Handleiding en sleutel oefeningen Basiscursus - AN
Transcription
Handleiding en sleutel oefeningen Basiscursus - AN
Docentenhandleiding bij Basiscursus Marokkaans-Arabisch †®iq s-salama! Ankie van Pel u i t g e v e r ij c o u t i n h o bussum 2005 c © 2005 Uitgeverij Coutinho b.v. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgeverij Coutinho Postbus 333 1400 AH Bussum [email protected] www.coutinho.nl Noot van de uitgever Wij hebben alle moeite gedaan om rechthebbenden van copyright te achterhalen. Personen of instanties die aanspraak maken op bepaalde rechten, wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de uitgever. ISBN NUR 90 6283 464 7 110 Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 2 van 24 Tips voor docenten Marokkaans bij Basiscursus Marokkaans-Arabisch †®iq s-salama Dit boek is in de eerste plaats geschreven om een zo groot mogelijke doelgroep kennis te laten maken met en te enthousiasmeren voor het Marokkaans-Arabisch. Het boek is opgebouwd uit zes hoofdstukken. Uitgaande van een groep van niet meer dan vijftien cursisten kunnen deze zes hoofdstukken behandeld worden in 24 lessen van ongeveer anderhalf uur. In dit tijdsbestek is ruimte gelaten voor het uitleggen van grammatica, het behandelen, toelichten en beantwoorden van vragen bij de oefeningen, het overhoren en het herhalen van conversatie. Cursisten die individueel les hebben, zullen sneller door de lesstof heen gaan. HOOFDSTUK 1 Het eerste hoofdstuk geeft een algemeen inzicht in het Arabisch en het Arabische taalgebied. Hierna wordt overgegaan op het Marokkaans-Arabisch en worden enkele essentiële basisprincipes van de grammatica behandeld. Voorafgaand aan ieder nieuw hoofdstuk wordt telkens kort een aantal woorden, zinnen of dialogen uit de voorgaande les herhaald en is ruimte gereserveerd voor conversatie. LES-SUGGESTIE: De docent laat het verschil en de overeenkomsten tussen Standaardarabisch en de Arabische dialecten zien. Daarnaast wordt de transcriptieproblematiek toegelicht aan de hand van voorbeelden. De naam Mohammed kun je bijvoorbeeld schrijven als: Mhamed, Muhammad, Mohmed en Mahammed. Er kan natuurlijk ook voor een andere naam of een ander woord worden gekozen. Hierna neemt de docent het hele klankenstelsel van het Marokkaans-Arabisch door en behandelt de verdere grammatica. Alle uitspraakoefeningen en voorbeeldzinnen worden eerst door de docent uitgesproken en herhaald. De docent laat vervolgens de cursisten de woorden uitspreken. Thuis kan alles nageluisterd worden op de cd. Aan de cursisten wordt gevraagd de nieuwe woorden te leren die de volgende les worden overhoord. Het geschatte aantal lessen is drie. De cursisten hebben een algemeen inzicht gekregen in het Arabisch. De cursisten hebben kennisgenomen van het Marokkaanse klankenstelsel en kunnen losse woordjes uitspreken. HOOFDSTUK 2 De docent behandelt eerst de woorden van dialoog 1, vervolgens wordt dialoog 1 diverse keren voorgelezen en beluisterd. Naar aanleiding hiervan worden de persoonlijke voornaamwoorden behandeld en wordt de overige grammatica toegelicht. Daarna krijgen de cursisten één voor één een beurt bij het lezen van de dialoog. De begroetingen en beleefdheden worden toegelicht en uit- en nagesproken. Hierna kan een rollenspel worden gespeeld waarbij zij elkaar vragen hoe het met iemand gaat. Het geschatte aantal lessen is twee. De oefeningen kunnen over twee lessen verdeeld worden. Oefening 1 en 2 in de eerste les en 3 en 4 in les 2. De cursisten kunnen zelfstandig iemand begroeten en vragen hoe het gaat met iemand. HOOFDSTUK 3 Dit hoofdstuk kan het best over 3,5 lessen worden verdeeld. De docent begint met het uitleggen van de in dialoog 2 voorkomende grammatica, waarna dialoog 2 als boven behandeld kan worden. Korte zinnen zonder werkwoord kunnen worden samengesteld met behulp van de bijvoeglijke naamwoorden. Bijvoorbeeld: Is dat meisje blij? Naar aanleiding van de landen en het kaartje op p. 52 kan de docent een aantal hoofdsteden op het bord schrijven en een eventuele Arabische naam noemen. Bijvoorbeeld: de stad Amsterdam ligt in Nederland, de stad Casablanca ligt in Marokko. Hij kan ook eenieder vragen waar hij of zij vandaan komt. De achtervoegsels bij 3.4 kunnen geoefend worden door middel van vragen. Is dit boek van jou? Et cetera. De studenten kennen het begrip zinnen zonder werkwoord, kunnen deze ontkennend maken en hebben geleerd hoe achtervoegsels worden gebruikt. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 3 van 24 HOOFDSTUK 4 In hoofdstuk vier komen de werkwoorden en de vervoegingen aan bod. Dit zal meer tijd vergen. Eerst worden het werkwoordsysteem en de vervoegingen uitgelegd; hierbij zal niet te diep worden ingegaan op de diverse stammen. Tevens wordt de ontkenning behandeld. De diverse tijden zullen worden toegelicht. Alvorens met dialoog 3 te beginnen, worden de woordjes doorgenomen en kan hierna worden gelezen. Naar aanleiding van de tekst worden de actieve en passieve deelwoorden behandeld en geoefend. Dialoog 4 kan op dezelfde wijze behandeld worden. De woordenlijst onder 4.17 is facultatief. Ter ondersteuning kan de docent een aantal mannelijke woorden op het bord schrijven en naar de vrouwelijke variant vragen. De docent kan de cursisten als huiswerk vragen de dialogen goed voor te bereiden, zodat hiermee in de volgende lessen een rollenspel kan worden gespeeld. De cursist kent het werkwoordsysteem en kan zelfstandig een werkwoord vervoegen en ontkennen. De woordenschat van de cursist is verder uitgebreid. Aantal lessen: 4 à 5. HOOFDSTUK 5 In hoofdstuk vijf wordt de spreekvaardigheid verhoogd. Drie dialogen bieden nieuwe woorden aan en als extra woordenschat zijn er lijsten van groente en fruit, vleessoorten en kruideniersartikelen opgenomen (facultatief). Nieuwe werkwoorden zoals kopen, geven en vergeten worden geoefend rond de dialogen. Daarnaast komen kleuren en tijdsbestekken aan bod. Alle getallen, alsmede het (af)rekenen, worden schematisch behandeld met bijbehorende oefeningen. Door een aantal woorden op het bord te schrijven worden de cursisten geprikkeld zelfstandig zinnen te maken. De cursist is aan het einde van dit hoofdstuk in staat zelfstandig boodschappen te doen, af te rekenen en te bestellen. Geschat aantal lessen: 5. HOOFDSTUK 6 In hoofdstuk zes worden twee dialogen aangeboden die de cursist stimuleren om de weg te vragen, de tijd te vragen en handelingen in het verleden te plaatsen. De tijdsaspecten bieden ruime keuze tot oefenen. De extra woordenschat die wordt aangeboden bij 6.9 en 6.13 is facultatief. Geschat aantal lessen: 5. Alle oefeningen zijn primair gericht op het zelfstandig toepassen van de grammatica. Cursisten dienen zelf het initiatief te nemen om woorden op te zoeken en terug te bladeren (indien vereist). Er wordt veel aandacht geschonken aan het converseren met elkaar. De docent stimuleert en corrigeert de spreker. Op de cd is bij het uitspreken van woorden, voorbeeldzinnen en dialogen bewust enige ruimte ingebouwd, zodat de cursist de gelegenheid heeft de woorden en zinnen rustig na te spreken. Succes! Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 4 van 24 Basiscursus Marokkaans Arabisch †®iq s-salama. ANTWOORDEN BIJ DE OEFENINGEN De volgende woorden ontbreken in de woordenlijst van het cursusboek Bed-fraç (mv. = fraçat) of namusiya (mv. = nwames). Café/koffiehuis-l-qehwa (mv. = qhawi) HOOFDSTUK 2 1 Schrijf de zinnen in het Marokkaans 1 ßba˙ l-xi® a sidi. 2 ki(f) dayer? 3 kull çi la bas, ba®ek ¬¬ahu fi-k. 4 kull çi bi-xi®, l-˙emdu li-llah! 5 ntuma bi-xi®? 6 ˙na bi-xi® 7 ki(f) dayra l-πa‚ila? 8 be-s-slama. 9 sellem l-i πel d-drari. 10 fe-l-mekteb. 11 f-le-mdina. 12 fe-z-zenqa. 13 fe-∂-∂a®. 14 ki(f) dayrin fa†ima u driss? 15 huma bi-xi®. 16 fe-s-suq. 17 fe-l-ma. 18 l-πa‚ila bi-xi®! 19 fe-†-†umubil. 20 msa l-xi® ki dayer driss? 21 ki(f) dayra ß-ße˙˙a? 22 kull çi mezyan? 23 ya¬¬ah be-s-slama! 24 be-s-slama, sellem l-i πel xadiΩa! 25 fe-l-me∂®aßa. 26 ki(f) dayra l-walida? 2 suq sarut bit bab weld ®aΩel derri ma qehwa ˙lib ktab beg®a ∂ubb πeyn ®aß s-suq s-sarut l-bit l-bab l-weld ®-®aΩel d-derri l-ma l-qehwa le-˙lib le-ktab l-beg®a ∂-∂ubb l-πeyn ®-®aß zenqa ∂a® kursi ¡e®biya bent m®a xubz atay kas din mekteb ˙ewli malik yedd çka®a z-zenqa ∂-∂a® l-kursi ¡-¡e®biya l-bent le-m®a l-xubz atay l-kas d-din l-mekteb l-˙ewli l-malik l-yedd ç-çka®a Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 5 van 24 3 De juiste volgorde is: 1 ßba˙ l-xi® a s-si driss. 2 ßba˙ l-xi® lalla fa†ima aç xba®-ek? 3 la bas l-˙emdu li-llah, wa nta ki dayer? 4 bi-xi® l-˙emdu li-llah! ki dayra l-πa‚ila? 5 kull çi bi-xi® ba®ek ¬¬ahu fi-k, iwa be-s-slama. 6 be-s-slama, sellem πel d-drari. 7 le-˙lib fe-l-kas u s-sarut fe-l-bab. 8 fa†ima u d-drari fe-∂-∂a®. 9 ¡-¡e®biya fe-l-bit. 10 jan u driss fe-∂-∂a®. HOOFDSTUK 3 1 Vertaalzinnen 1 çkun nti? ana fa†ima. 2 waç huwa men f®anßa? la, huwa men a¬manya. 3 mnayn nta? ana men l-Ωaza‚ir. 4 waç nta men l-me©®ib? la, ana ma-çi men l-me©®ib, ana men maß®. 5 ana men hu¬an∂a. huma men inglaterra. 6 ˙na men l-me©®ib. ntuma men ß-ßin. 7 çkun huma? haduk amrikiyin. 8 kif dayer, huwa la-bas? huwa la-bas!, huwa bi-xi®! 9 hada muderris. hadik muderrisa. 10 had ∂-∂a® u dak l-bit. had ∂-∂a® kbira. 11 mnayn ®-®aΩel? huwa men l-me©®ib. 12 huma hu¬an∂iyin. ˙na ma-çi yunaniyin. 13 hada/hadi dyal-na. hadak dyal-hum. 14 çnu smiyt-ha? smiyt-ha raçida. 15 çnu smiyt-u? smiyt-u driss. 16 bent-i u weld-ek. weld-ha u xt-u/l-uxt dyal-u. 17 waç l-magana dyal-ek? iyeh hadi dyal-i. 18 †-†umubil ma-çi dyal ®-®aΩel. le-ktab dyal l-muderris. 19 huwa †aleb dyal l-ingliziya. hiya †aleba dyal l-yunaniya. 