Sanskrit für Anfänger
Transcription
Sanskrit für Anfänger
Sanskrit für Anfänger Ein Lehr- und Übungsbuch von Thomas Lehmann Band 1: Band 2: Begleitband: Grammatik Texte/Übungen & Vokabular Einführung in die Devanāgarı̄-Schrift Band 2: Texte/Übungen & Vokabular Version Oktober 2007 Abt. Klassische Indologie, Südasien-Institut der Universität Heidelberg Inhaltsverzeichnis Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion Lektion 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 3 6 10 14 20 27 33 37 40 43 47 51 55 58 62 67 71 74 79 81 85 90 95 99 102 105 108 110 114 117 125 131 137 143 148 154 158 1 Inhaltsverzeichnis Lektion 39 . . . . . . . . . . Lektion 40 . . . . . . . . . . Appendix . . . . . . . . . . Glossar: Sanskrit—Deutsch Glossar: Deutsch–Sanskrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 166 172 183 215 Lektion 1 1.1 Ausspracheübungen Zur Vokallänge: bala bāla dina dı̄na pura pūra r.ta rata nama devi suta r.bhu nāma devı̄ sūta rabhi Zu den Diphthongen: deva daiva dvedha kola kaula kokila Zur Stimmhaftigkeit: kaja gaja aṅka tati dadi tala Zur Aspiration: kala khala asti asthi Zur Retroflexion: kataka kat.aka dvaidha kaukila aṅga dala dı̄yate Zum Anusvāra sam . gama sam . yama sam dhyā sam . . śaya antara āntara bhavati bhavatı̄ sukara sūkara vedya vaidya potrin pautrin cala pala gun.a ghun.a dā dhā Zu den Zischlauten: śama sama śvah. svah. 1.2 bahu bāhu sakhi sakhı̄ vadhu vadhū r.kāra rakāra jala bala cı̄ra pāra cala chala pala phala d.ı̄yate anu māsa sam . cāra sam . pāta an.u mās.a sam . rāva sam . sāra labhe labhai somya saumya jı̄ra bāra jarā jharā bāla bhāla kandu śapta kan.d.u sapta sam . tāna sam . bhavana sam . vāda sam . haran.a Leseübung Lesen Sie laut folgenden aus dem Pañcatantra entnommenen Text und achten Sie auf die im Grammatikband gegebenen Ausspracheregeln. Dabei beachte man besonders die Länge der Vokale, speziell bei e und o, sowie die Aussprache von c, j, v und ś und s.. kasmim . ścid aran.ye vr.ks.a-śākhā-kr.ta-kulāye paks.i-dam . patı̄ prativasatah. sma. atha kadācin māse kāla-vr.s.t.i-samāhatāsaumya-vāta-kampita-tanuh.. kaścid vānaras tad eva vr.ks.a-mūlam upāgatah., so ’pi danta-vı̄n.ām . vādayan 1 2 Sanskrit für Anfänger sam . kucita-kara-caran.aś cat.akayābhihitah.: hasta-pāda-samāyukto dr.śyase purus.ākr.tih., śı̄ta-vāta-hato mūd.ha katham na kurus.e gr.ham. so ’pi tad ākarn.ya vyacintayat: aho, ātma-sam . tus.t.o jı̄valoko, yad es.ā ks.udracat.akātmānam . bahu manyate. sva-citta-kalpito garvah. kasya nāma na vidyate utks.ipya t.it.t.ibhı̄ pādau śete bhaṅga-bhayād divah.. evam . vicintya tām āha. sūci-mukhi durācāre ran.d.e pan.d.ita-mānini, tūs.nı̄m bhava, karis.. yāmi no cet tvām . nirgr.hı̄m aham. evam . tena nis.iddhāpi punar āśrayakaran.opadeśena tam udvejayati. tad asau tam . vr.ks.am āruhya tasyāh. kulāyam . khan.d.aśah. kr.tvā babhañja. ato ’ham . bravı̄mi: upadeśo na dātavyo yādr.śe tādr.śe jane: paśya. vānara-mūrkhen.a sugr.hı̄ nirgr.hı̄ kr.tā. Lektion 2 2.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die erste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄-Schrift durch. 2.2 Vokabular Verben ā-hve (1) ā-hvay-a-ti upa-viś (6) upa-viś-a-ti krı̄d. (1) krı̄d.-a-ti krudh (4) krudh-ya-ti khād (1) khād-a-ti gam (1) gacch-a-ti pat.h (1) pat.h-a-ti pat.h (als Kausativ = 10) pāt.h-aya-ti pat (1) pat-a-ti pra-viś (6) pra-viś-a-ti dr.ś (4) paś-ya-ti nam (1) nam-a-ti śram (4) śrām-ya-ti sad (1) sı̄d-a-ti has (1) has-a-ti herbeirufen sich setzen spielen zürnen essen, fressen gehen rezitieren, lesen, studieren unterrichten, lehren fallen, fliegen ein-, betreten sehen, schauen begrüßen, verehren ermüden sitzen lachen, auslachen Nomina gopāla (m.) phala (n.) bāla (m.) rāma (m.) vidyālaya (m.) śiks.aka (m.) śis.ya (m.) sūkta (n.) männl. Eigenname Frucht Kind, Junge männl. Eigenname Schule Lehrer Schüler Hymne 3 4 Sanskrit für Anfänger Adverbien atra adhunā tatah. tatra tadanu pūrvam sahasā hier jetzt dann dort darauf zuerst plötzlich, sofort Zahlwort dvi dvau dve 2.3 zwei Nom. + Akk. Mask. von dvi Nom. + Akk. Fem., Ntr. von dvi Texte/Übungen I. Übungstext zum Nominativ und Akkusativ “Rāma geht zur Schule” 1. rāmah. śis.yah.. 2. gopālah. śis.yah.. 3. tatra vidyālayah.. 4. śis.yau vidyālayam . gacchatah.. 5. adhunā śis.yau vidyālayam . praviśatah.. 6. tatra śiks.akah. sı̄dati. 7. śis.yau śiks.akam . namatah.. 8. tatah. śiks.akah. śis.yān-āhvayati. 9. śis.yāh. śiks.akam . namanti. upaviśanti. 10. atra rāmah. sı̄dati. tatra gopālah. sı̄dati. 11. śiks.akah. sūktāni pāt.hayati. 12. pūrvam . śiks.akah. sūktam . pat.hati. 13. tadanu śis.yāh. sūktam . pat.hanti. 14. sahasā dvau bālau hasatah.. 15. śiks.akah. śis.yau paśyati. 16. śiks.akah. krudhyati. 17. bālāh. śrāmyanti. Lektion 2 18. 19. 20. 21. 22. 23. 5 tadanu bālāh. phalāni khādanti. dve phale rāmah. khādati. tatah. śis.yāh. krı̄d.anti. rāmah. krı̄d.ati. sahasā rāmah. patati. bālāh. paśyanti. hasanti. II. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Der Junge sieht den Lehrer. 2. Der Junge ist ein Schüler. 3. Der Junge grüßt den Lehrer. 4. Der Lehrer sitzt. 5. Jetzt rezitiert der Lehrer die Hymnen. 6. Dann rezitieren die Schüler die Hymnen. 7. Zwei Schüler ermüden. 8. Der Lehrer sieht die beiden Schüler. 9. Der Lehrer zürnt. 10. Dann spielen die Schüler. 11. Plötzlich fällt ein Junge. 12. Rāma schaut. (Er) lacht. Der Lehrer zürnt. Lektion 3 3.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die nächste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄Schrift durch. 3.2 Vokabular Verben ā-gam (1) ā-gacch-a-ti ā-nı̄ (1) ā-nay-a-ti is. (6) icch-a-ti ks.al (10) ks.āl-aya-ti pac (1) pac-a-ti pā (1) pib-a-ti pūj (10) pūj-aya-ti yaj (1) yaj-a-ti yam (1) yacch-a-ti sthā (1) tis.t.h-a-ti smr. (1) smar-a-ti kommen bringen wünschen waschen kochen trinken verehren jemandem (Skt. im Akk.) etwas (Skt. im Instr.) opfern überreichen stehen denken an, sich erinnern Nomina anna (n.) ks.ı̄ra (n.) gr.ha (n./m.) jala (n.) deva (m.) pāda (m.) putra (m.) mukha (n.) sevaka (m.) Essen, Speise Milch Haus Wasser Gott, Gottheit Fuß Sohn Gesicht, Mund Diener Adverbien/Fragewörter/Postpositionen abhitah. (m. Akk.) kutra sadyah. um ... herum wo, wohin sofort 6 7 Lektion 3 3.3 Texte/Übungen Anmerkung In den Anfangslektionen, d.h. Lektion 3–7, werden die Übungssätze in einer weiteren Version mit Getrenntschreibung und aufgelöstem Sandhi dargeboten. Dies geschieht in Form eines eingeklammerten Satzes, vorausgesetzt es erfolgt auch eine SandhiVeränderung. Die Sandhi-Veränderungen der jeweiligen Sandhi-Regeln, die in den Anfangslektionen im Detail behandelt werden, lassen sich nämlich durch eine zweifache Darstellung eines Satzes in Form einer Doppelzeile— einmal mit und einmal ohne Sandhi— auf die anschaulichste Weise darstellen. Um den Lerneffekt zu erhöhen, sei dem Lernenden jedoch dringend dazu angeraten, bei der Durcharbeitung der Übungstexte in Lektion 3–7 die zweite Zeile—mit dem eingeklammerten Satz und aufgelöstem Sandhi—jeweils zuzuhalten, z.B. mit einem Lineal, einem Lesezeichen oder einer Karte, und zuerst jeweils nur die erste Zeile mit Sandhi zu lesen und die zweite Zeile dann nur zur Vergewisserung zu benützen. I. Übungstext “Rāma kommt nach Hause”. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9 10. 11. rāmo gr.ham . gacchati. (rāmah. gr.ham gacchati). tatra tis.t.hati bālah.. sa rāmam . paśyati. (sah. rāmam paśyati). bālah. sevakān-āhvayati. sadyah. sevakā āgacchanti. (sadyah. sevakāh. āgacchanti). te rāmam . namanti. rāmo jalam-icchati. (rāmah. jalam icchati). sevako jalam . yacchati. (sevakah. jalam yacchati). pūrvam . rāmah. pādau mukham . ca ks.ālayati. tatah. sa gr.ham . praviśati. (tatah. sah. gr.ham praviśati). adhunā rāmo devam . smarati. (adhunā rāmah. devam smarati). 8 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. Sanskrit für Anfänger sadyah. putrau rāmam-āgacchatah.. rāmah. putrau ca devam . pūjayanti. rāmo devam . yajati. (rāmah. devam yajati). sevakā annam . pacanti. (sevakāh. annam pacanti). pūrvam . phalāni ks.ı̄ram . ca sevaka ānayati. (pūrvam phalāni ks ı̄ram . . . ca sevakah. ānayati). tadanu so ’nnam-ānayati. (tadanu sah. annam ānayati). rāmo ’nnam . khādati. (rāmah. annam . khādati). tatah. sa phalāni khādati. (tatah. sah. phalāni khādati). tadanu sa ks.ı̄ram . pibati. (tadanu sah. ks.ı̄ram . pibati. putrau na khādatah.. tau krı̄d.atah.. II. Beantworten Sie folgende Fragen zu obigem Text in Sanskrit. 1. rāmah. kutra gacchati? 2. rāmah. kim-icchati? 3. ko rāmam . paśyati? (kah. rāmam paśyati)? 4. kau rāma āhvayati? (kau rāmah āhvayati)? 5. . . rāmah. kam . smarati? 6. ke devam . pūjayanti? 7. sevakah. kim . pacati? III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Die Schüler gehen nach Hause (in das Haus). 2. Dort kochen die Diener das Essen. 3. Die beiden Jungen betreten das Haus. 4. Sie wünschen Wasser. 5. Sofort bringt der Diener das Wasser. 6. Dann waschen die beiden Jungen die Füße (Dual). 7. Jetzt kommt Rāma. 8. Rāma ruft die Diener herbei. 9. Die Diener kommen und stehen (da). 10. Rāma wünscht jetzt das Essen. 11. Dann bringen die Diener das Essen (herbei). 12. Rāma und die beiden Söhne essen. 9 Lektion 3 IV. Sandhi-Übung. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den Sandhi-Regeln. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 rāmah. + gāyati bālah. + khādati rāmah. + atra tis.t.hati devah. + vadati bālah. + icchati rāmah. + jayati bālah. + pat.hati rāmah. + evam . vadati bālāh. + namanti putrah. + annam bālah. + sı̄dati putrāh. + khādanti devah. + yacchati bālah. + aśvam . nayati putrāh. + icchanti Lösungen im Appendix. 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 devah. + uvāca rāmah. + api vadati bālah. + śam . sati devah. + raks.ati rāmah. + bodhati bālah. + ks.ipati bālah. + mādyati narāh. + viśanti putrah. + āgacchati rāmah. + evam devāh. + atra vasanti rāmah. + viśati narāh. + gacchanti bālāh. + āgacchanti narāh. + yacchanti Lektion 4 4.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die nächste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄Schrift durch. 4.2 Vokabular Verben as (4) as-ya-ti ks.ip (6) ks.ip-a-ti ghus. (10) ghos.-aya-ti ji (1) jay-a-ti tus. (4) tus.-ya-ti pra-yam (1) pra-yacch-a-ti pra-śam . s (1) pra-śam . s-a-ti raks. (1) raks.-a-ti vad (1) vad-a-ti werfen, schleudern werfen, schleudern verkünden siegen, besiegen, erobern sich freuen, zufrieden sein überreichen, geben preisen bewachen,- schützen sagen, sprechen Nomina kunta (m.) ks.etra (n.) jaya (m.) dāna (n.) dūta (m.) nagara (n.) nr.pa (m.) pustaka (n.) yodha (m.) vı̄ra (m.) śara (m.) Speer Feld Sieg Geschenk Bote Stadt König Buch Krieger, Soldat Held Pfeil Adverbien/Fragewörter/Partikel adya na yadā ... tadā yadi ... tarhi heute nicht wenn ... dann (temporal) wenn/falls ... dann (konditional) 10 Lektion 4 4.3 11 Texte/Übungen I. Übungstext “Der Sieg des Königs” 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. nr.po yodhān-āhvayati. (nr.pah. yodhān āhvayati). nr.po yodhāśca devān yajanti. (nr.pah. yodhāh. ca devān yajanti). adya jayāma iti nr.po vadati. (adya jayāmah. iti nr.pah. vadati). nr.po yodhāśca ks.etram . gacchanti. (nr.pah. yodhāh. ca ks.etram gacchanti). tatra yodhāh. pūrvam . śarānasyanti. (tatra yodhāh. pūrvam . śarān asyanti). tato nr.pah. kuntān ks.ipati. (tatah. nr.pah. kuntān ks.ipati). nr.po jayati. (nr.pah. jayati). nr.po vı̄ra iti yodhā vadanti nr.pam . ca praśam . santi. (nr.pah. vı̄rah. iti yodhāh. vadanti nr.pam ca praśam . santi). yadi devān smaratha tarhi devā raks.antı̄ti nr.po vadati. (yadi devān smaratha tarhi devāh. raks.anti iti nr.pah. vadati). tadanu nr.po dānāni prayacchati. (tadanu nr.pah. dānāni prayacchati). yodhāstus.yanti. (yodhāh. tus.yanti). dūtā nagaram . gacchanti jayam . ca ghos.ayanti. (dūtāh. nagaram gacchanti jayam ca ghos.ayanti). II. Beantworten Sie folgende Fragen zu obigem Text in Sanskrit. 1. ke devān yajanti? 2. kah. kuntān ks.ipati? 3. ke nr.pam . praśam . santi? 4. yodhāh. kimasyanti? 5. dūtāh. kim . ghos.ayanti? 6. nr.pah. kim . prayacchati? III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Der König ruft einen Krieger herbei. 2. Er fragt ihn: “Wo stehen die Pferde?” 3. Der Krieger sagt: “Ich bringe die Pferde.” 4. Dann besteigen die Krieger die Pferde. 5. Der König sagt: “Wir gehen jetzt in die Stadt.” 6. Dann betreten der König und die Krieger die Stadt. 7. Zuerst wirft der König einen Speer und dann schleudern die Krieger Pfeile. 8. Der König besiegt die Stadt. 9. Er gibt Geschenke und die Krieger freuen sich. 12 Sanskrit für Anfänger IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die beiden verbalen Prädikate jeweils durch alle drei Personen und alle drei Numeri konjugieren. yadā gr.ham . gacchāmi tadā pustakam . pat.hāmi “Wenn ich nach Hause gehe, dann lese ich ein Buch.” Also nächster Satz: “Wenn du nach Hause gehst, dann liest du ein Buch” (usw. für alle Personen und Numeri). V. Sandhi-Übung 1. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 nr.pah. + ca ks.atriyah. + ca rāmah. + tatra tis.t.hati rāmah. + kutra gacchati rāmah. + atra + āgacchati kutra gacchasi + iti pr.cchati guruh. sādhu + upadiśati gajam-adhunā + ı̄ks.ate gacchatha + udyānam tadā + r.s.ir vadati adya + evam . vadati adhunā + aus.adham . yacchati bālah. + candram paśyati . devāh. + taranti bālah. + ks.ı̄ram . pibati ks.atriyah. kuntam . na + asyati phalāni + iva patanti kim . tu + udyānam . na kr.s.ati phalam-adya + icchāmi śāstram-adya + upadiśati adya + r.gvedam . pat.hati tatra + eke gacchanti aśvāh. + caranti nr.pah. + tyajati nr.pah. + krudhyati nr.pah. + tatra + adya yajati dānāni + icchāmi narah. + phalam . khādati sādhu + uktvā 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 yajatha + ı̄śvaram sevakah. + pacati satyam . na + uktvā tatra + r.ks.ān paśyāmi bālāh. + pat.hanti atra + etam . gajam . paśyāmi rāmah. + cintayati bālah. + ślokam . vadati bālāh. + tus.yanti narāh. + śāstrān.i pat.hanti adhunā + atra sı̄dāmah. indrān.ı̄ + indrah. + ca rāmah. + śam . sati madhu + uttamam tadā + indram . pūjayanti ks.atriyah. + s.ad. aśvān nayati atra + upavanam . gacchati mahā + r.s.ih. bālah. + stenam . paśyati adhunā + eva vadāmi bālah. + cakram . harati narāh. + tı̄rtham . gacchanti rāmah. + smarati atra + aśvah. + tis.t.hati ks.etrān.i + ı̄ks.ate devatā + iva nr.pam . śam . santi adhunā na + upagacchati nr.pah. + sevakam . hvayati 13 Lektion 4 VI. Sandhi-Übung 2. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 rāmah. + kr.s.ati rāmah. + janān paśyati ks.atriyah. + yudhyate rāmah. + is.ūn-asyati bālah. + roditi bālāh. + pāyasam . khādanti putrah. + śı̄ghram-āgacchati śis.yāh. + āgacchanti narāh. + bhās.ante nr.pāh. + raks.anti sevakāh. + grāmam . gacchanti śis.yāh. + likhanti nr.pāh. + gopāyanti sevakāh. + sevante kākah. + atra tis.t.hati śis.yah. + udyogena pat.hati kākāh. + patanti gajah. + bhrāmyati putrah. + khādati nr.pah. + jayati śis.yāh. + krudhyanti bālāh. + japanti bālah. + upaviśati sevakāh. + idānı̄m-āgacchanti kākāh. + ud.d.ı̄yante śis.yāh. + jñānam-āpnuvanti rāmah. + icchati jalam rāmah. + udyānam . gacchati bālah. + krandati bālah. + jalam . pibati sevakah. + adhunā pacati 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 kākah. + bhūmau sı̄dati nr.pah. + lumpati śis.yāh. + gı̄tam . gāyanti narāh. + śam santi devān . bālāh. + ānayanti pustakāni nr.pāh. + pālayanti bālāh. + ākāśam . paśyanti kākāh. + bhaks.ayanti narāh. + yajanti putrah. + gacchati bālah. + yācate dūtah. + ghos.ayati ks.atriyah. + śrāmyati kr.s.n.ah. + indram . hvayati śiks.akah. + upadiśati bālāh. + ı̄ks.ante ks.atriyāh. + ks.ipanti narāh. + jı̄vanti narāh. + ı̄śvaram . pūjayanti bālāh. + ulūkam . paśyanti bālah. + phalam . khādati śis.yah. + gurum . namati rāmah. + annam . khādati bālāh. + sı̄danti narāh. + pūjayanti narāh. + lubhyanti putrah. + paśūn paśyati rāmah. + bālam . hvayati śis.yah. + śāstrān.i pat.hati śiks.akāh. + kathayanti tatra vidyālayah. + bhavati Lektion 5 5.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die nächste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄Schrift durch. 5.2 Vokabular Verben k̂q^ kr.s. (6) kr.s.-a-ti Ec˚t^ cint (10) cint-aya-ti d̂f^ dr.ś (als Kausativ = 10) darśayati ziehen, pflügen En nı̄ (1) nay-a-ti n̂t^ nr.t (4) nr.t-ya-ti þQC ^ pracch (6) pr.cchati þ - -TA pra-sthā (1) pra-tis.t.h-a-te führen Elp^ lip (6) limp-a-ti -p̂f^ spr.ś (6) spr.ś-a-ti beschmieren § ˜ hve (1) hvayati rufen nachdenken zeigen tanzen fragen aufbrechen berühren Nomina aŸ aśva (m.) k̂qk kr.s.aka (m.) Dn dhana (n.) Pferd Bauer Geld, Reichtum EcĄ~ cittra (n.) þAsAd prāsāda (m.) Bild mAg‚ mārga (m.) Straße, Weg Em/ mitra (n.) ỳĹ yuddha (n.) rT ratha (m.) lA¡l lāṅgala (n.) Freund Palast Kampf (Streit)wagen Pflug 14 15 Lektion 5 vn vana (n.) Wald Evq vis.a (n.) f-/ śastra (n.) s̀K sukha (n.) Gift s {˚y sainya (n.) -v sva (Pronomen) h-t hasta (m.) Waffe Freude, Glück Heer eigen: mein, dein, sein; erscheint mit Genitivfunktion als Vorderglied im Kompositum, z.B. sva-putra “sein Sohn” Hand Adverbien/Fragewörter/Partikel aAdAy ādāya (Postp. m. Akk.) mit (Dingen) EkmT‚m^ kim artham sh saha (Postp. m. Instr.) wozu? 5.3 mit (Personen) Texte/Übungen I. Übungstext:“Rāma zieht mit seinem Sohn in den Krieg” 1. rAmo_Ÿ̃n þEtďt̃. rāmo ’śvena pratis.t.hate. (rāmah. aśvena pratis.t.hate). 2. gopAlo rAm\ p[yEt p̂QCEt c. gopālo rāmam . paśyati pr.cchati ca. (gopālah. rāmam paśyati pr.cchati ca). 3. k̀/ gQCsFEt. kutra gacchası̄ti. (kutra gacchasi iti). 4. þAsAd\ gQCAmFEt rAmo vdEt. prāsādam . gacchāmı̄ti rāmo vadati. (prāsādam gacchāmi iti rāmah. vadati). 5. EkmT« þAsAd\ gQCsFEt p̀/, p̂QCEt. kimartham . prāsādam . gacchası̄ti putrah. pr.cchati. (kimartham prāsādam gacchasi iti putrah. pr.cchati). 16 6. Sanskrit für Anfänger n̂po Dñn s̀KEmQCEt. tt, s ỳĹAy gQCEt. nr.po dhanena sukhamicchati. tatah. sa yuddhāya gacchati. (nr.pah. dhanena sukham icchati. tatah. sah. yuddhāya gacchati). 7. ah\ n̂p̃Z sh ỳĹAy gQCAmFEt rAmo vdEt. aham . nr.pen.a saha yuddhāya gacchāmı̄ti rāmo vadati. (aham . nr.pen.a saha yuddhāya gacchāmi iti rāmah. vadati). 8. ahmEp ỳĹAy gQCAmFEt gopAlo vdEt. ahamapi yuddhāya gacchāmı̄ti gopālo vadati. (aham api yuddhāya gacchāmi iti gopālah. vadati). 9. Ek\ f-/mAdAy ỳĹAy gQCAmFEt p̀/, p̂QCEt. kim . śastram-ādāya yuddhāya gacchāmı̄ti putrah. pr.cchati. (kim śastram ādāya yuddhāya gacchāmi iti putrah. pr.cchati). 10. rAmEŰ˚tyEt. tdA -vp̀/\ k̀˚t\ df‚yEt. rāmaścintayati. tadā sva-putram . kuntam . darśayati. (rāmah. cintayati. tadā sva-putram kuntam darśayati). 11. gopAl, s̀K̃n n̂(yEt. gopālah. sukhena nr.tyati. 12. s h-tA<yA\ k̀˚t\ -p̂fEt. sa hastābhyām . kuntam . spr.śati. (sah. hastābhyām kuntam spr.śati). 13. tdǹ rAm, p̀/Ay f-/\ þyQCEt. tadanu rāmah. putrāya śastram . prayacchati. 14. aD̀nA rAm, p̀/̃Z sh þEtďt̃. adhunā rāmah. putren.a saha pratis.t.hate. 15. eko yoD-tA<yA\ mAg« df‚yEt. eko yodhastābhyām . mārgam . darśayati. (ekah. yodhah. tābhyām mārgam darśayati). 16. rAm, -vp̀/\ vn\ nyEt. rāmah. sva-putram . vanam . nayati. 17. tto rAmo gopAlŰ " ˜/\ p[yt,. tato rāmo gopālaśca ks.etram . paśyatah.. (tatah. rāmah. gopālah. ca ks.etram paśyatah.). 18. t/ k̂qkA lA¡l {, k̂qE˚t. tatra kr.s.akā lāṅgalaih. kr.s.anti. (tatra kr.s.akāh. lāṅgalaih. kr.s.anti). 17 Lektion 5 19. tdǹ tO ngr\ þEvft, þAsAd\ c gQCt,. tadanu tau nagaram . praviśatah. prāsādam . ca gacchatah.. 20. t/ tO yoDAn^ p[yt,. tatra tau yodhān paśyatah.. 21. yoDA rT {rAgQCE˚t. yodhā rathairāgacchanti. (yodhāh. rathaih. āgacchanti). 22. t̃ frAn^ Evq̃Z ElMpE˚t. te śarān vis.en.a limpanti. 23. tdǹ n̂po §yEt. yoDA, þEtď˚t̃. tadanu nr.po hvayati. yodhāh. pratis.t.hante. (tadanu nr.pah. hvayati. yodhāh. pratis.t.hante). 24. rAm, p̀/ŰAEp s {˚ỹn sh þEtď̃t̃; rāmah. putraścāpi sainyena saha pratis.t.hete. (rāmah. putrah. ca api sainyena saha pratis.t.hete). II. Beantworten Sie folgende Fragen zu obigem Text. 1. k̃n sh rAm, þEtďt̃ ? 2. EkmT« rAmo n̂p\ gQCEt ? 3. n̂p, k̃n s̀KEmQCEt ? 4. rAm, k-m { k̀˚t\ df‚yEt ? 5. p̀/, k̃n k̀˚t\ -p̂fEt ? 6. k̂qkA, k̃n k̂qE˚t ? 7. k̃n yoDA, frAn^ ElMpE˚t ? III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Heute geht Gopāla nicht zu Fuß (= mit den beiden Füßen) in die Schule. 2. Der Diener holt das Pferd. 3. Rāma fragt: “Wann geht ihr beide in die Schule?” 4. Der Diener sagt: “Wir beide gehen jetzt”. 5. Dann gehen Gopāla und der Diener mit dem Pferd in die Schule. 6. Gopāla grüßt den Lehrer mit beiden Händen und betritt die Schule. 7. Ohne Bücher lernen die Schüler nicht. 8. Der Lehrer bringt den Schülern Bücher. 9. Dann lesen die Schüler. 10. Jetzt zeigt der Lehrer den Jungen Bilder. 11. Die Schüler schauen die Bilder an. 12. Dann gehen die Schüler nach Hause. 18 Sanskrit für Anfänger IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die beiden verbalen Prädikate jeweils durch alle drei Personen und alle drei Numeri konjugieren. ydA Em/ {, sh ĞFXAEm tdA s̀K̃n n̂(yAEm yadā mitraih. saha krı̄d.āmi tadā sukhena nr.tyāmi “Wenn ich mit Freunden spiele, dann tanze ich vor Freude.” V. Übung zur Retroflexions-Regel. Bestimmen Sie, ob in folgenden Wörtern die Bedingung besteht, daß sich der dentale Nasal n in den retroflexen Nasal n. verwandelt, und begründen Sie jeweils. aks.arāni, anusarāni, aparādhinah., antarena, andhrānām, arcanam, aparinı̄tānām, arı̄nām, aśrūni, arjunasya, āryānām, ı̄ks.amānā, iśvarena, asamarthānām, urūni, ākr.s.t.ena, kuśis.yena, kr.cchrena, ārādhanāya, kr.trimena, kramena, ks.ayinyah., arthinah., ks.ı̄rinyah., gantr.nı̄, kās.t.hānām, garimānam . , garhanı̄yāh., girı̄nām, kr.tsnam, gr.hāni, gr.hinyā, grāvānah., krı̄d.anāya, carmani, jhas.ānām, krodhena, tarunyah., tārakāni, dos.āni, dves.t.r̄.nām, krośena, dharmena, nirvāpanam, garhitāni, nis.kramanam, tis.t.hāni, nr.pānām, darśanāni, paks.inam, parihı̄no, durjanasya, parus.āni, paryanayat, purānes.u, pus.pānām, dus.kr.tāni, pramānam, prayānāt, bās.pānām, dhūrtena, bhaks.anāt, bhiks.ukena, manus.yānām, paraśuna, mārgena, murkhānām, mr.gayamānah., ramanaih., parājayena, rāvanam, rūpakānām, pradhānam, roginah., prāsyāni, varnānām, viprayogena, vyaghrānām, śiks.yamānah., mūrdhni, śis.yānām, sarpena, rathena. VI. Sandhi-Übung 1. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 āgacchāmi + aham bhavatu + etat mātr. + os.t.ham vane + aśvah. + carati guro + adya + upadiśa bālaih. + annam . yacchati vr.ks.e + āmrān.i vartante guro + āgacchāmi kasmai + atra dānam . yacchasi nr.pau + aśvān gacchatah. aśvaih. + vinā gacchanti dvau phale + icchāmi yadi + api kadā khalu + āgacchāmi pitr. + ānandah. 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 phalam . nu + icchati phalam . te + adhunā yacchanti ks.etre + ı̄śvaram . yajati r.s.ih. + yajati ks.etrān.i + aran.yāni ca sādhu + asyanti pitr. + upadeśah. grāme + aham . vasāmi guro + adhunā pat.hāmi bālaih. + ratham-ārohāmi dānam . me + eva yacchati guro + udyogena pat.hāmi kanyāyai + adhunā pat.hāmi kau + atra vadatah. śam . sati + udyogam 19 Lektion 5 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 ks.etre + adya yajāmah. naraih. + nr.po jayati sādho + atra + āgaccha gr.he + udyogena pat.hati prabho + udyānam . gacchāmi adya na vai + āgacchati aśvau + icchāmah. guruh. + vadati dāne + api yacchāmah. iti + eko bālo 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 naraih. + ratnāni yacchati guru + icchā devam . me + adya yajati prabho + aśvam-ānayāmi nr.pate + icchāmi dānam prabho + ı̄śvaram . pūjayanti agnih. + rohati tasmai + āmram . yacchāmi putrau + udyogena pat.hatah. guruh. + ratham-ārohati VII. Sandhi-Übung 2. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 aśvah. + calati 28 tatra + upādhyāyah. + tis.t.hati 2 atra + aśvah. + tis.t.hati 29 adya + eva rāmah. + āgacchati 3 pat.hati likhati ca + iti vadanti 30 adhunā + r.tam . bodhāmi 4 nr.pah. + tarati 31 sahasā + aindrajālikah. + vadati 5 rāmah. phalāni + icchati 32 rāmah. + cauram . tudati 6 krodhena + upadiśati 33 nr.pah. + na + āgacchati 7 tatra + ekah. sevakah. + tis.t.hati 34 kutra gacchatha + iti pr.cchati 8 yodhah. + iva + r.s.ati 35 nr.pah. + tatra tis.t.hati 9 nāsikā ca + os.t.hah. + ca 36 pat.hatu + udyogena 10 tatra + airāvan.ah. + calati 37 sahasā + uccaih. krandati 11 adhunā + aus.adham pr cchati 38 adhunā + etat pustakam . . . pat.ha 12 rāmah. + ca laks.man.ah. + ca 39 rathena + r.s.im . gacchati 13 adya + aham pat hāmi 40 śis yāh + cintayanti . . . . 14 ekena netren.a + ı̄ks.ate 41 sukhena + iha nr.tyati 15 rāmah. + tyajati 42 bālāh. + tus.yanti 16 adya + āgacchati + iti vadati 43 rāmah. sı̄tā ca + uttis.t.hatah. 17 aham 44 rāmah. + aśvena + eva gacchati . tatra na + upaviśāmi 18 tadā + evam vadati 45 stenāh. + corayanti . 19 atra + r.tvik tis.t.hati 46 sahasā + indrah. + vadati 20 adya + odanam 47 yodhāh. + tudanti . khādati 21 nr.pasya + aiśvaram śam santi 48 udyogena + udyamena ca . . 22 nr.pasya + audāryam 49 atra + ekah. + vr.ks.ah. + tis.t.hati . śam . santi 23 bālah. + candram paśyati 50 bālāh. + citrān.i paśyanti . 24 tatra + āvām 51 narāh. + tı̄rtham . krı̄d.āvah. . gacchanti 25 phalam 52 sevakāh. + chādayanti . na + icchāmi 26 sevakah. + tr.n.am harati 53 yodhāh. + tān kuntān ks.ipanti . 27 gacchatu + upari 54 sa eva + aupakāryam . viśati Lektion 6 6.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die nächste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄Schrift durch. 6.2 Vokabular Verben av - zh^ ava-ruh (1) ava-roh-a-ti herabsteigen aA - zh^ ā-ruh (1) ā-roh-a-ti besteigen aA - Ğm^ ā-kram (1/4) ā-krām-a-ti/-krām-ya-ti aA - rB^ ā-rabh (1) ā-rabh-a-te cl^ cal (1) cal-a-ti DAv^ dhāv (1) dhāv-a-ti BAq^ bhās. (1) bhās.-a-te B́ bhū (1) bhav-a-ti m̀c^ muc (6) muñc-a-ti yAc^ yāc (1) yāc-a-te angreifen, herantreten ỳD^ yudh (4) yudh-ya-te lB^ labh (1) labh-a-te l̀B^ lubh (4) lubh-ya-ti kämpfen anfangen, beginnen sich bewegen laufen, rennen sprechen sein, werden schießen, loslassen, befreien bitten um, etw. von jmd. erbitten (m. doppeltem Akk.), fordern bekommen, erhalten begehren, sich interessieren für, verlangen (m. Dat. o. Lok.) Nomina ĞoD krodha (m.) gj gaja (m.) jn jana (m.) (kollektiver Singular oder Plural) Zorn df‚n darśana (n.) d̀,K duh.kha (n.) Anblick Elefant Leute, Volk, Mann Kummer, Schmerz, Elend 20 21 Lektion 6 d̃f deśa (m.) nr nara (m.) pr para (m.) pAp pāpa (n.) p̀zq purus.a (m.) þsAd prasāda (m.) bl bala (n.) By bhaya (n.) yâ yajña (m.) rŒ ratna (n.) Land loB lobha (m.) v̂" vr.ks.a (m.) Gier Mann, Mensch Feind, Fremder das Böse, Sünde Mann, Mensch Gnade Kraft, Stärke Angst Opfer Juwel Baum Postpositionen/Adverbien/Fragewörter/Partikel k̀t, kutah. t-mAt^ tasmāt (Abl. von tad) pŰAt^ paścāt p̀nr^ punar weshalb, warum, woher þEt prati (Postp. mit Akk.) zu, nach, mit Bezug auf Eh hi denn (nachgestellt, nicht am Satzanfang) 6.3 deshalb, aus diesem Grund danach, von hinten wieder Texte/Übungen I. Übungstext zum Ablativ und Genitiv “Rückkehr des siegreichen Königs” 1. n̂po rTAŊoDAnA§yEt. nr.po rathād yodhān-āhvayati. (nr.pah. rathāt yodhān āhvayati). 2. sŊo n̂p-y yoDA aAĞAmE˚t ỳ@y˚t̃ c. sadyo nr.pasya yodhā ākrāmanti yudhyante ca. (sadyah. nr.pasya yodhāh. ākrāmanti yudhyante ca). 22 3. Sanskrit für Anfänger t̃ frAn^ m̀ÑE˚t bl̃n c k̀˚tAn^ E"pE˚t. te śarān muñcanti balena ca kuntān ks.ipanti. 4. tto n̂p, -vyoDAŰ jyE˚t. tato nr.pah. svayodhāśca jayanti. (tatah. nr.pah. sva-yodhāh. ca jayanti). 5. pŰAà̂po yoDAn^ " ˜/Aàgr\ nyEt. paścānnr.po yodhān ks.etrānnagaram . nayati. (paścāt nr.pah. yodhān ks.etrāt nagaram nayati). 6. shsA yoDAnAmŸA, ŹAMyE˚t. sahasā yodhānām-aśvāh. śrāmyanti. 7. t-mAdŸA yoD̃<yo jl\ lB˚t̃. tasmādaśvā yodhebhyo jalam . labhante. (tasmāt aśvā yodhebhyah. jalam labhante). 8. td˚vŸA, p̀nŰlE˚t. tadanvaśvāh. punaścalanti. (tadanu aśvāh. punar calanti). 9. ṕv« n̂p-y d́tA ngr\ þEvfE˚t . pūrvam . nr.pasya dūtā nagaram . praviśanti. (pūrvam nr pasya dūtāh nagaram praviśanti). . . . 10. t̃ n̂p-y jy\ GoqyE˚t. te nr.pasya jayam . ghos.ayanti. 11. ngr-y jnA ĝh̃<yo mAg« þEt DAvE˚t. nagarasya janā gr.hebhyo mārgam . prati dhāvanti. (nagarasya janāh. gr.hebhyah. mārgam prati dhāvanti). 12. n̂p-y df‚nAy jnA aAgQCE˚t. nr.pasya darśanāya janā āgacchanti. (nr.pasya darśanāya janāh. āgacchanti). 13. aD̀nA n̂po yoDAŰ ngr\ þEvfE˚t. adhunā nr.po yodhāśca nagaram . praviśanti. (adhunā nr.pah. yodhāh. ca nagaram praviśanti). 14. tdǹ jnA n̂p\ þf\sE˚t. tadanu janā nr.pam . praśam . santi. (tadanu janāh. nr.pam praśam . santi). Lektion 6 15. n̂po Eh d̃f\ pr̃<yo r"Et. nr.po hi deśam . parebhyo raks.ati. (nr.pah. hi deśam parebhyah. raks.ati). 16. v̂" ˜<yo ngr-y bAlA mAg« p[yE˚t. vr.ks.ebhyo nagarasya bālā mārgam . paśyanti. (vr.ks.ebhyah. nagarasya bālāh. mārgam paśyanti). 17. k̀to v̂"AnArohT̃(ỹk, p̀zqo bAlAn^ p̂QCEt. kuto vr.ks.ānārohathetyekah. purus.o bālān pr.cchati. (kutah. vr.ks.ān ārohatha iti ekah. purus.ah. bālān pr.cchati). 18. gj-y ByAŠ̂"AnArohAm iEt bAlA vdE˚t. gajasya bhayādvr.ks.ānārohāma iti bālā vadanti. (gajasya bhayāt vr.ks.ān ārohāmah. iti bālāh. vadanti). 19. rAm, p̀/̃Z sh ngr\ þEvfEt. rāmah. putren.a saha nagaram . praviśati. 20. tto n̂po_ŸAdvrohEt þAsAd\ c þEvfEt. tato nr.po ’śvādavarohati prāsādam . ca praviśati. (tatah. nr.pah. aśvāt avarohati prāsādam ca praviśati). 21. pŰAt^ s þAsAdA>jnAn^ p[yEt. paścāt sa prāsādājjanān paśyati. (paścāt sah. prāsādāt janān paśyati). 22. aD̀nA yoDA dAnAy l̀<yE˚t. adhunā yodhā dānāya lubhyanti. (adhunā yodhāh. dānāya lubhyanti). 23. t̃ n̂pAĹnAEn rŒAEn c̃QCE˚t. te nr.pāddhanāni ratnāni cecchanti. (te nr.pāt dhanāni ratnāni ca icchanti). 24. t-mAà̂p\ dAnAy yAc˚t̃. tasmānnr.pam . dānāya yācante. (tasmāt nr.pam dānāya yācante). 25. tto n̂po BAqt̃. tato nr.po bhās.ate. (tatah. nr.pah. bhās.ate). 26. loBAÎ ĞoDAÎ d̀,K\ BvEt. lobhācca krodhācca duh.kham . bhavati. (lobhāt ca krodhāt ca duh.kham bhavati). 23 24 27. Sanskrit für Anfänger d̃vA nrAn^ d̀,KAdý"E˚t pApAÎ m̀ÑE˚t . devā narān duh.khādraks.anti pāpācca muñcanti . (devāh. narān duh.khāt raks.anti pāpāt ca muñcanti). 28. d̃vAnA\ þsAd̃n jyAm,. devānām . prasādena jayāmah.. (devānām prasādena jayāmah.). 29. t-mAt^ ṕv« d̃vAn^ yjAm,. tasmāt pūrvam . devān yajāmah.. 30. pŰAŇAnAEn yQCAmFEt. paścād dānāni yacchāmı̄ti. (paścāt dānāni yacchāmi iti). 31. tto n̂po yoDAŰ yâmArB˚t̃. tato nr.po yodhāśca yajñam-ārabhante. (tatah. nr.pah. yodhāh. ca yajñam ārabhante). 32. jnA-t\ yâ\ p[yE˚t. janāstam . yajñam . paśyanti. (janāh. tam yajñam paśyanti). . 33. tdǹ yoDA n̂pAŇAnAEn lB˚t̃; tadanu yodhā nr.pāddānāni labhante. tadanu yodhāh. nr.pāt dānāni labhante) II. Beantworten Sie folgende Fragen zu obigem Text. 1. k̀to n̂po yoDAnA§yEt ? GoqyE˚t ? 2. k-yAŸA, ŹAMyE˚t ? 3. d́tA, Ek\ 4. ngr-y jnA, k̀to mAg« þEt DAvE˚t ? 5. k-mAà̂po jnAn^ p[yEt ? 6. k-mAd^ d̀,K\ BvEt ? III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Der König betritt die Stadt. 2. In der Nähe des Palastes steigt er vom Pferd ab. 3. Die Leute kommen aus den Häusern und laufen zum Palast. 4. Dort stehen die Krieger und preisen den König. 5. Plötzlich kommt ein Bote und sagt: “Der König spricht jetzt”. 6. Dann kommt der König mit einem Diener und sagt. 7. “Heute breche ich mit dem Heer von der Stadt auf. 8. Zuerst opfern wir den Göttern. 9. Danach besteigen wir die Pferde. 10. Wenn wir siegen, dann gebe ich den Kriegern Geschenke” (Ende der Rede). 11. Sofort holen die Krieger aus den Häusern die Waffen. 12. Vom Pferd aus betrachtet (sieht) der König die Waffen der Krieger. 13. Dann führt der König das Heer aus der Stadt heraus. 14. Von den Häusern aus sehen die Leute das Heer des Königs. 25 Lektion 6 IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die beiden verbalen Prädikate jeweils durch alle drei Personen und alle drei Numeri konjugieren. ydA EvŊAly\ þEvfAEm tdA Ef"k\ nmAEm. yadā vidyālayam . praviśāmi tadā śiks.akam . namāmi. “Wenn ich die Schule betrete, dann grüße ich den Lehrer.” V. Sandhi-Übung. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den Sandhi-Regeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 nagarāt + gacchati dhanam . nr.pāt + icchāmi ks.etrāt + gr.ham . gacchati śarān vr.ks.āt + ks.ipati krodhāt + hastena tād.ayati nagarāt + grāmāt + ca gr.hāt + jalam . harati rathāt + śarān ks.ipati lobhāt + lubhyanti prāsādāt + nr.pa āgacchati ks.etrāt + gajam . nayati ks.etrāt + aśvam . nayati krodhāt + dan.d.ena tād.ayati krodhāt + tudati aśvam . ks.etrāt + harati ks.etrāt + carati megho jalāt + jāyate gr.hāt + śis.yo gacchati krodhāt + lumpanti gr.hāt + nagaram . gacchati nr.pāt + dānāni yācante śarān vr.ks.āt + asyati ks.etrāt + dūtāh. + āgacchanti aśvāt + patati sukhāt + hasati 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 dāridrāt + corayati ācāryāt + jñānam . labhate nr.pam bhayāt + śam . . santi ks.etrāt + lāṅgalam . vahanti krodhāt + mārayati gr.hāt + bālam . nayati nagarāt + āgacchati krodhāt + bhās.ate vr.ks.āt + skandati gr.hāt + hvayati gr.hāt + coro dhāvati ks.etrāt + janā gacchanti ācāryāt + śāstram . labhate rāmāt + lekham . labhate aśvam . ks.etrāt + nayati duh.kham . lobhāt + bhavati gr.hāt + ı̄ks.ate nr.pāt + yācate vr.ks.āt + phalam . patati rathāt + ham . sah. patati prāsādāt + citram . corayati grāmāt + śūdra āgacchati lobhāt + naśyati duh.khāt + raks.ati duh.khāt + vis.am . pibati 26 Sanskrit für Anfänger VI. Sandhi-Übung 2. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 aśvaih. + gacchanti śastraih. + raks.ati pustakāni + ānayati khalu + āgacchati ı̄ks.ate + arthayate ca tasmai + ekam . phalam . yaccha phale + ānayati yodhaih. + āgacchati taruh. + rohati pat.hati + udyogena gr.hes.u + akhādan sarve + āgacchanti kasmai + āmram . yacchasi mitre + atra tis.t.hatah. kaih. + bālaih. + ca pus.paih. + ratnaih. + ca khādati + odanam . āgacchatu + iti vadati vidyālaye + apat.han gr.he + udyāne ca ı̄ks.āmahai + atra citre + icchāmi kaih. + tailaih. ravih. + rājate nr.pah. + api + asyati hr.des.u + avagacchanti gr.he + akhādan kat.e + upaviśati nr.pau + āgacchanti 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 bhās.āvahai + adhunā dāne + āpnoti guruh. + vadati kapih. + ı̄ks.ate iti + uvāca sādhu + ı̄ks.ante guro + avagacchāmi guro + emi śis.yau + atra pat.hanti agnih. + dahati paśuh. + jı̄vati mitrān.i + arthayante tis.t.hatu + iha prabho + aciren.a + āgacchāmi prabho + āgacchāmi bhūmau + upaviśa bālayoh. + janakah. narayoh. + rathah. patnı̄ + aiks.ata ks.etres.u + ayajan bhiks.o + adhunā gaccha śatro + ı̄ks.asva dhanam . narau + icchatah. kuntaih. + bān.aih. + ca nr.patih. + rodati sakhı̄ + upagacchati madhu + ānayanti bandho + atra + upaviśa sādho + icchāmi Lektion 7 7.1 Schreib- und Leseübungen Nehmen Sie die nächste Lektion im Begleitband Einführung in die Devanāgarı̄Schrift durch. 