udi muena
54. Presentez le mot :
en prenant la place d'un stagiaire,
dites :
adi muena
Mulouti
55. Verifiez is comprehension et travailleze
.11
Hosted for free on livelingua.com
D.I
56. Posez cette serie des questions
et demandez aux stagiaires de
se les poser
:
57. Par opposition, presentez et
expliquez
6.
- Ndi muena nganyi
udi muena nganyi
- udi muena nganyi
?
?
?
MulonZeshi
58. Verifiez la comprehension et travaillez..
59. Demandez aux stagiaires de faire
l'exorcice suivant :
60. En vous indiquant vous -memo et en
indiquant chaque stagiaire, puis
pour faire ressortir le contraste,
en indiquant un objet et ou un
animal, presentez :
61. Verifiez la comprehension et travaillez
en rattachant Muntu aux trois premires
personnes du singulier du verbe gtre :
ElLaalaul, udi mulongeshi
udi muloui, 21121119alleit
Muntu
Ndi muntu
Udi muntu
Udi muntu
62. Mettez le signe lh au tableau, et
en vous servant d'un croquis ou d'une
photo d'un homme, presentez
Muntu mulume
63. Travaillez :
Muntu mulume
64. De la mgme maniere que la note 62
presentez et travaillez :
Muntu mukaji
N.B.
: Mottre le signe
tableau.
) au
65. Demandez aux stagiaires do faire la
pratique de ces deux mots en se servant
de trois premieres personnesdu
verbe gtre :
Ndi muntu mulume
Udi muntu mukaji
Udi muntu mulume.
10
Hosted for free on livelingua.com
D.I
7.
66. En vous servant d'une alliance, d'un
croquis ou d'une photo de mariage,
presentez :
Musela
67. Verifiez la comprehension et travaillez.
68. Presentez et expliquez par opposition
le mot :
(Ausela
mujika)
Mujika
69. Demandez aux stagiaires de pratiquer
mujika et mu_ sela en se servant des
3 premieres personnes du singulier
du verbe etre :
70.
Ndi mujika
Udi musela/mujika
adi mujika/musela
Drill - substitution complexe
Ndi muena Zaire
Ndi muena Amerika
1. Udi
2. tilueilc.tAwanjo-c
3.
4.
5.
6.
Udi
Mulongi
Mulongeshi Ndi
Musela
8. Mu ika
9. Muntu muluma 10. lidai
11. U di
12. Muntu mukali 13. Musela
Udi
Udi
Udi
Udi
Udi
muena Amerika
muena kfrika
muena hfrika
mulongi
mulongeshi
Ndi h.alongeshi
Ndi
Ndi
Ndi
adi
-r-r
udl
Udi
Udi
musela
mujika
muntu muluma
muntu muluma
muntu muluma
muntu mukaji
musela
71. Presentez la question :
Reagan
e la anyi ?
72. Verifiez la comprehension et
travaillez.
73. Sollicitez la meme question :
et repondez-y par l'affirmatif
Reaanadinusclaani ?
Iowa, Reagan udi musela.
74. Verifiez la comprehension et
travaillez Eyowa.
75. Demandez aux stagiaires dc repondre affirmativement a ces questions et de
se les poser ensuite :
Ndi mujika/musela anyi ?
Udi mulongi/mulongeshi anyi
- Udi muena Texas/Kasai anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
D.I
8.
76. Faites reneter individuellement la
question Udi.
anyi ? et, au
dernier stagiaire, sollicitez la mere
question et repondez-y en secouant
negativement la tete :
Tshiena
to.
77. Verifiez la comprehension et travaillez.
78.
Drill de substitution simple
Tshiena muena Zaire to
Tshiena muena Togo to.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Mulongi
Mulongeshi
Muntu mulume
Muntu mukaji
Muena France
Muena Zaire
-
-
Tshiena
Tshiena
Tshiena
Tshiena
Tshiena
Tshiena
mulongi to
mulongeshi to
muntu mulume to
muntu mukaji to
muena France to
muena Zaire to
79. Demandez aux stagiaires de repondre
a ces questions :
Udi muena Kasai anyi ?
Udi mujika/musela anyi ?
Udi mulongeshi anyi ?
80. Demandez aux stagiaires de se poser
les mimes questions.
81. Faites repeter individuellement la
question Ndi
anyi 7, puis au
dernier stagiaire, sollicitez la meme
question et repondez-y par :
.....
Kuena e.. to.
82. Verifiez la comprehension et travaillez.
83.
Drill - Substitution simple
Kuena muena Amerika to
Kuena mulongi to
1.
2.
3.
4.
5.
63
Muntu mukaji
Mulongeshi
Muena Zaire
Muntu muluma
Mujika
Musela
Kuena muntu mukaji to
-
-
Kuena mulongeshi, to
Kuena
Kuena
Kuena
Kuena
muena Zaire to
muntu muluma to
mmjika to
musela to
84. Demandez aux stagiaires de repondre
aux questions suivantes
12
Ndi
- Ndi
Ndi
Ndi
mulongi anyi ?
muena Amerika anyi ?
muntu mukaji/muluma anyi ?
mujika/musela anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
D.I
9.
85. Faites repeter individuellement la
question :
puis, sollicitez la meme question
et repondez-y par
Reagan Udi mujika anyi ?
Reagan kena mujika to.
:
86. Verifiez la comprehension et
travaillez la reponse
- Jane Fonda Udi muntu mulame
anyi ?
- Frank Sinatra Udi muena
Kenya anyi ?
- Batman Udi musela anyi ?
Clarck Kent Udi muena Afrika
anyi ?
- Brad Udi mulongeshi anyi ?
- Tina Turner Udi muena Zaire
anyi ?
87. Posez ces questions aux stagiaires
Drill - Substitution complexe
88.
Tshiena muena Gabon to
Kuena muena Gabon to
Kuena mu ika to
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
$9.
Kena
Muena France
Kuena
Mulongi
Muena Amerika
Kena
Mulongeshi
Tshiena
Kuena
Musela
-
-
4
Kena inujika to
Kena muena France to
Kuena muena France to
Kuena mulongi to
Kuena muena Amerika to
Kena muena Amerika to
Kena mulongeshi to
Tshiena mulongeshi to
Kuena mulongeshi to
Kuena musela to
Drill de transformation
Ndi mu kalasa
Tshiena mu5elat
1. Udi muntu mukaji
toi79L
2. Ndi
3. Udi mujika
4. Ndi muena France
5. Udi mulongeshi
6. Udi muntu mukaji
to.
Kena muntu mukaji to
Tshiena mulongi to
uena muiLkci. to
Tshiena muena France
Kuena mulongeshi to
Kena muntu mukaji to
90. Selon le stage, presentez :
a. En citant le nom de l'infirmier(e)
du stage :
Munganga
b. En citant le nom du coordinateur
technique du stage et au besoin
celui d'un stagiaire de la classe
13
Muena malu a mubidi
Muenaformalu
mishipa
Hosted
free onalivelingua.com
D.I
10.
Muena
Muena
Muena
Muena
malu
malu
malu
malu
a
a
a
a
madimi
bumun i
mpokolo
mbulubulu
Muena maluajmats
91. Verifiez la comprehension et
travaillez chacune de ces expressions selon le cas.
92. Dialogue recapitulatif.
A.
B.
B.
A.
B.
B.
A.
B.
A.
B.
A.
B.
A.
N.B.
moyo
Ee, moyo
Malu kayi ?
Malu mimpe amu wewe
Ndi bimpe (kakese)
Dina dieba nnganyi ?
Dina dianyi n
Udi muena nganyi ?
Ndi muena Amerika
Udi mulongeshi anyi ?
Tshiena mulongeshi to, ndi mulongi.
Waya bimpe.
Washala bimpe.
= Partant du dialogue ci-dessus
enseignez waya bimpa et
washala bimpa
93 Exercice recapitulatif :
Exigez 2 formes de reponse (affirmative et negative)
Ndi mulongi anyi ?
Udi mulongeshi anyi ?
Mobutu adi muena Amerika anyi ?
Michael Jackson udi muntu
mukaji anyi ?
Ndi munganga anyi ?
Udi muntu muluma/muntu mukaji
anyi ?
EXERCICES
1. Les stagiaires preparent un dialogue similaire a celui qui seLtrouve au
debut de la premiere leceot de leur livre. Its le presentent deux
a deux devant la classe.
2. Its imaginent une situation oil deux amis, un americain et un zairois
rencontrent un autre americain, inconnu de deux amis.
L'americain ne
parle pas Tshiluba et le Zairois ne pas Anglais. L'americain qui est
ami au zairois fera l'interprete. Le role du zairois peut tre joue
par un autre stagiaire qui, lui, posera des questions au sujet de
l'autre americain.
(Exemple : son nom, sa provenance etc.).
14
Hosted for free on livelingua.com
D.I
11.
L'americain ami au zairois posera ces questions en anglais a son
compatriote et traduira les reponses pour son ami zairois.
La scene se jouera devant la classe.
N.B.
: - Le formateur doit se limiter au vocabulaire de la premiere
lecon et aux structures de cello -ci.
- Il doit a tout prix eviter l'empioi de nouveau mots et
de nouvelaes structures.
15
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIBIDI
1, Revisez la formule de salutation
et la presentation par une dramatisation :
N.B. : Pour faire passer le dialogue
ci-dessus, it suffit de mettre
le schema ci-apres au tableau
et de demander aux stagiaires
d'utiliser les mots-cles y
figurant
12.
A. Moyo
B. Ee moyo
A. Malu kayi ?
B. Malu mimpa, amu wewa ?
A. Ndi bimpa. Dina diea. nngeny'
B. Dina dianyi n
A. Udi muena nganyi ?
B. Ndi muena Amerika.
A. Udi mulongeshi anyi ?
B. Tshiena mulongeshi to ; ndi
mulongi, Kayego udi mulongeshi
anyi ?
A. Kayego kena mulongeshi to.
Ndi
mulongeshi anyi ?
B. Kuena mulongeshi to, udi mulong4.
Waya bimpa.
A. Washala bimpa.
A. Moyo
B.
A.
B. ----,
A.
B.
A.
B.
A.
B.
8.1mblin:wa
muena
?
.
mul 4geshi
to ;
A. Kayego
?
.
to. Ndi mulon-
geshi ------?
B.
to,
ai
.
2. En designant la salle de classe,
p-esentez :
puis, travaillez.
3. En montrant par un geste que vous etes
dans la classe, presentez :
. Waya
Kalasa
Ndi mu kalasa
4. 116rifiez la comprehension et travaillez.
5. Suggerez d'aittres places telles que
Afrika, Zaire, Kizyt.ti Buravu, Centre,
demandez aux stagiaires de pratiquer la
proposition mu dans une phrase
16
Ndi mu Jifrf.ka
Udi mu Zaire
Udi mu Kivu
Hosted for free on livelingua.com
etc.
6. Demandez aux stagiaires de se poser
les questions :
7.
- Ndi mu Bukavu anyi ?
- Udi mu hfrika anti ?
- Ndi mu kalasa anyi ?
Drill de substitution complexe
Ndi mu Zaire
Udi mu Zaire
Udi mu Bukavu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Ndi
Afrika
Udi
Centre
Udi
rifre
Ndi
Bukavu
Kalasa
-
Ndi
Ndi
Udi
udi
Udi
Udi
Ndi
Ndi
Ndi
mu
mu
mu
mu
mu
mu
mu
mu
mu
Bukavu
hfrika
Afrika
Centre
Centre
Zaire
Zaire
Bukavu
kalasa
8. Reprenez la structure ndi mu Zaire et
ajoutez la question en mettant un point
d'interrogation au tableau :
Udi penyi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez la question.
9. Les stagiaires pratiquent la question
et y repondent
10. Reprenez avec indication ndi...,
udi..., ndi mu Bukavu avec geste
indiquant l'ensemble de la classe,
pr6sentez :
A.
B.
A.
B.
A.
B.
Udi
Ndi
Udi
Udi
Ndi
Udi
penyi ?
mu Zaire
penyi ?
mu Afrika
penyi ?
mu Bukavu.
Tudi mu Zaire
Verifiez la comprehension et invitez
les stagiaires a reprendre la structure avec geste.
11. Travaillez la structure
Tudi mu Zaire
12. Posez la question
et demandez aux stagiaires de se poser
la mgme question et d'y repondre.
Tudi penyi ?
13. En vous servant du tudi, pr'sentez le
pluriel de la classe mu/ba.
Verifiez la comprehension et travaillez.
Tudi bantu.
Hosted for free on livelingua.com
17
14. Ajcutez balume et bakaji et
travaillez
Tudi bantu balume
Tudi bantu bakak
15. Exercice de transformation
singulier - pluriel
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
:
muntu
mulongi
mulongeshi
muena Amerika
muntu mukaji
muntu muluma
musela
mujika
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
ONO
-
bantu
balongi
balongeshi
bena Amerika
bantu bakaji
bantu baluma
basela
bajika
Selon le stage
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
(N.B.
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
muena malu
muena malu
muena malu
muena malu
muena malu
muena malu
munganga
a
a
a
a
a
a
mishipa
mubidi
mpokolo
bumunyi
ngomba
mbulubulu
-
bena malu a
bena malu a
bena malu a
bena malu a
bena malu a
bena malu a
bamunganga
mishipa
mubidi
mpokolo
bumunyi
ngomba
mbulubulu
: Expliquez l'exception dans
ba munganga)
16. Dites en vous indiquant ndi mulongeshi
et avec un geste, presentez nudi :
Nudi balongi
17. Demandez aux stagiaires de faire des
phrases salon ce modele
18.
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
tudi
Ndi muena Amerika
Nudi bena Amerika
Ndi mulongi
Nudi balon i
Nudi mu zaire
Ndi mulaire
Drill de substitution simple
Nudi bena Amerika
Nudi balongi
1.
2.
3.
4.
Balonseshi Bena Zaire Bantu bakaji Bantu balume -
5. Liar/EL
6. Bona Amerika -
Nudi
Nudi
Nudi
Nudi
Nudi
Nudi
balongeshi
bena Zaire
bantu bakaji
bantu balume
balongi
bena Amerika
19. Isolez un groupe des stagiaires et presentez
en les designant
Verifiez la comprehension et travaillez.
18
Badi balongi
Hosted for free on livelingua.com
D.II
15.
20. a) Les stagiaires pratiquent badi en
repondant aux questions
- Badi penyi ?
- tadi balongi anyi ?
- Badi bena Amerika anyi
b) En se servant des noms, les stagiaires
construisent des phrases :
p
21.
- Steve ne Paul badi mu kalasa
Willetne-Tom badi bena Amerika
Drill de transformation
udi mu kalasa
badi mu kalasa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
udi
udi
udi
udi
udi
udi
udi
udi
mu Zaire
mu Bukavu
mulongi
mu Afrika
muena Amerika
mulongeshi
muena Zaire
mu kalasa
badi mu 'Loire
-
-
Badi
badi
badi
badi
badi
badi
badi
22. Posez ces questions aux stagiaires
23. Ecrivez au tableau et expliquez
l'infinitif kulonga en mimant
l'acte d'etudier, presentez
mu Bukavu
balongi
mu ;drika
bena Amerika
balongeshi
bena Zaire
mu kalasa
Nudi balongi anyi ?
- Tshiteya ne Bukasa badi mu
Centre anyi ?
- Mulowayi ne Tembue, tudi
balongeshi anyi ?
- Karen ne Tom, nudi bena
Amerika anyi ?
Balongi badi mu kalasa anyi ?
- Bena Amerika badi mu Bukavu
anyi ?
Ndi ndonga Tshiluba.
p
24. Apres avoir travaille ces phrases,
ecrivez les 3 premieres personnes du
singulier du verbe kulonga au tableau
en insistant sur le fait que n+1 = nd
25. En vous adressant a un stagiaire,
dites
puis, marquez un point d'interrogation
811 tableau et presentez
Verifiez la comprehension, puis sollicitez la mgme question et
repondez-y par :
Travaillez la question et la rLponse.
Ndi ndonga Tshiluba
Udi ulonga Tshiluba
Udi ialon a Tshiluba
Udi ulonga Tshiluba
UdiulaELani?
Ndi ndonga Tshiluba ne Francais
Hosted for free on livelingua.com
19
D.II
27. raites faire 1,extension en posant
ce genre de questions :
16.
(nom) udi ulonga tshinyi ?
- udi ulonga Tshiluba ne Francais anyi
- udi ulonga Tshiluba ne Francais
penyi ?
28. Presentez et expliquez le verbe
kulongesha par opposition au verbe
kulon a : udi mulongi, udi ulonga
shiluba
29. Demandez aux stagiaires de faire une
narration basee sur ce modele.
Amenez-les a utiliser toutes les
3 personnes du singulier des
verbes kuloma et kulongesha
Ndi mulongeshi, ndi ndongesha
Tshiluba.
ndi mulongi, ndi ndonga Tshiluba
udi mulongeshi, udi ulongesha
Tshiluba
udr i mulongi, udi ulonga
.
udi mulongeshi, udi ulongesha
30. Avec des mimiques, presentez le
verbe
puis dans la phrase
31. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres
personnes du verse kulala an tableau ...
32. Pour pratiquer ce verbe, posez des
questions telles que :
33. En citant quelques langues telles
que Anglais, Franpis,, Tshiluba,
Espagnol etc., presentez le mot
Kulala
Ndi ndala
Ndi ndala
udi ulala
udi ulala
Udi ulala mu Centre anyi ?
- Directeur udi ulala penyi ?
Udi ulala bimpa mu Centre anyi ?
- etc,
Nuakulu
34. Verifiez la comprehension et travaillez.
35. Presentez, avec mimique
NcH.
36. Verifiez la comprehension et travnille7
en insistant sur _gra:
20 Hosted for free on livelingua.com
D.II
37. Presentez ensuite la conjugsison des
3 fremieres personnes du singulier
du verbe kuakula
(N.B.
17.
Ndi ngakula
Udi wakula
Udi wakula
: U suivi d'une voyelle deviant
w en position initiale
udi wakula
Udi wakula)
38. Posez cette eerie des questions
39.
Drill
-
Udi wakula Anglais bimpa anyi?
- udi wakula muakulu kayi mu
Centre ?
- udi wakula Tshiluba penyi ?
- udi wakula Tshiluba ne nganyi?
- Reagan Udi wakula muakulu kayi
mu Congres ?
- udi wakula Tshiluba ne mulongeshi anyi ?
- Ndi ngakula muakulu kAYi mu
kalasa ?
Substitution complexe
nfli ndonga Tshiluba
ndi ndonga Fran ais
ndi ndongesha rancais
Udi
2. wakula 1.
3. u- ,'
-
4. itlongeslia
-
5. Tshiluba
6.
7. na4,
8. 1,1 ongesha
9. AU.
10. mu Centre
11. ila3M.
12. =.
13. ndi
Udi
Francais
T."' Ulongesha
.
udt wakula Francais
udi 7611717 Francais
la ulongesha Francais
udi ulongesha Tshiluba
udi ulonga Tsh=7--all ndonga Tshiluba
ndi ndongesha Tshiluba
AdiAlongesha Tshiluba
Uli Ulongesha Tshiluba mu Centre
i)di Ulala mu Centre
iohn Adi Ulal- mu Centro
ALndala mu Centre
40. Avec un mairiel annroprie,
presentez :
Ndi ndia
41. Verifiez la coMprehension et travaillez.
42. Ecrivez la canjugaison des 3 premieres
personnes du pingulier du verbe kudia
au tableau
ndi ndia
udi udia
Udi adjs.
21
Hosted for free on livelingua.com
18.
43. Pr4sentez avec un geste
approprie
Ndi nnua kale
44. Verifiez la comprehension et travaillez.
45. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres
personnes du singulier du verbe
kunua au tableau
46. Avec mimique, presentez
Ndi nnua
udi unua
Ad/ unua
Ndi
:
nnaya ping-Tong
47. Verifiez la comprehension et travaillez.
48. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres
peraonnes du singulier du verbe
kunzu
ndi nnaya
4AL.4212a,
udi unaya
49.
Drill - Substitution complexe
ndi nnaya ping-pong
ndi nnaya Karte
iidiunaya Karte
1.
2.
3.
4.
basket
mu centre
John
Adia Humberger
6. nnua Kafe
-
7. 241..
.-
5. p..Li.
8. Primus
9. mu ville
...
-
udi Anaya basket
udi Anaya basket mu Centre
John udi Maya basket mu Centre
John udi Adia Humberger mu Centre
ndi ndia Humberger mu dentre
ndi nnua Kafe mu Centre
vii unua Kafe mu Centre
udi unua Primus mu Centre
udi unua Primus mu ville
50. Presentez et expliquez le mot
tshidiilu dans ce contexte .........
Mu Centre, ndi ndonga Tshilubr
mu kalasa, ndi ndia mu
tshidiilu.
51. Verifiez la comprehension et
travaillez.
52. Avec une petite demonstration,
presentez
Ndi nja Reaggae
53. Verifiez la comprehension, travaillez
puis, pratiquez
22
udi Hosted
uja for free on livelingua.com
udi Aja
19.
54.
Tshibambalu :
Mu Centre, ndi ndonga Tshiluba
mu kalasa, ndi ndia mu tshidiilu, ndi ndala mu tshibambalu
55. Verifiez la comprehension et
travaillez.
56. Faites repeter individuellement lee
structures ci-apres
57. Presentez immediatement la
question
Ndi
Ndi
Ndi
- Ndi
- Ndi
ndia mu tshidiilu
ndala mu tshibambalu
ndonga mu kalasa
nnua Primus mu bar
nja Reggae mu bar
udi wenza tshinyi mu bar 2
58. Travaillez la question udi wenza
tshinyi mu bar puis sollicitez-la
et repondez par
59. Posez cette eerie des questions
aux stagiaires
Pidi nnua/nja mu bar.
- udi wenza tshinyi mu kalasa ?
- John udi wenza tshinyi mu
tshibambalu
Ndi ngenza tshinyi mu tshidiilu ?
60. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres
personnes du singulier du verbe
kuenza au tableau
.. Ndi ngenza
- udi wenza
- udi wenza
61. Demandez aux stagiaires de se poser
des questions avec kuenza.
62. Ecrivez le verbe kusua au tableau
et dessinez un co717C5) et
dites :
Ndi musua Zaire
Ndi musua Bukavu
63. Verifiez la comprehension et
travaillez.
64. Ecrivez les 3 premieres personnes
du singulier du verbs kusua au tableau
23'
Ndi musua
udi musua
Hosted for free on livelingua.com
77117117117;
D.II
20.
N.B. : Le verbe kusua est un verbe
d'etat, un verbe statif.
65. Presentez cette serie des
phrases
Ndi
Ndi
Ndi
- Ndi
66. Pour pratiquer kusua + infinitif,
posez ce genre de questions
67.
Drill
musua
musua
musua
musua
kudia mu tshidiilu.
kulala mu tehibambalu
kulonga mu kalasa
kuja mu bar.
- udi musua kudia mu tshidiilu
anyi ?
udi musua kulonga Tshiluba
mu Centre anyi ?
- udi musua kuenza tshinyi mu
bar ?
- Ndi musua kuenza tshinyi mu
kalasa ?
- John udi musua kuakula
muakulu kayi mu Centre ?
- udi musua kuja Reggae penyi ?
udi musua kuakula ne nganyi ?
a) Substitution simple
ndi musua kudia
ndi musua kunua
14
2.
3.
4.
5.
6.
kulala
kunaya
kuja
kudia
kulonga
kulongesha
-
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
musua
musua
musua
musua
musua
musua
kulala
kunaya
kuja
kudia
kulong,a
kulongesha
b) Substitution complexe
ndi musua kulonga Tshiluba
ndi musua kuakula Tshiluba
4di musua kuakula Tshiluba
1.
2.
3.
4.
udi
Francais
Ndi
kulonga
5. Ai
6. kulongesha
7. Tshiluba mu Centre
-
-
udi
udi
ndi
ndi
udi
musua
musua
musua
musua
musua
kuakula
kuakula
kuakula
kulon a
kulonga
Tshiluba
Fran ais
rancais
Francais
Francais
udi musua kulowsha Francais
udi musua kulongesha Tshiluba mu Centre.
68. Posez la quebtion suivante a chaque
stagiaire
Udi musua kuenza tshinyi ?
24
Hosted for free on livelingua.com
69. Presentez la negation des autres
verbes en commencant par la phrase
affirmative :
- Ndi ndongesha Tshiluba,
tshiena ndongesha Swahili to
Ndi ngakula Tshiluba,
tshiena ngakula Anglais to.
- Ndi nnua Kafe, tshiena nnua
Primus to.
70. Verifiez la comprehension et
travaillez.
71. Demandez aux stagiaires de repondre
negativement a ces questions
- Udi ulongesha Tshiluba mu
Centre anyi ?
- Udi wakula Anglais mu kalasa
anyi ?
- Udi udia Humberger mu Buka,.
anyi ?
Udi unua Budweiser mu Afrik
anyi ?
72. De la mgme maniere que la note 69,
presentez kuena
- Udi ulonga Tshiluba, kuena
21Fesha Tshiluba to.
- Irdiurit=mus mu gUkavu,
kuena unua Budweiser to.
- Udi uja Reggae, kuena uja
Disco to.
73. Verifiez la comprehension et
travaillez.
74. Demandez aux stagiaires de vous poser
et de se poser les questions de ce
genre
Ndi ndonga swahili anyi ?
- Ndi ngakula Espagnol mu
Centre anyi 9
- Ndi nnua Budweiser mu Zalre
anyi 9
- etc.
N.B. : Repondre.n&gatirement.
75, Prtieentez
- John adi wakula Francais mu
Centre, kena wakula Anglais to
- Musambi udi ulongesha Kikou,
kena ulongesha Tshiluba to.
- Mike adi ulonga Tshiluba,
kena ulon;a Lingala to.
76. Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
25
D.II
22.
77. Les stagiaires vous posent et se
posent ce genre de questions
- Mike adi alonga Tshiluba anyi?
Musambi udi alongesha Tshiluba
anyi ?
- John udi wAkula Anglais mu
Contre anyi ?
78. En vous servant du nom d'un autre
formateurt presentez, par opposition,
la forme negative
x ne mew, tudi balongeshi
katuena balongi to.
79. Verifiez la comprehension et travaillez
katuena
%o par cet exercice de
repetition
- Balongi
Katuena balongi to
- Bena Zaire - Katuena bena
Zaire to.
- Mu Kinshasa - Katuena mu
Kinshasa to.
- Balongeshi
Katuena balongeshi
to
- Bantu bakaji
bakaji to
- Bantu baluma
baluma to.
80. Posez ces questions aux stagiaires
Katuena bantu
Katuena bantu
x ne wewat nudi balongeshi
anyi ?
ne wewal nudi bena Fiance
anyi ?
- z
ne wewa, nudi mu ville
anyi ?
81. Posez la question
Les stagiaires repondent par
katuena... to et enchainez par
Nudi bena Zaire anyi ?
Ah, kanuena bena Zaire %II
nudi bena Pmerika.
Verifiez la comprehension et travaillez
en montrant comment le pluriel de cette
classe se forme : le mu- est remplace
par ba-
82. Pratiquez kanuena ... to en demandant
aux stagiaires de repondre a ces
questions :
Mulongi
balongi
Muena
- bena
Mulongeshi
balongeshi
Tudi balongi anyi ?
Tudi mu ville anyi ?
Tudi bena Amerika anyi ?
Les stagiaires se posent lee m8mes
questions.
83 Presentez les phrases
26
- Tshiteya ne Kabongo kabena
Hostedi
fortot
free on
livelingua.com
alo
loci
tom,
badi
balongelhi.
D.II
84.
23.
Drills - a) Transformation
Badi balongi - Kabena balongi to
1. Badi bena Zaire
2,
3.
4.
5.
6.
Badi
Badi
Badi
Badi
Badi
balongeshi
mu Centre
-
mu A,frika
-
balongi
bena France
Kabena
Kabena
Kabena
Kabena
Kabena
Kabena
bona Zaire to
balongeshi to
mu Centre to
mu Afrika to
balongi to
bona Fry.nce to
b) Transformation
Nudi balongi
- Kanuena balongi to
Tudi balongeshi- Katuena balongeshi to
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Nudi
Badi
Tudi
Badi
Badi
Nudi
bena Amerika
mu kalasa
mu Centre
bena France
balongeshi
balongi
Kanuena bena Amerika to
Kabena mu kalasa to
Katuena mu Centre to
Kabena bena France to
Kabena balongeshi to
Kanuena balongi to
-
85. Les stagiaires se posent les questions avec les 3 personnes du
pluriel pour pratiquerla negation .
R.
B.
A.
B.
A.
B.
86. Avec le nom d'un autre formateur et en
vous indiquant, presentez : ......
Verifiez la comprehension et
travaillez.
87. Mettez-vous a la place d'un stagiaire
et presentez
Dr}1. de subatitl ion
88.
: Tudi bena Zaire anyi
: Kanuena bena Zaire to.
Badi bena are anyi ?
: Kabena bena Zaire to.
: Nudi mu ville anyi
: Katuena mu villa to
Tudi tulon-esha Tshiluba.
Tudi tulon
Tshiluba
oomplexo
Tudi tulongesha Tshiluba
Tudi tulonga Tshiluba
TUdi +ulonga Francais
Tuakula
2. Augjaaa_uILIa_Tsliba
3.
4.
5.
6.
89
Tulonfesha
Tulonga
Tshiluba ne Francais
Tuakula
-
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
tuakula Francais
tuakula An lais ne Tshiluba
tulongesha nglais ne 'shiluba
tulonga Anglais ne Tshiluba
tulonga Ts11121111LjajfzImaa
tuakula Tshiluba ne Francais
--.-----
En vous indiquant, dites
et en indiquant les stagiaires par un
signe englobant route la classe,
presentez
Ndi ndongosha Tshiluba
27
112J1.1116222121121.ta
Hosted for free on livelingua.com
D.II
24.
90. Verifiez la comprehension et
travaillez.
91.
Drill - Substitution complexe
Nudi nulonga Tshiluba
Nudi nulonga Francais
Nudi nulongesha Francais
1. Nuakula
2, Anglais
3. Tshiluba
-
4. 1.1410/
-
5. Tshiluba ne Francais
6. Nulongesha
-
Nudi
Nudi
Nudi
Nudi
Nudi
nuakula
nuakula
nuakula
nulonga
nulonga
Francais
anglais
Tshiluba
Tshiluba
Tshiluba no Fran ais
Nudi allaaaEta shiluba ne rancais
92. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
- Nudi nulonga. Francais ne
Tshiluba anyi ?
- Tudi tuakula Tshiluba any; ?
- Nudi nulonga Tshiluba ne
Francais anyi ?
- Tudi tulongesha tshinyi ?
- Nudi nuakula Anglais anyi ?
93. En vous servant des noms des stagiaires
qui apprennent le swahili p.ex.
presentez
tari9211121L221212iaEctiLU
94. En vous servant des noms des personnes
qui etudient/enseignent/parlent une
mgme langue posez les questions
suivantes :
10 000 ne 000 badi
Tshiluba anyi ?
2. ... ne
badi
swahili anyi ?
3.
ne
badi
lingala anyi ?
4.
0440 no ... badi
anglais anyi ?
5. ... ne
badi
Kikonao anyi ?
6.
balonga
bakula
balongesha
bakula
balonga
... no cope badi balongesha
Francais anyi ?
Drill de substitution comploxe
Testing
:
Nudi..., badi
tudi tulonga Tshiluba
badi balonga Tshiluba
1.
2.
3.
4.
Nudi
Francais
Nuakula
Tudi
Nudi
Nudi
Nudi
Tudi
nalcaga
nulonga
nuakula
tuakula
Tshiluba
Trancais
YralAala
Francais
28
Hosted for free on livelingua.com
D.II
Anglais
Tulongesha
Badi
Bakula
9. Tshiluba
5.
6.
7.
8.
_
-
25.
Tudi tuakula iinglais
Tudi tulongesha E.nglais
Badi balongesha Anglais
Badi bakula Anglais
Badi bakula Tshiluha
96. A partir du tableau ci-dessous, un stagiaire pose la question et designe celui
qui doit repondre a sa question. Si
les stagiaires n'epuisent X a toutes
les possibilites de questions, le formateur les lour pose.
ndi
udi
udi
tudi
nudi
badi
Kuakula
Kuenza
Kulonga
Kulongesha
Kulala
Kuja
Kudia
Kunaya
Kalaea
Zaire
Bukavu
Centre
anyi ?
tshinyi ?
penyi ?
nganyi ?
Tshiluoa
Frangais
swahili
KikonEo
mu
Mulong5,shi/
Balongcshi
97. Les stagiaires pratiquent en repondant aux questions suivantes
- Nudi nulonga swahili anyi ?
- Nudi nulongesha Tshiluba anyi ?
ne
badi balongesha
Tshiluba anyi ?
Tudi (... ne ...) tulongesha
swahili any4 ?
- Tudi tuakula Espagnol anyi ?
- Nudi nulala mu kalasa anyi ?
-.Nudi nudia mu villa anyi ?
Tudi tulonga Tshiluba ne
Kisanga anyi ?
- Rukabuza ne Kisanga badi bakula
Tshiluba anyi ?
Balongi badi bLnaya mu kalasa
anyi ?
98. Par opposition, presentez
x nc mema, tudi tulongesha
Tshiluba, katuena tulongesha
Swahili to.
99. Verifiez la comprehension et
travaillez.
100. Demandez aux stagiaires de reemployer Katuena to ... to.
II/
101. Toujours par opposition, presentez
29
_y_ ne wewe nudi nunua Primus,
kanuena nunua Budweiser mu
Hosted
Bukavu
to.for free on livelingua.com
D.II
26.
102. Verifiez la comprehension et
travaillez.
103. Re-emploi de Kanuena nu ... to
par les stagiaires.
104. De la mgme maniere qu'a la note
101, presentez
Kabena ba ... to.
105. Apres un modele, demandez aux stagilres de se poser des questions
exigeant la reponse negative
Kabena ba ... to.
106. Faites faire la pratique pour
re-employer Kabena ba ... to
Kanuena nu ... to et Katuena to ... to.
NOTE SUR
PRESENT,,TION DU DIk%LOGUE/DE LA MaRR-TION.
1. Demandez aux stagiaires qui presentent un dialogue (une narration)
de lire au moins deux fois son (leur) texte a haute voix. Les
autres membres de la classe ecoutent.
2. Le(s) stagiaire(s) fait (font) la dramatisation avec cu sans texte
en main. Les autres stagiaires et vous-mgme, prenoz notes des
fautes.
3. Corrigez avant de passer a la deuxieme presentation du recit ou
dialogue, toutes les fautes prelevees.
4. Demandez-lui (leur) de faire une deuxieme presentation qui sera
de moins en moins entre-coupee par des petites corrections faites
par vous-meme.
5. Jeu de questions
:
a) Le(s) stagiaire(s) qui a (ont) joue pose(nt) des questions aux
autres membres de la classe.
b) Les autres membres de la classe posent des questions A l'acteur
Its peuvent vous les poser aussi.
(aux acteurs).
c) Corrigez toutes les fautes (intonation, grammaire...) commises au courts
deg 4tapeta, a) et b) et si possible, posez -lour des questions
en vue d'exploiter certaines structures.
30
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESH;. DIS4LTU
27.
1. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
Udi wenza
Udi musua
Udi musua
- Udi musua
Ndi musua
Udi musua
anyi ?
2. Dites ndi musua kuakula Tshiluba et
avec un geste d'ensemble, presentez
tshinyi mu Centre
kulonga Tshiluba anyi?
kuenza tshinyi ?
kuakula Fspagnol anyi?
kulala mu kalasa anyi ?
kulongesha swahili
Tudi basua kuakula Tshiluba
Travaillez.
En designant la classe presentez
Nudi basua kuakula Tshiluba
Travaillez.
En vous servant des noms des stagiaires qui apprennent une autre
langue, presentez
Badi basua kuakula swahili.
Travaillez.
3.
Drill de substitution complexe
tudi basua kunaya
tudi basua kulonga
nudi basua kulonga
1. Badi
Kuakula
3. Kulongesha Tshiluba
4, Nudi
5. Kudia
6. TOM
7. Tudi
8, Kunaya
9, Kunua
-
Badi
Badi
Badi
Nudi
Nudi
Nudi
Tudi
Audi
Tudi
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
4. Posez les questions suivantes
aux stagiaires
kulonga
kuakula
kulongesha tshiluba
kulongesha Tshiluba
kudia
kulala
kulala
kunaya
kunua
Nudi basua
Nudi basua
- Tudi basua
anyi ?
Kisanga ne
kulongesha
- Nudi basua
Demandez aux stagiaires de se poser
les questions et d'y repondre affirmativement.
5. Posez les Questions suivantes
31
kulonga tshiluba anyi?
kuakula tshiluba anyi?
kulongesha tshiluba
Itbizeye badi basua
swahili anyi ?
kuenza tshinyi ?
Nudi basua kuakula muakulu kayi
mu Centre
- .gudi basua kulonga Tshiluba
penyi ?
Nudi basua kuakula Anglais mu
kalasa any i ?
Hosted for free on livelingua.com
D.III
28,
N.B. : Si les stagiaires n'arrivent pas
a trouver la forme negative
correcte, dites
Kanuena basua kuakula Anglais
mu kalasa to.
revenez a la meme question et travaillez la reponse ..
Katuena basua kuakula Anglais
mu kalasa to.
6. Citez les noms de deux ou trois
stagiaires d'une classe de swahili
par exemple et dites
x ne y badi basua kulonga
Tshiluba anyi ?
7. Verifiez la comprehension et
travaillez la reponse
Kabena basua kulonga Tshiluba to.
N.B. : Au besoin, ecrire la conjugaison des 3 personnes du
pluriel du verbe kusua +
infinitif au tableau
Katuena basua ku
Kanuena basua ku
to
to
Ttabena basua ku ... to
Drill de transformation :
8.
tudi basua kuja
katuena basua kuja to
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Nudi
Badi
Tudi
Badi
Nudi
Tudi
Badi
Nudi
Tudi
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
basua
kulongesha Anglais
kunaya mu kalasa
kuakula Espagnol
kudia
kulala
kunua
kulonga
kunaya
kudia
9. Demandez aux stagiaires de se poser
des questions et d'y repondre
salon le modele suivant
10. Presentez et expliquez
Kanuena basua kulongesha Anglais
Kabena basua kunaya mu kalasa to
Katuena basua kuakula Espagnol to.
Kabena basua kudia to.
Kanuena basua kulala to.
Katuena basua kunua to.
Kabena basua kulonga to.
Kanuena basua kunaya to.
Katuena basua kudia to.
A. Nudi basua kuakula Anglais mu
Centre anyi ?
B. Katuena basua kuakula knglais
mu Centre too
- Ndi musua ku a mu tshidiilu
- Ndi musuElluya mu tshibambalu
- Ndi musua kuya mu villa
11. Verifiez la comprehension et
travaillez la structure kusua kuya.
32
Hosted for free on livelingua.com
D.III
29
12. Presentez cette serie des
phrases
Ndi musua kunua Primus, ndi
aaMH-12r°
Udi musua kudia, udi uya mu
tshidiilu
Udi musua kulala, udi uya mu
tshibambalu
13. Verifiez la comprehension et
travaillez la conjugaison de
cum' au singulier
- Ndi nya mu ...
tilL101211 0.
Udi aja mu ...
14. Presentez la phrase
Ndi n a mu ville m indieu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
15. Ecrivez le verbe kusomba au tableau
et, avec une demonstration, Presentez
Ndi nsomba
Verifiez la comprehension.
N.B. : Au besoin, signifiez aux
stagiaires que le verbe
kusomba a d'autres sent.
16. Mettez un stagiaire debout et
posez-lui la question
Le stagiaire repond
Udi musua kusomba anyi ?
Eyowa, ndi musua kusomba.
17. En'l'invitant a s'asseoir,
presentez
Sombaku.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
18. Ecrivez les infi.litifs des verbes
connus au tableau, montrez la formation de l'imperatif et
exploitez. Exemple :
F.
S.
F.
Si.
S2.
Sl.
Udi musua kunua Primus anyi ?
Eyowa, ndi musua kunua Primus.
Nuaku.
Udi musua: kudia anyi
Eyowa, ndi musua kudia.
diaku
etc.
