Peace Corps Ciluba. Livre du formateur
Transcription
Peace Corps Ciluba. Livre du formateur
Ciluba. Livre du Formateur (Ciluba. Teacher's Manual) Hosted for free on livelingua.com PREFACE WV. .11 AIM. IMMO Le present manuel est une reforte dc l'anci(=n. des remarques formulecs per nos formateurs ut l'ont utilise pen.!.ant riusieurs stages. il a I1 t.st ne m. stagiaires qui con -,;u pour repondre aux objectify suivants 1. Transmettre ,fficacem.nt un_ ncuvelle langu, a un stagiaire moyen. la langue a AlseiE;ner est la langue ,earl;u. 2. Permettrc aux st-.,giaires de fonctionner thins langue apres un delai d'au moins six semainos. 3. Transmettre in clature du pays hote a travers lus structures, les textes et les sujets ch. discussions. Ce manuel est complete par des lecons "speciales" constituees essentiellement d'exercices dc grammaire, de contes, de textos et de vocabulaire techniqus en rapport avec chaque programme, et de proverbes. En pratique, ce manuel reste ouvcrt a l'adaptation aux differents niveaux des stagiaires. Ce travail est le fruit d'un effort indivis de plusieurs Quit nous soit permis du lour dire un mot personnes. Lux c'est le staff dirigeant : : mcrci. Brad Favor, Kayego Bwaratsi et Charles HLndrix pour la conception et 1: financement du projet ; c'est Rwanika Lwisha nolzr l'orientation c'est enfin pour la redaction : Mwantuali Epoka et Tamaru Surandi (Lingala), Tembue Zcmbele et Tshiteya Tshikala (ciluba), Amani Halyamuntu ct iorisho Mali Aishe (Swahili), Musambi Mayele ct havinga (Kikongo), Usungo UlunguKinyamba (Otetela). Puissc lcur tr avail atteindre 1Ps buts vises. du present manuel, egaiLm,.:nt t:n mot : Aux utilisateurs vos rennarques seront toujours les bienvenueo. Pour la Coordination de Langues, RWANIKA Mwisha BUKASA Kalonji MWANTUALI Epoka Ce mercredi, 21 mai 1986. Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA KUMPALA 1. Ecrivez au tableau i Donnes-en le sene en-serrant la mail i cheque stagiaire, dites cheque fois t 4 tlig, 1°12. 2. Verifies la comprehension en sollicitant la salutation de la part de cheque stagiaire (n'insistez pas sur la irononciation). 3. Travaillez le mot : Le formateur donne le modele de prononciation. J2Z2.1 4. Ajoutez le nom du stagiaire 41.22:2.42r8 5. (iaque stagiaire repete cette formule (moyo) avec le nom d'us autre stagiaire. 6. Sollioitez la formule et repondez y par t .. mo 0 WitaoPau3. 7. Verifies la comprehension de Ee mo o en disant moyo a cheque stagia e* 8. Travailles s .. Les stagiaires se sapient. H Ee 9. Faites l'echange de salutation avee un stagiaire et presentet en mettant un point d'interrogation (?) au tableau : IPIP 10. Travaillez : Malu kayji 9 0. ** m°""1. Mal,..1 2ca i 11. Sollicitsz l'expression p .. et montrez beaucoup d'egthousiasmo en repondant par 8 Malu ka i ? Malu mimpa 12. Verifies la comprehension et travaillez. 13. Montrez aux stagiaires que cette expres. sion est dite aussi 1 Malu bimpa. 14. Travailles Malu bimpa h0, 5 Hosted for free on livelingua.com D.I 2. 15. En sollicitant la question de la part des stagiaires, alternez les reponses : Malu kayi : tia.1.ubiLIL1 a et Maltukliim as 16. Introduisez, avec moins d'enthousiasme la phrase : en reponse a la question : Malu bimakakese. 17. Travaillez Malu bimpa/mimpa kakese 18. : ndez aux stagiaires de faire hange suivant : Malu kayi ? StA moyo StB : Ee moyo StB Malu kayi ? Malu bimpa/mimpe (kakese) 19. Avec un stagiaire, faites cet echange, (comm'ncez par le saluer) Fcrm. : Steve : ESEaEll 3tSt. Malu kayi ? Form. : Malu bimpe (kakese) 200 Apres cet echange et immediatement apres malu bimpe (kakese), enchafnez avec : Amu wewe. tmliiiemawar.. 21. Donnez le sens de : par le geste de la main. Amu wewe 22. Travaillez amu wewe en le reliant a : Mali bimpe. 23. Reprenez l'echange appris jusqu'ici et ajoutez : Montrez plus d'enthousiasme quand vous introduisez cette structure. Ndi bimpe 24. i;xpliquez Ndi bimpe et verifiez la comprehension. Travaillez : Montrez moins d'enthousiasme quand vous introduisez la structure et travaillez-la. Ndi, bimpe Ndi bimpe kakese. 6 Hosted for free on livelingua.com D.I 26. Demandez aux stagiaires de faire cet echange 3. my° St.A St.B : St.B St.A St.B 27. Ecrivez votre nom au tableau et dites : Be moyo Malu kayi ? Malu bimpa (kakese) amu wewe Ndi bimpe. Dina dianyi nTshiteyra 28. Verifiez la comprehension si chaque stagiaire peut essayer de repeter l'expression : en y ajoutant on propre nom. (N/insistez pas sur la prononciation). Dina dianyi 29. TravailIez : Insistez sur la prononciation du n au besoin exagerez cett3 prononciation pour montrer son importance dans la structure. dina diani n 30. in designant un stagiaire dites dina dieba n ....m.... : 31. Verifiez la comprehension et travaillez l'expression : 32. Marquez un point d'interrogation (?) au tableau et dites : ...... Insistez aussi sur la prononciation de ns7 dina dioba n dina dieba nnoallyi ? 33. Verifiez la comprehension et travaillez la question : 34. Posez la question : a chaque stagiaire et qu'ils repondent weal/ Dina aieba nnanyi ? : qina dieba dina dianyi n ? ....y...ammarabamarNrauw.aa.JJIMI.M 35. Demandez aux stagiaires de se poser la meme question et d'y repondre ......, : St.A. : St.B )6. Apris cet exercice (35)1 profitez de la derniere reponse : pour introduire : en indiquant le stagiaire en question. Presentez cette structure avec un bon contact visuel et des gestes appropries. dina dieba nnganyi ? dina dianyi n dina dianyi dine dienda n 411/ ARDEN Hosted for free on livelingua.com 10 7 D.I 37. Verifiez la comprehension et travaillez : diva dienda 38. Posez la question : au stagiaire A en indiquant le stagiaire B. dine diz;nda nnearld ? 39. DemEndez aux stagiaires de se poser la question : ? 40. Le formateur presente tout le dialogue seul (1) joue le r8le de J. et un autre stagiaire joue le role de B (2) Demandez aux stagiaires de faire cet &change (3) : St.A : moyo St.B moyo St.B : kalu kayi ? St.A : Malu bimpe, amu wewe St.B Ndi bimpe (kakese) St .:+. : Dina dieba nrianyi 2 St.B : Dina dianyi St.B Dina dieba nnganyi ? St.A : Dina dianyi St.B : Dina dienda nnganyi 2 St.A Dina dienda n 41. En vous servant de quelques noms de personnes du Centre introduisez : et dites : Verifiez la comprehension si chaque stagiaire peut dire : 43. Travaillez : muena Ndi muena Zaire Ndi muena Amerika. Ndi muena OMMINO101.411.1.111 .1111111=11.1111 44. Drill de substitution sim le Ndi muena Zaire Ndi muena Amerika 1. frika - Ndi muena zrika 2. France 3. Kasai 4. Texas - Ndi Ndi Ndi Ndi Ndi muena muena muena muena muena France Kasai Texas logo Shaba Ndi Ndi Ndi Ndi muena muena muena muena 717ade " r, Kivu Amerika Hosted for free on livelingua.com 17117-- 5. EiT 6. 7. 8. 9. Shaba Floride Kivu Amerika 10. MY77- - 8 5. 45. En indiquant un stagiaire, dites : Udi muena Amerika 46. Verifiez la comprehension et travaillez : OOOOO .502.09,20020iL OOOOOOOO Udi muena Amerika 47. Drill de subLtitution sim le Udi muena Zaire Udi muena Amerika 1. hfrika 2. France 3. Kasai 4. Texas 5. 22ga 6. Shaba 7. Floride 8. Kivu 9. Amerika 10. Zaire - Udi muena Afrika - Udi muena 7177nce - Udi Udi Udi Udi Udi muena muena muena muena muena Kasai Texas Mo. Shaba Floride Udi muena MI Udi muena =1...... Amerika Udi muena Zaire 48. Presentez : Expliquez en mettant un point d'interrogation au tableau. Udi muenaarifztni 49. Verifiez la comprehension et travaillez la question. 50. Demandez aux stagiaires de se poser cette question et d'y repondre. 51. En indiquant un stagiaire, introduisez la 3ene personne : adi muena Amerika 52. Verifiez la comprehension et travaillez.. adi muena 53. Demandez aux stagiaires de faire un contraste entre la 2eme et is 3emB personne : udi muena 54. Presentez le mot : en prenant la place d'un stagiaire, dites : adi muena Mulouti 55. Verifiez is comprehension et travailleze .11 Hosted for free on livelingua.com D.I 56. Posez cette serie des questions et demandez aux stagiaires de se les poser : 57. Par opposition, presentez et expliquez 6. - Ndi muena nganyi udi muena nganyi - udi muena nganyi ? ? ? MulonZeshi 58. Verifiez la comprehension et travaillez.. 59. Demandez aux stagiaires de faire l'exorcice suivant : 60. En vous indiquant vous -memo et en indiquant chaque stagiaire, puis pour faire ressortir le contraste, en indiquant un objet et ou un animal, presentez : 61. Verifiez la comprehension et travaillez en rattachant Muntu aux trois premires personnes du singulier du verbe gtre : ElLaalaul, udi mulongeshi udi muloui, 21121119alleit Muntu Ndi muntu Udi muntu Udi muntu 62. Mettez le signe lh au tableau, et en vous servant d'un croquis ou d'une photo d'un homme, presentez Muntu mulume 63. Travaillez : Muntu mulume 64. De la mgme maniere que la note 62 presentez et travaillez : Muntu mukaji N.B. : Mottre le signe tableau. ) au 65. Demandez aux stagiaires do faire la pratique de ces deux mots en se servant de trois premieres personnesdu verbe gtre : Ndi muntu mulume Udi muntu mukaji Udi muntu mulume. 10 Hosted for free on livelingua.com D.I 7. 66. En vous servant d'une alliance, d'un croquis ou d'une photo de mariage, presentez : Musela 67. Verifiez la comprehension et travaillez. 68. Presentez et expliquez par opposition le mot : (Ausela mujika) Mujika 69. Demandez aux stagiaires de pratiquer mujika et mu_ sela en se servant des 3 premieres personnes du singulier du verbe etre : 70. Ndi mujika Udi musela/mujika adi mujika/musela Drill - substitution complexe Ndi muena Zaire Ndi muena Amerika 1. Udi 2. tilueilc.tAwanjo-c 3. 4. 5. 6. Udi Mulongi Mulongeshi Ndi Musela 8. Mu ika 9. Muntu muluma 10. lidai 11. U di 12. Muntu mukali 13. Musela Udi Udi Udi Udi Udi muena Amerika muena kfrika muena hfrika mulongi mulongeshi Ndi h.alongeshi Ndi Ndi Ndi adi -r-r udl Udi Udi musela mujika muntu muluma muntu muluma muntu muluma muntu mukaji musela 71. Presentez la question : Reagan e la anyi ? 72. Verifiez la comprehension et travaillez. 73. Sollicitez la meme question : et repondez-y par l'affirmatif Reaanadinusclaani ? Iowa, Reagan udi musela. 74. Verifiez la comprehension et travaillez Eyowa. 75. Demandez aux stagiaires dc repondre affirmativement a ces questions et de se les poser ensuite : Ndi mujika/musela anyi ? Udi mulongi/mulongeshi anyi - Udi muena Texas/Kasai anyi ? Hosted for free on livelingua.com D.I 8. 76. Faites reneter individuellement la question Udi. anyi ? et, au dernier stagiaire, sollicitez la mere question et repondez-y en secouant negativement la tete : Tshiena to. 77. Verifiez la comprehension et travaillez. 78. Drill de substitution simple Tshiena muena Zaire to Tshiena muena Togo to. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Mulongi Mulongeshi Muntu mulume Muntu mukaji Muena France Muena Zaire - - Tshiena Tshiena Tshiena Tshiena Tshiena Tshiena mulongi to mulongeshi to muntu mulume to muntu mukaji to muena France to muena Zaire to 79. Demandez aux stagiaires de repondre a ces questions : Udi muena Kasai anyi ? Udi mujika/musela anyi ? Udi mulongeshi anyi ? 80. Demandez aux stagiaires de se poser les mimes questions. 81. Faites repeter individuellement la question Ndi anyi 7, puis au dernier stagiaire, sollicitez la meme question et repondez-y par : ..... Kuena e.. to. 82. Verifiez la comprehension et travaillez. 83. Drill - Substitution simple Kuena muena Amerika to Kuena mulongi to 1. 2. 3. 4. 5. 63 Muntu mukaji Mulongeshi Muena Zaire Muntu muluma Mujika Musela Kuena muntu mukaji to - - Kuena mulongeshi, to Kuena Kuena Kuena Kuena muena Zaire to muntu muluma to mmjika to musela to 84. Demandez aux stagiaires de repondre aux questions suivantes 12 Ndi - Ndi Ndi Ndi mulongi anyi ? muena Amerika anyi ? muntu mukaji/muluma anyi ? mujika/musela anyi ? Hosted for free on livelingua.com D.I 9. 85. Faites repeter individuellement la question : puis, sollicitez la meme question et repondez-y par Reagan Udi mujika anyi ? Reagan kena mujika to. : 86. Verifiez la comprehension et travaillez la reponse - Jane Fonda Udi muntu mulame anyi ? - Frank Sinatra Udi muena Kenya anyi ? - Batman Udi musela anyi ? Clarck Kent Udi muena Afrika anyi ? - Brad Udi mulongeshi anyi ? - Tina Turner Udi muena Zaire anyi ? 87. Posez ces questions aux stagiaires Drill - Substitution complexe 88. Tshiena muena Gabon to Kuena muena Gabon to Kuena mu ika to 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. $9. Kena Muena France Kuena Mulongi Muena Amerika Kena Mulongeshi Tshiena Kuena Musela - - 4 Kena inujika to Kena muena France to Kuena muena France to Kuena mulongi to Kuena muena Amerika to Kena muena Amerika to Kena mulongeshi to Tshiena mulongeshi to Kuena mulongeshi to Kuena musela to Drill de transformation Ndi mu kalasa Tshiena mu5elat 1. Udi muntu mukaji toi79L 2. Ndi 3. Udi mujika 4. Ndi muena France 5. Udi mulongeshi 6. Udi muntu mukaji to. Kena muntu mukaji to Tshiena mulongi to uena muiLkci. to Tshiena muena France Kuena mulongeshi to Kena muntu mukaji to 90. Selon le stage, presentez : a. En citant le nom de l'infirmier(e) du stage : Munganga b. En citant le nom du coordinateur technique du stage et au besoin celui d'un stagiaire de la classe 13 Muena malu a mubidi Muenaformalu mishipa Hosted free onalivelingua.com D.I 10. Muena Muena Muena Muena malu malu malu malu a a a a madimi bumun i mpokolo mbulubulu Muena maluajmats 91. Verifiez la comprehension et travaillez chacune de ces expressions selon le cas. 92. Dialogue recapitulatif. A. B. B. A. B. B. A. B. A. B. A. B. A. N.B. moyo Ee, moyo Malu kayi ? Malu mimpe amu wewe Ndi bimpe (kakese) Dina dieba nnganyi ? Dina dianyi n Udi muena nganyi ? Ndi muena Amerika Udi mulongeshi anyi ? Tshiena mulongeshi to, ndi mulongi. Waya bimpe. Washala bimpe. = Partant du dialogue ci-dessus enseignez waya bimpa et washala bimpa 93 Exercice recapitulatif : Exigez 2 formes de reponse (affirmative et negative) Ndi mulongi anyi ? Udi mulongeshi anyi ? Mobutu adi muena Amerika anyi ? Michael Jackson udi muntu mukaji anyi ? Ndi munganga anyi ? Udi muntu muluma/muntu mukaji anyi ? EXERCICES 1. Les stagiaires preparent un dialogue similaire a celui qui seLtrouve au debut de la premiere leceot de leur livre. Its le presentent deux a deux devant la classe. 2. Its imaginent une situation oil deux amis, un americain et un zairois rencontrent un autre americain, inconnu de deux amis. L'americain ne parle pas Tshiluba et le Zairois ne pas Anglais. L'americain qui est ami au zairois fera l'interprete. Le role du zairois peut tre joue par un autre stagiaire qui, lui, posera des questions au sujet de l'autre americain. (Exemple : son nom, sa provenance etc.). 14 Hosted for free on livelingua.com D.I 11. L'americain ami au zairois posera ces questions en anglais a son compatriote et traduira les reponses pour son ami zairois. La scene se jouera devant la classe. N.B. : - Le formateur doit se limiter au vocabulaire de la premiere lecon et aux structures de cello -ci. - Il doit a tout prix eviter l'empioi de nouveau mots et de nouvelaes structures. 15 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIBIDI 1, Revisez la formule de salutation et la presentation par une dramatisation : N.B. : Pour faire passer le dialogue ci-dessus, it suffit de mettre le schema ci-apres au tableau et de demander aux stagiaires d'utiliser les mots-cles y figurant 12. A. Moyo B. Ee moyo A. Malu kayi ? B. Malu mimpa, amu wewa ? A. Ndi bimpa. Dina diea. nngeny' B. Dina dianyi n A. Udi muena nganyi ? B. Ndi muena Amerika. A. Udi mulongeshi anyi ? B. Tshiena mulongeshi to ; ndi mulongi, Kayego udi mulongeshi anyi ? A. Kayego kena mulongeshi to. Ndi mulongeshi anyi ? B. Kuena mulongeshi to, udi mulong4. Waya bimpa. A. Washala bimpa. A. Moyo B. A. B. ----, A. B. A. B. A. B. 8.1mblin:wa muena ? . mul 4geshi to ; A. Kayego ? . to. Ndi mulon- geshi ------? B. to, ai . 2. En designant la salle de classe, p-esentez : puis, travaillez. 3. En montrant par un geste que vous etes dans la classe, presentez : . Waya Kalasa Ndi mu kalasa 4. 116rifiez la comprehension et travaillez. 5. Suggerez d'aittres places telles que Afrika, Zaire, Kizyt.ti Buravu, Centre, demandez aux stagiaires de pratiquer la proposition mu dans une phrase 16 Ndi mu Jifrf.ka Udi mu Zaire Udi mu Kivu Hosted for free on livelingua.com etc. 6. Demandez aux stagiaires de se poser les questions : 7. - Ndi mu Bukavu anyi ? - Udi mu hfrika anti ? - Ndi mu kalasa anyi ? Drill de substitution complexe Ndi mu Zaire Udi mu Zaire Udi mu Bukavu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ndi Afrika Udi Centre Udi rifre Ndi Bukavu Kalasa - Ndi Ndi Udi udi Udi Udi Ndi Ndi Ndi mu mu mu mu mu mu mu mu mu Bukavu hfrika Afrika Centre Centre Zaire Zaire Bukavu kalasa 8. Reprenez la structure ndi mu Zaire et ajoutez la question en mettant un point d'interrogation au tableau : Udi penyi ? Verifiez la comprehension et travaillez la question. 9. Les stagiaires pratiquent la question et y repondent 10. Reprenez avec indication ndi..., udi..., ndi mu Bukavu avec geste indiquant l'ensemble de la classe, pr6sentez : A. B. A. B. A. B. Udi Ndi Udi Udi Ndi Udi penyi ? mu Zaire penyi ? mu Afrika penyi ? mu Bukavu. Tudi mu Zaire Verifiez la comprehension et invitez les stagiaires a reprendre la structure avec geste. 11. Travaillez la structure Tudi mu Zaire 12. Posez la question et demandez aux stagiaires de se poser la mgme question et d'y repondre. Tudi penyi ? 13. En vous servant du tudi, pr'sentez le pluriel de la classe mu/ba. Verifiez la comprehension et travaillez. Tudi bantu. Hosted for free on livelingua.com 17 14. Ajcutez balume et bakaji et travaillez Tudi bantu balume Tudi bantu bakak 15. Exercice de transformation singulier - pluriel ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi : muntu mulongi mulongeshi muena Amerika muntu mukaji muntu muluma musela mujika tudi tudi tudi tudi tudi tudi tudi tudi ONO - bantu balongi balongeshi bena Amerika bantu bakaji bantu baluma basela bajika Selon le stage (a) (b) (c) (d) (e) (f) (N.B. ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi muena malu muena malu muena malu muena malu muena malu muena malu munganga a a a a a a mishipa mubidi mpokolo bumunyi ngomba mbulubulu - bena malu a bena malu a bena malu a bena malu a bena malu a bena malu a bamunganga mishipa mubidi mpokolo bumunyi ngomba mbulubulu : Expliquez l'exception dans ba munganga) 16. Dites en vous indiquant ndi mulongeshi et avec un geste, presentez nudi : Nudi balongi 17. Demandez aux stagiaires de faire des phrases salon ce modele 18. tudi tudi tudi tudi tudi tudi tudi Ndi muena Amerika Nudi bena Amerika Ndi mulongi Nudi balon i Nudi mu zaire Ndi mulaire Drill de substitution simple Nudi bena Amerika Nudi balongi 1. 2. 3. 4. Balonseshi Bena Zaire Bantu bakaji Bantu balume - 5. Liar/EL 6. Bona Amerika - Nudi Nudi Nudi Nudi Nudi Nudi balongeshi bena Zaire bantu bakaji bantu balume balongi bena Amerika 19. Isolez un groupe des stagiaires et presentez en les designant Verifiez la comprehension et travaillez. 18 Badi balongi Hosted for free on livelingua.com D.II 15. 20. a) Les stagiaires pratiquent badi en repondant aux questions - Badi penyi ? - tadi balongi anyi ? - Badi bena Amerika anyi b) En se servant des noms, les stagiaires construisent des phrases : p 21. - Steve ne Paul badi mu kalasa Willetne-Tom badi bena Amerika Drill de transformation udi mu kalasa badi mu kalasa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. udi udi udi udi udi udi udi udi mu Zaire mu Bukavu mulongi mu Afrika muena Amerika mulongeshi muena Zaire mu kalasa badi mu 'Loire - - Badi badi badi badi badi badi badi 22. Posez ces questions aux stagiaires 23. Ecrivez au tableau et expliquez l'infinitif kulonga en mimant l'acte d'etudier, presentez mu Bukavu balongi mu ;drika bena Amerika balongeshi bena Zaire mu kalasa Nudi balongi anyi ? - Tshiteya ne Bukasa badi mu Centre anyi ? - Mulowayi ne Tembue, tudi balongeshi anyi ? - Karen ne Tom, nudi bena Amerika anyi ? Balongi badi mu kalasa anyi ? - Bena Amerika badi mu Bukavu anyi ? Ndi ndonga Tshiluba. p 24. Apres avoir travaille ces phrases, ecrivez les 3 premieres personnes du singulier du verbe kulonga au tableau en insistant sur le fait que n+1 = nd 25. En vous adressant a un stagiaire, dites puis, marquez un point d'interrogation 811 tableau et presentez Verifiez la comprehension, puis sollicitez la mgme question et repondez-y par : Travaillez la question et la rLponse. Ndi ndonga Tshiluba Udi ulonga Tshiluba Udi ialon a Tshiluba Udi ulonga Tshiluba UdiulaELani? Ndi ndonga Tshiluba ne Francais Hosted for free on livelingua.com 19 D.II 27. raites faire 1,extension en posant ce genre de questions : 16. (nom) udi ulonga tshinyi ? - udi ulonga Tshiluba ne Francais anyi - udi ulonga Tshiluba ne Francais penyi ? 28. Presentez et expliquez le verbe kulongesha par opposition au verbe kulon a : udi mulongi, udi ulonga shiluba 29. Demandez aux stagiaires de faire une narration basee sur ce modele. Amenez-les a utiliser toutes les 3 personnes du singulier des verbes kuloma et kulongesha Ndi mulongeshi, ndi ndongesha Tshiluba. ndi mulongi, ndi ndonga Tshiluba udi mulongeshi, udi ulongesha Tshiluba udr i mulongi, udi ulonga . udi mulongeshi, udi ulongesha 30. Avec des mimiques, presentez le verbe puis dans la phrase 31. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres personnes du verse kulala an tableau ... 32. Pour pratiquer ce verbe, posez des questions telles que : 33. En citant quelques langues telles que Anglais, Franpis,, Tshiluba, Espagnol etc., presentez le mot Kulala Ndi ndala Ndi ndala udi ulala udi ulala Udi ulala mu Centre anyi ? - Directeur udi ulala penyi ? Udi ulala bimpa mu Centre anyi ? - etc, Nuakulu 34. Verifiez la comprehension et travaillez. 35. Presentez, avec mimique NcH. 36. Verifiez la comprehension et travnille7 en insistant sur _gra: 20 Hosted for free on livelingua.com D.II 37. Presentez ensuite la conjugsison des 3 fremieres personnes du singulier du verbe kuakula (N.B. 17. Ndi ngakula Udi wakula Udi wakula : U suivi d'une voyelle deviant w en position initiale udi wakula Udi wakula) 38. Posez cette eerie des questions 39. Drill - Udi wakula Anglais bimpa anyi? - udi wakula muakulu kayi mu Centre ? - udi wakula Tshiluba penyi ? - udi wakula Tshiluba ne nganyi? - Reagan Udi wakula muakulu kayi mu Congres ? - udi wakula Tshiluba ne mulongeshi anyi ? - Ndi ngakula muakulu kAYi mu kalasa ? Substitution complexe nfli ndonga Tshiluba ndi ndonga Fran ais ndi ndongesha rancais Udi 2. wakula 1. 3. u- ,' - 4. itlongeslia - 5. Tshiluba 6. 7. na4, 8. 1,1 ongesha 9. AU. 10. mu Centre 11. ila3M. 12. =. 13. ndi Udi Francais T."' Ulongesha . udt wakula Francais udi 7611717 Francais la ulongesha Francais udi ulongesha Tshiluba udi ulonga Tsh=7--all ndonga Tshiluba ndi ndongesha Tshiluba AdiAlongesha Tshiluba Uli Ulongesha Tshiluba mu Centre i)di Ulala mu Centre iohn Adi Ulal- mu Centro ALndala mu Centre 40. Avec un mairiel annroprie, presentez : Ndi ndia 41. Verifiez la coMprehension et travaillez. 42. Ecrivez la canjugaison des 3 premieres personnes du pingulier du verbe kudia au tableau ndi ndia udi udia Udi adjs. 21 Hosted for free on livelingua.com 18. 43. Pr4sentez avec un geste approprie Ndi nnua kale 44. Verifiez la comprehension et travaillez. 45. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres personnes du singulier du verbe kunua au tableau 46. Avec mimique, presentez Ndi nnua udi unua Ad/ unua Ndi : nnaya ping-Tong 47. Verifiez la comprehension et travaillez. 48. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres peraonnes du singulier du verbe kunzu ndi nnaya 4AL.4212a, udi unaya 49. Drill - Substitution complexe ndi nnaya ping-pong ndi nnaya Karte iidiunaya Karte 1. 2. 3. 4. basket mu centre John Adia Humberger 6. nnua Kafe - 7. 241.. .- 5. p..Li. 8. Primus 9. mu ville ... - udi Anaya basket udi Anaya basket mu Centre John udi Maya basket mu Centre John udi Adia Humberger mu Centre ndi ndia Humberger mu dentre ndi nnua Kafe mu Centre vii unua Kafe mu Centre udi unua Primus mu Centre udi unua Primus mu ville 50. Presentez et expliquez le mot tshidiilu dans ce contexte ......... Mu Centre, ndi ndonga Tshilubr mu kalasa, ndi ndia mu tshidiilu. 51. Verifiez la comprehension et travaillez. 52. Avec une petite demonstration, presentez Ndi nja Reaggae 53. Verifiez la comprehension, travaillez puis, pratiquez 22 udi Hosted uja for free on livelingua.com udi Aja 19. 54. Tshibambalu : Mu Centre, ndi ndonga Tshiluba mu kalasa, ndi ndia mu tshidiilu, ndi ndala mu tshibambalu 55. Verifiez la comprehension et travaillez. 56. Faites repeter individuellement lee structures ci-apres 57. Presentez immediatement la question Ndi Ndi Ndi - Ndi - Ndi ndia mu tshidiilu ndala mu tshibambalu ndonga mu kalasa nnua Primus mu bar nja Reggae mu bar udi wenza tshinyi mu bar 2 58. Travaillez la question udi wenza tshinyi mu bar puis sollicitez-la et repondez par 59. Posez cette eerie des questions aux stagiaires Pidi nnua/nja mu bar. - udi wenza tshinyi mu kalasa ? - John udi wenza tshinyi mu tshibambalu Ndi ngenza tshinyi mu tshidiilu ? 60. Ecrivez la conjugaison des 3 premieres personnes du singulier du verbe kuenza au tableau .. Ndi ngenza - udi wenza - udi wenza 61. Demandez aux stagiaires de se poser des questions avec kuenza. 62. Ecrivez le verbe kusua au tableau et dessinez un co717C5) et dites : Ndi musua Zaire Ndi musua Bukavu 63. Verifiez la comprehension et travaillez. 64. Ecrivez les 3 premieres personnes du singulier du verbs kusua au tableau 23' Ndi musua udi musua Hosted for free on livelingua.com 77117117117; D.II 20. N.B. : Le verbe kusua est un verbe d'etat, un verbe statif. 65. Presentez cette serie des phrases Ndi Ndi Ndi - Ndi 66. Pour pratiquer kusua + infinitif, posez ce genre de questions 67. Drill musua musua musua musua kudia mu tshidiilu. kulala mu tehibambalu kulonga mu kalasa kuja mu bar. - udi musua kudia mu tshidiilu anyi ? udi musua kulonga Tshiluba mu Centre anyi ? - udi musua kuenza tshinyi mu bar ? - Ndi musua kuenza tshinyi mu kalasa ? - John udi musua kuakula muakulu kayi mu Centre ? - udi musua kuja Reggae penyi ? udi musua kuakula ne nganyi ? a) Substitution simple ndi musua kudia ndi musua kunua 14 2. 3. 4. 5. 6. kulala kunaya kuja kudia kulonga kulongesha - ndi ndi ndi ndi ndi ndi musua musua musua musua musua musua kulala kunaya kuja kudia kulong,a kulongesha b) Substitution complexe ndi musua kulonga Tshiluba ndi musua kuakula Tshiluba 4di musua kuakula Tshiluba 1. 2. 3. 4. udi Francais Ndi kulonga 5. Ai 6. kulongesha 7. Tshiluba mu Centre - - udi udi ndi ndi udi musua musua musua musua musua kuakula kuakula kuakula kulon a kulonga Tshiluba Fran ais rancais Francais Francais udi musua kulowsha Francais udi musua kulongesha Tshiluba mu Centre. 68. Posez la quebtion suivante a chaque stagiaire Udi musua kuenza tshinyi ? 24 Hosted for free on livelingua.com 69. Presentez la negation des autres verbes en commencant par la phrase affirmative : - Ndi ndongesha Tshiluba, tshiena ndongesha Swahili to Ndi ngakula Tshiluba, tshiena ngakula Anglais to. - Ndi nnua Kafe, tshiena nnua Primus to. 70. Verifiez la comprehension et travaillez. 71. Demandez aux stagiaires de repondre negativement a ces questions - Udi ulongesha Tshiluba mu Centre anyi ? - Udi wakula Anglais mu kalasa anyi ? - Udi udia Humberger mu Buka,. anyi ? Udi unua Budweiser mu Afrik anyi ? 72. De la mgme maniere que la note 69, presentez kuena - Udi ulonga Tshiluba, kuena 21Fesha Tshiluba to. - Irdiurit=mus mu gUkavu, kuena unua Budweiser to. - Udi uja Reggae, kuena uja Disco to. 73. Verifiez la comprehension et travaillez. 74. Demandez aux stagiaires de vous poser et de se poser les questions de ce genre Ndi ndonga swahili anyi ? - Ndi ngakula Espagnol mu Centre anyi 9 - Ndi nnua Budweiser mu Zalre anyi 9 - etc. N.B. : Repondre.n&gatirement. 75, Prtieentez - John adi wakula Francais mu Centre, kena wakula Anglais to - Musambi udi ulongesha Kikou, kena ulongesha Tshiluba to. - Mike adi ulonga Tshiluba, kena ulon;a Lingala to. 76. Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 25 D.II 22. 77. Les stagiaires vous posent et se posent ce genre de questions - Mike adi alonga Tshiluba anyi? Musambi udi alongesha Tshiluba anyi ? - John udi wAkula Anglais mu Contre anyi ? 78. En vous servant du nom d'un autre formateurt presentez, par opposition, la forme negative x ne mew, tudi balongeshi katuena balongi to. 79. Verifiez la comprehension et travaillez katuena %o par cet exercice de repetition - Balongi Katuena balongi to - Bena Zaire - Katuena bena Zaire to. - Mu Kinshasa - Katuena mu Kinshasa to. - Balongeshi Katuena balongeshi to - Bantu bakaji bakaji to - Bantu baluma baluma to. 80. Posez ces questions aux stagiaires Katuena bantu Katuena bantu x ne wewat nudi balongeshi anyi ? ne wewal nudi bena Fiance anyi ? - z ne wewa, nudi mu ville anyi ? 81. Posez la question Les stagiaires repondent par katuena... to et enchainez par Nudi bena Zaire anyi ? Ah, kanuena bena Zaire %II nudi bena Pmerika. Verifiez la comprehension et travaillez en montrant comment le pluriel de cette classe se forme : le mu- est remplace par ba- 82. Pratiquez kanuena ... to en demandant aux stagiaires de repondre a ces questions : Mulongi balongi Muena - bena Mulongeshi balongeshi Tudi balongi anyi ? Tudi mu ville anyi ? Tudi bena Amerika anyi ? Les stagiaires se posent lee m8mes questions. 83 Presentez les phrases 26 - Tshiteya ne Kabongo kabena Hostedi fortot free on livelingua.com alo loci tom, badi balongelhi. D.II 84. 23. Drills - a) Transformation Badi balongi - Kabena balongi to 1. Badi bena Zaire 2, 3. 4. 5. 6. Badi Badi Badi Badi Badi balongeshi mu Centre - mu A,frika - balongi bena France Kabena Kabena Kabena Kabena Kabena Kabena bona Zaire to balongeshi to mu Centre to mu Afrika to balongi to bona Fry.nce to b) Transformation Nudi balongi - Kanuena balongi to Tudi balongeshi- Katuena balongeshi to 1. 2. 3. 4. 5. 6. Nudi Badi Tudi Badi Badi Nudi bena Amerika mu kalasa mu Centre bena France balongeshi balongi Kanuena bena Amerika to Kabena mu kalasa to Katuena mu Centre to Kabena bena France to Kabena balongeshi to Kanuena balongi to - 85. Les stagiaires se posent les questions avec les 3 personnes du pluriel pour pratiquerla negation . R. B. A. B. A. B. 86. Avec le nom d'un autre formateur et en vous indiquant, presentez : ...... Verifiez la comprehension et travaillez. 87. Mettez-vous a la place d'un stagiaire et presentez Dr}1. de subatitl ion 88. : Tudi bena Zaire anyi : Kanuena bena Zaire to. Badi bena are anyi ? : Kabena bena Zaire to. : Nudi mu ville anyi : Katuena mu villa to Tudi tulon-esha Tshiluba. Tudi tulon Tshiluba oomplexo Tudi tulongesha Tshiluba Tudi tulonga Tshiluba TUdi +ulonga Francais Tuakula 2. Augjaaa_uILIa_Tsliba 3. 4. 5. 6. 89 Tulonfesha Tulonga Tshiluba ne Francais Tuakula - Tudi Tudi Tudi Tudi Tudi Tudi tuakula Francais tuakula An lais ne Tshiluba tulongesha nglais ne 'shiluba tulonga Anglais ne Tshiluba tulonga Ts11121111LjajfzImaa tuakula Tshiluba ne Francais --.----- En vous indiquant, dites et en indiquant les stagiaires par un signe englobant route la classe, presentez Ndi ndongosha Tshiluba 27 112J1.1116222121121.ta Hosted for free on livelingua.com D.II 24. 90. Verifiez la comprehension et travaillez. 91. Drill - Substitution complexe Nudi nulonga Tshiluba Nudi nulonga Francais Nudi nulongesha Francais 1. Nuakula 2, Anglais 3. Tshiluba - 4. 1.1410/ - 5. Tshiluba ne Francais 6. Nulongesha - Nudi Nudi Nudi Nudi Nudi nuakula nuakula nuakula nulonga nulonga Francais anglais Tshiluba Tshiluba Tshiluba no Fran ais Nudi allaaaEta shiluba ne rancais 92. Posez les questions suivantes aux stagiaires - Nudi nulonga. Francais ne Tshiluba anyi ? - Tudi tuakula Tshiluba any; ? - Nudi nulonga Tshiluba ne Francais anyi ? - Tudi tulongesha tshinyi ? - Nudi nuakula Anglais anyi ? 93. En vous servant des noms des stagiaires qui apprennent le swahili p.ex. presentez tari9211121L221212iaEctiLU 94. En vous servant des noms des personnes qui etudient/enseignent/parlent une mgme langue posez les questions suivantes : 10 000 ne 000 badi Tshiluba anyi ? 2. ... ne badi swahili anyi ? 3. ne badi lingala anyi ? 4. 0440 no ... badi anglais anyi ? 5. ... ne badi Kikonao anyi ? 6. balonga bakula balongesha bakula balonga ... no cope badi balongesha Francais anyi ? Drill de substitution comploxe Testing : Nudi..., badi tudi tulonga Tshiluba badi balonga Tshiluba 1. 2. 3. 