20 †umubil a¬maniya u bit me©®ibi. magana swisriya u ktab πe®bi. 2 Invuloefening 1 hada suq u hadi zenqa. (f) 2 hadi zenqa u hadi †umubil. (h) of hadik bent u hadi m®a. (b) 3 hadi ∂a® u hada kursi. (i) 4 hada ˙lib u hadi qehwa. (c) 5 hadik bent u hadi m®a. (b) of hadi zenqa u hadi †umubil. (h) 6 hadik m®a u hada ®aΩel. (g) 7 hada weld u hadi bent. (d) 8 haduk walidin u hada xu. (e) 9 hadak ktab u haduk drari. (j) 10 hadi gem®a u hadak ma. (a) Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 6 van 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 3 dak l-weld u had ®-®aΩel. (d) dik z-zenqa u had s-suq. (c) dik ∂-∂a® u duk d-drari. (b) had l-ma u had l-kas. (f) duk l-walidin u duk le-ktub. (a) had le-ktub u duk d-drari. (h) dak ®-®aΩel u dik le-m®a. (j) duk s-saπudiyin u dik t-tunsiya. (i) had s-sarut u had l-bit. (g) had l-amriki u dak l-meß®i. (e) Vertaalzinnen 1 een klein boek 2 een groot huis 3 een grote stad 4 een gesloten kamer 5 een goede naam 6 goede ouders het boek is klein het huis is groot de stad is groot de kamer is gesloten de naam is goed de ouders zijn goed het kleine boek het grote huis de grote stad de gesloten kamer de goede naam de goede ouders Met de ontkenning: 1 le-ktab ma-çi ß©i®. 2 ∂-∂a® ma-çi kbira. 3 le-mdina ma-çi kbira. 4 l-bit ma-çi mesdud. 5 l-ism ma-çi mezyan. 6 l-walidin ma-çi mezyanin. 4 5 Combinatiezinnen l-xubz ldid. le-m®a fe®˙ana. l-bent †wi¬a. l-kas ß©i®. l-bit mesdud. le-mdina kbira. le-ktab zwin. ∂-∂a® mesduda. ¡-¡e®biya nqiya. l-bab me˙lul. l-weld mezyan. l-kelb mwessex. Een bijvoeglijk naamwoord 1 ¡e®biya ß©i®a 2 ∂a® nqiya 3 mekteb mesdud 4 ktab zwin 5 m®a hu¬an∂iya 6 bab mesdud 7 bent me©®ibiya 8 xubz mezyan 9 mdina kbira 10 magana kbira 11 bit mesdud 12 bit mwessex 13 bab me˙lul 14 zenqa †wi¬a 15 kursi kbir 16 ®aΩel kbir/†wil Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 7 van 24 HOOFDSTUK 4 1 Vertaalzinnen 1 ka nΩi. 2 ma-ka yΩi-ç. 3 Ωaw. 4 ka temçiw. 5 ka nemçiw le-∂-∂a®. 6 ka yemçiw le-l-me∂®aßa! 7 s-sarut ma-kayen-ç. 8 (ntuma) ka temçiw le-s-suq. 9 ka nseknu f-amsterdam. 10 huma men f®anßa. 11 ka nçuf-u. 12 ka yçuf-ni. 13 b©ina kull çi 14 b©at l-xubz. 15 çnu b©iti? 16 b©it atay. 17 huwa fe-∂-∂a®/(huwa) kayen fe-∂-∂a®. 18 (huma) kaynin. 19 (˙na) ka ndexlu. 20 (hiya) dexlet/dexlat le-l-bit. 21 l-weld ka yedxul le-l-me∂®aßa. 22 l-bent ka teç®eb le-˙lib. 23 (hiya) ka teskun f-utrecht. 24 (ntuma) ka tseknu fe-®-®ba†. 25 (huwa) kla l-xubz. 26 (huma) ka yçe®bu le-˙lib. 27 (˙na) ka naklu bezzaf. 28 (ntuma) ka taklu çwiya. 2 Vul een voorzetsel in. 1 πend-u ktab. 2 ®-®aΩel πend-u weld. 3 πend-kum ∂a® zwina 4 πend-ek bit ß©i®. 5 waç πend-u ∂a® zwina? 6 d-derri mπa-ha. 7 ∂-∂a® dyal-i. 8 l-magana ˙da-ya. 9 πend-i †umubil xayba. 10 πend-hum bent. 11 πend-ha †umubil kbira. 12 waç πend-ek kas? 3 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 l-bent πend-ha ktab. ˙da-ya u ˙da-kum. l-kas dyal-u. †-†umubil dyal walid-i. πend-ek kas. πend-na kelb. waç πend-ha çka®a? waç πend-ha (l-)xubz? ç-çka®a dyal-na. ˙da-hum u ˙da-na. le-ktab dyal-ha. çuf quddam-ek! Ontkenning 1 ma-ka nçuf-walu. 2 ma-ka nçufu-ç l-bent. 3 ma-b©a walu. 4 ma-b©ina-ç le-˙lib. 5 ma-πend-i-ç †umubil. 6 dik ∂-∂a® ma-çi zwina. 7 bent-i ma-πend-ha-ç l-weqt. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 8 van 24 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 ma-πend-kum-ç †umubil? ma-πend-hum-ç ¡®abi. ma-πend-ha-ç drari. ma-ka yçuf-na-ç. ma-πend-kum-ç le-flus? ma-πend-kum walid. ma-klitu-ç l-l˙em. ma-kayen muçkil. ma-πend-ek-ç l-weqt? hiya ma-çi fe®˙ana. hadak/hadik ma-çi mezyan/mezyana. ma-ka tçufu-ç l-weld. ma-çefti-ç ∂-∂a®. ma-πend-hum-ç l-weqt. ma-πend-na-ç ktub. ma-ka yemçiw-ç le-l-me∂®aßa. ma-ka tçuf-ç dak s-sarut? la, ma-πend-na-ç †umubil. le-˙lib ma-kayen-ß. ma-πend-u ¡he®. ma-ka nçuf-hum-ç. ma-ka neç®eb-ç l-qehwa. ma-ka yaklu-ç bezzaf. ntuma ma-çi m®a∂. ma-πend-i weqt. la, ma-πend-i-ç l-weqt. huma ma-çi bi-xi®. l-weld ma-çi kbir. l-bent ma-çi ß©i®a. huma ma-çi fe®˙anin. d-derrri ma-çi fe-z-zenqa. dak s-sarut ma-çi mezyan. ma-çeft walu. xu-ha, smiyt-u ma-çi samir. uxt-na ma-çi meß®iya. xal-i ma-çi a¬mani. huwa ma-çi yunani. huma ma-çi m©a®ba. ma-ka yçe®bu-ç l-ma. ma-b©ina walu. ∂-∂a®, ma-πend-ha-ç bab. bent-i ma-çi †aleba. hadak ma-çi muderris. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 9 van 24 4 5 Vervoegingen 1 hiya ka teç®eb le-˙lib. 2 ntuma ka tçe®bu l-qehwa. 3 mm-ek ka tegles fe-l-bit. 4 ana ma-ka nçuf-ç s-sak dyal-i. 5 waç le-bnat dyal-ek ka ygelsu fe-l-bit? 6 huwa ka yçuf ∂-∂a®. 7 çnu ktebti, a Ωamila? 8 ˙na ka naklu l-makla. 9 l-ba®e˙ f-le-πçiya klina f-me†πem. 10 huwa ka yekteb f-le-ktab. 11 bba (bu-ya) ka ygles πel l-kursi fe-l-bit. 12 ntuma ka tçufu l-ka® le-kbir. 13 ana ka nekteb smiyt-i f-le-ktab. 14 huwa ma-ka yakul-ç l-xubz. 15 karim ka yedxul fe-†-†umubil dyal-u. 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 a xadiΩa, çefti l-kelb? ˙na ka nketbu fe-l-kunnaç. ntuma ka tgelsu fe-z-zenqa. huma, ma ka yçe®bu-ç le-˙lib? ˙na ka ngelsu fe-l-qehwa. waç huwa ka yekteb f-le-ktab? le-˙ma® ma-ka yeç®eb-ç l-ma. l-kelb ka yakul l-˙ut. bent-i le-kbira ma-ka teç®eb-ç atay. ana ka nçuf xt-i fe-z-zenqa. (i)tfe∂∂li gelsi πel l-kursi a zuleyxa! (i)tfe∂∂lu kulu çi ˙aΩa (iets). hiya ka teç®eb bezzaf dyal l-muna∂a. ˙na ka nçufu s-se®Ωem l-me˙lul. a, le-wlad kulu ˙ut-kum/l-˙ut dyal-kum! Bijvoeglijk naamwoord 1 huwa kbir. 2 karim u driss ¬†af. 3 l-bab mesdud. 