Lex Roth - Dictionnaire des auteurs luxembourgeois
Transcription
Lex Roth - Dictionnaire des auteurs luxembourgeois
DICTIONNAIRE DES AUTEURS LUXEMBOURGEOIS Auteur (PDF) Lex Roth Alex Roth Pseud.: A.R. ; aro ; LR ; l.r. ; L.R. ; Monni Lex ; Rolex ; A. Roth 22.06.1933 Wiltz Lex Roth est l'onc le de Claude S c hmit. Après avoir fréquenté le Lyc ée c lassique de Diekirc h et l'Éc ole normale des instituteurs, Lex Roth enseigna, à partir de 1954, à Clemenc y. Après des études supplémentaires, il entama une c arrière d'enseignant au Centre d'enseignement professionnel de l'État. En 1980, il fut nommé professeur-attac hé au Ministère de la Culture et, en 1988, direc teur du S ervic e information et presse du gouvernement. Depuis 1972, Lex Roth est membre c orrespondant de l'Institut grand-duc al, S ec tion de linguistique, de folklore et de toponymie, depuis 1997 S ec tion de linguistique, d'ethnologie et d'onomastique. Lex Roth s'engagea en faveur de la langue luxembourgeoise dans différents domaines. En 1971, il fut président fondateur de l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h, dont il est vic e-président depuis 1998. Il publia des artic les dans Eis S prooc h (Assoc iation AL) et anima l'émission radiophonique Eis S prooc h , diffusée à 2 600 reprises sur les ondes de RTL Radio Lëtz ebuerg entre 1972 et 1984 ainsi que sur DNR, de 1993 à 1998. De même, il rédigea les rubriques Eng Klac k fir eis S prooc h , dans Luxemburger Wort et Lëtz ebuerger Journal , et E Këppc he fir eis S prooc h , avec quelque 800 artic les dans Luxemburger Wort, Tageblatt et Revue . Depuis 1976, il propose des c ours de luxembourgeois pour étrangers et, depuis 1981, également pour Luxembourgeois. Par ailleurs, il partic ipa à l'élaboration du livre sc olaire Lëtz ebuergesc h Texter fir Postprimär S c houlen (1982) et du manuel Kommt, mir léiere Lëtz ebuergesc h (1983). Il s'investit pour Lex Roth l'emploi des noms de loc alités et de rues luxembourgeois et c ollabora à la révision des noms de lieux-dits Photo: Roger Muller © par l'Administration du c adastre. En c ollaboration avec Pierre Werner, il fut l'initiateur de la loi régissant l'emploi des langues de 1984. En 2003, l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h lui déc erna la plaquette en or Dic ksRodange-Lentz . Avec le soutien de l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h, Lex Roth mit tout en œuvre pour la réalisation du monument Mic helRodange et du sentier c ulturel Reenert à Wiltz . Ce projet est doc umenté dans la broc hure Mic hel Rodange. Reenert. Monument a Kulturwee Woltz (2004). En 1985 et 1987, Lex Roth avait déjà présidé les c ommissions des monuments Gëlle Fra et Grande-Duc hesse Charlotte. En 2006, il édita une c ollec tion sur des mots et des tournures idiomatiques en luxembourgeois dans Eises...: 100% ? - 90% ? 80% ? - 50%?. S ur le plan littéraire, Lex Roth réalisa princ ipalement des traduc tions. Depuis 1987, il traduisit en luxembourgeois dix bandes dessinées des séries Tintin e t Astérix ainsi que vingt-trois livres illustrés se référant à des films des studios Walt Disney. Fabelen op Lëtz ebuergesc h verz ielt est l'adaptation de fables de Jean de La Fontaine, tandis que Lëtz ebuerger Määrc hen Album reprend huit c ontes populaires de la littérature mondiale. Il est l'auteur de la version luxembourgeoise des aventures d'Igor le Chat de Mara Montebrusc o-Gaspari. Depuis 2004, Lex Roth traduit des livres pour enfants expliquant les maladies et les handic aps, tels que De Chimio Kasperl a seng Juegd op d'Kriipsz ellen , d'après un ouvrage de Helle Motz feldt. Au-delà des nombreuses traduc tions, il est l'auteur de ses propres textes, c omme la légene Melusina, illustrée par Muriel Moritz ou le rec ueil de poèmes pour enfants et adultes d'Milly Maus an aner Dic htereien , qui reprend à l'instar de D’Maus Ketti d'Auguste Liesc h le thème du rat de ville et du rat des c hamps d'Ésope et de Horac e. Roger Muller / Josiane Weber Œuvres Titre Année Langue Genres Melusina. Premier prix du c onc ours du jeune illustrateur, Commune de Contern 1995 Lex Roth [Auteur] 1996 LTZ Prose > Prose c ourte (réc its, nouvelles, ...) Divers > Folklore, légendes, ethnologie Littérature d'enfanc e et de jeunesse D'Milly Maus an aner Dic htereien. Mat Biller vum Carlo S c hneider, Nic . Feider (Nuc kes), Oliver Jaminon (OJ), Fons Biver Lex Roth [Auteur] 2008 LTZ Poésie Melusina. Op Lëtz ebuergesc h erz ielt, mat engem dräisprooc hegen Dépliant (engl., fr., port.). Traduc tiounen: Kulturministère Lex Roth [Auteur] 2014 ENG FRE LTZ POR Prose Divers > Folklore, légendes, ethnologie Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Traductions par l'auteur 1/7 Titre Année Langue Genres Faablen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt [vum] Lex Roth. Biller vum M.