4. Nudi Francais Nuakula Tudi Nudi Nudi Nudi Tudi nalcaga nulonga nuakula tuakula Tshiluba Trancais YralAala Francais 28 Hosted for free on livelingua.com D.II Anglais Tulongesha Badi Bakula 9. Tshiluba 5. 6. 7. 8. _ - 25. Tudi tuakula iinglais Tudi tulongesha E.nglais Badi balongesha Anglais Badi bakula Anglais Badi bakula Tshiluha 96. A partir du tableau ci-dessous, un stagiaire pose la question et designe celui qui doit repondre a sa question. Si les stagiaires n'epuisent X a toutes les possibilites de questions, le formateur les lour pose. ndi udi udi tudi nudi badi Kuakula Kuenza Kulonga Kulongesha Kulala Kuja Kudia Kunaya Kalaea Zaire Bukavu Centre anyi ? tshinyi ? penyi ? nganyi ? Tshiluoa Frangais swahili KikonEo mu Mulong5,shi/ Balongcshi 97. Les stagiaires pratiquent en repondant aux questions suivantes - Nudi nulonga swahili anyi ? - Nudi nulongesha Tshiluba anyi ? ne badi balongesha Tshiluba anyi ? Tudi (... ne ...) tulongesha swahili any4 ? - Tudi tuakula Espagnol anyi ? - Nudi nulala mu kalasa anyi ? -.Nudi nudia mu villa anyi ? Tudi tulonga Tshiluba ne Kisanga anyi ? - Rukabuza ne Kisanga badi bakula Tshiluba anyi ? Balongi badi bLnaya mu kalasa anyi ? 98. Par opposition, presentez x nc mema, tudi tulongesha Tshiluba, katuena tulongesha Swahili to. 99. Verifiez la comprehension et travaillez. 100. Demandez aux stagiaires de reemployer Katuena to ... to. II/ 101. Toujours par opposition, presentez 29 _y_ ne wewe nudi nunua Primus, kanuena nunua Budweiser mu Hosted Bukavu to.for free on livelingua.com D.II 26. 102. Verifiez la comprehension et travaillez. 103. Re-emploi de Kanuena nu ... to par les stagiaires. 104. De la mgme maniere qu'a la note 101, presentez Kabena ba ... to. 105. Apres un modele, demandez aux stagilres de se poser des questions exigeant la reponse negative Kabena ba ... to. 106. Faites faire la pratique pour re-employer Kabena ba ... to Kanuena nu ... to et Katuena to ... to. NOTE SUR PRESENT,,TION DU DIk%LOGUE/DE LA MaRR-TION. 1. Demandez aux stagiaires qui presentent un dialogue (une narration) de lire au moins deux fois son (leur) texte a haute voix. Les autres membres de la classe ecoutent. 2. Le(s) stagiaire(s) fait (font) la dramatisation avec cu sans texte en main. Les autres stagiaires et vous-mgme, prenoz notes des fautes. 3. Corrigez avant de passer a la deuxieme presentation du recit ou dialogue, toutes les fautes prelevees. 4. Demandez-lui (leur) de faire une deuxieme presentation qui sera de moins en moins entre-coupee par des petites corrections faites par vous-meme. 5. Jeu de questions : a) Le(s) stagiaire(s) qui a (ont) joue pose(nt) des questions aux autres membres de la classe. b) Les autres membres de la classe posent des questions A l'acteur Its peuvent vous les poser aussi. (aux acteurs). c) Corrigez toutes les fautes (intonation, grammaire...) commises au courts deg 4tapeta, a) et b) et si possible, posez -lour des questions en vue d'exploiter certaines structures. 30 Hosted for free on livelingua.com DILONGESH;. DIS4LTU 27. 1. Posez les questions suivantes aux stagiaires Udi wenza Udi musua Udi musua - Udi musua Ndi musua Udi musua anyi ? 2. Dites ndi musua kuakula Tshiluba et avec un geste d'ensemble, presentez tshinyi mu Centre kulonga Tshiluba anyi? kuenza tshinyi ? kuakula Fspagnol anyi? kulala mu kalasa anyi ? kulongesha swahili Tudi basua kuakula Tshiluba Travaillez. En designant la classe presentez Nudi basua kuakula Tshiluba Travaillez. En vous servant des noms des stagiaires qui apprennent une autre langue, presentez Badi basua kuakula swahili. Travaillez. 3. Drill de substitution complexe tudi basua kunaya tudi basua kulonga nudi basua kulonga 1. Badi Kuakula 3. Kulongesha Tshiluba 4, Nudi 5. Kudia 6. TOM 7. Tudi 8, Kunaya 9, Kunua - Badi Badi Badi Nudi Nudi Nudi Tudi Audi Tudi basua basua basua basua basua basua basua basua basua 4. Posez les questions suivantes aux stagiaires kulonga kuakula kulongesha tshiluba kulongesha Tshiluba kudia kulala kulala kunaya kunua Nudi basua Nudi basua - Tudi basua anyi ? Kisanga ne kulongesha - Nudi basua Demandez aux stagiaires de se poser les questions et d'y repondre affirmativement. 5. Posez les Questions suivantes 31 kulonga tshiluba anyi? kuakula tshiluba anyi? kulongesha tshiluba Itbizeye badi basua swahili anyi ? kuenza tshinyi ? Nudi basua kuakula muakulu kayi mu Centre - .gudi basua kulonga Tshiluba penyi ? Nudi basua kuakula Anglais mu kalasa any i ? Hosted for free on livelingua.com D.III 28, N.B. : Si les stagiaires n'arrivent pas a trouver la forme negative correcte, dites Kanuena basua kuakula Anglais mu kalasa to. revenez a la meme question et travaillez la reponse .. Katuena basua kuakula Anglais mu kalasa to. 6. Citez les noms de deux ou trois stagiaires d'une classe de swahili par exemple et dites x ne y badi basua kulonga Tshiluba anyi ? 7. Verifiez la comprehension et travaillez la reponse Kabena basua kulonga Tshiluba to. N.B. : Au besoin, ecrire la conjugaison des 3 personnes du pluriel du verbe kusua + infinitif au tableau Katuena basua ku Kanuena basua ku to to Ttabena basua ku ... to Drill de transformation : 8. tudi basua kuja katuena basua kuja to 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Nudi Badi Tudi Badi Nudi Tudi Badi Nudi Tudi basua basua basua basua basua basua basua basua basua kulongesha Anglais kunaya mu kalasa kuakula Espagnol kudia kulala kunua kulonga kunaya kudia 9. Demandez aux stagiaires de se poser des questions et d'y repondre salon le modele suivant 10. Presentez et expliquez Kanuena basua kulongesha Anglais Kabena basua kunaya mu kalasa to Katuena basua kuakula Espagnol to. Kabena basua kudia to. Kanuena basua kulala to. Katuena basua kunua to. Kabena basua kulonga to. Kanuena basua kunaya to. Katuena basua kudia to. A. Nudi basua kuakula Anglais mu Centre anyi ? B. Katuena basua kuakula knglais mu Centre too - Ndi musua ku a mu tshidiilu - Ndi musuElluya mu tshibambalu - Ndi musua kuya mu villa 11. Verifiez la comprehension et travaillez la structure kusua kuya. 32 Hosted for free on livelingua.com D.III 29 12. Presentez cette serie des phrases Ndi musua kunua Primus, ndi aaMH-12r° Udi musua kudia, udi uya mu tshidiilu Udi musua kulala, udi uya mu tshibambalu 13. Verifiez la comprehension et travaillez la conjugaison de cum' au singulier - Ndi nya mu ... tilL101211 0. Udi aja mu ... 14. Presentez la phrase Ndi n a mu ville m indieu Verifiez la comprehension et travaillez. 15. Ecrivez le verbe kusomba au tableau et, avec une demonstration, Presentez Ndi nsomba Verifiez la comprehension. N.B. : Au besoin, signifiez aux stagiaires que le verbe kusomba a d'autres sent. 16. Mettez un stagiaire debout et posez-lui la question Le stagiaire repond Udi musua kusomba anyi ? Eyowa, ndi musua kusomba. 17. En'l'invitant a s'asseoir, presentez Sombaku. Verifiez la comprehension et travaillez. 18. Ecrivez les infi.litifs des verbes connus au tableau, montrez la formation de l'imperatif et exploitez. Exemple : F. S. F. Si. S2. Sl. Udi musua kunua Primus anyi ? Eyowa, ndi musua kunua Primus. Nuaku. Udi musua: kudia anyi Eyowa, ndi musua kudia. diaku etc. 19. Sortez de la classe et rentrez en disant Ndi mbuela mu kalasa Verifiez la comprehension et travaillez. 33 Hosted for free on livelingua.com D.III 20 30. Un stagiaire st met a la porte de la classe et posez-lui la question Udi musua kubuela mu kalasa anyi ? Eyowa, ndi musua kubuela Buelaku Le stagiaire repond Alors, dites . Travaillez. 2 1. Demandez a deux stagiaires de se mettre a la porte de la classe, et posezleur la question .............. Its repondent Dites alors Nudi basua kubucla anyi ? Eyowa, tudi basua kubuela. Buelui. Verifiez la comprehension et travaillez. 22. Ecrivez lee infinitifs des verbes connus au tableau, montrez la formation de l'imperatif pluriel et exploitez. Exemple ....... F. : Nudi basua ? S. : Eyowal tudi basua F. : Sl. ? 82. : ------? Sl. : - 23. Jouez cette saynette avec un stagiaire F. S. F. S. F. t Paul moyo : Ee moyo Tembue : Malu kayi ? Malu bimpal amu wewe. Ndi bimpa. Udi musua kumona mamu anyi ? S. : Eyowa, ndi musua kumona mamueoa. F. : Eel tuyaku. F. Konkonko 1 Mamu Nnganyi ? F. ': Mmeme Tembue M. : Buulaku. 24. Toujours dans le contexte de cette saynettel designez un stagiaire en le presentant a la classe au au stagiaire qui joue la mere et dites Eu mFaul. Verifiez la comprehension et travaillez. Demandez aux stagiaires de se presenter mutuellement. 25. En vous adressant a un stagiairel presentez celui qui est a cote de lui en disant Verifiez la comprehension en demandant aux stagiaires de .presenter un autre stagiaire en utilisant la forme forme "au" Au nSteve Hosted for free on livelingua.com 34 D.III 31. 26. Mettez un stagiaire loin de vous et des autres stagiaires et presentez-le en dissnt Wawa mMark. Verifiez la comprehension et travaillez. 27. Drill de substituticn complexe eu mPaul eu *lark au mMark 1. 2. 5. 4. 5. 6. 7. 8. Steve Karen Wawa Margot eu Paul an Mark - au nSteve au nKaren Wawa nKaren Wawa mMargot eu mMargot eu mPaul an mPaul au mMark 28. * Dites un nom d'un stagiaire et designez un autre stagiaire pour qu'il le presente avec la forme approprie du demosistratif. Exemple : F. Andre St. : Wawa ngAndre. 29. Presentez les questions el1211.--IrsELL" ? at nnganyi ? wawa nnganyi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 30. Demandez aux stagiaires de se poser ces in Ines questions, d'y repondre et de continuer la presentation selon ce modele 41 : Eu nnganyi ? B. : Eu nSteve'lldi muena mnerika adi mu are mpindieu, adi illonga Tshiluba. 31. En prenant un stagiaire par l'epaule, presentez les structures - Paul adi mulunda wanyi x udi rnuloti eslg udi mulongi wanyi. - Verifiez la comprehension et travaillez. 32. Presentez ces phrases x adi mulunda wanyi, udi mulunda weba. Verifiez la comprehension de weba et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 35 D.III 32. 33. De la mgme maniere qu'a la note 32, presentez x Udi mulunda wanyi - ....L. Udi mulunda weba z Udi mulunda wenda Verifiez la comprehension de wenda et travaillez 34. Posez cos questions aux stagiaires .... - x adi mulunda weba anyi ? --*Ndi mulunda weba anyi ? - Mulunda weba nnganyi ? - Udi mulunda wanyi anyi ? - y Udi mulunda wenda anyi ? Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 35. En vous servant d'un diagramme sociologique ou d'une photo de famille, prosentez progressivement Eu mPaul. Paul Udi tats ; ildi tatuenda wa Tom EumMaxM Marie Udi mamu ; Udi mamuenda wa Tom Paul udi, ba enda wa Marie Marie il.di muka'a Paul EnThini---n.Tom Udi muana wa Paul ne Marie Paul ne Marie badi baledi ba Tom. N.B. : La famille sera traitee en detail ulterieurement. 36. Donnez a chaque stagiaire une photo d'une famille (sa propre famille) i a) chaque stagiaire presente sa famille b) les stagiaires s'echangent lee photos pour une presentation A la 3eme personne du singulier c) une presentation a la 2eme personne. 37. Sortez de la classo avec un stagiaire et posez-lui la question Udi musua kubuela mu kalasa anyi ? Eyowa, ndi musua kubuola. Tubuelaku Il repond Dites alors Verifiez la comprehension et travaillez. 38. Ecrivez les infinitifs des verbes connus au tableau et montrez la formation de l'imperatif pluriel a l'adresse d'une personne . F. : Udi musua kuya mu ville Hosted for free on livelingua.com 36 mpindieu anyi ? D.III 33. S. F. S1. S2. Si. Eyowas ndi musua kuya. Tuyaku. : : : : : 39. Montrez une bouteille de Primus aux stagiaires et demandez-leur Its repondent Dites alors Nudi basua kunua anyi ? Eyowal tudi basua kunua. Tunuayi. 40. Montrez la formation de l'imperatif pluriel a l'adresse de 2 ou plusieurs personnel et faites faire l'exercice suivant : Nudi basua kulonga Tshiluba anyi ? S. : Eyowa* tudi basua kulonga Tshiluba F. : Tulongayi. F. S1. S2. : : S1. 41. Faites une dramatisation de la visite pour presenter un stagiaire a votre mere F. S. F. S. P. : : : : S. : F. : Mamu : F. : M. F & S M. : F. : Paul moyo Ea moyo Tembue Malu kayi ? Malu mimpas amu wawa ? Ndi bimpa. Udi musua kuya kumona mamu anyi ? Eyowas ndi musua kuya kumona mamueba. Bidi bimpa. Tuyaku (Konkonko) Nnganyi au ? Mmema Tembue Buelayi 1 Betu abu 1 Betu 1 Sombayi 1 Mamus eu mPaul. Paul udi mulunda wanyis adi muena Amerika ; adi mulongeshi wa Anglais. Mpindieus Tshiluba mu Centre. N.B. : Expliquez lee mots et expressions difficles de la saynette. 42. Demandez aux stagiaires de jouer cette saynette sans votre participation. 37 Hosted for free on livelingua.com D.III 43. En vous servant d'image ou des objets reels, presentez et travaillez ces mots dans ces contextes 34. bidia, matawba, bibota, tumbela Ndi ndia oidia ne matamba Ndi musua kuaia bibota ne tumbela Tudi basua kudia bibota ne tumbela Tudi basua kudia bidia ne matamba 44. En vous servant du nom de l'infirmier ou Docteur du Centre,presentez x Udi munganga wetu Expliquez wetu par un geste d'ensemble et travaillez. Profitez-en pour presenter et travaillez wenu, wabo. Ecrivez wetas wenu, wabo au tableau ou utilieez le tableau de feutre x Udi mulongeshi wenu LUdi mulonEeshi wabo 45. Posez ces questions auxcstagiaires Kapanga Udi mulongeshi wenu anyi ? Mulongee'.i wenu nnganyi 7 - Udi mulunda wabo anyi ? - x Udi munganga wetu anyi ? ndi mulongeshi wenu anyi ? Mulunda wabo nnganyi ? - Munganga wetu Udi penyi 7 Mulongeshi wenu Udi mu tshidiillz anyi ? Mulongeshi wabo Udi wenza President wenu diva dienda nnganyi ? 46. Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions et d'y repondre. 47. En vous servant des materiels didactiques (l'eau, biere, cigarettes), presentez et travaillez-les dans ces contextes 48. Posez ces questions Mayis maluvus makanya. Ndi nnua mayi mu tshidiilu. Ndi nnua makanya mu kalasa Ndi nnua maluvu mu bar. Balongi basua kunua maluvu Tudi tunua mayi mu tshidiilu. Udi unua makanya mu tshidiilu. - Udi unua mayi anyi ? Balongi badi basua kunua maluvu anyi 7 Udi nnua makanya mu kalasa anyi? - Tudi tunua maluvu mu bar anyi ? Ndi ngensa tshinyi ? 38 Hosted for free on livelingua.com D.III 35. - Udi unua tshinyi ? - Balongi badi basua kuenza 49. Les stagiaires se posent es mgmes questions (48) et y repondent librement. 50. Revenez au dialogue de la visite F. : M. : F. t M. ; F. .): M. t F. M. M. F. : : : : F. M. S. M. : : : Konkonko Nnganyi au ? Mmena, Tembue Betu abu I Betu Buelayi,sombayi. Mamu, udi basua kudia bidia matamLa. Ee, bidi bimpa ; vuayi nudia. Nudi basa kunua tshinyi ? Tudi basua kunua maluvu. Eel nuayi ? Tuasakidila Tuasanka Mamu washala bimpa. Waya bimpe. /414.1:Expliquez les mots difficiles. , 51. Les stagiaires jouent la -aynette et sechangent les roles. 52. Isolez 2 stagiaires. Its se mettent a c8te de VOW et loin du reste de la classe. Presentez-les an reste de la classe en disant : Aba dKaren ne Joy Verifiez la comprehension et travaillez. 53. Vous adressant a un stagiaire, presentez-lui 2 autres a ses o8tes Abu nKaren ne Joy Verifiez la comprehension et travaillez. 54. Indiquant 2 stagiaires loin de vous et du reste de la classel presentez Baba nKa Verifiez la comprehension et travaillez, 39 Hosted for free on livelingua.com D.III 36. Drill de substitution complexe 55. : aba mPaul ne John aba nJulie ne Karen abu nJulie ne Karen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Steve ne Tom Karen ne Joy Taba Tshitexa ne Bukasa aba abu Mulowayine Tembue baba Kapinga ne Kapanga abu nSteve no Tom - abu Itauralalax baba nKaren ne Joy baba nTshiteya ne Bukasa aba nTshiteya ne Joy abu nTshiteya ne Bukasa abu mMulowayi ne Tembue baba mMulowayi ne Tembue baba nKapinga ne Kapanga 56.Presentez et travaillez Aba mbanganyi ? 57. Sollicitez la question aba mbanganyi ? et repondez-y Aba nSteve ne Joy Abu nKaren ne Paul Baba Mbrenda ne Kristie. 58. Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions et d'y repondre. (abal abus baba mbanganyi). EXERCICE geprenez l'exercice 2° de la premiere lecon. Cette foie -ai le formateur doit avoir come but la revision de toutes les structures vues dans les 3 premieres lecons. Hosted for free on livelingua.com 40 37. DILONGESHA DINAYI 1. Posez les questions suivantes en designant ch&que fois le (les) stagiaire (s) devant etre presente(s) - Eu nnganyi ? - Au nnganyi ? Wawa nnganyi ? - Baba mbanganyi ? - Abu mbanganyi ? Alba mbanganyi ? Demandez aux stagiaires de se poser les memes questions. 2. Presentez la structure Ndi musua kusoe,a pa nkuasa. Verifiez la comprehension et travaillez. 3. Posez la question Udi musua kusomba pa nkuasa any t? 4. Presentez la structure en vous servant dune carte ou d'un croquis Ndi musua kusomba mu ZaireiBmkarle Verifiez la comprehension et travaillez. 5. Demandez aux stagiaires de conjuguer le verbe kusomba a touter les personnes en se servant du tableau ci-dessous : nei udi udi tudi nudi badi kusomba mu Afrika Zaire Bukavu Centre N.B. : Expliquez aux stagiaires qu'il est possible de dire ou Ndi nsomba mu Kivu Ndi musomba mx Kivu 6. Posez ces questions aux stagiaires udi usomba penyi ? nusomba mu Centre anyi ? nu ii basua kusomba mu Zaire a*Yi? Reagan udi usomba mx Afrika 7. Les stagiaires se posent les memes questions. Montrez un limre ou une lettre et presentez Travaillez LilhaaLia. Hosted for free on livelingua.com 41 38. D.IV 9. Avec mimiques, presentez Ndi mfunda mukanda Verifiez la comprehension et travaillez. 10. En ecrivant au tableau, presentez . Ndi mfunda ku tshibasa Verifiez la comprehension et travaillez. 11. Posez ces questions aux stagiaires Udi ufunda Ndi mfunda - Udi ufunda - Mu Centre, kufunda ku 12. Avec mimiques, presentez mu kaye anyi ? ku tshibasa anyi ? mukanda anyi ? balongeshi badi banua tshibasa anyi ? Ndi mbala mukanda Verifiez la comprehension et travaillez. 13. Ecrivez la date du jour au tableau et presentez . Lelu, ndi mu kalasa Verifiez la comprehension de lelu travaillez la structure. 14. Exercice de repetition F. : ndi nya mu kalasa St. Lelu ndi nya mu kalasa - udi ubuela mu kalasa udi alonga Tshiluba ndi mfunda mukanda udi ulongesha Tshiluba badi banua maluvu nudi nunaya Ping-Pong - ndi ngakula Tshiluba ndi musua kubala mukanda - Lelu, Lelui Lelu, Lelu, Lelu, Lelu, Lelu, Lelui ndi ubuela mu kalasa udi alonga Tshiluba ndi mfunda mukanda udi ulongesha Tshiluba badi banua maluvu nudi nunaya Ping-Pong ndi ngakula Tshiluba ndi musua kubala mukanda 15. Donnez les modeles et demandez aux siagiaires de se poser les questions; 1...,:ployez les autres mots interroga- tils vus Lelui udi wenza tshinyi ? Lelu, udi musua kuenza tshinyi ? - Lelu, udi aya mu bar anyi ? 16. Ecrivez la date du jour et celle d'hier, presentez Lelu ndi mu kalasa Malaba mvua mu kalasa Hosted for free on livelingua.com 42 D.IV 39. 17. Introduisez l'expression ku mayi en vous servant d'un croquis representant le lac Kivu, presentez Verifies la comprehension et travaillez. Malaba, mvua ku mayi. 18. Hettez ce schema au tableau pour expliquer la formation du passe nuatunuba- - vua present passe. Reprenez la structure malaba, mvua ku mayi et demandez aux stagiaires de continuer avec les autres personnes. 19. Posez les questions aux stagiaires (raponses affirmatives ) : - malaba, uvua penyi ? - malaba tuvua mu kalasa anyi malaba, nuvua mu Bar anyi ? - malaba, x, uvua penyi - malaba, mvua mu Centre anyi ? - malaba, ne y bavua mu tshisalu anyi ? N.B. : expliquez tshisalu 20. Presentez en vous servant du dessin malaba, mu dinda mvua mu kalasa Travaillez. 21. Mettez un point d'interrogation au tableau et presentez la question uvua mu kalasa diba kayi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 22 Drill de substitution complexe malaba, mu dinda mvua mu kalasa malaba, mu dinda,uvua mu kalasa 1. 2. 3. 4. TUVUL Tshidiilu Bavua Centre 5. Nu, vua 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Tshidiilu Tshibambalu uvua uvua Ville mvua Kalasa - malaba, malaba, malaba, malaba, malaba, malaba, mu mu mu mu mu mu dinda dinda dinda dinda dinda dinda tuvua mu kalasa tuvua mu Tshidiilu bavua mu Tshidiilu bavua mu Centre nuvua mu Centre nuvua mu Tshidiilu malaba, mu dinda nil?) AMU Tshibambalu malaba, mu dinda ivua mu Tshibambalu malaba, mu dinda uvua mu Tshidiilu malaba, mu dinda uvua mu villa malaba, mu dinda mvua malaba, mu dinda mvua Or- kalasa. mu = Hosted for free on livelingua.com 43 D.IV 40. 23. De la mgme maniere (20) presentez la structure Malaba, mvua ku mayi Verifiez la comprehension et travaillez. 24. Exercice de repetition. malaba, mu dilolo mvua mu kalasa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. uvua mu tshidiilu tuvua mu villa bavua mu Centre nuvua mu tshidiilu uvua mu tshibambalu tuvua mu kalasa mvua mu bar uvua mu tshidiilu 9. mvua ku ,mayi malaba, malaba, malabal malaba, malaba, malaba, malaba, - iu dilolo u-uo tshidiilu ral dilolo tuvua mu villa mu dilolo bavur, mu Centre mu dilulo nuvua tshidiilu mu dilolo avua mu tshibambalu mu dilolo tuvua mu kalasa mu dilolo rnvun ru bar malaba, mu dilolo 1:7/u;, mu tshidiilu malabal mu dilolo r:vua ku mayi. 25. Posez les questions et demandez aux stagiaires de se ler poser - nuvun ru :calasa malaba mu dinria malabal mu dilolo uvua penyi malab-A, f.:11 dilolo nuvua mu kalasa anyi malabal mu dilolo bavua mu Centre anyi ? - malaba, mu diloloku mayi anyi nuvua mu kalasa diba kayi ? 16. A l'aide d'un dessin presentez malaba bufuku mvua mu bar Verifiez la comprehension et travaillez. 27. Posez les questions suivantes aux stagiaires '53. - Malaba bufuku uvua penyi ? Malaba bufuku uvua mu bar anyi? - r:slaba bufuku uvua mu tshibambalu anyi ? Drill de repetition mvua mu Centre tuvua mu villa kaalsluatai uvua mu bar bavua mu kalasa nuvua mu tshidiilu malaba malaba malaba malaba malaba malaba '0. Reprenez la question diba kayi et posez les questions suivantes aux stagiaires . bufuku bufuku bufuku bufuku bufuku bufuku mvua mu Centre tuvua mu villa uvua ku mayi uvua mu burr bavua mu kalasa nuvua mu tshidiilu udi uya mu kalasa dike kayi ? Hosted for free on livelingua.com . 44 D.IV - udi uya mu tshidiilu diba kayi ? ndi nya mu bar diba kayi ? N.B. : Exigez des reponses avec - mu dinda - mu midi - mu dilolo butuku 30. Demandez aux stagiaires de se poser 138 mgmes questions. 31. a) Ecrivez le verbe kulongesha au tableau et presentez OOOOOOOOOO ...... b) Ecrivez le verbe kulonga et en designant les stagiaires, Presentez les structures Malaba uvua mulon esha Tshiluba - Malaba uvua mulonga Tshiluba - Malaba uvua mulonga Tshiluba c) Travaillez successivement ces trois structures. '2, a) Ecrivez le verbe kuerza au tableau et posez les questions suivantes aux stagiaires Malaba uvua muenza tshinyi ? - Malaba uvua muenza tshinyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. Presentez les structures ..- - Malaba tuvua balongesha Tshiluba Malaba nuvua balonga Tshiluba - Malaba bavua balon a swahili Presentez les phrases Malaba mvua muya kusumba tshikaka. - Malaba uvua_muya kusumba tshikaka ne tshibota Expliquez tshikaka_, tshibota et kusumba. r- mvua uvua uvua tuvua nuvua bavua kuya kuangata kulomba kudia kubala 5. Presentez ces phrases tumbela mukanda passe port bibota tshikaka mu dinda mu dilolo mu midi bufuku Mulowa i Udi Usomba mu Bukavu Malaba ; uamia0221121911x1. Expliquez mua et verifiez la la copprehension. 45 Hosted for free on livelingua.com D.IV 42. Drill de repetition Malaba muvua mudia Malaba uvua mum Malaba tuvua badia Malaba Steve uvua Malaba bavua baya Malaba nuvua bam - malaba malaba malaba Malaba malaba malaba mvua mudia mua Tembue uvua muya mua Tembue tuvua badia mua Tembue Steve uvua mua Tembue bavua baya mua Tembue nuvua baya mua Tebue 37. Presentez, ensuite ecrivez au tableau Malaba mvua muya mua Kabongo, mvua mudia momu. Verifiez la comprehension de momu et travaillez. 48. A partir de ce modele demandez aux stagiaires de construire des phrases en utilisant momu Mvua muya mu Bodega ne mvua mudia momu. Tuvua baya mu villa. tuvua basumba momu bibota. Mvua mudia mua Kabongo, mvu mutatamomu Uvua usomba mua Steve, uvua uotta .9 momu. Drill de transformation Tuvua baya mu villa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. badi basomba mu Kadutu badi mu kalasa nudi nuya mu villa nudi nulala mua Willet tudi tuja mu bar udi udia mua Tshiteya ndi nya mu kalasa udi mu Centre udi usomba mua Paul tudi tuya mua Kabemba Tuvua baya momu badi basomba momu.. badi momu nudi nuya momu nudi nulala momu tudi tuja momu udi udia momu ndi nya momu udi momu udi usomba momu Tudi tuya momu. "O. En donnant un livre a un stagiaire, dites Ndi mpesha Steve mukanda Verifiez is comprehension et travaillez. 1. Ecrivez l'infinitif huesha au tableau, montrez la formation de l'imperatif regulier precede du pronom complement d'objet indirect Mpesha Expliquez par un geste de demande et dites Mpeshaku mukanda Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 46 D.IV 43. 42. Les stagiaires sladressent lee une aux autres pour demander l'un ou l'autre objet connu. 43. Pendant qu'un stagiaire x demande un objet a un autre presentez x Udi ulomba y mukanda. Verifiez la comprehension et travaillez. 44. Posez ces questions aux stagiaires 45. Udi ulomba tshinyi ? Udi upeshl x tshinyi ? - Charles Udi Upesha balongi makuta anyi ? - Uvua mulomba y kaye anyi ? - Nuvua bapesha Charles passeports anyi ? Drill de transformation a. Ndi mpesha Steve mukanda 1. 2. 3. 4. 5. mvua mupesha Steve mukanda udi upesha Steve mukanda xiyua mupesha Stevc mukanda Udi upesha Steve mukanda - Uvua mupesha Steve mukanda tudi tupesha Steve mukanda tuvua bapesha Steve mukanda nudi nupesha Steve mukanda - nuvua bapesha Steve mukanda badi bapesha Steve mukanda - bavua bapesha Steve mukanda b. ndi ndomba John mukanda - mvua mulomba John mukanda 1. 2. 3. 4. 5. udi ulomba John mukanda Udi ulomba John mukanda tudi tulonba John Mukanda nudi nulomba John mukanda badi b omba John mukanda uvua mulomba John mukanda Unia mulomba John mukanda tuvua balomba John mukanda tuvua balomba John mukanda bavua balomba John mukanda 46. Remettez aux stagiaires un certain nombre d'objets dont le vocabulaire est connu, demandez.leur de pratiquer la structure suivie de apres qu'ils aient vu un modele. 47. Avec gestes sollicitant un stagiaire a donner un livre a un autre, prsentcz f Mpeshaku Kuataku I Mupeshaku mukanda. Verifiez la comprehension et travaillez. A. Ecrivez au tableau kuakicala et presentez avec un geste d'accueil la ports de la classe Verifiez la comprehension et travaillez. Ndi ngakidila Steve. Hosted for free on livelingua.com 47 D.IV 44. 49. Demandez aux stagiaires de conjuguer kuakidila au passe a toutes les personnes. 50. Presentez, ensuite ecrivez au tableau Soulignez avec une craie de couleur le 2eme mu et montrez qu'il remplace Steve. Malaba mvua muakidila Ste, Malaba mvua mumuakidila. .1011111; Verifiez la comprehension et travaillez. 51. Drill de transformation Malaba uvua muakidila Paul - Malaba uvua mumuadikila 1. 2. 3. 4. 5. 6. Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba bavua bakidila tuvua bakidila uvua muakidila mvua muakidila uvua muakidila nuvua bakidila Susan Andre Karen John Mark Kelsey - - Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba bavua *bamuakidila tuvua bamuakidila uvua mumuakidila mvua mumuakidila uvua mumuakidila nuvua bamuakidila Montrez aux stagiaires que bakidila = oa-akidila a+a= a mais quand l'infixe intervient le 25me a reapparaft ba-mu-akidila (bamuakidila). 52. En vous adressant a un stagiaire introduisez l'infixe -ku Malaba, mvua mukuakidila. Verifiez la comprehension et travaillez. Drill de 53. F. Kuakidila S. : Malaba mvua mukuakidila. 1. 2. 3. 4. 5. Kumona Kupesha Kulomba mukanda Kulongesha Kuakidila - Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba mvua mvua mvua mvua mvua 34. En vous adressant a un stagiaire, introduisez l'infixe -n- mukumona mukupesha mukanda mukulomba mukanda mukulongesha. mukuakidila. Malaba uvua mungakidila. Verifiez la comprehension et montrez aux stagiaires que n+a = ; le -nga- remplace Travaillez. 48 Hosted for free on livelingua.com 45 D.tV 55. Faites ce tableau et expliquez aux stagiaires les transformations de l'infixe -n-. ng n nd 1 - voyelles - 1 m, b, v, p. 56. Exercices d'application a) - kuakidila kuela moyo * kuindila * kuangata b) - kulonsha kulo,:ba c) - kupesha kumona Avec cette serie de verbes, demandez aux stagiaires de pratiquer l'infixe * Expliquez les mots difficiles. 57. Drill de transformation Malaba avua mukuakidila - Malaba uvua mungakidila 1. Malaba bavua bakuakidila 2. Malaba mvua mukuakidila 3. Malaba uvua mukulomba mukanda Malaba Malabo Malaba 4. Malaba bavua bakupesha mukanda - Malaba 5. Malaba mvua mukulongesha Tshiluba- Malaba 6. Malaba mvua mukuakidila Malaba bavua bangakidila uvua mungakidila uvua mundomba mukanda bavua bampesha mukanda uvua mundogesha Tshiluba uvua mungakidila. 58. A pertir de ce tableau, les stagiaires construisent des phrases et se posent des questions ....... Kupesha Kuakidila Kulomba Kulongesha -n. -ku-mu- Mukanda Makanya Mayi Maluvu Tshiluba 59. Mettez au tableau le pluriel des infixes et demandez aux stagiaires de lee utiliser en se referant au tableau note 58 Singulier 49 -n-ku-mu- Pluriel -tu-nu-ba- Hosted for free on livelingua.com j Mal Lelu D.IV 46. 40. Ecrivez au tableau le verbe kutangila et presentez la phrase Ndi ntan ila television En mimant l'etat d'un myope profitezen pour differencier kutangila et kumana. kuya 61. Ecrivez au tableau et expliquez kupingana Presentez Ndi mpingana mu kalasa mu dilolo. Verifiez la comprehension et travaillez. 62. Drill de transformation Ndi nya mu ville mu dilolo 1. 2. 3, 4. udi ,aya mu tshisalu mu dinda tudi tuya ku mayi mu dilolo badi baya mu bar bufuku nudi nuya mu kalasa mu dinda udi uya mu tshidiilu mu dilolo6. ndi nya mu villa mu dilolo - Ndi mingana mu ville mu dilolo udi upingana mu tshisalu mu dinda tudi tupinganaku mayi mu dilolo badi bapingana mu bar bufuku nudi nupingana mu kalasa mu dinda udi upingana mu tshidiilu mu dilolo ndi mpingana mu ville mu dilolo 63. Demandez aux stagiaires de se poser des questions avec le verbe kningana a la forme affirmative au passe. 64. Ecrivez le verbe kuamba au tableau et demandez a un stagiaire de dire moyo et presentez Amba no : moyo En cas de non comprehension, traduisez en francais et expliquez ne par un double point (0 ndi ngamba : (nc) Travaillez. 65. Demandez aux stagiaires de conjuguer le verbe kuamba au present et au passe (toutes les personnes). C, Exercice : monologue/reportage. Un stagiaire raconte une petite his toire of an autre ecoute. Apres le recit, posez la question a celui qui ecoutajt Udi :samba tshimi ? 50 Hosted for free on livelingua.com 47. D.IV StA : Malaba mu dilolo mvua muya ku mayi, mvua ne Tom ; tuvua banaya bimpa bitamba ; tuvua tudia biLota ne tumbela. Form. : au stagiaire B : udi wamba tshinyi ? StB : udi wamba ne malaba mu dilolo tivua no Tom ; bavua banaya bimpa bitamba ; bavua badia bibota no tumbela. 67. Posez la question Le stagiaire repond Enchalnez en disant udi 0arz1a. ten pat ? ndi ndonca tshiluba b a i wa Tshiluba. Verificz la comprehension en posant la question Udi mulongi wa 68. Presentez and ? Malaba mvua mu a kumona mamuenda wa Kayemba Verifiez la comprehension de mamuenda wa 69. Drill de substitution com lexe ndi mulongi wa tshiluba ndi mulongeshi wa tshiluba ndi mulongeshi wa fran_gais 1. 2. 3. 4. Lingala Udi swahili udi 5. Ea1152 6. Mulongi 7. ndi 8. Tshiluba - ndi mulongeshi wa lingala IJA. mulongeshi wa lingala udi udi Tar udi aii ndi mulongeshi mulongeshi mulongeshi mulongi wa mulongi wa mulongi wa 70. Presentez wa swahili wa swahili wa Kikonza Kikongo Kikongo Tshiluba Nudi balagi ba Tshiluba Travaillez. 'i. a) Posez cos questions aux stagiaires - x nc anyi - nudi - ne tudi b) Demandez aux stagiaires de so poser les mgmes questions. Ecrivez au tableau le mot Pashisha et presentez y badi balongi ba swahili ? balongi ba tshiluba anyi ? y badi bang ba Reagan anyi ? balongeshi ba swahili anyi ? malaba mvua muya mu villa pashisha mvua 51 Hosted for free on livelingua.com Eaptinsan2_plu Centre. D.IV 48. 73. a) Exercice : pratique de 22shisha F. : ndi nya mu tshibambalu, ndi ndala. St. : ndi nya mu tshibambalu pashisha ndi. ndala 1, 2. 3. 4. 5. 6. malaba mvua muya mu ville, mvua rrupingana mu Centre malaba mvua mulonga Tshiluba, mvua munaya Ping-Pong. ndi nya mu tshidiilu, ndi nnua mayi udi udia, udi unua maluvu mpindieu ndi mu kalasa, ndi nya mu villa Steve uvua mungakidile, uvua mumpesha bidia. b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ry?shisha en repondant a la question : udi wenza tshiui ? StA : udi wenza tshinyi ? StB : ndi mfunda mukanda, pashisha ndi nya mu villa. 