0259 - RwandaFile
Transcription
0259 - RwandaFile
1 K0163359 IDENTIFICATION RSF 0259 K7 N° 64 14-15/06/1994 DUREE 60 MIN. QUALITE BONNE TRANSMISSION RTLM DATE DE TRANSCRIPTION 30/10/2000 NOM DU TRANSCRIPTEUR ICYITEGETSEDroeella NOM DU FICHIER 0259.wpd DICTAPHONE SANYO Mod61e : TRC-8080 N° desérie ¯ P9407754 F Cassette No 0259 i~anscrite parLD. 2 K0163360 RESUME DE LA CASSETTE NO 0259 FACE A: * GaspardGAHIGI,rédacteuren chef de la RTLM et AnanieNKURUNZIZA, journaliste de la mêmeradiofontremarquer quele FPRne veutpasle partage du pouvoir etinvitent lesamateuri delarépublique à êtrevigilants. * Ananie donne lesnouvelles dujouretfaitsescommentaires. A launeily a lecessezle-feu accepté parleFPR. * Gaspard GAHIGI faitsescommentaires surle cessez-le-feu. FACE B: * GaspardGAHIGIparled’un avis de recherche lancécontrePaul KAGAME pouravoir tuétrois Français le6 avril 1994etannonce qu’un prixestprévu à toute personne quipourra l’arrêté. * Ananie litlemëmeavisderecherche enfrançais. * Ananie revient surle sommet de Tunis et litquelques communiqués. * Ananie invite ceuxquisontauxbarrières à biencontrôler lespièces d’identité des personnes quiretournent chez-elles à Kigali afind’éviter desinfilitrations du FPR. * Georges Ruggiu, journaliste de la RTLMparledu cessez-le-feu concluentre le FPRet lesFARetappelle lapopulation à rester vigilante carleFPRnecesse de levioler. * Revuede presse faiteparAnanie NKURUNZIZA ayanttraitauxnouvelles di~sées dansla1 èrequinzaine dumoisdejuin1994. Cassette No 0259 transcrite parLD. 3 K0163361 FACE A Orateur Gaspard GAHIGI, Rédacteur en chefde la RTLM: ...bikazana amahoro, kobobatigeze babyemera, ahubwo bacuraga undimugambi wokugira ingabo kumhande, noneho zikazafa~ mpiri izacu, ndetse n’izivanze zikaba zifite ubutumwa bwokutavanga kokongoziyite kanyarwanda, ahubwo zigahora zirekereje kozizahuza impembe n’izo zizava hanze, noneho zigafata ubutegetsi. Ngira ngoicyo kintu abantu bagifata, cyane cyane abasirikare, kugira ngo ubutaha (aseka) bazabe masomu byerekeye ibyokuvanga ingabo, kukomwiyumviye muriiyi mbanzirizaraushinga w’iyî nyandiko, ibintu bikubiyemo biteye ubwoba, mwumvise amatwara bail batite, bwo(sic) kugira umutwe w’ibisumizi iruhande uhishe kugira ngouzagwe gitumo ingabo zacu. Icyokintu hacyotugifate. Komeza Anani. OrateurAnanieNKURUNZIZA, journaliste de la RTLM: Uwonanone ni uwakabiri wanditse ku kiriho, ku rupapuro rwaka~dwi aragira ail"tugomba kurema udutsiko murizeru". Simbizi... ahangaha biraruhije kubisobanura mukinyarwanda, handitse mugifaransa ngo"lamiseenplace desorganes dufront à tous lesniveaux danszéro". GaspardGAHIGI: Ee... ndagira ngonsobanure ubundi, muri organisation y’Inyenzi, ubundi.., ubundi.., ee... mukuntu za...gi.., zagiye muturere tw’Afurika ahoziri, zagiye ziducamo ee... uduce, zikatwita zeru, zikatwita A,zikatwita B,zonerero, agace bisezeruniu Rwanda. Niu Rwanda muriorganisation yabo, zeru bivuga u Rwanda, noneho mu maperefegitura rerobakagenda murizonebisezéro,bakagenda bagabanyamo uduce.Aho reromuzajya mu nyandiko y’Inyenzi ahantu bitazonezéroniukuvuga u Rwanda. Nagira ngoahobasobanukirwe, iyizerucyangwa o bivuga ee... u Rwanda. Cas~-t~ N° 0259 transcrit, parLD. K0163362 Ananie NKURUNZIZA: Yee,bagakomeza nanone, tukiri kuriiyozeru, bakagira bati"lamilitarisation danszéro". Niko kuvuga yukobagombaga gukomeza ibyagis’trikare muriurwoRwanda nk’uko GAHIGI amaze kubitubwira. Nanone tugeze kuwanditse bwagatatu, kurupapuro rwagatatu nanone ati"tugomba gucaburundu impapuro zose: ibyemezo bitangwa na komine, uruhusa rwogucumbika ntibyongere kugaragaza ubwoko cyangwa ahoumuntu akomoka". Bagakomeza bati’~tugomba guhaagaciro amateka y’u Rwanda guhera ku Rwanda rwaCfihanga, urwaCyamina Gikolonize n’urwongeye kwîgenga". Aha ngaha nirwobitau Rwanda réindépendant. R6indépendant ngira ngoGAHIGI araza kudusobanurira, ibibyose rerongo"bigahesha ishema Umunyarwanda, urwoRwanda r,vaGihanga rugahesha ishema Umunyarwanda, urwaCyamirugahesha ishema Umunyarwanda, urwaGikolonize rugahesha ishema Umunyarwanda n’urwongeye kwigenga. Nukongobakagarura amatorero y’intore n’ibitaramo. Ibyoturabisoma kurupapuro rurirwonyine, ngo"nibura burisegîteri ya Komine yo mucyaro ikagira itorero ry’intore rimwe". Ahabarafata imibare ijana hamirongo inehagatandatu bagakuba n’icumi, ndakeka kobafata amakomini ijana ha mirongo inen’atandatu bagakeka koburikomine ifite amasegiteri icumi, ubworerokumubare ugereranyije bakandikaho igihumbi hamagana atanu. Niko hrvuga yukomu Rwanda hagombye kuba amatorero y’intore.., y’intore igihumbi namagana atanu. Ngo"buri mujyi mutoukagira amatorero icumi nabura". NahoKigali ngo"ikagira amatorero ijana, Univerisite zosezomuRwanda zikagira amatorero ijana, zaKîliziya n’abakozi baLeta bakagira amatorero ijana", nuko muri totali bakagera kumatorero y’intore ibihumbi bibiri. Ngira ngoibinibyotwigeze kuvuga twari twatahuye bari batangiye amatorero y’Abatutsi, muzikonyine intore ubundi zabaga zitoza ibyagisirikare, niko kuvuga kobigenda bisatira militarisation, bigomba bigenda bisatira ukobari gukora abasirikare babo. Nanone... kuriuwowagatatu wandîtse ku mpapuro rwerwakane, akagira ati"amajyambere agomba Cassette N"0259transcrit, parLD. KO163363 gutangizwa, agatangirira ...a~atangizwa naFPRkandi akarangirira kuriFPKNi ho avuga mu gifaransa queI’FP... leFPRdoit êtrel’auteur etledessinateur dudéveloppement". Akavuga yuko, nikuriurwo rupapuro nanone kuriioyo gice cyagatatu, ko"bagomba gutangiza amashuri yigisha ibya politike, kugira ngohaboneke abacadres munzego zosez’ubutegetsi napolitike". Ibitwigeze kubivuga, bari barabikoreye i Bugande, bailbarigishije abantu bazaba abaresiponsabule b’amaselire, bail barîgishije abazaba ahakomeye b’amasegiteri, haburugumesitiri, haperefe, mubyobitaga caders forces. Ubureroigituma byari byongeye gusubira kandi vuba, nk’uko twabibonye ubushize, mu nyandiko zosezafashwe, niukongira ngoabambere ngira ngobagomba kuhabailbashiriye lin rugamba. Nanone... kuriicyogicecyagatatu kurupapuro rwagatanu, bati"FPRigomba