Lex Roth - Dictionnaire des auteurs luxembourgeois

Transcription

Lex Roth - Dictionnaire des auteurs luxembourgeois
DICTIONNAIRE DES AUTEURS LUXEMBOURGEOIS
Auteur (PDF)
Lex Roth
Alex Roth
Pseud.: A.R. ; aro ; LR ; l.r. ; L.R. ; Monni Lex ; Rolex ; A. Roth
22.06.1933 Wiltz
Lex Roth est l'onc le de Claude S c hmit. Après avoir fréquenté le Lyc ée c lassique de Diekirc h et l'Éc ole
normale des instituteurs, Lex Roth enseigna, à partir de 1954, à Clemenc y. Après des études
supplémentaires, il entama une c arrière d'enseignant au Centre d'enseignement professionnel de l'État.
En 1980, il fut nommé professeur-attac hé au Ministère de la Culture et, en 1988, direc teur du S ervic e
information et presse du gouvernement. Depuis 1972, Lex Roth est membre c orrespondant de l'Institut
grand-duc al, S ec tion de linguistique, de folklore et de toponymie, depuis 1997 S ec tion de linguistique,
d'ethnologie et d'onomastique.
Lex Roth s'engagea en faveur de la langue luxembourgeoise dans différents domaines. En 1971, il fut
président fondateur de l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h, dont il est vic e-président depuis 1998. Il publia des
artic les dans Eis S prooc h (Assoc iation AL) et anima l'émission radiophonique Eis S prooc h , diffusée à 2
600 reprises sur les ondes de RTL Radio Lëtz ebuerg entre 1972 et 1984 ainsi que sur DNR, de 1993 à 1998.
De même, il rédigea les rubriques Eng Klac k fir eis S prooc h , dans Luxemburger Wort et Lëtz ebuerger
Journal , et E Këppc he fir eis S prooc h , avec quelque 800 artic les dans Luxemburger Wort, Tageblatt et
Revue . Depuis 1976, il propose des c ours de luxembourgeois pour étrangers et, depuis 1981, également
pour Luxembourgeois. Par ailleurs, il partic ipa à l'élaboration du livre sc olaire Lëtz ebuergesc h Texter fir
Postprimär S c houlen (1982) et du manuel Kommt, mir léiere Lëtz ebuergesc h (1983). Il s'investit pour
Lex Roth
l'emploi des noms de loc alités et de rues luxembourgeois et c ollabora à la révision des noms de lieux-dits
Photo: Roger Muller
©
par l'Administration du c adastre. En c ollaboration avec Pierre Werner, il fut l'initiateur de la loi régissant
l'emploi des langues de 1984. En 2003, l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h lui déc erna la plaquette en or Dic ksRodange-Lentz . Avec le soutien de l'Ac tioun Lëtz ebuergesc h, Lex Roth mit tout en œuvre pour la réalisation du monument Mic helRodange et du sentier c ulturel Reenert à Wiltz . Ce projet est doc umenté dans la broc hure Mic hel Rodange. Reenert. Monument a
Kulturwee Woltz (2004). En 1985 et 1987, Lex Roth avait déjà présidé les c ommissions des monuments Gëlle Fra et Grande-Duc hesse
Charlotte. En 2006, il édita une c ollec tion sur des mots et des tournures idiomatiques en luxembourgeois dans Eises...: 100% ? - 90%
? 80% ? - 50%?.
S ur le plan littéraire, Lex Roth réalisa princ ipalement des traduc tions. Depuis 1987, il traduisit en luxembourgeois dix bandes
dessinées des séries Tintin e t Astérix ainsi que vingt-trois livres illustrés se référant à des films des studios Walt Disney. Fabelen op
Lëtz ebuergesc h verz ielt est l'adaptation de fables de Jean de La Fontaine, tandis que Lëtz ebuerger Määrc hen Album reprend huit
c ontes populaires de la littérature mondiale. Il est l'auteur de la version luxembourgeoise des aventures d'Igor le Chat de Mara
Montebrusc o-Gaspari. Depuis 2004, Lex Roth traduit des livres pour enfants expliquant les maladies et les handic aps, tels que De
Chimio Kasperl a seng Juegd op d'Kriipsz ellen , d'après un ouvrage de Helle Motz feldt.