-Paule Fixmer Jean de La Fontaine [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1973 LTZ Prose Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse D'Affaire Ditc hen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1987 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Dem Asterix säi Jong. Verz ielt a gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Albert Uderz o [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1987 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'Djungelbuc h. Nom Rudyard Kipling. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1988 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Asterix beim Dranaz àhd. Verz ielt a gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Albert Uderz o [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1988 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Asterix op der Olympiad. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth René Gosc inny [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1988 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'S c hwaarz Insel. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1988 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Wie kroopt nom Roger Rabbit. Iwwersetz ung vum Lex Roth S teven S pielberg [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1988 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures 2/7 Titre Année Langue Genres Den Asterix bei de Belsc h. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth René Gosc inny [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1989 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Oliver a séng Frënn. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1989 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures d'Lady an de S trummy. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. Adapt. vum Teddy S later. Ill. vum Bill Langley a Ron Dias. / 101 Dalmatiner-Muppen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth. Adapt. vum Justine Korman. Ill. vum Bill Langley a Ron Dias Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1989 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'Ouer mam Krac k. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1989 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Dumbo [& ] Bambi. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1989 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Dem Astérix séng Odyssee. Text an Zeec hnungen Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Albert Uderz o [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1990 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den onheemlec he S tär. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1990 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'S ireenc hen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1990 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures 3/7 Titre Année Langue Genres Pitt Pan [& ] Pinoc c hio. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1990 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Walt Disney's d'Äsc hepiddelc hen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1990 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures De Berni an d'Bianc a bei de Känguruen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Asterix als Gladiateur. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth René Gosc inny [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures De Prënz an den Aarmen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Der Castafiores hir Bijouen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'Rous an d'S c hwert. Text an Zeec hnunge vum Albert Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Albert Uderz o [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'S c hnéiwittc hen an déi siwen Zwergen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1991 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures 4/7 Titre Année Langue Genres D'Aristokaz en. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1992 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Dem Pharao séng Zigaren. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [ Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1992 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures De Bësc h-Robbi. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1993 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Asterix an d'Goten. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth René Gosc inny [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1993 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures De bloe Lotus. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten] Hergé [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1994 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Aladdin. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1996 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures D'Bella an de Béisc ht. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1996 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures De Léiwekinnek. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1996 LTZ Divers > BD, c aric atures Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse 5/7 Titre Année Langue Genres De Quasimodo vun Notre-Dame. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex a Mic hèle Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] Mic hèle Roth [Traduc teur] 1996 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Poc ahontas. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth Walt Disney [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1996 LTZ Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Divers > BD, c aric atures Den Asterix bei den Helveten. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth René Gosc inny [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1997 LTZ Divers > BD, c aric atures Traduc tion, adaptation Littérature d'enfanc e et de jeunesse Lëtz ebuerger Määrc henalbum. Op Lëtz ebuergesc h iwwersat vum Lex Roth Jane Brierley [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 1998 LTZ Prose > Prose c ourte (réc its, nouvelles, ...) Traduc tion, adaptation Dem Kueder Igor seng Aventüren & d'Geheimnis vun de 7 Liewen; an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth [Mit Zeic hnungen von Luxanimation] Mara Montebrusc o-Gaspari [Auteur] Lex Roth [Traduc teur] 2011 LTZ Littérature d'enfanc e et de jeunesse Traduc tion, adaptation Collaborations diverses Titre Année Langue Genres Dem Dec imus Magnus Ausonius seng Rees op d’Musel. Op lëtz ebuergesc h erz ielt vum Robert Bruc h [Edition bilingue] Dec imus Magnus Ausonius [Auteur] Robert Bruc h [Traduc teur] Joseph Groben [Éditeur / rédac teur] Lex Roth [Éditeur / rédac teur] 2013 LTZ LAT Poésie Traduc tion, adaptation Collaboration à des périodiques Titre du périodique Noms utilisés Eis S prooc h (Ac tioun Letz ebuergesc h) l.r. Lex Roth Gesc hwënn Lex Roth Klac k fir eis S prooc h (Eng) (Ac tioun Lëtz ebuergesc h) Lex Roth Lëtz ebuerger Journal / Letz eburger Journal / Journal / LJ. Politik, Finanz en a Gesellsc haft Lex Roth Luxemburger Wort / d'Wort / LW LR Lex Roth nos c ahiers. Lëtz ebuerger Zäitsc hrëft fir Kultur Lex Roth Revue / Lëtz ebuerger illustréiert Revue A.R. aro L.R. Monni Lex A. Roth Lex Roth 6/7 Titre du périodique Noms utilisés Tageblatt / Esc her Tageblatt = Journal d'Esc h. Zeitung fir Lëtz ebuerg Lex Roth Zac k Rolex Études critiques (auteur & œuvre) Auteur Année Info Roland Houtsc h 1988 "Übersetz en ist wie S c hac h..." Lex Roth über Freude und Leid des Comic -Übersetz ers. In: Luxemburger Wort, Nr.239, 15.10.1988, S .6 Raymond S c haac k 1999 Fabelen op Lëtz ebuergesc h vum Lex Roth. In: Die Warte-Perspec tives 11.11.1999. Jul Christophory 2005 Préc is d’histoire de la littérature en langue luxembourgeoise Luke Haas 2007 Comic s in, aus und über Luxemburg Études critiques sur les œuvres individuelles Titre Année D'Milly Maus an aner Dic htereien. Mat Biller vum Carlo S c hneider, Nic . Feider (Nuc kes), Oliver Jaminon (OJ), Fons Biver 2008 Melusina. Op Lëtz ebuergesc h erz ielt, mat engem dräisprooc hegen Dépliant (engl., fr., port.). Traduc tiounen: Kulturministère 2014 Archives CNL: L-0238 Prix littéraires Nom Prix-Mention Dic ks-Rodange-Lentz Plakette plaquette en or Œuvre primée Année 2003 Membre Nom Ac tioun Lëtz ebuergesc h - Eis S prooc h (1972- ) CPLL - Conseil permanent de la langue luxembourgeoise Institut grand-duc al S ec tion de linguistique, de folklore et de toponymie (1935-97) Institut grand-duc al S ec tion de linguistique, d'ethnologie et d'onomastique (ab 1997) LS V - Lëtz ebuerger S c hrëftstellerverband [1985-2016] RTL / Radio Luxemburg Dernière mise à jour 16.11.2016 7/7