guhora izirikana uko kuri,ni ugupfa cyangwa ugukira, ni HABYARLMANA ha MRNDcyangwa ni FPR".Bagakomeza bati"Umuryango FPRni wo ntango nyalmri ya révolution, kandini wo ugomba gusoza iyo révolution". Bati"nyuma yo gutsinda, Umuryango FPRni wo uzazanira Abanyarwanda ubumwe nyabumwe, indepandansi nyandepandansi, n’amanya.., n’amajyambere akomatanyije". Kuriurwompapuro ni haho ndangirije, kuriurworu... kuriicyogice, ku mpapuro noneho rwa gatandatu, bati"FPRlmgira ngoigere kuntego zayo, izîfashisha ibinyamakum, Igazeti yaPariti, iradiyo yaPariti, ibiganiro mbwirwa banyamakum, mitingi, ibitaramo gakondo n’ibitaramo bishya. Reka... mpeRédacteur enchefabasoreze ikiganiro. GaspardGAHIGI: Ndasoreza ahourangirije kukoagashinguracumu k’iyonyandiko eyangwa seumwanzuro, uravuga ufi"niHABYARIMANA na MRNDeyangwa ni FPR".Ngibyo reroukurikokokw’Inkotanyi, lbyo kuvuga ngobarashaka gusangira ubutegetsi, ngirangomubonye ko ntabyo.Ni HABYARIMANA na MRNDeyangwa FPR.IyobavugaHABYARIMANA ha MRNDbababibazako ibyobitaga FDC Cassette N° 0259transcrire parLD. K01633.64 byari.., bararangije kubimunga. Arikoreroubwoubumwebw’Abahutu bwagarutse, ubwoubumwe bw’abantu baktmda R¢pubulika bwagamtse, noneho ni abakunda repubulika eyangwa niFPR.Nguko ukobimeze. Nkagim ngoreroturangize, mbibutsa.., ikintu. Ee... mukinyarwanda mukubaka kwakera, umuntu avamumganiriro ajyamuldrambi, hari inkingi bitaga"mbonabihita". Noneho ukabo.., ikabona ibintu byose, uvuye mumganifiro ajya muldrambi, ajya muburi.., haburiri iyonkingi ayinyuraho imureba, bakayita mbonabihita. Tukumva reroahotugeze umuntu uhanda P-,epubulika, yabaUmuhutu yaba Umututsi adakwiye kubambonabihita, ngoarche, arekere iyo.Koahviye hanva koibintu bimureba, kandi koabifitemo uruhare. Tukaba rerotubashimiye kubamwaduteze amatwi, nkagira ngo mpereye ha iyo nkingi ya mbonabihita, mbature indirimbo yitwa (inaudible). (musique) Ananii NKURUNZIZA: ...umwaka wamirongo urwenda hakane, tugez¢ saambiri n’iminota hafimakumyabiri, murikumwe ha NKURUNZIZA Ananiya. Ndasuhuza abaturage bose.., bo mu RwandabumvaRTLMmuriaka kanya, muriikigitondo kandi biyemeje gufatanya na yomukurwanya umwanzi. Ndasuhuza Gaspard HARELIMANA ahoailhos¢muriikigitondo, nkamushîmira muizinaryabagenzi banjye inlmnga yiyemeje kudutera, ndetse ngasuhuza n’abandi nkawe bada...siba kudutera ingabo mu bitugu. Ndamtmza urwombyimko rwose rwaRepubulika rushinze ibirindiro mu mabariyeri, ha mapozisiyo ahonfltubita ingabo.., ingabo mubitugu. Ndasuhtma ingabo zosezirikurugamba ahoimirwano ibera hose.Ndasuhuza abobasirikare NDAYAMBAJE ha Filipo nsanze mu birindiro ahantu. Mwese mwesemwaramutseho? Naho kuri iyoNycnzi irasa abaturage bohakuno yaPoids lourds, irasira mukizu cyarukarakara kiri ha... kirî kuKinarnba hamguru yokwaGaspard nibayi.., nibayibo.., nibayi.., mumbabarire gato, iyo Cassette N"0259tramcrite parLD. 7 K0163365 Nyenzi nibayideloje itaza kugira n’uwo ikomeretsa. Reka... nsome iiitangazo ryaMinistre w’ingabo z’igihugu ¯ Ministre w’ingabo z’igihugu ail"kubera impamvu z’umutekano mukemumujyi waKigali, Mînisteri y’ingabo z’igihugu isabye abafite amakabari bosekokuvatariki yacumihagatanu Kamena mirongo urwenda ha kane, niuyumunsi rero, bagomba kuyafunga guhera saakumiz’umugoroba. Uzarenga kuriayamabwîriza azahanwa bikomeye. Abategetsi b’inzego zosebasabwe kuyubahiriza". Ministre w’ingabo z’igihugu, BIZIMANA Augustin. Irindi tangazo ni uyumugabo KALIKUMUTIM Jean-Baptiste ukorai Kigali, akabaamenyesha... Majoro BIGANIRO womuriJandarumofi yo IraGisenyi lmkoibibara.., kubera ibibazo by’intambara atarashobora kuzagutwara imodoka yeyaPeugeot yo mubwoko bwamagana anehagatanu GL ifite plaque magana inani mirongo itanu hagatandatu W mirongo urwenda nakabiri, yageze kuGisenyi yibwe kuitariki yagatandatu z’ukwezi kwagatanu mirongo urwenda hakane, nanone ikaba iriaho muriJandammori. Asabye Majoro BIGANIRO gukora ibishobokeye lmgira ngoiyomodoka itangirika. Ngoamahoro namara kugaaà~ mu gihugu azahita azalmyitwara yitwaje n’ibihembo. Uwoni KALIK~IMA ha weurimubatsimbaraye mulmrengera uyumujyi waKigali. Hanyuma... bigishyushye rckambagezeho amakuru ukoyaramuts¢ mu gitondo. Amakuru rerouko yaramutse mugitondo, narimfash¢ igipapuro kitari cyo,inkuru y’ihagarikwa y’imirwano ibera mu gihugu cyacu yaray¢ isakay¢ ku Mara&’yo Mpuzamahanga y’Ubufaransa nad¢dla.., na Nexi¢rland ahajya saatanuz’ijoro, maz¢agenda nk’umurabyo, ndavuga ayomakuru, natw¢ abaatugczcho halo iKigali, Inkotanyi nk’ukobyatangajwe n’Umuhutu uzitwaza itabi,BIZ~GUPasteur, ngo "zemeye guhagarika imirwano ad mayandi mananiza zishyizeho". Mwibuke kozarizasinye koiyomirwano Cassette N° 0259transcrire parLD. K0t.63366 izahagarara ailukozîtsinze, ubwozitsiburaga ziyobowe haKANYARENGWE Amshamu ntarlgiriro y’iyimirwano, zigasinya, nabwozabyisinyeho ko zidashobora guhagadka iyintambara ngo "Guverinoma y’agateganyo y’uRwanda itavuyeho", Guverinoma zitaGuverinoma y’abicanyi, ngo "Iyiradiyo yanyu, radiyo ibafasha kurwana intambara, RTLM,idacecekeshejwe, n’ibindi by’amanaaiza n’umwirato bya.., zarizashyizeho. Zaraye rero zivuze koizima zarizifite zirivuyeho imbere yaka gatsiko k’abakuru b’ibihugu bidukikije, karimo kuyobora ...kayoborwaga nakoha Mareshali MOBUTU. Kandiha shebuja w’izoNkotanyi MUSEVENI yad ad muriako gatsiko. Agomba kubareroyaratinye kongera km5shyigikira ku mugaragaro. Gusanyuma y’irimbuka ry’imbaga y’Abanyarwanda batagira ingano badine Nyalmbahwa Perezida wa Repubulika y’uRwanda, HABYARIMANA Yuvenali, n’abandi benshi b’ingeri zose,abanyuma bakaba ailabaturage n’abasenyeri b’epfo iriya zaGitarama ha Butare, ntabwo dukwiye kongera k~beshya ku mwanzi bimaze kugaragara ko adashobora guhongerwa ha rimwe. Nukoreromwibuke koamasezeraao y’ihagafikwa ry’imirwano nk’aya yasinyiwe N’sele ntagire icyo atanga. Agasinyirwa Amsha, ayoniayaN’scie mu by’ukuri yavugurwaga Arusha, ha byointambara nticyayibuza gukomeza. Ndetse n’amasezerano biseay’amahoro yamaze gushyirwaho umukoro Arusha mu kwezi.., kwamunani k’umwaka ushize mazeabaad bwoumwanzi akomeza umurego n’ingamba byogufata ubutegetsi no lmmena amaraso y’Abanyarwanda nk’uko ibyotwahoze tubigafftm naGAHIGI, Rédacteur enchefw’iyi Radiyo, ubwotwagiraga tuildoteingamba Inkotanyi zakoze, ingamba z’urugamba rwanyumarwokumena amaraso no gufata ubutegetsi. Nubwo foreInyenzi-Inkotanyi zavuye ku izima, ndagira ngotwagombye kubamasokugira ngo batongera kutwambura intwaro ngongaho amahoro aratashye, ngongaho nituridmbe ubuvandimwe. Irijororikeye kandiryacyanye indumnyinshi mu Burundi. Nijoro reronk’uko byatangajwe n’amaradîyo akokanyaimirwano yariyosemu misozi ihanamye, ihanamiye Bujumbura, adha yo yubatseho ibigo bikomeye ...