Au-delà des nombreuses traduc tions, il est l'auteur de ses propres textes, c omme la légene Melusina, illustrée par Muriel Moritz ou le
rec ueil de poèmes pour enfants et adultes d'Milly Maus an aner Dic htereien , qui reprend à l'instar de D’Maus Ketti d'Auguste Liesc h le
thème du rat de ville et du rat des c hamps d'Ésope et de Horac e.
Roger Muller / Josiane Weber
Œuvres
Titre
Année Langue Genres
Melusina. Premier prix du c onc ours du jeune illustrateur, Commune de Contern 1995
Lex Roth [Auteur]
1996
LTZ
Prose > Prose c ourte
(réc its, nouvelles, ...)
Divers > Folklore,
légendes, ethnologie
Littérature d'enfanc e et
de jeunesse
D'Milly Maus an aner Dic htereien. Mat Biller vum Carlo S c hneider, Nic . Feider
(Nuc kes), Oliver Jaminon (OJ), Fons Biver
Lex Roth [Auteur]
2008
LTZ
Poésie
Melusina. Op Lëtz ebuergesc h erz ielt, mat engem dräisprooc hegen Dépliant (engl., fr.,
port.). Traduc tiounen: Kulturministère
Lex Roth [Auteur]
2014
ENG
FRE
LTZ
POR
Prose
Divers > Folklore,
légendes, ethnologie
Traduc tion, adaptation
Littérature d'enfanc e et
de jeunesse
Traductions par l'auteur
1/7
Titre
Année Langue Genres
Faablen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt [vum] Lex Roth. Biller vum M.-Paule Fixmer
Jean de La Fontaine [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1973
LTZ
Prose
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
D'Affaire Ditc hen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1987
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Dem Asterix säi Jong. Verz ielt a gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Albert Uderz o [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1987
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'Djungelbuc h. Nom Rudyard Kipling. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1988
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Asterix beim Dranaz àhd. Verz ielt a gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum
Lex Roth
Albert Uderz o [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1988
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Asterix op der Olympiad. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an
d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
René Gosc inny [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1988
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'S c hwaarz Insel. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1988
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Wie kroopt nom Roger Rabbit. Iwwersetz ung vum Lex Roth
S teven S pielberg [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1988
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
2/7
Titre
Année Langue Genres
Den Asterix bei de Belsc h. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht
gesat vum Lex Roth
René Gosc inny [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1989
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Oliver a séng Frënn. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1989
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
d'Lady an de S trummy. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. Adapt. vum Teddy S later. Ill. vum
Bill Langley a Ron Dias. / 101 Dalmatiner-Muppen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth. Adapt.
vum Justine Korman. Ill. vum Bill Langley a Ron Dias
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1989
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'Ouer mam Krac k. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1989
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Dumbo [& ] Bambi. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1989
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Dem Astérix séng Odyssee. Text an Zeec hnungen Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Albert Uderz o [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1990
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den onheemlec he S tär. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1990
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'S ireenc hen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1990
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
3/7
Titre
Année Langue Genres
Pitt Pan [& ] Pinoc c hio. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1990
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Walt Disney's d'Äsc hepiddelc hen. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1990
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
De Berni an d'Bianc a bei de Känguruen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Asterix als Gladiateur. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht
gesat vum Lex Roth
René Gosc inny [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
De Prënz an den Aarmen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Der Castafiores hir Bijouen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng
Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'Rous an d'S c hwert. Text an Zeec hnunge vum Albert Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex
Roth
Albert Uderz o [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'S c hnéiwittc hen an déi siwen Zwergen. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1991
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
4/7
Titre
Année Langue Genres
D'Aristokaz en. Op Lëtz ebuergesc h verz ielt vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1992
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Dem Pharao séng Zigaren. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [ Dem Tintin séng
Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1992
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
De Bësc h-Robbi. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1993
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Asterix an d'Goten. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an d'Lëtz ebuergesc ht
gesat vum Lex Roth
René Gosc inny [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1993
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
De bloe Lotus. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth. [Dem Tintin séng Gesc hic hten]
Hergé [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1994
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Aladdin. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1996
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
D'Bella an de Béisc ht. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1996
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
De Léiwekinnek. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1996
LTZ
Divers >
BD,
c aric atures
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
5/7
Titre
Année Langue Genres
De Quasimodo vun Notre-Dame. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex a Mic hèle Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
Mic hèle Roth [Traduc teur]
1996
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Poc ahontas. An d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
Walt Disney [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1996
LTZ
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Divers >
BD,
c aric atures
Den Asterix bei den Helveten. Verz ielt vum Gosc inny, gez eec hent vum Uderz o, an
d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum Lex Roth
René Gosc inny [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1997
LTZ
Divers >
BD,
c aric atures
Traduc tion,
adaptation
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Lëtz ebuerger Määrc henalbum. Op Lëtz ebuergesc h iwwersat vum Lex Roth
Jane Brierley [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
1998
LTZ
Prose >
Prose
c ourte
(réc its,
nouvelles,
...)
