Untitled

Les dimensions déontologiques et éthiques de l’archéologie
Athènes, 11-14 novembre 2015
______________________________
Comité de pilotage
Steering Committee
Myriame Morel-Deledalle, Présidente de l’ICMAH/ICMAH Chair
Vincent Négri, Chercheur/Researcher CNRS - ISP/ENS Cachan (France)
PROGRAMME
Mercredi 11 novembre 2015
Bâtiment du Comité National Hellénique
15, rue Assomaton, Thission-Athènes, tel. 2103239414
Avec le soutien de
With the support of
Ministère Hellénique de la Culture et des Sports
Hellenic Ministry of Culture and Sports
18h00 - 20h00 Accueil et inscription des participants
Cocktail de bienvenue et petit concert de musique
Direction Générale de l’ICOM
ICOM General Directorate
Jeudi 12 novembre 2015
Auditorium du Musée de l’Acropole
15, rue Dionysiou Aréopagitou, Athènes, tel. 210 9000900
Musée de l’Acropole - Athènes
Acropolis Museum – Athens
Musée National Historique - Athènes
National Historical Museum - Athens
9h15 Accueil des participants et inscription
Institut National de Recherche Archéologique-INRAP (France)
National Institute of Archaeological Research-INRAP (France)
9h30 – Mots d’ accueil
Office Fédéral de la Culture - OFC (Suisse)
Federal Office of Culture - OFC Switzerland
Musées d’art et d’histoire de Genève (Suisse)
Museums of Art and History, Geneva (Switzerland)
Musée Arles Antique (France)
Ancient Arles Museum (France)
Ecole Française d’Athènes
French School at Athens
Caisse des Recettes Archéologiques (Grèce)
Archeological Receipts Fund (Greece)
Move Art SA (Grèce)
Move Art SA (Greece)
Karavias & Associates (Grèce)
Karavias & Associates (Greece)
Dr Maria Andreadaki-Vlazaki, Secrétaire Générale du Ministère Hellénique
de la Culture et des Sports
Prof. Dimitrios Pandermalis, Président du Musée de l’Acropole
Teti Hadjinicolaou, Présidente de l’ICOM Grèce
Myriame Morel-Deledalle, Présidente de l’ICMAH
Ouverture du colloque
Dr Elena Korka, Directrice Générale des Antiquités et du Patrimoine
Culturel, Ministère Hellénique de la Culture et des Sports
Suzanne Choulia-Kapeloni, Chef de la Direction des Musées, Ministère
Hellénique de la Culture et des Sports
Session 1 (10h15-13h15) – Archéologie, histoire et identité
Modérateur: Vincent Négri, Chercheur au CNRS/ISP-ENS Cachan (France)
-
Archéologie, identité nationale et législation grecque Daphné Voudouri, Professeur à l’Université Panteion de sciences sociales et
politiques (Athènes, Grèce)
-
Ruines antiques et identités nationales
Dimitris Plantzos, Professeur à l’Université d’Athènes (Grèce)
1
Vendredi 13 novembre 2015
Auditorium du Musée de l’Acropole
Pause-café
-
Construction et déconstruction des mythes Vincent Guichard, Directeur Général du Centre Archéologique Européen de
Bibracte, Mont Beuvray (France)
-
Fouiller à tout prix? Dilemmes et ambigüités de l’archéologie
israélienne. L’exemple de la Cité de David dans la partie orientale
annexée de Jérusalem
Marius Schattner, Journaliste (Israël)
-
Autour de l’exposition «Imagining the Balkans». Identités et mémoire
au long XIXe siècle
Philippos Mazarakis, Conservateur au Musée National Historique (Grèce)
Session 3 (9h30-12h00) – Appropriation et revendication du
patrimoine archéologique
Modérateur: France Desmarais, Directrice des programmes et des
partenariats, ICOM
-
Les revendications italiennes auprès des musées américains
Tullio Scovazzi, Professeur de droit international à l’Université de MilanoBicocca (Italie)
-
La dynamique de la propriété publique du patrimoine archéologique
mobilier dans le projet de loi sur le patrimoine en France
Benoît Kaplan, Sous-directeur de l’archéologie, Ministère de la Culture
(France)
