docKurmancˆ 41 ok:Kurmanci 41 ok
download 
Plainte Transcription
Kurmancˆ 41 ok:Kurmanci 41 ok
KURMANCÎ hejmar 41 Payîz 2007 Min ev nivîsî ne ji bo sahibrewacan Belkî ji bo biçûkêd Kurmancan Ehmedê Xanî (Sedsala XVII) rojnameya taybetî ya Enstîtuya kurdî ya Parîsê li ser pirsên zaravayê kurmancî Civîna Payîza 2007an Civîna 41an ya Kurmancî ji 1 heta 7ê çileya 2007an li Vesterosê, Swêd, li dar ket. Beşdar, di vê civînê de li ser peyvên di qewlên Êzîdîyan û stranan de, peyvên êrmenî di kurdî de, li ser peyvên xanî û fûtbolê û herweha hin peyvên kêmnas xebitîn. (Parîs), Newzad Hirorî (Dihok), Mehmûd Lewendî (Qerejdax), Emîn Narozî (Batman), Selam Nûman (Qamişlo), Cemal Onursal (Cizîr), Behroz Şucaî (Kotol), Têmûrê Xelîl (Rewan), Reşo Zîlan (Agirî). Ev hevalên han di civînê de beşdar bûn: Mistefa Aydogan (Mêrdîn), José Bertolino Encamên xebata vê civînê di vê hejmara Kurmancî de tên belav kirin. Peyvên di qewlên Êzîdiyan de Amadekar: Reşo ZÎLAN kurdî şefiqîn tirkî şafak sökmek, zuhur etmek, roj ziriqîn; zeriqîn tifiqîn sêqal; sîqal tan ağarmak oluşmak parlatma, perdahlama daman dîndar; dîdar bendî; benî virê kirin; verê kirin etek huzura çıkma, görünme köle yollamak, uǧurlamak xewlexane; xewletxane sinetxane pêxam; peyam xas inziva yeri yezidi mabedi risalet, mesaj, haber yezidi inancında haslar tabakası doj; dojeh herûher qelender peşîn; peşyan: beşîn/beşîyan xwedawend; xwedê avanî; avahî hincinîn <hincî hincî (pirtî pirtî, çênî çênî) kirin> cehennem ilelebet kalender gülümsemek tanrı, ilah bina, yapı ezmek ufaltmak, paramparça etmek fransizî 1) pointer (pour l’aurore) ; 2) apparaître, se mettre à exister se lever (pour le jour) être formé, se former 1) action de cirer, de polir, cirage 2) lustre, brillant jupe audience, visite esclave accompagner quelqu’un qui s’en va, faire un bout de conduite lieu d’isolement, ermitage lieu de prière yézidi épitre, message les personnages importants de la religion yézidie enfer pour toujours bohémien, derviche errant sourire dieu bâtiment, édifice écraser mettre en pièces, émietter nijînîn; jenîn serekî zeyînîn; xemlîn duvar örmek lahza, an süslemek, bezemek bâtir un mur (de briques ou pierres) moment, instant embellir, décorer parer, orner zendî; zindî keleş tofan: tayfûn şêresiwar tivdîr; tevdîr xendek; xendeq qelaştin; kelaştin vavirîn vavirandin têr bijî hebandin fer canlı, yaşayan 1)yiǧit, babayiǧit; 2) korsan, pirat tufan yiǧit suvari tetbir, önlem hendek yarmak ayrılmak ayırmak çok yaşa! 1) tapmak; 2) sevmek farz vivant, en vie, vif 1) héros, brave ; 2) pirate, corsaire déluge cavalier émérite, courageux mesure, disposition fossé, tranchée fendre, entailler séparer, être séparé séparer (l’un de l’autre) vive! 1) révérer ; 2) adorer obligation, devoir obligatoire vegêrandin baran dakirin; barandin mûde gêran mencelîq; mencenîq birik: birk gal <bi gal çûn> (kanî ; av) der bûn kesirîn kesirî dilvekir: dilveker renîn: rênan lê alandin ho: weha înan: anîn, hanîn daînan: danîn çengil: çeng, çepil, çembil sergerdan: serîlêgeryayî eski dinine döndürmek yağmur yağdırmak yigit, cesur anlatmak, söylemek mancinik havuz kavga, kavga etmek, ağız kavgası yapmak kaynamak, yerden su çıkmak bitkin düşmek yorgun argın gönül ferahlatici, içaçıcı, sevindirici bakmak sarmak, dolamak böyle, şöyle getirmek koymak, kol sergerdan, aylak, şaşkın convertir à son ancienne croyances faire pleuvoir brave, courageux dire conter catapulte bassin querelle, bagarre se quereller, combattre jaillir (eau), sourdre être épuisé, tomber d’épuisement fatigué, exténué agréable, chaleureux regarder enlacer, entourer donc, ainsi apporter mettre, poser bras troublé, confus, étonné, perplexe îngilîzî 1) to break (day), to dawn; 2) to appear, to come to existence to dawn, to break (day) to be formed 1) polishing; 2) lustre, gloss skirt (of a dress) audience, visit slave to dispatch, to see someone off (on a journey) isoletad place, hermitage the yezidi house of worship epistle, message the elite people of yezidi belief hell forever bohemian, wandering dervishe to smile god a building, edifice to crush, to bray crumble, tear... to pieces, (make mincemeat of) build a wall... [of brick (stone)] moment, while, instant to deck, to adorn, to embellısh, to decorate alive, living, lively 1) brave, hero; 2) prate, corsair a flood brave cavalaryman measure, precaution ditch, trench to cleave, to cut through to separate, to sever to part, to separate from one another long live! 1) to worship, to reverence; 2) to adore, to idolise obligation act, binding duty, worskship obligation to convert to his old beliefs to make it rain brave, courageous to tell a catapult pool, pond quarrel, fight, brawl to quarrel, to fight to gush, to spurt (water) to be exhausted exhausted, tired pleasant, heart-warming to look to embrace, wrap around, to surround so, thus to bring to put, to set, to place arm confused, bewildred, perplexed spartin xwe negirtin teslim etmek 1) kendine hakim olamamak; 2) beklememek, sabretmemek ber duber nexşandin: neqşandin selefxwar morandin fetihandin sikan: sekan rihliber zergûn qisedar alîxêr cirîn; ciriyan şikirandin olaq dang lîn: den kerbab: kerbav qelsebab: qelsebav kurtexulam /qotexulam sîber: sî, sih sik simtraş beropaş loqloqo tîqtîqo deng hilanîn deng hildan: deng bilind kirin dengneker sindirûk merg: mirin dev, def: ba mêrdar koş xweşdivî paştov revend: koçer nîvek cergreşo: kezebreşo dêrîn: dan; dayîn gurmijîn gergeh bor derz rewaq beysûs dêrîn: hebûn jê efrastin: jê bilind bûn kufe perciftin: perçifîn hivotin: hevotin: tiraşîn, rende kirin <dar bi hevotinê, mirov bi gotinê têne rê> remettre 1) ne pas arriver à se retenir ; 