19. Sortez de la classe et rentrez
en disant
Ndi mbuela mu kalasa
Verifiez la comprehension et
travaillez.
33 Hosted for free on livelingua.com
D.III
20
30.
Un stagiaire st met a la porte
de la classe et posez-lui la
question
Udi musua kubuela mu kalasa
anyi ?
Eyowa, ndi musua kubuela
Buelaku
Le stagiaire repond
Alors, dites .
Travaillez.
2 1. Demandez a deux stagiaires de se mettre
a la porte de la classe, et posezleur la question
..............
Its repondent
Dites alors
Nudi basua kubucla anyi ?
Eyowa, tudi basua kubuela.
Buelui.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
22. Ecrivez lee infinitifs des verbes
connus au tableau, montrez la
formation de l'imperatif pluriel
et exploitez. Exemple .......
F. : Nudi basua
?
S. : Eyowal tudi basua
F. :
Sl.
?
82. : ------?
Sl.
: -
23. Jouez cette saynette avec un
stagiaire
F.
S.
F.
S.
F.
t Paul moyo
: Ee moyo Tembue
: Malu kayi ?
Malu bimpal amu wewe.
Ndi bimpa. Udi musua kumona
mamu anyi ?
S.
: Eyowa, ndi musua kumona mamueoa.
F.
:
Eel tuyaku.
F.
Konkonko 1
Mamu
Nnganyi ?
F.
': Mmeme Tembue
M.
: Buulaku.
24. Toujours dans le contexte de cette
saynettel designez un stagiaire
en le presentant a la classe au
au stagiaire qui joue la mere
et dites
Eu mFaul.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Demandez aux stagiaires de se presenter mutuellement.
25. En vous adressant a un stagiairel
presentez celui qui est a cote de
lui en disant
Verifiez la comprehension en demandant
aux stagiaires de .presenter un autre
stagiaire en utilisant la forme forme
"au"
Au nSteve
Hosted for free on livelingua.com
34
D.III
31.
26. Mettez un stagiaire loin de vous
et des autres stagiaires et
presentez-le en dissnt
Wawa mMark.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
27.
Drill de substituticn complexe
eu mPaul
eu *lark
au mMark
1.
2.
5.
4.
5.
6.
7.
8.
Steve
Karen
Wawa
Margot
eu
Paul
an
Mark
-
au nSteve
au nKaren
Wawa nKaren
Wawa mMargot
eu mMargot
eu mPaul
an mPaul
au mMark
28. * Dites un nom d'un stagiaire et designez un autre stagiaire pour
qu'il le presente avec la forme
approprie du demosistratif.
Exemple :
F.
Andre
St. : Wawa ngAndre.
29. Presentez les questions
el1211.--IrsELL"
?
at nnganyi ?
wawa nnganyi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
30. Demandez aux stagiaires de se poser
ces in Ines questions, d'y repondre
et de continuer la presentation
selon ce modele
41 : Eu nnganyi ?
B. : Eu nSteve'lldi muena mnerika
adi mu are mpindieu, adi
illonga Tshiluba.
31. En prenant un stagiaire par l'epaule,
presentez les structures
- Paul adi mulunda wanyi
x udi rnuloti eslg
udi mulongi wanyi.
-
Verifiez la comprehension et
travaillez.
32. Presentez ces phrases
x
adi mulunda wanyi,
udi mulunda weba.
Verifiez la comprehension de
weba et travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
35
D.III
32.
33. De la mgme maniere qu'a la note
32, presentez
x Udi mulunda wanyi
- ....L. Udi mulunda weba
z
Udi mulunda wenda
Verifiez la comprehension de
wenda et travaillez
34. Posez cos questions aux stagiaires
.... - x adi mulunda weba anyi ?
--*Ndi mulunda weba anyi ?
- Mulunda weba nnganyi ?
- Udi mulunda wanyi anyi ?
- y Udi mulunda wenda anyi ?
Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions.
35. En vous servant d'un diagramme
sociologique ou d'une photo de
famille, prosentez progressivement
Eu mPaul.
Paul Udi tats ;
ildi tatuenda wa Tom
EumMaxM
Marie Udi mamu ;
Udi mamuenda wa Tom
Paul udi, ba enda wa Marie
Marie il.di muka'a Paul
EnThini---n.Tom Udi muana wa Paul
ne Marie
Paul ne Marie badi baledi ba Tom.
N.B. : La famille sera traitee
en detail ulterieurement.
36. Donnez a chaque stagiaire une photo
d'une famille (sa propre famille)
i
a) chaque stagiaire presente sa
famille
b) les stagiaires s'echangent lee
photos pour une presentation
A la 3eme personne du singulier
c) une presentation a la 2eme
personne.
37. Sortez de la classo avec un stagiaire et posez-lui la question
Udi musua kubuela mu kalasa
anyi ?
Eyowa, ndi musua kubuola.
Tubuelaku
Il repond
Dites alors
Verifiez la comprehension et
travaillez.
38. Ecrivez les infinitifs des verbes
connus au tableau et montrez la
formation de l'imperatif pluriel
a l'adresse d'une personne .
F. : Udi musua kuya mu ville
Hosted for free on livelingua.com
36
mpindieu anyi ?
D.III
33.
S.
F.
S1.
S2.
Si.
Eyowas ndi musua kuya.
Tuyaku.
:
:
:
:
:
39. Montrez une bouteille de Primus
aux stagiaires et demandez-leur
Its repondent
Dites alors
Nudi basua kunua anyi ?
Eyowal tudi basua kunua.
Tunuayi.
40. Montrez la formation de l'imperatif pluriel a l'adresse de
2 ou plusieurs personnel et faites
faire l'exercice suivant
: Nudi basua kulonga Tshiluba
anyi ?
S. : Eyowa* tudi basua kulonga
Tshiluba
F. : Tulongayi.
F.
S1.
S2.
:
:
S1.
41. Faites une dramatisation de la
visite pour presenter un stagiaire
a votre mere
F.
S.
F.
S.
P.
:
:
:
:
S.
:
F.
:
Mamu :
F. :
M.
F & S
M. :
F. :
Paul moyo
Ea moyo Tembue
Malu kayi ?
Malu mimpas amu wawa ?
Ndi bimpa.
Udi musua kuya kumona
mamu anyi ?
Eyowas ndi musua kuya kumona
mamueba.
Bidi bimpa. Tuyaku
(Konkonko)
Nnganyi au ?
Mmema Tembue
Buelayi 1 Betu abu 1
Betu 1
Sombayi 1
Mamus eu mPaul. Paul udi
mulunda wanyis adi muena
Amerika ; adi mulongeshi wa
Anglais. Mpindieus
Tshiluba mu Centre.
N.B. : Expliquez lee mots et
expressions difficles
de la saynette.
42. Demandez aux stagiaires de jouer
cette saynette sans votre participation.
37
Hosted for free on livelingua.com
D.III
43. En vous servant d'image ou des objets
reels, presentez et travaillez
ces mots dans ces contextes
34.
bidia, matawba, bibota, tumbela
Ndi ndia oidia ne matamba
Ndi musua kuaia bibota ne
tumbela
Tudi basua kudia bibota ne tumbela
Tudi basua kudia bidia ne matamba
44. En vous servant du nom de l'infirmier
ou Docteur du Centre,presentez
x Udi munganga wetu
Expliquez wetu par un geste d'ensemble et travaillez.
Profitez-en pour presenter et
travaillez wenu, wabo.
Ecrivez wetas wenu, wabo au tableau
ou utilieez le tableau de feutre
x Udi mulongeshi wenu
LUdi mulonEeshi wabo
45. Posez ces questions auxcstagiaires
Kapanga Udi mulongeshi wenu
anyi ?
Mulongee'.i wenu nnganyi 7
- Udi mulunda wabo anyi ?
- x Udi munganga wetu anyi ?
ndi mulongeshi wenu anyi ?
Mulunda wabo nnganyi ?
- Munganga wetu Udi penyi 7
Mulongeshi wenu Udi mu tshidiillz
anyi ?
Mulongeshi wabo Udi wenza
President wenu diva dienda
nnganyi ?
46. Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions et d'y repondre.
47. En vous servant des materiels didactiques (l'eau, biere, cigarettes),
presentez
et travaillez-les dans ces contextes
48. Posez ces questions
Mayis maluvus makanya.
Ndi nnua mayi mu tshidiilu.
Ndi nnua makanya mu kalasa
Ndi nnua maluvu mu bar.
Balongi
basua kunua maluvu
Tudi tunua mayi mu tshidiilu.
Udi unua makanya mu tshidiilu.
- Udi unua mayi anyi ?
Balongi badi basua kunua maluvu
anyi 7
Udi nnua makanya mu kalasa anyi?
- Tudi tunua maluvu mu bar anyi ?
Ndi ngensa tshinyi ?
38
Hosted for free on livelingua.com
D.III
35.
- Udi unua tshinyi ?
- Balongi badi basua kuenza
49. Les stagiaires se posent es
mgmes questions (48) et y
repondent librement.
50. Revenez au dialogue de la
visite
F. :
M. :
F. t
M. ;
F.
.):
M. t
F.
M.
M.
F.
:
:
:
:
F.
M.
S.
M.
:
:
:
Konkonko
Nnganyi au ?
Mmena, Tembue
Betu abu
I
Betu
Buelayi,sombayi.
Mamu, udi basua kudia bidia
matamLa.
Ee, bidi bimpa ; vuayi nudia.
Nudi basa kunua tshinyi ?
Tudi basua kunua maluvu.
Eel nuayi ?
Tuasakidila
Tuasanka
Mamu washala bimpa.
Waya bimpe.
/414.1:Expliquez les mots
difficiles.
,
51. Les stagiaires jouent la -aynette et sechangent les roles.
52. Isolez 2 stagiaires. Its se
mettent a c8te de VOW et loin
du reste de la classe.
Presentez-les an reste de la
classe en disant :
Aba dKaren ne Joy
Verifiez la comprehension et
travaillez.
53. Vous adressant a un stagiaire,
presentez-lui 2 autres a ses
o8tes
Abu nKaren ne Joy
Verifiez la comprehension et
travaillez.
54. Indiquant 2 stagiaires loin de
vous et du reste de la classel
presentez
Baba nKa
Verifiez la comprehension et
travaillez,
39
Hosted for free on livelingua.com
D.III
36.
Drill de substitution complexe
55.
:
aba mPaul ne John
aba nJulie ne Karen
abu nJulie ne Karen
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Steve ne Tom
Karen ne Joy
Taba
Tshitexa ne Bukasa
aba
abu
Mulowayine Tembue
baba
Kapinga ne Kapanga
abu nSteve no Tom
-
abu Itauralalax
baba nKaren ne Joy
baba nTshiteya ne Bukasa
aba nTshiteya ne Joy
abu nTshiteya ne Bukasa
abu mMulowayi ne Tembue
baba mMulowayi ne Tembue
baba nKapinga ne Kapanga
56.Presentez et travaillez
Aba mbanganyi ?
57. Sollicitez la question aba
mbanganyi ? et repondez-y
Aba nSteve ne Joy
Abu nKaren ne Paul
Baba Mbrenda ne Kristie.
58. Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions et d'y repondre.
(abal abus baba mbanganyi).
EXERCICE
geprenez l'exercice 2° de la premiere lecon.
Cette foie -ai le formateur doit avoir come but la revision
de toutes les structures vues dans les 3 premieres lecons.
Hosted for free on livelingua.com
40
37.
DILONGESHA DINAYI
1. Posez les questions suivantes en
designant ch&que fois le (les)
stagiaire (s) devant etre
presente(s)
- Eu nnganyi ?
- Au nnganyi ?
Wawa nnganyi ?
- Baba mbanganyi ?
- Abu mbanganyi ?
Alba mbanganyi ?
Demandez aux stagiaires de se
poser les memes questions.
2. Presentez la structure
Ndi musua kusoe,a pa nkuasa.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
3. Posez la question
Udi musua kusomba pa nkuasa any t?
4. Presentez la structure en vous servant dune carte ou d'un croquis
Ndi musua kusomba mu ZaireiBmkarle
Verifiez la comprehension et
travaillez.
5. Demandez aux stagiaires de conjuguer le verbe kusomba a touter
les personnes en se servant du
tableau ci-dessous :
nei
udi
udi
tudi
nudi
badi
kusomba
mu
Afrika
Zaire
Bukavu
Centre
N.B. : Expliquez aux stagiaires
qu'il est possible de
dire
ou
Ndi nsomba mu Kivu
Ndi musomba mx Kivu
6. Posez ces questions aux
stagiaires
udi usomba penyi ?
nusomba mu Centre anyi ?
nu ii basua kusomba mu Zaire a*Yi?
Reagan udi usomba mx Afrika
7. Les stagiaires se posent les memes
questions.
Montrez un limre ou une lettre et
presentez
Travaillez
LilhaaLia.
Hosted for free on livelingua.com
41
38.
D.IV
9. Avec mimiques, presentez
Ndi mfunda mukanda
Verifiez la comprehension et
travaillez.
10. En ecrivant au tableau,
presentez .
Ndi mfunda ku tshibasa
Verifiez la comprehension et
travaillez.
11. Posez ces questions aux stagiaires
Udi ufunda
Ndi mfunda
- Udi ufunda
- Mu Centre,
kufunda ku
12. Avec mimiques, presentez
mu kaye anyi ?
ku tshibasa anyi ?
mukanda anyi ?
balongeshi badi banua
tshibasa anyi ?
Ndi mbala mukanda
Verifiez la comprehension et
travaillez.
13. Ecrivez la date du jour au tableau
et presentez .
Lelu, ndi mu kalasa
Verifiez la comprehension de lelu
travaillez la structure.
14. Exercice de repetition
F.
: ndi nya mu kalasa
St. Lelu ndi nya mu kalasa
- udi ubuela mu kalasa
udi alonga Tshiluba
ndi mfunda mukanda
udi ulongesha Tshiluba
badi banua maluvu
nudi nunaya Ping-Pong
- ndi ngakula Tshiluba
ndi musua kubala mukanda
-
Lelu,
Lelui
Lelu,
Lelu,
Lelu,
Lelu,
Lelu,
Lelui
ndi ubuela mu kalasa
udi alonga Tshiluba
ndi mfunda mukanda
udi ulongesha Tshiluba
badi banua maluvu
nudi nunaya Ping-Pong
ndi ngakula Tshiluba
ndi musua kubala mukanda
15. Donnez les modeles et demandez aux
siagiaires de se poser les questions;
1...,:ployez les autres mots interroga-
tils vus
Lelui udi wenza tshinyi ?
Lelu, udi musua kuenza tshinyi ?
- Lelu, udi aya mu bar anyi ?
16. Ecrivez la date du jour et celle
d'hier, presentez
Lelu ndi mu kalasa
Malaba mvua mu kalasa
Hosted for free on livelingua.com
42
D.IV
39.
17. Introduisez l'expression ku mayi
en vous servant d'un croquis
representant le lac Kivu, presentez
Verifies la comprehension et
travaillez.
Malaba, mvua ku mayi.
18. Hettez ce schema au tableau pour
expliquer la formation du passe
nuatunuba-
- vua
present
passe.
Reprenez la structure malaba, mvua
ku mayi et demandez aux stagiaires
de continuer avec les autres personnes.
19. Posez les questions aux stagiaires
(raponses affirmatives )
:
- malaba, uvua penyi ?
- malaba tuvua mu kalasa anyi
malaba, nuvua mu Bar anyi ?
- malaba, x, uvua penyi
- malaba, mvua mu Centre anyi ?
- malaba,
ne y bavua mu tshisalu anyi ?
N.B. : expliquez tshisalu
20. Presentez en vous servant du dessin
malaba, mu dinda mvua mu kalasa
Travaillez.
21. Mettez un point d'interrogation au
tableau et presentez la question
uvua mu kalasa diba kayi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
22
Drill de substitution complexe
malaba, mu dinda mvua mu kalasa
malaba, mu dinda,uvua mu kalasa
1.
2.
3.
4.
TUVUL
Tshidiilu
Bavua
Centre
5. Nu, vua
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Tshidiilu
Tshibambalu
uvua
uvua
Ville
mvua
Kalasa
-
malaba,
malaba,
malaba,
malaba,
malaba,
malaba,
mu
mu
mu
mu
mu
mu
dinda
dinda
dinda
dinda
dinda
dinda
tuvua mu kalasa
tuvua mu Tshidiilu
bavua mu Tshidiilu
bavua mu Centre
nuvua mu Centre
nuvua mu Tshidiilu
malaba, mu dinda nil?) AMU Tshibambalu
malaba, mu dinda ivua mu Tshibambalu
malaba, mu dinda uvua mu Tshidiilu
malaba, mu dinda uvua mu villa
malaba, mu dinda mvua
malaba, mu dinda mvua Or- kalasa.
mu =
Hosted for free on livelingua.com
43
D.IV
40.
23. De la mgme maniere (20) presentez
la structure
Malaba,
mvua ku mayi
Verifiez la comprehension et
travaillez.
24. Exercice de repetition.
malaba, mu dilolo mvua mu kalasa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
uvua mu tshidiilu
tuvua mu villa
bavua mu Centre
nuvua mu tshidiilu
uvua mu tshibambalu
tuvua mu kalasa
mvua mu bar
uvua mu tshidiilu
9. mvua ku ,mayi
malaba,
malaba,
malabal
malaba,
malaba,
malaba,
malaba,
-
iu dilolo u-uo
tshidiilu
ral dilolo tuvua mu villa
mu dilolo bavur, mu Centre
mu dilulo nuvua tshidiilu
mu dilolo avua mu tshibambalu
mu dilolo tuvua mu kalasa
mu dilolo rnvun ru bar
malaba, mu dilolo 1:7/u;, mu tshidiilu
malabal mu dilolo r:vua ku mayi.
25. Posez les questions et demandez
aux stagiaires de se ler
poser
- nuvun ru :calasa malaba mu
dinria
malabal mu dilolo uvua penyi
malab-A,
f.:11 dilolo nuvua mu
kalasa anyi
malabal mu dilolo bavua mu
Centre anyi ?
- malaba, mu diloloku mayi
anyi
nuvua mu kalasa diba kayi ?
16. A l'aide d'un dessin presentez
malaba bufuku mvua mu bar
Verifiez la comprehension et
travaillez.
27. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
'53.
- Malaba bufuku uvua penyi ?
Malaba bufuku uvua mu bar anyi?
- r:slaba bufuku uvua mu tshibambalu anyi ?
Drill de repetition
mvua mu Centre
tuvua mu villa
kaalsluatai
uvua mu bar
bavua mu kalasa
nuvua mu tshidiilu
malaba
malaba
malaba
malaba
malaba
malaba
'0. Reprenez la question diba kayi
et posez les questions suivantes
aux stagiaires .
bufuku
bufuku
bufuku
bufuku
bufuku
bufuku
mvua mu Centre
tuvua mu villa
uvua ku mayi
uvua mu burr
bavua mu kalasa
nuvua mu tshidiilu
udi uya mu kalasa dike kayi ?
Hosted for free on livelingua.com
.
44
D.IV
- udi uya mu tshidiilu diba kayi ?
ndi nya mu bar diba kayi ?
N.B. : Exigez des reponses avec
- mu dinda
- mu midi
- mu dilolo
butuku
30. Demandez aux stagiaires de se poser
138 mgmes questions.
31. a) Ecrivez le verbe kulongesha au
tableau et presentez OOOOOOOOOO ......
b) Ecrivez le verbe kulonga et en
designant les stagiaires, Presentez les structures
Malaba uvua mulon esha Tshiluba
- Malaba uvua mulonga Tshiluba
- Malaba uvua mulonga Tshiluba
c) Travaillez successivement ces
trois structures.
'2, a) Ecrivez le verbe kuerza au tableau
et posez les questions suivantes
aux stagiaires
Malaba uvua muenza tshinyi ?
- Malaba uvua muenza tshinyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions.
Presentez les structures ..-
- Malaba tuvua balongesha Tshiluba
Malaba nuvua balonga Tshiluba
- Malaba bavua balon a swahili
Presentez les phrases
Malaba mvua muya kusumba tshikaka.
- Malaba uvua_muya kusumba tshikaka
ne tshibota
Expliquez tshikaka_, tshibota et
kusumba.
r-
mvua
uvua
uvua
tuvua
nuvua
bavua
kuya
kuangata
kulomba
kudia
kubala
5. Presentez ces phrases
tumbela
mukanda
passe port
bibota
tshikaka
mu dinda
mu dilolo
mu midi
bufuku
Mulowa i Udi Usomba mu Bukavu
Malaba ;
uamia0221121911x1.
Expliquez mua et verifiez la
la copprehension.
45
Hosted for free on livelingua.com
D.IV
42.
Drill de repetition
Malaba muvua mudia
Malaba uvua mum
Malaba tuvua badia
Malaba Steve uvua
Malaba bavua baya
Malaba nuvua bam
-
malaba
malaba
malaba
Malaba
malaba
malaba
mvua mudia mua Tembue
uvua muya mua Tembue
tuvua badia mua Tembue
Steve uvua mua Tembue
bavua baya mua Tembue
nuvua baya mua Tebue
37. Presentez, ensuite ecrivez au
tableau
Malaba mvua muya mua Kabongo,
mvua mudia momu.
Verifiez la comprehension de
momu et travaillez.
48. A partir de ce modele demandez aux
stagiaires de construire des phrases
en utilisant momu
Mvua muya mu Bodega ne mvua
mudia momu.
Tuvua baya mu villa. tuvua
basumba momu bibota.
Mvua mudia mua Kabongo, mvu
mutatamomu
Uvua usomba mua Steve, uvua
uotta
.9
momu.
Drill de transformation
Tuvua baya mu villa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
badi basomba mu Kadutu
badi mu kalasa
nudi nuya mu villa
nudi nulala mua Willet
tudi tuja mu bar
udi udia mua Tshiteya
ndi nya mu kalasa
udi mu Centre
udi usomba mua Paul
tudi tuya mua Kabemba
Tuvua baya momu
badi basomba momu..
badi momu
nudi nuya momu
nudi nulala momu
tudi tuja momu
udi udia momu
ndi nya momu
udi momu
udi usomba momu
Tudi tuya momu.
"O. En donnant un livre a un stagiaire,
dites
Ndi mpesha Steve mukanda
Verifiez is comprehension et
travaillez.
1. Ecrivez l'infinitif huesha au tableau,
montrez la formation de l'imperatif
regulier precede du pronom complement
d'objet indirect
Mpesha
Expliquez par un geste de demande
et dites
Mpeshaku mukanda
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
46
D.IV
43.
42. Les stagiaires sladressent lee une
aux autres pour demander l'un ou
l'autre objet connu.
43. Pendant qu'un stagiaire x demande
un objet a un autre
presentez
x Udi ulomba y mukanda.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
44. Posez ces questions aux
stagiaires
45.
Udi ulomba tshinyi ?
Udi upeshl x tshinyi ?
- Charles Udi Upesha balongi
makuta anyi ?
- Uvua mulomba y kaye anyi ?
- Nuvua bapesha Charles passeports anyi ?
Drill de transformation
a. Ndi mpesha Steve mukanda
1.
2.
3.
4.
5.
mvua mupesha Steve mukanda
udi upesha Steve mukanda
xiyua mupesha Stevc mukanda
Udi upesha Steve mukanda
- Uvua mupesha Steve mukanda
tudi tupesha Steve mukanda
tuvua bapesha Steve mukanda
nudi nupesha Steve mukanda - nuvua bapesha Steve mukanda
badi bapesha Steve mukanda - bavua bapesha Steve mukanda
b. ndi ndomba John mukanda - mvua mulomba John mukanda
1.
2.
3.
4.
5.
udi ulomba John mukanda
Udi ulomba John mukanda
tudi tulonba John Mukanda
nudi nulomba John mukanda
badi b omba John mukanda
uvua mulomba John mukanda
Unia mulomba John mukanda
tuvua balomba John mukanda
tuvua balomba John mukanda
bavua balomba John mukanda
46. Remettez aux stagiaires un certain
nombre d'objets dont le vocabulaire
est connu, demandez.leur de
pratiquer la structure
suivie de
apres qu'ils aient vu un modele.
47. Avec gestes sollicitant un stagiaire
a donner un livre a un autre, prsentcz
f
Mpeshaku
Kuataku I
Mupeshaku mukanda.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
A. Ecrivez au tableau kuakicala et presentez avec un geste d'accueil
la ports de la classe
Verifiez la comprehension et travaillez.
Ndi ngakidila Steve.
Hosted for free on livelingua.com
47
D.IV
44.
49. Demandez aux stagiaires de conjuguer
kuakidila
au passe a toutes
les personnes.
50. Presentez, ensuite ecrivez au
tableau
Soulignez avec une craie de couleur
le 2eme mu et montrez qu'il remplace
Steve.
Malaba mvua muakidila Ste,
Malaba mvua mumuakidila.
.1011111;
Verifiez la comprehension et
travaillez.
51.
Drill de transformation
Malaba uvua muakidila Paul - Malaba uvua mumuadikila
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
bavua bakidila
tuvua bakidila
uvua muakidila
mvua muakidila
uvua muakidila
nuvua bakidila
Susan
Andre
Karen
John
Mark
Kelsey
-
-
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
bavua *bamuakidila
tuvua bamuakidila
uvua mumuakidila
mvua mumuakidila
uvua mumuakidila
nuvua bamuakidila
Montrez aux stagiaires que bakidila =
oa-akidila a+a= a mais quand l'infixe
intervient le 25me a reapparaft
ba-mu-akidila (bamuakidila).
52. En vous adressant a un stagiaire
introduisez l'infixe -ku
Malaba, mvua mukuakidila.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Drill de
53.
F.
Kuakidila
S. : Malaba mvua mukuakidila.
1.
2.
3.
4.
5.
Kumona
Kupesha
Kulomba mukanda
Kulongesha
Kuakidila
-
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
mvua
mvua
mvua
mvua
mvua
34. En vous adressant a un stagiaire, introduisez l'infixe -n-
mukumona
mukupesha mukanda
mukulomba mukanda
mukulongesha.
mukuakidila.
Malaba uvua mungakidila.
Verifiez la comprehension et montrez
aux stagiaires que n+a =
;
le
-nga- remplace
Travaillez.
48
Hosted for free on livelingua.com
45
D.tV
55. Faites ce tableau et expliquez aux
stagiaires les transformations de
l'infixe -n-.
ng
n
nd
1
- voyelles
- 1
m, b, v, p.
56. Exercices d'application
a) -
kuakidila
kuela moyo *
kuindila *
kuangata
b)
- kulonsha
kulo,:ba
c) - kupesha
kumona
Avec cette serie de verbes, demandez
aux stagiaires de pratiquer l'infixe
* Expliquez les mots difficiles.
57.
Drill de transformation
Malaba avua mukuakidila
- Malaba uvua mungakidila
1. Malaba bavua bakuakidila
2. Malaba mvua mukuakidila
3. Malaba uvua mukulomba mukanda
Malaba
Malabo
Malaba
4. Malaba bavua bakupesha mukanda
- Malaba
5. Malaba mvua mukulongesha Tshiluba- Malaba
6. Malaba mvua mukuakidila
Malaba
bavua bangakidila
uvua mungakidila
uvua mundomba mukanda
bavua bampesha mukanda
uvua mundogesha Tshiluba
uvua mungakidila.
58. A pertir de ce tableau, les stagiaires
construisent des phrases et se
posent des questions .......
Kupesha
Kuakidila
Kulomba
Kulongesha
-n.
-ku-mu-
Mukanda
Makanya
Mayi
Maluvu
Tshiluba
59. Mettez au tableau le pluriel des
infixes et demandez aux stagiaires
de lee utiliser en se referant au
tableau note 58
Singulier
49
-n-ku-mu-
Pluriel
-tu-nu-ba-
Hosted for free on livelingua.com
j
Mal
Lelu
D.IV
46.
40. Ecrivez au tableau le verbe
kutangila et presentez la
phrase
Ndi ntan ila television
En mimant l'etat d'un myope profitezen pour differencier kutangila
et kumana.
kuya
61. Ecrivez au tableau
et expliquez
kupingana
Presentez
Ndi mpingana mu kalasa mu dilolo.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
62.
Drill de transformation
Ndi nya mu ville mu dilolo
1.
2.
3,
4.
udi ,aya mu tshisalu mu dinda
tudi tuya ku mayi mu dilolo
badi baya mu bar bufuku
nudi nuya mu kalasa mu dinda
udi uya mu tshidiilu mu dilolo6. ndi nya mu villa mu dilolo
-
Ndi mingana mu ville mu dilolo
udi upingana mu tshisalu mu dinda
tudi tupinganaku mayi mu dilolo
badi bapingana mu bar bufuku
nudi nupingana mu kalasa mu dinda
udi upingana mu tshidiilu mu dilolo
ndi mpingana mu ville mu dilolo
63. Demandez aux stagiaires de se poser
des questions avec le verbe kningana
a la forme affirmative au passe.
64. Ecrivez le verbe kuamba au tableau
et demandez a un stagiaire de
dire moyo et presentez
Amba no : moyo
En cas de non comprehension, traduisez
en francais et expliquez ne par un
double point (0 ndi ngamba : (nc)
Travaillez.
65. Demandez aux stagiaires de conjuguer
le verbe kuamba au present et au
passe (toutes les personnes).
C, Exercice : monologue/reportage.
Un stagiaire raconte une petite his toire of an autre ecoute. Apres le
recit, posez la question a celui
qui ecoutajt
Udi :samba tshimi ?
50
Hosted for free on livelingua.com
47.
D.IV
StA : Malaba mu dilolo mvua muya ku
mayi, mvua ne Tom ; tuvua banaya
bimpa bitamba ; tuvua tudia
biLota ne tumbela.
Form. : au stagiaire B : udi wamba
tshinyi ?
StB : udi wamba ne malaba mu dilolo
tivua no Tom ; bavua banaya
bimpa bitamba ; bavua badia
bibota no tumbela.
67. Posez la question
Le stagiaire repond
Enchalnez en disant
udi 0arz1a. ten pat ?
ndi ndonca tshiluba
b a
i wa Tshiluba.
Verificz la comprehension en
posant la question
Udi mulongi wa
68. Presentez
and ?
Malaba mvua mu a kumona mamuenda
wa Kayemba
Verifiez la comprehension de
mamuenda wa
69.
Drill de substitution com lexe
ndi mulongi wa tshiluba
ndi mulongeshi wa tshiluba
ndi mulongeshi wa fran_gais
1.
2.
3.
4.
Lingala
Udi
swahili
udi
5. Ea1152
6. Mulongi
7. ndi
8. Tshiluba
-
ndi mulongeshi wa lingala
IJA. mulongeshi wa lingala
udi
udi
Tar
udi
aii
ndi
mulongeshi
mulongeshi
mulongeshi
mulongi wa
mulongi wa
mulongi wa
70. Presentez
wa swahili
wa swahili
wa Kikonza
Kikongo
Kikongo
Tshiluba
Nudi balagi ba Tshiluba
Travaillez.
'i. a) Posez cos questions aux
stagiaires
- x nc
anyi
- nudi
- ne
tudi
b) Demandez aux stagiaires de so
poser les mgmes questions.
Ecrivez au tableau le mot
Pashisha et presentez
y badi balongi ba swahili
?
balongi ba tshiluba anyi ?
y badi bang ba Reagan anyi ?
balongeshi ba swahili anyi ?
malaba mvua muya
mu villa pashisha mvua
51
Hosted for free on
livelingua.com
Eaptinsan2_plu
Centre.
D.IV
48.
73. a) Exercice : pratique de 22shisha
F.
: ndi nya mu
tshibambalu, ndi ndala.
St. : ndi nya mu tshibambalu pashisha ndi. ndala
1,
2.
3.
4.
5.
6.
malaba mvua muya mu ville, mvua rrupingana mu Centre
malaba mvua mulonga Tshiluba, mvua munaya Ping-Pong.
ndi nya mu tshidiilu, ndi nnua mayi
udi udia, udi unua maluvu
mpindieu ndi mu kalasa, ndi nya mu villa
Steve uvua mungakidile, uvua mumpesha bidia.
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ry?shisha
en repondant a la question : udi wenza tshiui ?
StA : udi wenza tshinyi ?
StB : ndi mfunda mukanda, pashisha ndi nya mu villa.
74. Ecrivez au tableau le mot kadi
et presentez en soulevant
l'index au mot kadi
0000000
Ndi musua kudia tshikaka, kadi
tshiena musuakmmtshisalu to.
Travaillez.
75. Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec kadi
exemple :
Ndi nya mu bar kadi tshiena nnumaluvu to.
76. Mettez au tableau :
tshikuka-
vua ... to
77. Demandez aux stagiaires de repondre
A la forme negative
78. Presentez la phrase
Profitez de cette occasion pour
conjuguer d'autres verbes a la forme
negative du passe.
exemple
52
ka-
tuvua
muvua
bavua
to
- malaba uvua mu bar anyi ?
- malaba mvua ku mayi anyi ?
malaba nuvua mu villa anyi ?
x ne y bavua mu tshisalu anyi ?
x uvua ku mayi anyi ?
- tuvua mu tshisalu anyi ?
Malaba tshivua mu a mu villa to.
- Malaba katuvua banua Primus to.
- Kabavua basumba bibota malaba to.
- Kuvua mulonga swahili malaba
dilolo to.
Malaba bufuku kanuvua bamona
film to.
- etc.
Hosted for free on livelingua.com
D.IV
79.
49.
Drill - Transformation
F. : malaba mvua mu bar
S. : malaba tshivua mu bar to
F. : malaba uvua mudia bidia
S. : malaba kuvua mudia bidia
to
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
tuvua mu villa
bavua baya mu ville
uvua mu tshisalu
nuvua basumba bibota
bavua badia bidia
Uvua muja mu bar
mvua mulonga tshiluba
-
-
-
Malaba katuvua mu villa to
Malaba kabavua baya mu villa to
Malaba kuvua mu tshisalu to
Malaba kanuvua basumba bibota to
Malaba kabavua badia bidia to
Malaba kavua muja mu bar to
Malaba tshivua mulonga tahiluba to.
80. Demandez aux stagiaires de se poser
des questions libres au passe et
d'y repondre librement aussi.
81. Presentez la phrase
Mobutu Udi Usomba mu Zalre ku
Kinshasa 4 kena Usomba mu
Bukavu to.
32. Verifiez la comprehension de la
difference entre ku et mu et
travaillez.
83. Introduicez l'imparfait danf; ce
contexte
Lelu mu dinda uvua munua kafe
anyi ?
Ku Amerika uvua unua kafe anvi ?
84. Verifiez la comprehension de la
2eme question et travaillez-la.
85. Sollicitez la meme question a
l'imparfait et repondez-y
86. Ecrivez la conjugaison de l'imparfait d'un verbe connu au tableau ...
Eyowa, ku Amerika mvua nnua kafe.
Mvua nya mu cinema
uvua uya mu cinema
uvua Ilya mu cinema
tuvua tuya mu cinema
nuvua nuya mu cinema
bavua baya mu cinema
87.
Drill - Substitution complexe
Ku Amerika mvua ndia Humberger
Ku Amerika mvua ndia Pizza
Ku Californie mvua ndia Pizza
53
Hosted for free on livelingua.com
D.IV.
50.
1. John
Ku Californi,. John
2. Hotda
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
3. anua Budweiser
4. Ku New York
-
5. Ilya mu cinema
-
6.
7.
8.
9.
10.
tuvua
Mc Donald
Nuvua
Nudia
Bavua
lrlia adia Pizza
Californie John uvua adia hotdog
Californie John uvua anua Budweiser
New York John uvua anua Budweiser
New York John uvua 1/2_211121nima
New York tuvua tuya mu cinema
New York tuvua tuya mu Mc Donald
New York nuvua nuya mu Mc Donald
New York nuvua nudia mu Mc Donald
New York bavua badia mu Mc Donald
88. Posez la question
et demandez aux stagiaires de se
la poser aussi.
89. Posez cette question pour introduire la forme negative de
l'imparfait
Si les stagiaires n'arrivent pas a
repondre correctement, aidez-les a
trouver la reponse et travaillez
Ku Amerika uvua wenza tshinyi ?
Uvua wakula Tshiluba ku Amerika
anyi ?
Tshivua agakula 0.. to
Kuvua wakula ,.. to
Kavua wakula
... to
AO. omMemarola7
Katuvua tuakula ... to
Kanuvua nu9kufa:... to
Kabavua hlkula ... to
90. Demandez-leur de se poser des
questions qui necessitent une
reponse negative a l'imparfait.
54
Hosted for free on livelingua.com
51.
DILONGESHA DITANU
1. Posez les questions suivantes
aux stagiaires
Malaba uvua muya penyi ?
Malaba nuvua bidia tshinyi ?
- Paul uvua mudia bidia malaba
anyi ?
- Paul uvua adia bidia ku Amerika
anyi ?
Uvua alala penyi mu Universite ?
Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions.
2. Revoyez les infi-:s en posant
ces questions aux stagiaires
-
3. Ecrivez la date du jour au tableau
et dites
Ecrivez ensuite la date du jour
suivant et presentez
Malaba uvua mumona Steve anyi ?
Eyowa mvua mumumona.
Malaba uvua mumpesha mukanda anyi?
Malaba mvua munulongesha Tshiluba
anyi ?
Nnganyi uvua munulongesha malaba ?
Malaba nuvua bandomba mukanda
anyi ?
Malaba nuvua bamona Paul penyi ?
Lelu, ndi nya mu ville.
Malaba ne aya nu villa.
Verifiez la comprehension en sollicitant de la part des stagiaires
la reproduction de la structure.
Travaillez.
4. Ecrivez au tableau toute la conjugaison du verbe kuya au futur
ne nya
ne uya
ne aya
Travaillez la troisieme personne
du singulier.
5. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
-
55
ne_taIS
ne num
no baya,
Malaba no uya penyi ?
Malaba ne nuya mu tshidiilu anyiS
Malaba ne nuya mu bar anyi ?
Ne uya mu ville diba kayi ?
Karen ne aya ku mayi anyi ?
Steve ne Douglas ne baya ku
Kasai anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
D.V
52.
6. Demandez aux stagiaires de
construire des phrases au
future
ma'aba
kudia
kulonga
kulongesha
kulomba
kufunda
bidia
tshiluba
mukanda
Drill de transformation
7,
ndi nya mu tshisalu lelu - Malaba ne nya mu tshisalu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
udi wakula tshiluba lelu
tudi tudia bidia lelu
nudi nunaya lelu
Paul ne Steve badi bafunda
mukanda lelu
Andre udi .ya mu kalasa lelu
udi uja maja lelu
ndi ndomba mukanda lel%
udi ubala mukanda lelu
tudi tulonga tshiluba lelu
8. Reprenez la phrase
et presentez la question
Malaba ne akula tshiluba
Malaba ne tudia bidia
Malaba ne =laza
Malaba Paul ne Steve ne bafunda
mukanda
-
irensazajMalabaAncnukalasa
Maltnetaaja
mail
- Malaba ne ndomba mukanda
Malaba ne ubala mukanda
Malaba ne tulonga tshiluba
Malaba ne nya mu tshisalu
Malaba ne wenza tshinyi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
9. Demandez aux stagiaires de se poser
cette question et city repondre
librement. Mettez au tableau une
serie des vcrbes qui serviront de
reponse
10. Pr&sentez la structure ..............
Verifiez la comprehension
structure au niveau de bua
- kuya
kudia
- kuakidila
- kupesha
kulomba
Malaba no nya mu kalasa bua
ialalfaaIPhqubc°
in
11. Presentez imm&diatement la question
McIlaba no 11,-a mu kalasa bua
tshinyi ?
Verifiez in comprehension en posant
la mgme question a chaque stagiaire,
12. Posez les questions euivantes aux
stagiaires et demandez-leur de
se les poser
53
udi mu kalasa bua tshinyi ?
- nudi mu Zaire bua tshinyi ?
balongi
badi
baya
mu tshisalu
Hosted
for free
on livelingua.com
bua tshinyi ?
53
D.V
- Tshiteya udi mu Centre bua
tshinyi ?
13. En vous servant de l'imagc du marche
et des billets de banquet mettez
au tableau le verbe kusumba et
presentez
Nenza mu tshisalu bua kusumba
bibota.