7.2 Vokabular Verben tAps (m.) Asket aA - ã (1) aA - hrEt pflücken, sam- pv‚t (m.) Berg p̀¯p (n.) Blume, Blüte m@y (n.) Mitte, (m. Gen.) zwischen m˚/ (m.) heiliger Spruch, Medita- meln I"^ (1) I"t̃ sehen ud^ - -TA (1) ut^ - EtďEt aufstehen tionsformel jp^ (1) jpEt (leise) rezitieren m̂g (m.) Wild, Gazelle vs˚t (m.) Frühling vAnr (m.) Affe XF (4/1) XFyt̃ / Xyt̃ fliegen (1/4) B }mEt herumwandern B }m^ / B }AMyEt zh^ (1) rohEt wachsen Evhg (m.) Vogel vs^ (1) vs^ - a - Et wohnen, leben EfKr (m.) Gipfel Efv (m.) Śiva, Name eines Gottes ăd (m.) Teich Ev - ks^ (1) Ev - ksEt blühen v̂t^ (1) vt‚t̃ sich befinden, sein, ex- Adverbien/Fragewörter/Partikel istieren Ek\t̀ aber Ë wo þEtEdnm^ täglich þAtr^ morgens Nomina aAkAf (m.) Himmel aAŹm (m.) Einsiedelei uŊAn (n.) Garten kV (m.) Matte k˚d̀k (m.) Ball kml (n.) Lotus k̀s̀m (n.) Blüte EvnA (Postp. m. Instr.) ohne smFpm^ (Postp. mit Gen.) in die Nähe von smFp̃ (Postp. mit Gen.) in der Nähe von, bei k {lAs (m.) Name eines Berges g }Am (m.) Dorf h̃ o (Interjektion/Anredepartikel) 27 28 7.3 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. Übungstext zum Lokativ “Rāma verehrt Śiva” 1. d̃f̃ ngrAEZ g }AmAŰ vt‚˚t̃. deśe nagarān.i grāmāśca vartante. (deśe nagarān.i grāmāh. ca vartante) 2. ngr̃q̀ g }Am̃q̀ c jnA vsE˚t. nagares.u grāmes.u ca janā vasanti. (nagares.u grāmes.u ca janāh. vasanti) 3. rAmo ngr̃ n vsEt Ek\t̀ g }Am̃ vsEt. rāmo nagare na vasati kim . tu grāme vasati. (rāmah. nagare na vasati kim . tu grāme vasati) 4. rAm-y ĝh\ g }Am-y m@ỹ vt‚t̃. rāmasya gr.ham . grāmasya madhye vartate. (rāmasya gr.ham grāmasya madhye vartate) 5. þEtEdn\ þAtA rAm, Efv\ p̀¯p {, ṕjyEt. pratidinam . prātā rāmah. śivam . pus.paih. pūjayati. (pratidinam prātar rāmah. śivam . pus.paih. pūjayati) 6. Ek\(vŊ ĝh̃ p̀¯pAEZ n vt‚˚t̃. kim . tvadya gr.he pus.pān.i na vartante. (kim . tu adya gr.he pus.pān.i na vartante) 7. h̃ s̃vk ! p̀¯pAEZ k̀/ vt‚˚t iEt rAm, p̂QCEt. he sevaka! pus.pān.i kutra vartanta iti rāmah. pr.cchati. (he sevaka! pus.pān.i kutra vartante iti rāmah. pr.cchati) 8. s̃vk, k̀s̀m̃<y uŊAn\ gQCEt. sevakah. kusumebhya udyānam . gacchati. (sevakah. kusumebhyah. udyānam gacchati) 9. t/ k̀s̀mAEn v̂" ˜q̀ EvksE˚t. tatra kusumāni vr.ks.es.u vikasanti. 10. uŊAñ ădo_Ep vt‚t̃. udyāne hrado’pi vartate. (udyāne hradah. api vartate) 11. ăd̃ kmlAEn BvE˚t. hrade kamalāni bhavanti. Lektion 7 12. jl̃n EvnA kmlAEn n rohE˚t. jalena vinā kamalāni na rohanti. 13. s̃vko v̂"At^ p̀¯pAyAhrEt. sevako vr.ks.āt pus.pān.yāharati. (sevakah. vr.ks.āt pus.pān.i āharati) 14. s k̀s̀mAEn rAmAy yQCEt. sa kusumāni rāmāya yacchati. 15. aD̀nA rAm, kV upEvfEt. adhunā rāmah. kat.a upaviśati. (adhunā rāmah. kat.e upaviśati) 16. rAm, k̀s̀m {, Efv\ ṕjyEt. rāmah. kusumaih. śivam . pūjayati. 17. s m˚/AÒpEt. sa mantrāñjapati. (sah. mantrān japati) 18. pŰAdýAm uEĄďEt ĝhAÎoŊAn\ gQCEt. paścādrāma uttis.t.hati gr.hāccodyānam . gacchati. (paścāt rāmah. uttis.t.hati gr.hāt ca udyānam gacchati) 19. ĝh-y smFp̃ pv‚tA vt‚˚t̃. gr.hasya samı̄pe parvatā vartante. (gr.hasya samı̄pe parvatāh. vartante) 20. rAm, pv‚tAn^ p[yEt Ec˚tyEt c. rāmah. parvatān paśyati cintayati ca. (rāmah. parvatān paśyati cintayati ca) 21. pv‚tAnA\ EfKr̃q̀ d̃vA vsE˚t. parvatānām . śikhares.u devā vasanti. (parvatānām śikhares.u devāh. vasanti) 22. k {lAs-y EfKr̃ Efvo vsEt. kailāsasya śikhare śivo vasati. (kailāsasya śikhare śivah. vasati) 23. ydA þEtEdn\ Efv\ ṕjyAEm tdA Efv-t̀¯ytFEt. yadā pratidinam . śivam . pūjayāmi tadā śivastus.yatı̄ti. (yadā pratidinam . śivam . pūjayāmi tadā śivah. tus.yati iti) 29 30 24. Sanskrit für Anfänger tdA s aAkAfmF"t̃. tadā sa ākāśamı̄ks.ate. (tadā sah. ākāśam ı̄ks.ate) 25. aAkAf̃ EvhgA Xy˚t̃. ākāśe vihagā d.ayante. (ākāśe vihagāh. d.ayante) 26. rAm-y ĝh-y smFp̃ vn\ vt‚t̃. rāmasya gr.hasya samı̄pe vanam . vartate. 27. vñ m̂gA vsE˚t. vane mr.gā vasanti. (vane mr.gāh. vasanti) 28. vñ gjA B }mE˚t. vane gajā bhramanti. (vane gajāh. bhramanti) 29. t/ rAmo v̂" ˜q̀ vAnrAnpF"t̃. tatra rāmo vr.ks.es.u vānarānapı̄ks.ate. (tatra rāmah. vr.ks.es.u vānarān api ı̄ks.ate) 30. rAm-y g }Am ek aAŹmo vt‚t̃. rāmasya grāma eka āśramo vartate. (rāmasya grāme ekah. āśramah. vartate.) 31. aAŹm̃ tApsA vsE˚t. āśrame tāpasāh. vasanti. (āśrame tāpasā vasanti.) 32. t̃_Ep þAt, Efv\ nmE˚t te’pi prātah. śivam . namanti (te api prātah. śivam . namanti) II. Beantworten Sie folgende Fragen zu obigem Text. 1. rAm, Ë vsEt ? 2. rAm-y ĝh\ k̀/ vt‚t̃ ? 4. d̃vA, k̀/ vsE˚t ? 3. k\ d̃v\ rAm, ṕjyEt ? 5. k-y EfKr̃ Efvo vsEt ? EvksE˚t ? 7. m̂gA, k̀/ vsE˚t ? 6. kmlAEn k̀/ 31 Lektion 7 III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Ich bin Gopālas Freund. 2. Täglich gehe ich zu Gopālas Haus. 3. In der Nähe seines Hauses befindet sich ein Garten. 4. In der Mitte des Gartens ist ein Weg. 5.’Auf dem Weg spielen wir mit einem Ball. 6. Im Garten sind auch Bäume. 7. Auf den Bäumen sitzen Affen. 8. Sie vertreiben die Vögel. 9. Dann essen sie die Früchte der Bäume. 10. Von dem Garten aus sehen wir auch die Berge. 11. Gopāla sagt, daß auf den Gipfeln der Berge die Götter wohnten. 12. Deshalb verehrt er täglich die Götter. IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die beiden verbalen Prädikate jeweils durch alle drei Personen und alle drei Numeri konjugieren. ydA rAm\ Dn\ yAc̃ tdA tdEp lB̃ yadā rāmam . dhanam yāce tadā tad api labhe “Wenn ich Rāma um Geld bitte, dann erhalte ich es auch.” V. Deklinieren Sie folgende Nomina: yoD yodha (m.) “Krieger”, kml kamala (n.) “Lotus”, pv‚t parvata (m.) “Berg” und dAn dāna (n.) “Geschenk”. VI. Sandhi-Übung 1. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 aśvān + ca gajān + ca paśyāmi 16 bālān + tyajati 17 mantrān + japati 18 mantrān + śiks.ate 19 aśvān + lobhāt + corayati 20 kuntān + asyāmi 21 bālān + cintayati 22 śis.yān + tād.ayati 23 devān + janān + ca 24 bālān + śocati 25 aśvān + lubhyati 26 grāmān + gacchāmi 27 aśvān + corayati 28 narān + taranti 29 putrān + janayati 30 aśvān + śı̄ghram . nayati hastān + limpati gajān + paśyāmi aśvān + corah. + apanayati gajān + tatra paśyāmi ks.atriyān + jayati ācāryān + śis.yo namati aśvān + lāṅgalāni ca + ānayati bālān + diśati rāmah. putrān + cumbati putrān + tı̄rtham . hvayati ks.atriyān + śūdrān + ca lekhān + likhati devān + smarati kuntān + yacchati 32 Sanskrit für Anfänger VII. Sandhi-Übung 2. Verbinden Sie folgende Wörter entsprechend den SandhiRegeln: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 vr.ks.āt + apatat vanāt + ks.etram . gacchati tat + cakram gr.hāt + girim . gacchati gr.hāt + tı̄rtham . gacchati ks.etrāt + dhāvati tat + pustakam tat + badhnāti duh.khāt + raks.ati tat + jalam tat + śastram tat + sam . gı̄tam tat + laks.an.am . tat + nāt.yam tat + hr.dayam nagarāt + āgacchati vr.ks.āt + kapih. skandati lobhāt + corayati prāsādāt + gr.ham . gacchati grāmāt + takram . + ānayati tyāgāt + dadāti vr.ks.āt + patati nagarāt + bahih. ks.etrāt + vanam . gacchati lobhāt + jāyate krodhah. śiks.akāt + śiks.ate gr.hāt + sevakah. + āgacchati ks.etrāt + lān.galam . + ānayati udyānāt + nayati + aśvam . krodhāt + hanti 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 tat + apaśyat nagarāt + kadā + āgacchasi vidyālayāt + chāttrā āgacchanti krodhāt + gacchati duh.khāt + tārayati krodhāt + dan.d.ena tudati āsı̄t + pālakah. grāmāt + bandhava āgacchanti vanāt + vatih. + āgacchati nagarāt + janāh. + āgacchanti krodhāt + śatrum . hanti vr.ks.āt + sarpah. + sarpati āsı̄t + lubdhakah. tat + mitram vanāt + harin.ah. + āgacchati āsı̄t + ācāryah. āsı̄t + kaulikah. āsı̄t + corah. āsı̄t + guruh. āsı̄t + taraks.uh. āsı̄t + daśarathah. vanāt + puram . gacchati āsı̄t + bālah. āsı̄t + vānarah. gr.hāt + janakah. + āgacchati āsı̄t + śūrah. āsı̄t + sim . hah. janakāt + labhate nagarāt + na + āgacchati āsı̄t + ham . sah. Lektion 8 8.1 Vokabular Verben Evd^ (6) Ev˚dEt finden, erlangen, erreichen as^ (2) aE-t sein &yD^ (4) &y@yEt durchbohren, verlet- ud^ - gm^ (1) ud^ - gQCEt sich er- zen heben, aufgehen (Gestirn) ã (1) hrEt holen, nehmen, rauben kT^ (10) kTyEt erzählen, sagen kAř^ (1) kAřEt wünschen, begehren Nomina k̂ (8) kroEt machen, tun aE‘n (m.) Feuer (yj^ (1) (yjEt verlassen, aufgeben a˚ṽqZ (n.) Suchen t‹ (1) trEt überqueren, übersetzen, aEr (m.) Feind retten aAd̃f (m.) Befehl IŸr (m.) Herr, Herrscher, höchster dh^ (1) dhEt brennen, verbrennen pEr - nF (1) Gott pEr - ZyEt ffEq (m.) Seher herumführen, heiraten aoqED (f.) Heilkraut þ - iq^ (als Kausativ = 10) þ̃qyEt schicken þEt - gm^ kEp (m.) Affe þEt - gQCEt (1) kEv (m.) Dichter zurückkehren Ú̀ (1) Úvt̃ gen,schwimmen hüpfen, kFEt‚ (f.) Ruhm k̀V̀Mb (n.) Familie sprin- b̀D^ (1) boDEt erkennen, wissen EgEr (m.) Berg m̂ (als Kausativ = 10) mAryEt töten cErt (n.) Lebensgeschichte dfrT (m.) Name eines Königs (Vater rc^ (10) rcyEt zusammen-, her- des Rāma) stellen, produzieren Dm‚ (m.) Recht, Gesetz @yAn (n.) Meditation nAyk (m.) Führer zc^ (1) roct̃ jmd. (m. Dat.) gefällt etwas (m. Nom.) v˚d^ (1) v˚dt̃ verehren 33 34 Sanskrit für Anfänger n̂pEt (m.) König pAEZ (m.) Hand ṕjn (n.) Verehrung Brt (m.) männl. Eigenname B́Em (f.) Erdboden sFtA (f.) weibl. Eigenname śy‚ (m.) Sonne EhmAly (m.) Bojn (n.) Essen, Speise, Nahrung m̀EÄ (f.) Erlösung rA"s (m.) Dämon Himālaya (Ort des Schnees) Adverbien/Partikel/Zahlwörter rAE/ (f.) Nacht rAmAyZ (n.) Erzählung des Rāma (Epos) rAvZ (m.) Eigenname eines Dämonen l#mZ (m.) männl. Eigenname lňA (f.) Insel Sri Lanka v̂ĄA˚t (n.) Ereignis, Begebenheit f/̀Í (m.) männl. Eigenname (Feind schlagend) Ź̀Et (f.) offenbarte heilige Schrift 8.2 s(y (n.) Wahrheit sm̀dý (m.) Meer aEp auch i(Tm^ so, auf diese Weise evm^ so, auf diese Weise kTm^ wie kdA wann ct̀r^ vier ( c(vAr, Nom. Pl.) tl̃ (Postp. m. Gen.) unter nAm namens, mit dem Namen sv‚/ überall sAym^ abends Texte/Übungen I. “Der R.s.i erzählt Gopāla das Rāmāyan.a” 1. gopAlo g }Am̃ vsEt. 2. t-y g }Am-y smFp̃ vn\ vt‚t̃. 3. tE-mn^ vñ tApsA vsE˚t. vsE˚t. 4. vn-y m@y aAŹmo vt‚t̃. 5. tApsA-tE-màAŹm̃ 6. t̃ k̀V̀MbAEn (yjE˚t vn\ c gQCE˚t. kAřE˚t. 8. aAŹm̃ t̃ kT\ m̀EÄ\ lB˚t̃ ? 7. t/ t̃ m̀EÄ\ 9. þAty‚dA śy‚ uŃQCEt tdA tApsA IŸr\ ṕjyE˚t. 10. tto v̂"AZA\ tl̃ B́mAv̀pEvfE˚t @yAn\ c k̀v‚E˚t. 11. sAymEp p̀nrFŸr\ ṕjyE˚t. 12. rAìyAmEp t̃ @yAn\ k̀v‚E˚t. 13. ev\ tApsA IŸr-y ṕjñn m̀EÄ\ lB˚t̃. 14. aAŹm̃ sv‚/ v̂"A rohE˚t. 15. BojnAy tApsA v̂" ˜<y, PlA˚yAnyE˚t KAdE˚t c. 35 Lektion 8 16. v̂" ˜q̀ kpyo vsE˚t. 17. t̃ v̂"AŠ̂"\ Úv˚t̃. 18. kEp<yo_Ep v̂"AZA\ PlAEn roc˚t̃ t̃ c tAEn KAdE˚t. 19. aE-t tE-màAŹm ek ffEq,. 20. ffEq, s(y\ boDEt. 21. s Ź̀tFnA\ śÄAEn p[yEt. 22. Ef¯yA, Ź̀tF, pWE˚t. 23. gopAlo_Ep t-yq̃‚, Ef¯yo_E-t. gQCEt. 24. s ffEq\ v˚dt̃. 25. aŊ s ffq̃d‚f‚nAy 26. gopAl aAŹm\ þEvfEt t/ cEq« nmEt. 27. ffqỹ 28. s ffq̃, pAdO pAEZ<yA\ -p̂fEt. 29. ffEq, 30. aŊ s rAmAyZ\ gopAlAy kTyEt. 31. rAm-y PlAEn þyQCEt. kV upEvfEt. cErtEm(TmE-t. 32. aE-t n̂pEtd‚frTo nAm. 34. rAmo l#mZo Brt, f/̀ÍŰ̃Et. ab; zu Deutsch: “nämlich”) 35. 33. t-y c(vAr, p̀/A, sE˚t. ( iEt schließt hier eine Aufzählung rAm, sFtA\ (Akk.) pErZyEt. 36. dfrT-yAd̃fAdýAmo vn\ gQCEt. 37. rAm̃Z sh sFtA (Nom.) l#mZŰ vn\ gQCt,. 38. vñ rA"so rAvZ, sFtA\ (Akk.) hrEt. 39. rAm, kpFn^ sFtAyA (Gen.) a˚ṽqZAy þ̃qyEt. trEt lňA\ (Akk.) c þEvfEt. 40. kEph‚ǹmAn^ (Nom.) nAm sm̀dý\ 41. t/ s sFtA\ (Akk.) Ev˚dEt. 42. tdǹ rAm, kpFnA\ s {˚y\ rcyEt. 43. s lňA\ (Akk.) t̃n s {˚ỹnAĞAmEt. 44. ỳĹ̃ rA"sA l#mZ\ &y@yE˚t. EhmAly\ gQCEt. EgrAvoqDy, sE˚t. 45. t-mAt^ kpFnA\ ek aoqDỹ 46. EhmAlyAt^ s ek\ EgErmAnyEt. 48. s aoq@yA l#mZ\ r"Et. mAryEt sFtA\ c Ev˚dEt. 51. ev\ rAmo Dm« r"Et. 47. tE-mn^ 49. rAmo rAvZ\ 50. arFZA\ ĝhAEZ kpyo_E‘nnA dhE˚t. 52. tto rAm, -vd̃f\ þEtgQCEt. 53. t/ þAsAd̃ kvyo rAm\ þf\sE˚t. 54. rAm, kFEt« lBt̃. 55. kEvEB, sh s Efv\ ṕjyEt. 56. evm̂Eqgo‚pAlAy rAmAyZ\ kTyEt. 57. pŰAŃopAlo vnAŃˆh\ gQCEt. 58. mAg̃‚ gopAlo rAmAyZ-y v̂ĄA˚t\ -mrEt. 36 Sanskrit für Anfänger II. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. In der Nähe der Stadt befindet sich ein Berg. 2. Von diesem Berg aus greifen die Feinde die Stadt an. 3. Der König der Stadt ruft seine Krieger zum Kampf. 4. Da betreten die Feinde die Stadt des Königs. 5. Mit Feuer brennen sie die Häuser der Leute ab. 6. Da wird der König zornig und greift die Feinde an. 7. Er besiegt die Feinde im Kampf. 8. So rettet er die Stadt und bewahrt das Gesetz. 9. Die Leute freuen sich und gehen zum Palast des Königs. 10. Dort preisen sie mit den Dichtern den König. III. Deklinieren Sie die folgenden vier Substantive: kEv kavi (m.) “Dichter”, rAE/ rātri (f.) “Nacht”, nAyk nāyaka (m.) “Fürst” und śÄ sūkta (n.) “Hymne”. IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgende Sätz, indem Sie die beiden verbalen Prädikate jeweils durch alle drei Personen und alle drei Numeri konjugieren. ydAEq« p[yAEm tdA t\ v˚d̃. yadā rs.im . paśyāmi tadā tam . vande. “Wenn ich den Weisen sehe, dann verehre ich ihn.” þEtEdnmh\ d̃vAnA\ ṕjA\ kroEm @yAn\ c kroEm. pratidinam . aham . devānām . pūjām . karomi dhyānam . ca karomi. “Täglich mache ich den Göttern eine Verehrungszeremonie und mache (übe) Meditation (aus).” Lektion 9 9.1 Vokabular Verben D̃ǹ (f.) Kuh pĄ~ (n.) Blatt, Brief ud^ - XF (1/4) uX^ - Xyt̃ / uX^ XFyt̃ auffliegen up - gm^ (1) up - gQCEt sich nähern Eb˚d̀ (m.) Tropfen g { (1) gAyEt singen BEÄ (f.) Hingabe BAǹ (m.) Sonne Cd^ (Kausativ = 10) CAdyEt be- m̃G (m.) Wolke decken, verbergen, verhüllen En - vs^ (1) En - vsEt wohnen mo" (m.) Erlösung vAỳ (m.) Wind þ - aT‚^ (10) þAT‚yt̃ / - Et bitten v̂Eč (f.) Regen um, sich wünschen fAE˚t (f.) Ruhe, Frieden ãdy (n.) Herz EÜh^ (4) EÜİEt (m. Lok.) lieben vh^ (1) vhEt tragen, ziehen, wehen Adverbien/Postpositionen/Zahlwörter Nomina at, deshalb aD, (Postp. mit Gen.) unter ekdA einst ev doch E/ drei (Nom. Mask. /y,) p̀/vt^ wie einen Sohn p̀rt, vor (Postp. mit Gen., Abl.), a@yyn (n.) Lernen uŊog (m.) Fleiß upd̃f (m.) Belehrung, Unterweisung kAm (m.) Begierde, Wunsch, Lust kArZ (n.) Grund, Ursache kA&y (n.) Gedicht g̀z (m.) Lehrer âAn (n.) Wissen tz (m.) Baum (Adverb) þB̂Et (Postp.) von ... an fFG }m^ schnell 37 38 9.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. “Gopāla geht zum Guru” 1. g̀z<y, Ef¯yA âAn\ lB˚t̃. 2. t-mAEQC¯yA g̀rorAŹm̃ EnvsE˚t. 3. Ef¯yAZA\ BEÄzŊogŰ g̀z<yo roc̃t̃. 4. ato g̀rv, Ef¯ỹq̀ p̀/vt^ EÜİE˚t. 5. ekdA þAtgo‚pAlo g̀roĝ‚h\ gQCEt -m. 6. at, þB̂Et gopAlo g̀zZA sh t-yAŹm̃ ˚yvst^. 7. ydA gopAlo g̀roĝ‚h\ þAEvft^ tdA g̀zĝ‚h̃ nABvt^. 8. g̀zzŊAñ trorDo B́mAvsFdt^. 9. t/ vAỳrvht^. 10. tro, pŰAĹ̃ǹrEtďt^. 11. g̀z-t/ @yAn\ kroEt -m. 12. gopAlo g̀zm̀pAgQCt^. 13. tdA g̀zgo‚pAlmp[yt^ t\ cA§yt^. 14. gopAlo g̀zmAgQCt^ t\ cAnmt^. 15. shsA ĝhAEQC¯yA a=yAgQCn^. 16. t̃_Ep g̀zmnmn^. 17. tdA Ef¯yA g̀ro, p̀rto B́mAv̀pAEvfn^. 18. g̀z, Ef¯yAŰ d̃v\ þAT‚yn^. 19. t̃ śÄ {rFŸrmṕjyn^. 20. ŠO bAlO śÄA˚ygAytAm^. 21. tdA bAlA g̀zZA sh śÄA˚ygAyn^. 22. pŰAt^ s̃vko g̀rṽ jlmAnyt^. 23. g̀zj‚lmEpbEQC¯yA\ŰAvdt^. 24. upd̃fmD̀nA yQCAEm. 25. kAm, ĞoDo loBŰ /yo nrAZA\ d̀,K-y kArZAEn sE˚t. 26. ydA tAn^ (yjT tdA mo"\ lB@ṽ. 27. ydA Ź̀tFzŊog̃n pWT tdA âAn\ lB@ṽ. 28. ydA âAn\ lB@ṽ tdA ãdỹ fAE˚t\ Ev˚dT̃Et. 29. g̀rozpd̃f, Ef¯ỹ<yo roct̃ -m. 30. sŊ-t̃ Ź̀tFnAm@yynmArB˚t̃ -m. 31. shsA m̃GA BAǹmQCAdyn^. (Siehe Grammatik 9.8.) 32. m̃G̃<yo jl-y Eb˚dvo_ptn^. 33. EgrFZA\ EfKr̃<yo vAỳrvht^. 34. vAyob‚lAt^ t!ZA\ pĄ~Ayptn^. 35. EvhgA-trozåy˚t̃ -m. 36. ŠO kpF fFG }\ vn mDAvtAm^. 37. bAlA v̂č̃B‚yAŃˆhmDAvn^. 38. Ek\t̀ g̀zno‚dEtďt^. 39. s trorDo_sFdt^ p̀nŰ @yAn\ kroEt -m; II. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Einst lebte ein König in seinem Palast. 2. Er wünschte sich Glück durch Reich- Lektion 9 39 tum. 3. Der König dachte: “Wenn ich Reichtum bekomme, dann erlange ich auch Glück”. 4. Er ging zu seinem Freund und fragte ihn: “Oh Freund, bist du zufrieden”. 5. Der Freund antwortete: “Oh König, ich bin ein Dichter. 6. Ein Dichter wünscht sich Glück durch Gedichte. 7. Wenn ich Gedichte schreibe, dann erlange ich Glück. 8. Ich habe keinen Reichtum. (Gen. von ahm^ “ich” = mm)9. Ich wünsche keinen Reichtum und bin ohne Reichtum zufrieden”. 10. Dann ging der König in den Wald und sah dort einen Asketen. 11. Der Asket saß unter einem Baum. 12. Der König ging zu dem Asketen und sagte: 13. “Oh Asket, du hast keinen Reichtum. (Gen. von (vm^ “du” = tv)14. Wie bist du ohne Reichtum zufrieden? Reichtum ist doch Glück.” 15. Da antwortete der Asket: “Oh König, ich habe keinen Reichtum. 16. Ich wünsche keinen Reichtum, sondern wünsche Erlösung. 17. Ich bekomme Glück durch Erlösung. 18. Wenn ich jetzt im Wald Früchte bekomme, dann bin ich auch zufrieden.” 19. Da dachte der König nach und begehrte (wünschte) keinen Reichtum mehr. III. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: tz taru (m.) “Baum”, D̃ǹ dhenu (f.) “Kuh”, EgEr giri (m.) “Berg”, fAE˚t śānti (f.) “Ruhe, Frieden”. IV. Konjugationsübung: Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie das Prädikat durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydA ĝhmEvf\ tdA s̃vkm§ym^ yadā gr.ham aviśam . tadā sevakam ahvayam “Als ich das Haus betrat, da rief ich den Diener.” Lektion 10 10.1 Vokabular Verben tFr (n.) Ufer aǹ - iq^ (4) a˚v^ - i¯yEt suchen tFT‚ (n.) Wallfahrtsort, Badeplatz gAh^ (1) gAht̃ (m. Akk.) tauchen d̃vtA (f.) Gottheit jn^ (4) jAyt̃ entstehen, geboren Dm‚fAlA (f.) Pilgerherberge nvm neunter (Adj.) werden þEt - BAq^ (1) antworten, erwidern EndýA (f.) Schlaf ṕjA (f.) Verehrung þyAg (m.) Allahabad (Name eines þEt - BAqt̃ þEt - vd^ (1) þEt - vdEt antworten, erwidern Ortes) Ev - E-m (1) Ev - -myt̃ sich wundern, EþyA (f.) Geliebte, Gattin b }AIJZ (m.) Brahmane BÄ (m.) der Gläubige staunen über (m. Lok.) s\ - gm^ (1) s\ - gQCt̃ zusammenkommen, sich vereinigen mit (Inst.) BAyA‚ (f.) Ehefrau EB"A (f.) Almosen Nomina EB"` (m.) Bettler mE˚dr (n.) Tempel, Palast, Schloß mAs (m.) Monat (mAsAt^ nach Ablauf aAtp (m.) Glut, Hitze k˚yA (f.) Tochter, Mädchen kf^ - Ecd^ (m.) irgendeiner eines Monats) kA - Ecd^ (f.) irgendeine "mA (f.) Geduld, Toleranz g¡A (f.) Ganges (Name eines hl. mAlA (f.) Girlande, Halskette m̀En (m.) Weiser, Seher, Asket ym̀nA (f.) Jamuna (Name eines Flusses) Flusses) CAyA (f.) Schatten jnn (n.) Geburt jAyA (f.) Ehefrau tp-yA (f.) Askese yA/A (f.) (Pilger)fahrt fyn - fAlA (f.) Schlafzimmer Eff̀ (m.) Kind 40 41 Lektion 10 s\@yA (f.) Dämmerung sAD̀ (m.) (Wander)heiliger Adverbien/Fragewörter/Partikel aǹEdnm^ täglich s̀vZ‚ (n.) Gold tTAEp allerdings, trotzdem yEd »»» tEh‚ wenn ... dann vA oder (nachgestellt wie c “und”) sO˚dy‚ (n.) Schönheit ÜAn (n.) Bad, Waschung 10.2 Texte/Übungen I. “Der Brahmane und die Geburt seines Sohnes” 1. rAm-y g }Am̃ kEŰd^ b }AIJZo_E-t. 2. s g }Am-y mE˚dr̃ þEtEdn\ ṕjA\ kroEt. 3. b }AIJZ, kA\Ect^ (Akk. Sg. von kA - Ect^)k˚yA\ py‚Zyt^. 4. t-yA, k˚yAyA, sO˚dỹ‚ g }Am-y nrA Ev-my˚t̃. 5. Ek\t̀ b }AIJZ-y BAyA‚yAŰ d̀,KmAsFt^. 6. b }AIJZo BAyA‚ c Eff̀m {QCtAm^. 7. tTAEp BAyA‚yA\ p̀/, k˚yA vA nAjAyt. 8. d̃vA BÄ̃<y, p̀/An^ yQCE˚t. 9. t-mAŞýAIJZ-y jAyA d̃vAn^ ṕjyEt. 10. þEtEdn\ sA d̃v-y ṕjAy { mE˚dr\ gQCEt. 11. aǹEdn\ s\@yAyA\ d̃v\ v˚dt̃. 12. þEtEdn\ EB"`<yo EB"A\ yQCEt. 13. ekdA ĝhmgQCt^. 14. t/ sA rAm-y BAyA‚mBAqt. 15. aŊ yAvEQCf̀nA‚jAyt. 16. b }AIJZ̃ "mA nAE-t. 17. jAyA rAm-y rA/O d̀,KAEàdýA n BvtFEt. 18. tto rAm-y BAyA‚vdt^. 19. yEd þyAg\ gQCT-tEh‚ d̃vAnA\ þsAd\ lB̃T̃ iEt. 20. rAìyA\ b }AIJZ, fynfAlA\ þAEvft^. 21. tto BAyA‚vdt^. 22. Effoj‚nnAy yA/A\ k̀v‚,. 23. tdA p̀/o vA k˚yA vA jAyt iEt. 24. Ek\ tFT« gQCAṽ iEt b }AIJZo_p̂QCt^. 25. þyAg̃ g¡A ym̀nyA s\gQCt̃. 26. t/ gQCAv iEt BAyA‚ þ(yBAqt. 27. tto b }AIJZo BAyA‚ c þyAgmgQCtAm^. 28. þyAg̃ g¡AyA-tFr̃ sADvo vsE˚t. 29. B́mO v̂"AZA\ CAyAyA\ sADv, sFdE˚t. 30. tp-yAy { m̀nyo BAnorAtp ek̃n pAd̃n EtďE˚t. 31. b }AIJZo Dm‚fAlAm˚v {¯yt^. 32. g¡AyA, smFp̃ Dm‚fAlA vt‚˚t̃. 33. t/ b }AIJZo BAyA‚ cAgQCtAm^. 42 Sanskrit für Anfänger 34. tto b }AIJZo BAy‚yA sh g¡AmgQCt^. 35. t/ tO ÜAn\ k̀zt, -m. 36. g¡AmgAh̃tA\ mAlA\ c jl̃_E"ptAm^. 37. pŰAŞýAIJZo BAy‚yA sh mE˚drmgQCt^. 38. t/ b }AIJZo BAyA‚mp̂QCt^. 39. Eþỹ ! d̃vtAy { Ek\ yQCsFEt. 40. s̀vZ« yQCAmFEt BAyA‚ þ(yvdt^. 41. tto b }AIJZo BAyA‚ c g }Am\ þ(ygQCtAm^. 42. t/ nvmAd^ mAsAd^ BAyA‚yA\ p̀/o_jAyt. 43. b }AIJZo_t̀¯yt^; II. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. In der Nähe der Stadt war ein Wald. 2. Einstmals lebte in dem Wald ein Weiser. 3. Der Weise lebte dort mit seiner Frau. 4. In der Nähe des Waldes befand sich eine Stadt. 5. In der Stadt lebte ein König. 6. Der König lebte dort in dem Palast mit seiner Frau. 7. Die Frau des Königs liebte den König nicht. 8. Daher war der König nicht zufrieden. 9. Der König dachte: “Wenn ich in den Wald gehe und dort einem Weisen meinen Kummer erzähle, dann vergeht (nf^ 4. Kl.) mein Kummer.” 10. Der König ging in den Wald, sah einen Weisen und erzählte ihm seinen Kummer. 11. Der Weise lachte und sagte: “Meine Frau liebt mich (lok. mEy)auch nicht. 12. Deshalb kam ich in diesen Wald und wurde ein Weiser. 13. Wenn du auch hier bleibst, dann werde ich dein Freund. 14. Dann leben wir beide glücklich (s̀K̃n)hier.” 15. Der König kehrte zurück in den Palast und holte seine Frau. 16. Dann lebte der König mit seiner Frau im Wald in der Nähe des Weisen. 17. Im Verlauf der Zeit (kAlAt^)liebte die Frau des Königs den Weisen und die Frau des Weisen liebte den König. 18. Jetzt lebten der König und der Weise und die beiden Frauen glücklich. III. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: ṕjA pūjā (f.) “Verehrung”, jAyA jāyā (f.) “Ehefrau”. IV. Verändern Sie folgende Sätze, indem Sie jeweils das Prädikat durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydAh\ g¡AyA-tFr̃_Etď\ tdA g¡AyA jlmEpbm^ yadāham gaṅgāyās tı̄re ’tis.t.ham . tadā gaṅgāyā jalam apibam “Als ich am Ufer des Ganges stand, da trank ich Wasser des Ganges.” ydAh\ g¡Amv˚d̃ tdA g¡AmgAh̃ yadāham . gaṅgām avande tadā gaṅgām agāhe “Als ich den Ganges verehrte, da tauchte ich in den Ganges ein.” Lektion 11 11.1 Vokabular Verben pf̀ (m.) Tier aA - kZ‚^ (10) aA - kZ‚yEt hören þEtEbMb (n.) Spiegelbild þAZ (m.) Atem, (Pl.) Leben m@y - BAg (m.) Mittelteil mrZ (n.) Tod vD (m.) Tötung, Mord vcn (n.) Rede, Wort vAr (m.) Mal, Reihe av - pt^ (1) av - ptEt herabfliegen aA - lB^ (1) aA - lBt̃ ergreifen, erfassen "`D^ (4) "`@yEt hungrig sein jFv^ (1) jFvEt leben þEt - I"^ (1) þtF"t̃ (er)warten EvlMb (m.) Zögern, Verzögerung, B"^ (10) B"yEt essen, verzehren (mit Inst.) zu spät ffk (m.) Hase fňA (f.) Sorge, Angst, Zweifel s\-k̂t (n.) Sanskrit mn^ (4) m˚yt̃ denken, halten für m̂ (6) Em }yt̃ sterben f̀q^ (4) f̀¯yEt (aus)trocknen Es\h (m.) Löwe h\s (m.) eine Art Gans s\ - B́ (1) s\ - BvEt möglich sein, stattfinden ŝp^ (1) sp‚Et kriechen Adverbien/Partikel Nomina atFv sehr aEDkAEDkm^ mehr und mehr a˚y/ anderswo a˚yTA sonst Ğm̃Z der Reihe nach, allmählich tt, þB̂Et von dieser Zeit an m˚dm^ langsam s(vrm^ eilig, schnell, aAŰy‚ (n.) Wunder upAy (m.) Mittel, List kQCp (m.) Schildkröte ḱp (m.) Brunnen kolAhl (m.) Lärm, Geschrei dX (m.) Stock Edvs (m.) Tag d̀dA‚˚t (m.) Ungezähmter sv‚dA immer, stets -vym^ selbst doq (m.) Fehler, Schuld EndAG (m.) Sommer, Hitze 43 44 11.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. “Der Löwe und der Hase” 1. kE-m\EŰŠñ kEŰt^ Es\ho d̀dA‚˚to nAm vsEt -m. 2. s sv‚dA vn-y pf́nA\ vD\ kroEt -m. 3. þEtEdn\ s kA\EŰt^ pf́nmAryt^. 4. ekdA sṽ‚ pfvo d̀dA‚˚t-y smFpmgQCàvd\Ű. 5. h̃ Es\h ! (v\ EkmT« þEtEdn\ pf́n^ mAryEs ? 6. yEd (v\ tAn^ n mAryEs tEh‚ vy\ -vy\ tv BojnAy þEtEdnm̃k\ pf̀\ þ̃qyAm,. 7. tdA t\ pf̀\ KAd̃Et. 8. d̀dA‚˚t-tŠcnmAkZ‚yt^ pf́\ŰAvdt^. 9. yEd ýym̃vEmQCT tEh‚ td̃v\ BvE(vEt. 10. tt, þB̂Et þEtEdnm̃k, pf̀, Ğm̃Z d̀dA‚˚t-y smFp mgQCt^. 11. d̀dA‚˚tŰ t\ pf̀mKAdt^. 12. ekd {k-y ffk-y vAr aAsFt^. 13. so_Ec˚tydŊ mm mrZ\ BvEt. t-mA˚m˚d\ m˚d\ Es\h-y smFp\ gQCAnFEt 14. tt, ffko m˚d\ m˚d\ Es\h-y smFpmgQCt^. 15. t/ d̀dA‚˚to_tFvA"`@yt^ ffk\ c þ(y {"t. 16. ydA d̀dA‚˚t-t\ ffkmp[yt^ tdA so_Ğ̀@yt^ t\ cAp̂QCt^. 17. (v\ k̀to EvlMb̃nAgQC iEt. 18. ffko_vdt^. h̃ Es\h ! kTyAEm. eq n mm doq,. 19. etE-mn^ vñ_˚y, Es\ho_Ep vsEt. 20. mAg̃‚ s mAmp[ydvdÎ. 21. ahm̃t-y vn-y n̂p,. aD̀nAh\ (vA\ B"yAmFEt. 22. tdAh\ t\ Es\hmvdm^. (vm̃t-y vn-y n̂po nAEs. 23. et-y vn-y n̂po_Ŋ mAm˚y/ þtF"t̃. 24. ahmD̀nA t-y Boj nAy gQCAmFEt. 25. s Es\ho mm vcnmAkZ‚ydtFv cAĞ̀@yt^. 26. t-mAEŠlMb̃nA/AgQCmFEt ffko_vdt^. 27. tdA d̀dA‚˚t, ĞoD̃nAvdt^. 28. etE-mn^ vñ_h\ n̂po_E-m. 29. so_˚y, Es\h, k̀/AE-t ? 30. t\ Es\h\ s(vr\ mA\ df‚ỹEt. 31. tdA ffk-t\ Es\hm̃k\ ḱpmAnydvdÎ. ḱp ev so_˚y, Es\ho vstFEt. 32. Es\h ! etE-mn^ 33. t-y ḱp-y jl̃ d̀dA‚˚t, -vþEtEbMbmp[yt^. 34. s -vþEtEbMbm˚y\ Es\hmm˚yt. 35. ĞoD̃n 45 Lektion 11 so_vdt^. eq ev ḱp̃_ÚvtAEm }yt c. s Es\h iEt. 36. a˚y-y Es\h-y vDAy II. “Die fliegende Schildkröte” 1. ekdA kEŰt^ kQCp aAsFt^. 2. s vñ ăd̃ vsEt -m. 3. EndAG̃ ăd-y jl\ m˚dmf̀¯yt^. 4. jl̃n EvnA kQCpA n jFvE˚t. 5. tt, s kQCp, fňA\ kroEt -m. 6. t-y kQCp-y ŠO h\sO Em/̃ aA-tAm^. 7. tO h\sO þEtEdn\ ăd-y tFr̃_B }mtAm^. 8. ekE-mn^ Edvs̃ tO t\ kQCpmp[ytA\ t\ cAp̂QCtAm^. 9. h̃ Em/ ! (v\ EkmT« fňA\ kroqFEt. 10. ăd-y jl\ þEtEdnmEDkAEDk\ f̀¯ytFEt kQCp, þ(yBAqt. 11. tdA h\sAvvdtAm^. 12. ek upAyo_E-t. aAvA\ (vAm˚y\ ăd\ nyAv,. 13. t/ QCAyAE-t. tE-mn^ ăd̃ jl\ n f̀¯ytFEt. 14. kQCp, þ(yvdt^. kTm̃tt^ s\BvEt ? 15. ỳvAmAkAf̃ XỹT̃ Ek\(vh\ B́mO spA‚mFEt. 16. tdA h\sAvvdtAm^. aAvA\ k\Ecd^ dXmAnyAv,. 17. (v\ m̀K̃n dX-y m@yBAgmAlB-v. 18. tdAvA\ dXmAdAyAkAfm̀åyAvh̃. 19. pŰAt^ (vmAkAf̃ Ek\Ec˚mA vd. 20. a˚yTA (vmAkAfAĽ́EmmvptsFEt. 21. h\sO kQCpŰ {v\ k̀v‚E˚t -m. 22. ŠO h\sO dX̃n kQCp̃n c shAkAf udXỹtAm^. 23. mAg̃‚ g }Am-y jnA etdAŰy‚mAkAf̃_p[yn^. 24. t/ ko lAhlo_Bvt^. 25. kQCp-t\ kolAhlmAkZ‚yt^ t-y c kArZ\ EkEmEt nAboDt^. 26. ydA so_Do_p[yt^ tdA s B́mAvvAptt^ þAZA\ŰA(yjt^. 46 Sanskrit für Anfänger III. Übersetzen Sie ins Sanskrit 1. In einem Wald lebte ein Hase. 2. In dem Wald befand sich auch ein See. 3. In diesem See lebte eine Schildkröte. 4. Sie bewegte sich immer sehr langsam. 5. Deshalb lachte der Hase die Schildkröte aus. 6. Eines Tages sah die Schildkröte den Hasen und fragte: 7. “O Freund, wohin gehst du heute.” 8. Der Hase antwortete: “Ich gehe zum See.” 9. Da antwortete die Schildkröte: “Ich gehe auch zum See. Ich komme mit (smA - gm^).” 10. Aber der Hase sagte: “Ich laufe schnell und du läufst langsam.” 11. Da antwortete die Schildkröte: “Ich laufe auch schnell zum See.” 12. “Dies ist nicht möglich”, sagte der Hase. 13. Da sagte die Schildkröte: “Wir beide gehen jetzt zum See und schauen.” 14. Dann liefen beide zum See. Der Hase lief sehr schnell und ermüdete bald (aEcr̃Z). 15. Er setzte sich deshalb unter einen Baum und ruhte sich aus (Ev - ŹAMyEt). 16. Als er die Schildkröte nicht sah, da schlief er ein (En - dýAyt̃). 17. Dann kam langsam die Schildkröte, sah den Hasen und lachte. 18. Sie ruhte sich nicht aus und kam zuerst zum See. 19. Als der Hase später aufwachte (þAboDt^), zum See kam und die Schildkröte sah, da schämte er sich (l>jt̃). IV. Deklinieren Sie folgende Nomina: kTA kathā (f.) “Geschichte”, sAD̀ sādhu (m.) “Wanderheiliger” und m̀En muni (m.) “Weiser”. V. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die Prädikate durch alle Personen und Numeri konjugieren: þEtEdn\ þAtrh\ s\-k̂t\ pWAEn śÄAEn c gAyAEn pratidinam . prātar aham . sam . skr.tam . pat.hāni sūktāni ca gāyāni “Täglich soll ich morgens Sanskrit lernen und Hymnen singen.” Lektion 12 12.1 Vokabular Verben aEt - Ğm^ ngrF (f.) Stadt (1) ndF (f.) Fluß nrk (m.) Hölle aEt - ĞAmEt überschreiten aǹ - mn^ (4) aǹ - m˚yt̃ zustimmen nArF (f.) Frau, Ehefrau jn^ (als Kausativ = 10) jnyEt nOkA (f.) Boot erzeugen, zeugen pŒF (f.) Ehefrau pAr (n.) jenseitiges Ufer þsv (m.) Geburt, Entbindung b˚D̀ (m.) Verwandter By (n.) Not, Gefahr ym (m.) Todesgott yAn (n.) Fahrzeug vD́ (f.) Braut, Schwiegertochter D̂ (1/10) DrEt / DAryEt festhalten, sich festhalten an En - dýA (4) En - dýAyt̃ schlafen En, - nF (1) Enr^ - ZyEt entscheiden fp^ (1) fpEt verfluchen s\ - g { (1) s\ - gAyEt zusammen singen s\ - B }\f^ (1) s\ - B }\ft̃ entgleiten Evqy (m.) Sache, Angelegenheit Nomina fFq‚ (m.) Kopf a˚t (m.) Ende avkAf (m.) (Frei)zeit, Gelegenheit foBA (f.) Glanz, Pracht, Schönheit ŸŹ́ (f.) Schwiegermutter shcr (m.) Gefährte kAy‚ (n.) Arbeit, Sache, Angelegenheit kAl (m.) Zeit gmn (n.) Gehen jnk (m.) Vater Adverbien/Pronomen ekk (m.), ekkA (f.) allein t̀ aber sdA immer sAD̀ (adv.) gut jnnF (f.) Mutter jFvn (n.) Leben 47 48 12.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. “Der Fluch des Brahmanen” 1. kE-m\EŰàgr̃ kEŰd^ b }AIJZ, p(˚yA sh -vjnk-y ĝh̃_vst^. 2. ekdA sAy\ b }AIJZ-y jnnF v@vA sh nŊA-tFrmgQCt^. 3. t̃ t/opAEvftA\ nŊAŰ foBAmp[ytAm^. 4. tdA b }AIJZ-y pŒF ŸŹ́mvdt^. 5. Effo, þs vAy mm jn˚yA ĝh\ gQCAnFEt. 6. nAyo‚ Eh Eff́Òn˚yA ĝh̃ jnyE˚t n t̀ ŸõvA ĝh̃. 7. ydA t̃ ĝh\ p̀nrAgQCtA\ tdA ŸŹ́b }A‚IJZmvdt^. 8. Effo, þsvAy tv pŒF\ t-yA jn˚yA ĝh\ nỹEt. 9. Ek\t̀ p(˚yA jnnF jnkŰ {t-yA\ ngyA« nAvstAm^. 10. tO kE-m\EŰd^ g }Am̃_vstAm^. 11. t/ gmnAy b }AIJZ-yAvkAfo nAsFt^. 12. sdA t-y kAy‚mAsFt^. 13. aǹEdn\ s mE˚dr̃ ṕjA\ kroEt -m. 14. jAyA -vg }Am\ gQCE(vEt so_Ec˚tyt^. 15. t-mAt^ s BAyA‚m̃kkA\ t/ þ {qyt^. 16. (v\ b˚D́nA\ ĝh\ gQC. 17. ahm/ EtďAmFEt b }AIJZo_vdt^. 18. BAyA‚ sŊo_˚vm˚yt. 19. Ek\t̀ nAy‚ ekkA mA þEtďE˚(vEt BAq˚t̃ jnA,. 20. tto BAy‚yA sh kEŰt^ shcro g }Am\ gQCE(vEt b }AIJZo EnrZyt^. 21. b }AIJZ-y Ef¯y aAsFt^. 22. b }AIJZ-tmA§ydvdÎ. 23. h̃ Ef¯y ! a/AgQC. 24. mm jAyA g }Am\ gQCEt. 25. (v\ tyA sh gQC. 26. et\ dX\ p[y. 27. (v\ dX-y {km˚t\ DAry. 28. mm jAyA dX-yA˚ym˚t\ Drt̀. 29. Ek\t̀ (v\ tA\ (Akk.) mA -p̂f. 30. sAEp (vA\ mA -p̂ft̀. 31. aD̀nA ỳvA\ g }Am\ þEtďtEmEt. 32. Ef¯yo BAy‚yA sh þAEtďt^. 33. b }AIJZ-y yAn\ nAsFt^. 34. t-mAt^ s Ef¯y, sA c BAyA‚ pAdA<yAmgQCtAm^. 35. mAg̃‚ tO ndF mAgQCtAm^. 36. nŊA-tFr̃ nOkA nAsFt^. 37. kT\ nŊA, pAr\ gQCAv iEt Ef¯yo_Ec˚tyt^. 38. Ef¯yo b }AIJZ-y BAyA‚mvdt^. 39. dX\ sAD̀ Dr myA (= Instr. von ahm^ ) c sh ndFmvroh̃Et. 40. nŊA m@ỹ dX, 49 Lektion 12 smB }\ft. 41. Ef¯yo_Ec˚tyt^. mm jAyA\ mA -p̂f̃Et b }AIJZo_vdt^. 42. aD̀nA Ek\ kromFEt. 43. s b }AIJZ-y BAyA‚mvdt^. 44. Bỹ pAp\ nAE-t. mm h-t\ Dr̃Et. 45. tO ndFm(yĞAMytA\ g }Am\ cAgQCtAm^. 46. pŰAŞýAIJZ etdAkZ‚yt^. 47. so_Ğ̀@yEQC¯y\ cAp̂QCt^. Ef¯y ! (v\ mm jAyA\ k-mAd-p̂f, ? 48. 49. aEp mm vcn\ nAkZ‚y, ? 50. (v\ nrk\ gQC̃Et. 51. Ef¯y, þ(yBAqt. 52. tE-mn^ Evqỹ mm doqo nAE-t. 53. (vm̃v nrk\ gQC̃Et. 54. shsA tyo, p̀rto ymo_Etďt^. ymo_vdt^. 55. a/ Ek\ fpT, ? 56. Ef¯y-y doqo nAE-t. b }AIJZ-t\ k-mAdfpt^ ? 57. ett^ pApm^. t-mAŞýAIJZo nrk\ gQCt̀. 58. Ef¯y, g̀z\ mA fpt̀. etdEp pApm^. 59. t-mAEQC¯yo_Ep nrk\ gQCE(vEt. II. “Der Vogel und der Sādhu” 1. kEŰd^ Evhgo v̂" ˜ sFdEt. 2. þEtEdn\ s t/ gAyEt. 3. s Edvs̃ gAyEt. rA/O n gAyEt. 4. rA/O v̂" ˜ EndýAyt̃ 5. ekE-mn^ Edvs̃ kEŰt^ sAD̀v̂‚"-yAD, sFdEt. 6. s Edvs̃ B́mO sFdEt. 7. rA/O B́mO EndýAyt̃. 8. ydA þAt, śy‚ uŃQCEt tdA sAD̀, śy‚-y ṕjA\ kroEt. 9. sAD̀, śy‚-y śÄ\ pWEt. 10. ekdA Evhg, p̂QCEt. 11. Ek\ pWsFEt ? 12. sAD̀, þEtBAqt̃. 13. Evhg ! śy‚-y śÄ\ pWAEm . śy« ṕjyAmFEt. 14. þEtEdn\ þAt, sAD̀, śy‚-y ṕjA\ kroEt. 15. ydA sAD̀, ṕjA\ kroEt tdA śy‚ uŃQCEt. 16. tdA Evhg, p̂QCEt. 17. Ek\ yEd (v\ n ṕjyEs tEh‚ śyo‚ noŃQCtFEt ? 18. sAD̀, þEtBAqt̃. 19. śy‚ uŃQCEt yEd gAyAEm n vA gAyAEm. 20. śyo‚ nr̃<yo jFvn\ Bojn\ c yQCEt. 21. t-mAt^ ṕjA\ kromFEt. 22. tdA Evhg, p̂QCEt. 23. Ek\ śyo‚ Evhg̃<yo_Ep Bojn\ yQCtFEt ? 24. tt, sAD̀, þEtvdEt. 25. h̃ Evhg ! Evhg̃<yo_Ep śyo‚ Bojn\ yQCEt. 26. v̂"Advpt mm fFq̃‚ copEvf. 27. aAvAmD̀nA s\gAyAv,. 28. (vmEp śy‚-y śÄ\ pW̃Et. 29. Evhg, þEtBAqt̃ śÄ\ 50 Sanskrit für Anfänger pWAmFEt. 30. tt, þB̂Et þEtEdn\ þAt, sAD̀Ev‚hgŰ śy‚-y ṕjA\ k̀zt,; III. Übersetzen Sie ins Sanskrit 1. Eines Tages ging Rāma in den Wald und sah dort einen Teich. 2. Er ging zum Ufer des Teiches und setzte sich unter einen Baum. 3. Am Ufer des Teiches standen einige Schwäne. 4. Plötzlich kam ein Mädchen aus dem Wald und ging auch zum Teich. 5. Als die Schwäne das Mädchen sahen, flogen sie aus Angst weg (auf). 6. Das Mädchen ging zum Ufer und trank Wasser. 7. Im Wasser des Teiches betrachtete sie ihr Spiegelbild. 8. Dann fiel sie plötzlich in das Wasser. 9. Rāma stand auf und rannte schnell zum Ufer. 10. Ohne Zögern sprang er ins Wasser, ergriff das Mädchen und trug es mit beiden Händen zum Ufer. 11. Das Mädchen schaute Rāma an und rannte dann wieder in den Wald. 12. Rāma folgte dem Mädchen und rief: “Wer bist du”. 13. Das Mädchen antwortete: “Ich bin Sı̄tā, die Tochter eines Sehers, und wohne in einer Einsiedelei im Wald”. 14. Dann lief das Mädchen schnell zur Einsiedelei. IV. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: ngrF nagarı̄ (f.) “Stadt”, pŒF patnı̄ (f.) “Ehefrau und vD́ vadhū (f.) “Schwiegertochter”. V. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die Prädikate durch alle Personen und Numeri konjugieren: þEtEdnmh\ nŊA\ gAh { pr\ c tFr\ Úv { pratidinam aham . nadyām . gāhai param . ca tı̄ram . plavai “Täglich soll ich in den Fluß eintauchen und an das andere Ufer schwimmen.” Lektion 13 13.1 Vokabular Verben KŊot (m.) Glühwürmchen tV (m.) Ufer t̂Z (n.) Grashalm aǹ - B́ (1) aǹ - BvEt erfahren, erleiden aEB - BAq^ (1) aEB - BAqt̃ sagen, d̃vF (f.) Göttin, Königin sprechen zu jmd. cor (m.) Dieb av - Ú̀ (1) av - Úvt̃ herabspringen pEt (m.) Herr p̂ď (n.) Rücken, Gipfel up - @mA (1) up - DmEt anblasen "`B^ (4) "`<yEt erregt sein bEl (m.) Opfergabe c̀r^ (10) coryEt stehlen Ebl (n.) Loch B"Z (n.) Verzehren mXp (n.) Halle tX^ (10) tAXyEt schlagen, verwunden En - E"p^ (6) En - E"pEt hin-, herun- Emč (n.) Leckerbissen m̀Hy (m.) Anführer ḿY (m.) Dummkopf, Tor ltA (f.) Liane, Ranke fAKA (f.) Zweig, Ast terwerfen En - sd^ (1) En - qFdEt sich setzen fň^ (1) fňt̃ sich ängstigen, sorgen, befürchten -TA (1) EtďEt (hier:) bleiben fFt (n.) Kälte, Frost Nomina h̃m˚t (m.) Winter aAn˚d (m.) Freude u(sv (m.) Feier, Fest u¯ZtA (f.) Hitze, Wärme kTA (f.) Geschichte Adjektive "`dý klein, gemein, niedrig ct̀r klug, gewandt, geschickt kEp - pEt (m.) Affenkönig dFG‚ lang d̀č böse, schlecht p̂T̀l weit, breit kAfF (f.) Benares (Ortsname) k̀MBFr (m.) Krokodil 51 52 Sanskrit für Anfänger þB́t reichlich, zahlreich Emč lecker fFt kalt sv‚ all, ganz, jeder Eþy lieb bh̀ viel mD̀r süß, lieblich 13.2 Texte/Übungen I. “Das Krokodil und der Affe” 1. rAm-y d̃f̃ kAfF nAm ngy‚E-t. 2. d̃&yA, ṕjAy { rAm, kAfF\ gQCEt. 3. kA[yA\ d̃&yA, ṕjAs̀ nrA gAyE˚t n̂(yE˚t c. 4. tto d̃&y { bh́n^ blFn^ yQCE˚t. 5. ekdA rAmo nŊA Dm‚fAlA\ þ(ygQCt^. 6. Dm‚fAlAyA, smFp̃ Ek\Ecd^ mXpmvt‚t. 7. t/ kEŰt^ p̀zqo_sFdt^ kTA\ cAkTyt^. 8. rAmo_Ep t/opAEvft^ tA\ c kTAmAkZ‚yt^. 9. aE-t g¡A nAm ndF. 10. sv‚dA g¡AyA jl\ þB́tm^. 11. g¡AyA\ k̀MBFro_vst^. 12. nŊA-tṼ bhv-trvo_Etďn^. 13. k̀MBFr-y Eþy\ Em/\ vAnro v̂" ˜¯vvst^. 14. k̀MBFro v̂"AZA\ PlA˚y {QCt^. 15. þEtEdn\ vAnro v̂"At^ PlAEn ˚yE"pt^. 16. k̀MBFr, s̀K̃n mD̀rAEZ PlA˚yKAdt^. 17. Ek\t̀ k̀MBFr-y pŒF d̀čAsFt^. 18. k̀MBFr-y p(˚y { Emč\ Bojnmroct. 19. sA vAnr-y "`dý\ ãdy\ B"ZAy {QCt^. 20. vAnr-y ãdymtFv EmčEmEt k̀MBFr-y BAyA‚vdt^. 21. tt, sŊo ãdy mAnyAmFEt k̀MBFr, pŒFmvdt^. 22. h̃ vAnr ! mm ĝh u(svo BvtFEt k̀MBFro_vdt^. 23. aAn˚d̃nAgQCAmFEt vAnr, þ(yvdt^. 24. vAnr, k̀MBFr-y p̂T̀l\ p̂ďmAroht^. 25. k̀MBFro vAnrmvht^. 26. g¡AyA m@ỹ k̀MBFr, s(ymvdt^. 27. Ek\t̀ vAnro_tFv ct̀r,. 28. mm ãdy\ v̂" ˜ vt‚t iEt vAnro_vdt^. 29. p̀nv̂‚"\ þEt gQCAṽEt k̀MBFro_BAqt. 30. k̀MBFro vAnr\ p̀nr^ g¡AyA-tVmAnyt^. 31. vAnr, k̀MBFr-y p̂ďAt^ tṼ_vAÚvt. 32. tto vAnro v̂"mAroht^. 33. t/ Ek\Ecd^ Eblmvt‚t. 34. vAnro v̂"-y Lektion 13 53 Ebl̃_p[yt^. 35. mm ãdym/ nAE-t. 36. kEŰÎoro mm ãdymco ryEdEt vAnro_vdt^. 37. vAnr, p̀nv̂‚"AdvAÚvt. 38. ev\ k̀MBFrŰt̀rŰ vAnro Em/̃ aEtďtAm^. II. “Der Affenkönig und das Glühwürmchen” 1. EhmAlỹ bhvo Egry,. 2. sṽ‚q̀ EgErq̀ vnAEn sE˚t. 3. t/ v̂" ˜q̀ kpyo vsE˚t. 4. kpy, fAKAyA, fAKA\ ltAyAŰ ltA\ Úv˚t̃. 5. Ek\(vD̀nA h̃m˚t,. 6. tE-mn^ kAl̃ B́Em, fFtA nŊ, fFtA, sv« fFtm^. 7. t!ZA\ fAKAs̀ kpy, sFdE˚t. 8. t̃ fFtmǹBvE˚t. 9. kpy, "`<yE˚t. aE‘nEmQCE˚t . 10. kpFnA\ m̀Hy, k\Ect^ kEp\ BAqt̃. 11. kAEŰQCAKA, kAEnEct^ t̂ZAEn cAhr̃Et. 12. kEp, fAKA, t̂ZAEn cAhrEt. 13. s sv« B́mO EnE"pEt. 14. shsA kpFnA\ m̀Hyo B́mO k\Ect^ KŊot\ p[yEt. 15. s t\ KŊotmE‘n\ m˚yt̃. 16. t-mAt^ tE-mn^ KŊot̃ fAKA-t̂ZAEn c E"p̃Et s vdEt. 17. pŰAt^ kpFnA\ m̀Hy, KŊotm̀pDmEt. 18. a‘ñ ! dh̃Et s KŊot\ þAT‚yt̃. 19. kpFnA\ smFp̃ kE-m\EŰt^ trO kEŰd^ Evhg, sFdEt. 20. s Evhg-t\ kpFnA\ m̀Hy\ p[yEt. 21. Evhg-trorvptEt kpFnA\ m̀Hy-y smFp̃ c EnqFdEt. 