Traduc tion,
adaptation
Dem Kueder Igor seng Aventüren & d'Geheimnis vun de 7 Liewen; an d'Lëtz ebuergesc ht gesat vum
Lex Roth [Mit Zeic hnungen von Luxanimation]
Mara Montebrusc o-Gaspari [Auteur]
Lex Roth [Traduc teur]
2011
LTZ
Littérature
d'enfanc e
et de
jeunesse
Traduc tion,
adaptation
Collaborations diverses
Titre
Année Langue Genres
Dem Dec imus Magnus Ausonius seng Rees op d’Musel. Op lëtz ebuergesc h erz ielt vum Robert
Bruc h [Edition bilingue]
Dec imus Magnus Ausonius [Auteur]
Robert Bruc h [Traduc teur]
Joseph Groben [Éditeur / rédac teur]
Lex Roth [Éditeur / rédac teur]
2013
LTZ
LAT
Poésie
Traduc tion,
adaptation
Collaboration à des périodiques
Titre du périodique
Noms utilisés
Eis S prooc h (Ac tioun Letz ebuergesc h)
l.r.
Lex Roth
Gesc hwënn
Lex Roth
Klac k fir eis S prooc h (Eng) (Ac tioun Lëtz ebuergesc h)
Lex Roth
Lëtz ebuerger Journal / Letz eburger Journal / Journal / LJ. Politik, Finanz en a Gesellsc haft
Lex Roth
Luxemburger Wort / d'Wort / LW
LR
Lex Roth
nos c ahiers. Lëtz ebuerger Zäitsc hrëft fir Kultur
Lex Roth
Revue / Lëtz ebuerger illustréiert Revue
A.R.
aro
L.R.
Monni Lex
A. Roth
Lex Roth
6/7
Titre du périodique
Noms utilisés
Tageblatt / Esc her Tageblatt = Journal d'Esc h. Zeitung fir Lëtz ebuerg
Lex Roth
Zac k
Rolex
Études critiques (auteur & œuvre)
Auteur
Année Info
Roland
Houtsc h
1988
"Übersetz en ist wie S c hac h..." Lex Roth über Freude und Leid des Comic -Übersetz ers. In: Luxemburger Wort,
Nr.239, 15.10.1988, S .6
Raymond
S c haac k
1999
Fabelen op Lëtz ebuergesc h vum Lex Roth. In: Die Warte-Perspec tives 11.11.1999.
Jul
Christophory
2005
Préc is d’histoire de la littérature en langue luxembourgeoise
Luke Haas
2007
Comic s in, aus und über Luxemburg
Études critiques sur les œuvres individuelles
Titre
Année
D'Milly Maus an aner Dic htereien. Mat Biller vum Carlo S c hneider, Nic . Feider (Nuc kes), Oliver Jaminon (OJ), Fons Biver
2008
Melusina. Op Lëtz ebuergesc h erz ielt, mat engem dräisprooc hegen Dépliant (engl., fr., port.). Traduc tiounen:
Kulturministère
2014
Archives
CNL: L-0238
Prix littéraires
Nom
Prix-Mention
Dic ks-Rodange-Lentz Plakette
plaquette en or
Œuvre primée
Année
2003
Membre
Nom
Ac tioun Lëtz ebuergesc h - Eis S prooc h (1972- )
CPLL - Conseil permanent de la langue luxembourgeoise
Institut grand-duc al S ec tion de linguistique, de folklore et de toponymie (1935-97)
Institut grand-duc al S ec tion de linguistique, d'ethnologie et d'onomastique (ab 1997)
LS V - Lëtz ebuerger S c hrëftstellerverband [1985-2016]
RTL / Radio Luxemburg
Dernière mise à jour 16.11.2016
7/7