14. A partir de ce tableau, demandez aux
stagiaires de construire des phrases.
kuya
mu
15. En vous servant du materiel didactique comprenant (les pommes de
terra, patates douces, legumes,
fruits) presentez
kalasa
ville
bar
tshisalu
tshibambalu
bua
kufunda
kubala
kuja
kusumba
kunua
kumona
maluvu
maja
mukanda
tumbela
cinema
Ne aga mu tshisalu bua kusumba
14111nal
bisekiseki
bimunlo
Profitez-en pour presentez le
vocable
16. Reprenez la structure
Biakudia
......
Malaba ne lava mu tshisalu bua
kusumba biakudia.
presentez la question
Malaba nc uya nu tshisalu bua
kuenza tshinyi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
17. Faites le tableau de deux formes de
reponses a la question bua tshinyi ?
Bua tshinyi ?
- Donnez des exemples
Bua + infinitif
Bualu + vLrbc conjugue.
:
ndi mu rcalasa bua lialzada
tshiluba
udi mu kalasa bua tshinyi
- ndi mu knlasa bualu ndi ndonga
tshiluba.
57
Hosted for free on livelingua.com
D.V
54.
18. Demandez aux stagiaires de se poser
la question bua tshinyi et d'y
repondre avec bualu.
StA
StB
Udi mu Zareshinyi ?
Ndi mu Zaire bualu ndi muena
Corps de la Paix.
19. Sollicitez la question
et repondez-y par le mouvement des
epaules
Udi mu
t shin i. ?
Tshiena mumanya to.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
20. Posez ces questions aux stagiaires
udi mumanya President Mobutu
anyi ?
- nudi bamanya President Reagan
anyi ?
- udi mumanya kuakula tshiluba
anyi ?
- badi bamanya Kinshasa anyi ?
21. Ecrivez au tableau le verbe kulamba
et en vous servant d'une image representant une menagerel presentez
udi ulamba biakudia
Verifiez la comprehension et
travaillez.
22.
Drill de substitution complexe
udi ulamba biakudia
udi ulamba bisekiseki
ndi ndamba bisekiseki
1. udi
2. lama
3. badi
4. bidia
5. 'aft.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
munyinyi
tudi
bisekiseki
nudi
biakudia
ndi
bisekiseki
-
-
-
udi ulamba bisekiseki
udi ulamba bilunga
badi balamba bilunga
badi balamba bidia
udi ulamba bidia
udi ulamba munyinyi
tudi tulamba munyinyi
tudi tulamba bisekiseki
nudi nulamba bisekiseki
nudi nulamba biakudia
ndi ndamba biakudia
ndi ndamba bisekiseki
0A. Prsez les questions aux stagiaires
-
udi ulamba bidia anyi ?
tudi tulamba bisekiseki mu
kalasa anyi ?
- nudi nulamba munyinyi lelu
anyi ?
Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions.
58
Hosted for free on livelingua.com
55.
D.V
Z4. Ecrivez au tableau le mot HUMBERGER
et posez la question
Les stagiaires r:nondent negativement
alors posez la question
Mpindieu, wadi nulamba humb,
anyi ?
Udi mumanya mua kulamba humbr
ajal?
Verifiez la comprehension au niveau
de mua en cas de difficulte tradnisez
en franlais par comment.
25. Mettez au tableau
EamalasEaft
infinitif
Demandez aux stagiaires de co4struire
des phrases en se servant de ce tableau.
kumanya mua
26. Posez les questions suivantes aux
stagiaires et demandez-leur d'y
repondre naturellement
kulamba
kuenza
kusumba
kunaya
bidia
maluvu
bibota
softball
Udi mumanya mua kulamba bidia
anyi ?
- Nudi bamanya mua kuja reggae
anyi ?
Ndi mumanya mua kulamba humberger anyi ?
Balongi badi bamanya mua kusumba
bibota mu tshib3lu anyi
Udi mumanya mua kusumba bintu
mu tshisalu anyi ?
Expliquez bintu.
27. Presentez les structures
et enchainez en designant un stagiaire
Ndi nya mu tshisalu
Udi uya mu tshisalu
Ndi nya neba mu tshisalu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
28. Introduisez
Wewe, meme, yeye
Wewe, udi uya mu tshisalu
Memel itcII...v.nya mu ville
Yeye, udi uya ku mayi
Demandez aux stagiaires de faire
des phrases similaires.
29. Faites ce tableau pour expliquer .......
ne meme
ne wewe
ne yeye
59
nanyi, neba, nenda.
nanyi
neba
nenda
Hosted for free on livelingua.com
D.V
56.
30. Tout en gardant ce tableau, demandez
aux stagiaires de faire cet exercice de transformation
ndi nya ne wewe mu tshisalu
udi uya ne meme mu ville
udi Apingana ne yeye mu Centre
- Paul udi ne Steve mu kalasa
tudi tuakula ne wewe
ndi nya nebe
udi uya nayi
udi apingana nenda
- Paul udi nenda mu ...
tudi tuakula nebe
Faites remarquer aux stagiaires
la place habituelle de nandi,
neba, nenda. dans 7.a phrase ;
c'est-I:arr7e juste apres le
verbe.
31. Posez ces questions aux stagiaires
et demandez-leur d'employer neba,
nandi dans leurs reponses
affirmatives
32. Preseatez
Travaillez ; faites l'emphase et
montrez aux stagiaires ou'il s'agit
de l'emphase
Avec les verbes déjà appris, demandez
aux stagiaires de faire des structures emphatiques
33. Faites oe tableau
34. Tout en gardant ce tableau, demandez
aux stagiaires de faire cet exercice
de transformation
ne uya mu bar ne x anyi ?
- udi wakula ne nganyi mpindieu
malaba, nuvua balonga tshiluba
n
Mulowayi anyi ?
malaba, Uvua muja maja ne Karen
anyi ?
- lelu dilolo, ne uya mu cinema he
nganyi ?
nudi nunua maluvu ne mulunda wenu
anyi ?
nudi basua kuakula tshiluba nandi
anyi ?
- balongi badi basumba bintu ne
mulongeshi anyi ?
tuetu, nuenu, bobo.
- tuetu tudi bena Zaire
nuenu, nudi bena Amerika
- bobo,badi bena France
kuakula
kulonga --- Tshiluba
kulongesha
kubala
ne tuetu
ne nuenu
ne bobo
netu
nenu
nabu
udi uya ne tuetu mu ' tshisalu.
udi Udia ne tuetu lelu anyi ?
ne aya
ne for
nuenu
ville malaba,
Hosted
free onmu
livelingua.com
D.V
57.
- ndi ngakula ne bobo tshiluba.
ndi ndonga ne nuenu tshiluba.
adi anaya ne bobo karte.
;. Posez ces questions aux stagiaires
et amenez-les a employer netu, menu
nabo dans leurs reponses Tforme
affirmative seulement)
Posez la question
Les stagiaires y repondent.
- Ne uya mu villa ne Andre ne Paul
anyi ?
- Udi wakula tshiluba ne balongi
bakuabo anyi ?
Udi ulonga tshiluba ne Tshiteya
ne Kapanga anyi ?
Lelu, ne udia ne Steve ne Karen
anyi ?
- Malaba, uvua muja maja ne bens
Zaire anyi ?
- Udi musua kunua maluvu ne Paul ae
Doug anyi ?
- Ne nuya kusumba bintu ne balongeshi
anyi ?
- Bena Zaire badi basua kuja menu
maja anyi ?
- Udi musua kulonga netu tshiluba
anyi ?
- Bena Kasai badi bakula nenu
tshiluba anyi ?
Udi uya ne nganyi mu tshisalu ?
Sollicitez la meme question et
repondez-y par
Ndi nya mu tshisalu nkayarai.
Verifiez la comprehension au niveau
de Bhuaui en disant eventuallament
Ehaxani.
Travaillez.
37. Ecrivez au tableau
nkayanyi, Eha2haf nkayenda
et presentez cette serie des
phrases
Ndi ndia nkayanyi
Udi udia nkayeba
- 11di udia nknyenda
.
_cgez les questions suivantes et
demandez aux stagiaires d'y
:epondre par
nkayanyi, LiEasta, nkayenda
Udi uya ne nganyi mu villa ?
- Uvua usomba ne nganyi mu Uniyerw
site ?
- Lelu mu dilolo, Paul ne aya ne
nganyi mu bar ?
- Mu tshidii1u7 Steve adi udia
nkayenda anyi ?
61
Hosted for free on livelingua.com
D.V
58.
- Tom adi ne nganyi mu bureau ?
- Udi unaya ping-pong nkayeba anyi ?
- Paul udi alonga tshiluba nkayenda
anyi ?
- Ndi ndongesha tshiluba nkayanyi
anyi ?
Udi musua kusomba nkayeba anyi ?
- Ndi nkayanyi mu kalasa anyi ?
39. Mettez an tableau
Nkaya
- anyi
- eba
enda
Demandez alors aux stagiaires de
construire des phrases.
40. Ecrivez au tableau le verbe
kuambuluisha et presentez avec
geste en mimant l'aide
Ndi ngambu]isha Steve
Verifiez la comprehension et
travaillez.
- Ne nuambuluisha Kapalati anyi ?
- Bana badi bambuluisha tatu anyi ?
Balongi badi bambuluisha madame
3ashizi ku tshikuku anyi ?
- John adi ambuluisha Willet
anyi ?
Ne wambuluisha bena Kasai anyi ?
- Bena Amerika badi bambuluisha
bena Zaire anyi ?
41. Posez ces questions aux stagiaires
42. Presentez cette serie des Dhrases
et verifiez la comprehension de
pamwe
- Ndi nya mu tshisalu
- Udi uya mu tshisalu
Ndi nya neba mu tshisalu
- Tudi tuya pamwe mu tshisalu
43. Exercice de repetition :
Tudi tuya pamwe mu tshisalu
Tudi tuya pamwe mu Bodega
1. Tudia
2. Tunua
3. Tusomba
4. ISTIT;TET
5. au
6. Mu tshisalu
-
-
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
Tudi
tudia pamwe mu Bodega
tunua pamwe mu Bodega
tusomba pamwe mu Bodega
tubuela pamwe mu Bodega
tam pamwe mu Bodega
tuya pamwe mu tshisalu
44. Presentez avec un geste d'ensemble ...
V6rifiez la comprehension et
travaillez.
62
Balongi bonso badi mu Centre
Hosted for free on livelingua.com
D.V
59.
45. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
Nudi bonso bents Amerika anyi ?
Ne nuya oonso ku Kasai anyi ?
- Balongi bonso badi balonga
tshiluba anyi ?
- Balongi bonso badi basua bidia
anyi ?
- Mu dinda tudi tudia bonso mu
tshidiilu anyi ?
Demandez aux stagiaires de se poser
les mgmes questions et d'y repondre.
46. Ecrivez au tableau
Nkaya
- anyi
- eba
- enda
- etu
- enu
abo
Demandez aux stagiaires d'utiliser
la forme du pluriel.
47. En cas de aifficultetfaites ce
drill de transformation :
adi illongankayentta- badi balchpnkayabo
ndi nya nkayanyi - tudi tuya nkayetu
1.
2.
3.
4.
5.
Udi
Ndi
adi
Udi
Ndi
ulonga nkayeba
ndongesha nkayanyi
ulala nkayenda
usomba nkayeba
nnaya nkayanyi
6. iv:1i nkayenda
-
-
Nudi
Tudi
Badi
Nudi
Tudi
Badi
nulonga nkayenu
tulongesha nkayetu
balala nkayabo
nusomba nkayenu
tunaya nkayetu
nkayabo.
48. Avec un stagiaires faites l'echange
suivant et demandez ensuite aux
stagiaires de le faire entre
eux
A. : Malaba ne wenza tshinyi ?
B. : Malaba ne nya mu tshisalus
A. : Ne uya mu tshisalubualtehin42
B.
A.
B.
49. Presentez cette structure .....
: Ne nya mu tshisalu bua kusgmba
bintu.
Kadi tshiena mumaxya
riva kusumba bintu mu tshi.
salu to.
Ne tuya neba, ne nkuambulete
:
Tuasakidila.
Mbiakana,
Malaba no nya mu villa, kadi
tshia kuya mu bar to.
Verifiez la comprehension de la
ame partie of travaillez.
50. Posez ces questions aux stagiaires
-
63
Malaba no udia bidia anyi ?
Malaba ne unua Whisky anyi ?
Malaba ne unaya karte anyi ?
Malaba ne uya ku Amerika anyi ?
Malaba ne usumba bibota anyi ?
- Lelu dilolo, ne ulala mu kalasa
Hosted
anyi
? for free on livelingua.com
D.V
60.
51. Montrez la formation de la
negation au futur
tshia
kua
ka
katua
kanua
kaba
+ infinitif + to
..
52. A l'aide de ce tableau, les stagiaires se posent des questions au
futur of y repondent negativement
malaba
kuya
lelu dilolo kudia
villa
lelu bufuku kunua
mu Bodega
kulala
Kadutu
kubala
mukanda
kufunda
tshiladilu
anyi ?
Drill - Transformation
53.
Malaba ne nya ku mayi - Malaba tshia kuya ... to
Malaba ne tuya mu villa - Malaba katua kuya ... to
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
ne
ne
ne
ne
ne
ne
ne
nsumba tumbela
alala mu kalasa
nudia mu Bodega
banaya ping-pong
ndonga swahili
wakula Espagnol
tusomba mu tshibambalu
-
54. Posez ces questions et exigez des
reponses negatives
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
Malaba
tshia kusumba tumbela to
ka kulala mu kalasa to
kanua kudia mu Bodega to
kaba kunaya ping-pong to
tshia kulonga swahili to
kua kuakula Espagnol to
katua kusomba ... to
- Lelu dilolo ne tudia Pizza anyi ?
- Malaba bufuku no tuya kumona
Michael Jackson anyi ?
- Malaba mu dinda ne nuya kudia
mu Mc Donald anyi ?
- Lelu ne uya kunua maluvu mu
ville anyi ?
- Mu dilolo ne ndongesha swahili
anyi ?
55. Demandez aux stagiaires de se
poser ce genre des questions.
64
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DISAMBOMBO
61.
Ecrivez au tableau Kuenza mudimu
en disant
Ndi ndon esha mu Centre.
Presentez
Ndi ngenza mudimu mu Centre
Verifiez la comprehension et
travaillez.
2. Presentez
Ndi mu Centre bua kuenza mudimu
Udi mu Zaire bua kuenza mudimu
3. A partir de ce tableau, demandez aux
stagiaires de construire des
phrases
Kuya
Kuikala
mu
Posez-leur les questions suivantes
Kalasa
Tshisalu
Zaire
bua
Kulonga
Kusumba
Kuenza
Mudimu
Tshiluba
Bintu
-
Ndi ngenza tshinyi mu Centre ?
Nudi mu Zaire bua tshinyi ?
Steve udi mu Centre bua tshinyi ?
Ndi mu kalasa bua tshinyi ?
Udi mu kalasa bua tshinyi ?
-
Udi mumanya President Mobutu anyi ?
Nudi bamanya mua kuenza humberger
anyi ?
Udi mumanya kubala tshiluba anyi ?
Udi mumanya Mulowayi anyi
Balongi badi bamanya mua kusumba
bintu mu tshisalu anyi ?
Nudi bamanya mua kuenza maluvu
a bibota anyi ?
Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions.
4. Posez les questions suivantes
aux stagiaires
.
-
5. Presentez le verbe kuikala ne dans
los structures suivantes ......
Verifiez la comprehension en demandant
a chaque stagiaire dc dire ce
qu'il (elle) a
- Nudi ne mukanda.
- Udi ne kaye
Udi ne uutshi wa mukanda
Tudi ne mikanda
Travaillez.
6. Posez ces questions aux stagiaires
65
- Udi ne balunda
- Ndi ne tshinyi
Nudi ne makuta
- Nnganyi udi ne
mu Centre anyi ?
mpindieu ?
anyi ?
mukaji mu Centre ?
Hosted for free on livelingua.com
D.VI
62.
Tudi ne bibota mu kalasa anyi ?
Udi ne mudimu mpindieu nnganyi ?
Ndi ne tshibambalu mu Centre anyi ?
Demandez aux stagiaires de se
poser des questions similaires
et 07 repondre.
7. En vous servant du materiel didactique approprie, presentez et
travaillez successivement
- Mu dinda ndi nnua kafe ne mabela
mu tshidiilu
ndi ndia diampa,
ne manteka.
Bena Zaire badi basua kulamba
bisekiseki ne ma
ne mafuta a
ngaji (a matala, a tutlEjgr--
8. Posez ces questions aux stagiaires
- Udi musua kunua mabela ne ti anyi ?
- Mu dinda, nudi nudia tshinyi mu
tshidiilu ?
Bantu badi basua kunua mayi mu
dinda anyi ?
- Ku Amerika, badi badia matala anyi ?
- Ku Amerika, badi balamba ne mafuta
kayi ?
- Balongi badi basua kunua mabela
anyi kafe ?
Donnez-leur l'occasion de se poser
des questions similaires et d'y
repondre.
9. Par la mgme occasion, introduisez
la negation du verbe kuikala ne
au present
Tshiena ne makuta to ;
- Kuena ne mukanda to ;
- Kena ne
to 4,
- Katuena ne bibota to.
etc.
10. Reprenez la structur' Tshiena ne
mukanda to et enchafnez immediatement avec
Ndi dijinga ne mukanda
Verifiez la comprehension si chaque
stagiaire pent dire ce dont it a
besoin.
Travajllez.
11.
Drill de substitution complexe
:
Ndi dijinga ne mukanda
Ndi dijinga ne tshibota
110
1. udi
udi dijinga ne tshibota
66
Hosted for free on livelingua.com
11
63.
D.TI
2. atai.
5.
4.
5.
6.
7.
8.
tudi
mabela
badi
tshibota
nudi
matala
9 nzubu
10. mampa
11. ndi
12. manteka
-
udi dijinga ne my!!
tudi dijinga ne mayi
tudi dijinga ne mabela
badi dijinga ne mabela
badi dijinga ne tshibota
nudi dijinga ne tshibota
nudi dijinga ne matala
udi dijinga ne nzubu
udi dijinga ne mampa
ndi dijinga ne mampa
ndi dijinga ne manteka
12. Posez ces questions aux stagiaires
- udi dijinga ne tshinyi ?
- balongi badi dijinga ne tshinyi
mu Centre ?
- nudi nanyi dijinga anyi ?
- bantu badi dijinga ne mayi anyi ?
- bua tshinyi nudi dijinga ne
makuta ?
- balongi badi dijinga ne tshiluba
anyi ?
- bua tshinyi ?
- ne nuikala dijinga ne tshinyi
ku Kasa! ?
Demandtz-leur de se poser des questions analogies et d'y repondre
librement.
13. Faites cette dramatisation avec un
ou deux stagiaires et demandez-leur
de la faire entre-eux
A. : Steve moyo
B. : Eel mcyo Doug
A. : Udi uya penyi ?
B.
Ndi nya mu tshisalu
A. : Udi uya kuenza tshinyi mu tshisalu?
B. : Ndi nya mu tshisalu bua kusumba
bintu
: Udi cb4mcra ne_ bintu kayi ?
: Ndi dijinga ne mabela, manteka,
ne mampa.
: Udi mumanya mua kusumba bintu mu
tshisalu anyi ?
: To. Tshiena mumanya mua kusumba
bintu mu tshisalu to.
: Nanku, ndi musu_ kuya neba, bualu
mema ndi mumanya mua kusumba bintu
mu tshisalu.
Eyowal bimpa. Tuyaku.
.
A.
B.
A.
B.
A.
A.
14. Montrez un sac et presentez
Ndi dijinga ne tshibombi bua
kuya mu tshisalu.
Travaillez la comprehension de
tshibombi.
67
Hosted for free on livelingua.com
"M.
D.VI
64.
15. De la mgme maniere que la note
14, presentez en montrant
Makuta
et dites
Ndi ne makuta.
16. Posez ces questions
- Udi dijinga ne makuta anyi ?
- Udi dijinga ne tshibombi anyi ?
- Udi dijinga ne makuta bua kusumba
tshiryi ?
17. En montrant un panier, presentez ...
Bena Zaire badi baya mu tshisalu
ne tshitvnga
Travaillez la prononciation de
tshitunga
---
18. Pour travaillez l'accord de la classe Tshi- avec le verbe gtrei presentez
li.cEk.a/11'rshitunatslcuasa
Tshibombi tshidi mu kalasa
Tshisalu tshidi mu Kadutu
19. Travaillez tshidi et en leur
suggerant des mots, demandez-leur
de former des phrases sur le
modele de la note precedente
tshitunga, tshibambalui tshikaka,
tshintu, tshiladilu, tshidiiln,
tshibota.
20. Par la mgme occasion, travaillez
l'accord de la classe Ma- avec le
verbe
Mabela adi mu tshidiilu
lajoLlutimu tshisalu
Maluvu adi mu bar
21. Insistez sur l'accord ma- adi et
demandez aux stagiaires de former des phrases en reprenant les
mots
manteka, mafuta, matamba, makanya,
mayi, makuta.
22. En portant votre main au front
(comme si vous vous protegiez
contre le soleil) et en mimant
l'action de chercher, presentez
la phrase
Ndi nkeba John ;
Expliquez en disant
et travaillez.
23. Posez ces questions aux stagiaires
John udi penyi ?
..
8
Ndi nkeba John.
- Udi ukeba nganyi ?
- Bua tshinyi udi ukeba x ?
- Balongi badi bakeba mulongeshi
wabo anyi ?
free on livelingua.com
- BantuHosted
badiforbakeba
makuta anyi ?
D.VI
65.
Les stagiaires se potent les
mgmes questions.
24. Presentez le verbe kuikala ne tshia
et travaillez-le dans ce contexte
- Ellmmk212pa mu dinda
Ndi ne tshia k ya mu kalasa mu
dinda
; balongi,
badi ne tshia kulon a.
- TuL2dituenzaudirrnitudi ne
tshia kuenza mudimu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Si les stagiaires ne comprennent
pas traduisez par to have to.
25. Exercice de transformation
ndi ndia
tudi tulonga
-
Ildi Ilya
nudi nulala
badi bakeba
ndi nnaya
-
:
ndi ne tshia kudia
tudi ne tshia kulonga
adi ne tshia kuya
nudi ne tshia kulala
badi ne tshia kukeba
ndi ne tshia kunaya
Montrez aux stagiaires que tshia
peut gtre remplace par but. et
reprenez l'exerc:.ce avec bua.
26n Posez ces questions aux stagiaires
- Balonei badi ne tshia kuenza
tshinyi ?
Ba volontaires badi ne bua kuakuir
tshiluba bimpe anyi ?
- Bua tshinyi ba volontaires badi
ne tshia kuakula tshiluba, swahili,
kikongo anyi lingala ?
- Balongeshi badi ne bua kuakula
Anglai ne balongi anyi ?
udi ne tshia kuenza tshinyi mu
kalasa ?
Ndi ne bua kunaya mu kalasa ne
balongi anyi ?
Clue les stagiaires se posent les
Warne& questions et qu'ils y
repondent.
27. Presentez le verbe kuikala mua
en posant la question diva dieba
nn$anyi ' i un stagiaire.
repond. En essayant dlecrire son
nom au tableau, dites salon le
cas
qdi mva kufunda diva
dieba
Tshiena
kufunda diva dieba to.
69
Hosted for free on livelingua.com
D.VI
6 6.
Verifiez la comprehension et
travaillez. En cas de difficulte,
traduisez "can, may".
28. Posez ces questions aax stagiaires
et demandez-leur de se les
poser
Udi mua kuakula ne President
Mobutu anyi ?
- Andre udi mua kulongesha tshiluba
anyi ?
Nnganyi udi mua kufunda "mbulanket" ?
Nudi mua kuya mu ville nkayenu
anyi ?
Udi mua kuakula Espagnol nnganyi ?
- Andre, udi mua kulamba bidia anyi ?
29. Travaillez l'accord des classes
Mu- et N- avec le verbe gtre
par ces phrases
Muloni udi mu kalasa
Mukanda udi mu tshibambalu
Nkuasa udi mu tshidiilu
30. Demandez aux stagiaires de former dee phrases avec des mots
que vous leur proposez
nzubu, muakulu, munyinyi, muntu.
munganga, mulunda, mushipa,
ngomba, mukanda.
31. Presentez
Kalasa ketu kadi mu Centre
Kaye kanyi kadi pa nkuasa
32. Les stagiaires forment des
phrases avec des mots suivants
Kerte, kafe, kambela.
33. En vous servant du materiel (6 crayons, 6 livres, chaises, craies)
presentez les chiffres de 1 A 6
a) Enseignez par groupe de 3, ecrivez
le chiffre au tableau, prononcez,
faites repeter jusquta ce que
lee stagiaires maftrisent
b) Ecrivez (non selon l'ordre) les
chiffres et faites lire chaque
stagiaire
c)
Envoyez chaque stagiaire au
tableau et dictez-lui les
chiffres
70
4
3
1
5
2
2,
3,
42
5,
6,
5,
2,
1,
41 1, 3, 5
4, 2, 1, 6
3, 5, 6, 1
6, 1, 4, 3
6
Hosted for free on livelingua.com
D.VI
Utilisez le mot
67.
amaa (ne
tradulaspas en tshiluba et
presentez
ndi ne crayon umue
ndi ne crayon ibidi
etc.
35. Presentez la question
Ecrivez en sollicitant la question
et en y repondant
Udi ne crayon bungi munyi ?
Ndi
ibidi.
Travaillez la question en demandant
aux stagiaires de se la poser et
cloy repondre.
36.
Drill de substitution com lexe
Ndi ne crayon bungi munyi ?
Udi ne crayon bungi munyi ?
Udi ne mikanda bungi munyi ?
1. bibota
2. nudi
3. nkuasa
)t. 7.14
5 balunda
6.
7.
8.
9.
10.
11.
tudi
nzubu
badi
makuta
ndi
bana
-
udi ne bibota bungi munyi ?
nudi ne bibota bungi munyi ?
nudi ne nkuasa bungi munyi ?
udi ne nkuasa bungi munyi ?
udl ne balunda bungi munyi ?
tudi ne balunda bungi munyi
tudi ne nzubu bungi munyi ?
badi ne nzubu bungi munyi ?
badi ne makuta bungi munyi ?
ndi ne makuta bungi munyi ?
ndi ne bana bungi munyi ?
37. Presentez les structures suivantes
-
Montrez l'accord selon les classes
(de 1 a 6)
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
Ndi
ne crayon umue
ne nkuasa umue
ne mikanda umue
ne mulunda umue
ne lupemba, lumue
ne tshibota tshimue
nkuasa, mikanda, 222212, balunda,
bibota, 22222.
38. - Distribuez un certain nombre d'o-
bjets a chaque stagiaire et
posez -leur la question
?
Demandez aux stagiaires de se poser
la mgme question et d'y repondre.
39. Continuez l'exercice en donnant
l'ordre a chaque stagiaire
mupesha crayons ibidi.
- lomba tshibota tshimue.
- kuita mikanda isatu.
- angata bimuma binayi.
71
Hosted for free on livelingua.com
68.
mpesha mpemba isambombo.
lomba bobota bitanu.
cngata mabeji asatu ne crayon
inayi.
40. Demandez aux stagiaires de faire
cet echange
A.
B.
A.
B.
A.
B.
A.
B.
A.
B.
A.
B.
41. Presentez les chiffres
par groupe de deux (voir note
n° 33)
: Steve, moyo weba au
Ee, moyo
Udi uya penyi ?
: Ndi nya mu tshisalu
Udi uya kusumba tsninyi ?
: Ndi nya kusumba mafuta ne mayi.
: Ne usumba mayi bungi munyi ?
Ne nsumba mayi atanu.
Kadi udi ne makuta bungi n.anyi ?
Ndi ne ZaTres isambombo
: Ee, bimpa. Waya bimpe.
: Waya bimpe.
7, 8, 9, 10.
42. Montrez aux stagiaires que les
chiffres 7, 8, 9, 10 sont
invariables en presentant
- .C"rayons muanda muteketa
Bibota
43. En vous servant du calendrier,
presentez les mots
dituku / matuku
Travaillez.
44. Comme dans la presentation des
chiffres,faites compter les jours
jusqula 7 et cela par groupe
de 3
dituku dimue, matuku abidi,
matuku asatu
Travaillez.
etc,
45. a) Ecrivez au tableau
matuku 7 = lumingu
Travaillez mluila.
b) Presentez
Lumiagaludi ne matuku
Verifiez la comprehension de
llaccord du nom avec le verbe
et travaillez.
c) Posez la question et les
stagiaires repondent
Lumin u 11 idisnatuku bungs
munyi ?
72
Hosted for free on livelingua.com
D.VI
69.
46. Presentez la question en vous
servant du calendrier et en
mettant un point d'interrogation (?) sur un jour de la
semaine
Lelu tudi dituku kayi ?
Lelu ndituku kayi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
47. - Sollicitez la question pour
presentez
Ldlu tudi mu dimue
- Par groupe de trois, presentez
et travaillez
Mu dibidi, mu disatu, mu dinayi,
etc., mu dialumingu.
48. a) En designant indifferemment les
jours sur le calendrier, posez
la question aux stagiaires
Lelu ndituku kaki ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser la mgme question et d'y
repondre.
49. Posez les questions auivantes aux
stagiaire
- Mu dimua uvua muya mu vile anyi ?
- Mu disambombo ne uya mu tshisalu
anyi
50. Sollicf.tez la question
et repondez-y en presentant
Mu
Mu
Mu
Mu
Mu
dialumingu uvua muenza tshinyi
disatu ne uya mu Kadutu anyi ?
dibidi ne aya penyi ?
dinayi udi udia tshinyi ?
iitanu ne uya mu Cinema anyi ?
Udi ne mikanda bungi munyi ?
Ndi ne mikanda amu ibidi.
Verifiez la comprehension.
En cas de difficulte, traduisez par
too. 1
I
Iravaillez et montrez que 1/on
peut aussi dire
Ndi amu ne mikanda ibidi
Mettez au tableau ces deux structures :
". I have only two books
- I only have two books",
51. Posez ces questions et demandez
aux stagiaires d'y repondre en
utilisant amu
Udi tie makuta bungi munyi ?
Ndi amu ne are 2
- Ndi ne mikanda bungi munyi ?
Udi ne balunda bungi munyi ?
- Tudi ne mayi bungi munyi ?
- Nudi ne balongeshi bungi munyi
mu kalasa ?
73
Hosted for free on livelingua.com
D.VI
70.
- Badi ne mabeji bungi munyi ?
52. Introduisez kunyima kua dans
cette phrase
tshidiilu.
En vous servant .les heures de
classe 8 111=1111.0 12
Verifiez la comprehension et
travaillez.
53. a) Posez les questions suivantes
aux stagiaires
- Kunyima kua kalasa udi uya penyi 7
Kunyima kua stage ne uya penyi 7
Kunyima kua kalasa ne udia
tshinyi ?
Kunyima kua stage ne nuya ku
Kasai anyi ?
Kunyima kua kalasa tudi tuya
penyi ?
- Kunyima kua mudimu udi wowela
anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de
se poser les mgmes questions.
54. Introduisez le futur de kuikala
dans les structures
Ndi mu stage mpindi-u,
Kunyima kua stage nesngikala ku
Kasai
Tudi mu kalasa mpindieu
mu tshidiilu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
55.'a) Mettez au tableau le verbe
kuikala, montrez la formation
du futur
n - ng
U ne
a
i
tunuba
bi
ikala
b) Demandez aux stagiaires de faire
des structures libres.
56. Exercice de transformation :
- Kunyima kua kalasa, ndi mu bar - Kunyima kua kalasa ne ngikala
mu
bar
- Kunyima kua stage, tudi ku Kasai
Kunyima kua kalasa, udi mu tshidiilu
- Kunyima kua stage, nudi ba volontaires
Kunyima kue kalasal udi musua kuakula tshiluba
Kunyima kua mudimu, Badi dijinga ne bidia
Kunyima kua didia, ndi ne balunda mu villa. Hosted for free on livelingua.com
74
D.VI
57. a) Mettez cette s&rie des phrases
au tableau
71.
- Mpindieu ndi mu kalasa
- Mu Centre ndi ndon a tshiluba.
- Kunyimacal.s.
mudisuile.
- Nelv ku Poste wan
Ku Kasai bua kuenza mudimu.
b) Faites lire ce texte apres vous
et expliquez mudisuila.
c) Les stagiaires transforment ce
texte en se servant des autres
personnes de la conjugaison.
d) Posez-leur des questions
58. Introduisez kumpala kua en vous servant des schema de l'heure du
debut des classes
-
Mpindieu udi penyi ?
Steve udi wenza tshinyi mu Centre ?
Kunyima kua stage ne wikala nganyi?
Ne nuya penyi kunyima kua stage ?
Nudi nuya ku Kasai bua tshinyi ?
- Ku Kasai ne enza mudimu kayi ?
Mu dinda, kumpala kua kalasa
ndi nya mu tshidiilu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
59. a) Posez ces questions aux
stagiaires
- Kumpala kua stage, uvua penyi ?
- Kumpala kua kalasa, nuvua baya
penyi ?
- Kumpala kua didia, udi unua
tshinyi ?
- Kumpala kua kuvua mu Zaire, uvua
menza tshinyi ?
- Kumpala kua kuya ku poste weba,
ne usumba tshinyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions.
60. Faites voir la possibilite de
l'usage de kunyima kua et kumpala
kua comme locatifs :
a) Mettez-vous derriere un stagiaire
et presentez
b) Mettez-vous devant la classe
et presentez
- Ndi kunyima
Jeff
- Ndi panyima pa Jeff
- Ndi kumpala kua kalasa.
Wrifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
75
D.VI
61. a) Introduisez le deuxike sens
temporal dans Bette eerie
des phrases
72.
- Brenda Adi 14.4.212 tshidiilu mu
n00.
b) Demandez aux stagiaires de
faire des phrases similaires.
62. Posez des questions aux stagiaires
Karen udi re; mu tshidiilu
mu 7h00. Brenda udi Ilya mu
tshidiilu kumpala kua Karen.
Karen udi Ilya mu tshidiilu kunyima
kua Brenda.
- Tom udi adia kumpala kua balongi
ate?
- Steve udi Ilya mu kalasa kumpala
kua mulongeshi anyi ?
-ONganyi udi ulala kunyima kua
minuit ?
Balongi badi baya ku Kasai diba
kayi ?
- Paul udi anaya ping-pong kunyima
kua kalasa anyi ?
- Kunyima kua mudimu weba mu ZaTre
ne wenza tshinyi ?
63. a) Mettez cette serie des phrases
as tableau
MuLE22.21gAlindaktznua.kalaeal.
nya mu tshidiilu bua kudia.
Mu mun a kunyima kua kalasa nd
nya kabidi mu tshidiilu
bidia. Kadi tshiena musua biclatop
b) Faitee lire ce texte apres vous
et demandez aux stagiaires de
le lire seuls.
c) Demandez aux stagiaires d'adapter
le texte a leur choix.
(travail libre selor l'imaginatic)* du stagiaire).
Example
iyjj_jaj._._s_tMumunakuniJcuadidiand
nya kumayi bua kuowa map..
yEmnlitjaeiutaijaALatLELI
kalasa bua kulon a Tshiluba,
d) Demandez aux stagiaires de
transformer ce texte (personnes,
temps : futur - passé).
64. a) Presentez cette serie des
phrases
liaila24111a22211-Jalmi
villa ne teve.
Ndi nya mu tshidiilu
ku diba 12 ne ku d'ba
Travaillez et expliquez le
tempo en tehiluba.
Hosted for free on livelingua.com
Dal
73.
b) Faites e texte et demandez aux
stagiaires de faire une narration
analogue en changeant le verbe
et l'heure.
Exemple
Paul Adi illonga Tshiluba ku diba
9 wa b.4tuku ne adialala ku diba
11 wa butuku.
c) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions avec diba
lay!' et d'y repondre par
ku
diba 600
Exemple
F. : Udi uya mu tshidiilu diba kayi ?
S. : Ndi nya mu tshidiilu ku diba
muanda mutekete.
65. Faites remarquer que l'on peut
utiliser l'heure en francais mais
attention a la preposition mu
66.
Ndi nya mu
kalasa
nu8h00.
Drill de transformation
Ndi nya mu kalasa mu 8h00 - Ndi nya mu kalasa ku diba 8h00
1. Balongi badi badia mu
2. Tudi
3. Badi
4. Badi
5. Badi
6. Badi
7. Badi
8. Nudi
midi
- Balongi badi badia ku diba dikumi
ne ibidi
tuya mu kalasa mu 8h00
- Tudi tuya mu kalasa ku diba muanda
mukulu
balonga tshiluba mu 14h00
- Badi balonga tshiluba ku diba dikumi
ne inayi
basua kuya ku mayi mu 6h00 - Badi basua kuya ku mayi ku diba
isambombo.
basua kunua maluvu mu 5h00
- Badi basua kunua maluvu ku diba itang
basua kudia bidia mu 1h00 - Badi basua kudia bidia ku diba
umue
balala mu 15h00
- Badi balala ku diba dikumi ne itanu.
nuya mu cisalu mu 9h00
- Nudi nuya mu cisalu ku diba tshitema.
T
E
XT
E
KUMPALA KUA DIVA MU TSHISALU
Karen adi mudisuile wa Corps de la Paix/Ildi usomba
ru Muene-Ditus
Karen kena ne biakudia mu nzubu
amu ne mafuta ne mayi
dijinga ne bilunga, losal nkunda, ne bisekis,:ki/kadi
Karen kena mumanya
mua kusumba bintu mu tshisalu to/nenku adi
bua kur4uambu
luisha ku disumba dia bintu/Karen udi akeba makuta
ne tshitunga/pashisha
badi baya mu tshisalu.
Questions :
a) Texte
1, Karen tldi nganyi ?
2. Mujinga nnganyi ?
3. Badi basomba penyi ?
4. Mwene Ditu adi mu Region kayi ?
Hosted for free on livelingua.com
77
D.VI
5.
6.
7.
8.
9.
10,
11,
12.
13.
14.
74.
Ku Mwene Ditu badi bakula muakulu kayi ?
Karen udi wenza tshinyi ku Muene-Ditu ?
Karen udi ne biakudia mu nzubu anyi ?
udi dijinga ne tshinyi ?
Karen udi ne tshia kuenza tshinyi ?
Karen Udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu
anyi ? Bua tshinyi ?
udi uya mu tshisalu ne nganyi ?
Mujinga udi uya ne Karen mu tshisalu bua tshinyi ?
Bua kuya mu tshisalu Karer udi dijinga ne tshinyi ?
Kumpala kua kuya mu tshisalu Karen udi
wenza tshinyi ?
b) Libras
1. Ku Amerika bantu badi basumba bisekiseki mu tshisalu
anyi ?
2. Wewe, udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi
?
3. Bua kuya mu tshisalu udi dijinga ne mulunda weba anyi 1
4. Ku poste webe ne uya mu tshisalu anyi ?
5. Ne aya mu tshisalu bua kusumba tshinyi ?
6. Udi musua kuambuluisha bena Zaire anyi ?
78
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA MUANDA MUTEKETA
1. Donnez a chaque stagiaire un certain riombre d'objets (crayons,
livres, craies, fruits...) et
posez-leur des questions
75.
- Udi ne mikanda bungi munyi ?
Udi ne tshibota tshimua anyi ?
Badi dijinga ne bibota anyi ?
Nudi ne nkuasa isambombo anyi ?
- Steve udi ne bimuma anyi ?
- Udi ne mpemba ibidi anyi ?
- Karen adi ne tshinyi ?
2. Dictez a chaque stagiaire ces series
de chiffres.
I1 ecrit au tableau
puis it lit
4, 7
3. a) En designant, chaque fois, un
jour de la semaine sur le
calendrier, posez a chaque
stagiaire la question
5, 3, 6
9,10, 8
10, 3, 8
7, 1, 9
5, 6, 4
4, 7, 5
8,10, 1
6, 9, 2
6, 5, 10
1, 9, 7
3, 8, 6
9, 7, 1
2, 6, 3
h, 8,10
5, 1, 9
4, 8, 2
7,10, 3
1
Lelu Aitukulayi ?
