Tudert d usirem.CDR - site de l`association taymat

Transcription

Tudert d usirem.CDR - site de l`association taymat
Idlisen-nne$
Äli LËAOEN
Tudert d usirem
Isefra n tesrevt
HCA / 2006
Äli LËAOEN
Tudert d usirem
Isefra n tesrevt
HCA / 2006
Cet ouvrage publié dans le cadre de la collection
"Idlisen-nne$"
Initiée par la Direction de la promotion culturelle du
Haut Commissariat à l'Amazighité
© Tous droits réservés
Dépôt Légal : 284-2006 - ISBN : 9961-789-54-7
Conception et PAO :
Tudert d usirem
Tanemmirt d tameqqrant seg wul azedgan i
kra n win i d-yefkan afus n lemâawna akken a d-ilal
wedlis-agi yellan gar ifassen-nwen.
Ameskar
05
Tudert d usirem
06
Tudert d usirem
IBUDDAN
Asefru amezwaru n wedlis-agi, ad t-hdu$ i lexwan
yellan di yal tamurt; lexwan inedren $er webrid n lxir,
lexwan i d-yeqqaren “deffir ddunit d laxart”.
Ur tettu$ ara lexwan wukud d-lêi$ yal yiwen s yisem-is am
yem$aren am yelmeéyen.
Isefra nniven, ad ten-hdu$ i yemdanen n ddunit
merra umi ttwaksen izerfan yerna ur zmiren ara a d-neîîqen
si tugdi n wid yeççan amur-nsen akk d wamur n wiyav, rnan
t$ebblen fell-asen.
Ameskar
07
Tudert d usirem
08
Tudert d usirem
Tamurt tettidir, tettbed s tiddi-s, ma twelhev agdud
$er tussna akk d tdelsant. Amezruy mi ara t-îîfen
imusnawen ad t-sneqden, a d-teffe$ seg-s tidett ara dyesseknen i wegdud abrid n tafat; ad iéer ansi d-yekka,
ani$er i d-yewwev, ani$er i ileêêu yerna tamâict ur s-dtettas ara ééayet.
Ma d Tadelsant yesdukulen tikli n yemdanen, tetteéu
tilisa, yal yiwen ansi d-yu$al wezref-is. Tettas-d am ééerb; a
win t-yes$ersen yexdem tise$lit.
Yella yiwen wanzi i d-yeqqaren : “Nnig webrid, ddaw
webrid, leqrar-is d abrid”.
Yella da$en lêadit d-yeqqaren :”Lamer iwennâen, d win
yellan d alemmas gar lumur“.
Yella lêadit nniven i d-yeqqaren : ''Ur tettilim ara d lmumnin
alamma teb$am i watmaten-nwen ayen teb$am i yimanwen''.
Ahat zemre$ ad ini$ win ara ibedden i wayen akka i dnenna ad yeffe$ $er yiwet tudert a yelhun aîas; d tudert ideg
ara tili téeîîawt n tegmatt akk d tiddukla gar yemdanen n
ddunit mera. Timlitlit n imusnawen, tnedder $er wayen
iûelêen; wa s tdelsant, wa s ddin, wa s tussna.
Yal yiwen amek yessawal. Ahat a naf cwiî n wemkan
gar-asen i lexwan yessawalen s ddkar (lemdaê).
A nevfer asefru-yagi : Lexwan sadap yumnen.
Lexwan sadap yumnen
Lexwan sadap yumnen
A rsul âzizen
D wayen d-inezlen fell-as
Yelha webrid tvefrem
£urwat ad t-teooem
Aîas i tâettbem fell-as
09
Tudert d usirem
Myeâqalet d atmaten
Rebbi ad ken-iâiwen
Ur yettwexxir êedd $ef gma-s
Lexwan win a ten-ivefren
U ileêêu yid-sen
A s-kksen seg wul nnêas
S abrid yelhan i reccden
D lxir i xeddmen
D pfakur am yiv am ass
Ar leûlaê dayem wejden
D ddwa n win yuvnen
Baâda win yeîîef layas
La Ilah Rebbi yiwen
Yella êaqiqen
Snen acu d lmaâna-s
D îîelba msefhamen
Leêêun d atmaten
Pûellin ar d yali wass
A Llah éerreb fell-asen
Qewwi agraw-nsen
Ïîejra n liman di ttnaûfa-s
Lexwan mi ara ddekkiren
D ta$rast iâemren
Kul lxir ansi a tt-id-yas
Am tament awal-nsen
Sfaqayen imdanen
Win i$eflen sawlen-as
10
Tudert d usirem
D ûûeê i la d-qqaren
Ulac win a ten-yeréen
Abrid n dir xvan-as
£ef wudem n Rebbi ttâawazen
Qqaren ss$aren
Win i$eflen sawlen-as
Di l$aci i sen-yesmeêsisen
Aîas i d-jebden
S abrid n Nnbi d sunn-as
Si Leqran i d-paddamen
D ayen ibanen
Bu yir tannumi iwexxer-as
Ïîariqa i ten-yeccerken
Yis-s i mcudden
Sersen Leqran d lsas
Akkenni i ddukulen
Dayem d irfiqen
Axaîar éran lbavna-s
Din i yufan ddwa-nsen
D ddikr i êemmlen
Yeêla win yesâan lweswas
Tamurt ara ten-iêerzen
Di perbegga ad t-âiwnen
Ad pwavmen di loedra-s
Ur yezmir win a tt-yawven
Leswaq ad âemren
Ad yelhu rray n dderya-s
11
Tudert d usirem
D lxir ad p-id-mmagren
Laréaq ad ûaben
Mmi-s ad ivuâ baba-s
L$ella n cc$el-nsen
D abrid n lmumen
A sseâd n win yeddan di loerra-s
Ddunit-is ad tûeggem
Ad s-yecbeê wudem
Yerna ad yelhu uéekka-s
Ad yili seg imusnawen
Widen ixeddmen
£ef lxir akken ad ten-id-yas
A Llah a Rebbi âzizen
A win izemren
Sbedd i wexxam tigejda-s
Üeggem rray n yemdanen
Sseêlu ulawen
Err-a$ s abrid ma nunef-as
Ëareb $ef wid k-iêemmlen
£er lêaq welleh-iten
Cciîan ad te$li lqima-s
12
Tudert d usirem
Amdan yettmenni aîas leêwayeo; yella wayen
yelhan, yella wayen n dir deg wayen yettmenni. Ma llant
leêwayeo yepmenni deg tid s-yefka wezref-is, ttilint tid ur
yettêemmil ara wa s-tent-ixedmen i netta xas ma yella azref
iqbel-itent; am wayen yaânan turda (la morale).