4 huma bπad. 5 waç ∂-∂a® xawya? 6 ntuma fe®˙anin. 7 huma ß˙a˙. 8 le-˙lib ˙lu. 9 ç-çems sxuna. 10 xt-i qwiya. 11 l-ma bared. 12 ∂-∂yu® q®ab. 13 le-ktub Ωdad. 14 l-me∂®aßa mesduda. 15 l-weqt ∂eyyeq. 16 l-makla mu®®a. 17 ˙na fe®˙anin. 18 †-†umubil mesduda. 19 ˙na q®ab. 20 ana ˙zina. 21 l-xubz xayeb/ma-çi ldid. 22 xal-i m®i∂. 23 huma ma-çi xaybin. 24 ˙na ˙zan. 25 xu-ya ∂πif. 26 l-yum sxun. 27 n-nas ©®ab. 28 le-wlad fe®˙anin. 29 l-maryu tqil. 30 l-makla ldida. 31 huma ©la∂. 32 huwa πeyyan. 33 huma πeyyanin. 34 z-zenqa ∂eyyqa. 35 r-rΩal kba®. 36 le-bnat m®a∂. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 10 van 24 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 mm-i ¬†ifa. l-qehwa ®xißa. l-xubz ©ali. ç-çka®a πam®a. xalt-i ß©i®a. l-˙anut bπid. l-biban me˙lulin. d-drari ß©a®. ∂-∂a® xawya. le-mdina bπida. 6 De antwoorden zijn: 1 çkun huwa? hadak xu-ya. 2 waç l-muderris mezyan? la, huwa qbi˙. 3 çkun duk n-nas? haduk muπellimin. 4 waç d-drari fe®˙anin? iyeh huma fe®˙anin. 5 waç l-maryu xfif? la, huwa tqil. 6 waç l-makla ldida? la, hiya ma-çi ldida. 7 waç huma ¬†af? iyeh, huma ¬†af. 8 çkun hiya? hadik bent xal(t)-i/πemm(t)-i/xu-ya/xt-i. 9 waç le-ktab ®xiß? la, le-ktab ©ali. 10 waç z-zenqa ∂eyyqa? iyeh, z-zenqa ∂eyyqa. 11 waç r-rΩal kba®? la, huma ß©a®. 12 waç le-bnat fe-l-bit? la, huma fe-z-zenqa. 13 fayn mama-k? mm-i fe-s-suq. 14 çkun huma? huma m©a®ba. 15 waç hiya meß®iya? la, hiya a¬maniya. 16 waç ç-çka®a ß©i®a? la, hiya kbira. 17 waç xal-ha ¬†if? iyeh, huwa ¬†if. 18 çkun mπa-ha? xt-i mπa-ha. 19 waç l-biban meftu˙in? iyeh, huma meftu˙in. 20 waç le-πyalat ˙zan? ha, huma fe®˙anin. 21 waç had ∂-∂a® xawya? la, hiya πam®a. 22 fayn ®-®ba†? ®-®ba† fe-l-me©®ib. 7 Actief deelwoord 1 mm-i sakna f-haarlem. 2 d-drari naπsin. 3 bba/bu-ya saken f-†anΩa. 4 huma saknin fi-f®anßa. 5 xt-i sakna f-†etwan. 6 ntuma saknin f-∂a® Ωdida. 7 huwa daxel le-l-bit. 8 hiya galsa fe-l-bit. 9 ntuma saknin f-zenqat xayba. 10 hiya πa®fa le-mdina. 11 huma xayfin men l-kelb. 12 ana πa®ef/πa®fa çkun huwa. 13 huwa naπes f-le-fraç dyal-u. 14 hiya sakna fe-mdina zwina. 15 huma maçiyin fe-z-zenqa. 16 le-bnat gelsin fe-∂-∂a®. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 11 van 24 8 Passief deelwoord 1 ya bnat, fhemtu kull çi? mezyan! daba kull çi mefhum! 2 l-bab me˙lul dexli ya ˙abibt-i! 3 sem˙i-li a lalla, ∂-∂a® mekriya daba. 4 Ωa wa˙ed ®-®aΩel u daba had †-†umubil mebyuπa! 5 l-l˙em l-meçri ldid bezzaf! 6 had le-ktub meπrufin bezzaf! 7 waç ktebti le-b®a l-bare˙? iyeh hiya mektuba! 8 l-bab mesdud u-ma-πend-i-ç s-sarut. 9 Vervoegingen werkwoord neπ®ef nπe®fu teπ®ef tπe®fu tπe®fi yπe®fu yeπ®ef π®ef teπ®ef πe®fet/at nekteb tekteb tketbi yekteb tekteb 10 A of 1 2 3 4 5 nketbu tketbu yketbu B? aΩi mπa-ya le-s-suq. waç ka yekteb mezyan? waç hiya meß®iya? ana ma-ka nçuf-ç s-sak dyal-i nqeddem l-ek xt-i fa†ima. π®eft π®efti π®efti π®efna π®eftu/π®eftiw πe®fu ktebt ktebti ktebti kteb ketbet/ketbat b b b a b ktebna ktebtu/ktebtiw ketbu ma-πend-i-ç l-weqt. la, huwa ma-ka yekteb-ç mezyan! iyeh, warda men maß®. hiya fe-l-bit le-kbir. hiya ma-sakna-ç f-hu¬an∂a. HOOFDSTUK 5 5.10.3 Oefening bij tellen van twee tot en met tien. Pagina 113. 1 πend-i ®ebπa dyal le-ktub. 2 πend-u tesπud dyal d-drari. 3 πend-hum tlata dyal ∂-∂yu®. 4 πend-ha tmenya dyal d-drahem. 5 πend-u ΩuΩ dyal le-qluma/de-s-stiluwat. 6 πend-na setta de l-kisan. 7 πend-ek sebπa dyal le-beg®at. 8 πend-kum πeç®a de-ç-çkaye®. 9 πend-i ΩuΩ d-le-bnat. 10 πend-hum xemsa de-†-†umubilat. Pagina 114 tlata de-l-kisan ®ebπa dyal l-kuttab setta dyal z-znaqi tesπud dyal le-ktub ΩuΩ dyal d-drari ®ebπa dyal le-m∂a®eß sebπa d-le-bnat setta de-l-muderrisin ΩuΩ dyal le-mdun ®aΩel wa˙ed xemsa dyal s-swaret sebπa dyal le-byut tlata dyal l-ki®an †ebla we˙da tmenya dyal t-teffa˙at †aliba we˙da xemsa dyal ∂-∂yu® ®ebπa dyal z-znaqi Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 12 van 24 setta dyal l-biban πeç®a dyal le-klab tmenya de-†-†umubilat tesπud dyal le-mwagen xemsa de-ç-çkaye® tmenya dyal ¡-¡®abi telt iyyam πeç®a dyal le-πyalat 5.12 Oefening bij de tientallen. Pagina 116. wa˙ed u πeçrin ®aΩel tlata u sebπin kilu tseπ†açe® bent tlata u tlatin weld tesπud u settin derri setta u tlatin yum ®ebπa u xemsin kursi setta u ®ebπin †umubil settin sarut tmen†açe® katib tesπud u tesπin ka® sebπa u sebπin se®Ωem wa˙ed u tlatin bab ®ebπa u tesπin fraç setta u tmanin çka®a tnayn u ®ebπin ¡e®biya wa˙ed u xemsin †ebla setta u settin bi∂a tmenya u settin xubza tlata u πeçrin beg®a tnayn u πeçrin m®a xem߆açe® suq tesπud u πeçrin ∂a® tle††açe® me®®a sebπa u πeçrin ktab tmenya u ®ebπin bit sebπa u settin kelb setta u tesπin magana tnayn u tmanin berrad ®ebπa u xemsin çhe® 5.12 Oefening op pagina 117. Hoe oud ben je? 1 ç˙al πend-ha fe-l-πem®? 2 l-bent, ç˙al πend-ha fe-l-πem®? 3 ç˙al f-πem®-ek? 4 l-weld, ç˙al men πam πend-u? 5 m®at-ek, ç˙al πend-ha fe-l-πem®? 