74. Ecrivez au tableau le mot kadi et presentez en soulevant l'index au mot kadi 0000000 Ndi musua kudia tshikaka, kadi tshiena musuakmmtshisalu to. Travaillez. 75. Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec kadi exemple : Ndi nya mu bar kadi tshiena nnumaluvu to. 76. Mettez au tableau : tshikuka- vua ... to 77. Demandez aux stagiaires de repondre A la forme negative 78. Presentez la phrase Profitez de cette occasion pour conjuguer d'autres verbes a la forme negative du passe. exemple 52 ka- tuvua muvua bavua to - malaba uvua mu bar anyi ? - malaba mvua ku mayi anyi ? malaba nuvua mu villa anyi ? x ne y bavua mu tshisalu anyi ? x uvua ku mayi anyi ? - tuvua mu tshisalu anyi ? Malaba tshivua mu a mu villa to. - Malaba katuvua banua Primus to. - Kabavua basumba bibota malaba to. - Kuvua mulonga swahili malaba dilolo to. Malaba bufuku kanuvua bamona film to. - etc. Hosted for free on livelingua.com D.IV 79. 49. Drill - Transformation F. : malaba mvua mu bar S. : malaba tshivua mu bar to F. : malaba uvua mudia bidia S. : malaba kuvua mudia bidia to 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba tuvua mu villa bavua baya mu ville uvua mu tshisalu nuvua basumba bibota bavua badia bidia Uvua muja mu bar mvua mulonga tshiluba - - - Malaba katuvua mu villa to Malaba kabavua baya mu villa to Malaba kuvua mu tshisalu to Malaba kanuvua basumba bibota to Malaba kabavua badia bidia to Malaba kavua muja mu bar to Malaba tshivua mulonga tahiluba to. 80. Demandez aux stagiaires de se poser des questions libres au passe et d'y repondre librement aussi. 81. Presentez la phrase Mobutu Udi Usomba mu Zalre ku Kinshasa 4 kena Usomba mu Bukavu to. 32. Verifiez la comprehension de la difference entre ku et mu et travaillez. 83. Introduicez l'imparfait danf; ce contexte Lelu mu dinda uvua munua kafe anyi ? Ku Amerika uvua unua kafe anvi ? 84. Verifiez la comprehension de la 2eme question et travaillez-la. 85. Sollicitez la meme question a l'imparfait et repondez-y 86. Ecrivez la conjugaison de l'imparfait d'un verbe connu au tableau ... Eyowa, ku Amerika mvua nnua kafe. Mvua nya mu cinema uvua uya mu cinema uvua Ilya mu cinema tuvua tuya mu cinema nuvua nuya mu cinema bavua baya mu cinema 87. Drill - Substitution complexe Ku Amerika mvua ndia Humberger Ku Amerika mvua ndia Pizza Ku Californie mvua ndia Pizza 53 Hosted for free on livelingua.com D.IV. 50. 1. John Ku Californi,. John 2. Hotda Ku Ku Ku Ku Ku Ku Ku Ku Ku 3. anua Budweiser 4. Ku New York - 5. Ilya mu cinema - 6. 7. 8. 9. 10. tuvua Mc Donald Nuvua Nudia Bavua lrlia adia Pizza Californie John uvua adia hotdog Californie John uvua anua Budweiser New York John uvua anua Budweiser New York John uvua 1/2_211121nima New York tuvua tuya mu cinema New York tuvua tuya mu Mc Donald New York nuvua nuya mu Mc Donald New York nuvua nudia mu Mc Donald New York bavua badia mu Mc Donald 88. Posez la question et demandez aux stagiaires de se la poser aussi. 89. Posez cette question pour introduire la forme negative de l'imparfait Si les stagiaires n'arrivent pas a repondre correctement, aidez-les a trouver la reponse et travaillez Ku Amerika uvua wenza tshinyi ? Uvua wakula Tshiluba ku Amerika anyi ? Tshivua agakula 0.. to Kuvua wakula ,.. to Kavua wakula ... to AO. omMemarola7 Katuvua tuakula ... to Kanuvua nu9kufa:... to Kabavua hlkula ... to 90. Demandez-leur de se poser des questions qui necessitent une reponse negative a l'imparfait. 54 Hosted for free on livelingua.com 51. DILONGESHA DITANU 1. Posez les questions suivantes aux stagiaires Malaba uvua muya penyi ? Malaba nuvua bidia tshinyi ? - Paul uvua mudia bidia malaba anyi ? - Paul uvua adia bidia ku Amerika anyi ? Uvua alala penyi mu Universite ? Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 2. Revoyez les infi-:s en posant ces questions aux stagiaires - 3. Ecrivez la date du jour au tableau et dites Ecrivez ensuite la date du jour suivant et presentez Malaba uvua mumona Steve anyi ? Eyowa mvua mumumona. Malaba uvua mumpesha mukanda anyi? Malaba mvua munulongesha Tshiluba anyi ? Nnganyi uvua munulongesha malaba ? Malaba nuvua bandomba mukanda anyi ? Malaba nuvua bamona Paul penyi ? Lelu, ndi nya mu ville. Malaba ne aya nu villa. Verifiez la comprehension en sollicitant de la part des stagiaires la reproduction de la structure. Travaillez. 4. Ecrivez au tableau toute la conjugaison du verbe kuya au futur ne nya ne uya ne aya Travaillez la troisieme personne du singulier. 5. Posez les questions suivantes aux stagiaires - 55 ne_taIS ne num no baya, Malaba no uya penyi ? Malaba ne nuya mu tshidiilu anyiS Malaba ne nuya mu bar anyi ? Ne uya mu ville diba kayi ? Karen ne aya ku mayi anyi ? Steve ne Douglas ne baya ku Kasai anyi ? Hosted for free on livelingua.com D.V 52. 6. Demandez aux stagiaires de construire des phrases au future ma'aba kudia kulonga kulongesha kulomba kufunda bidia tshiluba mukanda Drill de transformation 7, ndi nya mu tshisalu lelu - Malaba ne nya mu tshisalu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. udi wakula tshiluba lelu tudi tudia bidia lelu nudi nunaya lelu Paul ne Steve badi bafunda mukanda lelu Andre udi .ya mu kalasa lelu udi uja maja lelu ndi ndomba mukanda lel% udi ubala mukanda lelu tudi tulonga tshiluba lelu 8. Reprenez la phrase et presentez la question Malaba ne akula tshiluba Malaba ne tudia bidia Malaba ne =laza Malaba Paul ne Steve ne bafunda mukanda - irensazajMalabaAncnukalasa Maltnetaaja mail - Malaba ne ndomba mukanda Malaba ne ubala mukanda Malaba ne tulonga tshiluba Malaba ne nya mu tshisalu Malaba ne wenza tshinyi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 9. Demandez aux stagiaires de se poser cette question et city repondre librement. Mettez au tableau une serie des vcrbes qui serviront de reponse 10. Pr&sentez la structure .............. Verifiez la comprehension structure au niveau de bua - kuya kudia - kuakidila - kupesha kulomba Malaba no nya mu kalasa bua ialalfaaIPhqubc° in 11. Presentez imm&diatement la question McIlaba no 11,-a mu kalasa bua tshinyi ? Verifiez in comprehension en posant la mgme question a chaque stagiaire, 12. Posez les questions euivantes aux stagiaires et demandez-leur de se les poser 53 udi mu kalasa bua tshinyi ? - nudi mu Zaire bua tshinyi ? balongi badi baya mu tshisalu Hosted for free on livelingua.com bua tshinyi ? 53 D.V - Tshiteya udi mu Centre bua tshinyi ? 13. En vous servant de l'imagc du marche et des billets de banquet mettez au tableau le verbe kusumba et presentez Nenza mu tshisalu bua kusumba bibota. 14. A partir de ce tableau, demandez aux stagiaires de construire des phrases. kuya mu 15. En vous servant du materiel didactique comprenant (les pommes de terra, patates douces, legumes, fruits) presentez kalasa ville bar tshisalu tshibambalu bua kufunda kubala kuja kusumba kunua kumona maluvu maja mukanda tumbela cinema Ne aga mu tshisalu bua kusumba 14111nal bisekiseki bimunlo Profitez-en pour presentez le vocable 16. Reprenez la structure Biakudia ...... Malaba ne lava mu tshisalu bua kusumba biakudia. presentez la question Malaba nc uya nu tshisalu bua kuenza tshinyi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 17. Faites le tableau de deux formes de reponses a la question bua tshinyi ? Bua tshinyi ? - Donnez des exemples Bua + infinitif Bualu + vLrbc conjugue. : ndi mu rcalasa bua lialzada tshiluba udi mu kalasa bua tshinyi - ndi mu knlasa bualu ndi ndonga tshiluba. 57 Hosted for free on livelingua.com D.V 54. 18. Demandez aux stagiaires de se poser la question bua tshinyi et d'y repondre avec bualu. StA StB Udi mu Zareshinyi ? Ndi mu Zaire bualu ndi muena Corps de la Paix. 19. Sollicitez la question et repondez-y par le mouvement des epaules Udi mu t shin i. ? Tshiena mumanya to. Verifiez la comprehension et travaillez. 20. Posez ces questions aux stagiaires udi mumanya President Mobutu anyi ? - nudi bamanya President Reagan anyi ? - udi mumanya kuakula tshiluba anyi ? - badi bamanya Kinshasa anyi ? 21. Ecrivez au tableau le verbe kulamba et en vous servant d'une image representant une menagerel presentez udi ulamba biakudia Verifiez la comprehension et travaillez. 22. Drill de substitution complexe udi ulamba biakudia udi ulamba bisekiseki ndi ndamba bisekiseki 1. udi 2. lama 3. badi 4. bidia 5. 'aft. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. munyinyi tudi bisekiseki nudi biakudia ndi bisekiseki - - - udi ulamba bisekiseki udi ulamba bilunga badi balamba bilunga badi balamba bidia udi ulamba bidia udi ulamba munyinyi tudi tulamba munyinyi tudi tulamba bisekiseki nudi nulamba bisekiseki nudi nulamba biakudia ndi ndamba biakudia ndi ndamba bisekiseki 0A. Prsez les questions aux stagiaires - udi ulamba bidia anyi ? tudi tulamba bisekiseki mu kalasa anyi ? - nudi nulamba munyinyi lelu anyi ? Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 58 Hosted for free on livelingua.com 55. D.V Z4. Ecrivez au tableau le mot HUMBERGER et posez la question Les stagiaires r:nondent negativement alors posez la question Mpindieu, wadi nulamba humb, anyi ? Udi mumanya mua kulamba humbr ajal? Verifiez la comprehension au niveau de mua en cas de difficulte tradnisez en franlais par comment. 25. Mettez au tableau EamalasEaft infinitif Demandez aux stagiaires de co4struire des phrases en se servant de ce tableau. kumanya mua 26. Posez les questions suivantes aux stagiaires et demandez-leur d'y repondre naturellement kulamba kuenza kusumba kunaya bidia maluvu bibota softball Udi mumanya mua kulamba bidia anyi ? - Nudi bamanya mua kuja reggae anyi ? Ndi mumanya mua kulamba humberger anyi ? Balongi badi bamanya mua kusumba bibota mu tshib3lu anyi Udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi ? Expliquez bintu. 27. Presentez les structures et enchainez en designant un stagiaire Ndi nya mu tshisalu Udi uya mu tshisalu Ndi nya neba mu tshisalu Verifiez la comprehension et travaillez. 28. Introduisez Wewe, meme, yeye Wewe, udi uya mu tshisalu Memel itcII...v.nya mu ville Yeye, udi uya ku mayi Demandez aux stagiaires de faire des phrases similaires. 29. Faites ce tableau pour expliquer ....... ne meme ne wewe ne yeye 59 nanyi, neba, nenda. nanyi neba nenda Hosted for free on livelingua.com D.V 56. 30. Tout en gardant ce tableau, demandez aux stagiaires de faire cet exercice de transformation ndi nya ne wewe mu tshisalu udi uya ne meme mu ville udi Apingana ne yeye mu Centre - Paul udi ne Steve mu kalasa tudi tuakula ne wewe ndi nya nebe udi uya nayi udi apingana nenda - Paul udi nenda mu ... tudi tuakula nebe Faites remarquer aux stagiaires la place habituelle de nandi, neba, nenda. dans 7.a phrase ; c'est-I:arr7e juste apres le verbe. 31. Posez ces questions aux stagiaires et demandez-leur d'employer neba, nandi dans leurs reponses affirmatives 32. Preseatez Travaillez ; faites l'emphase et montrez aux stagiaires ou'il s'agit de l'emphase Avec les verbes déjà appris, demandez aux stagiaires de faire des structures emphatiques 33. Faites oe tableau 34. Tout en gardant ce tableau, demandez aux stagiaires de faire cet exercice de transformation ne uya mu bar ne x anyi ? - udi wakula ne nganyi mpindieu malaba, nuvua balonga tshiluba n Mulowayi anyi ? malaba, Uvua muja maja ne Karen anyi ? - lelu dilolo, ne uya mu cinema he nganyi ? nudi nunua maluvu ne mulunda wenu anyi ? nudi basua kuakula tshiluba nandi anyi ? - balongi badi basumba bintu ne mulongeshi anyi ? tuetu, nuenu, bobo. - tuetu tudi bena Zaire nuenu, nudi bena Amerika - bobo,badi bena France kuakula kulonga --- Tshiluba kulongesha kubala ne tuetu ne nuenu ne bobo netu nenu nabu udi uya ne tuetu mu ' tshisalu. udi Udia ne tuetu lelu anyi ? ne aya ne for nuenu ville malaba, Hosted free onmu livelingua.com D.V 57. - ndi ngakula ne bobo tshiluba. ndi ndonga ne nuenu tshiluba. adi anaya ne bobo karte. ;. Posez ces questions aux stagiaires et amenez-les a employer netu, menu nabo dans leurs reponses Tforme affirmative seulement) Posez la question Les stagiaires y repondent. - Ne uya mu villa ne Andre ne Paul anyi ? - Udi wakula tshiluba ne balongi bakuabo anyi ? Udi ulonga tshiluba ne Tshiteya ne Kapanga anyi ? Lelu, ne udia ne Steve ne Karen anyi ? - Malaba, uvua muja maja ne bens Zaire anyi ? - Udi musua kunua maluvu ne Paul ae Doug anyi ? - Ne nuya kusumba bintu ne balongeshi anyi ? - Bena Zaire badi basua kuja menu maja anyi ? - Udi musua kulonga netu tshiluba anyi ? - Bena Kasai badi bakula nenu tshiluba anyi ? Udi uya ne nganyi mu tshisalu ? Sollicitez la meme question et repondez-y par Ndi nya mu tshisalu nkayarai. Verifiez la comprehension au niveau de Bhuaui en disant eventuallament Ehaxani. Travaillez. 37. Ecrivez au tableau nkayanyi, Eha2haf nkayenda et presentez cette serie des phrases Ndi ndia nkayanyi Udi udia nkayeba - 11di udia nknyenda . _cgez les questions suivantes et demandez aux stagiaires d'y :epondre par nkayanyi, LiEasta, nkayenda Udi uya ne nganyi mu villa ? - Uvua usomba ne nganyi mu Uniyerw site ? - Lelu mu dilolo, Paul ne aya ne nganyi mu bar ? - Mu tshidii1u7 Steve adi udia nkayenda anyi ? 61 Hosted for free on livelingua.com D.V 58. - Tom adi ne nganyi mu bureau ? - Udi unaya ping-pong nkayeba anyi ? - Paul udi alonga tshiluba nkayenda anyi ? - Ndi ndongesha tshiluba nkayanyi anyi ? Udi musua kusomba nkayeba anyi ? - Ndi nkayanyi mu kalasa anyi ? 39. Mettez an tableau Nkaya - anyi - eba enda Demandez alors aux stagiaires de construire des phrases. 40. Ecrivez au tableau le verbe kuambuluisha et presentez avec geste en mimant l'aide Ndi ngambu]isha Steve Verifiez la comprehension et travaillez. - Ne nuambuluisha Kapalati anyi ? - Bana badi bambuluisha tatu anyi ? Balongi badi bambuluisha madame 3ashizi ku tshikuku anyi ? - John adi ambuluisha Willet anyi ? Ne wambuluisha bena Kasai anyi ? - Bena Amerika badi bambuluisha bena Zaire anyi ? 41. Posez ces questions aux stagiaires 42. Presentez cette serie des Dhrases et verifiez la comprehension de pamwe - Ndi nya mu tshisalu - Udi uya mu tshisalu Ndi nya neba mu tshisalu - Tudi tuya pamwe mu tshisalu 43. Exercice de repetition : Tudi tuya pamwe mu tshisalu Tudi tuya pamwe mu Bodega 1. Tudia 2. Tunua 3. Tusomba 4. ISTIT;TET 5. au 6. Mu tshisalu - - Tudi Tudi Tudi Tudi Tudi Tudi tudia pamwe mu Bodega tunua pamwe mu Bodega tusomba pamwe mu Bodega tubuela pamwe mu Bodega tam pamwe mu Bodega tuya pamwe mu tshisalu 44. Presentez avec un geste d'ensemble ... V6rifiez la comprehension et travaillez. 62 Balongi bonso badi mu Centre Hosted for free on livelingua.com D.V 59. 45. Posez les questions suivantes aux stagiaires Nudi bonso bents Amerika anyi ? Ne nuya oonso ku Kasai anyi ? - Balongi bonso badi balonga tshiluba anyi ? - Balongi bonso badi basua bidia anyi ? - Mu dinda tudi tudia bonso mu tshidiilu anyi ? Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions et d'y repondre. 46. Ecrivez au tableau Nkaya - anyi - eba - enda - etu - enu abo Demandez aux stagiaires d'utiliser la forme du pluriel. 47. En cas de aifficultetfaites ce drill de transformation : adi illongankayentta- badi balchpnkayabo ndi nya nkayanyi - tudi tuya nkayetu 1. 2. 3. 4. 5. Udi Ndi adi Udi Ndi ulonga nkayeba ndongesha nkayanyi ulala nkayenda usomba nkayeba nnaya nkayanyi 6. iv:1i nkayenda - - Nudi Tudi Badi Nudi Tudi Badi nulonga nkayenu tulongesha nkayetu balala nkayabo nusomba nkayenu tunaya nkayetu nkayabo. 48. Avec un stagiaires faites l'echange suivant et demandez ensuite aux stagiaires de le faire entre eux A. : Malaba ne wenza tshinyi ? B. : Malaba ne nya mu tshisalus A. : Ne uya mu tshisalubualtehin42 B. A. B. 49. Presentez cette structure ..... : Ne nya mu tshisalu bua kusgmba bintu. Kadi tshiena mumaxya riva kusumba bintu mu tshi. salu to. Ne tuya neba, ne nkuambulete : Tuasakidila. Mbiakana, Malaba no nya mu villa, kadi tshia kuya mu bar to. Verifiez la comprehension de la ame partie of travaillez. 50. Posez ces questions aux stagiaires - 63 Malaba no udia bidia anyi ? Malaba ne unua Whisky anyi ? Malaba ne unaya karte anyi ? Malaba ne uya ku Amerika anyi ? Malaba ne usumba bibota anyi ? - Lelu dilolo, ne ulala mu kalasa Hosted anyi ? for free on livelingua.com D.V 60. 51. Montrez la formation de la negation au futur tshia kua ka katua kanua kaba + infinitif + to .. 52. A l'aide de ce tableau, les stagiaires se posent des questions au futur of y repondent negativement malaba kuya lelu dilolo kudia villa lelu bufuku kunua mu Bodega kulala Kadutu kubala mukanda kufunda tshiladilu anyi ? Drill - Transformation 53. Malaba ne nya ku mayi - Malaba tshia kuya ... to Malaba ne tuya mu villa - Malaba katua kuya ... to 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba ne ne ne ne ne ne ne nsumba tumbela alala mu kalasa nudia mu Bodega banaya ping-pong ndonga swahili wakula Espagnol tusomba mu tshibambalu - 54. Posez ces questions et exigez des reponses negatives Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba Malaba tshia kusumba tumbela to ka kulala mu kalasa to kanua kudia mu Bodega to kaba kunaya ping-pong to tshia kulonga swahili to kua kuakula Espagnol to katua kusomba ... to - Lelu dilolo ne tudia Pizza anyi ? - Malaba bufuku no tuya kumona Michael Jackson anyi ? - Malaba mu dinda ne nuya kudia mu Mc Donald anyi ? - Lelu ne uya kunua maluvu mu ville anyi ? - Mu dilolo ne ndongesha swahili anyi ? 55. Demandez aux stagiaires de se poser ce genre des questions. 64 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DISAMBOMBO 61. Ecrivez au tableau Kuenza mudimu en disant Ndi ndon esha mu Centre. Presentez Ndi ngenza mudimu mu Centre Verifiez la comprehension et travaillez. 2. Presentez Ndi mu Centre bua kuenza mudimu Udi mu Zaire bua kuenza mudimu 3. A partir de ce tableau, demandez aux stagiaires de construire des phrases Kuya Kuikala mu Posez-leur les questions suivantes Kalasa Tshisalu Zaire bua Kulonga Kusumba Kuenza Mudimu Tshiluba Bintu - Ndi ngenza tshinyi mu Centre ? Nudi mu Zaire bua tshinyi ? Steve udi mu Centre bua tshinyi ? Ndi mu kalasa bua tshinyi ? Udi mu kalasa bua tshinyi ? - Udi mumanya President Mobutu anyi ? Nudi bamanya mua kuenza humberger anyi ? Udi mumanya kubala tshiluba anyi ? Udi mumanya Mulowayi anyi Balongi badi bamanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi ? Nudi bamanya mua kuenza maluvu a bibota anyi ? Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 4. Posez les questions suivantes aux stagiaires . - 5. Presentez le verbe kuikala ne dans los structures suivantes ...... Verifiez la comprehension en demandant a chaque stagiaire dc dire ce qu'il (elle) a - Nudi ne mukanda. - Udi ne kaye Udi ne uutshi wa mukanda Tudi ne mikanda Travaillez. 6. Posez ces questions aux stagiaires 65 - Udi ne balunda - Ndi ne tshinyi Nudi ne makuta - Nnganyi udi ne mu Centre anyi ? mpindieu ? anyi ? mukaji mu Centre ? Hosted for free on livelingua.com D.VI 62. Tudi ne bibota mu kalasa anyi ? Udi ne mudimu mpindieu nnganyi ? Ndi ne tshibambalu mu Centre anyi ? Demandez aux stagiaires de se poser des questions similaires et 07 repondre. 7. En vous servant du materiel didactique approprie, presentez et travaillez successivement - Mu dinda ndi nnua kafe ne mabela mu tshidiilu ndi ndia diampa, ne manteka. Bena Zaire badi basua kulamba bisekiseki ne ma ne mafuta a ngaji (a matala, a tutlEjgr-- 8. Posez ces questions aux stagiaires - Udi musua kunua mabela ne ti anyi ? - Mu dinda, nudi nudia tshinyi mu tshidiilu ? Bantu badi basua kunua mayi mu dinda anyi ? - Ku Amerika, badi badia matala anyi ? - Ku Amerika, badi balamba ne mafuta kayi ? - Balongi badi basua kunua mabela anyi kafe ? Donnez-leur l'occasion de se poser des questions similaires et d'y repondre. 9. Par la mgme occasion, introduisez la negation du verbe kuikala ne au present Tshiena ne makuta to ; - Kuena ne mukanda to ; - Kena ne to 4, - Katuena ne bibota to. etc. 10. Reprenez la structur' Tshiena ne mukanda to et enchafnez immediatement avec Ndi dijinga ne mukanda Verifiez la comprehension si chaque stagiaire pent dire ce dont it a besoin. Travajllez. 11. Drill de substitution complexe : Ndi dijinga ne mukanda Ndi dijinga ne tshibota 110 1. udi udi dijinga ne tshibota 66 Hosted for free on livelingua.com 11 63. D.TI 2. atai. 5. 4. 5. 6. 7. 8. tudi mabela badi tshibota nudi matala 9 nzubu 10. mampa 11. ndi 12. manteka - udi dijinga ne my!! tudi dijinga ne mayi tudi dijinga ne mabela badi dijinga ne mabela badi dijinga ne tshibota nudi dijinga ne tshibota nudi dijinga ne matala udi dijinga ne nzubu udi dijinga ne mampa ndi dijinga ne mampa ndi dijinga ne manteka 12. Posez ces questions aux stagiaires - udi dijinga ne tshinyi ? - balongi badi dijinga ne tshinyi mu Centre ? - nudi nanyi dijinga anyi ? - bantu badi dijinga ne mayi anyi ? - bua tshinyi nudi dijinga ne makuta ? - balongi badi dijinga ne tshiluba anyi ? - bua tshinyi ? - ne nuikala dijinga ne tshinyi ku Kasa! ? Demandtz-leur de se poser des questions analogies et d'y repondre librement. 13. Faites cette dramatisation avec un ou deux stagiaires et demandez-leur de la faire entre-eux A. : Steve moyo B. : Eel mcyo Doug A. : Udi uya penyi ? B. Ndi nya mu tshisalu A. : Udi uya kuenza tshinyi mu tshisalu? B. : Ndi nya mu tshisalu bua kusumba bintu : Udi cb4mcra ne_ bintu kayi ? : Ndi dijinga ne mabela, manteka, ne mampa. : Udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi ? : To. Tshiena mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu to. : Nanku, ndi musu_ kuya neba, bualu mema ndi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu. Eyowal bimpa. Tuyaku. . A. B. A. B. A. A. 14. Montrez un sac et presentez Ndi dijinga ne tshibombi bua kuya mu tshisalu. Travaillez la comprehension de tshibombi. 67 Hosted for free on livelingua.com "M. D.VI 64. 15. De la mgme maniere que la note 14, presentez en montrant Makuta et dites Ndi ne makuta. 16. Posez ces questions - Udi dijinga ne makuta anyi ? - Udi dijinga ne tshibombi anyi ? - Udi dijinga ne makuta bua kusumba tshiryi ? 17. En montrant un panier, presentez ... Bena Zaire badi baya mu tshisalu ne tshitvnga Travaillez la prononciation de tshitunga --- 18. Pour travaillez l'accord de la classe Tshi- avec le verbe gtrei presentez li.cEk.a/11'rshitunatslcuasa Tshibombi tshidi mu kalasa Tshisalu tshidi mu Kadutu 19. Travaillez tshidi et en leur suggerant des mots, demandez-leur de former des phrases sur le modele de la note precedente tshitunga, tshibambalui tshikaka, tshintu, tshiladilu, tshidiiln, tshibota. 20. Par la mgme occasion, travaillez l'accord de la classe Ma- avec le verbe Mabela adi mu tshidiilu lajoLlutimu tshisalu Maluvu adi mu bar 21. Insistez sur l'accord ma- adi et demandez aux stagiaires de former des phrases en reprenant les mots manteka, mafuta, matamba, makanya, mayi, makuta. 22. En portant votre main au front (comme si vous vous protegiez contre le soleil) et en mimant l'action de chercher, presentez la phrase Ndi nkeba John ; Expliquez en disant et travaillez. 23. Posez ces questions aux stagiaires John udi penyi ? .. 8 Ndi nkeba John. - Udi ukeba nganyi ? - Bua tshinyi udi ukeba x ? - Balongi badi bakeba mulongeshi wabo anyi ? free on livelingua.com - BantuHosted badiforbakeba makuta anyi ? D.VI 65. Les stagiaires se potent les mgmes questions. 24. Presentez le verbe kuikala ne tshia et travaillez-le dans ce contexte - Ellmmk212pa mu dinda Ndi ne tshia k ya mu kalasa mu dinda ; balongi, badi ne tshia kulon a. - TuL2dituenzaudirrnitudi ne tshia kuenza mudimu. Verifiez la comprehension et travaillez. Si les stagiaires ne comprennent pas traduisez par to have to. 25. Exercice de transformation ndi ndia tudi tulonga - Ildi Ilya nudi nulala badi bakeba ndi nnaya - : ndi ne tshia kudia tudi ne tshia kulonga adi ne tshia kuya nudi ne tshia kulala badi ne tshia kukeba ndi ne tshia kunaya Montrez aux stagiaires que tshia peut gtre remplace par but. et reprenez l'exerc:.ce avec bua. 26n Posez ces questions aux stagiaires - Balonei badi ne tshia kuenza tshinyi ? Ba volontaires badi ne bua kuakuir tshiluba bimpe anyi ? - Bua tshinyi ba volontaires badi ne tshia kuakula tshiluba, swahili, kikongo anyi lingala ? - Balongeshi badi ne bua kuakula Anglai ne balongi anyi ? udi ne tshia kuenza tshinyi mu kalasa ? Ndi ne bua kunaya mu kalasa ne balongi anyi ? Clue les stagiaires se posent les Warne& questions et qu'ils y repondent. 27. Presentez le verbe kuikala mua en posant la question diva dieba nn$anyi ' i un stagiaire. repond. En essayant dlecrire son nom au tableau, dites salon le cas qdi mva kufunda diva dieba Tshiena kufunda diva dieba to. 69 Hosted for free on livelingua.com D.VI 6 6. Verifiez la comprehension et travaillez. En cas de difficulte, traduisez "can, may". 28. Posez ces questions aax stagiaires et demandez-leur de se les poser Udi mua kuakula ne President Mobutu anyi ? - Andre udi mua kulongesha tshiluba anyi ? Nnganyi udi mua kufunda "mbulanket" ? Nudi mua kuya mu ville nkayenu anyi ? Udi mua kuakula Espagnol nnganyi ? - Andre, udi mua kulamba bidia anyi ? 29. Travaillez l'accord des classes Mu- et N- avec le verbe gtre par ces phrases Muloni udi mu kalasa Mukanda udi mu tshibambalu Nkuasa udi mu tshidiilu 30. Demandez aux stagiaires de former dee phrases avec des mots que vous leur proposez nzubu, muakulu, munyinyi, muntu. munganga, mulunda, mushipa, ngomba, mukanda. 31. Presentez Kalasa ketu kadi mu Centre Kaye kanyi kadi pa nkuasa 32. Les stagiaires forment des phrases avec des mots suivants Kerte, kafe, kambela. 33. En vous servant du materiel (6 crayons, 6 livres, chaises, craies) presentez les chiffres de 1 A 6 a) Enseignez par groupe de 3, ecrivez le chiffre au tableau, prononcez, faites repeter jusquta ce que lee stagiaires maftrisent b) Ecrivez (non selon l'ordre) les chiffres et faites lire chaque stagiaire c) Envoyez chaque stagiaire au tableau et dictez-lui les chiffres 70 4 3 1 5 2 2, 3, 42 5, 6, 5, 2, 1, 41 1, 3, 5 4, 2, 1, 6 3, 5, 6, 1 6, 1, 4, 3 6 Hosted for free on livelingua.com D.VI Utilisez le mot 67. amaa (ne tradulaspas en tshiluba et presentez ndi ne crayon umue ndi ne crayon ibidi etc. 35. Presentez la question Ecrivez en sollicitant la question et en y repondant Udi ne crayon bungi munyi ? Ndi ibidi. Travaillez la question en demandant aux stagiaires de se la poser et cloy repondre. 36. Drill de substitution com lexe Ndi ne crayon bungi munyi ? Udi ne crayon bungi munyi ? Udi ne mikanda bungi munyi ? 1. bibota 2. nudi 3. nkuasa )t. 7.14 5 balunda 6. 7. 8. 9. 10. 11. tudi nzubu badi makuta ndi bana - udi ne bibota bungi munyi ? nudi ne bibota bungi munyi ? nudi ne nkuasa bungi munyi ? udi ne nkuasa bungi munyi ? udl ne balunda bungi munyi ? tudi ne balunda bungi munyi tudi ne nzubu bungi munyi ? badi ne nzubu bungi munyi ? badi ne makuta bungi munyi ? ndi ne makuta bungi munyi ? ndi ne bana bungi munyi ? 37. Presentez les structures suivantes - Montrez l'accord selon les classes (de 1 a 6) Ndi Ndi Ndi Ndi Ndi Ndi ne crayon umue ne nkuasa umue ne mikanda umue ne mulunda umue ne lupemba, lumue ne tshibota tshimue nkuasa, mikanda, 222212, balunda, bibota, 22222. 38. - Distribuez un certain nombre d'o- bjets a chaque stagiaire et posez -leur la question ? Demandez aux stagiaires de se poser la mgme question et d'y repondre. 39. Continuez l'exercice en donnant l'ordre a chaque stagiaire mupesha crayons ibidi. - lomba tshibota tshimue. - kuita mikanda isatu. - angata bimuma binayi. 71 Hosted for free on livelingua.com 68. mpesha mpemba isambombo. lomba bobota bitanu. cngata mabeji asatu ne crayon inayi. 40. Demandez aux stagiaires de faire cet echange A. B. A. B. A. B. A. B. A. B. A. B. 41. Presentez les chiffres par groupe de deux (voir note n° 33) : Steve, moyo weba au Ee, moyo Udi uya penyi ? : Ndi nya mu tshisalu Udi uya kusumba tsninyi ? : Ndi nya kusumba mafuta ne mayi. : Ne usumba mayi bungi munyi ? Ne nsumba mayi atanu. Kadi udi ne makuta bungi n.anyi ? Ndi ne ZaTres isambombo : Ee, bimpa. Waya bimpe. : Waya bimpe. 7, 8, 9, 10. 42. Montrez aux stagiaires que les chiffres 7, 8, 9, 10 sont invariables en presentant - .C"rayons muanda muteketa Bibota 43. En vous servant du calendrier, presentez les mots dituku / matuku Travaillez. 44. Comme dans la presentation des chiffres,faites compter les jours jusqula 7 et cela par groupe de 3 dituku dimue, matuku abidi, matuku asatu Travaillez. etc, 45. a) Ecrivez au tableau matuku 7 = lumingu Travaillez mluila. b) Presentez Lumiagaludi ne matuku Verifiez la comprehension de llaccord du nom avec le verbe et travaillez. c) Posez la question et les stagiaires repondent Lumin u 11 idisnatuku bungs munyi ? 72 Hosted for free on livelingua.com D.VI 69. 46. Presentez la question en vous servant du calendrier et en mettant un point d'interrogation (?) sur un jour de la semaine Lelu tudi dituku kayi ? Lelu ndituku kayi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 47. - Sollicitez la question pour presentez Ldlu tudi mu dimue - Par groupe de trois, presentez et travaillez Mu dibidi, mu disatu, mu dinayi, etc., mu dialumingu. 48. a) En designant indifferemment les jours sur le calendrier, posez la question aux stagiaires Lelu ndituku kaki ? b) Demandez aux stagiaires de se poser la mgme question et d'y repondre. 49. Posez les questions auivantes aux stagiaire - Mu dimua uvua muya mu vile anyi ? - Mu disambombo ne uya mu tshisalu anyi 50. Sollicf.tez la question et repondez-y en presentant Mu Mu Mu Mu Mu dialumingu uvua muenza tshinyi disatu ne uya mu Kadutu anyi ? dibidi ne aya penyi ? dinayi udi udia tshinyi ? iitanu ne uya mu Cinema anyi ? Udi ne mikanda bungi munyi ? Ndi ne mikanda amu ibidi. Verifiez la comprehension. En cas de difficulte, traduisez par too. 1 I Iravaillez et montrez que 1/on peut aussi dire Ndi amu ne mikanda ibidi Mettez au tableau ces deux structures : ". I have only two books - I only have two books", 51. Posez ces questions et demandez aux stagiaires d'y repondre en utilisant amu Udi tie makuta bungi munyi ? Ndi amu ne are 2 - Ndi ne mikanda bungi munyi ? Udi ne balunda bungi munyi ? - Tudi ne mayi bungi munyi ? - Nudi ne balongeshi bungi munyi mu kalasa ? 73 Hosted for free on livelingua.com D.VI 70. - Badi ne mabeji bungi munyi ? 52. Introduisez kunyima kua dans cette phrase tshidiilu. En vous servant .les heures de classe 8 111=1111.0 12 Verifiez la comprehension et travaillez. 53. a) Posez les questions suivantes aux stagiaires - Kunyima kua kalasa udi uya penyi 7 Kunyima kua stage ne uya penyi 7 Kunyima kua kalasa ne udia tshinyi ? Kunyima kua stage ne nuya ku Kasai anyi ? Kunyima kua kalasa tudi tuya penyi ? - Kunyima kua mudimu udi wowela anyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 54. Introduisez le futur de kuikala dans les structures Ndi mu stage mpindi-u, Kunyima kua stage nesngikala ku Kasai Tudi mu kalasa mpindieu mu tshidiilu. Verifiez la comprehension et travaillez. 55.'a) Mettez au tableau le verbe kuikala, montrez la formation du futur n - ng U ne a i tunuba bi ikala b) Demandez aux stagiaires de faire des structures libres. 56. Exercice de transformation : - Kunyima kua kalasa, ndi mu bar - Kunyima kua kalasa ne ngikala mu bar - Kunyima kua stage, tudi ku Kasai Kunyima kua kalasa, udi mu tshidiilu - Kunyima kua stage, nudi ba volontaires Kunyima kue kalasal udi musua kuakula tshiluba Kunyima kua mudimu, Badi dijinga ne bidia Kunyima kua didia, ndi ne balunda mu villa. Hosted for free on livelingua.com 74 D.VI 57. a) Mettez cette s&rie des phrases au tableau 71. - Mpindieu ndi mu kalasa - Mu Centre ndi ndon a tshiluba. - Kunyimacal.s. mudisuile. - Nelv ku Poste wan Ku Kasai bua kuenza mudimu. b) Faites lire ce texte apres vous et expliquez mudisuila. c) Les stagiaires transforment ce texte en se servant des autres personnes de la conjugaison. d) Posez-leur des questions 58. Introduisez kumpala kua en vous servant des schema de l'heure du debut des classes - Mpindieu udi penyi ? Steve udi wenza tshinyi mu Centre ? Kunyima kua stage ne wikala nganyi? Ne nuya penyi kunyima kua stage ? Nudi nuya ku Kasai bua tshinyi ? - Ku Kasai ne enza mudimu kayi ? Mu dinda, kumpala kua kalasa ndi nya mu tshidiilu Verifiez la comprehension et travaillez. 59. a) Posez ces questions aux stagiaires - Kumpala kua stage, uvua penyi ? - Kumpala kua kalasa, nuvua baya penyi ? - Kumpala kua didia, udi unua tshinyi ? - Kumpala kua kuvua mu Zaire, uvua menza tshinyi ? - Kumpala kua kuya ku poste weba, ne usumba tshinyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 60. Faites voir la possibilite de l'usage de kunyima kua et kumpala kua comme locatifs : a) Mettez-vous derriere un stagiaire et presentez b) Mettez-vous devant la classe et presentez - Ndi kunyima Jeff - Ndi panyima pa Jeff - Ndi kumpala kua kalasa. Wrifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 75 D.VI 61. a) Introduisez le deuxike sens temporal dans Bette eerie des phrases 72. - Brenda Adi 14.4.212 tshidiilu mu n00. b) Demandez aux stagiaires de faire des phrases similaires. 