22. s tmEBBAqt̃. kEppt̃ ! n {qo_E‘n, . 23. (v\ KŊotm̀pDmsFEt. 24. kpFnA\ m̀HyEŰ˚tyEt. tt^ s(ym^. 25. eq Evhgo_D̀nA mA\ ḿY\ m˚yt iEt. 26. ĞoDAt^ s t-y fFq« dFG‚yA fAKyA tAXyEt; III. Übersetzen Sie ins Sanskrit 1. Es war einmal ein habgieriger (l̀ND)Mann. 2. Um der Erlangung (lAB m.) von Geld willen (finaler Dativ) ging er mit seinem Pferd von Dorf zu Dorf und von Stadt zu Stadt. 3. Eines Tages betrat er einen Wald und sah dort einen Teich. 4. In der Mitte des Teiches war ein alter Löwe. 5. Dieser hatte eine Kette aus/von (Genitiv) Gold. 6. Der habgierige Mann sah sofort diese Kette und begehrte sie. 7. Da sagte der Löwe zu dem Mann: “Oh Freund, ich bin alt. 8. Ich esse nichts. Um der Erlösung willen habe ich der (die) Nahrung entsagt (aufgegeben). 9. Um des religiösen Verdienstes (p̀y n.) willen gebe ich dir (t̀<ym^)diese Kette.” 10. Da dachte der habgierige Mann: “Um des Goldes willen bin ich von Stadt zu Stadt 54 Sanskrit für Anfänger gegangen. 11. Aber ich fand nirgends Gold. Jetzt finde ich eine Kette aus Gold.” 12. Er stieg vom Pferd ab und ging zum Ufer. 13. Dort betrachtete er das Wasser und ängstigte sich. 14. Da sagte der Löwe: “Ängstige dich nicht vor dem Wasser. Ich komme zum Ufer.” 15. Dann kam der Löwe an das Ufer. 16. Als der Mann den Löwen in seiner Nähe sah, da ängstigte er sich. 17. Aber der Löwe fraß sofort den habgierigen Mann. IV. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: vAEr vāri (n.) “Wasser” und mD̀ madhu (n.) “Honig” V. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie jeweils das Prädikat durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydA rA/O vñ_B }m\ tdA nAfň̃ yadā rātrau vane ’bhramam . tadā nāśaṅke “Als ich nachts im Wald herumwanderte, da fürchtete ich mich nicht.” Lektion 14 14.1 Vokabular Verben r"k (m.) Wächter, Hüter r"A (f.) Schutz, Rettung rjk (m.) Wäscher !pk (m.) Münze v-/ (n.) Kleid, Gewand &yAG } (m.) Tiger aǹ - DAv^ (1) aǹ - DAvEt nachlaufen ap - Ğm^ (1) ap - ĞmEt weggehen, fliehen ap - DAv^ (1) ap - DAvEt weglaufen aA - DAv^ (1) aA - DAvEt herbeikom- Evp^ (1) ṽpt̃ zittern &yAG }cm‚n^ (n.) Tigerfell f/̀ (m.) Feind fNd (m.) Laut fA-/ (n.) Regel, Lehrbuch s-y (n.) Getreide Ef"^ (als Kausativ = 10) Ef"yEt -vg‚ (m.) Himmel men cr^ (1) crEt gehen D̂ (1, 10) DrEt / DAryEt tragen lehren h̃t̀ (m.) Ursache, Grund sh^ (1) sht̃ ertragen s̃v^ (1) s̃vt̃ dienen Adjektive Nomina gd‚B (m.) Esel dErdý arm D́m } grau, rauchfarben s̀˚dr schön gd‚BF (f.) Eselin Adverbien/Postpositionen, etc. aDm‚ (m.) Unrecht cm‚n^ (n.) Fell (konsonantische Dekli- aT da, dann as\fym^ zweifelsohne nation) cAp (m.) Bogen pAWfAlA (f.) Schule p̀y (n.) Verdienst aho Interjektion þAỹZ gewöhnlich, meistens yTAkAmm^ nach Belieben þk̂Et (f.) Natur 55 56 14.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. Übungssätze zum Optativ 1. gopAl, EkEmQCEt ? etE-mn^ jFvñ bh̀ Dn\ lB̃y. 2. kA\Ect^ s̀˚drF\ k˚yA\ pErZỹym^. 3. pŰAt^ kA[yA\ g¡AyA-tFr̃ Em }ỹy p̀ỹn c -vg« lB̃ỹEt. 4. rAm, p̀/̃<yo vdEt. 5. þEtEdn\ BÅA d̃vAn^ þAT‚ỹ@vm^. 6. sv‚dA d̃vAn^ ṕjỹt. 7. pAWfAlAyA\ g̀z\ nm̃t s̃ṽ@v\ c̃Et. 8. tdA rAmEŰ˚tyEt. 9. Ef¯yA, fA-/AEZ sAD̀ Ef" ˜rn^. 10. n̂ptyo jnAn^ r" ˜ỳ,. 11. nrA, f/́ZAmDm« n sh̃rn^. 12. nrA, sv‚dA s(y\ vd̃ỳ,. 13. ffqyo vñ vs̃ỳErEt. II. “Der Esel im Tigerfell (Version 1)” 1. kE-m\EŰd^ d̃f̃ kEŰd^ rjko vsEt -m. 2. s ekE-mn^ Edvs̃ gd‚BmlBt. 3. gd‚Bo v-/AEZ ndF\ vh̃EdEt so_Ec˚tyt^. 4. tto_ǹEdn\ gd‚Bo v-/AEZ ndFmvht^. 5. t/ rjko v-/Ay"Alyt^. 6. rA/O s p̀ng }A‚m\ þ(ygQCt^. 7. þAỹZ rjkA dErdýA,. eq rjko_tFv dErdý,. 8. gd‚B-y BojnAy k-mAt^ t̂ZAEn lB̃ỹEt s þEtEdnmEc˚tyt^. 9. Ek\t̀ rjko_Ep k-mAÎt̀ro n Bṽt^. 10. ct̀r-y sv‚dA kEŰd̀pAyo Bṽt^. 11. aT ngr̃ rjko ŠA<yA\ !pkA<yA\ &yAG }cm‚ lBt̃ -m. ( cm‚ = Akk. Sg.) 12. rA/O gd‚B-y p̂ď\ t̃n &yAG }cm‚ZA (Instr.) aQCAdyt^. 13. tt-t\ kE-m\EŰt^ " ˜/̃_nyt^. 14. aD̀nA gd‚Bo yTAkAm\ Bojn mlBt. 15. tE-mn^ " ˜/̃ gd‚B, s-y\ B"ỹEdEt rjko_Ec˚tyd^ ĝh\ cAgQCt^. 16. Ek\t̀ rA/O kEŰd^ r"k-t\ " ˜/\ r"Et -m. 17. r"ko D́m }\ v-/mDAryt^. s frAÑAp\ cAdAy t/AEtďt^. 18. ydA r"k-t\ gd‚Bmp[yt^ tdA s ByAdṽpt. 19. s &yAG }o mA\ mA p[yt̀. yEd mA\ p[ỹt^ tEh‚ s mA\ mArỹEdEt r"ko_fňt m˚d\ cApAĞAmt^. 20. Lektion 14 57 gd‚Bo r"k\ pŰAdp[yt^ t\ gd‚BF\ cAm˚yt. 21. aho ! t/ gd‚BF crEt. etyA gd‚<yA sh cr̃ym^. 22. as\fy\ sA mA\ nAp[yEdEt t-yA, smFp mDAvt^. 23. r"ko gd‚Bmp[yt^. d̃vA mA\ r" ˜ỳErEt fFG }mpADAvt^. 24. k̃n h̃t̀nA sA gd‚<ypDAvtFEt gd‚Bo_Ec˚tyt^ t\ c r"km˚vDAvt^. 25. as\fym̃qA gd‚BF mm &yAG }cm‚ p[yEt mA\ c &yAG }\ m˚yt̃. 26. sA mm þk̂Et\ boD̃EdEt so_Ec˚tyŃd‚B-y c fNd\ kroEt -m. 27. r"k-t\ fNdmAkZ‚yt^. 28. Ek\ &yAG }o gd‚B-y fNd\ krotFEt so_Ec˚tyt^. 29. ydA gd‚B aADAvt^ p̀nŰ p̀ng‚d‚B-y fNd\ kroEt -m tdA s r"k-t\ fr̃ZAmAryt^; III. Übersetzen Sie ins Sanskrit 1. Täglich gehen die Wäscher zum Fluß und waschen dort im Wasser die Kleider. 2. Einer der Wäscher macht stets irgendeinen Scherz. 3. Er schrie eines Tages: “Ein Krokodil kommt. 4. Es frißt mich. Kommt herbei und beschützt mich.” 5. Alle Wäscher hörten ihn und rannten zu ihm. 6. Sie fragten den Wäscher: “Wo ist das Krokodil?. Wir beschützen dich.” 7. Da lachte der Wäscher und sagte: “Hier ist kein Krokodil. Dies war ein Scherz.” 8. Die anderen Wäscher ärgerten sich und gingen wieder. 9. Als eines Tages ein Krokodil in die Nähe des Wäschers kam, da schrie er wieder: 10. “Ein Krokodil kommt und frißt mich. Kommt herbei und beschützt mich.” 11. Die anderen Wäscher hörten dies und sagten: “Er macht wieder einen Scherz.” 12. Sie kamen nicht zu seinem Schutz. 13. Da fraß das Krokodil den Wäscher. IV. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: kFEt‚ kı̄rti (f.) “Ruhm”, rjk rajaka (m.) “Wäscher” und EB"` bhiks.u (m.) “Bettler”. V. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die Prädikate durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydA tA\ s̀˚drF\ k˚yA\ p[ỹy\ tdAh\ t̀¯ỹym^ yadā tām . sundarı̄m . kanyām . paśyeyam . tadāham . tus.yeyam “Wenn ich jenes schöne Mädchen sähe, würde ich mich freuen.” yEd vñ shsA &yAG }mF" ˜y tEh‚ ṽp̃y yadi vane sahasā vyāghram ı̄ks.eya tarhi vepeya “Wenn ich im Wald plötzlich einen Tiger sähe, würde ich zittern.” Lektion 15 15.1 Vokabular Verben fAÕ (n.) Hinterlist f̂gAl (m.) Schakal ŹvZ (n.) Hören aED - gm^ (1) aED - gQCEt lernen aA - m˚/y^ (10) aA - m˚/yEt sich -t̀Et (f.) Lob, Lobpreisung -vBAv (m.) Natur -vr (m.) Stimme verabschieden von (m. Akk.) aA - ã (1) aA - hrEt (auch:) holen, nehmen up - Edf^ (6) up - EdfEt lehren Adjektive ElK^ (6) ElKEt schreiben aṕv‚ unvergleichlich Id̂f derartig t̂Eqt durstig t̀Sy gleich, gleichsam, vergleichbar Nomina aAŹm (m.) Lebensstadium kAk (m.) Krähe mit koEkl (m.) Kuckuck "Z (m.) Moment KX (m.) Stück D́t‚ schlau, gerissen, betrügerisch nv neu þsà froh, zufrieden b̀B̀E"t hungrig gFt (n.) Lied d́r (n.) Ferne, Entfernung ŠAr (n.) Tür, Tor n̂(y (n.) Tanz pAW (m.) Text þBAt (n.) Tagesanbruch mǹ¯y (m.) Mensch mA\s (n.) Fleisch mA\s - KX (m.) Fleischstück EvD̃y gehorsam vFr tapfer, heldenhaft v̂Ĺ alt Ź̃ď beste(r,s) srs saftig, frisch, schmackhaft Adverbien it-tt, hin und her iv wie p̀rA früher, zuerst ṽd (m.) Veda fyn (n.) Schlaf 58 Lektion 15 15.2 59 Texte/Übungen I. “Gopālas Tagesablauf” 1. þBAt̃ gopAlo ndF\ g(vA ÜAn\ kroEt. 2. t-y jnnF t\ þEtEdn\ vdEt. 3. h̃ p̀/ , þAtr^ nŊA\ ÜAn\ k̂(vA nvAEn v-/AEZ DAry. 4. ÜAn\ k̂(vA d̃v\ v˚d-ṽEt. 5. tto EvD̃y, p̀/, þEtEdnm̃v\ kroEt. 6. d̃v\ ṕjEy(vA s Bojn\ kroEt. 7. s jnk\ jnnF\ cAm˚ìy pAWfAlA\ þEtďt̃. 8. Ek\t̀ ŠAr̃ v̂Ĺ-t̂Eqto EB"`, E-T(vA jl\ yAct̃. 9. jnnF ŠAr mAgMy EB"ṽ jl\ yQCEt. 10. s těN@vA t̀¯yEt. 11. pAWfAlAyA\ Ef"k\ d̂ńA gopAl-t\ nmEt. 12. kV upEv[y pAW\ pWEt. 13. gopAl, Ef"k-y vcn\ -m̂(vA pAW\ pWEt. 14. pAW\ pEW(vA p̀-tk̃ ElKEt. 15. sv« ElEK(vA Ef"kAy tŇf‚yEt. 16. tdA Ef"kŰt̀r aAŹmAǹpEdfEt (ct̀r, = Akk. von ct̀r^ “vier”). 17. mAǹqo ṽdmEDgMy k˚yA\ pErZFy p̀/\ jnEy(vA sv« (yÆA vn\ g(vA mo"\ lBtAEmEt. 18. pŰAt^ Ef"k, Ek\Ect^ p̀-tkmAã(y p̀rAZF\ (Akk. Sg. Fem.) kTA\ kTyEt. 19. kTAmAky‚ sṽ‚ Ef¯yA, Ef"k\ v˚d˚t̃. 20. gopAl, pAWfAlAyA, þ-TAy ĝh\ gQCEt. 21. mAg̃‚ Ek\Ecd^ Em/\ d̂ńA s p̂QCEt. 22. (v\ ĝh\ g(vA Ek\ kroqFEt. 23. ĝh̃_à\ KAEd(vA bAl {, sh ĞFXAmFEt Em/\ þEtBAqt̃. 24. tdA gopAlo Em/mAm˚ìy fFG }\ ĝh\ gQCEt. 25. s ĝhmAgMy ŠAr̃ pAdO "AlyEt. 26. ĝh\ þEv[y jnk\ jnnF\ c v˚dt̃. 27. jnnF BojnmAnFy gopAlAy yQCEt. 28. gopAlo Bojn\ s̀K̃n KAdEt. 29. sv« KAEd(vA ĝhAd̀ŊAn\ þEtďt̃. 30. uŊAñ bAl {, sh ĞFEX(vA ŹA˚(vA ĝh\ gQCEt. 31. t/̃Ÿr\ vE˚d(vA fyn\ gQCEt; 60 Sanskrit für Anfänger II. “Die Krähe und der Schakal” 1. ekdA kEŰt^ kAko_tFv b̀B̀E"t aAsFt^. 2. s sv‚/ BojnmE˚v¯y B́mAṽk\ mA\sKXmp[yt^. 3. s t\ mA\sKXmAl<y v̂"\ g(vA k-yA\Ect^ fAKAyAm̀pAEvft^. 4. tdA kEŰd^ b̀B̀E"t, f̂gAlo vñ B }A˚(vA t\ v̂"mAgQCt^. 5. s kAk-y m̀K̃ mA\sKX\ d̂ńAl̀<yt^. 6. f̂gAl-t̀ -vBAṽn D́t‚,. 7. s v̂"-y smFp\ g(vA mAg‚ upEv[yAEc˚tyt^. 8. t-y kAk-y m̀K eko mA\sKXo_E-t. 9. s mA\sKXo_tFv srso_E-t. 10. k̃nopAỹn t\ mA\sKX\ lB̃ỹEt. 11. f̂gAl, fAÕ̃n t\ kAkm<yBAqt. 12. h̃ kAk ! (v\ sṽ‚q̀ Evhg̃q̀ Ź̃ď,. 13. aṕvA‚ tv foBA. 14. (vyA t̀Syo n kEŰd^ Evhgo_E-t 15. Id̂f\ Evhg\ ṕv« nAp[ym^. 16. tv -vro_tFv mD̀r,. 17. ahm/ tv gFt-y ŹvZAyAgQCEmEt. 18. kAk-tA\ þsào_Bvt^. 19. s t-yA\ fAKAyAEmt-tto_n̂(yt^. 20. tdA f̂gAl-tmvdt^. 21. tv n̂(ym=ytFv s̀˚drm^. 22. tv gFt\ koEkl-y gFtEmv mD̀rEmEt. 23. tdA -t̀EtmAkyA‚tFv kAko gFtmArBt. 24. etE-mn^ "Z̃ mA\sKX-t-y m̀KAĽ́mAvptt^. 25. td^ d̂ńA f̂gAl, fFG }\ t/ g(vA t\ mA\sKXmAl<y d́rmDAvt^; III. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. Einst kam ein Asket zu Rāmas Haus und stand an der Tür. 2. Er rief Rāmas Mutter und bat um eine Speise. 3. Nachdem er die Speise erhalten hatte, ging er wieder auf die Straße. 4. Dann setzte er sich in den Schatten eines Baumes und aß die Speise. 5. Danach lief der Asket in den Wald und suchte einen ruhigen Platz. 6. Nachdem er einen schönen Baum sah, ging er dorthin und setzte sich unter den Baum. 7. Dann rezitierte eine Hymne und verehrte die Sonne. 8. Nachdem er die Sonne verehrt hatte, übte (machte) er Meditation aus. 9. An diesem Tag erinnerte sich Rāmas Vater an den Winter und rief den Diener. 10. “Im Winter ist alles kalt. Gehe deshalb in den Wald und bringe Zweige für ein Feuer”, so sagte Rāmas Vater. 12. Der Diener stieg aufs Pferd, brach auf und ging in den Wald. 13. Dort sah er viele Bäume und stieg vom Pferd ab. 14. Dann ging er Lektion 15 61 zu einem Baum und schnitt die Äste ab. 15. Der Asket sah dies und wurde zornig. 16. Er dachte: “Auch im Wald ist keine Ruhe” und verfluchte den Diener. 17. Dann verließ der Asket den Wald und ging auf einen Berg. 18. Dort sah er eine Einsiedelei und freute sich. 19. Er betrat die Einsiedelei und begrüßte den Seher. 20. Der Seher und der Asket setzten sich auf die Erde und übten (machten) Meditation aus. 21. Jetzt fand der Asket Ruhe (Frieden) in seinem Herzen. IV. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: jananı̄ (f.) “Mutter”, tapasyā (f.) “Askese”, r.s.i (m.) “Seher”. V. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die Prädikate durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydA k˚yA\ py‚Zy\ tdAh\ p̀/m {QCm^ yadā kanyām . paryan.ayam . tadāham . putram aiccham “Als ich eine Frau heiratete, da wünschte ich mir einen Sohn.” Lektion 16 16.1 Vokabular Verben aǹ - gm^ (1) aǹ - gQCEt gleiten, folgen aEtET (m.) Gast be- aEl (m.) Biene upkAr (m.) Dienst, Hilfe aǹ - -TA (1) aǹ - EtďEt befolgen Ekňr (m.) Diener av - gm^ (1) av - gQCEt verstehen "E/y (m.) Angehöriger des Krieger- k̀p^ (4) k̀=yEt zürnen, böse werden standes g̀hA (f.) Höhle g }hZ (n.) Fangen jAl (n.) Netz d˚t (m.) Zahn k̂t^ (6) k̂˚tEt ab-hacken, -schneiden gj‚^ (1) gj‚Et brüllen g̀p^ (10) gopAyEt beschützen, hüten, verstecken D̂Et (f.) Entschlossenheit prf̀ (m.) Axt Edv^ (4) dF&yEt spielen nf^ (4) n[yEt zugrunde gehen, p̀/F (f.) Tochter mǹ¯y (m.) Mensch ḿqk (m.) Maus vergehen pt^ (1) ptEt geraten in Pl^ (1) PlEt reifen, Frucht tragen lok (m.) Welt m̂g^ (10) m̂gyt̃ suchen, jagen Evny (m.) Gehorsamkeit &yAD (m.) Jäger m̀c^ (als Kausativ = 10) mocyEt befreien frFr (n.) Körper Ev - cr^ (1) Ev - crEt sich verbreiten, hervorkommen Adjektive Ev - d\f^ (1) Ev - dfEt zerbeißen k̂¯Z schwarz fA˚t ruhig, friedlich v̂q^ (1) vq‚Et regnen Adverbien/Postpositionen Ef"^ (1) Ef"t̃ lernen bEh, (Postp. m. Abl.) außerhalb sMyk^ richtig, gut Ÿ, morgen f̀c^ (1) focEt trauern Nomina a" (m.) Würfel 62 63 Lektion 16 16.2 Texte/Übungen I. Übungsbeispiele: 1. yTA (v\ gAyEs tTAh\ gAyAEm. 2. y/ rAmo gQCEt t/ sFtA tmǹgQCEt. 3. yto rAm, sFtAm(yjt^ tt, sA ĝh ekkA focEt. 4. ydA BÄA, kA[yA\ g¡AyA-tFr̃ Em }y˚t̃ tdA mo"\ lB˚t̃. 5. yEd Ÿo vq‚Et tEh‚ n þEtďAmh̃. 6. yAvdýAmo ĝh\ nAgQCEt tAvt^ sFtA focEt. 7. yTA n̂po ỳĹ̃ ỳ@yt̃ tTA "E/yA aEp ỳ@y˚t̃. 8. y/ s(ymE-t t/ Dmo‚ BvEt. 9. yto m̃G̃<yo jl\ ptEt tto bAlA ĝh\ DAvE˚t. 10. ydA rAm, -vEkňrmA§yEt tdA s fFG }mAgQCEt. 11. yEd mm Em/\ p[yEs tEh‚ td/Any. 12. yto n̂po ỳĹ̃ jyEt tt, kvy-t\ þf\sE˚t. 13. yTA m̃GA aAgQCE˚t tTA p̀ng‚QCE˚t. 14. yt, Ef¯yA, fA-/AEZ sMyk^ pWE˚t tto g̀z-t̀¯yEt. 15. ydA n̂po ỳĹAy gQCEt tdA yâ\ kroEt. 16. yEd mǹ¯yA, fA-/AEZ nAǹEtď̃ỳ-tEh‚ Dmo‚ n[ỹt^. 17. yAvEQC¯yA, fA-/AEZ sAD̀ pWE˚t tAvŃ`zn‚ k̀=yEt. 18. yTA g̀z, fA-/AỳpEdfEt tTA Ef¯yA-tAEn Ef"˚t̃. 19. y/ fA˚tAEn vnAEn vt‚˚t̃ t/q‚yo m̀nyŰ vsE˚t. 20. yt, p̀/, pAWfAlA\ n gQCEt tto rAm, k̀=yEt. 21. ydA Ef¯yA, pAW\ nAEf"˚t tdA Ef"ko_Ğ̀@yt^. 22. yEd v̂" ˜ PlAEn n PlE˚t tEh‚ kpy, "`@yE˚t. 23. yTA v̂"-tTA PlAnFEt Ef"ko vdEt. 24. y/ rAm, þEtďt̃ t/ sFtAEp EvnyAŃQCEt. 25. yto jnA DnAy l̀<yE˚t tto d̀,K\ s\BvEt. 26. ydA s̃vko jlmAnyt^ tdA rAm, pAdAv"Alyt^. 27. yEd k̂¯ZA m̃GA aAkAf̃ EvcrE˚t tdA nrA ĝh\ gQCE˚t. 28. yAv>jnA, pAp\ k̀v‚E˚t tAvěok̃ d̀,K\ BvEt. 64 Sanskrit für Anfänger II. Übungsbeispiele. Übersetzen Sie ins Deutsche und bilden Sie gegebenenfalls die entsprechende zweite Variante des Relativsatzgefüges, bei der das Bezugsnomen im anderen Teilsatz steht. 1. yo bAl-t/ EtďEt s rAm-y p̀/,. 2. yàgr\ rAmo gQCEt tE-mn^ sFtA vsEt. 3. ỹn prf̀nA rAmo v̂"An^ k̂˚tEt tmD̀nAnyAEm. 4. y-m { kvỹ n̂po dAnAEn yQCEt t\ nrA, þf\sE˚t. 5. y-mAíAmAt^ s̃vko_ŸmAnyt^ t\ Ÿo_h\ gQCAEm. 6. yE-mn^ Ef¯ỹ Evnyo nAE-t t-m { g̀z, Ğ̀@yEt. 7. yE-mn^ vñ gjA B }mE˚t t/ rAmo_Ŋ gQCEt. 8. y, sFtA\ py‚Zyt^ s rAm,. 9. yA\ k˚yA\ rAm uŊAñ_p[yt^ sA n̂p-y p̀/F. 10. ỹ<y, Ef¯ỹ<yo g̀z, fA-/AỳpEdfEt t̃ pAWfAlA\ gQCE˚t. 11. y-yA, fAKAyA, kEprvAÚvt t-yA, Plmptt^. 12. y-y "E/y-y D̂Et\ kvy, þf\sE˚t tmh\ p[yAEm. 13. y-yA\ fAKAyA\ kEpzpAEvft^ t-yA\ Evhgo_=ỳpAEvft^. 14. yo b }AIJZ, śÄAEn pWEt tmh\ ĝhmA§yAEm. 15. yt^ p̀-tk\ g̀zrElKt^ tEQC¯yA aǹEdn\ pWE˚t. 16. y-y { k˚yAy { rAm, p̀¯pAEZ yQCEt sA t̀¯yEt. 17. y-mAt^ k̀s̀mAdElzåyt̃ tt^ p[yAEm. 18. y-y gjo_E-t s nro_/AgQCEt. 19. yE-mn^ þAsAd̃ sFtA vsEt t\ rAmo_ǹEdn\ gQCEt. 20. yo rAm-y ĝhmAgQCEt t-mA aEtTỹ sFtA jl\ yQCEt. 21. yA\ kTA\ kEvv‚dEt sA rAmAy roct̃. 22. y {n̂‚ptyo dF&yE˚t tAn"An^ Ekňr aAnyEt. 23. y-mAt^ ĞoDAdýAmo bAl\ tAXyEt t\ nAvgQCAEm. 24. yE-mn^ EgrO Efvo @yAñ sFdEt s k {lAso_E-t. 25. ydà\ rAm iQCEt tt^ s̃vk, pcEt. 26. y-m { sFtAǹEdn\ Bojn\ yQCEt s EB"`ŠA‚r̃ EtďEt. 27. ỹqA\ bAlAnA\ v-/AEZ rjk, "AlyEt t̃ nŊA-tFr̃ sFdE˚t. 28. ỹq̀ nrA DnA˚ygopAyn^ tAEn ĝhAyry, þAEvfn^. Lektion 16 65 III. “Der Löwe und die Maus” 1. ek-y Egr̃, smFp ek\ vnmAsFt^. 2. tE-mn^ vn ek, Es\ho vsEt -m. 3. Edvs̃ s Es\ho g̀hAyAmEtďd^ rA/O c g̀hAyA bEhrgQCd^ vñ c pf́nm̂gyt. 4. ekdA s Edvs̃ g̀hA\ nAgQCt^ Ek\t̀ v̂"-y CAyAyAmEtďt^ t/ c B́mAv̀pAEvft^. 5. t-y v̂"-y smFp ekE-mn^ Ebl eko ḿqko_Ep vsEt -m. 6. tE-mn^ Edvs̃ s ḿqko EblAd^ bEhrAgQCt^ t\ c Es\h\ t/Ap[yt^. 7. s Es\hm̀pAgQCt^ t-y c frFr̃_n̂(yt^. 8. t-mAt^ Es\h udEtďt^ t-m { c ḿqkAyAĞ̀@yt^. 9. (vA\ KAdAmFEt Es\ho ḿqk\ ĞoD̃nAvdt^. 10. tto ḿqk-t\ Es\h\ þ(yBAqt. 11. yEd (vmŊ mA\ n KAdEs m̀ÑEs c tİ‚hmEp kdAEct^ tvopkAr\ kromFEt. 12. tt, Es\ho_hst^ t\ c ḿqkmm̀Ñt^. 13. ekdA kEŰd^ &yAD-td^ vnmAgQCt^. 14. pf́nA\ g }hZAy s ek\ jAlmAnyt^. 15. Es\h-tE-mÒAl̃_ptŇ̀,K̃n cAgj‚t^. 16. ḿqk-tdAkZ‚yt^ fFG }\ c t/AgQCt^. 17. s tE-mÒAl̃ Es\hmp[ydvdÎ. 18. By-y kArZ\ nAE-t. ah\ (vA\ t-mA>jAlAn^ mocyAEm. 19. ah\ t\ jAl\ d˚t {Ev‚dfAmFEt. 20. ḿqk, Es\h\ jAlAdmocyd^ &yADAÎAr"t^. 21. tdA Es\ho ḿqkmvdt^. 22. p̀rA (vmvd upkAr\ kromFEt. 23. tdA tv vcn\ nAvAgQCmhs\ c. 24. aŊ tdvgQCAmFEt. 25. ev\ s Es\ho ḿqkŰ Em/̃ aBvtAm^; IV. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. In einem Wald befand sich ein Berg. 2. In der Höhle des Berges lebte ein Schakal. 3. Eines Tages ging er um der Nahrung willen aus der Höhle heraus und wanderte im Wald hin und her. 4. Dort sah er einen Löwen, der seine Höhle betrat. 5. Dann kehrte der Schakal zu seiner Höhle zurück und sah vor der Höhle die Zeichen (Ecą n.) der Füße des Löwen. 6. Da dachte der Schakal: “Wenn der Löwe in der Höhle ist, dann betrete ich nicht die Höhle. 7. Wenn der Löwe nicht in der Höhle ist, dann betrete ich sie. 8. Mit welchem(r) Mittel (List) erkenne ich die Wahrheit?” 9. Da dachte der Schakal eine List aus und schrie laut (uÎ {,): 10. “O Höhle, wenn 66 Sanskrit für Anfänger ich zurückkehre, dann rufst du mich immer. 11. Warum rufst du mich heute nicht. Rufe mich. Sonst gehe ich anderswo hin.” 12. Der Löwe hörte dies in der Höhle und dachte: 13. “Wenn ich den Schakal nicht rufe, dann geht er anderswo hin. 14. Aber wenn ich den Schakal rufe, dann betritt er die Höhle. Dann fresse ich ihn.” 15. Da brüllte der Löwe. Der Schakal hörte dies und lief weg. 16. So rettete er sein Leben. V. Deklinieren Sie das Pronomen td^ tad in allen drei Genera. VI. Verändern Sie folgenden Satz, indem Sie die Prädikate durch alle Personen und Numeri konjugieren: ydA bh́En dAnAEn lB̃y tdAh\ tAEn mm p̀/̃<yo yQC̃ym^ yadā bahūni dānāni labheya tadāham . tāni mama putrebhyo yaccheyam “Wenn ich viele Geschenke erhielte, dann würde ich sie meinen Söhnen geben.” Lektion 17 17.1 Vokabular mX́k - rAj (m.) Froschkönig (Das Nomen rAjn^ “König” wird als Verben ah^‚ (1) ah‚Et (mit Infinitiv) sollen, Schlußglied in einem Kompositum wie die Maskulina auf - a dekliniert) müssen aA - pt^ (1) aA - ptEt passieren, geschehen, eintreffen moh (m.) Irrtum vAhn (n.) Last-, Reit-, Zugtier (17) &yjn (n.) Fächer fyn - ĝh (m.) Schlafzimmer ud^ - t̂ (1) ut^ - trEt hervorkommen up - ŝp^ (1) up - sp‚Et heranschleichen g }h^ (9) ĝćAEt greifen, fangen, sp‚ (m.) Schlange nehmen, sammeln d\f^ (1) dfEt beißen, nagen -to/ (n.) Loblied pAl^ (10) pAlyEt hüten, aufziehen vqA‚kAl (m.) Regenzeit þEt - vs^ (1) þEt - vsEt wohnen Adjektive vFj^ (als Kausativ = 10) vFjyEt aSp wenig, klein jAt (PPP von jn^)geschehen, (zu)fächeln passiert fk^ (5) fÇoEt können, fähig sein m̂t tot yAvt^ bis (Postp. mit Akk. o. Abl.) Nomina a¡`ď (m.) großer Zeh aBAv (m.) Fehlen, Mangel smT‚ fähig aEs (m.) Schwert Adverbien/Fragewörter/Postp. ‘lAEn (f.) Mattigkeit d̀‘D (n.) Milch - aT‚m^ (als Hinterglied zu einem Substantiv im Kompositum) um ... willen, zum Zwecke des ... d̀d {‚v (n.) Unglück a˚ỹŊ̀, am folgenden Tag nAEskA (f.) Nase þhAr (m.) Schlag, Hieb upEr oben, herauf ṕv‚m^ (Postp. mit Abl.) vor mE"kA (f.) Fliege mX́k (m.) Frosch yTA - ṕv‚m^ wie früher 67 68 17.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. Übungstext zum Infinitiv 1. þEtEdn\ þAtA rAm, ÜAnAy ndF\ gQCEt. gAt̀mArBt̃. 2. t/ s -to/AEZ 3. pŰAt^ s m˚/AÒEpt̀\ tFr upEvfEt. 4. etE-mn^ kAl̃ jlmAñt̀\ g }Am-y k˚yA ndFmAgQCE˚t. 5. shsA rAmEŰ˚tyEt. kdAEct^ kAfF\ g(vA g¡AyA\ ÜAn\ kt̀‚EmQCAEm. 6. Ek\t̀ vqA‚kAl̃ kAfF\ g˚t̀\ n fÇomFEt. 7. rAm uŊAn\ g(vA p̀/\ BojnAyA§yEt. 8. Ek\t̀ rAm-y p̀/o_Ŋ KAEdt̀\ ñQCEt. 9. so_Ŋ n Ek\Ect^ KAEd(vA s\-k̂t\ pEWt̀\ pAWfAlA\ þEtďt̃. 10. aEp rAm-y p̀/, s\-k̂t\ BAEqt̀\ fÇoEt ? 11. s Ek\Ecd^ BAEqt̀\ fÇoEt. 12. Ek\t̀ s s\-k̂t\ sA@vvg˚t̀\ smT‚,; II. “Der Froschkönig und die Schlange” 1. kE-m\EŰd^ vn eko ădo vt‚t̃. 2. tE-mn^ ăd̃ bhvo mX́kA, þEtvsE˚t -m. 3. t-y smFp ek, k̂¯Z, spo‚_vst^. 4. so_tFv v̂Ĺ,. 5. t-mAt^ s mX́kAěND̀\ n fÇoEt -m. 6. mX́kAn^ g }hFt̀\ t-y bl\ nAsFt^. 7. mX́kAn^ spo‚_Ec˚tyt^. 8. Ek\t̀ k̃nopAỹn Bojn\ Ev˚d̃yEmEt s ăd-y tFrm̀pAsp‚t^. 9. t/ mX́krAj\ B"Eyt̀EmQCAmF(ỹkdA d̂ńA tmvdt^. 10. h̃ mX́krAj ! (v\ ByAn^ mA DAv yt-(vA\ g }hFt̀\ n fÇomFEt. 11. Ek\ jAtEmEt mX́krAjo_p̂QCt^. 12. spo‚_<yBAqt. d̀d {‚vmAptt^. 13. mohAt^ k-yEcd^ ffq̃r¡`ďmdfm^. 14. ffEqrEm }yt. Ek\t̀ mrZAt^ ṕv« s Ğ̀ùA mAmfpd^ mX́kAnA\ vAhn\ BṽEt. 15. tto_h\ vAhnAT‚m/AgQCAmFEt 16. aAŰy‚m̃tEdEt Ec˚tEy(vA mX́krAj, -v\ jn\ g(vAp̂QCt^. 17. eq spo‚ mX́kAn^ voỲEmQCAmF(yvdt^. ýy\ Ek\ m˚y@v iEt . 18. d̃vA-t\ sp‚m/ þ {qyEàEt mX́kA, sp‚-y vcn\ s(ymm˚y˚t. 19. tdA mX́krAjo jlAd̀ĄFy‚ sp‚-y p̂ďm̀pAEvft^. 20. spo‚ g˚t̀mArBt mX́krAjŰAtFvAt̀¯yt^. 69 Lektion 17 21. a˚ỹŊ̀rEp mX́krAj, p̀n-tFr upAEvft^. 22. aŊ nṽn vAhñn p̀nr^ g˚t̀EmQCAmFEt sp‚m<yBAqt. 23. mX́krAj, sp‚-y p̂ďmAroht^. 24. Ek\(ṽtE-mn^ Edvs̃ spo‚ m˚d\ g˚t̀mArBt. 25. mX́krAj, sp‚-y ‘lAnO EvE-m(y tmp̂QCt^. 26. k̃n h̃t̀nA (vmŊ m˚d\ gQCEs. yTAṕv« (v\ mA\ n vhsFEt . 27. Bojn-yABAvAt^ (vA\ voỲ\ mm bl\ nA-tFEt spo‚_vdt^. 28. a/ k\Ect^ "`dý\ mX́k\ B"ỹEt mX́krAjo_<yBAqt. 29. yEd (v\ k\Ecn^ md́k\ yQC̃-tEh‚ jFṽyEmEt sp‚, þ(yvdt^. 30. tTA þEtEdn\ s spo‚ BojnAy mX́kAěN@vA ăd̃ s̀KmjFvt^. 31. yAvt^ spA‚y þEtEdn\ BojnmAsFt^ tAvt^ spo‚ mX́krAjŰ ăd̃ Em/̃ ivAvstAm^; III. “Der Affe als Diener” 1. kE-m\EŰd^ d̃f̃ kEŰà̂p aAsFt^. 2. s t/ þAsAd̃ -vBAy‚yA ŠA<yA\ c p̀/F<yA\ shAvst^. 3. Ek\t̀ n̂p-y p̀/o nAsFt^. 4. pfv-t-y n̂p-yAtFv EþyA,. 5. t-mAt^ s ek\ vAnr\ pAlyEt -m. 6. þEtEdn\ s t-m { vAnrAy -vp̀/Aỹv d̀‘D\ PlAEn cAyQCt^. 7. s vAnro_Ep tE-mn^ n̂p̃ -vjnk iv EÜİEt -m. 8. s n̂p-y s̃vko_Bvt^. 9. ekdA n̂p, fynĝh̃ fyn\ kroEt -m. 10. vAnr-t-y smFp̃ E-T(vA n̂pAy &yjñnAvFjyt^. 11. &yjn-y vAỳnA n̂p, fyñ s̀Km˚vBvt^. 12. shsA kAEcd^ mE"kAgMy n̂p-y nAEskAyAm̀pAEvft^. 13. ydA vAnr-tA\ 14. mE"kodXyt mE"kAmp[yt^ tdA s &yjñn tAmtAXyt^. p̀nŰ n̂p-y nAEskAyAm̀pAEvft^. 15. vAnr, p̀n&y‚jñnAtAXyt^ Ek\t̀ mE"kodXyt p̀nŰ t/opAEvft^. 16. ev\ vAnr, p̀n, p̀nrtAXyt^ mE"kA c p̀n, p̀n-t/opAEvft^. 17. tto vAnro mE"kAyA aĞ̀@yt^. 18. vAnr, n̂p-y smFp̃_Esmp[yt^. 19. s t/AgQCt^ t\ cAEs\ h-tA<yAmDAryt^. 20. tto vAnr-t̃nAEsnA mE"kAmtAXyt^. þhAr̃ZAEm }yt. 21. mE"kA p̀nd́‚rmgQCt^. 22. Ek\t̀ n̂p-t-yAs̃, 70 Sanskrit für Anfänger 23. ydA n̂p-y BAyA‚ fynĝhmAgMy m̂t\ n̂pmp[yt^ tdA sAtF vAfoct^; IV. Übersetzen Sie ins Sanskrit. 1. In einem Wald war eine Krähe. 2. Einmal war sie durstig und wollte Wasser trinken. 3. Um einen Teich zu suchen, flog sie in dem Wald hin und her. 4. Aber sie konnte nirgendwo im Wald einen Teich finden. 5. Nach einiger Zeit sah sie in einiger Entfernung einen (Ton)topf (GV m.) und flog dorthin. 6. Als die Krähe in den Topf schaute, war in diesem nur wenig Wasser. 7. Deshalb war sie nicht in der Lage (fähig), dieses Wasser zu trinken. 8. Da überlegte die Krähe eine List (dachte über eine List/Mittel nach). 9. In einiger Entfernung lagen auf dem Weg viele, kleine Steine (pAqAZ n.). 10. Die Krähe begann diese Steine herbeizubringen und warf sie in den Topf. 11. So kam das Wasser allmählich (Ğm̃Z)hoch. 12. Als das Wasser zum Rand (tFr n.) des Topfes stieg, (da) war die Krähe in der Lage das Wasser zu trinken. 13. Die Krähe trank etwas Wasser und freute sich. 14. Dann flog sie auf einen Baum, setzte sich auf einen Ast und war zufrieden. V. Deklinieren Sie die folgenden Nomina: d̃vtA devatā (f.) “Gottheit”, p̀/F putrı̄ (f.) “Tochter”, b˚D̀ bandhu (m.) “Verwandter” und aEr ari (m.) “Feind”. Lektion 18 18.1 Vokabular Verben rA>y (n.) Königreich, -herrschaft ap - ǹd^ (6) ap - ǹdEt wegtreiben rAEf (m.) Haufen Ğ˚d^ (1) Ğ˚dEt schreien, weinen sKF (f.) Freundin śd (m.) Koch dA (3) ddAEt geben (Passiv: dFyt̃ ; wird anstatt der Passivformen von ym^ “überreichen, geben” benutzt Adjektive pAl^ (10) pAlyEt beschützen, be- k̂f mager herrschen d̀b‚l schwach p̀č fett (PPP) mĄ brünstig (PPP) Nomina uŊm (m.) Anstrengung kAď (n.) Holzscheit Adverbien/Postpositionen dAsF (f.) Zofe, Sklavin mhA - fAlA (f.) Saal rLyA (f.) Straße aǹ gemäß, nach (Postp. mit Akk.) it, von hier Enytm^ gewiß rAj - p̀/F (f.) Königstochter 18.2 Texte/Übungen I. “Das Leben des Königs” 1. rAm-y ngr̃ bh́En "`dýAEZ ĝhAEZ EvŊ˚t̃. 2. t̃qA\ m@y ek\ mE˚dr\ d̂[yt̃. 3. t-y smFp̃ n̂pt̃, þAsAdo EvŊt̃. 4. t/ BAy‚yA sh n̂p, s̀K\ jFvEt. 5. þEtEdn\ k̃nEcd^ b }AIJZ̃n yâAy n̂p-y þAsAdo gMyt̃. 6. ydAŊ b }AIJZ̃n þAsAd\ þEt þ-TFyt̃ tdA k̃nEcd^ v̂Ĺ̃n EB"`ZA BAy‚yA sh rLyAyA\ gMyt̃. 7. s EB"`BA‚y‚yA nFyt̃. 8. b }AIJZ-y ĝh-y ŠAr̃ EB"`ZA -TFyt̃. 9. EB"`ZA jl\ yAQyt̃. 10. b }AIJZ-y k˚yyA jl\ dFyt̃. 11. EB"`ZA BAy‚yA c jl\ pFyt̃. 71 72 Sanskrit für Anfänger 12. tdA b }AIJZ̃n rLyAyA\ p̀nr^ gMyt̃. 13. t/ k {EŰd^ bAl {DA‚&yt̃. 14. bAl {b }A‚IJZo d̂[yt̃. 15. b }AIJZA v˚Ŋ˚tAEmEt t {, -my‚t̃. 16. tto b }AIJZo bAl {n‚Myt̃. 17. tdA t̃n þAsAdo gMyt̃. 18. t/ n̂p̃Z jAyyA c d̃vA, p̀¯p {, ṕ>y˚t̃. 19. aŊ n̂pEtnA yâo_Ep EĞyt̃. 20. yâAy Ekňr {, kAďAnA\ þB́tA rAfy, þAsAdm̀İ˚t̃. 21. ydA yâ aAr<yt̃ tdA b }AIJZ̃n bElr‘nO E"=yt̃. 22. þAsAd̃ n̂p, s̃vk {, s̃&yt̃ t-y c BAyA‚ dAsFEB, s̃&yt̃. 23. sv‚dAh\ s̃vk {, s̃&ỹ myA c s̀K\ jF&yt iEt n̂p̃Z Ec˚(yt̃. 24. n̂ptỹ śd̃n mD̀rAyàAEn pQy˚t̃. 25. kEvEBn̂‚po mhAfAlAyA\ f-yt̃. 26. rAjp̀/F bh̀EB, sKFEBzŊAñ_ǹgMyt̃. 27. ekyA sHyA gFt\ gFyt̃. 28. Dm‚mǹ n̂pEtnA rA>y\ pASyt̃. 29. n̂p̃Z jnA d̀,KAdEr<yŰ r#y˚t̃. 30. tt et̃ jnA atFv þsàA BvE˚t. II. “Der Esel im Tigerfell” (2. Version) 1. kE-m\EŰàgr̃ ko_Ep rjko_vst^. 2. t-y {k, k̂fo gd‚B aAsFt^. 3. yto gd‚BAy Bojn\ nAdFyt tt, s d̀b‚lo_Bvt^. 4. ydA vñ rjk̃nAB }Myt tdA t̃n m̂to &yAG }o_d̂[yt. 5. aD̀nA rjk̃nAEc˚(yt. 6. et̃n &yAG }cm‚ZA (Inst.) mm gd‚B aAQCAŊtAm^. 7. tto rA/O myA s " ˜/\ þ̃¯yt̃. 8. " ˜/̃ r"k {, -TFyt̃. 9. yEd r"kA-t\ gd‚B\ p[yE˚t tEh‚ t\ &yAG }\ m(vA nApǹd˚tFEt. 10. rjk̃n {vmEĞyt. 11. rA/O rA/O " ˜/\ g(vA gd‚B̃Z t/AKAŊt. 12. ekdA t\ d̂ńA r"k {r̃vmEc˚(yt. 13. vy\ &yAG ˜ }Z EnytmAĞMyAmh̃. t-mAEdt, fFG }\ DAvAm̃Et. 14. r"k {r̃vmEĞyt. 15. gd‚Bo bh̀ KAEd(vA p̀čo_Bvt^. 16. ekdA r"k {g‚d‚B, p̀nrd̂[yt. 17. tE-mn^ "Z̃ kyAEcd^ mĄyA gd‚<yA d́rAdĞ˚Ŋt. 18. tdA gd‚Bo_=yt̀¯ydĞ˚dÎ. 19. eq &yAG }o Lektion 18 73 gd‚Bo_-tFEt r"k {rvAgMyt. 20. dX {-tAXEy(vA gd‚Bo r"k {rmAy‚t. III. Übersetzen Sie ins Sanskrit. Verwenden Sie dabei wo möglich das Passiv. 1. In einem Wald war ein Baum. 2. Auf dem Baum lebten zwei Krähen. 3. In der Höhle (koVr n.) des Baum(stamm)es lebte auch eine Schlange. 4. Eines Tages kam die Schlange aus der Höhle und fraß ein Junges (fAvk m.) der Krähen. 5. Da erlitten die beiden Krähen Kummer. 6. Sie dachten über ein(e) Mittel (List) zum Schutz der Jungen nach. 7. Deshalb gingen sie zu ihrem Freund, dem Schakal, und fragten nach einer List. 8. Der Schakal sagte: “Geht in die Stadt, holt ein Schmuckstück (aABrZ n.) eines Reichen (DEnk m.) und werft es in die Höhle der Schlange. 9. Dann suchen die Leute des Reichen das Schmuckstück und töten die Schlange.” 10. Da ging eine Krähe in die Stadt und sah am Fluß die Tochter eines Reichen. 11. Diese nahm (machte) ein Bad im Fluß. 12. Ihre Schmuckstücke waren am Ufer des Flußes. 13. Sogleich nahm die Krähe ein Schmuckstück, brachte es zum Baum und warf es in die Höhle der Schlange. 14. Als die Zofen dies sahen, da folgten sie der Krähe zum Baum. 15. Sie sahen das Schmuckstück in der Nähe der Schlange, töteten die Schlange und nahmen das Schmuckstück zurück. 16. Auf diese Weise retteten die Krähen ihre Jungen. Lektion 19 19.1 Vokabular Verben þyAZ (n.) Reise BAr (m.) Last ap - gm^ (1) ap - gQCEt weggehen ḿK‚ (m.) Dummkopf rÄ (n.) Blut lg̀X (m.) Knüppel f̂¡ (n.) Horn f́dý (m.) Angehöriger der vierten ud^ - vh^ (1) ud^ - vhEt aufheben jFv^ (1) jFvEt leben þEt - aA - gm^ (1) þ(yA - gQCEt zurückkehren -vF - k̂ (8) -vF - kroEt annehmen, (niedrigsten) Kaste akzeptieren -k˚D (m.) Schulter Nomina -t̃n (m.) Dieb aj (m.) Ziegenbock Adjektive ayo@yA (f.) Name e. Stadt (Geburtsort Rāmas) Gor schrecklich tAd̂f solch, derartig d̀,EKt betrübt, unglücklich pErŹA˚t (PPP) erschöpft aA§An (n.) Ladung, Aufruf kZ‚ (m.) Ohr kA&y (n.) Gedicht k̀Ã̀r (m.) Hund Adverbien/Zahlwöeter/Postp. kOt́hl (n.) Neugier, Interesse gZ (m.) Schar tdT‚m^ zu diesem Zweck /y, drei EvhAy (Postp. mit Akk.) außer cOr (m.) Dieb nk̀l (m.) Mungo 19.2 Texte/Übungen I. Bestimmen Sie mit Hilfe der folgenden Liste von Verbwurzeln und ihrer jeweiligen PPP-Formen die PPPs in den nachfolgenden Beispielsätzen und übersetzen Sie diese. Wurzel PPP Wurzel PPP upEdf^ lehren kT^ erzählen upEdč kETt pt^ fallen pA trinken pEtt pFt 74 75 Lektion 19 Ğ̀D^ zürnen gm^ gehen G }A riechen c̀r^ stehlen jn^ geboren werden Ej siegen t̀q^ sich freuen t‹ überqueren (yj^ verlassen Ğ̀Ĺ gt G }At coErt jAt Ejt t̀č tFZ‚ (yÄ ṕj^ verehren þ - iq^ wegschicken þQC ^ fragen B }m^ wandern m̂ sterben ym^ geben yAc^ erbitten r"^ beschützen zh^ steigen auf ṕEjt þ̃Eqt p̂č B }A˚t m̂t yt yAEct rE"t !Y dh^ verbrennen dA geben d̂f^ sehen DAv^ rennen nf^ zugrunde gehen nF führen n̂t^ tanzen pc^ kochen pW^ lesen d‘D lB^ erlangen vc^ sagen, sprechen vs^ wohnen f\s^ preisen Źm^ ermüden ŝj^ erschaffen -TA stehen ã wegnehmen lND dĄ d̂č DAEvt nč nFt n̂Ą pË / pÄ pEWt uÄ uEqt f-t ŹA˚t ŝč E-Tt ãt A) transitive Verben 1. ỳĹ̃_ErEByo‚DA EjtA,. 2. rAm̃Z b̀B̀E"tAy p̀/Ay Pl\ ytm^. 3. mǹ¯yo d̃ṽn ŝč,. 4. dErd ˜Z ý EB"`ZAà\ yAEctm^. 5. n̂p̃Z d́tA a˚y\ d̃f\ þ̃EqtA,. 6. ăd-y jl\ gj {, pFtm^. 7. Ef¯y {b‚h́En kA&yAEn pEWtAEn. 8. g̀zZA fA-/AỳpEdčAEn . 9. ekA s̀˚drF k˚yA myA rLyAyA\ d̂čA. 10. ỳĹAy rAm̃Z p̀/o nFt,. 11. vFr̃Z n̂p̃Z d̃fo rE"t,. 12. -t̃n {ĝ‚hAdýŒAEn coErtAEn. 13. kEvEBn̂‚pEt, f-t,. 14. sFtyA p̀¯pAỳŊAñ G }AtAEn. 15. śd {n̂‚ptỹ mD̀rAyàAEn pËAEn. 16. k̀/ gQCsFEt rAm̃Z p̀/, p̂č,. 17. rAm-y p̀/FEB, p̀-tk\ lNDm^. 18. aE‘nnA þAsAdo d‘D,. 19. Ef¯ỹ<yo g̀zZA kTA kETtA. 20. p̀¯p {m̀‚EnnA d̃v, ṕEjt,. 21. vñ sFtA d̀č̃n rA"s̃n ãtA. 22. n̂pEtnA n tAd̂f\ vcnm̀Äm^. 23. n̂pEt, "E/y {ỳ‚Ĺ̃ n (yÄ,. 24. nr {nO‚kyA ndF tFZA‚. 76 Sanskrit für Anfänger B) Intransitive Verben und Verben der Bewegung 1. ỳĹ̃ sṽ‚ "E/yA m̂tA,. 2. ByAŞAlA ĝh\ DAEvtA,. 3. rAm, sFtyA sh mE˚dr\ gt,. 4. bAl {, s̀K̃n mAg̃‚ n̂Ąm^. 5. nrA, " ˜/̃ E-TtA,. 6. gjA vñq̀ B }A˚tA,. 7. v̂" ˜<y, PlAEn pEttAEn. 8. ffEqEBv‚n aAŹm̃q́Eqtm^. 9. rAmo_yo@yAyA\ jAto n t̀ kA[yA\. 10. kpy, PlAy v̂"\ !YA,. 11. g̀z, Ef¯ỹ<y, Ğ̀Ĺ,. 12. aE‘nnA svA‚EZ ĝhAEZ d‘DAEn. 13. jl̃n EvnA p̀¯pAEZ nčAEn. 14. Ef¯yAZAm̀Ŋog̃n g̀rv-t̀čA,. 15. aŸA, þyAZ̃n n ŹA˚tA,. II. “Der Brahmane und die Diebe” 1. kE-m\EŰd^ vñ d̀čAnA\ cOrAZA\ gZo_vst^. 2. k̃nEcd^ b }AIJZ̃n yâAy kEŰd^ aj ič,. 3. tdT« b }AIJZ, k\Ecd^ ngr\ gt,. 4. g }AmAdAgt̃n b }AIJZ̃n t/ s̀˚dr, k̂¯Zo_jo lND,. 5. atFv t̀čo b }AIJZ, -vg }Am\ þEtgt,. 6. b }AIJZ̃n -k˚D̃_j UY,. 7. b }AIJZŰOr {zEqt\ vn\ þAEvft^. 8. sŊ, cOr {b }A‚IJZo d̂č,. 9. ymj\ b }AIJZ, -k˚D̃_vht^ so_Ep cOr {d̂‚č,. 10. t̃_Ec˚tyàŊ vy\ tmj\ B"yAm̃Et. 11. tt ekŰOro mAg‚ upEvč,. 12. t̃n b }AIJZo_EBBAEqt,. 13. sADo ! -k˚D̃ Ek\ vhsFEt. 14. b }AIJZ̃n n Ek\Ec(þ(ỳEdtm^. 15. t̃n s cOro ḿKo‚ mt,. 16. tto ŠO cOrO mAg̃‚_EtďtAm^. 17. tA<yA\ kETtm^. 18. b }AIJZ ! Ek\ kroEq. k-mAt^ k̀Ã̀r\ -k˚D̃ vhEs. 19. Id̂fo Gor, k̀Ã̀r aAvA<yA\ n k̀/AEp d̂č iEt. 20. b }AIJZ̃n EcE˚ttm^. myA k̀Ã̀r, -k˚D̃ noİt̃. myAj uİt iEt. 21. tt, s b }AIJZ, kOt́hlAt^ t\ pf̀\ B́mO ˚yE"pt^. 22. b }AIJZ̃n t-y kZO‚ -p̂čO. 23. pŰAt^ s t-y f̂¡ ˜ a-p̂ft^. 24. et-y Š̃ f̂¡ ˜ -t,. k̀Ã̀r-y f̂¡ ˜ n Bvt,. 25. at eqo_j iEt p̀n-tmj\ -k˚D udvht^. 26. tt-/yŰOrA, mAg̃‚_Etďn^. 27. aj-y BAr̃Z pErŹA˚t\ b }AIJZ\ t̃_<yBAq˚t. 28. h̃ b }AIJZ ! apgQC ! yt-(v\ k̀Ã̀r\ vhEs tt-(v\ f́dý iEt. 29. t {r̃vmEBBAEqto b }AIJZo_Ec˚tyt^. 30. Lektion 19 77 et̃ bhv,. ahm̃k,. as\fy\ nAj\ vhAmFEt. 31. aj-t̃n B́mO EnE"Ø,. 32. tto b }AIJZ̃n -vg }Ammj̃n EvnAgMyt. 33. t-yAjŰOr {B‚E"t,; III. “Der Brahmane und der Mungo” 1. kE-m\EŰàgr eko dErdýo b }AIJZo vsEt -m. 2. t-y BAyA‚yAm̃k, p̀/o jAt,. 3. s b }AIJZ, p̀/̃_tFvAEÜİt^. 4. ekdA v-/AEZ "AlEyt̀\ b }AIJZ-y BAyA‚ ndF\ gtA. 5. ydA BAy‚yA þA-TFyt tdA tyA b }AIJZo_BA¯yt. 6. aŊ (vyA ĝh̃ E-T(vA p̀/o r#ytAEmEt. 7. ĝh̃ b }AIJZ, p̀/̃Z shAĞFXt^. 8. shsA b }AIJZ̃n ĝhAd^ bEhmA‚g̃‚ fNd aAkEZ‚t,. 9. u(TAy b }AIJZo ŠAr\ gt,. 10. mAg̃‚ E-T(vA n̂p-y d́t̃n jñ<yo GoEqtm^. 11. yâ\ kt̀« n̂pEtnA kEŰd^ b }AIJZ aAh́yt iEt. 12. y-mAt^ s b }AIJZo dErdý aAsFt^ t-mAt^ t̃n n̂pt̃rA§An\ -vFk̂tm^. 13. Ek\t̀ ydA b }AIJZo n̂p-y yâAy gQC̃t^ tdA k-t-y p̀/\ r" ˜t^ ? 14. b }AIJZ̃n EcE˚tt\ yŊh\ fFG }\ d́t̃n sh n gQC̃y\ tİ‚˚ỹn b }AIJZ̃n td^ aA§An\ l<ỹt. 15. mm bAl\ rE"t̀\ k̀/ k\Ecd^ Ev˚dAEm. mA\ EvhAy ĝh̃ kEŰàA-tFEt. 16. tdA b }AIJZ̃n -m̂tm^. ek\ nk̀l\ mm p̀/Emv ĝh̃ pAlyAEm. t̃n mm bAlo r#ytAEmEt. 17. ev\ Ec˚tEy(vA b }AIJZo n̂p-y d́t̃n sh þE-Tt,. 18. ydA s nk̀lo bAl-y smFp aAsFt^ tdA kEŰt^ sp‚ uŊAnAŃˆhmAgMy bAl-y smFpmsp‚t^. 19. bAl-y smFp\ ŝØ, spo‚ nk̀l̃n mAErt,. 20. tt, spo‚ nk̀l̃noŊAnmAnFt,. 21. ĝh-y B́mO sv‚/ rÄmd̂[yt. 22. n̂p-y þAsAd̃ yâ\ k̂(vA ĝh\ þ(yAgMy rÄ̃n ElØA B́Em-t̃n b }AIJZ̃n d̂čA. 23. b }AIJZ, -vbAlm˚v {¯yt^. 24. tdA rÄ̃n ElØ\ nk̀l\ b }AIJZo_p[yt^. 25. et̃n nk̀l̃n mm bAlo BE"t iEt Ec˚tEy(vA lg̀X̃n tAXEy(vA t̃n b }AIJZ̃n s nk̀lo mAErt,. 26. ydA s b }AIJZ 78 Sanskrit für Anfänger uŊAnmgQCt^ tdA bAl-t/AĞFXt^. 27. t-y smFp̃ b }AIJZ̃n m̂t, spo‚_d̂[yt. 28. td^ d̂ńA Ek\ pAp\ myA k̂tEmEt Ec˚tEy(vA s b }AIJZo d̀,EKto_Bvt^. IV. Übersetzen Sie ins Sanskrit und benutzen Sie ein PPP wo immer möglich: 1. In einem Wald lebte ein Brahmane. 2. Einmal ging er in ein Dorf, erlangte dort eine Ziege und kehrte wieder in den Wald zurück. 3. Als er im Wald die Ziege auf der Schulter trug, da sahen ihn drei Betrüger (D́t‚ m.). 4. Diese wünschten den Ziegenbock zu erlangen und überlegten (dachten an) eine List. 5. Der erste (þTm)Betrüger stellte sich auf den Weg und redete den Brahmanen an: 6. “Oh Brahmane, zu welchem Zweck trägst du einen Hund auf der Schulter?” 7. Der Brahmane antwortete: “Oh (du) Dummkopf, das ist doch kein Hund, das ist eine Ziege.” 8. Plötzlich kam der zweite (EŠtFy)Betrüger und sprach zu dem Brahmanen: 9. “Warum trägst du einen Hund?” 10. Da erwiederte der Brahmane: “Kannst du nicht sehen? Dies ist eine Ziege.” 11. Als der Brahmane wieder auf dem Weg (weiter) lief, da kam der dritte (t̂tFy)Betrüger und sprach ebenso. 12. Da hielt der Brahmane seinen Ziegenbock für einen Hund. 13. Er warf ihn auf den Boden und ging nach Hause. 14. Die drei Betrüger freuten sich, kochten den Ziegenbock und aßen ihn. Lektion 20 20.1 Vokabular Verben Adjektive up - -TA (1) up - EtďEt anwesend k̂pAl̀ mitleidvoll sein EŠtFy zweite(r,s) þTm erste(r,s) -TA (als Kaus. = 10) -TApyEt stellen, legen EvEc/ sonderbar, wunderbar Nomina kArA - ĝh (m.) Gefängnis klh (m.) Streit ˚yAy (m.) Urteil bAh̀ (m.) Arm mhA - rAj großer König Adverbien/Postpositionen ag ˜ } (Postp. m. Gen.) vor aAm^ ja EŠDA in zwei Teile pr-prm^ gegenseitig bAYm^ gewiß EvvAd (m.) Disput sBA (f.) Versammlung 20.2 Texte/Übungen I. “Das Urteil des Königs” 1. aAsFŞh̀g̀Zo nAm n̂p,. t-y ˚yAyo jn {, þf-t,. 2. ekdA ydA s sBAyAm̀pEvč-tdA k̃nEct^ Ekňr̃Z k\EcEQCf̀\ bAh̀<yA\ nF(vA t/Agtm^. 3. t̃n sh Š̃ nAyO‚ t/AgQCtAm^. 4. Ekňr̃Z s Eff̀n̂‚p-yAg ˜ } B́mO -TAEpt,. 5. t̃nABA¯yt {t̃ Š̃ nAyO‚ Effoh̃‚t̀nA pr-pr\ EvvAd\ k̀zt,. 6. ekA vd(ỹq Eff̀m‚m p̀/ iEt. a˚yA vdEt. eq Eff̀-t-yA nAE-t. eq t̀ mm p̀/ iEt. 7. t-mAt^ tv ˚yAyAT« myA t̃ nAyA‚v/AnFt̃ iEt. 8. Ekňr-y td^ vcnmAky‚ Ek\EcEÎ˚tEy(vA n̂p̃ZoEdtm^. 9. h̃ Ekňr ! et-y Effo, frFrmEsnA EŠDA k̂(vA ŠA<yA\ nArF<yAm̃km̃k\ 79 80 Sanskrit für Anfänger KX\ yQC̃Et. 10. sBAyAm̀pE-TtA jnA-t\ EvEc/\ ˚yAymAkyA‚tFv EvE-mtA,. 11. Ekňro g(vA k\EcdEsmAnFy t\ Eff̀m̀pAgQCt^. 12. aEs\ d̂ńA ŠyonA‚yo‚r̃kA n̂p-yAg ˜ } B́mO pEt(vABAqt. 13. mhArAj ! k̂pAl̀B‚v. mm Eff̀\ r". t\ mA mAry. 14. mm p̀/-y mrZ\ ñQCAEm. mm p̀/o jFvt̀. (v\ Eff̀\ t-y { nAy {‚ yQC. 15. ev\ mm p̀/o n Em }yt̃ Ek\t̀ jFvtFEt. 16. tAEn vcnA˚yAky‚ n̂po_vdt^. 