6 ®aΩl-ek, ç˙al men πam πend-u? 7 d-drari, ç˙al f-πem®-hum? πend-ha ®ebπa u πeçrin sana. l-bent πend-ha sett snin. πend-i tesπud u xemsin sana. l-weld, πend-u ®ebπ snin. m®at-i, πend-ha tlata u settin sana. ®aΩl-i, πend-u tmenya u ®ebπin sana. huma f-πem®-hum temn snin u tesπ snin. xemsa u tmanin zenqa wa˙ed u tmanin derhem sebπa u tesπin sana ˙∂açe® kas tmenya u sebπin †aleb xemsa u πeçrin me∂®aßa sbeπ†açe® zenqa tseπ†açe® mdina ®ebπa u ®ebπin ˙anut wa˙ed u sebπin yum Hoeveel zijn er? Oefening: 1 ç˙al kayen men se®Ωem fe-∂-∂a® dyal-ek? 2 kaynin sebπa dyal s-s®aΩem fe-∂-∂a® dyal-i. 3 ç˙al kayen men bab fe-∂-∂a® dyal-ha? 4 kayen †naçe® bab fe-∂-∂a® dyal-ha. 5 ç˙al kayen men ¡e®biya fe-∂-∂a® dyal-u? 6 kayna tlata u πeçrin ¡e®biya fe-∂-∂a® dyal-u. 7 ç˙al kayna men sinima f-had le-mdina? 8 kaynin xemsa de-s-sinimat f-had le-mdina. 9 ç˙al kayen men kas fe-l-kuzina? 10 kayen xemsa u tmanin kas fe-l-kuzina. 11 ç˙al kayna men †umubil fe-l-ga®aΩ? 12 kaynin ΩuΩ de-†-†umubilat fe-l-ga®aΩ. 5.15 Oefening bij de rangtelwoorden. Pagina 120. 1 hadak huwa l-weld l-lewwel. 2 çra †umubil †anya. 3 smiyt-u iskander t-talet. 4 ˙assan t-tani. 5 gles πel l-kursi l-xames! 6 hiya galsa πel l-kursi l-πaçe®. 7 hadi l-me®®a ®-®abπa. 8 me®®a tanya. 9 waç hadi l-me®®a l-lewwla? 10 ∂-∂a® s-sadsa fe-z-zenqa t-tamna. 11 l-bent sbaπ†aç fe-∂-∂a® t-talta. 12 ∂-∂e®ß tmanin fe-l-me∂®aßa l-lewwla. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 13 van 24 Overige oefeningen: 1 Vul de juiste persoonsvorm van het werkwoord in dat tussen haakjes staat. 1 bba çra le-ktab f-had l-˙anut. 2 mm-i çrat l-magana fe-s-suq. 3 waç çritu le-b†a†a? 4 b©it neçri ∂a® Ωdida. 5 l-bent π†at le-flus dyal-ha/flus-ha l-uxt-ha. 6 nsitu ktub-kum fe-l-mektaba. 7 le-wlad nsaw s-sarut dyal-hum fe-∂-∂a®. 8 le-bnat ka yeçriw ˙wayeΩ Ωdida/Ωdidin. 9 xu-ya π†a le-flus l-πemmt-i. 10 π†aw-na ¡-¡®abi dyal-hum. 11 çnu çriti a s-si karim? 12 πlaç π†itu l-kisan li-l-xu∂∂a®? 13 aΩi mπa-ya nsit le-xya® fe-l-˙anut. 14 ka teçri bezzaf dyal le-˙wayeΩ. 15 mçit li-l-˙anut u çrit l-xux. 16 nsaw 17 π†itu 18 ka neπ†i 19 çra 20 ka yeçriw 21 ka tensa 22 çritu/çritiw 23 ka nensa 24 ka teπ†i 25 ka neπ†iw 26 çriti 27 π†at 28 nsina 29 nsat 30 ka teπ†i 2 Vertaal de volgende zinnetjes. 1 be-ç˙al le-b†a†a? 2 πafak, b©it çwiya dyal le-b†a†a Ω-Ωdida. 3 ma-b©at-ç l-ma†iça. 4 ç˙al ka yeswa l-limun/l-letçin l-kilu? 5 meπlum Ω-Ωelban Ωdid! 6 ç˙al ka yeswa t-teffa˙ l-kilu? 7 men fe∂¬-ek tlata kilu u nußß dyal l-meçmaç. 8 b©it ΩuΩ kilu dyal l-meçmaç. 9 ßba˙ l-xi®, aç ˙ebb l-xa†e®? 10 l-yum l-xux ma-çi ©ali. 11 ma-b©aw-ç l-banan lakin b©aw t-teffa˙ u l-buπwid. 12 πend-ek ß-ße®f? 13 ç˙al ka yeswa l-ke®muß Ω-Ωdid? 14 la çukran, hadak/hadik ©ali/©alya. me®®a x®a! 15 çnu b©iti takul? l-bu®®u aw/wella l-left? 16 ka yaklu ç-çla∂a u çi fawakih. 17 b©a yakul ©ir banana we˙da. 18 ma-b©ina-ç ∂a® Ωdida. 19 ma-πend-i drari. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 14 van 24 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 had ®-®aΩel ka yeçri bezzaf dyal l-xubz. l-beqqula dyal-u mu®®a. had l-xu∂e® ®xiß/had l-xu∂®a ®xißa. kayen l-ful? ˙ebb le-mluk ma-çi ldid. had l-bettixa ˙luwa. klina bezzaf dyal l-beßla. le-πyalet ka yeçriw le-˙lib. b©iti banana? ma-kayen-ç xizzu. †-†aleb ka yeçri l-ma. nsiti atay be-n-neπnaπ. ma-b©ina-ç d-della˙. π†it le-flus le-®-®aΩel. ka nçufu ç-çlada u l-πineb u l-buπwid. ka takul ˙ebb le-mluk. sme˙ li, ma-πendi-ç l-bu®®u. aΩi takul u teç®eb çi ˙aΩa! l-yum ma-πendi-ç l-weqt. ma-kayen muçkil, aΩi ©edda! waxxa ©edda mezyan. 3 Vertaal de zinnen en verwerk hierin een tijdsbegrip. 1 çnu l-yum? 2 waç l-yum yum le-xmis? 3 la, l-yum yum l-a®beπ. 4 ma-tΩi-ç l-yum, aΩi ©edda! 5 fayn suq le-xmis? 6 l-yum b©it nakul l-banan. 7 l-lil bared of fe-l-lil kayen l-berd. 8 n-nha® sxun. 9 l-bare˙ klit l-˙ut u l-xubz. 10 beπd ©edda ©adi nemçi l-me®®akeç. 11 imta nha® s-suq? 12 s˙al men yum kayen fe-s-simana? 13 çeft xalt-i/πemmt-i s-simana lli fatet. 14 fe-ß-ßba˙ ka neç®eb atay. 15 f-le-πçiya ka naklu l-xubz u l-l˙em. 16 beπd ∂-∂hu® ka yçe®bu l-qehwa. 17 çnu kliti l-yum? 18 fe-l-lil n-nas ka yneπsu. 19 fe-n-nha® ka negles fe-ç-çems. 20 be-s-slama nçuf-ek ©edda! 4 Vul de ontbrekende woorden in. 1 π†a-ni le-flus l-bare˙. 2 çnu ka yakul f-weqt le-©da? 3 waç le-m?a®ba ka yçe®bu le-˙lib bezzaf? 4 l-weld ka yeskun fe-l-me©®ib. 5 r-rΩal saknin f-le-mdina le-qdima. 6 l-xu∂®a ®xißa f-had s-suq. 7 le-m?a®ba lli saknin fi-f®anßa ma-ka yaklu-ç l-makla le-f®anßawiya. 8 duk d-drari ka yeçriw l-xubz. 9 waç πend-kum ∂a® kbira? Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 15 van 24 10 11 12 13 14 15 5 l-bare˙ çrit †umubil Ωdida. waç l-qehwa ©alya fe-l-me©®ib? mm-i nsat le-˙lib fe-l-˙anut. farid ka yeskun f-zenqa kbira. zahra ma-πend-ha-ç flus bezzaf. ma-kayna felfla. Wat is de betekenis? 1 Ω-Ωellaba Ω-Ωdida ma-çi ®xißa. 2 l-me∂®aßa Ω-Ωdida ma-çi q®iba. 3 †-†umubil le-kbira ma-çi ©alya. 4 waç ¡-¡e®biya kbira bezzaf? 5 had s-sarut ma-çi dyal l-bab. of s-sarut ma-çi dyal had l-bab 6 l-bab dyal l-bit ma-çi mesdud. 7 l-bab l-mesdud ma-çi mwessex. 8 ka nçuf l-kelb n-nqi f-had z-zenqa. 9 huma saknin f-∂a® kbira. 