Discussions
Pause-déjeuner
Session 2 (14h30-17h00) – Accès du public et diffusion des
connaissances
Modérateur: Alexandra Bounia, Professeur de muséologie à l’Université de
l’Egée (Grèce)
Pause-café
-
Politique d’acquisition et traçabilité des collections archéologiques
Markus Hilgert, Directeur du Vorderasiatisches Museum im
Pergamonmuseum, Berlin (Allemagne)
-
Les revendications grecques auprès des musées américains et
européens
Eleni Pipelia, Archéologue au Ministère Hellénique de la Culture et des Sports
-
Le Musée Arles antique : de la fouille au musée Claude Sintès, Directeur du Musée Arles antique, Arles (France)
-
Deltebre I, la fouille et la diffusion des résultats de la recherche
Gustau Vivar Lombarte, Directeur du Centro d’Arqueologia subaquatica de
Catalunya, Gérone (Espagne)
Pause - déjeuner
Conservation et exposition des collections ostéologiques et des restes
humains Vincent Negri, Chercheur au CNRS/ISP-ENS Cachan (France)
Session 4 (14h00-17h00) – Déontologie de la recherche archéologique
Modérateur: Vincent Guichard, Directeur du Centre Archéologique Européen
de Bibracte, Mont Beuvray (France)
-
Pause-café
-
Restauration des monuments de l’antiquité classique Charalambos Bouras, Architecte, Professeur émérite à l’Université
Nationale Technique (Grèce)
-
Le musée dans la cité Jean-Yves Marin, Directeur des Musées d’art et d’histoire, Genève (Suisse)
Discussions
2
-
Dimensions déontologiques de l’archéologie préventive. L’exemple
français
Patrick Pion, Directeur scientifique et technique de l’Institut National de
Recherche Archéologique - INRAP (France)
-
La fouille archéologique préventive de la place des Martyrs à Alger et
contexte d’une muséalisation in situ
Farid Ighilahriz, Directeur du Centre National de Recherche en
Archéologie, Alger (Algérie)
3
-
The professional and ethical dimensions of archaeology
Athens, 11-14 November 2015
______________________________
Déontologie de la recherche archéologique en Afrique Eric Huysecom, Directeur du Laboratoire de l’Archéologie et du
Peuplement de l’Afrique (APA), Université de Genève (Suisse)
PROGRAMME
Pause-café
-
Questions déontologiques dans le domaine de l’archéologie sousmarine
Michel L’Hour, Directeur du Département des recherches archéologiques
subaquatiques et sous-marines – DRASSM (France)
-
Le projet du Musée des antiquités subaquatiques du Pirée (Grèce)
Angeliki Simossi, Directrice de l’Ephorie des Antiquités Subaquatiques au
Ministère Hellénique de la Culture et des Sports
Wednesday, November 11, 2015
Hellenic National Committee building
15, Ag. Assomaton str., Thission - Athens, tel. 2103239414
18:00 – 20:00 - Registration of the participants
Welcome cocktail and musical event
Thursday, November 12, 2015
Auditorium of the Acropolis Museum
15, Dionysiou Areopagitou str., Athens, tel. 210 9000900
Conclusions
Yannis Tzedakis, ancien Président de l’ICMAH
Myriame Morel-Deledalle, Présidente de l’ICMAH
9:15 Registration
Visite guidée du Musée de l’Acropole
9:30 - Welcome addresses
Samedi 14 novembre 2015
Bâtiment du Comité National Hellénique
9h30-11h00: Assemblée générale de l’ICMAH et présentation de la
Conférence générale de l’ICOM, Milan 2016
Visite des Musées d’Athènes
11h30: Visite guidée du Musée National Archéologique
14h30: Visite guidée du Musée National Historique
Dr Maria Andreadaki-Vlazaki, Secretary General of the Hellenic Ministry of
Culture and Sports
Prof. Dimitrios Pandermalis, Acropolis Museum President
Teti Hadjinicolaou, Chair - ICOM Greece
Myriame Morel-Deledalle, ICMAH Chair
Opening speeches
Dr Elena Korka, Director General of Antiquities and Cultural Heritage,
