la philosophie
Transcription
la philosophie
LA PHILOSOPHIE LINGUA È TECNICA Lessicu francese-corsu, realizatu da Danielle Brunel-Leccia ADECEC-CERVIONI, 1981 Traduzzione in inglese d'Anghjula Maria Carbuccia aberrant : abirranti, aberrante / aberrant aberration : abirrazioni, aberrazione / aberration absolu : assulutu / absolute abstraction : astrazzioni, astrazzione / abstraction abstraire : astraià, astraie / to abstract abstrait : astrattu / abstract absurde : assurdu / absurd absurdité : assurdità / absurdity Académie : Accademia / Academy acception : accezioni, accezione / acceptation accident : accidenti, accidente / accident acquis : acquistu, accirtatu, accertatu / acquired, accepted acte : attu / act action : azzioni, azzione / action activité : attività / activity actif : attivu / active actualisation : attualizazioni, attualizazione / actualization actualité : attualità / actuality actuel : attuali, attuale / actual acuité : acutezza / acuteness adaptation : adattazioni, adattazione / adaptation adapter : adattà / to adapt adéquation : adiquazioni, adiquazione, adequazione / adequation adéquat : adiquatu, adequatu / adequate adventice : avvintiziu / adventitious affect : affettu / affect affectif : affittivu / affective affectivité : affittività / affectivity affinité : affinità / affinity affirmation : affirmazioni, affirmazione / affirmation affirmer : affirmà / to affirm agnosie : agnusia / agnosis agnosticisme : agnustichisimu / agnosticism agnostique : agnosticu / agnostic agrégat : agrigatulu / aggregate agrégation : agrigazioni, agrigazione / aggregation agrégé : agrigatu / aggregated aire : aghja / area aléatoire : aliatoriu / aleatory aliénation : alienazioni, alienazione / alienation aliéné : alienatu / alienated allégorie : alliguria / allegory allégorique : alligoricu / allegorical altération : altrughjera / alteration altérer : altrughjà / to alter altéré : altrughjatu / altered altruisme : altruisimu / altruism ambigu : ambiguu, duppiosu / ambiguous ambiguïté : ambiguità, duppiusità / ambiguity âme : anima / soul amitié : amicizia / friendship amnésie : aminisia, scurdà, sminticanza / amnesia, loss of memory amoral : amurali, amurale / amoral amoralisme : amuralisimu / amoralism amoralité : amuralità / amorality amorphe : amorfu / amorphous amour : amori, amore / love amour-propre : amor propiu, amor propriu / self-respect amphibologie : anfibulugia, duppiulugia / amphibology amphibologique : anfibuloghjicu, anfibulogicu, duppiuloghjicu / amphibological analogie : analugia / analogy analogique : analoghjicu, analogicu / analogical analyse : analisi / analysis analyser : analizà / to analyze analytique : analiticu / analytical anamnèse : anamnesi /anamnesis anarchie : anarchia / anarchy anarchisme : anarchisimu / anarchism anatomie : anatumia / anatomy angélisme : anghjulisimu / otherworldliness, man considered as disembodied animal : animali, animale; (tiuria di) l'animali macchini / animal, animal automatism, animals considered as machines (Descartes) animisme : animisimu / animism anomalie : anumalia / anomaly anomie : anumia / anomia anormal : anurmali, anurmale / abnormal antécédent : antidenti, antidente / antecedent anthropocentrisme : antrupucintrisimu / anthropocentric attitude anthropologie : antrupulugia / anthropology anthropomorphisme : antrupumurfisimu / anthropomorphism antinomie : antinumia / antinomy antithèse : antitesi, antitesa / antithesis antithétique : antiteticu / antithetic antitypie :antitupia / antitype apagogique : apagogicu, apagoghjicu / apagogic aperception : appercezzione, appercizzioni / apperception aphasie : afasia / aphasia apodictique : apuditticu / apodeictic Apollon : Apollu / Apollo Apollinisme : apullinisimu / doctrine based on contemplation, the source of harmony and beauty (Nietzsche) apologie : apulugia / apology apologétique : apulughjeticu, apulughjetica / apologetic apophantique : apufanticu, apufantica / apophantic aporie : apuria / aporia apparence : apparenza / appearance appartenance : appartinenza / appurtenance appétit : appitittu / appetite appétition : appitizzioni, appitizzione / keen desire application : applicazioni, applicazione / application appréhension : apprensioni, apprensione / apprehension apprendre : imparà, amparà / to learn à priori : apriori / a priori aptitude : attitudina, attitudine / aptitude arbitre (libre arbitre) : arbitriu / arbiter arbitraire : arbitrariu / arbitrary archaïsme : arcaisimu / archaism archaïque : arcaicu / archaic archéologie : archiulugia / archeology archéologique : archiuloghjicu, archiulogicu / archaeological archétype : architipu / archetype architectonique : architittonicu / architectonic argument : argumentu / argument argumentation : argumintazioni, argumintazione / argumentation Aristote : Aristotili, Aristotile / Aristotle aristotélisme : aristutilisimu / aristotelianism aristocratie : aristucrazia / aristocracy arithmétique : aritimetica / arithmetic art : arti, arte / art artéfact : artifattu / artefact ascèse : ascetica / ascesis ascétisme : ascitisimu / asceticism aséité : aseità / "a se" existence assentiment : accunsentu / assent assertion : assirzioni, assirzione / assertion assertorique : assirtoricu / assertive assimilation : assimilazioni, assimilazione / assimilation association : assuciazioni, assuciazione / association associationnisme : assuciaziunisimu / associationism assomption : assunzioni, assunzione / assumption astronomie : astrunumia, a strunumia / astronomy ataraxie : atarassia / ataraxy athée : ateiu / atheist athéisme : ateisimu / atheism atome : atumu / atom atomique : atomicu / atomic attention : attinzioni, attinzione / attention attitude : attitudina, attitudine / attitude attribut : attributu / attribute attribution : attribuzioni, attribuzione / attribution autarchie : autarchia / autarchy autarcie : autarcia / autarky authenticité : sputichezza, (u) dapersè / authenticity authentique : sputicu, dapersè / authentic autocratie : autucrazia / autocracy automate : automa / automaton automatique : autumaticu / automatic automatisme : autumatisimu / automatism automatisation : autumatizazioni, autumatizazione / automatisation autonomie : autunumia / autonomy auteur : autori, autore / author autorité : auturità / authority autoritaire : auturitariu / authoritative autoritarisme : auturitarisimu / authoritativness avoir : avè / having (an aristotelian category) autre : altru / other autrui : altrui / others axiologie : assiulugia / axiology axiologique : assiuloghjicu / axiologic axiomatique : assiumatica, assiumaticu / system of axioms; axiomatic axiomatisation : assiumatizazioni, assiumatizazione / elaboration of a system of axioms axiome : assioma / axiom base : basa / base béatitude : biatitudina, biatitudine / beatitude beau : bellu / beautiful beauté : billezza, bellezza / beauty Beaux-arts : Belli Arti, Belle