10 d-drari ka yçe®bu bezzaf dyal l-ma. 11 le-˙lib ma-çi fe-l-kas. 12 waç ¡-¡e®biya fe-l-bit le-kbir? 13 waç l-magana fe-ç-çka®a? 14 la, hiya fe-Ω-Ωib. 15 ®-®aΩel le-kbir waç huwa fe®˙an? 16 πend-i weld kbir u bent ß©i®a. 17 ma-πend-u-ç berrad atay. 18 klina ˙ut ldid f-me†πem l-bare˙. 19 daba ©adi nemçi le-s-suq. 20 la†ifa bent πemmt-i. 6 Wat hoort bij elkaar? berrad-atay ßba˙-msa kelb-˙ma® ∂a®-bit m®a-®aΩel kebbu†-Ωellaba bab-sarut mektaba-ktub ˙lib-qehwa bent-weld nha®-lil 7 Vorm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 de meervouden mdun 10 m®akez 11 muπellimin 12 †bali/†eblat 13 wlad 14 †alebat 15 klab 16 nisa/πyalat 17 mwagen 18 rΩal znaqi snin m∂a®eß ∂yu® swaret çkaye® †umubilat ¡®abi De nieuwe djellaba is niet goedkoop. De nieuwe school is niet dichtbij. De grote auto is niet duur. Is het tapijt erg groot? Deze sleutel hoort niet bij de deur. De deur van de kamer is niet dicht. De dichte deur is niet vuil. Ik zie de schone hond in deze straat. Zij wonen in een groot huis. De kinderen drinken veel water. De melk is niet in het glas. Is het tapijt in de grote kamer? Is het horloge in de tas? Nee, het is in de zak. Is de grote/oude man blij? Ik heb een grote zoon en een kleine dochter. Hij heeft geen theepot. Wij aten gisteren lekkere vis in een restaurant. Nu ga ik naar de markt. Latifa is mijn nicht. 19 20 21 22 23 24 25 26 27 kuttab katibat bnat byut ktub muderrisin biban iyyam kisan 28 29 30 31 32 33 34 35 36 ixwan/xut walidin ki®an q®ab ˙mi® mluk muderrisat πeynin yeddin Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 16 van 24 8 Vertaalzinnen 1 waç kayna l-kefta †-†®iya bla πe†®iya? 2 ßba˙ l-xi®, πafak b©it kilu dyal l-kefta u nußß kilu dyal ç-çe˙ma. 3 waç kayna le-kniya l-yum? 4 be-ç˙al l-πeΩli? 5 nadia ma-ka takul-ç l-l˙em dyal l-˙elluf. 6 ma ka yaklu-ç l-mux u l-qelb. 7 fa†ima ka teçri l-©elmi, l-beßla/l-bßel u xizzu le-l-kesksu. 8 waç πend-ek ˙etta l-mux u l-kebda? 9 kull çi muΩud u ma-çi ©ali! 10 waç ka taklu d-dΩaΩ f-le-πçiya? 11 ka yeçriw nußß kilu dyal l-kefta kull yum. 12 haki a lalla, xemsa u sebπin derhem. 13 hak le-flus dyal-ek, sem˙i l-i ma-πend-i ße®f! 14 çukran a lalla, ˙etta li-l-me®®a l-x®a. 15 be-s-slama! 9 Bij dialoog 7. Vragen bij de tekst. 1 çrat ®beπ dyal z-zebda l-beldiya u bakiya de-l-margarin u li†®u dyal le-˙lib u stilu k˙el u qlem ®-®ßaß. 2 l-bi∂ ma-kayen-ç. 3 l-yum l-bi∂ ma-kayen-ç, ©edda muΩud in ça ¬¬ah! çnu b©iti axu®? 4 weld-ha b©a qlem ®-®ßaß. 5 çrat stilu k˙el. 6 xe¬¬ßat telt myat ryal. 10 Kleuren 1 atay x∂e® 2 kelb ßme® 3 †ebla xe∂®a 4 ∂yu® ˙ume® 11 kursi ¡®eq Ωellaba ßef®a kisan ¡u®eq †umubil ke˙la ¡®abi ßufe® ktab ˙me® w®aq ßume® ßabun k˙el bit bye∂ biban ßufe® brared ku˙el ßna∂eq xu∂e® Vertaal onderstaande zinnen. 1 l-yum ka nakul l-xubz u l-l˙em. 2 ka nçe®bu atay f-dik l-qehwa. 3 xt-i ka teçri le-b¡ar u l-mel˙a. 4 dak ®-®aΩel πend-u f®umaΩ mezyan. 5 ka neçri l-xubz πend l-beqqal. 6 π†i-ni ga®®u! 7 klina danun b-le-πsel. 8 b©it neçri ®beπ kilu dyal z-zubda. 9 ka yaklu bezzaf dyal ç-çeklat. 10a l-f®anßawiyin ka yaklu bezzaf dyal l-f®umaΩ u ka yçe®bu bezzaf dyal l-xme®. 10b l-f®anßawiyin ka yaklu l-f®umaΩ bezzaf u ka yçe®bu l-xme® bezzef. 11 ma-πend-i-ç le-wqid. 12 d-drari ka yçe®bu l-muna∂a. 13 qehwa bla sukka®. 14 waç πend-kum ß-ßabun? 15 ç®ebt wa˙ed l-kas dyal le-˙lib. 16 b©a çwiya dyal le-πdes. 17 naxud l-xubz mπa-ya/ka nΩib l-xubz mπa-ya. 18 Ωib l-˙elwa mπa-k! 19 bezzaf dyal l-mel˙a ma-çi mezyan. 20 men fe∂lek, bakiya dyal l-margarine. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 17 van 24 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 men fe∂lek π†i-ni xubza u bakiya dyal s-sukka®. πend-ha telt myat ryal f-Ωib-ha. a sidi, waç πend-ek le-˙lib u s-sanida? ç-çems bezzaf fe-l-me©®ib. n-nas ka yaklu l-makla s-sxuna. dak ®-®azel πend-u ma†iça mezyana. aΩi takul u teç®eb fe-∂-∂a® dyal-i! nqeddem l-ek πa‚ilt-i hada weld-i ß-ß©i® smiyt-u açraf. πend-kum sukna kbira f-zenqa zwina. weld-i le-kbir m®i∂ çwiya. waç nti sakna mπa πa‚ilt-ek fe-l-me©®ib? ©adi nçuf xt-i u ®aΩel-ha fe-∂-∂a® l-bi∂a. HOOFDSTUK 6 1 Druk 1a 1b 2a 2b 3a 3b 4a 4b 5a 5b 6a 6b 7a 7b 8a 8b 9a 9b 10a 10b een gewoonte uit. ka neq®a Ω-Ωurnal kull yum. kunt ka neq®a Ω-Ωurnal kull yum. ka nexdem fe-∂-∂a®. kunt ka nexdem fe-∂-∂a®. walid-i ka yemçi l-dik l-qehwa. walid-i kan ka yemçi l-dik l-qehwa. d-drari ka yxerΩu men l-me∂®asa beπd ∂-∂hu®. d-drari kanu ka yxerΩu men l-me∂®asa beπd ∂-∂hu®. xt-i ka tenπes beπd ∂-∂hu®. xt-i kanet ka tenπes beπd ∂-∂hu®. fe-ß-ßba˙ ka yexdem fe-l-mekteb. fe-ß-ßba˙ kan ka yexdem fe-l-mekteb. ka nemçiw l-le-mdina kull simana. kunna ka nemçiw l-le-mdina kull simana. ka taklu bezzaf dyal l-l˙em. kuntu/kuntiw ka taklu bezzaf dyal l-l˙em. mm-i galsa fe-l-bit. mm-i kanet galsa fe-l-bit. dima ka tqul l-i ßba˙ l-xi®. dima kanet ka tqul l-i ßba˙ l-xi®. 