L`histoire des arts à l`heure des nouveaux programmes de l

Transcription

L`histoire des arts à l`heure des nouveaux programmes de l
ENSEIGNEMENTSARTISTIQUES
L’histoiredesarts
BOENspécialn°11du26novembre2015
ier
Jean-PaulBURKIC-I.E.N.MissionArtsetculture1 degré–AcadémiedeLaRéunion
Leparcoursd’éducationartistiqueetculturelles’adosseauxenseignementsobligatoires.
L’histoiredesartsn’estpasunedisciplinedeplus,maisunenseignementpluridisciplinaireet
transversal.
LESÉVOLUTIONSENTRELESATTENDUSDESTEXTESOFFICIELSDE2008ETCEUXDESNOUVEAUX
PROGRAMMESDEL’ÉLÉMENTAIRE.
L’enseignementdel’histoireétaitorganiséjusqu’iciparleBOENn°32du28août2008.
L’enseignementdel’histoiredesartsestaujourd’huirégiparlesprogrammes(BOENspécialn°11
du26/11/2015).
En2008,l’histoiredesartsfaitsonentréedanslesenseignements.Ilsefondealorssur3piliers:
- Lespériodeshistoriques,
- Les6domainesartistiques,
- Lalistedesœuvresderéférence.
En2016,l’histoiredesartsintègreautantquepossiblel’ensembledesexpressionsartistiquesdu
passéetduprésent,savantesetpopulaires,occidentalesetextra-occidentales.
Sonenseignements’appuiesurlepatrimoine,tantlocalquenationaletinternational.
Ilcouvre:
- Lechampclassiquedes«Beaux-Arts»:architecture,peinture,sculpture,dessin,gravure;
- Lamusique,lethéâtre,l’opéraetladanse,lecirqueetlamarionnette;
- Laphotographieetlecinéma;
- Lesartsdécoratifsetappliqués,levêtement,ledesignetlesmétiersd’art,l’affiche,la
publicité,lacaricature…;
- Lapoésie,l’éloquence,lalittérature;
- LesgenreshybridesouéphémèresapparusetdéveloppésauXXèmeetXXIèmesiècles:
B.D.,performance,vidéo,installation,artsdelarue…
N.B.:Laclassificationde2008en6domainesartistiquesestabrogée.
En2016,lesobjectifsgénérauxsontregroupésentroisgroupes:
- Desobjectifsd’ordreesthétique,relevantd’uneéducationàlasensibilité;
- Desobjectifsd’ordreméthodologiquequirelèventdelacompréhensiondel’œuvred’art;
- Desobjectifsdeconnaissances(repèresculturelspourl’élève,amateuréclairéendevenir).
Lescompétencestravailléesaucycle3en2016:
- Identifier:donnerunavisargumentésurcequereprésenteouexprimeuneœuvred’art;
- Analyser:dégagerd’uneœuvred’art,parl’observationoul’écoute,sesprincipales
caractéristiquestechniquesetformelles;
- Situer:relierdescaractéristiquesd’uneœuvred’artàdesusagesainsiqu’aucontexte
historiqueetcultureldesacréation;
- Serepérerdansunmusée,unlieud’art,unsitepatrimonial.
1
Lesattendusdelafinducycle3:
- Décrireuneœuvreenemployantunlexiquesimpleetadapté
- Émettreunepropositionargumentée,fondéesurquelquesgrandescaractéristiqued’une
œuvre,poursituercelle-cidansunepériodehistoriqueetuneairegéographique
- Exprimerunressentietunavisdevantuneœuvre,etenrechercherlescausesàl’aide
d’unepremièreanalyse
- Serepérerdansunmuséeouuncentred’art,adaptersoncomportementaulieuet
identifierlafonctiondesesprincipauxacteurs
LespremièresressourcessurEduscolprésententdesexemplesd’activitésproposéesaucycle3à
partird’unextraitdesprogrammes.
Exemple:Dégagerd’uneœuvred’art,parl’observationoul’écoute,sesprincipales
caractéristiquestechniquesetformelles
Desrepèrespédagogiquesessentiels:
Ø Organiserdesrencontressensibles,instruitesetréfléchies:passerdel’expressiondu
ressenti(partagersonexpérienceesthétiqueintime)àladescription(confrontationdece
quechacunvoit),puisàl’interprétation(débatargumenté)etàlacompréhension.
Ø Privilégierladémarchecomparative.
Ø Ritualiserlesrencontresaveclesœuvres.
BIBLIOGRAPHIE:
§ LANEYRIE-DAGENNadège,Histoiredel’artpourtous,EditionHazan,2011
§ DELAHAYEJeanine,Regardspourapprocherunenseignementdel’histoiredesarts,Paris,
EditionVandeVelde,2013
§ STRAUBPatrick,Histoired’artsenpratiques(6–12ans),EditionsAccès
2