Amedya : Win ara irevlen idrimen i wayev $er-s
azmil, yewwev-d lweqt ad s-ten-yerr netta ur yesâi ara,
yelha ma yerna-yas kra littaâ deg wakud-nni i s-imudd ass
amezwaru, ne$ ma yella iwala ur yezmir ara ad as-ten-idyerr, yesâa lajer $er Rebbi d ameqqran ma yeooa-yas-ten.
Axaîar $er zdat ma d-yesmekti amek i s-yekka cehwan deg
laâqel ad yehlek iman-is s tuzzma; ad s-tiréig ddunit ma
iwali ayen i s-yesse$res ur yezmir ara ad t-ixiv. Ihi tewwiyas-d i wemdan ad iêezzeb $er zdat, ad yessexdem aîas
alla$-is, axaîar tewâer tnefsit akk d tuzzma n tmeddit.
A nevfer asefru : Tinefsit taâdawt n wemdan.
Tinefsit taâdawt n wemdan
Tinefsit taâdawt n wemdan
Teskew ifadden i l$aci
Teîîalab ayen i tt-yexvan
Wa lukan d ayen ur nelli
Xas ûûawav-as-d kan
I s-d-tewwiv ur tt-yettqiddi
Tinefsit win s-yesewsaâen
Siwa lehlak ad as-d-tawi
Têemmel ad tserreê i uleggam
Akken i t-yettaf leb$i
13
Tudert d usirem
Ameddakel-ines d cciîan
Tettawi $er wayen n diri
Ad k-tini medden akk rwan
Win yelluéen ala keççini
Eçç, xdem ayen i k-yehwan
Abrid n Rebbi i wumi
Wiyav xedmen ayen b$an
Leêêun s ûûifa iêili
Tinefsit win ad p-itebâen
A d-yas wass ideg ara ye$li
Ad yeoo leêbab d imawlan
Yal ddnub ad t-iâebbi
Ad yeçç lêeq n ime$ban
Amek ara iqabel Rebbi
Win teîîef ad tger deg i$ulnan
Laxart ur s-yettban sani
Ad yeffe$ i webrid yelhan
Ad s-d-teoo aîas n cwami
Mi imuqel ansi s-d-kkan
Ad yaf d rray lmexzi
Tinefsit akk d liman
Si zik nitni d amaréi
D iâdawen di yal zzman
Win i$eflen wayev ad t-yawi
14
Tudert d usirem
Qlilit wid i s-imenâen
Mi yettwet yiwen ad yaki
Ad tessiken idurar weîîan
Yerna ad icebbeê tamu$li
Ad t$um yal imukan
Anda icuk lâebd ad ye$li
Win teîîef ivarren-is belâen
Ad as-d-tessedher kulci
Nettat tedda d win icehhan
Fell-ak kan ara d-tezzi
Aql-ak seg yidis n vvellam
Tbanev deg wazal qayli
D rray-ik i k-ixedâen
Ur têezbev ara ivelli
A Rebbi azen-a$-d loebran
Axaîar keçç d Lqawi
Err-a$ s abrid iûeêêan
Deg-s i telha tikli
Ssizdeg ulawen am waman
Tsefvev-a$ imeîîi
15
Tudert d usirem
Lweqt ur yesnexfat ur iêebbes. Yerna, ayen d-yexleq
Rebbi, iêudd-as-d ussan ne$ iseggasen ara yesâeddi. Mi
yekfa lweqt-is ad yu$al. Nezmer a d-nini, ahat, d yiwet
ssebba tameqqrant i$ef i t-êepben yemdanen.
Anzi : Lweqt am ssif, ma yella ur t-tegzimev ara, a kyegzem.
Lweqt ma ur as-tefkiv ara azal a k-yewwet. Axaîar di tudert,
tella teméi, tella ûûeêa, tella tem$er akk d âeggu yerna tella
tmepant. Ihi xdem i ddunit am waken ur tepmettatev ara,
xdem i laxart am waken ad temtev azekka. Win ur ngi ara
ttawil i yiman-is mi yesâa tazmert akk d teméi ad yendem ar
tewser-is.
Anzi : Heggi usu uqbel naddam.
Anzi nniven : Aîas i ye$wi unebdu, di ccetwa yedda âeryan.
Amdan yessefk ad yebvu lweqt-is aken ur s-yettruêu
wacemma; ad yexdem akk tazmert-is.
Ma yella kra s-iruêen, ur itezzem ara iman-is azekka axaîar
maççi s $ur-s i d-tekka.
A nevfer asefru : A lweqt acêal t$eûbev.
A lweqt acêal t$eûbev
A lweqt acêal t$eûbev
Tugiv ad têebsev
A nfares ayen âzizen
Amer d amdan ad teérev
Acu i yi-txedmev
Tessekwev-iyi ifadden
Imi neéra tettuêekmev
Ruê kan ad truêev
Ttawil $er win $-ixelqen
16
Tudert d usirem
Amer d ta$awsa tesnev
Yili ad teqqimev
Ulac acu a k-iqerêen
D lêanin ara tvelbev
Yelha ma tmuvlev
Ma yella ad yeqbel win ibedden
S lferê ara $-têevrev
Yerna ad tcehdev
D ayen yelhan ara nexdem
èer amek tettuêawtev
Zi$en $layev
A leâbad wid ifaqen
Ma yella tugiv ad tqeblev
D rwaê i tqesdev
Ma ad arou$ ayen ilaqen
Si syagi ar d-tu$alev
Anda a yi-d-tafev ?