17. eqA nArF s(y\ vdEt. sA Effoj‚nnF. t-mAd̃t-y { þTmAy { nAy {‚ Eff̀\ yQC. 18. Ek\t̀ tyA EŠtFyyA nAyA‚ s(y\ noEdtm^. t-mAt^ tA\ kArAĝh\ nỹEt. 19. tdA sṽ‚ jnA-t\ n̂p\ þAf\sn^; II. Übersetzen Sie ins Sanskrit: 1. In einer Stadt lebte ein junger Mann (k̀mAr)namens Śravan.a. 2. Sein Vater und seine Mutter waren alt und blind (a˚D). 3. Sie waren auch nicht in der Lage zu laufen. 4. Dennoch wünschten sie eine Pilgerfahrt zu machen. 5. Deshalb trug Śravan.a die beiden auf seiner Schulter mit einer Evh\EgkA (= zwei am jeweiligen Ende einer Bambustange befestigte Lastkörbe). 6. Als sie in einem Wald ermüdeten, da ging Śravan.a zu einem Teich, um Wasser zu holen. 7. Zu dieser Zeit jagte ein König namens Daśaratha im Wald eine Gazelle. 8. Da wurde Śravan.a von dessen Pfeil getroffen (EvĹ PPP von &yD^ 4. Ev@yEt). 9. Daśaratha kam zu dem vom Pfeil getroffenen Śravan.a und fragte: 10. “Junger Mann, wer bist? Von mir wurde eine Sünde begangen.” 11. Da erzählte Śravan.a: “Mein Vater und meine Mutter sind alt. 12. Sie können nicht laufen. Beide sind sehr durstig. Bringe du ihnen Wasser.” 13. Dann starb er. Daśaratha brachte Śravan.as Vater und Mutter Wasser und erzählte von dem Tod (Akk.) des Sohnes. 14. Als diese das hörten, da tranken sie nicht das Wasser. 15. Sie fluchten: “Auch du wirst aufgrund der Trennung (Evyog m.) von deinem Sohn (Gen.) sterben.” 16. Nachdem sie so gesprochen hatten, gaben sie ihr Leben (Akk. Pl. von þAZ m.) auf. Lektion 21 21.1 Vokabular Verben ĞoX (m.) Schoß ac^‚ (als Kaus. = 10) ac‚yEt DEnk Reicher EbXAl (m.) Katze ḿl (n.) Herkunft, Abstammung !p (n.) Form, Aussehen, Gestalt verehren þEt - b̀D^ (1) þEt - boDEt erwachen B̂ (1) BrEt erhalten, ernähren B }\f^ (1) B }\ft̃ fallen, verloren gehen fEÄ (f.) Kraft fAp (m.) Fluch fAvk (m.) Junges (eines Tieres) l̀p^ (6) l̀MpEt zerstören, rauben, plündern Ev - -m̂ (1) Ev - -mrEt vergessen s̃nA (f.) Heer -v!p (n.) Wesen, Natur, Beschaffen- &yy^ (1) &yyEt ausgeben heit Nomina Adjektive akFEt‚ (f.) Unehre aEdý (m.) Gebirge a-/ (n.) Schießkunst, Pfeil, Bogen aAgmn (n.) Kommen, Ankunft DEnk reich mOl ursprünglich aAjFvn (n.) Lebensunterhalt ag }t, (Postp. mit Gen.) vor aAro‘y (n.) Gesundheit aŊAEp immer noch Ecrm^ lange Adverbien/Postpositionen k̀VF (f.) Hütte 81 82 Sanskrit für Anfänger 21.2 Texte/Übungen I. Übungsbeispiele. 1. ỳĹ̃ j̃¯yAm iEt n̂pEŰ˚tyEt. 2. þBAt̃ n̂p, s̃nyA sh þ-TA-yEt. 3. n̂pEt, "E/yAn^ ỳĹAy ñ¯yEt. 4. t/ jyAy f/̀EB, sh yo(-yt̃. 5. ỳĹ̃ bhv, "E/yA mEr¯yE˚t. 6. f/vo ngr-y ĝhAEZ þṽ#yE˚t DnAEn c lo=-yE˚t c. 7. tt, pŰAdE‘nnA ĝhAEZ D#yE˚t. 8. tdA vy\ a-mAk\ ngr̃ -TAt̀\ n smTA‚,. 9. aEdý\ g(vA tto_˚y\ ngr\ dý#yAm,. 10. tàgr\ vy\ gEm¯yAm,. 11. t/ g(vA Ek\ kEr¯yEs ? 12. t/ nṽ ĝh̃ v(-yAm,. 13. tE-mn^ ngr̃ nvAEn Em/AEZ l=-ys̃. 14. Ek\ t/AEp mA\ -mEr¯yEs ? 15. t/ (vA\ n Ev-mEr¯yAEm. 16. yEd td^ g }AmmgEm¯y\ tEh‚ mm Em/mdý#ym^. 17. yEd f/vo_j̃¯yn^ tEh‚ bh́n^ "E/yAnmArEy¯yn^. 18. yEd "E/y, f/́Zm^1 ngr\ þAṽ#yt^ tEh‚ s amAEr¯yt^. 19. yEd bAlo jnk-y vcnmAkZ‚Ey¯yt^ tEh‚ n s d̀,KmBEv¯yt^. II. “Der Tagtraum des armen Brahmanen” 1. kE-m\EŰd^ g }Am eko dErdýo b }AIJZ, þEtvsEt -m. 2. Edvs̃ g }Am-y mAg̃‚q̀ EB"AmyAct. 3. aǹEdn\ t̃n ŠO !pkO lNDO. 4. eko !pk, þEtEdn\ t̃n Bojñ &yEyt,. 5. a˚yo !pk, þEtEdn\ t̃n rE"t,. 6. ekdA fyñ þEtb̀@y b }AIJZ̃n {v\ EcE˚ttm^. 7. yEd þEtEdnm̃k\ !pk\ rE"¯yAEm tEh‚ mm bh̀ Dn\ BEv¯yEt. 8. t̃n Dñn D̃ǹ\ l=-ỹ þEtEdn\ c "Fr\ pA-yAEm. 9. tdA mm s̃vko BEv¯yEt. s D̃˚v { t̂ZmAñ¯yEt. 10. s mA\ s̃Ev¯yt̃ mİ\ c p#yEt. 11. dErdýA nrA mĹn\ l=-y˚t̃. 12. DEnk-y k-yEcd^ b }AIJZ-y ĝh\ gEm¯yAEm t-y c k˚yA\ pErZ̃¯yAEm. 13. t-yA\ k˚yAyA\ bhv, p̀/A jEn¯y˚t̃. 14. t̃ jnk\ jnnF\ cAc‚Ey¯yE˚t. 15. Edvs̃ Em/ {, shA" {d̃‚Ev¯yAEm. 16. p̀/AnAŹm\ þ̃qEy¯yAEm. 17. pAWfAlAyA\ t̃ sMyk^ pEW¯yE˚t. 18. pŰAt^ p̀/A mA\ BEr¯yE˚t gopAEy¯yE˚t c. 19. aAro‘y\ Ecr\ c jFvnmǹBEv¯yAEm. 20. d̃v-y ṕjyA ãdỹ fAE˚t\ ṽ(-yAmFEt. 83 Lektion 21 III. “Der Weise und das Mäusejunge” 1. kE-m\EŰd^ vñ kEŰd^ m̀Env‚sEt -m. 2. s t/ -vAŹm̃ tp-yA\ kroEt -m. 3. ekdA s -vk̀ÔA ag }t, kV upEv[y smFp̃ k-yEct^ kAk-y m̀KAĽ~č\ k\Ecd^ ḿqk-y fAvkmp[yt^. 4. s k̂pAl̀m̀‚En-t\ fAvk\ -vFk̂(y -vAŹm̃_pAlyt^. 5. ekdA m̀ñrAŹm-y smFpmAgt̃n k̃nEcd^ EbXAl̃n d̂č, s ḿqko_m̂‘yt. 6. t\ EbXAl\ d̂ńA s ḿqko m̀En\ þEt DAEv(vA t-y ĞoX̃_Úvt. 7. t-y By-y kArZ\ b̀ùA m̀EnnA EcE˚ttm^. 8. yEd et\ ḿqk\ EbXAl\ kEr¯yAEm tEh‚ s ḿqko_Ŋ þB̂Et EbXAlAà fEň¯yt iEt. 9. ev\ Ec˚tEy(vA m̀En-t\ ḿqk\ EbXAlmkrot^. 10. ekdA kEŰt^ k̀Ã̀r aAŹm-y smFpmAgQCt^. 11. m̀EnnA k̂to EbXAl, k̀Ã̀r-y ByAt^ p̀nm̀‚ñ, ĞoX\ DAEvt,. 12. tdA t̃n m̀EnnA s EbXAl, k̀Ã̀r, k̂t,. 13. þEtEdn\ s k̀Ã̀ro yTAkAm\ vñ sv‚/ B }A˚t,. 14. ekdA s vñ k\Ecd^ &yAG }\ d̂ńA s(vr\ vnA˚m̀ñrAŹm\ DAEv(vA m̀ñ, smFpmAgQCt^. 15. k̀Ã̀r-y By-y kArZ\ b̀ùA m̀Enrvdt^. 16. nAE-t tv By-y kArZm^. (vmEp &yAG }o Bṽ,. 17. aD̀nA (vA\ &yAG }\ kEr¯yAmFEt. 18. m̀ñ, þsAd̃n s k̀Ã̀ro &yAG }o_Bvt^. 19. Ek\(vŊAEp m̀EnnA s &yAG }o ḿqk iv d̂č,. 20. ydA ydA s m̀Env‚ñ k̀/A=ygQCt^ tdA tdA s &yAG }-tm˚vgQCt^. 21. vñ m̀En\ &yAG }\ c d̂ńA jnA akTyn^. t̃n m̀EnnA -vfÅA ḿqkAt^ s &yAG }, k̂t iEt. 22. ev\ jn {BA‚EqtAEn d̀,EKto_Bvt^. 23. so_Ec˚tyt^. yAvd^ m̀EnjF‚vEt tAvt^ sṽ‚ jnA mm -v!p-y kTA\ kTyE˚t. 24. t̃ mm frFr-y ḿl\ n Ev-mEr¯yE˚t. 25. ev\ mmAkFEt‚B‚Ev¯yEt. 26. yAvt^ vcnA˚yAky‚ s &yAG }o_tFv s m̀EnjF‚Ev¯yEt tAv>jnA mm mOl\ !p\ boED¯yE˚t. 27. yŊh\ t\ 84 Sanskrit für Anfänger m̀En\ KAdAEm tEh‚ ko_Ep mm mOl\ !p\ n boED¯ytFEt. 28. ev\ Ec˚tEy(vA m̀En\ KAEdt̀\ s t-y smFpmgQCt^. 29. ydA m̀EnnA s &yAG }o d̂č-tdA sŊ-t̃n &yAG }-yAgmn-y kArZ\ b̀Ĺm^. 30. so_Ec˚tyt^ . myA ḿqko &yAG }o_EĞyt. 31. aD̀nA &yAG }o mA\ KAEdt̀mAgQCtFEt. 32. d́rA˚m̀Enrvdt^ (v\ p̀nḿ‚qko BṽEt. 33. sŊo m̀ñv‚cñn s &yAG }, p̀nḿ‚qko_Bvt^; Lektion 22 22.1 Vokabular Verben Nomina aA - Edf^ (6) aA - EdfEt befehlen a˚DkAr (m.) Finsternis ary (n.) Wald, Wildnis i˚Dn (n.) Brennholz ud^ - ym^ (1) ud^ - yQCEt versuchen, sich bemühen dX^ (10) dXyEt (be)strafen k̃sr (m.) Haar, Mähne DAv^ (als Kaus =10) DAvyEt waschen kOpFn (n.) Lendenschurz "`DA (f.) Hunger Kl (m.) Bösewicht nms^ - k̂ (8) nms^ - kroEt grüßen En - D̂ (1, 10) En - DrEt / En DAryEt legen auf, in (m. Lok.) Ec˚tA (f.) Sorge En, - gm^ (1) Enr^ - gQCEt herausge- doqA (f.) Abend hen, hervorkommen DEnk (m.) Reicher pEr - d\f^ (1) pEr - dfEt zerbeißen þEtâA (f.) Zusage, Behauptung þyŒ (m.) Anstrengung, Mühe py‚v - I"^ (1) py‚ṽ"t̃ beaufsichtigen pFX^ (10) pFXyEt quälen þyojn (n.) Nutzen, Zweck þ - b̀D^ (1) þ - boDEt aufwachen mAjA‚r (m.) Katze EvŸAs (m.) Glauben, Vertrauen zu þ - ym^ (1) þ - yQCEt geben, anbi- (m. Lok.) eten sAy\kAl (m.) Abend þ - ŝ (als Kaus = 10) þ - sAryEt ausbreiten mAg‚^ (10) mAg‚yEt jagen Adjektive EB"^ (1) EB"t̃ erbetteln, um etw. bit- als faul Ğ̀Ĺ zornig (PPP) tAvt^ (Nom. tAvAn^)so viel, so groß f̀Ĺ (PPP) sauber ten ÜA (als Kaus = 10) ÜApyEt jmd. baden, waschen 85 86 Sanskrit für Anfänger Adverbien aho (Interjektion) idAnFm^ jetzt at, prm^ weiterhin, künftig a˚tr^ (Postp. mit Gen.) innerhalb (Sandhi wie p̀nr^) alm^ (+ Dativ/Inst.) genug 22.2 kA(-˚ỹ‚n vollständig EdvA - rA/m^ bei Tag und Nacht ńnm^ gewiß, sicherlich Bo (Interjektion der Anrede) Texte/Übungen I. Übungsbeispiele. 1. n̂p̃Z d̃fo rE"t&y,. 2. ỳ¯mAEB-tAEn p̀-tkAEn pEWt&yAEn. 3. pAWfAlAyA\ Ef¯y {g̀‚rvo nMyA,. 4. bAl̃n "Fr\ pAt&ym^. 5. mm Em/̃Z d̃y\ Dn\ nAlB̃ 6. aŊ s̃vk̃n vnAEd˚DnmAñt&ym^. 7. ỳĹ̃ "E/y {, f/vo j̃t&yA,. 8. alsA, Ef¯yA g̀zZA dXEyt&yA,. 9. a-mAEBrD̀nA tAyA« ndF\ p[yAEm. 10. myA KAdnFy\ Plm^ mm Em/̃Z KAEdtm^. 11. Ef¯y {, pAWA l̃EKt&yA,. 12. sv‚dA f̀Ĺmà\ KAEdt&ym^. 13. rAm̃Z gmnFy\ ngr\ d́r̃_E-t. 14. ydA f/v aAĞAmE˚t tdA yoD {n‚ DAEvt&ym^. 15. myA pAÕ\ p̀-tkmŊAlB̃. 16. ỳ¯mAEB, sv‚dA s(y\ vEdt&yEmEt g̀zzpEdfEt. 17. (vyA krZFy\ kAy« myA k̂tm^. II. Übung: Bitte wandeln Sie die Sätze von Übung I um, indem Sie das Gerundiv durch ein Verb im Optativ oder Imperativ Passiv ersetzen. III. “Der Asket und der Lendenschurz” 1. kE-m\EŰd^ g }Am̃ kEŰd^ m̀Env‚sEt -m. 2. t-y ĝh̃ BAyA‚ b˚DvŰ nAsn^. 3. tE-mn^ g }Am̃ kEŰd^ DEnk, þ(yvst^. 4. aǹEdn\ m̀En-t-y ĝh̃ EBE"(vA BojnmlBt. 5. EdvArA/\ m̀EnnA @yAn\ jpŰ k̂t̃. 6. t-y v-/\ kOpFnm̃v. 7. t-y Š̃ kOpFñ aA-tAm^. þEtEdn\ s ek\ kOpFnmDAryÎA˚y\ kOpFnmDAvyt^. Lektion 22 87 8. ekdA m̀En, ÜAn\ kt̀« ndFmgQCt^. 9. ek\ kOpFn\ DAvEy(vA tt^ t̃n B́mO þsAErtm^. 10. yAvt^ kOpFn\ f̀¯yEt tAvŔAn\ kromFEt m̀EnnA EcE˚ttm^. 11. shsA kEŰd^ ḿqk aAgMy kOpFn\ py‚dft^. 12. m̀EnrĞ̀@yt^. kOpFn\ ḿqkAdýE"t̀\ s k\Ecd^ EbXAlmlBt. 13. aǹEdn\ EbXAlAy "Fr\ dAt̀\ n fÇoEt -m. 14. t-mAd^ m̀En, þEtEdn\ t\ DEnk\ g(vA "FrmyAct. ev\ s EbXAlAy Ek\Ect^ "FrmyQCt^. 15. tdA m̀EnrEc˚tyt^. EbXAlAy "Fr\ dAt̀\ myA D̃ǹl‚ND&ỹEt. 16. ato m̀En, kA\Ecd^ D̃ǹmlBt^. 17. s þBAt̃ sAy\kAl̃ c EbXAlAy "FrmyQCt^. 18. Edvs̃ Edvs̃ D̃ǹ\ ÜApEy(vA t-y { t̂ZmAnyt^. 19. Ek\(vD̀nA @yAn\ kt̀« m̀ñ, kAlo nAsFt^. 20. t-mAt^ t̃n {k, s̃vk aAnFyt. Ek\t̀ s̃vk, sMyk^ kAy« n kroEt -m. 21. ekE-mn^ Edvs aAgQCd˚yE-mn^ Edvs̃ nAgQCt^. 22. m̀EnrEc˚tyt^ Ek\ kroEm. k̃nEc>jñn s̃vk, py‚ṽE"t&y,. 23. ydA s̃vko nAgQCEt tdA˚ỹn jñn D̃ǹ, s̃Evt&ỹEt. 24. tto m̀EnnA kAEct^ k˚yA py‚ZFyt. 25. ekdA rA/O m̀EnB́‚mO EnqŊ @yAn\ kroEt -m. 26. t-y BAyA‚Ğ˚dt^. sdA @yAn\ kroEq. (v\ mA\ n m˚ys̃. 27. mA\ &y-mr,. k-mAd^ mA\ py‚Zy i(yp̂QCt^. 28. m̀EnrEc˚tyt^. EkmT« tA\ py‚Zym^. tyA D̃ǹ, s̃Evt&yA . 29. EkmT« D̃ǹ, ? EbXAlAy "Fr\ dAt&ym^. 30. EkmT« EbXAl, ? k̃nEcd^ ḿqko mArEyt&y,. 31. EkmT« ḿqko mArEyt&y, ? kOpFn\ rE"t&ym^. 32. ek-mAt^ kOpFnAt^ tAvAny\ þyŒ iEt. 33. m̀En, ĞoDAø̃ aEp kOpFñ apE"=y kA(-˚ỹ‚n tp-yA\ kroEt -m; IIV. “Der Löwe und die Katze” 1. kE-m\EŰdrỹ kŰn Es\h, þEtvsEt -m. 2. ekdA s g̀hAyA ag ˜ } B́mO EnqŊ fyn\ kroEt -m. 3. tdA -vEblAdAgMy kEŰd^ ḿqk-tm̀pgMy t-y k̃srAndft^. 4. tt, þb̀Ĺ̃n Es\h̃n dčA, k̃srA ad̂[y˚t. 5. tdA t̃n EcE˚ttm^. aho , mm k̃srA k̂ĄA,. 6. ńnm̃td^ k-yEcd^ ḿqk-y 88 Sanskrit für Anfänger kAy‚m^. 7. EkmD̀nA myA kt‚&ym^. 8. evm-t̀ ! mAjA‚ro ḿqk-y f/̀,. t-mAdD̀nA k\Ecd^ mAjA‚r\ pAlEy¯yAEm. 9. s mAjA‚r-t\ ḿqk\ mAg‚Ey(vA B"Ey¯ytFEt. 10. aT s Ğ̀Ĺ, Es\h, k\Ecd^ g }Am\ gt,. 11. mAg̃‚ t̃n kEŰ˚mAjA‚ro d̂č,. 12. t-y smFp\ g(vA Es\h-t\ mAjA‚rm̃vmvdt^. 13. Bo Em/ mAjA‚r , (vA\ nm-kroEm. mm vcnmAkZ‚y. 14. mm g̀hAyA, smFp̃ kŰn ḿqk, þEtvsEt. 15. fyn\ k̂t-y mm k̃srA-t̃n dčA,. 16. eq ḿqko_pht‚&y,. t-mA˚myA sh vs. 17. ah\ t̃ þB́t\ BojnmEp dA-yAmFEt. 18. mAjA‚r̃Z þEtBAEqtm^. 19. yTA (vmAEdfEs tTA kroEm. ah\ (vyA sh v(-yAmFEt. 20. Es\ho mAjA‚r̃Z sh -vg̀hAmgQCt^. 21. ydA ŠO g̀hAmgQCtA\ tdA mAjA‚ro_vdt^. 22. ah\ "`DyA pFEXt,. 23. (vyA mİ\ Bojn\ dAt&yEmEt. 24. Es\h̃n t-m { mA\sKXAEn dĄAEn. 25. þEtEdn\ tAEn B"Ey(vA mAjA‚r̃Z t/ s̀Kmv-yt. 26. Es\h-y g̀hAmAgt\ mAjA‚r\ d̂ńA ḿqko ByAEŞlAŞEhnA‚gt,. 27. ato_D̀nA Es\h̃n ḿqkAĽy\ EvnA t/oEqtm^. 28. ḿqko Bojñn EvnA Ebl-yA˚tv‚Est̀\ n smT‚ aAsFt^. 29. "`DyA pFEXt̃n ḿqk̃Z EcE˚ttm^. 30. aD̀nA Ek\ kEr¯yAEm. Bojñn EvnA kT\ jFEv¯yAEm. 31. yEd myA EblAŞEhg‚Myt̃ tEh‚ mAjA‚r̃ZAh\ B#ỹ. 32. ato_˚DkAr̃ bEhg‚(vA BojnmE˚v¯yAEm. 33. a˚DkAr̃ mAjA‚ro mA\ dýč̀\ n fÇotFEt. 34. ev\ Ec˚tEy(vA Bojn\ lND̀\ ḿqko rA/O EblAEàg‚t,. 35. sŊ, s mAjA‚r̃Z d̂č,. 36. mAjA‚r-t\ ĝhF(vA Es\hm̀pgMy tmvdt^. 37. Bo m̂grAj , p[y. tv f/̀ry\ ḿqko myA ĝhFt,. 38. alEmdAnF\ tv Ec˚tyA. aŊ þB̂(yAvA\ s̀K̃n vsAv iEt. 39. evm̀Ed(vA t̃n s ḿqko BE"t,. Lektion 22 89 40. tdA Es\ho_Ec˚tyt^. idAnFmñn mAjA‚r̃Z m̃ Ek\ þyojnm^. 41. ato_-m { pr\ Bojn\ n dA-yAmFEt. 42. tt, þB̂Et Es\h̃n mAjA‚rAy Bojn\ n dĄm^. 43. ekdA "`DyA pFEXto mAjA‚r, Es\hmvdt^. 44. Em/ , (vyA -vvcn\ Ev-m̂tm^. 45. (v\ -vvcn\ -mr. mİ\ Bojn\ þyQC̃Et. 46. tdA Es\h, þ(yBAqt. h̃ ḿK‚ , (vyA m̃ n þyojnm^. 47. n Ek\cn -mrAEm. gQC̃Et. 48. tdA mAjA‚ro_vdt^. evm-t̀ , gEm¯yAEm. 49. (vyA pAp\ k̂tm^. (vyA Eh k̂tA þEtâA Ev-m̂t̃Et. 50. td^ vcnmAky‚ Ğ̀Ĺ̃n Es\h̃n t\ mAjA‚r\ mArEyt̀m̀Ŋtm^. 51. Ek\t̀ mAjA‚r, s(vr\ k\Ecd^ v̂"mAzİ Es\hmvdt^. 52. Kl-y mD̀r̃q̀ vcñq̀ n kdAEcd^ EvŸAs, kt‚&y iEt. Lektion 23 23.1 Vokabular Verben aAỳD (n.) Waffe aAỳs^ (n.) Lebenskraft aA - Cd^ (als Kaus. = 10) aA QCAdyEt verhüllen, verbergen aA - sd^ (1) aA - sFdEt sitzen, sich upyog (m.) Verwendung, Gebrauch upEnqd^ (f.) Gattung der vedischen setzen Literatur dFp^ (4) dF=yt̃ leuchten, glänzen upAj‚n (n.) Erwerb uqs^ (f.) Morgenröte En - E"p^ (6) En - E"pEt hineinwerfen ffE(vj^ (m.) Priester En - Evd^ (10 = Kaus) En - ṽdyEt aOdAy‚ (n.) Edelmut, Freigiebigkeit k̂pA (f.) Mitleid mitteilen BF (als Kaus. = 10) BFqyt̃ erschrecken þEt - ym^ (1) ĞFXA (f.) Spiel gAyn (n.) Gesang g̀Òn (n.) Summen þEt - yQCEt zurückgeben mFl^ (1) mFlEt Augen schließen jFEvt (n.) Leben, Lebensdauer l>j^ (6) l>jt̃ sich schämen s\ - B }m^ (1/4) s\ - B }mEt B }AMyEt verwirrt werden / >yoEts^ (n.) Licht tps^ (n.) Askese s\ - tpo - vn (n.) Asketenhain tms^ (n.) Dunkelheit, Finsternis t̀lA (f.) Waage Nomina an̂t (n.) Unwahrheit amA(y (m.) Minister as\Bv (n.) Unmöglichkeit as(y (n.) Unwahrheit as̀r (m.) Dämon t̃js^ (n.) Glanz Dǹs^ (n.) Bogen nms^ (n.) Verehrung Enly (m.) Wohnung, Wohnstätte aE-T (n.) Knochen Enṽdn (n.) Mitteilung, Nachricht aA" ˜p (m.) Einwand, Einwurf 90 91 Lektion 23 ñ/ (n.) Auge [ỹn (m.) Adler, Falke þjApEt (m.) Beiname des Gottes smAED (m.) Versenkung, Vollendung, Brahmas þB̀ (m.) Herr mns^ (n.) Geist, Sinn, Verstand rodn (n.) Weinen, Jammern vĚ (m.) Donnerkeil vĚAỳD (n.) Donnerkeil als Waffe v(s (m.) Kalb, Junges, (im Vok.) Lieber! Vereinigung sEmD^ (f.) Brennholz srs^ (n.) See sADn (n.) Vollendung sAhA˝y (n.) Hilfe hEr (m.) Beiname des Gottes Vis.n.u Adjektive vEZj^ (m.) Kaufmann vAc^ (f.) Wort, Stimme tAr laut, durchdringend bh̀ḿSy wertvoll v {k̀W (m.) Wohnort Vis.n.us im Him- rmZFy lieblich fEňt besorgt (PPP von fň^) mel v̂/ (m.) Name eines Dämonen frZ (n.) Schutz, Zuflucht Efrs^ (n.) Kopf EflA (f.) Fels, Stein 23.2 fAŸt andauernd, stetig s\EnEht anwesend, gegenwärtig Postpositionen sm"m^ (m. Gen.) im Beisein von Texte/Übungen I. Übungsbeispiele. 1. nm, EfvAy nm, EfvAỹEt bAlo jpEt. 2. k̂¯Z-y EfrEs t̃jo d̂[yt̃. 3. "E/yA DǹEB‚, frAn^ m̀ÑE˚t. 4. EgErq̀ bh́En srA\Es EvŊ˚t̃. 5. ffEq-tpsA ãdỹ m̀EÄ\ lBt̃. 6. śy‚-y >yoEtqA tmo_pEăyt̃. 7. nŊA-tFr̃ sADv uqs\ p[yE˚t. 8. aŊ vnAt^ s̃vk̃n sEmdAñt&yA. 9. rAmo Eh d̃vAn^ sEmDA yjEt. 10. ffqy upEnq(s̀ mo"-y mAg‚m̀pEdfE˚t. 11. ffE(vj upEnqd, pWE˚t. 12. ffE(vE‘B, śÄAEn pEWtAEn. 92 Sanskrit für Anfänger II. “Der Edelmut des Weisen Dadhı̄ci” 1. p̀rA v̂/o nAm kEŰds̀r aAsFt^. t̃n d̃vA atFv pFEXtA,. 2. sAhA˝y\ lND̀\ d̃vA, þjApEtmgQCn^. 3. t̃ þjApt̃, p̀rt, E-T(vA tm nmn^. 4. tAn^ smAgtAn^ d̃vAn^ d̂ńA þjApEtrAgmn-y kArZmp̂QCt^. 5. t̃ þ(yvdn^. þBo , v̂/o nAm kEŰds̀ro_-mAntFv pFXyEt. 6. t-y pFXn\ vy\ soỲ\ n smTA‚,. ato vym/AgtA iEt. 7. þjApEt-tA\ vAcmAky‚ d̃vAnvdt^. gQCt̃Et. 9. tdA þjApEtd̃‚v {, 8. hErr̃v ỳ¯mAn^ rE"t̀\ smT‚,. t\ frZ\ sh hr̃En‚ly\ v {k̀W\ g(vA hrỹ sv« v̂ĄA˚tmkTyt^. 10. sv‚mAky‚ hEr, þ(yBAqt. ffEq\ dDFEcm̀pgMy d̃v {-t-mAt^ kAEnEcd-TFEn yAEct&yAEn. 11. t̃n ffEqZA ńn\ kAEnEcd-TFEn dA-y˚t̃. 12. t {rE-TEB-t̃ k\Ecd^ vĚAỳD\ rcy˚t̀. 13. t̃n f-/̃Z v̂/\ mArEyt̀\ svA‚ÑAs̀rAÒ̃t̀\ smTA‚ BEv¯y˚tFEt. 14. dDFEcnA‚m s ffEq, kE-m\EŰt^ tpovñ vsEt -m. 15. tt^ tpovn\ EvhgAnA\ gAyñn kpFnA\ ĞFXyAlFnA\ c g̀ÒñnAtFv rmZFymAsFt^. 16. t/ bhvo m̀ny aAsŊ tp-yA\ k̀v‚E˚t -m. 17. tt^ tpovn\ sṽ‚ d̃vA gtA,. 18. t/ dDFc̃rAŹm\ þEv[yEq‚mp[yn^. ffEq, -v>yoEtq-t̃jsA dF=yt̃ -m. 19. i˚dýo dDFEcnA p̂č,. EkmT« ýym/AgtA iEt. 20. td̃˚dý, þ(yBAqt. as̀r̃Z v̂/̃Z vy\ pFůAmh̃. 21. t-mAt^ (vA\ frZ mAgtA,. k̂pyA (vm-m<y\ -vA-TFEn þyQC. 22. t {rE-TEBv‚ymAỳD\ rcEy¯yAm,. t̃n vy\ v̂/\ mArEyt̀\ smTA‚ BEv¯yAm iEt. 23. i˚dý-y td^ vcnmAky‚ dDFEcrt̀¯yt^. 24. so_vdt^. aŊ mm jFEvt-y sADnm^. t-mA˚mm frFr\ ỳ¯mAkm̀pyogAy Bṽt^. 25. ah\ 93 Lektion 23 ỳ¯m<yEmd\ frFr\ þyQCAEm. -vFk̀zt̃Et7 . 26. tdA s ñ/̃ mFEl(vA smAEDmgQCt^. 27. d̃vA-t-yA-TF˚yAl<y t {v‚ĚAỳDmrcyn^. 28. ydA d̃vA-tpovnAŞEhrAgQCn^ tdA v̂/o mAg̃‚ E-T(vA tAnBFqyt^. 29. tdA ỳĹ i˚dý-t̃n vĚAỳD̃n v̂/mmAryt^. 30. ev\ d̃vA dDFc̃rOdAỹ‚Z v̂/-y ByA˚m̀ÄA,; III. “Der Kaufmannssohn und der Reiche” 1. kE-m\EŰàgr̃ k-yEcd^ vEZj ek, p̀/ aAsFt^. 2. Dn-yopAj‚nAy so_˚y\ d̃f\ g˚t̀m {QCt^. 3. t-y ĝh̃ kAEcd^ bh̀ḿSyA t̀lAsFt^. 4. s tA\ t̀lA\ k-yEcd^ DEnk-y ĝh̃ EnE"=y Ecr\ d̃fAd^ d̃fmB }mt^. 5. ev\ s bh̀ DnmAl<y p̀n, -vngr\ þ(yAgt,. 6. DEnk-y ĝh\ g(vA s tmvdt^. 7. Bo ! mm t̀lA\ p̀nr^ m̃ þyQC̃Et. 8. tdA s DEnk, þ(yBAqt. 9. h̃ Em/ ! a/ nAE-t tv t̀lA. mm ĝh̃ þB́tA ḿqkA, sE˚t. 10. tv t̀lA ḿqk {B‚E"tA. aAgMy p[ỹEt. 11. vEZj, p̀/EŰ˚tEy(vA þ(yvdt^. 12. nAE-t tv doq,. etE-m\ěok̃ EkmEp fAŸt\ nAE-t. 13. eq lok Id̂f evAE-t. 14. d́rAdAgto_h\ ŹA˚t,. 15. aD̀nA ÜAnAy ndF\ g˚t̀EmQCAEm. 16. yEd tvA" ˜po nAE-t tEh‚ tv p̀/\ myA sh nyAmFEt. 17. s DEnk, -vp̀/mAh́y tmvdt^. 18. v(s ! et˚mm Em/\ ÜAnAy ndF\ gQCEt. 19. (v\ t̃n sh gQC̃Et. 20. jnk-y vcnmAky‚ p̀/-t̃n sh ndF\ gt,. 21. nŊA-tṼ b§^yo g̀hA aAsn^. 22. vEZj, p̀/o nŊA\ ÜAn\ k̂(vA t\ DEnk-y p̀/\ k-yA\Ecd^ g̀hAyA\ EnE"=y t-yA ŠAr\ EflyAQCAŊ s(vr\ DEnk-y ĝh\ þ(yAgt,. 23. tm̃kk\ d̂ńA -vp̀/Ay fEňt, s DEnk-tmp̂QCt^. 24. Em/ ! k̀/AE-t m̃ p̀/,. kTỹEt. 25. vEZj, p̀/, þ(yvdt^. Em/ ! ahmtFv lE>jto_E-m. 26. tv 7 (-vFk̀zt = Imperativ 2. Pl. von -vFk̂) 94 Sanskrit für Anfänger p̀/\ rE"t̀\ n smTo‚_Bvm^. 27. nŊA-tV upEvč-tv p̀/, k̃nEcQÐ̃ñnA Eăyt̃Et. 28. tdAky‚ Ğ̀Ĺo DEnko_vdt^. as(ym^. an̂t\ vdEs (vm^. 29. yt^ (v\ vdEs tds\Bvm^. 30. [ỹno bAl\ ht̀« smTo‚ nAE-t. þEtyQC m̃ p̀/m^. 31. a˚yTA n̂p-y sBAyA\ g(vA sv« EnṽdEy¯yAmFEt 32. vEZj, p̀/o_vdt^. Em/ ! s(ym̃tt^. 33. mm sm"\ tv p̀/\ [ỹno_hrt^. 34. [ỹn-tv p̀/\ k̀/AnyEdEt n boDAEm. 35. yEd nAE-t EvŸAso mm kTAyA\ tEh‚ gQC n̂p-y sBAyA\ Enṽdn\ kt̀‚EmEt. 36. ev\ ŠyoEv‚vAd, smBvt^. 37. DEnko vEZ?p̀/\ nF(vA n̂p-y sBAmgQCt^. 38. sBA\ þEv[y t̃n DEnk̃n tAr̃Z -vr̃Z rodn\ k̂tm^. 39. amA(y-t\ rodn-y kArZmp̂QCt^. 40. DEnk̃n sv« kETtm^. 41. tto_mA(yo vEZj, p̀/mvdt^. Bo ! þEtyQC DEnkAy t-y p̀/m^ . 42. k̀/AEp [ỹno bAl\ ht̀« smTo‚ nAE-t. 43. a-mAn^ ḿKA‚n^ mA m˚y-v. 44. EkmT‚ms(y\ vdEs ? 45. (vA\ kArAĝh̃ " ˜=-yAEm yEd (v\ t-m { p̀/\ n þEtyQCsFEt. 46. tdǹ vEZj, p̀/, þ(yvdt^. as(y\ n vdAEm. 47. y/ ḿqkA-t̀lA\ B"yE˚t t/ [ỹno_Ep bAl\ hrtFEt. 48. tdAky‚ s\B }A˚to_mA(yo_p̂QCt^. kTm̃vEmEt. 49. vEZ?p̀/̃Z kETt\ sv« v̂ĄA˚tmAky‚ sBAyA\ s\EnEhtA ahsn^. 50. DEnk-t̀ lE>jto_Bvt^. 51. tto_mA(y-yAd̃fAd^ DEnk-tA\ t̀lA\ vEZ?p̀/Ay þ(yyQCt^. 52. vEZ?p̀/Ű DEnk-y p̀/\ t-m { þ(yyQCt^. 53. ev\ tO þsàAvBvtAm^. Lektion 24 24.1 Vokabular Verben nFX (m) Nest pň (m.) Schlamm, Sumpf av - m̀c^ (6) av - m̀Ñt̃ (Kleidung, Schmuck) ablegen pETk (m.) Reisender pA˚T (m.) Reisender Bdý (m.) Freund, guter Mensch aA - EŹ (1) aAŹyt̃ Zuflucht nehmen, sich halten an etw. ud^ - k̂q^ (1) ut^ - kq‚Et herausziehen rEt (f.) Lust, Liebesfreuden dA (3) ddAEt geben rEt - s\b˚D (m.) Liebesverhältnis s\fy (m.) Zweifel fW (m.) Betrüger f˝yA (f.) Bett s̀ãd^ (m.) Freund En - m>j^ (1) En - m>jEt versinken En - !p^ (10) En - !pyEt untersuchen, feststellen En, - Ğm^ (1) Enq^ - ĞAmEt herauskommen prA - DAv^ (1) prA - DAvEt weglaufen Adjektive Ev - aA - pd^ (als Kaus. = 10) &yA pAdyEt töten asmT‚ unfähig etAvt^ so groß, so weit, so viel d̀g‚t ärmlich, schlecht situiert Dnvt^ reich Nomina aX (n.) Ei aEDpEt (m.) Vorsteher an^ - afn (n.) Fasten, Nichtessen ap(y (n.) Kind, Nachkommenschaft aABrZ (n.) Schmuckstück kW (m.) Hals (n.) stammes) koVr Höhle (eines DAEm‚k pflichtgemäß, tugendhaft þbl intensiv, stark mht^ groß EvŸ-t (PPP von Ev - Ÿs^)vertrauend EvqZ niedergeschlagen, bestürzt l̀ND (PPP von l̀B^)gierig Baum- Adverbien koď (m.) Vorratskammer a˚tt, schließlich fn {, langsam gop (m.) Hirte cÑ̀ (f.) Schnabel 95 96 24.2 Sanskrit für Anfänger Texte/Übungen I. “Die Frau des Hirten” 1. kE-m\EŰd^ g }Am̃ kEŰd^ gopo vsEt -m. 2. Edvs̃ rA/O c gop, " ˜/̃ E-Tt,. 3. rA/O " ˜/̃ D̃ńrr"t^. 4. t-y BAyA‚ þEtEdnm̃kkA ĝh aAsFt^. 5. t-yA, kAm, þbl,. 6. tto gop-y BAyA‚yA g }Am-yAEDptO rEts\b˚Do_Bvt^. 7. yt-t-yA, kAmo_tFv þbl-tto_EDpt̃, p̀/̃_Ep rEts\b˚D aAsFt^. 8. ekdA sA f˝yAyAmEDpt̃, tto_EDpEt, -vy\ t-yA ĝhmAgt,. rEtm˚vBvt^. 9. 10. sŊo gop-y BAyA‚ t-y p̀/̃Z sh p̀/\ koď̃_gopyt^. 11. pŰAdEDpEtnA sA rEtm˚vBvt^. 12. a˚tt, " ˜/AŃopo ĝh\ þ(yAgt,. 13. ydA BAyA‚ gop\ mAg̃‚_p[yt^ tdAEDpEtm BAqt. 14. aEDpt̃ , dXmAdAy ĞoD̃n ĝhAdpgQC̃Et. 15. aEDpEt, s(vr\ ĝhAEàrgQCt^. 16. ydA gopo ĝh\ þAEvft^ tdA -vBAyA‚mp̂QCt^. 17. so_EDpEtr-mAk\ ĝh\ k-mAdAgt iEt. 18. BAyA‚<yBAqt. s -vp̀/AyAĞ̀@yt^. 19. p̀/\ tAXyAmF(yvdt^. 20. t-mAt^ t-y p̀/o_-mAk\ ĝhmAŹyt. 21. t̃n h̃t̀nAh\ t-y p̀/\ koď̃_gopym^. 22. aEDpEt-t-y p̀/m/ nAEv˚dt^. 23. t-mAt^ Ğ̀Ĺ, s ĝhAdpAgQCEdEt. 24. tto BAyA‚ p̀/\ koďAdAnFy gopAyAdf‚yt^. II. “Das Krähenpärchen und die Schlange” 1. aE-t kE-m\EŰd^ vñ kEŰn^ mhAn^ v̂",. 2. t/ kEŰt^ kAk, kAEct^ kAkF c þEtvst, -m. 3. t-y v̂"-y koVr̃ kEŰt^ spo‚_Ep vsEt -m. 4. kAÈA, þsv-y kAl̃ s spo‚ v̂"-y koVrAEà¯ĞMy v̂"mAzİ kAÈA aXAEn BE"tvAn^. 5. ydA ydA kAÈA, þsv-y kAlo_Bvt^ tdA tdA s spo‚_XAEn KAEdtvAn^. 6. t-mAt^ tA<yA\ kAkA<yAmtFv d̀,Km˚vB́yt. 7. aAvyorp(yAnA\ r"Ay { Ek\ kt‚&yEmEt 97 Lektion 24 tO EcE˚ttv˚tO. 8. tyo, Ek\Ect^ Eþy\ Em/\ f̂gAl aAsFt^. 9. tO t\ f̂gAlm̀pgMy k\Ecd̀pAy\ p̂čv˚tO. 10. tO kETtv˚tO h̃ s̀ãd^ , eq d̀č, spo‚ v̂"-y koVrAEàg‚(y nFX̃ E-TtA˚yAvyorp(yAEn B"yEt. 11. t̃qA\ r"AT« kEŰd̀pAy-(vyA kLytAEmEt. 12. s f̂gAlo_vdt^. etE-mn^ Evqỹ ỳvA\ EvqZO mA Bvtm^. 13. ńn\ s l̀ND, sp‚, k̃nEcd̀pAỹn EvnA ỳvA<yA\ n &yApAŊ̃t. 14. kAk , k-yEcd^ Dnvt, p̀zq-y ĝh\ gQC. 15. t/ DEnk-yABrZ\ ã(vA t-y sp‚-y koVr̃ þE"p. 16. tdǹ DEnk-y jnA aABrZ-y g }hZAy t-y sp‚-y vD\ kEr¯yE˚t. 17. ev\ ỳvAmp(yAEn r" ˜tEmEt. 18. tdAky‚ kAk, kAkF coåFnO. 19. tt, kAkF ngr-y smFp\ XFnvtF t/ c kE-m\EŰd^ v̂" ˜ EnqZA. 20. ngr-y smFp̃ Ek\Ect^ sro_E-t. 21. tE-mn^ "Z̃ t-y ngr-y n̂pt̃, p̀/F tE-mn^ srEs ÜAt̀mAgQCt^. 22. sA -vABrZAEn srs-tṼ_vm̀ÄvtF. 23. td^ d̂čvtF kAÈ̃kmABrZ\ cëvA DArEy(vA sKFEB, sh -vnFX\ þE-TtA. 24. ydA n̂pt̃, p̀/F tdp[yt^ tdA sA s(vr\ n̂p-y yoDAnAh́y t-yABrZ-y g }hZAy þ {qyt^. 25. kAkF nFXmAgMy t/ tdABrZ\ sp‚-y koVr̃ EnE"ØvtF. 26. n̂p-y yoDA-t\ v̂"mAgMy koVr\ d̂čv˚t,. 27. ydA t̃ t/ kAÈA ãt-yABrZ-y smFp̃ t\ sp‚mp[y\-tdA t-y vD\ k̂tv˚t,. 28. pŰAt^ kAkO -vAp(yAEn rE"(vA s̀K̃n ˚yvs tAm^. III. “Der gierige Reisende und der Tiger” 1. aAsFt^ p̀rA kEŰě̀ND, pETk,. 2. so_ŸmAzİ Dn-y lABAy ngrAàgr\ g }AmAÎ g }Am\ gQCEt -m. 3. ekdA s Ek\Ecd^ vn\ þEvčvAn^. 4. t-y m@ỹ kŰn ăd aAsFt^. 5. EppAsyA pFEXtmŸ\ d̂ńA jl-y lABAy s pETk-t\ ădm̀pAgt,. 6. s ăd-y m@ỹ E-Tt\ k\Ecd^ v̂Ĺ\ 98 Sanskrit für Anfänger &yAG }\ d̂čvAn^. 7. &yAG }-y kW̃ kAEct^ s̀vZA‚ mAlAvt‚t. 8. ydA s &yAG }-t\ pETk\ ăd-y tFr̃_p[yt^ tdA so_vdt^. 9. Bo pA˚T ! mm s̀vZA« mAlA\ p[y. sA (vyA l<ytAm^. 10. tA\ mAlA\ t̀<y\ þyQCAmFEt. 11. ev\ kETtvto &yAG }-y vcnmAky‚ s l̀ND, pA˚TEŰE˚ttvAn^. 12. s̀vZ‚-y lABAy sv‚/ B }mAEm. 13. Ek\t̀ s̀vZ« k̀/AEp nAEv˚Ŋt myA. 14. aD̀nA s̀vZ« lB̃y. Ekmh\ s\fỹn EvnA tt^ s̀vZ« lB̃y ? 15. ṕv« tEà!pyAmFEt. 16. tt, s &yAG }m̀EdtvAn^. 17. kT\ (vEy EvŸAso mm BṽEdEt ? 18. &yAG }, þ(yBAqt. h̃ pA˚T ! aAkZ‚y. 19. ah\ ṕv‚mtFv d̀č aAsm^. 20. myA bhv, pfvo mAǹqAŰ &yApAEdtA,. 21. ekdA t̀ k̃nEcd^ DAEm‚k̃ZAhm̀pEdč,. 22. t-mAd̀pd̃fAEddAnF\ mo"AyAnfn\ kroEm dAn\ c þyQCAEm. 23. ah\ v̂Ĺo_E-m Ek\EcÎ KAEdt̀\ n smT‚,. 24. kT\ tv mEy n EvŸAso_E-t. 25. mm c {tAvAěoBo nAE-t. 26. p̀yAy {tA\ s̀vZA« mAlA\ k-m {Ecd^ dAt̀EmQCAEm. 27. myA fA-/AyEDgtAEn. (v\ cAtFv d̀g‚t,. 28. t-mAd̃tA\ mAlA\ t̀<y\ þyQCAEm. 29. td̃tE-mn^ srEs þEv[y s̀vZA« mAlA\ DArỹEt. 30. tdAky‚ &yAG }-y vcñ EvŸ-t, s pA˚To loBAdŸAdvzİ srso jl̃ þEvčvAn^. 31. t/ pň aAsFt^. 32. sŊ, s pň̃ ˚ym>jEàg‚˚t̀\ cAsmTo‚_Bvt^. 33. pň̃ pEtt\ pA˚T\ d̂ńA &yAG }o_vdt^. 34. pň̃ pEtto_Es. nAE-t By-y kArZm^. 35. ahmAgMy (vA\ pňAd^ u(Ğ#yAmFEt. 36. evm̀Ed(vA &yAG }, fn {, fn {-t\ pA˚Tm̀pgMy t\ mArEy(vA KAEdtvAn^. 37. t-mAt^ sAD̀ kLyt̃. y, s\fy\ nArohEt s fWAn^ n p[yEt. 38. ydA s\fymAzİ jFvEt tdA BdýAn^ p[yEt. 39. yo_tFv l̀NDo_E-t s Evn[yEt. 40. ydA nro loB̃n EvnA jFvEt tdA ńn\ Ecr\ jFEv¯yEt. Lektion 25 25.1 Vokabular Verben ap - nF (1) ap - nyEt wegnehmen k̀mArF (f.) Mädchen, Tochter k̀fl (n.) Glück, Heil, Wohlbefinden a-t\ gm^ (1) a-t\ gQCEt (Ge- cm‚n^ (n.) Fell stirn) untergehen cm‚n^ (n.) Fell aA - nF (als Kaus. = 10) aA nAyyEt herbeibringen lassen t̀q^ (als Kaus. = 10) toqyEt EdfA (f.) (Himmels)richtung EppAsA (f.) Durst p̀nr^ - j˚mn^ (n.) Wiedergeburt B-mn^ (n.) Asche zufriedenstellen, erfreuen p‹ (als Kaus. = 10) ṕryEt (Wunsch, Versprechen) erfüllen mEZ (m.) Edelstein þ - kAf^ (1) þ - kAft̃ glänzen ḿD‚n^ (m.) Haupt, Kopf rAjn^ (m.) König vr (m.) Wunsch vr\ v̂ (als Kaus. = 10) vr\ vryEt Wunsch þ - nm^ (1) þZmEt (m. Akk.) begrüßen, sich verneigen vor þ - Evf^ (als Kaus. = 10) þ - ṽfyEt eintreten lassen þEt - d̂[yt̃ erscheinen v̂ (als Kaus. = 10) äußern/gewähren v-t̀ (n.) Ding fAlA (f.) Zimmer s(kAr (m.) Freundlichkeit, Be- vryEt (aus)wählen s\ - t̀q^ (4) s\ - t̀¯yEt zufrieden sein smA - Ÿs^ (als Kaus. = 10) smA ŸAsyEt beruhigen, trösten wirtung, Bewillkommnung Es\hAsn (n.) Thron Nomina Adjektive a@vn^ (m.) Weg a[mn^ (m.) Stein aA(mn^ (m.) Selbst knk (n.) Gold prm höchste(r, s) þAc^ östlich þ(yc^ westlich vA-tv wirklich sOvZ‚ golden km‚n^ (n.) Tat 99 100 Sanskrit für Anfänger Adverbien 25.2 v-t̀t, in Wirklichkeit Texte/Übungen I. Übungsbeispiele. 1. rAjA -vBAyA« §yEt. 2. rAjAn, þAsAd̃_" {dF‚&yE˚t. 3. bAlAnA\ nA mAEn n -mrAEm. 4. kvyo rAjAn\ þf\sE˚t. 5. t̃ "E/yAZA\ kmA‚EZ þf\s̃ỳ,. 6. a@vEn bhv, pETkA d̂čA,. 7. ffqy aA(mno âAñn mo"\ lB˚t̃. 8. aA(mAn\ þf\sEt rAjA. 9. km‚Zo h̃t̀nA d̀čA, p̀nj‚˚mEn mǹ¯ỹq̀ n jAy˚t̃. 10. rAâo ḿEð‚ mZy, þkAf˚t̃. 11. rAâA sh "E/yA ỳĹAy gQCE˚t. 12. sAD̀, frFr\ B-mnA ElMpEt. 13. vñ &yADA &yAG }A\Űm‚<yo mAryE˚t. 14. kEvBF rAẫ gFtAEn gFy˚t̃. 15. þAQyA\ EdfAyA\ śy‚ uŃQCEt þ(yQyA\ EdfAyAm-t\ gQCEt. 16. þ(yc, f/vo ngrmAĞAmE˚t. II. “Der habgierige König Mahı̄dāsa” 1. kE-m\EŰd^ d̃f̃ kEŰd^ rAjAsFt^. 2. t-y nAm mhFdAs,. 3. so_tFv l̀ND aAsFt^. rAjAEp s dErdý iv jFvEt -m. 4. ekdA ko_Ep m̀Enm‚hFdAs-y þAsAdmAgMy t\ dýč̀m {QCt^ 5. ek, Ekňro rAjAnmAgMyAvdt^. 6. d̃v , kEŰ˚m̀En, þAsAdAŞEh, E-T(vA (vA\ dýč̀EmQCtFEt. 7. sŊ-t\ m̀En\ þṽfỹEt rAjAvdt^. 8. ydA s m̀En, þAsAd\ þAEvft^ tdA mhFdAs, Es\hAsnAd̀(TAy t\ m̀En\ þAZmt^. 9. m̀nF rAâA Pl {, k̀s̀m {Ű ṕEjt,. 10. ev\ rAjA t\ m̀En\ s(kAr̃ZAtFvAtoqyt^. 11. rAâ, s(kAr̃Z s\t̀čo m̀Enrvdt^. 12. rAjn^ , k̀flm-t̀ t̃. 13. (vỹč\ vr\ vrỹEt 14. ev\ m̀EnnAEBBAEqt, s rAjA loB̃nAvdt^. 15. h̃ m̀ñ , myA DnEm¯yt̃. myA yt^ -p̂[yt̃ tt^ sŊ, sOvZ« v-t̀ BvE(vEt. 16. tv vr\ ṕryAEm. (vyA yt^ -p̂[yt̃ tt^ knk\ BEv¯ytF(ỳEd(vA m̀EnnA 101 Lektion 25 EnrgMyt. 17. m̀ñv‚cn\ s̀K̃nAky‚ mhFdAs̃n -vfAlAyA\ E-TtAEn svA‚EZ v-t́En d̂ńA -p̂čAEn. 18. ev\ rAâA -p̂čAEn v-t́En sŊ, sOvZA‚En B́tAEn. 19. td^ d̂ńA t̃nAtFvAt̀¯yt. 20. tdA t-y EppAsA jAtA. t̃n jl\ pAt̀m̀Ŋtm^. 21. ydA t̃n jl\ -p̂č\ tdA t>jlmEp sOvZ‚mBvt^. 22. rAâA EcE˚ttm^. t̃n m̀EnnA s(ym̀EdtEmEt. 23. tE-mà̃v "Z̃ rAjk̀mArF Ek\Ect^ k̀s̀mmAdAy t/AgtA. 24. jnk , myAnFt\ s̀˚dr\ k̀s̀m\ p[ỹ(yvdt^. 25. h-t̃n -p̂ńA rAâA tt^ k̀s̀mmFE"tm^. 26. t̃n -p̂č\ k̀s̀m\ sŊ, sOvZ« jAtm^. 27. tt^ sOvZ« k̀s̀m\ d̂ńA k̀mArF d̀,EKtABvt^. 28. td^ d̂ńA -vp̀/F\ smAŸAsEyt̀\ kAm̃n n̂pEtnA t-yA h-to_-p̂[yt. 29. sŊo rAjk̀mArF knkmBvt^. 30. -vp̀ìyA, sOvZ« !p\ d̂ńA mhFdAso_tFvAfoct^. 31. tdA rAâ, p̀rt, s m̀En, þ(yd̂[yt. 32. d̀,EKt̃n n̂pEtnA so_EBBAEqt,. 33. h̃ m̀ñ , y\ vr\ (v\ k̂pyA mİ\ þAyQC, s md^ apñt&y,. 34. iy\ p̀/F mm jFvnm^. anyA EvnA jFEvt̀\ n fÇomFEt. 35. m̀Enrvdt^. mhFdAs , lok̃ (vyA s̀vZ« prm\ mtm^. 36. Ek\t̀ s̀vZ‚-y loBo d̀,K-y kArZm^. 37. v-t̀t, s̀vZ« n vA-tvm^. 38. IŸr ev vA-tv,. t-mAt^ s̀vZ« mA Ec˚ty. IŸrm̃v Ec˚ty. 39. ydFŸr\ Ec˚tyEs tEh‚ s̀vZ« n vA-tvEmEt boDEs. 40. td^ b̀ùA svA‚EZ v-t́En jl̃nA-yA\ fAlAyA\ EsÑ. 41. tdA svA‚EZ v-t́En yTAṕv« vt̃‚rEàEt. 42. B́mO EnqŊ ãdy IŸr\ Ec˚tEy(vA mhFdAs uŊAnA>jlmAnAyyt^. 43. svA‚EZ sOvZA‚En v-t́En rAâA jl̃n EsÄAEn. 44. tdA jl̃n EsÄAEn v-t́En mOlAEn !pAylB˚t. 45. rAjk̀mAy‚Ep m˚d\ hEs(vA -vjnkm̀pgMy t-y ãdymtoqyt^; Lektion 26 26.1 Vokabular Verben aEB - as^ j̃t̂ (m.) Sieger (4) tpE-vn^ (m.) Asket dAt̂ (m.) Geber, Spender a<y^ - a-yEt studieren ud^ - pd^ (1) ut^ - pŊt̃ entstehen d̀Eht̂ (f.) Tochter up - gm^ (1) up - gQCEt erlangen, DE˚vn^ (m.) Bogenschütze nĞ (m.) Krokodil nØ̂ (m.) Enkel erreichen En - s̃v^ (1) En - q̃vt̃ besuchen pEr - B }m^ (1/4) pEr - B }mEt / pEr B }AMyEt umherschweifen þEt - âA (9) þEt - jAnFEt / þEt jAnFt̃ versprechen Ev - Ğ̀f^ (1) Ev - ĞofEt aufschreien EnŰy (m.) Entscheidung, Entschluß E-m (1) -myt̃ lächeln Ept̂ (m.) Vater þZAm (m.) Verbeugung Nomina þAT‚nA (f.) Wunsch bAZ (m.) Pfeil b }IJ - BAv (m.) Einswerden mit dem ñt̂ (m.) Führer pE"n^ (m.) Vogel pErv }Ajk (m.) Wandermönch a-{ Št (n.) (Phil.) Nichtzweiheit, Eins-heit, Monismus Brahman aǹmEt (f.) Erlaubnis aAgmn (n.) Ankunft b }IJ - ś/ (n.) Leitfaden des Vedānta aAcAy‚ (m.) (geistlicher) Lehrer Bgvd^ - gFtA (f.) Gesang des Erhabenen, Name eines phil. Lehrgedichtes aus dem Mahābhārata kt̂‚ (m.) Täter k̃rl (m.) (Pl.) Name der Bewohner Bt̂‚ (m.) Ehemann BA¯y (n.) Kommentar B }At̂ (m.) Bruder der Malabarküste Ğof (m.) Ruf, Schrei ĝEhn^ (m.) Haus besitzend, Hausherr crZ (m.) Fuß mE˚/n^ (m.) Minister 102 103 Lektion 26 mAt̂ (f.) Mutter yoEgn^ (m.) Yogi an˚tr nächst(e,r) kč gezwungen, (im Inst.) gezwungenermaßen rE"t̂ (m.) Beschützer vq‚ (n.) Jahr, Regen ŠA - E/\f zweiunddreißig DEnn^ reich EvŊA (f.) Wissen, Wissenschaft ṽdA˚t (m.) Ende der Veden, Name eines philosophischen Systems s\˚yAs (m.) Entsagung s\sAr (n.) Geburtenkreislauf, Welt -vŝ (f.) Schwester Adjektive 26.2 bEln^ stark m̀Hy hauptsächlich s̀EKn^ glücklich Adverbien sv‚t, überall uÎ {, laut Texte/Übungen I. Übungsbeispiele. 1. -vBtA‚r\ d̂ńA BAyA‚ t\ ntvtF. 2. p̀/, Ept̀v‚cn\ -m̂(vA pAW\ pWEt. 3. "E/yA ñtArmǹgMy " ˜/\ þAEvfn^. 4. sADvo dAt̂<yo Dn\ lN@vA t̀¯yE˚t. 5. rAmo nØ‹n^ h́(vA kTA\ kTyEt. 6. BtA‚ro BAyA‚EB, sh mE˚dr\ g(vA d̃vAn^ ṕjyE˚t. 7. mAtro d̀Eht̂EB, sh ŠAr̃ E-T(vA mAg« p[yE˚t. 8. bAlo B }A/̃ -vŝ<yŰ p̀-tk\ df‚yEt. 9. rAm-y B }Atr, -vsArŰ nŊA\ ÜAn\ k̂(vA tFr upAEvfn^. 10. mm mAt̀, -vsA rAm-y B }At̀BA‚yA‚. 11. d̀Ehtro mAt‹, k̀fl\ p̂QCE˚t. 12. rAm, -vB }A/A sh vn uEq(vA pf́n^ m̂gyt̃. 13. nrA mhA˚t\ bEln\ vFr\ rAm\ þf\sE˚t. 14. arỹ yoEgno v̂"AZAmD upEv[y @yAn\ k̀v‚E˚t. 15. tpE-vn, sv« frFr\ B-mnA El=yt̃. 16. D˚vF bAZ̃n pE"Z\ &yApAdyEt. 17. rAjA mE˚/Zo vcnmAkZ‚yEt. 18. s̀EKno bAlA uŊAñ ĞFXE˚t. 19. ngr̃ bhvo DEnno vEZjo vsE˚t. 20. bAlAnAmAgmnAt^ pE"Z udptn^. 21. tpE-v<yo DEnno Dn\ yQCE˚t. 22. yoEgnA mo"o lND,. 104 Sanskrit für Anfänger II. “Śrı̄ Śaṅkarācāryah.“ 1. aE-t k̃rl̃q̀ kEŰd^ g }Am,. 2. s nŊA-tFr̃ vt‚t̃. 3. tE-mn^ g }Am̃ ŹFfňro nAmAcAyo‚_jAyt. 4. mAtA p̀/\ pAlyEt -m. 5. sA p̀/\ ĝEhZ\ kt̀‚m {QCt^. 6. Ek\t̀ fňr, s\sAr\ (yÄ̀m {QCt^. 7. s mAtr\ þAT‚yt. 8. mAt, ! mİ\ s\˚yAso roct̃. tdT« mİmǹmEt\ þyQC̃Et. 9. mAtA p̀/-y þAT‚nA\ n -vFk̂tvtF. 10. ekdA ÜAt̀\ ndF\ gt, fňro nĞ̃ZAĞA˚t,. 11. uÎ {Ev‚Ğ̀čvAn^ fňr,. 12. ĞofmAky‚ nŊA-tFr\ gtA mAtA nĞ̃ZAĞA˚t\ p̀/\ d̂čvtF. 13. ydA fňro mAtrmp[yt^ tdAvdt^. 14. mAt, ! yEd mm s\˚yAsmǹm\-ys̃ tİ‚h\ nĞA˚m̀QỹỹEt. 15. mAtA kč̃n þ(yvdt^. 16. v(s ! yTA t̀<y\ roct̃ tTA k̀Ev‚Et (k̀z = Imp. 2. Sg. von k̂). 17. sŊo nĞA˚m̀Ä, fňro mAt̀ŰrZyo, þZAm\ k̂tvAn^. 18. mA/A c t-y EnŰy, -vFk̂t,. 19. mAt, ! kdAEp p̀nrAgEm¯yAmFEt þEtâAy fňro ĝhAEàg‚t,. 20. d̃fAd^ d̃f\ g(vA pErv }Ajk {, sh kAfFmAgt,. 21. t/ k-mAEÎdAcAyA‚d^ ṽdA˚t-y EvŊAmEDgtvAn^. 22. an˚tr\ s m̀HyAnAm̀pEnqdA\ b }IJś/AZA\ BgvŃFtAyAŰ BA¯yAEZ k̂tvAn^. 23. tt, s -v-yAŠ {tṽdA˚t-y EvŊAm̀pEdčvAn^. 24. bhvo jnA-t-y Ef¯yA aBvn^. 25. sv‚dA mA/A -m̂t, fňro t-yA mrZ-y kAl̃ t-yA, smFp mAgQCt^. 26. tE-mn^ "Z̃ kt‚&y\ sv« k̂(vA s p̀n, þAEtďt^. 27. sv‚t, pErB }My s jnAǹpEd[y ŠAE/\f̃ vq̃‚ b }IJBAvm̀pgt,. Lektion 27 27.1 Vokabular der Anbetung Verben aE-T (n.) Knochen am̂t (n.) Unsterblichkeitstrank aAfňA (f.) Besorgnis, Furcht udr (n.) Bauch upvn (n.) Hain, Wäldchen kc (m.) Eigenname, Sohn des Gottes ud^ - jFv^ (1) uj^ - jFvEt aufleben up - -TA (1) up - EtďEt stehenbleiben, herantreten jFv^ (als Kaus. = 10) jFvyEt zum Leben erwecken >vl^ (als Kaus. = 10) >vAlyEt anzünden Br.haspati pA (als Kaus. = 10) pAyyEt (m. dop- k̀VFr (m.) Hütte peltem Akk.) jmdm. etw. zu trinken geben (1) zurückkehren þ(yAgm^ d̃vyAnF (f.) weibl. Eigenname pZ‚ (m.) Blatt, Laub þ(yA - gQCEt p̀nz>jFvn (n.) Belebung p̀r (n.) Stadt þỳj^ (7) þ - ỳnEÄ benützen, gebrauchen þEtỳĹ (m.) Gegenwehr, Gegenangriff B-msAt^ k̂ (8) B-msAt^ kroEt zu Asche machen þyog (n.) Anwendung, Gebrauch m˚/^ (Denominativ = 10) m˚/yEt þFEt (f.) Liebe, Zuneigung sich beraten b̂h-pEt (m.) Name eines Gottes EmŹ^ (Denominativ = 10) EmŹyEt BEgnF (f.) Schwester mischen BFEt (f.) Furcht mŊ (n.) Rauschtrank, Wein f̀Ğ (m.) Venus, Name eines Gottes l"^ (10) l"yEt bemerken -P̀V^ (als Kaus. = 10) -PoVyEt sprengen, spalten Nomina s {Enk (m.) Soldat a@yApn (n.) Unterrichten a@yAyn (n.) Lernen Adjektive aÒEl (m.) Zusammenfalten der amr unsterblich upkAErn^ hilfsbereit Hände zum Zwecke des Grußes und 105 106 Sanskrit für Anfänger ekAEkn^ allein t(pr (m. Lok.) ganz damit beschäftigt, ganz hingegeben b̀EĹmt^ klug yo‘y tauglich, fähig, geeignet fÈ möglich, fähig 27.2 Adverbien a(y˚tm^ überaus k̃vlm^ allein, nur B̂fm^ sehr, heftig so(kWm^ sehnsüchtig Texte/Übungen I. “Das Wissen um die Wiederbelebung der Verstorbenen” 1. p̀rA d̃vAnAms̀rAZA\ c m@ỹ sdA ỳĹ\ bB́v. 2. d̃vA as̀rAn^ mAryAmAs̀,. 3. Ek\(vs̀rA u>jFEvtA,. p̀nŰ d̃v {, sh ỳĹ\ cĞ̀,. 4. t-mAd^ d̃vA, kdAEp tAn^ mArEyt̀\ n smTA‚,. 5. Ek\t̀ d̃vA, k̃nEcd^ upAỹnAs̀rAn^ mArEyt̀m^ smTA‚ aBvn^. 6. tt^ kT\ smBvt^ ? 7. as̀rAZA\ g̀z, f̀Ğo nAmAsFt^. 8. t-y m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y EvŊAsFt^. 9. s m˚/\ pEW(vA m̂tAns̀rAn^ p̀njF‚vyAmAs. 10. sA EvŊA k̃vl\ f̀Ğ-yAsFà t̀ d̃vAnA\ n c t̃qA\ g̀rob̂‚h-pt̃,. 11. td^ d̂ńA d̃vAnA\ mnEs BFEtz(pàA. 12. t̃ m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y EvŊA\ boĹ̀mFq̀,. 13. Ek\t̀ k, f̀Ğ\ g(vA tA\ EvŊA\ p̂QC̃t^ ? 14. m˚/Ey(vA sṽ‚ d̃vA im\ EnŰy\ cĞ̀,. 15. tdT« d̃vAnA\ g̀ro, p̀/, kco nAm yo‘y,. 16. so_(y˚t\ b̀EĹmAǹpkArF c. 17. s f̀Ğ-yAŹm uEq(vA t-mAn^ m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y EvŊA\ lN@vA fFG }\ d̃vAnA\ lok\ þ(yAg(y tA\ EvŊAm-mAE—C"ỹt^. 18. ev\ d̃vAEŰ˚tyAmAs̀,. 19. kco_s̀rAZA\ p̀r\ jgAm. 20. as̀rAZA\ rAjA t̃qA\ g̀rṽ f̀ĞAy kE-m\EŰd^ rmZFy upvñ fA˚tmAŹm\ rcyAmAs. 21. t/ pZ {‚, k̂t̃ k̀VFr̃ f̀Ğ, -vp̀ìyA d̃vyA˚yA sh ˚ỳvAs. 22. kco g̀roŠA‚r up-TAyAÒEl\ ckAr. 23. f̀Ğ-t-y s(kAr\ k̂(vA t\ pþQC. 24. k-(vm^ ? k̀t aAgt, ? EkmT‚m/Agt iEt. 25. kc, -vAgmn-y s(y\ kArZ\ n kTyAmAs. 26. Ek\t̀ g̀z-t-yAgmn-y kArZ\ b̀boD. 27. a-m { m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y 107 Lektion 27 EvŊA\ n dA-yAmFEt mnEs EnZF‚y s t-mA a@yAynAyAǹmEt\ þddO. 28. aAŹm̃ kc-yA@yApnmArNDm^. 29. kco b§FEv‚ŊA, EfEf" ˜. 30. aAŹm-y kAỹ‚¯vEp t(pr aAsFt^. 31. ev\ kco g̀ro, þFEt\ l̃B̃. 32. kc̃ g̀ro, þFEt\ l"yAmAs̀rs̀rA,. 33. tt iymAfňA t̃qA\ mn-ỳ(pàA. 34. yEd g̀z-t\ p̀nz>jFvn-y EvŊA\ Ef"ỹt^ tEh‚ Ek\ BṽEdEt. 35. ekdA kco vn ekAkF bB }Am. 36. tE-mn^ "Z as̀rA-t\ mAryA mAs̀,. 37. ydA sAyňAl\ yAvt^ kco g̀roĝ‚h\ nAjgAm tdA d̃vyAnF B̂f\ cĞ˚d. 38. t-yA, EptA mA Ğ˚d̃Et BAEq(vA m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y m˚/\ ppAW. 39. kcŰ p̀nz>jFvnmAl<y t/ þ(yAgQCt^. 40. td^ d̂ńA p̀nrs̀rA, kcmmAryn^. 41. p̀nrEp p̀ìyA d̀,KAQC̀ĞAcAy‚, kc\ jFvyAmAs. 42. ekdAs̀rA, kc\ p̀nr^ mArEy(vA >vAlEy(vA t-yA-TFEn B-msAt^ k̂(vA mŊ̃ EmŹEy(vA td^ g̀z\ pAyyAmAs̀,. 43. ydA f̀Ğo m˚/\ ppAW tdA t-yodr̃ kco jFvn\ l̃B̃. 44. tdǹB́y f̀Ğo_Ec˚tyt^. 45. ydA mmodr̃ E-Tt, kc, p̀nr^ jFvn\ lN@vA mmodr\ -PoVEy¯yEt tdAh\ mEr¯yAEm. 46. t-mAt^ fFG }\ m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y EvŊA\ t\ Ef"yAEm. 47. s p̀nr^ jFvn\ lN@vA mA\ jFvỹEdEt 48. g̀z-tmvdt^. v(s ! ah\ (vA\ m̂tAnA\ p̀nz>jFvn-y EvŊA\ Ef"yAEm. 49. (v\ mmodr\ -PoVEy(vA bEhrAgQC mA\ c m˚/\ pEW(vA jFvỹEt. 50. kco m˚/\ EfE"(vA g̀zmjFvyt^. 51. pŰAt^ s d̃vAnA\ lok\ þ-TAt̀mAr̃B̃. 52. Ek\t̀ d̃vyAnF t̃n sh EvvAhEmỹq. 53. kco_BAqt. ah\ tv Ept̀zdrA>jAt,. 54. ato_h\ tv B }AtA (v\ c mm BEgnF. 55. aAvyoEv‚vAh, kT\ fÈ iEt kco d̃vyAnF\ þ(yvdt^. 56. Ğ̀ĹA d̃vyAnF fApm̀vAd (v\ kdAEp p̀nz>jFvn-y EvŊA\ þyoÄ̀\ smTo‚ n BṽErEt. 57. kc, -vg« þ-TAy tA\ EvŊA\ d̃vAnEf"yt^. t̃ c t-yA, þyog\ cĞ̀,. 