2 Ad. dialoog 8 1 karim fi-m˙e††et l-ki®an. 2 karim ka ysewwel: men fe∂lek qul l-i aç men †ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina. 3 mul ç-çebbak qal l-u xud n-nemra ®ebπa. 4 xeßß-u yenzel πend l-mesΩid ß-ß©i® u xeßß-u yaxud n-nemra ®ebπa. 5 karim b©a yeπ®ef fuq-aç ka yemçi l-ka® d-me®®akeç. 6 kayen wa˙ed l-ka® ka yemçi fe-t-tmenya u nußß u kayen wa˙ed ka yemçi fe-l-πeç®a de-l-lil. 7 t-taman dyal l-we®qa bi-tmanin derhem. 8 xeßß-u ΩuΩ dyal le-b¬ayeß. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 18 van 24 3 Vertaalzinnen 1 aç men †ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina? 2 xudi n-nemra tnayn u πeçrin u nezli πend m˙e††et l-qi†a®! 3 πafak b©it neπ®ef fuq-aç ka yemçi l-ka® d-†anΩa? 4 kayen wa˙ed ka yemçi fe-t-tesπud de-ß-ßba˙ u kayen wa˙ed ka yemçi fe-t-tlata d-le-πçiya. 5 fayn l-weqfa dyal †-†ubis n-nemra xems†açe®? 6 m˙e††et l-ki®an q®iba men s-suq le-kbir. 7 ΩuΩ dyal l-b¬ayeß fe-l-ka® dyal l-πeç®a de-l-lil πafak! 8 kaynin bezzaf de-†-†ubisat f-le-mdina. 9 b©it nemçi mπa l-ka® dyal l-πeç®a u nußß. 10 ¬¬ah yπawn-ek u †®iq s-salama! 4 rkeb-instappen Tegenwoordige tijd ka nerkeb ka terkeb ka trekbi ka yerkeb ka terkeb ka nrekbu ka trekbu ka yrekbu Verleden tijd rekebt rekebti rekebti rkeb rekbet/rekbat rkebna rkebtu/rkebtiw rekbu nzel-uitstappen Tegenwoordige tijd ka nenzel ka tenzel ka tnezli ka yenzel ka tenzel ka nnezlu ka tnezlu ka ynezlu nzelt nzelti nzelti nzel nezlet/nezlat nzelna nzeltu/nzeltiw nezlu sewwel-vragen Tegenwoordige tijd ka nsewwel ka tsewwel ka tsewwli ka ysewwel ka tsewwel ka nsewwlu ka tsewwlu ka ysewwlu Verleden tijd sewwelt sewwelti sewwelti sewwel sewwlet/sewwlat sewwelna sewweltu/sewweltiw sewwlu Verleden tijd Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 19 van 24 5 6 7 ßafe®-reizen Tegenwoordige tijd ka nßafe® ka tßafe® ka tßaf®i ka yßafe® ka tßafe® ka nßaf®u ka tßaf®u ka yßaf®u Verleden tijd ßafe®t ßafe®ti ßafe®ti ßafe® ßaf®et/ßaf®at ßafe®na ßafe®tu/ßafe®tiw ßaf®u h∂e®-praten Tegenwoordige tijd ka neh∂e® ka teh∂e® ka the∂®i ka yeh∂e® ka teh∂e® ka nhe∂®u ka the∂®u ka yhe∂®u Verleden tijd h∂e®t h∂e®ti h∂e®ti h∂e® he∂®et/he∂®at h∂e®na h∂e®tu/h∂e®tiw he∂®u Bezitsconstructie 1 bab ∂-∂a® 2 bab le-mdina 3 mul l-˙anut 4 bit l-ma 5 mul l-xu∂®a 6 bab l-Ωameπ 7 ßen∂uq l-barid 8 nha® t-tlata 9 mul ∂-∂a® 10 nha® s-suq 11 iyyem ß-ßif 12 ßa¬at ∂-∂hu® 1 2 3 4 5 6 7 8 9 xeßß-ni we®qa. xeßß-u fen∂eq. xeßß-na l-xubz. xeßß-hum le-flus. xeßß-ha †umubil. xeßß-u ∂a®. ç˙al xeßß-ek men b¬aßa? xeßß-ni ΩuΩ dyal l-b¬ayeß! xeßß-ek çi ˙aΩa? 10 11 12 13 14 15 16 17 18 xeßß-ni nerkeb †-†ubis. xeßß-u yenzel men †-†ubis. xeßß-kum txe¬¬ßu l-we®qa. xeßß-na neçriw l-xubz. xeßß-hum yemçiw. kif-aç xeßß-ni nemçi? xeßß-ni neπ®ef çnu smiyt-u! xeßß-ha teπ†i le-flus le-l-walida dyal-ha. xeßß-ek tekteb le-ktab. Wat moet er gebeuren? 1 Ik moet olie en uien nemen. 2 Jullie moeten iets goeds kopen. 3 Hij moet naar de winkel gaan. 4 Mijn zoon, je moet goede appels nemen. 5 Ik moet naar de eerste markt gaan. 6 Mijn vader moet vlees zonder kruiden eten. 7 De kinderen moeten de school ingaan. 8 Zij moet op de stoel zitten. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 20 van 24 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Waar kom je vandaan? Ik kom uit Nederland. Uit welke stad in Nederland? Ik (vr.) woon met de ouders in een kleine stad die Haarlem heet. Het is dicht bij Amsterdam. Ben je per trein of per vliegtuig naar Marokko gekomen? Ik ben per vliegtuig gekomen! Waar ben je opgestapt? Ik ben in Amsterdam opgestapt, van vliegveld Schiphol. Hoe was je reis? De reis verliep gelukkig goed, maar het vliegtuig was afgeladen (vol met mensen). Ja, veel Marokkanen gaan in hun vakantie naar Marokko. Ik ga nu. Er is een bus die vanmiddag om vijf uur naar Tanger vertrekt! Tot ziens. Dag! 9 Maak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 van de in stukken geknipte zinnen weer een hele! waç ©adi temçi le-l-me©®ib l-πam Ω-Ωay? fuq-aç ©adi terΩeπ le-l-me©®ib? rkebt fe-†-†eyya®a men ma†a® schiphol. aç men †ubis xeßß-ni nerkeb fi-h baç nemçi l-le-mdina? waç l-walidin dyal-ek Ωaw fe-†-†eyya®a? xeßß-ni te‚min ß-ßafa® li-ß-ßafa®. had l-πam ma-©adi-ç li-l-πu†la. waç l-ma†a® bπid men le-mdina? waç πend-ek paßpu® hu¬an∂i aw me©®ibi? mekteb ç-çu®†a f-weßt le-mdina. ®-®aΩel b©a yekri †umubil kbira. kull ßba˙ ka nenzel men †-†ubis baç nemçi le-l-mekteb. men fe∂lek weßßel-ni l-le-mdina. πleç ma-rΩeπti-ç fe-l-weqt? kunt m®i∂a u glest setta de-s-simanat fe-l-me©®ib. 10 Vertaalzinnen 1 taxi! ßba˙ l-xi® weßßel-ni le-l-ma†a®. 2 fayn xeßß-ni nenzel? nezli πend l-mesΩid le-kbir! 3 l-yum ©adi nßafe® mπa bent xt-i/bent xu-ya l-a¬manya. 4 ˙etta l-walidin dyal-i ©adi yßaf®u. 5 πlaç ma-taxud-ç çi taxi? l-weqfa ma-zala bπida! 6 nsit we®qet †-†eyya®a dyal-i. 7 r-rukkab nezlu fe-l-ma†a® beπd le-wßul dyal †-†eyya®a. 8 imtaç ©adi t®eΩπu men ß-ßafa®? 9 ©adi nemçiw le-∂-∂a® men hna çeh®ayn. 10 s-simana lli fatet ¡u®t bent xt-i/bent xu-ya f-tarudant. 11 Vertaalzinnen 1 ©adi ye®Ωeπ men hna telt iyyem. 2 dima ©adi nemçi le-l-me©®ib fe-ç-çta. 3 men qbel kan ka yeskun fe-l-yunan. 4 le-fßul l-a®beπ hum: ®-®biπ u ß-ßif u le-xrif u ç-çta. 5 l-qe®n l-πeçrin. 6 mça l-˙al, d-drari xeßß-hum yneπsu! 