62. Posez des questions aux stagiaires Karen udi re; mu tshidiilu mu 7h00. Brenda udi Ilya mu tshidiilu kumpala kua Karen. Karen udi Ilya mu tshidiilu kunyima kua Brenda. - Tom udi adia kumpala kua balongi ate? - Steve udi Ilya mu kalasa kumpala kua mulongeshi anyi ? -ONganyi udi ulala kunyima kua minuit ? Balongi badi baya ku Kasai diba kayi ? - Paul udi anaya ping-pong kunyima kua kalasa anyi ? - Kunyima kua mudimu weba mu ZaTre ne wenza tshinyi ? 63. a) Mettez cette serie des phrases as tableau MuLE22.21gAlindaktznua.kalaeal. nya mu tshidiilu bua kudia. Mu mun a kunyima kua kalasa nd nya kabidi mu tshidiilu bidia. Kadi tshiena musua biclatop b) Faitee lire ce texte apres vous et demandez aux stagiaires de le lire seuls. c) Demandez aux stagiaires d'adapter le texte a leur choix. (travail libre selor l'imaginatic)* du stagiaire). Example iyjj_jaj._._s_tMumunakuniJcuadidiand nya kumayi bua kuowa map.. yEmnlitjaeiutaijaALatLELI kalasa bua kulon a Tshiluba, d) Demandez aux stagiaires de transformer ce texte (personnes, temps : futur - passé). 64. a) Presentez cette serie des phrases liaila24111a22211-Jalmi villa ne teve. Ndi nya mu tshidiilu ku diba 12 ne ku d'ba Travaillez et expliquez le tempo en tehiluba. Hosted for free on livelingua.com Dal 73. b) Faites e texte et demandez aux stagiaires de faire une narration analogue en changeant le verbe et l'heure. Exemple Paul Adi illonga Tshiluba ku diba 9 wa b.4tuku ne adialala ku diba 11 wa butuku. c) Demandez aux stagiaires de se poser les questions avec diba lay!' et d'y repondre par ku diba 600 Exemple F. : Udi uya mu tshidiilu diba kayi ? S. : Ndi nya mu tshidiilu ku diba muanda mutekete. 65. Faites remarquer que l'on peut utiliser l'heure en francais mais attention a la preposition mu 66. Ndi nya mu kalasa nu8h00. Drill de transformation Ndi nya mu kalasa mu 8h00 - Ndi nya mu kalasa ku diba 8h00 1. Balongi badi badia mu 2. Tudi 3. Badi 4. Badi 5. Badi 6. Badi 7. Badi 8. Nudi midi - Balongi badi badia ku diba dikumi ne ibidi tuya mu kalasa mu 8h00 - Tudi tuya mu kalasa ku diba muanda mukulu balonga tshiluba mu 14h00 - Badi balonga tshiluba ku diba dikumi ne inayi basua kuya ku mayi mu 6h00 - Badi basua kuya ku mayi ku diba isambombo. basua kunua maluvu mu 5h00 - Badi basua kunua maluvu ku diba itang basua kudia bidia mu 1h00 - Badi basua kudia bidia ku diba umue balala mu 15h00 - Badi balala ku diba dikumi ne itanu. nuya mu cisalu mu 9h00 - Nudi nuya mu cisalu ku diba tshitema. T E XT E KUMPALA KUA DIVA MU TSHISALU Karen adi mudisuile wa Corps de la Paix/Ildi usomba ru Muene-Ditus Karen kena ne biakudia mu nzubu amu ne mafuta ne mayi dijinga ne bilunga, losal nkunda, ne bisekis,:ki/kadi Karen kena mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu to/nenku adi bua kur4uambu luisha ku disumba dia bintu/Karen udi akeba makuta ne tshitunga/pashisha badi baya mu tshisalu. Questions : a) Texte 1, Karen tldi nganyi ? 2. Mujinga nnganyi ? 3. Badi basomba penyi ? 4. Mwene Ditu adi mu Region kayi ? Hosted for free on livelingua.com 77 D.VI 5. 6. 7. 8. 9. 10, 11, 12. 13. 14. 74. Ku Mwene Ditu badi bakula muakulu kayi ? Karen udi wenza tshinyi ku Muene-Ditu ? Karen udi ne biakudia mu nzubu anyi ? udi dijinga ne tshinyi ? Karen udi ne tshia kuenza tshinyi ? Karen Udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi ? Bua tshinyi ? udi uya mu tshisalu ne nganyi ? Mujinga udi uya ne Karen mu tshisalu bua tshinyi ? Bua kuya mu tshisalu Karer udi dijinga ne tshinyi ? Kumpala kua kuya mu tshisalu Karen udi wenza tshinyi ? b) Libras 1. Ku Amerika bantu badi basumba bisekiseki mu tshisalu anyi ? 2. Wewe, udi mumanya mua kusumba bintu mu tshisalu anyi ? 3. Bua kuya mu tshisalu udi dijinga ne mulunda weba anyi 1 4. Ku poste webe ne uya mu tshisalu anyi ? 5. Ne aya mu tshisalu bua kusumba tshinyi ? 6. Udi musua kuambuluisha bena Zaire anyi ? 78 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA MUANDA MUTEKETA 1. Donnez a chaque stagiaire un certain riombre d'objets (crayons, livres, craies, fruits...) et posez-leur des questions 75. - Udi ne mikanda bungi munyi ? Udi ne tshibota tshimua anyi ? Badi dijinga ne bibota anyi ? Nudi ne nkuasa isambombo anyi ? - Steve udi ne bimuma anyi ? - Udi ne mpemba ibidi anyi ? - Karen adi ne tshinyi ? 2. Dictez a chaque stagiaire ces series de chiffres. I1 ecrit au tableau puis it lit 4, 7 3. a) En designant, chaque fois, un jour de la semaine sur le calendrier, posez a chaque stagiaire la question 5, 3, 6 9,10, 8 10, 3, 8 7, 1, 9 5, 6, 4 4, 7, 5 8,10, 1 6, 9, 2 6, 5, 10 1, 9, 7 3, 8, 6 9, 7, 1 2, 6, 3 h, 8,10 5, 1, 9 4, 8, 2 7,10, 3 1 Lelu Aitukulayi ? ... tudi ? b) Donnez aux stagiaires le calendrier et demandez-leur de se poser la mgme question et d'y repondre. 4. P-Jsez les kuestions suivantas Udi wenza tshinyi mu dimua ? - Mu dialumingu uvua muenza tshinyi ? - Mu dibidi no uya mu kalasa anyi ? - Mu disambombo balongi ne baya mu tshisalu bua kusumba tshinyi ? Tudi ne '.gala -r: mu disatu dilolo anyi ? - Mu dinayi mu munya tudi tudia tshinyi ? 5. Demandez aux stagiaires de mettre les substantifs suivants au pluriel et de former des phrases avec le verbe gtre. (Aidez-les si possible) mulongi mulunda mulongeahi mukaji muana muntu , mukanda musoko mutshi mushipa mushinga musheta N.B. : Expliquez les mats difficiles. 79 tshimuma tshimuna tshilunga tshipapayi tshibota tshibi ditala diampa dilonga dikopo dibeji diyi Hosted for free on livelingua.com D.VII 76. 6. Presentez cette serie des phrases. Verifiez la comprehension et amener les stagiaires a produire des phrases similaires udi mu kalasa. Mukanda udi mu kalasa - Tshimuma is hidi mu kalasa - Ditala didi mu kalasa .M.... Recourez au tableau de feutre pour montrer ]'accord classe-verbe. 7. M'ttez au tableau ces series des phrases Mulongi adi mu kalasa Mukanda adi mu kalasa Tshimuma tshidi mu kalasa litala didi mu kalasa Balongi badi mu kalasa Mikanda idi mu kalasa Bimuma bidi zlu kalase ---------- Matala adi mu kalasa a) Expliquez ]'accord classe-verbe au niveau du pluriel. Insistez sur idi. Demandez aux stagiaires de fol.mer des phrases au pluriel. Vous devez utiliser le tableau de feutre. b) Exercice de r4Bititian : Mesa adi mu tshidiilu Mampa adi mu tshidiilu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Matala Mu kalasa Mikanda idi Nkuasa Mu tshidiilu Maayi\adi Matamba Mu tshisalu Mishipa idi Nkunda 8. Posez les questions suivantes aux stagiaires 9. En vous servant d'une image du marche avec des c3jets sur leaquels les prix sont indiques, presentez - - - Matala adi mu tshiddilu Matala adi mu kalasa Mikanda idi mu kalasa Nkuasa idi mu kalasa Nkuasa idi mu tshidiilu Maayi adi mu tshidiilu Matamba adi mu tshidiilu Matamba adi mu tshisalu Mishipa mu tshisalu Nkunda idi mu tshisalu - Bimuma bidi mu tshisalu anyi ? Balongi badi penyi ? Mampa adi mu tshidiilu anyi ? - Mikanda idi mu kalasa anyi ? Matala adi ku Amerika anyi ? - Bilunga bidi mu tshitunga anyi ? Mushinga Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com bn D.VII 77. 10. Presentez en vous servant de la mgme image Tshibota tshidi Zaire umue. Verifies la comprehension et travaillez. 11. Exercice de re etition : Tshibota tshidi Zaire umue. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Zaires ibidi Bibota bidi Bimuma Matala adi PALelaj2iail Bilun a bidi Za re umue Ditala didi Tshibota tshidi - - Tshibota tshidi Zaires ibidi Bibota bidi Zaires ibidi Bimuma bidi Zaires ibidi Matala adi Zaires ibidi Matala adi Zaires inayi Bilunga bidi Zaires inayi Bilunga bidi Zaire umue Ditala didi Zaire umue Tshibota tshidi Zaire umue 12. Presentez la question - Tshibota t sl11nushin a. kayi '.' Verifies la comprehension et travaillez. 13. Poses lee questions - Bibota bidi mushinga kayi ? Bilunga bidi mushinga kayi ? Mukanda udi mushinga kayi ? Diampa didi mushinga kay! Nkunda idi mushinga kayi ? Matala ddi umshinga kayi ? Mayi adi mushinga kayi ? Mushipa udi mushinga kayi ? Mishipa idi mushinga kayi ? Demandez aux stagiaires de se poser les questions similaires. 14. Mettez au tz7.bleau les adjectifs Kola et -teketa et expliquez par la difference des prix : a) Presentez Mu Kadutul bibota bidi Zaires itanu. Mu villa, bibota bidi Zaires muanda mukulu. b) Revenez aux adjectifs en disant .... Mu Kadutu bibota bidi mushin-mutekete. Mu ville bibota bidi Aushini3a mukola. c) Travaillez. 81 Hosted for free on livelingua.com 78. D.VII 15. Montrez l'accord des adjectifs par ce tableau selon les classes. Sing. mu-kole mu-teketa tshi- -impe dibi En vous servant du tableau, presentez ces series des phrases Plur. bamibima- -kole -teketa -impe -bi : Steve ildimuloaijuipme Mukanda udi mushinga mukole Tshibota tshidi tshibi Ditala didi diteketa - Steve ne John badi balongi bimpe - Mikanda idi mushinga mukole - Bibota bidi bibi. Matala adi mateketa. Demandez aux stagiaires de construire des phrases et de faire les accords des adjectifs. 16. Dramatisation : Demandez aux stagiaires de faire un echange. Aidez-les a le faire A. : Udi musua kusumba tshinyi ? B. : Ndi musua kusumba bibota. Bibota bidi mushinga kayi ? A. : Bibota bidi Zaires itanu 1 Kaka B. Ekelekele Ibidi mushinga mukole tekiena nsumba to. N.B. : Amenez les stagiaires a utiliser Mushinga muteketa, mushinga muimpe. 17. En vous servant du materiel didactique dikono, (dilonga, faites une saynette du march& en presentant dilonga dia nkunda dia verre wa nsukadi - kilo wa munyipy Presentez les structures Dilona dia nkunda didi mushtral kai - plikonodia tumbela didi mushia a kayi ? - afutadiEnsiidinushitta kayi ? - Kilo wa munyinyi udi mushinga ? Demandez aux stagiaires de se poser ces questions et d'y repondre. 18. a) En vous servant des objets connus par les stagiaires presentez la question LELLELeltai ? Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 82 D.VII 79. b) Sollicitez la question et repcndez-y Etshi mmukanda Multiplicz les reponses. c) Demandez aux stagiaires de se poser la question et city repondre. 19. a) Presentez les differents demonstratifs b) Faites pratiquer Etshi Atshi Tshiatshia Etshi mmukanda Etshi ntshibota Atshi Tshiats,..!.a 20. Presentez la forme de negation avec ki par opposition icLajeikintshbotaashimmuicat to. Verifiez la comprehension et travaillez. Demandez aux stagiaires de faire le contraste. 21. Presentez Eu par opposition a Etshi EtshiffIgNkAn4a,eunJohn. Verifiez la comprehension et travaillez. 22. Faites la revision du pluriel des demonstratifs de la classe Mu - Ba eu au - wawa - Posez la question aba abu baba Aba mbanganyi ? 23. Designez un stagiaire x. (Posez la question avec le nom du stagiaire y) Sollicitez la merie question et repondez-y par Ea222I2x22aYi ? Eu ki nSteve to eu Mbarbara Verifiez la comprehension et travaillez. 24 Drill de transformation eu nSteve Baba mPaul ne Marie - 1. Eu nDirecteur wa Centre 2. wawammungangawetu 3. Aba mbalongi ba tshiluba - eu ki nSteve to Baba ki mPaul ne Marie to. Eu ki nDirecteur wa Centre to. Wawa ki mmunganga wetu to. Aba ki mbalongi ba tshiluba to. Hosted for free on livelingua.com 83 DVII 80. 4. Au mmulunde. wanyi 5. 6. 7. 8. 9. - Abu mbalongeahi beau Baba mbana ba Kalala Wawa nJohn Eu mbaya Marie Aba mbaledi banyi Au ki mmulunda wanyi to. Abu ki mbalongeshi benu to. Baba ki mbana ba Kalala to. Wawa ki nJc..a to. Eu ki mbaya Marie to Aba ki mbaledi banyi to. 25. Presentez cette serie des phrases Bilundifuta - Nsukadi udi afire isatu ku verre - Tumbela tudi /afire umue ku dikopo - Mafuta adi Zaire isambombo ku mnlangi Munyinyi udi Zaire dikumi ku kilo Verifiez la comprehension de ku Travaillez. 26. Dramatisation A. B. A. B. : : 27. Indiquant 2 ou plusieurs objets, presentez par example tbseeo A. : B. A. B. A. : : : : Udi musua kusumba bilunga anyi ? Eyowa, kadi bidi mushinga kayi ? Bidi Zaire ibidi ku difuta. Zaire ibidi ku difuta mmushinga mukole. Nanku, mpeshaku Zaire umue bua biabia. Biabia ki mbimpa to. Mpesha ebi. Bimpa. Angataku. Mpeshaku nsakidilu, Kuataku. Ebi mmikanda AhlEIBP Biabia mbibota Verifiez la comprehension et travaillez. 28. Presentez la question Ebi mbinganyi ? Verifiez la comprehension travaillez. 29. Posez les autres questions et demandez aux stagiaires de se poser des questions utilisant ....... 30. Drill de transformation Abi mbinganyi ? - Biabia mbinganyi ? ebil abi, biabia ; aba, abu et baba. : Etshi ntshinyi ? Ebi mbinganyi ? Tshiatshia ntshinyi ? Biabia mbinganyi ? Ev nnganyi ? Aba mbanganyi ? I. Atshi ntshinyi ? ..bi mbinganyi ? Hosted for free on livelingua.com Dan 2. 3. 4. 5. 6. Wawa nganyi ? Tshiatshia ntshinyi ? Eu nganyi ? Au nnganyi ? Etshi ntshinyi ? 31. Baba mbanganyi ? Biabia mbinganyi ? Aba mbanganyi ? Abu mbanganyi ? Ebi mbinganyi ? 31. a) Differenciez liceci" et "ce" en presentant Etshi mmkanda Mukanda eu udi muimpe. Verifiez la comprehension. b) Montrez l'accord salon les phrases Mukanda eu udi muimpe Tshimuma etshi tshidi Dilonga edi mikarIL221.1011.2121 Bimuma ebi bidi bine c) Demandez aux stagiaires de s'exercer, aidez-les a trouver des examples. 32. Posez aes questions aux stagiaires - Udi musua bilunga ebi anyi ? Udi udia bimuma biab ? Ndi mbala makanda eu anyi ? idjz...LLIapailaj241u ne tshibombi, etshiaLlyi? - Tudi tusumba dilonga e4i anyi ? 33. a) Presentez cette eerie des phrases Ndi nsumba kilo umue wa bilunga bua ZaTres isatu 1212112aliaLIELE121221;11ku kilo. Verifiez la comnrehensio.1 et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de faire lee phrases semblables. 34. Posez la question Udi usumba kilo umua wa bilunga bua ZaIres bungi munyi ? Faites repeter choralemen.. 35. PrL-ntez la question Udi uslimba kilo umua wa bilunga ku Zairesima ? que vous expliquez par egalite avec la question precedente. Verifiez la comprehension et travaillez. 36. Montrez l'accord de -az avec les classes connues balongi banga ? nkuasa inga ? tulasa tunga ? mikanda inga ? 85 Hosted for free on livelingua.com D.VII 82. bibota binga ? mpemba inga ? mampa an; - ? Drill 37. - Transformation Mu kalasa, nkuasa idi bungi munyi ? Mu kalasa nkuasa idi inga ? Balongi badi bungi munyi mu kalasa ? Balongi badi ban a mu kalasa ? 1. Steve udi ne mikanda bungi munyi ? 2. President wenu udi ne bana bungi munyi ? 3. Malaba nuvua ne tulasa bungi munyi ? 1. 101.111 2. 4. Mu midi, ne udia matala bungi munyi ? 5. Ngondo udi ne mbingu bungi munyi ? 3 411111011.11111. 4. 5. =.0.11 6. Udi ne balunda bungi munyi mu Centre? 6. 7. Dituku didi ne meba bungi munyi ? 7. 8. Lumingu ludi ne matuku bungi munyi ? 8. 38. Demandez aux stagiaires de se poser des questions utilisant bungi munyi ? et ...ma? 39. a; Presentez cette serie des phrases et insistez sur la ame - Steve udi mulon i wa tshiluba Steve mmulon i wa tshiluba hyAriaa udi mukola ; mmushinga muknla - ZaTres dikumi idi mikesa, ZaYres dikumi mmikesa adiloalangi ba tshiluba, 12:211EL11131LUPA, - Wawa udi Paul ; wawa mPaul - Tshiatshia tshidi tshibota ; tshiatshia ntshibota. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases slmilaires. 40. Drill de trarsformation : Steve udi mulongi 1. - Steve mmulongi Mukanda udi muimpa 2. Tshiluba tshidi tshikola - 3. Balo. gi badi bena Amerika 4. Tshiatshia tshidi tshibota . 5. Mushinga udi muteketa 6. Kalasa Kadi kimpa 7. Paul ne Steve badi balongi ba tshiluba Mukanda mmuimpa Tshiluba ntshikola Balongi mbena Amerika tshiatshia ntshibota Mushinga mmuteketa Kalasa nkimpa - mbalongi ba tshiluba Hosted for free on livelingua.com Ff; D.VII 8. Steve udi mulongi 9. Mikanda idi mimpa 10. Wawa udi directeur 83. - - 41. Posez-leur ces questions et exigez la forme du substitut uniquement Steve mmulongi Mikanda mmimpa Wawa ndirecteur. - Etshi ntshinyi ? Atshi mmutshi mukanda. - Baba mbanganyi ? - Tshiatshiantshinyi ? - Wawa nKaren anyi ? Eu nnganyi - Zaire 43.1:kwni.. mmikesa anyi ? - Tshibota etshi tshidi tshimpa anyi ? TEXTE : MU TSHISALU Karen ne Mujinga badi mu tshisalu/badi basua kusumba bintu. Badi basua kusumba bilunga, losal nkunda ne bisekiseki/Kumpala kua kusumba badi batangila bintu bionso mu tshisaluh/Kunyima badi bakonka mishinga ya bintu. Ku muene-Ditu bamamu badi basumbisha bilunga ku mafdtal losa ku verre, nkunda ku malonga ne bisekiseki ku bisumbu/. Karen ne Mujinga kabena basua kusumba bintu ku maffita/anyi ku malonga anyi ku verre to/Badi basua kusumba amu ku kilo. Exploitation : voir orientation methodologique lecon VI, QUESTIONS, a) Texte 1. 2. 3. 4. 5. 6. : Karen ne Mujinga badi penyi ? Badi basua kuenza tshinyi ? Badi basua kusumba bintu kayi ? Kumpala kua kusumba bintu badi benza tshinyi ? Pashisha badi benza tshinyi ? Badi basua kusumba bintu ku mafata anyi ku malonga b) Libres : 1. 2. 3. 4. 5. 6. Udi musua kusumba bintu mu tshic=t1u anyi ? Ku Amerika bantu badi basumba ku mafnta anyi ? Ku Amerika bisekiseki bidi mushinga mutekete anyi ? Wewel udi wenza tshinyi kumpala kua kusumba bintu. Udi mua kulomba nsakidilu mu magasin anyi ? Lelu ne uya mu tshisalu anyi ? Hosted for free on livelingua.com ? DILONGESHA DIA MUANDA MUKULU 1. Posez ces questions aux stagiaires 84. - Ne uya ku Amerika malaba anyi ? - Matamba ribise kiseki anyi ? Malaba ne baya ku Kasal anyi ? - Paul ne Steve mbalongi swahili anyi ? - Mu dialumingu ne nuya mu tshisalu anyi ? - Balongi ne badia mu -)dega anyi ? - Bidia mbimpe anyi ? - Bilunga mbiakudia anyi ? 2. Mettez ces adjectifs au tableau. Expliquez les mots difficiles et demandez aux stagiaires de faire des phrases -nenel -kesel -impa -IA, -kola. -teketal -le, -shema. -pia-pia. - bulakana, -lengela, -le` lela, -a bululu, -ondoka, -atulka, -lubidila, -tau, -a tshianans. -boba, -bishi, -bulakana. mu -/bamu -/mitshi -/bi di -/ma ka -/tu N -/N - Ma - 3. Avec le materiel didactique approprie, posez ces questions aux stagiaires Udi musua kudia tshibota tshiboba etshi anyi ? - Nudi tasua kusumba bilunga bibishi ebi anyi ? Nuvua babala mukanda mupiamupia eu anyi ? - Udi musua kudia bimuma bishema ebi anyi ? Tshibambalu tshieba tshidi tshibulakana anyi ? 4. a) Presentez ces phrases et verifiez la comprehension de la 2t1me : - Tudi tuya mu tshiJalu. Tudi tuya ku butike. . Travaillez. b) Differenciez en montrotnt quill s'agit de "dans" et "a" et "aux environs" c) Demandez aux stagiaires de faire usage de mu et ku. 5. r 11 de substitution complexe ndi nya mu kalasa ndi nya mu Bureau ndi nya ku Bureau 1. Butike ndi nya ku Butike Hosted for free on livelingua.com 88 D.VIII 2. Ameril:a 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Kadutu Mu Tshisalu Ku Bureau Mu Kalasa Ku - - ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi ndi nya nya nya nya nya nya nya nya nya 85. ku ku mu mu ku ku mu mu ku Amerika Kadutu Kadutu tshisalu tshisalu Bureau bureau kalasa kalasa Tudituaekuaka 6. Presentez avec gestes Verifiez la comprehension et travaillez. 7. Presentez avec gestes les locatifs Tuzat_iubuticeeku udi uvua ku butike aku. Verifiez la comprehension et travaillez. 8. Drill de substitution complexe Udi uya ku butike kuaka udi uya ku butike kuaka udi uya ku butike eku 1. udi uvua 2. aku 3. TgliMba 4. 5. 6. 71 8. 9. kuaka udi usumbisha eku tudi tusumba aku Kuaka - - udi uvua ku butike eku -r--r-udi uvua ku butike aku udi asomba ku butike aku udi usomba ku butike kuaka udi usumbisha ku uutike kuaka udi usumbisha ku butike eku tudi tusumba ku butike eku tudi tusumba ku butike aku tudi tusumba ku butike kuaka 9. a) Posez les questions suivantes aux stagiaires b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases et de se poser des questions avec les locatifs 10. Sellicitez une question avec kuaka, par example - Udi uya ku butike kuaka anyi ? Nudi nuvua ku butike eku anyi ? Badi basumbisha mabela ku butike aku anyi ? Balongi badi ku bureau eku anyi ? Udi usumbisha ku butike aku anyi ? Badi benza mudimu ku bureau kuaka anyi ? eku, aku, kuaka. Badi benza mudimu ku bureau kuaka anyi ? Hosted for free on livelingua.com 89 r 86. Da til et renondez par : Eyowa, badi benza mudimu koku. Verifiez la comprehension et travaillez. 11. Les stagiaires ce posent des questions auxquelles ils repondent avec koku. 12. a) Presentez la structure Balongi badi mu kalasa emu Verifiez lc. comprehension et travaillez. b) Ecrivez ce tableau Ku Mu . , eku aku emu amu kuaka muamua Expliquez la formation des locatifs. c) Demandez aux stagiaires de faire des phrases avec d) Posez des questions 13. a) Presentez la phrase emu, amu, muamua - Nudi nulonga mu kalasa emu anyi ? - Balongi badi mu Centre emu anyi ? musua kuya mu kalasa muamua anyi ? - Steve Sidi mu kalasa amu anyi ? Nudi nuya mu tshidiilu muamua anyi - Paul adi ulonga mu kalasa amu anyi ? Udi musomba pa nkuasa. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Presentez les expressions. Expliquez les mots difficiles. Demandez aux stagiaires de les utiliser 14. Presentez les lcwatifs de pa dans une eerie des phrases Ea nkuasa, pa mesa, panshi, Ea hi2o 222o Ndi Ndi Udi - Udi Udi Udi Papa nsomba apa. nsoii_mbaa2cuasaapa. musomba apu musomba pa nkuasa apu. musomba papa musomba ua nkuasa papa. Demandez-leur de faire des structures similaires. 90Hosted for free on livelingua.com D.VIII 45. 87. Drill de renforcemert udi udia mu tshidiilu - udi udia mu tshidiilu emu udi ulala pa bulalu udi Alala pa bulalu apa. 1. 2* 3. 4, 5. 6. udi ulonga mu kalasa tudi tusomba pa nkuasa nudi nuvua ku butike tudi tusomba mu Zaire udi ulala pa bulalu udi ufuma ku restaurant udi ulonga mu kalasa emu tudi tusumba pa nkuasa apa nudi nuvua ku butike eku tudi tusomba mu Zaire emu udi ulala pa bulalu apa udi ufuma ku restaurant eku. 16. Presentez Mvua musomba pa nkuasa papa* mvua musomba Verifiez la comprehension et travaillez. 17. Drill - mvua mvua mvua mrua 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Transformation mubuela mu butike emu mubuela momu mumumona ku mayi kuaka mumumona koku avua mudia mu Restaurant muamua. ndi nya mu kalasa aka ne nsomba pa nkuasa apu. ne tuya ku nzubu wawa anyi ? somba ku mesa eku. badi basomba pa nkuasa eyi ne nuikala mu cinema eu. 1. 2. 3. momu momu popu 4. 5, 6. 7. koku. popu. momu. koku AV.'" 18. Les stariaires se posent des questions pcur pratiquer momul koks et mai. 19. Presentez les dizaines : de 20 A 90, Enseignez pa: groupes de 3 20, 30, 40 50, 60 70, 80, 90 a) Donnez le modele de prononciation et faites repeter individuellement. b) Ecrivez les chiffres (en desordre) et faites lire chaque stagiaire *~ 0, 50, 20, 10 60,9080 70 c) Envoyez chaque stagiaire au tableau et dictez-lui les chiffres 20, 90, 60, 50, 40 4o, 70, 8o, 90, 20 50: 30, 10, 70, 80 91 Hosted for free on livelingua.com D.VIII 20. a) Presentez cette eerie des phrases 88. BalonsibalLEakumi anaji mu Centre - Ndi ne dollars makumi asatu - Tudi ne nkuasa makumi asambombo mu Centre - Kapalati Adi re tululu makumi abidi - Steve udi ne 2eTres makumi atann ku lumingu. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases analogues. 21. Presentez les chiffres 11, 12, 13 14, 15, 16 21, 22, 23 etc. Faites la p.atique cfr. note 19. 22. En vous servant du materiel didactique approprie, presentez les mots Travaillez. 23. a) Presentez mutelu, muraal, nkanzu, bisabatal ALaajaa Ndi mvual& mupar Verifiez la comprehension et travaillez le verbe kuvuala 1.) Demandez aux stagiaires d'utiliser le verbe kuvuala dans des phrases. N.B. : Ils peuvent employer les mots suivants -tshifulu - bisabata - mutelu 24. a) Ecrivez au tableau l'expression et p.esentez -mupila -nkanzu -mukaba -kapirtula -dipupila -dibaya Kutua mushinKa Commercant udi atua mushinga wa mutelu. Verifiez la comprehension et travaillez. b) De la mime maniere (24 a) Presentez le verbe dans le contexte Kupuekesha r: Commexit u- :hinga . tp.1.2ces.ha mushinga Va mutelu Verifiez la comprehension et travaillez. c) Presentez l'expression Bans la structure Bu wewe musua Mpesha mukanda bu wewe musua. Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 92 D.VIII 89. 25. a) Presentez la structure Ndi musua mutelu wa bleu. b) Presentez et travaillez les couleurs c) Montrez l'accord salon les classes --fikas -tokas -kunza... eee - mutelu mufika - bisabata bitoka ALUIELlaILLTMI 26. a) Presentez la question Udi musua mutelu wa dikala knit/ Verifiez la comprehension et travaillez. b) Sollicitez la question et repondez-y par 27. Dramatisation : Ndi musua metelu mutoka. A. : Tatu moyo B. : Ea, moyo A. E..celu wawa udi mushinga kayi ? B. Mutelu wawa udi Zaires makumi asambombo A. Zaires makumi asambombo mmushinga mukola. Puekesha mushinga bu wewe musua. B. Wewe udi ne Zaires bungi munyi ? A. : Ndi amu ne Zaires makumi anayi. B. f Zaires makumi anayi mmikesa be. Mushinga wa ndekelu udi Zatres makumi atanu ne itanU. A. : Angataku Zaires makumi atanu. B4 t Tnasakidila. A. : Tuasankas Washala bimpa. B. : Netumonangana. 28. Demandez aux stagiaires de faire cette dramatisation par groupes de deux. TEXT E Ku nzubu Kunyima kua dipingana ku nzubus Karen ne Mujinga bavua basua kulamba biakudias kadi kavua nabi to. Nenkus bavua ne tshia kuya ku butike bua kusumba. losa ne nkunda ku kilo. Ku butike akus Karen ne Mujinga bavua bamona koku mutelu mukunza. Karen Avua-ne dijinga dia kuusumbat ne makuta makumbana to. Bavua bapingana ku nzubu bua kuya kukeba mutelu mu magasin mu villa. Questions sur le texte : 1. 2. 3. 4. 5. Karen ne Mujinga bavua basua kuenza tshinyi ku nzubu ? Bavua ne biakudia bua kulamba anyi ? Bua tshinyi bavua ne tshia kuya ku butike ? Karen uvua ne dijinga dia tshinyi ? Uvua ne makuta makumbana anyi 2 Hosted for free on livelingua.com o3 DILONGESHA DIA TSHITEMA 1. Posez les questions suivantes 90. - Mu kalasa emu, balongi badi bungi munyi ? - Nngarwiudi mu kalasa muamua ? - Mbanganyi badi ku bureau kuaka ? Udi musomba pa tshinyi ? - Udi musomba pa nkuasa apu anyi ? - Nnganyi udi musomba pa nkuasa papa ? 2. a) Presentez la phrase ...... Dina dia kalasa aka nKanang2.. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Ecrivez au tableau des demonstratifs pour la classe ka-/tuaka aku kaka c) Mettez au tableau quelques mots de la classe ka-/tu-, et demandez aux stagiares de faire l'usage des demonstratifs 3. etu atu tuatua Kela, kasuyil kamual kapial kalande, kapaza, kabadi. Drill - Substitution complexe Kalasa aka kadi kimpa Kalasa kaka kadi kimpa Kalasa kaka kadi kanena 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Kambela Kabadi Kale Aku_ Kalande Kabulakana Skil Aka Kasuyi Katshipala Kela Kaka - Kambela kaka kadi kanena Kabadi kaka kadi kanena Kabadi kaka kadi kale Kabadi aku kadi kale Kalande aku kadi kale Kalande aku kadi kabulakana Kalande aku kadi kipi Kalande aka kadi 'dpi Kasuyi aka kadi kipi Kasuyi aka kadi katshipala Kela aka kadi katshipala Kela kaki-, kad! katshipala N.B. : Expliquez les mo +s difficiles. 4. a) Presentez la structure b) Posez la question c) Donnez ces verbes, expliquez et travaillez 5. Presentez ces structures et trap vaillez-les par &tapes - rudixnvidaemulluamutshidil. - Mu dinda emu uvua muenza tshinyi ? Kubika, kujuka, kuowa mayi, kusukula menu, kuela tshisaku, kuvuala bilamba. 1. Mu dinda emu mvua mubika mu 5n00. Hosted for free on livelingua.com 94 91. D.IX 2. Pashisha mvua raa mu tshiowedi mvua 3. yslinirnamajmulatistlkagE mvua muvuala bilamba. 6. Demandez aux stagiaires de se poser les questions exemple A. Uvua muenza tshinyi mu dinda emu ? B. Mu dinda emu mvua muowa mayi, pashisha mvuatnaya mu tshidiilu ; 7. a) Posez ces questions aux stagiaires Uvua muya mu villa mu dinda emu anyi ? - Steve uvua muenza tshinyi mu dinda emu ? - Mu dinda emu uvua muowa mayi anyi ? - Mu dinda emu uvua muenza tshinyi kumpala kaa kuya mu tshidiilu ? - Uvua muvuala bilamba diba kayi mu dinda emu ? . b) Demandez aux stagiaires de se poser mes mgmes questions. 8. Presentez les structures - Mu kalasa mudi balongi - Ku Amerika kudi biakudia bimpe. - Pa mesa padi biakudia. Verifiez la comprehension de mudi et kudil 9. a) Posez ces questions aux stagiaires et qu'ils repondent en utilisant mudit kudil - Mu kalasa mudi balongi bungi munyi ? Mu kalasa mudi nkuasa anyi ? Pa nkuasa wawa padi nganyi ? Pa mesa padi biakudia -ayi ? Ku Kinshasa kudi bena Corps de la Paix anyi ? - Ku Washington kudi nzubu wa President anyi ? b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases interrogatives avec ces locatifs. 10. Ecrivez au table..a l'adverb: de quantite Presentez les phrases bungi - Mu tshisalu mudi bintu bia - Rock feller udi ne dollars - Kuitnalittcakucibabunsi. Hosted for free on livelingua.com 95 D.IX 11. Montrez l'accord salon les classes par ce tableau : 92. mu/ba mu/mi tshi/bi di/ma ka/tu lu/n bu/ma ba wa/ya tshi/b di/a ka/tu lu/ya bu/a wa/ya a/a - m/m -abungi Remarque : Faites-le par groupe de trois en donnant des examples par groupe de trois 12. Balongi badi ba bungi - Mu kalasa mudi mutoyi wa bungi - Mu tshidiilu mudi bibota bia bungi Drill - Substitution simple ----maluvu 1, 2. 3. 4. 5. ndi ne mikanda ya bungi ndi ne maltvu abungi Tuze Bibota Nkuasa %ipanu Matala 6. MIMI 7. Mesa - ndi ne tub tuabungi ndi ne bibota bia bungi - - ndi ndi ndi ndi ndi ndi 8. TI7siya 13. Posez ces questions aux stagiaires ne ne ne ne ne ne 4 14. Presentez les structures suivantes Verifiez la comprehension et travaillez. 15. Faite3 ce tableau 4 nkuasa 3ra bungi mipanu ya bungi matala abungi bilamba biabungi mesa a bungi tupaya tuabungi Udi ne mikanda ya bungi anyi ? Balongi badi ne makuta abungi anyi - Nudi basua kudia bibota biabungi anyi ? - Ku Amerika nuvua balonga bintu bia bungi anyi ? - Mu centre mudi tulasa tuabungi anyi ? Udi ne bilamba bia bungi anyi ? - Ku Amerika kakuena bidia to. - Mu tshisalu kamuena losa to. - Pa mesa kapena liiniu to. ku mu pa di kaku kamu kapa ena Demandez aux stagiaires de faire des structures negatives. 96Hosted for free on livelingua.com I D.IX 16. Posez les questions et exigez des reponses negatives . 17. 93. Mu kalasa mudi nzolo anyi ? - Ku Amerika kudi balongi ba tshiluba anyi ? - Pa mesa padi mukanda anyi ? - Ku Kasat kudi Centre wa Corps de la Paix anyi ? - Mu tshidiilu mudi bulalu anyi ? - Pa nkuasa padi mikanda anyi ? 6 Drill de transformation Pa nkuasa padi mukanda Mu tshisalu mudi bibota Ku Amerika kudi bidia 1. 2. 3. 4, 5. 6. Mu Ku Pa Mu Pa Ku kalasa mudi misheta bureau kudi bantu nkuasa padi mukanda tshisalu mudi bibota mesa padi biakudia Amerika kudi bidia - - - Pa nkuasa kapena mukanda to Mu tshisalu ka muena bibota to Ku Amerika kakuena bidia to Mu Ku Pa Mu kalasa kamuena misheta to bureau kakuena bantu to. nkuasa kapena mukanda to. tshisalu kamuena bibota to. Pa mesa kapena biakudia to Ku Amerika kakuena bidia to. 18. Presentez (avec geste designant chaque stagiaire) la structure Mulongi onso udi ne mukanda Verifiez la comprehension et travaillez. 19. Multipliez les examples selon les classes - Tshimuna tshionso tshidi tshimpe Kalasa konso kadi ne balongi - Mesa onso adi ne biakuA a Dituku dionso ndi n a mu kalasa Budimi bonso budi ne mitshi 20. Demandez aux stagiaires de faire des phrases a partir de ce tableau : mulongi dituku tshimuma mesa nkuasa budimi * mukanda lukasu * -onso kuikala (ne) nteta -impe mu kalasa diva mitshi biakudia -le mabeii Expliquez les mots difficiles. 97 Hosted for free on livelingua.com 94. D.I.X 21. Drill de transformation Mulongi udi ne tshibambalu - mulong4 onso udi ne tshibambalt' 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Nzubu udi ne tshibi Mulongeshi udi ne mukanda Mukanda adi ne mabeji Kalulu kadi kadia bilunga Mulongi kena wakula tshiluba Budimi budi ne mitshi Tshilamba tshidi tshimpa Mulongi udi ne tshibambalu - - - Nzubu onso udi ne tshibi Mulongesli onso udi ne mukanda Mukanda onso udi ne mabeji Kalulu konso kadi kadia bilunga Mulongi onso kena wakula tshilubBudimi bonso budi ne mitshi Tshilamba tshionso tshidi tshimpe Mulongi onso ne tshibambalu 22. Ecrivez au tableau onso et ecrivez ces series des phrases selon le ssn sans "chaque", "tous", "tout". Tout Chaque Toue matala adi mu budimi bonso --udi -kudia diampa dionso muntu onso udi ufua budimi bonso budi ne matala diampadionso didi dimpa Bantu bonso badi bafua Aadimi onso adi ne ... mampa onso adi ... . Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec onso selon les 3 sens. N.B. : Insistez sur la place de onso (qui est a la fin du mot et de la phrase et qui signifie "tout" 23. Ecrivez ce tableau et dies aux stagiares qu'il s'agit des infixes CLASSES INFIXE OBJET Mu/ba -mu -/-ba - mvua mumumona (mulongi) mvua mubmona (talangi) Mu/Mi -u-/-yi- Udi Uubala (mukanda) Udi Uaibala miknnda Tshi/bi -Tshi-/-bi- Udi Utshiangata (tshibota) Udi ubirngata (bibota) Di/Mt -ai-/-a- Udi Udilomba (dibeji) Udi ualomba (mabeji) Bu/Ma -ku-/-yi- Udi Ubudima (budimi) Udi Uadima (madimi) 98 Hosted for free on livelingua.com 95. D.IX n/n adi Ilmuteka (nkuasa) ildi aziteka (nkuasa) -mu.4/-yi- lu/n - lu- /-.yi- Is.(di Illuteka (lupemba) adi aziteka (mpemba) m/m ..,A4 V -/41.4a-1 Ildi ua ngata (mesa) adi timushipa (mbuji) adi uzishipa (mbuji) ka/tu -ka-/-tu- ildi akamona (kalasa) adi iitumona (tulasa) 24. a) En suggerant un substantif et un verbe, demandez aux stagiaires de construire des phrases selon ce modele (d'abord sans infixe puis infixe) : F. S. : ditalal kudia (futur) - ne adia ditala - ne adidia - mulongeshi. kuteleja (passe) mayi kunua (passe) - Steve, kuambuluisha (futur) - mikanda, kufunda (present) - diampal kusumba (futur) - bisekiseki, kusua (present) lumuenu, kuangata (futur) bulalu, kulongolola (present) - tumbela, kusumba (passe) nknnda, kukuna (futur) - balongi, kubikila (present) b) Demandez aux stagiaires de construire l'exercice sans votre participation. 25, a) Ecrivez ces phrases au tableau et expliquez l'usage de ces locatifs come suffixes ...... Mvua muya ku Kasai ; mvua muyaku. - Balongi badi mu Centre ; balongi badimu LuPeEEa ludi pa nkuasa ; lu pemba b) Multipliez les exemples et demandez aux stagiaires d'en donner aussi. 26. Posez ces questions aux stagiaires et demandez-leur d'y repondre en utilisant les suffixes - Mu kalasa emu mudi balongi anyi - Ku Bandundu kudi bena Corps de la paix anyi ? Hosted for free on livelingua.com 99 96. D.IX Nuvua basomba mu Kinshasa kumpala kua Stage anyi ? Ne wikala mu Centre emu kunyima kua stage anyi ? Balongi badi basua kudia mu Bodega anyi ? .4 Ku Kahuzi kudi nyama yabungi anyi, 27. Faites ce dialogue avec un stagiaire et demandez-leur de continuer le dialogue entre eux-mgmes A. Uvua muya penyi mu dinda emu ? B. Mu dinda emu mvua muya mu ville. A. : Uvua muya kuenzamu tshinyi ? B. : Mvua muya kusumba mutelu. A. Uvua mubuela mu magasin anyi ? B. Eyowa mvua mubuelamu, kadi mumusumba tshintu to. Kadi eku udi uya penyi mpindieu Mpindieu ndi mpingana mu Centre. Waya bimpa. Netumonangana. A. : B. A. : B. : 26 Presentez la phrase Steve udi muena Amerika Ecrivez le mot muena au tableau et presentez Steve udi muena mukanda eu Verifiez la comprehension. Introduisez Muena mulongoi muena mutumba. 29e Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec muena 30 a) Appelez devant la classe deux stagiaires de tailles differentes et presentez X udi mule kudi y Verifiez la comprehension et travaillez. b) Mettez au tableau les adjectifs -kese, -nene, -le, -121 etc. Demandez aux stagiaires d'utiliser le comparatif. 31. Presentez ces phrases 32. a) Ecrivez au tableau - Paul udi mule kudi meme - Paul udi mule kundi - Mutel udi mukese kundi Kundi Kuudi Kutudi Kunudi Kudibo Hosted for free on livelingua.com 100 D.IX 97. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases. 33. Presentez ces phrases - Paul adi bula bumua ne John - Burundi udi bunena bumua ne Rwanda - Mark adi bukola bumua ne Steve Verifiez la comprehension et 34. Les stagiaires forment des phrases pour re-employer la structure bu bumua ne. 35. Presentez cette phrase tshibambalu. Verifiez la comprehension et travaillez. 36. Les stagiaires forment des phrPses avec ku ua moyo. 37. Presentez la phrase Miaku ya Tshiluba idi mikola kudi miaku ya Anglais Travaillez is prononciation. 38, Exercice de phraseologie Ex. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 39. TEXTE : : - Mulongi eu, mulongi wawa (-le) Mulongi eu adi mule kudi mulongi wawa. Tshikaka tshiatshia, tshikaka tshieba (-shema) Tshikaka tshiatshia tshidi tshishema kudi tshikaka tshieba. Muntu wawa, tuetu (rlene) Muntu wawa adi munene kutudi Miaku ya. Tshiluba, miaku ya Anglais (-kola) Mukanda lu, mukanda wenda (-impa) Kalande keba, kalan4e kenda (-ondoka) Mupanu wa John, mupanu wa Paul (-bulakana) Bisabata bianyi, bisabata abi (pia-pia) Mishipa ya mu dijiba dieba, mishipa ya mu dijiba dianyi (-nene) Ngomba yanyi, ngomba ya ku Amerika (-nyana) MU VILLE Mu dinda emu Karen uvua muya mu villa bua kusumba bintu/ mulunda wenda Mujinga uvua mumufila/Bavua babuela mu magasin onso bua kumona ne.kykonka miskisga-yaubintalMaren-umui_musua:kusumba "utelu/Kadi muena mutelu uvua mutua mushinga mukole, Z. 50. Karen avua musua kumupesha Z. 30/ muena mutelu kavua muitnba to/Kunyima bavua bumvuangana mushinga/Karen kumupesha Z. 40/Mutelu uvua muimpa mutamba kadi uvua mukese kudiye/Karen uvua munyingalala be, bualu kavua muidikija mutelu to. Mujinga ne Karen bavua bintu bia Hostedbasumba for free on livelingua.com bungi kadi bavua bapua moyo bua kusumba mukela. 101 D,IX 98. uestions : - Bua tshinyi Karen uvua muya mu tshisalu ? Kadi Mujinga, uvua muya kuenza tshinyi ? Muena mutelu uvva mutua mushinga kayi ? - Karen uvuanmmiugalalabua tshinyi ? - Karen ne Mujinga bavua basumba bintu bionso anyi ? . Karen ne Mujinga bavua basumba bintu penyi ? Questions RenPrales - Ku Amerika, bantu badi batua mushinga wa bintu - Ku Amerika bantu badi bidikija bilamba kumpala Wewe musumba mutelu mukesa, udi mua kuupingaja Bivualu bidi mushinga mukole ku Amerika anyi ? Udi musua bivualu bia mushindu kayi ? - Ku kmerika bua kusumba bintu, udi uya mu ville mu magasin anyi ? kua kubisumba anyi ? mu magasin anyi ? anyi ? Hosted for free on livelingua.com 102 DILONGESHA DIA DIKUMI 1. Posez ces questions 99. - Steve udi mula kuudi anyi ? Paul mmuipi kudiye anyi ? - John udi munena kuudi anyi ? Meme ne Doug tudi bula bumua anyi ? - Richard udi hula bumua ne Paul anyi ? Mississipi ne Missouri bidi bunena bumua anyi ? - Washington D.C. ne New York City bidi bunena bumua anyi ? - Karen udi mula kudi Steve anyi ? 2. Posez la question Brad udi penyi ? Les stagiaires repondent Brad udi ku bureau. Alors, presentez Ndi nya kudi Brad Verifiez et travaillez. 3. Reprenez la phrase et enchainez Ndi nya kudi Brad Ndi nya kudiye. . Verifiez la comprehension et travaillez. 4. Presentez 4 Ndi nya kudi x ne y ; ndi nya kudibo O Verifiez la comprehension et travaillez. 5. Ecrivez le verbe kuvua au tableau et presentez Ndi mvua mu kalasa mu 8h00 Verifiez la comprehension et, si les stagiaires ne comprennent pas, traduisez par "Je viens en classe a 8h00 ;" puis travaillez. 6. Enseignez la conjugaison du verbe kuvua (present, passe et ou futur). 7. a) Presentez Tudi mu kalasa. Brad kena mu kalasa to. Kadi, udi musua kuvua kutudi. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Enseignez la declinaison Ndi mvua kuudi udi uvua kundi udi uvua kunudi badi bavua kutudi, c) Multipliez des exemples avec les autres verbes connus Eytangils, kusumba Kulomba kuangata Hosted for free on livelingua.com 103 D.X 100. Exemples - Ndi ndi - Ndi ndi 8. Presentez ces structures ntangila kudi balongi ntangila kudibo. ndomba mukanda kudi Paul ; ndomba mukanda kudiye. Ndi mumanya muaba udi President Mobutu Usomba ; ndi mumanya muaba, Udiye Usombn. Verifiez la comprehension et travaillez. 9. Introduisez les expressions ciapres - Mu Mu Mu Mu Ku Ku Pa Pa nzubi mundi nzubu undi kalasa mundi kalasa kandi nzubu kundi nzubu undi nkuasa 2andi nkuasa undi 10^ Exercice recapitulatif Amenez les stagiaires a former des phrases sur re modele Mu nzubu mundi mudi bibambalu bisatue Mu nzubu undi kamuena kabadi to. etc. 11. a) Presentez lee structures suivantes - muioniudiu mudimu mu afire benza mudimu mu Zaire. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases similaires. 12. Ecrivez au tableau muntu nkuasa udi mbulanketa udi mutshi adi dilonga didi budimi bUdi kala6a kadi tshibota tshidi mesa adi lupemba lUdi bant'i bidi nkuasa idi mbulanketa idi mitshi idi malenga *di madimi Adi tulasa tadi bibota bidi mesa Adi mpemba idi N.B. s Irisistez sur le ton correct. Hosted for free on livelingua.com 104 DOC 13. 101. Drill - Transformation F. S. F. S. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Mulongi, udi ulonga bimpa. Mulongi kena uya mu vi?le to. :lon:ablulsnAuditsenaa.amuvilleto. : Mun-tiOdimusuaittienzamurliiu. Muntu udi musua kudia udi wenza mudimu. Mulongeshi adi Alengesha Tshiluba Tulasa tudi mu Centre. Tshibota tshidi pa mesa. Bisekiseki bidi mu tshitunga Kasuyi kadi mu nzubu Lupemba ludi pa mesa Nzubu idi mu Bukavu Mafuta adi mu tshisalu Diampa didi mu tshidiilu Budimi budi mu Centre Mikanda idi mu tshibuta Bantu badi ku Amerika Mulongeshi adi mu kalasa. Tulasa tudi ne nkuasa Wirgaa katshiena tshiboba to Bisekiseki bidi ne vitamines. Lupemba ludi lutoka Nzubu idi minena Mafuta adi mushinga mnkola. didi dimpa. budi ne bisekiseki Mikanda idi ya Francais nntTh=adi bakula Anglais 14. Demandez aux stagiaires d'utiliser les pronoms relatifs dans des phrases. 15. a) Presentez Gette aerie des phrases Pandi mu kalasa, adi ntangila ku tshibasa ndi nRela nkonko, ne n n akula tshiluba ne balon i akuabo. b) Montrez la formation de "owl" par ce tableau Pa + ndi - tudi udi - nudi diye - dibo e) Reproces la structure de a) et demandez aux siogfaires de la transformer a touts* lea ler. sonnets. 16. Poaez les questing aux stagiaires e. et amenes-les a utilia*, .4.. Paudi mu tshidiilu udi wenza tshinyi ? Padiye mu kalasa adi ulala anyi ? w Balongi badi benza tshinyi padib mu bar ? Pandi mu kalasa ndi ngenza tshinyi ? g Patudi mu tshisombelu tudi tudia anyi ? Panudi nuya mu tshisalu nudi nuenza tshinyi ? 105 Hosted for free on livelingua.com D.X 102 17. a) Faites le tableau reprenant tous les autres temps Passe Pa + mvua uvua vuaye tuvua nuvua vuabo Futur ngikala uikala ikalaye - tuikala nuikala ikalabo Montres aux stagiaires qu'il s'agit du futur du verbe kuikala (ne) seulement. b) Demandez aux atagiaires de for. mer des phrases. Example ft. 11.ss011oo 0000000 .414111, 18. kill de transformation Pamvua ku Amerika mvua ndia creme glacee. Pangikala ku Mbujimayi ne ngenza mudimu. resentfutur) Pand$ mu Cie pv ndi ndia amu bidia Pangikala my Cisuku me ndia amu bidia Pandi ku Kaaa/ *di ipakula tshiluba Pangikala ku Kasai ne ngakula Tshiluba PanUilbla'mu tshisalu ne hubnmha tahtny$ Ptkala bana mu kalasa ne balongu makumt Patuikala mu villa ne tuakula amts Francais Pauikala mu tshisombelu ne unua 2. Patudi mu tshisalu nudi nusumba tshinyi 2 39 Padi bana mu ipaaset badi balenga makumt 49 Patudi mu villa tudt 4csakUla-amu Framais 6, kaudt mu tshilvabel4 udit unua ti ti 7. Padiye mu Zen:* kelp wP.kula Aliglats to 19, al Presentez les strulturee 99...... . Pikalaye mu Zaire ka kuakula Anglais tot 110a14221ku 112221 ndi nsomba mu tshisuku Pandtkalasa ndi ngangata mikanda pandt mmona mamuebe ndimmuela =2 b) Demander aux stagiaigeso former das phrases stmilairee et atdeee les par ce tableau Pa + ndi udi diye tudi nudi dibo kuya kusomba kulala kunaya kumona 01111111111111111.M111.....0.01.1.1=1.11111. 1o6 Hosted for free on livelingua.com . D.X 103. 20. a) Prosentez les structures - Pamvua muya mu kalasa mvua muan eta mukanda - Pamvua mumona mamuehe mvua mumuela moyo. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases similaires. Aidez.les en vous servant du tableau 17 a) et 19 b). 21. a) Presentez la structure hasaaJaEltal_B2.=somba mu tshiauku. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Mettez ce tableau (quand + futur) nga + radical ua + radical Pa + a Dounez quelques examples 4- radical - Pangaya, Pangadia, Panganaya - Pawaya, pawadia, pawanaya Payaye, padiaye, panayaye Demandez aux stagiaires de eonstruire des phrases avec les autres verbes. 22. Drill de transformation a) ndi mu kalasa Pandi mu kalasa - ndi ndia mu restaurant tudi tulonga tshiluba badi basomba mu tshisombelu ndi Sya mu kalasa udi mu Zaire udi udia mu tshidiilu badi banaya ping-pong tudi tuakula tshiluba nudi nupeta mikanda bl Pandi mu kalasa pandi nya ku Kasai patudi tulonga Francais padiho bapeta mikanda paudi mu Zaire padibo babala mikanda - panudi nuenza mudimu padiye unaya ndundu paudi ukeba makuta panudi nulala butuku padiye usama munda - pandi ndia mu restaurant patudi tulonga tshiluba padibo basomba mu tshisombelv pandi nya mu kalasa paudi mu Zaire padiye udia mu tshidiilu padibo banaya ping-pong patudi tuakula tshiluba panudi nupeta mikanda Pamvua mu kalasa pamvua muya ku Kasai patuvurt balongd Francais pavuabo bapeta mikanda pauvua mu Zaire pavuabo babala mikanda panuvua nuenza mud.J.mu pavuaye unaya ndundu pauvua ukeba makuta panuvua nulala butuku pavuaye usama munda 107 Hosted for free on livelingua.com D.X 23. Posez les questions aux stagiaires 24. Presentez .... Verifiez la comprehension et travaillez le futur.habituel. 25, Enseignez la conjugaison du futur habitual 26. Posez des questions du genre 104. - Pawaya ku Kasai ulonga kabid tshiluba anyi ? Panuapingana ku Amerika ne nulong& mu Universite anyi ? - Patuaya mu tshidiilu lelu, ne tudia tehinyi ? - Pangaya mu tshibambalu ne ngenza tshinyi ? Pajika stage ne nuya penyi ? - Payaye mu tshisalu ne asumba tshinyi ? Papatukabo lelu ne baya mu bar kayi ? Panuikala ku XasaI%..ne nuikala nuakula Tshiluba. Ne Ne Ne Ne Ne Ne agikala idia wikala unua ikala ubala 0.9 tuikala tutangila nuikala nuya bikala balongesta - Ne wikala wenza tskinyi poste weba Ne wikala nlamba tshinyi Kasai ? 27. Demandez a chaque stagiaire de prepater ute petite histoire (Oomportant le passe-presentfutilr) rapontel les autres stagiuires eenutent puis lui poeent des questions. $ Une preparation ecrite isabord 0. 101) 28s a) Presentee Ges phrases Verifiez la comprehension et travaillez. Pandi mu kalasa ndi itcloksha -Pandi tskiyi maw, b) Montres la formation de guand,4- Pandi Paudi Padiye * Patudi Panudi Padibo tshi ku ka katu kpag kaba was nsomba ao usomba yal usomba y$ tuyatt-il. nuyatro- bayao bacomba Hosted for free on livelingua.com 108 D.X 105. c) Demandez aux stagiaires de se servir de ce tableau pcur construire des phrases. 29. a) Drill de transformation Pandi (kunaya) Pandi tshiyi mu kalasa ndi nnaya. 1. Padibo (kunua) . Padibo kabayi mu kalasa badi banua 2. Patudi (kuja maja) Patudi katuyi mu kalasa tudi tuja maja 3. Padiye (kuenza mudimu) Padiye kayi mu kalasa udi wenza mudimu 4. Panudi (kulala tulu) Panudi kanuyi mu kalasa nudi nulala tulu. 5. Paudi (kuya mu villa) Paudi kuyi mu kalasa udi uya mu villa 6. Pandi (kubala mukanda) . Pandi tshiyi mu kalasa ndi mbala mukanda b) Drill de transformation En cas de difficulte, vouo pouvez passer a b). Pandi mu kalasa ndi ndongesha Pandi tshiyi mu kalasa. tshiena ndongesha to. 1. Paudi ku mayi udi owela . Paudi kuyi ku mayi kueaa owela to. 2. Pandi mu villa ndi nnua maluvu a bungi Pandi tshiyi mu villa tshiena nnua maluvu a bungi to. 3. Panudi mu Centre nudi nuakula tshiluba Panudi kanuyi mu Centre kanuena nuakula tshiluba to. 4. Padiye mu Zaire udi unua Primus Padiye kayi mu Zaire kena unua Primus to 5. Padibo mu tshidiilu badi badia loLa . Padibo kabayi mu tshidiilu kabena badia losa to 6. Patudi mu Centre tudi tuakidia balunda betu mu tshisombelu Patudi katuyi mu Centre katuena tuakidila balunda betu mu cshisombelu to. 7. Pandi mu tshibambalu ndi ndala tulu . Pandi tshiyi mu tshibambalu tshiena ndala tulu to. 30. a) Posez ces questions - Udi wenza tshinyi paudi kuyi uya mu bar ? - Panudi kanuyi ku mayi nudi pe ? - Tudi tuenza tshinyi patudi kafti mu kalasa ? - Padibo kabayi ne mudimu badi basomba penyi ? - Padiye kayi ne makuta udi Ilya kudi nganyi ? - Pandi tshiyi mu 0entremngagyi udt unulongesha ? 109 Hosted for free on livelingua.com D.X 106. b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions similaires. 31. En vous servant dune phrase negative tshiena ne makuta to presentez Bu meme ne makuta, mvua nya mu Bodega. Verifiez et travaillez. 32. a) Posez les questions aux stagiaires - Bu wewe President wa Amerika uvua wenza tshinyi ? - Bu yeye ku mayi uvua wenza tshinyi mpindieu ? Bu tuetu mu bar tuvua tuvua tshinyi ? Bu wewe ku Amerika uvua wakula ne nganyi ? Bu bobo baya ku Kasai bavua balonga tshinyi ? - Bu nuenu nuya ku Bandundu nuvua nulonga tshinyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions similaires. 33. Montrez la formation du conditionnel par ce tableau. Present - present Present - futur Mema nya mu villa, ndi nsumba bibota Mema muya (nya) mu villa, ne nsumba bibota Imparfait-Conditionnel present Bu mama nya mu villa, mvua nsumba bibota Bu mema nya mu villa, mvua (mua) kw. sumba bibota -------- ---Bu mema muya mu ville, mvua nsumba bibota Bu mema muya mu villa, mvua (mua) kuikala musumba bibota Arm Plus-que Parfait Cond. Passe 1 34. Demandez aux stagiaires de former des phrases en se servant du tableau de la note 33. 35. a) En vous servant d'un schema ou d'un dessin, presentez ........ Ndi ndia, nkadi mudia Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 110 D.X 107. b) La formation de "deg)." kadi + passe (mu...) (ba...) to nu ba 36. a) Posez les questions aux stagiaires et exigez la reponse affirmative - Ukadi muya ku New York anyi 7 Ukadi mudia mu Kadutu anyi ? - Nukadi balonga Francais anyi ? Tukadi baya ku Kahuzi anyi ? - Bakadi bamona misoko anyi ? - Nkadi munulongesha anyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mimes questions. 37. a) Presentez "sur le point de" pour une action qui se fait dans l'immediat b) Donnez avec geste les structures nkadi Ukadi + present cadinirNlidieta Ukadi umanya tshilaba bimpa. Verifiez la comprehension et travaillez. c) En vous servant du-.tableau a) demandez aux stagiaires de faire des phrases. 38. a) Presentez cette serie des phrases Nkadi mu a ku Kinshasa ne ku Lubumbashi kadi tshiena muanji kuya ku Kikwit to Verifiez la comprehension et travaillez. b) Montrez la formation de "pas encore" OOOOOOOOOO OOOOOOO tshiena kuena kena muanji + infinitif + to katuena kanuena kabena banji + infinitif + to c) A partir de ce tableau, demandez aux stagiaires de faire des phrases. 39. Drill de transformation John Ukadi muya ku Kinshasa . John kena muanji kuya ku Kinshasa to. Hosted for free on livelingua.com D.X 108. 1. Nkadi mudia bidia mu Zaire Tshiena muanji kudia bidia mu Zaire to. 2. Bakadi bays ku Likasi Kabena banji kuya ku Likasi to. 3. Ukadi musumba maluvu Kuenamuanji kusumba maluvu to. 4. Nukadi banaya base ball. Kanuena banji kunaya base ball to. 5. Kapanga ukadi muya mu tshisalu Kapanga kena muanji kuya mu tshisalu to. 6. Tuetu tukadi badia bidia. . Tuetu katuena banji kudia bidia to. 40. Posez les questions aux stagiaires et exigez la reponse negative 41. a) Presentez cette serie des phrases - Ukadi mudia mbua anyi ? Nukadi baya ku Goma anyi ? Nkadi muya ku Amerika anyi ? Ukadi mumona Mobutu anyi ? Bakadi basumba matamba anyi ? Tukadi banua Simba mu Centre anyi ? - John udi wambuluisha Steve - t 777711di wambuluisha John - John ne Steve badi bambuluishangana Verifiez la comprehension et travaillez. b) Donnez quelques verbes et demandez aux stagiaires de faire des phrases - kuambila kuambula kudia kulomb; - kuambilangana - kuambulangana kudiangana kulombangana 42. a) Presentez is formation de ne les autres classes par ce tableau mu/mi tshi/bi ka/tu n/n lu/n di/ma nau/nayi natshi/nabi nakeilnatu nsnde /nayi nalu/neyi nadi/nau b) En uotuservant de cc tableau, demandez aux stagiaires de faire des phrases. 43. Posez les questions Udi ne mipanu anyi. Ndi ne diba anyi ? Tudi tuya ne mashinyi anyi ? Badi balonga ne mukanda any.J. 112 Hosted for free on livelingua.com D.X 109. - Badi balamba biakudia ne mayi anyi ? Udi udia nkunda ne bibota anyi Ne asomba pamue ne tshibi anyi ? Kapalati Adi ne lukasu anyi ? 44. a) Ecrivez au tableau le mot katshia et traduisez-le par odepuis" et presentez . Katshia ngadia bidia, ndi nsama munda. b) Montrez la formation de la structure avec katshia nga ua katshia + Ila + radical. tua nua ba c) Demandez aux stagiaires de faire des phrases. 45. Posez des questions Katshia wafika mu Centre, ukalli muya mu Bagira anyi ? - Katshia ngabuela mu kalasa, nkadi mulala anyi ? Katshia nuavua mu Zaire, nukadi bamona Mobutu anyi ? Katshia nualonga tahiluba, 4uv kadi bafunda mukanda mu tshiluba anyi ? - Katshia tuabuela mu kalasa, tie kadi bapatuka anyi ? - Katshia x waya mu villa, iikadi mupingana anyi ? 46. a) Ecrivez encore katshic au tableau et donnez le deuxieme sens "'amais". Presentez Katshia tshiena muanji kudia mu Bodega to. Travaillez en insistant sur la place des mots. b) Demandez aux stagiaires de faire des phrases. 47. TEXTE BULUNDA Karen ne Mujinga badi balunda menemene. Katshia Karen wafika ku Muene-Ditu udi Ilya mu tshisalu amu ne Mujinga. Padi Karen musua kuya ku muaba udi ubikila Mujinga bua kumufila. Karen udi wambuluisha Mujingas ne Mujinga udi umuambuluisha penile. Karen ne Mujinga mbasua kusomba pamwe bualu bakadi bamanyangana Autour de ce texte, creez une discussion lulturelle en partant des experiences des stagiaires. Hosted for free on livelingua.com 113 DILONGESHA DIA DIKUMI NE DIMUA 1. Revoyez les notions de "dfja" et "pas encore" en posant ces questions aux stagiaires 2. Presentez 110. Nukadi bafika ku Kasai anyi ? - Nkadi mumona baledi beba anyi ? - Bena Corps de la Paix batshidi benza mudimu mu Zaire anyi ? - Stage wenu aradi mujika anyi ? - (x) ukadi mumanya poste wenda anyi ? - President Kennedy atshidi ne mop, anyi ? Ntshidi mulongi anyi ? Balongi bakadi.:bananga bidia anyi Ndi ndomba mukanda bua Paul ; ndi ndombela Paul mukanda. Verifiez la comprehension et travaillez les formes applicatives -el- et -enExamples Kukeba, kulongag kukomba, kumona, kusomba. 3. Presentez Ndi nsumba bibota bua John ; ndi nsumbna John bibota. Ndi ndima bua John ; ndi ndimina John Travaillez les formes -il- et -in-. Examples Kuamb, kufunda, kulamba, kulama. 4. Demandez aux stagiaires de former des phrases avec les formes -el-, -en-, in- et -ngana. 5. En vous servant de l'image d'une case en chawme ou en montrant les cases de la ferme du Centre, presentez Eu nnzubu wa nsona. Nzubu wa tululu udi wa nsona. Verifiez la comprehension et travaillez. 6. Pgsez ces questions aux stagiaires et demandez-leur d'y repondre librement 114 Tudi tulala mu nzubu wa nsona mu Centre anyi ? - Ku Amerika kudi nzubu ya nsona rnyi ? Nzubu wa President wenu udi wa nsona anyi ? - Ku Kase. ne Ulala mu nzubu wa nsona anyi ? - Mu Bukavu mudi nzubu ya nsona Hosted anyi ? for free on livelingua.com 111 D. X7. Bua tshinyi ku musoko kudi nzubu ya nsona yabungi Nzubu wa Willet adi wa nsona anyi ? 7. Sollicitez la question Nzubu wa Willet adi wa nsona et repondez-y negativement et en montrant un toit en t81es 2.11A Nzubu wa Willet kena wa nsona tot udi wa malata. Verifiez la comprehension et travaillez. 8. Posez la question Nzubu wa bilamba udi wa malata ? Les stagiaires repondent Nzubu wa bilamba kena wa malata to, ne kena wa nsona to. Enchatnez en disant Eyowa, nzubu wa bilamba kena wa malata tot kena wa nsona to. Verifiez la comprehension et travaillez udi wa mampana. 9. Posez ces questions aux stagiaires . Mu centre mudi nzubu ya mushindu kayi ? Kadi ku musoko ? Balongi badi bamanya mua kuasa nzubu wa nsona anyi ? Ku Amerika kudi nzubu ya nsona yabungi anyi ? Nzubu wa mampana adi muimpa anyi ? - Ukadi mulala mu nzubu wa nsona anyi ? Malata adi mushinga mukola ku Amerika anyi ? Kadi mu Zaire ?Au KasaI/Xu musoko - Ne wikala ne nzubu wa muskindu kayi ku Kasai ? 1O Dcmandez aux stagiaires de se poser des questions similaires et d'y repondre. 11. Montrez une brique a daube et travaillez la prononciation. etshi ndidiot '1, Presentee les verbes kuibaka/kuasa dans cette structure 115 (ntshidioto) Bantu badi bibaka nzubu ne madioto, badi basa nzubu ne madioto. Hosted for free on livelingua.com D.XI 112. Verifiez la comprehension et travaillez. 13. Montrez une brique cuite et presentez etshi nkashola Travaillez la prononciation. 14. presentez la phrase Centre kena muasa ne tusbola tq. mmuasa ne mabua. Verifiez la comprehension de mabua et travaillez. 15. Posez les questions suiv,,ntes aux stagiaires - Centre udi muibaka (muasa) ne madioto anyi ? - Tshikumbi tshia centre tshidi tshiasa ne tshinyi ? - Ku musoko, nzubu idi miasa ne tshinyi ? - Udi muasa kusomba mu nzubu wa madioto anyi ? Nzubu ya madioto idi mikola anyi ? - Mu ville bantu badi basa nzubu ni tshinyi ? Les stagiaires se posent lee mimes questions. 16. En vous servant de l'image d'une case (maison) ou en vous referent a la ferme du centre, faites la description d'une case (maison) Eu nnzuba wa Karen Nnzubu mukesa wa nsonac mmuibake ne madioto kuinshi Verifiez la comprehension de kulu et kuinshi, travaillez. 17. Profitez de l'occasion pour introduire ces structures kulu kua/kuinshi kua dans ce contexte - Kulu kua nzubu kudi malata. - Kuinshi kua nzubu kudi malata Kulu kua mutshi kudi bimuma. - Kuinshi kua mutshi kudi milk. Multipliez des exemples et demandez aux stagiaires de donner des exemples avec ces deux structures. la. Mettem-vous au milieu de deux stagiaires et presentez Ndi pankatshi pa x ne y. Verifiez la comprehension et travaillez. 116 Hosted for free on livelingua.com D.XI 113. 19. De la mime maniere (18), presentez et travaillez munkatshi mua dans la structure - Mulongeshi udi munkatshi mua balongi. Nzubu wa Willet adi munkatshi mua Bukavu Zaire idi (pankal:shi) munkatshi mua Afrika. Demandez aux stagiaires de donner des exemples similaires. 20. Presentez, en procedant de la mgme maniere qu'a la note 18, le locatif ku luseka lua Suzan udi ku luseka lua John 1 Verifiez la comprehension et travaillez. 21. a) Revenez a la description de la maison de Karen Nzubu wa Karen udi wa nsona, mmukesa, mmuibaka ne madioto kuinshi, adi munkatshi mua musoko ku luseka lua njila b) Demandez aux stagiaires de decrire, chacun,'sa maison et son emplacement. 22. Etendez la pratique de ces structures en elargissant le vocabulaire avec ces mots ditu, mpokolo (wa mayi), musulu 717mayi). mukuna, mpata, tshisuku, diiiba, tskina tshia bisosa 23. En vous servant de la situation dans la classes preselitez x udi ku luseka lua y ku luseka luenda. Verifiez la comprehension et travaillez la structure ku luseka + les 22221EsAla Ku Ku Ku Ku Ku Ku luseka luseka luseka luseka luseka luseka x luanyi lueba luenda luetu luenu luabo. 24. Demandez aux stagiaires de former des phrases avec les structures de la note 23. 25. Revoyez les structures kumpala/ kunyima kua (lens temporel) en posant ces questions - Balongi ne baya ku Kasat kumpala kua stage anyi ? 117 Hosted for free on livelingua.com D.XI 114.. - Kunyima kuc. stage ne nuikala mu centre anyi ? - Ne wenza tshinyi kunyima kua didia ? - Kumpala kua kubuela mu Corps de la Paix adi wenza tshinyi ? - Uvua wenza tshinyi kumpala kua kuvua mu Afrika ? - Kunyima kua kalasa ne wenza tshinyi ? 26. Presentez et travaillez le sens locatif de ces deux structures dans les phrases comme - Mulon eshi udi kumpala kua balongi. - Dijiba didi kunyima kua centre. Verifiez la comprehension et demandez aux stagiaires de construire des phrases analogues. 27. Reprenez la phrase et montrez que cette phrase :eut gtre rendue comme Dijiba didi kunyima kua centre. Dijiba didi kumfundu kua Centre. Travaillez cette forme. 28. Mettez-vous pres d'une fengtre et presentez Ndi pabujpi ne dididishi. Verifiez la comprehension. Si les stagiaires confondent pabuipi ne et ku luseka luau traduisez. 29. En vous servant de l'image d'un village, demandez aux stagiaires de decrire les maisons et leurs emplacements. Exemple Eu nnzubu wa Karen, udi mukese, adi ne nsona kulu ne bulaba kuinshi. Udi munkatshi mua musoko, ku luseka luaniaapataiptat tshisalu. Kumulajaanzubu wa Karen kudi mutshi munene ne kumfundu kudi mitshi ya bimuma ne tshina tshia bisosa. 30 En designant l'int6rieur de la classe, presentez Tudi mu kalasa, tudi munda mua kalasa. Verifiez la comprehension de munda mua et travaillez. 118 Hosted for free on livelingua.com D.XI 115. 31. Parlez de l'interieur de la maison de Karen Mu nzubu mua Karen mudi bibambalu binayi tshisombelu tshiladilu tshikuku ne nzubu 32. Presentez et exploitez le vocabulaire approprie a chaque chambre Mu tshisombelu mudi nkuasa zapanshiA mesa ne kabadi. (Utilisez les aides viselles) Mu tshidiilu mudi mesa a kulu ne nkuasa ya mesa. Mu tshiladilu mudi bulalu. bulalu padi tshiata. Pa (matelas, mbulanketa, draps misamu). Mu tshikuku mudi ngesu, malowa, kanti 33. Demandez aux stagiaires de decrlre leurs chambres au centre ou les maisons de leurs parents et ce qui sly trouve. 344 Posez ces questions aux stagiaires Presentez la phrase - Mu Centre, mu tshibambalu tshieba mudi tshinyi ? - Kumfundu kua tshidiilu (mu centre) kudi tshinyi ? - Kumpala kua nzubu wenu ku Amerika kudi tshinyi ? - Munda mua mukanda eu mudi tshinyi? -NNganyi udi pankatshi pa John ne Bruce ? - Mu tshiladilu, tshibambalu tshieba tshidi luseka kayi ? - Mpindieu udi pabuipi ne baledi beba anyi ? Tudi mu kalo22....22122212aattEms 12mbe1u to. Verifiez la comprehension et travaillez. 36. Profitez de cette occasion pour enseigner les expressions kumbelu et mumbelu ( a la maison et au seuil de la maisog) 119 Hosted for free on livelingua.com D.XI Mettez-vous dans la porte et presentez 37. Presentez aussi Ndi muimana mumbelu. Ndi nya kumbelu kua MulowaylL = ndi nya kua Mulowayi. 38. Presentez les phrases 39. Designez le corridor 116. Ndi nya kua Mulowayi (ku Kinshasa) - Ndi nya mua Mulowayi (mu Bukavu) t presentez Bena mudimu badi mu lutanda lua kalasa. Verifiez la comprehension et travaillez. S'ils confondent la veranda et dehors, traduisez. 40. De la mgme maniere (note 39) pre,sentez Balongi badi banaya mu lubanza lua kalasa Travaillez. 41. TEXTE MUSOKO WETU Musoko wetu ki mmutamba bunena to, udi munyungulula kudi ditu. Munkatshi muawu mudi nzubu wa mudisuila Karen. Nzubu wenda udi wa nsona kadi mmuibaka ne tushola. Mu musoko wetu mudi m-2bua a bungi ku muelelu wa njila, mpongo ne mikuna. Questions sur le/:texte. Musoko wetu mmunena anyi ? - Mu musoko wetu mudi tshinyi ? - Nzubu wa Karen udi penyi ? Nzubu wa Karen mmuasa mushindu kayi ? Kudi mikuna yabungi mu musoko wetu anyi ? Musoko wanyi mmunyungulula kudi tshinyi ? Questions libres. - Ku Amerika kudi mabua anyi ? Mabua adi ne diambuluisha kudi bona musoko anyi ? Ku Amerika badi basa nzubu ne tshinyi ? Etat wenu udi munkatshi mua Amerika anyi ? 120 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA DIKUMI NE DIBIDI 1. Posez ces questions aux stagiaires, demandez-leur de se les poser et d'y repondre 117. - Ne wenza tshinyi pawaya ku poste weba ? - Panuapingana ku Amerika, nenuikala nuakula kabidi tshiluba anyi - Katshia wafika mu Zara, ukadi mumona President Mobutu anyi ? - Mpindieu balongi bakadi basua kudia bidia anyi ? Pawuvua ku Amerika, uvua wenza mudimu kayi ? Uvua muimpa anyi ? Nzubu wenu, ku Amerika, udi mushindu kayi ? 2. a) Enchatnez avec la question Les stagiaires repondent Udi mumanya Karen anyi ? Eyowa, ndi mumanya Karen. b) Sollicitez la meme question et faites ee recit Eyowa, ndi mumumanya. Karen udi mudisuila wa Cor s de la Paix udi :auena malu a mishiRa. 3. Posez ensuite la question Karen nnganyi ? Verifiez la comprehension et travaillez. 4. Demandez aux stagiaires de parler des personnes qu'ils connaissent Exempla : St.1 : Udi mumanya Ronald Reagan wort ? St.2 Eyowa ndi mumumanya. St.1 : Ronald Reagan nnganyi St.2 : Reagan udi President wa Amerika udi asomba ku Washington, 5. Revenez a Karen en posant la question Les stagiaires repondont Karen udi wenza mudimu kayi, 1 Karen udi muena malu a mishipa. 6. Etendez la pratique ex posant ces questions 7. Sollicitez la question et faites ce recit (au present habitual en tenant compte du stage en cours) 121 - Karen udi wenza mudimu penyi Udi wenza mudimu ne nganyi ? Udi asomba penyi ? - Karen udi wenza mudimu dituku kayi ? Karen udi wenza mudimu kayi ? Karen atu wenza mudimu wa malu Atu wenza mudimu ne ba tshidima onso. Utu Hosted for matuku free on livelingua.com usomba muetu munu. D.XII 118. Verifiez la comprehension et travaillez chaque phrase en posant des questions au sujet de chacune au present habituel. N.B. : Expliquez, au besoin, que le present habituel concerne les activites de tous les jours Lelu, malaba Karen utu 8. Ecrivez la conjugaison du verbe kuikala au present habituel au tableau ntu utu Utu 9. a) Etendez la conjugaison a d'autres verbes déjà connus - matuku onso tutu nutu batu matuku onso ntu nya mu kalasa, utu mu tshidiilu Utu Usukula menu tutu tuakula tshiluba etc. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec la nouvelle structure. 