58. tTA d̃vA et̃nopAỹnAs̀rAn^ mArEyt̀m^ smTA‚ aBvn^. Lektion 28 28.1 Vokabular - vAEdn^ sprechend Verben av - t‹ (1) av - trEt herabsteigen (als Inkarnation) Zahlwörter kMp^ (1) kMpt̃ (er)zittern ek eins EŠ zwei E/ drei ct̀r^ vier pÑ fünf qq^ sechs (Nom. qV^ ) sØ sieben ač acht nv neun df zehn Nomina a¡`lFy (n.) Fingerring pETk (m.) Reisender yŒ (m.) Anstrengung lAB (m.) Erlangen hq‚ (m.) Freude, Entzückung Adjektive ṕZ‚ voll, gefüllt, vollendet, abgelaufen (PPP von p‹) 28.2 Texte/Übungen I. Übersetzen Sie die folgenden Sätze und bestimmen Sie jeweils das Kompositum. Die Auflösung der Komposita ist im Appendix gegeben. 1. nrkpEttA k˚yA bh̀ d̀,KmǹBvEt. 2. jnA n̂p-y jy\ d̃vk̂t\ kAy« m˚y˚t̃. 3. ydA jnA DnloB\ (yjE˚t tdA mo"\ lB˚t̃. 4. ỳĹ̃ "E/yBAyA‚ mE˚dr\ smAgMy d̃vAn^ ṕjyAmAs̀,. 5. ṕjAy { BÄA, sØPlFmAEn˚ỳ,. 6. þAt,kAl̃ dAsF nvp̀¯pAỳŊAnAdAnyEt. 7. gopAlrE"tA D̃nvo g }Am\ þ(yAj‘m̀,. 108 Lektion 28 8. vAyob‚l̃n v̂"fAKAŰkEMpr̃. 9. shsAkAfAt^ p̀¯pv̂Ečrptt^. 10. pETk, pÑEdvs̃n yA/A\ ckAr. 11. k̂¯Z, frZAgtAn^ nrAn^ r"Et. 12. rAjA dErdýjñ<yo dAnAEn þyQCEt. 13. mŊ\ fynoĄmEmEt rAjA vdEt. 14. pETk, þyŒ̃n EgErEfKrmAzroh. 15. rAjA s(yvAEdn\ -t̃n\ m̀ÑEt. 16. m̀EndF‚G‚kAl\ vñ_vst^. 17. aEp t̀<y\ m(kETtA kTA roct̃ ? . 18. rAmo_¡`lFys̀vZ‚lABAy s̃vk\ ngr\ þ̃qyEt. 19. k̂¯Zo d̃vlokAdvtFZ‚,. 20. k˚yA<yo jlĞFXA roct̃. 21. kvyo Dm‚â\ n̂p\ þff\s̀,. 22. þEtEdn\ þAtj‚nA, -vĝh̃q̀ prm̃Ÿr\ ṕjyE˚t. 23. vnAt^ s̃vk {y‚âkAďA˚yAnFy˚t. 24. et-m { p̀zqAy mĹn\ n þyQCAmFEt so_vdt^. 25. b }AIJZo mAg‚-T̃n cOr̃ZAd̂[yt. 26. n̂pt̃, s̃nAyA, f/̀EB, sh mhAỳĹmBvt^. 27. v̂"pEttAEn p/AEZ ăd̃ Úv˚t̃. 28. sAy\kAl̃ hq‚ṕZA‚, Ef¯yA ĝh\ þ(yAgQCE˚t. 29. jnAŰOrByAĹn\ ĝh̃q̀ gopyE˚t. 30. ĝh-T̃n p̀/̃Z kAy« sAD̀ n k̂tm^. 109 Lektion 29 29.1 Vokabular Verben d̃h (m.) Körper gZ^ (10) gZyEt zählen, berechnen Ŋ̀m(s̃n (m.) Name eines Königs nArd (m.) Name eines Sehers En, - k̂q^ (1) En, - kq‚Et her- pAŸ‚ (n.) Seite ausziehen þEt - v̂ (als Kaus. = 10) þEt vAryEt zurückhalten m̀d^ (1) modt̃ (m. Lok.) sich freuen þjA (f.) Nachkommenschaft, þjAT̃‚ um der Nachkommenschaft willen þdAn (n.) Geben (z.B. zum Zwecke der Ehe) über Evnf^ (4) Ev - n[yEt zugrunde þmAd (m.) Fehler, Unachtsamkeit mdý (m.) (Pl.) Name einer gehen, verschwinden Bevölkerungsgruppe v̂ (als Kaus = 10) vryEt um jmd. werben mA/A (f.) Maß, Umfang, Größe vrZ (n.) Wahl (eines Ehemannes) sm^ - v̂D^ (1) sm^ - vD‚t̃ heranwachsen sm^ - aA - § ˜ (1) zusammenrufen ṽdnA (f.) Schmerz, Verkünden v }t (n.) Gelübde, Gebot, v }t\ -TA smA - §yEt Gelübde befolgen (m.) (pl.) Name einer Bevölkerungsgruppe (bei Jaipur) Nomina fASv a¡`ď (m.) Daumen aphrZ (n.) Wegnehmen Ÿf̀r (m.) Schwiegervater s\t̀Eč (f.) Zufriedenheit s(yvt^ (m.) Sohn des Königs Dyu- aŸpEt (m.) Name eines Königs u(s¡ (m.) Schoß upvAs (m.) Fasten matsena sAEv/F (f.) Mädchenname, Name einer Hymne, Name einer Göttin aO@v‚d̃Ehk (n.) Totenritus c"`s^ (n.) Augenlicht, Sicht ct̀čy (n.) Vierzahl Adjektive a - þj kinderlos a˚(y letzte(r,s) jFv (m.) Leben, Seele 110 111 Lektion 29 IE=st gewünscht "FZ erschöpft "FZAỳs^ dem Tode verfallen g̀Zvt^ tugendhaft shú tausend Adverbien t̂tFym^ drittens EŠtFym^ zweitens ct̀T‚ vierter t̃jE-vn^ glänzend - vAEsn^ wohnend, lebend v̂t (PPP von v̂ (9)) erwählt ft hundert En(yf, ständig prm^ dann, darauf, aber þTmm^ erstens, zuerst s\v(sr̃Z in einem Jahr sk̂d^ einmal Anmerkung: Das Substantiv pEt pati (m.) “Ehemann” wird in folgenden Kasus des Singulars unregelmäßig dekliniert: Instr. Sg. p(yA patyā, Dat. Sg. p(ỹ patye, Abl. Sg. p(ỳ, patyuh., Gen. Sg. p(ỳ, patyuh., Lok. Sg. p(yO patyau. In allen anderen Kasus sowie als Endglied von Komposita in allen Kasus wird es regelmäßig wie die Maskulina auf - i -i (vgl. 8.1) dekliniert. 29.2 Texte/Übungen I. “Sāvitrı̄” 1. aAsF˚md ˜q̀ DAEm‚ko n̂pEtrŸpEtnA‚m. 2. aŸpEtrþj,. s þjAT̃‚ ý ftshúvAr\ sAEv/FśÄ\ pEW(v {t̃n mhAv }t̃n dFG‚kAlmEtďt^. 3. aT d̃vFsAEv/Fs\t̀œA t-y BAyA‚yAm̃kA k˚yAjAyt. 4. þsà̃nAŸpEtnA t-yA, k˚yAyA, sAEv/FEt nAm k̂tm^. 5. pr\ t-yA, k˚yAyA-t̃jsA þEtvAErt̃q̀ rAjp̀/̃q̀ n kEŰt^ tAmvryt^. 6. tto mE˚/ZmAh́y n̂pEtrAEdčvAn^ m(k˚yyA sh sv‚d̃f̃q̀ yA/A\ k̂(vA p(ỳr˚ṽqZ\ k̀Ev‚Et. 7. mE˚/ZA sh k̂tyA/A p̀n, þ(yAgMy sAEvìyŸpEtm̃vmBAqt. 8. svA‚EZ tFTA‚En svA‚ÑAŹmAn^ g(vA fASṽq̀ Ŋ̀m(s̃n-y n̂pt̃, p̀/, s(yvAn^ myA pEtErEt v̂t,. 9. ydA s(yvAE—Cf̀rAsFt^ tdA Evnčc"`qo Ŋ̀m(s̃n-y smFpvAsF kEŰà̂pEt-t-y rA>y\ ãtvAn^. 112 Sanskrit für Anfänger 10. tdA ãtrA>yo Ŋ̀m(s̃n, -vp̀/̃Z sh mhAry\ gt,. t/ t̃n tp, k̂tm^. 11. etE-m\-tpovñ t-y p̀/, smvD‚t. 12. sAEvìyA vrZmAky‚ sBAyA\ s\EnEht̃n m̀EnnA nArd̃n {vm̀Edtm^ 13. yt^ sAEvìyA k̂t\ s mhAn^ þmAd iEt. 14. tto_ŸpEtzEdtvAn^. BvAn^ Ek\ vdEt. t̃j-vF b̀EĹmA\Ű rAjp̀/, s s(yvAEnEt. 15. nArd, þ(yBAqt. Ek\t̀ t-y {ko doqo_E-t. aŊþB̂Et s\v(sr̃Z s(yvAn^ "FZAỳm‚Er¯yEt. 16. sk̂d^ v̂t\ pEt\ (yÆA EŠtFy\ vrEyt̀\ n fÈt iEt. 17. tdAŸpEt, smAh́tsv‚b }AIJZ, k˚yyA sh mhAry\ þAEtďt^. 18. Ŋ̀m(s̃nAŹm\ g(vA k˚yAþdAn\ k̂(vA s̀K̃n -vBvn\ þ(yAgQCt^. 19. s(yvAn^ tA\ k˚yA\ lN@vA g̀ZvĽAyA‚yAmmodt. IE=st\ pEt\ lN@vA sAEvìy=ymodt. 20. EdvsAn^ gEZtv(yA, sAEvìyA ãdỹ nArdvAco En(yfo_vt‚˚t. 21. ekdA sAEvìyA mnEs d̂č\ s(yvAn^ ct̀Ed‚vs̃n mEr¯ytFEt. 22. tt, sA E/rA/m̀pvAs\ k̂(vA v }t\ t-TO. 23. ct̀T‚Edvs̃ ydA s(yvAn^ kAď\ kEt‚t̀\ prf̀\ -k˚D̃ D̂(vA þAEtďt^ tdA sAEv/F t\ bBAq̃. 24. aŊAhmEp (vyA sh vn\ gQCAmFEt. ŹA˚tbl, s(yvAn^ vnm̃kAkF mA gQCE(vEt sA Ec˚tyAmAs. 25. (v\ yEd myA shAgQCEs tEh‚ þTm\ mm mAtAEptrAvAm˚/ỹEt s(yvAnvdt^. 26. ev\ k̂(vA sAEv/F p(yA shAgQCt^. 27. vñ s(yvAn^ kAď\ kEt‚(vA ŹA˚t,. t-y EfrEs ṽdnA jAtA. 28. pEt\ d̀b‚lfrFr\ d̂ńA sAEv/F B́mAv̀pEv[y p(ỳ, Efr u(s¡ ˜_DAryt^. 29. tt, sA s(yvt, pAŸ̃‚ E-Tt\ śy‚t̃js\ p̀zqm {"t. 30. so_BAqt. ah\ ym,. tv p(ỳrAỳqo_phrZAyA/Agt iEt. 31. tto ym, s(yvto d̃hAt^ t-y jFvm¡`ďmA/\ Enrkq‚t^ þAEtďÎ. 32. ydA sAEv/F ymm˚vgQCt^ tdA so_vdt^. sAEvE/ ! þ(yAgQC. tv p(ỳrO@v‚d̃Ehk\ (vyA kt‚&yEmEt. 33. sAEv/F t̀ þ(yBAqt. y/ m̃ pEtnF‚to y/ vA s -vy\ gQCEt t/Ah\ gQCAmFEt. 34. tdAky‚ Lektion 29 113 t-yA, pEtBÅA þsào ymo_vdt^. a/AgQC. s\t̀čo_E-m tv vcñn. vrct̀čy\ vrỹEt. 35. ev\ sAEvìyA vrct̀čy\ v̂tm^. 36. þTm\ mm Ÿf̀rŰ"`l‚BtAEmEt. EŠtFy\ s -vrA>y\ p̀nl‚BtAEmEt. 37. t̂tFy\ mm jnko_ŸpEtrp̀/, ftp̀/AěBtAEmEt. 38. aT ct̀T‚vr̃Z mEy p̀/ft\ jAytAEmEt sAEvìyvdt^. 39. tt, sAEvìyA vcñn s\t̀čo ymo_˚(y\ vr\ dAt̀m {QCt^. 40. tdA sAEvìyvdt^. mEy p(yA EvnA p̀/ft\ kT\ jEn¯yEt. at, s(yvAÒFvE(vEt. 41. ym-t-y jFEvt\ þEtdAy sAEv/Fmvdt^. 42. p(yA sh shúvqA‚EZ jFṽErEt. 43. tdA s(yvAn^ þb̀@y sAEvìyA sh mAtAEptrO þEtjgAm; Siehe Anmerkungen zu den Komposita in der entsprechenden Textversion im Appendix. Lektion 30 30.1 Vokabular Verben mýr (m.) Pfau ud^ - D̂ (10) ud^ - DAryEt heraus- mOn (n.) Schweigen yfs^ (n.) Ruhm, Ehre rAg (m.) Farbe nehmen up - ã (1) up - hrEt darreichen B́q^ (als Kausativ = 10) B́qyEt fFl (n.) Gewohnheit, Wesen, An- schmücken stand B"^ (1) B"Et essen Nomina [mŹ̀ (n.) Bart s\DA (f.) Versprechen, Abkommen iQCA (f.) Wunsch, Verlangen -TAlF (f.) Topf, Gefäß aodn (n.) Reisbrei Kş (m.) Schwert Adjektive UY PPP von vh^ ziehen d̃vdĄ (m.) männl. Eigenname (wörtl. der von Gott Gegebene fokvt^ traurig -vSp gering pŤ (m.) Lotusblüte 30.2 Texte/Übungen I. Übersetzen Sie die folgenden Sätze und bestimmen Sie jeweils das Kompositum. Die Auflösung der Komposita ist im Appendix gegeben. 1. vñ E-Tt aAŹm̃ mOnv }to m̀En, vsEt -m. 2. Ÿo vngto &yAD, sAy\kAl̃ n tAvt^ þ(yAgt,. 3. aþj̃n rAâA þEtEdn\ yâ, EĞyt̃. 4. upEgEr bh́En ĝhAEZ vt‚˚t̃. 5. UYrTo_Ÿo mAg̃‚ fŹAm. 6. vAỳB"o m̀Env‚ñ v̂"-yADo vsEt. 114 Lektion 30 7. shsA dFG‚[mŹ̀m̀‚En, þAsAd\ þEv[y n̂p\ nm-kroEt -m. 8. (vĄAEXto bAl, Ef"k\ þEt dDAv. 9. bAlA, E"Ølg̀X\ vFr\ þf\sE˚t. 10. g }Am-y mAg̃‚_ŸD̃ǹgd‚BA d̂[y˚t̃. 11. ydA rAm uŊAnmgQCt^ tdA kmlñ/A\ k˚yAmp[yt^. 12. etE-mn^ d̃f̃_b }AIJZA g }AmA aSpA, sE˚t. 13. ḱppEttAEn pĄ~AEZ jl̃ Úv˚t̃. 14. yoDA, skAm\ þAsAdAt^ s̀vZ‚mpjằ,. 15. tdA dĄp̀-tko bAl, pEWt̀mArBt. 16. kvyo mhAyfs\ n̂pEt\ þf\sE˚t. 17. þEtEdn\ þAt, ÜAnfFlo bAlo nŊA-tFr\ gQCEt. 18. n̂pEty‚TAfA-/\ rA>y\ ckAr. 19. s̀p̀/o b }AIJZ, þsà\ EjjFv. 20. vñ bAlA, koEklmýrO dd̂f̀,. 21. uĹ̂tOdnA\ -TAlF\ mAtA B́mO -TApyEt. 22. d̃vAs̀rỳĹ̃ d̃vA, sv‚dA jyE˚t. 23. mAtA fokv˚m̀KF\ k˚yA\ smAŸAsyEt. 24. kE-m\EŰd^ g }Am̃ d̃vdĄnAmA bAlo vsEt -m. 25. sBAyo‚ b }AIJZo g¡AyA-tFr\ gQCEt. 26. -vSp̃QCo m̀Enmo‚"\ l̃B̃. 27. n̂p-y þAsAd̃ dAsFdAsA, vt‚˚t̃. 28. f/vo Eng‚tjn\ g }Am\ þAEvfn^. 29. Ev¯Z̀EfvO E/fFqA« d̃vtAm̀pAgQCtAm^. 30. f/vo d̀j‚y\ ngr\ p̀n,p̀nrAĞAmE˚t. 115 116 Sanskrit für Anfänger 31. upãtpf̀d̃‚vtA þsàABvt^. 32. d̃vtAyA, ṕjAy { rAm̃Z Plp̀¯pAyAnFtAEn. 33. jnA, s(ys\D\ n̂p\ ṕjyE˚t. 34. KşpAEZ, "E/y, þAsAd\ þEvṽf. 35. mAg̃‚ svA‚BrZB́EqtA, k˚yA, p[yAEm. 36. k˚yA pŤrAg̃Z mEZnA B́EqtA. 37. f/vo vFrp̀zq\ g }Am\ nAĞAmE˚t. 38. m̀Enb‚h̀jn\ ngr\ n þEvfEt. II. Übersetzen Sie ins Sanskrit, wobei die kursiv gedruckten Phrasen bzw. Relativsätze durch Komposita ausgedrückt werden sollen. 1. Der König, dessen Name Daśaratha war, betrat die Stadt. 2. Der Lehrer mit einem Buch in der Hand las die Geschichte der Könige und Krieger. 3. Der Yogi saß im Schatten der großen Bäume des Waldes. 4. Derjenige, dessen Haare lang sind, ist der Führer der Krieger. 5. Die Frauen, die ohne Nachkommenschaft sind, wünschen sich einen Sohn. 6. Die Frau des Königs geht mit den Dienerinnen in den Wald. 7. Die Leute preisen den König, dessen Minister dabei ist. 8. Die Mutter ruft das Kind, dem ein Geschenk gegeben wurde. 9. Der Krieger schlägt den Kopf des Königs der Feinde mit dem Schwert ab. 10. Das Land wird von dem König, dessen Sohn Rāma ist, beschützt. 11. Die in den Wald gegangenen Rāma und Sı̄tā sahen dort Löwen, Elefanten, Tiger und Schakale. 12. Die von den Ehemännern verlassenen Frauen erwarten die Regenzeit. 13. Der große König jagt im großen Wald einen großen Tiger. 14. Die Kinder spielen mit dem Sohn des Boten des Königs im Garten. 15. Die von dem König getöteten Krieger sind alle solche ohne Kopf. 16. Aus Furcht vor den Feinden laufen die Leute aus der kleinen Stadt. 17. Die Leute hörten die zornige Rede des alten Königs. 18. In dem Ort, in dem viele Tempel sind, leben viele Brāhmanen. 19. Derjenige, dessen Denken kontrolliert ist, wird die Befreiung erreichen. 20. Śiva ist die Gottheit, deren Hals blau ist. Lektion 31 31.1 Das Srı̄rāmodantam Als Übungstext wird in den folgenden Lektionen das Śrı̄-rāmodantam (śrı̄-rāmaudantam) “Geschichte des Rāma” benutzt. Das Śrı̄rāmodantam ist ein einfacher, kurzer, eleganter Sanskrit-Text im Śloka-Versmaß, der in knapp 200 zweizeiligen Strophen die sieben Kapitel des Rāmāyan.a zusammenfassend nacherzählt. Das Śrı̄rāmodantam ist ein in Südindien überaus bekannter Text, der ungefähr zwischen dem 10. und 12. Jh. von einem unbekannten Autor in Kerala geschrieben wurde, und in Südindien jedem Sanskrit-Lernenden als erste Sanskrit-Lektüre dient. Der Text wurde nicht als eine vereinfachte Nacherzählung des Rāmāyan.a verfaßt, wie die populären Rāma-kathā-Versionen, sondern um als ein erster, einführender Text zur Erlernung der Sanskritsprache zu dienen. Als solcher will er nicht in den Inhalt des Rāmāyan.as einführen, sondern in die Sanskrit-Sprache. Dabei setzt er die Kenntniss des Inhalts des Rāmāyan.a voraus. Aus diesem Grunde bedarf es bei einer Reihe von Versen der Kontexterklärung durch den Unterrichtenden, bzw. dem Lernenden wird parallel zum Studium des Śrı̄rāmodantam die Lektüre einer Zusammenfassung oder Nacherzählung des Rāmāyan.a empfohlen. Das Śrı̄rāmodantam ist ein grammatisch einfacher, aber stilistisch eleganter Text, der zudem in seiner Lexik aus dem Grundvokabular sowohl des epischen Sanskrits als auch der Kunstdichtung schöpft. Somit ist das Srı̄rāmodantam einerseits bereits ein Text der Originalliteratur, andererseits aber auch gleichzeitig eine ideale Einführung bzw. Einstieg in die Originalliteratur des Sanskrits, z.B. in die oben erwähnten Episoden der Nala-Geschichte und der Bhagavadgı̄tā, die den Studierenden im dritten und vierten Semester als Lektüre empfohlen werden. Aus Platzgründen (Beschränkung auf die letzten zehn Lektionen) kann hier nicht das gesamte Śrı̄rāmodantam präsentiert werden. Von den sieben Kapiteln des Textes werden in den folgenden zehn Lektionen die ersten fünf Kapitel, also vom Bālakān.d.a bis zum Kis.kindhakān.d.a, sowie das siebte Kapitel gegeben. Dabei mußten vom ersten Kapitel jedoch einige Verse ausgelassen werden. Natürlich ist das Srı̄rāmodantam kein Text, der der in den folgenden Lektionen behandelten Grammatik genau angepaßt ist, sondern enthält Formen des gesamten Systems der Sanskrit-Grammatik. Dabei finden sich jedoch nur wenige Formen von Kategorien, wie die des Aorists, die erst in späteren Lektionen behandelt werden. Solche Fälle von grammatischer Vorwegnahme erscheinen somit nur vereinzelt und beinträchtigen in keinster Weise die Lektüre dieses Textes. 117 118 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a, Vers 2, 6, 9, 10 ŹFrAmod˚tm^ — bAlkAX, ... p̀rA EvŹvs, p̀/o rAvZo nAm rA"s,. aAsFd-yAǹjO cA-tA\ k̀MBkZ‚EvBFqZO; 2; ... rAvZ-t̀ tto g(vA rZ̃ Ej(vA DnAEDpm^. lňAp̀rF\ p̀¯pk\ c ã(vA t/Avst^ s̀Km^; 6; ... rsA\ rsAtl\ c {v EvEj(y s t̀ rAvZ,. lokAnAĞmyn^ svA‚n^ jhAr c EvlAEsnF,; 9; d́qyn^ v {Edk\ km‚ EŠjAnd‚yEt -m s,. aA(mj̃n tto ỳĹ̃ vAsv\ cA=ypFXyt^; 10; 2. EvŹvs, = Gen. Sg. von EvŹvs^ aAsFd^ a-y aǹjO c aA-tAm^ a-y Gen. von idm^ dieser 9. aAĞmyn^ Partizip Präsens Aktiv von aA - Ğm^ (Kausativ = 10) durchschreiten = während/indem er durchschritt 10. d́qyn^ Partz. Präs. von d́q^ = während/indem er beleidigte aA(mj̃n (Instr.) mit seinem Sohn Lektion 31 2. EvŹvs^ m. Name eines R.s.is aǹj m. jüngerer Bruder k̀MBkZ‚ m. Eigenname (Krug-Ohr) EvBFqZ m. Eigenname (Fürchterlicher) 6. DnAEDp m. (wörtl. Herr der Reichtums) Name des Kubera p̀rF f. Stadt p̀¯pk n. myth. Himmelswagen des Kubera 9. rsA (f.) Erde rsAtl (n.) Unterwelt Ev - Ej (1) vi-jayati besiegen EvlAEsnF (f.) Frau 10. d́q^ (Denominativ = 10) d́qyEt beleidigen, schlecht machen v {Edk vedisch km‚n^ (n.) hier: Ritual EŠj (m.) Zweimalgeborener = Angehöriger der drei oberen Kasten ad^‚ (Kaus = 10) ad‚yEt quälen aA(mj (m.) Sohn vAsv (m.) Beiname des Indra 119 120 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 12, 13, 15, ... tt-tE-màvsr̃ EvDAtAr\ EdvOks,. upgMyoEcr̃ sv« rAvZ-y Evc̃Ečtm^; 12; tdAky‚ s̀r {, sAk\ þA=y d̀‘DodD̃-tVm^. t̀čAv c ãqFk̃f\ EvDAtA EvEvD {, -tv {,; 13; ... tto dfAnnAt^ pFXAmj-t-m { ˚yṽdyt^. tQC ý ` (vovAc DAtAr\ hq‚yn^ EvčrŹvA,; 15; 12. upgMy UEcr̃ UEcr̃ Perf. Ātm. 3. Pl. von vc^ (2) vEÄ sagen (anstatt der Präsensformen b́ } (2) b }vFEt ) 13. 15. hq‚yn^ Partizip Präsens Aktiv von ãq^ erfreuen (= während/indem er erfreute) Lektion 31 121 12. avsr (m.) Gelegenheit, Zeit EvDAt̂ Ordner, Einrichter, Beiname Brahmās EdvOks^ (m.) Himmelsbewohner, Gott (wörtl. diva Himmel + okas Wohnung = Bahuvrı̄hi: er, dessen Wohnung der Himmel ist) Evc̃Ečt (n.) Benehmen, Betragen, Handeln, Treiben 13. s̀r (m.) Gott sAkm^ (Postp. mit Inst.) mit þ - aAp^ (5) þAÙoEt erreichen, ankommen d̀‘DodED (m.) Milchmeer = Wohnsitz Vis.n.us (dugdha Milch + udadhi Meer) -t̀ (2) -tOEt preisen ãqFk̃f (m.) Herr der Sinne, Beiname Vis.n.us (hr.s.ı̄ka Sinn + ı̄śa Herr) EvEvD mannigfaltig, verschiedenartig -tv (m.) Loblied 15. dfAnn (m.) Beiname des Rāvan.a (Bahu. “er, dessen Gesichter zehn sind”) pFXA (f.) Qual, Plage, Bedrängnis aj (m.) (a-ja = der Nichtgeborene) Beiname Brahmas En - Evd^ (als Kausativ = 10) En - ṽdyEt mitteilen, berichten, informieren DAt̂ (m.) Schöpfer ãq^ (1) hq‚t̃ sich freuen; Kaus. hq‚yEt erfreuen Evčr ausgestreut Źvs^ (n.) Ruhm Evčr - Źvs^ (m.) (Bahuvrı̄hi, er dessen Ruhm weitverbreitet ist,) Beiname Vis.n.us 122 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 16 bis 19 al\ BỹnA(myoñ gQC d̃vgZ {, sh. ah\ dAfrETB́‚(vA hEn¯yAEm dfAnnm^; 16; aA(mA\f {Ű s̀rA, sṽ‚ B́mO vAnr!EpZ,. jAỹrn^ mm sAhA˝y\ kt̀« rAvZEng }h̃; 17; evm̀ÆA EvDAtAr\ t/ {vA˚td‚D̃ þB̀,. pŤyoEn-t̀ gFvA‚Z {, sm\ þAyAt^ þãčDF,; 18; ajFjnt^ tt, fĞo vAEln\ nAm vAnrm^. s̀g }FvmEp mAtA‚Xo hǹm˚t\ c mAzt,; 19; 16. alm^ regiert den Instr., hier Bỹn Bỹn aA(m - yoñ 17. aA(m - a\f {, c »»» jAỹrn^ mittels Teile ihrer selbst ... mögen sie geboren werden/sich verkörpern vAnr - !EpZ, rAvZ - Eng }h̃ 18. t/ ev a˚td‚D̃ a˚td‚D̃ Perf. Ātm. 3. Sg. þAyAt^ Imperfekt. 3. Sg. þãč - DF, (Bahuv. er, dessen Gedanken froh sind,) 19. ajFjnt^ redupl. Aorist (vgl. Lektion 40) von jn^ (Kaus. = 10) jnyEt erzeugen, gebären. Der Aorist ist wie der Imperfekt zu übersetzen. Lektion 31 123 16. yoEn (f.) Ursprung, Quelle aA(m - yoEn (m.) (Bahuv. er, dessen Ursprung das Selbst ist, = der Selbstgeborene) Beiname Brahmas dAfrET (m.) Sohn des Daśaratha (Sekundärsuffix -i “Nachkomme des”) hn^ (2) hE˚t töten 17. a\f (m.) Teil !Epn^ Gestalt habend Eng }h (m.) Ergreifung, Bestrafung 18. a˚tr^ - DA (3) a˚tr^ - dDAEt / - DĄ̃ verschwinden pŤ - yoEn, (m.) (Bahu. “er, dessen Ursprung der Lotus ist = der Lotusgeborene”) Beiname des Brahmas gFvA‚Z (m.) Gottheit smm^ (Postp. m. Instr.) (zusammen) mit þ - yA (2) þyAEt aufbrechen þãč (PPP) froh (von þ - ãq^) DF (f.) Gedanke, Verstand, Intellekt, Gemüt 19. fĞ kräftig, (m.) Beiname des Indra vAEln^ (m.) Name eines Affen s̀g }Fv (m.) Name eines Affen mAtA‚X (m.) Sonnengott hǹmt^ Kinnbacken habend, (m.) Name eines Affen mAzt (m.) Windgott 124 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 20, 21 p̀r {v jnyAmAs jAMbv˚t\ c pŤj,. evm˚ỹ c Evb̀DA, kpFnjnyn^ bh́n^; 20; tto vAnrs£AnA\ vAlF pErv̂Yo_Bvt^. amFEBrEKl {, sAk\ EkE¯k˚DAm@ỳvAs c; 21; 20. jAMbvt^ (m.) Name eines Affen pŤj (m.) Beiname Brahmas (padmāt jātah. yah. sah. wörtl. der aus dem Lotus Geborene) Evb̀D i. klug, weise; ii. (m.) Weiser, Gott 21. s£ (m.) Menge, Gruppe pErv̂Y (m.) Führer aEKl alle EkE¯k˚DA (f.) Name einer Höhle auf einem Berg aED - vs^ (1) aEDvsEt (m. Akk.) bewohnen 20. kpFn^ ajnyn^ 21. amFEB, Instr. Pl. von ads^ jener Lektion 32 Übungssätze mit Verben der Klasse 5 aAp^ (5) aAÙoEt erlangen, erhalten Ec (5) EcnoEt sammeln þ - Eh (5) þ - EhZoEt schicken Ź̀ (5) f̂ZoEt hören s̀ (5) s̀noEt auspressen 1. pAWfAlAyA\ g̀rov‚cnAEn f̂ZvAm̃Et bAlA vdE˚t. 2. t-mAt^ t̃ g̀rozpd̃f\ f̂vE˚t. 3. f-/ {Ev‚nA "E/yA yoĹ̀\ n fÇ̀vE˚t. 4. h̃ s̃vkA, , PlAEn Ecǹ@v\ s̀ǹ@v\ c. 5. t-mAt^ t̃_Ŋ PlAEn Ec˚vt̃ ŸŰ s̀˚vt̃ . 6. k˚yA sKFEB, shoŊAn\ g(vA k̀s̀mA˚yEcnot^. 7. aŊ EB"vo mAg̃‚ EB"A\ nAÙ̀vn^. 8. BÄA, -vBÅA -vg‚mAÙ̀ỳ,. 9. k\Ecd^ d́t\ f/́ZA\ ngr\ þEhEvEt rAjAvdt^. 125 126 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 22 bis 26 aAsFŇfrTo nAm śy‚v\f̃_T pAET‚v,. BAyA‚E-túo_Ep lN@vAsO tAs̀ l̃B̃ n s˚tEtm^; 22; tt, s̀m˚/vcnAd̂¯yf̂¡\ s B́pEt,. aAnFy p̀/kAm̃EčmAr̃B̃ sp̀roEht,; 23; aTA‘ñzE(Tt, kEŰd^ ĝhF(vA pAys\ czm^. et(þAfy pŒF-(vEm(ỳÆAdAà̂pAy s,; 24; tŃˆhF(vA td {vAsO pŒF, þAfyd̀(s̀k,. tAŰ t(þAfnAd̃v n̂pAŃB‚mDAryn^; 25; ṕZ̃‚ kAl̃_T kOsSyA s>jnAMBojBA-krm^. ajFjndýAmc˚dý\ k {k̃yF Brt\ tTA; 26; 22. BAyA‚, Etú, aEp Etú, Akk. von E/ drei 23. p̀/ - kAm - iEčm^ = Tatp. = Opfer aufgrund des Wunsches nach einem Sohn s - p̀roEht, Bahuv. er, der mit dem Hauspriester war, = mit seinem Hauspriester 24. aT a‘ñ, uE(Tt, kEŰt^ (konstituiert den ersten Satz) kEŰt^ wörtl. irgendeiner = eine Gestalt uE(Tt PPP von ud^ - -TA (1) ut^ - EtďEt aufsteigen þAfy Imp 2. Sg. von þ - af^ (9) þAŮAEt (Kaus = 10) þAfyEt zu essen geben (mit doppeltem Akk.) pŒF, (vm^ iEt uÆA adAt^ n̂pAy adAt^ = Wurzelaorist (vgl. Lektion 40) von dA (3) ddAEt geben Erster Satz: kEŰt^ uE(Tt, . Zweiter Satz: s, »»» ĝhF(vA »»» uÆA »»» adAt^ 25. tdA ev asO »»» tt^ þAfnAt^ ev »»» n̂pAt^ gB‚m^ aDAryn^ 26. ṕZ̃‚ kAl̃ Lokativus absolutus, siehe Lektion 37 [ s>jn - aMBoj ]- BA-kr = [Karm.] + Tatp. [ s>jnAEn ev aMBojAEn ] die Lotusblüten, die nämlich die guten Leute sind. [ s>jnAEn ev aMBojAnA\ ] BA-kr = Tatp. = eine Sonne für die Lotusblüten, die nämlich die guten Leute sind, (steht in Apposition zu rAmc˚dým^ , dem Objekt von ajFjnt^ ) ajFjnt^ vgl. Vers 19 Lektion 32 22. śy‚ - v\f (m.) Sonnendynastie pAET‚v (m.) König s˚tEt (f.) Nachkommenschaft 23. s̀m˚/ (m.) Name eines Ministers des D. (Bahuv. er, dessen Rat gut ist) ff¯y - f̂¡ (m.) Name eines R.s.is (r.s.ya Antilope + śr.ṅga Horn) iEč (f.) Opfer p̀roEht (m.) Hauspriester 24. pAys mit Milch bereitet cz (m.) Opferspeise þ - af^ (9) þAŮEt essen þ - af^ (Kaus. = 10) þAfyEt zu essen geben (mit doppeltem Akk.) pŒF (f.) Ehegattin 25. u(s̀k verlangend, sich sehnend nach þAfn (n.) Essen, Speise gB‚ (m.) Embryo, Kind D̂ (10) DAryEt hier: empfangen, schwanger werden 26. kOsSyA (f.) Ehegattin des D. s>jn (m.) (Pl.) gute Leute aMBoj (n.) Lotusblüte BA-kr (m.) Sonne rAm - c˚dý (m.) Rāma wie ein Mond, Beiname für Rāma, Sohn des D. k {k̃yF (f.) Ehegattin des Daśaratha tTA ebenso 127 128 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 27 bis 31 tto l#mZf/̀ÍO s̀Em/AjFjnt^ s̀tO. akAryt^ EptA t̃qA\ jAtkmA‚Edk\ EŠj {,; 27; tto vv̂EDr̃_˚yo˚y\ EÜ‘DAŰ(vAr ev t̃. sklAs̀ c EvŊAs̀ n {p̀ymEBl̃EBr̃; 28; tt, kdAEcdAg(y EvŸAEm/o mhAm̀En,. yyAc̃ yâr"AT« rAm\ fEÄDropmm^; 29; vEsďvcnAdýAm\ l#mZ̃n smE˚vtm^. k̂QC ˜ ~ Z n̂pEt-t-y kOEfk-y kr̃ ddO; 30; tO ĝhF(vA tto gQCn^ blAmEtblA\ tTA. a-/AEZ c smg }AEZ tA<yAm̀pEdd̃f s,; 31; 27. ajFjnt^ vgl. Vers 19 akAryt^ Impf. 3. Sg. von der Kausativform kAryEt von k̂ machen jAt - km‚ - aAEdk 28. vv̂EDr̃ Perf. Ātm. 3. Pl. von v̂D^ aufwachsen 29. yâ - r"A aT‚m^ 30. 31. gQCn^ Partizip Präsens Aktiv von gm^ gehen (= während er ging) upEdd̃f hat als Akkusativ-Objekt die Koordination der Elemente blAm^ , aEtblAm^ und a-/AEZ Lektion 32 27. s̀Em/A (f.) Ehegattin des D. jAt - km‚n^ (n.) Geburtsritual - aAEdk beginnend mit ..., usw. EŠj i. zweimal geboren; ii. (m.) Brahmane 28. a˚yo˚ym^ einander EÜ‘D (PPP) anhänglich, liebend (von EÜh^) skl alle n {p̀y n. Geschicklichkeit aEB - lB^ (1) aEBlBt̃ erlangen 29. EvŸAEm/ m. Name eines R.s.is fEÄ m. Speer - Dr tragend, besitzend, bewahrend, habend fEÄ - Dr (m.) Speerträger, Beiname des Gottes Skanda upm gleich 30. vEsď m. Name eines R.s.is am Hofe Daśarathas smE˚vt (PPP) zusammen mit (m. Instr.; von sm^ - aǹ - i (2)) k̂QC ~ m. Schwierigkeit, Mühe (m. Instr. mit Mühe) kOEfk m. Name des Abstammungsgeschlechtes des EvŸAEm/ kr m. Hand 31 blA f. Mantra zur Unterdrückung von Hunger und Durst aEt - blA f. vgl. blA tTA hier: ebenso. anstelle von c smg } ganz, vollständig, all 129 130 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 32 bis 34 gQCn^ shAǹjo rAm, kOEfk̃n þcoEdt,. tAVkAmvDFĹFmAn^ lokpFXnt(prAm^; 32; tt, EsĹAŹm\ þA=y kOEfk, shrAGv,. a@vr\ c smAr̃B̃ rA"sAŰ smAgmn^; 33; rAGv-t̀ tto_-/̃Z E"óvA mArFcmZ‚ṽ. s̀bAh̀þm̀KAn^ h(vA yâ\ cApAly˚m̀ñ,; 34; 32 þcoEdt PPP von þ - c̀d^ (Kaus. = 10) antreiben, begeistern tAVkA f. Name einer Dämonin DFmt^ intelligent t(pr ganz damit beschäftigt (wörtl. Bahuvrı̄hi: dieses als höchstes habend) 33. EsĹ m. Heiliger, Seher rAGv (m.) Nachkomme des Rāghu, Beiname des Rāma a@vr m. Opferfest 34. mArFc m. Name eines Rāks.asas aZ‚v m. Meer s̀bAh̀ m. Name eines Rāks.asas þm̀K m. Erster, Vorderster, (als Bahu.) angeführt von 32. shAǹj = sAǹj = sh + aǹj Bahuvrı̄hi tAVkAm^ avDFt^ DFmAn^ lok - pFXn - t(prAm^ avDFt^ 4. oder -s-Aorist (vgl. Lektion 40) von vD^ (1) töten 33. sh - rAGv, = Bahuvrı̄hi smAr̃B̃ Perf. Ātm. 3. Sg. von sm^ - aA - rB^ anfangen smAgmn^ 2. oder thematischer Aorist (vgl. Lektion 40) von sm^ - aA - gm^ zusammenkommen 34. s̀bAh̀ - þm̀KAn^ (Substantivierter Bahuvrı̄hi) s̀bAh̀, þm̀K, ỹqA\ t̃ c apAlyt^ m̀ñ, Lektion 33 Übungssätze mit Verben der Klasse 9 ĞF (9) ĞFZAEt kaufen g }h^ (9) ĝćAEt ergreifen, fangen âA (9) jAnAEt wissen, erkennen ṕ (9) p̀nAEt reinigen p‹ (9) p̂ZAEt füllen b˚D^ (9) bðAEt binden, fesseln, zusammenfügen v̂ (9) v̂ZFt̃ wählen GV (m.) Krug, Topf ff" (m.) Bär DA˚y (n.) Getreide m(-y (m.) Fisch r>j̀ (f.) Seil, Strick 1. ngr\ g(vA PlAEn ĞFZFm,. 2. rAmo DnmAóvA k̂¯ZmŸmĞFZAt^. 3. h̃ bAl , g }Am\ g(vA DA˚y\ ĞFZFEh. 4. nrA, -t̃n\ d̂ńA sŊo_ĝćn^. 5. ffqy, s(y\ jAnE˚t. 6. yEd @yAn\ kroEq tİA‚(mAn\ jAnAEs. 7. EptA mAtA c -vp̀/-y Em/-y fFlmjAnFtAm^. 8. k˚yA, p̀¯pAEZ ĝhF(vA mAlA bðE˚t. 9. g }Am-y bAlA ndFq̀ m(-yAn^ ĝćE˚t. 10. vñ &yADo bElnm̂"\ ĝćAEt. 11. h̃ gop , r>>vA D̃ǹ\ v̂" ˜ bDAn. 12. h̃ s̀vZ‚kAr , ett^ s̀vZ« p̀nFEh. 13. s̃vko GṼq̀ jl\ p̂ZAt̀. 14. n̂p-y k˚yA -vBtA‚r\ v̂ZFt̃. 131 132 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 35 bis 39 kOEfk̃n tto rAmo nFymAn, shAǹj,. ahSyAfApEnmo‚"\ k̂(vA sMþAp m {ETlm^; 35; jnk̃nAEc‚to rAm, kOEfk̃n þcoEdt,. sFtAEnEmĄmAnFt\ bBÒ Dǹr {Ÿrm^; 36; tto dfrT\ d́t {rAnA˝y EmETlAEDp,. rAmAEd<y-t(s̀t̃<y, sFtAŊA, k˚ykA ddO; 37; tto g̀zEnyog̃n k̂toŠAh, shAǹj,. rAGvo Eny‚yO t̃n jnk̃noz mAEnt,; 38; tdAky‚ DǹB‚¡mAyA˚t\ roqBFqZm^. EvEj(y BAg‚v\ rAmmyo@yA\ þAp rAGv,; 39; 35. nFymAn, Partizip Präsens Passiv von nF führen ahSyA - fAp - Enmo‚"m^ zweifacher Tatpurus.a ahSyA wurde von ihrem Mann verflucht und in einen Stein verwandelt. Als Rāma diesen Stein berührte, wurde sie erlöst und in ihre ursprüngliche Gestalt zurückverwandelt. 36. sFtA - EnEmĄm^ aAnFt\ bBÒ Perf. Para. 3. Sg. von BÒ^ (7) BnEÄ brechen 37. aAnA˝y Abs. von aA - nF (Kaus. = 10) aA - nAyyEt veranlassen herbeizubringen rAmAEd = rAm + aAEd m. Anfang (Bahuvrı̄hi: diejenigen, deren Anfang Rāma ist, = Rāma, usw. = alle vier Brüder) tt^ - s̀t̃<y, = Gen.-Tatpurus.a, tt^ = Daśaratha sFtAŊA = sFtA + aAŊA f. Anfang (s.o.) 38. k̂t + uŠAh, Bahuvrı̄hi 39. aAyA˚t\ Part. Präs. Akt. im Akk. Sg. von aA - yA (2) aA - yAEt kommen (attributiv zu BAg‚v\rAmm^ ) roq - BFqZm^ adjektivischer Tatp. zu BAg‚v\ rAmm^ þAp Perf. Para. 3. Sg. von þ + aAp^ (5) þAÙoEt erreichen Lektion 33 35. ahSyA f. Name der Frau des Weisen Gautama fAp m. Fluch Enmo‚" m. Befreiung sm^ - þ - aAp^ (5) sm^ - þAÙoEt erreichen m {ETl m. König von Mithilā = jnk 36. aEc‚t, PPP von ac^‚ (Kaus. = 10) ac‚yEt verehren EnEmĄm^ wegen BÒ^ (7) BnEÄ brechen, zerstören ẽŸr majestätisch, Īśvara gehörig 37. aEDp (m.) Herrscher s̀t m. Sohn k˚ykA (f.) Tochter 38. Enyog (m.) Auftrag, Befehl uŠAh m. Heirat En, - yA (2) Enr^ - yAEt (hinaus)gehen mAEnt (PPP) geehrt (von mn^ (Kaus. = 10) mAnyEt ehren) uz sehr 39. B¡ (m.) Brechen, Krümmung aA - yA (2) aA - yAEt kommen roq m. Zorn, Wut BFqZ Furcht einflößend (aus Zorn) BAg‚v von Bhr.gu stammend BAg‚v + rAm = prf̀rAm 133 134 Sanskrit für Anfänger Bālakān.d.a Vers 40, Ayodhyākān.d.a Vers 1 bis 4 tt, sv‚jnAn˚d\ k̀vA‚ZŰ̃Ečt {, -vk {,. tAm@ỳvAs kAk̀(-T, sFtyA sEht, s̀Km^; 40; ayo@yAkAX, etE-mà˚tr̃ g̃h\ mAt̀l-y ỳDAEjt,. þyyO Brt, þFt, f/̀Í̃n smE˚vt,; 1; tt, þk̂EtEB, sAk\ m˚/Ey(vA s B́pEt,. aEBq̃kAy rAm-y smAr̃B̃ m̀dAE˚vt,; 2; k {k̃yF t̀ mhFpAl\ m˚TrAd́EqtAfyA. vrŠy\ p̀rA dĄ\ yyAc̃ s(ys¡rm^; 3; vnvAsAy rAm-y rA>yAóy { Brt-y c. t-yA vrŠy\ k̂QC ~ mǹjẫ mhFpEt,; 4; 40. sv‚ - jn - aAn˚d k̀vA‚Z, Partizip Präsens Ātmanepada im Nom. von k̂ tun, machen tAm^ a@ỳvAs tAm^ bezieht sich auf ayo@yA a@ỳvAs Perf. Para. 3. Sg. von aED - vs^ bewohnen 1. 2. m̀dA + aE˚vt, 3. m˚TrA + d́Eqt + aAfyA = Bahuvrı̄hi s(y - s¡r = Bahuvrı̄hi (sich auf mhFpAlm^ beziehend) 4. rA>y + aAEØ Lektion 33 40. c̃Ečt PPP, hier: Handlung (von c̃č^ (1) c̃čEt handeln, vollbringen) -vk eigen kAk̀(-T (m.) Nachkomme des Kakutstha, Beiname des Rāma sEht (Postp. mit Instr.) zusammen mit 1. etE-mà^ - a˚tr̃ in der Zwischenzeit g̃h n. Haus mAt̀l m. Onkel (mütterlicherseits) ỳDA - Ejt^ m. (wörtl. im Kampf siegend) Eigenname des Bruders der Kaikeyı̄ þFt (PPP) erfreut 2. þk̂Et f. Minister B́pEt m. Herrscher, König aEBq̃k m. Krönung, Königsweihe m̀dA f. Freude 3. mhFpAl m. König (wörtl. Beschützer der Erde) m˚TrA f. weibl. Eigenname einer Dienerin d́Eqt verdorben, schlecht gemacht (PPP von d́q^) aAfy m. Gemüt, Gesinnung Šy n. Zweiheit, Paar s¡r m. Versprechen 4. vAs m. Verweilen, Wohnen, Bleiben aAEØ f. Erlangen k̂QC ~ m^ mit Mühe aǹ - âA (9) aǹ - jAnFt̃ erlauben 135 136 Sanskrit für Anfänger Ayodhyākān.d.a Vers 5 bis 7 rAm\ td {v k {k̃yF vnvAsAy cAEdft^. aǹâA=y g̀!n^ svA‚n^ Eny‚yO c vnAy s,; 5; d̂ńA t\ Eng‚t\ sFtA l#mZŰAǹj‘mt̀,. s\(y>y -vĝhAn^ sṽ‚ pOrAŰAǹyỳdý‚tm ` ^ ; 6; vÑEy(vA k̂fAn^ pOrAn^ EndýAZAn^ EnEf rAGv,. vAİmAn\ s̀m˚/̃Z rTmAzİ cAgmt^; 7; 5. Edf^ (6) EdfEt befehlen aǹ - âA (Kaus. = 10) aǹ - âApyEt (m. Akk) sich von jmd. verabschieden g̀z m. Ehrwürdiger 6. s\ - (yj^ (1) s\ - (yjEt verlassen ĝh (hier Maskulinum Plural) Wohnung pOr (m.) Bürger dý`tm^ eilig, rasch 7. vÑ^ (Kaus. = 10) vÑyEt täuschen Enf^ f. Nacht 5. vn - vAsAy = vn - vAs\ kt̀« 6. EndýAZAn^ Partizip Präsens Aktiv Akk. Pl. von En - dýA (2) En - dýEt schlafen (attributiv) vAİmAn Partizip Präsens Passiv Akk. Sg. von vh^ (Kaus. = 10) vAhyEt lenken (attributiv) rTm^ aAzİ agmt^ Thematischer Aorist 3. Sg. von gm^ gehen (vgl. Lektion 40) Lektion 34 Übungssätze mit Verben der Klasse 2 aED - i (2) aDFt̃ studieren i (2) eEt gehen b́ } (2) b }vFEt sagen yA (2) yAEt gehen zd^ (2) roEdEt weinen, jammern Elh^ (2) l̃EY lecken -t̀ (2) -tOEt preisen -vp^ (2) -vEpEt schlafen hn^ (2) hE˚t töten 1. m˚/F b }vFEt rAjA -tvnFy iEt. 2. pŰAt^ sṽ‚ kvyo rAjAn\ -t̀vE˚t. 3. n̂po_b }vFt^ tt^ kA&y\ Ź̀(vA s̀K\ -vEpmFEt. 4. ñtAro b̀ }vE˚t ỳ¯mAk\ f/́n^ ht̃Et. 5. tv f/̀\ mA jhFEt k̂¯Zo_b }vFt^. 6. ỳĹ̃ "E/yA, f/́n^ ÍE˚t. 7. n̂po b }vFEt f/́nh\ h˚mFEt. 8. tŠcn\ Ź̀(vA "E/yA arFnÍn^. 9. k-mAt^ f/́n^ Š̃"FEt bAl, "E/y\ p̂QCEt. 10. k̀Ã̀ro mm h-t\ l̃EY. 11. bAlko gj\ d̂ńA ByAdýoEdEt. 12. mA/A mA zEdhF(ỳQyt̃. 13. aŊ pAWfAlAm̃Em ṽd\ cADFy iEt Ef¯yo b }vFEt. 14. bAlA g̀z\ yE˚t ṽd\ cADFyt̃. 137 138 Sanskrit für Anfänger Ayodhyākān.d.a Vers 8 bis 12 f̂E¡ṽrp̀r\ g(vA g¡Aḱl̃_T rAGv,. g̀h̃n s(k̂t-t/ EnfAm̃kAm̀vAs c; 8; sArET\ s\Enm˚ìyAsO sFtAl#mZs\ỳt,. g̀h̃nAnFtyA nAvA s\ttAr c jAąvFm^; 9; BrŠAjm̀En\ þA=y t\ n(vA t̃n s(k̂t,. rAGv-t-y End̃‚fAEÎ/ḱṼ_vst^ s̀Km^; 10; ayo@yA\ t̀ tto g(vA s̀m˚/, fokEv§l,. rAẫ ˚yṽdyt^ sv« rAGv-y Evc̃Ečtm^; 11; tdAky‚ s̀m˚/oÄ\ rAjA d̀,KEvḿYDF,. rAm rAm̃Et Evlpn^ d̃h\ (yÆA Edv\ yyO; 12; 8. EnfAm^ ekAm^ uvAs 9. sEàm˚ìy asO sn^ - ttAr Perf. Para. 3. Sg. von sn^ - t‹ 10. rAGv, t-y End̃‚fAt^ Ec/ḱṼ 12. tt^ aAky‚ s̀m˚/ + uÄm^ uÄ PPP von vc^ (2) vEÄ sprechen, sagen d̀,K - EvḿY - DF, = Bahuvrı̄hi mit Tatpurus.a im Vorderglied. Evlpn^ Partizip Präsens Aktiv Nom. Sg. von Ev - lp^ (1) Ev - lpEt jammern, wehklagen Lektion 34 8. f̂E¡ṽrp̀r n. Name einer Stadt am Ganges ḱl n. Ufer g̀h m. Name des Königs von f̂E¡ṽrp̀r s(k̂t (PPP) geehrt, gastfreundschaftlich aufgenommen EnfA f. Nacht (Akk. hier: für die Dauer einer Nacht) 9. sArET m. Wagenlenker sm^ - En - m˚/^ (10) sEà - m˚/yt̃ (m. Akk.) sich verabschieden von s\ỳt begleitet von, PPP von s\ - ỳ (2) s\ - yOEt nAvA Instr. Sg. von nO, f. Boot sn^ - t‹ (1) sn^ - trEt überschreiten jAąvF f. Beiname des Ganges (wörtl. Tochter des ją̀) 10. BrŠAj m. Name eines R.s.is End̃‚f m. Anordnung, Befehl Ec/ḱV m. Name eines Berges 11. Ev§l bestürzt, verwirrt, zitternd 12. EvḿY PPP von Ev - m̀h^ (4) Ev - m̀İEt verwirrt werden DF f. Geist, Verstand Ev - lp^ (1) Ev - lpEt jammern, wehklagen Edv n. Himmel Edv\ yA (2) yAEt (wörtl. in den Himmel gehen = sterben) 139 140 Sanskrit für Anfänger Ayodhyakān.d.a Vers 13 bis 17 mE˚/Z-t̀ vEsďoÅA d̃h\ s\r#y B́pt̃,. d́t {rAnAyyAmAs̀, Brt\ mAt̀lAlyAt^; 13; Brt-t̀ m̂t\ Ź̀(vA Eptr\ k {k̃yFEgrA. s\-kArAEd ckArA-y yTAEvED shAǹj,; 14; amA(y {ŰoŊmAno_Ep rA>yAy Brt-tdA. vnAy {v yyO rAmmAñt̀\ nAgr {, sh; 15; s g(vA Ec/ḱV-T\ rAm\ cFrjVADrm^. yyAc̃ rE"t̀\ rA>y\ vEsďAŊ {EŠ‚j {, sh; 16; ct̀d‚f smA nF(vA p̀nr {¯yAMyh\ p̀rFm^. i(ỳÆA pAd̀k̃ dĆvA t\ rAm, þ(yyApyt^; 17; 13. vEsď + uÅA aAnAyymAs̀, Periphr. Perf. 3. Pl. von aA - nF (Kaus. = 10) aA - nAyyEt veranlassen zu bringen 14. Ź̀(vA Abs. von Ź̀ (5) f̂ZoEt hören s\-kAr + aAEd = ( wörtl. Bahuvrı̄hi “etwas, dessen Anfang das Totenritual ist = das Totenritual, usw.) ckAr + a-y (dessen, bezieht sich auf D.) 15. coŊmAn Partizip Präsens Passiv Nom. Sg. von c̀d^ (1) codEt antreiben 16. Ec/ḱV - -T Upapada-Tatpurus.a cFr - jVA - Dr Tatpurus.a mit Dvandva als Vorderglied vEsď + aAŊ {, (Bahuvrı̄hi) EŠj {, sh 17. ẽ¯yAEm = aA + e¯yAEm Futur 1. Sg. von aA + i (2) ẽEt kommen þ(yyApyt^ Kausativ Imperfekt von þEtyApyEt Lektion 34 13. uEÄ f. Rede, Wort, Anordnung s\ - r"^ (1) s\ - r"Et bewahren mAt̀l m. Onkel (mütterlicherseits) aAly m. Haus 14. Egr^ f. Rede, Wort; Nom. gF,, Akk. Egrm^, Instr. EgrA s\-kAr m. Totenritual EvED m. Gesetz, Vorschrift, Schicksal 15. amA(y m. Minister c̀d^ (Kaus. = 10) codyEt antreiben nAgr m. Stadtbewohner 16. cFr n. Fetzen, Lumpen jVA f. Haarflechte aAŊ m. Erster, Führer 17. ct̀r^ - df vierzehn smA f. Jahr nF (1) nyEt (Zeit) verbringen (m. Akk.) aA + i (2) eEt kommen pAd̀kA f. Sandale þEt - yA (Kaus. = 10) þ(yApyEt veranlassen zurückzugehen 141 142 Sanskrit für Anfänger Ayodhyākān.d.a Vers 18 bis 20 ĝhF(vA pAd̀k̃ t-mAt^ Brto dFnmAns,. nE˚dg }Am̃ E-Tt-tA<yA\ rr" c vs̀˚DrAm^; 18; rAGv-t̀ Egr̃-t-mAt^ g(vAE/\ smv˚dt. t(pŒF t̀ tdA sFtA\ B́qZ {, -v {rB́qyt^; 19; uEq(vA t̀ EnfAm̃kAmAŹm̃ t-y rAGv,. Evṽf dXkAry\ sFtAl#mZs\ỳt,; 20; 18 dFn traurig, niedergeschlagen mAns n. Geist, Gemüt nE˚d - g }Am m. Name einer Stadt, von der aus Bharata regierte vs̀˚DrA f. Erde, Land (wörtl. Reichtum tragend) 19. aE/ m. Name eines R.s.is sm^ - v˚d^ (1) sm^ - v˚dt̃ ehren, verehren 20. EnfA f. Nacht dXk m. Name eines Waldes 18. dFn - mAns, = Bahuvrı̄hi tA<yAm^ Instr. Dual, bezieht sich auf pAd̀k̃» Die beiden Sandalen sind ein Symbol der Königsherrschaft. 19. -v {, Instr. Pl. von -v eigen (mit eigenen Schmuckstücken) 20. uEq(vA Absolutiv von vs^ wohnen, bleiben Lektion 35 Übungssätze mit Verben der Klasse 3 DA (3) dDAEt setzen, stellen, legen BF (3) EbB̃Et sich fürchten B̂ (3) EbBEt‚ unterstützen, halten hA (3) jhAEt aufgeben, verlassen h̀ (3) j̀hoEt opfern 1. jnA EB"`<yo_Sp\ Dn\ ddEt. 2. rAjA kEv<yo dAnA˚yddAt^. 3. rAâA kEv<yo dAnmdFyt. 4. bAlO jlmŸAy dĄAm^. 5. h̃ bAl , mİmD̀nA ŠO GVO d̃Eh. 6. pAWfAlAyA\ g̀z, Ef¯yAy {k\ p̀-tk\ ddAEt. 7. yt^ (v\ mİ\ ddAEs tdh\ t̀<y\ ddAEm. 8. Ef¯yA g̀rṽ PlAEn EmčAEn cAàAEn dŊ̀,. 9. rAm, sFtA\ n kdAEcd^ jhAt̀. 10. yEd -vEm/AEZ jİA-tEh‚ t̃ (vA\ n EbB̂ỳ,. 11. ỳĹ̃ "E/yAZA\ ñtAro s {˚y\ nAjh̀,. 12. s̃vkA, kAďAEn B́mO dDEt. 13. Š̃ k˚ỹ GVAn^ ĝh̃ DĄAm^. 14. s̃vk, kAďm‘nAvdDAt^. 15. b }AIJZA yẫ PlAEn j̀§Et. 16. Ek\(ṽko b }AIJZo PlAEn n j̀hoEt. 17. Bỹ -v-y Em/AEZ EbBt̀‚. 18. yEd bAlo gj\ p[yEt tEh‚ t-mAà EbB̃t̀. 19. "E/yA ỳĹAy g(vA f/̀<yo nAEbBỳ,. 143 144 Sanskrit für Anfänger Āran.yakān.d.a Vers 1 bis 5 v }jn^ vñn kAk̀(-To EvrAD\ EvEDcoEdtm^. sdArAǹjmA(mAn\ hr˚tmvDFt^ tdA; 1; frB¡AŹm\ þA=y -vg‚Et\ t-y vF#y s,. þEtjẫ rA"sAnA\ vD\ m̀EnEBrET‚t,; 2 ; t-mAŃ(vA s̀tF#Z\ c þZMyAñn ṕEjt,. ag-(y-yAŹm\ þA=y t\ nnAm rǴĄm,; 3; rAmAy v {¯Zv\ cApm {˚dý\ t́ZFỳg\ tTA. b }AIJ\ cA-/\ c Kş\ c þddO k̀MBsMBv,; 4 ; tt, s gQCn^ kAk̀(-T, smAgMy jVAỳqm^. v {d̃İA, pAlnAy {n\ ŹŇD̃ Ept̂věBm^; 5; 1. EvED - coEdt = Tatpurus.a = EvEDnA coEdt s + [ dAr + aǹj ] = Bahuvrı̄hi (mit Dvandva als Hinterglied); dieser Bahuv ist attributiv zu aA(mAnm^ aA(mAnm^ Objekt von hr˚tm^ hr˚tm^ Part. Präs. Aktiv — attributiv zu EvrADm^ , dem Objekt von avDFt^ sdArAǹjm^ aA(mAn\ hr˚t\ EvrADm^ avDFt^ “(er) tötete den V., der ihn selbst zusammen mit dem Bruder und der Ehefrau wegtrug” avDFt^ vgl. Bāla. Vers 32 2. þEtjẫ Perf. Ātm. 3. Sg. von þEt - âA 3. þZMy + añn rG̀ + uĄm = bester der Raghus = Rāma 5. pAlnAy + en\ ; en\ = im\ Źd^ - dD̃ Perf. Ātm. 3. Sg. von Źd^ - DA Lektion 35 145 1. v }j^ (1) v }jEt wandern EvrAD (m.) Eigenname eines Dämons c̀d^ (Kaus. = 10) codyEt antreiben, fordern (m. Lok.) dAr m. (!) Ehefrau 2. frB¡ m. Name eines R.s.is -vg‚Et f. Gang zum Himmel, Tod Ev - I"^ = I"^ (1) I"t̃ erblicken aET‚t PPP von aT‚^ (Denominative = 10) aT‚yt̃ bitten um 3. s̀tF#Z m. Eigenname eines R.s.is ag-(y m. Eigenname eines R.s.is 4. v {¯Zv dem Vis.n.u gehörend ẽ˚dý dem Indra gehörend t́ZF f. Köcher ỳg n. Paar, zwei b }AIJ dem Brahma gehörend þ - dA (3) þ - ddAEt übergeben, schenken k̀MB m. Topf sMBv m. Entstehung k̀MB - sMBv m. Beiname des Agastya (wörtl. Bahuv. k̀MBAt^ sMBv, y-y s,) 5. sm^ - aA - gm^ (1) smAgQCEt (m. Akk.) zusammenkommen mit jVAỳs^ m. Name eines Geiers v {d̃hF f. Tochter des Königs von Videha, Beiname der Sı̄tā pAln n. Beschützen Źt^ + DA (3) Źd^ - dDAt̃ vertrauen, glauben věB m. Liebling, Freund 146 Sanskrit für Anfänger Āran.yakān.d.a Vers 6 bis 11 tt, pÑvVF\ þA=y t/ l#mZEnEm‚tAm^. pZ‚fAlAm@ỳvAs sFtyA sEht, s̀Km^; 6; t/A<ỹ(y {kdA rAm\ vv ˜ } f́p‚ZKAEBkA. tEàr-tA l#mZ\ c vv ˜ } so_Ep EnrAkrot^; 7; rAmm̃v tto vv ˜ } kAmAtA‚ kAms\EnBm^. p̀nŰ EDÃ̂tA t̃n sFtAm<ydývdý`qA; 8; l#mZ̃n tdA roqAt^ k̂ĄŹvZnAEskA. sA t̀ g(vA jn-TAn\ KrAy {t˚˚yṽdyt^; 9 ; tdAky‚ Kr, Ğ̀Ĺo rAGv\ h˚t̀mAyyO. d́qZE/Efrom̀Hy {yA‚t̀DAn {, smE˚vt,; 10; t("Z\ l#mZ̃ sFtA\ EnDAy rG̀n˚dn,. Kr\ shAǹg\ s\Hỹ jGAn lG̀EvĞm,; 11 ; 6. a@ỳvAs vgl. bAlkAX Vers 21 EnEm‚t PPP 7. tt^ - Enr-tA = Tatpurus.a; tt^ bezieht sich auf rAm, Enr-tA PPP fem. von En, - as^ 8. sFtAm^ a<ydývt^ (Impf.) zqA (Instr.) 