(interruption) Cassette N° 0259 Irmmerite parLD. 9 K0163367 ...cy’intebe.., nakokucyicaro cy’Intumwa yaPapa, kuriParuwasi Saint Michel nomukarere ka Kamenge. Iyinkumyatangajwe muriakokanyan’Umu correspondant wa Radiyo Nederland ugomba kubaabogamye cyane.KokorerouwoNDIKUMANA Didasiyihandagaje avugako abaturage bahunga ad Abahum, kandikobahunga abandi Bahutu, yiselesbandes armées hutues. Aharero murumva i Bujumbura... i Burundi Abahutu bahunga bagenzi baboibyontibibaho. Ahubwo ubwo bahungaga ka gatsiko k’ingabo z’Abatutsi ubwoniko kongeye kubahukamo. Imirwano nk’iyo kandiyahitany¢ abantu makumyabiri yavuzwe nanone muntarayaKayanza, iyi duturanye, mu Kayanza iyowambuldye hariya ku Kanyaru ko haruguru uciyei Butare ugeramu Kayanza. Ariko... muBurundi, admuBumndi, ad nomuRwanda virusi niumwe...virusi niimwe ni udutsiko tw’Abatutsi dushaka kuguma cyangwa gufata ubutegetsi ngombanda nyamwinshi igume isigare yipfumbase. Ahananone izindi mvurum barazitubwîra muntara ya Bubanza gusaho hakavuga ko adAbahutu ngo bababarateye impunzi z’Abatutsi zahungiyeyo, adkoibyobyontawashoboye kubigenzura. Imvunmj hagafi y’Abahutu n’Ahatutsi b’iBumndi nanone zakomejwe kuvugwa n’amaradiyo menshi ndetse haRadiyo Moscou y’Abarusiya yabyutse izivuga. MuriZayire ho BwanaYozefu KENGOwa DONDOni vvewatorewe kubaMinistre w’Intebe wa Zayire, atorwa n’abadepite magana atatu mirongo itatu nababiri kuri magana anehamirongo itandatu habatanu bailbahari. Twibutse koInteko ishinga amategeko y’inzibacyuho y’icyo gihugu igizwe n’abadepite magmaarindwi mirongo itatun’umunani. Wa musazi reroEtienne TSHISEKEDI wari wanzç kwiyamamaza asigaye y/zeye ko azahamishwa kubuteg¢tsi n’imvururu yatangaje koagiye gushoza. Abanyeshuri... ahoni muri... Gabon, bo muriKaminuza bitaOmarBONOey’iLibreville, ejo baduldriye ibintu byose baramena. Bakubita umuyobozi wabo, Recteur, ndetse bakomeretsa kuburyo Cassette N° 07.59 transcrire par LD. K0t63368 bukomeye n’umwe mu barimu babokuburyoyajelmjyanwa mubitaro. Ngobaraharanira kobourse yaboniukuvuga amafaranga babagenera, yakongerwa. Gusaibyobononnye baravuga ko bibarirwa hafikuriyoni mire.., kuri miliyoni mirongo inez’amafaranga y’uRwanda. Naho muriNîjeriya Moshud Abiola wariwige.., wigize Perezida waNijeriya, siukubyigira gusaariko yigeze kubitorerwa baramunyanganya, ndetse akabayarîyavuze ko ariha we mukuru w’i... n’umugaba w’ikiret~ w’ingabo z’icyo gihugu, nyuma abapolisi bakaza kumugota bashaka kumufata, Moshud Abiya... Abiola reroyajekubacika. Kokoreroyikenyereye ibitenge, atega igitambaro, asohokana n’abagore bailkumwe, agenda atyo hafink’imbonenkubone, loako yanyuze kubapolisi baribamugose. Ngouzamufata, cyangwa akaranga ahoyabaaherereye azabona igîhembo cy’amadolari y’Abanyamerika ibihumbi bibiri. Abanyamerika nanone bakomeje guhangana na Koreya y’epfo.., ha Koreya nakoya ruguru yanze ko ngobakontolora inganda zayoikoreramo intwaro za kirimbuzi. UbuAbanyamerika baragenda bagambana ku macuti yabokugira ngobemeze urutonde rw’ibihano bazafatira icyogihugu cya Koreya ya ruguru, arikobinyuze mu Namay’Umutekano ya Lord. Tugarutse... ku Rwanda, ya namanyine, ka kanama nakok’abakuru b’ibihugu by’~akari kayobowe naMOBUTU, akaba ariha kokemeje Inkotanyi ko zikwiye kurambika intwaro hasi,ha MUSEVENI yariakarimo. Mberereroy’ukobafataicyocyemezo baratubwîra ko MUSEVENI yabanje akabonana ha Robert MUGABE wa Zimbabwe bakavugana ku ldbazo cy’uRwanda. Ndetse ngoyanabonanye ha Brunowariwoherejwe ha MITTERAND kugira ngo bavugane nanoneku kibazo cy’uRwanda. Ibibyoserero,iyimibonano yoseimtwereka ko bariya babonanye ha MUSEVENI bamwumvishije ko gukomeza lcwica Abanyarwanda ntaho bishobora kumugeza. Radiyo reroy’Inkotanyi yo ikomeje kwiyama abantu bosebashyira mu gaciro ndetse bamaze kumenya amarorerwa Inkotanyi zikorera Abanyarwanda. Nigutyoyikomye Abafaransa ngo"ubwo Cassette N° 0259transcrire parLD. t(0163369 haIx)bailmubwie,anyibwab~~e muRwanda", niguVyoyikomye ha Roger BOOHBOOH, yikomye OUA,nd~semu by’ukuri yikomye abantu bose. Nanone ku kibazocy’uRwanda, ushinzwe ibibazo by’impunzi aratumenyesha ko impunzi z’Abanyarwanda, birumvikana ko ariiz’Abahutu zimaze kugera mu Ntara ya Ngara muriTanzaniya zisaga ibihumbi magana ane.Zimwe zimuriwe munkambi yaRumasi irikurikilometero umunani gusa z’inkambi ya... Benako. Baratubwira... inkuru isaniiyaBourgmestre waKomine Muhazi y’Abahutu makumyabiri n’umunani ngobahunze baturutse inoahamuriKiga[i, banyura i Burundi basanga nta kajyamo, bakomeza bagana muriTanzaniya ahobageze kuitariki ya cumin’imwe Kamena, ni ejobundi aharero, baribarahagurutse inoahai Kigali kuitariki yacumihakaneGicurasi. Inkuru nyayo nibo bashobora kuyibara. Nshuti rerozaRadiyo RTLMturaza gukomezanya mu gihengitegereje bagenzi banjye kugira ngo nzekubag¢zaho no mu neamak¢ amakuru yaranz¢ ibibyumw¢ru bibirî by’uku kwezikwa.., kwa Gieurasi, nakoniukwaKanama niko turimo, ubwondazakuvuga kugeza ku itariki yaeumiha gatanu ailiy’uyu munsi, ariko sin~shyiramo kukoamakum yaramutse mazekuyababwira. Nagira ngo nibutse gusa koRadiyo Vatikani imaze kuranga kokuriuyumunsi kuitariki yaeumi hagatanu hari busomerwe misamuriBasiliqu¢ SaintPierre y’iRomakuruhushya rwaPapayatanze, misairi busomwe kugira ngobasabira abashumba haKiliza’ya Gatolika y’uRwanda bahitanwe n’Inyenzi, kandi basabire n’Abanyarwanda bosebatagira ingano bahitanwe n’izo Nyenzi. Nanone hariabantu bagenda batwtmgura ibitekerezo, ngirangoumunmatabura