Ala Rebbi i iâelmen
Tesâiv lêeq ma trewlev
Bessif ad tzeâfev
Aîas i k-yeîîeggiren
Sâeddayen-k s lekdeb
Ulac aêezzeb
Ttun-k d inebgi $ur-sen
Alamma walan-k tfatev
Fell-asen tbeâdev
Ad ten-id-twaliv nedmen
17
Tudert d usirem
Win yeéran iman-is yeccev
Yeb$a a s-iâiwed
Ad yekkes ayen t-ivurren
Yettmuqul wu$ur yesfev
Ayen ideg ye$lev
Maççi d ayen s-isehlen
Keçç maççi ad tendemmev
D abrid ad tkemmlev
D cc$el-ik i yezwaren
Akka ad tepâawadev
L$afel ad t-tzeglev
Deg win ye$lin qlil win ibedden
Vvaâif dayem ad t-tewtev
Yerna ad t-tserdev
Ulac win ad t-id-yessuksen
Aql-ak la $-tesselmadev
Dima la $-tes$arev
Ineggura ad issinen
Ay amdan $$ar u tfehmev
Amek ara tâemdev
Ayen ara k-ivurren
D laâdez ara tekksev
Di cc$el textirev
Vfer abrid iûelêen
Ar tem$er-ik ad tferêev
Yerna ad tertiêev
Ad thenniv seg yi$ilifen
18
Tudert d usirem
Amdan yestehzan ye$lev
Dima ad t-in-tafev
Yettru $ef wayen ifaten
Dinna kan ara itennev
Am akken yenîev
Meêsub am win yettucaden
Akken kan ara ixellev
Am zun yettwawev
Netta d lweqt i t-yewten
Lweqt akken ad t-t$elbev
Ilaq ad t-têeylev
Ad tiliv seg wid ibegsen
D leâqel-ik ad t-tsersev
Cciîan ad t-terzev
Ad txedmev ayen ilaqen
Beddel cc$el s wayev
D amedya tesnev
Sers amger rfed ase$wen
A Rebbi aâziz tâelmev
I kulci tzemrev
Nugi aneddu d wid ivelmen
A nelêu neb$a a nawev
D webrid tjervev
S amkan n wid iêeûnen
Di loennet ad $-tsersev
Din ad $-tzed$ev
S jmiâ kra d-iêessen
19
Tudert d usirem
Yella wanzi i d-yeqqaren : « A win umu yeshel walluy,
qareâ iman-ik di trusi ». Akken tella zik i tt-mazal ass-a. Wid
ioehden, ççan widak ivaâfen.
Amezruy ad yettmeslay, l$aci ad pmeslayen, igujilen
ad pmeslayen, tuooal ad pmeslayent, imhanen n ûûeêêa
ad pmeslayen, im$aren ad pmeslayen, igellilen ad
pmeslayen… Anwa umi ad tiniv susem… ? Yella yiwen n
lêadit n Nnbi d-yeqqaren : « Akken teb$iv i yiman-ik, ad
teb$uv i wiyav ».
Anzi : Iberdan di tmurt i llan maççi deg igenni.
Anzi nniven : Azrem mi yet$ebbel a t-refden lmalayek.
Wid ur ntteg ara azal i tdelsant, mi ara oehden t$ebblen,
yerna rwan, ttwalin amur-nsen mazal-it $er medden ; asentmuddev ne$ a d-asen $ur-k ad k-tekksen ; axaîar tettun
ansi i d-âeddan nitni.
Akka i d mmi-s n Adem ; ilaq ad teérev l$ella n wefras
n tneqqeltt, tif l$ella n lluzin d-yessufu$en lbumbat.
Asefru : A loahel ers-d tura.
A loahel ers-d tura
A loahel ers-d tura
Efk-a$ lehna
Acêal aya la trekvev
Win d yelêan yid-k almi da
T$evlev-t $er lqaâa
Teb$iv weêd-k ad teççev
Tefkiv i yiman-ik tiyita
A k-d-gen ssebba
Swayes ara d-tersev
20
Tudert d usirem
Mi temlalem tazwara
Txedmem tiddukla
Akken yiwen ur yetteccev
Treûûam abrid d tlisa
Yal wa anda yella
Ur yettwat ur yettawev
Ad ijar akken s-yehwa
Leêkum lemcawra
Sani s-yehwa ad yessiwev
D tasarfit (la démagogie) umu nesla
Nevmeâ rreêma
Mi truê ad tefsi ad teémev
Win ivelben cwiî n ddwa
Ad ya$ tiyita
Ad yesusem am zun semmev
Ad icâef ur ihedder ara
lmenîeq yekfa
Si syin ad yebdu ad yeêfev
Tebvam $ef sin timura
Yal wa ani$er yedda
Yettêewwis amek a yentev
Tu$em abrid n vlala
Têemmlem nneqma
Yal yiwen ani$er ijebbed
Teb$am i sin lexûara
A nidir akka
Win yentezâan ad yettwanfev
21
Tudert d usirem
Yal yiwen yeddem kra
Yewwi-t d loiha
Ad yaf wukud a yexlev
Ad yexdem akken s-yehwa
Ur yettneéma ara
Win wu$ur yezzi ad yesfev
Lbaîel yu$al d tirrugza
Neêver nwala
Leohel ani$er yeûûawev
Ma d-theggim yiwen i lmakla
Ad t-tferqem d tuna
Win yesâan aêbib ad t-yeârev
Ad temsawalem, a gma
Wiyav a dadda
Ma yelha wayen tnefqev
Din i tban amek tebva
Maççi di tuffra
Yeffe$-d akikan leb$ev
Agdud ur nekni ara
Ad s-d-tafem ssebba
Ad t-têersem ad iâeggev
Ad s-ta$ tmess di lêara
Ad s-d-tas d lmerta
Ad ixelleû ayen yekrev
Ad s-teûersum tiyita
Mi tt-yu$ di loedra
Kker ay agdud ad t-qablev
22
Tudert d usirem
Azgen n lqern u zyada
Ayagi neroa
Mazal lbaîel la itennev
Lêeq hat fi sma u lehwa
Ur t-nemlal ara
Néerr-it kan di lka$ev
Nettraou ad yeffe$ am ass-a
Ad tekfu cceda
A vvalem ma d-teste$frev
Tâegcem arduz i nneqma
Am umesmar n Oeêêa
Melmi s-yehwa at yessefqed
Mi imuqel akkin d wakka
Ay ayen iwala
Netta ad t-id-yessiwev
Yezra win yelhan i lmakla
D win yelhan i tteâbegga
S tezdemt maççi d asquccev
A loahel ers-d tura
Ma tella leqniâa
Aîas aya i tesrewtev
Farâun acêal i tâedda
Ye$li-d $er lqaâa
Yeooa amkan i wayev
Alluy-agi s nnuba
Win ixedmen ûûfa
Mi d-yers ad yeski isenned
23
Tudert d usirem
Ta$erma (civilisation) d tin yesdukulen deg tikli-s
tussna d yidles. D tin isuâden imdanen merra ; ama di kra n
wesnulfu di tussna, ama deg izerfan-nsen.
Ta$erma yesgamen, d tin iwellhen l$aci $er twizi, s
amyerfed gar-asen bla ma inuda yiwen tactalt n wayev ne$
tilisa ansi d-tu$al tmurt-is. Win ixedmen lxir ur
yettendemmi ara, ur itezzem ara iman-is azekka axaîar
ayen umu yezmer yexdem-it.