9. k̂Ą - ŹvZ - nAEskA = Bahuvrı̄hi KrAy ett^ ˚yṽdyt^ 10. d́qZ - E/Efr, - m̀Hy {, yAt̀ - DAn {, 11. lG̀ - EvĞm, = Bahuvrı̄hi Lektion 35 6. pÑvVF Ortsname En, - mA (2) EnmA‚Et herstellen pZ‚ - fAlA f. Laubhütte 7. aEB - i (2) a<ỹEt hingelangen f́p‚ZKA = Name der Schwester Rāvan.as aEBk verliebt, lüstern En, - as^ (4) Enr^ - a-yEt abweisen (wörtl. hinauswerfen) En, - aA - k̂ (8) EnrA - kroEt zurückweisen 8. aAt‚ betroffen von kAm m. Name des Liebesgottes s\EnB gleich EDk^ - k̂ (8) EDÃroEt verachten aEB - dý` (1) aEB - dývEt angreifen (wörtl. auf jmd. zurennen) zq^ f. Zorn 9. jn-TAn n. Name des Wohnorts der Rāks.asās Kr m. Name des Bruders der Śūrpan.akhā und des Rāvan.a 10. d̀qZ m. Name von Kharas Heerfüher E/Efrs^ m. Name von Kharas Minister yAt̀DAn m. Dämon 11. t("Zm^ in demselben Augenblick, sofort rG̀n˚dn m. Beiname des Rāma (wörtl. Sohn/Erfreuer des Raghu) En - DA (3) En - dDAEt m. Lok. anvertrauen aǹg m. Begleiter s\Hy n. Kampf, Schlacht lG̀ leicht, einfach EvĞm m. Kraft; hier Demonstration von Kraft 147 Lektion 36 Übungssätze mit Verben der Klasse 7 ECd^ (7) ECnEĄ (ab)schneiden EBd^ (7) EBnEĄ brechen B̀j^ (7) B̀ŋ̃ genießen, essen ỳj^ (7) ỳnEÄ anschirren, verbinden zD^ (7) zZEĹ verhindern, zurückhalten Eh\s^ (7) EhnE-t verletzen -k˚D (m.) Stamm rAč~ (n.) Herrschaft 1. rAmo_˚y\ d̃f\ g˚t̀\ rT\ ỳnÄ̀ 2. ỳĹ̃ "E/yA, f/́nz˚Dn^ 3. s̃vko_D̀nAŸ\ bAlAdý`ZĹ̀ 4. nrA vñ v̂"AEn˚DnAy EC˚dE˚t 5. vnAdAgto gjo nr\ EhnE-t -m 6. n̂p, d̃f\ B̀—>yAt^ 7. Ek\t̀ s rAč~\ k̃vlmB̀ŋ 8. kpy-tzq̀ PlAEn B̀Òt̃ 9. þEtEdn\ bAl, sMyg^ B̀ÒFt 10. yEd t\ n z˚@yA-tEh‚ f/̀\ Eh\-yAt^ 11. vAỳv̂‚"AZA\ -k˚DAnEBnt^ 12. tv d̀,KmD̀nA gFt̃n EC˚Ť,. 148 149 Lektion 36 Āran.yakān.d.a Vers 12 bis 13 tt, f́p‚ZKA g(vA lňA\ foksmE˚vtA. ˚yṽdydýAvZAy v̂ĄA˚t\ sv‚mAEdt,; 12; tQC ý ` (vA rAvZ, sFtA\ ht̀« k̂tmEt-tdA. mArFc-yAŹm\ þA=y sAhA˝ỹ tmcodyt^; 13; 12. aAEdt, von Anfang an fok m. Kummer, Schmerz 13. mEt f. hier: Entschluß mArFc m. Name eines Dämonen, Sohn der Tāt.akā 12. fok - smE˚vtA ˚yṽdyt^ rAvZAy 13. tt^ Ź̀(vA (Abs. von Ź̀ hören) k̂t - mEt, tdA k̂t - mEt, = Bahuvrı̄hi 150 Sanskrit für Anfänger Āran.yakān.d.a Vers 14 bis 18 so_Ep -vZ‚m̂go B́(vA sFtAyA, þm̀K̃_crt^. sA t̀ t\ m̂gmAht̀« BtA‚r\ smyAct; 14; Enỳ>y l#mZ\ sFtA\ rE"t̀\ rG̀n˚dn,. a˚vgQC˚m̂g\ t́Z« dýv˚t\ kAnnA˚tr̃; 15; Ev&yAD c m̂g\ rAm, s Enj\ !pmAE-Tt,. hA sFt̃ l#mZ̃(ỹv\ zdn^ þAZAn^ sm(yjt^; 16; etdAky‚ v {d̃İA l#mZŰoEdto B̂fm^. tdý"A\ d̃vtA, þALy‚ þyyO rAGvAE˚tkm^; 17; td˚tr\ smAsAŊ rAvZo yEt!pD̂t^. sFtA\ ĝhF(vA þyyO ggñn m̀dAE˚vt,; 18; 15. a˚vgQCt^ m̂g\ dýv˚tm^ Partizip Präsens Aktiv Akk. Sg. 16. Ev&yAD Perf. Par. 3. Sg. von &yD^ töten l#mZ iEt ev\ 17. coEdt PPP von c̀d^ (Kaus = 10) vgl. Vers 13. tdý"A\ = Tatp. = t-yA, r"Am^ rAGv + aE˚tk 18. yEt - !p - D̂t^ = Upapada-Tatpurus.a ggñn (Instr.) durch den Himmel m̀dA + aE˚vt, Lektion 36 14. -vZ‚ (n.) Gold þm̀K̃ (Postp. mit Gen.) vor sm^ - yAc^ (1) sm^ - yAct̃ bitten 15. En - ỳj^ (7) En - ỳnEÄ einsetzen, beauftragen, bestimmen t́Z‚m^ schnell dý` (1) dývEt laufen kAnn n. Wald a˚tr n. Inneres 16. Enj eigen, gehörend aA - -TA (1) aA - EtďEt eingehen in, sich befinden in hA (Interjektion) O weh sm^ - (yj^ (1) s\(yjEt aufgeben 17. B̂fm^ sehr r"A f. Schutz aE˚tk n. Nähe 18. a˚tr n. (im Akk. oder Lokativ) inzwischen sm^ - aA - sd^ (1) smAsFdEt ankommen yEt m. Asket ggn n. Himmel m̀d^ f. Freude 151 152 Sanskrit für Anfänger Āran.yakān.d.a Vers 19 bis 24 tto jVAỳrAloÈ nFymAnA\ t̀ jAnkFm^. þAhrdýAvZ\ þA=y t̀Xp"nK {B̂‚fm^; 19; ECĆv {n\ c˚dýhAs̃n pAtEy(vA c B́tl̃. ĝhF(vA rAvZ, sFtA\ þAEvfEàjmE˚drm^; 20; afokvEnkAm@ỹ s\-TA=y jnkA(mjAm^. rAvZo rE"t̀\ c {nA\ Enỳyoj EnfAcrF,; 21; h(vA rAm-t̀ mArFcmAgQCàǹj̃ErtAm^. vAĄA‚mAky‚ d̀,KAt‚, pZ‚fAlAm̀pAgmt^; 22; ad̂ńA t/ v {d̃hF\ EvEc˚vAno vnA˚tr̃. shAǹjo ĝD }rAj\ ECàp"\ ddf‚ s,; 23; t̃noÄA\ jAnkFvAĄA« Ź̀(vA pŰA˚m̂t\ c tm^. d‘@vA shAǹjo rAmŰĞ̃ t-yodkEĞyAm^; 24; 19. nFymAnAm^ Partizip Präsens Passiv Akk. Sg. von nF 20. þAEvft^ Enj - mE˚drm^ 21. Enỳyoj Perf. Par. 3. Sg. von En - ỳj^ c + enAm^ , enA jene 22. mArFcm^ aAgQCn^ aǹj IErtA\ vAtA‚m^ d̀,K + aAt‚ (vgl. Vers 8) upAgmt^ 2. oder thematischer Aorist von up - aA - gm^ 23. a - dý^ńA Verneintes Absolutiv Ev - Ec˚vAn Partizip Präsens Ātmanepada von Ev - Ec vn + a˚tr̃ ĝD } - rAjm^ = Tatpurus.a ECà - p"m^ = Bahuvrı̄hi ECà = PPP von ECd^ 24. t̃n uÄAm^ d‘@vA Abs. von dh^ (1) dhEt verbrennen (bei der Kremation) Lektion 36 153 19. jVAỳs^ m. Name eines Geiers aA - lok^ (1) aA - lokt̃ erblicken jAnkF Tochter des Janaka, Name der Sı̄tā þ - ã (1) þ - hrEt losschlagen auf t̀X n. Gesicht, (hier) Schnabel p" m. Flügel nK m. Nagel (hier: Kralle) 20. c˚dýhAs m. Name des Schwertes des Rāvan.a pt^ (Kaus. = 10) pAtyEt fallen lassen, niederwerfen B́tl n. Erdboden Enj eigen mE˚dr m. Palast 21. afok m. Name eines Baumes vEnkA f. Wäldchen sm^ - -TA (Kaus. = 10) s\-TApyEt hinsetzen aA(mjA f. Tochter En - ỳj^ (7) EnỳnEÄ anstellen zu EnfAcrF f. Unholdin, Dämonin 22. Ir^ (Kaus. =10) IryEt verkünden, sagen vAĄA‚ f. Nachricht, Kunde up - aA - gm^ (1) upAgQCEt zurückkehren 23. Ev - Ec (5) Ev - EcnoEt / Ecǹt̃ suchen nach ĝD } m. Geier 24. udk - EĞyA f. zehntägiges Ritual der Wasserspende für Verstorbene nach der Verbrennung Lektion 37 Āran.yakān.d.a Vers 25 bis 28, Kis.kindhākān.d.a Vers 1 bis 2 aA(mno_EBBv\ pŰAt^ k̀v‚tF\ pET l#mZ,. ayom̀KF\ ckArAf̀ k̂ĄŹvZnAEskAm^; 25; ĝhFtO tO kb˚D̃n B̀jO t-y ˚yk̂˚ttAm^. tt-t̀ yAEctO t̃n tŇ̃h\ d̃ht̀Ű tO; 26; s t̀ Ed&yAk̂EtB́‚(vA rAm\ sFtoplNDỹ. s̀g }Fvm̂¯yḿk-T\ yAhF(ỳÆA Edv\ yyO; 27; tt, þFto rG̀Ź̃ď, fbyA‚Źmm<yyAt^. tyAEBṕEjt, pŰAt^ pMpA\ þAp sl#mZ,; 28; EkE¯k˚DAkAX hǹmAnT s̀g }FvEnEd‚čo rAml#mZO. þA=y Ź̀(vA c v̂ĄA˚t\ t̃n tO smyojyt^; 1; tto rAm-y v̂ĄA˚t\ s̀g }FvAy EnṽŊ s,. sHy\ c kAryAmAs tyo, pAvksEàDO; 2; 25. ckAr + aAf̀ k̂Ą - ŹvZ - nAEskA = substantivierter Bahuvrı̄hi ckAr (mit zwei Akkusativobjekten) machte A. zu einer, deren ... 26. td^ - d̃h\ Tatpurus.a d̃ht̀, Perf. Par. 3. Dual von dh^ verbrennen 27. Ed&y + aAk̂Et = substantivierter Bahuvrı̄hi ff¯yḿk - -T = Upapada-Tatpurus.a yAEh Imperativ 2. Sg. von yA gehen 1. t̃n bezieht sich auf Sugrı̄va 2. kAryAmAs Periphr. Perfekt von k̂ (Kausativ = 10) kAryEt Ra. und Su. besiegelten ihre Freundschaft durch Anbetung eines von Ha. angezündeten Feuers. 154 Lektion 37 25. aEBBv m. Verachtung pT^ m. Weg ayom̀KF f. Name einer Rāks.ası̄ aAf̀ schnell 26. kb˚D m. Name eines Dämons B̀j m. Arm En - k̂t^ (6) En - k̂˚tEt abschneiden 27. Ed&y himmlich, göttlich, herrlich aAk̂Et f. Form uplEND f. Erlangung ff¯yḿk m. Name eines Berges 28. þFt (PPP) erfreut fbrF f. Name einer Asketin aEB - yA (2) aEB - yAEt losgehen auf aEB - ṕj^ (10) aEB - ṕjyEt begrüßen, verehren pMpA f. Name eines Sees 1. En, - Edf^ (6) EnEd‚fEt bestimmen, zuweisen, beauftragen sm^ - ỳj^ (Kaus. = 10) s\yojyEt (m. Instr.) zusammenbringen mit 2. sHy n. Freundschaft pAvk m. Feuer sEàED m. Nähe, Gegenwart, (mit Lok.) in der Gegenwart von 155 156 Sanskrit für Anfänger Kis.kindhākān.d.a Vers 3 bis 8 þEtjẫ tdA rAmo hEn¯yAmFEt vAElnm^. df‚Ey¯yAEm v {d̃hFEm(y˚ỹn c s\Ź̀tm^; 3; s̀g }FṽZAT rAmAy B }At̂v {r-y kArZm^. EnṽEdtmf̃q\ c blAEDÈ\ c t-y tt^; 4; t("Z\ d̀˚d̀B̃, kAy\ s̀g }FṽZ þdEf‚tm^. s̀d́r\ þ̃qyAmAs pAdA¡`ď̃n rAGv,; 5 ; p̀nŰ dEf‚tAn^ t̃n sAlAn^ sØ rǴĄm,. bAZ̃n {k̃n EcQC̃d sAD« t-yAǹfňyA; 6; EkE¯k˚DA\ þA=y s̀g }Fv-tto rAmsmE˚vt,. jgjA‚tFv s\ãč, kopyn^ vAnrAEDpm^; 7; vAlF En¯ĞMy s̀g }Fv\ smr̃_pFXyĽ̂fm^. so_Ep s\B‘nsvA‚¡, þAdývdýAGvAE˚tkm^; 8; 3. vAEln^ Name von Sugrı̄vas Bruder, der mit ihm verfeindet ist 4. bl + aAEDÈ = Tatpurus.a 5. þ̃qyAmAs Periphr. Perf. von þ - iq^ 6. rG̀ + uĄm bester der Raghus bAZ̃n + ek̃n EcQC̃d Perf. Par. 3. Sg. von ECd^ (7) ECnEĄ spalten Rāma zerstreute durch diese beiden Taten (Wegschleudern des Leichnams des Du. und Spalten der Bäume) den Zweifel Su.s an seiner Stärke. 7. jgj‚ Perf. Par. 3. Sg. von gj^‚ (1) gj‚Et brüllen + atFv kopyn^ Part. Präs. Aktiv von k̀p^ (Kaus. = 10) kopyEt jmd. zornig machen 8. s\B‘n - sv‚ + a¡, = Bahuvrı̄hi þAdývt^ rAGv + aE˚tkm^ Lektion 37 3. sm^ - Ź̀ (4) s\f̂ZoEt versprechen 4. v {r n. Feindschaft af̃qm^ restlos aAEDÈ n. Überlegenheit 5. d̀˚d̀EB m. Name eines Rāks.asas, der von Vālin getötet wurde kAy m. Körper (hier: toter Körper) þ - d̂f^ (Kaus. = 10) þ - df‚yEt zeigen s̀d́rm^ (adv.) weit, weg þ - iq^ (Kaus. = 10) þ̃qyEt werfen, wegschleudern pAdA¡`ď m. großer Zeh 6 sAl m. Name einer Baumart sAD‚m^ zusammen mit (m. Instr.) aǹfňA f. Zweifel 7. EkE¯k˚DA Name einer Höhle s\ãč (PPP) erfreut, zufrieden aEDp m. Herrscher 8. En, - Ğm^ (1) En¯ĞmEt hinausgehen smr m. Kampf B̂fm^ vgl. aArykAX Vers 17 sm^ - BÒ^ (7) s\BnEÄ zerschmettern a¡ n. Körperteil þ - dý` (1) þ - dývEt losrennen auf, fliehen zu aE˚tk n. Nähe 157 Lektion 38 Kis.kindhākān.d.a Vers 9 bis 14 k̂tEcą-t̀ rAm̃Z p̀nr̃v s vAElnm^. rZAyA§yt E"þ\ t-TO rAmE-troEht,; 9; h̃mmAlF tto vAlF tAryAEBEht\ Ehtm^. Enr-y k̀Epto B }A/A rZ\ cĞ̃ s̀dAzZm^; 10; bAZ̃n vAEln\ rAmo EvùA B́mO ˚ypAtyt^. so_Ep rAm iEt âA(vA d̃h\ (yÆA Edv\ yyO; 11; pŰAt^ tp˚t\ s̀g }Fv\ smAŸA-y rǴĄm,. vAnrAZAmEDpEt\ ckArAEŹtv(sl,; 12 ; tto mASyvt, p̂ď̃ rAmo l#mZs\ỳt,. uvAs ct̀ro mAsAn^ sFtAEvrhd̀,EKt,; 13; aT rAm-y End̃‚fAě#mZo vAnrAEDpm^. aAnyt^ Úvg {, sAD« hǹm(þm̀K {Eg‚Erm^; 14; 9. k̂t - Ecą = Bahuvrı̄hi. Rāma hatte Su. im Kampf nicht geholfen, da er ihn von Vā. nicht unterscheiden konnte. Deshalb gab er ihm für den zweiten Kampf ein unterscheidendes Merkmal in Form einer Blumengirlande. rZAy + aA§yt (Prädikat des 1. Satzes) t-TO ist Prädikat des 2. Satzes 10. aEB - Eht PPP von aEB - DA 11. EvùA Abs. von &yD^ 12. vAnrAZAm^ aEDpEtm^ ckAr aAEŹt - v(sl, 13. sFtA - Evrh - d̀,EKt, 14. hǹmt^ - þm̀K {, = Bahuvrı̄hi zu Úvg {, ; für þm̀K vgl. Bālakhān.d.a 34 158 Lektion 38 9. Ecą n. Merkmal, Zeichen rZ m. Kampf E"þm^ schnell, rasch EtroEht verborgen (PPP von Etr, - DA (3) Etro - dDAEt sich verbergen) 10. h̃mn^ n. Gold mAEln^ bekränzt mit tArA f. Gattin des Affen Vālin aEB - DA (3) aEB - dDAEt jmd. etw. sagen Eht n. guter Rat s̀ - dAzZ ganz schrecklich 11. &yD^ (4) Ev@yEt durchbohren, verwunden En - pt^ (Kaus. = 10) En - pAtyEt nieder fallen lassen, niederwerfen 12. pŰAt^ tp^ (1) pŰAt^ tpEt bereuen aAEŹt m. Zufluchtsuchender v(sl liebevoll (zu) 13. mASyvAn^ m. Name eines Berges Evrh m. Trennung (von) 14. Úvg m. Affe 159 160 Sanskrit für Anfänger Kis.kindhākān.d.a Vers 15 bis 20 s̀g }Fvo rAGv\ d̂ńA vcnAt^ t-y vAnrAn^. ˚yỳŋ sFtAm˚ṽč̀mAfAs̀ ctŝ¯vEp; 15; tto hǹmt, pAZO ddO rAmo_¡`lFykm^. EvŸAsAy t̀ v {d̃İA-tŃˆhF(vA s Eny‚yO; 16; tto hńm(þm̀KA vAnrA dE"ZA\ Edfm^. g(vA sFtA\ EvEc˚v˚t, pv‚t\ Ev˚@ymAÙ̀vn^; 17; smyAEtĞmAt^ t/ cĞ̀, þAyopṽfnm^. t̃_/ sMpAEtnA þoÄA\ sFtAvAĄA« c f̀Ź̀v̀,; 18; tt, þAp̀zd˚v˚tm¡dAŊA, Úv¡mA,. t\ Evl£Eyt̀\ t̃qA\ n kEŰdBvt^ "m,; 19; -vþBAvþf\sAEB-tdA jAMbvd̀EÄEB,. s\vED‚to mh̃˚dýAEdýmAzrohAEnlA(mj,; 20; 15. sFtAm^ a˚ṽč̀m^ aAfAs̀ ctŝq̀ aEp 16. EvŸAsAy v {d̃İA, = (er gab den Ring) zum Zwecke des Vertrauen(sgewinn) der Sı̄tā, d.h. damit sie ihn als von Rāma gesandten Boten erkenne) s bezieht sich auf Hanumān 17. hńmAn^ = hǹmAn^ Ev˚@ym^ aAÙ̀vn^ EvEc˚v˚t, Partizip Präsens Aktiv Nom. Pl. von Ev - Ec Ev˚@y m. Name eines Gebirges 18. þoÄ PPP von þ - vc^ 19. þAp̀r^ - ud˚v˚tm^ - a¡d + aAŊA, þAp̀, Perf. Par. 3. Pl. von þ - aAp^ erreichen, gelangen zu a¡d + aAEd = Bahuvrı̄hi, vgl. Bālakān.d.a 37 (“beginnend mit Aṅgada”) t̃qA\ n kEŰt^ keiner von ihnen 20. -vþBAv - þf\sAEB, = Bahuvrı̄hi zu uEÄEB, (wörtl. durch die Worte, in denen der Preis seine Größe war) mh̃˚dý + aEdým^ aAzroh + aEnlA(mj, Lektion 38 161 15. En - ỳj^ (7) En - ỳŋ̃ anstellen zu, befehlen aAfA f. Himmelsgegend, Richtung ctŝ Femininum von ct̀r^ vier 16. a¡`lFyk n. Fingerring 17. dE"Z südlich Edf^ f. Richtung aAp^ (5) aAÙoEt erreichen, erlangen, finden 18. smy m. Frist aEtĞm m. Vorübergehen, Verstreichen þAyopṽfn n. Freitod durch Fasten sMpAEt m. Name des Bruders des Geiers jVAỳs^ þ - vc^ (3) þ - vEÄ sagen, verkünden 19. ud˚vt^ m. Meer a¡d m. Name des Sohnes des Affen vAEln^ Úv¡m m. Affe Ev - l£^ (Kaus. = 10) Ev - l£yEt überschreiten "m fähig, imstande 20. þBAv m. Macht þf\sA f. Lob, Preis s\ - v̂D^ (Kaus. = 10) s\vD‚yEt vergrößern, stärken mh̃˚dý m. Name eines Berges (den Hanumān bestieg, um von dort aus nach Laṅkā zu springen) aEnlA(mj m. Beiname des Hanumān (aEnl Windgott + aA(m - j aus dem Selbst geboren) Lektion 39 Sundarakān.d.a Vers 1 bis 5 s̀˚drkAX aEBvAŊAT sklAnmrAn^ pvnA(mj,. p̀Ú̀ṽ c Egr̃-t-mAd^ Evl£Eyt̀mZ‚vm^; 1; s sm̀ěź m {nAk\ s̀rsAmEBvAŊ c. Enh(y Es\EhkA\ nF(yA pAr\ þAp mhodD̃,; 2; lňAEDd̃vtA\ Ej(vA tA\ þEv[yAEnlA(mj,. sFtA\ EvEc˚vàdýA"FEàdýAZ\ EnEf rAvZm^; 3; ap[y\-t/ v {d̃hF\ EvEc˚vAn-tt-tt,. afokvEnkA\ g(vA sFtA\ EKàA\ ddf‚ s,; 4; pAdp\ kEÑdAzİ t(plAf {, s̀s\v̂t,. aA-t̃ -m mAzEt-t/ sFt̃yEmEt tk‚yn^; 5; 1. p̀Ú̀ṽ Perf. Ātm. 3. Sg. von Ú̀ springen 2. s̀rsAm^ aEBvAŊ c mhA + udED 3. aEnlA(mj m. vgl. Kis.kindhākān.d.a Vers 20 EvEc˚vn^ adýA"Ft^ EndýAZm^ EvEc˚vn^ Partizip Präsens Aktiv von Ev - Ec suchen nach adýA"Ft^ 4. oder -s-Aorist von d̂f^ sehen EndýAZ\ Partizip Präsens Aktiv von En - dýA schlafen 4. afokvEnkA vgl. Āran.yakān.d.a Vers 21 a - p[yn^ verneintes Partizip Präsens Aktiv von dý^f^ sehen EvEc˚vAn, Partizip Präsens Aktiv Ātmanepada von Ev - Ec (5) Ev - Ecǹt̃ suchen nach 5. sFtA iym^ iEt 162 Lektion 39 163 1. aEB - vd^ (Kaus. = 10) aEB - vAdyEt begrüßen amr m. Gott (wörtl. Unsterblicher) pvnA(mj m. Beinname des Hanumān (pvn Windgott + aA(m Selbst + j geboren) 2. sm^ - ud^ - l£^ (Kaus. = 10) sm̀ě£yEt hinüberspringen m {nAk m. Name eines Berges s̀rsA f. Mutter der Schlangen Es\EhkA f. Name einer Raks.ası̄ En - hn^ (2) En - hE˚t niederschlagen, töten, vernichten nFEt f. gutes Betragen, Diplomatie, hier: cleverness udED m. Meer 3. aEDd̃vtA f. Schutzgottheit 4. EKà betrübt (PPP von EKd^ (6) EKdEt betrüben) tt-tt, hier und dort 5. pAdp m. Baum plAf m. Blatt s̀ - s\v̂t gut versteckt; s\v̂t = PPP von sm^ - v̂ (5) s\v̂ZoEt verstecken aAs^ (2) aA-t̃ sitzen mAzEt m. Nachkomme des Maruts (Windgottes) tk^‚ (10) tk‚yEt vermuten 164 Sanskrit für Anfänger Sundarakān.d.a Vers 6 bis 12 rAvZ-t̀ tdA<ỹ(y m {ETlF\ mdnAEd‚t,. BAyA‚ Bv mm̃(ỹv\ bh̀DA smyAct; 6; ah\ (vdǹgA n -yAEm(ỹqA t\ EnrAkrot^. kAmm˚ỳprFtA(mA rAvZo_T ĝh\ yyO; 7; gt̃ t̀ rAvZ̃ sFtA\ þlp˚tF\ s mAzEt,. uÆA rAm-y v̂ĄA˚t\ þddO cA¡`lFykm^; 8; tt^ smAdAy v {d̃hF Evl=y c B̂f\ p̀n,. ćXAmEZ\ ddO t-y kr̃ sA mAzt̃, Eþym^; 9; mA EvqAd\ k̂TA d̃Ev rAGvo rAvZ\ rZ̃. h(vA (vA\ ñ¯ytF(ỹnAmAŸA-y s EvEny‚yO; 10; nFEtmAn^ so_Ep sEÑ˚(y bBÒopvn\ c tt^. a"AdFEn c r"A\Es bh́En smr̃_vDFt^; 11; tt, fĞEjtA ỳĹ̃ bĹ, pvnn˚dn,. þtAp\ rG̀nAT-y rAvZ\ t\ ˚yṽdyt^; 12; 6. a<ỹ(y Abs. von aEB - i (2) a<ỹEt herangehen mdn + aEd‚t, 7. kAm - m˚ỳ - prFt + aA(mA = Bahuvrı̄hi 8. rAvZ̃ »»» gt̃ = Lokativus absolutus þlp˚tF Partizip Präsens Aktiv Nom. Sg. Fem. 10. k̂TA, augmentloser Aorist Ātm. 2. Sg. von k̂ (+ mA = Prohibitiv, vgl. Lektion 40.2) ñ¯yEt iEt enAm^ aAŸA-y 11. bBÒ Perf. Par. 3. Sg. von BÒ^ (7) BnEÄ zerstören a" + aAdFEn = Bahuvrı̄hi Lektion 39 6. m {ETlF f. Beiname der Sı̄tā (wörtl. aus Mithilā stammende) mdn m. Liebesgott aEd‚t bedrängt (PPP von ffd^ (Kaus. = 10) ad‚yEt bedrängen) bh̀DA vielfach 7. aǹgA f. Begleiterin m˚ỳ m. Zorn, Wut prFt ergriffen, gequält von (PPP von pEr - i (2) pỹ‚Et umgeben) 8. þ - lp^ (1) þ - lpEt wehklagen, jammern, schwatzen 9. sm^ - aA - dA (3) smAddAEt annehmen ćXAmEZ m. Stirnjuwel 10. EvqAd m. Verzweiflung, Bestürzung aA - Ÿs^ (Kaus. = 10) aAŸAsyEt = smA - Ÿs^ beruhigen Ev - En, - yA (2) EvEnyA‚Et hinausgehen 11. nFEtmt^ listig sm^ - Ec˚t^ (10) s\Ec˚tyEt überlegen, ersinnen r"s^ n. Dämon a" m. Name eines Dämons, Sohn des Rāvan.a 12. fĞEjt^ m. Name des Sohnes von Rāvan.a n˚dn m. Sohn pvn - n˚dn m. Beiname des Hanumān (wörtl. Sohn des Windgottes) þtAp m. Glanz, Pracht, Majestät rG̀ - nAT m. Beiname des Rāma (wörtl. Raghuherr) 165 Lektion 40 Sundarakān.d.a Vers 13 bis 14 r"odFEptlA¡´l, s t̀ lňAmf̃qt,. d‘@vA sAgrm̀ĄFy‚ vAnrAn^ sm̀pAgmt^; 13; s g(vA vAnr {, sAk\ rAGvAyA(mnA k̂tm^. EnṽdEy(vA skl\ ddO ćXAmEZ\ c tm^; 14; 13. dFp^ (Kaus. = 10) dFpyEt anzünden lA¡´l n. Schwanz af̃qt, ganz, völlig sAgr m. Meer sm^ - up - aA - gm^ (1) sm̀pAgQCEt gelangen zu 13. r", - dFEpt - lAň´l = Bahuvrı̄hi uĄFy‚ Absolutiv von ud^ - t‹ (1) uĄrEt übersetzen sm̀pAgmt^ 1. oder Wurzelaorist 3. Sg. von sm̀pAgm^ 14. rAGvAy aA(mnA k̂tm^ »»» was er selbst gemacht hatte 166 Lektion 40 167 Yuddhakān.d.a (Zusammenfassung von Vers 1 bis 68) Nachdem Rāma von Hanumān die Botschaft Sı̄tās und die Beschreibung Laṅkās erhalten hat, entschließt er sich zum Kampf und läßt das Affenheer in Marschordnung aufstellen. Als sie auf ihrem Weg nach Süden an den Meeresstrand kommen, verbündet sich Rāma mit dem Meeresgott und dieser ermöglicht, daß die Affen mit Felsen und Bäumen eine Brücke über den Ozean bauen. So ziehen Rāma und das große Affenheer nach Laṅkā hinüber. Dort umzingelt das Affenheer die Residenzstadt Rāvan.as und es kommt zum großen Kampf. Als Rāma und Laks.man.a einmal verwundet werden, fliegt Hanumān zum Himālaya, um auf dem Berg Kailāsa Heilkräuter zu holen. Dabei bringt er gleich den ganzen Berggipfel mit und durch den Duft der Kräuter werden alle Verwundeten sofort geheilt. Als Rāvan.as Sohn im Kampf getötet wird, schreitet auch Rāvan.a zum Kampf. Mit Hilfe der Götter gelingt es Rāma, schließlich Rāvan.a zu töten. Nun läßt Rāma Sı̄tā herbeirufen und verkündet ihr, daß er sie nicht mehr als Ehefrau annehmen kann, da sie doch wohl das Eigentum eines anderen Mannes gewesen sei. Sı̄tā weist jedoch den ungerechten Verdacht zurück und beteuert ihre Reinheit. Sie läßt einen Scheiterhaufen errichten und verkündet, zum Beweis ihrer Reinheit ins Feuer zu steigen. Dabei bleibt sie in den Flammen unversehrt. Da erhebt sich aus den Flammen zusammen mit ihr der Feuergott Agni und versichert, daß Sı̄tā stets rein geblieben sei und somit ihrem Ehemann die Treue gehalten habe. Daraufhin beteuert Rāma, daß er nie an Sı̄tās Unschuld gezweifelt habe und daß solch eine Feuerprobe jedoch notwendig gewesen sei, um ihre Unschuld vor den Augen des Volkes sichtbar zu machen. Nun kehren Rāma und Sitā nach Ayodhyā zurück, und Rāma wird zum König geweiht. 168 Sanskrit für Anfänger Uttarakān.d.a Vers 1 bis 4 uĄrkAX rAjA py‚g }hFd̃v BAyA« rAvZd́EqtAm^. i(yâjnvAd̃n rAm-t(yAj m {ETlFm^; 1 ; tEŠEd(vAT vASmFEkrAnFy {nA\ EnjAŹmm^. a˚tv‚ŒF\ smAŸA-y t/ {vAvAsyt^ s̀Km^; 2; ffEqEB, þAET‚t-yAT rAGv-y Enyogt,. f/̀Ío lvZ\ ỳĹ̃ Enh(y {nAnpAlyt^; 3; rAm̃ h̃mmyF\ pŒF\ k̂(vA yâ\ Evt˚vEt. aAnFy ss̀tA\ sFtA\ t-m { þAc̃tso ddO; 4; 1. py‚g }hFt^ 1. oder Wurzelaorist 3. Sg. von pEr - g }h^ aâ - jn - vAd̃n 2. tt^ EvEd(vA aT vASmFEk, aAnFy enAm^ avAsyt^ Kausativ Imperfekt 3. Sg. von vs^ 3. þAET‚t gebeten (PPP von þ - aT^‚ bitten) Enh(y enAn^ apAlyt^ enAn^ bezieht sich auf die R.s.is 4. rAm̃ »»» Evt˚vEt Lokativus absolutus Da Rāma das Opfer nur in Anwesenheit seiner Ehefrau ausführen konnte, formte er als Ersatz für Sı̄tā eine Frauenfigur aus Gold s - s̀t Bahuvrı̄hi mit den (beiden) Söhnen Lektion 40 1. pEr - g }h^ (9) pEr - ĝćAEt zu sich nehmen a - â unwissend vAd m. Rede 2. vASmFEk m. Eigenname eines Einsiedlers, der Sı̄tā aufnahm a˚tv‚ŒF f. schwangere Frau 3. Enyogt, auf Befehl lvZ Name eines Dämons 4. h̃m n. Gold Ev - tn^ (8) Ev - tnoEt ausführen, vollziehen þAc̃ts m. = Vālmı̄ki 169 170 Sanskrit für Anfänger Uttarakān.d.a Vers 5 bis 9 fŕmAnA p̀nŰ {v\ rAm̃Z jnkA(mjA. B́MyA þAET‚tyA dĄ\ Evvr\ þEvṽf sA; 5; aT rAm-y End̃‚fAt^ pOr {, sh vnOks,. Enm>>y srýtFT« d̃h\ (yÆA Edv\ yỳ,; 6; tto Brtf/̀ÍO Enj\ !pmvApt̀,. rAmo_Ep mAǹq\ d̃h\ (yÆA DAmAEvft^ -vkm^; 7; ŹFrAmod˚tmAHyAtEmd\ m˚dEDyA myA. smF#y Enp̀Z {, sEĽ, s\fo@y pErĝİtAm^; 8; y-t̀ dAfrETB́‚(vA rZ̃ h(vA c rAvZm^. rr" lokAn^ v {k̀W, s mA\ r"t̀ Ec˚my,; 9; 5. fŕmAnA Partizip Präsens Passiv Sg. Fem. jnk + aA(m - jA Upapada-tatpurus.a: geboren aus dem Selbst des Janaka = Sı̄tā Wortstellung: þAET‚tyA B́MyA (Instr.) dĄ\ Evvrm^ 7. avApt̀, Perf. Par. 3. Du. von av - aAp^ -vk\ DAm aEvft^ d.h. er kehrte zurück als Vis.n.u 8. ŹFrAmod˚tm^ - aAHyAtm^ - idm^ m˚d - EDyA m˚d - EDyA = Bahuvrı̄hi zu myA “von mir, dessen Geist träge” (dieser selbsterniedrigende Ausdruck dient als Ausdruck der Bescheidenheit) pErĝİtAm^ Passiv, Imperativ 3. Sg. Lektion 40 5. fň^ (1) fňt̃ hier: mißtrauen, verdächtigen B́Em f. hier: Erdgöttin Evvr m. Öffnung 6. vnOks^ m. Waldbewohner (= Affen) En - m>j^ (1) En - m>jEt eintauchen srý f. Name eines Flußes 7. av - aAp^ (5) avAÙoEt annehmem DAmn^ n. Wohnsitz 8. aA - HyA (2) aA - HyAEt erzählen m˚d träge Enp̀Z erfahren st^ m. Pl. gute Leute sm^ - f̀D^ (Kaus. = 10) s\foDyEt reinigen, prüfen, verbessern pEr - g }h^ (9) pEr - ĝćAEt annehmen 9. v {k̀W m. hier: Vis.n.u Ec˚my geistig 171 Appendix Lösungen der Sandhi-Übungen Lektion 3: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 rāmo gāyati bālah. khādati rāmo ’tra tis.t.hati devo vadati bāla icchati rāmo jayati bālah. pat.hati rāma evam . vadati bālā namanti putro ’nnam bālah. sı̄dati putrāh. khādanti devo yacchati bālo ’śvam . nayati putrā icchanti 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 deva uvāca rāmo ’pi vadati bālah. śam . sati devo raks.ati rāmo bodhati bālah. ks.ipati bālo mādyati narā viśanti putra āgacchati rāma evam devā atra vasanti rāmo viśati narā gacchanti bālā āgacchanti narā yacchanti 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 yajatheśvaram sevakah. pacati satyam . noktvā tatrarks.ān paśyāmi bālāh. pat.hanti atraitam . gajam . paśyāmi rāmaścintayati bālah. ślokam . vadati bālāstus.yanti narāh. śāstrān.i pat.hanti adhunātra sı̄dāmah. indrān.ı̄ndraśca rāmah. śam . sati madhūttamam tadendram . pūjayanti Lektion 4: Sandhi-Übung 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 nr.paśca ks.atriyaśca rāmastatra tis.t.hati rāmah. kutra gacchati rāmo ’trāgacchati kutra gacchası̄ti pr.cchati guruh. sādhūpadiśati gajam-adhuneks.ate gacchathodyānam tadars.ir vadati adyaivam . vadati adhunaus.adham . yacchati bālaścandram . paśyati devāstaranti bālah. ks.ı̄ram . pibati ks.atriyah. kuntam . nāsyati 172 173 Appendix 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 phalānı̄va patanti kim . tūdyānam . na kr.s.ati phalam-adyecchāmi śāstram-adyopadiśati adyargvedam . pat.hati tatraike gacchanti aśvāścaranti nr.pastyajati nr.pah. krudhyati nr.pastatrādya yajati dānānı̄cchāmi narah. phalam . khādati sādhūktvā 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 ks.atriyah. s.ad. aśvān nayati atropavanam . gacchati mahars.ih. bālah. stenam . paśyati adhunaiva vadāmi bālaścakram . harati narāstı̄rtham . gacchanti rāmah. smarati atrāśvastis.t.hati ks.etrān.ı̄ks.ate devateva nr.pam . śam . santi adhunā nopagacchati nr.pah. sevakam . hvayati 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 kāko bhūmau sı̄dati nr.po lumpati śis.yā gı̄tam . gāyanti narāh. śam . santi devān bālā ānayanti pustakāni nr.pāh. pālayanti bālā ākāśam . paśyanti kākā bhaks.ayanti narā yajanti putro gacchati bālo yācate dūto ghos.ayati ks.atriyah. śrāmyati kr.s.n.a indram . hvayati śiks.aka upadiśati bālā ı̄ks.ante ks.atriyāh. ks.ipanti narā jı̄vanti narā ı̄śvaram . pūjayanti bālā ulūkam . paśyanti bālah. phalam . khādati śis.yo gurum . namati rāmo ’nnam . khādati bālāh. sı̄danti Sandhi-Übung 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 rāmah. kr.s.ati rāmo janān paśyati ks.atriyo yudhyate rāma is.ūn asyati bālo roditi bālāh. pāyasam . khādanti putrah. śı̄ghram-āgacchati śis.yā āgacchanti narā bhās.ante nr.pā raks.anti sevakā grāmam . gacchanti śis.yā likhanti nr.pā gopāyanti sevakāh. sevante kāko ’tra tis.t.hati śis.ya udyogena pat.hati kākāh. patanti gajo bhrāmyati putrah. khādati nr.po jayati śis.yāh. krudhyanti bālā japanti bāla upaviśati sevakā idānı̄m-āgacchanti 174 25 26 27 28 29 30 31 Sanskrit für Anfänger kākā ud.d.ı̄yante śis.yā jñānam-āpnuvanti rāma icchati jalam rāma udyānam . gacchati bālah. krandati bālo jalam . pibati sevako ’dhunā pacati 56 57 58 59 60 61 62 narāh. pūjayanti narā lubhyanti putrah. paśūn paśyati rāmo bālam . hvayati śis.yah. śāstrān.i pat.hati śiks.āh. kathayanti tatra vidyālayo bhavati Lektion 5: Übungen zur Retroflexions-Regel aks.arān.i, anusarān.i, aparādhinah., antaren.a, andhrān.ām, arcanam, aparin.ı̄tānām, arı̄n.ām, aśrūn.i, arjunasya, āryān.ām, ı̄ks.amān.ā, iśvaren.a, asamarthānām, urūn.i, ākr.s.t.ena, kuśis.yen.a, kr.cchren.a, ārādhanāya, kr.trimen.a, kramen.a, ks.ayin.yah., arthinah., ks.ı̄rin.yah., gantr.n.ı̄, kās.t.hānām, garimān.am . , garhan.ı̄yāh., girı̄n.ām, kr.tsnam, gr.hān.i, gr.hin.yā, grāvān.ah., krı̄d.anāya, carman.i, jhas.ān.ām, krodhena, tarun.yah., tārakān.i, dos.ān.i, dves.t.r̄.n.ām, krośena, dharmen.a, nirvāpan.am, garhitāni, nis.kraman.am, tis.t.hāni, nr.pān.ām, darśanāni, paks.in.am, parihı̄n.o, durjanasya, parus.ān.i, paryan.ayat, purān.es.u, pus.pān.ām, dus.kr.tāni, pramān.am, prayān.āt, bās.pān.ām, dhūrtena, bhaks.an.āt, bhiks.uken.a, manus.yān.ām, paraśuna, mārgen.a, murkhān.ām, mr.gayamān.ah., raman.aih., parājayena, rāvan.am, rūpakān.ām, pradhānam, rogin.ah., prāsyāni, varn.ānām, viprayogen.a, vyaghrān.ām, śiks.yamān.ah., mūrdhni, śis.yān.ām, sarpen.a, rathena, sarvān.i, surabhı̄n.i, rodanam, harmyān.ām durgān.i, prāyen.a, mūs.akān.am, mriyamān.ah., hr.dayāni Sandhi-Übung 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 āgacchāmyaham bhavatvetat mātros.t.ham vane ’śvaścarati guro ’dyopadiśa bālairannam . yacchati vr.ks.a āmrān.i vartante gura āgacchāmi kasmā atra dānam . yacchasi nr.pāvaśvān gacchatah. aśvairvinā gacchanti dvau phale icchāmi yadyapi 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 phalam . nvicchati phalam . te ’dhunā yacchati ks.etra ı̄śvaram . yajati r.s.iryajati ks.etrān.yaran.yāni ca sādhvasyanti pitrupadeśah. grāme ’ham . vasāmi guro ’dhunā pat.hāmi bālai ratham-ārohāmi dānam . ma eva yacchati gura udyogena pat.hāmi kanyāyā adhunā pat.hāmi 175 Appendix 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 kadā khalvāgacchāmi pitrānandah. ks.etre ’dya yajāmah. narairnr.po jayati sādho ’trāgaccha gr.ha udyogena pat.hati prabha udyānam . gacchāmi adya na vā āgacchati aśvāvicchāmah. gururvadati dāne ’pi yacchāmah. ityeko bālo 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 kāvatra vadatah. śam . satyudyogam narai ratnāni yacchati gurvicchā devam . me ’dya yajati prabho ’śvam-ānayāmi nr.pata icchāmi dānam prabha ı̄śvaram . pūjayanti agnı̄ rohati tasmā āmram . yacchāmi putrāvudyogena pat.hatah. gurū ratham-ārohati 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 tatropādhyāyastis.t.hati adyaiva rāma āgacchati adhunārtam . bodhāmi sahasaindrajāliko vadati rāmaścauram . tudati nr.po nāgacchati kutra gacchatheti pr.cchati nr.pastatra tis.t.hati pat.hatūdyogena sahasoccaih. krandati adhunaitat pustakam . pat.ha rathenars.im . gacchati śis.yāścintayanti sukheneha nr.tyati bālāstus.yanti rāmah. sı̄tā cottis.t.hatah. rāmo ’śvenaiva gacchati stenāścorayanti sahasendro vadati yodhāstudanti udyogenodyamena ca atraiko vr.ks.astis.t.hati bālāścitrān.i paśyanti narāstı̄rtham . gacchanti sevakāśchādayanti Sandhi-Übung 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 aśvaścalati atrāśvastis.t.hati pat.hati likhati ceti vadanti nr.pastarati rāmah. phalānı̄cchati krodhenopadiśati tatraikah. sevakastis.t.hati yodha ivars.ati nāsikā caus.t.haśca tatrairāvan.aścalati adhunaus.adham . pr.cchati rāmaśca laks.man.aśca adyāham . pat.hāmi ekena netren.eks.ate rāmastyajati adyāgacchatı̄ti vadati aham . tatra nopaviśāmi tadaivam . vadati atrartvik tis.t.hati adyaudanam . khādati nr.pasyaiśvaram . śam . santi nr.pasyaudāryam . śam . santi bālaścandram paśyati . tatrāvām krı̄d . . āvah. phalam . necchāmi 176 26 27 Sanskrit für Anfänger sevakastr.n.am . harati gacchatūpari 53 54 yodhāstān kuntān ks.ipanti sa evaupakāryam . viśati 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 dāridrāccorayati ācāryājjñānam . labhate nr.pam bhayāccham . . santi ks.etrāllāṅgalam . vahanti krodhānmārayati gr.hādbālam . nayati nagarādāgacchati krodhādbhās.ate vr.ks.ātskandati gr.hāddhvayati gr.hāccoro dhāvati ks.etrājjanā gacchanti ācāryācchāstram . labhate rāmāllekham . labhate aśvam . ks.etrānnayati duh.kham . lobhādbhavati gr.hādı̄ks.ate nr.pādyācate vr.ks.āt phalam . patati rathāddham . sah. patati prāsādāccitram . corayati grāmācchūdra āgacchati lobhānnaśyati duh.khādraks.ati duh.khādvis.am . pibati 30 31 32 33 bhās.āvahā adhunā dāne āpnoti gururvadati kapirı̄ks.ate Lektion 6: Sandhi-Übung 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 nagarādgacchati dhanam . nr.pādicchāmi ks.ētrādgr.ham . gacchati śarānvr.ks.ātks.ipati krodhāddhastena tād.ayati nagarādgrāmācca gr.hājjalam . harati rathāccharānks.ipati lobhāllubhyanti prāsādānnr.pa āgacchati ks.etrādgajam . nayati ks.etrādaśvam . nayati krodhāddan.d.ena tād.ayati krodhāttudati aśvam . ks.etrāddharati ks.etrāccarati megho jalājjāyate gr.hācchis.yo gacchati krodhāllumpanti gr.hānnagaram . gacchati nr.pāddānāni yācante śarānvr.ks.ādasyati ks.etrāddūtā āgacchanti aśvātpatati sukhāddhasati Sandhi-Übung 2 1 2 3 4 aśvairgacchanti śastrai raks.ati pustakānyānayati khalvāgacchati 177 Appendix 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 ı̄ks.ate ’rthayate ca tasmā ekam . phalam . yaccha phale ānayati yodhairāgacchati tarū rohati pat.hatyudyogena gr.hes.vakhādan sarva āgacchanti kasmā āmram . yacchasi mitre atra tis.t.hatah. kairbālaiśca pus.pai ratnaiśca khādatyodanam . āgacchatviti vadati vidyālaye ’pat.han gr.ha udyāne ca ı̄ks.āmahā atra citre icchāmi kaistailaih. ravı̄ rājate nr.po ’pyasyati hr.des.vavagacchanti gr.he ’khādan kat.a upaviśati nr.pāvāgacchanti 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 ityuvāca sādhvı̄ks.ante guro ’vagacchāmi gura emi śis.yāvatra pat.hanti agnirdahati paśurjı̄vati mitrān.yarthayante tis.t.hatviha prabho ’ciren.āgacchāmi prabha āgacchāmi bhūmāvupaviśa bālayorjanakah. narayo rathah. patnyaiks.ata ks.etres.vayajan bhiks.o ’dhunā gaccha śatra ı̄ks.asva dhanam . narāvicchatah. kuntairbān.aiśca nr.patı̄ rodati sakhyupagacchati madhvānayanti bandho ’tropaviśa sādha icchāmi 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 aśvāñchı̄ghram . nayati hastām . llimpati gajān paśyāmi aśvām . ścoro ’panayati gajām . statra paśyāmi ks.atriyāñjayati ācāryāñchis.yo namati aśvām . llāṅgalāni cānayati bālān diśati rāmah. putrām . ścumbati Lektion 7: Sandhi-Übung 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 aśvām . śca gajām . śca paśyāmi bālām . styajati mantrāñjapati mantrāñchiks.ate aśvāṁllobhāccorayati kuntānasyāmi bālām . ścintayati śis.yām . stād.ayati devāñjanām . śca bālāñchocati 178 11 12 13 14 15 Sanskrit für Anfänger aśvāṁllubhyati grāmān gacchāmi aśvām . ścorayati narām . staranti putrāñjanayati 26 27 28 29 30 putrām . stı̄rtham . hvayati ks.atriyāñchūdrām . śca lekhāṁllikhati devān smarati kuntān yacchati 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 tadapaśyat nagarāt kadāgacchasi vidyālayācchāttrā āgacchanti krodhādgacchati duh.khāt tārayati krodhāddan.d.ena tudati āsı̄t pālakah. grāmādbandhava āgacchanti vanādvatirāgacchati nagarājjanā āgacchanti krodhācchatrum . hanti vr.ks.āt sarpah. sarpati āsı̄llubdhakah. tanmitram vanāddharin.a āgacchati āsı̄dācāryah. āsı̄t kaulikah. āsı̄ccorah. āsı̄dguruh. āsı̄t taraks.uh. āsı̄ddaśarathah. vanāt puram . gacchati āsı̄dbālah. āsı̄dvānarah. gr.hājjanaka āgacchati āsı̄cchūrah. āsı̄t sim . hah. janakāllabhate nagarānnāgacchati āsı̄ddham . sah. Sandhi-Übung 2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 vr.ks.ādapatat vanāt ks.etram . gacchati taccakram gr.hādgirim . gacchati gr.hāt tı̄rtham . gacchati ks.etrāddhāvati tat pustakam tadbadhnāti duh.khādraks.ati tajjalam tacchastram tat sam . gı̄tam tallaks.an.am . tannāt.yam taddhr.dayam nagarādāgacchati vr.ks.āt kapih. skandati lobhāccorayati prāsādādgr.ham . gacchati grāmāt takramānayati tyāgāddadāti vr.ks.