2) ne pas avoir la patience de, s’impatienter en, kat couche, iki kat, eni iki kat double largeur nakış işlemek, nakşetmek broder tefeci usurier mühürlemek sceller, tamponner fethetmek conquérir konak, durak étape, arrêt canlı créature vivante, vivant sarışın blond söyleyen, konuşan, anlatıcı, konuşmacı conteur, narrateur ehli hayır, hayır sever philanthrope cereyan etmek, olmak se produire, advenir şükretmek remercier, être reconnaissant binek bête de somme etek jupe büyük küp grande jarre eşekoǧlu eşek bourricot, fils d’âne soysuz dégénéré, bon à rien, bâtard yarımyamalak bir hizmetçi un mauvais serviteur gölge ombre çirkin laid nalbant bıçaǧı râpe (de maréchal-ferrant) ters vers l’arrière badi badi yürüme démarche dandinante kahkaha éclat de rire sesini almak, duymak entendre sesi yükseltmek élever la voix sessiz, sesini çıkarmayan taciturne, silencieux, tranquille sandık, dolap armoire ölüm, ölmek mort yanında à yiǧ it brave, vaillant kucak giron sevgili, aziz chéri, bien-aimé arta kalan tohum reste de graines göçer, göçebe nomade merkez, orta centre, milieu kahrolası qu’il soit damné maudit vermek donner alevlenmek s’enflammer idare, daire direction, administration yağız at cheval bai çatlak fente, fissure 1) revak; 2) önü açık balkon portique ışıltı lumière, lueur malik olmak avoir, posséder (…den) yükselmek s’élever küfe hotte şişmek gonfler yontmak, törpülemek tailler, émonder, limer “ağaç yontularak, insan ise konuşularak “l’arbre s’apprivoise en le taillant, yola gelir” l’homme en lui parlant” to hand over, to deliver 1) to be unable to control oneself; 2) not to have any patience to be impatient, to have no patience layer, fold double fold to embroider a usurer to stamp, to seal to conquer halting place, a stop living being, living creature blond storyteller, narrator philanthropist happen, to occur to thank, to be gratful beast of burden skirt very large earthenware jar baby donkey, small donkey degenerate, good-for-nothing a bad servant shadow ugly a rasp, a file (for metal) backward, reverse waddling a burst of laughter to hear to raise one’s voice taciturn, (reticent), silent, quiet cupboard death to, at, by brave, stouthearted fold, bosom (of a formity) beloved, dear seed remnant nomad centre, middle damn him! damn it! to give to blaze, to set alight management, administration bay horse fissure, slit, split gateway, gantry brightness, light, shining to have, to possess to rise large deep basket to swell, to blow up to cut, hew, carve, prune; “a tree becomes tame when it is pruned, a man when spoken to” Xanî, mal, navmale Amadekar: Selam NOUMAN kurdî mal xanî qat vîlla xanîk rûxanî derîyê derve derîyê hewÒê dergeh saûna hewÒ dîwarê hewÒê, sûra hewÒê jêrzemîn, serdav, qebo perçîn enbar boriya Òirikê garaj sênc, pejan pêlekan, pêlik, derence bixêrî balkon kîler tirkî konut, mesken, yuva ev kat, tabaka villa küçük ev, kulübe, kır evi ön cephe, ön yüz, cephe dıÒ kapı avlu kapısı ön kapı, cümle kapısı, büyük dıÒ kapı sauna, fin hamamı avlu avlu duvarÈ bodrum çit, telörgü ambar yafimur iniÒ borusu garaj ekili çalılardan oluÒan çit merdiven baca balkon kiler fransizî foyer, logement, maison, domicile maison étage villa cabane, masure façade porte (f) extérieure porte donnant sur la cour, portail entrée principale, porte sur rue sauna cour mur de clôture d’un jardin cave, sous-sol haie, clôture grange, dépôt goutière garage haie ou clôture d’épineux escalier cheminée balcon cellier, cuisine îngilîzî home house floor villa hut, shack front, façade outer door gate street door, front door sauna court, yard enclosing wall basement fence shed, store gutter garage hedge stairs, staircase chimney balcony food store, kitchen METBEX pakêtkirin, embalaj kîs, torbe, tûrik folye folyeya alîmînyûm folyeya naylon qutî kartona hêkan ÒûÒe ÒûÒeya plastîk MUTFAK ambalaj poÒet, torba rulo aliminyum kafiıdı plastik folyo kutu yumurta kartonu ÒiÒe plastik ÒiÒe CUISINE emballage, empaquetage sac, sachet rouleau rouleau de papier d’aluminium rouleau de plastique boîte carton d’œuf bouteille bouteille en plastique 1) KITCHEN; 2) COOK packaging pouch, bag roll roll of aluminium foil roll of plastic foil can, canister, box egg carton, egg box bottle plastic bottle Kurmancî hejmar - 41 - -2- qutîya konserveyan pakêt tûb fincan firaqÒok firin ocax ocaxa gazê ocaxa elektrîkê ocaxa neftê, papor dolab sarincok çavî (ya dolabê/masê) sifregeh, cihê sifrê firaqÒo konserve kutusu paket tüb fincan bulaÒık lavabosu fırın ocak havagazı ocafiı elektirik ocafiı gazocafiı dolap buzdolabı çekmece yemek odasÈ bulaÒık makinası boîte de conserve paquet tube tasse évier four cuisinière cuisinière à gaz cuisinière électrique réchaud à pétrole armoire réfrigérateur tiroir salle à manger lave-vaisselle tin of food packet, package tube cup sink oven kitchen range, stove gas stove, gas range, gas cooker electric stove or cooker kerosene heater cupboard refrigerator drawer dining room dish washer SER…OK serÒok banyo, cirn destavxane, avdestxane, qedemgeh destÒok dûÒ dûÒ kirin, xwe dûÒ kirin, av li xwe kirin dûÒkirin, xwedûÒkirin, avlixwekirin ser ÒûÒtin, serê xwe ÒûÒtin serÒûÒtin, serê xwe ÒûÒtin xwe ÒûÒtin xweÒûÒtin nûnik, destavok, nûnî, qesrûk cilÒo (makîna ÒûÒtinê) cilÒo cilÒok cilziwaker neynik sabûn firçe firçeya diranan firçeya solan firçeya cilan firçeya firaqan firçeya tiraÒê Òeh cilêt, gûzan, cûzan gûzan, cûzan rihtiraÒ, mekîneya rihkurkirinê henefî, mûslix marpêç, xortum macûna diranan pêÒgîr lûfik kese Òampûan HAMAM banyo küvet tuvalet, yüznumara lavabo duÒ duÒ yapmak (almak) duÒ yapma (alma) banyo yapmak banyo yapma yıkanmak yıkanma oturak, lazımlık çamaÒır