Hellenic Ministry of Culture and Sports
Suzanne Choulia-Kapeloni, Head of the Directorate of Museums,
Hellenic Ministry of Culture and Sports
Session 1 (10:15 -13:15) - Archaeology, history and identity
Moderator: Vincent Négri, CNRS Researcher ISP-ENS Cachan (France)
4
-
Archaeology, national identity and Greek legislation Daphné Voudouri, Professor, Panteion University of Social and Political
Sciences (Athens, Greece)
-
Ancient ruins, national ideologies Dimitris Plantzos, Professor, University of Athens (Greece)
5
Friday, November 13, 2015
Auditorium of the Acropolis Museum
Coffee Break
-
-
-
Construction and deconstruction of myths
Vincent Guichard, Director General of the European Archaeological Center
of Bibracte, Mont Beuvray (France)
Delving absolutely? Dilemmas and ambiguities of Israeli
archaeology. The example of the David’s City in the eastern part of
Jerusalem annexed
Marius Schattner, Journalist (Israel)
Around the exhibition “Imagining the Balkans”. Identities and
Memory in the long 19th century Philippos Mazarakis, Curator at the National Historical Museum
(Greece)
Session 3 (9:30 - 12:30) - Ownership and claim of Archaeological Heritage
Moderator: France Desmarais, Director of Programmes and Partnerships
ICOM
-
The Italian claims to American museums
Tullio Scovazzi, Professor of International Law at the University of MilanoBicocca (Italy)
-
The dynamics of public ownership of the archaeological movable
heritage in French Heritage Law Project Benoît Kaplan, Deputy Director of Archaeology, Ministry of Culture (France)
Discussion
Coffee Break
Lunch Break
-
Session 2 (14:30-17:00) - Public access and dissemination of knowledge
Moderator: Alexandra Bounia, Professor of Museology, University of the
Aegean (Greece)
Acquisition policy and traceability of archaeological collections Markus
Hilgert, Director of the Vorderasiatisches Museum im Pergamonmuseum,
Berlin (Germany)
-
Greek claims to American and European museums Eleni Pipelia, Archaeologist, Hellenic Ministry of Culture and Sports
-
Ancient Arles Museum: from excavation to musealisation Claude
Sintès, Director of Ancient Arles Museum, Arles (France)
-
Deltebre I, the excavation and dissemination of research results
Gustau Vivar Lombarte, Director of the Centro d’ Arqueologia subaquatica
de Catalunya, Girona (Spain)
-
Conservation and exhibition of osteological collections and human
remains Vincent Négri, Researcher CNRS / ISP-ENS Cachan (France)
Coffee Break
Discussion
Lunch break
Session 4 (14:00 -17:00) - Ethics of archaeological research
Moderator: Vincent Guichard, Director of the European Archaeological Center
of Bibracte, Mont Beuvray (France)
-
Ethical dimensions of preventive archaeology. The French example
Patrick Pion, Scientific Director at the National Institute of Archaeological
Research - INRAP (France)
-
Restoration of classical monuments Charalambos Bouras, Architect, Professor Emeritus of the National
Technical University (Greece)
-
-
The museum in the city
Jean-Yves Marin, Director of Museums of Art and History, Geneva
(Switzerland)
Excavations of the Martyrs Square in Algiers and in situ musealisation Farid Ighilahriz, Director of the National Archaeological Research Centre,
Algiers (Algeria)
-
Ethics of archaeological research in Africa
Eric Huysecom, Director of the Laboratory of Archaeology and Settlements
in Africa (APA), University of Geneva (Switzerland)
Discussion
6
7
Αρχαιολογία και Δεοντολογία
Αθήνα, 11-14 Νοεμβρίου 2015
_______________________________
Coffee Break
-
-
Ethical issues on underwater archaeology Michel L’Hour, Director of the Department of Subaquatic and Submarine