...
tudi
?
b) Donnez aux stagiaires le calendrier
et demandez-leur de se poser la
mgme question et d'y repondre.
4. P-Jsez les kuestions suivantas
Udi wenza tshinyi mu dimua ?
- Mu dialumingu uvua muenza tshinyi ?
- Mu dibidi no uya mu kalasa anyi ?
- Mu disambombo balongi ne baya mu
tshisalu bua kusumba tshinyi ?
Tudi ne '.gala -r: mu disatu dilolo
anyi ?
- Mu dinayi mu munya tudi tudia
tshinyi ?
5. Demandez aux stagiaires de mettre
les substantifs suivants au pluriel et de former des phrases avec
le verbe gtre.
(Aidez-les si
possible)
mulongi
mulunda
mulongeahi
mukaji
muana
muntu
,
mukanda
musoko
mutshi
mushipa
mushinga
musheta
N.B. : Expliquez les mats
difficiles.
79
tshimuma
tshimuna
tshilunga
tshipapayi
tshibota
tshibi
ditala
diampa
dilonga
dikopo
dibeji
diyi
Hosted for free on livelingua.com
D.VII
76.
6. Presentez cette serie des phrases.
Verifiez la comprehension et amener
les stagiaires a produire des phrases
similaires
udi mu kalasa.
Mukanda udi mu kalasa
- Tshimuma is hidi mu kalasa
- Ditala didi mu kalasa
.M....
Recourez au tableau de feutre
pour montrer ]'accord classe-verbe.
7. M'ttez au tableau ces series des
phrases
Mulongi adi mu kalasa
Mukanda adi mu kalasa
Tshimuma tshidi mu kalasa
litala didi mu kalasa
Balongi badi mu kalasa
Mikanda idi mu kalasa
Bimuma bidi zlu
kalase
----------
Matala adi mu kalasa
a) Expliquez ]'accord classe-verbe
au niveau du pluriel. Insistez
sur idi.
Demandez aux stagiaires de fol.mer des phrases au pluriel.
Vous devez utiliser le tableau
de feutre.
b) Exercice de r4Bititian
:
Mesa adi mu tshidiilu
Mampa adi mu tshidiilu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Matala
Mu kalasa
Mikanda idi
Nkuasa
Mu tshidiilu
Maayi\adi
Matamba
Mu tshisalu
Mishipa idi
Nkunda
8. Posez les questions suivantes
aux stagiaires
9. En vous servant d'une image du
marche avec des c3jets sur
leaquels les prix sont indiques,
presentez
-
-
-
Matala adi mu tshiddilu
Matala adi mu kalasa
Mikanda idi mu kalasa
Nkuasa idi mu kalasa
Nkuasa idi mu tshidiilu
Maayi adi mu tshidiilu
Matamba adi mu tshidiilu
Matamba adi mu tshisalu
Mishipa
mu tshisalu
Nkunda idi mu tshisalu
- Bimuma bidi mu tshisalu anyi ?
Balongi badi penyi ?
Mampa adi mu tshidiilu anyi ?
- Mikanda idi mu kalasa anyi ?
Matala adi ku Amerika anyi ?
- Bilunga bidi mu tshitunga anyi ?
Mushinga
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
bn
D.VII
77.
10. Presentez en vous servant de la
mgme image
Tshibota tshidi Zaire umue.
Verifies la comprehension et
travaillez.
11.
Exercice de re etition :
Tshibota tshidi Zaire umue.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Zaires ibidi
Bibota bidi
Bimuma
Matala adi
PALelaj2iail
Bilun a bidi
Za re umue
Ditala didi
Tshibota tshidi
-
-
Tshibota tshidi Zaires ibidi
Bibota bidi Zaires ibidi
Bimuma bidi Zaires ibidi
Matala adi Zaires ibidi
Matala adi Zaires inayi
Bilunga bidi Zaires inayi
Bilunga bidi Zaire umue
Ditala didi Zaire umue
Tshibota tshidi Zaire umue
12. Presentez la question
- Tshibota t sl11nushin a. kayi '.'
Verifies la comprehension et
travaillez.
13. Poses lee questions
-
Bibota bidi mushinga kayi ?
Bilunga bidi mushinga kayi ?
Mukanda udi mushinga kayi ?
Diampa didi mushinga kay!
Nkunda idi mushinga kayi ?
Matala ddi umshinga kayi ?
Mayi adi mushinga kayi ?
Mushipa udi mushinga kayi ?
Mishipa idi mushinga kayi ?
Demandez aux stagiaires de se poser
les questions similaires.
14. Mettez au tz7.bleau les adjectifs
Kola et -teketa
et expliquez par la difference des
prix :
a) Presentez
Mu Kadutul bibota bidi Zaires
itanu.
Mu villa, bibota bidi
Zaires muanda mukulu.
b) Revenez aux adjectifs en disant ....
Mu Kadutu bibota bidi mushin-mutekete.
Mu ville bibota bidi Aushini3a
mukola.
c) Travaillez.
81
Hosted for free on livelingua.com
78.
D.VII
15. Montrez l'accord des adjectifs
par ce tableau selon les classes.
Sing.
mu-kole
mu-teketa
tshi- -impe
dibi
En vous servant du tableau,
presentez ces series des phrases
Plur.
bamibima-
-kole
-teketa
-impe
-bi
:
Steve ildimuloaijuipme
Mukanda udi mushinga mukole
Tshibota tshidi tshibi
Ditala didi diteketa
- Steve ne John badi balongi bimpe
- Mikanda idi mushinga mukole
- Bibota bidi bibi.
Matala adi mateketa.
Demandez aux stagiaires de construire
des phrases et de faire les accords
des adjectifs.
16. Dramatisation :
Demandez aux stagiaires de faire un
echange. Aidez-les a le faire
A. : Udi musua kusumba tshinyi ?
B. : Ndi musua kusumba bibota.
Bibota bidi mushinga kayi ?
A. : Bibota bidi Zaires itanu 1
Kaka
B.
Ekelekele Ibidi mushinga
mukole tekiena nsumba to.
N.B. : Amenez les stagiaires a
utiliser
Mushinga muteketa, mushinga muimpe.
17. En vous servant du materiel didactique
dikono,
(dilonga,
faites
une saynette du march& en presentant
dilonga dia nkunda
dia
verre wa nsukadi
- kilo wa munyipy
Presentez les structures
Dilona dia nkunda didi mushtral
kai
-
plikonodia tumbela didi mushia a
kayi ?
- afutadiEnsiidinushitta
kayi ?
- Kilo wa munyinyi udi mushinga
?
Demandez aux stagiaires de se poser
ces questions et d'y repondre.
18. a) En vous servant des objets connus
par les stagiaires presentez la
question
LELLELeltai ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
82
D.VII
79.
b) Sollicitez la question et
repcndez-y
Etshi mmukanda
Multiplicz les reponses.
c) Demandez aux stagiaires de se poser
la question et city repondre.
19. a) Presentez les differents demonstratifs
b) Faites pratiquer
Etshi
Atshi
Tshiatshia
Etshi mmukanda
Etshi ntshibota
Atshi
Tshiats,..!.a
20. Presentez la forme de negation
avec ki par opposition
icLajeikintshbotaashimmuicat
to.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Demandez aux stagiaires de faire le
contraste.
21. Presentez Eu par opposition a
Etshi
EtshiffIgNkAn4a,eunJohn.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
22. Faites la revision du pluriel des
demonstratifs de la classe
Mu - Ba
eu
au
-
wawa -
Posez la question
aba
abu
baba
Aba mbanganyi ?
23. Designez un stagiaire x. (Posez
la question avec le nom du stagiaire y)
Sollicitez la merie question et
repondez-y par
Ea222I2x22aYi ?
Eu ki nSteve to
eu Mbarbara
Verifiez la comprehension et
travaillez.
24
Drill de transformation
eu nSteve
Baba mPaul ne Marie
-
1. Eu nDirecteur wa Centre
2. wawammungangawetu
3. Aba mbalongi ba tshiluba
-
eu ki nSteve to
Baba ki mPaul ne Marie to.
Eu ki nDirecteur wa Centre to.
Wawa ki mmunganga wetu to.
Aba ki mbalongi ba tshiluba to.
Hosted for free on livelingua.com
83
DVII
80.
4. Au mmulunde. wanyi
5.
6.
7.
8.
9.
-
Abu mbalongeahi beau
Baba mbana ba Kalala
Wawa nJohn
Eu mbaya Marie
Aba mbaledi banyi
Au ki mmulunda wanyi to.
Abu ki mbalongeshi benu to.
Baba ki mbana ba Kalala to.
Wawa ki nJc..a to.
Eu ki mbaya Marie to
Aba ki mbaledi banyi to.
25. Presentez cette serie des
phrases
Bilundifuta
- Nsukadi udi afire isatu ku verre
- Tumbela tudi /afire umue ku dikopo
- Mafuta adi Zaire isambombo ku
mnlangi
Munyinyi udi Zaire dikumi ku kilo
Verifiez la comprehension de ku
Travaillez.
26. Dramatisation
A.
B.
A.
B. :
:
27. Indiquant 2 ou plusieurs objets,
presentez par example
tbseeo
A.
:
B.
A.
B.
A.
:
:
:
:
Udi musua kusumba bilunga anyi ?
Eyowa, kadi bidi mushinga kayi ?
Bidi Zaire ibidi ku difuta.
Zaire ibidi ku difuta mmushinga
mukole.
Nanku, mpeshaku Zaire umue bua
biabia.
Biabia ki mbimpa to. Mpesha ebi.
Bimpa. Angataku.
Mpeshaku nsakidilu,
Kuataku.
Ebi mmikanda
AhlEIBP
Biabia mbibota
Verifiez la comprehension et
travaillez.
28. Presentez la question
Ebi mbinganyi ?
Verifiez la comprehension
travaillez.
29. Posez les autres questions
et demandez aux stagiaires de se
poser des questions utilisant .......
30.
Drill de transformation
Abi mbinganyi ?
- Biabia mbinganyi ?
ebil abi, biabia ; aba, abu
et baba.
:
Etshi ntshinyi ?
Ebi mbinganyi ?
Tshiatshia ntshinyi ?
Biabia mbinganyi ?
Ev nnganyi ?
Aba mbanganyi ?
I. Atshi ntshinyi ?
..bi mbinganyi ?
Hosted for free on livelingua.com
Dan
2.
3.
4.
5.
6.
Wawa nganyi ?
Tshiatshia ntshinyi ?
Eu nganyi ?
Au nnganyi ?
Etshi ntshinyi ?
31.
Baba mbanganyi ?
Biabia mbinganyi ?
Aba mbanganyi ?
Abu mbanganyi ?
Ebi mbinganyi ?
31. a) Differenciez liceci" et "ce"
en presentant
Etshi mmkanda
Mukanda eu udi muimpe.
Verifiez la comprehension.
b) Montrez l'accord salon les
phrases
Mukanda eu udi muimpe
Tshimuma etshi tshidi
Dilonga edi
mikarIL221.1011.2121
Bimuma ebi bidi bine
c) Demandez aux stagiaires de s'exercer,
aidez-les a trouver des examples.
32. Posez aes questions aux stagiaires
- Udi musua bilunga ebi anyi ?
Udi udia bimuma biab
?
Ndi mbala makanda eu anyi ?
idjz...LLIapailaj241u ne tshibombi,
etshiaLlyi?
- Tudi tusumba dilonga e4i anyi ?
33. a) Presentez cette eerie des
phrases
Ndi nsumba kilo umue wa bilunga
bua ZaTres isatu
1212112aliaLIELE121221;11ku
kilo.
Verifiez la comnrehensio.1 et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de faire
lee phrases semblables.
34. Posez la question
Udi usumba kilo umua wa bilunga
bua ZaIres bungi munyi ?
Faites repeter choralemen..
35. PrL-ntez la question
Udi uslimba kilo umua wa bilunga
ku Zairesima ?
que vous expliquez par egalite avec
la question precedente.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
36. Montrez l'accord de -az avec les
classes connues
balongi banga ?
nkuasa inga ?
tulasa tunga ?
mikanda inga ?
85
Hosted for free on livelingua.com
D.VII
82.
bibota binga ?
mpemba inga ?
mampa an; - ?
Drill
37.
-
Transformation
Mu kalasa, nkuasa idi bungi munyi ?
Mu kalasa nkuasa idi inga ?
Balongi badi bungi munyi mu kalasa ?
Balongi badi ban a mu kalasa ?
1. Steve udi ne mikanda bungi munyi ?
2. President wenu udi ne bana bungi
munyi ?
3. Malaba nuvua ne tulasa bungi munyi ?
1.
101.111
2.
4. Mu midi, ne udia matala bungi munyi ?
5. Ngondo udi ne mbingu bungi munyi ?
3
411111011.11111.
4.
5.
=.0.11
6. Udi ne balunda bungi munyi mu Centre? 6.
7. Dituku didi ne meba bungi munyi ?
7.
8. Lumingu ludi ne matuku bungi munyi ?
8.
38. Demandez aux stagiaires de se poser
des questions utilisant bungi munyi ?
et ...ma?
39. a; Presentez cette serie des phrases
et insistez sur la ame
- Steve udi mulon i wa tshiluba
Steve mmulon i wa tshiluba
hyAriaa udi mukola ; mmushinga
muknla
- ZaTres dikumi idi mikesa,
ZaYres dikumi mmikesa
adiloalangi ba tshiluba,
12:211EL11131LUPA,
- Wawa udi Paul ; wawa mPaul
- Tshiatshia tshidi tshibota ;
tshiatshia ntshibota.
b) Demandez aux stagiaires de former
des phrases slmilaires.
40.
Drill de trarsformation :
Steve udi mulongi
1.
-
Steve mmulongi
Mukanda udi muimpa
2. Tshiluba tshidi tshikola
-
3. Balo. gi badi bena Amerika
4. Tshiatshia tshidi tshibota
.
5. Mushinga udi muteketa
6. Kalasa Kadi kimpa
7. Paul ne Steve badi balongi
ba tshiluba
Mukanda mmuimpa
Tshiluba ntshikola
Balongi mbena Amerika
tshiatshia ntshibota
Mushinga mmuteketa
Kalasa nkimpa
- mbalongi ba tshiluba
Hosted for free on livelingua.com
Ff;
D.VII
8. Steve udi mulongi
9. Mikanda idi mimpa
10. Wawa udi directeur
83.
-
-
41. Posez-leur ces questions et exigez
la forme du substitut uniquement
Steve mmulongi
Mikanda mmimpa
Wawa ndirecteur.
- Etshi ntshinyi ?
Atshi mmutshi
mukanda.
- Baba mbanganyi ?
- Tshiatshiantshinyi ?
- Wawa nKaren anyi ?
Eu nnganyi
- Zaire 43.1:kwni.. mmikesa anyi ?
- Tshibota etshi tshidi tshimpa
anyi ?
TEXTE : MU TSHISALU
Karen ne Mujinga badi mu tshisalu/badi basua kusumba bintu.
Badi basua kusumba bilunga, losal nkunda ne bisekiseki/Kumpala
kua
kusumba badi batangila bintu bionso mu tshisaluh/Kunyima badi bakonka
mishinga ya bintu. Ku muene-Ditu bamamu badi
basumbisha bilunga ku
mafdtal losa ku verre, nkunda ku malonga ne bisekiseki
ku bisumbu/.
Karen ne Mujinga kabena basua kusumba bintu ku maffita/anyi
ku malonga
anyi ku verre to/Badi basua kusumba amu ku kilo.
Exploitation : voir orientation methodologique lecon VI,
QUESTIONS,
a) Texte
1.
2.
3.
4.
5.
6.
:
Karen ne Mujinga badi penyi ?
Badi basua kuenza tshinyi ?
Badi basua kusumba bintu kayi ?
Kumpala kua kusumba bintu badi benza tshinyi ?
Pashisha badi benza tshinyi ?
Badi basua kusumba bintu ku mafata anyi ku malonga
b) Libres :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Udi musua kusumba bintu mu tshic=t1u anyi ?
Ku Amerika bantu badi basumba ku mafnta anyi ?
Ku Amerika bisekiseki bidi mushinga mutekete anyi ?
Wewel udi wenza tshinyi kumpala kua kusumba bintu.
Udi mua kulomba nsakidilu mu magasin anyi ?
Lelu ne uya mu tshisalu anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
?
DILONGESHA DIA MUANDA MUKULU
1. Posez ces questions aux
stagiaires
84.
- Ne uya ku Amerika malaba anyi ?
- Matamba ribise kiseki anyi ?
Malaba ne baya ku Kasal anyi ?
- Paul ne Steve mbalongi
swahili
anyi ?
- Mu dialumingu ne nuya mu tshisalu
anyi ?
- Balongi ne badia mu -)dega anyi ?
- Bidia mbimpe anyi ?
- Bilunga mbiakudia anyi ?
2. Mettez ces adjectifs au tableau.
Expliquez les mots difficiles et
demandez aux stagiaires de faire
des phrases
-nenel -kesel -impa -IA, -kola.
-teketal -le,
-shema.
-pia-pia. - bulakana, -lengela,
-le` lela, -a bululu, -ondoka, -atulka,
-lubidila, -tau, -a tshianans.
-boba, -bishi, -bulakana.
mu -/bamu -/mitshi -/bi
di -/ma ka -/tu N -/N -
Ma -
3. Avec le materiel didactique
approprie, posez ces questions
aux stagiaires
Udi musua kudia tshibota tshiboba
etshi anyi ?
- Nudi tasua kusumba bilunga bibishi
ebi anyi ?
Nuvua babala mukanda mupiamupia
eu anyi ?
- Udi musua kudia bimuma bishema
ebi anyi ?
Tshibambalu tshieba tshidi tshibulakana anyi ?
4. a) Presentez ces phrases et
verifiez la comprehension
de la 2t1me :
- Tudi tuya mu tshiJalu.
Tudi tuya ku butike.
.
Travaillez.
b) Differenciez en montrotnt quill
s'agit de "dans" et "a" et
"aux environs"
c) Demandez aux stagiaires de faire
usage de mu et ku.
5.
r
11 de substitution complexe
ndi nya mu kalasa
ndi nya mu Bureau
ndi nya ku Bureau
1. Butike
ndi nya ku Butike
Hosted for free on livelingua.com
88
D.VIII
2. Ameril:a
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Kadutu
Mu
Tshisalu
Ku
Bureau
Mu
Kalasa
Ku
-
-
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
nya
nya
nya
nya
nya
nya
nya
nya
nya
85.
ku
ku
mu
mu
ku
ku
mu
mu
ku
Amerika
Kadutu
Kadutu
tshisalu
tshisalu
Bureau
bureau
kalasa
kalasa
Tudituaekuaka
6. Presentez avec gestes
Verifiez la comprehension et
travaillez.
7. Presentez avec gestes les locatifs
Tuzat_iubuticeeku
udi uvua ku butike aku.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
8.
Drill de substitution complexe
Udi uya ku butike kuaka
udi uya ku butike kuaka
udi uya ku butike eku
1. udi uvua
2. aku
3. TgliMba
4.
5.
6.
71
8.
9.
kuaka
udi usumbisha
eku
tudi tusumba
aku
Kuaka
-
-
udi uvua ku butike eku
-r--r-udi uvua ku butike aku
udi asomba ku butike aku
udi usomba ku butike kuaka
udi usumbisha ku uutike kuaka
udi usumbisha ku butike eku
tudi tusumba ku butike eku
tudi tusumba ku butike aku
tudi tusumba ku butike kuaka
9. a) Posez les questions suivantes
aux stagiaires
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases et de se
poser des questions avec les
locatifs
10. Sellicitez une question avec kuaka,
par example
- Udi uya ku butike kuaka anyi ?
Nudi nuvua ku butike eku anyi ?
Badi basumbisha mabela ku butike
aku anyi ?
Balongi badi ku bureau eku anyi ?
Udi usumbisha ku butike aku anyi ?
Badi benza mudimu ku bureau kuaka
anyi ?
eku, aku, kuaka.
Badi benza mudimu ku bureau kuaka
anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
89
r
86.
Da til
et renondez par :
Eyowa, badi benza mudimu koku.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
11. Les stagiaires ce posent des questions auxquelles ils repondent
avec koku.
12. a) Presentez la structure
Balongi badi mu kalasa emu
Verifiez lc. comprehension et
travaillez.
b) Ecrivez ce tableau
Ku
Mu
.
,
eku
aku
emu
amu
kuaka
muamua
Expliquez la formation des locatifs.
c) Demandez aux stagiaires de faire
des phrases avec
d) Posez des questions
13. a) Presentez la phrase
emu, amu, muamua
- Nudi nulonga mu kalasa emu anyi ?
- Balongi badi mu Centre emu anyi ?
musua kuya mu kalasa muamua
anyi ?
- Steve Sidi mu kalasa amu anyi ?
Nudi nuya mu tshidiilu muamua anyi
- Paul adi ulonga mu kalasa amu anyi ?
Udi musomba pa nkuasa.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Presentez les expressions.
Expliquez les mots difficiles.
Demandez aux stagiaires de les
utiliser
14. Presentez les lcwatifs de pa dans
une eerie des phrases
Ea nkuasa, pa mesa, panshi, Ea
hi2o 222o
Ndi
Ndi
Udi
- Udi
Udi
Udi
Papa
nsomba apa.
nsoii_mbaa2cuasaapa.
musomba apu
musomba pa nkuasa apu.
musomba papa
musomba ua nkuasa papa.
Demandez-leur de faire des structures similaires.
90Hosted for free on livelingua.com
D.VIII
45.
87.
Drill de renforcemert
udi udia mu tshidiilu - udi udia mu tshidiilu emu
udi ulala pa bulalu
udi Alala pa bulalu apa.
1.
2*
3.
4,
5.
6.
udi ulonga mu kalasa
tudi tusomba pa nkuasa
nudi nuvua ku butike
tudi tusomba mu Zaire
udi ulala pa bulalu
udi ufuma ku restaurant
udi ulonga mu kalasa emu
tudi tusumba pa nkuasa apa
nudi nuvua ku butike eku
tudi tusomba mu Zaire emu
udi ulala pa bulalu apa
udi ufuma ku restaurant eku.
16. Presentez
Mvua musomba pa nkuasa papa*
mvua musomba
Verifiez la comprehension et
travaillez.
17.
Drill
-
mvua
mvua
mvua
mrua
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Transformation
mubuela mu butike emu
mubuela momu
mumumona ku mayi kuaka
mumumona koku
avua mudia mu Restaurant muamua.
ndi nya mu kalasa aka
ne nsomba pa nkuasa apu.
ne tuya ku nzubu wawa anyi ?
somba ku mesa eku.
badi basomba pa nkuasa eyi
ne nuikala mu cinema eu.
1.
2.
3.
momu
momu
popu
4.
5,
6.
7.
koku.
popu.
momu.
koku AV.'"
18. Les stariaires se posent des questions pcur pratiquer momul koks
et mai.
19. Presentez les dizaines : de 20 A
90,
Enseignez pa: groupes de 3
20, 30, 40
50, 60
70, 80, 90
a) Donnez le modele de prononciation et faites repeter individuellement.
b) Ecrivez les chiffres (en desordre) et faites lire chaque
stagiaire
*~
0, 50, 20, 10
60,9080 70
c) Envoyez chaque stagiaire au
tableau et dictez-lui les
chiffres
20, 90, 60, 50, 40
4o, 70, 8o, 90, 20
50: 30, 10, 70, 80
91
Hosted for free on livelingua.com
D.VIII
20. a) Presentez cette eerie des
phrases
88.
BalonsibalLEakumi anaji mu Centre
- Ndi ne dollars makumi asatu
- Tudi ne nkuasa makumi asambombo mu
Centre
- Kapalati Adi re tululu makumi abidi
- Steve udi ne 2eTres makumi atann
ku lumingu.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases analogues.
21. Presentez les chiffres
11, 12, 13
14, 15, 16
21, 22, 23
etc.
Faites la p.atique cfr. note 19.
22. En vous servant du materiel didactique approprie, presentez les
mots
Travaillez.
23. a) Presentez
mutelu, muraal, nkanzu, bisabatal
ALaajaa
Ndi mvual& mupar
Verifiez la comprehension et
travaillez le verbe kuvuala
1.) Demandez aux stagiaires d'utiliser le verbe kuvuala dans des
phrases.
N.B. : Ils peuvent employer les
mots suivants
-tshifulu
- bisabata
- mutelu
24. a) Ecrivez au tableau l'expression
et p.esentez
-mupila
-nkanzu
-mukaba
-kapirtula
-dipupila
-dibaya
Kutua mushinKa
Commercant udi atua mushinga wa
mutelu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) De la mime maniere (24 a) Presentez le verbe
dans le contexte
Kupuekesha
r:
Commexit u-
:hinga
.
tp.1.2ces.ha mushinga
Va mutelu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
c) Presentez l'expression
Bans la structure
Bu wewe musua
Mpesha mukanda bu wewe musua.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
92
D.VIII
89.
25. a) Presentez la structure
Ndi musua mutelu wa bleu.
b) Presentez et travaillez les
couleurs
c) Montrez l'accord salon les
classes
--fikas -tokas -kunza...
eee
- mutelu mufika
- bisabata bitoka
ALUIELlaILLTMI
26. a) Presentez la question
Udi musua mutelu wa dikala knit/
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Sollicitez la question et repondez-y
par
27. Dramatisation :
Ndi musua metelu mutoka.
A. : Tatu moyo
B. : Ea, moyo
A.
E..celu wawa udi mushinga kayi ?
B.
Mutelu wawa udi Zaires makumi
asambombo
A. Zaires makumi asambombo mmushinga
mukola. Puekesha mushinga bu wewe
musua.
B.
Wewe udi ne Zaires bungi munyi ?
A. : Ndi amu ne Zaires makumi anayi.
B. f Zaires makumi anayi mmikesa be.
Mushinga wa ndekelu udi Zatres
makumi atanu ne itanU.
A. : Angataku Zaires makumi atanu.
B4 t Tnasakidila.
A. : Tuasankas Washala bimpa.
B. : Netumonangana.
28. Demandez aux stagiaires de faire
cette dramatisation par groupes
de deux.
TEXT E
Ku nzubu
Kunyima kua dipingana ku nzubus Karen ne Mujinga bavua basua kulamba
biakudias kadi kavua nabi to. Nenkus bavua ne tshia kuya ku butike
bua kusumba. losa ne nkunda ku kilo. Ku butike akus Karen ne Mujinga
bavua bamona koku mutelu mukunza. Karen Avua-ne dijinga dia kuusumbat
ne makuta makumbana to. Bavua bapingana ku nzubu bua kuya
kukeba mutelu mu magasin mu villa.
Questions sur le texte :
1.
2.
3.
4.
5.
Karen ne Mujinga bavua basua kuenza tshinyi ku nzubu ?
Bavua ne biakudia bua kulamba anyi ?
Bua tshinyi bavua ne tshia kuya ku butike ?
Karen uvua ne dijinga dia tshinyi ?
Uvua ne makuta makumbana anyi 2
Hosted for free on livelingua.com
o3
DILONGESHA DIA TSHITEMA
1. Posez les questions suivantes
90.
- Mu kalasa emu, balongi badi bungi
munyi ?
- Nngarwiudi mu kalasa muamua ?
- Mbanganyi badi ku bureau kuaka ?
Udi musomba pa tshinyi ?
- Udi musomba pa nkuasa apu anyi ?
- Nnganyi udi musomba pa nkuasa papa ?
2. a) Presentez la phrase ......
Dina dia kalasa aka nKanang2..
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Ecrivez au tableau des demonstratifs pour la classe ka-/tuaka
aku
kaka
c) Mettez au tableau quelques mots
de la classe ka-/tu-, et demandez
aux stagiares de faire l'usage
des demonstratifs
3.
etu
atu
tuatua
Kela, kasuyil kamual kapial
kalande, kapaza, kabadi.
Drill - Substitution complexe
Kalasa aka kadi kimpa
Kalasa kaka kadi kimpa
Kalasa kaka kadi kanena
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Kambela
Kabadi
Kale
Aku_
Kalande
Kabulakana
Skil
Aka
Kasuyi
Katshipala
Kela
Kaka
-
Kambela kaka kadi kanena
Kabadi kaka kadi kanena
Kabadi kaka kadi kale
Kabadi aku kadi kale
Kalande aku kadi kale
Kalande aku kadi kabulakana
Kalande aku kadi kipi
Kalande aka kadi 'dpi
Kasuyi aka kadi kipi
Kasuyi aka kadi katshipala
Kela aka kadi katshipala
Kela kaki-, kad! katshipala
N.B. : Expliquez les mo +s
difficiles.
4. a) Presentez la structure
b) Posez la question
c) Donnez ces verbes, expliquez
et travaillez
5. Presentez ces structures et trap
vaillez-les par &tapes
- rudixnvidaemulluamutshidil.
- Mu dinda emu uvua muenza tshinyi ?
Kubika, kujuka, kuowa mayi,
kusukula menu, kuela tshisaku,
kuvuala bilamba.
1. Mu dinda emu mvua mubika mu 5n00.
Hosted for free on livelingua.com
94
91.
D.IX
2. Pashisha mvua raa mu tshiowedi
mvua
3.
yslinirnamajmulatistlkagE
mvua muvuala bilamba.
6. Demandez aux stagiaires de se poser
les questions
exemple
A. Uvua muenza tshinyi mu dinda emu ?
B. Mu dinda emu mvua muowa mayi,
pashisha mvuatnaya mu tshidiilu
;
7. a) Posez ces questions aux
stagiaires
Uvua muya mu villa mu dinda emu
anyi ?
- Steve uvua muenza tshinyi mu dinda
emu ?
- Mu dinda emu uvua muowa mayi anyi ?
- Mu dinda emu uvua muenza tshinyi
kumpala kaa kuya mu tshidiilu ?
- Uvua muvuala bilamba diba kayi mu
dinda emu ?
.
b) Demandez aux stagiaires de se
poser mes mgmes questions.
8. Presentez les structures
- Mu kalasa mudi balongi
- Ku Amerika kudi biakudia bimpe.
- Pa mesa padi biakudia.
Verifiez la comprehension de
mudi
et kudil
9. a) Posez ces questions aux stagiaires et qu'ils repondent en
utilisant mudit kudil
-
Mu kalasa mudi balongi bungi munyi ?
Mu kalasa mudi nkuasa anyi ?
Pa nkuasa wawa padi nganyi ?
Pa mesa padi biakudia -ayi ?
Ku Kinshasa kudi bena Corps de la
Paix anyi ?
- Ku Washington kudi nzubu wa
President anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases interrogatives avec ces locatifs.
10. Ecrivez au table..a l'adverb: de
quantite
Presentez les phrases
bungi
- Mu tshisalu mudi bintu bia
- Rock feller udi ne dollars
- Kuitnalittcakucibabunsi.
Hosted for free on livelingua.com
95
D.IX
11. Montrez l'accord salon les classes par ce tableau :
92.
mu/ba
mu/mi
tshi/bi
di/ma
ka/tu
lu/n
bu/ma
ba
wa/ya
tshi/b
di/a
ka/tu
lu/ya
bu/a
wa/ya
a/a
-
m/m
-abungi
Remarque :
Faites-le par groupe de trois en
donnant des examples par groupe
de trois
12.
Balongi badi ba bungi
- Mu kalasa mudi mutoyi wa bungi
- Mu tshidiilu mudi bibota bia bungi
Drill - Substitution simple
----maluvu
1,
2.
3.
4.
5.
ndi ne mikanda ya bungi
ndi ne maltvu abungi
Tuze
Bibota
Nkuasa
%ipanu
Matala
6. MIMI
7. Mesa
-
ndi ne tub tuabungi
ndi ne bibota bia bungi
-
-
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
8. TI7siya
13. Posez ces questions aux
stagiaires
ne
ne
ne
ne
ne
ne
4
14. Presentez les structures suivantes
Verifiez la comprehension et
travaillez.
15. Faite3 ce tableau
4
nkuasa 3ra bungi
mipanu ya bungi
matala abungi
bilamba biabungi
mesa a bungi
tupaya tuabungi
Udi ne mikanda ya bungi anyi ?
Balongi badi ne makuta abungi anyi
- Nudi basua kudia bibota biabungi
anyi ?
- Ku Amerika nuvua balonga bintu
bia bungi anyi ?
- Mu centre mudi tulasa tuabungi
anyi ?
Udi ne bilamba bia bungi anyi ?
- Ku Amerika kakuena bidia to.
- Mu tshisalu kamuena losa to.
- Pa mesa
kapena liiniu to.
ku
mu
pa
di
kaku
kamu
kapa
ena
Demandez aux stagiaires de faire
des structures negatives.
96Hosted for free on livelingua.com
I
D.IX
16. Posez les questions et exigez
des reponses negatives .
17.
93.
Mu kalasa mudi nzolo anyi ?
- Ku Amerika kudi balongi ba
tshiluba anyi ?
- Pa mesa padi mukanda anyi ?
- Ku Kasat kudi Centre wa Corps
de la Paix anyi ?
- Mu tshidiilu mudi bulalu anyi ?
- Pa nkuasa padi mikanda anyi ?
6
Drill de transformation
Pa nkuasa padi mukanda
Mu tshisalu mudi bibota
Ku Amerika kudi bidia
1.
2.
3.
4,
5.
6.
Mu
Ku
Pa
Mu
Pa
Ku
kalasa mudi misheta
bureau kudi bantu
nkuasa padi mukanda
tshisalu mudi bibota
mesa padi biakudia
Amerika kudi bidia
-
-
-
Pa nkuasa kapena mukanda to
Mu tshisalu ka muena bibota to
Ku Amerika kakuena bidia to
Mu
Ku
Pa
Mu
kalasa kamuena misheta to
bureau kakuena bantu to.
nkuasa kapena mukanda to.
tshisalu kamuena bibota to.
Pa mesa kapena biakudia to
Ku Amerika kakuena bidia to.
18. Presentez (avec geste designant
chaque stagiaire) la structure
Mulongi onso udi ne mukanda
Verifiez la comprehension et
travaillez.
19. Multipliez les examples selon
les classes
- Tshimuna tshionso tshidi tshimpe
Kalasa konso kadi ne balongi
- Mesa onso adi ne biakuA a
Dituku dionso ndi n a mu kalasa
Budimi bonso budi ne mitshi
20. Demandez aux stagiaires de faire
des phrases a partir de ce
tableau :
mulongi
dituku
tshimuma
mesa
nkuasa
budimi *
mukanda
lukasu *
-onso
kuikala (ne)
nteta
-impe
mu kalasa
diva
mitshi
biakudia
-le
mabeii
Expliquez les mots
difficiles.
97
Hosted for free on livelingua.com
94.
D.I.X
21.
Drill de transformation
Mulongi udi ne tshibambalu - mulong4 onso udi ne tshibambalt'
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Nzubu udi ne tshibi
Mulongeshi udi ne mukanda
Mukanda adi ne mabeji
Kalulu kadi kadia bilunga
Mulongi kena wakula tshiluba
Budimi budi ne mitshi
Tshilamba tshidi tshimpa
Mulongi udi ne tshibambalu
-
-
-
Nzubu onso udi ne tshibi
Mulongesli onso udi ne mukanda
Mukanda onso udi ne mabeji
Kalulu konso kadi kadia bilunga
Mulongi onso kena wakula tshilubBudimi bonso budi ne mitshi
Tshilamba tshionso tshidi tshimpe
Mulongi onso
ne tshibambalu
22. Ecrivez au tableau onso et ecrivez
ces series des phrases selon le ssn
sans "chaque", "tous", "tout".
Tout
Chaque
Toue
matala adi mu budimi
bonso
--udi -kudia diampa dionso
muntu onso udi ufua
budimi bonso budi ne
matala
diampadionso didi
dimpa
Bantu bonso badi
bafua
Aadimi onso
adi ne ...
mampa onso adi ...
.
Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec onso
selon les 3 sens.
N.B. : Insistez sur la place de
onso (qui est a la fin du
mot et de la phrase et qui
signifie "tout"
23. Ecrivez ce tableau et dies aux
stagiares qu'il s'agit des infixes
CLASSES
INFIXE
OBJET
Mu/ba
-mu -/-ba -
mvua mumumona (mulongi)
mvua mubmona (talangi)
Mu/Mi
-u-/-yi-
Udi Uubala (mukanda)
Udi Uaibala miknnda
Tshi/bi
-Tshi-/-bi-
Udi Utshiangata (tshibota)
Udi ubirngata (bibota)
Di/Mt
-ai-/-a-
Udi Udilomba (dibeji)
Udi ualomba (mabeji)
Bu/Ma
-ku-/-yi-
Udi Ubudima (budimi)
Udi Uadima (madimi)
98
Hosted for free on livelingua.com
95.
D.IX
n/n
adi Ilmuteka (nkuasa)
ildi aziteka (nkuasa)
-mu.4/-yi-
lu/n
- lu- /-.yi-
Is.(di Illuteka (lupemba)
adi aziteka (mpemba)
m/m ..,A4 V
-/41.4a-1
Ildi ua ngata (mesa)
adi timushipa (mbuji)
adi uzishipa (mbuji)
ka/tu
-ka-/-tu-
ildi akamona (kalasa)
adi iitumona (tulasa)
24. a) En suggerant un substantif et
un verbe, demandez aux stagiaires
de construire des phrases selon
ce modele (d'abord sans infixe
puis
infixe) :
F.
S.
:
ditalal kudia (futur)
- ne adia ditala
- ne adidia
- mulongeshi. kuteleja (passe)
mayi kunua (passe)
- Steve, kuambuluisha (futur)
- mikanda, kufunda (present)
- diampal kusumba (futur)
- bisekiseki, kusua (present)
lumuenu, kuangata (futur)
bulalu, kulongolola (present)
- tumbela, kusumba (passe)
nknnda, kukuna (futur)
- balongi, kubikila (present)
b) Demandez aux stagiaires de
construire l'exercice sans
votre participation.
25, a) Ecrivez ces phrases au tableau
et expliquez l'usage de ces
locatifs come suffixes ......
Mvua muya ku Kasai ; mvua muyaku.
- Balongi badi mu Centre ; balongi
badimu
LuPeEEa ludi pa nkuasa ; lu pemba
b) Multipliez les exemples et
demandez aux stagiaires d'en
donner aussi.
26. Posez ces questions aux stagiaires
et demandez-leur d'y repondre en
utilisant les suffixes
- Mu kalasa emu mudi balongi anyi
- Ku Bandundu kudi bena Corps de
la paix anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
99
96.
D.IX
Nuvua basomba mu Kinshasa kumpala
kua Stage anyi ?
Ne wikala mu Centre emu kunyima
kua stage anyi ?
Balongi badi basua kudia mu Bodega
anyi ?
.4 Ku Kahuzi kudi nyama yabungi anyi,
27. Faites ce dialogue avec un
stagiaire et demandez-leur de
continuer le dialogue entre
eux-mgmes
A.
Uvua muya penyi mu dinda emu ?
B.
Mu dinda emu mvua muya mu ville.
A. : Uvua muya kuenzamu tshinyi ?
B. : Mvua muya kusumba mutelu.
A.
Uvua mubuela mu magasin anyi ?
B.
Eyowa mvua mubuelamu, kadi
mumusumba tshintu to.
Kadi eku udi uya penyi mpindieu
Mpindieu ndi mpingana mu Centre.
Waya bimpa.
Netumonangana.
A. :
B.
A. :
B. :
26
Presentez la phrase
Steve udi muena Amerika
Ecrivez le mot muena au tableau
et presentez
Steve udi muena mukanda eu
Verifiez la comprehension.
Introduisez
Muena mulongoi muena mutumba.
29e Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec muena
30 a) Appelez devant la classe deux
stagiaires de tailles differentes et presentez
X udi mule kudi y
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Mettez au tableau les adjectifs
-kese, -nene, -le, -121 etc.
Demandez aux stagiaires d'utiliser le comparatif.
31. Presentez ces phrases
32. a) Ecrivez au tableau
- Paul udi mule kudi meme
- Paul udi mule kundi
- Mutel
udi mukese kundi
Kundi
Kuudi
Kutudi
Kunudi
Kudibo
Hosted for free on livelingua.com
100
D.IX
97.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases.
33. Presentez ces phrases
- Paul adi bula bumua ne John
- Burundi udi bunena bumua ne Rwanda
- Mark adi bukola bumua ne Steve
Verifiez la comprehension et
34. Les stagiaires forment des phrases
pour re-employer la structure
bu
bumua ne.