makinası çamaÒırcı çamaÒırhane kurutma makinesi ayna sabun fırça diÒ fırçası ayakkabı fırçası elbise fırçası bulaÒık fırçası tıraÒ fırçası tarak jilet, tıraÒ bıçafiı ustura elektrikli tıraÒ makinası musluk hortum diÒ macunu havlu lif kese Òampuan SALLE DE BAIN salle de bains baignoire toilettes lavabo douche se doucher prise de douche, action de se doucher prendre un bain baignade, bain se laver lavage pot de chambre machine (f) à laver blanchisseur, lavandière blanchisserie, laverie sèche linges miroir savon brosse brosse à dents brosse à reluire brosse à habits brosse à vaisselle blaireau peigne lame (f) de rasoir rasoir rasoir électrique robinet tuyau d’eau (d’arrosage) dentifrice serviette éponge gant de toilette shampooing BATHROOM bathroom bath, [bath] tub toilet, wc washbasin shower to have a shower, to shower having a shower have (take) a bath having (taking) a bath to wash oneself washing chamber pot washing machine laundry laundry clothes drier mirror soap brush tooth brush shoe brush clothes brush dish brush shaving brush comb razor blade razor [electric] razor or shaver tap hose, pipe toothpaste towel sponge bath glove shampoo ODEYA RAZANÊ odeya razanê perde kornîÒ text dolaba kincan komedîn doÒek, binrax lihêf, serrax balîf (zemberiÒ) betanî çarÒef rû, rûber Òelte dergûÒ, landik hêlan berrik YATAK ODASI yatak odası perde korniÒ karyola gardırop komodin döÒek yorgan yastık battaniye çarÒaf yüz Òilte beÒik salıncak küçük kilim CHAMBRE A COUCHER chambre à coucher rideau corniche lit armoire commode matelas couette, édredon oreiller couverture drap de lit housse surmatelas berceau balançoire petit tapis BEDROOM bedroom curtain cornice bed wardrobe chest of drawers mattress quilt, duvet pillow blanket bed sheet covering, case mattress cover crib, cradle swing rug ODEYA RÛNI…TINÊ odeya rûniÒtinê qenepe, dîwan taximqenepe palkursî xwelîdank guldank xalîçe, mehfûr merÒ, merÒik tej, tejik kulav dolaba pirtûkan, refika pirtûkan refik telefon televizyon kursî mase lampe luks OTURMA ODASI oturma odası kanape, koltuk takımı koltuk kültablası vazo, saksı halı kıldan bir kilim türü çul keçe kitaplık raf telefon televizyon sandalye masa lamba lüks lambası SEJOUR salon, séjour canapé ensemble de canapé et fauteuils de salon fauteuil cendrier vase tapis (de laine, de soie) tapis de poils carpette feutre bibliothèque (meuble), étagères étagère, tablette téléphone télévision chaise table lampe lampe de tempête fanos, fener mûm mûmdank fener mum mumluk, Òamdan lanterne bougie bougeoir LIVING ROOM living room sofa set of sofa and armchairs armchair, easy chair ashtray vase rug fur rug rough carpet felt bookcase, bookshelves shelf telephone television chair table lamp storm lantern, pressurized kerosene (white gasoline) lamp with an incandescent mantle lantern candle candlestick -3- Kurmancî hejmar - 41 - ampûl çira fîÒ pirîz hewakêÒî hewakêÒ baweÒînk sobe lûleya (borî) sobeyê kalorîfer, sofac, sofaj metbex, aÒxane tifik tenûr ampul çıra fiÒ priz havalandırma sistemi, vantilasyon vantilatör pervane soba soba borusu kalorifer mutfak ocak tandır ampoule flambeau, torche fiche prise ventilation ventilateur éventail poële tuyau de poële chauffage, radiateur cuisine âtre, foyer four traditionnel en argile sêl, sêlik çaydan semawer papor sifre sac demlik semaver gaz ocafiı sofra maseya xwarinê yemek masası plaque fine de cuisson théière samovar réchaud à pétrole grand plateau sur lequel est servi le repas table (de salle à manger) bulb torch (flaming) plug socket, point ventilation, fun ventilator fan stove stovepipe radiator kitchen fireplace, hearth oven consisting of a clay-lined pit or a large, earthen jar buried in the ground sheet used for cooking teapot samovar kerosene stove tray (which has a meal laid out on it) dining-table Peyvên di stranan de Strana Ehmed Begê û Teyar Begê Amadekar: Emîn NAROZÎ kurdî çax çol egîd eÒîr tirkî çafi, vakit, zaman çöl yifiit 1) aÒiret, oymak; 2) aÒiretin defier yargılarına sahip ji ... qerîn 1) vazgeçmek; 2) rahat bırakmak kumiÒîn 1) büzülmek; 2) çökmek kupîn: gupîn gümbürtü qedandin 1) bitirmek, tüketmek, sona erdirmek, sonuçlandırmak; 2) dayanmak, idare etmek qedîn 1) bitmek, tükenmek, sona ermek, sonuçlanmak; 2) dayanılmak, idare edilmek qelibandin: qulipandin devirmek qelibîn: qulipîn devrilmek tebat durgunluk, dinginlik, sükunet tebitîn durmak, durgun olmak, sakinleÒmek kirîv: kirve feqîr yezidilikte Òeyh Adi tarafından görevlendirilen ve LaleÒ’e hizmet etmek için seçilmiÒ kiÒiler asê sarp, yalçın, sıkı asê bûn sıkıÒıp kalmak, mahsur kalmak asê kirin sıkıÒtırmak, sıkı duruma getirmek dev gerîn dili dönmek dinya kêl û bêjing kirin dünyada gezilmedik köÒe bucak bırakmamak ceng cenk soring toprak boya, aÒı boyası Òitil fide sergêjî 1) sersemlik; 2) sorun cêrî cariye gulbend püskül bafiı teqle takla teqle avêtin takla atmak teqlek takla atan, taklacı kew keklik ta: tak, tek emsal tund: tutik, qelefîsk çömelme tund dan: li ser tutikan, rûniÒtin çömelmek xem gam, tasa, kaygı mitale 1) mütalaa; 2) düÒünce ketin mitaleyan düÒünceye dalmak mitale kirin mütalaa etmek çav li ... kiÒandin bir Òeyin beklentisi içinde olmak kirasê Quranê: qewlikê Quranê: cilikê Quranê Kuran kılıfı nixurî: nexrî bir ailede ilk dofian çocuk tirad at koÒusu Òiv çubuk, definek silav û kilav selam sabah xwebixwe kendi kendine, kendilifiinden Òerê xwebixweyî/xwebixwetî axirdewran borbor/borebor Kurmancî hejmar - 41 - iç kavga, iç ÒatıÒma, iç savaÒ ölüm kalım savaÒı böfiürtü, yüksek sesle bafiırma fransizî temps, époque désert brave, vaillant 1) tribu ; 2) adj. qui adhère aux valeurs tribales 1) renoncer, laisser tomber ; 2) laisser tranquille 