7 nçuf-ek fe-l-musteqbel in ça ¬¬ah. 8 mçat fe-ß-ßba˙ bekri. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 21 van 24 13 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 15 Ik ging naar de slager om gehakt zonder kruiden te kopen. Wij kamen gisteren terug van de reis. Volgende week zal ik mijn moeder bezoeken. Verleden jaar bezocht ik mijn tante en haar kinderen in Amerika. Kom om acht uur bij mij ontbijten*. Nee, dankjewel, ik heb geen tijd. Ik moet naar het vliegveld gaan. Waar was je donderdag? Donderdag stapte ik in de bus en ben naar de stad gegaan. Om half drie ‚s middags gaat hij naar school. Waar was je vanochtend? Ik was in de bibliotheek en om twaalf uur precies kwam ik uit de bibliotheek. Stap uit (mv.) bij de Grote Markt! Het busstation is niet ver van hier. *(De juiste woordvolgorde in het boek moet zijn: aΩi tef†e® πend-i fe-t-tmanya.) Een passend antwoord 1 a fa†ma, waç πend-ek l-paspur dyal-ek? 2 a driss, ktebti smiyt-ek fe-l-kunnaç? 3 a zubida, waç πend-ek le-knaneç dyal d-drari? 4 a mm-i, waç mçiti li-s-suq? 5 a m‚barka, waç ka tπe®fi fuq-aç ka yemßi l-ka® d-tanΩa? 6 a muna, waç πend-ek bezzaf dyal le-flus? 7 a zahra, waç weld-ek ka yenπes mezyan? 8 a ˙ussayn, waç nsiti le-˙wayeΩ? h. la, nsit-u. e. la, nsit baç nekteb-ha. g. la, nsit-hum fe-l-me∂®aßa. a. iyeh, mçit l-yum fe-ß-ßba˙. b. la, ma-neπ®ef-ç. c. la, πend-i ©ir çwiya. d. iyeh, ˙etta ka yakul mezyan. f. iyeh, nsit-hum fe-∂-∂a® dyal-i Hoe laat is het? 1 hadi Ω-ΩuΩ u qßem (de-ß-ßba˙). 2 hadi l-we˙da (de-ß-ßba˙). 3 hadi Ω-ΩuΩ u ®beπ (de-ß-ßba˙). 4 hadi t-tlata u qeßmayn (de-ß-ßba˙. 5 hadi ®-®ebπa u ®beπ (de-ß-ßba˙). 6 hadi l-xemsa u tulut (de-ß-ßba˙). 7 hadi s-setta u xemsa u πeçrin dqiqa (de-ß-ßba˙)/s-setta u xems qßam. 8 hadi s-sebπa u nußß (de-ß-ßba˙). 9 hadi t-tmenya ©ir xemsa u πeçrin dqiqa (de-ß-ßba˙). 10 hadi t-tesπud ©ir tulut (de-ß-ßba˙). 11 hadi l-πeç®a lla®ebb (de-ß-ßba˙). 12 hadi s-setta u nußß (de-ß-ßba˙). 13 hadi le-˙∂aç ©ir πeç®a de-d-daqa‚iq (de-ß-ßba˙). 14 hadi †-†naç lla®ebb (de-ß-ßba˙). 15 hadi le-˙∂aç u nußß (de-ß-ßba˙). 16 hadi †-†naç niçan. 17 hadi l-we˙da lla®ebb (beπd ∂-∂hu®). 18 hadi †-†naç u ®beπ (beπd ∂-∂hu®). Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 22 van 24 16 Het is ... uur! 1 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tlata. 2 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tmenya. 3 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi ®-®ebπa. 4 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi s-setta. 5 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi t-tesπud. 6 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-πeç®a. 7 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi s-sebπa. 8 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi le-˙∂aç. 9 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-xemsa. 10 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi Ω-ΩuΩ. 11 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi l-we˙da. 12 ç˙al (hadi) fi-s-saπa? hadi †-†naç. 17 Hoe laat is het precies? 1 Het is tien over drie. 2 Het is kwart over vier. 3 Het is tien voor half zes. 4 Het is half acht. 5 Het is tien uur precies. 6 Het is tien voor half negen. 7 8 9 10 11 12 Het Het Het Het Het Het is is is is is is kwart voor één. tien over half twee. vijf over twee. drie uur ‚s middags. kwart voor vier. tien uur ‚s morgens. 18 Vertaaloefening 1 Ga rechtdoor en sla rechtsaf. 2 Waar is het treinstation alstublieft? 3 Is er hier een postkantoor? 4 Er is er een (een postkantoor) voor de Grote Moskee. 5 Ik woon in deze straat aan de linkerkant. 6 Hoeveel postzegels heb ik voor deze brief nodig? 7 Verleden week heb ik een brief naar mijn zuster gestuurd. 8 Bel (spreek) niet zoveel, mijn jongen! Telefoneren (het telefoongesprek) naar Frankrijk is duur. 9 Hallo? Wie is daar? Wie wilt u (spreken), mevrouw? Wie? Jamila? 10 Nee, het spijt mij. Zij is niet thuis. 19 Hoe zeg ik ...? 1 ßba˙ l-xi® a sidi, fayn Ωat l-bu߆a πafak? 2 waç yemken l-ek twerri-ni †-†®iq? 3 sir niçan u q†eπ †-†®iq. 4 l-bu߆a mesduda l-yum/l-barid mesdud l-yum. 5 b©it ΩuΩ dyal t-tnaber l-hu¬an∂a. 6 le-b®a f-ßen∂uq le-b®awat. 7 aç ka tdiru/ddiru l-yum? 8 b©ina n¡u®u bent xal(t)-i/πemm(t)i/bent xt-i/bent xu-ya. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 23 van 24 20 Maak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 van de in stukken geknipte zinnen weer een hele zin. π†at le-b®a le-®-®aΩel. l-gezzar π†a l-l˙em le-l-bent. çrit had ç-çka®a fe-s-suq. l-yum nΩib d-drari men l-me∂®aßa. çrina had ¡-¡e®biya le-kbira fe-l-me©®ib. Ωabet atay l-bare˙ f-le-πçiya. s-simana l-ma∂ya ktebt dik le-b®a. Ωebna s-swaret men l-˙anut. kull simana ka ndir çi flus fe-l-bank. waç Ωiti fe-†-†umubil dyal-ek? Ωina fe-t-tlata wel-l-bare˙. mm-i çrat s-sukka® l-πemmt-i. xwatat-i ma-b©aw-ç yçe®bu le-˙lib. daru l-qehwa fe-l-kisan. Ωat l-bare˙ fe-ß-ßba˙. ka-d¡ur mm-ha me®®a fe-ç-çhe®. ¡u®t xt-i f-∂a®-ha Ω-Ωdida. ka yΩi l-fas me®®atayn fe-ç-çhe®. Docentenhandleiding bij Goede reis! – pagina 24 van 24