D ddunit win i$elven (ala Rebbi i d lkamel; ur ye$liv
ur i$ellev) yella ttawil s wayes ara yefdu iman-is; ad
yeste$fer, ad yezzi $er webrid yelhan.
Asefru : A lêanin keçç d rreêman.
A lêanin keçç d rreêman
A lêanin keçç d rreêman
Txelqev amdan
Tussna yerna tilleli
Ad yevfer abrid s-yehwan
Leêlal ne$ leêram
L$ella yak ad tili
Ar yum leêsab ad s-d-iban
Acu i s-heggan
Mi ara iqabel s wayen yewwi
Yefreq-d Rebbi iberdan
Sin kan i yellan
Lewqama d wayen n diri
D amezwaru i yelhan
D aêbib n lewqam
Tessken-it-id tmusni
24
Tudert d usirem
D win d-yefkan izerfan
N yergazen akken llan
Yesseâdel-iten irkelli
D acebêan ne$ d aberkan
D arraw n wemdan
D lxelq n Llah l$ani
Yenna-d fell-as Leqran
D awal iûeêêan
Ulac din acu a d-nini
Lêeq n wiyav win t-yeççan
Xas êellen-t iâekzan
Ad t-ixelleû am ass-agi
Farâun ibedden acêal qern
Yeclex lmizan
Yeçça i medden tidi
Acêal d ûraya i s-bnan
A lbaîel iâeddan
S usewwaî i ten-yettawi
Iâebba ddnub n ime$ban
Yelmeé axeddam
Di lebêer i tt-id-yewwi
Lemêellat i t-itebâen
£ef yidis-is ddan
£ilen Farâun d lqawi
Yiwen webrid i ten-yefkan
£ef lekdeb mxawan
Ye$wi-ten akk selfani
25
Tudert d usirem
U$en-as awal i cciîan
Maççi d ikukran
Lêeq merra a d-yesteqsi
D Musa i d-iceggeâ rreêman
Ad s-yemel i t-yeroan
Amer ansi d-yettaki
A d-yeoo amviq n vvellam
D ayen ad t-imenâen
Tidett yiwass a d-tali
Am tqeccuct $ef waman
Mi ara d-tifliw tettban
Yal yiwen ad p-iwali
Im$aren ahat cfan
Ëevren yerna éran
Lbaîel amek i$elli
Im$aren ahat cfan
Ëevren yarna éran
Lêeq amek d-yettali
A Rebbi azen-a$-d loebran
D wayen a$-inefâen
Di lxir i telha tikli
26
Tudert d usirem
Ayen ssuturen yegduden n ddunit merra kif kif; b$an
akk tudert deg tuddsa (organisation) a d-yesduklen
ta$demt, axxedim, lehna akk d tlelli di kra n tmeéla
(la logique) ur nettrué ara tilisa i yidles, yerna ad ilin yal
yiwen s izerfan-is deg wemkan yeîîef.
Cc$el n yeâwwajiyen (les professionnels) ireffed
tamurt. Aqeddac yelhan d win yettûeggimen ayen i$ef dyettuwekkel.
Yella lêadit d-yennan : « Aql-aken akk d-imeksawen, yal
ameksa d amray $ef teqvaât-is ».
Rray d ayen ééayen aîas, yerna aîas l$aci i iêemmlen ad tîîfen. A win yufan, uqbel ad t-yeddem yiwen, ilaq ad
iêezzeb $er zdat.
Asefru : Yal tamurt agdud yelha.
Yal tamurt agdud yelha
Yal tamurt agdud yelha
Ulac lemxalfa
Si rray akk ara ttwaten
Agni n tmusni d leqraya
Maççi d syasa
A win yeb$an ad iûeggem
Vegger akkin cyaxa
Tesâuv tirrugza
Tkecmev s iqeddacen
Tirrugza maççi d ttnefxa
Akka i d-nenna
Muqel nfeâ medden
27
Tudert d usirem
Tameslayt irkel telha
Abrid-is iwehha
A l$aci ad msefhamen
Ïîef abrid n lewqama
Vegger nneqma
Ad tesferêev akk medden
Ayen yellan d agdud merra
Kif kif ayen yeb$a
Abrid d-u$en akk yiwen
Ttnadin akk $ef lehna
Ëemmlen lxedma
Yerna ad myussanen
B$an tamâict s lewfa
Ur ttlaéen ara
Ad sâun amur-nsen
Win ibennun axxam i uzekka
Iâell-as tigejda
Tigejda tid ioehden
Ad iâas tin n ttnaûfa
S tidett akk d ûûfa
Yeg leqrar i yi$erbazen
Akka i ttalint tmura
Ad tili tdukla
L$aci ad myeâqalen
Yal tamurt agdud yelha
Ulac lemxalfa
Si rray akk ara ttwaten
28
Tudert d usirem
Imvebber ur nettbedda
D lêif i d-yerna
I wegdud ad yetmeêêen
Tevra-yas am umeksa
Yeîîsen yestehza
Yeooa lmal ad t-yeçç wuccen
Üûwab iban kan akka
Win ur nezmir i kra
Yeoo amkan i win s-yesnen
Ad yexdem cc$el s ûûfa
Yeéra acêal yeswa
D Rebbi ad t-id-ixellûen
Yewâer rray i twaîfa
Win s-yesnen yeéra
Deg-s ddnub d iâemmuren
Adrar ur t-yeqbil ara
Yugad ssiya
Yessebâed i yiman-is lhem
Win t-yeb$an atan yella
Unfen-as merra
Maççi d ta$awsa xfifen
Yewwi-t wemdan bu tlufa
I$il d tiêila
Ur yeéri acu d-yeddem
Teqqim-d i wemdan tura
Ad yidir akka
Xas ad yesâu i$ilifen
29
Tudert d usirem
Yerra ttevbir d cciâa
I$il d tirrugza
Maâlic ma yella kra ixeûren
Awi-d ad yali netta
A d-yas sufella
Ad yeêkem kan $ef yemdanen
Ur nettayes ara rreêma
£ur Rebbi i tella
Ma yeqbel, anwa ara $-tt-yekksen ?