Arti / Fine Arts behaviourisme : biaviurisimu, cumpurtamintisimu / behaviourism besoin : bisognu / need bien : u bè / the good biologie : biulugia / biology biogénétique : biughjinetica / biogenetics bonheur : felicità / happiness bon sens : sennu / good sense bouddhisme : buddisimu / buddhism but : scopu / aim, end ça : u què / the "id" cabale : Cabala / the Cabal caduque : caducu / null, void caducité : caducità / caducity canon : canonu, canone / canon canonique : canonicu / canonical capital : Capitali, Capitale / Capital capitalisme : capitalisimu / capitalism caractère : caratteru, carattere / character caractérologie : caratterulugia / characterology caractéristique : caratteristica / characteristics caractériser : caratterizà / to characterize cartésianisme : cartisgianisimu / cartesianism cas : casu / case casuistique : casistica / casuistical casuiste : casistu / casuist casuel : casuali, casuale / casual catégorie : catiguria / category catégorique : catigoricu / categorical catharsis : catarsi / catharsis catholicisme : catulichisimu / catholicism catholique : catolicu / catholic causal : causali, causale, caghjunali, caghjunale / causal causalité : causalità / causality cause : causa, caghjona, caghjone / cause causer : causà / to cause caverne : Spilonca (alliguria di a Spilonca), Spelonca / Cavern (allegory of the) cercle : chjerchju / circle certain : certu / certain certitude : cirtezza / certainty cerveau : ciarbellu / brain champ : campu / field chance : cascadossu / chance changement : cambià, cambiamentu / change chaos, abîme : sprufondu, fondu, catafondu / chaos, abyss charité : carità / charity chiffre : sciffru / figure, cipher chimie : chimica / chemistry chose : cosa / thing citoyen : citatinu / citizen civil : civili, civile / civil civisme : civisimu / good citizenship civilisation : civilizazioni, civilizazione / civilization clair : chjaru / clear clarté : chjarura / clarity classe : classa / class classique : classicu / classical classicisme : classichisimu / classicism classer : classificà / to classify classification : classificazioni, classificazione / classification clinamen : clinamen / clinamen clos : chjosu / closed (Bergson) code : codice / code codifier : cudificà / to codify codification : cudificazioni, cudificazione. Décoder : sdicutà, sdicudà. Décodage : sdicutera, sdicudera / codification, to decode, decoding cœur : cori, core / heart cogito : cogito / cogito connaître : cunnoscia, cunnosce / to know connaissable : cunniscitoghju / knowable connaissance : cunniscenza / knowledge (in)connu : (in)cunnisciutu, cunnusciutu / unknown cognition : cugnizioni, cugnizione / cognition cognitif : cugnitivu / dealing with cognition collectif : cullittivu / collective collectivisme : cullittivisimu / collectivism combinatoire : cumbinatoria / combining commun : cumunu / common communauté : cumunità / community communication : cumunicazioni, cumunicazione / communication communion : cumunioni, cumunione / communion communisme : cumunisimu / communism commutatif : cummutativu / commutative comparaison : paragonu, paragone / comparison comparatif : paragunaghju, cumparativu / comparative complexe : cumplessu / complex comportement : cumpurtamentu / comportment composé : cumpostu / composed composite : cumpositu, bracanatu / composite compossible : cumpussibuli, cumpussibule / possible and compatible with the universe as a whole (Leibniz) compréhensible : capiscitoghju / comprehensible compréhensif : cumprinsivu / comprehensive compréhension : cumprinsioni, cumprinsione / comprehension comprendre : capì, capiscia, capisce / to comprehend, to apprehend, to understand conatus : conatu, sforzu / conation concept : cuncettu / concept conceptualisation : cuncittualizazioni, cuncittualizazione / conceptualisation conceptualisme : cuncittualisimu / conceptualism conceptuel : cuncittuali, cuncittuale / conceptual conception : cuncizzioni, cuncizzione / conception concevable : cuncipivuli, cuncipivule / conceivable concevoir : cuncipì / to conceive conclure : cuncluda, cunclude / to conclude conclusion : cunclusioni, cunclusione / conclusion concret : cuncretu / concrete concupiscence : cuncupiscenza / concupiscence concurrence : cuncurrenza / concurrence condition : cundizioni, cundizione / condition conditionnel : cundiziunali, cundiziunale / conditional conditionner : cundiziunà / to condition conditionné : cundiziunatu / conditioned conditionnement : cundiziunamentu / conditioning conduite : cundotta / conduct conflit : cunflittu, cuntrastu / conflict confus : cunfusu / confused conjecture : cunghjittura / conjecture conjoncture : cunghjuntura / conjuncture connaturel : cunnaturali, cunnaturale / inherent in the nature of abeing innate connexion : cunnissioni, cunnissione / connexion connotation : cunnutazioni, cunnutazione / connotation conscience : cuscenza / conscience conscient : cuscenti, cuscente / conscious consécution : cunsicuzioni, cunsicuzione / consecutiveness consécutif : cunsicutivu / consecutive consensus : cunsensu / consensus consentement : accusentu, accunsentu / consent conséquence : cunsiquenza, cunsequenza / consequence conséquent : cunsiquenti, cunsequente / consequent constatation : custatazioni, custatazione / established facts constater : custatà / to establish a fact constituer : custituì / to constitute constitutif : custitutivu / constitutive constitution : custituzioni, custituzione / constitution contempler : cuntimplà / to contemplate contemplatif : cuntimplativu / contemplative contemplation : cuntimplazioni, cuntimplazione / contemplation contigu : cuntiguu / contiguous contiguïté : cuntiguità / continguity contingence : cuntinghjenza / contingency contingent : cuntinghjenti, cuntinghjente / contingent continu : cuntinuu / continuous continuité : cuntinuità / continuity contradictoire : cuntradittoriu / contradictory contradiction : cuntradizzioni, cuntradizzione / contradiction contredire : cuntradì, cuntradiscia / to contradict contraire : cuntrariu / contrary contrariété : cuntrarietà / contrariety contraste : cuntrastu / contrast contrat : cuntrattu / contract convaincre : cunvincia, cunvince / to convince conviction : cunvinzioni, cunvinzione / conviction convenir : cunvena, cunvene / to suit convention : cunvinzioni, cunvenzione / convention conventionnel : cunvinziunali, cunvenziunale / conventional conversion : cunvirsioni, cunversione / conversion copule : copula / copula corollaire : curullariu / corollary corps : corpu / corpus, body corporel : curpurali, curpurale / corporeal corrélation : currilazioni, currilazione / correlation corrélatif : currilativu, currelativu / correlative corruption : curruzzioni, curruzzione / corruption cosmogonie : cusmugunia / cosmogony cosmologie : cusmulugia / cosmology cosmos : cosmos, cosmu / cosmos cosmique : cosmicu / cosmic courage : curaghju, curaggiu / courage coutume : usu / custom, use création : criazioni, creazione / creation créativité : criatività, creatività / creativity crédibilité : cridibulità / credibility crédible : cridibuli, cridibule / credible crédule : cridanciu / credulous crédulité : cridanciaghjina, cridanciaghjine / credulousness, credulity crime : criminu, crimine / crime crise : crisa / crisis critère : criteriu / criterion, standard critique : critica (a critica) / criticism criticisme : critichisimu / doctrine centered on "the critical problem" (Kant) croyance : cridenza / belief, creed crucial : cruciali, cruciale / crucial culpabilité : culpabilità / culpability culte : cultu / cult culture : cultura / culture culturel : culturali, culturale / cultural culturalisme : culturalisimu / culturalism cybernétique : cibernetica / cybernetics cynisme : cinisimu / cynicism cyrénaïsme : cirinaisimu, cirianisimu / cyrenianism dasein : dasein / dasein data : data / data décision : dicizioni, dicizione / decision déclinaison : diclinazioni, diclinazione / declination, clinamen déductif : diduttivu / deductive déduction : diduzzioni, diduzzione / deduction déduire : diducia, deduce / to deduct défaut : difettu / defect défini : difinitu, definitu / definite définir : difinì, difiniscia, definisce / to define définition : difinizioni, definizione / definition déisme : diisimu / deism délibératif : dilibarativu, diliberativu / deliberative délibération : dilibarazioni, diliberazione / deliberation délibérer : dilibarà, diliberà : to deliberate délire : diliriu / delirium démagogie : dimagugia / demagogy démagogique : dimagoghjicu, dimagogicu / demagogic démagogue : dimagogu / demagogue démence : dimenza, demenza / dementia, insanity démesure : smisura / immoderateness démiurge : dimiurgu / demiurge démocratie : dimucrazia / democracy démographie : dimugrafia /demography démon : dimoniu / demon démonstration : dimustrazioni, dimustrazione / demonstration démontrer : dimustrà / to demonstrate démystification : smistificazioni, smistificazione / demystification dénombrement : dinumarazioni, dinumarazione, numarazioni, numarazione / counting, enumeration dénomination : dinuminazioni, dinuminazione / denomination déontologie : diuntulugia / deontology dépassement : sfrancata / aufheben (Kant), a way of disposing of a contradiction déréliction : tralagamentu, tralasciamentu, dirilizzioni, dirilizzione / dereliction décrire : discriva, discrive / to describe description : discrizzioni, discrizzione / description désintéressement : disintaressu, disinteressu / disinterestedness désir : disideriu / desire désirable : disidarevuli, disidarevule / desirable désirer : disidarà / to desire désireux : disidariosu / desirous despote : dispotu / despot destin : distinu / fate destinée : sorti, sorte / destiny déterminer : ditarminà, determinà / to determine déterminant : ditarminanti, determinante / determinant déterminé: ditarminatu, determinatu / determined déterminisme : ditarminisimu, determinisimu / determinism développement : sviluppu / development devenir : divintà, diventà / to become dévoilement : svilatura / entbergung (Heidegger) unveiling devoir : duveru, duvere / duty diachronie : diacronica, (diacronicu) / diachrony dialectique : dialettica, (dialetticu) / dialectics dialogue : dialogu / dialogue diaspora : spalluzzera / diaspora dichotomie : dicutumia / dichotomy dictature : dittatura / dictatorship dictum : dictum / dictum didactique : didattica, (didatticu) / didactic différence : sfarenza, differenza / difference différenciation : sfarinziazioni, sfarinziazione, differenziazione / differentiation différencier : sfarinzià, differenzià / to differentiate différentiel : sfarinziali, sfarinziale / differential dignité : dignità / dignity dilemme : dilemmu, dilemma / dilemma dionysiaque : diunisiacu / dionysian (≠ apollonian) discours : discorsu / discourse discursif : discursivu / discursive disjonction : disghjunzioni, disghjunzione / disjunction disjonctif : disghjuntivu / disjunctive distinct : distintu / distinct distinction : distinzioni, distinzione / distinction divertissement : divertimentu / diversion divin : divinu / divine divinité : divinità / divinity diviser : divisà / to divide division : divisioni, divisione / division doctrine : duttrina / doctrine dogme : domma / dogma dogmatisme : dummatisimu / dogmatism donné : datu / given at once to consciousness doute : dubitu / doubt droit : dirittu / right dualisme : dualisimu / dualism durée : durata / duration dyade : duiada / dyad dynamique : dinamica, dinamicu / dynamics (n.), dynamic (adj.) dynamisme : dinamisimu / dynamism eccéité : eccuità / thisness, haecceity eclectisme : echilittisimu, eclittisimu / eclecticism économie : ecunumia / economy effet : effettu / effect efficace : efficaci, efficace / efficacious, effectual efficience : efficienza / efficiency effort : sforzu / effort egal : uguali, uguale, eguale / equal egalité : ugualità, egualità / equality ego : ego / ego égoïsme : iguisimu, eguisimu / egoism eidétique : idetica / eidetic élan vital : slanciu vitali, vitale / vital impulse eléate : eliaticu / eleatic elément : elimentu, elementu / element elite : elite, elitta / elite emanation : imanazioni, emanazione / emanation eminent : eminenti, eminente / eminent eminemment : à l'eminenti, à l'eminente / eminently emotion : imuzioni, emuzione / emotion empirie : empiria / experience empirique : empiricu / empiric empirisme : empirisimu / empiricism energie : enargia, energia / energy energétisme : enarghjitisimu, energitisimu / energetics engagement : ingaghjamentu / engagement enoncé : inunziatu / terms, statement enquête : inchiesta / enquiry en soi : in sè / en soi en soi par soi : in sè da sè / en soi par soi en soi pour soi : in sè par sè, in sè per sè / en soi pour soi entéléchie : entelechia / entelechy entendement : intindimentu / understanding entité : entità / entity enumération : inumarazioni, enumerazione/ enumeration epagogique : epagoghjicu / by formal induction (Aristotle) Epicure : Epicuriu / Epicure epicurisme : epicurisimu / epicureanism epigénèse : epighjenesi / epigenesis epiphénomène : epifenomenu / epiphenomenon epiphénoménisme : epifenuminisimu / consciousness considered as a mere epiphenomenon epistémologie : epistimulugia / epistemology epochè : epochè / epoche equipollent : equipullenti, equipollente / equipollent, equal, equivalent equité : equità / equity equivalent : equivalenti, equivalente / equivalent equivalence : equivalenza / equivalence equivoque : aquivucu, duppiusità / equivocal, ambiguity, amphibology eristique : eristica, (eristicu) / eristics, eristic Eros : Eros / Eros erotisme : erutisimu / eroticism erotique : eroticu / erotic erreur : arrori, errore / error eschatologie : escatulugia / eschatology esclavage : schiavitù / slavery esotérisme : esuterisimu / esotericism esotérique : esutericu / esoteric espace : spaziu / space espèce : spezia / species esprit : spiritu, mente / spirit, mind essence : essenza / essence essentialisme : essenzialisimu / essentialism esthétique : estetica / aesthetics étant : essendu / being état : statu / state étatisme : statisimu / statism éternité : eternità / eternity éternel : eternu/ eternal ethique : etica / ethics ethnie : etnia / ethnos ethnologie : etnulugia / ethnology ethologie : etulugia / ethology etiologie : etiulugia / etiology etymologie : etimulugia / etymology Euclide : Euclide / Euclid euclidien : euclidianu / euclidean eudémonisme : eudimunisimu / eudaemonism eugénisme : eughjinisimu / eugenics evénement : avenimentu / event evènementiel : aviniminziali, aveniminziale / dealing with events only evidence : evidenza / evidence evident : evidenti, evidente / evident evolution : evuluzioni, evuluzione / evolution evolutionnisme : evuluziunisimu / evolutionism exact : esattu / exact exécutif : esicutivu, esecutivu / executive exécution : esicuzioni, esecuzione / execution exégèse : eseghjesi / exegesis exemple : esempiu / example exemplaire : esimplari, esemplare / exemplar existant : esistenti, esistente / existent existence : esistenza / existence existentialisme : esistenzialisimu / existentialism existentiel : esistenziali, esistenziale / existential existential : esistenzaghju / ontologic exister : esista, esiste / to exist exotérique : esutericu / exoteric expérience : spirienza, sperienza / experience expérimentation : spirimintazioni, sperimentazione / experimentation expérimental : spirimintale, sperimentale / experimental expérientiel: spiriminziali, sperimenziale / both empiric and experimental; including expericence and experimentation expliquer : spiigà, spiegà / to explain explicite : splicitu / explicit expression : sprissioni, spressione, espressione / expression expressif : sprissivu, spressivu / expressive extase : istasi, estasi / ecstasy extension : stinsioni, stinsione / extension extensif : stinsivu, stensivu / extensive externe : sternu, esternu / extern extérieur : stiriori, steriore, esteriore / exterior extériorité : stiriurità, steriurità, esteriurità / exteriority extéroceptif : stirucittivu, stirucettivu / exteroceptive extrapolation : strapulazioni, strapulazione / extrapolation extrême : stremu / extreme extrinsèque : strinsecu/ extrinsic fabulation : favulatura, favulazioni, favulazione / fabulising facteur : fattori, fattore / factor factice : fattiziu / factitious facticité : fattizità / factitiousness factoriel : fatturiali, fatturiale / factorial factuel : fattuali, fattuale / factual faculté : facultà / faculty fait : fattu / fact falsifiabilité : ricusivulità, ricusevulità / falsifiability fantaisie : fantasia / fancy fantasme : fantasimu / phantasm fatal : fatali, fatale / fatal fatalité : fatalità / fatality fatalisme : fatalisimu / fatalism faute : falsia, colpa, sbagliu / fault, error faux : falsu / false fétichisme : feticcisimu / fetishism fiction : finzioni, finzione / fiction fictif : fittivu / fictive fidéisme : fideisimu / fideism figure : figura / figure fin : fini, fine / end final : finali, finale / final finalité : finalità / finality finalisme : finalisimu / finality as a doctrine finesse : finezza / finesse fini : finitu / finite finitude : finitudina, finitudine / finitude fixisme : fissisimu / creationism, doctrine of the fixity of species flèche (argument de la flèche) : telu (argumentu di telu) / arrow (the argument of the-) foi : fedi, fede / faith folie : pazzia, scimità, tuntia / madness fonction : funzioni, funzione / function fonctionnalisme :funziunalisimu / functionalism fond : fondu / substructure fondement : fundamentu / fundation for intérieur : intimu / the conscience force : forza / force formaliser : furmalizà / to insist on form forme : forma / form formel : furmali, furmale / formal fortuit : à l'inforsi, à l'inforse / fortuitous fortuit (le fortuit) : inforsi, (l'inforsi) / fortuity fortune : furtuna / fortune futur : futuru / the future, future (adj) gène : ghjenu / gene genre : ghjenaru, genaru / gender général : ghjinarali, generale / general généralisation : ghjiniralizazioni, generalizazione / generalization généraliser : ghjiniralizà, generalizà / to generalize généralité : ghjiniralità, generalità / generality génération : ghjinirazioni, generazione / generation générique : ghjinericu, genericu / credit titles (cinema) generic (philo) genèse : ghjenesi / genesis génétique : ghjineticu, geneticu / genetic génétisme : ghjinitisimu, genetisimu / geneticism génie : ghjeniu, geniu / genius géographie : giugrafia, geografia / geography géométrie : giumitria, geomitria / geometry géomètre : giometru, geometru / geometer géométrique : giumetricu, geometricu / geometric glande pinéale : ghjandula à pignottu / pineal gland gestalt : forma / gestalt gnose : nosi / gnosis gnoséologie : nusiulugia / critical examination of human knowledge gnoséologique : nusiuloghjicu, nusiulogicu / dealing with the critical examination of human knowledge gnostique : nosticu /gnostic goût : gustu / taste gouvernement : guvernu / government grâce : grazia / grace grandeur : grandezza / magnitude gratuit : gratisi / gratuitous gratuité : gratuità / gratuitousness grégaire : grigariu / gregarious grégarisme : grigarisimu / gregariousness groupe : gruppu / group habitude : abitudina, abitudine / habit habitus : abitu / habitus harmonie : armunia / harmony hasard : azardu / chance, accident hédonisme : idunisimu / hedonism héraclitéisme : eraclitisimu, erachilitisimu / doctrine of Heraclitus hérédité : eridità, eredità / heredity hérésie : erisia, eresia / heresy herméneitique : erminetica, ermenetica / interpretation of ancient, and especially Biblical texte hermétique : ermeticu / hermetic hermétisme : ermitisimu, ermetisimu / hermeticism hétérodoxie : eterudussia / heterodoxy hétérogène : eterughjenu / heterogeneous hétéronomie : eterunumia / heteronomy hétéronome : eterunomu / heteronomous heuristique : uristica / heuristic (adj), heuristics (noun) hiérarchie : ghjirarchia, ghjerarchia / hierarchy histoire : storia / history historicité : sturicità / historical reality historicisme : sturichisimu / doctrine supporting the moral and religious creativeness of history homogène : umughjenu / homogeneous humanisme : umanisimu / humanism hylémorphisme : ilimurfisimu / interaction of matter and form hylétique : ileticu / dealing with hyle, with matter hyperbolique : iperbolicu / hyperbolic hypostase : ipostasi / hypostasis hypothèse : ipotesi / hypothesis hypothétique : iputeticu / hypothetic idéale : ideali, ideale / ideal idéalisme : idealisimu / idealism idéalité : idealità / ideality idéat : ideatu / representation (perception, image or concept) idée : idea / idea identification : idintificazioni, identificazione / identification identique : identicu / identical identité : idintità, identità / identity idéogramme : ideugramma, ideugrammu / ideogram idéographie : ideugrafia / ideography idéologie : ideulugia / ideology idéologue : ideologu / ideologist idéologie : idiulugia / idiology idole : idulu / odol ignorance : ignuranza / ignorance illusion : illusioni, illusione / illusion illusoire : illusoriu / illusory imagination : imaghjinazioni, imaghjinazione, figurazioni, figurazione / imagination, fancy, invention imaginaire : imaghjinariu, imaginariu / imaginary imaginer : imaghjinà, imaginà, figurà / to imagine, to fancy image : figura / image, mental picture imitation : imitazioni, imitazione / imitation imitatif : imitativu / imitative immanence : immanenza / immanence immanent : immanenti, immanente / immanent immanentisme : immanintisimu / immanentism immatérialisme : immatirialisimu / immaterialism immédiat : immidiatu / immediate immensité : immensità / immensity immoral : immurali, immurale / immoral immoralité : immuralità / immorality immoralisme : immuralisimu / immoralism immortalité : immurtalità / immortality immutabilité : immutabilità, immutabulità / immutability impératif : impirativu, imperativu / imperative implication : implicazioni, implicazione / implication impliquer : implicà / to implicate impression : imprissioni, impressione / impression impulsion : impulsioni, impulsione / implusion incarner : incarnà / to incarnate incarnation : incarnazioni, incarnazione / incarnation incertitude : incirtezza, incertezza / incertitude inclusion : inchjusioni, inchjusione, inclusione / inclusion inclure : inchjuda, inchjude, include / to include inclus : inchjusu, inclusu / included incomplétude : incumpiitutina, incumpiitutine / feeling of incompleteness incompréhensible : incapiscitoghju, malcapiscitoghju / incomprehensible inconcevable : incuncipibuli, incuncipibule / inconceivable inconditionné : incundiziunatu, scundiziunatu / unconditioned inconnaissable : incunniscitoghju, malcunniscitoghju / unknowable inconscient : incuscenti, incuscente / unconscious indéfini : indifinitu, indefinitu / indefinite indétermination : inditarminazioni, indeterminazione / indetermination indéterminé : inditarminatu, indeterminatu / indeterminate (maths) undetermined indéterminisme : inditarminisimu, indeterminisimu / doctrine supporting the indetermination of phenomena indifférence : indiffarenza, indifferenza / indifference indiscernable : indiscernevuli, indiscernevule / indiscernible individu : individuu / individual individualisation : individualizazioni, individualizazione / individualization individualisme : individualisimu / individualism individualité : individualità / individuality individuation : individuazioni, individuazione / individuation individuel : individuali, individuale / individual induction : induzzioni, induzzione / induction induit : induttu / induced inductif : induttivu / inductive ineffable : indicitoghju, maldicitoghju / ineffable inertie : inerzia / inertia inférence : inferenza / inference infini : infinitu / infinite infinité : infinità / infinity infinitésimal : infinitisimale, infinitesimale / infinitesimal infinitude : infinitudina, infinitudine / infinitude infrastructure : infrastruttura / infrastructure inhérence : inerenza / inherence inné : innatu / innate innéité : innatuità / innateness innéisme : innatisimu / doctrine admitting the innateness of ideas or principles instance : istanza / instance instant : istanti, istante, stonda / instant instinct : istintu / instinct institution : istituzioni, istituzione / institution instrumentalisme : strumintalisimu / instrumentalism intellect : intillettu, intellettu / intellect intellectualisme : intillittualisimu, intellettualisimu / intellectualism intellectuel : intillittuali, intellettuale / intellectual intelligible : intillighjibili, intellighjibile / intelligible intelligibilité : intillighjibilità, intellighjibilità / intelligibility intelligence : intillighjenza, intelligenza / intelligence intemporalité : intimpuralità / timelessness intensité : intisità, intensità / intensity intention : intinzioni, intenzione / intention intentionnalité : intinziunalità, intenziunalità / intentionality intérêt : intaressu, interessu / interest intérieur : intiriori, interiore / interior interne : internu / internal intériorité : intiriurità, interiurità / interiority interpolation : intarpulazioni, interpulazione / interpolation interprétation : intarpritazioni, interpretazione, intalpetrazione / interpretation intersubjectif : intarsughjittivu, intersughjettivu / intersubjective intersubjectivité : intarsughjittività, intersughjittività / intersubjectivity intrinsèque : intrinsecu / intrinsic introspection : intruspizzioni, intruspizzione / introspection intuition : intuizioni, intuizione / intuition intuitionnisme : intuiziunisimu / intuitionism invention : invinzioni, invinzione / invention investigation : invistigazioni, invistigazione / investigation involution : invuluzioni, invuluzione / involution ipséité : isseità / ipseity ironie : irunia / irony ironique : ironicu / ironical irrationalisme : irraziunalisimu / irrationalism isomorphie : isumurfia / isomorphism isomorphisme : isumurfisimu / isomorphism isotrope : isutropicu / isotropic jugement : ghjudiziu / judgment juger : ghjudicà / to judge juste : ghjustu / just justesse : ghjustezza / soundness justice : ghjustizia / justice lamarckisme : lamarchisimu / lamarckism langage : linguaghju / language langue : lingua / tongue laxisme : lassisimu / laxity lecture : littura, lettura / reading légal : ligali, ligale / legal légalement : à legi, à lege / legally légalisme : ligalisimu / legalism légitime : lighjittimu, leghjittimu / legitimate légitimer : lighjittimà, leghjittimà / to legitimate légitimement : di lighjittimu / legitimately lemme : lemma / lemma lexis, lectum : dettu / lexis libéralisme : libaralisimu, liberalisimu / liberalism liberté : libartà, libertà / liberty libre : libaru, liberu / free lieu : locu, logu / locus lieux communs : lochi (lochi) cumuni / commonplaces limite : limitu / limit linguistique : linguistica / linguistics logicisme : lughjichisimu, lugichisimu / partiality for logics logique : logica / logics logistique : lughjistica, lugistica / logistics logomachie : lugumachia / logomachy loi : legi, lege / law lumière (naturelle) : luci, luce / light Lumières (les Lumières) : Lumi (i Lumi) / Enlightenment lutte des classes : lotta di i classi, lotta di e classe / class war lycée : liceu / lycee lyrisme : lirisimu / lyricism machiavélisme : machjavillisimu / machiavellism machine : macchina / machine machinisme : macchinisimu / mechanism macrocosme : macrucosimu / macrocosm magie : magia / magie magique : magicu / magic maïeutique : maiutica / maieutic majeur (n.m), grand terme : u maiò, u termini (e) maiò / major term majeure (n.f) : a (pripusizioni) maiò / the major premise mal : mali, male / evil malthusianisme : maltusianisimu / malthusianism manichéisme : manichiisimu, manicheisimu / manicheanism matériel : matiriali, materiale / material matérialisme : matirialisimu, materialisimu / materialism mathématisation : matematizazioni, matematizazione / idealism based on mathematics mathématique : matematica / mathematics matière : materia / matter maxime : massima, sintenza, pricettu / maxim mécanique : miccanica, meccanica / mechanics mécanisme : miccanisimu, meccanisimu / mechanism médiat : midiacu / mediate médiation : midiazioni, midiazione / mediation méditation : miditazioni, meditazione / meditation mégarique : megaricu / of the Megarian school même (le même) : stessu (u stessu) / the very same mémoire : mimoria, memoria / memory menteur (sophisme du menteur) : bugiardu (sufisimu di u bugiardu) / sophism of the liar mérite : meritu / merit métagéométrie : metagiumitria / metageometry métalogique : metalogica / metalogic métamathématique : metamatematica / metamathematics métaphore : metafura / metaphor métaphysique : metafisica / metaphysics méthode : metudu (n.m) / method méthodique : metodicu / methodical méthodologie : metudulugia / methodology microcosme : micrucosimu / microcosm milieu : mezu / medium mineure (la mineure) : minò (a minò) / the minor premise misologie : misulugia / misology mobile (le mobile) : muvitoghju / motive mobilisme : muvisimu / mobility modal : mudali, mudale / modal modalité : mudalità / modality mode (le mode): modu (u modu) / mode modèle : mudellu / model moi : eiu / ego moment : mumentu / moment monade : munada / monad monadologie : munadulugia / monadology monde : mondu / world monisme : munisimu / monism monothéisme : munuteisimu / monotheism morale : murala, murale / morals, ethics moralisme : muralisimu / moralism moralité : muralità / morality mort : morti, morte / death mortel : murtali, murtale / mortal moteur : mutori, mutore / prime mover (n) motory (adj) motif : mutivu / motive mouvement : muvimentu / movement moyen : mezu / means mutation : mutazioni, mutazione / mutation mystère : misteru / mystery mysticisme : mistichisimu / mysticism mystique : misticu / mystical mythe : mitu / myth mythologie : mitulugia / mythology naturalisme : naturalisimu / naturalism nature : natura / nature naturel : naturali, naturale / natural néant : nienti, niente / nothingness neantisation : nientizazioni, nientizazione / annihilation of the "en soi" nécessaire : nicissariu, necessariu / necessary nécessité : nicissità, necessità / necessity négatif : nigativu / negative négation : nigazioni, nigazione / negation négativité : nigatività / negativity négativisme : nigativisimu / negativism néocriticisme : neocritichisimu / neocriticism nihilisme : nichilisimu / nihilism nom : nomu, nome / name nominal : numinali / nominal nominalisme : numinalisimu / nominalism nombre : numaru, numeru / number normal : nurmali, nurmale / normal normatif : nurmativu / concerned with norms norme : norma / norm notion : nuzioni, nuzione / notion noumène : numenu / noumenon nouménal : numinaghju / referring to noumena objectif : ughjettivu / objective objection : ughjizzioni, ughjizzione / objection objectivation : ughjittivazioni, ughjittivazione / objectivation objectivisme : ughjittivisimu / objectivism objectivité : ughjittività / objectivity objet : ughjettu / object obligation : ubligazioni, ubligazione / obligation obscur : uscuru, oscuru / obscure obscurité : uscurità, oscurità / obscurity obscurantisme : uscurantisimu, oscurantisimu / obscurantism observation : usservazioni, usservazione, osservazione / observation occasionnalisme : uccasiunalisimu, occasiunalisimu / occasionalism occulte : uccultu, occultu / occult occultisme : uccultisimu / occultism œcuménisme : icuminisimu, ecuminisimu / oecumenic doctrine oedipe : Edipu / Oedipus onirique : uniricu, oniricu / dream-like ontique : onticu / existential ontogenèse : untughjenesi / ontogenesis ontologie : untulugia / ontology opératoire : uparatoriu, uperatoriu / operational opinion : (u) parè, upinioni, opinione / opinion opposition : uppusizioni, opposizione / opposition optimisme : uttimisimu, ottimisimu / optimism ordre : ordini, ordine / order organe : organu / organ organicisme : urganichisimu / doctrine giving the preponderance. To organs in vital processes organique : urganicu / organics organisme : urganisimu / organism, the system organisé : urganizatu / organised organon : organon / organon originaire : originariu / originating original : originali,originale / original origine : origina, origine / origin originel : originaghju / original, inherited orthodoxie : urtudussia / orthodoxy oubli : sminticanza / forgetfulness pacte : pattu, intesu / pact paléontologie : paliuntulugia / paleontology palingénésie : palinghjinesia / rebirth, recurrence events, of individuals, palingenesis panlogisme : pallughjichisimu / logicism, panlogism panthéisme : panteisimu / pantheism parabole : parabula / parable paradigme : paradimma / paradigm paradoxe : paradossu / paradox parallélisme : parallilisimu / parallelism paralogisme : paralughjichisimu / paralogism paramètre : parametru / parameter paresseux (raisonnement paresseux) : incrisciosu / idle, fatalistic parfait : perfettu, cumpitu, quentu / perfected, perfect pari : scumessa / betting parole : parolla / word parousie : parusia / parousia par soi : dasè, per se participation : participazioni, participazione / participation particulier : particulari, particulare / particular passé : passatu / past passion : passioni, passione, affettu / passion pathologique : patulogicu / pathologic péché : piccatu, peccatu / sin pédagogie : pedagugia / pedagogy peine : pena, dulori, dulore / pain pélagianisme : pilasgianisimu, pelasgianisimu / pelasgianism penchant : inclinazioni, inclinazione / inclination pensée : pinsamentu / thought penser : pinsà / think perception : parcizzioni, percezzione / perception perceptif : parcittivu, percettivu / perceptive perfection : parfizzioni, perfezzione / perfection péripatétisme : piripatitisimu, peripatitisimu / peripateticism permanence : pirmanenza, permanenza / permanence perséité : daseità, per sè / attitude personnalisme : parsunalisimu, persunalisimu / personalism personnalité : parsunalità, persunalità / personality personne : parsona, persona / person personnel : parsunali, persunale / personal perspectivisme : parspettivisimu, perspettivisimu / perspectivism pessimisme : pessimisimu / pessimism pharisaïsme : farisaisimu / pharisaism phénoménal : finuminali, fenumenale / phenomenal phénomène : finominu, fenomenu / phenomenon phénoménisme : finuminisimu, fenumenisimu / phenomenism phénoménologie : finuminulugia, fenumenulugia / phenomenology philosophe : filosufu / philosopher philosophie : filusufia / philosophy physique : fisica / physics piétisme : divuziunisimu / pietism plaisir : piacè / pleasure plus-value : supravvalori, supravvalore / increase in value polémique : pulemica / polemic, polemics polémologie : pulimulugia / polemology politique : pulitica / politics polygénisme : pulighjenisimu / polygenics polysyllogisme : pulisillughjisimu / polysyllogism polythéisme : puliteisimu / polytheism polyvalent : pulivalenti, pulivalente / polyvalent portique : portacu / portico positivisme : pusitivisimu / positivism positif : pusitivu / positive possession : pusessu / possession possible : pussibuli, pussibule / possible possibilité : pussibulità / possibility postulat : pustulatu / postulate potentialité : putinzialità / potentiality potentiel : putinziali, putinziale / potential pour soi : per sè / per se pouvoir : puteri, putere / power pragmatique : prammaticu / pragmatic pragmatisme : prammatisimu / pragmatism pratique : pratica / practice, praxis praxéologie : prassiulugia / praxeology praxis : prassi / praxis précision : pricisioni, precisione / precision précis : pricisu / precise prédestination : distinu / predestination prédicable : pridichevuli, predichevule / predicable prédicatif : pridicativu / predicative préétabli : pristabilitu / pre-established préformation : prifurmazioni, prifurmazione / preformation préhistoire : preistoria / pre-history préjugé : pricuncettu, prighjudicatu / prejudice prélogique : priloghjicu / pre-logical prémisse : primessa, priposta / premise prénotion : prinuzioni, prinuzione / pre-notion préréflexif : pririflissivu / pre-reflexive prescience : priscienza, antivista / prescience présence : prisenza / presence présocratique : prissucraticu / pre-socratic présupposé : prissupostu / presupposed preuve : prova / proof prévention : privinzioni, privinzione / prevention prévision : privisioni, previsione / prevision primaire : primariu / primary primat, primauté : primatu / primacy primitif : primitivu / primitive principe : principiu / principle probable : prubabili, prubabile / probable probabilité : prubabilità / probability probabilisme : prubabilisimu / probabilism problématique : prublimatica, prublimaticu / problematic problème : prublemu, prubulemu, prublema / problem procès, processus : prucessu / process prochain : prossimu / proximate production : pruduzzioni, pruduzzione / production profane : prufanu / profane profond : prufondu, fondu, fundiu / profund profondeur : prufundura / profundness progrès : prugressu / progress projet : prughjettu, prugettu / project, projection prolégomènes : pruligomeni / prolegomenon propédeutique : prupidetica / propaedetics proportion : prupurzioni, prupurzione / proportion proposition : prupusizioni, prupusizione, pruposta / proposition propositionnel : prupusiziunali, prupusiziunale / propositional propre : propiu, propriu / proper propriété : pruprietà / property providence : pruvidenza / providence providentialisme : pruvidinzialisimu / providentialism prudence : prudenza / prudence psittacisme : psittachisimu, pisittachisimu / psittacism psychanalyse : psicanalisi / psychoanalysis psychique : psichicu / psychic psychisme : psichisimu / psychism psychologie : psiculugia / psychology psychologique : psiculoghjicu, psicologicu / psychologic psychologisme : psiculughjisimu, psicologisimu / psychologism public : publicu / public puissance : putenza / power pur : puru / pure pyrrhonisme : pirrunisimu / pyrrhonism pythagorisme : pittagurisimu / Pythagoras' doctrine qualité : qualità / quality qualitatif : qualitativu / qualitative quantification : quantificazioni, quantificazione / quantification quantité : quantità / quantity quantitatif : quantitativu / quantitative quantum, quanta : quantum, quanta / quantum, quanta question : quistioni, quistione / question quiddité : quiddità / quiddity, essence quiétisme : chietisimu / quietism quintessence : quintessenza / quintessence race, racisme : razza, razzisimu / race, racalism radical : radicali, radicale / radical raison : raghjoni, ragione / reason raisonnable : raghjunevuli, ragiunevule / reasonable raisonnement : raghjunamentu, ragiunamentu / reasoning raisonner : raghjunà, ragiunà / to reason rapport : raportu / relation rationalisation : raziunalizazioni, raziunalizazione / rationalization rationalisme : raziunalisimu / rationalism rationalité : raziunalità / rationality rationnel : raziunali, raziunale / rational réalisme : rialisimu / realism réalité : rialità / reality réciprocité : riciprucità, reciprucità / reciprocity réciproque : riciprucu, reciprucu / reciprocal recognition : ricugnizioni, ricugnizione / recognition récurrent : ricurrenti, ricurrente / recurrent réduction : riduzzioni, riduzzione / reduction réductionnisme : riduzziunisimu / reductionism réel : riali, riale / real réfléchi : riflittutu, riflessu / reflective réfléchissant : riflittenti, riflittente / reflecting réflexif : riflissivu / reflexive réflexion : riflissioni, riflissione / reflection réflexivité : riflissività / reflexivity règle : regula / rule règne : regnu / reign régression : rigressu, rigrissioni, rigrissione / regression relatif : rilativu, relativu / relative relation : rilazioni, relazione / relation relativisme : rilativisimu, relativisimu / relativism relativité : rilatività, relatività / relativity religion : rilighjoni, religione / religion réminiscence : riminiscenza, anamnesi / reminiscence remords : rimorsu / remorse repentir : pentimentu / repentance représentatif : riprisintativu, ripresentativu / representative représentation : riprisintazioni, ripresentazione / representation représenter : riprisentà, ripresentà / to represent répugner : ripugnà / to be repugnant réquisit : richersu / requisite résidus (méthode des résidus) : risidui / residues (method of) résolution : risuluzioni, risuluzione, risoluzione / resolution respect : rispettu / respect responsabilité : rispunsabilità / responsibility révélation : svelu, appalesu, rivilazioni, rivelazione / revelation révolution : rivuluzioni, rivuluzione / revolution rigorisme : rigurisimu / rigorism rite, rituel, ritualisme : ritu, rituali, rituale, ritualisimu / rite, ritual, ritualism sagesse : saviezza, sensu / wisdom sainteté : santità / sanctity savoir : sapè (u sapè), sapienza / knowledge scepticisme : scettichisimu / scepticism schéma : schema / schema schématique : schimatisimu / schematism schématique : schimaticu / schematic schème : schemu / schema science : scienza / science scientifique : scientificu / scientific scientisme : scientisimu / scientism scolastique : sculastica / scholasticism sectarisme : settarisimu / sectarianism secte : setta / sect sélection : scelta, selezzione / selection sémantique : simantica / semantics sémiologie : simiulugia / semiology sens : sensu / sense sensation : sinsazioni, sensazione / sensation sensibilité : sinsibilità, sensibilità / sensibility sensible : sinsibuli, sensibile / sensible sensitif : sinsitivu / sensitive sensoriel : sinsuriali, sensuriale / sensory, sensorial sensualisme : sinsualisimu, sensualisimu / sensualism sensuel : sinsuali, sinsuale / sensual sensualité : sinsualità, sensualità / sensuality sentiment : sintimentu, sentimentu, sintimu / feeling, consciousness série : seria / series sérieux : seriu / serious signal : segnu / signal signifiant : significanti, significante / significant signifié : significatu / signified signification : significazioni, significazione / signification similitude : similitudina, similitudine / similitude simple : semplici, semplice / simple singularité : singularità / singularity singulier : singulari, singulare / singular situation : situazioni, situazione / situation sociabilité : suciabilità, sucievulezza / sociability social : suciali / social socialisation : sucializazioni, sucializazione / socialization socialisme : sucialisimu / socialism société : sucità, sucetà / society sociologie : suciulugia / sociology sociologisme : suciulugisimu / sociologism socratique : socraticu / socratic soi : sè / the id solidarité : sulidarità / solidarity solipsisme : sulipsisimu / solipism sophisme : sufisimu / sophism sophiste : sufistu / sophist sophistique : sufistica / sophistical (adj) sophistry (noun) sorite : soritu / sorites souci : pinseru, penseru / preoccupation, care souvenir : ricordu / memory, remembrance souverain : suvranu / sovereign souveraineté : suvranità / sovereignty spatial : spaziali, spaziale / spatial spatialité : spazialità / spatiality spécial : spiziali, speziale / special spécieux : spiziosu, speziosu / specious spécificité : spicifichezza, specifichezza, specificità / specificity spécifique : spicificu, specificu / specific spéculation : spiculazioni, speculazione / speculation spéculatif : spiculativu, speculativu / speculative spiritualisme : spiritualisimu / spiritualism spirituel : spirituali, spirituale / spiritual spontané : spuntaniu, spuntaneu / spontaneous spontanéité : spuntaneità / spontaneity stade : stadiu / stage statique : staticu / static statistique : statistica / statistics statut : statutu / statute stimulus : stimulu / stimulus stochastique : stucastica / stochastic stoïcisme : stuicisimu, stuichisimu / stoicism stoïque : stoicu / stoic structuralisme : strutturalisimu / structuralism structure : struttura / structure style : stilu, stile / style subalterne : subalternu / subaltern subcontraire : sucuntrariu / subcontrary subjectif : sughjettivu / subjective subjectivisme : sughjettivisimu / subjectivism subjectivité : sughjettività / subjectiveness sublime : sublimu, sublime / sublime subsomption : sottusunzioni, sottusunzione / subsumption substance : sustanza / substance substantialisme : sustanzialisimu / substantialism substantialité : sustanzialità / substantiality substrat : sustratu / substratum subtile : suttili, suttile / subtle sujet : sughjettu / subject superstructure : suprastruttura / superstructure surhomme : superomu / superman surnaturel : supranaturali, supranaturale / supernatural suspension : suspesa / suspension syllogisme : sillughjisimu / syllogism symbole : simbulu / symbol symbolique : simbolicu, simbolica / symbolic symbolisme : simbulisimu / symbolism syncrétisme : sincritisimu / syncretism synthèse : sintesi / synthesis synthétique : sinteticu / synthetic systématique : sistematica, sistematicu / systematic système : sistemu / system table : tola, tavula / table tabou : tabù / taboo tact : tuccà / touch, tact tactile : tattili, tattile / tactile talent : talentu / talent talion : taglionu, taglione / talio, retaliation tautologie : tutulugia / tautology technique : tecnica / technics téléologie : tiliulugia / teleology téléologique : tiliuloghjicu, tiliulogicu / teleological téléonomie : tiliunumia / teleonomy témoignage : testimunianza / testimony tempérance : timparanza, temparanza / temperance temporalité : timpuralità, tempuralità / temporality temporel : timpurali, tempurale / temporal temps : tempu / time tendance : tindenza / tendency terme : tarmini, termine / term terminologie : tarminulugia, terminulugia / terminology théisme : teisimu / theism thématique : timatica, tematica / thematic thème : tema / theme théocratie : tiucrazia / theocracy théodicée : tiudicea / theodicy théologie : tiulugia / theology théologique : tiulogicu / theologic théorème : tiuremu / theorem théorétique : tiureticu / theoretic théorie : tiuria / theory théosophie : tiusufia / theosophy thèse : tesa / thesis thétique : tetica / thetic, positional tiers exclu : terzu fora / third solution excluded thomisme : tumisimu / thomism tolérance : tullaranza / tolerance topique : topica / topical (adj) topics (noun) topologie : tupulugia / topology totalité : tutalità / totality tradition : tradizioni, tradizione / tradition traditionalisme : tradiziunalisimu / traditionalism transcendance : trascindenza / transcendence transcendant : trascindenti, trascindente / transcendent transcendantal : trascindintali, trascindintale / transcendental transformisme : trasfurmisimu / transformism trope : tropu / trope truisme : truisimu / truism type : tippu / type typologie : tipulugia / typology tyran : tirannu / tyrant tyrannie : tirannia / tyranny ubiquité : ubiquità / ubiquity unicité : inucità / uniquity unité : unità / unity univers : universu / universe universaux : universali / universal universel : universali, universale / universale universalité : universalità / universality univoque : univocu / univocal utilitaire : utuli, utule / utilitarian utilitarisme : utilitarisimu / utilitarianism utopie : utupia / utopia valable : valevuli, valevule / valid valeur : valori, valore / value valide : validu / valid validité : validità / validity valorisation : valurizazioni, valurizazione / valorization variable (adj) : variabili, variabile, mutabili, mutabile / variable variable (nom) : cambiarina / variable variation : variazioni, variazione / variation vécu : vissutu / actual experiences verbalisme : virbalisimu / verbalism véracité : viracità / veracity véridique : viridicu, veridicu / veracious vérification : virificazioni, virificazione / verification vérifiable : virifichevuli, virifichevule / verifiable vérité : virità, verità / verity, truth vertu : virtù / virtue vice : viziu / vice vide : viotu, ghjotu / void vie : vita / life vigilance : vighjulanza, vigilanza / vigilance vigile : veghjulu / vigil virtualité : virtualità / virtuality virtuel : virtuali, virtuale / virtual visée : mira / aim vitalisme : vitalisimu / vitalism vivant : vivu / live vocation : vucazioni, vucazione, chjama / vocation volontarisme : vuluntarisimu / voluntarism volonté : vuluntà / will volupté : voluttà / voluptuousness vrai : veru / true (adj), truth (noun) zététique : zetetica / zetetic zoologie : zuulugia / zoology zoologique : zuuloghjicu, zuulogicu / zoological