35. Presentez cette phrase
tshibambalu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
36. Les stagiaires forment des
phrPses avec ku ua moyo.
37. Presentez la phrase
Miaku ya Tshiluba idi mikola
kudi miaku ya Anglais
Travaillez is prononciation.
38, Exercice de phraseologie
Ex.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
39. TEXTE :
:
- Mulongi eu, mulongi wawa (-le)
Mulongi eu adi mule kudi mulongi wawa.
Tshikaka tshiatshia, tshikaka tshieba (-shema)
Tshikaka tshiatshia tshidi tshishema kudi
tshikaka tshieba.
Muntu wawa, tuetu (rlene)
Muntu wawa adi munene kutudi
Miaku ya. Tshiluba, miaku ya Anglais (-kola)
Mukanda lu, mukanda wenda (-impa)
Kalande keba, kalan4e kenda (-ondoka)
Mupanu wa John, mupanu wa Paul (-bulakana)
Bisabata bianyi, bisabata abi (pia-pia)
Mishipa ya mu dijiba dieba, mishipa ya mu dijiba dianyi (-nene)
Ngomba yanyi, ngomba ya ku Amerika (-nyana)
MU VILLE
Mu dinda emu Karen uvua muya mu villa bua kusumba bintu/
mulunda wenda Mujinga uvua mumufila/Bavua babuela mu magasin onso
bua kumona ne.kykonka miskisga-yaubintalMaren-umui_musua:kusumba
"utelu/Kadi muena mutelu uvua mutua mushinga mukole, Z. 50. Karen
avua musua kumupesha Z. 30/ muena mutelu kavua muitnba to/Kunyima
bavua bumvuangana mushinga/Karen kumupesha Z. 40/Mutelu uvua muimpa
mutamba kadi uvua mukese kudiye/Karen uvua munyingalala be, bualu
kavua muidikija mutelu to. Mujinga ne Karen bavua
bintu bia
Hostedbasumba
for free on livelingua.com
bungi kadi bavua bapua moyo bua kusumba mukela.
101
D,IX
98.
uestions :
- Bua tshinyi Karen uvua muya mu tshisalu ?
Kadi Mujinga, uvua muya kuenza tshinyi ?
Muena mutelu uvva mutua mushinga kayi ?
- Karen uvuanmmiugalalabua tshinyi ?
- Karen ne Mujinga bavua basumba bintu bionso anyi ?
. Karen ne Mujinga bavua basumba bintu penyi ?
Questions RenPrales
- Ku Amerika, bantu badi batua mushinga wa bintu
- Ku Amerika bantu badi bidikija bilamba kumpala
Wewe musumba mutelu mukesa, udi mua kuupingaja
Bivualu bidi mushinga mukole ku Amerika anyi ?
Udi musua bivualu bia mushindu kayi ?
- Ku kmerika bua kusumba bintu, udi uya mu ville
mu magasin anyi ?
kua kubisumba anyi ?
mu magasin anyi ?
anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
102
DILONGESHA DIA DIKUMI
1. Posez ces questions
99.
- Steve udi mula kuudi anyi ?
Paul mmuipi kudiye anyi ?
- John udi munena kuudi anyi ?
Meme ne Doug tudi bula bumua anyi ?
- Richard udi hula bumua ne Paul
anyi ?
Mississipi ne Missouri bidi
bunena bumua anyi ?
- Washington D.C. ne New York
City bidi bunena bumua anyi ?
- Karen udi mula kudi Steve anyi ?
2. Posez la question
Brad udi penyi ?
Les stagiaires repondent
Brad udi ku bureau.
Alors, presentez
Ndi nya kudi Brad
Verifiez et travaillez.
3. Reprenez la phrase
et enchainez
Ndi nya kudi Brad
Ndi nya kudiye.
.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
4. Presentez
4
Ndi nya kudi x ne y ; ndi
nya kudibo
O
Verifiez la comprehension et
travaillez.
5. Ecrivez le verbe kuvua au tableau
et presentez
Ndi mvua mu kalasa mu 8h00
Verifiez la comprehension et, si les
stagiaires ne comprennent pas,
traduisez par "Je viens en classe
a 8h00 ;" puis travaillez.
6. Enseignez la conjugaison du verbe
kuvua (present, passe et ou
futur).
7. a) Presentez
Tudi mu kalasa. Brad kena mu
kalasa to. Kadi, udi musua
kuvua kutudi.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Enseignez la declinaison
Ndi mvua kuudi
udi uvua kundi
udi uvua kunudi
badi bavua kutudi,
c) Multipliez des exemples avec
les autres verbes connus
Eytangils, kusumba
Kulomba
kuangata
Hosted for free on livelingua.com
103
D.X
100.
Exemples
- Ndi
ndi
- Ndi
ndi
8. Presentez ces structures
ntangila kudi balongi
ntangila kudibo.
ndomba mukanda kudi Paul ;
ndomba mukanda kudiye.
Ndi mumanya muaba
udi President Mobutu
Usomba ; ndi mumanya muaba,
Udiye Usombn.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
9. Introduisez les expressions ciapres
-
Mu
Mu
Mu
Mu
Ku
Ku
Pa
Pa
nzubi mundi
nzubu undi
kalasa mundi
kalasa kandi
nzubu kundi
nzubu undi
nkuasa 2andi
nkuasa undi
10^ Exercice recapitulatif
Amenez les stagiaires a former des
phrases sur re modele
Mu nzubu mundi mudi bibambalu
bisatue
Mu nzubu undi kamuena kabadi to.
etc.
11. a) Presentez lee structures suivantes
- muioniudiu
mudimu mu
afire
benza mudimu mu Zaire.
b) Demandez aux stagiaires de former des phrases similaires.
12. Ecrivez au tableau
muntu
nkuasa udi
mbulanketa udi
mutshi adi
dilonga didi
budimi bUdi
kala6a kadi
tshibota tshidi mesa adi
lupemba lUdi
bant'i bidi
nkuasa idi
mbulanketa idi
mitshi idi
malenga *di
madimi Adi
tulasa tadi
bibota bidi
mesa Adi
mpemba idi
N.B. s Irisistez sur le ton correct.
Hosted for free on livelingua.com
104
DOC
13.
101.
Drill - Transformation
F.
S.
F.
S.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
Mulongi, udi ulonga bimpa.
Mulongi kena uya mu vi?le to.
:lon:ablulsnAuditsenaa.amuvilleto.
: Mun-tiOdimusuaittienzamurliiu.
Muntu udi musua kudia udi wenza mudimu.
Mulongeshi adi Alengesha Tshiluba
Tulasa tudi mu Centre.
Tshibota tshidi pa mesa.
Bisekiseki bidi mu tshitunga
Kasuyi kadi mu nzubu
Lupemba ludi pa mesa
Nzubu idi mu Bukavu
Mafuta adi mu tshisalu
Diampa didi mu tshidiilu
Budimi budi mu Centre
Mikanda idi mu tshibuta
Bantu badi ku Amerika
Mulongeshi adi mu kalasa.
Tulasa tudi ne nkuasa
Wirgaa katshiena tshiboba to
Bisekiseki bidi ne vitamines.
Lupemba ludi lutoka
Nzubu idi minena
Mafuta adi mushinga mnkola.
didi dimpa.
budi ne bisekiseki
Mikanda idi ya Francais
nntTh=adi bakula Anglais
14. Demandez aux stagiaires d'utiliser
les pronoms relatifs dans des
phrases.
15. a) Presentez Gette aerie des
phrases
Pandi mu kalasa, adi ntangila ku
tshibasa ndi nRela nkonko, ne
n
n akula tshiluba ne balon i
akuabo.
b) Montrez la formation de "owl"
par ce tableau
Pa +
ndi - tudi
udi - nudi
diye - dibo
e) Reproces la structure de a) et
demandez aux siogfaires de la
transformer a touts* lea ler.
sonnets.
16. Poaez les questing aux stagiaires
e.
et amenes-les a utilia*,
.4..
Paudi mu tshidiilu udi wenza
tshinyi ?
Padiye mu kalasa adi ulala anyi ?
w Balongi badi benza tshinyi padib
mu bar ?
Pandi mu kalasa ndi ngenza
tshinyi ?
g Patudi mu tshisombelu tudi tudia
anyi ?
Panudi nuya mu tshisalu nudi
nuenza tshinyi ?
105
Hosted for free on livelingua.com
D.X
102
17. a) Faites le tableau reprenant
tous les autres temps
Passe
Pa +
mvua
uvua
vuaye
tuvua
nuvua
vuabo
Futur
ngikala
uikala
ikalaye
- tuikala
nuikala
ikalabo
Montres aux stagiaires qu'il
s'agit du futur du verbe
kuikala (ne) seulement.
b) Demandez aux atagiaires de for.
mer des phrases.
Example ft.
11.ss011oo 0000000 .414111,
18.
kill de transformation
Pamvua ku Amerika mvua ndia
creme glacee.
Pangikala ku Mbujimayi ne ngenza
mudimu.
resentfutur)
Pand$ mu Cie pv ndi ndia amu bidia
Pangikala my Cisuku me ndia amu bidia
Pandi ku Kaaa/ *di ipakula tshiluba
Pangikala ku Kasai ne ngakula
Tshiluba
PanUilbla'mu tshisalu ne hubnmha
tahtny$
Ptkala bana mu kalasa ne balongu
makumt
Patuikala mu villa ne tuakula
amts Francais
Pauikala mu tshisombelu ne unua
2. Patudi mu tshisalu nudi nusumba
tshinyi 2
39 Padi bana mu ipaaset badi balenga
makumt
49 Patudi mu villa tudt 4csakUla-amu
Framais
6, kaudt mu tshilvabel4 udit unua ti
ti
7. Padiye mu Zen:* kelp wP.kula Aliglats
to
19, al Presentez les strulturee 99......
.
Pikalaye mu Zaire ka kuakula
Anglais tot
110a14221ku 112221 ndi nsomba mu
tshisuku
Pandtkalasa ndi ngangata
mikanda
pandt mmona mamuebe ndimmuela
=2
b) Demander aux stagiaigeso
former
das phrases stmilairee et atdeee
les par ce tableau
Pa +
ndi
udi
diye
tudi
nudi
dibo
kuya
kusomba
kulala
kunaya
kumona
01111111111111111.M111.....0.01.1.1=1.11111.
1o6
Hosted for free on livelingua.com
.
D.X
103.
20. a) Prosentez les structures
- Pamvua muya mu kalasa mvua
muan eta mukanda
- Pamvua mumona mamuehe mvua
mumuela moyo.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de former
des phrases similaires. Aidez.les
en vous servant du tableau 17 a)
et 19 b).
21. a) Presentez la structure
hasaaJaEltal_B2.=somba mu
tshiauku.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Mettez ce tableau (quand +
futur)
nga + radical
ua + radical
Pa +
a
Dounez quelques examples
4- radical
- Pangaya, Pangadia, Panganaya
- Pawaya, pawadia, pawanaya
Payaye, padiaye, panayaye
Demandez aux stagiaires de
eonstruire des phrases avec les
autres verbes.
22.
Drill de transformation
a) ndi mu kalasa
Pandi mu kalasa
- ndi ndia mu restaurant
tudi tulonga tshiluba
badi basomba mu tshisombelu
ndi Sya mu kalasa
udi mu Zaire
udi udia mu tshidiilu
badi banaya ping-pong
tudi tuakula tshiluba
nudi nupeta mikanda
bl Pandi mu kalasa
pandi nya ku Kasai
patudi tulonga Francais
padiho bapeta mikanda
paudi mu Zaire
padibo babala mikanda
- panudi nuenza mudimu
padiye unaya ndundu
paudi ukeba makuta
panudi nulala butuku
padiye usama munda
-
pandi ndia mu restaurant
patudi tulonga tshiluba
padibo basomba mu tshisombelv
pandi nya mu kalasa
paudi mu Zaire
padiye udia mu tshidiilu
padibo banaya ping-pong
patudi tuakula tshiluba
panudi nupeta mikanda
Pamvua mu kalasa
pamvua muya ku Kasai
patuvurt balongd Francais
pavuabo bapeta mikanda
pauvua mu Zaire
pavuabo babala mikanda
panuvua nuenza mud.J.mu
pavuaye unaya ndundu
pauvua ukeba makuta
panuvua nulala butuku
pavuaye usama munda
107
Hosted for free on livelingua.com
D.X
23. Posez les questions aux stagiaires
24. Presentez ....
Verifiez la comprehension et
travaillez le futur.habituel.
25, Enseignez la conjugaison du futur
habitual
26. Posez des questions du genre
104.
- Pawaya ku Kasai
ulonga kabid
tshiluba anyi ?
Panuapingana ku Amerika ne nulong&
mu Universite anyi ?
- Patuaya mu tshidiilu lelu, ne
tudia tehinyi ?
- Pangaya mu tshibambalu ne ngenza
tshinyi ?
Pajika stage ne nuya penyi ?
- Payaye mu tshisalu ne asumba
tshinyi ?
Papatukabo lelu ne baya mu bar
kayi ?
Panuikala ku XasaI%..ne nuikala
nuakula Tshiluba.
Ne
Ne
Ne
Ne
Ne
Ne
agikala idia
wikala unua
ikala ubala 0.9
tuikala tutangila
nuikala nuya
bikala balongesta
- Ne wikala wenza tskinyi
poste weba
Ne wikala nlamba tshinyi
Kasai ?
27. Demandez a chaque stagiaire de
prepater ute petite histoire
(Oomportant le passe-presentfutilr)
rapontel les autres
stagiuires eenutent puis lui
poeent des questions.
$ Une preparation ecrite
isabord 0. 101)
28s a) Presentee Ges phrases
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Pandi mu kalasa ndi itcloksha
-Pandi tskiyi
maw,
b) Montres la formation de
guand,4-
Pandi
Paudi
Padiye *
Patudi
Panudi
Padibo
tshi
ku
ka
katu
kpag
kaba
was nsomba
ao usomba
yal usomba
y$
tuyatt-il.
nuyatro-
bayao bacomba
Hosted for free on livelingua.com
108
D.X
105.
c) Demandez aux stagiaires de se
servir de ce tableau pcur
construire des phrases.
29.
a) Drill de transformation
Pandi (kunaya)
Pandi tshiyi mu kalasa ndi nnaya.
1. Padibo (kunua)
. Padibo kabayi mu kalasa badi banua
2. Patudi (kuja maja)
Patudi katuyi mu kalasa tudi tuja maja
3. Padiye (kuenza mudimu)
Padiye kayi mu kalasa udi wenza mudimu
4. Panudi (kulala tulu)
Panudi kanuyi mu kalasa nudi nulala tulu.
5. Paudi (kuya mu villa)
Paudi kuyi mu kalasa udi uya mu villa
6. Pandi (kubala mukanda)
. Pandi tshiyi mu kalasa ndi mbala mukanda
b) Drill de transformation
En cas de difficulte, vouo
pouvez passer a b).
Pandi mu kalasa ndi ndongesha
Pandi tshiyi mu kalasa. tshiena ndongesha to.
1. Paudi ku mayi udi owela
. Paudi kuyi ku mayi kueaa owela to.
2. Pandi mu villa ndi nnua maluvu a bungi
Pandi tshiyi mu villa tshiena nnua maluvu a bungi to.
3. Panudi mu Centre nudi nuakula tshiluba
Panudi kanuyi mu Centre kanuena nuakula tshiluba to.
4. Padiye mu Zaire udi unua Primus
Padiye kayi mu Zaire kena unua Primus to
5. Padibo mu tshidiilu badi badia loLa
. Padibo kabayi mu tshidiilu kabena badia losa to
6. Patudi mu Centre tudi tuakidia balunda betu
mu tshisombelu
Patudi katuyi mu Centre katuena tuakidila balunda betu mu
cshisombelu to.
7. Pandi mu tshibambalu ndi ndala tulu
. Pandi tshiyi mu tshibambalu tshiena ndala tulu to.
30. a) Posez ces questions
- Udi wenza tshinyi paudi kuyi
uya mu bar ?
- Panudi kanuyi ku mayi nudi pe
?
- Tudi tuenza tshinyi patudi kafti
mu kalasa ?
- Padibo kabayi ne mudimu badi
basomba penyi ?
- Padiye kayi ne makuta udi Ilya
kudi nganyi ?
- Pandi tshiyi mu 0entremngagyi udt
unulongesha ?
109
Hosted for free on livelingua.com
D.X
106.
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions similaires.
31. En vous servant dune phrase negative
tshiena ne makuta to presentez
Bu meme ne makuta, mvua nya
mu Bodega.
Verifiez et travaillez.
32. a) Posez les questions aux stagiaires
- Bu wewe President wa Amerika
uvua wenza tshinyi ?
- Bu yeye ku mayi uvua wenza
tshinyi mpindieu ?
Bu tuetu mu bar tuvua tuvua
tshinyi ?
Bu wewe ku Amerika uvua wakula
ne nganyi ?
Bu bobo baya ku Kasai bavua
balonga tshinyi ?
- Bu nuenu nuya ku Bandundu nuvua
nulonga tshinyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions similaires.
33. Montrez la formation du conditionnel par ce tableau.
Present - present
Present - futur
Mema nya mu villa, ndi nsumba bibota
Mema muya (nya) mu villa, ne nsumba
bibota
Imparfait-Conditionnel present
Bu mama nya mu villa, mvua nsumba bibota
Bu mema nya mu villa, mvua (mua) kw.
sumba bibota
-------- ---Bu mema muya mu ville, mvua nsumba bibota
Bu mema muya mu villa, mvua (mua) kuikala musumba bibota
Arm
Plus-que Parfait
Cond. Passe
1
34. Demandez aux stagiaires de former des phrases en se servant
du tableau de la note 33.
35. a) En vous servant d'un schema
ou d'un dessin, presentez ........
Ndi ndia, nkadi mudia
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
110
D.X
107.
b) La formation de "deg)."
kadi + passe (mu...)
(ba...)
to
nu
ba
36. a) Posez les questions aux stagiaires et exigez la reponse
affirmative
- Ukadi muya ku New York anyi 7
Ukadi mudia mu Kadutu anyi ?
- Nukadi balonga Francais anyi ?
Tukadi baya ku Kahuzi anyi ?
- Bakadi bamona misoko anyi ?
- Nkadi munulongesha anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les mimes questions.
37. a) Presentez "sur le point de"
pour une action qui se fait
dans l'immediat
b) Donnez avec geste les
structures
nkadi
Ukadi
+ present
cadinirNlidieta
Ukadi umanya tshilaba bimpa.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
c) En vous servant du-.tableau a)
demandez aux stagiaires de
faire des phrases.
38. a) Presentez cette serie des
phrases
Nkadi mu a ku Kinshasa ne ku
Lubumbashi kadi tshiena muanji
kuya ku Kikwit to
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Montrez la formation de "pas
encore" OOOOOOOOOO
OOOOOOO
tshiena
kuena
kena
muanji + infinitif + to
katuena
kanuena
kabena
banji + infinitif + to
c) A partir de ce tableau, demandez
aux stagiaires de faire des
phrases.
39.
Drill de transformation
John Ukadi muya ku Kinshasa
. John kena muanji kuya ku Kinshasa to.
Hosted for free on livelingua.com
D.X
108.
1. Nkadi mudia bidia mu Zaire
Tshiena muanji kudia bidia mu Zaire to.
2. Bakadi bays ku Likasi
Kabena banji kuya ku Likasi to.
3. Ukadi musumba maluvu
Kuenamuanji kusumba maluvu to.
4. Nukadi banaya base ball.
Kanuena banji kunaya base ball to.
5. Kapanga ukadi muya mu tshisalu
Kapanga kena muanji kuya mu tshisalu to.
6. Tuetu tukadi badia bidia.
. Tuetu katuena banji kudia bidia to.
40. Posez les questions aux stagiaires
et exigez la reponse negative
41. a) Presentez cette serie des
phrases
-
Ukadi mudia mbua anyi ?
Nukadi baya ku Goma anyi ?
Nkadi muya ku Amerika anyi ?
Ukadi mumona Mobutu anyi ?
Bakadi basumba matamba anyi ?
Tukadi banua Simba mu Centre
anyi ?
- John udi wambuluisha Steve
-
t 777711di wambuluisha John
- John ne Steve badi bambuluishangana
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Donnez quelques verbes et demandez
aux stagiaires de faire des
phrases
- kuambila
kuambula
kudia
kulomb;
- kuambilangana
- kuambulangana
kudiangana
kulombangana
42. a) Presentez is formation de ne
les autres classes par ce
tableau
mu/mi
tshi/bi
ka/tu
n/n
lu/n
di/ma
nau/nayi
natshi/nabi
nakeilnatu
nsnde /nayi
nalu/neyi
nadi/nau
b) En uotuservant de cc tableau,
demandez aux stagiaires de
faire des phrases.
43. Posez les questions
Udi ne mipanu anyi.
Ndi ne diba anyi ?
Tudi tuya ne mashinyi anyi ?
Badi balonga ne mukanda any.J.
112
Hosted for free on livelingua.com
D.X
109.
- Badi balamba biakudia ne mayi
anyi ?
Udi udia nkunda ne bibota anyi
Ne asomba pamue ne tshibi anyi ?
Kapalati Adi ne lukasu anyi ?
44. a) Ecrivez au tableau le mot
katshia et traduisez-le
par odepuis" et presentez .
Katshia ngadia bidia,
ndi nsama munda.
b) Montrez la formation de la structure avec katshia
nga
ua
katshia + Ila
+ radical.
tua
nua
ba
c) Demandez aux stagiaires de faire
des phrases.
45. Posez des questions
Katshia wafika mu Centre, ukalli
muya mu Bagira anyi ?
- Katshia ngabuela mu kalasa,
nkadi mulala anyi ?
Katshia nuavua mu Zaire, nukadi
bamona Mobutu anyi ?
Katshia nualonga tahiluba, 4uv
kadi bafunda mukanda mu tshiluba
anyi ?
- Katshia tuabuela mu kalasa, tie
kadi bapatuka anyi ?
- Katshia x waya mu villa, iikadi
mupingana anyi ?
46. a) Ecrivez encore katshic au
tableau et donnez le
deuxieme sens "'amais".
Presentez
Katshia tshiena muanji kudia
mu Bodega to.
Travaillez en insistant sur la
place des mots.
b) Demandez aux stagiaires de
faire des phrases.
47. TEXTE
BULUNDA
Karen ne Mujinga badi balunda menemene. Katshia Karen wafika
ku Muene-Ditu udi Ilya mu tshisalu amu ne Mujinga. Padi Karen musua kuya
ku muaba udi ubikila Mujinga bua kumufila. Karen udi wambuluisha Mujingas
ne Mujinga udi umuambuluisha penile.
Karen ne Mujinga mbasua kusomba pamwe bualu bakadi bamanyangana
Autour de ce texte, creez une discussion lulturelle en
partant des experiences des stagiaires.
Hosted for free on livelingua.com
113
DILONGESHA DIA DIKUMI NE DIMUA
1. Revoyez les notions de "dfja" et
"pas encore" en posant ces questions aux stagiaires
2. Presentez
110.
Nukadi bafika ku Kasai anyi ?
- Nkadi mumona baledi beba anyi ?
- Bena Corps de la Paix batshidi
benza mudimu mu Zaire anyi ?
- Stage wenu aradi mujika anyi ?
- (x) ukadi mumanya poste wenda
anyi ?
- President Kennedy atshidi ne mop,
anyi ?
Ntshidi mulongi anyi ?
Balongi bakadi.:bananga bidia anyi
Ndi ndomba mukanda bua Paul ;
ndi ndombela Paul mukanda.
Verifiez la comprehension et travaillez les formes applicatives
-el- et -enExamples
Kukeba, kulongag kukomba,
kumona, kusomba.
3. Presentez
Ndi nsumba bibota bua John ;
ndi nsumbna John bibota.
Ndi ndima bua John ; ndi ndimina
John
Travaillez les formes -il- et -in-.
Examples
Kuamb, kufunda, kulamba,
kulama.
4. Demandez aux stagiaires de former
des phrases avec les formes -el-,
-en-, in- et -ngana.
5. En vous servant de l'image d'une
case en chawme ou en montrant les
cases de la ferme du Centre,
presentez
Eu nnzubu wa nsona.
Nzubu wa tululu udi wa nsona.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
6. Pgsez ces questions aux stagiaires
et demandez-leur d'y repondre
librement
114
Tudi tulala mu nzubu wa nsona
mu Centre anyi ?
- Ku Amerika kudi nzubu ya nsona
rnyi ?
Nzubu wa President wenu udi wa
nsona anyi ?
- Ku Kase. ne Ulala mu nzubu wa
nsona anyi ?
- Mu Bukavu mudi nzubu ya nsona
Hosted
anyi
? for free on livelingua.com
111
D. X7.
Bua tshinyi ku musoko kudi
nzubu ya nsona yabungi
Nzubu wa Willet adi wa nsona
anyi ?
7. Sollicitez la question
Nzubu wa Willet adi wa nsona
et repondez-y negativement et en
montrant un toit en t81es
2.11A
Nzubu wa Willet kena wa nsona
tot udi wa malata.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
8. Posez la question
Nzubu wa bilamba udi wa malata
?
Les stagiaires repondent
Nzubu wa bilamba kena wa malata
to, ne kena wa nsona to.
Enchatnez en disant
Eyowa, nzubu wa bilamba kena wa
malata tot kena wa nsona to.
Verifiez la comprehension et travaillez udi wa mampana.
9. Posez ces questions aux stagiaires
. Mu centre mudi nzubu ya mushindu
kayi ?
Kadi ku musoko ?
Balongi badi bamanya mua kuasa
nzubu wa nsona anyi ?
Ku Amerika kudi nzubu ya nsona
yabungi anyi ?
Nzubu wa mampana adi muimpa anyi ?
- Ukadi mulala mu nzubu wa nsona
anyi ?
Malata adi mushinga mukola ku
Amerika anyi ?
Kadi mu Zaire ?Au KasaI/Xu musoko
- Ne wikala ne nzubu wa muskindu
kayi ku Kasai ?
1O
Dcmandez aux stagiaires de se poser
des questions similaires et d'y
repondre.
11. Montrez une brique a daube
et travaillez la prononciation.
etshi ndidiot
'1, Presentee les verbes kuibaka/kuasa
dans cette structure
115
(ntshidioto)
Bantu badi bibaka nzubu ne
madioto, badi basa nzubu ne
madioto.
Hosted for free on livelingua.com
D.XI
112.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
13. Montrez une brique cuite et
presentez
etshi nkashola
Travaillez la prononciation.
14. presentez la phrase
Centre kena muasa ne tusbola tq.
mmuasa ne mabua.
Verifiez la comprehension de
mabua et travaillez.
15. Posez les questions suiv,,ntes aux
stagiaires
- Centre udi muibaka (muasa) ne
madioto anyi ?
- Tshikumbi tshia centre tshidi
tshiasa ne tshinyi ?
- Ku musoko, nzubu idi miasa ne
tshinyi ?
- Udi muasa kusomba mu nzubu wa
madioto anyi ?
Nzubu ya madioto idi mikola
anyi ?
- Mu ville bantu badi basa nzubu
ni tshinyi ?
Les stagiaires se posent lee
mimes questions.
16. En vous servant de l'image d'une
case (maison) ou en vous referent a la ferme du centre, faites
la description d'une case
(maison)
Eu nnzuba wa Karen
Nnzubu mukesa wa nsonac mmuibake
ne madioto kuinshi
Verifiez la comprehension de
kulu et kuinshi, travaillez.
17. Profitez de l'occasion pour introduire ces structures kulu kua/kuinshi
kua dans ce contexte
- Kulu kua nzubu kudi malata.
- Kuinshi kua nzubu kudi malata
Kulu kua mutshi kudi bimuma.
- Kuinshi kua mutshi kudi milk.
Multipliez des exemples et demandez
aux stagiaires de donner des exemples
avec ces deux structures.
la. Mettem-vous au milieu de deux
stagiaires et presentez
Ndi pankatshi pa x ne y.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
116
Hosted for free on livelingua.com
D.XI
113.
19. De la mime maniere (18), presentez et travaillez munkatshi
mua dans la structure
- Mulongeshi udi munkatshi mua
balongi.
Nzubu wa Willet adi munkatshi
mua Bukavu
Zaire idi (pankal:shi) munkatshi
mua Afrika.
Demandez aux stagiaires de donner
des exemples similaires.
20. Presentez, en procedant de la mgme
maniere qu'a la note 18, le locatif ku luseka lua
Suzan udi ku luseka lua John
1
Verifiez la comprehension et
travaillez.
21. a) Revenez a la description de la
maison de Karen
Nzubu wa Karen udi wa nsona,
mmukesa, mmuibaka ne madioto
kuinshi, adi munkatshi mua
musoko ku luseka lua njila
b) Demandez aux stagiaires de decrire,
chacun,'sa maison et son emplacement.
22. Etendez la pratique de ces structures en elargissant le vocabulaire avec ces mots
ditu, mpokolo (wa mayi), musulu
717mayi). mukuna,
mpata, tshisuku, diiiba, tskina
tshia bisosa
23. En vous servant de la situation dans
la classes preselitez
x udi ku luseka lua y
ku luseka luenda.
Verifiez la comprehension et travaillez la structure ku luseka + les
22221EsAla
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
Ku
luseka
luseka
luseka
luseka
luseka
luseka
x
luanyi
lueba
luenda
luetu
luenu
luabo.
24. Demandez aux stagiaires de former
des phrases avec les structures
de la note 23.
25. Revoyez les structures kumpala/
kunyima kua (lens temporel) en
posant ces questions
- Balongi ne baya ku Kasat kumpala
kua stage anyi ?
117
Hosted for free on livelingua.com
D.XI
114..
- Kunyima kuc. stage ne nuikala
mu centre anyi ?
- Ne wenza tshinyi kunyima kua
didia ?
- Kumpala kua kubuela mu Corps
de la Paix adi wenza tshinyi ?
- Uvua wenza tshinyi kumpala kua
kuvua mu Afrika ?
- Kunyima kua kalasa ne wenza
tshinyi ?
26. Presentez et travaillez le sens
locatif de ces deux structures
dans les phrases comme
- Mulon eshi udi kumpala kua
balongi.
- Dijiba didi kunyima kua centre.
Verifiez la comprehension et
demandez aux stagiaires de
construire des phrases analogues.
27. Reprenez la phrase
et montrez que cette phrase :eut
gtre rendue comme
Dijiba didi kunyima kua centre.
Dijiba didi kumfundu kua Centre.
Travaillez cette forme.
28. Mettez-vous pres d'une fengtre et
presentez
Ndi pabujpi ne dididishi.
Verifiez la comprehension. Si les
stagiaires confondent pabuipi ne
et ku luseka luau traduisez.
29. En vous servant de l'image d'un
village, demandez aux stagiaires
de decrire les maisons et leurs
emplacements.
Exemple
Eu nnzubu wa Karen, udi mukese,
adi ne nsona kulu ne bulaba
kuinshi.
Udi munkatshi mua musoko, ku
luseka luaniaapataiptat
tshisalu.
Kumulajaanzubu wa Karen kudi
mutshi munene ne kumfundu kudi
mitshi ya bimuma ne tshina tshia
bisosa.
30 En designant l'int6rieur de la
classe, presentez
Tudi mu kalasa, tudi munda mua
kalasa.
Verifiez la comprehension de munda
mua et travaillez.
118
Hosted for free on livelingua.com
D.XI
115.
31. Parlez de l'interieur de la
maison de Karen
Mu nzubu mua Karen mudi bibambalu
binayi
tshisombelu tshiladilu tshikuku ne nzubu
32. Presentez et exploitez le vocabulaire approprie a chaque
chambre
Mu tshisombelu mudi nkuasa
zapanshiA mesa ne kabadi.
(Utilisez les aides viselles)
Mu tshidiilu mudi mesa a kulu ne
nkuasa ya mesa.
Mu tshiladilu mudi bulalu.
bulalu padi tshiata.
Pa
(matelas, mbulanketa, draps
misamu).
Mu tshikuku mudi ngesu, malowa,
kanti
33. Demandez aux stagiaires de decrlre
leurs chambres au centre ou les
maisons de leurs parents et ce
qui sly trouve.
344 Posez ces questions aux stagiaires
Presentez la phrase
- Mu Centre, mu tshibambalu tshieba
mudi tshinyi ?
- Kumfundu kua tshidiilu (mu centre)
kudi tshinyi ?
- Kumpala kua nzubu wenu ku Amerika
kudi tshinyi ?
- Munda mua mukanda eu mudi tshinyi?
-NNganyi udi pankatshi pa John ne
Bruce ?
- Mu tshiladilu, tshibambalu
tshieba tshidi luseka kayi ?
- Mpindieu udi pabuipi ne baledi
beba anyi ?
Tudi mu kalo22....22122212aattEms
12mbe1u to.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
36. Profitez de cette occasion pour
enseigner les expressions kumbelu
et mumbelu
( a la maison et au seuil de la
maisog)
119
Hosted for free on livelingua.com
D.XI
Mettez-vous dans la porte et
presentez
37. Presentez aussi
Ndi muimana mumbelu.
Ndi nya kumbelu kua MulowaylL =
ndi nya kua Mulowayi.
38. Presentez les phrases
39. Designez le corridor
116.
Ndi nya kua Mulowayi (ku Kinshasa)
- Ndi nya mua Mulowayi (mu Bukavu)
t presentez
Bena mudimu badi mu lutanda lua
kalasa.
Verifiez la comprehension et
travaillez. S'ils confondent la
veranda et dehors, traduisez.
40. De la mgme maniere (note 39) pre,sentez
Balongi badi banaya mu lubanza
lua kalasa
Travaillez.
41. TEXTE
MUSOKO WETU
Musoko wetu ki mmutamba bunena to, udi munyungulula kudi ditu.
Munkatshi muawu mudi nzubu wa mudisuila Karen. Nzubu wenda udi wa nsona
kadi mmuibaka ne tushola.
Mu musoko wetu mudi m-2bua a bungi ku muelelu
wa njila, mpongo ne mikuna.
Questions sur le/:texte.
Musoko wetu mmunena anyi ?
- Mu musoko wetu mudi tshinyi ?
- Nzubu wa Karen udi penyi ?
Nzubu wa Karen mmuasa mushindu kayi ?
Kudi mikuna yabungi mu musoko wetu anyi ?
Musoko wanyi mmunyungulula kudi tshinyi ?
Questions libres.
-
Ku Amerika kudi mabua anyi ?
Mabua adi ne diambuluisha kudi bona musoko anyi ?
Ku Amerika badi basa nzubu ne tshinyi ?
Etat wenu udi munkatshi mua Amerika anyi ?
120
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA DIKUMI NE DIBIDI
1. Posez ces questions aux stagiaires, demandez-leur de se les
poser et d'y repondre
117.
- Ne wenza tshinyi pawaya ku poste
weba ?
- Panuapingana ku Amerika, nenuikala nuakula kabidi tshiluba anyi
- Katshia wafika mu Zara, ukadi
mumona President Mobutu anyi ?
- Mpindieu balongi bakadi basua
kudia bidia anyi ?
Pawuvua ku Amerika, uvua wenza
mudimu kayi ? Uvua muimpa anyi ?
Nzubu wenu, ku Amerika, udi
mushindu kayi ?
2. a) Enchatnez avec la question
Les stagiaires repondent
Udi mumanya Karen anyi ?
Eyowa, ndi mumanya Karen.
b) Sollicitez la meme question et
faites ee recit
Eyowa, ndi mumumanya.
Karen udi mudisuila wa Cor s de
la Paix udi :auena malu a
mishiRa.
3. Posez ensuite la question
Karen nnganyi ?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
4. Demandez aux stagiaires de parler
des personnes qu'ils connaissent
Exempla :
St.1
: Udi mumanya Ronald Reagan wort ?
St.2
Eyowa ndi mumumanya.
St.1 : Ronald Reagan nnganyi
St.2 : Reagan udi President wa Amerika
udi asomba ku Washington,
5. Revenez a Karen en posant la
question
Les stagiaires repondont
Karen udi wenza mudimu kayi, 1
Karen udi muena malu a mishipa.
6. Etendez la pratique ex posant ces
questions
7. Sollicitez la question et faites
ce recit (au present habitual en
tenant compte du stage en cours)
121
- Karen udi wenza mudimu penyi
Udi wenza mudimu ne nganyi ?
Udi asomba penyi ?
- Karen udi wenza mudimu dituku
kayi ?
Karen udi wenza mudimu kayi ?
Karen atu wenza mudimu wa malu
Atu wenza mudimu ne
ba tshidima
onso. Utu
Hosted for matuku
free on livelingua.com
usomba muetu munu.
D.XII
118.
Verifiez la comprehension et travaillez chaque phrase en posant
des questions au sujet de chacune
au present habituel.
N.B. : Expliquez, au besoin, que le
present habituel concerne
les activites de tous les
jours
Lelu, malaba
Karen utu
8. Ecrivez la conjugaison du verbe
kuikala au present habituel au
tableau
ntu
utu
Utu
9. a) Etendez la conjugaison a d'autres
verbes déjà connus
-
matuku onso
tutu
nutu
batu
matuku onso
ntu nya mu kalasa,
utu
mu tshidiilu
Utu Usukula menu
tutu tuakula tshiluba
etc.
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec la
nouvelle structure.
10.
Drill de substitution coin lexe
ntu nya mu kalasa
utu uya mu kalasa
utu ulonga mu kalasa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Utu
Mu Centre
tutu
Francais
nutu
batu
Tshiluba
ntu
mu kalasa
-
utu Ulonga mu kalasa
Utu Ulonga mu Centre
tutu tulonga mu Centre
tutu tulonga Francais
nutu nulonga Francais
batu balonga Francais
batu balonga tshiluba
ntu ndonga tshiluba
ntu ndonga tshiluba mu kalasa
11. Posez ensuite la question OOOOOO
Utu wenza tshinyi matuku onso ?
Les stagiaires repandent librement
et se posent la meme question.
12. Montrez que la forme ntr est l'equivalent de
Travaillez cette forme en reprenant
lee phrases de la note 9 0
122
Nsomb ela
matuku onso,
nsombela nya mu kalasa,
usombela udia mamna
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
119.
Asombela usukula menu
tusombela tuakula tshiluba
13.
Drill de substitution somplexe
nsombela ndia mampa
ntu ndia mampa
ntu nsumba mampa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12,
Usombela
Bimuma
Utu
Usombela
tusombela
tudia
nutu
nusombela
tumbela
basombela
batu
utu
Usombela usumba mampa
Usombela usumba bimuma
Utu Asmoba bimuma
usombela nsumba bimuma
tusombela tusumba bimuma
tusombela tudia bimuma
nutu nudia bimuma
nusombela nudia bimuma
nusombela nudia tumbela
basombela badia tumbela
batu badia tumbela
utu udia tumbela
14. Posez ces questions aux
stagiaires
15. Faites cet echange avec un stagiaire et demandez aux autres de
faire la mgme chose
- Balongi basombela benza tshinyi
mu Centre ?
Utu uya mu bar matuku onso anyi ?
- Pautu ne makuta, usombela wenza
tshinyi ?
Mulow&yi utu Alala mu Centre anyi ?
NutU nusomba penyi munu mu
Bukavu ?
- Karen Usombela wenza tshinyi ku
musoko ?
F.
S.
F.
S.
F.
S.
F.
S.
F.
S.
F.
Udi mumanya Karen auyi ?
: Eyowa, ndi mumumanya
: Karen nnganyi ?
: Karen mudisuila mu Corps de
la Paix
: Usombela wenza mudims kayi ?
: Karen Usombela (utu) wenza mudimu
wa malu a mishipa ne bena musoko.
: Karen utu usomba penyi ?
: Karen utu usomba muetu munu mu
Muene-Ditu.
Udi mumanya kua Karen anyi ?
: Eyowa, ndi mumanya kuenda.
: Bidi bimpa, ndi musua kuyaLkua
Karen.
16. Par la mgme occasion etendez la
pratique aux autres métiers des
stagiaires tels rue
Kulongeshe AnglaisiChimie/BioloBie.
123
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
N.B.
120.
Utilisez le present habituel
seulement.
17. Demandez aux stagiaires d'utiliser
ces expressions dans des phrases ....