Ad t-nessuter di t$awsa
£ur-s tisura
N wayen akk yessefraêen
D abrid n lxir i neb$a
Ad $-yefsi ccedda
Siwa netta i izemren
30
Tudert d usirem
Amdan yettna$ $ef ddunit xas teççur d i$ilifen akk d
wurfan. Ula ma wesser ne$ yehlek yeb$a-tt ad yeqqim degs axaîar tesâa kra n lewqat yelhan swayes tessevmeâ
imezda$en-is. Amer yettaf ur ibeîîu ara yid-s. Dayem
yettmuqul $er zdat; mi yewwev $er yiwet t$awsa yessarem
ad yerou tin nniven... èidet ddunit s lesrar-is, yeqbel-itt
wemdan s lêif-is, $ef wudem n cwiî n wakud-nni swayes i
t-tessefraê; xas wezzilet yal yiwen amek tt-yettfaras.
Nezmer a d-nini ahat tarwiêt tett$imi dayem meééiyet; xas
tafekka ideg tezde$ teâya ur tbe$$u ara ad tebvu yid-s
axaîar aîas i têerrek deg-s.
A nevfer asefru : Ddunit tecbeê terqem.
Ddunit tecbeê terqem
Ddunit tecbeê terqem
Tettmuddu udem
Tewwi win umu rhif leâqel
B$an akk medden ad p-melken
Deg-s ad qqimen
Ttaîîafen-tt ansi teshel
Nettat teskew imdanen
Tettezi-yasen
Win yulin ad t-id-te$vel
Üebêan Llah tt-ixelqen
Igra-s-d irfiqen
widak wukud teddukel
Itran ad tt-psaâafen
Tleêêu yid-sen
Ulac yiwen ad imavel
31
Tudert d usirem
Aggur la s-yeddewiren
D lmil i myaren
Yebva lweqt yerna ifeûûel
Timura d yetran $eûben
Deg igenni ttazzalen
Win ur numin ad iqabel
Ddunit, aggur akk yid-sen
D iîij umu tt-nnven
D imeddukal ur n$effel
Akken irkel imcaden
Ani$er qesden
Tussna ad a$-t-id-tmel
Imdanen yessenqaden
Di tikli-s wehmen
Amek tugi ad tbeddel
Tesâa lewqat yettwassnen
I d-yeskanen
Abrid-is amek ifeûûel
Lexsuf acêal imeéren
Ad temsevfaren
Yal yiwen amek ad yemel
A sadap imusnawen
Nâenna-d $ur-wen
Sellket, alla$ icekkel
Kkset leêjab i wallen
Akken ad ferzen
La nleêêu am zun nedder$el
32
Tudert d usirem
Tussna win tt-ifehmen
I wass ad yamen
S cc$el n Llah lkamel
Ddunit tecbeê terqem
S wayen tt-iâemren
Idurar akk d swaêel
Lewêuc, tiéegwa ten-yefren
Lebêur d isaffen
Terna sêari-s d rrmel
Widak akk i yemdanen
Akken ma p-zed$en
Tamâict ad as-nteshel
Ddunit tecbeê terqem
S wayen s idewwren
Win yellan deg-s ad p-iêemmel
Xas neâya aql-a$ nessusem
Nettu i $-yu$en
Negguma a d-nini nefcel
Aql-a$ am win yettuêebsen
£er $ur-s neqqen
Nettkukru a d-yeqreb lajel
D nekni ara tt-ckenîiven
Nettat ma tceîîen
Axaîar dayem tec$el
Uvan, ussan la regglen
Ugin ad êebsen
Din, din ad yekfu lefûel
33
Tudert d usirem
Teooa-ya$-d am wid yuvnen
Idis i$ef îîsen
Mi yeâya ad yessiwel
Üebêan Llah tt-ixelqen
I a$-tt-yeééaéden
Xas tesâa udem imcewwel
Üebêan win yessemlalayen
D netta i iferqen
Yal yiwen anida yenîel
Seddu-ya$ d yerfiqen
D wid iruêen
A lfirdus a neddukel.
34
Tudert d usirem
Tamusni d lsas n lehna gar yemdanen merra.
Tesse$lay-d leênana gar wegdud d win nniven.
Teççuddu-ten $er wayen iûelêen. Asmi ara qeblen yergazen
ad mâawanen, ad ûeggmen lmil; tiâdilin ur celxent ara, ad
yili îmeâ i tussna ad telêu $er zdat.
Asefru : Ayen yellan d imdanen.
Ayen yellan d imdanen
Ayen yellan d imdanen
Cettlen seg yiwen
Ur d-yekki êedd si berra
D arraw n Ëewwa d Adem
Irkel d atmaten
Lêan dderya n dderya
Xas di ddin mxallafen
Nevmaâ ad dduklen
Nekni ur nettayes ara
Ana$ a Rebbi âzizen
D acu i $-yu$en
Tugi ad teêbes lfitna
Mi kkren sin ad nna$en
Wiyav ad azlen
A n$il usan-d i rreêma
Mi kecmen $er gar-asen
D nitni ad ten-yesmeréen
Akken ad tishil tukarva
35
Tudert d usirem
Yal yiwen d anwa yedhem
Mi t-yewwet ad yeddem
Ayen ur yexliû ara
Yettnadi win iveâfen
D win i isehlen
Ad t-yarez lmenîeq yekfa
A l$aci ad t-id-iselken
D axûim i t$ublen
I yesse$li $er lqaâa
Yal yiwen $ef waydeg a t-wwten
Ssebba ad as-tt-id-afen
Xas yeda yid-sen di chada
Wa ixeddem ayen ivurren
S zzur i iêekkem
Xas zik d aêbib i yella
B$an d nitni ad t-i$evlen
D nitni a d-yextiren
Win ara sxedmen azekka
Wayev b$an ad yefhem
Ad yeqqel am medden
Ad yisin tikli n tura
S agraw ad t-id-skecmen
D nitni ad t-yesse$ren
Axaîar ixuû lefhama
Zik-nni itett imdanen
D lweêc ibanen
Ad as-nbeddel tterbegga
36
Tudert d usirem
Win ara kkaten ad s-êettben
Aâekkaz yeréen
£ef lqebl-is i yedda
Labud ad sen-t-id-ye$rem
S wazal ad cerven
Yerna ad imud lexîiya
D wa umi qqaren vvelm
D acu ara t-yekksen
D ûûber akk d leqraya
S kra n widak yettwawven
Taggara mlalen
£ef yiwet lâeqliya
D lêif i ten-yeskaren
Akken ad $evlen
Widen yeééaéen tilisa
Mi teslek a n$il rekden
Ad yali vvalem
Ad p-id-yerr akken tella
D aya i ihelken imdanen
Akk d rray êemmlen
Arnu lqella n leqniâa
Mi yufan iman-nsen
Ad $ilen oehden
Ad ssekren tagrawla
Dayen…, ugin ad fehmen
Am zun dre$len
Cwal rran-t d lmakla
37
Tudert d usirem
A Rebbi keçç d lêakem
Siwa keçç i izemren
Ad a$-d-tessersev lehna
Lldi i l$aci allen
Ad myeâqalen
Ad zzin $er lewqama
Lxir win ad t-iqesden
Am win ixedmen
Tisura yeldin rreêma
38
Tudert d usirem
Nlul-d akk seg yiwet tmeîîut akk d yiwen wergaz. Ihi,
amer d leb$i ayen yellan d imdanen ad mqaraben irkel s
lxedma-nsen akk d wulawen-nsen yerna ad mêemmalen.