kubagezaho, ni nk’abantu batwandikiye batubwira bati "mugihe.., haba hazongera kuba inu’shyikirano iyoailyoyose, twibutse kukoiriya nama...kariya kanama k’abakuru b’~ihugu kavuze yukoimpande zombi zirwana ngoziramutse zishyize intwaro hasiikibazo kizagaruka kwaMwinyi, ubwoahari ahoumuntu yavuga Arusha ngoabarwana bakongera bakieara hasi, bakavugana. Cassette N*0259transertte parLD. K0153370 Uyurerohaweyanditse ambwira ati"ikibazo nicyongera kwicara ...nibongera k~cara biga ildbazo, rekamu by’ukuri Abahutu bazicare ukwabo n’Abatutsi bicare ukwabo. Inkotanyi, kariya gatsiko k’Abatutsi kareke kohereza uduldngirizo tw’Abahum". Ngira ngoreronk’uko abanm bamaze iminsi babivuga, ildbazo umuti wacyouzatumka k’ukucyumva neza.Ni ikibazo cy’Abahutu n’Abatutsi barwanira ubutegetsi, Abatutsi bashaka kvdgarurira batyo. Nukoreroibyakagombye kubabyiza ni ukoAbatutsi batera urutoki hejuru bakavuga akar¢ngane kabo ntibafifike, n’Abahutu bakica hariya bagasubizanya, ikibazo rero kikaba icy’Abahutu n’Abatutsi kandi kigak¢murwa burundu. Akongera akavuga uyumuntuutanga ibibiteker¢zo, ati"nanone mu gihetwazongera kugirana ibiganiro n’abo turwana, LemyaUganda, Letay’Ababiligi, ndetse n’iy’Abanyamerika ntabwo zikwiye kuzongera kuharangwa ngozijekureia kukozagaragaje ahozibogamiye". Akongera, ndetse ndabona ashima n’abanyamakum ba layere.., ba RTLMngo"bakore umurimo mwizabakwiye kuzahemberwa". Ubwoarakoze ha we adutekerezaho. Ahubwo nanone arakomeza agira ati...nakoaragaya ntan’ubwo agira ail,aragaya abantu homuriELECTgOGAZ birirwa ... ndetse batorokanye n’amaboka-., n’amamodoka ya ELECTROGAZ bakigendera. Akanibaza ig4tuma bigar~..~aa ko mamuyobozi wa ELECTgOGAZ ukiba inoahai Kigali. Akagira ail"nimubakabuldre bagmuke", lbyotwarabivuze ejondetse tubivuga no kubakozi ba RWANDATEL bariya bakora muri téléphone. Ahangaha rerokugira ngonsozere ayamakuru, nagira ngombongerereho komuriiriyemera ryo gufasha intwaro hasinanone barimo kwibaza nibaabakuru b’ingabo.., b’imitwe y’ingabo yombi irwana bailbwitabire icyocyemezo. Uretse Inkotanyi nizozitagira icyo zitabira, hahokuruhande rwacurerondumva ntakibazo kiriho, kukoingabo ziyoborwa n’umugaba wazoarikowemera, wubaha Guverinoma. Cassette N° 0259transcrire parLD. KO I63371 Ikindi... narinibagiw¢ nanone kubabwira, niamakuru akunze guhinda. Amaradiyo hayore... nayo reroyabyutse agira ati"hari abantu mirongo incbababarafashwe n’abo bitalesmilices ngobajya kubica". Bamwe baravuga bail"niabana mirongo ine". Iyoumuntu avuze abana mirongo inererongo bakuwe muKiliziya, ubwoinkuru ibai...inkuru ibaifashe intera y’igitangaza. Andimaradiyo agasubiramo ati"niabantu mirongo inebarimo abana", nabwo inkuru ibaifashe iyindi ntera. Abandi bakagira bail"niabantu mirongo incbarimo abana bake". Iyokiliziya ntibayivuga, ababafashe ntibabemeî.a neza, kuvuga koadabaGuverinoma ma wubizi neza. lbyorerotwakunze kubivuga ni zankumzl~azishaka gushyushya, zishaka yukoabantu bikorera Guverinoma y’uRwanda ariko ukuri kumaze kugaragara. Rekambwire Technicien KAMANZI Laurent turikumweabashyirireho umuzika ubundi.., mu gihe ntegereje bagenzi banjye turaza kubaturikumwe. Mwarikumweha NKURUNZIRA Ananiya. (Intermède musical) GAHIGIGaspard: ...Inkotanyi mumibanire yazona... natwe. Ubureronibakoko bavuze bati"muhagarike imirwano", twemere tuyihagarike, Inkotanyi zigende ...ngozigende mayandi (interruption), ee... ntawanze ako gahenge, mawanze amahoro, abaduteye nibobayaduha, twentawayaaze ariko niukuba maso, kuko burigiheumuntu ahera kubyabaye, kubyoyibuka. Inkotanyi burigiheukotwahagafitse imirwano niko zarushijeho kwitegura. Ibyobintu rerotukabigumana mumutwe, mukabimenya. Ariko muriukoguhagarika imirwano hariicyoumuntu yakwibaza ee...umunyamaha~ witwa Jean Hélène wo kuriRadiyo France Internationale muziukuntu yabogamiye ku Nkotanyi. Ariko amagambo yavuze muriikigitondo yatangaje umunmusanzwe umuzi. Yavuze reroail"koko MUSEVENI ni we wafashije Inkotanyi". Arabivuga ku mugaragaro, ati"MUSEVENI yafashije Inkotanyi", ati"ndetse ku buryoubumu gihugu ¢yeabamrage bamumereye nabi,bakavuga ko Cassette N° 0259transcrite parLD. 14 K0163372 igihugu cyeyagihaye Abatutsi bomuNkotanyi". Poyobintu twarabivuze" abantu bati"wenda... niRTLMnikoivuga". Niuko.., nikotuvuga koko kukotuvuga ukuri. Twababwiye ukuntu Abatutsi bamunze icyogihugu kuvabashyize MUSEVENI kubutegetsi, koabcBatutsi bayimunze (sic) igisirikare, bakakinjira, bakagicengera. Muzi RWIGEMA yabaye Nfmistre wungirije w’ingabo za Uganda. Muzi... bariya ha KAGAME ce... abandi ntatite, ariko twababwiye kobagiye bagategeka zaSevices derenseignements, baka...jya mu buganga, bakazambya ibintu, koreroJeanHélène yivugiye ubwekoMUSEVENI afasha Inkotanyi ku mugaragaro kandiko abaturage b’Abagande bamaze kurambirwa, bamaze ee...ku...kwanga, kutumva ulamtu igîhugu cyabo cyahabwa Abatutsi. Inkotanyi rerokokonibazihagaritse imirwano ntamananiza zigasubira mu Bugande, ubwomurumva mu Bugande na ho ukobimeze, ubanze ako Inkotanyi gashobotse. Ubworeronibadusubiye Arusha, tukagirana imishyikirano n’Inkotanyi ma wubyanze. Ariko icyo nagira ngombabwire ni/kînm abumva igifaransa bita"mauvaise foi". Mukinyarwanda na...vuga ko nia...ni... ni... niabantu umuntu atakwizera ngouvuge uti"aba bantu ubwo dusezeranye ibingibi bizakorwe". Sibwobwambere, ubundi nibobabiteye kutabagirira icyizere nikenshi byabaye. Nkagira ngoreronshuti mutwumva, akogahenge bavuze, iyocessez-le-feu, guhagarika imirwano babyemeje, arikotweturacyumva imbunda. Ariko byavuzwe nijoro, tuvuge ko abakuru b’ingabo wenda uyumunsi mumpande zombi baribubabwire bailhabaye cessez-le-feu, imirwano igahagarara, ariko mumenye ko Inkotanyi burigiheahomusezeraniye si homuhurira. Ahubwo iyomusezeranye nibwokenshi bisu.., bisuganya kugira ngobongere imbaraga. Ubwor¢rontilmgire umuntu uvuga ailimbunda yanjye rekanjugunye hariya! Atiamayoga adhengo nywe? Ailizmm~ara ~arangiye. Ndumva mugomba kuguma mu birindiro byanyu, mugakomeza kuba masoukomu nzwe,mugakomeza umurego kuribariy¢ri, kukoububashobora kuvuga bailubwo