18.
kusala bana, kupima bana,
kumuna nzolo, kuondopa babedi
kudima madimi, kumbula diala
kumuna mishi22, kumisha dijiba
kukuata bikela, kuela nkila
kumuna nzomba, kumuna tululu
kumuna mbulubulu
Drill de transformation
a) ndi ndia bidia
udi unaya ndundu
1.
2.
3.
4.
udi Ulala apa
tudi tulonga tshiluba nudi ruya ku mayi
badi basua kulonga
-
ntu ndia bidia
utu unaya ndundu
utu Ulala apa
tutu tulonga tshiluba
miajaajamayi
batu basua kulonga
b) ntu ndonga tshiluba - nsombela ndonga tshiluba
utu unaya ndundu
usombela unaya ndundu
1.
2.
3.
4i
utu Ulongesha tshilubatutu tuakula Anglais nutu nowela mu dijiba
batu banua maluvu
Usombelg, nougats:4'a tshiluba.
tusombela tuakula Anglais
nusombela n.owela mu dijiba
basombela banua maluvu
19. Demandez aux stagiaires de se
poser des questions avec ces
deux formes du present habituel
et d'y repondre librement.
Exemples
:
a) A. : utu ulonga tshinyi ?
B.
A.
B.
: ntu ndonga tshiluba
: usombela wenza tshinyi ?
: usombela ulonga tshiluba.
b) St.)
utu wenza tshinyi mu dinda
dionso ?
St.2 : Mu dinda dionso, ntu ngowa mayi,
nsukula menu, ngela tshisaku
pashisha ntu nya mu tshidiilu
etc.
St.1
St.2
20. Revenez a l'echange (voir note 15)
Faites-le avec un stagiaire en vous
laissant poser des questions.
A la fin de l'echange, enchainez
avec la phrase
Usombela ulonga tshinyi ?
Nsombela ndonga tshiluba.
Bua kfika kua Karen, udi uya
mululamatoo ne ia tshisalu.
Pashisha. udi wa uka ku diabaluma.
124
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
121.
Identifiez le sens de kuya mululama
too ne par le mouvement de votre
bras tendu droit devant vous ; et
celui de kuapula ku diabaluma par
un quart de tour a droite appuye
par le mouvement de votre bras
droit.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
21. De la mime maniere, presentez
Verifiez la comprehension et
travaillez.
22. Etendez la pratique avec les
expressions
kuya kumpala, kutungunuka, kuela
tshibenda, kubalida, alaudia,
kusabuka etc.
23. Posez la question
Ndi mua kufika kua Karen
Mushindu kazi ?
Demandez aux stagiaires de se poser
cette question et d'y repondre
librement.
24. Presentez la question
Ndi mua kufika kua Karen munyi
(bishi) ?
Avec un signe d'egalite, montrez que
cette question est equivalente
celle de la note 23.
Travaillez-la.
25. a) Reprenez avec un stagiaire l'echange vu jusqu'ici au sujet de
Karen et de son travail (referezvous a ces questions)
b) Les stagiaires font le mgme
echange entre-eux.
Udi mumanya Karen anyi ?
- Karen nnganyi ?
- Usombela wenza tshinyi ?
Utu usomba penyi ?
Udi mumanya kuenda anyi ?
Ndi mua kufika kuenda mushindu
kayi ?
26. Presqnte2 la phrase
Verifiez la comprehension et travaillez.
Kua Karen ki nkula to, mablipl
2Q, Posez ensuite la question
Kua Karen nl.ula anyi ?
Verifiez la comprehension en posant
cette question a chaque stagiaire
et travaillez-la.
125
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
122.
28. - Dessinez dix personnel au T.N.
et metters dans l'ordre croissant les chiffres de 1 a 10
3
1
Faites lire. les chiffres aux
stagiaires (pour revoir les
accords)
4
5
6
7 etc.
muntu umue
Bantu babidis basatu etc.
- Presentez en designant la premiere
personne sur la ligne
Muntu wa kumpala.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
29. Procedez de ia mgme maniere pour
presenter le reste des ordinaux
muntu muibidi
muntu muisatu
muntu muinayi
Travaillez la prononciation.
wa ndekelu
30. En suivant l'ordre des stagiaires
en classes posez.e. chaben la
question
Veritien Iml""r"h""Laigi
vaillem la question.
ITL.W1 Ne_w_1. a tiwsj, wai ?
p'414rft-
31. Posez ces questions aux stagiaires
et demandez-leur de se poser des
questions similaires.
- Mu diku diebas udi muana wa
bungi munyi ?
- President Reagan udi president
wa bungi munyi mu gouvernement
wa Amerika ?
- Mu Centre, muntu wa kumpala
nnganyi ?
Ba nsentedi badi bantu bakumpala
anyi bandekelu mu Centre ?
32. Dessinez quelques maisons et quelques arbres au tableau et rappelez
aux stagiaires que les ordinaux
pour ces 2 classes : (n-/n), (mu-/
l) au singulier sont les mgmes
pour la classe mu-/ba-.
Nzubu wa kumpala udi munene
kudi nzubu muibidi.
Mutshi wa ndekelu udi mule kudi
mutshi muisatu
etc.
33. Demandez aux stagiaires de donner
des phrases analogues.
12G
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
34. Etendez les ordinaux a d'autres
classes deja etudiees : tshi-/bi
ka-/tu, di-/ma etc.
123.
;
Example :
Kalasa kakumpala kadi kale
Kudi kalasa
35. a) Posez des questions sur
gens
que les stagiaires connaissent
(ex. : Charles, Brad, Kayego ...)
Montrez l'exemple avec l'echange
ci-dessous.
b) Les stagiaires se posent aussi
des questions sur les gens
qu'ils connaissent
F.
S.
F.
S.
:
:
:
:
Udi mumanya Karen anyi ?
Eyowa, ndi mumumanya.
Karen nnganyi ?
Karen mmudisuila wa Corps de
la Paix
F. : Usombela wenza mudimu kayi
S. : Usombela wenza mudimu wa malu
a mishipa ne bena musoko.
F. : Karen iltu ilsomba penyi ?
S. : Utu asomba muetu munu mu Muene.
Ditu.
F.
SA
F.
S.
F.
S.
F.
S.
: Udi mumanya kua Karen anyi ?
Eyowas ndi mumanya kuenda.
: Ndi mua kufika kua Karen mushisda
kayi ?
Bua kufika kuenda, udi Uya mululama too ne pa tulasa, pashishat
udi wapuka ku diabakaji, udi
upita nzubu wa kumpala muibidi
ki wenda.
: Kua Karen nkula anyi ?
: Kua Karen ki nkula to, mpabuipi.
: Tuasakidila.
Washala bimpe.
: Tuasanka. Waya bimpe.
36. Demandez aux stagiaires de faire
cet &change entre-eux.
37. Demandez-leur de se posewla
question
Bua kufika
38. En vous servant des stagiaires en
classe, presentez les mots
Neongakaji et nsongaluma
Designez une stagiaire femme et
Bites
udi wenza tshiazi
(bishi, munyi') /
Mary udi nsonakaji
Verifiez la comprehension et
travaillez.
127 Hosted for free on livelingua.com
D.XII
39. De la mgme maniere, presentez
121+.
John udi nson'aluma
Travaillez.
40. Presentez ensuite cette serie des
phrases
Eu mMary. Mary udi mulongi wa
Tshiluba.
- Udi nson aka'i wa malu mim a
'MY° muimpa
Verifiez, la comprehension de wa
malu mima, moyo muimpa, wa
tshitupa et travaillez.
41. Demandez aux stagiaires de se
decrire ou de decrire les personnes qu'ils connaissent et
leurs métiers.
Suggerez d'autres adjctifs pouvant gtre utilises dans la description tels que
-le
- nene
-ipi
-kese
- kole (muntu mukole)
-tekete (muana mutekete)
-jika
etc.
Devoir a donner aux stagiaires a la
fin de la lecon. La preparation doit
commencer en classe. Demandez-leur
de decrire une personne connue et
son travail sur le modele de la
note 35.
Vocabulaire a suggerer
- Kumanya
Kusomba
I4ushindu wa kufika
- Kuela tshibenda
- Kuondopa
Kuenza mudimu
Kumuna nzolo
- Kuela nkila etc.
42. TEXTE
Katshia ngafika mu Kabeya-Kamuanga, tshiena muanji
kumanyangana ne bantu babungi to, bualu ntshidi muenyi. Ndi
mumanya amu diku dia muntu umuepela, Mukalenga Mbuyi Tshibuabua.
Yeye eu Adi tshidima. Mmuntu munena, mula, mufika. Nzubu wenda
ngua bulobal mufinga ne nsona,
N.B. : Adaptez le texte aux metiers
des stagiaires.
128
Hosted for free on livelingua.com
D.XII
125.
Questions.
1.
2.
3.
4.
5.
Mbuyi Tshibuabua mmuena nganyi ?
Udi mujika anyi ?
Mbuyi Tshibuabua udi mushindu kayi ?
Udi wenza mudimu kayi ?
Nzubu wenda mmuasa ne tshinyi ?
Londa mudiye.
Hosted for free on livelingua.com
129
DILONGESHA DIA DIKUMI NE DISATU
1. a) Posez ces questions aux stagiaires .0
5.
- Utu wenza tshinyi mu dinda ?
Balongi batu baya ku mayi anyi ?
Nutu nudia tshinyi mu munya ?
- Karen usombela ulonga dilolo anyi?
- Nusombela nunaya penyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions.
Aidez-les a multiplier les
examples et d'y repondre.
2. a) Presertez les structures suivantes
Ntu ndongesha Tshiluba
Verifiez la comprehension et
travaillez la deuxieme structur e
b) Posez les questions suivantes
aux stagiaires
Tshitu ndongesha swahili to
- Utu ulonga swahili anyi ?
- Utu ulala mu kalasa anyi ?
Utu wakula espagnol anyi ?
Utu usomba mu Kadutu anyi ?
- Utu udia mu Bodega anyi ?
- Utu uya ku Goma anyi ?
c) Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions et
d'y repondre.
3. a) Faites le tableau suivant et
expliquer la formation de la
negation
b) Donnez le modele
Tshiku- to ... to
ka-
katu
kanu - tu...to
kaba
Tshitu ndongesha swahili to
Kutu ulonga swahili to
Katu ulonga swahili to
c) Demandez aux stagiaires de faire
des phrases similaires (b).
Encouragez-les a utiliser i'autres
verbes connus.
u
orisez les questions et exigez
la forme negative
4. a) Presentez ces structures
Utu
Utu
- Ntu
Utu
Utu
- Ntu
unua makanya anyi ?
ulala mu kalasa anyi ?
ndongesha swahili anyi ?
ne mashinyi anyi ?
alongesha tshiluba anyi ?
nsomba ku Kinshasa anyi ?
Nsombela nya mu bar
Tshisombela nya mu Bodega to
Verifiez la comprehension.
b) Demandez aux stagiaires de donner
les phrases similaires.
Hosted for free on livelingua.com
130
D.XIII
c) Montrez la formation de la
negation
tshikuka-
127.
sombela ... to
katukanukaba-
5. En se servant de ce tableau,
demandez aux stagiaires de former des phrases.
a) Drill de transformation
Ex. : F. : Nsombela nya mu bar
S. : Tshisombela nya mu bar to
F.
Ntu ndongesha Tshiluba
S. : Tshitu ndongesha Tshiluba
to
1. Ntu ndala mu kalasa
Tshitu ndala mu kalasa to
2. Nutu nudia mu villa
O Kanutu nudia mu villa to
3. Batu baya ku Goma misangu ya bungi
KabatU baya ku Goma misangu ya bungi to
4. Usombela usumba bimuma
Kasombela usumba bimuma to.
5. Tutu tudia tumbela
Katutu tudia tumbela to
6. Usombela usuk'ila bilamba
Kusombela usukula bilamba to
7. Batu badia bidia mu dimue
Kabatu badia bidia mu dimue to
8. Nsombela ndala mu 22 heures
Tshisombela ndala mu 22 heures to
9. Nutu nulongesha tshiluba
Kanutu nulongesha tshiluba to.
b) Drill de transformation
Ex. : F.
S.
:
F. :
S. :
F. :
S.
Nsombela nya mu bar
Tshisombela nya mu bar to
Utu uya mu ville
Kutu uya mu ville to
Katusombela tudia bidia
Tusombela tudia bidia
1. Utu ulongesha tshiluba
Katu ulongesha tshiluba to
2. Katusombela tuya mu bar to
Tusombela tuya mu bar
3. Tshitu ndonga lingala to
Ntu ndonga lingala
4. Basombela banua makanya
Kabasombela banua makanya to
5. Utu uya mu Bodega
Kutu uya mu Bodega to
6. Batu ne bana babungi
Kabatu ne bana babungi to
7. Balongi kabasombela balonga Anglais mu Centre to
Balongi basombela balonga Anglais mu Centre to
Hosted for free on livelingua.com
131
sombela,
... to.
D.XIII
6. a) En vous servant des images
decrivant le temps (chaud,
froid ...) presentez
128.
lelu, kudi_luya
lelu, kudi mashika
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Designez une image et demandez
aux stagiaires de donner la
phrase correspondante.
7. Presentez la question
ou
8. Sollicitez la question et repondez-y
par
Lelu kudi bishi ?
Lelu, kudi munyi ?
Lelu, kudi luya
Lelu, kudi mashika
Travaillez la question en demandant
aux stagiaires de se la poser et
day repondre.
9. Sollicitez la question et introduisez
Lelu, kudi kuimpa (kulu) Lelu
kulu kudi kuimpa.
Lelu kudi mvula, lelu kudi munya
Verifiez la comprehension et
travaillez.
10. Presentez en vous servant des gestes
et images (presentant une personne
avec les bagages), la structure ....
Ndi nya ku luendu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
11. a) Posez les questions aux
stagiaires
Udi uya ku luendu anyi ?
Ukadi muya ku luendu anyi ?
- Ne uya ku luendu ne nganyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions.
12. Presentez en mimant l'action de quitter la structure
Ndi ngumuka mu kalasa.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Hosted for free on livelingua.com
132
D.XIII
129.
13. En vous servant de ce tableau demander aux stagiaires de construire
des phrases
ndi
udi
udi
tudi
nudi
badi
14. Presentez les structures suivantes
kumuka
ku
pa
mu
Bukavu
Centre
nkuasa
mayi
Kinshasa
Ndi rya ku Uvira lelu.
Ndi
aumusamu Bukavu mu dinda.
Ne mfjka ku Uvira mu munya.
Verifiez la comprehension et travaillez la derniere structure.
15. a) En vous servant de l'heure ou
vous gtes arrive en classe,
presentez la structure
ELE,fiki mu kalasa mu 8h00'
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Introduisez les autres personnes
et travaillez
c) Demandez aux stagiaires de former
d'autres phrases en se servant
des verbes connus.
Exemple
Attention
Uafiki mu kalasa mu 8h00'
Uaflki .0
Tuafiki o..
Ngadi mampa mu dinda
Ngayi mu Kadutu
Kunua = nganu
Kulala = ngaladi
:
16. a) Presentez en vous servant des
images (faim, soif)
Ndi ne nyota
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Ndi ne nzala
b) Montrez les images aux stagiaires
et demandez-leur de donner les
phrases correspondantes.
17. En se servant du modeles demandez
aux stagiaires de faire des
phrases similaires0.
Exemple
oie
18. Reprenez la structure
et presentez
Ndi ne nyota, ndi musua kunua
mayi
udi ne nzala, udi musua
kuya mu Bodega,
Ndirlya ku luendu ku Kinshasa
Bua kuya ku Kinshasat_ndi
Hosted for free on livelingua.com
...E.Ina01.2.-ELha-Lia-Eavumu°
133
D.XIII
130.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
19. a) Sollicitez la question
et repondez-y par
Udi nya ku Kinshasa bishi ?
Ndi nya ku Kinshasa ku ndeka.
b) Demandez aux stagiaires de se
poser la mgme question et d'y
repondre.
20. Introduisez les expressions .......
Ku kaulu, ku mazuwa, ku mashinyi,
ku dikalul ku nakasa.
Expliquez et travaillez.
21. En vous servant d'une carte, posez
les questions suivantes
.....
Udi ku Uvira, udi uya bishi ku
Kalemie ?
Nudi mu Bukavul ne nuya bishi
ku KasaI ?
- Balongi badi mu Centre, badi baya
bishi mu ville ?
Tudi mu Bukavu, tudi tuya bishi
ku Bujumoura ?
Udi ku Lubumbashi, udi uya bishi
ku Kolwezi ?
Ndi ku Washington, ndi nya bishi
ku Los Angeles ?
Badi ku Boston, badi baya bishi
ku Washington ?
224, BA vous servant de ce tableau,
montrez la formation du passe
et du futur de kudi
Passe
Ku + vua
23. Presentez ces structures et
travaillez-les
000000000
Present
Ku + di
Futur
ne kuikala
Malaba, kuvua mashika,
Lelu, kudi luya
Malaba, ne kuikala kuimpe.
246 Demandez aux stagiaires de pratiquer
les differents temps en donnant
d'autres phrases avec kuvua/kudi
tie kuikala.
25. a) Presentez les structures suivant es
1. Mu dinda emu n abiki mu 5h00,
20112,upu
134
hoo'
2. ashistaulayi mu tshiowedi,
nguowi
mayi ne neabane.
Hosted for free on livelingua.com
D.XIII
131.
3. Min
bilamba.
tshisaku n ayuaadi
b) D-mandez aux stagiaires de dire
ce qu'ils ont fait ce matin et
veillez a 1'usage de ce "passe
proche".
26. a) Revoyez la structure
Ndi nkeka mukandaindinkebela
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de faire
des phrases similaires en utilisant toutes les personnel.
27. a) Montrez la formation des verbes
derives en ISH et ESH
Kunua
Kudia
Kulonga
Kupa
Kukeba
Kusomba
=
=
=
=
=
Kunuisha
Kudisha
Kulongesha
Kupesha
Kukebesha
Kusombesha
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser les verbes derives dans des
phrases.
28. En vous servant du materiel
didactique (patates, legumes
tshiteku tshilunga-lunga, kaleji...)
Kukosa, kukeka, kutola
:
290 a) Presentez
Ndi n uvula bilun a ndi nkeka
tshiteku teku ini nkeka,
b) Donnez le materiel didactique
chaque stagiaire et demandezlour d'utiliser le verbe approprie.
30. Introduisez les verbes
- Kuaka
- Kusukula
Kuipika
31. Demandez a chaque stagiaire de dire
lee differentes etapes de la preparation (Pun met prefere.
Aidez-les
a trouver les mots difficiles s'il y
en a.
32. Posez la question
Udi ushala mu kalasa meba bungi
munyi ?
Verifiez la comprehension et travaillez si possible.
135
Hosted for free on livelingua.com
132.
D.XIII
33.
Sollicitez la question et repondez-y par
Tshiena nshala mutantshi mule
mu kalasa to.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
34. Introduisez les expressions
matuku makese
35. Presentez lee structures suivantes
Ndi ngela meji ne ne ushala aatuku
abungi mu Zaire.
Udi utekemena ne ne ushala matuku
a bunrri mu Zaire
Travaillez.
36. a) Posez lee questions aux stagiaires
Udi utekemena ne ne wakula tshiluba bimpa anyi ?
Nudi nutekemena mikanda ya ku
Amerika anyi ?
Balongi badi batekemena kuya ku
poste yabo diba kayi ?
Udi utekemena kudia tshinyi lelu ?
Udi Utekemena kuenza mudimu mu
Zaire anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les mgmes questions.
37. Presentez ces structures
Ndi mua kushala mu Centre
kunyima kua
Verifiez la comprehension et
travaillez.
380 a) Montrez la formation de
"pouvoir"
Ndi + mua + infinitif
b) Demandez
stagiaires de construire des phrases.
Drill de transformation
39.
- ndi ndia mu Bodega
- ndi mua kudia mu Bodega
1.
2.
3.
4.
5.
Ndi nnaya ping-pong dilolo
Ndi nya ku mayi lelu
Udi alala mu villa
Badi bakula tshiluba
Nudi nulenga swahili
40. Revoyez la structure en designant
un
.
-
Ndi mua kunaya ping-pong dilolo
Ndi mua kuya ku mayi lelu
Udi mua kulala mu ville
Badi mua kuakula tshiluba
Nudi mua kulonga swahili
Ku Amerika,_ uvua uya mu UniverHosted for free on livelingua.com
136
DeXIII
41. a) Posez les questions aux
stagiaires
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions et d'y
repondre.
42.
133.
Uvua ulouga mu Universite kayi ?
- Ku Amerika, uvua uya mu Bar anyi ?
Uvua udia nkunda ku Amerika anyi ?
Nuvua nutangila Television ku
Amerika ?
Uvua uya bisni mu Universite ?
Drill de transformation
ndi nya mu kalasa
mvua nya mu kalasa
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Udi ulonga Anglais
Tudi tunaya ping-pong
Nudi nudia Pizza
Kabena balonga tshiluba to
Kena udia bidia to
Ndi ngenza mudimu
Udi usomba ku New York
43. a) Revoyez les structures ..
Uvua ulonga Anglais
Tuvua tunaya ping-pong
Nuvua nudia Pizza
Kabavua balonga tshiluba to
Kavua udia bidia to
Mvua ngenza mudimu
Uvua usomba ku New-York
Bu meme ne diba, mvua ndonga
Anglaie
Bu meme nya mu
mvua
ndomba makuta kudi Dou las
b) Demandez aux stagiaires de faire
des phrases.
44.
Drill de repetition
Udi uya mu tshisalu, udi uya ne Steve
Bu wewe uya mu tshisalu, uvua uya ne Steve
1. Badi ne makuta, badi
basumba bilamba
2. Udi ne nzala, udi udia
bidia
3. Tudi tulonga swahili,
tudi tushala mu Kivu
4. Ndi nya mu tshibambalu,
ndi ngangata nsapi
5. Udi usomba ku Kinshasa,
udi umona Directeur
45. Posez les questions aux stagiaires
Bu bobo ne makuta, bavua
basumba bilamba
Bu yeye ne nzala, uvua
udia bidia
Bu tuetu tulonga swahili, tuvua
tushala mu Kivu
Bu meme nya mu tshibambalu, mvua
ngangata nsapi,
Bu wewe usomba ku Kinshasa
uvua um ona Directeur.
Bu wewe ne dollars ya bungi, uvua
wenza tshinyi ?
Bu nuenu nuya ku Bandundu, nuvua
nulonga tshinyi ?
iai
Hosted for free on livelingua.com
D.XIII
134.
- Bu balongi badia Humberger,
Douglas uvua usumba tshinyi ?
Bu meme musua kulonga Anglais,
mvua nya penyi ?
Bu nuenu nuya ku Nairobi, nuvua
nulonga Francais anyi ?
46. Demandez aux stagiaires de se
poser les questions similaires.
47. a) Presentez les structures suivantes en vous servant des
fours et des heures fixes
Patshibidilu
Patshibidilu
ndi ndia mu 7h00
mu
h00.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de former
des phrases avec pa tshibidilu.
48.
Drill ae repetition
(pratiquez la prononciation de patshibidilu)
ndi ndala mu 10 wa butuku.
1. Udi ubika pa diba
2. Tudi tuya mu bar dilolo
3. Balongi badi banaya dilolo
4. Kapalati udi wenza mudimu mu
dinda
5 Udi uvuala bilamba bimpe
6. Tudi tulala kunyima kua midi '7. Badi basungula bilamba bimpe -
Patshibidilu udi ubika pa diba
Patshibidilu tudi tuya mu bar
dilolo
Patshibidilu balongi badi banaya
dilolo
Patshibidilu Kapalati udi wenza
mudimu mu dinda
Patshibidilu udi uvuala bilamba
bimpe
Patshibidilu tudi tulala kunyima
kua midi
Patshibidilu badi basungula
bilamba bimpe
49. Les stagiaires se posent des questions avec pa tshibidilu.
50. TEXTE
Pa tshibidilu, nsombela ndamba biakudia nkayanyi. Ntu musua
kudia bisekiseki bualu munyinyi udi mushinga mukola ku Kasai. Kadi,
tshitu mumanya kuaka anyi kutola bisekiseki to. Nenku, mulunaa
wanyi kampanda ki utu ungambuluisha. Mema panyi ntu mmuambuluisha ku
yenda midimu mikuabo.
Questions,
1.
2.
3.
4.
Patshibidilu, nnganyi usombela undambila biakudia ?
Bua tshinyi ntu musua kudia bisekiseki ?
Nnganyi utu ungambuluisha bua kuaka anyi kutola bisekiseki ?
Ntu ngambuluisha panyi mulunda wanyi anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
138
DILONGESHA DIA DIKUMLNE DINAYI
1. Posez les questions suivantes aux
stagiaires
2. a) Presentez ces phrases lentement
en attirant l'attention des
stagiaires
Verifiez la comprehension
et travaillez.
135.
- Bu wewe Directeur wa Centre, uvua
wenza tshinyi ?
- Bu nuenu nuya ku Bandundul nuvua
nulonga tshinyi ?
Bu bobo balonga swahili, bavua baya
penyi ?
- Bu meme musua kuya ku Amerika, mvua
ngenza tshinyi ?
- Bu yeye uya mu bar mpindieu, uvua
ushala mu kalasa anyi ?
Tshiluba tshidi tshikola
Bu meme tshiyi nya ku Kasa!
Tshivua ndon a tshiluba to.
b) Montrez la formation de la
negation avec "i"
t shi
Bu + pron. +
ku
ka
+ yi + verbe conjugue
c) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases en se
servant de ce tableau/
1 3. a) Presentez les structures suivantes, montrez la similitude
Pandi tshiyi ne makutattzliew_
nya mu bar to.
Meme tshiyi ne makutatteiena nya
mu bar to.
Ibirifiez la comprehension et
travaillez.
b) Dornez le modele et demandez
aux stagiairee de construire
des phrases
- Meme tshiyi
ndi mu
t shibambalu.
Wewe kuyi udia mu midi, udi ulala
mu kalasa dilolo.
4. a) Faites ce tableau
yeye
tuetu
nuenu + ka
bobo
yi
tuyi
nuyi
bayi
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases a
partir de ce tableau avec "bu".
Hosted for free on livelingua.com
139
D.XIV
136.
Drill de transformation
5.
F.
S.
: ndi ne makuta r ndi nya mu tshisalu
meme tshiyi ne makuta, tshiena nya
mu tshisalu to.
1. F. : Udi uya mu tshisalu, udi usumba bikaka.
S. :
2. F. :
S. t
3. F.
S. :
4. F. :
S. :
5. F.
S. 2
6. F. :
S. :
7. F. :
S. :
Wewe kuyi uya mu tshisalu, kuena usumba bikaka to.
Udi Udia mu Kadutu lelu, udi wangata makuta.
Yeye kayi udia mu Kadutu lelu, keta wangata makuta to.
Badi baya ku Kasai, badi balonga tshiluba
Bobo kabayi baya ku Kasai, kabena balciga tshiluba to.
Udi ushala mu Bukavu, udi wakula swahili
Wewe kuyi ushala mu Bukavu, kuena wakula swahili to.
Nudi nudia bimpe, nudi nulonga bimpe
Nuenu kanuyi nudia bimpe, kanuena nulonga bimpe to.
Ndi mumanya tshiluba, ndi ntshilongesha
Mame tshiyi mumanya tshilubal tshiena ntshilongesha to.
Udi ne kalasa, udi ushala mu Centre
Wewe kuyi ne kalasa, kuena ushala mu Centre to.
6. a) Posez les questions aux stagiaires
- Wawe kuyi ne makuta udi mua kuya
mu bal. anyi ?
- Yeye kayi uya ku Kasai, udi mua
kulonga tshiluba anyi ?
- Balongi, bobo kabayi bamanya
francais badi benza tshinyi ?
- Nuenu kanuyi ne visa, nudi mua
kuya ku Bujumbura anyi ?
Meme tshiyi ne mukanda, ndi mua
kulongesha anyi ?
loYDemantisz aux stagiaires de
se poser les questions similaires.
7. Presentez les structures
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Ndi aya mu kalasa dituku dionso
NcU.arLsanisatudicudionso
8. a) Introduisez les expressions
naondo yonso
tshidimu tshionso
211-21U.timaa
dituku dionso
- mbingu yonso
ngondo yonso
bidimu bionso
bantu bonso
matuku onso
etc.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases avec
-onso (chaque).
9. a) Posez la question et presentez
Udi ubika diba kayi matuku onso ?
Patshibidilu, udi ubika mu
140 Hosted for free on livelingua.com
D.XIV
137.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases avec
Patshibidilu.
10. Posez les questions suivantes
aux stagiaires
11. a) En designant les stagiaires
dites
enchainez par
Patshibidilu udi wenza tshinyi
dcraku
Patshibidilu udi uya mu uar dilolo
dionso ?
- Patshibidilu nudi nudia tshinyi mu
midi ?
- Balongi badi banaya tshinyi patshibidilu ?
Patshibidilu tudi tubuela mu
kalasa diba kayi ?
- Udi wenza mudimu kayi patshibidilu ?
Steve udi
art----11°Iaf:C2611i--:31..ir
en
munganga.
Paul udi tshidima,
Bonso badi benza mudimu.
b) Dites aux stagiaires que
-bonso signifie tous.
12. Presentez
Kudi midimu yabungi
Midimu idi mishindu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Demandez aux stagiaires de eonstruire des phrases avec ].'expression mishindu mishilanganee
13. Introuduisez les expressions
kabukabu
nkonaule nsanza
Example
14. Sollieitez la question
et repondez-y par
Midimu idi kabukabu
- Bantu badi nkongu ne nsanza.
Udi wenza mudimu kayi ?
ILLTIL:22a22111-
NAingenza mudimu wa bulongeshi.
15. Introduisez
Mudimu wa bu tshidima
mudimu wa bulobi
mudimu wiLtlasa
mudimu wa bondopi
mudimu wa buloneshi
mudimu wa buendeshi
etc.
141
Hosted for free on livelingua.com
D.XIV
16.
138e
Drill de transformation
Fe
ndi mulongeshi
S. : ndi ngenza mudimu wa bulongeshi
1.
2.
3.
4.
5.
6.
17.
udi mulongi
tudi balobi
nudi ba munganga
badi ba tshidima
udi mulongeshi
ndi mumunyi
-
udi wenza mudisa, wa bulongi
tudi tuenza mudimu wa bulobi
nudi nuenza mudi wa bu munganga
badi benza mudimu wa butshidim%
udi wenza mudimu wa bulon eshi
ndi ngenza mudimu wa bumunyi
Mettez au tableau cette serie
de verbe - Expliquez les
mots nouveaux - et demandez
aux stagiaires d'en degager
l'expression
Mudimu wn bu
- kukomba
kulama
kufunda
- kuibaka
kumbula
- kumuna.
18. a) Montrez la formation du substantif (profession a partir
da verbe
Ku - longesh - a
mu - longesh - i
Ku- dim -a mu -dim -3.
Ku
mu
a
i
b) Demandez aux stagiaires de Bonner des verbes et d'en degager
les substantifs.
19. En vous servant de deux objets
differents, presentez l'expression "l'un
l'autre"
Ndi ne mikanda ibitg
eu mmukunza, mukuabo mmufika
Verifies la comprehension et
travaillez.
Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression.
20. a) Montrez le changement selon
les classes
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression.
Ndi ne bana babidi : eu munene
mukuabo mukesa
etshi
tshikuabo
aba
bakuabo
etc.
142
Hosted for free on livelingua.com
D.XIV
139.
21. Presentez cette eerie des
phrases
Bantu badi benza midimu
mishilansana,_ Aba benza mudimu
wa mukanda bakuabo benza mudimu
wa bianza
Verifiez la comprehension et
travaillez.
224, Introduisez
23. Posez lee questions aux stagiaires, exigez dans les reponses
l'expression "l'un
l'autre"
Mudimu
Mudimu
Mudimu
Mudimu
-
mbulamatadi
ku mpanyi
kudienzela
bun endu - mushinga
Balongi badi balonga tshinyi ?
Bantu badi benza midimu kayi ?
Matakti onso nudi nudia tshinyi ?
Balongi bonso badi balongeshi ba
Anglais anyi ?
Bintu bionso bidi mushinga muimpe
anyi ?
24. a) Revoyez les structures
b) Posez lee questions
wa
wa
wa
wa
LEMementunuloneshi
- Utu wenza tshinyi ?
- Usombela wenza tshinzi?
c) Demandez aux stagiaires de se
poser ces questions et d'y
repondre.
25. a) En vous servant d'un dessin,
rappelez less expressions
Mu dinda, mu munya, di! lolo
Patshiatshia,
adindadinda
Pabitala, pakabundubundil
mundankulu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Demandez aux stagiaires de
construire des phrases avec
ces expressions.
26. Posez les questions aux
stagiaires
Utu ubika patshiatshia anyi ?
- Balongi batu banua maluvu
mundankulu anyi ?
Utu wenza tshinyi pabitala ?
- Tutu tulonga tshiluba pakabundubundu
anyi ?
- Balongi badi baya mu tshidilu diba
kayi ?
- Steve utu wenza tshinyi padindadinda ?
143
Hosted for free on livelingua.com
140.
D.XIV
27. a) En vous servant des gestes,
presentez cette serie des
phrases.
Presentez-les par groupe de
3
a) Patshibidilu, ndi mbika
patshiatshia,/ndi nshala
mutabala too ne mu 6h00
mu h00 ndi njuka.
b) Ndi n a mu tshiowedi bua kuowa
ndi nsukula menu ndi
ngela tshisaku
c) Pashishandimpillgana mu tshibambalu
bua kuvuala bilamba. Ndi nya mu,
tshidiilu bua kudia. Kunyima kua
didia ndi mban
a mudimu.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez a chaque stagiaire
de reprendre ces phrases en
changeant les personnes.
28. a) Posez les questions sur chaque
phrase avec les differentes
personnes
1. Patshibidilu ndi mbika diba kali?
2. Pandimicandinenzatini ?
3. Pandi njuka ndi nya penyi_ ?
4. Ndi nya mu tioedi bua tshin i ?
5. Kadi ndi mpingana mu tshibambalu
shw
in22.t2iatizi
6.
auidi...2.&IenzatPashisisti.?
Bua
tshinyi ?
7.
LJJFarimilJaCUJiaasLyxeIta
tshinyi ?
8. Ndi mbanga mudimu patshiatshia anyi '
29. Demandez aux stagiaires de vous
dire ce qu'ils font quand ils
se levant.
30. Presentez cette eerie des
ph; aces
1IWUm3a1!ALJEpjaanisaELID:el
Ndi nya mu kalasa mu 7hOC
Eslim_aho.asa kumpala kua diba.
Kalasa kadi kaban a mu 8h00
Ndi mu kalasa mu h00
Ndi mulonda Ell am
Verifiez la comprehension et
travaillez les expressions .pa
dib kulonda panyima.
31. Demandez aux stagiaires d'utiliser lee expressions
Kumpala kua diba, kunyimal
diba et k112111ZWAat
Hosted for free on livelingua.com
144
D.XIV
32.
141.
Drill de transformation
Ex. 1. F. : ndi nya mu kalasa mu 8h00
mpindieu tudi 8h00
S. : ndi pa diba
2, F. : Kalasa kadi kabanga mu 14h30
ndi nya mu kalasa mu 15h00
S. : ndi mulonda panyima
1. F.
2.
3.
4.
5.
6.
Misa idi ibanga mu 7h30
badi baya mu misa mu 8h00
S.
badi balonda panyima
F. : Theatre udi ubanga mu 20h00
tudi tuya mu theatre mu 7h30 wa dilolo
S, : tudi tuya mu theatre kumpala kua
diba
F. : Kalasa kadi kabanga mu 8h00
Tudi tuya mu kalasa mu 8h00
S : Tudi pa diba.
F. : Film udi ubanga mu 19h45
Balongi badi baya mu film mu 20h00
S.
Balongi badi balonda panyima
F. : Difesto didi dibanga mu 20h00
Tudi 20h00
S. : Tudi pa diba.
F.
Ndi nya mu kalasa mu 14h00
Tudi 14h30
S.
Ndi mulonda panyima.
33. Rappelez les expressions cidessous, ecrivez-les au tableau,
distinguez le sens temporel du
sens locatif
panyima
pa
ve
SteKunyima
k:::ima kua kalasa
Donnez les examples
Steve udipanyima pa John
Ndiammikalasa
Verifiez la comprehension.
34. Demandez aux stagiaires de constvuire des phrases avec
kunyima kua x
an ima pa x
Panyima pa
Kunyima kua
avec les deux sens.
35.
Exercice :
Drill de substitution
ndi nya mu kalasa panyima pa John
ndi nya mu kalasa kunyima kua John
1.
2.
3.
4.
5.
6.
didia
Steve
panyima
ku Kasai
stage
kunyima kua
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
ndi
nya
nya
nya
nya
nya
nya
mu
mu
mu
ku
ku
ku
kalasa kunyima kua didia
kalasa kunyima kua Steve
kalasa ar....alma pa Steve
Kasai panyima pa Steve
Kasai panyima pa stage
Kasai kunyima kua stage
Hosted for free on livelingua.com
145
D.XIV
142
36. a) Ecrivez quelques verbes connus
au tableau et montrez la formation de substantifs (le
fait de).
kudia - didia
kunua
dinvl
kunaya
dinaya
kulala
dilala
kukeba
dikeba
b) Demandez aux stagiaires de Bonner d'autres verbes et d'en
degar2r les substantifs.
37. Mettez au tableau cette serie des
verbes
demandez aux stagiaires
d'en degager deux substantifs
Kudima
Kulomba
Kuloba
Kuondopa
kulongesha
Kula ma
38 a) Presentez
- mudimi
didima
kuakula
kufunda
kukeba
kuludika
kuambuluisha
kusomba
kudia
kunaya
kulela
kukonka
kuamba
kulonga
kunua
kulamba
kukosa
Meme ki
Tuetut ki badi baya ku Kasai
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases similaires.
39 Presentez cette structure
Muntu udi kayi 'le" a mudimu
kena u eta makuta tot
Verifiez la comprehension et
travaillez.
40. a) Montrez la formation de la
negation (qui ... pas)
udi
tshiyi
kuyi
kayi
... bidi
katuyi
kanuyi
kabayi
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases.
Drill de transformation
F. : meme udi ulonga
S. : meme udi tshiyi ndonga
1. muntu Adi wenza mudimu
muntu udi kayi wenza mudimu.
Hosted for free on livelingua.com
146
D.XIV
2.
3.
4.
5.
6.
7.
bobo badi badia
yeye udi uya
nuenu badi badima
wewe udi unaya
meme udi ushala
tuetu badi bakula
1+2.
11+3.
-
bobo badi kabayi badia
yeye udi kayi Uya
nuenu badi kanuyi nudima
wewe udi kuyi unaya
meme udi tshiyi nshala
tuetu badi katuyi tuakula
Drill de retitition
F.
wewe, udi usomba bibota
S. : wewe ki udi usomba bibota.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
meme ndi ndonga
tuetu tudi tudima
yeye udi uya
nuenu nudi nushala
bobo badi banaya
wewe udi udia
-
meme ki udi Ulonga
tuetu ki badi badima
yeye ki udi uya
nuenu ki badi bashala
bobo ki oadi banaya
wewe ki udi udia
Posez les questions suivantes
aux stagiaires et contr6lez l'intonation du verbe (relatif
"qui")
Balongi bgdi balonga swahili,
mena abo mhanganyi ?
Muntu udi usama, udi wenza tshinyi?
Nuenu badi balonga tehilubal
nudi nuya mu Region kayi ?
- Wewe udi mpindieu mu Zaire, udi
mumona Zaire bishi ?
- Muntu udi wenza mudimu wa bimuna
mu Centre, diva dienda nganyi ?
44. Donnez le modele et demandez aux
stagiaires de se poser les questions et d'y repondre.
Example :
45 TEXTE :
Muntu udi kayi udia, udi wenza
tshinyi ?
Nuenu badi kanuyi nulonga swahilis
nudi nuya penyi ?
