Briefwisseling Constantijn Huygens 1608-1687. Deel 2.

512
2271. AAN CASTILLEJO
9). (K. A.) Fr.
%.H. weet niet, waarom de compagnie van graaf Maurits 4, den voorrang
zou hebben hoven die van andere, oudere kolonels, en beveelt mij u te
melden, dat alles geregeld wordt naar de ancienniteit der kolonels, die er
kapitein over ziju. 4 Novemb. 1639.
2273. AAN P. P. RCBENS. (Ii. A.)
Alla sua non men cortese che giudieiosa lettera 5 , scrittami poco fu nel
soggetto della mia fabrica m'obligo di far riposta in breve, con quella sodisfattione che ui'ha filtto gratia singolare V. S. di ricercare sopra alciini dubbi
d'architettura, de quali pure ni'ilccorgo la piu gran parte esser nata da falli
3) Luitenant der compagnie van graaf Maurits, staat achter den naam.
4 ) Zeker Jotian l a u r i t s van Nassau; zie 1, biz. 452.
1) Die brief is verloren gegaan; hij was een antwoord op No. 2149.
513
e negligenze dell’ intagliatme, il resto poi potendosi risolvere cou argomenti
chinrissimi da me gik dal principio k tal fine premeàitati. La presente scrivo
in fretta à nome di 8. A. che mi commanda inviar prontamente à V. S. la
qui giunta misura d’un quadro di chiminea, il quale V. S. e pregata voler
empire di qualche historia o sin favola e capriccio particolare, della sua famosissima mano. Non prescrivendole S.A. altra legge, senò che le figure siani,
poche in numero, huomini e donne, gl’uiii et gl’altri con faccie e membra si
pu6 belle et gentilí, con habiti vaghi e pellegrini, et in somma con ogni
circoustanza degnn del sno grande spirto et esperienza in simili occurrenze *).
A questi articoli haverei di giungere quella altra instanza ordioaria de’ Prencipi
desiderosi tutti d’esser serviti con prestezza, ma V. S. la cognosceiido da molti
anili, 11011 gliene daro niin, s u z i del tutto ini riiiietterò alla sua discretione
et auclic allo strrto della sua sauitn, clie da Dio le prego longa e felice restaiido
d’iiitiero affetto
. 14 Nov. 1639.
.. . .
2273. O. DE IIAFI-EL182). (L. B.)
Ik kan niet uitgaan en schrijf u dus. De onderdanen Vau Z. H.moeten
zich wel tot hem richten, nu zU zoozeer bedreigd worden. ,, Car la chose est
si raisonnable que je ne doute point que, si M. le cardinal Biky 3, se sent tant
soit pen obligé par l’entremise de S. A., il ne s’y porte pour nous de tout sou
pouvoir. I1 y a luy niesme graiid interest, son diocese estant tout voisin de
la principauté, et sera bien aise de faire comprendre au Pape, si on luy fait
sentir que S. A. desire:
lo. Que selon le droit et l’office des bons princes S. A. nepeutqu’estre
touchée des plaintes et des griefz de ses sujetz, et ce d’autant plus que le Pape
favorise manifestement les siens au prejudice de ceux de S. A.
2 O . Que cependant le Pape a tant moins de sujet de refuser justiceaux
sujetz du Prince, que les siens sont merveilleusement favorisés dans la principauté, jusques a y posseder les meilleurs offices et benefices, une partie du
parlement, l’eveque vieux et nouveau, et presque tout le clergé estant sujetz
du Pape, ce qui semble bien meriter qu’au moins on face justice dans ses
terres a ceux de S. A.
30. I1 luy representera aussi, s’il est un peu animé, qu’apres tout il ne
tient qu’a S. A. de faire faire raison a ses sujetz par une seule parole; c’est
en commandaut a son parlement de suspendre la justice aux siijetz dii Pape,
jusques a ce qu’on la face a ceux de S. A.”
Dat zou in den brief kunnen staan , dien Z. H. mij beloofd heeft. Ce matin
du 17” Novemb. 1639
”).
1) Zie No. 2149.
2) Zie I , blz. 380.
3) Kardinaal Bicchi woonde te Carpentras in het Zuiden
4) Z. pl. Blijkbaar is de brief in den Haag geschreven.
II.
PM
Frankrijk.