A nevfer asefru : Ana$ a Rebbi âzizen.
Ana$ a Rebbi âzizen
Ana$ a Rebbi âzizen
Helken wulawen
Win yuvnen ceggeâ-as-d ddwa
Eg-d ttawil i yemdanen
Ad msefhamen
Atnan dayem di lmerta
S lqedra-k seêlu-ten
Siwa keçç i izemren
Erfed fell-asen ccedda
Yal tamurt ad pmiwwaten
Tamu$li zdat-sen
S lbeâd ur walan ara
£ef wulac msekrahen
La ttemqellaâen
£ilen d tagi i d lefhama
Widen ara ten-yessemcaâlen
La zehhun deg-sen
Vunnen sâan lfayda
Aql-a$ di lqern icewlen
Mucaâ win yesxesren
Reglen abrid n lewqama
39
Tudert d usirem
Loehd fkan-t ad xedmen
Swayes a mmen$en
Ttun Rebbi acu d-yenna
Mi $elven isertiyen
D agdud i ixelûen
Ad ibibb akk lexûara
S amezruy i pmuqulen
Seg-s ara d-neqqcen
Ayen texdem tegrawla
Ooan abrid i vvalem
Ten-yettnaharen
La ixeddem akken s-yehwa
Netta awi-d kan ad yeêkem
A d-yas nnig medden
Yegzem abrid i lehna
Anda llan imusnawen
Wid yesselmaden
Tagmatt akk d tiddukla
Win ur nessin ad t-sfehmen
Ne$ ad t-id-nedren
Ad yeoo abrid n nneqma
Ad yezzi s ayen iûelêen
Ad yaf win ara icehden
£ef leqdic-is ma yelha
Ledyan akk mseqbalen
£ef loed yiwen
Ulac win d-yennan ala
40
Tudert d usirem
D arraw n Ëewwa d Adem
Akka i t-nessen
Ula amek t-nenker ass-a
D rray i yemxallafen
D netta i ten-iferqen
Yal leêkem d acu yeb$a
Ay Agellid a lêakem
Sawale$-ak dayem
Nettraou s$ur-k rreêma
Hdu-d tura imnaqmiyen
Akken a d-iêninen
Beddel nnêas s lfeîîa
Ad mêemmalen yemdanen
Aql-a$ d atmaten
Ur d yekki êedd si berra
41
Tudert d usirem
Win a d-iâeddin di ddunit ur ilmeé ara imdanen,
yexdem cc$el-is s nniya, iâawen igellil s wayen umi yezmer,
ibedd i ugujil yerna yesâa leênana n wul a l$aci, ad s-d-yegri
liser d ameqqran, axaîar mi ara imuqel amek d-yelêa ad yaf
ur yesâi acu i$ef a yezzem iman-is; yiwen am winna d isiâi.
Üebêan win i $-ixelqen
Üebêan win i $-ixelqen
I $-yettâeggicen
Yal wa ad yesâeddi lweqt-is
Wa laréaq $ur-s ugaren
Wa yectaq-iten
I$il iruê umur-is
Rebbi maççi d win i$elven
Yeéra acu ixeddem
Ur yekkis i êedd lêeq-is
Acu akka yu$en imdanen
Mi akka la tqelliqen
Yal yiwen s lmektub-is
Albaâv yufa-tt tûeggem
Leqniâa dayem
Qqaren-as yefka-d wenyir-is
Netta d Rebbi i t-ireéqen
D rray t-iâawnen
Yerna anuz i bab-is
Atan seg wid ibedden
Yesteqneâ yumen
Yerna iserreê i ufus-is
42
Tudert d usirem
Ileêêu d wid yetâeqlen
D ûûifa n lmumen
Yepêasaben iman-is
Yep$il igujilen
Akk d igellilen
S wakken tezmer texriî-is
Mi yekker ûbeê ad yexdem
Ad yettu uguren
A d-yelhi kan d cc$el-is
Awal, d awal iûelêen
Yeêdeq s imdanen
Yerna yeîîef leowareê-is
Ur yelli win t-ikellxen
Akk ye$leb-iten
Yerra takmamt i yeblis
Tameddit mi ara d-yekcem
S wayen iketben
Iferreê ar warraw-is
£er lkanun mi ara d-garwen
Yetturar yid-sen
Yal yiwen a d-yini rray-is
£er lxir yettandar-iten
Nitni smeêsisen
Mi yeîîes yertaê walla$-is
Si taddart mi ara s-d-siwlen
D iwizi iwejden
Ur yettcuê ara i yiman-is
43
Tudert d usirem
Tirni-s ad tt-iqeddem
Ur iêessed yiwen
Ad imud akk tazmert-is
Yettjahad $ef iâeggalen
Inedder atmaten
Yerna zeddig leqdic-is
Wayev meskin yetwehhem
D acu i t-yu$en
Mi akka itennev di cce$l-is
Yal tikelt mi ara yessirem
Ad as-yettwagzem
Yixef d-yeîîef ufus-is
A d-yers si lberj âlayen
S amkan n lemêayen
Ad s-iâiwed da$en lqis
Mi iêerrek i$il ad tûeggem
Ad tt-yaf tettwaqqen
Ur s-yettaf ara ixef-is
Ulac tagmatt d yeêbiben
Ara t-isellken
Akken ad serêen wafriwen-is
Ad as-tevru am win yuysen
Mi t-yeîîef yizem
Ad yebru akk i yiman-is
Leqnaâa ûûber d atmaten
Win ten-yesduklen
Ad tgerrez ddunit-is
44
Tudert d usirem
Amdan ilaq ad yexdem
Ayen akk yessen
I wass a d-yas lexlaû-is
Rebbi ma yeréeq yiwen
Ulac win ara s-yekksen
Yal ass ad yili nnûib-is
45
Tudert d usirem
Deg wedlis « Isefra n ddin s Tmazi$t », newwi-d asefru
$ef Adem, Ëewwa akk d yeblis ; nevfer taqsiî-nsen armi dwwven $er ddunit. Dagi, a d-nawi asefru $ef warraw-nsen.