10. Drill de substitution coin lexe ntu nya mu kalasa utu uya mu kalasa utu ulonga mu kalasa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Utu Mu Centre tutu Francais nutu batu Tshiluba ntu mu kalasa - utu Ulonga mu kalasa Utu Ulonga mu Centre tutu tulonga mu Centre tutu tulonga Francais nutu nulonga Francais batu balonga Francais batu balonga tshiluba ntu ndonga tshiluba ntu ndonga tshiluba mu kalasa 11. Posez ensuite la question OOOOOO Utu wenza tshinyi matuku onso ? Les stagiaires repandent librement et se posent la meme question. 12. Montrez que la forme ntr est l'equivalent de Travaillez cette forme en reprenant lee phrases de la note 9 0 122 Nsomb ela matuku onso, nsombela nya mu kalasa, usombela udia mamna Hosted for free on livelingua.com D.XII 119. Asombela usukula menu tusombela tuakula tshiluba 13. Drill de substitution somplexe nsombela ndia mampa ntu ndia mampa ntu nsumba mampa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12, Usombela Bimuma Utu Usombela tusombela tudia nutu nusombela tumbela basombela batu utu Usombela usumba mampa Usombela usumba bimuma Utu Asmoba bimuma usombela nsumba bimuma tusombela tusumba bimuma tusombela tudia bimuma nutu nudia bimuma nusombela nudia bimuma nusombela nudia tumbela basombela badia tumbela batu badia tumbela utu udia tumbela 14. Posez ces questions aux stagiaires 15. Faites cet echange avec un stagiaire et demandez aux autres de faire la mgme chose - Balongi basombela benza tshinyi mu Centre ? Utu uya mu bar matuku onso anyi ? - Pautu ne makuta, usombela wenza tshinyi ? Mulow&yi utu Alala mu Centre anyi ? NutU nusomba penyi munu mu Bukavu ? - Karen Usombela wenza tshinyi ku musoko ? F. S. F. S. F. S. F. S. F. S. F. Udi mumanya Karen auyi ? : Eyowa, ndi mumumanya : Karen nnganyi ? : Karen mudisuila mu Corps de la Paix : Usombela wenza mudims kayi ? : Karen Usombela (utu) wenza mudimu wa malu a mishipa ne bena musoko. : Karen utu usomba penyi ? : Karen utu usomba muetu munu mu Muene-Ditu. Udi mumanya kua Karen anyi ? : Eyowa, ndi mumanya kuenda. : Bidi bimpa, ndi musua kuyaLkua Karen. 16. Par la mgme occasion etendez la pratique aux autres métiers des stagiaires tels rue Kulongeshe AnglaisiChimie/BioloBie. 123 Hosted for free on livelingua.com D.XII N.B. 120. Utilisez le present habituel seulement. 17. Demandez aux stagiaires d'utiliser ces expressions dans des phrases .... 18. kusala bana, kupima bana, kumuna nzolo, kuondopa babedi kudima madimi, kumbula diala kumuna mishi22, kumisha dijiba kukuata bikela, kuela nkila kumuna nzomba, kumuna tululu kumuna mbulubulu Drill de transformation a) ndi ndia bidia udi unaya ndundu 1. 2. 3. 4. udi Ulala apa tudi tulonga tshiluba nudi ruya ku mayi badi basua kulonga - ntu ndia bidia utu unaya ndundu utu Ulala apa tutu tulonga tshiluba miajaajamayi batu basua kulonga b) ntu ndonga tshiluba - nsombela ndonga tshiluba utu unaya ndundu usombela unaya ndundu 1. 2. 3. 4i utu Ulongesha tshilubatutu tuakula Anglais nutu nowela mu dijiba batu banua maluvu Usombelg, nougats:4'a tshiluba. tusombela tuakula Anglais nusombela n.owela mu dijiba basombela banua maluvu 19. Demandez aux stagiaires de se poser des questions avec ces deux formes du present habituel et d'y repondre librement. Exemples : a) A. : utu ulonga tshinyi ? B. A. B. : ntu ndonga tshiluba : usombela wenza tshinyi ? : usombela ulonga tshiluba. b) St.) utu wenza tshinyi mu dinda dionso ? St.2 : Mu dinda dionso, ntu ngowa mayi, nsukula menu, ngela tshisaku pashisha ntu nya mu tshidiilu etc. St.1 St.2 20. Revenez a l'echange (voir note 15) Faites-le avec un stagiaire en vous laissant poser des questions. A la fin de l'echange, enchainez avec la phrase Usombela ulonga tshinyi ? Nsombela ndonga tshiluba. Bua kfika kua Karen, udi uya mululamatoo ne ia tshisalu. Pashisha. udi wa uka ku diabaluma. 124 Hosted for free on livelingua.com D.XII 121. Identifiez le sens de kuya mululama too ne par le mouvement de votre bras tendu droit devant vous ; et celui de kuapula ku diabaluma par un quart de tour a droite appuye par le mouvement de votre bras droit. Verifiez la comprehension et travaillez. 21. De la mime maniere, presentez Verifiez la comprehension et travaillez. 22. Etendez la pratique avec les expressions kuya kumpala, kutungunuka, kuela tshibenda, kubalida, alaudia, kusabuka etc. 23. Posez la question Ndi mua kufika kua Karen Mushindu kazi ? Demandez aux stagiaires de se poser cette question et d'y repondre librement. 24. Presentez la question Ndi mua kufika kua Karen munyi (bishi) ? Avec un signe d'egalite, montrez que cette question est equivalente celle de la note 23. Travaillez-la. 25. a) Reprenez avec un stagiaire l'echange vu jusqu'ici au sujet de Karen et de son travail (referezvous a ces questions) b) Les stagiaires font le mgme echange entre-eux. Udi mumanya Karen anyi ? - Karen nnganyi ? - Usombela wenza tshinyi ? Utu usomba penyi ? Udi mumanya kuenda anyi ? Ndi mua kufika kuenda mushindu kayi ? 26. Presqnte2 la phrase Verifiez la comprehension et travaillez. Kua Karen ki nkula to, mablipl 2Q, Posez ensuite la question Kua Karen nl.ula anyi ? Verifiez la comprehension en posant cette question a chaque stagiaire et travaillez-la. 125 Hosted for free on livelingua.com D.XII 122. 28. - Dessinez dix personnel au T.N. et metters dans l'ordre croissant les chiffres de 1 a 10 3 1 Faites lire. les chiffres aux stagiaires (pour revoir les accords) 4 5 6 7 etc. muntu umue Bantu babidis basatu etc. - Presentez en designant la premiere personne sur la ligne Muntu wa kumpala. Verifiez la comprehension et travaillez. 29. Procedez de ia mgme maniere pour presenter le reste des ordinaux muntu muibidi muntu muisatu muntu muinayi Travaillez la prononciation. wa ndekelu 30. En suivant l'ordre des stagiaires en classes posez.e. chaben la question Veritien Iml""r"h""Laigi vaillem la question. ITL.W1 Ne_w_1. a tiwsj, wai ? p'414rft- 31. Posez ces questions aux stagiaires et demandez-leur de se poser des questions similaires. - Mu diku diebas udi muana wa bungi munyi ? - President Reagan udi president wa bungi munyi mu gouvernement wa Amerika ? - Mu Centre, muntu wa kumpala nnganyi ? Ba nsentedi badi bantu bakumpala anyi bandekelu mu Centre ? 32. Dessinez quelques maisons et quelques arbres au tableau et rappelez aux stagiaires que les ordinaux pour ces 2 classes : (n-/n), (mu-/ l) au singulier sont les mgmes pour la classe mu-/ba-. Nzubu wa kumpala udi munene kudi nzubu muibidi. Mutshi wa ndekelu udi mule kudi mutshi muisatu etc. 33. Demandez aux stagiaires de donner des phrases analogues. 12G Hosted for free on livelingua.com D.XII 34. Etendez les ordinaux a d'autres classes deja etudiees : tshi-/bi ka-/tu, di-/ma etc. 123. ; Example : Kalasa kakumpala kadi kale Kudi kalasa 35. a) Posez des questions sur gens que les stagiaires connaissent (ex. : Charles, Brad, Kayego ...) Montrez l'exemple avec l'echange ci-dessous. b) Les stagiaires se posent aussi des questions sur les gens qu'ils connaissent F. S. F. S. : : : : Udi mumanya Karen anyi ? Eyowa, ndi mumumanya. Karen nnganyi ? Karen mmudisuila wa Corps de la Paix F. : Usombela wenza mudimu kayi S. : Usombela wenza mudimu wa malu a mishipa ne bena musoko. F. : Karen iltu ilsomba penyi ? S. : Utu asomba muetu munu mu Muene. Ditu. F. SA F. S. F. S. F. S. : Udi mumanya kua Karen anyi ? Eyowas ndi mumanya kuenda. : Ndi mua kufika kua Karen mushisda kayi ? Bua kufika kuenda, udi Uya mululama too ne pa tulasa, pashishat udi wapuka ku diabakaji, udi upita nzubu wa kumpala muibidi ki wenda. : Kua Karen nkula anyi ? : Kua Karen ki nkula to, mpabuipi. : Tuasakidila. Washala bimpe. : Tuasanka. Waya bimpe. 36. Demandez aux stagiaires de faire cet &change entre-eux. 37. Demandez-leur de se posewla question Bua kufika 38. En vous servant des stagiaires en classe, presentez les mots Neongakaji et nsongaluma Designez une stagiaire femme et Bites udi wenza tshiazi (bishi, munyi') / Mary udi nsonakaji Verifiez la comprehension et travaillez. 127 Hosted for free on livelingua.com D.XII 39. De la mgme maniere, presentez 121+. John udi nson'aluma Travaillez. 40. Presentez ensuite cette serie des phrases Eu mMary. Mary udi mulongi wa Tshiluba. - Udi nson aka'i wa malu mim a 'MY° muimpa Verifiez, la comprehension de wa malu mima, moyo muimpa, wa tshitupa et travaillez. 41. Demandez aux stagiaires de se decrire ou de decrire les personnes qu'ils connaissent et leurs métiers. Suggerez d'autres adjctifs pouvant gtre utilises dans la description tels que -le - nene -ipi -kese - kole (muntu mukole) -tekete (muana mutekete) -jika etc. Devoir a donner aux stagiaires a la fin de la lecon. La preparation doit commencer en classe. Demandez-leur de decrire une personne connue et son travail sur le modele de la note 35. Vocabulaire a suggerer - Kumanya Kusomba I4ushindu wa kufika - Kuela tshibenda - Kuondopa Kuenza mudimu Kumuna nzolo - Kuela nkila etc. 42. TEXTE Katshia ngafika mu Kabeya-Kamuanga, tshiena muanji kumanyangana ne bantu babungi to, bualu ntshidi muenyi. Ndi mumanya amu diku dia muntu umuepela, Mukalenga Mbuyi Tshibuabua. Yeye eu Adi tshidima. Mmuntu munena, mula, mufika. Nzubu wenda ngua bulobal mufinga ne nsona, N.B. : Adaptez le texte aux metiers des stagiaires. 128 Hosted for free on livelingua.com D.XII 125. Questions. 1. 2. 3. 4. 5. Mbuyi Tshibuabua mmuena nganyi ? Udi mujika anyi ? Mbuyi Tshibuabua udi mushindu kayi ? Udi wenza mudimu kayi ? Nzubu wenda mmuasa ne tshinyi ? Londa mudiye. Hosted for free on livelingua.com 129 DILONGESHA DIA DIKUMI NE DISATU 1. a) Posez ces questions aux stagiaires .0 5. - Utu wenza tshinyi mu dinda ? Balongi batu baya ku mayi anyi ? Nutu nudia tshinyi mu munya ? - Karen usombela ulonga dilolo anyi? - Nusombela nunaya penyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. Aidez-les a multiplier les examples et d'y repondre. 2. a) Presertez les structures suivantes Ntu ndongesha Tshiluba Verifiez la comprehension et travaillez la deuxieme structur e b) Posez les questions suivantes aux stagiaires Tshitu ndongesha swahili to - Utu ulonga swahili anyi ? - Utu ulala mu kalasa anyi ? Utu wakula espagnol anyi ? Utu usomba mu Kadutu anyi ? - Utu udia mu Bodega anyi ? - Utu uya ku Goma anyi ? c) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions et d'y repondre. 3. a) Faites le tableau suivant et expliquer la formation de la negation b) Donnez le modele Tshiku- to ... to ka- katu kanu - tu...to kaba Tshitu ndongesha swahili to Kutu ulonga swahili to Katu ulonga swahili to c) Demandez aux stagiaires de faire des phrases similaires (b). Encouragez-les a utiliser i'autres verbes connus. u orisez les questions et exigez la forme negative 4. a) Presentez ces structures Utu Utu - Ntu Utu Utu - Ntu unua makanya anyi ? ulala mu kalasa anyi ? ndongesha swahili anyi ? ne mashinyi anyi ? alongesha tshiluba anyi ? nsomba ku Kinshasa anyi ? Nsombela nya mu bar Tshisombela nya mu Bodega to Verifiez la comprehension. b) Demandez aux stagiaires de donner les phrases similaires. Hosted for free on livelingua.com 130 D.XIII c) Montrez la formation de la negation tshikuka- 127. sombela ... to katukanukaba- 5. En se servant de ce tableau, demandez aux stagiaires de former des phrases. a) Drill de transformation Ex. : F. : Nsombela nya mu bar S. : Tshisombela nya mu bar to F. Ntu ndongesha Tshiluba S. : Tshitu ndongesha Tshiluba to 1. Ntu ndala mu kalasa Tshitu ndala mu kalasa to 2. Nutu nudia mu villa O Kanutu nudia mu villa to 3. Batu baya ku Goma misangu ya bungi KabatU baya ku Goma misangu ya bungi to 4. Usombela usumba bimuma Kasombela usumba bimuma to. 5. Tutu tudia tumbela Katutu tudia tumbela to 6. Usombela usuk'ila bilamba Kusombela usukula bilamba to 7. Batu badia bidia mu dimue Kabatu badia bidia mu dimue to 8. Nsombela ndala mu 22 heures Tshisombela ndala mu 22 heures to 9. Nutu nulongesha tshiluba Kanutu nulongesha tshiluba to. b) Drill de transformation Ex. : F. S. : F. : S. : F. : S. Nsombela nya mu bar Tshisombela nya mu bar to Utu uya mu ville Kutu uya mu ville to Katusombela tudia bidia Tusombela tudia bidia 1. Utu ulongesha tshiluba Katu ulongesha tshiluba to 2. Katusombela tuya mu bar to Tusombela tuya mu bar 3. Tshitu ndonga lingala to Ntu ndonga lingala 4. Basombela banua makanya Kabasombela banua makanya to 5. Utu uya mu Bodega Kutu uya mu Bodega to 6. Batu ne bana babungi Kabatu ne bana babungi to 7. Balongi kabasombela balonga Anglais mu Centre to Balongi basombela balonga Anglais mu Centre to Hosted for free on livelingua.com 131 sombela, ... to. D.XIII 6. a) En vous servant des images decrivant le temps (chaud, froid ...) presentez 128. lelu, kudi_luya lelu, kudi mashika Verifiez la comprehension et travaillez. b) Designez une image et demandez aux stagiaires de donner la phrase correspondante. 7. Presentez la question ou 8. Sollicitez la question et repondez-y par Lelu kudi bishi ? Lelu, kudi munyi ? Lelu, kudi luya Lelu, kudi mashika Travaillez la question en demandant aux stagiaires de se la poser et day repondre. 9. Sollicitez la question et introduisez Lelu, kudi kuimpa (kulu) Lelu kulu kudi kuimpa. Lelu kudi mvula, lelu kudi munya Verifiez la comprehension et travaillez. 10. Presentez en vous servant des gestes et images (presentant une personne avec les bagages), la structure .... Ndi nya ku luendu Verifiez la comprehension et travaillez. 11. a) Posez les questions aux stagiaires Udi uya ku luendu anyi ? Ukadi muya ku luendu anyi ? - Ne uya ku luendu ne nganyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions. 12. Presentez en mimant l'action de quitter la structure Ndi ngumuka mu kalasa. Verifiez la comprehension et travaillez. Hosted for free on livelingua.com 132 D.XIII 129. 13. En vous servant de ce tableau demander aux stagiaires de construire des phrases ndi udi udi tudi nudi badi 14. Presentez les structures suivantes kumuka ku pa mu Bukavu Centre nkuasa mayi Kinshasa Ndi rya ku Uvira lelu. Ndi aumusamu Bukavu mu dinda. Ne mfjka ku Uvira mu munya. Verifiez la comprehension et travaillez la derniere structure. 15. a) En vous servant de l'heure ou vous gtes arrive en classe, presentez la structure ELE,fiki mu kalasa mu 8h00' Verifiez la comprehension et travaillez. b) Introduisez les autres personnes et travaillez c) Demandez aux stagiaires de former d'autres phrases en se servant des verbes connus. Exemple Attention Uafiki mu kalasa mu 8h00' Uaflki .0 Tuafiki o.. Ngadi mampa mu dinda Ngayi mu Kadutu Kunua = nganu Kulala = ngaladi : 16. a) Presentez en vous servant des images (faim, soif) Ndi ne nyota Verifiez la comprehension et travaillez. Ndi ne nzala b) Montrez les images aux stagiaires et demandez-leur de donner les phrases correspondantes. 17. En se servant du modeles demandez aux stagiaires de faire des phrases similaires0. Exemple oie 18. Reprenez la structure et presentez Ndi ne nyota, ndi musua kunua mayi udi ne nzala, udi musua kuya mu Bodega, Ndirlya ku luendu ku Kinshasa Bua kuya ku Kinshasat_ndi Hosted for free on livelingua.com ...E.Ina01.2.-ELha-Lia-Eavumu° 133 D.XIII 130. Verifiez la comprehension et travaillez. 19. a) Sollicitez la question et repondez-y par Udi nya ku Kinshasa bishi ? Ndi nya ku Kinshasa ku ndeka. b) Demandez aux stagiaires de se poser la mgme question et d'y repondre. 20. Introduisez les expressions ....... Ku kaulu, ku mazuwa, ku mashinyi, ku dikalul ku nakasa. Expliquez et travaillez. 21. En vous servant d'une carte, posez les questions suivantes ..... Udi ku Uvira, udi uya bishi ku Kalemie ? Nudi mu Bukavul ne nuya bishi ku KasaI ? - Balongi badi mu Centre, badi baya bishi mu ville ? Tudi mu Bukavu, tudi tuya bishi ku Bujumoura ? Udi ku Lubumbashi, udi uya bishi ku Kolwezi ? Ndi ku Washington, ndi nya bishi ku Los Angeles ? Badi ku Boston, badi baya bishi ku Washington ? 224, BA vous servant de ce tableau, montrez la formation du passe et du futur de kudi Passe Ku + vua 23. Presentez ces structures et travaillez-les 000000000 Present Ku + di Futur ne kuikala Malaba, kuvua mashika, Lelu, kudi luya Malaba, ne kuikala kuimpe. 246 Demandez aux stagiaires de pratiquer les differents temps en donnant d'autres phrases avec kuvua/kudi tie kuikala. 25. a) Presentez les structures suivant es 1. Mu dinda emu n abiki mu 5h00, 20112,upu 134 hoo' 2. ashistaulayi mu tshiowedi, nguowi mayi ne neabane. Hosted for free on livelingua.com D.XIII 131. 3. Min bilamba. tshisaku n ayuaadi b) D-mandez aux stagiaires de dire ce qu'ils ont fait ce matin et veillez a 1'usage de ce "passe proche". 26. a) Revoyez la structure Ndi nkeka mukandaindinkebela Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de faire des phrases similaires en utilisant toutes les personnel. 27. a) Montrez la formation des verbes derives en ISH et ESH Kunua Kudia Kulonga Kupa Kukeba Kusomba = = = = = Kunuisha Kudisha Kulongesha Kupesha Kukebesha Kusombesha b) Demandez aux stagiaires d'utiliser les verbes derives dans des phrases. 28. En vous servant du materiel didactique (patates, legumes tshiteku tshilunga-lunga, kaleji...) Kukosa, kukeka, kutola : 290 a) Presentez Ndi n uvula bilun a ndi nkeka tshiteku teku ini nkeka, b) Donnez le materiel didactique chaque stagiaire et demandezlour d'utiliser le verbe approprie. 30. Introduisez les verbes - Kuaka - Kusukula Kuipika 31. Demandez a chaque stagiaire de dire lee differentes etapes de la preparation (Pun met prefere. Aidez-les a trouver les mots difficiles s'il y en a. 32. Posez la question Udi ushala mu kalasa meba bungi munyi ? Verifiez la comprehension et travaillez si possible. 135 Hosted for free on livelingua.com 132. D.XIII 33. Sollicitez la question et repondez-y par Tshiena nshala mutantshi mule mu kalasa to. Verifiez la comprehension et travaillez. 34. Introduisez les expressions matuku makese 35. Presentez lee structures suivantes Ndi ngela meji ne ne ushala aatuku abungi mu Zaire. Udi utekemena ne ne ushala matuku a bunrri mu Zaire Travaillez. 36. a) Posez lee questions aux stagiaires Udi utekemena ne ne wakula tshiluba bimpa anyi ? Nudi nutekemena mikanda ya ku Amerika anyi ? Balongi badi batekemena kuya ku poste yabo diba kayi ? Udi utekemena kudia tshinyi lelu ? Udi Utekemena kuenza mudimu mu Zaire anyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les mgmes questions. 37. Presentez ces structures Ndi mua kushala mu Centre kunyima kua Verifiez la comprehension et travaillez. 380 a) Montrez la formation de "pouvoir" Ndi + mua + infinitif b) Demandez stagiaires de construire des phrases. Drill de transformation 39. - ndi ndia mu Bodega - ndi mua kudia mu Bodega 1. 2. 3. 4. 5. Ndi nnaya ping-pong dilolo Ndi nya ku mayi lelu Udi alala mu villa Badi bakula tshiluba Nudi nulenga swahili 40. Revoyez la structure en designant un . - Ndi mua kunaya ping-pong dilolo Ndi mua kuya ku mayi lelu Udi mua kulala mu ville Badi mua kuakula tshiluba Nudi mua kulonga swahili Ku Amerika,_ uvua uya mu UniverHosted for free on livelingua.com 136 DeXIII 41. a) Posez les questions aux stagiaires b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions et d'y repondre. 42. 133. Uvua ulouga mu Universite kayi ? - Ku Amerika, uvua uya mu Bar anyi ? Uvua udia nkunda ku Amerika anyi ? Nuvua nutangila Television ku Amerika ? Uvua uya bisni mu Universite ? Drill de transformation ndi nya mu kalasa mvua nya mu kalasa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Udi ulonga Anglais Tudi tunaya ping-pong Nudi nudia Pizza Kabena balonga tshiluba to Kena udia bidia to Ndi ngenza mudimu Udi usomba ku New York 43. a) Revoyez les structures .. Uvua ulonga Anglais Tuvua tunaya ping-pong Nuvua nudia Pizza Kabavua balonga tshiluba to Kavua udia bidia to Mvua ngenza mudimu Uvua usomba ku New-York Bu meme ne diba, mvua ndonga Anglaie Bu meme nya mu mvua ndomba makuta kudi Dou las b) Demandez aux stagiaires de faire des phrases. 44. Drill de repetition Udi uya mu tshisalu, udi uya ne Steve Bu wewe uya mu tshisalu, uvua uya ne Steve 1. Badi ne makuta, badi basumba bilamba 2. Udi ne nzala, udi udia bidia 3. Tudi tulonga swahili, tudi tushala mu Kivu 4. Ndi nya mu tshibambalu, ndi ngangata nsapi 5. Udi usomba ku Kinshasa, udi umona Directeur 45. Posez les questions aux stagiaires Bu bobo ne makuta, bavua basumba bilamba Bu yeye ne nzala, uvua udia bidia Bu tuetu tulonga swahili, tuvua tushala mu Kivu Bu meme nya mu tshibambalu, mvua ngangata nsapi, Bu wewe usomba ku Kinshasa uvua um ona Directeur. Bu wewe ne dollars ya bungi, uvua wenza tshinyi ? Bu nuenu nuya ku Bandundu, nuvua nulonga tshinyi ? iai Hosted for free on livelingua.com D.XIII 134. - Bu balongi badia Humberger, Douglas uvua usumba tshinyi ? Bu meme musua kulonga Anglais, mvua nya penyi ? Bu nuenu nuya ku Nairobi, nuvua nulonga Francais anyi ? 46. Demandez aux stagiaires de se poser les questions similaires. 47. a) Presentez les structures suivantes en vous servant des fours et des heures fixes Patshibidilu Patshibidilu ndi ndia mu 7h00 mu h00. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases avec pa tshibidilu. 48. Drill ae repetition (pratiquez la prononciation de patshibidilu) ndi ndala mu 10 wa butuku. 1. Udi ubika pa diba 2. Tudi tuya mu bar dilolo 3. Balongi badi banaya dilolo 4. Kapalati udi wenza mudimu mu dinda 5 Udi uvuala bilamba bimpe 6. Tudi tulala kunyima kua midi '7. Badi basungula bilamba bimpe - Patshibidilu udi ubika pa diba Patshibidilu tudi tuya mu bar dilolo Patshibidilu balongi badi banaya dilolo Patshibidilu Kapalati udi wenza mudimu mu dinda Patshibidilu udi uvuala bilamba bimpe Patshibidilu tudi tulala kunyima kua midi Patshibidilu badi basungula bilamba bimpe 49. Les stagiaires se posent des questions avec pa tshibidilu. 50. TEXTE Pa tshibidilu, nsombela ndamba biakudia nkayanyi. Ntu musua kudia bisekiseki bualu munyinyi udi mushinga mukola ku Kasai. Kadi, tshitu mumanya kuaka anyi kutola bisekiseki to. Nenku, mulunaa wanyi kampanda ki utu ungambuluisha. Mema panyi ntu mmuambuluisha ku yenda midimu mikuabo. Questions, 1. 2. 3. 4. Patshibidilu, nnganyi usombela undambila biakudia ? Bua tshinyi ntu musua kudia bisekiseki ? Nnganyi utu ungambuluisha bua kuaka anyi kutola bisekiseki ? Ntu ngambuluisha panyi mulunda wanyi anyi ? Hosted for free on livelingua.com 138 DILONGESHA DIA DIKUMLNE DINAYI 1. Posez les questions suivantes aux stagiaires 2. a) Presentez ces phrases lentement en attirant l'attention des stagiaires Verifiez la comprehension et travaillez. 135. - Bu wewe Directeur wa Centre, uvua wenza tshinyi ? - Bu nuenu nuya ku Bandundul nuvua nulonga tshinyi ? Bu bobo balonga swahili, bavua baya penyi ? - Bu meme musua kuya ku Amerika, mvua ngenza tshinyi ? - Bu yeye uya mu bar mpindieu, uvua ushala mu kalasa anyi ? Tshiluba tshidi tshikola Bu meme tshiyi nya ku Kasa! Tshivua ndon a tshiluba to. b) Montrez la formation de la negation avec "i" t shi Bu + pron. + ku ka + yi + verbe conjugue c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases en se servant de ce tableau/ 1 3. a) Presentez les structures suivantes, montrez la similitude Pandi tshiyi ne makutattzliew_ nya mu bar to. Meme tshiyi ne makutatteiena nya mu bar to. Ibirifiez la comprehension et travaillez. b) Dornez le modele et demandez aux stagiairee de construire des phrases - Meme tshiyi ndi mu t shibambalu. Wewe kuyi udia mu midi, udi ulala mu kalasa dilolo. 4. a) Faites ce tableau yeye tuetu nuenu + ka bobo yi tuyi nuyi bayi b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases a partir de ce tableau avec "bu". Hosted for free on livelingua.com 139 D.XIV 136. Drill de transformation 5. F. S. : ndi ne makuta r ndi nya mu tshisalu meme tshiyi ne makuta, tshiena nya mu tshisalu to. 1. F. : Udi uya mu tshisalu, udi usumba bikaka. S. : 2. F. : S. t 3. F. S. : 4. F. : S. : 5. F. S. 2 6. F. : S. : 7. F. : S. : Wewe kuyi uya mu tshisalu, kuena usumba bikaka to. Udi Udia mu Kadutu lelu, udi wangata makuta. Yeye kayi udia mu Kadutu lelu, keta wangata makuta to. Badi baya ku Kasai, badi balonga tshiluba Bobo kabayi baya ku Kasai, kabena balciga tshiluba to. Udi ushala mu Bukavu, udi wakula swahili Wewe kuyi ushala mu Bukavu, kuena wakula swahili to. Nudi nudia bimpe, nudi nulonga bimpe Nuenu kanuyi nudia bimpe, kanuena nulonga bimpe to. Ndi mumanya tshiluba, ndi ntshilongesha Mame tshiyi mumanya tshilubal tshiena ntshilongesha to. Udi ne kalasa, udi ushala mu Centre Wewe kuyi ne kalasa, kuena ushala mu Centre to. 6. a) Posez les questions aux stagiaires - Wawe kuyi ne makuta udi mua kuya mu bal. anyi ? - Yeye kayi uya ku Kasai, udi mua kulonga tshiluba anyi ? - Balongi, bobo kabayi bamanya francais badi benza tshinyi ? - Nuenu kanuyi ne visa, nudi mua kuya ku Bujumbura anyi ? Meme tshiyi ne mukanda, ndi mua kulongesha anyi ? loYDemantisz aux stagiaires de se poser les questions similaires. 7. Presentez les structures Verifiez la comprehension et travaillez. Ndi aya mu kalasa dituku dionso NcU.arLsanisatudicudionso 8. a) Introduisez les expressions naondo yonso tshidimu tshionso 211-21U.timaa dituku dionso - mbingu yonso ngondo yonso bidimu bionso bantu bonso matuku onso etc. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec -onso (chaque). 9. a) Posez la question et presentez Udi ubika diba kayi matuku onso ? Patshibidilu, udi ubika mu 140 Hosted for free on livelingua.com D.XIV 137. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec Patshibidilu. 10. Posez les questions suivantes aux stagiaires 11. a) En designant les stagiaires dites enchainez par Patshibidilu udi wenza tshinyi dcraku Patshibidilu udi uya mu uar dilolo dionso ? - Patshibidilu nudi nudia tshinyi mu midi ? - Balongi badi banaya tshinyi patshibidilu ? Patshibidilu tudi tubuela mu kalasa diba kayi ? - Udi wenza mudimu kayi patshibidilu ? Steve udi art----11°Iaf:C2611i--:31..ir en munganga. Paul udi tshidima, Bonso badi benza mudimu. b) Dites aux stagiaires que -bonso signifie tous. 12. Presentez Kudi midimu yabungi Midimu idi mishindu Verifiez la comprehension et travaillez. Demandez aux stagiaires de eonstruire des phrases avec ].'expression mishindu mishilanganee 13. Introuduisez les expressions kabukabu nkonaule nsanza Example 14. Sollieitez la question et repondez-y par Midimu idi kabukabu - Bantu badi nkongu ne nsanza. Udi wenza mudimu kayi ? ILLTIL:22a22111- NAingenza mudimu wa bulongeshi. 15. Introduisez Mudimu wa bu tshidima mudimu wa bulobi mudimu wiLtlasa mudimu wa bondopi mudimu wa buloneshi mudimu wa buendeshi etc. 141 Hosted for free on livelingua.com D.XIV 16. 138e Drill de transformation Fe ndi mulongeshi S. : ndi ngenza mudimu wa bulongeshi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 17. udi mulongi tudi balobi nudi ba munganga badi ba tshidima udi mulongeshi ndi mumunyi - udi wenza mudisa, wa bulongi tudi tuenza mudimu wa bulobi nudi nuenza mudi wa bu munganga badi benza mudimu wa butshidim% udi wenza mudimu wa bulon eshi ndi ngenza mudimu wa bumunyi Mettez au tableau cette serie de verbe - Expliquez les mots nouveaux - et demandez aux stagiaires d'en degager l'expression Mudimu wn bu - kukomba kulama kufunda - kuibaka kumbula - kumuna. 18. a) Montrez la formation du substantif (profession a partir da verbe Ku - longesh - a mu - longesh - i Ku- dim -a mu -dim -3. Ku mu a i b) Demandez aux stagiaires de Bonner des verbes et d'en degager les substantifs. 19. En vous servant de deux objets differents, presentez l'expression "l'un l'autre" Ndi ne mikanda ibitg eu mmukunza, mukuabo mmufika Verifies la comprehension et travaillez. Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression. 20. a) Montrez le changement selon les classes b) Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression. Ndi ne bana babidi : eu munene mukuabo mukesa etshi tshikuabo aba bakuabo etc. 142 Hosted for free on livelingua.com D.XIV 139. 21. Presentez cette eerie des phrases Bantu badi benza midimu mishilansana,_ Aba benza mudimu wa mukanda bakuabo benza mudimu wa bianza Verifiez la comprehension et travaillez. 224, Introduisez 23. Posez lee questions aux stagiaires, exigez dans les reponses l'expression "l'un l'autre" Mudimu Mudimu Mudimu Mudimu - mbulamatadi ku mpanyi kudienzela bun endu - mushinga Balongi badi balonga tshinyi ? Bantu badi benza midimu kayi ? Matakti onso nudi nudia tshinyi ? Balongi bonso badi balongeshi ba Anglais anyi ? Bintu bionso bidi mushinga muimpe anyi ? 24. a) Revoyez les structures b) Posez lee questions wa wa wa wa LEMementunuloneshi - Utu wenza tshinyi ? - Usombela wenza tshinzi? c) Demandez aux stagiaires de se poser ces questions et d'y repondre. 25. a) En vous servant d'un dessin, rappelez less expressions Mu dinda, mu munya, di! lolo Patshiatshia, adindadinda Pabitala, pakabundubundil mundankulu. Verifiez la comprehension et travaillez. Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec ces expressions. 26. Posez les questions aux stagiaires Utu ubika patshiatshia anyi ? - Balongi batu banua maluvu mundankulu anyi ? Utu wenza tshinyi pabitala ? - Tutu tulonga tshiluba pakabundubundu anyi ? - Balongi badi baya mu tshidilu diba kayi ? - Steve utu wenza tshinyi padindadinda ? 143 Hosted for free on livelingua.com 140. D.XIV 27. a) En vous servant des gestes, presentez cette serie des phrases. Presentez-les par groupe de 3 a) Patshibidilu, ndi mbika patshiatshia,/ndi nshala mutabala too ne mu 6h00 mu h00 ndi njuka. b) Ndi n a mu tshiowedi bua kuowa ndi nsukula menu ndi ngela tshisaku c) Pashishandimpillgana mu tshibambalu bua kuvuala bilamba. Ndi nya mu, tshidiilu bua kudia. Kunyima kua didia ndi mban a mudimu. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez a chaque stagiaire de reprendre ces phrases en changeant les personnes. 28. a) Posez les questions sur chaque phrase avec les differentes personnes 1. Patshibidilu ndi mbika diba kali? 2. Pandimicandinenzatini ? 3. Pandi njuka ndi nya penyi_ ? 4. Ndi nya mu tioedi bua tshin i ? 5. Kadi ndi mpingana mu tshibambalu shw in22.t2iatizi 6. auidi...2.&IenzatPashisisti.? Bua tshinyi ? 7. LJJFarimilJaCUJiaasLyxeIta tshinyi ? 8. Ndi mbanga mudimu patshiatshia anyi ' 29. Demandez aux stagiaires de vous dire ce qu'ils font quand ils se levant. 30. Presentez cette eerie des ph; aces 1IWUm3a1!ALJEpjaanisaELID:el Ndi nya mu kalasa mu 7hOC Eslim_aho.asa kumpala kua diba. Kalasa kadi kaban a mu 8h00 Ndi mu kalasa mu h00 Ndi mulonda Ell am Verifiez la comprehension et travaillez les expressions .pa dib kulonda panyima. 31. Demandez aux stagiaires d'utiliser lee expressions Kumpala kua diba, kunyimal diba et k112111ZWAat Hosted for free on livelingua.com 144 D.XIV 32. 141. Drill de transformation Ex. 1. F. : ndi nya mu kalasa mu 8h00 mpindieu tudi 8h00 S. : ndi pa diba 2, F. : Kalasa kadi kabanga mu 14h30 ndi nya mu kalasa mu 15h00 S. : ndi mulonda panyima 1. F. 2. 3. 4. 5. 6. Misa idi ibanga mu 7h30 badi baya mu misa mu 8h00 S. badi balonda panyima F. : Theatre udi ubanga mu 20h00 tudi tuya mu theatre mu 7h30 wa dilolo S, : tudi tuya mu theatre kumpala kua diba F. : Kalasa kadi kabanga mu 8h00 Tudi tuya mu kalasa mu 8h00 S : Tudi pa diba. F. : Film udi ubanga mu 19h45 Balongi badi baya mu film mu 20h00 S. Balongi badi balonda panyima F. : Difesto didi dibanga mu 20h00 Tudi 20h00 S. : Tudi pa diba. F. Ndi nya mu kalasa mu 14h00 Tudi 14h30 S. Ndi mulonda panyima. 33. Rappelez les expressions cidessous, ecrivez-les au tableau, distinguez le sens temporel du sens locatif panyima pa ve SteKunyima k:::ima kua kalasa Donnez les examples Steve udipanyima pa John Ndiammikalasa Verifiez la comprehension. 34. Demandez aux stagiaires de constvuire des phrases avec kunyima kua x an ima pa x Panyima pa Kunyima kua avec les deux sens. 35. Exercice : Drill de substitution ndi nya mu kalasa panyima pa John ndi nya mu kalasa kunyima kua John 1. 2. 3. 4. 5. 6. didia Steve panyima ku Kasai stage kunyima kua ndi ndi ndi ndi ndi ndi nya nya nya nya nya nya mu mu mu ku ku ku kalasa kunyima kua didia kalasa kunyima kua Steve kalasa ar....alma pa Steve Kasai panyima pa Steve Kasai panyima pa stage Kasai kunyima kua stage Hosted for free on livelingua.com 145 D.XIV 142 36. a) Ecrivez quelques verbes connus au tableau et montrez la formation de substantifs (le fait de). kudia - didia kunua dinvl kunaya dinaya kulala dilala kukeba dikeba b) Demandez aux stagiaires de Bonner d'autres verbes et d'en degar2r les substantifs. 37. Mettez au tableau cette serie des verbes demandez aux stagiaires d'en degager deux substantifs Kudima Kulomba Kuloba Kuondopa kulongesha Kula ma 38 a) Presentez - mudimi didima kuakula kufunda kukeba kuludika kuambuluisha kusomba kudia kunaya kulela kukonka kuamba kulonga kunua kulamba kukosa Meme ki Tuetut ki badi baya ku Kasai Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 39 Presentez cette structure Muntu udi kayi 'le" a mudimu kena u eta makuta tot Verifiez la comprehension et travaillez. 