imirwano ihagaze, babandi bakunze kwita babwoba batituratashye, induru zikavuga bakaza biruka, Cassette N° 0259transcrite parLD. K 0 ) 63.3 7 Inkotanyi zikabazamo, noneho Kigali wajya kar¢ba ugasanga noneho Inkotanyi zirayigose, bakarasira mu mujyi rwagati muhtmirwa. Ni ukuvuga rerokon’iyo habaagahenge heinabantu bagomba gukomeza kubamaso, kuribariyeri abatahuka mukabareba, mukareba mu birago bafite, mukareba murimatola bafite, kukoInkotanyi zishobora kuzanoneho wajyakumvazarananiwe kugera ku...mu mujyiku buryobw’imambara, zikahagera kuburyo bw’amahoro. Ibyobîntu mubimenye. Nk’uko twasinye amasezerano ya Arusha zarananiwe kugera i Kigali akaba aritwebwe ubwacu tuzihigereza n’amabisi yacutukazigeza muri CND,zarangiza zikarasa ziturutse mumujyi. N’ubu reronjyenagira ngombabwire mubemaso, mwe kuvuga ngoubwohabaye cessez-le-feu n’iyo imbunda zatuza, Inkotanyi niigitangaza mwajya kumva mu batahuka, muld,mwajya kubona muriabobazinze uturago bazingiyemo îmbunda, wajya kubona ukabona noneho Inkotanyi zosezazindi zari.., zaGitarama, zarizaNyanza, zarihehe, zariza Kibungo zigatahuka mubaturage, mwajya kubona mukabona zîbaguye gîtumo. Ni ukuvuga reroko ...(interruption) ...mere, milmaso. FindelafaceA. Cassette N° 0259transcri~ parLD. K0163374 GaspardGAHIGI: ...bafaransa batatu b’imena ba... bitwa Jean-Pierre MINABERRY, Jacky HERAUD naJean-Michel PERRINE. KAGAMErerobati"ni vve wisheabo Bafaransa uko ail batatuJean-Pierre MINABERRY, JackyHERAUD na Jean-Michel PERINE". AboBafaransa rerobail"bishwe ha KAGAME", bakaba baraguye muriya ndegeKAGAME yahanuye n’Inkotanyi ze tariki ya gatandatu z’ukwezi kwakane,ya ndegeyahitanye Perezida HABYARIMANA w’u Rwanda ha Sipiriyani NTIYAM]RA (sic)wo mu Bumndi. Ubworeroikiraka kirabonetse, bakavuga kouwafata KAGAME cyangwa agatuma afatwa ya...baza umtmmgu witwaJames KROLLS ubarizwa muBufaransa, adresse ye ikaba aricumina kabifi, rue Cadin, ee... maga.., mirongo irindwi hagatanu zerucuminakarindwi i Parisi muBufaransa. lyi adresse ...uwomtmmgu yitwa James KROLL$ ubarizwa kuriadresse cuminakabiri, rueCadin ee... mirongo ifindwi hagatanu zemcumihakarindwi, Paris muBufaransa. Ngicyo reroildraka, twamaze hanenya koharin’abasore batangiye kwitoza kugira ngobazagende bamukacire. Batangiye kwitoza abasore b’intarumikwa, hein, ibintu byakomeye, ibintu byakomeye ikimlca cyabonetse, miliyoni ijana namirongo itanu z’amafaranga y’uRwanda, miliyoni y’amadolari ku muntu weseuzatuma KAGAME afatwa cyangwa akamufata, lbifaranga rerobyabonetse kubera abazungu batatu yishe: Jean-Pierre MINABERRY, JackyHERAUD na Jean-Michel PERRINE. RekampeAnaniya abibabwire ha we mu gifaransa.., kukoikiraka ldrabonetse, hariwenda n’Umuzayimwa ummvaikinyatwanda wakwibonera icyokîraka. Ananiya fataijambo. Ananie NKURUNZIRA: Cassette N° 0259 transcrlte parLD. K0t63375 17 Ndabona handitse mugifaransa : Avisderecherche contre leterroriste international PaulKAGAME, chef desterroristes duFPR, responsable del’attentat aérien du6 mai1994 à Kigali ayant entra/né la mortde douzepersonnes dontJean-Pierre MINABERRY, JackyHERAUDet Jean-Michel PERR]NE ainsiquele Président du Rwanda, Juvénal HABYARIMANA, le président du Burundi, Cyprien NTARYAMIRA ettrois militaires français delacoopération (sic). Euh... prime : unmillion dedollars américains à toute personne perna.., permettant sonarrestation. Pour toute information ou renseignement écrire à Monsieur James KROLLS, douze, rueCadin, soixante quinze zérodix-sept, paris, France. GaspardGAHIGI: Ngicyo rero ikiraka, miliyoni ijana hamirongo itanu ntizibacike. Basore " reroahomuri b’" mtarumikwa hoseni ukuba maso(aseka) yahita ahoza Kibungo avuga ngoyafashe, yahita hehemukamukacira ibifaranga mugafata. (Intermède musical) Ananie NKURUNZIZA: Bimmvikana reroiyowumvise abarimuriakokanama n’uwari uyiyoboye ko MUSEVENI asan’aho yariwenyine, yariwenyine nk’ururimi. Hariamakuru atubwira kongoyabayararakaye batangiye kumulmta ukuri, ariko ibyoailbyobyose ngira ngonavvebuhoro buhoro yagiye amenya koyibeshye nk’uko BONGO yabivugaga ati"ntakuntu washyigikira abantu bakengobagabe igitero mugihugu cyabo bagiye gufata ubutegetsi kungufu muriibibihetugezemo ubutegetsi butangwa harubanda". lkindikandi.., umuntuyavugakuriMUSEVENI ni uko MUSEVENI ail Umuhima, Abahima twahage kwibaza nibaailibigoryi cyangwa senibaariabanyabwenge, ibyoaribyobyose icyotuzi ni ukobagira ubugome, Umuhima ashobora gusanga abana bebombibarwana akabakiza bamunanira agafata icumu akaritera urihejum. Ibyorerontawamenya nibaariubugome cyangwa nibaail ubugoryi arikoibyoaribyobyosebarabikora. Ni nk’uko rerodutekereza ko MUSEVENI yaba Cassette N° 0259transcrire parLD. K0163376 18 y~o~ejeabo yim ~m~~I~ ~o b~e m~ ~~e ~~e k~i iki cyi~o... ~ ~ ctFickocya n~m~ ¯ Imb~~~idlc~e, almb~a m~m’oati«mufate ICigmli mu mmmhamkongo me n’umunmLi », yajya kumva aJ«Lmva b~~mub’~ira ko braii Nymm~t, bmmmubwira ko baili Gil~~ama bikmmuyobora. Ashobora no kurakara reroakabakuraho amaboko, uretse nk’uko twabivuze kuvamugitondo nta wabashira amakenga, kukonk’uko GAHIGI yahoze abivuga ahomus¢zeranîye si homuhurira. Hanoreroumuhungu w’Interahamwe witwaKimTalon, ee...irindi zinaryebamwita BIZIMA Jean-Damascène ageze hanoatuzaniye ifoto y’umuntu.., w’Inkotanyi batsinze hariya kuKivugiza. Gusabahamwishe, bamaze kumwica mu by’ukuri bamwiyiciye, babonye ko bamwishe, baramusaka, bakuramo, mu byobakuyemo ma n’ibintu byinshi ngoyariafite, bakuramo inoloto, bigira hepfo bakurikiranye izindi Nyenzi, bagarutse basanga ba... izindi zaciye ruhinga nyuma ziramutwara. Banzaniye ifoto rero, batuzaniye ifoto hanokuriRTLMbavuga bati"dore umuntu twishe, uretse ko Inyenzi... zarwaniye umurambo we zikamutwara". Mu kwit¢g¢reza bo bamwitaga umuzungu ariko tweturitegereza tugasanga atari umuzangu, uretse koatari n’umwirabura. Afite... uruhu rujya gusa n’urw’Abahinde. Ariko mu masonanone, afite n’uruhara rutoya, mu masoakaba atari Umuhinde. Naketse rero, nagumye nokubaza abandi baGAHIGI twari kumwe, turasanga tugasanga aduwo... asan’abaturage mu8ifaransa