Kabel acu$er yen$a Habel; d taqsiî n imen$i amezwaru i dyevran di ddunit.
Asefru : Asmi d-ters Ëewwa d Adem.
Asmi d-ters Ëewwa d Adem
Asmi d-ters Ëewwa d Adem
Yeblis akk yid-sen
Yeb$a-ten d rrafqa-yis
Akk yid-s ad dduklen
Di tmess ad r$en
Ad iâeddi wawal-is
Yeârev amek ara ten-yeddem
Asmi t-id-êawzen
Iruê s anda ara yaf leb$i-s
Yezzi $er warraw-nsen
D nitni i isehlen
Seg-sen a yeddem aâwin-is
Yextar wid ara s-yeslen
Sebâa deg-sen
Ad yeççar yis-sen abrid-is
Wid yellan di loennet zed$en
Yewwet almi ff$en
Wexxer i ddunit s lêif-is
46
Tudert d usirem
S tismin iâemmer yiwen
D Qabel ara n$en
Akken ad yismiv wul-is
Idemmer-it s ayen ixuûûen
Lumur akk ferzen
Baâda mi ara s-yettweswis
Wwet Habel d vvalem
D acu ara k-iêebsen
Yewwi akter n umur-is
Aîas yid-sen d atmaten
Tullas iqcicen
Yal wa ad yaf tawacult-is
Ccerî i d-yewwi Adem
Ad mbaâaden
Ur yetta$ êedd tikent-is
Yerna d netta ara tt-imudden
I win p-iêellen
D ccreâ maççi d l$erd-is
Habel tin wu$ur yessurem
Ar Qabel i teqqen
Ilaq ad as-p-yefk s leb$i-s
Wagi yeqqim yeggugem
Iban kan yusem
Yugi ad tt-yekkes seg yir-is
Asmi sen-ifaq baba-tsen
Yellan d Nnbi-nsen
Yefka-d rray, icelleê-itt.
47
Tudert d usirem
Yumer-iten akken ad seddqen
Ayen iwulmen
Yal wa as-d-iban webrid-is
Yiwet i d-yettuqeblen
Üûadaqa izaden
D Habel umi zeddig wul-is
Qabel yu$al-d yemmu$ben
Cwiî ur yettwaddem
Din i d-iban dd$el-is
Di lweqt ideg mfaraqen
I das-ibeggen
Acêal yewwa $er loiha-yis
Yepnadi swayes ad t-yethem
I waken ad t-yekcem
Ad yesnefsusi lxaîer-is
Iruê-d s wul berriken
D acu ara t-yesferêen
D gma-s ma izazzel idamen-is
£er wexxam mi d-u$alen
Zzin la xeddmen
Yal yiwen yaâna cc$el-is
Ar tmeddit mi d-kecmen
Habel iâeîîlen
Adem tasa-s tettêewwis
Aqcic-agi n-yeqqimen
D acu t-in-yeîîfen
Mi akka yeggra $ef watmaten-is
48
Tudert d usirem
Qabel seg wid ibegsen
Yeéra acu ixeddem
Habel êuq yewwev-d wass-is
Tura ad mêasaben
£ef wayen t-ifellqen
Ad iban di loawab-is
Inuda-t almi mlalen
Akken tt-yessurem
Ssebba yufa-tt-id wass-is
Mi t-yewwev mqabalen
Yesken-as udem
N win umi berrik wul-is
Yenna-yas d nekk ara k-yen$en
Habel yetwehhem
Yerra-yas-d loawab-is
Rebbi iqbel-d lmumen
D win i s-yunzen
Maççi win yeooan ddin-is
Amer ad teélev ifassen
Tenniv ad iyi-n$en
Ur k-n-ttarra$ ara lqis
Nekk aten-a d isin urzen
Si tugdi n win ixelqen
Timura, itran s lefvel-is
Ad truêev s wul yeççuren
D rray k-idemren
£er tmess ad ter$ev deg-s
49
Tudert d usirem
Qabel mazal-it yecêen
Qnent-as wallen
Yewwet-it yessefsi zâaf-is
Ifassen, ivarren qquren
Ugin ad êerken
Icuk tuéa tiyita-yis
Mi t-iwala yessusem
Imi-s yeggugem
Yerra-d lexbar s lmut-is
La ileêêu am win iheblen
D acu t-yesteqlen
D tamgervt n gma-s $ef yiri-s
Acêal tt-yepbibbi akken
Anwa ad as-yemlen
Amek ara isellek iman-is
Yeéra agerfiw la ineîîlen
Gma-s yemmuten
Yexdem akken érant wallen-is
Almi t-i$um i yendem
Ldint-as wallen
Acu xedment tismin-is
£ef yiman-is la ittezzem
D acu i t-yeîîfen
Ur s-yefki ara tikent-is
Akka i tverru d yemdanen
Wid yesmeêsisen
I cciîan ma sen-yettweswis
50
Tudert d usirem
Win ileêêun $ef tidett ur yelli wacu ara yagad. Ad a$yawi Rebbi d webrid n lxir.
Asefru : Ay ul d acu k-ice$ben.