Archaeological Research - DRASSM (France)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
The project of the Museum of Underwater Archaeology of Piraeus
(Greece) Angeliki Simossi, Director of the Ephorate of Underwater Antiquities,
Hellenic Ministry of Culture and Sports
Conclusions
Yannis Tzedakis, ICMAH former President
Myriame Morel-Deledalle, ICMAH President
Τετάρτη, 11 Νοεμβρίου 2015
Κτίρο του Ελληνικού Τμήματος του ICOM
Αγ. Ασωμάτων 15, Αθήνα
18:00 - 20:00 Εγγραφή συνέδρων
Δεξίωση και μουσική εκδήλωση
Πέμπτη, 12 Νοεμβρίου 2015
Αμφιθέατρο Μουσείου Ακρόπολης
Διονυσίου Αρεοπαγείτου 15, Αθήνα
Guided tour to the Acropolis Museum
Saturday, November 14, 2015
Hellenic National Committee building
15, Ag. Assomaton str., Thission - Athens tel. 210 3239414
9:30 - 11:00 - ICMAH General Assembly and presentation of the General
Conference of ICOM, Milan 2016
Visits to Athens Museums
11:30 - Guided tour to the National Archaeological Museum
14:30 - Guided tour to the National Historical Museum
9:15 Εγγραφή συνέδρων
9:30 -10:15 Προσφωνήσεις - Χαιρετισμοί
Δρ Μαρία Ανδρεαδάκη - Βλαζάκη, Γενική Γραμματέας Υπουργείου
Πολιτισμού και Αθλητισμού
Καθηγ. Δημήτριος Παντερμαλής, Προέδρος του Μουσείου Ακρόπολης
Τέτη Χατζηνικολάου, Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος του ICOM
Myriame Morel-Deledalle, Πρόεδρος ICMAH
Εναρκτήριες Ομιλίες
Δρ Έλενα Κόρκα, Γεν. Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής
Κληρονομιάς, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Σουζάνα Χούλια – Καπελώνη, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μουσείων,
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Ενότητα 1 (10:15-13:15) - Αρχαιολογία, ιστορία και ταυτότητα
Συντονισμός: Vincent Négri, Ερευνητής CNRS / ISP-ENS Cachan (Γαλλία)
8
-
Αρχαιολογία, εθνική ταυτότητα και ελληνική νομοθεσία
Δάφνη Βουδούρη, Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και
Πολιτικών Επιστημών
-
Η ιδεολογία των ερειπίων
Δημήτρης Πλάντζος, Καθηγητής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
Αθηνών
9
Παρασκευή, 13 Νοεμβρίου 2015
Αμφιθέατρο Μουσείο Ακρόπολης
Διάλειμμα
-
Κατασκευή και αποδόμηση των μύθων
Vincent Guichard, Γεν. Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Αρχαιολογικού
Κέντρου Bibracte, Mont Beuvray (Γαλλία)
-
Διλήμματα και αμφισημίες της αρχαιολογίας στο Ισραήλ. Το
παράδειγμα της πόλης του Δαβίδ στο προσαρτημένο ανατολικό
τμήμα της Ιερουσαλήμ
Marius Schattner, Δημοσιογράφος (Ισραήλ)
-
Σχετικά με την έκθεση “Imagining the Balkans”. Ταυτότητες και Μνήμη
στον μακρύ 19ο αιώνα
Φίλιππος Μαζαράκης, Επιμελητής, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Συζήτηση
Ενότητα 3 (9:30-12:30) - Κυριότητα και διεκδίκηση της αρχαιολογικής
κληρονομιάς
Συντονισμός: France Desmarais, Διευθύντρια προγραμμάτων και συνεργασίας
του ICOM
-
Οι ιταλικές διεκδικήσεις πολιτιστικών αγαθών από αμερικανικά
μουσεία
Tullio Scovazzi, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο MilanoBicocca (Ιταλία)
-
Η δυναμική της κυριότητας του δημοσίου επί των κινητών
αρχαιοτήτων στη γαλλική νομοθεσία για την πολιτιστική κληρονομιά
Benoît Kaplan, Αν. Διευθυντής Αρχαιολογίας, Υπουργείο Πολιτισμού
(Γαλλία)
Διάλειμμα
Ενότητα 2 (14:30-17:00) - Πρόσβαση του κοινού και διάδοση της γνώσης
Συντονισμός: Αλεξάνδρα Μπούνια, Καθηγήτρια Μουσειολογίας, Πανεπιστήμιο
Αιγαίου
-
Μουσείο Αρχαίας Arles: Από την ανασκαφή στη μουσειοποίηση
Claude Sintès, Διευθυντής του Μουσείου Αρχαίας Arles (Γαλλία)
-
Deltebre I, η ανασκαφή και διάδoση των αποτελεσμάτων της έρευνας
Gustau Vivar Lombarte, Διευθυντής του Κέντρου Ενάλιας Αρχαιολογίας της
Καταλονίας, Χερόνα (Ισπανία)
-