bitadetypemalais batuye mibizinga byaMauric¢ cyangwa mukizinga i... cyaMadagascar. Ukobigaragara gusa iyifoto yayifotoreje ahantu muri quincaillerie, bîkagaragara ...yambaye imyenda yagisirikafi nanone kuifoto yeitagize ahoihuriy¢ nauniforme y’ingabo zaUganda, bimmvikana rero koarintan’aho ihuriye n’iy’ingabo z’uRwanda, kukoatari n’Umunyarwanda. Ubworeroukurikije ildgero agezemo, cyamriya ruhara atangiye kumera, cy’uko ndeba ahagaze nk’umunm no kureba arareba nk’umuntu w’umunyabwenge, akabantawashidikanya ko atari umusirikare w’umuriki~ ahubwo ariumuofficier abobanabishe. Kubabamukuruye reromabwo ad ko kumuzura. Cassette N° 0259trans~ri~ parLD. K0163377 19 Reka... mbasomere amatangazo makead hano,hanyuma babasubirizeho umuzika tuzegukomeza ibiganiro byacu. ...biseKAMANA Gilbert urimubuhungiro muRuhengeri arasaba.., arasaba.., abakozi bakoranaga i Kirambo, cyangwa arabarnenyesha plutôt, kukoImbasaba kandi aka.., aka.., akababwira koasigaye akore.., arabamenyesha ko asigaye akorera mu Ruhengeri lmriKomine Muldngo. Arasaba reroabarokotse bosekuzaza kwiyandikisha ahoku Mukingo Imgira ngobazuzurizwe ibyangombwa by’akazi kandi.., iminsi y’akazi bakoze rutho ngobazayihemberwa. Bisinywe ha SEKAMANAGilbert. Uyu GASINZIGWA Jean-Pierre wo mu Muhima, Segiteri Muhima, Selire Ruhurura arasuhuza mushîki vveFrançoise. Iritangazo twigeze kurisoma ryaKALIKUMUTIMA Jean-Baptiste ukora i Kigali amenyesha Majoro BIGANIRO wo muriJandarumori yo ku Gisenyi, ngo«kubera ibibazo by’intambara ntiyashoboye kuzagutwara imodoka yeya Peugeot magana anehagatanu GL ifite plaque magana inani mirongo itanu nagatandatu W mirongo urwenda ha kabiri yageze ku Gisenyi yibwe, noneikaba irîkuri Jandarumori. Agasaba Majoro BIGANIRO ko yayimukomereza nezaakazaza kuyitwara amayira yabonetse. UyuKaporali Jandanune MUNYARUGENDO Jean-Marie Vianney uriku Muhima, grou... Groupe mobilede Kigaliaramenyesha ababyeyi be ad bo BIZIMANA Vincent ha NYIRAKAK~IMANA Saverina n’abavandimwe be cyanecyaneNDAGIJIMANA Ferdinand bad batuyemuriKomine Bicumbiha ~WENIMANAAnyesihamweha ~OMINEDroceUabail batuyei Masaka, Komine Kanombe ko bamumenyesha ahobaherereye kugira ngoazajye kubashakisha. Agasaba uwaba abazi yumvise iritangazo guhita abibamenyesha. Cassette N° 0259transcrtte parLD. 20 K0163378 Kaporali Jandarume RUZINDANA na we uri kuriRond-point yo mu mujyiaramenyesha NSHIMIYIMANA Bernard wariutuyemuriKomine Rutonde i Rwamagana, Segiteri Rwikubo ko nibayarashoboye gucika Inyenzi yakora ukoashoboye akamusanga ahongaho kuriRondPoint aho aba.Arasaba umuziwese,uwumvise iritangazo kubayabimumenyesha. UbwoyariKaporali RUZINDANA, Kaporali w’umujandarume. Kaporali Jandarume RUZINDANA Jean-Damascène, sinzinibaari uwo nguwonanone, adko bashobora kubabitiranwa, mi muricampMuhîma, arameny¢sha NYIRK..HABUHAZI Drocella bita Maman Claudine wariutuye mu Nyakabanda agahungira i Gitarama ko asabwe kwihutira kugera i Kigali kubera ikibazo cyamurumuna we UWILINGIYEBYINSHI Espérance kandioyihutirwa. Asabwe kuhagera bitarenze ku wagatatu tariki.., kuwagatanu tadki yacurni hagatandatu uku kwezi. Kandi azaba.., azabanze acekuriRondpoint mumujyi kugira ngobabanze babonane bigeicyo Idbazo. Ngo"uwaba amuziahoariho hos¢yabimumenyesha bidatinze". Kaporali RUZINDANA JeanDamascène. Irindi tangazo twabasomeye reroni irishakisha KAGAME. Rirakomeye ndumva.., twahoze turyita n’ikiralm, ryatanzwe n’uyu muzungu witwa James KROLLS, rekansubire.., ukobaryandika James, James muziukobatyandika, KROLLS niK-R-O-L ebyiri ndende haS,utuye i Paris, cuminakabiri, meCadin mirongo irindwi hagatanu z¢mcuminakafindwi, Paris, cuminakabiri, rueCadin mirongo irindwi nagatanu, zemcumihakadndwi i Paris, ushakisha rero.., ngoniabantu bishyize hamwe babona igihembo cyamiliyoni y’amadolad, bakaba bashakisha KAGAME na cyanecyanelcu Bafaransa yishe, uwitwa Jean-Pierre M1NABERRY, JackyHERAUDna Jean-Michel PERRINE. Ee... aboreronibaBafaransa baguye muriyaaccident y’indege yarimo Perezida wacuhaPerezida w’uBurundi. Ubworerob¢newabobaramushakisha, ni ugu.., ni ugushyiraho imbaraga namwe mugakora amakipe yo kumushaka, ahoyazaboneka hosen’iyomwamwica ibyoad byobyose Cassette N° 0259transcri/e parLD. K0163379 akaboneka ariintumbi arikointumbi ye ikagaragara, ntimuvuge ko mwamwishe bakamukumra bakamutwara. Ikindi... Rédacteur enchefyababwiye cyerekeranye.., ce... n’iyi cessez-le-feu, n’iri hagarikwa ry’imirwano niukuba maso. Ndakeka... komuriikigiheabantu bamwe baribamaze kurambirwa, ariko n’ubwo bari ha... bagitona, bari bagitsimbarayi, ariko ahari ahobakwikanganga, bati ubwo haje agahenge n’agahenge nyagahenge ntawamenya kazaza uretse ko byabyutse bimboragatana, mwumvise n’inyi Nyenzi bieiye hariya kuKivugiza, rmbabwiraga nkigera hanoiby’Inyenzi irikurasira abaturage hariya haruguru yo kwaGasipari muKinamba. Amasasu reroaracyavuga arîkoahari ashobora no guceceka, ukabona abantu barihinze abaribaragiye ku Kuyenzi, abari baragiye i OEtarama. Abobantubaramutse bajeikivunge ailbenshi muzashinge ibirindiro kuribariyeri mubakontolore nyakubakontolora, kukoinshuro zirenga nyinshi kuriiyiradiyo twababwiye uburyo umujyi wa Kampala wafashwe. Inyenzi rerozishobora kwihinda muriabobantu zikaza tuku... tukazumva zidusogota ibyuma ziduturutse inyuma, zarinjiye tutazi igihe zinjiriye kandi twari twarazirinze tukanga kugamburura. N’abazaza rerobaramenye kuzaza ikivunge, bajyebazaumwe umwekugira ngobatworohereze kubagenzul~ Kandi remhatazagira abatubeshya ngoibyangombwa ntabyobafite. Rekamukomezanye na Radiyo RTLM,babashyirireho umuzika. KAMANZI bashyirireho umuzika. (Intermède musical) Georges RUGGIU, journaliste de la RTLM: ...Kigali, danstoutes lescollines dupays, bonjour à vous. L’information principale dujour, l’information principale quia fait launedetous lesjournaux parlés y compris lesjournaux parlés étrangers estlecessez-le-feu quia étéconclu, hier pendant lanuit, entre lesfo... enfin entre le Gouvernement rwandais et lesforces du FPRà Tunis. Ce gouvernement (sic) a étéconclu sous l’égide du médiateur le président