40. a) Montrez la formation de la negation (qui ... pas) udi tshiyi kuyi kayi ... bidi katuyi kanuyi kabayi b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases. Drill de transformation F. : meme udi ulonga S. : meme udi tshiyi ndonga 1. muntu Adi wenza mudimu muntu udi kayi wenza mudimu. Hosted for free on livelingua.com 146 D.XIV 2. 3. 4. 5. 6. 7. bobo badi badia yeye udi uya nuenu badi badima wewe udi unaya meme udi ushala tuetu badi bakula 1+2. 11+3. - bobo badi kabayi badia yeye udi kayi Uya nuenu badi kanuyi nudima wewe udi kuyi unaya meme udi tshiyi nshala tuetu badi katuyi tuakula Drill de retitition F. wewe, udi usomba bibota S. : wewe ki udi usomba bibota. 1. 2. 3. 4. 5. 6. meme ndi ndonga tuetu tudi tudima yeye udi uya nuenu nudi nushala bobo badi banaya wewe udi udia - meme ki udi Ulonga tuetu ki badi badima yeye ki udi uya nuenu ki badi bashala bobo ki oadi banaya wewe ki udi udia Posez les questions suivantes aux stagiaires et contr6lez l'intonation du verbe (relatif "qui") Balongi bgdi balonga swahili, mena abo mhanganyi ? Muntu udi usama, udi wenza tshinyi? Nuenu badi balonga tehilubal nudi nuya mu Region kayi ? - Wewe udi mpindieu mu Zaire, udi mumona Zaire bishi ? - Muntu udi wenza mudimu wa bimuna mu Centre, diva dienda nganyi ? 44. Donnez le modele et demandez aux stagiaires de se poser les questions et d'y repondre. Example : 45 TEXTE : Muntu udi kayi udia, udi wenza tshinyi ? Nuenu badi kanuyi nulonga swahilis nudi nuya penyi ? MISHINDU YA MIDIMU Midimu idi nkonga ne nsanzu (1). Midimu yonso kayena mushindu umwe to. Idi mishindu mishilangane. Kudi midimu ya bianza, midimu ya kudienzela, midimu ya kumpanyi ne midimu ya mbulamatadio Midimu ya bianza idi mishindu ne mishindu. Tshilejelu : midimu ya madimi, midimu ya ditelal midimu ya bisabata. Mukendi udi udienzela midimu yenda. Udi umuna bimuna ne udi ne madimi ende. Misangu mikuabo udi apula mitshi. Bua kupula ne kukosa mitshi, Mukendi udi dijinga ne muela anyi tshisuyi. Bua kupeta miele ne bisuyi bilenga udi uya kubisumba kudi mufudi wa mu musoko wabu. (nkongu ne nsanzu : mishindu ya bungi. Hosted for free on livelingua.com 147 D.XIV 144. gJESTION2. Kudl mishindu bungi munyi ya midimu '1 Amba mishindu ya midimu ya bianza ? Mukendi udi udienzela mudimu anyi udi wenza mudimu wa mbulamatadi ? - Bena Amerika badi badima ne tshinyi ? - Ku Amerika badi benza tuela, miela ne bisuyi penyi ? A partir de ce texte, introduisez le vocabulaire adapte aux differents metiers. 148 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA DIKUMI NE DITANU 1. a) Posez les questions aux stagiaires 145. Nganyi udi mfumu wa Centre ? Balongi badi baya ku Kasai, badi balonga tshinyi ? Mulongi udi musua maluvu, udi uya penyi ? - Bantu bAdi kabayi badia munyinyi, badi mua kupeta proteine mu biakudia kayi ? - Muntu udi ne Visa, udi mua kuya ku Bujumbura anyi b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions et dly repondre. 2. a) Posez lee questions aux stagiaires - Patshibidilu utu wenza tshinzt ? - Pauvua ku Amerika uvua wenza b) Les stagiaires se posent les mgmes questions et y repondent. 3. a) Presentez cette eerie des phrases tshal ? Balongi kabena banji kujikija slap to ; batshidi balonga. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Rappelez la formation de "encore" et "pas encore" n tfshiena tshi + di to nu ba kuena kena muanji + infinitif katuena kanuena kabene banj1 + infinitif c) Demandez aux stagiaires de construire des ihrases d'abord avec "encore" ensuite ovec "pas encore" 4. a) Presentez la structure Verifiez la comprehension et travaillez. PautFhivua ku Amerika uvua ubika mu 7h00. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 5. a) Sollicitez la question et repondez par Pautshivua ku Kasai uvua ubika diba kayi, ? 14fi * Paatshivua ku Kasai mvua mbika mu 7h00.Hosted for free on livelingua.com D.XV 11+6. b) Posez la question Pautshivua ku Amerika uvua ubika diba kayi ? Pantshivua ku Amerika, mvua mbika mu 8h00. Les stagiaires repondent c) Les stagiaires se posent la m8me question avec d'autres verbes tels que kudia, kulalat kunual kuya etc. 6. a) Montrez la formation de "encore"... n u Pa + tshi + vuaye to nu tshi + vua tshi + vuabo b) Demandez aux stagiaires de se poser les questions A toutes les personnes et d'y repondre. 7. tshi + vua Drill de repetition, Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca 1. 2. 3. 4. 5. 6. 8. Patutshivua Pantshivua Patshivuabo Pautshivua Patshivuaye Panutshivua - Patutshivua ku Amerika tuvua tunua amu Coca Pantshivua ku Amerika, mvua nnua amu Coca Patshivuabo ku Amerika banua banua amu Coca Pautshivua ku Amerika uvua unua amu Coca Patshivuaye ku Amerika uvua unua amu Coca Panutshivua ku Amerika nuvua nunua amu Coca Drill de transformation F. : Pamvua ku Amerika S. : Pantshivua ku Amerika 1. 2. 3. 4. 5. 6. Pavuaye ulonga Patuvua tudia Panuvua nuenza mudimu Pavuabo baya mu tshisalu Pauvua mu tshidiilu Pamvua ku Amerika - Patshivuaye ulonga Patutshivua tudia Panutshivua nuenza mudimu Patshivuabo baya mu tshisalu Pautshivua mu tshidiilu Paxtshiom ku Amerika 9. Presentez cette structure a) enchainez avec Verifiez la comprehension et travaillezo Pantshivua mu Universite mvua nya mu kalasa ne mashinyi. Pamvua tshiyi muanji kubuela mu Universit6 mvua nya mu kalasa ne dikalu. 150 Hosted for free on livelingua.com D.XV 147. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 10. a) Montrez la formation de "pas encore" pamvua tshiyi pauvua kuyi pavuaye kayi patuvua katuyi muanji patuvua kanuyi pavuabo kabayi banji b) En se servant du tableau, demandez aux stagiaires de construire des phrases a toutes les personnes. 11. Drill de repetition Pamvua tshiyi muanji kufika mu Zscre tshivua ndia bidia to. Patuvua katuyi banji : Patuvua balaiL kufika mu Zaire katuvua tudia bidia to. 1. Pavuaye kayo_ muanji 2. Paunuvua kanuyi banji 3. Pauvua kuyi muanji 4. Patuvua katuyi banji 5. Pamvua tshiyi muanji - 6. Pavuabo kabayi banji 12. PavuavA k4A_MUanli kufika mu Zaire kuvua udia bidia to. Panuvua kanu i banji kufika mu Zaire kanuvua nud a bidia to Pauvua ku i muanji kufika mu Zaire kuvua udia bidia to Patuvua katuyi banji kufika mu Zaire katuvua tudia bidia to Pamvua tshiyi majil kufika mu Zaire tshivua ndia bidia to. Pavuabo kabayi banji kufika mu Zaire kabavua badia bidia to. Drill de transformation F. : Pantshivua ndonga tshiluba (3. : Pamvua tshiyi muanji kulonga tshiluba to. 1. Patutshivua tunua maluvu Patuvua katuyi banji kunua maluvu to 2. Patshivuaye ulongesha Francais Pavuaye kayi muanji kulongesha Francais to 3. Panutshivua nuenza mudimu Panuvua kanuyi banji kuenza mudimu to 4. Pautshivua unua maluvu Pauvua kuyi muerdt kunua maluvu to. 5. Patshivuabo baya mu tshisalu Pavuabo kabayi banji kuya mu tshisalu to 6. Pantshivua ndia munyinyi Pivua tshiyi muaji kudia munyinyi to. 13. a) Presentez les expressions - map. a mashika mayi a luya7 kapia, a mudiln - ma i a tshimvumvu 151 Hosted for free on livelingua.com D.XV 148. Expliquez en vot.s servant d'un dessin du thermometre et en indiquant (0°-10°, 100°, 40°) b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces expressions dans des phrases. 14. Presentez la structure nulozonaNdinkebal tshiluba mulon i undi nkeba udi ulon a tshiluba Introduisez le relatif Verifiez la comprehension et travaillez. 15. a) Etendez la formation du proLom relatif a toutes les classes'. Exemples Muana undi nkeba Balongi bandi ndnngesha etc. Kalasa kandi mbuela Tululu tundi mmuna Tshibota tshimvua mudia 0.. Bilunga bingalamba Ditala drvua mukupesha 4).2 Mampa andi nsumba Lupemba lundi ndomba Nkombu indi nkomba nayi Budimi butudi tudima nzubu udibo basa 2.. Nzolo idiye umuna 2.. Mikanda itudi tubala b) Demandez aux stagiaires de former des phrases a partir des modeles ci-haut. 16. Drill de transformation F3 : xdi ndia munyinyi S. : munyinyi undi ndia. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Udi ukeba muana Tudi tumona mutshi Badi basumba mishipa Nudi basua mulongeshi Ndi ngambula bana Udi upeta mikanda Badi badia munyinyi Muane - udi ukeba Mutshi utudi tumona Mishipa idibo basumba Mulongeshi unudi basua Bata bandi ngambula Mikanda idiye upeta Munyinyi udibo badia 17. a) Posez les questions aux stagiaires - Muaba uudi usomba, udi muimpa anyi ? - Mutelu uvuaye musumba, uvua mushinga kayi ? )52 Hosted for free on livelingua.com D.XV 149. Dana bauvua ubikila, badi basomba penyi ? Munganga uudi musue, udi mu lupitadi kayi ? - Balunda badiye ukeba, badi benza mudimu kayi ? Mikanda inudi nupeta, idi ifuma penyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser lee questions et d'y repondre. 18. a) Servez-vous d'une photo de famille (votre famille ou une au re) et introduisez ces ter mes de parente Tutu, 22211, mukala, manseba, tatu, mukaAi. b) Faites pratiquer ces termes en demandant a chaque stagiaire de parler de sa famille. 19. a) Posez les questions aux stagiaires - Dina dia tutueba nngaayi ? Udi ne mansebeba anyi ? - Mansebeba udi usomba penyi ? Tatueba mukaji udi wenza tshinyi ? - Yayeba udi wenza mudimu kayi ? - Mukala wenu ddi ulonga mu Universite kayi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser des questions sur les membres de leurs families respectives.. 20. a) Faites un schema au tableau en indiquant deux lieux differemment distants du Centre et presentez Tshisalu tshidi mutantshi mule kadi ku mayi kndi pa buipi. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec mutantshi mule et pabuipi 21. Posez lee questions aux stagiaires 153 - Universite weba uvua pabuipi anyi ? - TGhidiilu tshidi pabuipi anyi tshidi mutantshi mule ? - Bua tshinyi udi uya mu ville ku makasa ? - Californie udi pabuipi ne Etat kayi ? - Washington mule ne Hosted Adi for freemutantshi on livelingua.com Etat wenu anyi ? D.XV 22. a) Presentez les structures suivantes Verifiez la comprehension et travaillez. b) Montrez la formation du substitut du nom 150. ndi ne mukanda ndi nawu mu/ba ne nde/abo mu /mi ne awu/ayi c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec les subs stituts des classes mil/ba et 21m" 23. Posez les questions aux stagiaires1 exigez la reponse avec le substitut - Udi ne bana anyi ? - Nudi ne mikanda anyi ? Badi ne balunda anyi ? - Udi ne mukaji anyi ? - Ndi ne mukanda anyi ? - Tudi ne mipanu anyi 9 24. J.ntroduisez la formation de ne + substitut pour les autres classes Exemples -bu/ma ne abulawu -di/ma ne adi/awu ndi ne budimi ndi ne malalu - ndi ne didima badi ne madima -tshi/bi Ex. ne - ne ndi nadi badi nawu atshi/abi udi ne tshibota nudi ne bikaka -ka/tu ndi nabu ndi nawu udi natshi nudi nabi aku/atu Ex. udi ne kalasa naku udi ubeya ne tupaya - udi ubeya natu -n/n ne ende/ayi Ex. ndi ne nzolo ndi nendt kuena ne nzolu to - kuena nayi to -lu/n ne alu/ayi Ex. ne alue ne lushinyi ne alue nalu tshiena ne nshinyi to - tshiena nayi to -m/m ne awu/awu Ex. ndi ne mesa - ndi nawu (sg.+pl.) 154 Hosted for free on livelingua.com D.XV 151. 25. Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec lee autreb classes. Cela se fait apres 1"11troduction de chaque classe dam. la note 240 26. Presentez aoes phrases - Ndi ngakula ne muntu eu - Muntu diva dienda Ng Ira. et enchainez - Muntu undi ngakula nenda au, diva dienda ng Ira. Verifiez la comprehension et travaillez. 27. Etendez cAte forme a d'autres classes. Examples Mukanda uudi nau au ngua John. - Makuta amvua nau avua makesa. - Didima divuaye nadi divua diboba etc. 28. Les stagiaires forment des phrases avec cette structure. 29. a) Revoyez les structures b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 30. Ndi ne mukanda mukunze Mukanda uudi nawu, udi mukunze Drill de transformation a) F, S. tudi ne bibota t tudi nabi 1. Badi ne tana Udi ne mipanu Nudi ne kalasa Udi ne tshilamba Tudi ne mesa Ndi ne lupemba 7. Udi ne budimi 8. Badi ne nkuasa inayi 9. Tudi ne tumbela 10. Nudi ne bisabata 11. Udi ne diba 2. 30 4. 5. 6. badi nabo - Udi nayi Nudi naku - Udi natshi - Tudi nawu - Ndi nalu Udi nabu - badi nayi - Tudi natu Nudi nabi - Udi nadi b) F. : Badi basue mukanda undi nawu S. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. : Badi basue mikanda indi nayi Badi basue mukanda unudi nawu Udi ulomba mukanda udiye nawu Ndi ndia tshibota tshindi natshi Nudi nuvuala tshilamba tshinudi natshi Ndi ntuma muana undi nenda Tudi tukeba nkuasa utuvua nenda Badi basumbisha mbuji udibo nenda Hosted for free on livelingua.com Udi uakula ne mulongeshi udiye nenda 155 D. 152. 9. Ndi mbala mukanda undi nawu 10. Ndi ngambula luesu ludiyi nalu. 31. Reprenez la structure Ndi mmona Steve Regardez-vous dans un miroir et presentez Ndi ndimona mu lumuenu Verifiez la comprehension et travaillez. 32. Montrez la formation de la forme reflexive ku ku ku ku ku 33. Donnez la liste ci-apres aux stagiaires et demandez-leur de former la forme reflexive avec chacun de ces verbes. qu'ils exploitent aussi ces formes dans des phrases + + + + + di di di di di + + + + + mona sua nanga tapa seka - kutambisha kumvua kutangila kumona kuoncippa kutapa 34. a) Presentez la structure kuenzela kulekela - kuamba kushipa - kuakula - kuambuluisha Pangikala nyaj ne nkuambila Verifiez la comprehension et travaillez. b) Montrez la formation det-1 suborctorrn6e Eempore(te au futur pa + kuikala + ve c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases. 35. Drill de transformatiox F. : Bu meme nya mvua nsumba ticket S. Pangikala nya, ne nsumba ticket 1. 2. 3. 4. 5. 6. Bu Bu Bu Bu Bu Bu meme tshiyi ndonga wewe usumba tuetu tulala bobo banaya nuenu kanuyi nudia yeye kayi uvua - - 36. a) Posez les questions aux stagiaires Pangikala tshiyi ndonga Pa wikala usumba Patuikala tulala Pikalabo banaya Panuikala kanuyi nudia Pikalaye kayi uvua. - Pawikala uya ku Kasai, ne usumba tshinyi ? Pikalabo ne nzalas nc benza tshinyi ? 156 Hosted for free on livelingua.com 153. D.XV - Pangikala tshiyi ndongesha, ne nuamba tshinyi ? Panuikala kanuyi nuakula tshiluba, ne nuya penyi ? Pikalaye kayi munanga Poste, ne enza tshinyi ? Pawikala kuyi udia bidia, ne udia tshinyi xu Poste weba ? b) Demandez aux stagiaires de se poser des questions et d'y repondre. Drill de transformation 3'7. ndi mmona - ndi ndimona 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. udi uzola udi ishipa tudi tuseka nudi nutapa badi bashipa ndi nkonka tudi tuambuluisha badi balongesha udi wakula - udi udizola udi udishipa tudi tudiseka nudi nudipata badi badishipa ndi ndikonka tudi tudiambuluisha badi badilongesha udi Adiakuila 38. Demandez aux stagiaires de former des verbes reflechtG. 39. TEXTE Pantshivua ku Amerika, mvua mbika pa tshibidilu mu 7h00 wa Mvua ngowa mayi a tshimvumvt bualu mashika avua makala. Pashisha mvua nnua kafe ne mvua nya mu kalasa. Pamvua tshiyi muanji kuya mu Universite, mvua ndonga pabuipi ne baledi banyi, kadi panyile mu Universite nkavua ndonga mutantshi mule ne muetu. Balongi bavua ne mashinyi bavua baya nau mu kalasa. Kadi bu mumvua tshiyi ne mashinyi, mvua nya mu kalasa ku dikalu. Kadi pangapingana ku Amerika mpindieut ndi nsumba anyi mashinyi bua kuenda nau. dinda. Ilestions Bur le texte : 1. 2. 3. 4. 5. 6. Pantshivua ku Amerika mvua ngenza tshinyi ? Mvua ndonga anyi ? Bua tshinyi mvua nya mu kalasa ku dikalu ? Kalasa kavua mutantshi mule ne muetu anyi ? Balongi bonso bavua baya mu kalasa ku makalu anyi ? Pangaya ku Amerika ne nsumba tshinyi ? Questions generales : 1. Uvua muionga tshinyi mu Universite ? 2. Pawaya ku Amerika ne upingana mu kalasa anyi ? 3. Uvua wenza tshinyi kumpala kua kuvua mu Afrika ? 4. Ztru WCWA mayi a luya kunu anyi ? Hosted for free on livelingua.com 157 DILONGESHA DIA DIKUMI NE DISAMBOMBO 1. Revoyez rapidement la notion de kumanya + nom en posant ces questions aux stagiaires 154. - Udi mumanya Karen anyi ? - Karen nnganyi ? - Utu ilsomba penyi ? .6 Karen mmunumanya anyi ? - Nudi bamanya John R. anyi ? - John nnganyi ? 2. Sollicitez cette derniere question et repondez-y par ... et enchatnez avec randiEoviumanaJohn John nsonelyma wa malu matalala. Verifiez la comprehension et travaillez cette phrase. 3. Montrez aux stagiaires que l'expression wa malu matalala est l'equivalent de wa lutulu. Travaillez ces deux expressions. 4. Profitez de cette occasion pour enseigner les expressions suivantes 5. Demandez aux stagiaires de les utiliser dans la description des gene qu'ils connaissent dans un contexte comme - Wa Wa Wa Wa Wa Wa musan &elu (sympathiqua> moyo muimpa (bon) moyo mubi (mechant) mutoyi maba'a (turbulent) mutu mukola tutu) kanemu (reripectueux) Ndi mumanya Peter Peter idi mudisuila wa Cor s de la Paix ku Kasai. Peter lid: nsopgaluma wa moyo maa, wa lutulu ne wa musangelu. muntu muimpa. 6. Pour leur permettre d'utiliser au maximum toutes ces expressions, posez a chacun ces questions Peter - Udi mumanya x anyi ? - x udi muntu wa malu ka i ? 7. Travaillez cette deuxieme question et demandez-leur de se la poser dans leur description. Hosted for free on livelingua.com 158 D.XVI 8. 155, Drill de substitution complexe John udi muntu muimpa John adi nsongaluma muimpa John adi nsongaluma wa lutulu 1, Wa moyo muimpa 2. Wa kanemu 3.-Steve 4. Wa mutoyi 5. Mudisuila 6. Muntu 7. Ma...2z 8. 9. 10. 11. Nsongakaji Wa mutu mukola Wa musangelu Wa mabaja 12. a moyo mubi ., - - - John ildi nsongaluma wa moyo muimpa John adi nsongaluma wa kanemu Steve ------- ildi nsongaluma wa kanemu Steve adi nsongaluma wa mutoyi Steve adi mudisuila wa mutoyi Steve adi muntu wa mutoyi Maalldi muntu wa mutoyi Mary udi psongakaji wa mutoyi Mary Adi nsongakaji wa mutu mukola Mary tidi nsongakaji wa Mary Adi nsongakaji wa mabaja Mary adi nsongakaji wa moyo mubi 9. Revenez aux questions sur John 10. Profitez de la reponse dernieres questions et comme si vous resumiez stagiaires venaient de faire ce recit Nudi bamanya John R. anyi ? Utu ubanda pa dikalu anyi ? - Tshitukutuku tshienda tshidi tshinene anyi ? Mvula uvua muloka malaba anyi ? - John uvua mubanda pa tshitukutuku malaba anyi ? alx deux faites ce que les dire pour 4..06 Eyowa, mvula avuet. muloka malabe ne John penda uvua mubanda pa tshitukutukuc Diakabi I yeya e kuselemuka, kudishinda mu bitotshl e kutshibukaye diboko ne mukolo. Vous pouvez repeter ce recit deux fois : parlez avec un debit normal. 11. Verifiez la comprehension du recit, expliquez les nouveaux mots et travaillez-les dans le contexte du recit. 12. Pour travailler a fond ce recit, vous pouvez : a) llecrire au tableau et l'exploiter comme tous lee textes (si la classe eprouve des difficultes au niveau de la comprehension). Hosted for free on livelingua.com 159 D.XVI 156. b) Posez ces questions aux stagiaires (si la classe est avancee) - John R. wakadishinda mushindu kayi ? - John uvua mudishinda bua tshinyi Wakatshibuka tshinyi ? - Ukadi mudishinda anyi ? Ne tshinyi ? -Nnganyi ukadi mutshibuka mu kalasa emu ? Padi mvntu utshibuka udi wenza tshinyi ? 13. Montrez aux stagiaires que les verbes kuselemuka et kudishinda ont pour synonymes kufinunuka et kumona Interchangez-les dans vos questions et reponses. 14. Travaillez les pronoms sujets come suffixes en mettant ces examples au tableau 1. Yeya e kudia bidia = bidia 2. Yeya (e) kunua maala kunwlye maala. 3. bobo (e) kumona mayi mayi. 4. bobo kunaya ndundu = ndundu. e kudiau = (e) = kumonabo kunayabo 15. Multipliez des exemples mais, limitez-vous d'abord a la classe mu-/ba-. Mais si la classe veut aller aux autres classes, vows pouvaz le faire A condition que la classe mu-/ba- soft maitrisee. 164 Drill de transformation Yeya kuya mu tshisalu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. bobo kulala munemu yeya e kuamba ne ke yeya kupingana bobo kulonga tshiluba yeya kukuatshika bobo kusumba mfvanka mvula kuloka bantu kulala butuku kuila bobo kubika yeya kujamaja bobo kumvuangana - Kuyaye mu tshisalu kulalabo munemu kuambaye ne ke kupinganaye kulongabo tshiluba kukuatshikaye kusumbabo mfuanka mvula kulokaye bantu kalalabu butuku kuilabu kubikabu kujaye maja kumvuanganabo 160 Hosted for free on livelingua.com D.XVI 157. 17. Demandez aux stagiaires de former des phrases dans lesquelles ils eaploient les pronoms sujets comme suffixes. 18. Posez ces questions aux stagiaires Kunyima kua didishindas John Avua muenza tshinyi ? - Uvua muya mu lupitadi anyi ? - Bua tshinyi Avua muya mu lupitadi ? Bath benza mudimu mu lupitadi mbanganyi ? - Ba munganga batu benza mudimu kayi ? - Babedi basombela benza tshinyi - John Adi mubedi anyi ? Udi penyi mpindiea ? 19. Reprenez la reponse a cette derniere question. Faites comme si vous confirmiez ce que venait de dire un stagiaire pour introduire le passif des verbes de cette maniere Bulelela, John Adi mubedi ; Adi mu lupitadi mpindieu Adi utetshibUa ne 20. Pour faciliter la comprehension du passif; vous pouvez : a) ecrire les infinitifs au tableau et expliquez de cette fawn Munganzaudi ungondopa = ndi ngondopibua kudi mungalya. Multipliez lea exemples et niutilisez que les verbes connus comme kulongeshal kutangila, kufilas kusekas kukuma etc. b) Traduire directement en frangais (il est examine et soigne par le medecin). 21. Montrez maintenant la formation du passif en mettant ce schema au tableau Rappelez aux stagiaires les differentes combinaisons des voyelles/ consonnes ibua = kusekibua kuseka kutangila ibua = kutangidibua kuenza - ibua = kuenjibua kupa - ibua = kupebua a + i = i 1 + voyelle = d z + i = jin 161. Hosted for free on livelingua.com D.XVI 22. 158. E111 de transformation kudia 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. kudibua kunaya kulonga kusela k.funda kumanya kunanga kufuta kumanyisha kumvuija kulomba. kutuma kulamba . - - - kunayibua kulongibua kusedibua kufundibua kumanyibua kunangibua kufutshibua kumanyishibua kumvuijibua kulombibua kutumibua kulambibua 23. Demandez aux stagiaires de foiner des phrases dans lesquelies le passif-des verbes eat employe. 24. PoseL-leur ces questions 25. Revenez au recit de l'accident de John. Faites-le comma suit : ...... - John Uvua mufidibua mu lupitadi kudi ba nganyi ? Uvua mondopibua kudi nganyi mu lupitadi ? - John Uvua mulamibua mu lupitadi anyi ? Kudi nganyi ? Babedi basombela bondopibua penyi Mvula Uvua muloka malaba dilolo John Uvua mulanlanatshitukutuku tshienda. Kadi ke kuselemukhyo.. kudishinda e kutshibaue diboko ne mukolo. Berm Bena musoko e kumuambulabo too ne mu lu itadi. ZCe kutetshibua, pashisha 26. Verifiez la comprehension de ce monologue et travaillez-le. Ensuite, demandez aux stagiaires de faire un monologue similaire. Xis peuvent se faire poser des questions par is reste de la classe ou par vous-mgme. 27. Posez cette question aux stagiaires et profitez de la reponse pour etablir l'egalite entre cette forme du passif et cello en -ibua. Bakafila John mu lu itadi kudi ba nganyi ? Bakafila John mu lu itadi kudi bens r-usoko Hosted for free on livelingua.com 162 159. D.XVI Ecrivez ces deux phrases au tableau et mettez un signe d'egalite entre alias SBena musoko) bakafila John mu lupitadi kudi bena musoko = John wakafidibuanalapitadi kudi bena mueoko. N.B. t Una autre forme du passif est celle en -ile Bafidile John mulyzilIa. --...Rawmcallaraa etc. 28. Drill de transformation uvua mondopibua 1. uvua mulamibua 2. uvua mudishibua - bakamondopa - bakamulama bakamudisha bakantela bakabananga bakatukuma bakanupesha bakandongesha bakatukonka bakanutuma bakabambula bakakukuba bakamuambula 3. mvtta mutetshibua 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. bavua banangibua tuvua bakumibua nuvua bapeshibua mvua mulongeshibua tuvua bakonkibua nuvua batumibua bavua bambuibila uvua mukubibua uvua muambuibua - - 29. Demandez aux stagiaires de cons.truire des phrases avec la forme baka- du passif. Example ,, Bakambula John bakamufila mu luitadi ne bakamondaa. 30. Drill de transformation Bakamufila 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. bakamupa bakabadisha Bakatukebe bakatudisha bakatumona bakakutuma bakamushiya bakampesha bakatumanya bakabalomba bakanutangila Bakatupima bamufidile - - bamupele babadishile batukebele batudishile batumuene bakutumine bamushile bampeshile batumanyine babalombele banutangidile batupimine Hosted for free on livelingua.com 163 D.Xia 31. Demandez aux stagiaires de repondre aux questions suivantes 160. - Bafidile John mu lupitadi mbangaayi - John Atshibukila tshinyi ? Bakondopa John kudi nganyi ? - John ildishindile penyi ? Bakanulongeslm tshiluba ku Amerika anyi ? Numuenena binganyi ku Bujumbura ? Nufikile ku Kinshasa kumpala kua kuvua kunu anyi ? Nudi batumibua kunu kudi President Reagan anyi ? 32. Demandez-leui de se poser des questions similaires et d'y repondre a volonte. 33. Revenez au recit et enchainez Mu lu itadi John uvua mulamibua kudi nsongakaji mulenga mutamba. DiMalailLfaLS12112110tua nshingi, EiA1/21SMIELEIall2a° 34. Reprenez la premiere partie du recit sur l'infirmiere (note 33) et ajoutez Verifiez la comprehension au niveau unganuambidi aU (... dont je vous ai parle) et travaillez. nsongakaji uvua kabidi mulunda wa John. N.B. i Si la comprehension est difficile A ce niveau, traduisez come indique ci-haut. 35. Multipliez des exemples (classe mu-/ba-) d'abord) et demandez aux stagiaires d'en donner aussi. 36. Etendez la pratique des relatifs aux differents temps connus avant d'aborder d'autres classes (si les stagiaires en manifestent le desir) Muntu umvua mukuleja au mmunria7771177-- TIFFEr7==monc. cba Tarrsgrma Juana na etc. 37. Posez ces questions aux stagiaires et ramenez-les au recit de l'accident 1C4 mu esha Udi mutshibuka nganyi ? - Bakenza nenda tshinyi kudi bena musoko ? Hosted for free on livelingua.com D.XVI 161 - Apu munganga ne nsongakaji uvua umulama au ? - John muina Uvua ne balunda anyi ? - Pascmbela mubedi mu lupitadi batu baya kumumona mbanganyi ? - Babedi basombela badia bishi ? 38. Donnez-leur l'occasion de pratiquer le passif et les pronoms en leur demandant de se poser librement deP questions (dans la limite de ces deux chapitres) et d'y repondre. TEXTE 39. NJIWU YA JOHN John udi mudisuila wa Corps de la Paix wa muetu munu. Dituku kampanda Uvua Ilya mu musoko Udi pabuipi ne lupitadi. Kadi bu muvua mvula muloka, ke yeya kuselemuka ne tshitukutu cseienda e kudishinda. Padishindilaye, utsidbukile diboko dia baiuma ne mul;olo wa dia bakaji. Bakamuambula kudi bena musoko too ne ku lupitadi. KAuaku, bamutetahila kudi munganga ne umondopile. John, nsongaluma wa malu mimpa, ushadile mu lupitadi ngondo mujime. Uvua ne tshia kupingana kabidi mu lupitadi bua kuditetesha kunyima kua ngondo isatu. Diakabi bane betu 1 Mulunda wa John uvua umulama mu lupitadi unganuambidi au bakamusela. John kakamumona kabidi to. Suestions sur le texte 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. John Udi nganyi ? Malaba dilolo, John Uvua Ilya penyi ? Tshiamufikidi ntshinyi mu njila ? Yeya muina Uvua mutshibuka tshinyi ? John ufikile mu lupitadi mushindg kayi ? Umutetshilennganyi ? John ushadile matuku bungi bishi mu lupitadi ? Bua tshinyi John ne apingana kabidi mu lupitadi ? Nsongakaji uvaaulama John uyile penyi ? John udi nsongaluma wa malu kayi ? aptions,Onerales 1. Ukadi mupeta njiwu ya tshitukutuku anyi ? apu ya mashinyi ? 2. Padi muntu mutshibuka, badi bamondopa mushindu kayi ? 3. Utu ne disanka radi munganga weba kayipu anyi ? 4. Ku Amerika kudi njiwu yabungi ya mashinyi anyi ? 5. Bua tshinyi badi basa tshifulu bua kubanda pa tshitukutuku ? 40. Parlez des differentes parties du corps. 165 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA DIKUMI NE MUANDA MUTEKETA 1. Posez ces questions aux stagiaires 2. Profitez de toutes ces reponses sur Ilunga pour glisser cur 162. - Njiwu idi tshintu tshimpe anyi ? - Bua kuepuka njiwu bidi bimpa kuenza tshinyi ? - John adi ne disanka bua padiye mut-hibuka anyi ? - Bu wewa mua kupeta njiwu ya tshitukutuku, ne wenza tshinyi ? - Baledi beba nebikala ne disanka pa kumvua ne uei mupeta njiwu anyi ? - Kadi bu wewa ne mukaji ? Uvua mua kusanka anyi ? Nudi bamanya llunga anyi ? - Udi musela aAyi mujika ? Bulelelai mukaja Ilunga mmulela. Mmulela muana wa baluma diva dienda niCakonall. Verifiez la comprehension et travaillez. 3. Posez ensuite la question Mukaja Ilunga mmulela Ica i n1tana ? Verifiez la comprehension et travaillez. 4. Sollicitez cette question et repondez-y, en faisant appel l'imagination, par Mukaja 'lunge mmulela muana wa bakaji. Verifiez la comprehension et travaillez. 5. Demandez-leur de se poser la question et repondez-y en utilisant les Mukajallunai4Lm a n a Ica i ? deux sexes.. 6. De la m8me maniere qu'A la note 4, prosentez Mukaja Ilunga mmulela ma asa. Verifiez la comprehension et travaillez. 7. Montrez aux stagiaires que la femme qui a accouche des jumeaux s'appelle et que son mari s'appelle 8. Ecpliquez ces termes et au besoin, donnez lee noms des jumeaux 166 Mua mbuyi. Shambuyi Sha-mbuyi = Ore de Mbuyi Mua-mbuyi = mere de Mbuyi Mbuyi = Vain& (n) des jumeaux Hosted for free on livelingua.com Kabanga (Kanku) = le putne (e). D.XVII 9. Posez la question . et profitez de la reponse pour enchatner avec une autre question Travaillez. 10. Montrez aux stagiaires que l'expression Mamuenda wa peut gtre aussi dite mua 163 Dina dia muana wa Ilunga nnganyi ? Mamuenda wa Kalon'i mmuka'i wa nganyi ? Mua Kalonji mmukaja Ilunga Verifiez la comprehension et travaillez. 11. Pour enchalner avec ce qui precada. !elites ce recit Mukaja Ilunga mmulela ; mmulela muana wa baluma diva dienda nKalon4U. mmuanenda wa kumrda. Mua Kalonji nua.tushadileileatke mufu wa muana. 12. Verifiez la comprehension dc ol recit, expliquez les mots nouveaux dont mufu et kutuka, ensuite travailleze 13. Posez ces quelques questions aux stagiaires 14. Tout en expliquant aux Ptagiaires ce qui se fait au Zaire a ce sujeti continuPz avec le recit pour ajouter Kalonji mmuana wa Ilunga wa bungi munyi ? - Mamvenda udi penyi mpindieu ? Baledi benda badi ne disanka anyi ? Bua tshinyi ? Mua Kalonji ushadile mu lupitadi too ne diba kayi ? Mufu wa muana usombela utuka kunyima kua matuku anga Padi mufu wa muana utuka, mamuenda penyi ? muladilu wa laanlamtelsar avIalLEstana22Iphina wa baluma umutuadile bilamba bipiabipia. 15. a) Verifiez la comprehension du recit. b) Expliquez les nouveaux mots tels que : dia muladilu wa (la veille de Idipatuka (la sortie), ba;enda- tshina (belle-soeur/ beau-frere) etc. 16'7 Hosted for free on livelingua.com ; D.XVII c) Travaillez ces phrases ; enrichissez-les par d'autres apports tels que les mots relatifs a la visite a l'h8pital 16. Profitez de cette occasion pour reviser ces termer 164. kukumbula, kumutuadila ti, diampa biakudia, kumusombesha etc. Bukondal manseba tatu (mamu muku- abo, mamu7777 mukulu kaku, mamuenu, tatu muenu, muku etc. N.B. : Pow bien expliquer ces re- lations interpersonnelles, progressez, comma. dans un tableau synoptique, avec les relatir-ts de la famille nucleaire puis ajoutez, chaque nouvelle relation, un symbole au cryptogramme qui est au tableau. Exemple (1) Eu ntatu, eu mmamu (2) badi baledi banes. (1) Aba mbana ,betu, wawa ntutu diva dienda Eu muakun an i wa baka'il diva dienda 2 etc. 17. Revenez a la famille de Ilunga. Posez ces questions aux stagiaires 18. Sollicit ez cette derniere question et repondez-y par la suite du resit OOOO 0.. - Mwa Kalonji ne ashala mu lupitadi matuku bunyi munyi ? Kadi ne apatuka diba kayi ? Ba bayenda-tshina bakenza tshinyi dia mtiladilu wa dipatuka dienda ? - Kadi bena diku dia ba-bayenda, badi ne disanka anyi ? Ne benza tshinyi bua muana mupiamu pia 9 Dia dipatuka di: nuaialriaLLaaa diku dienda ne dia ba-layonda bakalamba biakudia ne mala bua muina muanda-777ena mutumba b0322aulL kumuanga , mu tadi. bends, bimba misambu. 19. Verifiez la comprehension du resit. Expliquez at travaillez. 20. Posez quelques questions sur le resit pour contr8ler l'acquisition des structures comme le pabsif. Hosted for free on livelingua.com 168 165. 21. Faites un echange culturel avec lee stagiaires. Montrez-leur ce qui se fait ici et demandez-leur ce qui se fait chez-euxa VoUs pouvez lcur poser ces questions 22. Comme pour appuyer ce que viennent de dire les stagiaires, enchatnez avec Ku Amerika, padi muntu ulela, bena mutumba badi benza tshinyi ? Kadi baledi, balunda, ne bana babo ne udi mulela, badi benza tshinyi ? - Bantu badi ne disanka padibu bamona muana mupiamupia anyi ? ....iytliadEowaccabenamutumbal baledi ne balela badi batua tshianga 3777327173;71711a muana bintu. 