Συντήρηση και έκθεση σκελετικών συλλογών και ανθρώπινων
λειψάνων
Vincent Négri, Ερευνητής CNRS / ISP-ENS Cachan (France)
Διάλειμμα
-
-
Αποκατάσταση μνημείων της κλασικής αρχαιότητας Χαράλαμπος Μπούρας, Αρχιτέκτων, Επίτιμος Καθηγητής, Εθνικό Μετσόβιο
Πολυτεχνείο
Το μουσείο στην πόλη
Jean-Yves Marin, Διευθυντής των Μουσείων Τέχνης και Ιστορίας, Γενεύη
(Ελβετία)
Συζήτηση
10
Διάλειμμα
-
Πολιτική πρόσκτησης και εντοπισμός αρχαιολογικών συλλογών
Markus Hilgert, Διευθυντής Μουσείου Άπω Ανατολής - Μουσείο της
Περγάμου, Βερολίνο (Γερμανία)
-
Ελληνικές διεκδικήσεις πολιτιστικών αγαθών από αμερικανικά και
ευρωπαϊκά μουσεία
Ελένη Πιπέλια, Αρχαιολόγος, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Συζήτηση
Διάλειμμα
Ενότητα 4 (14:00-17:00) - Δεοντολογία και αρχαιολογική έρευνα
Συντονισμός: Vincent Guichard, Γεν. Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Αρχαιολογικού
Κέντρου Bibracte, Mont Beuvray (Γαλλία)
-
Δεοντολογία της προληπτικής αρχαιολογίας: Το γαλλικό παράδειγμα
Patrick Pion, Επιστημονικός Διευθυντής στο Εθνικό Ινστιτούτο
Αρχαιολογικής Έρευνας - INRAP (Γαλλία)
-
Ανασκαφές της Πλατείας Μαρτύρων στο Αλγέρι και μουσειοποίηση
κατά χώραν
Farid Ighilahriz, Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Αρχαιολογικής Έρευνας,
Αλγέρι (Αλγερία)
11
-
Η δεοντολογία της αρχαιολογικής έρευνας στην Αφρική
Eric Huysecom, Διευθυντής του Εργαστηρίου Αρχαιολογίας και Εποίκησης
της Αφρικής (ΑΡΑ), Πανεπιστήμιο Γενεύης (Ελβετία)
Διάλειμμα
-
Ζητήματα δεοντολογίας στον τομέα της ενάλιας αρχαιολογίας
Michel L’Hour, Διευθυντής του Τομέα Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών DRASSM (Γαλλία)
-
Το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων στον Πειραιά
Αγγελική Σίμωσι, Προϊσταμένη της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων,
Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού
Συμπεράσματα
Γιάννης Τζεδάκις, Πρώην Πρόεδρος ICMAH
Myriame Morel-Deledalle, Πρόεδρος ICMAH
Ξενάγηση στο Μουσείο της Ακρόπολης
Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2015
Κτίριο Ελληνικού Τμήματος του ICOM
9:30 - 11:00
Γενική Συνέλευση ICMAH και παρουσίαση της Γενικής Διάσκεψης του
ICOM, Μιλάνο 2016
11:30 - Ξενάγηση στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
14:30 - Ξενάγηση στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
Groupe de travail du Comité National Hellénique
Hellenic National Committee Working Group
Teti Hadjinicolaou,
Jenny Albani,
Voula Kalliodi,
Paul Chrambanis,
Zoe Gkinni,
Philippos Mazarakis, Elisabeth Bargue,
Présidente ICOM Grèce/Chair ICOM Greece
Vice-Présidente ICOM Grèce/Vice-Chair ICOM Greece
Secrétaire ICOM Grèce/Secretary ICOM Greece
Trésorier ICOM Grèce/Treasurer ICOM Greece
Membre du bureau ICOM Grèce/Board member ICOM Greece
Conservateur Musée National Historique
Curator National Historical Museum
Assistante ICOM Grèce/Assistant ICOM Greece
ICMAH
Ana Claudia Fonseca, Abdoulaye Camara, Marie Grasse, Secrétaire/Secretary ICMAH
Trésorier/Treasurer ICMAH
Membre du bureau/Board member ICMAH
Secretariat
Maria Dimou, Nasia Tsatsou, Lina Stamati, ICOM Greece
Ομάδα εργασίας του Ελληνικού Τμήματος του ICOM
Τέτη Χατζηνικολάου,
Τζένη Αλμπάνη,
Βούλα Καλλιώδη,
Παύλος Χραμπάνης,
Ζωή Γκιννή,
Φίλιππος Μαζαράκης,
Ελισάβετ Μπαργκ,
Πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος
Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος
Γραμματέας του Ελληνικού Τμήματος
Ταμίας του Ελληνικού Τμήματος
Μέλος Δ.Σ.του Ελληνικού Τμήματος
Επιμελητής του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου
Συνεργάτης του Ελληνικού Τμήματος ICOM
Γραμματεία
Μαρία Δήμου, Νάσια Τσάτσου, Λίνα Σταμάτη, Ελληνικό Τμήμα ICOM
12