de la République du Zaïre, MOBUTU SESESEKO. Cassette N° 0259 transcrire parLD. K0163380 Ehbien, cecessez-le-feu, immédiatement nouspouvons vous direcarj’aieur occasion defaire le tour detoutes lespositions ici, lespositions militaires autour deKigali. Ehbien, cecessez-le-feu n’est pasrespecté. Cecessez-le-feu quia étésigné parlesReprésentants duFPRà Tunis n’est pasrespecté, n’amêmed’ailleurs pasfaituneminute d’application puisque leFPRa attaqué pendant lanuitla position deKivugiza à Nyamirambo. Ilsontattaqué etilsontbombardé. Ilsontégalement bombardé à Gasyata, des.., lestirs continuent enprovenance delacolline deGisozi, ehbien, puisque leFPRqui a luimëme signé cecessez-le-feu nelerespecte pas, ehbien, nous vous appelons à lavigilance laplus ...laplus extrême. Effectivement, sousprétexte d’uncessez-le-feu denombreuses personnes pourraient rentrer vers Kigali, vous quiaident auxbarrières faites donc attention, faites preuve devigilance etderigueur, ne vous laissez pasdistraire pafdesarguments factices quecertaines personnes pourraient utilisés.Toute personne quidésire rentrer à Kigali doit avoir sespapiers enordre. Toute personne quidésire rentrer à Kigali doitêtreunepersonne dontonpeutcertifier sonidentité etpasunmembre duFPRqui pourrait s’infiltrer. Lameilleure manière pour éviter cela, c’est d’abord lavigilance, ensuite lavigilance etentroisième lieu lavigilance. Nepaslaisser despersonnes faire lecontrôle alors qu’elles nesont elles-mêmes connues ici. Nepasnonplus laisser certaines personnes sefaire soudoyer, c’est-à-dire accepter soit del’argent, soit der alcool oumême delanourriture pour passer lesbarrières etsurtout find’aprèsmidi, faites très attention. Vous aussi quisurveillez lesbarrières lanuit, faites attention, leFPRfait preuve demauvaise foi. Ila signé lecessez-le-feu mais nelerespecte pasetpuisqu’il nelerespecte pas, ilvad’abord faire semblant del’appliquer dans certains caspour infiltrer seséléments etpour pouvoir encore mieux lesp... lesplacer oulesdéplacer oupour lesrécupérer etsecondo (sic) quand çaval’arranger, ilvareprendre lescombats avec encore plus d’intensité. Pour l’instant leFPRnerespecte paslecessez-le-feu, iltire surtoutes lespositions iciautour de Kigali, maintenant nous pouvons toujours espérer quelecessez-le-feu seraappliqué, queleFPRva Cassette N° 0259transcrire parLD. KO 1 63381 être ramené à laraison etqu’il vaeffectivement baisser lesarmes pour unmoment quenous espérons leplus long possible, mais tant qu’il estactuellement, leFPRnerespecte pas. Ils’est contenté defaire duthéâtre, delapolitique théâtre. Ilsontsigné à Tunis etpuis après icià Kigali. Ilsfont tout demêmecequ’ils veulent. Cequ’ils veulent c’est quoi7 C’est continuer à ...à perpétrer desmassacres. C’est continuer à bombarder des quartiers peuplés depopulations innocentes. Ehbien, voilà lavraie réalité, leFPRsigne lecessez-lefeupour vous faire baisser lesarmes etpouvoir continuer à faire sesmassacres plus allègrement. Nousespérons queleFPRvara... revenir à laraison, maisnousnepouvons qu’avoir delarges doutes. Yoweri MUSEVENI, lui...quiestdéjà attaqué à l’intérieur del’Uganda pouravoir livré le paysauxétrangers, c’est-à-dire auxmembres delaNRAquisontprincipalement aussi desmembres duFPtL a fustigé leFPRetluia ditqu’il devait accepter lecessez-le-feu, mais quelle portée ontles paroles deYoweri MUSEVENI quand ilditd’uncôtéqueleFPRdoitaccepter le cessez-le-feu et quedel’autre cété ilconth~e à leur fournir desarmes ettoute l’aide logistique dont leFPRa besoin. SiYoweri MUSEVENI était vraiment unepersonne debonne foi,ilaurait coupé toute aideauFPR, mais cela ilneleveut pas, ilnelefait pas. Sespetits copins duFPRl’ont aidé à prendre lepouvoir auRwanda ets’il avait et... au... enUganda ets’il avait desproblèmes, ilpourrait toujours s’appuyer surb*~LlX. Pour cela, ilnepeut paslesabandonner etnepaslesabandonner çaveut dire lesaider. Illesaide d’une manière trèsclair ettrèsformel etleFPRcontinue ains’t, aveclabénédiction deYoweri MUSEVENI, à pratiquer desmassacres icidansKigali etdans toutlepays, mais aussi à utiliser le double langage ensignant à Tunis etauxmassacres à Kigali. Voici chers auditeurs, tel6tait notre message principal delamatinée. N’oubliez pas,vigilance et encore vigilance. Nousremercions également notre amiInterahamwe quiestKimTalon quiestKim Talon etquiestunInterahamwe deKicukiro quia tuéaujourd’hui unofficier duFPR. Ehoui, ill’a Cassette NO 0289transcrire parLD. K0163382 tuéparce quecelui-là setrouvait aumauvais endroit, aumauvais moment, c’est-à-dire enfait qu’il se trouvait dansdesopérations etce que s ’ " ontemmené opérations cetofficier duFPRà venir ennuyer notre population deKigali, à vouloir menacer notre population deKigali etcetInterahamwe a fait cequ’il devait, c’est-à-dire qu’il a défendu lapopulation. Félicitations à vous. Continuez donc à vous défendre etlavigilance reste derigueur. Ilestmaintenant dixheures cinquante-deux à Kigaii danslesblindés delaRTLM. Nousallons nous retrouver danslecourant del’après-midi pourdévelopper demanière pluscomplète cesaccords de cessez-le-feu mais jusqu’à présent, même sicecessez-le-feu a étésigné, iln’est pasencore appliqué. (Interroge musical) Ananie NKURUNZIZA: ...amakuru yakeshaga MINUAR MINUAR ubundi.., niMission desNations unies pourl’assistance au Rwanda, ni ko kuvuga i...ntumwa za Lonizajezijekudufasha kugera ku mahoro, nonemu by’ukuri zabayÇ abaririmbyi b’Inkotany~, ntizitinya nokuvuga amacumu y’ibinyoma, ibid.., ibigwi Inkotanyi ziba.., zitigeze zigezaho. Ibyo byose rero.., ibyobyose.., niDALLAIRE ubikora, ndetse twatahuye n’uko asigaye ubweafata imbunda akarasa. MuriRTLMtwakiriye Bumgumesitiri wa Komine Muhazi wacitse ku icumury’umwanzi. Ibyo yatubwiye ku bugumwe ...ku bugome bw’Inyenzi byatworosoyeho umusatsi. Ndetse ntababeshye ntihazagire na rimweuwongera kutubeshya atwizeza n’ijambo ry’ubuvandimwe cyangwa n’ubwiyunge n’Inyenzi. Kuriiyotariki ya mtm~Radiyo y’Abafaransa yadutangarije ko intumwa z’impande zombi zirwana