1) se blottir, se faire tout petit, se tapir ; 2) être prostré, être diminué tintement 1) finir, achever, mener à son terme; îngilîzî time, age, period desert brave, stoutheared 1) tribe; 2) adj. s.o. who observes the tribal traditions 1) to give up; 2) leave someone in peace 1) to shrink, shrivel up; 2) prostrated (by age or fatigue) boom 1) to finish, complete, to carry to the end; 2) supporter, endurer 1) s’achever, se terminer, prendre fin 2) to withstand, to endure, to put up with 1) to end, come to an end; 2) être supporté, se supporter renverser être renversé, se renverser calmé, tranquilité se calmer, s’apaiser, se tenir tranquille parrain (pour le mariage ou la circoncision serviteur du temple yézidi de Lalesh 2) to be withstood, to be endured to overturn, knock dawn to capsize, to be overthrown calm, quietness, tranquility to calm oneself, to calm down godfather temple server at the Yezidi temple at Lalesh escarpé, abrupt être bloqué, coincé rendre difficile, dresser des obstacles être à même de parler parcourir le monde dans tous les sens guerre, combat ocre plant 1) étourdissement, hébétude 2) casse-tête, tracas concubine ruban pour nouer les franges culbute, cabriole faire la culbute culbuteur perdrix égal, pair accroupissement s’accroupir chagrin, peine, soucis 1) étude ; 2) pensée méditative être perdu dans ses pensées étudier, méditer être dans l’attente de qch. housse de protection du Coran premier né course hippique bâton salutations automatiquement, spontanément, par soi-même conflit interne, guerre intestine apocalypse beuglement criaillerie arduous, very steep to be stuck in, be unable to move from to make difficulties, to set up obstacles to be able to speak, speak, explain to travel all over the world war, combat ochre (seedling), plant 1) giddiness, dizziness, mental confusion; 2) a problem, a head-ache female slave, concubine a tassel, a ribbon somersault to turn a somersault tumbler partridge equal, peer squatting, crouching to squat down, to crouch grief, anxiety, concern 1) studying; 2) thinking, a thought, meditation to be lost in thought to study, to meditate to be expecting s.th. cover of Koran (Qoran) first child derby, a horse race rod, bar, wand, staff salutation, greeting automatically, spontaneously civil war, interstine war apocalypse lowing, mooing -4- cotecot/cotcot reh ikiÒer ikiÒer 1) damar; 2) kök 1) rezalet; 2) acaip aslan sürüsü bulmak bin piÒman geceyi dıÒarıda geçirme yeÒillik anne (çafirı formu) düÒman 1) sersemletmek, bunaltmak; 2) çentmek, çöküntü yapmak sosret Òêrgele peyda kirin polîpoÒman Òevder/Òeveder bûn Òênkayî yadê: dayê dijmin, neyar dewixandin par pair / par deux 1) veine ; 2) racine 1) scandale, outrage ; 2) adj. scandaleux, outrageant, extravagant harde de lions trouver, obtenir repentant, qui regrette beaucoup passer la nuit dehors verdure maman (vocatif) ennemi 1) étourdir 2) cabosser two by two, in twos, in pairs, in doubles 1) vein, blood vessel; 2) root, radical, origin 1) disgrace, scandal, outrage; 2) scandalous, outrageous a pride of lions to find very regretful, repentent spend the night out or out of door greenness, green vegetable mam or mummy enemy 1) to stun, to daze; 2) to dent Pêwendiyên ermenkî û kurdî yên zimên Amadekar: Têmûrê XELÎL Dîroka pêwendiyên herdu miletên binecî yên hindewropî, Ermeniyan û Kurdan, di hêla zimên de heta niha rind nehatiye lênihêrandinê û lêkolanê. Ermenî û Kurd di demên here kevnar de cînarên hev bûne. Lema jî gerekê zimanên wan herdem di nava danûsitendinê û jihevhildanê de bûyana. Ev pirsgirêk heta niha jî ne di kurdzaniyê de, ne jî di ermenîzaniyê de nehatiye azirûkirinê. Bona pirî-hindikî vê kêmaniyê dagirin, em berê xwe bidine kurteçîroka zimanê ermenî. Di cihanê de zimanê ermenî tê hesibandinê wek yek ji zimanên herî kevnar û zengîn. Di dîroka zimanzaniyê de bi kêmanî du hezar sal in ku ew ziman heye. Zimanê ermenî di nava malbata zimanên hindewropî de tê hesibandinê wek çiqilekî cuda û serbixwe. Ermenî (an jî ermenkî) ji aliyê zanyar û keşîşekî Ermeniyan yê wê demê herî bi nav û deng Mêsrop Maştos de sala 405an bûye zimanê nivîskî (an jî nivîsarkî). Tiştekî balkêş e, ku Mêsrop Maştos li hêla Mûşê, di gundê Hasêkasê de ji dayka xwe bûye. (Ew gund niha jî heye û navê wî Xasik e). Ew hîmdarê elfabaya Ermeniyan wê demê karê xwe yê afirandariyê li Amedê, Ruhayê (Edesaya berê) û Samsata îro pêk aniye. Dîroka zimanê Ermeniyan pareveyî li ser 3 deman dibe: 1. Grabar, yanî ermenkiya kevnar (sedsalên 5-11). 2. Ermenkiya Navîn (sedsalên 12-16). 3. Ermenkiya nû, yan jî aşxarhabar (ev ziman ku cimaeta sivîl pê diaxive). Du çiqilên vî zimanî hene: ermenkiya rojhilatê û ermenkiya rojavayê. Ev ziman ji sedsala 17an xuliqî û heta îro jî berdewam dike. Pêşdaçûyîna zimanê ermenkî di her dewrekê de bi faktorên cî û wariyê, civakiyê û bikaranînê ve girêdayî bû. Di nava zimanzaniya Ermeniyan de fikirek heye, ku xên ji zimanê ermenkî yê kevnare yê lîtêratûrî, yanê zimanê nivîsarê, herwiha zimanekî Ermeniyan yê axaftina rojane jî hebûye, ango ji sedsala 5an girtî hinek zaravayên Ermeniyan yên ji hev cudabûyî hebûne. Zimanê Ermeniyan yê kevnar (grabar) di sedsala 5an de xuliqiye wek zimanê xaçparêziyê yê resmî. Cûrê axaftina ermenkiya kevnar di nava dewranan de hatiye guhastin û gihîştiye dereceya ermenkiya îro. Koçberbûnên Ermeniyan yên bêhesab bûne sebeb, ku zimanê wan di nava sedsalan de ewqas guhêriye, ku îro grabar bûye zimanê kilîseyan û keşîştiya Ermeniyan. Ew ziman li Ermenîstana Roavayê û xwesma jî li Konstantînopolîsê (Stembolê) ma wek zimanê çapemeniyê, dêran û dibistanan. Em nikarin bêjin ku ew zimanekî windabûyî ye. Wek mînak, kovara