33
514
2274. AAN A. RIVET '). (H. A.)
*
Si vous n'y donnez ordre, j e vay passer pour homme lettré aux foires de
Francfort. J'escris contre M. Saumaise , ri$' o h Csir&pxwv, kAAk TlpU&¿EUOÇ '),
et en ceste consideration vous supplie de mettre icy le holà à l'escarmouche,
et quand M. Saumaise aura prins la peine d'y veoir les causes du peu de satisfaction que j'ay eu de quelques passages de sa preface 3), que cest original, dont
j e ne garde point de double, me soit restitué par voz mains. J e prevoy qii'il
aura de la peine à s'abstenir de la replique, *is ?rpÒXEipou &ri r$u y h k a u
m ~ ~ h ó yrpixaru,
y
mais pour moy, dirc.i, et ne m'y amuseray plus. Nepue tankm
zmcat, comme vous spvez, qui m'obligerez de me croire à jamais., , 21" de
Nov. 1630.
..
2275. J. BROSTERHUTSEN
").
(L. B.).
Sedert liet vertreck van mijnheer de gouverneur s, van hier lieb ick tijdt gheliadt, om
de M u n in de Mom 6 ) voort over te setteii, welck ick U. Ed. hiernelïens sende. Is 't niet
ghelijck als 't behoorde, houdt lier inij t'en besten; ick heb ghrdaen wat icii cost. Ick twijiiel
niet, o f ick sal al een deel woorden iiiet wel vertaeldt hebben, want irk lieb glieeii dictionarie
gheliadt, en de manier van spreeckeii sal booven Engelsch Uuijtsch niet weesen, omdat het
Eiighelscli, liet Ihijtsch so0 glielijck sijnde, lichtelick sijn oversetter - als hij wat lang achtereen
daerop suil- tot de Eiighelsclie maiiier rati spreccken vervoerdt, evenals ijemandt, die veel en
lnngh een \Vael Iioordt Doijtsch spreeciien, allenckskens, eer hij 't ghewner werdt, oock aen
't crointonghen raect. En, om de waerheijdt ie seggheii, ick hoor hier te lande bijiiae niet
dan oiiduijtsch, soodat het dapprr sijn perijciiel loopt, dat irk met der tijdt wel al inijii inoije
inoers-tael mocht verleeren, en in 't ende gheen tael spreecken. Ick wensclite wel om een vaeii,
dat den haes 'swinters in den h e g l i Iiuijs hiel, coo mocht ick aiternet eens bij menscheii
cooinen, en glielegheiitheijdt hebben om ijrt fracijs te oenenen. Ick seiide oock liierneifens
riiighe ineniorien aengaende de arrliitecture ende de verlichterilje, die irk oover eeii langlie wijl
.
van UEd. glieleendt lieb, UEd. lioorlilick bedniickende voor t ghebruijck van deselve
Heusdeii, dei: 8 W Nov. iG:i!).
. . ..
2276. M. ZKJERIUS BOXHORN ').
De algemeene vreugde heeft ook mi welsprekend gemaakt, zooals gU
uit het hierbij gaande werkje 8) ziet. Mijne Geschiedenis van het beleg van
Breda ') wordt thans gedrukt. Raptissime, 23 Nov. 1639, Lngd. Bat.
-
1) De minuut is in li. A. met een uitvoerig stuk - 11 biz. folio
waarin Saumaiseop
verscliillende punten weerlegd wordt. Ilet stuk is gedateerd: 43 Nov. 1û39.
2) Deinosthenes, x m h Necdpc, 1.
3) Zie NO. 909G. - Die brief aan Grotius zal in dezen tijd moeten worden gesteld.
4) Grootendeels uitgegeven door Dr. J. van Vloten in A'erlerZan&clie Volksuln~anukv a n
1858, blz. 89.
5 ) NI. Jacob van Wassenaer-Obdam.
6) Zie No. 2264.
7) Ilet Hs. schijnt verloren, maar de brief is uitgegeven iii V. C1. Murci Zfferii Bom
liornii Episloìae 01 Poentalrc, biz. 115.
8 1 NI. de Punegyt*icus i n classem Hiq~ano~*rnn
pofligatccm, Leiden 1639.
9 ) Zie LIZ. 338.
,
515
2277. V. CONRART
I).
(L. B.)
I k dank u voor uw geschenk. Gaarne zou ik de Geünieerde Provincien
eens bezoeken en dan tevens nm huis zien, dat ik zeer bewonder uit de
teekeningen. Het spijt mu, dat gij er eene beschrijving van wilt geveu in het
Latbn, want die taal ken ik niet. Maar zij zal wel in bet Fransch vertaald
worden. Aan den lieer de Balzac zal ik uw pakket zenden eii het andere aan
pater Mersenne overhandigen. A Paris, le 25 Novembre 1639.
I ) Zie NO. 2151.