āt patati nagarādbahih. ks.etrādvanam . gacchati lobhājjāyate krodhah. śiks.akācchiks.ate gr.hāt sevaka āgacchati ks.etrāllān.galamānayati udyānānnayatyaśvam . krodhāddhanti Appendix Lektion 28 1. [ nrkpEttA ] k˚yA = nrk\ pEttA k˚yA 2. [ d̃vk̂t\ ] kAy‚m^ = d̃v {, k̂t\ kAy‚m^ 3. DnloB, = DnAy loB, 4. "E/yBAyA‚, = "E/yAZA\ BAyA‚, 5. sØPlF = sØAnA\ PlAnA\ smAhAr, 6. nvp̀¯pAEZ = nvAEn p̀¯pAEZ 7. [ gopAlrE"tA ] D̃nv, = gopAl̃n rE"tA D̃nv, 8. v̂"fAKA, = v̂"AZA\ fAKA, 9. p̀¯pv̂Eč, = p̀¯pAZA\ v̂Eč, 10. pÑEdvsm^ = pÑAnA\ EdvsAnA\ smAhAr, 11. [ frZAgtA ] nrA, = frZmAgtA nrA, 12. dErdýjnA, = dErdýA jnA, 13. fynoĄmm^ = fynAy uĄmm^ 14. EgErEfKr, = Egr̃, EfKr, 15. [ s(yvAdF ] -t̃n, = s(y\ vAdF -t̃n, 16. dFG‚kAl, = dFG‚, kAl, 17. [ m(kETtA ] kTA = myA kETtA kTA 18. a¡`lFys̀vZ‚lB = a¡`lFyAy s̀vZ‚-y lAB 19. d̃vlok, = d̃vAnA\ lok, 20. jlĞFXA = jl̃ ĞFXA 179 180 21. Dm‚â, = Dm« jAnAEt 22. prm̃Ÿr, = prm IŸr, 23. yâkAďm^ = yâAy kAďm^ 24. mĹnm^ = mm Dnm^ 25. [ mAg‚-T, ] cOr, = mAg̃‚ EtďEt y, s cOr, 26. mhAỳĹm^ = mhd^ ỳĹm^ 27. [ v̂"pEttAEn ] p/AEZ = v̂" ˜<y, pEttAEn p/AEZ 28. [ d́rE-Tto ] bAl, = n d́r̃ E-Tto bAl, 29. [ hq‚ṕZA‚, ] Ef¯yA, = hq̃‚Z ṕZA‚, Ef¯yA, 30. cOrBym^ = cOr̃<yo Bym^ 31. [ ĝh-T, ] p̀/, = ĝh̃ EtďEt y, s p̀/, Lektion 29: “Sāvitrı̄” Satz 7: ... k̂tyA/A ... sAEv/F = Bahu. Satz 9: ... Ŋ̀m(s̃n-y Evnčc"`q, = Bahu. Satz 10: ... ãtrA>yo Ŋ̀m(s̃n, = Bahu. Satz 17: ... aŸpEt, smAh́tsv‚b }AIJZ, = Bahu. mit Karm. Satz 24: ... ŹA˚tbl, s(yvAn^ = Bahu. Satz 28: ... pEt\ d̀b‚lfrFr\ = Bahu. Satz 29: ... śy‚t̃js\ p̀zqm^ = Bahu. Satz 31: ... jFvm¡`ďmA/Am^ = Bahu. Satz 37: ... aŸpEtrp̀/, = Bahu. Sanskrit für Anfänger Appendix Lektion 30 1. [ mOnv }to ] m̀En, = mOn\ v }t\ y-y s m̀En, 2. [ vngto ] &yAD, = vn\ gto &yAD, 3. [ aþjo ] rAjA = n þjA y-y s rAjA 4. upEgEr = Egr̃, smFp̃ 5. [ UYrTo ] _Ÿ, = UYo rTo ỹn so_Ÿ, 6. [ vAỳB", ] m̀En, = vAỳ\ B"yEt y, s m̀En, 7. [ dFG‚[mŹ̀r^ ] m̀En, = dFG« [mŹ̀ y-y s m̀En, 8. [ (vĄAEXto ] bAl, = (vyA tAEXto bAl, 9. [ E"Ølg̀Xo ] vFr, = E"Øo lg̀Xo ỹn s vFr, 10. aŸD̃ǹgd‚BA, 11. [ kmlñ/A ] k˚yA = kml̃ iv ñ/̃ y-yA, sA k˚yA 12. [ ab }AIJZA, ] g }AmA, = n b }AIJZA, sE˚t yE-mn^ s g }Am, 13. [ ḱppEttAEn ] pĄ~AEZ = ḱp̃ pEttAEn pĄ~AEZ 14. skAmm^ = km̃n sh 15. [ dĄp̀-tko ] bAlo = dĄ\ p̀-tk\ y-m { s bAl, 16. [ mhAyfA ] n̂pEt, = mhd^ yfo y-y s n̂pEt, 17. [ ÜAnfFlo ] bAl, = ÜAn\ fFl\ y-y s bAl, 18. yTAfA-/m^ = fA-/Amn(ĞMy 19. [ s̀p̀/o ] b }AIJZ, = der Brahmane, dessen Söhne gut sind, (Bahu.) 20. koEklmýrO 181 182 Sanskrit für Anfänger 21. [ uĹ̂tOdnA ] -TAlF = uĹ̂tm^ aodn\ y-yA, sA -TAlF 22. d̃vAs̀rỳĹm^ = d̃vA, c as̀rA, c . d̃vAs̀rAZA\ ỳĹm^ 23. [ fokv˚m̀KF ] k˚yA = fokvd^ m̀K\ y-yA, sA k˚yA 24. [ d̃vdĄnAmA ] bAl, = d̃vdĄ, nAm y-y s, bAl, 25. [ sBAyo‚] b }AIJZ, = der Brahmane, dessen Frau dabei ist, (Bahu.) 26. [ -vSp̃QCo ] m̀En, = -vSpA iQCA y-y s m̀En, 27. dAsFdAsA, Sklavinnen und Sklaven (Dvan.) 28. [ Eng‚tjno ] g }Am, = Eng‚tA jnA y-mAt^ s g }Am, 29. Ev¯Z̀EfvO = Ev¯Z̀Ű EfvŰ [ E/fFqA‚ ] d̃vtA = /FEZ fFqA‚EZ y-yA d̃vtA 30. [ d̀j‚y\ ] ngrm^ = die Stadt, deren Eroberung schwierig ist, (Bahu.) 31. [ upãtpf̀r^ ] d̃vtA = upãt, pf̀r^ y-y { sA d̃vtA 32. Plp̀¯pAEZ = PlAEn c p̀¯pAEZ c 33. [ s(ys\Do ] n̂p, = s(yA s\DA y-y s n̂p, 34. [ KşpAEZ, ] "E/y, = Kş, pAZO y-y s "E/y, 35. [ svA‚BrZB́EqtA, ] k˚yA, = sv {‚rABrZ {B́‚EqtA, k˚yA, 36. [ pŤrAgo ] mEZ, = pŤ-y rAg iv rAgo y-y s mEZ, 37. [ vFrp̀zqo ] g }Am, = vFrA, p̀zqA yE-mn^ s g }Am, 38. [ bh̀jn\ ] ngrm^ = bhvo jnA yE-mn^ tàgrm^ Glossar: Sanskrit—Deutsch Die Zahl in Klammer nach der deutschen Bedeutung bezeichnet das Kapitel, in dem das Lexem zum ersten Mal auftritt. a\f (m.) Teil (31) akFEt‚ (f.) Unehre (21) aEt - Ğm^ (1) aEtĞAmEt überschreiten (12) a" (m.) Würfel (16), Name eines Dämons (39) aEtĞm (m.) Vorübergehen, Verstreichen (38) aEKl alle (31) aEtET (m.) Gast (16) ag-(y (m.) Eigenname eines R.s.is (35) aEtblA (f.) vgl. blA (32) aE‘n (m.) Feuer (8) atFv sehr (11) ag }t, (Postp. mit Gen.) vor (21) a(y˚tm^ überaus (27) ag ˜ } (Postp. mit Gen.) vor (20) a/ hier (2) a¡ (n.) Körperteil (37) aE/ (m.) Name eines R.s.is (34) aT da, dann (14) a¡d (m.) Name des Sohnes des Affen vAEln^ (38) aŊ heute (4) a¡`lFy (n.) Fingerring (28) aŊAEp immer noch (21) a¡`lFyk (n.) Fingerring (38) a¡`ď (m.) Daumen, großer Zeh (17) aEdý (m.) Gebirge (21) aŠ {t (n.) (Phil.) Nichtzweiheit, Einsheit (26) aEcr̃Z bald (21) aDm‚ (m.) Unrecht (14) aj (m.) Ziegenbock (19), ( aj = der Nichtgeborene) Beiname Brahmas (31) aD, (Postp. mit Gen.) unter (9) aâ unwissend (40) aEDkAEDk mehr und mehr (11) aÒEl (m.) Zusammenfalten der Hände zum Zwecke des Grußes und der Anbetung (27) aED - gm^ (1) aEDgQCEt lernen (15) aED - i ( 2 ) aDFt̃ studieren(34) aEDd̃vtA (f.) Schutzgottheit (39) aEDp (m.) Herrscher (33) aX (n.) Ei (24) aEDpEt (m.) Vorsteher (24) at, deshalb (9) aED - vs^ (1) aEDvsEt (m. Akk.) bewohnen(31) at, prm^ weiterhin, künftig (22) 183 184 Sanskrit für Anfänger aD̀nA jetzt (2) a˚t (m.) Ende (12) a@yApn (n.) Unterrichten (27) a˚tt, schließlich (24) a@yAyn (n.) Lernen (27) a˚tr (n.) Inneres (36) a˚tr^ - DA (3) a˚td‚DAEt / - DĄ̃ verschwinden (31) a@vn^ (m.) Weg (25) a@vr (m.) Opferfest(32) a˚tv‚ŒF (f.) schwangere Frau (40) an˚tr nächst(e,r) (26) anfn (n.) Fasten, Nichtessen (24) a˚tr^ (Postp. mit Gen.) (Sandhi wie p̀nr^ ) (22) aEnlA(mj (m.) Beinname des Hanumān ( aEnl Windgott + aA(mj aus dem Selbst geboren) (38) aE˚tk (n.) Nähe (37) aǹ gemäß, nach (Postp. (18) aà (n.) Essen, Speise (3) mit Akk.) aǹ - iq^ (4) aE˚v¯yEt suchen (10) aǹg (m.) Begleiter (35) aǹ - gm^ (1) aǹgQCEt begleiten, folgen (16) aǹgA (f.) Begleiterin (39) innerhalb a˚(y letzte(r,s) (29) a˚DkAr (m.) Finsternis (22) a˚y , a˚yA , a˚yt^ andere(r,s) (11) a˚y/ anderswo (11) a˚yTA sonst (11) a˚ỹŊ̀, am folgenden Tag (17) a˚yo˚ym^ einander (32) aǹj (m.) jüngerer Bruder (31) a˚ṽqZ (n.) Suche (8) aǹ - âA (9) aǹjAnFt̃ erlauben, (als Kausativ = 10) aǹâApyEt (m. Akk) sich von jmd.verabschieden (33) ap - Ğm^ (1) fliehen (14) apĞmEt weggehen, ap - gm^ (1) apgQCEt weggehen (19) aǹEdnm^ täglich (10) ap(y (n.) Kind, Nachkommenschaft (24) aǹ - DAv^ (1) aǹDAvEt nachlaufen (14) ap - DAv^ (1) apDAvEt weglaufen (14) aǹ - B́ (1) aǹBvEt erfahren, erleiden (13) ap - nF (1) apnyEt wegnehmen (25) aǹmEt (f.) Erlaubnis (26) aphrZ (n.) Wegnehmen (29) aǹ - mn^ (4) aǹm˚yt̃ zustimmen (12) aǹfňA (f.) Zweifel (37) ap - ã (1) aphrEt vertreiben, wegnehmen (3) aǹ - -TA (1) aǹEtďEt befolgen (16) aEp auch (3) an̂t (n.) Unwahrheit (23) aṕv‚ unvergleichlich (15) ap - ǹd^ (6) apǹdEt wegtreiben (18) 185 Glossar: Sanskrit—Deutsch aþj kinderlos (29) ac‚^ (als Kausativ = 10) ac‚yEt verehren (21) aBAv (m.) Fehlen, Mangel (17) aEB - as^ (4) a<y-yEt studieren (26) aEB - i (2) a<ỹEt hingelangen (35) aEBk verliebt, lüstern (35) aEBt, (m. Akk.) um ... herum (3) aEB - dý` (1) aEBdývEt heimsuchen, angreifen (35) aEB - DA (3) aEBdDAEt jmd. sagen (38) etw. aEB - ṕj^ (10) aEBṕjyEt begrüßen, verehren (37) aEB - Bv (m.) Verachtung (37) aEB - BAq^ (1) aEBBAqt̃ sprechen zu jmd. (13) sagen, aEB - yA (2) aEByAEt losgehen auf (37) aEB - lB^ (1) aEBlBt̃ erlangen (32) aEB - vd^ (als Kausativ = 10) aEB vAdyEt begrüßen (39) aEBq̃k (m.) (33) Krönung, Königsweihe aEc‚t, PPP von ac^‚ (als Kausativ = 10) ac‚yEt verehren (33) aZ‚v (m.) Meer (32) aT‚m^ (als Hinterglied zu einem Substantiv im Kompositum) um ... willen, zum Zwecke des ... (17) aET‚t PPP von aT^‚ (Denominative = 10) aT‚yt̃ bitten um (35) aT̃‚ (Postp. mit Gen.) um ... willen (14) ad^‚ (Kaus = 10) ad‚yEt quälen (31) aEd‚t bedrängt (PPP von ffd^ (als Kausativ = 10) ad‚yEt bedrängen) (39) ah^‚ (1) ah‚Et (mit Infinitiv) sollen, müssen (17) alm^ genug (22) als faul (22) aEl (m.) Biene (16) aSp wenig, klein (17) amr unsterblich (27), (m.) Gott (39) av - aAp^ (5) avAÙoEt annehmem (40) amA(y (m.) Minister (34) am̂t (n.) Unsterblichkeitstrank (27) avkAf (m.) (12) aMBoj (n.) Lotusblüte (32) av - gm^ (1) avgQCEt verstehen (16) aMy(y (m.) Minister (23) av - t‹ (1) avtrEt herabsteigen (als Inkarnation) (28) ayo@yA (f.) Name e. Stadt (Geburtsort Rāmas) (19) ayom̀KF (f.) Name einer Rāks.ası̄ (37) ary (n.) Wald, Wildnis (22) aEr (m.) Feind (8) (Frei)zeit, Gelegenheit av - pt^ (1) avptEt herabfliegen (11) av - Ú̀ (1) avÚvt̃ herabspringen (13) av - m̀c^ (6) avm̀Ñt̃ Schmuck) ablegen (24) (Kleidung, av - zh^ (1) avrohEt herabsteigen (6) 186 Sanskrit für Anfänger avsr (m.) Gelegenheit, Zeit (31) aAgmn (n.) Kommen, Ankunft (21) af̃qt, ganz, völlig (40) aAcAy‚ (m.) (geistlicher) Lehrer (26) af̃qm^ ganz (37) aA - Cd^ (10 = Kausativ) aAQCAdyEt verhüllen, verbergen (23) afok (m.) Name eines Baumes (36) a[mn^ (m.) Stein (25) aŸ (m.) Pferd (5) aŸpEt (m.) Name eines Königs (29) as^ (2) aE-t sein (4) as^ (4) a-yEt werfen, schleudern (4) as\Bv (n.) Unmöglichkeit (23) as\fym^ zweifelsohne (14) aAtp (m.) Glut, Hitze (10) aA(mj (m.) Sohn (31) aA(mjA (f.) Tochter (36) aA(mn^ (m.) Selbst (25) aA(myoEn (m.) (Bahuv. er, dessen Ursprung das Selbst ist, = der Selbstgeborene) Beiname Brahmas (31) as(y (n.) Unwahrheit (23) aAdAy (Postp. mit Akk.) mit (Dingen) (5) asmT‚ unfähig (24) aAEdk beginnend mit ..., usw. (32) aEs (m.) Schwert (17) aAEdt, von Anfang an (36) as̀r (m.) Dämon (23) aAEdf^ (6) aAEdfEt befehlen (22) a-t\ gm^ (1) a-t\ gQCEt (Gestirn) untergehen (25) aAd̃f (m.) Befehl (8) a-/ (n.) (21) aADAv^ (1) aADAvEt herbeikommen (14) Schießkunst, Pfeil, Bogen aAŊ (m.) Erster, Führer (34) aE-T (n.) Knochen (23) aAEDÈ (n.) Überlegenheit (37) ahSyA (f.) Name der Frau des Weisen Gautama (33) aAn˚d (m.) Freude (13) aA - kZ^‚ (10) aAkZ‚yEt hören (11) aAnF (1) aAnyEt bringen (3), (als Kausativ = 10) aAnAyyEt herbeibringen lassen (25) aAkAf (m.) Himmel (7) aAp^ (5) aAÙoEt erlangen, erhalten(31) aAk̂Et (f.) Form (37) aApt^ (1) aAptEt passieren, geschehen, eintreffen (17) aA - i (2) ẽEt kommen (34) aA - Ğm^ (1) aAĞAmEt angreifen, herantreten (6) aAEØ (f.) Erlangen (33) aA" ˜p (m.) Einwand (23) aABrZ (n.) Schmuckstück (24) aA - HyA (2) aAHyAEt erzählen (40) aAm^ ja (20) aA - gm^ (1) aAgQCEt kommen (3) 187 Glossar: Sanskrit—Deutsch aA - m˚/y^ (10) aAm˚/yEt sich verabschieden von (m. Akk.) (15) aA - ã (1) aAhrEt pflücken, sammeln (7) aAyA (2) aAyAEt kommen (33) aA§An (n.) Ladung, Aufruf (19) aAỳD (n.) Waffe (23) aA - § ˜ (1) aA§yEt herbeirufen (2) aAỳs^ (n.) Lebenskraft (23) i (2) eEt gehen(34) aArB^ (1) aArBt̃ anfangen, beginnen (6) iQCA (f.) Wunsch (30) aA - zh^ (1) aArohEt besteigen (6) it-tt, hin und her (15) aAro‘y (n.) Gesundheit (21) i(Tm^ so, auf diese Weise (8) aAt‚ betroffen von (35) idAnFm^ jetzt (22) aAlB^ (1) aAlBt̃ ergreifen, erfassen (11) i˚Dn (n.) Brennholz (22) aAly (m.) Haus (34) aA - lok^ (1) aAlokt̃ erblicken (36) aAfňA (f.) Besorgnis, Furcht (27) aAfy (m.) Gemüt, Gesinnung (33) aAfA (f.) (38) Himmelsgegend, Richtung aAf̀ schnell (37) aAŰy‚ (n.) Wunder (11) aAŹm (m.) Einsiedelei (7), Lebensstadium (15) aAEŹ (1) aAŹyt̃ Zuflucht nehmen, sich halten an etw. (24) it, von hier (18) iv wie (15) iq^ (6) iQCEt wünschen (3) iEč (f.) Opfer (32) I"^ (1) I"t̃ sehen (7) Id̂f derartig (15) IE=st gewünscht (29) Ir^ (als Kausativ = 10) verkünden, sagen (36) IryEt IŸr (m.) Herr, Herrscher, höchster Gott (8) uEÄ (f.) Rede, Wort, Anordnung (34) uÎ {, laut (26) aAEŹt (m.) Zufluchtsuchender (38) uĄm bester (35) aAŸs^ (als Kausativ = 10) aAŸAsyEt = smAŸs^ beruhigen (39) u(s¡ (m.) Schoß (29) aAs^ (2) aA-t̃ sitzen (39) u(s̀k verlangend, sich sehnend nach (32) aA - sd^ (1) aAsFdEt sitzen, sich setzen (23) aA - -TA (1) aAEtďEt eingehen in, sich befinden in (36) u(sv (m.) Feier, Fest (13) udkĞFyA (f.) zehntägiges Ritual der Wasserspende für Verstorbene nach der Verbrennung (36) 188 udED (m.) Meer (39) ud˚vt^ (m.) Meer (38) Sanskrit für Anfänger upEnqd^ (f.) Gattung der vedischen Literatur (23) udr (n.) Bauch (27) upm gleich (32) ud^ - k̂q^ (1) u(kq‚Et herausziehen (24) upEr oben, herauf (17) ud^ - gm^ (1) uŃQCEt sich erheben, aufgehen (Gestirn) (8) uplEND (f.) Erlangung (37) upvn (n.) Hain, Wäldchen (27) ud^ - jFv^ (1) u>jFvEt aufleben (27) upvAs (m.) Fasten (29) ud^ - XF (1/4) uåyt̃ / uåFyt̃ auffliegen (9) up - Evf^ (6) upEvfEt sich setzen (2) ud^ - t̂ (1) uĄrEt hervorkommen (17) ud^ - D̂ (10) uĹryEt herausnehmen (30) ud^ - pt^ (1) u(ptEt auffliegen, entstehen (26) ud^ - ym^ (1) uŊQCEt versuchen, sich bemühen (22) uŊm (m.) Anstrengung (18) uŊAn (n.) Garten (7) uŊog (m.)Fleiß (9) ud^ - vh^ (1) uŠhEt aufheben (19) uŠAh (m.) Heirat (33) ud^ - -TA (1) uEĄďEt aufstehen (7) upkAr (m.) Dienst, Hilfe (16) upkAErn^ hilfsbereit (27) up - ŝp^ (1) upsp‚Et heranschleichen (17) up - -TA (1) upEtďEt anwesend sein (20), stehenbleiben, herantreten (27) up - ã (1) uphrEt darreichen (30) upA - gm^ (1) upAgQCEt zurückkehren (36) upAy (m.) Mittel, List (11) upAj‚n (n.) Erwerb (23) uz sehr (33) uqs^ (f.) Morgenröte (23) u¯ZtA (f.) Hitze, Wärme (13) ff" (m.) Bär(32) ffE(vj^ (m.) Priester (23) upkAy‚ (m.) Hilfe (23) ff[yf̂¡ (m.) Name eines R.s.is ( ff[y Antilope + f̂¡ Horn) (32) up - gm^ (1) upgQCEt sich nähern (9), erlangen, erreichen (26) ffEq (m.)Seher (8) up - Edf^ (6) upEdfEt lehren (16) upd̃f (m.) Belehrung, Unterweisung (9) up - @mA (1) upDmEt anblasen (13) ff¯yḿk (m.) Name eines Berges (37) ekk allein (12) ekdA einst (9) ekAEkn^ allein (27) etE-mà˚tr̃ in der Zwischenzeit (33) 189 Glossar: Sanskrit—Deutsch etAvt^ so groß, so weit, so viel (24) kZ‚ (m.) Ohr (19) ev nur, eben, gerade (9) kt̂‚ (m.) Täter (26) evm^ so (8) km‚n^ (n.) Tat (25), Ritual (31) eq , eqA , eqt^ diese(r,s) (11) klh (m.) Streit (20) ẽ˚dý dem Indra gehörend (35) kEv (m.)Dichter (8) ẽŸr majestätisch, Śiva gehörig (33) kEŰd^ (m.) irgendeiner (10) aodn (n.) Reisbrei (30) kč gezwungen; (m. Inst.) gezwungenermaßen (26) aoqED (f.) Heilkraut (8) aOdAy‚ (n.) (23) Edelmut, Freigiebigkeit aO@v‚d̃Ehk (n.) Totenritus (29) kc (m.) Eigenname, Sohn des Gottes Br.haspati (27) kQCp (m.) Schildkröte (11) kAk (m.) Krähe (15) kAk̀(-T (m.) Nachkomme des Kakutstha, Beiname des Rāma (33) kAř^ (1) kAřEt wünschen, begehren (8) kAEcd^ (f.) irgendeine (10) kAnn (n.) Wald (36) kV (m.) Matte (7) kAm (m.) Begierde, Wunsch, Lust (9) kW (m.) Hals (24) kAm (m.) Name des Liebesgottes (35) kT^ (10) kTyEt erzählen, sagen (8) kTm^ wie (8) kAy (m.) Körper (hier: toter Körper) (37) kTA (f.) Geschichte (13) kArZ (n.) Grund, Ursache (9) kdA wann (8) kArAĝh (m.) Gefängnis (20) knk (n.) Gold (25) kA(-˚ỹ‚n vollständig (22) k˚d̀k (m.) Ball, Kugel (5) kAy‚ (n.) Arbeit, Sache, Angelegenheit (12) k˚ykA (f.) Tochter (33) k˚yA (f.) Tochter, Mädchen (10) kEp (m.)Affe (8) kEppEt (m.) Affenkönig (13) kb˚D (m.) Name eines Dämons (37) kml (n.) Lotus (7) kMp^ (1) kMpt̃ (er)zittern (28) kr (m.) Hand(32) kAl (m.) Zeit (12) kA&y (n.) Gedicht (19) kAfF (f.) Benares (Ortsname) (13) kAď (n.) Holzscheit (18) Ek\t̀ aber (7) Ekňr (m.) Diener (16) Ekm^ aT‚m^ wozu (5) 190 Sanskrit für Anfänger EkE¯k˚DA (f.) Name einer Höhle auf einem Berg (31) kFEt‚ (f.) Ruhm (8) k̀Ã̀r (m.) Hund (19) k̀VF (f.) Hütte (21) k̀VFr (m.) Hütte (27) k̂f mager (18) k̂q^ (6) k̂qEt pflügen (5) k̂q^ (1) kq‚Et ziehen, zerren (7) k̂qk (m.) Bauer (5) k̂¯Z schwarz (16) k̀V̀Mb (n.) Familie (8) k̃rl (m.) (Pl.) Name der Bewohner der Malabarküste (26) k̀t, weshalb, warum, woher (6) k̃vlm^ allein, nur (27) k̀/ wo, wohin (3) k̃sr (m.) Haar, Mähne (22) k̀˚t (m.) Speer (4) k {k̃yF (f.) Ehegattin des D. (32) k̀p^ (4) k̀=yEt zürnen, böse werden (16) k̀mArF (f.) Mädchen, Tochter (25) k {lAs (m.) Kailas, Name eines Berges (7) k̀MB (m.) Topf (35) koEkl (m.) Kuckuck (15) k̀MBkZ‚ (m.) (31) koVr (n.) Höhle (eines Baumstammes) (24) Eigenname (KrugOhr) k̀MBsMBv (m.) Beiname des Agastya (35) kolAhl (m.) Lärm, Geschrei (11) k̀MBFr (m.) Krokodil (13) kOt́hl (n.) Neugier, Interesse (19) k̀fl (n.) Glück, Heil, Wohlbefinden (25) kOpFn (n.) Lendenschurz (22) koď (m.) Vorratskammer (24) k̀s̀m (n.) Blüte (7) kOEfk (m.) Name des Abstammungsgeschlechtes des EvŸAEm/ (32) ḱp (m.) Brunnen (11) kOsSyA (f.) Ehegattin des D. (32) ḱl (n.) Ufer (34) Ğ˚d^ (1) Ğ˚dEt schreien, weinen (18) k̂ (8) kroEt machen, tun (8) Ğm̃Z der Reihe nach, allmählich (11) k̂QC ~ (m.) Schwierigkeit, Mühe (m. Instr. mit Mühe) (32) ĞF ( 9 ) ĞFZAEt kaufen(32) k̂QC ~ m^ mit Mühe (33) k̂t^ (6) k̂˚tEt abhacken, schneiden (16) k̂pA (f.) Mitleid (23) k̂pAl̀ mitleidvoll (20) ĞFX^ (1) ĞFXEt spielen (2) ĞFXA (f.) Spiel (23) Ğ̀Ĺ zornig (PPP) (22) Ğ̀D^ (4) Ğ̀@yEt zürnen (2) ĞoX (m.) Schoß (21) ĞoD (m.) Zorn (6) 191 Glossar: Sanskrit—Deutsch Ğof (m.) Ruf, Schrei (26) Ë wo (7) g¡A (f.) Ganges (Name eines hl. Flusses) (10) "Z (m.) Moment (15) gj (m.) Elefant (4) "Et (f.) Verletzung (8) gZ^ (10) gZyEt zählen, berechnen (29) "E/y (m.) Angehöriger des Kriegerstandes (16) gZ (m.) Schar (19) "m fähig, imstande (38) gmn (n.) Gehen (12) "mA (f.) Geduld, Toleranz (10) gj^‚ (1) gj‚Et brüllen (16) "l^ (10) "AlyEt waschen (3) gd‚B (m.) Esel (14) E"p^ (6) E"pEt werfen, schleudern (4) gd‚BF (f.) Eselin (14) E"þm^ schnell, rasch (38) gB‚ (m.) Embryo, Kind (32) "FZ erschöpft (29) gAyn (n.) Gesang (23) "FZAỳs^ dem Tode verfallen (29) gAh^ (1) gAht̃ (m. Akk.) tauchen (10) "Fr (n.) Milch (2) "`dý klein, gemein, niedrig (13) Egr^ (f.) Rede, Wort; Nom. gF,, Akk. Egrm^, Instr. EgrA (34) "`D^ (4) "`@yEt hungrig sein (11) EgEr (m.)Berg (8) "`DA (f.) Hunger (22) gFt (n.) Lied (15) "`B^ (4) "`<yEt erregt sein (13) gFvA‚Z (m.) Gottheit (31) " ˜/ (n.) Feld (4) g̀Òn (n.) Summen (23) Kş (m.) Schwert (305) g̀Zvt^ tugendhaft (29) KX (m.) Stück (15) g̀p^ (10) gopAyEt beschützen, hüten, verstecken (16) KŊot (m.) Glühwürmchen (13) Kr (m.) Name des Bruders der Śūrpan.akhā und des Rāvan.a (35) Kl (m.) Bösewicht (22) KAd^ (1) KAdEt essen, fressen (2) EKà bedrübt (PPP von EKd^ (6) EKdEt betrüben) (39) ggn (n.) Himmel (36) gm^ (1) gQCEt gehen (2) g̀z (m.) Lehrer (9), Ehrwürdiger (33) g̀h (m.) Name des Königs von f̂E¡ṽrp̀r (34) g̀hA (f.) Höhle (16) ĝD } (m.) Geier (36) ĝh (n.) Haus (3), (Maskulinum Plural) Wohnung (33) ĝEhn^ (m.) Haus besitzend, Hausherr (26) 192 Sanskrit für Anfänger g̃h (n.) Haus (33) Ec/ (n.) Bild, Gemälde (4) g { (1) gAyEt singen (9) Ec/ḱV (m.) Name eines Berges (34) gop (m.) Hirte (24) Ec˚t^ (10) Ec˚tyEt nachdenken (5) gopAl (m.) männl. Eigenname (2) Ec˚tA (f.) Sorge (22) g }h^ (9) ĝćAEt greifen, fangen, nehmen, sammeln (17) Ec˚my geistig (40) g }hZ (n.) Fangen, Ergreifen (16) g }Am (m.) Dorf (7) ‘lAEn (f.) Mattigkeit (17) GV (m.) Krug, Topf (33) Ecrm^ lange (21) Ecą (n.) Merkmal, Zeichen (38) cFr (n.) Fetzen, Lumpen (34) c̀d^ (1) codEt antreiben (34) G̀q^ (10) GoqyEt verkünden (4) c̀d^ (als Kausativ = 10) codyEt (m. Lok.) antreiben, fordern (35) Gor schrecklich (19) c̀r^ (10) coryEt stehlen (13) c"`s^ (n.) Augenlicht, Sicht (29) ćXAmEZ (m.) Stirnjuwel (39) cÑ̀ (f.) Schnabel (24) ctŝ Femininum von ct̀r^ vier (38) c̃Ečt PPP, hier: Handlung (von c̃č^ (1) c̃čEt handeln, vollbringen) (33) ct̀r^ vier (Nom. c(vAr,)(8) cor (m.) Dieb (13) ct̀r klug, gewandt, geschickt (13) cOr (m.) Dieb (19) ct̀d‚f vierzehn (34) Cd^ (als Kausativ =10) CAdyEt bedecken, verbergen, verhüllen (9) c˚dý (m.) Mond (20) c˚dýhAs (m.) Name des Schwertes des Rāvan.a (36) cr^ (1) crEt gehen (14) CAyA (f.) Schatten (10) ECd^ ( 7 ) ECnEĄ (ab)schneiden (36) jVA (f.) Haarflechte (34) crZ (m.) Fuß (26) jVAỳ (m.) Name eines Geiers (36) cErt (n.) Lebensgeschichte (8) jVAỳs^ (m.) Name eines Geiers (35) cz (m.) Opferspeise (32) jn^ (4) jAyt̃ entstehen, geboren werden (10) cm‚n^ (n.) Fell (konsonantische Deklination) (14/25) cl^ (1) clEt sich bewegen (6) cAp (m.) Bogen (14) Ec (5) EcnoEt sammeln(31) jn^ (als Kausativ = 10) jnyEt erzeugen, zeugen (12) jn (m.) Leute, Volk, Mann (6) jnk (m.) Vater (12) jnn (n.) Geburt (10) 193 Glossar: Sanskrit—Deutsch jnnF (f.) Mutter (12) tV (m.) Ufer (13) jn-TAn (n.) Name des Wohnorts der rāks.asās (35) tX^ (10) tAXyEt schlagen, verwunden (13) jp^ (1) jpEt rezitieren (7) tt-tt, hier und dort (39) jy (m.) Sieg (4) tt, þB̂Et von dieser Zeit an (11) jl (n.) Wasser (3) tt, dann, deshalb, daher (2) jAąvF (f.) Beiname des Ganges (wörtl. Tochter des ją̀)(34) t("Zm^ in demselben Augenblick, sofort (35) jAt (PPP von jn^)geschehen, passiert (17) t(pr (m. Lok.) ganz damit beschäftigt, ganz hingegeben (27) jAtkm‚n^ (n.) Geburtsritual (32) t(pr ganz damit beschäftigt (32) jAnkF Tochter des Janaka, Name der Sı̄tā (36) t/ dort (2) jAMbvt^ (m.) Name eines Affen (31) tTA hier: ebenso. anstelle von c (32) jAyA (f.) Ehefrau (10) tTAEp allerdings, trotzdem (10) jAl (n.) Netz (16) tdǹ darauf (2) Ej (1) jyEt siegen, besiegen, erobern (4) tdT‚m^ zu diesem Zweck (19) jFv^ (1) jFvEt leben (11) tTA ebenso (32) tdA da, dann (9) tps^ (n.) Askese (23) jFv^ (als Kausativ = 10) jFvyEt zum Leben erwecken (27) tp-yA (f.) Askese (10) jFv (m.) Leben, Seele (29) tpE-vn^ (m.) Asket (26) jFvn (n.) Leben (12) tpovn (n.) Büßerwald (23) jFEvt (n.) Leben, Lebensdauer (23) tms^ (n.) Dunkelheit, Finsternis (23) j̃t̂ (m.) Sieger (26) tz (m.) Baum (9) âA ( 9 ) jAnAEt wissen, erkennen(32) tk^‚ (10) tk‚yEt vermuten (39) âAn (n.) Wissen (9) tEh‚ siehe ydA , yEd >yoEts^ (n.) Licht (23) tl̃ (Postp. mit Gen.) unter (8) >vl^ (als Kausativ = 10) >vAlyEt anzünden (27) t-mAt^ (Abl. von td^)deshalb, aus diesem Grund (6) XF (4/1) XFyt̃ / Xyt̃ fliegen (7) tAVkA (f.) Name einer Dämonin (32) tAd̂f solch, derartig (19) 194 tAps (m.) Asket (7) Sanskrit für Anfänger tAr laut, durchdringend (23) E/Efrs^ (m.) Minister (35) tArA (f.) Gattin des Affen Vālin (38) d\f^ (1) dfEt beißen, nagen (17) tAvt^ (Nom. tAvAn^)so viel, so groß (22) dE"Z südlich (38) EtroEht verborgen (PPP von Etr,DA (3) EtrodDAEt sich verbergen) (38) dX^ (10) dXyEt (be)strafen (22) tFr (n.) Ufer (10) dXk (m.) Name eines Waldes (34) tFT‚ (n.) Wallfahrtsort, Badeplatz (10) d˚t (m.) Zahn (16) t̀ aber (12) dErdý arm (14) t̀X (n.) Schnabel (36) dErdýtA (f.) Armut (10) t̀d^ (6) t̀dEt schlagen (5) df‚n (n.) Anblick (6) t̀lA (f.) Waage (23) dfrT (m.)Name eines Königs (Vater des Rāma) (8) t̀Sy gleich, gleichsam, vergleichbar mit (15) t̀q^ (4) t̀¯yEt sich freuen, zufrieden sein (4) Name von Kharas dX (m.) Stock (11) dfAnn (m.) Beiname des Rāvan.a (Bahu. “er, dessen Gesichter zehn sind”)(31) t̀q^ (als Kausativ = 10) toqyEt zufriedenstellen, erfreuen (25) dh^ (1) dhEt brennen, verbrennen (8) t́EZ (m.) Köcher (35) dAt̂ (m.) Geber, Spender (26) t́Z‚m^ schnell (36) dAn (n.) Geschenk (4) t̂Z (n.) Grashalm (13) dArA (m.) Ehefrau (35) t̂tFym^ drittens (29) dAfrET (m.) Sohn des Dāśaratha (Sekundärsuffix i “Nachkomme des”) (31) t̂Eqt durstig (15) t‹ (1) trEt überqueren, übersetzen, retten (8) dA (3) ddAEt geben (18) dAsF (f.) Zofe, Sklavin (18) t̃js^ (n.) Glanz (23) Edv^ (4) dF&yEt spielen (16) t̃jE-vn^ glänzend (29) Edv (n.) Himmel (34) (yj^ (1) (yjEt verlassen, aufgeben (8) Edv\ yA (wörtl. in den Himmel gehen = sterben) (34) /y (n.) Dreizahl, Dreiergrupppe (29) /y, drei (19) E/ drei (Nom. Mask. /yh^)(9) Edvs (m.) Tag (11) EdvArA/m^ bei Tag und Nacht (22) 195 Glossar: Sanskrit—Deutsch EdvOks^ (m.) Himmelsbewohner, Gott (31) d́q^ (Denominativ = 10) d́qyEt beleidigen, schlecht machen (31) Ed&y himmlich, göttlich, herrlich (37) Edf^ (f.) Richtung (38) d́Eqt verdorben, schlecht gemacht (PPP von d́q^)(33) Edf^ (6) EdfEt befehlen (33) d̂f^ (4) p[yEt sehen, schauen (2) EdfA (f.) (Himmels)richtung (25) d̂f^ (als Kausativ = 10) df‚yEt zeigen (5) dFn traurig, niedergeschlagen (34) dFp^ (4) dF=yt̃ leuchten, glänzen (23) d̃v (m.) Gott, Gottheit (3) d̃vtA (f.) Gottheit (10) dFp^ (als Kausativ = 10) dFpyEt anzünden (40) d̃vdĄ (m.) männl. Eigenname (wörtl. der von Gott Gegebene (30) dFG‚ lang (13) d̃vyAnF (f.) weibl. Eigenname (27) d̀‘D (n.) Milch (17) d̃vF (f.) Göttin, Königin (13) d̀‘DodED (m.) Milchmeer = Wohnsitz Vis.n.us ( d̀‘D Milch + udED Meer)(31) d̃f (m.) Land (6) d̀˚d̀EB (m.) Name eines Rāks.asas, der von Vālin getötet wurde (37) doq (m.) Fehler, Schuld (11) d̀g‚t ärmlich, schlecht situiert (24) Ŋ̀m(s̃n (m.) Name eines Königs (29) d̀dA‚˚t (m.) Ungezähmter (11) dýA (2) dýAEt schlafen (39) d̀d {‚v (n.) Unglück (17) dý` (1) dývEt laufen (36) dý`tm^ eilig, rasch (33) d̀b‚l schwach (18) d̀qZ (m.) Name von Kharas Heerfüher (35) d̀č böse, schlecht (13) doqA (f.) Abend (22) Šy (n.) Zweiheit, Paar (33) ŠAE/\f zweiunddreißig (26) ŠAr (n.) Tür, Tor (15) d̀Eht̂ (f.) Tochter (26) EŠ zwei (2) d̀,K (n.) Kummer, Schmerz, Elend (6) d̀,EKt betrübt, unglücklich (19) d́t (m.) Bote (4) d́r (n.) Ferne, Entfernung (15) d́r̃ (Postp. mit Abl.) fernt)(von) (7) d̃h (m.) Körper (29) weit (ent- EŠj (m.) Zweimalgeborener = Angehöriger der drei oberen Kasten (31) EŠj i. zweimal geboren; ii. (m.) Zweimalgeborener, Brahmane (32) EŠtFy zweite(r,s) (20) 196 EŠtFym^ zweitens (29) EŠDA in zwei Teile (20) Dn (n.) Geld, Reichtum (5) Dnvt^ reich (24) DnAEDp (m.) (wörtl. Herr der Reichtums) Name des Kubera (31) DEnk reich (21) DEnn^ reich (26) Dǹs^ (n.) Bogen (23) DE˚vn^ (m.) Bogenschütze (26) Dr tragend, besitzend, bewahrend, habend (32) Sanskrit für Anfänger D̂ (1/10) DrEt / DAryEt festhalten, sich festhalten an (12), tragen (14) D̂ (10) DAryEt hier: empfangen, schwanger werden (32) D̂Et (f.) Entschlossenheit (16) D̃ǹ (f.) Kuh (9) @yAn (n.) Meditation (8) n nicht (4) nk̀l (m.) Mungo (19) nĞ (m.) Krokodil (26) nK (m.) Nagel (36) ngr (n.) Stadt (4) Dm‚ (m.)Recht, Gesetz (8) ngrF (f.) Stadt (12) Dm‚fAlA (f.) Pilgerherberge (10) ndF (f.) Fluß (12) DA ( 3 ) dDAEt setzen, stellen, legen (35) n˚dn (m.) Sohn (39) DAt̂ (m.) Schöpfer (31) nE˚dg }Am (m.) Name einer Stadt, von der aus Bharata regierte (34) DA˚y (n.) Getreide (33) nØ̂ (m.) Enkel (26) DAmn^ (n.) Wohnsitz (40) nm^ (1) nmEt begrüßen, verehren (2) DAEm‚k pflichtgemäß, tugendhaft (24) nms^ (n.) Verehrung (23) DAv^ (1) DAvEt laufen, rennen (6) nm-kAr (m.) Verehrung (20) DAv^ (Kausativ = 10) DAvyEt waschen (22) nm-k̂ (8) nm-kroEt grüßen (22) EDÃ̂ (8) EDÃroEt verachten (35) nrk (m.) Hölle (12) DF (f.) Geist, Verstand (34) nv neun (28) DF (f.) Gedanke, Verstand, Intellekt (31) nv neu (15) DFmn^ intelligent (32) D́m } grau (14) nf^ (4) n[yEt zugrunde gehen, vergehen (16) D́t‚ schlau, gerissen, betrügerisch (15) nAgr (m.) Stadtbewohner (34) nr (m.) Mann, Mensch (6) nvm neunter (Adj.) (10) nAm namens, mit dem Namen (9) 197 Glossar: Sanskrit—Deutsch nAmD̃y (n.) Namen (20) Enyog (m.) Auftrag, Befehl (33) nAmn^ (n.) Name (25) Enyogt, auf Befehl (40) nAyk (m.) Führer (8) nArF (f.) Frau, Ehefrau (12) En!p^ (10) En!pyEt untersuchen, feststellen (24) nAvA Instr. Sg. von nO, (f.) Boot (34) End̃‚f (m.) Anordnung, Befehl (34) nAEskA (f.) Nase (17) Enmo‚" (m.) Befreiung (33) En - k̂t^ (6) Enk̂˚tEt abschneiden (37) Enly (m.) Wohnung, Wohnstätte (23) En - E"p^ (6) EnE"pEt hin-, herunterwerfen (13) En - g }h (m.) (31) Ergreifung, Bestrafung En - vs^ (1) EnvsEt wohnen (9) En - Evd^ (als Kausativ = 10) EnṽdyEt mitteilen, berichten, informieren (23) Enj eigen (36) Enṽdn (n.) Mitteilung, Nachricht (23) Enj eigen, gehörend (36) Enf^ (f.) Nacht(33) En(yf, ständig (29) EnfA (f.) Nacht (34), (m. Akk.: für die Dauer einer Nacht) (34) EndAG (m.) Sommer, Hitze (11) EndýA (4) EndýAyt̃ schlafen (12) EnfAcrF (f.) Unholdin (36) EndýA (f.) Schlaf (10) EnŰy (m.) Entscheidung, Entschluß (26) En - DA (3) EndDAEt (m. Lok.) anvertrauen (35) En - sd^ (1) EnqFdEt sich setzen (13) En - D̂ (1, 10) EnDrEt / EnDAryEt legen auf, in (m. Lok.) (22) En - pt^ (als Kausativ = 10) EnpAtyEt nieder fallen lassen, niederwerfen (38) En - s̃v^ (1) Enq̃vt̃ besuchen (26) En - hn^ (2) EnhE˚t niederschlagen, töten, vernichten (39) En, - as^ (4) Enr-yEt abweisen (35) Enp̀Z erfahren (40) En, - aAk̂ (8) EnrAkroEt zurückweisen (35) En - m>j^ (1) Enm>jEt versinken (24) En, - k̂q^ (1) En,kq‚Et herausziehen (29) En - m>j^ (1) Enm>jEt eintauchen (40) En, - Ğm^ (1) En¯ĞAmEt herauskommen (24), hinausgehen (37) EnEmĄm^ wegen (33) Enytm^ gewiß (18) En, - gm^ (1) Eng‚QCEt hinausgehen, hervorkommen (22) En - ỳj^ (7) EnỳnEÄ anstellen zu, einsetzen, beauftragen, bestimmen (36) En, - Edf^ (6) EnEd‚fEt bestimmen, zuweisen (37) 198 En, - nF (1) EnZ‚yEt entscheiden (12) Sanskrit für Anfänger En, - mA (2) EnmA‚Et herstellen (35) pt^ (als Kausativ = 10) pAtyEt fallen lassen, niederwerfen (36) En, - yA (2) EnyA‚Et (hinaus)gehen (33) pEt (m.) Herr (13) nF (1) nyEt führen (5), (Zeit) verbringen (m. Akk.) (34) pŒF (f.) Ehefrau (12) nFX (m) Nest (24) pĄ~ (n.) Blatt, Brief (9) nFEt (f.) gutes Betragen, Diplomatie, hier: cleverness (39) pT^ (m.) Weg (37) nFEtmt^ listig (39) ńnm^ gewiß, sicherlich (22) pŒF (f.) Ehegattin(32) pETk (m.) Reisender (24) pŤ (m.) Lotusblüte (30) n̂pEt (m.)König (8) pŤj (m.) Beiname Brahmas ( pŤAt^ jAyt̃ y, s, wörtl. der aus dem Lotus Geborene) (31) pŤyoEn (m.) (Bahu. “er, dessen Ursprung der Lotus ist = der Lotusgeborene”) Beiname des Brahmas (31) ñt̂ (m.) Führer (26) pMpA (f.) Name eines Feldes (37) ñ/ (n.) Auge (23) pr (m.) Feind, Fremder (6) n {p̀y (n.) Geschicklichkeit(32) prm höchste(r, s) (25) nOkA (f.) Boot (12) prf̀ (m.) Axt (16) ˚yAy (m.) Urteil (20) pr-prm^ gegenseitig (20) p" (m.) Flügel (36) prA - DAv^ (1) prADAvEt weglaufen (24) pE"n^ (m.) Vogel (26) pň (m.) Schlamm, Sumpf (24) pEr - g }h^ (9) pErĝćAEt zu sich nehmen, annehmen (40) pc^ (1) pcEt kochen (3) pEr - d\f^ (1) pErdfEt zerbeißen (22) pÑ fünf (28) pEr - nF ( 1 ) pErZyEt herumführen, heiraten (8) n̂t^ (4) n̂(yEt tanzen (5) n̂(y (n.) Tanz (15) n̂p (m.) König (4) pÑvVF Ortsname (35) pW^ (1) pWEt rezitieren, lesen, studieren (2) pW^ (als Kausativ = 10) pAWyEt unterrichten, lehren (2) pt^ (1) ptEt fallen, fliegen, geraten in (2) pEr - B }m^ (1/4) pErB }mEt / pErB }AMyEt umherschweifen (26) pErv̂Y (m.) Führer (31) pErv }Ajk (m.) Wandermönch (26) pErŹA˚t (PPP) erschöpft (19) 199 Glossar: Sanskrit—Deutsch prFt ergriffen, gequält von (PPP von prF (2) pỹ‚Et umgeben) (39) pA˚T (m.) Reisender (24) pZ‚ (m.) Blatt, Laub (27) pAys mit Milch bereitet (32) pZ‚fAlA (f.) Laubhütte (35) pAr (n.) jenseitiges Ufer (12) py‚v - I"^ (1) py‚ṽ"t̃ beaufsichtigen (22) pAET‚v (m.) König (32) pv‚t (m.) Berg (7) pl^ (als Kausativ = 10) pSyyEt (m. doppeltem Akk.) jmdm. etw. zu trinken geben (27) pAp (n.) das Böse, Sünde (6) pAŸ‚ (n.) Seite (29) pAln (n.) Beschützen (35) pAvk (m.) Feuer (37) Ept̂ (m.) Vater (26) plAf (m.) Blatt (39) EppAsA (f.) Durst (24) pvnn˚dn (m.) Beiname des Hanumān (wörtl. Sohn des Windgottes) (39) pFX^ (10) pFXyEt quälen (22) pvnA(mj (m.) Beinname des Hanumān ( pvn Windgott + aA(m Selbst + j geboren) (39) pFXn (n.) Bedrängen, Quälerei (23) pFXA (f.) Qual, Plage, Bedrängnis (31) p̀y (n.) Verdienst (14) pf̀ (m.) Tier (11) p̀/ (m.) Sohn (3) pŰAt^ tp^ (1) pŰAt^ tpEt bereuen (38) p̀/vt^ wie ein Sohn (9) pŰAt^ danach, von hinten (6) p̀/F (f.) Tochter (16) pA (1) EpbEt trinken (2) p̀nz>jFvn (n.) Belebung (27) pA (als Kausativ = 10) pAyyEt (m. doppeltem Akk.) jmdm. etw. zu trinken geben (27) p̀nj‚˚mn^ (n.) Wiedergeburt (25) pAl^ (10) pAlyEt hüten, beschützen, aufziehen (17) pAW (m.) Text (15) pAWfAlA (f.) Schule (14) pAEZ (m.) Hand (8) pAd (m.) Fuß (3) pAdp (m.) Baum (39) pAdA¡`ď (m.) großer Zeh (37) pAd̀kA (f.) Sandale (34) p̀nr^ wieder (6) p̀r (n.) Stadt (27) p̀rt, vor (Postp. mit Gen./Abl.)/(Adverb) (9) p̀rA einst, früher, zuerst (15) p̀rAZ alt (13) p̀zq (m.) Mann (6) p̀roEht (m.) Hauspriester(32) p̀č fett (18) p̀¯p (n.) Blume, Blüte (7) 200 Sanskrit für Anfänger p̀¯pk (n.) myth. Himmelswagen des Kubera(31) þjn^ (4) þjAyt̃ entstehen, geboren werden (21) p̀-tk (n.) Buch (4) þjA (f.) Nachkommenschaft, þjAT̃‚ um der Nachkommenschaft willen (29) ṕ ( 9 ) p̀nAEt reinigen(32) ṕj^ (10) ṕjyEt verehren (3) ṕjn (n.) Verehrung (8) ṕjA (f.) Verehrung (10) ṕZ‚ voll, gefüllt, vollendet, abgelaufen (PPP von p̂)(28) ṕv‚m^ zuerst (2) p̂T̀l weit, breit (13) p̂ď (n.) Rücken, Gipfel (13) p‹ (9) pr.n.āti füllen (32) p‹ (als Kausativ = 10) ṕryEt (Wunsch, Versprechen) erfüllen (25) pOr (m.) Bürger (33) þ - aT‚^ (10) þAT‚yt̃ / Et bitten um, anrufen (9) þ - af^ (9) þAŮAEt essen (32) þ - af^ (als Kausativ = 10) þAfyEt zu essen geben (mit doppeltem Akk.)(32) þ - aAp^ (5) þAÙoEt erreichen, ankommen (31) þkAf^ (1) þkAft̃ glänzen (25) þk̂Et (f.) Natur (14), Minister (33) þ - E"p^ (6) þ - E"pEt hineinwerfen þ - ym^ (1) þ - yQCEt überreichen (4) þcoEdt PPP von þc̀d^ (als Kausativ = 10) antreiben, begeistern (32) þC ^ (6) p̂QCEt fragen (5) þjApEt (m.) Beiname des Gottes Brahmas (23) þZAm (m.) Verbeugung (26) þtAp (m.) (39) Glanz, Pracht, Majestät þEt (Postp. mit Akk.) zu, nach, mit Bezug auf (6) þEt - i (als Kausativ = 10) þ(yApyEt veranlassen zurückzugehen (34) þEt - I"^ (1) þtF"t̃ warten, erwarten (11) þEt - gm^ (1) þEtgQCEt zurückkehren (8) þEt - âA (9) þEtjAnAEt / jAnFt̃ versprechen (26 þEtâA (f.) Zusage, Behauptung (22) þEtEdnm^ täglich (7) þEt - d̂¯yt̃ erscheinen (25) þEtEbMb (n.) Spiegelbild, Widerspiegelung (11) þEt - b̀D^ (1) þEtboDEt erwachen (21) þEt - BAq^ (1) þEtBAqt̃ antworten, erwidern (10) þEt - ym^ (1) þEtyQCEt zurückgeben (23) þEtỳĹ (m.) Gegenwehr, Gegenangriff (27) þEt - vd^ (1) þEtvdEt antworten, erwidern (10) 201 Glossar: Sanskrit—Deutsch þEt - vs^ (1) þEtvsEt wohnen (17) þEt - v̂ (als Kausativ = 10) þEtvAryEt zurückhalten (29) þyAg (m.) Allahabad (Name eines Ortes) (10) þyAZ (n.) Reise (19) þ(yAgm^ (1) þ(yAgQCEt zurückkehren (19) þ - ỳc^ (7) þỳnEÄ brauchen (27) benutzen, ge- þTm erste(r,s) (20) þyog (n.) Anwendung, Gebrauch (27) þTmm^ erstens, zuerst (29) þyojn (n.) Nutzen, Zweck (22) þdA (3) þddAEt übergeben, schenken (35) þ - lp^ (1) þlpEt wehklagen, jammern, schwatzen (39) þdAn (n.) Geben (z.B. zum Zwecke der Ehe) (29) þ - vc^ (3) þvEÄ sagen, verkünden (38) þd̂f^ (als Kausativ = 10) þdf‚yEt zeigen (37) þ - Evf^ (als Kausativ = 10) þṽfyEt eintreten lassen (25) þdý` (1) þdývEt losrennen auf, fliehen zu (37) þ - f\s^ (1) þf\sEt preisen (4) þ - Evf^ (6) þEvfEt ein-, betreten (2) þf\sA (f.) Lob, Preis (38) þnm^ (1) þZmEt (m. Akk.) begrüßen, sich verneigen vor (25) þsà froh, zufrieden (15) þpd^ (4) þpŊt̃ gelangen (nach, an) (12) þsv (m.) Geburt, Entbindung (12) þbl intensiv, stark (24) þsAd (m.) Gnade (6) þb̀D^ (1) þboDEt aufwachen (22) þŝ (Kaus =10) þsAryEt ausbreiten (22) þBAt (n.) Tagesanbruch (15) þBAv (m.) Macht (38) þB̀ (m.) Herr (23) þB́t reichlich, zahlreich (13) þB̂Et (Postp.) von ... an (9) þmAd (m.) Fehler, Unachtsamkeit (29) þm̀K (m.) Erster, Vorderster, (als Bahu.) angeführt von (32) þ - -TA (1) þEtďt̃ aufbrechen (5) þhAr (m.) Schlag, Hieb (17) þEh (5) þEhZoEt schicken(31) þã (1) þhrEt losschlagen auf (36) þãč (PPP) froh (von þãq^)(31) þAc̃ts (m.) = Vālmı̄ki (40) þAZ (m.) Atem, Leben (Pl.) (11) þm̀K̃ (Postp. mit Gen.) vor (36) þAtr^ morgens (7) þyŒ (m.) Anstrengung, Mühe (22) þAỹZ gewöhnlich, meistens (14) þ - yA (2) þyAEt aufbrechen (31) þAyopṽfn (n.) Freitod durch Fasten (38) 202 Sanskrit für Anfänger þAT‚nA (f.) Wunsch (26) bAh̀ (m.) Arm (20) þAfn (n.) Essen, Speise (32) EbXAl (m.) Katze (21) þAsAd (m.) Palast (5) Eb˚d̀ (m.) Tropfen (9) Eþy lieb (13) Ebl (n.) Loch (13) EþyA (f.) Geliebte, Gattin (10) b̀EĹmt^ klug (27) þFt (PPP) erfreut (33) b̀D^ (1) boDEt erkennen, wissen (8) þFEt (f.) Liebe, Freundschaft (27) b̀B̀E"t hungrig (15) {q^ (als Kausativ = 10) þ̃qyEt schicken þ (8), werfen, wegschleudern (37) b̂h-pEt (m.) Name eines Gottes (27) Úvg (m.) Affe (38) b }IJBAv (m.) Einswerden mit dem Brahman (26) Úv¡m (m.) Affe (38) b }IJś/ (n.) Leitfaden des Vedānta (26) Ú̀ (1) Úvt̃ hüpfen, springen, schwimmen (8) b }AIJ dem Brahma gehörend (35) Pl^ (1) PlEt reifen, Frucht tragen (16) b́ } (2) b }vFEt sagen (34) Pl (n.) Frucht (2) b˚D^ ( 9 ) bðAEt binden, fesseln, zusammenfügen(32) b }AIJZ (m.) Brahmane (10) BÄ (m.) Gläubiger (10) BEÄ (f.) Hingabe (9) B"^ (10) B"yEt essen, verzehren (11) b˚D̀ (m.) Verwandter (12) B"Z (n.) Verzehren (13) bl (n.) Kraft, Stärke (6) BgvŃFtA (f.) Gesang des Erhabenen, Name eines phil. Lehrgedichtes aus dem Mahābhārata (26) blA (f.) Mantra zur Unterdrückung von Hunger und Durst (32) bEl (m.) Opfergabe (13) bEln^ stark (26) bEh, (Postp. mit Abl.) außerhalb (16) bh̀ viel (13) bh̀DA vielfach (39) bh̀ḿSy wertvoll (23) bAYm^ gewiß (20) bAZ (m.) Pfeil (26) bAl (m.) Kind, Junge (2) BEgnF (f.) Schwester (27) B¡ (m.) Brechen, Krümmung(33) BÒ^ (7) BnEÄ brechen, zerstören (33) Bdý (m.) Freund, guter Mensch (24) By (n.) Angst (6) Brt (m.) männl. Eigenname (8) BrŠAj (m.) Name eines R.s.is (34) Bt̂‚ (m.) Ehemann (26) Bvn (n.) Palast (20) 203 Glossar: Sanskrit—Deutsch B-mn^ (n.) Asche (25) B̂fm^ sehr, heftig (27) B-msA k̂ (8) B-msAt^ kroEt zu Asche machen (27) B̂fm^ vgl. aArykAX Vers 17 (37) BAǹ (m.) Sonne (9) Bojn (n.) Essen, Speise, Nahrung (8) BAr (m.) Last (19) B }\f^ (1) B }\ft̃ fallen, verloren gehen (21) BAg‚v + rAm = prf̀rAm (33) BAg‚v von Bhr.gu stammend (33) BAyA‚ (f.) Ehefrau (10) Bo, (Interjektion der Anrede) (22) B }m^ (1/4) B }mEt / B }AMyEt herumwandern (7) B }At̂ (m.) Bruder (26) BAq^ (1) BAqt̃ sprechen (6) mE"kA (f.) Fliege (17) BA¯y (n.) Kommentar (26) mEZ (n.) Edelstein (25) BA-kr (m.) Sonne (32) mXp (n.) Halle (13) EB"A (f.) Almosen (10) mX́k (m.) Frosch (17) EB"` (m.) Bettler (10) mX́krAj (m.) Froschkönig (17) EBd^ ( 7 ) EBnEĄ brechen (36) mEt (f.) hier: Entschluß (36) BF ( 3 ) EbB̃Et sich fürchten (35) mĄ brünstig (PPP) (18) BF (als Kausativ = 10) BFqyt̃ ängstigen, erschrecken (23) BFEt (f.) Furcht (27) BFqZ Furcht einflößend (aus Zorn) (33) B̀j^ ( 7 ) B̀ŋ̃ genießen, essen (36) m(-y (m.) Fisch(32) mdn (m.) Liebesgott (39) mŊ (n.) Rauschtrank, Wein (27) mŊ (n.) Wein (28) B̀j (m.) Arm (37) mdý (m.) (pl.) Name Bevölkerungsgruppe (29) B́ (1) BvEt sein, werden (6) mD̀r süß, lieblich (13) B́tl (n.) Erdboden (36) B́pEt (m.) Herrscher, König (33) m@y (n.) Mitte, (m. Gen.) zwischen (7) B́Em (f.) Erdboden (8) m@yBAg (m.) Mittelteil (11) B́mF (f.) hier: Erdgöttin (40) mn^ (4) m˚yt̃ denken, halten für (11) B́q^ (als Kausativ = 10) B́qyEt schmücken (30) mns^ (n.) Geist, Sinn, Verstand (23) B̂ (3) (35) EbBEt‚ unterstützen, halten B̂ (1) BrEt erhalten, ernähren (21) einer mAǹq (m.) Mensch (15) mǹ¯y (m.)Mensch (16) m˚/^ (10) m˚/yEt sich beraten (27) 204 Sanskrit für Anfänger m˚/ (m.) heiliger Spruch, Meditationsformel (7) mAzEt (m.) Nachkomme des Maruts (Windgottes) (39) mE˚/n^ (m.) Minister (26) mAg‚ (m.) Straße, Weg (5) m˚TrA (f.) weibl. Eigenname einer Dienerin (33) mAjA‚r (m.) Katze (22) m˚d träge (40) mAlA (f.) Girlande, Halskette (10) m˚dm^ langsam (11) mAEln^ bekränzt mit (38) mE˚dr (n.) Tempel (10), (m.) Palast (36) mASyvAn^ (m.) Name eines Berges (38) m˚ỳ (m.) Zorn, Wut (39) mAs (m.) Monat ( mAs̃ nach Ablauf eines Monats) (10) mýr (m.) Pfau (30) Em/ (n.) Freund (5) mrZ (n.) Tod (11) EmŹ^ (10) EmŹyEt mischen (27) mht^ groß (24) mhArAjn^ großer König (20) mhAfAlA Saal (18) mhFpAl (m.) König (wörtl. Beschützer der Erde) (33) mh̃˚dý (m.) Name eines Berges (den Hanumān bestieg, um von dort aus nach Laṅkā zu springen) (38) mA\s (n.) Fleisch (15) mA\sKX (m.) Fleischstück (15) mAt̀l (m.) Onkel (mütterlicherseits) (34) mAt̀l (m.) Onkel (mütterlicherseits) (33) mAt̂ (f.) Mutter (26) mA/A (f.) Maß, Umfang, Größe (29) mAEnt (PPP) geehrt (von mAn^ (als Kausativ = 10) mAnyEt ehren) (33) mArFc (m.) Name eines Rāks.asas (32) mAzt (m.) Windgott(31) mAtA‚X (m.) Sonnengott (31) Emč lecker (13) Emč (n.) Leckerbissen (13) mFl^ (1) mFlEt Augen schließen (23) m̀EÄ (f.) Erlösung (8) m̀K (n.) Gesicht, Mund (3) m̀Hy (m.) (13/26) Anführer, hauptsächlich m̀c^ (6) m̀ÑEt schießen, loslassen, befreien, verschonen (6) m̀c^ (als Kausativ = 10) mocyEt befreien (16) m̀d^ (1) modt̃ (m. Lok.) sich freuen über (29) m̀d^ (f.) Freude (36) m̀dA (f.) Freude(33) m̀En (m.) Weiser, Seher, Asket (10) ḿY (m.) Dummkopf, Tor (13) ḿK‚ (m.) Dummkopf (19) ḿD‚n^ (m.) Haupt, Kopf (25) 205 Glossar: Sanskrit—Deutsch ḿl (n.) Herkunft, Abstammung (21) yfs^ (n.) Ruhm, Ehre (30) ḿqk (m.) Maus (16) yA (2) yAEt gehen (34) m̂ (6) Em }yt̃ sterben (11) m̂ (als Kausativ = 10) mAryEt töten (8) yAc^ (1) yAct̃ bitten um, etw. von jmd. erbitten (m. doppeltem Akk.) (6) m̂g^ (10) m̂gyt̃ suchen, jagen (16) yAt̀DAn (m.) Dämon (35) m̂g (m.) Wild, Gazelle (7) yA/A (f.) (Pilger)fahrt (10) m̂t tot (17) yAn (n.) Fahrzeug (12) m̃G (m.) Wolke (9) yAvt^ bis (Postp. mit Akk. o. Abl.) (17) m {ETl (m.) König von Mithilā = jnk (33) ỳg (n.) Paar (35) m {ETlF (f.) Beiname der Sı̄tā (wörtl. aus Mithilā stammende) (39) ỳj^ ( 7 ) ỳnEÄ anschirren, verbinden (36) m {nAk (m.) Name eines Berges (39) ỳĹ (n.) Kampf (5) mo" (m.) Erlösung (9) ỳD^ (4) ỳ@yt̃ kämpfen (6) moh (m.) Irrtum (17) mOn (n.) Schweigen (30) ỳDAEjt^ (m.) (wörtl. durch Kampf siegend) Eigenname des Bruders der Kaikeyı̄ (33) mOl ursprünglich (21) yoEgn^ (m.) Yogi (26) yj^ (1) yjEt jemandem etwas opfern (3) yo‘y tauglich, fähig, geeignet (27) yâ (m.) Opfer (6) yEt (m.) Asket (36) yTAkAmm^ nach Belieben (14) yTAṕv‚m^ wie früher (17) ydA »»» tdA wenn ... dann (temporal) (4) yoD (m.) Krieger, Soldat (4) yoEn (f.) Ursprung, Quelle (31) rÄ (n.) Blut (19) r"^ (1) r"Et bewachen, schützen (4) r"k (m.) Wächter, Hüter (14) r"s^ (n.) Dämon (39) yEd »»» tEh‚ wenn/falls ... dann (konditional) (4) r"A (f.) Schutz, Rettung (14) ym^ (1) yQCEt überreichen (3) ym (m.) Todesgott (12) rG̀n˚dn (m.) Beiname des Rāma (wörtl. Sohn des Raghu) (35) ym̀nA (f.) Jamuna (Name eines Flusses) (10) rG̀nAT (m.) Beiname des Rāma (wörtl. Raghuherr) (39) rE"t̂ (m.) Beschützer (26) 206 Sanskrit für Anfänger rc^ (10) rcyEt zusammen-, herstellen, produzieren (8) zd^ (2) roEdEt weinen, jammern (34) rjk (m.) Wäscher (14) zD^ (7) zZEĹ zurückhalten (36) r>j̀ (f.) Seil, Strick(32) zq^ (f.) Zorn (35) rZ (m.) Kampf (38) zh^ (1) rohEt wachsen (7) rEt (f.) Lust, Liebesfreuden (24) !p (n.) Form, Aussehen, Gestalt (21) rEts\b˚D (m.) Liebesverhältnis (24) !pk (m.) Münze (14) rŒ (n.) Juwel (6) !Epn^ Gestalt habend (31) rT (m.) (Streit)wagen (5) rodn (n.) Weinen, Jammern (23) rLyA (f.) Straße (18) roq (m.) Zorn, Wut (33) rmZFy lieblich (23) l"^ (10) l"yEt bemerken (27) rsA (f.) Erde (31) l#mZ (m.) männl. Eigenname (8) rsAtl (n.) Unterwelt (31) lg̀X (m.) Knüppel (19) rA"s (m.) Dämon (8) lG̀ leicht (35) rAg (m.) Farbe (30) lňA (f.) Insel Sri Lanka (8) rAGv (m.) Nachkomme des Rāghu, Beiname des Rāma (32) lj^ (6) l>jt̃ sich schämen (23) rAjn^ (m.) König (25) rA>y (n.) Königreich, herrschaft (18) rAE/ (f.) Nacht (8) rAm (m.) männl. Eigenname (2) rAmc˚dý (m.) Rāma wie ein Mond, Beiname für Rāma, Sohn des D. (32) rAmAyZ (n.) (Epos) (8) Erzählung des Rāma rAvZ (m.) Eigenname eines Dämonen (8) rAEf (m.) Haufen (18) verhindern, l>jA (f.) Scham (20) ltA (f.) Liane, Ranke (13) lB^ (1) lBt̃ bekommen, erhalten (6) lvZ Name eines Dämons (40) lA¡l (n.) Pflug (5) lA¡´l (n.) Schwanz (40) lAB (m.) Erlangen (24) ElK^ (6) ElKEt schreiben (15) Elp^ (6) ElMpEt beschmieren (5) Elh^ (2) l̃EY lecken(34) rAč~ (n.) Herrschaft (36) l̀B^ (4) l̀<yEt begehren, verlangen, sich interessieren für (6) zc^ (1) roct̃ jmd. (m. Dat.) gefällt etwas (m. Nom.)