23. Verifiez la comprehension, expliquez kutua tshianga (danser de joie), kusawila (offrir des cadeaux) et travaillez. 24, Presentez a cette occasion, 7 expressions s Kuela kasala, Kuela kankunduluila. 25. Enrichissez le vocabulaire, et parlez de la culture autour de ce sujet c'est-A-dire le pourquoi de cette danse, les occasions de la performance, le public etc. 26, Revenez au reci et dites Mu tshibilu emu bantu badi badia, banuaL basanka. Bakulum a badi wabu muaba, bana Tbakun i wabu ne ba mamu bonso badi pamua. 27. Verifiez la comprehension, expliquez et travaillez. Bantubadit.ufuku pashisha badi batangalaka 28. Continucz le recit 29. Posez ces quelques questions Bur le recit 169 - Dia dipatuka dia mua Kalonji bena mutumba, baledi ne balela benzela tshinyi ? - Ku Amerika bantu basombela batua tshianga anyi ? Hosted for free on livelingua.com D.XVII 166. - Bantu batu benzeja bibilu bua dipatuka dia muana mupiamupia ku Amerika anyi ? - Mu Zaire, bantu basombela badia bonso pamua anyi ? (Bakola ne bana, baluma ne bakaji) ? - Ku Amerika batu benza bishi ? - Ditapuluka edi didi dimpa anyi ? Nudi nuela meji kayi ? 30. Apres cette discussion, terminez votre recit avec Mua Kalonji utshidi muviela, kena wenza mudimu to. Nanku mamuenda ne mamuenende badi bamukola too ne pakumbaja muana ngondo isatu. 31. Expliquez kukola (aider) et travaillez ces phrases. 32. Refaites tout le recit depuis le debut jusqu'ici et debouchez sur une discussion visant un echange culturel et le contr6le des structures. 33. Demandez aux stagiaires de refaire le recit, de se poser des questions et d'y repondre. 34. Pour enrichir leur connaissance de votre culture, demandez-leur de vous poser des questions sur le sujet traite. 35. Presentez in phrase Bidi bikenulEt kukola muvielr too ne papetala. Verifiez la comprehension et travaillez. 36, Introduisez ensuite ces expressions impersonnelles et expliquez-les. bidi bidi bidi bidi bidi bimpa bilombibua bilenga bikandikibua bisankisha infinitif etc. 37. Demandez aux stagiaires d'utiliser ces expressions suivies de finitif. Exemple Bidi biakana kulon a Tshiluba Hosted for free on livelingua.com 110 167. D.XVII 38. Presentez la phrase Bidi bikengela ne bakola muviela coo ne padiye upeta bukola. Verifiez la comprehension et travaillez. 39. Montrez la formation du subjonctif bidf bivua ne Exemp/es bikengela ne la forme du futur Bidi bikengela ne ndonga Tshiluba bivua bimpa ne aya mu lupitadi ne bikengela ne nuakula Tshiluba N.B. $ Insistez sur la prononciation. Drill - Substitution complexe Bidi bikengela kuakula Tshiluba ku Kasai Bidi bikengela ne nuakula Tshiluba ku Kasai Bidi bimpa ne nuakula shiluba ku Kasai 1. ne bikala 2. flomasais mu Centre 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. kuakula bidi biakana mu villa bivua bikandikibua bidi bimpa ne basumba biakudia - ne bikala bimpa ne nuakula Tshiluba ... ;rum; bimpa ne nuakula franiais mu - - 10. mu tshisall! --"T 41? Demandez aux stagiaires de se poser des questions avec le subjonctif. 421 TEXTE : ... ne bikala bimpa kuakula frangais ... bidi biakana kuakula frangais ... bidi biakana kuakula frangais mu villa bivua biakana kuakula frangais mu villa bivua bikandikibua kuakula frangais ... bidi bimpa nessiakulaFrangais ... bidi bimpa ne basumba biakudia bidi bimpa ne basumba biakudia mu ishisalu DILEDIBUA DIA MUANA MUPIAMUPIA Diledibua dia muana disombela difestodinenaku misoko ya bankambua. Bantu batu ne tshibidilu tshia kusangalal kunua mala kubunguluja nzaba, kutua dikasa dia maja amu nanku. Bidi bikengela ne mudisuila adisangisha pamua ne bena musoko bakuabo mu mafesto a mushindu eu bua kuikalaye musuibue mu muaba udiye usomba. 43? Amoreez une discussion culturelle A base de ce texte. 171 Hosted for free on livelingua.com DILONGESHA DIA DIKUMI NE MUrLNDA-MUKULU 1. Poses les questions aux stagiaires 2. a) Poses la question aux stagiaires Profitez de la reponse pour presenter 168. Udi musue kunaya dinaya kayi ? - Uvua wenza tshinyi mu dikisha ku Amerika ? - Kudi mishindu bungi munyi ya dinaya din karte ? - Mu dilolo utu uowela penyi ? Ping-pong ndinaya dia bena nganyi ? - Nudi busue kunaya bas ket-ball anyi football ? - Bas ket-ball nndundu wa bianza anyi wa makasa ? Utu ubika diba kayi ? muena muso.mo udi ubika pa dindadinda menemene Verifies la comprehension de pa dindadinda menemene et dinria menemene b) Demandez aux stagiaires d'utiliser l'expression menemene 3. En vous servant d'une image ou d'un dessin (poule ou coq) demandez aux stagiaires Its repondent Profitez-en pour presenter 4. PrCsentez les structures suivantes Abi mbinganyi 2 Ebi nzolo. tshikuku (nzolo wa tshikuku) tshitala (nzolo wa tshitala) Nzolo wa tshikuku adi wela matt Nzolo wa tshitala udi asama Verifies la comprehension. 5. a) Presentez la structure En vous servant d'une montre, indiquez les heures suivantes : 3h00 - 4h00 5h00 b) Posez les questions aux stagiaires Nzolo idi isama misangu isatu. Bitala bia kumpala (3h00) Bitala bibidi (4h00) (5h00) Bitala bisatu Nzolo idi isama misangu bungi munyi 7 - Nzolo wa tshikuku utu usama anyi ? bia kumpala bidi diba kayi ? - Utu upatuka mu Centre pa bitala bia kumpala anyi ? - Steve utu ubika pa bitala bia kumpala anyi ? - Bitala bibidi bidi diba kayi ? Hosted for free on livelingua.com D.XVIII 169. - Balongi bate babika pa bitala bibidi anyi ? Wewe utu ubika pa bitala kayi ? 6. a) Posez la question .... Muena musoko adi ubika diba kavi ? Les stagiaires repondent Udi ubika pa dindadinda menemene. Eyowal muena musoko ubika pa bitala Profitez-en et dites Verifiez la comprehension et travaillez. b) Montrez aux stagiaires que bitala est aussi synonyme de Pa kabundubundu Pa tshiatshia 7. Drill de repetition F. : ndi mbika pa tshiatshia S. : ndi mbika pa bitala 1. Udi ubika 2. 15a kabundubundu 3. 4. 5. 6. 7. Badi baya Pa dindadinda Nudi nulala Pa tshiatshia Udi ujaka - Udi ubika pa bitala Udi ubika pa kabundubundu Badi bays pa kabundubundu badi baya pa dindadinda Nudi nulala pa dindadinda Nudi nulala pa tshiatshia Udi ujuka pa tshiatshia 8. Mettez au tableau ces expressions et demandez aux stagiaires de construire des phrases ..... ....... 9., a) Presentez et expliquez les expressions pa pa Pa pa pa pa Ra tshiatshia bitala bitala bia kumpala bitala bibidi bitala bisatu kabundubundu dindadinda - Ku mudimu K221ai - Ku budimi - Ku buanga - Ku mudilu b) Demandez aux stagiaires d'employer ces expressions dans des phrases. 10. a) Choisissez un couple connu, rappelez les expressions muka"a Montrez ensuite l'usagc des termes mulume et mukaji en presentant Mu diku muds mulume, mukaji ne bana 1:7 3 Hosted for free on livelingua.com D.XVIII 170. b) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces deux termes au sans de "mari" et "femme". 11. a) Presentez ces structures Steve Eanyi. u bar a -a, Verifiez la comprehension si possible, traduisez par "moi aussi". Travailleze b) Montrez la formation de pa + nyi -ebe -ende -Au -enu -abo etc. c) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces formes dans des phrases. 124 a) Presentez ces structures Mu dindadinda mulume udi Elyazata difuma ne bintu bienda bia mudimunecu budimi b) Ecrivez au tableau ce texte et demandez aux stagiaires de l'appliquer A la vie aux Etats-Unis. 13. a) En vous servant des images ou dessin, presentez et expliquez les mots suivants b) Ecrivez ces mots au tableau et demandez aux stagiaires de construire des phrases 14. Posez les questions aux stagiaires 15. a) Posez les questions ensuite, enchatnez tshingoma tshibonga (kabonga) - lukasu - muela - tshisuyi tshingoma tshikasu tshibonga Badi benza tshinyi ne tshingoma ? Lua kupula mitshi udi dijinga ne tshinyi ? - Tshikasu, badi benza natshi tshinyi - Bena musoko badi badima ne tshinyi ? - Tshidima udi dijinga ne muela bua tshinyi ? Badi benza tshinyi ne tshibonga ? Ku mus°1r2101112/Wia121fINEL . - Udi wenza talla ? - MukalWitibilauende mu dindadindat udi pa muds u. Verifiez la comprehension de pa mudilu. kuteka b) Demandez aux stagiaires d'u .1ipa ser l'expression kuteka mudilu. Hosted for free on livelingua.com 174 D.XVIII 16. a) En vous servant d'un dessin de thermometre, indiquez 100 et presentez 171. Mayi adi asaba Verifiez la comprehension et travaillez. b) Introduisez la nuance entre ... kusaba (bouillir) kuboba (*etre cult) c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases. 17. a) Rappelez le suffixe ish -in donnant un example b) Donnez ces verbes et demandez aux stagiaires de les transformer kudia - kudisha - kunua kusaba - - i_ulamba kulala 18. a) Presentez cette serie des phrases Pashisha - kufunda kuya kukenga kudima kulomba mukaji udi usabisha biakudia bitua bishala mu Verifiez la comprehension. b) Demandez aux stagiaires d'utiliser le verbe kusabisha 19. a) Presentaz less structures Mukaji udi ubisha bana batekete, udi ubuowesha mayi, uba/vuadika, uba-disha ne ubatuma mu kalasa. b) Donnez le syncnyme ae kuvuadika qui est kuvuadisha c) Demandez aux stagiaires d'utiliser ces verbes. 20. Posez les questions aux stagiaires -Nnganyiudi usabisha biakudia mu dinda ? - Ku Amerika mukaji udi uteka mayi pa mudilu anyi ? -Nnganyi udi uvuadika 1,ana Dilamba ? - Munganga utu uowosha babedi mayi anyi ? - Mukaji udi udisha bana tshinyi ? - Nutu nutuma mikanda ku Amerika anyi ? 21. a) Presentez la structure avcc geste, enchatnez Verifiez le,,comprehension et travaillez bonso pamwe. Karen ne Tom badi benza mudimu mu bureau. Bonso pamwe badi benza mudimu mu bureau. 175Hosted for free on livelingua.com D.XVIII 172. b) Demandez aux stagiaires d'utiliser l'expression bonso pamwe. 22. Demandez aux stagiaires d'appliquer, ecrivez au tableau et demandez aux stagiaires de lire .... 23. a) Pv,::sentez la structure bilunga (5) matala (3) tuela (2) nkuasa (4) didima (1) bantu (6) Bonso babidi badi benza mudimu mu bureau. Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires d'utiliser cette expression. 24. Drill de transformation F. : Steve ne Karen badi badia S. : Bonso babidi badi badia 1. 2. 3. 4. Paul, Andre ne Tom badi balonga Douglas ne Karen badi mu bareau Balongi basatil Wadi baya mu villa Tshiteya, Bukasa, Ilunga ne Kabongo badi balongesha 50 Balongi muandamuteketa badi ku mayi 6. Bantu batanu badi basomba 25. a) Presentez ces rerbes et expliquez - bonso basat.0 - bonso br.satu bonso babidi bonso banayi bonso muandamuteketa bonso batanu - Kuipila Kukuna Kunowa b) Demandez aux stagiaires de les utiliser. 26. a) Presentez cette serie des phrases kua baxenda b) Demcndez aux stagiaires d'utiliser ces mots nouveaux 27. a) Presentez les structures suivantes enchainez Verifiez la comprehension et travaillez. udi waka biseki 2212. - kuaka biseki - kuangula - pambelu Tom adi umona Stcve Steve pende udi umonl Tom Steve ne Tom badi bamonanAana Hosted for free on livelingua.com 176 Udi D.XVIII b) Montrez la formation de la reciprocite 173. Ku c) Demandez aux stagiaires de Zaire la pratique avec les verbes suivants mon - a Kupesha Kudia Kukeba Kuseka Ku - mon - anp Kulomba Kushima Kusela Kushiya Kufundila Kulekela Kuabanya Kulonda d) Apres la formation de la reciprocite (c) demandez aux stagiaires de construire des phrases. 28. a) Presentez ces phrases halaILLAILAY111111Puna mayi ku Epploloaidiltemesha mudilu ne udi Abasalaluaba biakudia. b) Introduisez les expressions ... c) Demandez aux stagiaires d'utiliser les expressions Kusuna maid. ku musulu ku mulonda ku ma i - kutemesha mudilu kusun'. mayi. 29. Posez les questions aux stagiairets Mukaji Adi Amuka ku budimi. r341' Kumpala kua kuya pambelu mu wenza tshinyi ? - Ku Amerika bakaji badi bangula nkunyi anyi ? - Ku musoko bakaji badi basuna mepenyi ? 30. a) Reprenez la structure enohainez Bantu bonso badi badia Sky dionsocLLididumge- Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases similaires en utilisant les differentes classes. 31. Drill de transformation F. : Bantu badi badia S. : Bantu bonso badi badia pamwe 1. Bibota bin biboba 2. 3. 4. 5. 6. Nyama idi yenda Balongi badi baya Diku didi didia Tululu tudi tudia Bana badi balala - Bibota bionso bidi bibaba pamwe Nyama yonso idi yenda pamwe Balongi t,nso badi baya pamwe iiku dionso didi didia pamwe Tululu tonso tudi tudia pamwe Bana badi balala bonso pamwe 177 Hosted for free on livelingua.com D.XVIII 32. TEXTE 174. NSOMBELU WA KU MUSOKO Mu dindadinda menemeno4 kunyima kua bitala, muluma Adi Abika. Udi wangata Tshingoma, ta difuma ta tshibonga tshienda. Udi wangata kobidi mucla wenda nu lukasu anyi Tshisuyi. Udi uya muitu bua kudima. Mukaji pende Adi Abika diba dia momumwa. Kadi ildi wanji kushala kumbeiu bua kuteka mayi a kuowesh bana pa mudilu. Udi usabisha biakudia bivua bishala. Yeye mumana kuowusha bana mayi, mubadisha Adi ubatume mu kalasa. Kunyima Adi ushisha kulonda bayenda ku budimi. Bonso ly:bidi 1)-r:di b'adima, .rlyi bipila, anyi banowa. Mukaji ildi umuka ku budirni kumpala kua Bayenda. Udi waka biseki (Kaleji, tshiteku, nsampu, mulembwa), wangula7lkunyi. Padiye ufika pambelu Adi uya kukoba mayi bua kuipika bia kudia. Mulume Adi upingana dilolo menemune diba adi bena diku bonso badi badia. Mulume Adia ne bana ba balume, mukaji pende ne bana ba bakaji. N.B. : Apres la lecture et explication des mots difficiles, exploitez le texte. Orientation, discussion culturelle. Suggestions : - kuipata (Tshilembi) kutula buowa kuangula meshi kuteya kuloba - kututa mpasu - kuela mianu - kuyukila Hosted for free on livelingua.com 178 DILONGEbHA DIA DIKUMI NE TSHITEMA 1. a) Mettez au tableau les diffe, 1 rentes classes mu/bamu/min/n lu/n 175. di/mabu/ma tshi/bi ka/tu m/m b) Demandez aux stagiaires de Bonner des exemples pour chaque classe. 2. a) Presentez les structures suivantes ...se 0000000 000000 4..303 Mutshi eu udi mule Mutshi wawa kawena mule ti'. Verifiez la comprehension. Montrez la format4= de la negation pour la classe ma/miau singulier Ka ----------4. u ena. e) Demandez aux stagiaires de former des phrases negatives avec les substantife de la classe 3, Drill de transformation Fo a Mupanu udi mu musheta S, Mtspanu kawena mu musheta to 10 Musulu eu udi ,le 2. Mutelu Udi mu nzubu 3. Musoko aii munene 4. Mutshi udi muipf. 5. 6. 7. 8, 9, Mukanda udi mu tshibombi Mulangi udi ne mafuta Mulabi udi muipi Mushipa udi mu mayf Mukaba udi muff.ke 4. a) Posaz les questions aires .A2. - - Mulangi udi mu kalasa anyi ? Musoko weba udi munene anyi ? Mutshi eu udi muipi anyi ? - Mutelu udi mu musheta anyi ? Mushipa Udi mu kalasa anyi ? Mukaba weba udi mukunza anyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser les questiors similaires. 54 A) Presentez 1es structures o Mutshi udi mule Mitshi idi mile Verifiez la comprehension. b) Demandez stagiaires de construire des phrases avec les subetantifs de la classe mfmi au plurielo Hosted for free on livelingua.com DOXIX 6. 176. Drill de transformati)n F. S. mupaau udi muLmpe mipaau idi mimpe : : 1, muela -szdi mu budImi 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 100 musoko udi mukese mutelu udi mutoka mushipa Udi mu mayi mukela udi cuimpa mukaba udi mukunza muonji udi mule mulangi Ud) he mutshi udi pabuipi ne Centre Musulu udi mu 2aaire 7. Demandez aux stagiaires de construire des phrases au pluriel avec les substantifs mu/mi. Mikanda idi mu kalasa Mikanda kayena, mu nzubu to. 8. a) Presentez les structures .+. Verifiez la comprehension. b) Montrez la formation de la negation au pluriel Ka + i(y) + ena to c) Demandez aux stagiaires de produire des phrases negatives en se servant de ce tablcau (b). 9. a) Presentez les structures ....,.. Nkuasa kena munene to. Mbu'i kena mu kalasa to. b) Reprenez ces structures au pluriel 0.00000000(.0,,40d.0000000 Emasahayenamineno to. mbulijiusna mu kalasa to. c) Demandez aux stagiaires de produire des phrases similairos. 10. Drill de transformation F. S. 1. * 2. * 30 * 4. * 5. * ( 7. * ; : : singulier pluriel Mupanu kawena muimpe to Mipanu kayena nimpe to Mutelu kawena mu musheta tc Mitelu kayena mu musheta to Mukaba.eu kawela mule to Mikaba eyi kayena mile to kawena no mafuta to Milangi kayena ne mafuta to Musoko kawena munene to Misoko kayena mirene to Mukanda kawena mu tshibuta tc Mikanda kayena mu bibuta to Mutshi kawena ku luseka lua centr, to Mitshi kayena ku luseka lua centre to Musulu kawena mu Za7-e to Hosted for free on livelingua.com Misulu kayena mu Zaire to 18 D.XIX 177. 0 11. a) Posez les questions aux stagiaires, exigez dos phrases nEgatives OOOOOOOOOOOOO - Nkuosa idi ku mayi anyi ? - Mbuji idi mu kalasa anyi ? Mikanda idi mikunza anyi ? - Milangi idi no mafuta anyi ? Mitshi idi mipi anyi ? Mishipa idi mu tshidiilu anyi ? - Misanda idi mimpe anyi ? b) Demandez aux staginires do se poser les questions et d'y repondre. 12. a) Presentez lus structures suivantes OOOOOOOO ........ ....... dim Madima adi mimpe Verifiez la comprehension. 1) 13. Demandez aux stagiaires de construire des phrases de in classe di/ma au pluriel. Drill de transformation F. S. 1. 2. 3. 4. 5. , ) . : Dinaya didi dimpe Manaya adi mimpe Difuma Diampa Diboko Dibeji Dijiba Dikoba didi didi didi didi didi didi dile dikese dinene ditoka ne mayi matalala no bukoyi 14. a) Prosentez les structures Didimas:Aiena dimalto Madima Verifiez in comprehension. b) Montrez la formation de in negation classe di maa .. c) Demandez aux stagiairos de construire des phrases a partir de cc table, (b). 15. Ka ca ,na Ka + a + ona --------- Drill de trarsformation (extension) Difuma didi dile F. Si. : Difuma kadiena dile to S2. Mafuma kaena male to : 1. Dijiba didi ne mayi matalala - Dijiba kadie.-na no mayi :ataiala to Majiba kaena ne mayi matalala to Hosted for free on livelingua.com 178. D.XIX 2. Dididishi didi dinene - DididiAi kcdiena dinene to - Madiaishi kaena manene t.) 3. Ditshi didi dikese - Ditshi kadiena dikese to - Matshi kaena nakese to 4. Dih-ya didi dibi - Dinanya kadiena dibi to - M.:.nanya kaena inrbi to 5. Dibeji didi au, kalasa .. Dibeji ka"..2. kas-.sa tc - Mabeji kaena mu kalasa to 6. Diboko didi dinene - Diboko kadiena dinene to - Maboko kaena manene to 16, Posez ces questions aux stagiaires et exigez une reponse negative ... 17. a) Presentez ce tu. eau general pour la lormaticA de la negation 00000000 .....00........... Exemplo 00000000000000000000f0 - Didima didi mu kalasa anyi ? Dici dieba didi dinene anyi it Madima adi mu kalasa anyi ? Mashinyi adi mu Centre anyi ? Dibeji didi dikunza anyi ? Dikoba dieba didi difika anyi ? Ya + P.P. + ena : prefixc pronominal(P.P.) Diimn. : ... dili/kaliena Didima : di --- t........----GLA,;,E 1 P.P. t....---____,H i mu/ba mu/mi tshi/bi bu/ma 1 ! 1 ''i/ma 1-Jtu lu/n n/n u/ba u/i tshi/bi bu/a di/a 1,-Vtu lu/i u/i u/i a/a ':,/ T. ! 1......,-,...."... b) Env01,1 servant de ce tabl:.al, demandez aux stagiaires de construire des phtrases negatives selon chnque classe. 18. Exercices a) F. : S. : muparu udi mu musheta mupanu kawcna mu mushota 182 Hosted for free on livelingua.com D.XIX 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. hulalu budi mu kalasa Didima didi mu tshibondo Mesn adi mu kalasa Lushirgi ludi mu tshibuta Tshibi tshidi ku kalasa Kalasa kadi ku mayi Mbuji Udi mu tshikumbi Mulobi Udi ku mayi Mulangi Udi ne mafuta lideka idi mu tshipalu b) F. : S. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 179. Mipanu idi mu nzubu Nipanu r.ay_Ala mu nzubu to Mbuji idi mu tshikumbi Nku&sa idi mu kalasa Mesa di mu nzubu Madima adi mu tshibondo Mitshi idi mu budimi Nshinci idi mu tshibuta Bilamba bidi mu musheta Tulasa tudi ku mayi Balongi bldi mu ville Mabeji adi makunza 19. a) Presentez la structure Verifie. Tulasa tudi tutuadi'a mu 8h00 la comr aension. b) Mc -trez l'accord classe nominale et pr(jixe pronominale P.P. r di Exemple Tulasa tudi tutuadija c) En se r:f6rant au tableau N.P. 17, demandez aux staciaires de construire des phrases selon lcs classes av4mc les verbes OOOOOOO 040fo0000 OOOOOOOO 0 kuya - kudia kutuadija kuchala etc. 20. Exorcices F. S. 1. 2. 3. 4, 5. 6. 7. 8. : Mbuji Udi Udia rdscsa I!buji idi idia bises ; Nkuasa Adi ushala mu kalasa Mesa adi asomba mu ditunba Tshibota tshidi tshipcna Lujiji ludi lubuka Bukula budi bujika Mulangi adi upnndika Kalasa kadi katuadija mu 3h0C Mushipa Udi Udia tuishi Hosted for free on livelingua.com 183 leo. DoXIX 21. Demandez aux stagiairt.s l'un apres l'autre d'ecrire au -tblau les chiffres 000004000D000o000"00 9, 3, 14, 1, '13, 10, 7, 16, 4, 15, 11, 8, 20, 5, 12, 22. a) Ecrivez au tabl=au ot prr_sentez OOOOOOOOOO 2, 22, 38, 30 6, 25, 29, 60 17, 36. 50, 90 Kusaaisha no Verifiez la compr6honsion et +V X travaillez doorepos.o OOOOOOOO 00 opr-tb) Ecrivez au tableau tions et demand,3z aux staciairos do lire .............,. +5 20 + I 40+ 0 + 6 1 ! 35 48 1 +2 +3 +6 L7 23. Presentez -ibidi kus:ena.isha ne isatu mmumwe no itanu Verifiez la comprehension et travaillez. Ecrivez au tableau les exercices et demandez aux sta6i22 b) aires de lire .......... OOOOOOO I 25. a) En vcus servant du mat,.rii.1 didactique (grain,:s cc soja et mats) prLsent,:z 20 + 30 = 50 1 = 41 'o + 3 + 4 = 7 4 + 5 = 9 10 + 6= 16 7 + 3= 10 n, " .17...:(1,, 35 + 2 , 37 48 + 3 m 51 51 + 6 + 57 a n: mr:tala. sc Verifiez la comprhension (t travaillez. b) i)emandez aux stagiaires do cons- truire des phrass 10 -5 26. Ecrivez au tableau OOOOOOOO = k=sh.7. i tam; ,nmumwene itanu Verifiez la compf.::hensicn .t travaillez. 27. Ecrivez au tableau los oxercices et demandez aux staL;ic.ire lire 9 5_ -4 16 - 10 = I10- 3 = 7 50- 0 = 30 - 40 = 1 . 3 7-- 37 - 35 = 2 51 3 = 48 57 - 51 = 6 184 Hosted for free on livelingua.com D.XIX 28. En vous servant dcs gLat_s, presentoz OOOOOOOO ............... 181. Edi nrumusha mukanda ra mesa. Verifiez la comprhension ct travaillcz. 290 Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec Kumusha 30. Mettez au tableau les classes nominales et prsentez los ordinaux OOOOOOOOO 000000000000002 ishim7Inu shibidi, tshisatu kisatu kalasa 31. Revoyvz in structure suivante Pamvua ku i :Qsai mvua ndia amu lcsa ne nkunda. Veriliez in comprehension et travaillez. 32. a) Rappelez la formation de l'imparfait en Tshiluba mvua uvuo av1.1., tuvu nuvua b.-7-u Example n u + a to nu ha - r'Idical i Mean mvua forme d'actuntion. b) Demandez aux stagiaires de former des phrases en so basnt sur la structure de N.P. 32 r1). 33. a) Posez les questions aux stagiaires et demanduz-leur d'y repondre a in forme affirmative OOOOOO .......... OOOOO - Uvua wenza tshinyi kumpala kua kuvua mu Zaire ? - Carter uvua ukuna tumbele kumpala kua kuya ku Washington anyi ? x uvua ulonga tshinyi pavuaye mu Universite - Uvun unaya naundu wa bianza ku Amerika anyi ? - Salongi ba mu ISDR bavua balomba tshinyi mu sortie ? - Nuvua nudia pizza ku Amerika anyi ? b) Demandez aux stagiaires de se poser,les questions similaires. Hosted for free on livelingua.com 185 D.xIx 1C2. 34. Revoez in forme negative de l'imparfait 11100000 00000" 0/.00 tshivua k.avuo kavua katuvua kanuvua + forme d' actuation k-s.bavua 35. TEXTE : KIJNYA :C6A MIMU WA i$UDISUILE Steve ne John mbalunda. i3adi wenza mudimu ku Equateur, John pendt ku Kasai. bt:ve uvua Kunyima kua bidimu bibidi mu 2,air, badi ',amonangana ku bureau bia Corps dc la Paix ku Kinshasa. Badi ne disanka din bungi bua kumonan gang, kunyima kua mvula ibidi. Badi belangana nkonko pa midimu y-bo, Eadi bambilangana malu a bungi avua mapitz.. munkatshi run abo mu Zialre John Udi wambila Steve ne mudimu wenda uvun muimpa be, adi musue kuenza mudimu mu region muku,abo bua kurnanyn Lair; bimpe. Ku luenda luseke Steve kena musniv, nua mudimu wenda to. Kabidi adi wela meji kudi mulundL wend' uai mush-:1 ku Amcrika. Ki bualu kayi udi upingana kuabu bun kashidi. Exploitez le texte : - mots nouveaux, structures difficiles. - faites une discussion sur in in d'un contract. 188 Hosted for free on livelingua.com 183. DILONGLSHA DIA 1.1aKU14I Kumana 1. a) Ecrivez au tabl2au le verbe et pr6sentez la structure Ndi Verifiaz la compraansion et travaillez. b) Montrez aux stagiaires que "kumana" a le sans do "kujiki.ta" c) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec kumana. 2. Posez la question ...... Les stagiaires rfpondent par Ukadi mudia leluf2171 ? Nkadi mudia 3. Soilicit-z la question ....... et repondez-y par ...... .......... nkadi mubuela mu kalasa anyi ? Nkadi mumara .11=.kubuela MMIYAM Verifiez la comprehension et travaillez. 4. Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 5. Drill de repecition Insistez sur la prononciation et l'intonation de : nkadi, ukadi akadi, tukadi, nukadi, bakadi 1. nkadi mubuela 2. tukadi babuela 3. John ne Tom bakadi babuela 4. ukadi mubuela 5. nukadi babuela 6. bakadi babuela 7. 7.737Mubuala 8. nkadi mubuela 1. nkadi mubuela mu Bodesa 2, tukadi babuela mu Bodoga 3. John ne Tom bakadi babuela mu Bodega 4. ukadi mubuela mu Bodega 5. nukadi babuela mu Bodega 6. bakadi babuela mu Bodega 7. akcdi mubuela mu Bodaga 8. nkadi ruhuola mu Bodega 6. a) Presentez les structures suivant,s ....... '000,40000'000040 Kurairlla kuaau mumana kudia, wayi mu tshisalu V6rifiaz la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires Oa construire des phrases similaires. 7. Montiez la formation de ces s;:ructures Kunyima kua memo wc;we YoYe 187 mumana ngayi wayi wayi tuctu tuayi hobo bayi Hosted for free on livelingua.com bamana nuayi nucnu D.XX 8. a) Prsentez la structure, 00000000 184 Kunzima kua enema mumana kuenza audimuL Vcirifiaz la cc .rE'honsion of travaillez. b) Demandcz aux str,-;ii:ec de cons truiro lcas phrascs similaires. Encourag,:z-los A utiliser d'autres personrcs dans la secondo partie. 9. a) Montrel, aux stagiairrs l' on pout utiliser le futur pour une action a rEaliser ..... NalajLEL:reme mumana kuenza mudimu no 21,7ikishao Vtirifiez la compr6hension et travaillez, b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases similaires. 10. Drill de transformation 1. - Kunyima kua dilonga uvua muya mu tshidiilu * Kunyima kua yeye mumana kulonga, wayi mu ts.a..diilu 2. Kunyima kua dienza mudimu, ndi ndala Kunyin: kua memo mumana kuenza mudimu, ndi ndala 3. Kunyimo kua dilonga no baya kuendakana * Kunyima :ma hobo bamana kulonga, no baya kuendakana 4. - Kunyima kua didia, tuvua baya mu tshisalu * Kunyima kua tuetu bamana kudia tuayi mu tshisalu 5. - Kunyima kua dienza mudimu, ne ikisha * Kunyima lcua yeyo mumana kuenza mudimu, ne ikisha 6. - Kunyima ka dinaya ne uya mu villa * Kunyima kua wewe mumana kunaya no uya nu ville 7. Kunyima kua dilala ne ndia bidia ne matamba * Kunyima kua memo nunana kulala, ne n-Aa bidia ne matamba 8. - Kunyima kua bavua baya mu bar * Kunyima kua bobo bamana kudia bayi mu bar 9. - Kunyima kua diloncosha uvua muya oenyi 2 * Kunyima wow . mulana lmlongesha wayi penyi 2 11. a) Presentez la structure ..... Lumu lim21211h22a1LlamEILLIE b,lunda. bxpliquez et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de construiro des phrases avec "lumu". 12. Introduisez les expressions Lumu Lumu lubi 13. a) Lcrivez au tableau Kubungama Expliquez lo mot par son opposit "kusanka" 188Hosted for free on livelingua.com D.XX 185. b) Demandez aux stagic.ir(s de construire des phrz%ses avec "kubugEstma". Drill de substitution coalcxc 14. Ex. : 1) Lumu lua diumuka ludi l',-bun mija balunda 2) Luru lua diya ludi lubunE.amija b-aunda ObAnIuka Sdiva lusankisha dipingana baledi luinme diumuka lubi lub unzaiOa 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) Lumu lua diumuka ludi lubunLamij- balunda Lumu lua diya ludi lubunf-amija balunda Lumu lua diya l'odi lus:nl-ishr; balun:a Lumu luadiEine,apa ludi lusankisha balunda Lumua lua dipingana ludi lusankisha baledi Lumu lua dipinEana ludi luim-oo Lumu lua diumuka ludi luimpe Lumu lua diumuka ludi lubi Lumu lua diumuka ludi lubun-.arlia b;:ledi 15. a) Presentez la structure ......... JGhn ilbungamij Karen Verifiez la comprehension et travaillez. b) Demandez aux stagiaires de construire des phrases avec kubilaganue. 16. a) Ecrivez au tableau ..... ....... Presentez ....,... ...... 0004000 Kutshina Ndi ntshina disama Verifiez la comprehension et trcvaillez. b) Demandez aux stagiaires de construire des bhl-ases "kutshina" 17. Posez aes questions aux st :gi..... ,.............. aires - Udi mubungama anyi ? - Ne wenza tshinyi kunyima kua wewe mumana kudia ? Wenji tshinyi kunyima kua wewe muna kuowa mayi ? anyi ? - Dis-ma didi - Bua tshinyi diumuka didi dibungamija balunda ? - Mu mukanda mudi Lumu luimpe anyi ? 18. Montrez aux stagiaires quo le mot "lumu" a aussi le sens de reputation. Donnez un exempla avec le voleur et dites 19. Ecrivez la date du jour et cello presentez Muivi Sidi no lumu lubi. Hosted for free on livelingua.com Lclu ndi mu kalasa Malaba nakadi mu kalasa 189 166. D.XX Verifiez la comprOichsion et travaillez. 20. Faites remarquer uux st,ugialres que mvuat uvual Uvua etc. peuvent titre substjtn6s par nakadi rtc, Nakadi est la variante de 21. Montrez la formation le cette structure pour expliquer le 4o0o00,500e0epoOp,poo00000,00o Wes.ka Waka + di Nunka balsa 22. Demandez aux stagiaires de former des phrases avec cette forme. 23. Posez les questions suivantes aux stagiaires. Exigez les r6ponses affirmatives 0000.0000,0000000000o 24. Ecrivez le verbe kulongesha au tableau et presentez les structures - Malaba, wakadi penyi ? - Malnbal baldi mu Centre anyi ? Malaba, John Tom bakadi mu tshisalu anyi ? - Malaba Kapanga rakadi penyi ? Malaba rakadi mu Centre anyi ? Malaba niAkadi penyi ? Malaba tuakadi mu. ville anyi ? Makclela nIkadi mulon esha Tshiluba. Travaillez-les aussi a tcutes les personnes. N.B. : Faites voir mix stagiaires que malaba = makelela ....... Makelela bakadi baloncia Francais. Drill de substitution complexe 25. Makelela; mu dinda nAkadi muya mu ville Makelela, mu dinda wakadi muya mu ville 1. IRLaaLilia 2, 3. 4. 5. nualac87-kTfa bufuku mu Centre wakadi muja - 6. bakadi bays; Makelela, bufuku miKK71 badia mu ville Makelela, bufuku nuAkadi badia mu Centre Makelela bufuku wakadi muja mu Centre 14Maakkee:eell:bmu: diundbaa::::::einnutr:ille 7. mu dinda 8. mu tshisalu - 9. TliWkadi basua - bintu Makelela, mu dinda tuakadi 'nu mu ville Makelela mu dinda bakadi bnya ma Centre Makelela mu dinda bakadi mulivelingua.com tsbisalu Hostedbays: for free on Make1glnu dinda tuakadi basua bintu. 190 187. D.XX 10. nakdi mumona Makelela mu dinda nnkadi mue!ona bintu mu tshisalu_ Nakelela mu dinda wakadi mumona bintu mu tshisalu 11. wakadi mumona 26. A partir de ce tableau, demandez aux stagiaires de construire des phrases 1 7771-i kulor In-tkr2c.i [--malaba 1 wakaAi , I mp.kelela litiadi ,,sh.1-1=u ,1 klumba , ku:.kul.:. 1tuakadi1v ly maa ! fluakdi: kuya b.,kadi ! kuj'. kuJin ; maja Francais mu tshisalu bibota tshiluba 27. Posez ces questions aux stagiaires 0111000000000000000404,0000 Makelela, nkadi L.,utiia tshinyi ? - Malaba, nunkadi benza mudimu mu tshikumbi anyi ? - Wakndi musumba tshinyi mu tshisalu ? - Nnk:di muya nu ncanyi mu villa ? - Ma i. b wakadi muambuluisha Kapalati anyi ? - Malabn, bakadi baya penyi ? - Makelela, nuakadi balonga tshinyi ? 28. Mettez au te.bleau ....... trhia ku: ka 29. Presentez la phr,ase ....... . 3 katua kadi ... to kanua kaba kadi Malaba tshiakadi mu bar to. 30. Demandez aux stagiairus de construire des phrases a la forme negative avec la structure de la N.P. 28. 31. Drill de transformAion Ex. : Nakadi mu kalasa - Tshiakadi mu kalasa to Bakadi mu tshisombelu Kabakadi mu tshisombelu to. 1. muya mu ville 2. Wnkadi mulonga lingala 3. Tunkadi banaya ndundu 4. Nakadi muenza mudimu 5. Nutikadi mu kalasc 6. Bakadi badia bidia KuakadimuyL mu vino to 2. 3. 4. 5. 6. Kakadi mulonga lingala to Kntuakadi banaya ndundu to. Tshiakadi mumona mudimu. to Kanuakadi mu kalasa to. Kabakadi bidia to. 91 Hosted for free on livelingua.com to 188. D.XX )2. Demandez crux stagiaires de rOpondre a la forme negative 000000000600000000000000o0o0 wakc'di mu Centre anyi ? ku mayi anyi ? - Makelela ralaba nuakadi baya mu tshisalu anyi ? Nakelela nAkadi mudia bilunga anyi ? Ma3aba wakadi munaya softball ? Nakelela x ne y bakadi bambuluisha Kapalati anyi ? - Mulaba tu7.kadi basumba tshitekuteku anyi ? 33. Demandez RUX staEialres de su poser des questions au passe et d'y r4ondre libroment. 34. ThXTE : Nakadi nL bowa bua bungi panakafika mu Zaire. Tshiakadi ngela meji ne ne ndonga Tshiluba bimpa to. Kabidi, tsniakadi ngela meji ne muntu udi mun kuenza mudimu wandi ku matshi talala mu ditunga emu to. Kadi, mpindieu nakumona ne Lena Zaire badi bantu nakudia, nakunua nabui nakucnza nabu bulelela : nakusomba mudimu bimpa. Mudimu wanyi wakushika, nakuya kuetu. N.B. : Lxpliquez les mots et formes nouveaux. 8 1.9 (.1 Hosted for free on livelingua.com