Yekîtiya Mxîtariyan ya li Vênêdîgê (Sûrb Xazar) heta roja îro jî bi grabarê tê weşandinê. Li hemû dêrên Ermeniyan îro jî dua û dirozgeyên xirîstiyaniyê bi grabarî têne qedandinê. Izbata sereke, ku ev gotinên ku ezê raberî we bikim bi baweriya min ji zimanê ermenkî derbazî nava kurmancî bûne ew e, ku piraniya wan gotinan di zimanên miletên îranî de tunene. Çend gotin jî îranî ne, lê bi baweriya min pêşî Ermeniyan ji Îraniyan hildaye, dû re me ji Ermeniyan hildaye. Îzbateke dinê jî ew e, ku ew gotin ne di hemû herêmên Kurdistanê yên kurmancîaxêv de têne bikaranînê û piranî li wan herêman têne bikaranînê, ku Ermenî berê piranî bûne. Gotinên ermenkî di kurmancî de Anîzaz – Ji gotina ermenkî anîsvas e, ku tê maneya: a) nifirlêkirî, naletlêkirî; b) nesitirî, nerehet, xwedêjêsitendî. Di ermenkî de sîstêma sewtên bêdeng yên sêrêz–sêderece heye, wek dz, ds, ss. Ango, gotina ermenkî anîsvas gerekê di kurdî de cûrê anîzaz bistenda. Andêr – Ev gotina ermenkî, ku tê maneya “bêxweyî” (an+têr), di kurmancî de jî bi eynî maneyê tê bikaranînê. Antêx – Agirê tendûrê yê sincirî. Ji ermenkî derbazî nava kurmancî bûye. Axçîk – Keçik, keç. Axpîn – Ji gotina ermenkî axb, ku tê maneya gemar. Bîbik – Di ermenkî de bîb e û bi maneya bîbik e. Di kurmancî de bîbik e, di soranî de bîbîle ye û tê maneya reşika çavan. Poşe – Ev gotina ermenkî tê maneya cengene (çengene), mitrib (mirtiv). Gotineke kurdî ya pêşiyan jî heye: ”Poşe nabe paşe”. Dêz – Yan jî ”cêz” li gelek herêmên Kurdistanê dewsa gotina kurdî lod bi kar tînin. Çortan – Ji gotinên ermenkî çor û tan hatiye, ku tên maneya hişk û dew. Bi kurdî keşk e. Çêrmûk – Di ermenkî de cêrmûk e û tê maneya çavkaniya ava germ, ava medenî. Ji gotina ermenkî cêrm hatiye, ku tê maneya germ. Çîrt – Di ermenkî de tsîrt e û tê maneya zîrça (gûyê) mirîşkan, an jî çivîkan, teyr û tûyan. Gizîk (ji gotina ermenkî ktsîk). Di ermenkî û kurmancî de tê maneya gilok (giloka têlan). Horîk /xorîk – Di ermenkî de tê maneya cot. Kurmancîaxêvên çend warên Kurdistana Bakur û Ermenîstanê jî vê gotinê bi kar tînin. Ev gotin di kurmancî de ji bo herdu gayên pêşîn yên kotanê dibêjin. Di gotineke pêşiyan de: ”Ne dixwim virîka we, ne diajom horîka we”. -5- Kêran – Ji gotina ermenkî gêran hatiye, ku tê maneya darê birî yê bê belg (pel) û çiqil. Piranî di avakirina xaniyan de tê bikaranînê, banê (arîk) xaniyan pê ava dikin. Ev gotin di herdu zimanan de jî bi eynî maneyê tê bikaranînê. Kêrr – Di ermenkî û kurmancî de tê maneya xwar, tewandî, wek kevanê. ”Nukulê teyr kêrr e”. Kirçom – qirçon: Ji gotina ermenkî krtsonk hatiye, ku tê maneya bermayên hestûyên kotî. Ev gotin jî ji krtsêla ermenkî tê, ku tê maneya kotin, geztin. Koşkar – Di ermenkî de koşkakar e û tê maneya soldirû. Ji gotinên ermenkî koşîk û kar tê. Koşîk tê maneya “sol“, kar jî “dirûn“. Herdu gotin bi hev re bûne koşkakar (koşîk + kar). Kartu – Ji gotina ermenkî kartû hatiye, ku tê maneya nanê ku çend rojan maye û hişk bûye, lê hela kefikî nebûye. Kirdnak – Di ermenkî de girdinak e. Li vir jî herfa ermenkî g di kurdî de bûye k, wek gêran–kêran û gêrandî–kêlendî. Ev gotin di herdu zimanan de jî tê eynî maneyê. Merek – Ji gotina ermenkî marag e, ku tê maneya kîlera gîha û kayê, ardûyê şewatê. Bi kurdî jê re kadîn jî dibêjin. Pûrt – Ji gotina ermenkî bûrd çêbûye. Di ermenkî de ev gotin tê maneya hirî. Di kurmancî de jî li hinek ciyan dewsa gotina hiriyê tê bikaranînê. Wek nimûne: pûrta devê, pûrta mirîşkan (“Ezê te pûrte vekim“, ango “Ezê te birûçkînim“). Boç(ik) – Ev gotina ermenkî bi eynî maneyê di kurmancî û zazakî de jî heye. Bi kurdî “dûv“,“dêl“ jî dibêjin. Savar –Ji gotina ermenkî dzavar hatiye. Dzavar genimê kutayî ye. Gava dzavara ermenkî bibe xwerin, bi kurdî jê re savar dibêjin. Tixa – Kur, kurik Xaç – Xaça xaçparêzan e, ango xaça Îsa Pêxember e. Ev gotin ji ermenkî ketiye zimanên farisî û tirkî jî. Xapandin – Ji gotina ermenkî xabêl e. Di kurdî de gotinên xapînok, xapok jî hene, ku di herdu zimanan de jî tê eynî maneyê. Kurmancî hejmar - 41 - Termên fûtbolê - III Amadekar: Mustafa AYDOGAN kurdî kûpaya Ewrûpayê lîg maça lîgê fînala kûpayê maça kûpayê lîga şampîyonan maça dostaniyê maça amadeyî meşq, antreman maça meşqê, maça antremanê qaîdeyên pêşbirkeyê navbera nîveyan nîve nîveya yekem nîveya duyem taximê dijek taximê qezenckirî taximê biderdayî, jêbirî bi der dan qezenc kirin maça betalkirî beraber, berabermayî bi beraberî qedîn man beraber bûn beraber bi ser ketin, zor birin bin ketin, zor çûn, winda kirin biserketin, zorbirin binketin, zorçûn biserketî, zorbirî binketî, zorçûyî golavêj şansa golavêtinê averaja golan gol ji dest dan bûn gol: (bû gol) lîstika bergirîyê pas pas wergirtin pas dan pas, pasdan şût, lêdan şût avêtin volê top ajotin teknîka topê der, derve avêtin der, avêtin derve derketin der, derketin derve ofsayd rewşa ofsaydê ketin ofsaydê dijêriş bi serîyan lê dan fransizî coupe d’Europe ligue match de ligue finale de la coupe match de la coupe ligue des champions match amical match de préparation entrainement match d’entrainement règles de compétition pause de mi-temps mi-temps première mi-temps deuxième mi-temps équipe adversaire équipe gagnante, équipe vainqueur équipe vaincue perdre gagner, emporter match annulé égalité, nul finir sur un score nul faire un match nul être à égalité emporter, gagner perdre victoire défaite vainqueur vaincu buteur occasion de marquer un but différence de buts rater un but être but (c’est but!) jeu défensif passe recevoir une passe échange de passes se passer le ballon tir tirer volée avancer avec le ballon maîtrise de ballon sortie en touche, sortie de but céder une touche être sortie de but hors-jeu position d’hors-jeu