(8) lok (m.) Welt, Himmel, Erde (16) loB (m.) Gier (6) 207 Glossar: Sanskrit—Deutsch vc^ (2) vEÄ sagen, sprechen (19) vs̀˚DrA (f.) Erde (34) vcn (n.) Wort, Rede (11) v-t̀ (n.) Ding (25) vĚ (m.) Donnerkeil (23) v-t̀t, in Wirklichkeit (25) vĚAỳD (n.) Donnerkeil als Waffe (23) v-/ (n.) Kleid, Gewand (14) vÑ^ (als Kausativ = 10) vÑyEt täuschen (33) vh^ (1) vhEt tragen, ziehen, wehen (9) vEZj^ (m.) Kaufmann (23) v(s (m.) Kalb, Junges, (im Vok.) Lieber! (23) v(sl liebevoll (zu) (38) vd^ (1) vdEt sagen, sprechen (4) vD^ (1) vDEt töten (39) vD (m.) Tötung, Mord (11) vD́ (f.) Braut (12) vn (n.) Wald (5) vEnkA (f.) Wäldchen (36) vnOks^ (m.) Waldbewohner (= Affen) (40) v˚d^ (1) v˚dt̃ verehren (8) vys^ (n.) (Lebens)alter (26) vr (m.) Wunsch; vr\ v̂ (als Kausativ = 10) vr\ vryEt Wunsch äußern/gewähren vrZ (n.) Wahl (eines Ehemannes) (29) vq‚ (n.) Jahr, Regen (26) vA oder (nachgestellt wie c “und”) (10) vAc^ (f.) Wort, Stimme (23) vAd (m.) Rede (40) vAEdn^ sprechend (28) vAnr (m.) Affe (7) vAỳ (m.) Wind (9) vAr (m.) Mal, Reihe (11) vAĄA‚ (f.) Nachricht, Kunde (36) vAEln^ (m.) Name eines Affen (31) vASmFEk (m.) Eigenname eines Einsiedlers, der Sı̄tā aufnahm (40) vAs (m.) Verweilen, Wohnen, Bleiben (33) vAsv (m.) Beiname des Indra (31) vAEsn^ wohnend, lebend (29) vA-tv wirklich (25) vAhn (n.) Last, Reit, Zugtier (17) Ev - aApd^ (10 = Kausativ) &yApAdyEt töten (24) vqA‚kAl (m.) Regenzeit (17) Ev - I"^ = I"^ (1) I"t̃ erblicken (35) věB (m.) Liebling, Freund (35) Ev - ks^ (1) EvksEt blühen (7) vs^ (1) vsEt wohnen, leben (7) Ev - Ğm (m.) Kraft; hier Darstellung von Kraft (35) vs˚t (m.) Frühling (7) vEsď (m.) Name eines R.s.is am Hofe Daśarathas (32) Ev - Ğ̀f^ (1) EvĞofEt aufschreien (26) Ev - cr^ (1) EvcrEt sich verbreiten, hervorkommen (16) 208 Sanskrit für Anfänger EvEc/ sonderbar, wunderbar (20) Ev - l£^ (als Kausativ = 10) Evl£yEt überschreiten (38) Evc̃Ečt (n.) Benehmen, Betragen, Handeln, Treiben (31) Ev - lp^ (1) EvlpEt jammern, wehklagen (34) Ev - Ej (1) EvjyEt besiegen (31) EvlMb (m.) Zögern, Verzögerung, (Inst.) zu spät (11) Ev - Ec (5) EvEcǹt̃ suchen nach (36) Ev - tn^ (8) EvtnoEt ausführen, vollziehen (40) EvlAEsnF (f.) Ehefrau(31) Evd^ (2) Ev˚dEt finden, erlangen, erreichen (8) Evvr (m.) ı̄ffnung (40) Evd\f^ (1) EvdfEt zerbeißen (16) EvvAh (m.) Heirat, Hochzeit (20) EvŊA (f.) Wissen, Wissenschaft (26) EvEvD mannigfaltig, verschiedenartig (31) EvŊAly (m.) Schule (2) EvDAt̂ Ordner, Einrichter, Beiname Brahmās (31) EvED (m.) Gesetz, Vorschrift, Schicksal (34) EvD̃y gehorsam (15) Evny (m.) Gehorsam (16) EvvAd (m.) Disput (20) EvŹvs^ (m.) Name eines R.s.is (31) EvŸ-t (PPP von EvŸs^)vertrauend (24) EvŸAEm/ (m.) Name eines R.s.is (32) EvŸAs (m.) Glauben, Vertrauen (m. Lok.) (22) Ev - nf^ (4) Evn[yEt zugrunde gehen, verschwinden (29) Evq (n.) Gift (5) EvnA (Postp. mit Instr.) ohne (7) Evqy (m.) Sache, Angelegenheit (12) Ev - En, - yA (2) EvEnyA‚Et hinausgehen (39) EvqAd (m.) Verzweiflung, Bestürzung (39) Evp^ (1) ṽpt̃ zittern (14) Evčr ausgestreut (31) Evb̀D i. klug, weise; ii. (m.) Weiser, Gott(31) EvqZ niedergeschlagen, bestürzt (24) EvčrŹvs^ (m.) (Bahuvrı̄hi, er dessen Ruhm weitverbreitet ist,) Beiname EvBFqZ (m.) Eigenname (Fürchterlicher)(31) Vis.n.us Ev - E-m (1) Ev-myt̃ sich wundern, staunen über (m. Lok.) EvḿY PPP von Evm̀h^ (4) Evm̀İEt ver(10) wirrt werden (34) Ev - -m̂ (1) Ev-mrEt vergessen (21) Evrh (m.) Trennung (von) (38) Evhg (m.) Vogel (7) EvrAD (m.) Eigenname eines Dämons EvhAy (Postp. mit Akk.) außer (19) (35) Ev§l bestürzt, verwirrt (34) 209 Glossar: Sanskrit—Deutsch vFj^ (als Kausativ = 10) vFjyEt (zu)fächeln (17) &yAG }cm‚n^ (n.) Tigerfell (14) vFr tapfer, heldenhaft (15) v }j^ (1) v }jEt wandern (35) vFr (m.) Held (4) v }t (n.) Gelübde, Gebot (29), v }t\ -TA Gelübde befolgen v̂ (9) v̂ZFt̃ wählen(32) v̂ (als Kausativ = 10) vryEt (aus)wählen (25), um jmd. werben (29) v̂" (m.) Baum (3) v̂t^ (1) vt‚t̃ sich befinden, sein (7) v̂ĄA˚t (n.) Ereignis, Begebenheit (8) v̂/ (m.) Name eines Dämonen (23) v̂Ĺ alt (15) v̂q^ (1) vq‚Et regnen (16) v̂Eč (f.) Regen (9) ṽd (m.) Veda (15) ṽdnA (f.) Schmerz, Verkünden (29) ṽdA˚t (m.) Ende der Veden, Name eines philosophischen Systems (26) v {k̀W (m.) Wohnort Vis.n.us im Himmel (23), Vis.n.u (40) v {Edk vedisch (31) &yAD (m.) Jäger (16) f\s^ (1) f\sEt preisen fk^ (5) fÇoEt können, fähig sein (17) fkV (n.) Wagen (7) fEÄ (f.) Kraft (21) fEÄ (m.) Speer (32) fEÄDr (m.) Speerträger, Beiname des Gottes Skandha(32) fÈ, möglich, fähig (27) fĞ kräftig, (m.) Beiname des Indra (31) fĞEjt^ (m.) Name des Sohnes von Rāvan.a (39) fň^ (1) fňt̃ sich ängstigen, sorgen, befürchten (13), mißtrauen, verdächtigen (40) fňA (f.) Sorge, Angst, Zweifel (11) fW Betrüger (24) v {d̃hF (f.) Tochter des Königs von Videha, Beiname der Sı̄tā (35) ft hundert (29) v {r (n.) Feindschaft (37) f/̀Í (m.) männl. Eigenname (Feind schlagend) (8) v {¯Zv dem Vis.n.u gehörend (35) &yjn (n.) Fächer (17) f/̀ (m.) Feind (14) fn {, (adv) langsam (24) &yD^ (4) Ev@yEt durchbohren, verwunden (38) fp^ (1) fpEt verfluchen (12) &yy^ (1) &yyEt ausgeben, verschwenden (21) fNd (m.) Laut (14) &yAG } (m.) Tiger (14) fbrF (f.) Name einer Asketin (37) fyn (n.) Schlaf (15) 210 Sanskrit für Anfänger fynĝh (n.) Schlafzimmer (17) Eff̀ (m.) Kind (10) fynfAlA (f.) Schlafzimmer (10) Ef¯y (m.) Schüler (2) f˝yA (f.) Bett (24) fFG }m^ schnell (9) fr (m.) Pfeil (4) fFt kalt (13) frZ (n.) Schutz, Zuflucht (23) fFt (n.) Kälte, Frost (13) frB¡ (m.) Name eines R.s.is (35) frFr (n.) Körper (16) fFq‚ (m.) Kopf (12) ffk (m.) Hase (11) f-/ (n.) Waffe (5) fAKA (f.) Zweig, Ast (13) fAÕ (n.) Hinterlist (15) fA˚t ruhig, friedlich (16) fAE˚t (f.) Ruhe, Frieden (9) fAp (m.) Fluch (21) fAp (m.) Fluch (33) fAlA (f.) Zimmer (25) fASv (m.) (pl.) Name einer Bevölkerungsgruppe (bei Jaipur) (29) fFl (n.) Gewohnheit, Wesen, Anstand (30) f̀Ğ (m.) (27) Soma, Name eines Gottes f̀c^ (1) focEt trauern (16) f̀Ĺ sauber (22) f̀q^ (4) f̀¯yEt (aus)trocknen (11) f́dý (m.) Angehöriger der vierten (niedrigsten) Kaste (19) f́p‚ZKA = Name der Rāvan.as (35) f̂gAl (m.) Schakal (15) Schwester f̂¡ (n.) Horn (19) fAvk (m.) Junges (eines Tieres) (21) f̂E¡ṽrp̀r (n.) Name einer Stadt am Ganges (34) fAŸt andauernd, stetig (23) fokvt^ traurig (30) fA-/ (n.) Vorschrift, Gebot, Regel, Lehrbuch (14) foBA (f.) (12) Ef"^ (1) Ef"t̃ lernen (14) [mŹ̀ (n.) Bart (30) Ef"^ (als Kausativ = 10) Ef"yEt lehren (16) [ỹn (m.) Adler, Falke (23) Glanz, Pracht, Schönheit Ef"k (m.) Lehrer (2) Źd^ + DA (3) ŹŇDAt̃ vertrauen, glauben (35) EfKr (m.) Gipfel (7) Źm^ (4) ŹAMyEt ermüden (2) Efrs^ (n.) Kopf (23) ŹvZ (n.) Hören, Ohr (15) EflA (f.) Fels, Stein (23) Źvs^ (n.) Ruhm (31) Efv (m.) Śiva, Name eines Gottes (7) 211 Glossar: Sanskrit—Deutsch Ź̀ (5) f̂ZoEt hören(31) s\r"^ (1) s\r"Et bewahren (34) Ź̀Et (f.) offenbarte heilige Schrift (8) Ź̃ď beste(r,s) (15) s\ - v̂D^ (als Kausativ = 10) s\vD‚yEt vergrößern, stärken (38) Ÿf̀r (m.) Schwiegervater (29) s\fy (m.) Zweifel (24) ŸŹ́ (f.) Schwiegermutter (12) s\sAr (n.) (26) Ÿ, morgens (16) s\Hy (n.) Kampf, Schlacht (35) s\ - gm^ (1) s\gQCt̃ zusammenkommen, sich vereinigen mit (10) Geburtenkreislauf, Welt s\-kAr (m.) Totenritual (34) s\-k̂t (n.) Sanskrit (12) s\ãč (PPP) erfreut, zufrieden (37) s\ - g { (1) s\gAyEt zusammen singen (12) skl alle (32) s\t̀q^ (4) s\t̀¯yEt zufrieden sein (25) sKF (f.) Freundin (18) s\t̀Eč (f.) Zufriedenheit (29) sHy (n.) Freundschaft (37) s\ - t‹ (1) s˚trEt überschreiten (34) s¡r (m.) Versprechen (33) s\ - (yj^ (1) s\(yjEt verlassen (33) s£ (m.) Menge (31) s\DA (f.) Versprechen, Abkommen (30) s>jn (m.) (Pl.) gute Leute (32) s\@yA (f.) Dämmerung (10) s(kAr (m.) Freundlichkeit, Bewirtung, Bewillkommnung (25) s\EnED (m.) Nähe, Gegenwart, (mit Lok.) in der Gegenwart von (37) s\EnB gleich (35) sk̂d^ einmal (29) s(k̂t (PPP) geehrt, gastfreundschaftlich aufgenommen (34) s\ - En - m˚/^ (10) sEàm˚/yt̃ (m. Akk.) sich verabschieden von (34) s(y (n.) Wahrheit (8) s\EnEht anwesend, gegenwärtig (23) sd^ (1) sFdEt sitzen (2) s\˚yAs (m.) Entsagung (26) sdA immer, ständig (12) s\ - B́ (1) s\BvEt möglich sein, stattfinden (11) sŊ, sofort (3) s\ - B }\f^ (1) s\B }\ft̃ entgleiten (12) s\ - B }m^ (1/4) s\B }mEt / s\B }AMyEt verwirrt werden (23) s\ỳt begleitet von, PPP von s\ỳ (2) s\yOEt (34) s(vrm^ eilig, schnell, (11) s˚tEt (f.) Nachkommenschaft(32) sØ sieben (28) sBA (f.) Versammlung (20) sm"m^ (m. Gen.) im Beisein von (23) smg } ganz, vollständig, all (32) 212 Sanskrit für Anfänger smE˚vt (PPP) zusammen mit (m. Instr.; von smǹi (2)) (32) sm^ - pAEt (m.) Name des Bruders des Geiers jVAỳs^ (38) smm^ (Postp. mit Instr.) (zusammen) mit (31) sm^ - þAp^ (5) sMþAÙoEt erreichen (33) smy (m.) Frist (38) sm^ - BÒ^ (7) s\BnEÄ zerschmettern (37) smỳj^ (als Kausativ = 10) smyojyEt (m. Instr.) zusammenbringen mit (37) sMBv (m.) Entstehung (35) smr (m.) Kampf (37) sm^ - yAc^ (1) sMyAct̃ bitten (36) smT‚ fähig (17) sm^ - v˚d^ (1) sMv˚dt̃ ehren, verehren sm^ - v̂ (5) s\v̂ZoEt verstecken (39) smA (f.) Jahr (34) smAgm^ (1) smAgQCEt (m. zusammenkommen mit (35) Akk.) smAdA (3) smAddAEt annehmen (39) smAED (m.) Versenkung, Vollendung, Vereinigung (23) smAŸs^ (als Kausativ = 10) smAŸAsyEt beruhigen, trösten (25) sMyk^ richtig, gut (16) sm^ - v̂D^ (1) sMvD‚t̃ heranwachsen (29) sm^ - f̀D^ (als Kausativ = 10) s\foDyEt reinigen, prüfen, verbessern (40) sm^ - Ź̀ (4) s\f̂ZoEt versprechen (37) sm^ - -TA (als Kausativ = s\-TApyEt hinsetzen (36) 10) srý (f.) Name zweier Flüße (40) smAsd^ (1) smAsFdEt nehmen (36) srs^ (n.) See, Teich (23) sEmD^ (f.) Brennholz (23) srs saftig, frisch, schmackhaft (15) smFpm^ (Postp. mit Gen.) in die Nähe von (7) sp‚ (m.) Schlange (17) smFp̃ (Postp. mit Gen.) in der Nähe von (7) sv‚t, überall (26) sm̀dý (m.) Meer (8) sm̀d^ - l£^ (als Kausativ = 10) sm̀ě£yEt hinüberspringen (39) sm̀pAgm^ (1) sm̀pAgQCEt gelangen zu (40) sm^ - Ec˚t^ (10) s\Ec˚tyEt überlegen, ersinnen (39) sm^ - (yj^ (1) s\(yjEt aufgeben (36) sv‚ all, jeder, ganz (13) sv‚/ überall (8) sv‚dA immer, stets (11) s-y (n.) Getreide (14) sh^ (1) sht̃ ertragen (14) sh (Postp. mit Instr.) mit (Personen) (5) shcr (m.) Gefährte (12) shsA plötzlich (2) shú tausend (29) 213 Glossar: Sanskrit—Deutsch sEht, (Postp. mit Instr.) zusammen mit(33) sAgr (m.) Meer (40) s̀bAh̀ (m.) Name eines Rāks.asas (32) s̀m˚/ (m.) Name eines Ministers des D. (Bahuv. er, dessen Rat gut ist)(32) sADn (n.) Vollendung (23) s̀Em/A (f.) Ehegattin des D. (32) sAD̀ (adv.) gut (12) s̀r (m.) Gott (31) sAD̀ (m.) Wanderheiliger (10), guter Mann; pl. gute Leute (40) s̀rsA (f.) Mutter der Schlangen (39) sAy\kAl (m.) Abend (22) s̀s\v̂t gut versteckt; s\v̂t = PPP von s\ - v̂ (5) verhüllen sAkm^ (Postp. mit Inst.) mit (31) sAym^ abends (8) sArET (m.) Wagenlenker (34) sAD‚m^ zusammen mit (m. Instr.) (37) sAl (m.) Name einer Baumart (37) s̀vZ‚ (n.) Gold (10) s̀ãt^ (m.) Freund śÄ (n.) Hymne (2) śd (m.) Koch (18) śy‚ (m.) Sonne (8) sAEv/F (f.) Mädchenname, Name einer Hymne, Name einer Göttin (29) śy‚v\f (m.) Sonnengeschlecht (32) sAhA˝y (n.) Hilfe (23) ŝj^ (6) ŝjEt erschaffen (19) Es\h (m.) Löwe (11) ŝp^ (1) sp‚Et kriechen (11) Es\hAsn (n.) Thron (25) s̃nA (f.) Heer (21) Es\EhkA (f.) Name einer Raks.ası̄ (39) Esc^ (6) EsÑEt gießen, ausgießen (6) s̃v^ (1) s̃vt̃ dienen (14) EsĹ (m.) heiliger, Seher (32) s {Enk (m.) Soldat (27) sFtA (f.) weibl. Eigenname (8) s {˚y (n.) Heer (5) s̀ (5) s̀noEt auspressen(31) sokWm^ sehnsüchtig (27) s̀K (n.) Freude, Glück (5) sO˚dy‚ (n.) Schönheit (10) s̀EKn^ glücklich (26) sOvZ‚ golden (25) s̀g }Fv (m.) Name eines Affen (31) -k˚D (m.) Schulter, Stamm (19) s̀t (m.) Sohn (33) -tv (m.) Loblied(31) s̀tF#Z (m.) Eigenname eines R.s.is (35) -t̀ (2) -tOEt preisen (31) s̀dAzZ ganz schrecklich (38) -t̀Et (f.) Lob, Lobpreisung (15) s̀˚dr schön (14) -t̃n (m.) Dieb (19) s̃vk (m.) Diener (3) 214 -to/ (n.) Loblied (17) -TA (1) EtďEt stehen (3) Sanskrit für Anfänger -vFk̂ (8) -vFkroEt annehmen, akzeptieren (19) -TA (als Kausativ = 10) -TApyEt stellen (30) h\s (m.) eine Art Gans (11) -TAlF (f.) Topf, Gefäß (30) hǹmt^ Kinnbacken habend, (m.) Name eines Affen (31) ÜA (Kaus = 10) ÜApyEt jmd. baden, waschen (22) ÜAn (n.) Bad, Waschung (10) hn^ (2) hE˚t töten (31) hEr (m.) Beiname des Gottes Vis.n.u (23) EÜ‘D (PPP) anhänglich, liebend (von EÜh^)(32) hq‚ (m.) Freude, Entzückung (28) EÜh^ (4) EÜİEt (m. Lok.)lieben (9) h-t (m.) Hand (5) -p̂f^ (6) -p̂fEt berühren (5) hA ( 3 ) jhAEt aufgeben, verlassen (35) -P̀V^ (als Kausativ = 10) -PoVyEt sprengen, spalten (27) hs^ (1) hsEt lachen, auslachen (2) hA (Interjektion) O weh (36) Eh denn (6) E-m (1) -myt̃ erröten (20), lächeln (26) Eh\s^ ( 7 ) EhnE-t töten, verletzen (36) -m̂ (1) -mrEt denken an, sich erinnern (3) Eht (n.) guter Rat (38) -v (Pronomen) eigen: mein, dein, sein; (5) -vk eigen (33) -vp^ (2) -vEpEt schlafen(34) -vBAv (m.) Natur (15) -vym^ selbst (11) -vr (m.) Stimme (15) -v!p (n.) Wesen, Natur, Beschaffenheit (21) EhmAly (m.) Schnees) (8) Himālaya (Ort des h̀ ( 3 ) j̀hoEt opfern (35) ã (1) hrEt holen, nehmen, rauben (8) ãdy (n.) Herz (9) ãq^ (1) hq‚t̃ sich freuen; Kausativ hq‚yEt erfreuen (31) ãqFk̃f (m.) Herr der Sinne, Beiname Vis.n.us ( ãqFk Sinn + If Herr) (31) h̃ o (Interjektion/Anredepartikel) (7) -vg‚ (m.) Himmel (14) h̃t̀ (m.) Ursache, Grund (14) -vg‚Et (f.) Gang zum Himmel, Tod (35) h̃mn^ (n.) Gold (38) -vSp gering (30) -vŝ (f.) Schwester (26) h̃m˚t (m.) Winter (13) ăd (m.) Teich (7) § ˜ (1) §yEt rufen (5) Glossar: Deutsch–Sanskrit Asket tAps (m.), m̀En (m.) Ast fAKA (f.) Atem þAZ (m.) aufbrechen þ - -TA (1) þEtďt̃ auffliegen ud^ - XF (4) uåFyt̃ abends sAym^ aber Ek\t̀ abhacken k̂t^ (6) k̂˚tEt abschneiden k̂t^ (6) k̂˚tEt Affe kEp (m.), vAnr (m.) Affenkönig kEppEt (m.) akzeptieren -vF - k̂ (8) -vFkroEt Allahabad þyAg (m.) allein k̃vlAm^ aufgeben (yj^ (1) (yjEt aufgehen ud^ - gm^ (1) uŃQCEt allerdings tTAEp allmählich Ğm̃Z Almosen EB"A (f.) alt p̀rAZ , v̂Ĺ anblasen up - @mA (1) upDmEt Anblick df‚n (n.) anderswo a˚y/ anfangen aArB^ (1) aArBt̃ ausgießen Esc^ (6) EsÑEt auslachen hs^ (1) hsEt aufheben ud^ - vh^ (1) uŠhEt auflegen EnD̂ (10) EnDAryEt Aufruf aA§n (n.) aufstehen ud^ - -TA (1) uEĄďEt aufziehen p̀q^ (10 = Kausativ) poqyEt außer EvhAy (Postp. mit Akk.), fft̃ (Postp. mit Akk.) ängstigen, sich fň^ (1) fňt̃ Angelegenheit Evqy (m.) angreifen aA - ĞAm^ (1) aAĞAmEt Angst By (n.), fňA (f.) anhalten -TA (als Kausativ =10) -TApyEt annehmen -vF - k̂ (8) -vFkroEt anrufen þAT^‚ (10) þAT‚yt̃ Anstrengung uŊm (m.) antworten þEt - BAq^ (1) þEtBAqt̃ , þEtvd^ (1) þEtvdEt Arbeit kAy‚ (n.) arm dErdý Armut dErdýtA (f.) Art und Weise þkAr (m.) Askese tp-yA (f.) Bad ÜAn (n.) Badeplatz tFT‚ (n.) Ball k˚d̀k (m.) Bauer k̂qk (m.) Baum tz (m.), v̂" (m.) bedecken Cd^ (10 = Kausativ) CAdyEt Befehl aAd̃f (m.) befinden, sich v̂t^ (1) vt‚t̃ befolgen aǹ - -TA (1) aǹEtďEt befreien m̀c^ (als Kausativ = 10) mo cyEt befürchten fň^ (1) fňt̃ begehren kAř^ (1) kAřEt , l̀B^ (4) l̀<yEt 215 216 Begierde kAm (m.) beginnen aArB^ (1) aArBt̃ begleiten aǹ - gm^ (1) aǹgQCEt begrüßen nm^ (1) nmEt beherrschen pAl^ (10) pAlyEt beißen d\f^ (1) dfEt bekommen lB^ (1) lBt̃ Belehrung upd̃f (m.) Berg EgEr (m.), pv‚t (m.) berühren -p̂f^ (6) -p̂fEt beschmieren Elp^ (6) ElMpEt beschützen g̀p^ (10) gopAyEt , pAl^ (10) pAlyEt besiegen Ej (1) jyEt beste(r,s) Ź̃ď besteigen aA - zh^ (1) aArohEt besuchen En - s̃v^ (1) Enq̃vt̃ betreten þ - Evf^ (6) þEvfEt betrügerisch D́t‚ Bettler EB"` (m.) bewachen -schützen r"^ (1) r"Et bewahren r"^ (als Kausativ =10) r"yEt bewegen, sich cl^ (1) clEt Biene aEl (m.), mD̀kr (m.) Bild Ec/ (n.) bis yAvt^ bitten aT^‚ (10) aT‚yt̃ bitten um yAc^ (1) yAct̃ , þAT^‚ (10) þAT‚yt̃ Blatt pĄ~ (n.) Blume k̀s̀m (n.), p̀¯p (n.), Blut rÄ (n.) blühen Ev - ks^ (1) EvksEt Sanskrit für Anfänger Blüte k̀s̀m (n.), p̀¯p (n.), Bogen cAp (m.) Boot nOkA (f.) Bote d́t (m.) böse pAp , d̀č Böse, das pAp (n.) breit p̂T̀ brennen dh^ (1) dhEt Brief p/ (n.) bringen aA - nF (1) aAnyEt Brunnen ḱp (m.) brüllen gj^‚ (1) gj‚Et brünstig mĄ Buch p̀-tk (n.) danach pr-tAt^ , pŰAt^ dann tt, , tdǹ , tdA Dämmerung s\@yA (f.) Dämon rA"s (m.) denken an -m̂ (1) -mrEt denn Eh derartig Id̂f , tAd̂f deshalb ath^ , t-mAt^ (Abl. von td^ ) Dichter kEv (m.) Dieb cor (m.), cOr (m.), -t̃n (m.) Diener Ekňr (m.), s̃vk (m.) Disput EvvAd (m.) doch ev Dorf g }Am (m.) dort t/ drei E/ Dummkopf ḿY (m.), ḿK‚ (m.) durchschauen av - b̀D^ (4) avb̀@yt̃ durstig t̂Eqt Ehefrau pŒF , BAyA‚ (f.), jAyA (f.), nArF 217 Glossar: Deutsch–Sanskrit (f.) eigen: mein dein, sein -v (Pronomen) eilig s(vrm^ erröten E-m (1) -myt̃ erste þTm ertragen sh^ (1) sht̃ eindringen þ - Evf^ (6) þEvfEt Einsiedelei aAŹm (m.) einst ekdA eintreten þ - Evf^ (6) þEvfEt Elefant gj (m.) Elend d̀,K (n.) Ende a˚t (n.) Entbindung þsv (m.) Entfernung d́r (n.) entgleiten s\ - B }\f^ (1) s\B }\ft̃ erwarten þEt - I"^ (1) þtF"t̃ entscheiden Enr^ - nF (1) EnZ‚yEt entstehen jn^ (4) jAyt̃ Erdboden p̂ETvF (f.), B́Em (f.) Erde p̂ETvF (f.) erfahren aǹ - B́ (1) aǹBAvEt erfassen aAlB^ (1) aAlBt̃ ergreifen aAlB^ (1) aAlBt̃ erhalten lB^ (1) lBt̃ erheben, sich ud^ - gm^ (1) uŃQCEt erinnern, sich -m̂ (1) -mrEt erkennen b̀D^ (1) boDEt erlangen Evd^ (6) Ev˚dEt erleben aǹ - B́ (1) aǹBAvEt erleiden aǹ - B́ (1) aǹBAvEt Erlösung m̀EÄ (f.), mo" (m.) ermüden Źm^ (4) ŹAMyEt , pErÊm^ (4) pErÊAMyEt ernähren p̀q^ (10 = Kausativ) poqyEt erobern Ej (1) jyEt erregt sein "`B^ (4) "`<yEt erreichen Evd^ (6) Ev˚dEt erwidern þEt - BAq^ (1) þEtBAqt̃ , þEt vd^ (1) þEtvdEt erzählen kT^ (10) kTyEt erzeugen jn^ (als Kausativ = 10) jnyEt Esel gd‚B (m.) Eselin gd‚BF (f.) Essen aà (n.), Bojn (n.) essen KAd^ (1) KAdEt , B"^ (10) B"yEt Fahrzeug yAn (n.) fallen pt^ (1) ptEt Familie k̀V̀Mb (n.) fangen g }h^ (9) ĝćEt Fangen g }hZ (n.) fächeln vFj^ (6) vFjEt Fächer &yjn (n.) fähig smT‚ fähig sein fk^ (5) fÇoEt Fehler doq (m.) Feier u(sv (m.) Feind aEr (m.), pr (m.) Feld " ˜/ (n.) Fell cm‚n^ (n.) Ferne d́r (n.) Fest u(sv (m.) festhalten an, sich D̂ (10) DAryEt fett p̀č Feuer aE‘n (m.) finden Evd^ (6) Ev˚dEt Fleiß uŊog (m.) 218 Fliege mE"kA (f.) fliegen XF (1) XFyt̃ , pt^ (1) ptEt Fluß ndF (f.) folgen aǹgm^ (1) aǹgQCEt fragen þC ^ (6) p̂QCEt Frau nArF (f.), vD́ (f.) Freizeit avkAf (m.) Fremder pr (m.) fressen KAd^ (1) KAdEt Freude s̀K (n.) freuen, sich t̀q^ (4) t̀¯yEt Freund Em/ (n.) Freundin sKF (f.) Frieden fAE˚t (f.) friedlich fA˚t frisch srs Frosch mX́k (m.) Froschkönig mX́krAj (m.) Frost fFt (n.) Frucht Pl (n.) Frühling vs˚t (m.) führen nF (1) nyEt Führer nAyk (m.) Fuß pAd (m.) Garten uŊAn (n.) Gazelle m̂g (m.) gebären þjn^ (4) þjAyt̃ , jn^ (als Kausativ = 10) jnyEt geben ym^ (1) yQCEt gebieten En, - Edf^ (6) EnEd‚fEt geboren werden jn^ (4) jAyt̃ Gebot fA-/ (n.) Geburt jnn (n.) Geduld "mA (f.) Sanskrit für Anfänger Gefallen tun þsd^ (1) þsFdEt gefallen, jmd. etwas (m. Nom.) zc^ (1) roct̃ Gefährte shcr (m.) Gefängnis kArAĝh (m.) gegenseitig pr-prm^ gehen gm^ (1) gQCEt , cr^ (1) crEt Gehen gmn (n.) gehorsam EvD̃y gelangen þpd^ (4) þpŊt̃ Gelächter hA-y (n.) Geld Dn (n.) Gelegenheit avkAf (m.) Gemälde Ec/ (n.) gemäß aǹ gemein "`dý geraten in pt^ (1) ptEt gerissen D́t‚ gern EþỹZ geschehen aA - pt^ (1) aAptEt Geschenk dAn (n.) Geschichte kTA (f.) Geschrei kolAhl (m.) Gesetz Dm‚ (m.) Gesicht m̀K (n.) Getreide s-y (n.) Gewand v-/ (n.) gewiß Enytm^ , bAYm^ gewöhnlich þAỹZ Gier loB (m.) gießen Esc^ (6) EsÑEt Gift Evq (n.) Gipfel EfKr (m.) Girlande mAlA (f.) 219 Glossar: Deutsch–Sanskrit Glanz foBA (f.) gleich t̀Sy gleichsam mit t̀Sy Glut aAtAp (m.) Glück s̀K (n.) Glühwürmchen KŊot (n.) Gnade þsAd (m.) Gold s̀vZ‚ (n.) Gott d̃v (m.) Gott höchster IŸr (m.) Gottheit d̃v (m.), d̃vtA (f.) Göttin d̃vF (f.) Gras t̂Z (n.) grau D́m } Grund kArZ (n.), h̃t̀ (m.) gut sAD̀ (adv.) gut sMyk^ Halle mXp (m.,n.) Halskette mAlA (f.) Hand pAEZ (m.), h-t (m.) Hase ffk (m.) Haufen rAEf (m.) Haus ĝh (n.) Heer s {˚y (n.) Heirat EvvAh (m.) heiraten pr^ - inF ( 1 ) pErZyEt Held vFr (m.) heldenhaft vFr herabfliegen av - pt^ (1) avptEt herabspringen av - Ú̀ (1) avÚvt̃ herabsteigen av - zh^ (1) avrohEt heranschleichen up - ŝp^ (1) upsp‚Et herantreten up - Evf^ (6) upEvfEt herauf upEr herbeiführen up - nF (1) upnyEt herbeikommen aA - DAv^ (1) aADAvEt herbeirufen aA - § ˜ (1) aA§yEt Herr pEt (m.) Herrscher IŸr (m.) herstellen rc^ (10) rcyEt herumführen pEr - nF ( 1 ) pErZyEt herumwandern B }m^ (1) B }mEt hervorkommen ud^ - t̂ (1) uĄrEt Herz ãdy (n.) heute aŊ Hieb þhAr (m.) hier a/ Himmel aAkAf (m.) hin und her it-tt, hin- herunterwerfen En - E"p^ (6) EnE"pEt Hingabe BEÄ (f.) Hinterlist fAÕ (n.) hinübergelangen aEt - t‹ (1) aEttrEt Hitze aAtAp (m.), u¯ZtA (f.), EndAG (m.) Hochzeit EvvAh (m.) Hof sBA (f.) holen ã (1) hrEt Holzscheit kAď (n.) Höhle ǵhA (f.) Hölle nrk (m.) Hören ŹvZ (n.) hören aA - kZ^‚ (10) aAkZ‚yEt Hund k̀Ã̀r (m.) hungrig b̀B̀E"t hungrig sein "`D^ (4) "`@yEt hüpfen Ú̀ (1) Úvt̃ 220 Sanskrit für Anfänger jagen mAg^‚ (10) mAg‚yEt , m̂g^ (10) m̂gyt̃ Jäger &yAD (m.) jetzt aD̀nA Junge bAl (m.) Juwel rŒ (n.) kalt fFt Kampf ỳĹ (n.) Kälte fFt (n.) kämpfen ỳD^ (4) ỳ@yt̃ kriechen ŝp^ (1) sp‚Et Krieger yoD (m.) Krokodil k̀MBFr (m.) Kuckuck koEkl (m.) Kugel k˚d̀k (m.) Kuh D̃ǹ (f.) Kummer d̀,K (n.) lachen hs^ (1) hsEt Ladung aA§n (n.) Land d̃f (m.) lang dFG‚ langsam m˚dm^ Last Br (m.) Lasttier vAhn (n.) laufen DAv^ (1) DAvEt Laut fNd (m.) Lärm kolAhl (m.) leben jFv^ (1) jFvEt Kind bAl (m.), Eff̀ (m.) Kleid v-/ (n.) klein aSp , "`dý klug pEXt , pV̀ Knüppel lg̀X (m.) Koch śd (m.) kochen pc^ (1) pcEt Leben jFvn (n.), þAZ (m.) Lebensgeschichte cErt (n.) Lebensstadium aAŹm (m.) lecker Emč Leckerbissen Emč (n.) Lehrbuch fA-/ (n.) lehren pW^ (als Kausativ =10) pAWyEt kommen aA - gm^ (1) aAgQCEt Lehrer g̀z (m.), Ef"k (m.) Lernen a@yyn (n.) lernen aED - gm^ (1) aEDgQCEt hüten g̀p^ (10) gopAyEt Hüter r"k (m.) Hymne śÄ (n.), -to/ (n.) immer stets sv‚dA Interesse kOt́hl (n.) irgendeiner kEŰd^ (m.) Irrtum moh (m.) ja aAm^ Kopf fFq‚ (m.) König n̂p (m.), n̂pEt (m.) König, großer mhArAjn^ Königin d̃vF (f.) können fk^ (5) fÇoEt Körper frFr (n.) Kraft bl (n.) Krähe kAk (m.) lesen pW^ (1) pWEt Leute jn (m.) Liane ltA (f.) lieb Eþy lieblich mD̀r Lied gFt (n.) 221 Glossar: Deutsch–Sanskrit List upAy (m.) Lob -t̀Et (f.) Loblied -to/ (n.) Lobpreisung -t̀Et (f.) Loch Ebl (n.) Lohn Plyog (m.) loslassen m̀c^ (6) m̀ÑEt Lotus kml (n.) Löwe Es\h (m.) Lust kAm (m.) machen k̂ (8) kroEt mager k̂f Mal vAr (m.) Mangel aBAv (m.) Mann p̀zq (m.), nr (m.), jn (m.) Matte kV (m.) Mattigkeit ‘lAn (n.) Maus ḿqk Mädchen k˚yA (f.) Meditation @yAn (n.) Meditationsformel m˚/ (m.) Meer sm̀dý (m.) mehr und mehr aEDKAEDk meistens þAỹZ Mensch nr (m.) merken av - b̀D^ (4) avb̀@yt̃ Milch "Fr (n.), d̀]d (n.) mit sh (Postp. m. Instr.) mitleidvoll k̂pAl̀ Mitte m@y (n.) Mittel upAy (m.) Mittelteil m@yBAg (m.) Moment "Z (m.) Monat mAs (m.) Mond c˚dý (m.) Mord vD (m.) morgen Ÿ, morgens þAt, möglich sein s\ - B́ (1) s\BvEt Mund m̀K (n.) Mungo nk̀l (m.) Mutter jnnF (f.) Münze !pk (m.) müssen ah^‚ (1) ah‚Et nach þEt (Postp. m. Akk.), aǹ nach Belieben yTAkAmm^ nachdenken Ec˚t^ (10) Ec˚tyEt nachlaufen aǹ - DAv^ (1) aǹDAvEt Nacht rAE/ (f.) nagen d\f^ (1) dfEt Nahrung KAd (n.), Bojn (n.) Namen nAmD̃y (n.) namens, mit dem Namen nAm Nase nAEskA (f.) Natur þk̂Et (f.), -vBAv (m.) Nähe (in der ... von) smFp̃smFpm^ (Postp. mit Gen.) nähern, sich up - gm^ (1) upgQCEt nehmen ã (1) hrEt Netz jAl (n.) Neugier kOt́hl (n.) neunter nvm niederlegen, sich sm^ - Evf^ (6) s\EvfEt niedrig "`dý Nutzen upyog (m.) o h̃ oben upEr oder vA 222 oft bh̀ ohne EvnA (Postp. m. Instr.) Ohr kZ‚ (n.) Opfer yâ (m.) Opfergabe bEl (m.) opfern, jemandem etwas yj^ (1) yjEt Ortsname aAyo@yA (f.) Palast þAsAd (m.), Bvn (n.) Papagei f̀k (m.) passieren aApt^ (1) aAptEt Pfau mýr (m.) Pfeil fr (m.) Pferd aŸ (m.) pflegen p̀q^ (10 = Kausativ) poqyEt Pflug lA¡l (n.) pflücken aAhr^ (1) aAhrEt pflügen k̂q^ (6) k̂qEt Pilgerfahrt yA/A (f.) Pilgerherberge Dm‚fAlA (f.) Platz -TAn (n.) plötzlich shsA Pracht foBA (f.) preisen þf\s^ (1) þf\sEt produzieren rc^ (10) rcyEt Ranke ltA (f.) rauben ã (1) hrEt Räuber cor , cOr (m.) Recht Dm‚ (m.) Regel fA-/ (n.) Regen v̂Eč (f.) Regenzeit vqA‚kAl (m.) reichlich þB́t Reichtum Dn (n.) reif v̂Ĺ Sanskrit für Anfänger Reihe vAr (m.) Reise þyAZ (n.) Reittier vAhn (n.) rennen DAv^ (1) DAvEt Respekt zollen ac^‚ (10) ac‚yEt retten t‹ (1) trEt Rettung r"A (f.) Rezitation jp (m.) rezitieren pW^ (1) pWEt , jp^ (1) jpEt richtig sMyk^ rufen § ˜ (1) §yEt Ruhe fAE˚t (f.) ruhig fA˚t Ruhm kFEt‚ (f.) Rücken p̂ď (n.) Saal mhAfAlA Sache Evqy (m.) saftig srs sagen vd^ (1) vdEt sagen jmd. aEB - BAq^ (1) aEBBAqt̃ sammeln aAhr^ (1) aAhrEt Sanskrit s\-k̂t (n.) Schakal f̂gAl (m.) Scham l>jA (f.) Schar gZ (m.) scharfsinnig pV̀ Schatten CAyA (f.) schauen d̂f^ (4) p[yEt Scherz pErhAs (m.), hA-y (n.) schicken þ - iq^ (als Kausativ = 10) þ̃qyEt schießen m̀c^ (6) m̀ÑEt Schildkröte kQCp (m.) Schlaf EndýA (f.), fyn (n.) 223 Glossar: Deutsch–Sanskrit schlafen nF - dýA (4) EndýAyt̃ Schlafzimmer fynfAlA (f.) Schlag þhAr (m.) schlagen t̀d^ (6) t̀dEt Schlange sp‚ (m.) schlau D́t‚ , pEXt schlecht d̀č schleudern as^ (4) a-yEt , E"p^ (6) E"pEt schmackhaft srs schmecken rs^ (1) rsEt Schmerz d̀,K (n.) schmücken B́q^ (10 = Kausativ) B́qyEt schnell s(vrm^ , fFG }m^ schön s̀˚dr Schönheit sO˚dy‚ (n.), foBA (f.) schrecklich Gor schreiben ElK^ (6) ElKEt schreien Ğ˚d^ (1) Ğ˚dEt , Ğ̀q^ (1) ĞoqEt Schrift, offenbarte heilige Ź̀Et (f.) Schuld doq (m.) Schule pAWfAlA (f.), EvŊAly (m.) Schulter -k˚D (m.) Schutz r"A (f.) Schüler Ef¯y (m.) schützen r"^ (als Kausativ =10) r"yEt schwach d̀b‚l Schwan h\s (m.) schwarz k̂¯Z Schwert aEs (m.) Schwiegermutter ŸŹ́ (f.) Schwiegertochter vD́ (f.) sehen I"^ (1) I"t̃ , d̂f^ (4) p[yEt Seher ffEq (m.) Seher m̀En (m.) sehr atFv sein as^ (2) aE-t , B́ (1) BvEt , v̂t^ (1) vt‚t̃ selbst -vym^ setzen, sich En - sd^ (1) EnqFdEt , sd^ (1) sFdEt setzen, sich up - Evf^ (6) upEvfEt Sı̄tā sFtA (f.) Sieg jy (m.) siegen Ej (1) jyEt singen g { (1) gAyEt sitzen sd^ (1) sFdEt Sklavin dAsF (f.) so, auf diese Weise i(Tm^ , evm^ sofort "ZAt^ , sŊ, Sohn p̀/ (m.) solch tAd̂f Soldat yoD (m.) sollen ah^‚ (1) ah‚Et Sommer EndAG (m.) sonderbar EvEc/ sondern Ek\t̀ Sonne BAǹ (m.), śy‚ (m.) sonst a˚yTA Sorge fňA (f.) sorgen fň^ (1) fňt̃ später pr-tAt^ Spaß hA-y (n.) Speer k̀˚t (m.) Speise aà (n.), Bojn (n.) Spiegelbild þEtEbMb (n.) spielen ĞFX^ (1) ĞFXEt 224 sprechen BAq^ (1) BAqt̃ , vd^ (1) vdEt sprechen zu jmd. aEB - BAq^ (1) aEBBAqt̃ springen Ú̀ (1) Úvt̃ Spruch, heiliger m˚/ (m.) Stadt ngrF (f.) Stadt ngr (n.) stattfinden s\ - B́ (1) s\BvEt staunen Ev - E-m (1) Ev-myt̃ Stärke bl (n.) stehen -TA (1) EtďEt Stelle -TAn (n.) sterben m̂ (6) Em }yt̃ Stimme -vr (m.) Stock dX (m.) stoppen -TA (als Kausativ =10) -TApyEt Straße mAg‚ (m.), rLyA (f.) Streit klh (m.) Stroh t̂Z (n.) studieren pW^ (1) pWEt Stück Fleisch mA\sKX (m.) suchen aǹiq^ (4) aE˚v¯yEt Sünde pAp (n.) süß mD̀r Tag Edvs (m.) Tanz n̂(y (n.) tanzen n̂t^ (4) n̂(yEt tapfer vFr tauchen gAh^ (1) gAht̃ täglich aǹEdnm^ , þEtEdnm^ Teich ăd (m.) Tempel mE˚dr (n.) Tier pf̀ (m.) Sanskrit für Anfänger Tiger &yAG } (m.) Tigerfell &yAG }cm‚n^ (n.) Tochter k˚yA (f.), p̀/F (f.) Todesgott ym (m.) Tor ḿY (m.) tot m̂t töten m̂ (als Kausativ = 10) mAryEt Tötung vD (m.) tragen vh^ (1) vhEt trauern f̀c^ (1) focEt trinken pA (1) EpbEt trocknen f̀q^ (4) f̀¯yEt Tropfen Eb˚d̀ (m.) trotzdem tTAEp tun k̂ (8) kroEt Ufer tV (m.), tFr (n.) um... herum aEBt, (m. Akk.) Ungezähmter d̀d‚˚t (m.) Unrecht aDm‚ unter aD, (Postp. mit Gen.), tl̃ (Postp. m. Gen.) unterrichten pW^ (als Kausativ =10) pAWyEt Unterweisung upd̃f (m.) unvergleichlich aṕv‚ Ursache kArZ (n.), h̃t̀ (m.) Urteil ˚yAy (m.) über upEr überall sv‚/ überqueren t‹ (1) trEt Vater jnk (m.) Veda ṽd (m.) verabschieden von, sich aA - m˚/^ (10) aAm˚/yEt 225 Glossar: Deutsch–Sanskrit verbergen Cd^ (10 = Kausativ) CAdyEt Verdienst p̀y (n.) verehren ac^‚ (als Kausativ = 10) ac‚yEt , ṕj^ (10) ṕjyEt , nm^ (1) nmEt , v˚d^ (1) v˚dt̃ Verehrung nm-kAr (m.), ṕjA (f.) vereinigen mit, sich s\ - gm^ (1) s\gQCt̃ verfluchen fp^ (1) fpEt vergleichbar mit t̀Sy verhüllen Cd^ (10 = Kausativ) CAdyEt verkünden G̀q^ (10) GoqyEt verlassen (yj^ (1) (yjEt Verletzung "Et (f.) Versammlung sBA (f.) verschonen m̀c^ (6) m̀ÑEt verstecken g̀p^ (10) gopAyEt verstehen avgm^ (1) avgQCEt vertreiben apã (1) aphrEt Verwandter b˚D̀ (m.) Verzehren B"Z (n.) verzehren B"^ (10) B"yEt Verzögerung EvlMb (m.) viel bh̀ vier ct̀r^ Vogel Evh\g (m.) Volk jn (m.) von ... an þB̂Et (Postp.) von dieser Zeit an tt, þB̂Et vor ag ˜ } (Postp. m. Gen.), p̀rt, vorschreiben En, - Edf^ (6) EnEd‚fEt Vorschrift fA-/ (n.) wachsen zh^ (1) rohEt Waffe f-/ (n.) Wagen rT (m.), fkV (n.) Wahrheit s(y (n.) wahrnehmen av - b̀D^ (4) avb̀@yt̃ Wald vn (n.) Wallfahrt yA/A (f.) Wallfahrtsort tFT‚ (n.) Wanderheiliger sAD̀ (m.) wann kdA warten þEt - I"^ (1) þtF"t̃ warum k̀t, waschen "l^ (10) "AlyEt Waschung ÜAn (n.) Wasser jl (n.), vAEr (n.) Wächter r"k (m.) Wärme u¯ZtA (f.) Wäscher rjk (m.) Weg mAg‚ (m.) weggehen ap - gm^ (1) apgQCEt wegnehmen ap - ã (1) aphrEt wegtreiben ap - ǹd^ (6) apǹdEt wehen vh^ (1) vhEt wehklagen Ğ̀q^ (1) ĞoqEt weihen up - nF (1) upnyEt weinen Ğ˚d^ (1) Ğ˚dEt Weiser m̀En (m.) weit (von) d́r̃ (Postp. mit Abl.) weit p̂T̀l wenig aSp wenn ... dann ydA »»» tdA , yEd »»» tEh‚ werden B́ (1) BvEt werfen as^ (4) a-yEt werfen E"p^ (6) E"pEt weshalb k̀t, Widerspiegelung þEtEbMb (n.) 226 wie iv wie kTm^ wie ein Sohn p̀/vt^ wie früher yTAṕv‚m^ wieder p̀n, Wild m̂g (m.) Wind pvn (m.), vAỳ (m.) Winter h̃m˚t (m.) Wissen âAn (n.) wissen b̀D^ (1) boDEt wo k̀/ , Ë woher k̀t, wohin k̀/ wohlriechend s̀rEB wohnen vs^ (1) vsEt , Envs^ (1) En vsEt , þEtvs^ (1) þEtvsEt Wolke m̃G (m.) wozu Ekm^ aT« Wunder aAŰy‚ (n.) wunderbar EvEc/ wundern über, sich EvE-m (1) Ev-myt̃ Wunsch kAm (m.) wünschen iq^ (6) iQCEt , kAř^ (1) kAřEt zahlreich þB́t Zahn d˚t (m.) Zeh, großer a¡`ď (m.) zeigen d̂f^ (als Kausativ =10) df‚yEt Sanskrit für Anfänger Zeit kAl (m.) zerbeißen Evd\f^ (1) EvdfEt zeugen jn^ (als Kausativ = 10) jnyEt Ziegenbock aj (m.) ziehen vh^ (1) vhEt zittern Evp^ (1) ṽpt̃ Zofe dAsF (f.) Zorn ĞoD (m.) Zögern EvlMb (m.) zögern fň^ (1) fňt̃ zu þEt (Postp. m. Akk.) zuerst ṕv‚m^ zufrieden sein t̀q^ (4) t̀¯yEt Zugtier vAhn (n.) zurückkehren þEt - gm^ (1) þEtgQCEt zusammen singen s\ - g { (1) s\gAyEt zusammenkommen sm^ - aA - gm^ (1) smAgQCEt zusammenstellen rc^ (10) rcyEt zustimmen aǹmn^ (4) aǹm˚yt̃ zürnen Ğ̀D^ (4) Ğ̀@yEt Zweck, zu diesem tdT‚m^ zwei EŠ zwei Teile, in EŠDA zweifelsohne as\fym^ Zweig fAKA (f.) zweite EŠtFy