MISHINDU YA MIDIMU
Midimu idi nkonga ne nsanzu (1). Midimu yonso kayena mushindu
umwe to. Idi mishindu mishilangane. Kudi midimu ya bianza, midimu
ya
kudienzela, midimu ya kumpanyi ne midimu ya mbulamatadio
Midimu ya
bianza idi mishindu ne mishindu. Tshilejelu : midimu
ya madimi, midimu
ya ditelal midimu ya bisabata.
Mukendi udi udienzela midimu yenda. Udi umuna bimuna
ne udi ne madimi
ende. Misangu mikuabo udi apula mitshi.
Bua kupula ne kukosa mitshi,
Mukendi udi dijinga ne muela anyi tshisuyi.
Bua kupeta miele ne bisuyi
bilenga udi uya kubisumba kudi mufudi wa mu musoko wabu.
(nkongu ne nsanzu : mishindu ya bungi.
Hosted for free on livelingua.com
147
D.XIV
144.
gJESTION2.
Kudl mishindu bungi munyi ya midimu '1
Amba mishindu ya midimu ya bianza ?
Mukendi udi udienzela mudimu anyi udi wenza mudimu wa mbulamatadi ?
- Bena Amerika badi badima ne tshinyi ?
- Ku Amerika badi benza tuela, miela ne bisuyi penyi ?
A partir de ce texte, introduisez le
vocabulaire adapte aux differents
metiers.
148
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA DIKUMI NE DITANU
1. a) Posez les questions aux stagiaires
145.
Nganyi udi mfumu wa Centre ?
Balongi badi baya ku Kasai, badi
balonga tshinyi ?
Mulongi udi musua maluvu, udi
uya penyi ?
- Bantu bAdi kabayi badia munyinyi,
badi mua kupeta proteine mu
biakudia kayi ?
- Muntu udi ne Visa, udi mua kuya ku
Bujumbura anyi
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions et dly
repondre.
2. a) Posez lee questions aux stagiaires
- Patshibidilu utu wenza tshinzt ?
- Pauvua ku Amerika uvua wenza
b) Les stagiaires se posent les
mgmes questions et y repondent.
3. a) Presentez cette eerie des
phrases
tshal
?
Balongi kabena banji kujikija
slap to ; batshidi balonga.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Rappelez la formation de "encore"
et "pas encore"
n
tfshiena
tshi + di
to
nu
ba
kuena
kena
muanji + infinitif
katuena
kanuena
kabene
banj1 + infinitif
c) Demandez aux stagiaires de construire des ihrases d'abord avec
"encore" ensuite ovec "pas encore"
4. a) Presentez la structure
Verifiez la comprehension et
travaillez.
PautFhivua ku Amerika uvua
ubika mu 7h00.
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires.
5. a) Sollicitez la question et repondez par
Pautshivua ku Kasai uvua ubika
diba kayi, ?
14fi
* Paatshivua ku Kasai mvua mbika
mu 7h00.Hosted for free on livelingua.com
D.XV
11+6.
b) Posez la question
Pautshivua ku Amerika uvua ubika
diba kayi ?
Pantshivua ku Amerika, mvua mbika
mu 8h00.
Les stagiaires repondent
c) Les stagiaires se posent la m8me
question avec d'autres verbes
tels que
kudia, kulalat kunual
kuya etc.
6. a) Montrez la formation de "encore"...
n
u
Pa +
tshi + vuaye
to
nu
tshi + vua
tshi + vuabo
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questions A toutes
les personnes et d'y repondre.
7.
tshi + vua
Drill de repetition,
Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca
Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca
1.
2.
3.
4.
5.
6.
8.
Patutshivua
Pantshivua
Patshivuabo
Pautshivua
Patshivuaye
Panutshivua
-
Patutshivua ku Amerika tuvua tunua amu Coca
Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca
Patshivuabo ku Amerika banua banua amu Coca
Pautshivua ku Amerika uvua unua amu Coca
Patshivuaye ku Amerika uvua unua amu Coca
Panutshivua ku Amerika nuvua nunua amu Coca
Drill de transformation
F. : Pamvua ku Amerika
S. : Pantshivua ku Amerika
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Pavuaye ulonga
Patuvua tudia
Panuvua nuenza mudimu
Pavuabo baya mu tshisalu
Pauvua mu tshidiilu
Pamvua ku Amerika
-
Patshivuaye ulonga
Patutshivua tudia
Panutshivua nuenza mudimu
Patshivuabo baya mu tshisalu
Pautshivua mu tshidiilu
Paxtshiom ku Amerika
9. Presentez cette structure
a) enchainez avec
Verifiez la comprehension et
travaillezo
Pantshivua mu Universite mvua
nya mu kalasa ne mashinyi.
Pamvua tshiyi muanji kubuela
mu Universit6 mvua nya mu
kalasa ne dikalu.
150
Hosted for free on livelingua.com
D.XV
147.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases similaires.
10. a) Montrez la formation de
"pas encore"
pamvua tshiyi
pauvua kuyi
pavuaye kayi
patuvua katuyi
muanji patuvua kanuyi
pavuabo kabayi
banji
b) En se servant du tableau,
demandez aux stagiaires de
construire des phrases a
toutes les personnes.
11.
Drill de repetition
Pamvua tshiyi muanji kufika mu Zscre tshivua ndia bidia to.
Patuvua katuyi banji : Patuvua
balaiL kufika mu Zaire
katuvua tudia bidia to.
1. Pavuaye kayo_ muanji
2. Paunuvua kanuyi banji
3. Pauvua kuyi muanji
4. Patuvua katuyi banji
5. Pamvua tshiyi muanji
-
6. Pavuabo kabayi banji
12.
PavuavA k4A_MUanli kufika mu Zaire
kuvua udia bidia to.
Panuvua kanu i banji kufika mu Zaire
kanuvua nud a bidia to
Pauvua ku i muanji kufika mu Zaire kuvua
udia bidia to
Patuvua katuyi banji kufika mu Zaire
katuvua tudia bidia to
Pamvua tshiyi majil kufika mu Zaire
tshivua ndia bidia to.
Pavuabo kabayi banji kufika mu Zaire
kabavua badia bidia to.
Drill de transformation
F. : Pantshivua ndonga tshiluba
(3.
: Pamvua tshiyi muanji kulonga tshiluba to.
1. Patutshivua tunua maluvu
Patuvua katuyi banji kunua maluvu to
2. Patshivuaye ulongesha Francais
Pavuaye kayi muanji kulongesha Francais to
3. Panutshivua nuenza mudimu
Panuvua kanuyi banji kuenza mudimu to
4. Pautshivua unua maluvu
Pauvua kuyi muerdt kunua maluvu to.
5. Patshivuabo baya mu tshisalu
Pavuabo kabayi banji kuya mu tshisalu to
6. Pantshivua ndia munyinyi
Pivua tshiyi muaji kudia munyinyi to.
13. a) Presentez les expressions
- map. a mashika
mayi a luya7 kapia, a mudiln
- ma i a tshimvumvu
151
Hosted for free on livelingua.com
D.XV
148.
Expliquez en vot.s servant d'un
dessin du thermometre et en
indiquant (0°-10°, 100°, 40°)
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces expressions dans des
phrases.
14. Presentez la structure
nulozonaNdinkebal
tshiluba
mulon i undi nkeba udi ulon a
tshiluba
Introduisez le relatif
Verifiez la comprehension et
travaillez.
15. a) Etendez la formation du proLom
relatif a toutes les classes'.
Exemples
Muana undi nkeba
Balongi bandi ndnngesha
etc.
Kalasa kandi mbuela
Tululu tundi mmuna
Tshibota tshimvua mudia 0..
Bilunga bingalamba
Ditala drvua mukupesha 4).2
Mampa andi nsumba
Lupemba lundi ndomba
Nkombu indi nkomba nayi
Budimi butudi tudima nzubu
udibo basa 2..
Nzolo idiye umuna 2..
Mikanda itudi tubala
b) Demandez aux stagiaires de former des phrases a partir des
modeles ci-haut.
16.
Drill de transformation
F3 : xdi ndia munyinyi
S. : munyinyi undi ndia.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Udi ukeba muana
Tudi tumona mutshi
Badi basumba mishipa
Nudi basua mulongeshi
Ndi ngambula bana
Udi upeta mikanda
Badi badia munyinyi
Muane
-
udi ukeba
Mutshi utudi tumona
Mishipa idibo basumba
Mulongeshi unudi basua
Bata bandi ngambula
Mikanda idiye upeta
Munyinyi udibo badia
17. a) Posez les questions aux stagiaires
- Muaba uudi usomba, udi muimpa
anyi ?
- Mutelu uvuaye musumba, uvua
mushinga kayi ?
)52
Hosted for free on livelingua.com
D.XV
149.
Dana bauvua ubikila, badi
basomba penyi ?
Munganga uudi musue, udi mu
lupitadi kayi ?
- Balunda badiye ukeba, badi
benza mudimu kayi ?
Mikanda inudi nupeta, idi ifuma
penyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser lee questions et d'y
repondre.
18. a) Servez-vous d'une photo de
famille (votre famille ou une
au re) et introduisez ces ter
mes de parente
Tutu, 22211, mukala, manseba,
tatu, mukaAi.
b) Faites pratiquer ces termes en
demandant a chaque stagiaire
de parler de sa famille.
19. a) Posez les questions aux stagiaires
- Dina dia tutueba nngaayi ?
Udi ne mansebeba anyi ?
- Mansebeba udi usomba penyi ?
Tatueba mukaji udi wenza tshinyi ?
- Yayeba udi wenza mudimu kayi ?
- Mukala wenu ddi ulonga mu
Universite kayi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser des questions sur les
membres de leurs families
respectives..
20. a) Faites un schema au tableau en
indiquant deux lieux differemment distants du Centre et
presentez
Tshisalu tshidi mutantshi mule
kadi ku mayi kndi pa buipi.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec mutantshi
mule et pabuipi
21. Posez lee questions aux stagiaires
153
- Universite weba uvua pabuipi
anyi ?
- TGhidiilu tshidi pabuipi anyi
tshidi mutantshi mule ?
- Bua tshinyi udi uya mu ville ku
makasa ?
- Californie udi pabuipi ne Etat
kayi ?
- Washington
mule ne
Hosted Adi
for freemutantshi
on livelingua.com
Etat wenu anyi ?
D.XV
22. a) Presentez les structures suivantes
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Montrez la formation du substitut
du nom
150.
ndi ne mukanda
ndi nawu
mu/ba
ne
nde/abo
mu /mi
ne
awu/ayi
c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec les subs
stituts des classes mil/ba et
21m"
23. Posez les questions aux stagiaires1 exigez la reponse avec
le substitut
- Udi ne bana anyi ?
- Nudi ne mikanda anyi ?
Badi ne balunda anyi ?
- Udi ne mukaji anyi ?
- Ndi ne mukanda anyi ?
- Tudi ne mipanu anyi 9
24. J.ntroduisez la formation de ne +
substitut pour les autres classes
Exemples
-bu/ma
ne
abulawu
-di/ma
ne
adi/awu
ndi ne budimi
ndi ne malalu
-
ndi ne didima
badi ne madima
-tshi/bi
Ex.
ne
-
ne
ndi nadi
badi nawu
atshi/abi
udi ne tshibota nudi ne bikaka
-ka/tu
ndi nabu
ndi nawu
udi natshi
nudi nabi
aku/atu
Ex.
udi ne kalasa
naku
udi ubeya ne tupaya - udi ubeya
natu
-n/n
ne ende/ayi
Ex.
ndi ne nzolo
ndi nendt
kuena ne nzolu to - kuena nayi to
-lu/n
ne alu/ayi
Ex.
ne alue ne lushinyi
ne alue nalu
tshiena ne nshinyi to - tshiena
nayi to
-m/m
ne awu/awu
Ex.
ndi ne mesa - ndi nawu (sg.+pl.)
154
Hosted for free on livelingua.com
D.XV
151.
25. Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec lee autreb
classes. Cela se fait apres 1"11troduction de chaque classe dam.
la note 240
26. Presentez aoes phrases
- Ndi ngakula ne muntu eu
- Muntu diva dienda Ng Ira.
et enchainez
- Muntu undi ngakula nenda au,
diva dienda ng Ira.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
27. Etendez cAte forme a d'autres
classes.
Examples
Mukanda uudi nau au ngua John.
- Makuta amvua nau avua makesa.
- Didima divuaye nadi divua diboba
etc.
28. Les stagiaires forment des phrases
avec cette structure.
29. a) Revoyez les structures
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires.
30.
Ndi ne mukanda mukunze
Mukanda uudi nawu, udi mukunze
Drill de transformation
a) F,
S.
tudi ne bibota
t tudi nabi
1. Badi ne tana
Udi ne mipanu
Nudi ne kalasa
Udi ne tshilamba
Tudi ne mesa
Ndi ne lupemba
7. Udi ne budimi
8. Badi ne nkuasa inayi
9. Tudi ne tumbela
10. Nudi ne bisabata
11. Udi ne diba
2.
30
4.
5.
6.
badi nabo
- Udi nayi
Nudi naku
- Udi natshi
- Tudi nawu
- Ndi nalu
Udi nabu
- badi nayi
- Tudi natu
Nudi nabi
- Udi nadi
b) F. : Badi basue mukanda undi nawu
S.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
: Badi basue mikanda indi nayi
Badi basue mukanda unudi nawu
Udi ulomba mukanda udiye nawu
Ndi ndia tshibota tshindi natshi
Nudi nuvuala tshilamba tshinudi natshi
Ndi ntuma muana undi nenda
Tudi tukeba nkuasa utuvua nenda
Badi basumbisha mbuji udibo nenda
Hosted for free on livelingua.com
Udi uakula ne mulongeshi udiye nenda
155
D.
152.
9.
Ndi mbala mukanda undi nawu
10. Ndi ngambula luesu ludiyi nalu.
31. Reprenez la structure
Ndi mmona Steve
Regardez-vous dans un miroir et
presentez
Ndi ndimona mu lumuenu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
32. Montrez la formation de la forme
reflexive
ku
ku
ku
ku
ku
33. Donnez la liste ci-apres aux stagiaires et demandez-leur de former
la forme reflexive avec chacun de
ces verbes. qu'ils exploitent
aussi ces formes dans des phrases
+
+
+
+
+
di
di
di
di
di
+
+
+
+
+
mona
sua
nanga
tapa
seka
- kutambisha
kumvua
kutangila
kumona
kuoncippa
kutapa
34. a) Presentez la structure
kuenzela
kulekela
- kuamba
kushipa
- kuakula
- kuambuluisha
Pangikala nyaj ne nkuambila
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Montrez la formation det-1 suborctorrn6e Eempore(te
au futur
pa + kuikala + ve
c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases.
35.
Drill de transformatiox
F. : Bu meme nya mvua nsumba ticket
S.
Pangikala nya, ne nsumba ticket
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Bu
Bu
Bu
Bu
Bu
Bu
meme tshiyi ndonga
wewe usumba
tuetu tulala
bobo banaya
nuenu kanuyi nudia
yeye kayi uvua
-
-
36. a) Posez les questions aux
stagiaires
Pangikala tshiyi ndonga
Pa wikala usumba
Patuikala tulala
Pikalabo banaya
Panuikala kanuyi nudia
Pikalaye kayi uvua.
- Pawikala uya ku Kasai, ne usumba
tshinyi ?
Pikalabo ne nzalas nc benza
tshinyi ?
156
Hosted for free on livelingua.com
153.
D.XV
- Pangikala tshiyi ndongesha, ne
nuamba tshinyi ?
Panuikala kanuyi nuakula tshiluba,
ne nuya penyi ?
Pikalaye kayi munanga Poste, ne
enza tshinyi ?
Pawikala kuyi udia bidia, ne
udia tshinyi xu Poste weba ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser des questions et d'y
repondre.
Drill de transformation
3'7.
ndi mmona - ndi ndimona
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
udi uzola
udi ishipa
tudi tuseka
nudi nutapa
badi bashipa
ndi nkonka
tudi tuambuluisha
badi balongesha
udi wakula
-
udi udizola
udi udishipa
tudi tudiseka
nudi nudipata
badi badishipa
ndi ndikonka
tudi tudiambuluisha
badi badilongesha
udi Adiakuila
38. Demandez aux stagiaires de former
des verbes reflechtG.
39. TEXTE
Pantshivua ku Amerika, mvua mbika pa tshibidilu mu 7h00 wa
Mvua ngowa mayi a tshimvumvt bualu mashika avua makala.
Pashisha mvua nnua kafe ne mvua nya mu kalasa. Pamvua tshiyi muanji
kuya mu Universite, mvua ndonga pabuipi ne baledi banyi, kadi panyile
mu Universite nkavua ndonga mutantshi mule ne muetu. Balongi bavua
ne mashinyi bavua baya nau mu kalasa. Kadi bu mumvua tshiyi ne
mashinyi, mvua nya mu kalasa ku dikalu. Kadi pangapingana ku Amerika
mpindieut ndi nsumba anyi mashinyi bua kuenda nau.
dinda.
Ilestions Bur le texte :
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Pantshivua ku Amerika mvua ngenza tshinyi ?
Mvua ndonga anyi ?
Bua tshinyi mvua nya mu kalasa ku dikalu ?
Kalasa kavua mutantshi mule ne muetu anyi ?
Balongi bonso bavua baya mu kalasa ku makalu anyi ?
Pangaya ku Amerika ne nsumba tshinyi ?
Questions generales :
1. Uvua muionga tshinyi mu Universite ?
2. Pawaya ku Amerika ne upingana mu kalasa anyi ?
3. Uvua wenza tshinyi kumpala kua kuvua mu Afrika ?
4. Ztru WCWA mayi a luya kunu anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
157
DILONGESHA DIA DIKUMI NE DISAMBOMBO
1. Revoyez rapidement la notion de
kumanya + nom en posant ces questions aux stagiaires
154.
- Udi mumanya Karen anyi ?
- Karen nnganyi ?
- Utu ilsomba penyi ?
.6 Karen mmunumanya anyi ?
- Nudi bamanya John R. anyi ?
- John nnganyi ?
2. Sollicitez cette derniere question
et repondez-y par ...
et enchatnez avec
randiEoviumanaJohn
John nsonelyma wa malu matalala.
Verifiez la comprehension et travaillez cette phrase.
3. Montrez aux stagiaires que l'expression wa malu matalala est
l'equivalent de wa lutulu.
Travaillez ces deux expressions.
4. Profitez de cette occasion pour
enseigner les expressions suivantes
5. Demandez aux stagiaires de les
utiliser dans la description des
gene qu'ils connaissent dans un
contexte comme
-
Wa
Wa
Wa
Wa
Wa
Wa
musan &elu (sympathiqua>
moyo muimpa (bon)
moyo mubi (mechant)
mutoyi maba'a (turbulent)
mutu mukola tutu)
kanemu (reripectueux)
Ndi mumanya Peter
Peter idi mudisuila wa Cor s de
la Paix ku Kasai. Peter lid:
nsopgaluma wa moyo maa, wa
lutulu ne wa musangelu.
muntu muimpa.
6. Pour leur permettre d'utiliser au
maximum toutes ces expressions,
posez a chacun ces questions
Peter
- Udi mumanya x anyi ?
- x udi muntu wa malu ka i ?
7. Travaillez cette deuxieme question
et demandez-leur de se la poser
dans leur description.
Hosted for free on livelingua.com
158
D.XVI
8.
155,
Drill de substitution complexe
John udi muntu muimpa
John adi nsongaluma muimpa
John adi nsongaluma wa lutulu
1, Wa moyo muimpa
2. Wa kanemu
3.-Steve
4. Wa mutoyi
5. Mudisuila
6. Muntu
7. Ma...2z
8.
9.
10.
11.
Nsongakaji
Wa mutu mukola
Wa musangelu
Wa mabaja
12. a moyo mubi
.,
-
-
-
John ildi nsongaluma wa moyo muimpa
John adi nsongaluma wa kanemu
Steve
------- ildi nsongaluma wa kanemu
Steve adi nsongaluma wa mutoyi
Steve adi mudisuila wa mutoyi
Steve adi muntu wa mutoyi
Maalldi muntu wa mutoyi
Mary udi psongakaji wa mutoyi
Mary Adi nsongakaji wa mutu mukola
Mary tidi nsongakaji wa
Mary Adi nsongakaji wa mabaja
Mary adi nsongakaji wa moyo mubi
9. Revenez aux questions sur
John
10. Profitez de la reponse
dernieres questions et
comme si vous resumiez
stagiaires venaient de
faire ce recit
Nudi bamanya John R. anyi ?
Utu ubanda pa dikalu anyi ?
- Tshitukutuku tshienda tshidi
tshinene anyi ?
Mvula uvua muloka malaba anyi ?
- John uvua mubanda pa tshitukutuku malaba anyi ?
alx deux
faites
ce que les
dire pour
4..06
Eyowa, mvula avuet. muloka malabe
ne John penda uvua mubanda pa
tshitukutukuc Diakabi I yeya e
kuselemuka, kudishinda mu
bitotshl e kutshibukaye diboko
ne mukolo.
Vous pouvez repeter ce recit deux
fois : parlez avec un debit normal.
11. Verifiez la comprehension du recit,
expliquez les nouveaux mots et
travaillez-les dans le contexte du
recit.
12. Pour travailler a fond ce recit, vous
pouvez :
a) llecrire au tableau et l'exploiter
comme tous lee textes (si la classe eprouve des difficultes au
niveau de la comprehension).
Hosted for free on livelingua.com
159
D.XVI
156.
b) Posez ces questions aux stagiaires (si la classe est
avancee)
- John R. wakadishinda mushindu
kayi ?
- John uvua mudishinda bua tshinyi
Wakatshibuka tshinyi ?
- Ukadi mudishinda anyi ? Ne
tshinyi ?
-Nnganyi ukadi mutshibuka mu
kalasa emu ?
Padi mvntu utshibuka udi wenza
tshinyi ?
13. Montrez aux stagiaires que les
verbes kuselemuka et kudishinda
ont pour synonymes
kufinunuka et kumona
Interchangez-les dans vos questions
et reponses.
14. Travaillez les pronoms sujets
come suffixes en mettant ces
examples au tableau
1. Yeya e kudia bidia =
bidia
2. Yeya (e) kunua maala
kunwlye maala.
3. bobo (e) kumona mayi
mayi.
4. bobo kunaya ndundu =
ndundu.
e kudiau
= (e)
= kumonabo
kunayabo
15. Multipliez des exemples mais, limitez-vous d'abord a la classe
mu-/ba-. Mais si la classe veut
aller aux autres classes, vows
pouvaz le faire A condition que
la classe mu-/ba- soft maitrisee.
164
Drill de transformation
Yeya kuya mu tshisalu
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
bobo kulala munemu
yeya e kuamba ne
ke yeya kupingana
bobo kulonga tshiluba
yeya kukuatshika
bobo kusumba mfvanka
mvula kuloka
bantu kulala
butuku kuila
bobo kubika
yeya kujamaja
bobo kumvuangana
-
Kuyaye mu tshisalu
kulalabo munemu
kuambaye ne
ke kupinganaye
kulongabo tshiluba
kukuatshikaye
kusumbabo mfuanka
mvula kulokaye
bantu kalalabu
butuku kuilabu
kubikabu
kujaye maja
kumvuanganabo
160
Hosted for free on livelingua.com
D.XVI
157.
17. Demandez aux stagiaires de former
des phrases dans lesquelles ils
eaploient les pronoms sujets comme
suffixes.
18. Posez ces questions aux stagiaires
Kunyima kua didishindas John Avua
muenza tshinyi ?
- Uvua muya mu lupitadi anyi ?
- Bua tshinyi Avua muya mu lupitadi ?
Bath benza mudimu mu lupitadi
mbanganyi ?
- Ba munganga batu benza mudimu
kayi ?
- Babedi basombela benza tshinyi
- John Adi mubedi anyi ? Udi penyi
mpindiea ?
19. Reprenez la reponse a cette derniere
question. Faites comme si vous
confirmiez ce que venait de dire
un stagiaire pour introduire le
passif des verbes de cette maniere
Bulelela, John Adi mubedi ; Adi
mu lupitadi mpindieu Adi utetshibUa ne
20. Pour faciliter la comprehension du
passif; vous pouvez :
a) ecrire les infinitifs au tableau
et expliquez de cette fawn
Munganzaudi ungondopa = ndi
ngondopibua kudi mungalya.
Multipliez lea exemples et
niutilisez que les verbes connus
comme
kulongeshal kutangila, kufilas
kusekas kukuma etc.
b) Traduire directement en frangais
(il est examine et soigne par
le medecin).
21. Montrez maintenant la formation du
passif en mettant ce schema au
tableau
Rappelez aux stagiaires les differentes combinaisons des voyelles/
consonnes
ibua = kusekibua
kuseka
kutangila
ibua = kutangidibua
kuenza - ibua = kuenjibua
kupa - ibua = kupebua
a + i = i
1 + voyelle = d
z + i = jin
161.
Hosted for free on livelingua.com
D.XVI
22.
158.
E111 de transformation
kudia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
kudibua
kunaya
kulonga
kusela
k.funda
kumanya
kunanga
kufuta
kumanyisha
kumvuija
kulomba.
kutuma
kulamba
.
-
-
-
kunayibua
kulongibua
kusedibua
kufundibua
kumanyibua
kunangibua
kufutshibua
kumanyishibua
kumvuijibua
kulombibua
kutumibua
kulambibua
23. Demandez aux stagiaires de foiner
des phrases dans lesquelies le
passif-des verbes eat employe.
24. PoseL-leur ces questions
25. Revenez au recit de l'accident de
John. Faites-le comma suit :
......
- John Uvua mufidibua mu lupitadi
kudi ba nganyi ?
Uvua mondopibua kudi nganyi mu
lupitadi ?
- John Uvua mulamibua mu lupitadi
anyi ? Kudi nganyi ?
Babedi basombela bondopibua penyi
Mvula Uvua muloka malaba dilolo
John Uvua mulanlanatshitukutuku
tshienda. Kadi ke kuselemukhyo..
kudishinda e kutshibaue diboko
ne mukolo. Berm
Bena musoko e kumuambulabo too ne mu lu itadi. ZCe
kutetshibua, pashisha
26. Verifiez la comprehension de ce monologue et travaillez-le. Ensuite,
demandez aux stagiaires de faire un
monologue similaire.
Xis peuvent se faire poser des questions par is reste de la classe ou
par vous-mgme.
27. Posez cette question
aux stagiaires et profitez de la
reponse
pour etablir l'egalite entre cette
forme du passif et cello en -ibua.
Bakafila John mu lu itadi kudi
ba nganyi ?
Bakafila John mu lu itadi kudi
bens r-usoko
Hosted for free on livelingua.com
162
159.
D.XVI
Ecrivez ces deux phrases au tableau
et mettez un signe d'egalite entre
alias
SBena musoko) bakafila John mu
lupitadi kudi bena musoko =
John wakafidibuanalapitadi kudi
bena mueoko.
N.B. t Una autre forme du passif
est celle en -ile
Bafidile John mulyzilIa.
--...Rawmcallaraa etc.
28.
Drill de transformation
uvua mondopibua
1. uvua mulamibua
2. uvua mudishibua
-
bakamondopa
-
bakamulama
bakamudisha
bakantela
bakabananga
bakatukuma
bakanupesha
bakandongesha
bakatukonka
bakanutuma
bakabambula
bakakukuba
bakamuambula
3. mvtta mutetshibua
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
bavua banangibua
tuvua bakumibua
nuvua bapeshibua
mvua mulongeshibua
tuvua bakonkibua
nuvua batumibua
bavua bambuibila
uvua mukubibua
uvua muambuibua
-
-
29. Demandez aux stagiaires de cons.truire des phrases avec la forme
baka- du passif.
Example
,,
Bakambula John
bakamufila mu
luitadi ne bakamondaa.
30.
Drill de transformation
Bakamufila
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
bakamupa
bakabadisha
Bakatukebe
bakatudisha
bakatumona
bakakutuma
bakamushiya
bakampesha
bakatumanya
bakabalomba
bakanutangila
Bakatupima
bamufidile
-
-
bamupele
babadishile
batukebele
batudishile
batumuene
bakutumine
bamushile
bampeshile
batumanyine
babalombele
banutangidile
batupimine
Hosted for free on livelingua.com
163
D.Xia
31. Demandez aux stagiaires de repondre aux questions suivantes
160.
- Bafidile John mu lupitadi mbangaayi
- John Atshibukila tshinyi ?
Bakondopa John kudi nganyi ?
- John ildishindile penyi ?
Bakanulongeslm tshiluba ku Amerika
anyi ?
Numuenena binganyi ku Bujumbura ?
Nufikile ku Kinshasa kumpala kua
kuvua kunu anyi ?
Nudi batumibua kunu kudi President
Reagan anyi ?
32. Demandez-leui de se poser des questions similaires et d'y repondre
a volonte.
33. Revenez au recit et enchainez
Mu lu itadi John uvua mulamibua
kudi nsongakaji mulenga mutamba.
DiMalailLfaLS12112110tua nshingi,
EiA1/21SMIELEIall2a°
34. Reprenez la premiere partie du
recit sur l'infirmiere (note 33)
et ajoutez
Verifiez la comprehension au niveau unganuambidi aU (... dont je
vous ai parle) et travaillez.
nsongakaji
uvua kabidi mulunda wa John.
N.B. i Si la comprehension est difficile A ce niveau, traduisez come indique ci-haut.
35. Multipliez des exemples (classe
mu-/ba-) d'abord) et demandez
aux stagiaires d'en donner aussi.
36. Etendez la pratique des relatifs
aux differents temps connus avant
d'aborder d'autres classes (si les
stagiaires en manifestent le
desir)
Muntu umvua mukuleja
au mmunria7771177--
TIFFEr7==monc. cba
Tarrsgrma
Juana
na
etc.
37. Posez ces questions aux stagiaires
et ramenez-les au recit de
l'accident
1C4
mu esha
Udi mutshibuka nganyi ?
- Bakenza nenda tshinyi kudi bena
musoko ?
Hosted for free on livelingua.com
D.XVI
161
- Apu munganga ne nsongakaji uvua
umulama au ?
- John muina Uvua ne balunda anyi ?
- Pascmbela mubedi mu lupitadi batu
baya kumumona mbanganyi ?
- Babedi basombela badia bishi ?
38. Donnez-leur l'occasion de pratiquer
le passif et les pronoms en leur
demandant de se poser librement
deP questions (dans la limite de
ces deux chapitres) et d'y repondre.
TEXTE
39.
NJIWU YA JOHN
John udi mudisuila wa Corps de la Paix wa muetu munu. Dituku
kampanda Uvua Ilya mu musoko Udi pabuipi ne lupitadi. Kadi bu muvua
mvula muloka, ke yeya kuselemuka ne tshitukutu cseienda e kudishinda.
Padishindilaye, utsidbukile diboko dia baiuma ne mul;olo wa dia bakaji.
Bakamuambula kudi bena musoko too ne ku lupitadi. KAuaku, bamutetahila
kudi munganga ne umondopile. John, nsongaluma wa malu mimpa, ushadile
mu lupitadi ngondo mujime. Uvua ne tshia kupingana kabidi mu lupitadi
bua kuditetesha kunyima kua ngondo isatu. Diakabi bane betu 1 Mulunda
wa John uvua umulama mu lupitadi unganuambidi au bakamusela. John
kakamumona kabidi to.
Suestions sur le texte
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
John Udi nganyi ?
Malaba dilolo, John Uvua Ilya penyi ?
Tshiamufikidi ntshinyi mu njila ?
Yeya muina Uvua mutshibuka tshinyi ?
John ufikile mu lupitadi mushindg kayi ?
Umutetshilennganyi ?
John ushadile matuku bungi bishi mu lupitadi ?
Bua tshinyi John ne apingana kabidi mu lupitadi ?
Nsongakaji uvaaulama John uyile penyi ?
John udi nsongaluma wa malu kayi ?
aptions,Onerales
1. Ukadi mupeta njiwu ya tshitukutuku anyi ?
apu ya mashinyi ?
2. Padi muntu mutshibuka, badi bamondopa mushindu kayi ?
3. Utu ne disanka radi munganga weba kayipu anyi ?
4. Ku Amerika kudi njiwu yabungi ya mashinyi anyi ?
5. Bua tshinyi badi basa tshifulu bua kubanda pa tshitukutuku ?
40. Parlez des differentes parties
du corps.
165
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA DIKUMI NE MUANDA MUTEKETA
1. Posez ces questions aux stagiaires
2. Profitez de toutes ces reponses
sur Ilunga pour glisser cur
162.
- Njiwu idi tshintu tshimpe anyi ?
- Bua kuepuka njiwu bidi bimpa kuenza
tshinyi ?
- John adi ne disanka bua padiye
mut-hibuka anyi ?
- Bu wewa mua kupeta njiwu ya tshitukutuku, ne wenza tshinyi ?
- Baledi beba nebikala ne disanka pa
kumvua ne uei mupeta njiwu anyi ?
- Kadi bu wewa ne mukaji ? Uvua mua
kusanka anyi ?
Nudi bamanya llunga anyi ?
- Udi musela aAyi mujika ?
Bulelelai mukaja Ilunga mmulela.
Mmulela muana wa baluma diva
dienda niCakonall.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
3. Posez ensuite la question
Mukaja Ilunga mmulela
Ica i
n1tana
?
Verifiez la comprehension et
travaillez.
4. Sollicitez cette question et
repondez-y, en faisant appel
l'imagination, par
Mukaja 'lunge mmulela muana wa
bakaji.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
5. Demandez-leur de se poser la
question
et repondez-y en utilisant les
Mukajallunai4Lm
a n a Ica i ?
deux sexes..
6. De la m8me maniere qu'A la note
4, prosentez
Mukaja Ilunga mmulela ma asa.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
7. Montrez aux stagiaires que la femme
qui a accouche des jumeaux s'appelle
et que son mari s'appelle
8. Ecpliquez ces termes et au besoin,
donnez lee noms des jumeaux
166
Mua mbuyi.
Shambuyi
Sha-mbuyi = Ore de Mbuyi
Mua-mbuyi = mere de Mbuyi
Mbuyi = Vain& (n) des jumeaux
Hosted for free on livelingua.com
Kabanga (Kanku) = le putne (e).
D.XVII
9. Posez la question .
et profitez de la reponse pour
enchatner avec une autre question
Travaillez.
10. Montrez aux stagiaires que l'expression Mamuenda wa peut gtre
aussi dite mua
163
Dina dia muana wa Ilunga nnganyi ?
Mamuenda wa Kalon'i mmuka'i wa
nganyi ?
Mua Kalonji mmukaja Ilunga
Verifiez la comprehension et
travaillez.
11. Pour enchalner avec ce qui precada. !elites ce recit
Mukaja Ilunga mmulela ; mmulela
muana wa baluma diva dienda nKalon4U.
mmuanenda wa kumrda. Mua Kalonji
nua.tushadileileatke
mufu wa muana.
12. Verifiez la comprehension dc ol
recit, expliquez les mots nouveaux
dont mufu et kutuka, ensuite travailleze
13. Posez ces quelques questions
aux stagiaires
14. Tout en expliquant aux Ptagiaires
ce qui se fait au Zaire a ce
sujeti continuPz avec le recit
pour ajouter
Kalonji mmuana wa Ilunga wa bungi
munyi ?
- Mamvenda udi penyi mpindieu ?
Baledi benda badi ne disanka anyi ?
Bua tshinyi ?
Mua Kalonji ushadile mu lupitadi
too ne diba kayi ?
Mufu wa muana usombela utuka kunyima
kua matuku anga
Padi mufu wa muana utuka, mamuenda
penyi ?
muladilu wa
laanlamtelsar
avIalLEstana22Iphina wa baluma
umutuadile bilamba bipiabipia.
15. a) Verifiez la comprehension du
recit.
b) Expliquez les nouveaux mots tels
que : dia muladilu wa (la veille
de Idipatuka (la sortie),
ba;enda- tshina (belle-soeur/
beau-frere) etc.
16'7
Hosted for free on livelingua.com
;
D.XVII
c) Travaillez ces phrases ; enrichissez-les par d'autres apports
tels que les mots relatifs a
la visite a l'h8pital
16. Profitez de cette occasion pour
reviser ces termer
164.
kukumbula, kumutuadila ti, diampa
biakudia, kumusombesha etc.
Bukondal manseba
tatu (mamu
muku-
abo, mamu7777 mukulu
kaku, mamuenu, tatu muenu, muku
etc.
N.B. : Pow bien expliquer ces re-
lations interpersonnelles,
progressez, comma. dans un
tableau synoptique, avec les
relatir-ts de la famille
nucleaire puis ajoutez,
chaque nouvelle relation,
un symbole au cryptogramme
qui est au tableau.
Exemple
(1) Eu ntatu, eu mmamu
(2) badi baledi banes. (1)
Aba mbana ,betu, wawa ntutu
diva dienda
Eu muakun an i wa baka'il
diva dienda
2
etc.
17. Revenez a la famille de Ilunga.
Posez ces questions aux stagiaires
18. Sollicit ez cette derniere question et repondez-y par la suite
du resit
OOOO 0..
- Mwa Kalonji ne ashala mu lupitadi
matuku bunyi munyi ?
Kadi ne apatuka diba kayi ?
Ba bayenda-tshina bakenza tshinyi
dia mtiladilu
wa dipatuka dienda ?
- Kadi bena diku dia ba-bayenda, badi
ne disanka anyi ?
Ne benza tshinyi bua muana mupiamu
pia 9
Dia dipatuka di: nuaialriaLLaaa
diku dienda ne dia ba-layonda
bakalamba biakudia ne mala bua
muina muanda-777ena mutumba
b0322aulL kumuanga , mu
tadi.
bends, bimba misambu.
19. Verifiez la comprehension du resit.
Expliquez at travaillez.
20. Posez quelques questions sur le
resit pour contr8ler l'acquisition des structures comme le
pabsif.
Hosted for free on livelingua.com
168
165.
21. Faites un echange culturel avec
lee stagiaires. Montrez-leur ce
qui se fait ici et demandez-leur
ce qui se fait chez-euxa VoUs
pouvez lcur poser ces questions
22. Comme pour appuyer ce que viennent de dire les stagiaires,
enchatnez avec
Ku Amerika, padi muntu ulela, bena
mutumba badi benza tshinyi ?
Kadi baledi, balunda, ne bana babo
ne udi mulela, badi benza tshinyi ?
- Bantu badi ne disanka padibu bamona
muana mupiamupia anyi ?
....iytliadEowaccabenamutumbal
baledi ne balela badi batua tshianga
3777327173;71711a muana bintu.
23. Verifiez la comprehension, expliquez kutua tshianga (danser de
joie), kusawila (offrir des cadeaux) et travaillez.
24, Presentez a cette occasion, 7
expressions
s
Kuela kasala,
Kuela kankunduluila.
25. Enrichissez le vocabulaire, et
parlez de la culture autour de ce
sujet c'est-A-dire le pourquoi
de cette danse, les occasions de
la performance, le public etc.
26, Revenez au reci
et dites
Mu tshibilu emu bantu badi badia,
banuaL basanka.
Bakulum a badi wabu muaba, bana
Tbakun i wabu ne ba mamu bonso
badi pamua.
27. Verifiez la comprehension, expliquez et travaillez.
Bantubadit.ufuku
pashisha badi batangalaka
28. Continucz le recit
29. Posez ces quelques questions
Bur le recit
169
- Dia dipatuka dia mua Kalonji bena
mutumba, baledi ne balela benzela
tshinyi ?
- Ku Amerika bantu basombela batua
tshianga anyi ?
Hosted for free on livelingua.com
D.XVII
166.
- Bantu batu benzeja bibilu bua dipatuka dia muana mupiamupia ku Amerika
anyi ?
- Mu Zaire, bantu basombela badia bonso
pamua anyi ?
(Bakola ne bana, baluma ne bakaji) ?
- Ku Amerika batu benza bishi ?
- Ditapuluka edi didi dimpa anyi ?
Nudi nuela meji kayi ?
30. Apres cette discussion, terminez
votre recit avec
Mua Kalonji utshidi muviela, kena wenza
mudimu to. Nanku mamuenda ne mamuenende badi bamukola too ne pakumbaja
muana ngondo isatu.
31. Expliquez kukola (aider) et
travaillez ces phrases.
32. Refaites tout le recit depuis le
debut jusqu'ici et debouchez sur
une discussion visant un echange
culturel et le contr6le des
structures.