être hors-jeu contre-attaque frapper de la tête / marquer un coup de tête bi serîyan gol avêtin kafayla gol atmak marquer un but sur un coup de tête lêdana bi serîyan kafa vuruşu coup de tête gola bi serîyan kafa golü: but sur un coup de tête meşqkerê qelevanan, meşqkerê golparêzan kaleci antrenörü entraîneur de gardien de but qelevanguherîn, golparêzguherîn kaleci değişikliği changement de gardien de but rexlîz, lîstikvanê rexan kanat oyuncusu ailier, joueur de l’aile rexlîzê rastê sağ kanat oyuncusu, sağ açık ailier droit / joueur de l’aile droite rexlîzê çepê sol kanat oyuncusu, sol açık ailier gauche / joueur de l’aile gauche nîvek orta alan rond central / cercle central / le milieu de tarrain nîveklîz, lîstikvanê nîvekê haf, orta alan oyuncusu milieu / joueur de milieu de terrain nîveklîzê rastê sağ haf, demi droit / orta alanın en sağında oynayan oyuncu joueur de l’aile droite de milieu de terrain nîveklîzê çepê sol haf, demi gauche / orta alanın en solunda oynayan oyuncu joueur de l’aile gauche de milieu de terrain bergirî, defans savunma, defans défense bergir, lîstikvanê bergirîyê savunma oyuncusu, bek, defans oyuncusu joueur de défense bergirê rastê sağ bek, savunmanın sağ tarafında yer alan oyuncu arrière droite bergirê çepê sol bek, savunmanın sol tarafında yer alan oyuncu arrière gauche lîbero libero, son adam stoppeur, libéro xêza bergirîyê savunma çizgisi, savunma hattı ligne de défense kaptanê taximê takım kaptanı capitaine d’équipe êrişber, lîstikvanê êrişê forvet, ileri uç oyuncusu attaquant Kurmancî hejmar - 41 - tirkî Avrupa kupası lig lig maçı kupa finali kupa maçı şampiyonlar ligi dostluk maçı hazırlık maçı antrenman antrenman maçı yarışma kuralları devre arası yarı, devre ilk yarı, birinci devre ikinci yarı, ikinci devre rakip takım kazanan takım kaybeden takım kaybetmek kazanmak ibtal edilen maç berabere berabere bitmek berabere kalmak berabere olmak galip gelmek: yenmek mağlup olmak: yenilmek galibiyet: yengi mağlubiyet: yenilgi galip mağlup: yenik golcü gol şansı gol averajı gol kaçırmak gol olmak: (gol oldu) savunma oyunu, defans oyunu pas pas almak pas vermek paslaşma şut şut atmak (şut çekmek) vole top sürmek top tekniği aut auta atmak auta çıkmak ofsayt ofsayt pozisyonu ofsayta düşmek karşı atak, kontratak kafayla vurmak îngilîzî European Cup league league match Cup Final a cup match championship league a friendly match preparatory match training training match competition rules half time break half time first half second half opposing team winning team losing team to lose to win a cancelled match a draw end with a no goal play a drawn match to be level, to be tied to win to lose a victory, a win defeat winner loser scorer chance to score goal average miss a goal it’s a goal! a defensive game pass receive a pass exchange passes pass the ball around shot to shoot volley to move forward with the ball control the ball kick to touch to kick into touch to go into touch off-side off-side position to be off-side a counter attack to head the ball to score with a header a header to score with a header goal-keeper’s trainer changing the goalkeeper a winger right winger left winger kick-off point mid-field half-back right-half left-half defence defender right back left back floater defence line team captain attacker -6- Peyvên kêmnas Amadekar: José BERTOLINO kurdî amanÒok, firaqÒok n.f. dilhilûk, dilzîz, diltenik tirkî bulaşık lavabosu duyarlı, hassas duygulu, içli, hassas doran, n.m. 1) hayvansal içyağ 2) ince bağırsak; Yahudi mahallesi kesme pekmez ve nişastadan yapılan kalınca pestil girecû n.m. helîl, peksîmet nanê helîl Meyremok n.f. nanikê hingivî nankor, nanserçok, bênanûxwê nan û xwê li ser çokê poÒe poÒetî poÒetî kirin, parsekî kirin qefilîn radaÒtin (radêÒe) v.tr. rahêlan (rahêle) v.tr. rebisandin an rêwisandin (sor.) aw daÒtin regez rehwal an rehwan n.f. tewa n.f. min dersa xwe tewa kir rewannas an sor. derûnnas neol. rewannasî an sor. derûnnasî neol. rewisandin Hristiyanların Meyrem Ana’yı anmak için yaptıkları dini bayram bal peteği nankör 1) çingene, 2) dilenci çingenelik, dilencilik çingenelik yapmak/etmek, dilencilik yapmak 1) üşümek; 2) yorgun düşmek 1) germek (yatay olarak), 2) çocuğu çişe tutmak rênêrî rêwar rêzanî adj. et n.f. rih n.m. rih tê de nema, rijik n.f. rijrijandin rikan adj. rik ketin rika yekî de, mücadele etmek (sporda) su serpmek, sulamak Syn. (sor.) aw daÒtin ırk, köken, kök rahvan iyice öğrenmek, dersimi iyice öğrendim psikolog psikoloji ateşe tutmak (tavuk, kuş vb hayvanların tüyleri için) ateşe tutulmak (tavuk, kuş vb hayvanların tüyleri için) 1) hale, parlaklık; 2) bezek, süs ince uzun sırık 1) oluşturmak, yapmak, neden olmak, yol açmak (bir olaya); 2) bir fırsat sağlamak, yaratmak sapma, yön değiştirme, yolu terketme yöndeğiştirmiş, sapmış, yolu terketmiş çökelek sorgu, sorgulama sorgulamak, sorguya çekmek sorgulama, sorgu bir akarsuyun denize / göle döküldüğü yer, ağız, munsap bekleme, gözü yolda olma. Syn. çavnêrî seyahat eden, seyah, yolcu politika, politik, cesaret (korkudan sararıp solma, cesaretini yitirme) yabani incir morartmak, morarmaya yol açmak inatçı inat, hınç birine inat etmek di rika te de, ji rika te re senin inadına riko, binik rimilk n.f. rimîn, rivîn riqet ar., dilnermî, dilsozî riqet kirin, risandin rista titûnê rista nivînê riÒk riÒkên yekî bûn nûtik, bihanik nûtik, bangehûrk yapışkan, gitmek bilmeyen toz alev şefkat; şefkat göstermek burun kanaması tütün yapraklarının bir çubuğa bağlanarak kurutulması toplanan yatakları üstüste dizerek kaldırılma sirke bit yumurtaları yavşak oldu yavşak spî, spih riÒme, hevsar lixab gem serhevsar, doxriÒme zîn û