zarizageze i Tunisi muriTuniziya ngobakaba bailbategereje kurobanura, gusobanura uzicara ku ntebe y’uRwanda. Iyontebe reroyajekwicarwaho ha beneyo,habeneSebahinzi nahoAbahema bagumya kurungarunga, ngira ngoniukobailmuba... mu butayu hataba inka, huum, cyokora iyo Cassette N° 0259transcrire par LD. K0163383 25 babaha nazaehameaux nazadraumadaires bakazigira inka[ Kuitariki yacyenda y’ukwezi kwagatandatu, ya nkuru y’incamugongo y lhotorwa ry abashumba ba Kiliziya gatolika y’uRw~day~riy~aiye ldmomo. Amaradiyo yo ku isiyosentaldndiyav~e. Amaraso kokoarasema, kukolnkotanyi ubwazo ziyemereye amarorerwa zarizongeye gukorera Abanyarwanda. Ejotwavuze ko izonyamaswa Musenyeri GAHAMANYI na we yavumye eyokora agatinya, cyangwa akibagirwa kuzivuga izinako izonyamaswa rerozarengereye zikaba zirya n’abantu kukoimibiri yabarîya bashumba zabazarayiteye imirwi, zigakuramo imyanya imwembere yokujugunya muldnogo zikarenzaho igitaka. Uwo munsi nanone, Muhabura ijwi ri... ry’ Abahima iti "insnmgano" "zaeu mizikiri izo gufata Kigali, ahubwo ni izokubohoza igihugu". I Tunisi ho nk’uko twabivuze impaka zarizakemuwe intumwa zaeuzashyikirijwe intebe, nahoAbahima na BIZIMUNGU ubatwaza injome bagiye kugendera kuri za chameaux. Human Rights Watch ni waMuryango w’Abanyam¢rika witwa ngourengera.., ubure.., uburenganzira bw’ikiremwamunm washyize ahagaragara ingirwa raporoivugayukongo "abishe abantu bazahanwa". Muriabongo bisheabantu mu gihugu, bavugagamo ndetseBUCYANA Maritini Abatutsi bahitanye izuba riva. Ingirwa rnuny~ reroha vveut~arariye ngoUbwongereza, Radiyo y’Abongereza hanoMACK DOYwaBBCyagize ati"inoaha...", yavuze yukongoyagiye gusura ahoInyenzi zafashe, ndets¢ ngoakagera mumujyiwa Kayonza agasanga haryoshye kumsha mu mujyi wa Kigali. Ati"nabonye abasoda b’Inkotanyi baremesheje inamay’Abahutu n’Abatutsi". Ati"kandi umunuko wariwose kubera abantu bishw¢ ngon’ingabo z’uRwanda ». Munyumvire reroabobanyamakuru! Kuitariki yaeumiz’ukwezi kwagatandatu, Nyirubutungane PapaPawulo yatangaje koyashavujwe n’akaga kagwirifiye Abanyarwanda na Kiliziya gatulika y’uRwanda. Nyamara ntitwahwemye Cassette N" 0259transcïî~ parLD. z6 K0163384 kubabwira koRadiyo Vatican ivugira i RomahafiyaPapairimubinyamakuru byakunze gushyigikîra Inkotanyi. Cyokora ahari ahobitite impamvu, kuko naweyinjiriwe n’abapadiri b’Abatutsi. Erega uwo munsi haMînistri w’Ububanyi n’Amahanga WiHyCLAES w’Ububiligi, ahoInyenzi zifite icyicaro gihoraho, ha weyavuze kongoababajwe n’iyicwa ryabariya basenyeri b’uRwanda. Muriabobose ntawigeze atunga Inyenzi agatoki. Nyamara ntawuk~ye guhishira umwanzi. Inyenzi reroubwoturacyari kuitariki ya cumi, zimaze gukora ariya marorerwa zatangaje ngoko Umkiko rwagisirikare rwazo, Courmartiale ngomzaha~rana abayakoze. Nimunyumvire rero urukiko rw’Inyenzi! Kuitariki ya cumin’imwe twamenye koba bandi bagenda bagiye mubwatsi bw’Inkotanyi, ariko akenshi batite icyizere cyokuzikomereza bakigira mumahanga, ahoahari ahobaruhuka induru ibera mu.ri ikigihugu, ko batujwe mumazuy’Abahutu i Kabuga, bakerekwa imirima bagomba gusarura ngira ngobakazab.aLkizaho noguhinga. Ubworeronimuminsi mikemkazahahurira hahaProcureur wa Repubulika NSANZUWERA, ubwomzabatugiye kubaha.., kuhabohoza. Inkuru y’iyicwa ry’abashumba baKiliziya gatolika y’uRwanda yakomeje kuvugwa ku isihose. Ndetse naRadiyo y’Abongereza yumvikanye inoi Kigali yatangaje koInkotanyi zarizarateye kandi zikica ba banab’ibimuga b’imfubyi b’iGatagara, mazeabacitse ku icumubagahungis zwaku C~senyi. I Parisahoyariyaraye anyuze yerekeza i Tunisi, Perezida OmarBONGOwa Gabonyatunze MUSEVENI agatoki, ati"muri ibibihentibikwiye kugaba ibitero mubindi bihugu bigamije gufata ubutegetsi ku ngufu nyamara byitwaga kotwerekeza mumayira yademukarasi". NahoJenerali DALLAIRE ahoyarianyuze i Nayirobi yabwiye abanyamakuru ko n’iyoza ngabo nyafurika zazaza zika7x mu Rwanda ngoimirwano izakomeza. Ahanagira ngomzifikane ibyo twahoze tuvuga mu gitondo, ahoRédacteur en chefwacuyakunze kubakangurira kubamenge kuko Cassette N° 0259transcrite parLD. 27 iby’ihagarika ry’imirwano batubwiye tuzabyemera kokotubibony¢. K0163385 Kuitarild yacumiha kabiri z’ukwezi kwagatandatu, mugitondo cy’uwo munsi, twamenye koya namay’Abaminisitifi haOUAyariyaraye isoje imirimo yayo, mazeishyiraho akanama k’abaministre kitalinkibazo bwitecy’uRwanda kagashaka umwanzuro uzash"~aabalmru b’ibihugu. Ubwo nikoInyenzi zarizikomeje kubwerabwera. Mu gitondo nanone twumvise indirimbo nk’iyo bamaze kudushyifiraho hanoivugira kuriRadiyo Vatikani y’iRoma, iti’~Nyir’ubutagatifu, Nyir’ubutagatif~ niNyagasani Imana umutege.., umutegetsi w’ingabo". IyoRadiyo Vafikani yahitishije iyondirimbo iranga n’uko uyumunsi, kuri uyuwagatatu tariki yacumina gatanu haribubemisaumuntu yakwilùza koabariabakirisitu ho muRwanda barusigayemo bazakwifatanya n’abandi kugira ngodusabire abacu bose, abotwavugaga, bahora tu... abo.., aboduhora mbika, abotuvuga duhora turangisha baheze mugihirahiro, tukabasabira rero lmgira ngobazambuke abasigaye, kandi n’abagiye bajye iburyo bw’Imana. Kuitari ya cumina gatatu nihafiejobundi aharero, inamay’Abakuru b’ibîhugu by’Afurika yarateraniye i Tunisi, Inyenzi ziti ’~vafashe Gitarama". lbisasu by’Inyenzi byongeye kugwa mumujyi wa Kigali, Radiyo BBCiti"FPRikomeje kwitegura imirwano". Mbiciyemo hafikukomurabyibuka nabivugaga ejobundi tanusibo ariejo. Ejonabwohashize, inamaya OUAyibanze ku kibazocy’uRwanda. Hashyîzweho akanama k’abalmru b’ibihugu duturanye kandikayobowe ha Maréchal MOBUTU. Bwije bisan’ahoikibazo cy’ingutu cy’u Rwanda kildri ldbisi, ariko.., bijya kugera saatanuz’ijoro, nk’uko twababwiye mu makum y’iki gitondo, bijya kugera saatanu z’ijoro nibwobavuze yukombese e...gisa n’icyabonewe umuti kukoInkotanyi zemeye kuvakuizima zikemera imishyîkirano. Mberereroyukombag¢zaho amatangazo.., udutangazo ha twoduketurihanorekababe babashyiriyeho umuziki gatoya. KAMANZI bashyiriremo. ii Cassette N° 0259truscrite parLD. 2s Indirimbo y’Imana: Nyir’ubutagatifu. FIN DE LA FACE B. Cassette NO 0259 transcrire parLD. KO1 63386