33. Demandez aux stagiaires de refaire
le recit, de se poser des questions
et d'y repondre.
34. Pour enrichir leur connaissance de
votre culture, demandez-leur de
vous poser des questions sur le
sujet traite.
35. Presentez in phrase
Bidi bikenulEt kukola muvielr
too ne papetala.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
36, Introduisez ensuite ces expressions impersonnelles
et expliquez-les.
bidi
bidi
bidi
bidi
bidi
bimpa
bilombibua
bilenga
bikandikibua
bisankisha
infinitif
etc.
37. Demandez aux stagiaires d'utiliser
ces expressions suivies de
finitif.
Exemple
Bidi biakana kulon a Tshiluba
Hosted for free on livelingua.com
110
167.
D.XVII
38. Presentez la phrase
Bidi bikengela ne bakola muviela
coo ne padiye upeta bukola.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
39. Montrez la formation du subjonctif
bidf
bivua
ne
Exemp/es
bikengela ne
la forme du
futur
Bidi bikengela ne ndonga Tshiluba
bivua bimpa ne aya mu lupitadi ne
bikengela ne nuakula Tshiluba
N.B. $ Insistez sur la prononciation.
Drill - Substitution complexe
Bidi bikengela kuakula Tshiluba ku Kasai
Bidi bikengela ne nuakula Tshiluba ku Kasai
Bidi bimpa ne nuakula shiluba ku Kasai
1. ne bikala
2. flomasais mu Centre
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
kuakula
bidi biakana
mu villa
bivua
bikandikibua
bidi bimpa ne
basumba biakudia
-
ne bikala bimpa ne nuakula Tshiluba ...
;rum; bimpa ne nuakula franiais mu
-
-
10. mu tshisall!
--"T
41? Demandez aux stagiaires de se
poser des questions avec le
subjonctif.
421
TEXTE :
...
ne bikala bimpa kuakula frangais ...
bidi biakana kuakula frangais ...
bidi biakana kuakula frangais mu villa
bivua biakana kuakula frangais mu villa
bivua bikandikibua kuakula frangais ...
bidi bimpa nessiakulaFrangais ...
bidi bimpa ne basumba biakudia
bidi bimpa ne basumba biakudia mu ishisalu
DILEDIBUA DIA MUANA MUPIAMUPIA
Diledibua dia muana disombela difestodinenaku misoko ya
bankambua. Bantu batu ne tshibidilu tshia kusangalal kunua mala
kubunguluja nzaba, kutua dikasa dia maja amu nanku. Bidi bikengela
ne mudisuila adisangisha pamua ne bena musoko bakuabo mu mafesto a
mushindu eu bua kuikalaye musuibue mu muaba udiye usomba.
43? Amoreez une discussion culturelle
A base de ce texte.
171
Hosted for free on livelingua.com
DILONGESHA DIA DIKUMI NE MUrLNDA-MUKULU
1. Poses les questions aux stagiaires
2. a) Poses la question aux stagiaires
Profitez de la reponse pour
presenter
168.
Udi musue kunaya dinaya kayi ?
- Uvua wenza tshinyi mu dikisha ku
Amerika ?
- Kudi mishindu bungi munyi ya dinaya
din karte ?
- Mu dilolo utu uowela penyi ?
Ping-pong ndinaya dia bena nganyi ?
- Nudi busue kunaya bas ket-ball anyi
football ?
- Bas ket-ball nndundu wa bianza anyi
wa makasa ?
Utu ubika diba kayi ?
muena muso.mo udi ubika pa
dindadinda menemene
Verifies la comprehension de
pa dindadinda menemene et
dinria menemene
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser l'expression
menemene
3. En vous servant d'une image ou d'un
dessin (poule ou coq) demandez aux
stagiaires
Its repondent
Profitez-en pour presenter
4. PrCsentez les structures suivantes
Abi mbinganyi 2
Ebi nzolo.
tshikuku (nzolo wa tshikuku)
tshitala (nzolo wa tshitala)
Nzolo wa tshikuku adi wela matt
Nzolo wa tshitala udi asama
Verifies la comprehension.
5. a) Presentez la structure
En vous servant d'une montre,
indiquez les heures suivantes :
3h00 - 4h00
5h00
b) Posez les questions aux stagiaires
Nzolo idi isama misangu isatu.
Bitala bia kumpala (3h00)
Bitala bibidi
(4h00)
(5h00)
Bitala bisatu
Nzolo idi isama misangu bungi munyi 7
- Nzolo wa tshikuku utu usama anyi ?
bia kumpala bidi diba kayi ?
- Utu upatuka mu Centre pa bitala bia
kumpala anyi ?
- Steve utu ubika pa bitala bia
kumpala anyi ?
- Bitala bibidi bidi diba kayi ?
Hosted for free on livelingua.com
D.XVIII
169.
- Balongi bate babika pa bitala bibidi
anyi ?
Wewe utu ubika pa bitala kayi ?
6. a) Posez la question ....
Muena musoko adi ubika diba kavi ?
Les stagiaires repondent
Udi ubika pa dindadinda menemene.
Eyowal muena musoko
ubika pa
bitala
Profitez-en et dites
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Montrez aux stagiaires que
bitala est aussi synonyme
de
Pa kabundubundu
Pa tshiatshia
7.
Drill de repetition
F. : ndi mbika pa tshiatshia
S. : ndi mbika pa bitala
1. Udi ubika
2. 15a kabundubundu
3.
4.
5.
6.
7.
Badi baya
Pa dindadinda
Nudi nulala
Pa tshiatshia
Udi ujaka
-
Udi ubika pa bitala
Udi ubika pa kabundubundu
Badi bays pa kabundubundu
badi baya pa dindadinda
Nudi nulala pa dindadinda
Nudi nulala pa tshiatshia
Udi ujuka pa tshiatshia
8. Mettez au tableau ces expressions
et demandez aux stagiaires de
construire des phrases ..... .......
9., a) Presentez et expliquez les
expressions
pa
pa
Pa
pa
pa
pa
Ra
tshiatshia
bitala
bitala bia kumpala
bitala bibidi
bitala bisatu
kabundubundu
dindadinda
- Ku mudimu
K221ai
- Ku budimi
- Ku buanga
- Ku mudilu
b) Demandez aux stagiaires d'employer ces expressions dans
des phrases.
10. a) Choisissez un couple connu,
rappelez les expressions
muka"a
Montrez ensuite l'usagc des
termes mulume et mukaji en
presentant
Mu diku muds mulume, mukaji ne bana
1:7 3
Hosted for free on livelingua.com
D.XVIII
170.
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces deux termes au sans
de "mari" et "femme".
11. a) Presentez ces structures
Steve
Eanyi.
u bar
a -a,
Verifiez la comprehension si
possible, traduisez par
"moi aussi".
Travailleze
b) Montrez la formation de
pa + nyi
-ebe
-ende
-Au
-enu
-abo
etc.
c) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces formes dans des
phrases.
124 a) Presentez ces structures
Mu dindadinda mulume udi
Elyazata difuma ne bintu
bienda bia mudimunecu
budimi
b) Ecrivez au tableau ce texte et
demandez aux stagiaires de l'appliquer A la vie aux Etats-Unis.
13. a) En vous servant des images ou
dessin, presentez et expliquez
les mots suivants
b) Ecrivez ces mots au tableau et
demandez aux stagiaires de
construire des phrases
14. Posez les questions aux stagiaires
15. a) Posez les questions
ensuite, enchatnez
tshingoma
tshibonga (kabonga)
- lukasu
- muela
- tshisuyi
tshingoma
tshikasu
tshibonga
Badi benza tshinyi ne tshingoma ?
Lua kupula mitshi udi dijinga ne
tshinyi ?
- Tshikasu, badi benza natshi tshinyi
- Bena musoko badi badima ne tshinyi ?
- Tshidima udi dijinga ne muela bua
tshinyi ?
Badi benza tshinyi ne tshibonga ?
Ku mus°1r2101112/Wia121fINEL
.
- Udi wenza talla ?
- MukalWitibilauende mu dindadindat
udi
pa muds u.
Verifiez la comprehension de
pa mudilu.
kuteka
b) Demandez aux stagiaires d'u .1ipa
ser l'expression kuteka
mudilu.
Hosted for free on livelingua.com
174
D.XVIII
16. a) En vous servant d'un dessin de
thermometre, indiquez 100 et
presentez
171.
Mayi adi asaba
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Introduisez la nuance entre ...
kusaba (bouillir)
kuboba (*etre cult)
c) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases.
17. a) Rappelez le suffixe ish -in
donnant un example
b) Donnez ces verbes et demandez
aux stagiaires de les transformer
kudia - kudisha
- kunua
kusaba
-
- i_ulamba
kulala
18. a) Presentez cette serie des
phrases
Pashisha
-
kufunda
kuya
kukenga
kudima
kulomba
mukaji udi
usabisha
biakudia bitua bishala mu
Verifiez la comprehension.
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser le verbe kusabisha
19. a) Presentaz less structures
Mukaji udi ubisha bana batekete,
udi ubuowesha mayi, uba/vuadika,
uba-disha ne ubatuma mu kalasa.
b) Donnez le syncnyme ae kuvuadika
qui est kuvuadisha
c) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces verbes.
20. Posez les questions aux stagiaires
-Nnganyiudi usabisha biakudia mu
dinda ?
- Ku Amerika mukaji udi uteka mayi
pa mudilu anyi ?
-Nnganyi udi uvuadika 1,ana Dilamba ?
- Munganga utu uowosha babedi mayi
anyi ?
- Mukaji udi udisha bana tshinyi ?
- Nutu nutuma mikanda ku Amerika anyi ?
21. a) Presentez la structure
avcc geste, enchatnez
Verifiez le,,comprehension et
travaillez bonso pamwe.
Karen ne Tom badi benza mudimu mu
bureau.
Bonso pamwe badi benza mudimu mu
bureau.
175Hosted for free on livelingua.com
D.XVIII
172.
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser l'expression bonso pamwe.
22. Demandez aux stagiaires d'appliquer, ecrivez au tableau et demandez aux stagiaires de lire ....
23. a) Pv,::sentez la structure
bilunga (5)
matala (3)
tuela
(2)
nkuasa (4)
didima (1)
bantu (6)
Bonso babidi badi benza mudimu
mu bureau.
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression.
24.
Drill de transformation
F. : Steve ne Karen badi badia
S. : Bonso babidi badi badia
1.
2.
3.
4.
Paul, Andre ne Tom badi balonga
Douglas ne Karen badi mu bareau
Balongi basatil Wadi baya mu villa
Tshiteya, Bukasa, Ilunga ne Kabongo
badi balongesha
50 Balongi muandamuteketa badi ku mayi
6. Bantu batanu badi basomba
25. a) Presentez ces rerbes et expliquez
-
bonso basat.0
-
bonso br.satu
bonso babidi
bonso banayi
bonso muandamuteketa
bonso batanu
-
Kuipila
Kukuna
Kunowa
b) Demandez aux stagiaires de
les utiliser.
26. a) Presentez cette serie des
phrases
kua baxenda
b) Demcndez aux stagiaires d'utiliser ces mots nouveaux
27. a) Presentez les structures suivantes
enchainez
Verifiez la comprehension et
travaillez.
udi waka biseki
2212.
- kuaka biseki
- kuangula
- pambelu
Tom adi umona Stcve
Steve pende udi umonl Tom
Steve ne Tom badi bamonanAana
Hosted for free on livelingua.com
176
Udi
D.XVIII
b) Montrez la formation de la
reciprocite
173.
Ku
c) Demandez aux stagiaires de
Zaire la pratique avec les
verbes suivants
mon - a
Kupesha
Kudia
Kukeba
Kuseka
Ku - mon - anp
Kulomba
Kushima
Kusela
Kushiya
Kufundila
Kulekela
Kuabanya
Kulonda
d) Apres la formation de la reciprocite (c) demandez aux
stagiaires de construire des
phrases.
28. a) Presentez ces phrases
halaILLAILAY111111Puna mayi ku
Epploloaidiltemesha mudilu ne
udi Abasalaluaba biakudia.
b) Introduisez les expressions ...
c) Demandez aux stagiaires d'utiliser les expressions
Kusuna maid. ku musulu
ku mulonda
ku ma i
- kutemesha mudilu
kusun'. mayi.
29. Posez les questions aux stagiairets
Mukaji Adi Amuka ku budimi. r341'
Kumpala kua kuya pambelu mu
wenza tshinyi ?
- Ku Amerika bakaji badi bangula
nkunyi anyi ?
- Ku musoko bakaji badi basuna mepenyi ?
30. a) Reprenez la structure
enohainez
Bantu bonso badi badia
Sky dionsocLLididumge-
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de former
des phrases similaires en utilisant les differentes classes.
31.
Drill de transformation
F. : Bantu badi badia
S. : Bantu bonso badi badia pamwe
1. Bibota bin biboba
2.
3.
4.
5.
6.
Nyama idi yenda
Balongi badi baya
Diku didi didia
Tululu tudi tudia
Bana badi balala
-
Bibota bionso bidi bibaba pamwe
Nyama yonso idi yenda pamwe
Balongi t,nso badi baya pamwe
iiku dionso didi didia pamwe
Tululu tonso tudi tudia pamwe
Bana badi balala bonso pamwe
177
Hosted for free on livelingua.com
D.XVIII
32.
TEXTE
174.
NSOMBELU WA KU MUSOKO
Mu dindadinda menemeno4 kunyima kua bitala, muluma Adi
Abika. Udi wangata Tshingoma, ta difuma ta tshibonga tshienda.
Udi wangata kobidi mucla wenda nu lukasu anyi Tshisuyi. Udi uya
muitu bua kudima.
Mukaji pende Adi Abika diba dia momumwa. Kadi ildi wanji
kushala kumbeiu bua kuteka mayi a kuowesh bana pa mudilu. Udi
usabisha biakudia bivua bishala. Yeye mumana kuowusha bana mayi,
mubadisha Adi ubatume mu kalasa. Kunyima Adi ushisha kulonda
bayenda ku budimi. Bonso ly:bidi 1)-r:di b'adima, .rlyi bipila, anyi
banowa.
Mukaji ildi umuka ku budirni kumpala kua Bayenda.
Udi
waka biseki (Kaleji, tshiteku, nsampu, mulembwa), wangula7lkunyi.
Padiye ufika pambelu Adi uya kukoba mayi bua kuipika bia kudia.
Mulume Adi upingana dilolo menemune diba adi bena diku bonso badi
badia. Mulume Adia ne bana ba balume, mukaji pende ne bana ba
bakaji.
N.B. : Apres la lecture et explication des mots difficiles,
exploitez le texte.
Orientation, discussion culturelle.
Suggestions :
-
kuipata (Tshilembi)
kutula buowa
kuangula meshi
kuteya
kuloba
- kututa mpasu
- kuela mianu
- kuyukila
Hosted for free on livelingua.com
178
DILONGEbHA DIA DIKUMI NE TSHITEMA
1. a) Mettez au tableau les diffe, 1
rentes classes
mu/bamu/min/n
lu/n
175.
di/mabu/ma
tshi/bi
ka/tu
m/m
b) Demandez aux stagiaires de Bonner des exemples pour chaque
classe.
2. a) Presentez les structures suivantes ...se 0000000 000000 4..303
Mutshi eu udi mule
Mutshi wawa kawena mule ti'.
Verifiez la comprehension.
Montrez la format4= de la negation pour la classe ma/miau singulier
Ka ----------4. u
ena.
e) Demandez aux stagiaires de former des phrases negatives avec
les substantife de la classe
3,
Drill de transformation
Fo a Mupanu udi mu musheta
S,
Mtspanu kawena mu musheta to
10 Musulu eu udi
,le
2. Mutelu Udi mu nzubu
3. Musoko aii munene
4. Mutshi udi muipf.
5.
6.
7.
8,
9,
Mukanda udi mu tshibombi
Mulangi udi ne mafuta
Mulabi udi muipi
Mushipa udi mu mayf
Mukaba udi muff.ke
4. a) Posaz les questions
aires
.A2.
-
- Mulangi udi mu kalasa anyi ?
Musoko weba udi munene anyi ?
Mutshi eu udi muipi anyi ?
- Mutelu udi mu musheta anyi ?
Mushipa Udi mu kalasa anyi ?
Mukaba weba udi mukunza anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de se
poser les questiors similaires.
54 A) Presentez 1es structures
o
Mutshi udi mule
Mitshi idi mile
Verifiez la comprehension.
b) Demandez
stagiaires de construire des phrases avec les subetantifs de la classe mfmi au
plurielo
Hosted for free on livelingua.com
DOXIX
6.
176.
Drill de transformati)n
F.
S.
mupaau udi muLmpe
mipaau idi mimpe
:
:
1, muela -szdi mu budImi
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
100
musoko udi mukese
mutelu udi mutoka
mushipa Udi mu mayi
mukela udi cuimpa
mukaba udi mukunza
muonji udi mule
mulangi Ud) he
mutshi udi pabuipi ne Centre
Musulu udi mu 2aaire
7. Demandez aux stagiaires de construire des phrases au pluriel
avec les substantifs mu/mi.
Mikanda idi mu kalasa
Mikanda kayena, mu nzubu to.
8. a) Presentez les structures
.+.
Verifiez la comprehension.
b) Montrez la formation de la negation au pluriel
Ka + i(y) + ena to
c) Demandez aux stagiaires de produire des phrases negatives en
se servant de ce tablcau (b).
9. a) Presentez les structures ....,..
Nkuasa kena munene to.
Mbu'i kena mu kalasa to.
b) Reprenez ces structures au
pluriel 0.00000000(.0,,40d.0000000
Emasahayenamineno to.
mbulijiusna mu kalasa to.
c) Demandez aux stagiaires de
produire des phrases similairos.
10.
Drill de transformation
F.
S.
1. *
2.
*
30
*
4. *
5. *
(
7. *
;
:
:
singulier
pluriel
Mupanu kawena muimpe to
Mipanu kayena nimpe to
Mutelu kawena mu musheta tc
Mitelu kayena mu musheta to
Mukaba.eu kawela mule to
Mikaba eyi kayena mile to
kawena no mafuta to
Milangi kayena ne mafuta to
Musoko kawena munene to
Misoko kayena mirene to
Mukanda kawena mu tshibuta tc
Mikanda kayena mu bibuta to
Mutshi kawena ku luseka lua centr, to
Mitshi kayena ku luseka lua centre to
Musulu kawena mu Za7-e to
Hosted for free on livelingua.com
Misulu kayena mu Zaire to
18
D.XIX
177.
0
11. a) Posez les questions aux stagiaires, exigez dos phrases nEgatives OOOOOOOOOOOOO
- Nkuosa idi ku mayi anyi ?
- Mbuji idi mu kalasa anyi ?
Mikanda idi mikunza anyi ?
- Milangi idi no mafuta anyi ?
Mitshi idi mipi anyi ?
Mishipa idi mu tshidiilu anyi ?
- Misanda idi mimpe anyi ?
b) Demandez aux staginires do se
poser les questions et d'y
repondre.
12. a) Presentez lus structures suivantes OOOOOOOO ........ .......
dim
Madima adi mimpe
Verifiez la comprehension.
1)
13.
Demandez aux stagiaires de
construire des phrases de in
classe di/ma au pluriel.
Drill de transformation
F.
S.
1.
2.
3.
4.
5.
,
) .
: Dinaya didi dimpe
Manaya adi mimpe
Difuma
Diampa
Diboko
Dibeji
Dijiba
Dikoba
didi
didi
didi
didi
didi
didi
dile
dikese
dinene
ditoka
ne mayi matalala
no bukoyi
14. a) Prosentez les structures
Didimas:Aiena dimalto
Madima
Verifiez in comprehension.
b) Montrez la formation de in negation classe di maa
..
c) Demandez aux stagiairos de
construire des phrases a
partir de cc table,
(b).
15.
Ka
ca
,na
Ka + a + ona
---------
Drill de trarsformation (extension)
Difuma didi dile
F.
Si. : Difuma kadiena dile to
S2.
Mafuma kaena male to
:
1. Dijiba didi ne mayi matalala
- Dijiba kadie.-na no mayi :ataiala to
Majiba kaena ne mayi matalala to
Hosted for free on livelingua.com
178.
D.XIX
2. Dididishi didi dinene
- DididiAi kcdiena dinene to
- Madiaishi kaena manene t.)
3. Ditshi didi dikese
- Ditshi kadiena dikese to
- Matshi kaena nakese to
4. Dih-ya didi dibi
- Dinanya kadiena dibi to
- M.:.nanya kaena inrbi to
5. Dibeji didi au, kalasa
.. Dibeji ka"..2.
kas-.sa tc
- Mabeji kaena mu kalasa to
6. Diboko didi dinene
- Diboko kadiena dinene to
- Maboko kaena manene to
16, Posez ces questions aux stagiaires
et exigez une reponse negative ...
17. a) Presentez ce tu. eau general
pour la lormaticA de la negation 00000000 .....00...........
Exemplo 00000000000000000000f0
-
Didima didi mu kalasa anyi ?
Dici dieba didi dinene anyi it
Madima adi mu kalasa anyi ?
Mashinyi adi mu Centre anyi ?
Dibeji didi dikunza anyi ?
Dikoba dieba didi difika anyi ?
Ya + P.P. + ena
:
prefixc pronominal(P.P.)
Diimn. : ...
dili/kaliena
Didima : di
---
t........----GLA,;,E
1
P.P.
t....---____,H
i
mu/ba
mu/mi
tshi/bi
bu/ma
1
!
1
''i/ma
1-Jtu
lu/n
n/n
u/ba
u/i
tshi/bi
bu/a
di/a
1,-Vtu
lu/i
u/i
u/i a/a
':,/ T.
!
1......,-,...."...
b) Env01,1 servant de ce tabl:.al,
demandez aux stagiaires de
construire des phtrases negatives selon chnque classe.
18.
Exercices
a) F.
:
S.
:
muparu udi mu musheta
mupanu kawcna mu mushota
182
Hosted for free on livelingua.com
D.XIX
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
hulalu budi mu kalasa
Didima didi mu tshibondo
Mesn adi mu kalasa
Lushirgi ludi mu tshibuta
Tshibi tshidi ku kalasa
Kalasa kadi ku mayi
Mbuji Udi mu tshikumbi
Mulobi Udi ku mayi
Mulangi Udi ne mafuta
lideka idi mu tshipalu
b) F.
:
S.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
179.
Mipanu idi mu nzubu
Nipanu r.ay_Ala mu nzubu to
Mbuji idi mu tshikumbi
Nku&sa idi mu kalasa
Mesa di mu nzubu
Madima adi mu tshibondo
Mitshi idi mu budimi
Nshinci idi mu tshibuta
Bilamba bidi mu musheta
Tulasa tudi ku mayi
Balongi bldi mu ville
Mabeji adi makunza
19. a) Presentez la structure
Verifie.
Tulasa tudi tutuadi'a mu 8h00
la comr aension.
b) Mc -trez l'accord classe nominale et pr(jixe pronominale
P.P. r di
Exemple
Tulasa tudi tutuadija
c) En se r:f6rant au tableau
N.P. 17, demandez aux staciaires de construire des phrases
selon lcs classes av4mc les
verbes OOOOOOO 040fo0000 OOOOOOOO
0
kuya
- kudia
kutuadija
kuchala
etc.
20.
Exorcices
F.
S.
1.
2.
3.
4,
5.
6.
7.
8.
: Mbuji Udi Udia rdscsa
I!buji idi idia bises
;
Nkuasa Adi ushala mu kalasa
Mesa adi asomba mu ditunba
Tshibota tshidi tshipcna
Lujiji ludi lubuka
Bukula budi bujika
Mulangi adi upnndika
Kalasa kadi katuadija mu 3h0C
Mushipa Udi Udia tuishi
Hosted for free on livelingua.com
183
leo.
DoXIX
21. Demandez aux stagiairt.s l'un apres
l'autre d'ecrire au -tblau
les chiffres 000004000D000o000"00
9, 3, 14, 1, '13,
10, 7, 16, 4, 15,
11, 8, 20, 5, 12,
22. a) Ecrivez au tabl=au ot prr_sentez OOOOOOOOOO
2, 22, 38, 30
6, 25, 29, 60
17, 36. 50, 90
Kusaaisha no
Verifiez la compr6honsion et
+V
X
travaillez doorepos.o OOOOOOOO 00
opr-tb) Ecrivez au tableau
tions et demand,3z aux staciairos do lire .............,.
+5
20 +
I
40+
0 + 6
1
!
35
48
1
+2
+3
+6
L7
23. Presentez
-ibidi kus:ena.isha ne isatu mmumwe
no itanu
Verifiez la comprehension et
travaillez.
Ecrivez au tableau les exercices
et demandez aux sta6i22 b)
aires de lire .......... OOOOOOO
I
25. a) En vcus servant du mat,.rii.1
didactique (grain,:s cc soja
et mats) prLsent,:z
20 + 30 = 50
1 = 41
'o +
3 + 4 = 7
4 + 5 = 9
10 + 6= 16
7 + 3= 10
n, " .17...:(1,,
35 + 2 , 37
48 + 3 m 51
51
+ 6 + 57
a n: mr:tala.
sc
Verifiez la comprhension (t
travaillez.
b) i)emandez aux stagiaires do cons-
truire des phrass
10 -5
26. Ecrivez au tableau OOOOOOOO
=
k=sh.7. i tam; ,nmumwene itanu
Verifiez la compf.::hensicn .t
travaillez.
27. Ecrivez au tableau los oxercices
et demandez aux staL;ic.ire
lire
9
5_ -4
16 - 10 =
I10- 3 = 7
50- 0
= 30
- 40 =
1
.
3
7--
37 - 35 = 2
51 3 = 48
57 - 51 = 6
184
Hosted for free on livelingua.com
D.XIX
28. En vous servant dcs gLat_s,
presentoz OOOOOOOO ...............
181.
Edi nrumusha mukanda ra mesa.
Verifiez la comprhension ct
travaillcz.
290 Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec
Kumusha
30. Mettez au tableau les classes nominales et prsentez los ordinaux OOOOOOOOO
000000000000002
ishim7Inu
shibidi, tshisatu
kisatu
kalasa
31. Revoyvz in structure suivante
Pamvua ku i :Qsai mvua ndia amu
lcsa ne nkunda.
Veriliez in comprehension et
travaillez.
32. a) Rappelez la formation de
l'imparfait en Tshiluba
mvua
uvuo
av1.1.,
tuvu
nuvua
b.-7-u
Example
n
u
+
a
to
nu
ha
- r'Idical
i
Mean
mvua
forme d'actuntion.
b) Demandez aux stagiaires de
former des phrases en so basnt
sur la structure de N.P. 32 r1).
33. a) Posez les questions aux stagiaires et demanduz-leur d'y
repondre a in forme affirmative
OOOOOO .......... OOOOO
- Uvua wenza tshinyi kumpala kua
kuvua mu Zaire ?
- Carter uvua ukuna tumbele kumpala
kua kuya ku Washington anyi ?
x uvua ulonga tshinyi pavuaye mu
Universite
- Uvun unaya naundu wa bianza ku
Amerika anyi ?
- Salongi ba mu ISDR bavua balomba
tshinyi mu sortie ?
- Nuvua nudia pizza ku Amerika anyi ?
b) Demandez aux stagiaires de
se poser,les questions similaires.
Hosted for free on livelingua.com
185
D.xIx
1C2.
34. Revoez in forme negative de
l'imparfait
11100000 00000" 0/.00
tshivua
k.avuo
kavua
katuvua
kanuvua
+ forme d' actuation
k-s.bavua
35.
TEXTE :
KIJNYA :C6A MIMU WA i$UDISUILE
Steve ne John mbalunda. i3adi
wenza mudimu ku Equateur, John pendt ku Kasai.
bt:ve uvua
Kunyima kua bidimu bibidi mu 2,air, badi ',amonangana
ku bureau bia Corps dc la Paix ku Kinshasa.
Badi ne disanka din bungi bua kumonan gang, kunyima kua
mvula ibidi. Badi belangana nkonko pa midimu y-bo,
Eadi bambilangana malu a bungi avua mapitz.. munkatshi run
abo mu Zialre
John Udi wambila Steve ne mudimu wenda uvun muimpa be, adi
musue
kuenza mudimu mu region muku,abo bua kurnanyn Lair; bimpe.
Ku luenda luseke Steve kena musniv, nua mudimu wenda
to.
Kabidi adi wela meji kudi mulundL wend' uai mush-:1
ku Amcrika.
Ki bualu kayi udi upingana kuabu bun kashidi.
Exploitez le texte
:
- mots nouveaux, structures difficiles.
- faites une discussion sur in in d'un contract.
188
Hosted for free on livelingua.com
183.
DILONGLSHA DIA 1.1aKU14I
Kumana
1. a) Ecrivez au tabl2au le verbe
et pr6sentez la structure
Ndi
Verifiaz la compraansion et
travaillez.
b) Montrez aux stagiaires que
"kumana" a le sans do
"kujiki.ta"
c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec kumana.
2. Posez la question ......
Les stagiaires rfpondent par
Ukadi mudia leluf2171 ?
Nkadi mudia
3. Soilicit-z la question .......
et repondez-y par ...... ..........
nkadi mubuela mu kalasa anyi ?
Nkadi mumara
.11=.kubuela
MMIYAM
Verifiez la comprehension et
travaillez.
4. Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires.
5.
Drill de repecition
Insistez sur la prononciation et
l'intonation de : nkadi, ukadi
akadi, tukadi, nukadi, bakadi
1. nkadi mubuela
2. tukadi babuela
3. John ne Tom bakadi
babuela
4. ukadi mubuela
5. nukadi babuela
6. bakadi babuela
7. 7.737Mubuala
8. nkadi mubuela
1. nkadi mubuela mu Bodesa
2, tukadi babuela mu Bodoga
3. John ne Tom bakadi babuela
mu Bodega
4. ukadi mubuela mu Bodega
5. nukadi babuela mu Bodega
6. bakadi babuela mu Bodega
7. akcdi mubuela mu Bodaga
8. nkadi ruhuola mu Bodega
6. a) Presentez les structures suivant,s ....... '000,40000'000040
Kurairlla kuaau mumana
kudia, wayi mu tshisalu
V6rifiaz la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires Oa construire des phrases similaires.
7. Montiez la formation de ces s;:ructures
Kunyima kua memo
wc;we
YoYe
187
mumana
ngayi
wayi
wayi
tuctu
tuayi
hobo
bayi
Hosted
for free on
livelingua.com
bamana
nuayi
nucnu
D.XX
8. a) Prsentez la structure, 00000000
184
Kunzima kua enema mumana kuenza
audimuL
Vcirifiaz la cc
.rE'honsion of
travaillez.
b) Demandcz aux str,-;ii:ec de cons truiro lcas phrascs similaires.
Encourag,:z-los A utiliser d'autres personrcs dans la secondo
partie.
9. a) Montrel, aux stagiairrs
l' on
pout utiliser le futur pour
une action a rEaliser .....
NalajLEL:reme mumana kuenza
mudimu
no 21,7ikishao
Vtirifiez la compr6hension et
travaillez,
b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires.
10.
Drill de transformation
1. - Kunyima kua dilonga uvua muya mu tshidiilu
* Kunyima kua yeye mumana kulonga, wayi mu ts.a..diilu
2.
Kunyima kua dienza mudimu, ndi ndala
Kunyin: kua memo mumana kuenza mudimu, ndi ndala
3.
Kunyimo kua dilonga no baya kuendakana
* Kunyima :ma hobo bamana kulonga, no baya kuendakana
4. - Kunyima kua didia, tuvua baya mu tshisalu
* Kunyima kua tuetu bamana kudia tuayi mu tshisalu
5. - Kunyima kua dienza mudimu, ne ikisha
* Kunyima lcua yeyo mumana kuenza mudimu, ne ikisha
6. - Kunyima ka dinaya ne uya mu villa
* Kunyima kua wewe mumana kunaya no uya nu ville
7.
Kunyima kua dilala ne ndia bidia ne matamba
* Kunyima kua memo nunana kulala, ne n-Aa bidia ne matamba
8. - Kunyima kua
bavua baya mu bar
* Kunyima kua bobo bamana kudia bayi mu bar
9. - Kunyima kua diloncosha uvua muya oenyi 2
* Kunyima
wow . mulana lmlongesha wayi penyi 2
11. a) Presentez la structure
.....
Lumu lim21211h22a1LlamEILLIE
b,lunda.
bxpliquez et travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de construiro des phrases avec "lumu".
12. Introduisez les expressions
Lumu
Lumu lubi
13. a) Lcrivez au tableau
Kubungama
Expliquez lo mot par son opposit "kusanka"
188Hosted for free on livelingua.com
D.XX
185.
b) Demandez aux stagic.ir(s de
construire des phrz%ses avec
"kubugEstma".
Drill de substitution coalcxc
14.
Ex.
:
1) Lumu lua diumuka ludi l',-bun mija balunda
2) Luru lua diya ludi lubunE.amija b-aunda
ObAnIuka
Sdiva
lusankisha
dipingana
baledi
luinme
diumuka
lubi
lub unzaiOa
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
Lumu lua diumuka ludi lubunLamij- balunda
Lumu lua diya ludi lubunf-amija balunda
Lumu lua diya l'odi lus:nl-ishr; balun:a
Lumu luadiEine,apa ludi lusankisha balunda
Lumua lua dipingana ludi lusankisha baledi
Lumu lua dipinEana ludi luim-oo
Lumu lua diumuka ludi luimpe
Lumu lua diumuka ludi lubi
Lumu lua diumuka ludi lubun-.arlia b;:ledi
15. a) Presentez la structure .........
JGhn
ilbungamij
Karen
Verifiez la comprehension et
travaillez.
b) Demandez aux stagiaires de
construire des phrases avec
kubilaganue.
16. a) Ecrivez au tableau ..... .......
Presentez ....,... ...... 0004000
Kutshina
Ndi ntshina disama
Verifiez la comprehension et
trcvaillez.
b) Demandez aux stagiaires de construire des bhl-ases
"kutshina"
17. Posez aes questions aux st :gi..... ,..............
aires
- Udi mubungama anyi ?
- Ne wenza tshinyi kunyima kua wewe
mumana kudia ?
Wenji tshinyi kunyima kua wewe
muna kuowa mayi ?
anyi ?
- Dis-ma didi
- Bua tshinyi diumuka didi dibungamija
balunda ?
- Mu mukanda mudi Lumu luimpe anyi ?
18. Montrez aux stagiaires quo le
mot "lumu" a aussi le sens de
reputation. Donnez un exempla
avec le voleur et dites
19. Ecrivez la date du jour et cello
presentez
Muivi Sidi no lumu lubi.
Hosted for free on livelingua.com
Lclu ndi mu kalasa
Malaba nakadi mu kalasa
189
166.
D.XX
Verifiez la comprOichsion et
travaillez.
20. Faites remarquer uux st,ugialres que
mvuat uvual Uvua etc. peuvent titre
substjtn6s par nakadi rtc,
Nakadi est la variante de
21. Montrez la formation le cette
structure pour expliquer le
4o0o00,500e0epoOp,poo00000,00o
Wes.ka
Waka
+ di
Nunka
balsa
22. Demandez aux stagiaires de former
des phrases avec cette forme.
23. Posez les questions suivantes aux
stagiaires. Exigez les r6ponses
affirmatives 0000.0000,0000000000o
24. Ecrivez le verbe kulongesha au
tableau et presentez les structures
- Malaba, wakadi penyi ?
- Malnbal baldi mu Centre anyi ?
Malaba, John
Tom bakadi mu
tshisalu anyi ?
- Malaba Kapanga rakadi penyi ?
Malaba rakadi mu Centre anyi ?
Malaba niAkadi penyi ?
Malaba tuakadi mu. ville anyi ?
Makclela nIkadi mulon esha Tshiluba.
Travaillez-les aussi a tcutes
les personnes.
N.B.
: Faites voir mix stagiaires
que malaba = makelela .......
Makelela bakadi baloncia Francais.
Drill de substitution complexe
25.
Makelela; mu dinda nAkadi muya mu ville
Makelela, mu dinda wakadi muya mu ville
1. IRLaaLilia
2,
3.
4.
5.
nualac87-kTfa
bufuku
mu Centre
wakadi muja
-
6. bakadi bays;
Makelela, bufuku miKK71 badia mu ville
Makelela, bufuku nuAkadi badia mu Centre
Makelela bufuku wakadi muja mu Centre
14Maakkee:eell:bmu: diundbaa::::::einnutr:ille
7. mu dinda
8. mu tshisalu
-
9. TliWkadi basua
-
bintu
Makelela, mu dinda tuakadi 'nu mu ville
Makelela mu dinda bakadi bnya ma Centre
Makelela mu dinda bakadi
mulivelingua.com
tsbisalu
Hostedbays:
for free on
Make1glnu dinda tuakadi basua bintu.
190
187.
D.XX
10. nakdi mumona
Makelela mu dinda nnkadi mue!ona bintu mu tshisalu_
Nakelela mu dinda wakadi mumona bintu mu tshisalu
11. wakadi mumona
26. A partir de ce tableau, demandez
aux stagiaires de construire des
phrases
1
7771-i kulor
In-tkr2c.i
[--malaba
1 wakaAi
,
I mp.kelela litiadi
,,sh.1-1=u
,1 klumba
,
ku:.kul.:.
1tuakadi1v ly
maa
!
fluakdi: kuya
b.,kadi
!
kuj'.
kuJin
;
maja
Francais
mu tshisalu
bibota
tshiluba
27. Posez ces questions aux stagiaires 0111000000000000000404,0000
Makelela, nkadi L.,utiia tshinyi ?
- Malaba, nunkadi benza mudimu mu
tshikumbi anyi ?
- Wakndi musumba tshinyi mu tshisalu ?
- Nnk:di muya nu ncanyi mu villa ?
- Ma i. b
wakadi muambuluisha Kapalati
anyi ?
- Malabn,
bakadi baya penyi ?
- Makelela, nuakadi balonga tshinyi ?
28. Mettez au te.bleau
.......
trhia
ku:
ka
29. Presentez la phr,ase
....... .
3
katua
kadi ... to kanua
kaba
kadi
Malaba tshiakadi mu bar to.
30. Demandez aux stagiairus de construire des phrases a la forme
negative avec la structure de
la N.P. 28.
31.
Drill de transformAion
Ex.
: Nakadi mu kalasa
- Tshiakadi mu kalasa to
Bakadi mu tshisombelu
Kabakadi mu tshisombelu to.
1.
muya mu ville
2. Wnkadi mulonga lingala
3. Tunkadi banaya ndundu
4. Nakadi muenza mudimu
5. Nutikadi mu kalasc
6. Bakadi badia bidia
KuakadimuyL mu vino to
2.
3.
4.
5.
6.
Kakadi
mulonga lingala to
Kntuakadi banaya ndundu to.
Tshiakadi mumona mudimu. to
Kanuakadi mu kalasa to.
Kabakadi
bidia to.
91
Hosted for free on livelingua.com
to
188.
D.XX
)2. Demandez crux stagiaires de
rOpondre a la forme negative 000000000600000000000000o0o0
wakc'di mu Centre anyi ?
ku mayi anyi ?
- Makelela
ralaba nuakadi baya mu tshisalu
anyi ?
Nakelela nAkadi mudia bilunga anyi ?
Ma3aba wakadi munaya softball ?
Nakelela x ne y bakadi bambuluisha
Kapalati anyi ?
- Mulaba tu7.kadi basumba tshitekuteku
anyi ?
33. Demandez RUX staEialres de su
poser des questions au passe
et d'y r4ondre libroment.
34.
ThXTE :
Nakadi nL bowa bua bungi panakafika mu Zaire. Tshiakadi
ngela meji ne ne ndonga Tshiluba bimpa to. Kabidi, tsniakadi ngela
meji ne muntu udi mun kuenza mudimu wandi ku matshi talala mu
ditunga emu to. Kadi, mpindieu nakumona ne Lena Zaire badi bantu
nakudia, nakunua nabui nakucnza nabu
bulelela : nakusomba
mudimu bimpa. Mudimu wanyi wakushika, nakuya kuetu.
N.B.
: Lxpliquez les mots et formes
nouveaux.
8
1.9 (.1
Hosted for free on livelingua.com

Documents pareils