zêrbend bit yular gemli yular gem yular başı eyer ve altın süslü göğüslük xetimandin, xitimandin tıkamak rewisîn rewÒ n.f. rewt, rot, (darekî zirav û dirêj) rexsandin rêberdan n.f. rêberdayî adj. rêçal n.m. rêçanî n.f. jur. rêçanî kirin rêçanîtî n.f. rêjgeh, devê çem -7- fransizî évier tendre, qui a le cœur tendre 1) sensible; 2) sentimental(e), qui tombe facilement amoureux 1) graisse animale; 2) intestin grêle quartier juif raisiné confiserie fabriquée avec de la farine et du raisiné, cuite au four, plus épaisse (2 à 3 cm.) que le bastêq fête de la Vierge (fête chrétienne) îngilîzî sink, kitchen sink sensitive, tender-hearted 1) sensitive; 2) sentimental, wears ones heart on ones sleeve 1) animal fat; 2) little intestine Jewish quarter grape jelly a sweet made of flour and grape jelly then baked, thicker than bastêq (1 inch) Christian festival to the Virgin rayon de miel ingrat il n’a aucune gratitude, il est ingrat 1) tsigane 2) mendiant mendicité mendier 1) se geler; 2) être très fatigué 1) tendre v.tr. (à l’horizontale) 2) (en particulier) tenir un enfant (pour lui faire faire pipi) (spor.) lutter v.i. arroser. Syn. (sor.) aw daÒtin racine, origine HIPP. amble n.m. (voir rewan) apprentissage n.m. j’ai bien appris ma leçon psychologue psychologie mettre sur le feu, flamber (une volaille) honey ungrateful être mis sur le feu, être flambé (une volaille) to be put on the fire, to be singed (e.g. a bird) 1) aura, light, glory, brilliance 2) finery, jewelry a long pole, a fishing rod 1) bring about, to cause (an event) 1) aura, lumière n.f., brillant n.m., gloire n.f. 2) parure n.f. perche, gaule 1) faire arriver, provoquer v.tr. (un événement) 2) accorder, octroyer, donner l’opportunité aberration n.f. aberrant, e adj. produit laitier, en part. fromage frais (jajî). interrogatoire n.m. interroger v.tr. interrogation n.f. estuaire, delta attente. Syn. çavnêrî voyageur politique, political, politics bravoure n.f. il n’a plus de courage, figue sauvage faire un bleu, provoquer un hématome obstiné, e adj. dépit, obstination malveillante faire (quelque chose) en dépit de quelqu’un, au mépris de la volonté de quelqu’un, faire quelque chose par dépit à cause de toi, pour te faire enrager, pour te rendre jaloux gluant, visqueux poussière flamme, feu tendresse ; avoir de la tendresse pour… saigner du nez feuilles de tabac enfilées sur un bâton, pour sécher empilement de la literie, pour le rangement lente ses lentes sont devenues des poux (il a prospéré) 1) lente; 2) punaise – jeune pou, lente à peine éclose pou licol bride avec un mors mors longe (fixée au licol) courroie de poitrine (ou poitrinière de cheval) décorée d’or obstruer, boucher 1) gipsy 2) beggar begging to beg 1) to freeze; 2) to be very tired 1) to stretch (horizontally) 2) (particularly) to hold a child, upright (to make it pee) (spor.) to fight to water Syn. (sor.) aw daÒtin root, origin amble (see rewan), to walle (a horse) learning (the process of) I have learnt my lesson well psychologist psychology put sthng on the fire, singe (a bird) 2) to grant, to provide an opportunity aberration aberrant a milk product, fresh cheese (jajî) interrogation to interrogate interrogation an estuary, a delta waiting, expectation. Syn. çavnêrî traveller policy, political, politics bravery, courage he has no more courage a wild fig to bruise, cause a bruise obstinate pique, contrariness, spite to do s.thng to spite s.o., against s.o. wishes, out of spite to annoy you, to make you jealous sticky, viscous dust a flame, fire tenderness; to have a soft spot for… nose bleed tobacco leaves tied on a stick to dry piled up bedding, for putting away a nit his nits have become lice (he has prospered) 1) a nit; 2) louse - a young louse that has just hatched louse halter bridle with bit bit tether (fixed to a halter) breast strap (of a horse) decorated with gold to obstruct, to block Kurmancî hejmar - 41 - xetimîn, xitimîn, ritimîn trafîk diherike ji niÒka ve dixetime xetimîn, xetimandin n.f. riwangeh, ruwange n.f. riç, riçik rîs, rûs, rwîs adj. Syn. rût, tazî rîsî an rwîsî n.f. Syn. tazîtî bi rîsî ketin avê rojveger n.f. ronî kirin; rûniştin rozname n.f. rustin (biruze) ruwek ruwekên çandî ruweknas ruweknasî rûbal > rûbar: rûbarê yekî bûn rûd n.f. pers. musiq. rûd û ûd rûdên n.f. rûxandin, helweÒandin, herifandin, hedimandin rûxîn, helweÒîn, herifîn, hedimîn semer kerî col birr sewal, dewar terÒ û kewal safo n.f. sakûl adj., Syn. beredayî sakûlî n.f. samîn an bayê samîn samîr saqol n.f. saqol n.f. bot. satûl adj. satûlî n.f. saw n.f. saw kete diranê min sayis n.m. sebenêsk n.f. vet. seqawêl, sexewêl serê saetê sîs adj. mehîna boz sîsê sayî, Òarj kirin saet Òarj kirin xwe Òarj kirin, xwe deÒarj kirin, tamar, damar reÒdamar, Òîndamar sordamar, xwînhênêr tep bûn, hatin xwar Òahdamar tep kirin, anîn xwar toraq (toraq hiÒk dibe dibe çortan/keÒk, lê jajî nabe çortan) jajî (toraq) tıkanmak s’arrêter, s’étouffer, être obstrué, être bloqué to stop, to be stifled, to be obstructed or blocked normal seyreden trafik aniden tıkanıyor circulation fluide qui bouchonne soudain fluid circulation that rubs down suddenly tıkanma, tıkama obstruction an obstruction 1) açı, zaviye; 1) angle ; 1) visual (optic) angle; 2) bakış açısı, görüş 2) (fig.) point de vue, angle de vue, 2) (fig.) angle, aspect; point of view, Syn. zawiye Syn. zawiye Syn. zawiye 1) kök; 2) kılcal kök racine Syn. reh, reg root Syn. reh, reg çıplak Syn. rût, tazî nu, nue adj. Syn. rût, tazî bare, naked Syn. rût, tazî çÈplak Syn. tazîtî nudité n.f. Syn. tazîtî nakedness, nudity Syn. tazîtî çıplak suya girmek entrer dans l’eau tout nu to enter the water naked gece ile gündüzün eşit olduğu dönem équinoxe equinox oturmak s’asseoir to sit down takvim calendrier n.m. a calendar yeşermek, bitmek (région de l’Anatolie) pousser, croître (in Anatolia) to sprout, to grow Syn. Òîn hatin, heÒîn bûn Syn. Òîn hatin, heÒîn bûn Syn. Òîn hatin, heÒîn bûn bitki plante, végétal plant, vegetation ekili bitkiler plantes cultivées cultivated plants botanikçi botaniste botanist botanik botanique botanical birisiyle yüzyüze gelmek tomber face à face avec quelqu’un to come face to face with s.o. tel (müzik enstrümanları için) corde d’un instrument de musique cord (of a musical instrument) müzik enstrümanı ve melodisi l’instrument et la mélodie the instrument and the tune yüz güzelliği, çekicilik beauté du visage, allure n.f. beauty of face, allure yıkmak, viraneye çevirmek 1) déchirer, rompre, trouer, percer ; 1) to tear, break, pierce (s.thng.) 2) faire s’écrouler, faire s’effondrer 2) to collapse yıkılmak 1) se déchirer, se rompre, être troué, percé. 1) to tear, break (oneself) 2) s’écrouler, s’effondrer 2) to collapse, to make s.o. collapse 100 küçük başhayvandan oluşan sürü troupeau de 100 ovins a herd of 100 ovines yaklaşık 500 küçük başhayvandan oluşan sürü grand troupeau de moutons (environ 500 bêtes) a great herd of sheep (about 500 heads) koyun ve keçiden oluşan sürü troupeau d’ovins et caprins a heard of sheep and goats sürü parçası partie d’un troupeau part of a herd büyük başhayvan, davar gros bétail big cattle sığır le bétail cattle kar yıfiını amas de neige a heap of snow 1) başıboş, aylak, avare; 1) vaurien(enne) adj., vagabond(e) adj., 1) good for nothing, vagabond, bon à rien. restless (adj)., vagrunt 2) toy, acemi 2) novice adj., inexpériment(e) adj., immature adj. 2) inexperienced, immature (adj) Syn. sût, sûtal. Syn. sût, sûtal. Syn. sût, sûtal. 1) başıboşluk, aylaklık, avarelik 1) vagabondage n.m. ; 1) vagrancy; 2) toyluk, acemilik, bilmezlik 2) manque d’expérience, manque de maturité 2) lack of experience, lack of maturity sam yeli simoun n.m., vent du sud south wind zakkum laurier-rose oleander üzüm sepeti. Syn. sewî hotte pour transporter le raisin. Syn. sewî basket for carrying grapes. Syn. sewî süpürge çalısı, kaba süpürge yapımında plante avec laquelle on fait des balais plant with which brooms are made, kullanılır broom yoksul, zavallı misérable adj. destitute, poverty stricken yoksulluk, zavallılık vilenie n.f. vileness, villenie kamaşma (diş için). Syn. sekihandin agacement des dents. Syn. sekihandin set on edge (teeth) Syn. sekihandin dişlerim kamaştı j’ai un agacement dans les dents my teeth are set on edge iki yıllık teke bouc de deux ans two-year-old billy goat köpek gribi influenza canine dog flu kaba süpürge, sokak süpürgesi grand balai de branchages big broom of twigs saat başı, her saat par heure, à chaque heure per hour, every hour beyaz, albino blanc, blanche adj., albinos adj. white, albino parlak beyaz kısrak jument à la robe d’un blanc éclatant mare of brilliant white colour şarj etmek Syn. bar kirin, dagirtin charger Syn. bar kirin, dagirtin to charge Syn. bar kirin, dagirtin saatın pilini doldurmak, mecazi: pilini şarj etmek remonter sa montre ; to remount one’s watch, kendini şarj etmek prendre des forces ; to gather strength, deşarj olmak, boşalmak se décharger de (ses ennuis…) to free onself of problems Syn. xwe vala kirin Syn. xwe vala kirin Syn. xwe vala kirin damar, kan damarı vaisseau sanguin blood vessel toplardamar veine vein atardamar artère artery çökmek (ev, bina vs) tomber, s’effondrer, s’écrouler to fall, to collapse büyük atardamar, aort aorte aorta çökertmek (ev, bina vs) faire tomber cause to fall çökelek babeurre (ce qui reste dans la baratte, buttermilk quand on a extrait le beurre) sarımsaklı çökelek fromage frais (en général aromatisé avec de la ciboulette) fromage frais sans herbes aromatiques fromage frais augure mourir, trépasser, tirer sa révérence achèvement, le fait d’accomplir quelque chose du début à la fin lecture du Coran d’un bout à l’autre j’ai lu par deux fois le Coran en entier j’ai terminé ce livre avoir appris sa leçon entière. colostrum fresh cheese (similar to cottage cheese) usually flavoured with chives fresh cheese without herbs fresh cheese augury to die, to pass away completion, culmination , the fact of having completely finished s.thng reading the Quran from end to end I have twice read the Quran completely I have finished this book to have learnt his lesson completely colostrum lait des trois premiers jours, sucré et savoureux milk of the first three days after calving, sweet and tasty yoghurt made with milk of the first three days after calving cubing jajiya sade çolik, çulik wexer (Bahdinan) = oxir wexer kirin xitim katıksız çökelek çökelek ufiur ölmek hatim, baÒtan sona kadar okuyup bitirme xitima Quranê min du cara Quran xitim kiriye, min ev kitêb xitim kiriye, dersa xwe xitim kirin xîç Kuran’ı hatmetme ben Kuran’ı iki kez hatmettim ben bu kitabı hatmettim dersini okuyup bitirmek gebe kadının veya memeli hayvanların meme salgısı, kolostrum yeni dofium yapmıÒ hayvanın ilk üç gün içindeki sütü yeni dofium yapmıÒ hayvanın ilk üç gün içindeki sütünden yapılan bir tür çökelek Òîrza, Òîrzak firo, xelendor, xilindor, zak, KURMANCÎ MAGAZINE LINGUISTIQUE KURDE Supplément du Bulletin de liaison et d’information N° C.P. : 65913 A.S. Kurmancî hejmar - 41 - yaourt fabriqué avec le lait des trois premiers jours après une mise bas © INSTITUT KURDE DE PARIS 106, rue La Fayette, 75010 Paris - France, Tel. : 00 33 (0)1 48 24 64 64 www.fikp.org Directeur de la publication : ReÒo ZÎLAN, Réalisation : S. ILITCH & M. HASSAN -8-