Ay ul d acu k-ice$ben
Ay ul d acu k-ice$ben
Ruê tura thedden
Tazmert-ik akk txedmev-tt
La theddrev medden dessen
Gguman ad fehmen
Rran a$ummu i tidett
D cciîan i ten-yes$aren
Fell-as la qeddcen
B$an-t yid-sen d tayett
Dayem yessevmaâ-iten
S lekdeb ye$wi-ten
Vvaâif yeîîef-it di tfexxett
Yugi ad sen-iserreê ad rewlen
Skud s-smeêsen
Win yeîîef yarez-as tiferrett
Ixdem deg-sen ayen yessen
£ur-s yurez-iten
D win i d nwal seg wayen itett
Yesâa loiha s imdanen
Yessexdam-iten
Win yeddan yebleâ di txumrett
51
Tudert d usirem
Mi d-yuki yiwen ad t-yesgen
Ad s-iûeggem asgen
Ad t-yesselâeb am teqlanoett
Yettextir imeslayen
Swayes ad ten-yeddem
Ddu-d, nekni ad k-nxelleû
Yal ass nneder deg-sen
Ad wexxren syen
Ad baâden $ef webrid n tmess
Lmexzi i ten-yesse$laven
Ad zzin ad t-êawzen
Ad as-kksen tisilett
Ad yettixer fell-asen
Nutni ad t-issinen
Ur tta$en ara awal-ines
A leêbab ay atmaten
Nekni d imdanen
Ansi d-yekka qablet-tt
Netta d Adem d iâdawen
Yeb$a ad a$-yeêkem
Ad a$-yessekcem di tcerkett
A nili seg wid iêercen
A nvegger lhem
Ur t-nettaooa ara ad a$-yeêwes
Mlilet temyeâqalem
S nniya tedduklem
Lxir ad tef$em $ur-s
52
Tudert d usirem
£er wayen yelhan tessirmem
Rebbi ad ken-iâiwen
Yeblis ad iâeddi ad yeîîes
A neddu $er loiha iûelêen
Ulawen ad ferêen
Seg irebbi a nvegger tirgett
Ay ul yelha win iûebbren
Tura ihi thedden
Tazmart-ik akk txedmev-tt
Vleb kan Rebbi âzizen
D netta i izemren
D lêif i neb$a ad $-t-yekkes
Ad $-yesseêlu ulawen
Yeg-a$-d ifadden
Si lêif ad a$-d-yessukkes
53
Tudert d usirem
Leqraya d lsas n tmusni. Tamusni teûûarûay ta$demt.
Ta$demt tessawal i lehna.
Yella wanzi d yeqqaren : Lehna tevmen le$na. Asmi ara
mseâdalen yemdanen $er webrid n lxir, ad tibnin ddunit ;
ihi ur nettayes ara.
Asefru : A Rebbi eg-a$-d ifadden.
A Rebbi eg-a$-d ifadden
A Rebbi eg-a$-d ifadden
D keçç i izemren
Yewâer lettkal $ef dderya
I yuzle$ deg ideflawen
Akk d isemmiven
Akken ad awven ar ass-a
Win d-yessem$in afriwen
Ad yafeg yis-sen
Ad yettu ansi d-iâedda
Siwa tidett i ilaqen
Ad p-hedren medden
Ama txuû, ama telha
Wellah bu yisem éiden
Ar nevmaâ deg-sen
A d-rren lxir am wass-a
Asmi muqrit zi$ ce$len
Yella win yezwaren
Aql-a$ ad nerou nnuba
54
Tudert d usirem
Nekni maççi seg wid yettaysen
Ad nezzi $ur-sen
Balak ad tekfu nneqma
Mi nwala wid $-yelfen
D ul i yembawlen
A n$il tusa-d ssebba
Ad necrek ayen ten-yu$en
A nelêu akken
Mi neddukel am zun neçça
Nitni a$-d-ddemmiren
Ugin ad qeblen
Ad $-ûûerwun lhedra
Leêêun am widak yuvnen
Leâqul sewqen
Ad thedrev ur sellen ara
D ddunit i ten-i$elben
D leqniâa iruêen
Yal ass ixuû-iten kra
Ula d nekni ahat nevlem
Nugi ad nefhem
Lehlak ansi ten-id-yusa
Nettwali ayen ixeûren
Neggumma a nâiwen
Balak ad sen-naf ddwa
A néer acu ten-ixuûen
Ma yella kra nessen
Ad t-id-nernu $er tterbegga
55
Tudert d usirem
Maççi d lerzaq i ixuûûen
D wid la iferqen
I la ixeddmen rriya
Sserûayen wid ten-iqurben
Ooan wid yeklalen
Ur êezben ara i uzekka
Tisura wid tent-yeîîfen
Lesrar gar-asen
Xedmen aken i sen-yehwa
Izerfan snen-ten medden
D lwajeb i terken
Lêif amezwaru d wa
Tijâal réant leqwanen
Yemneâ win yettwassnen
Ula d tagi d tiyita
Nevmeâ a d-yaki leêkem
Ad yeldi allen
Ad tennefsusi ccedda
56
Tudert d usirem
Ddunit d a$erbaz ameqqran. Ad a$-tesselmad $ef
yemdanen terna ad $-d-teskan dayem cwiî n wejdid si
lesrar-is. Akud di ddunit wezzil. Amasaâd n win ixedmen
lxir i yemdanen, ad yelêu s ûûaê, ad yernu a d-yesmektay
win i $-ixelqen. Ddunit d amkan n ukayav (examen).
Asefru : Ana$ a Rebbi lêanin.
Ana$ a Rebbi lêanin
Ana$ a Rebbi lêanin
Axellaq lâavim
A loehd ur nesâi lmital
Aql-a$ di zzman amuvin
Irgazen la $ellin
Kfan wid yekkaten uzzal
Tidett ye$leb-itt wedrim
£ummen-tt s tmedlin
Leêram yu$al d leêlal
Lekdeb rran-t d tiwiztin
Yis-s la ttâedin
Ad tûerrifen deg uzal
Lêeq kerhen ad t-walin
D lbaîel i ttêibbin
D netta i yesâan azal
Stufan i tqellaâin
D bu ûûeê umi ttandin
S zzur i cerken leqbal (confrontation)
57
Tudert d usirem
Zehhun s lêif n wiyav nin
Am ccayaîin
Lxir deg wul d lmuêal
Win yelhan ad t-sse$lin
àçuren d tismin
Vegren lehna ddmen cwal
Loehd-nsen si îafrin
Wid i ten-yetthabin
Imi kan sâan lmal
Ma îîfen yiwen ad s-zzin
Ulac win ara iêamin
Yal yiwen amek t-yettxatal
Ad ibibb ayen ur yexdim
Lbaîel ur yessin
Bu yeéri rran-t d ader$al
A t-rren am wiyav nin
Seg wid yettâebbin
Xas d lbaîel aqerval
Akken âedlen i ttemlilin
Leêêun d tinidwin
Yal yiwen d acu d-yemmal
Tamusni-nsen d tifextin
D wansi a d-âeddin
Ad k-d-afen ssebba i wawal
Mi k-s$evlen ad k-rkin
Melmi ara thennin
Alamma sefven-d yis-k akal
58
Tudert d usirem
Nitni dayem la ttnadin
Win d-yef$en d axûim
Ad t-nfun ur d-yettu$al
Ad t-beddlen s win ten-yepamin
Yid-sen ad t-awin
Am zun d agraw n lâeqqal
Kul mi ara iruê win yettrebbin
D loahel a d-yalin
Taâdilt $er $ur-s ad tmal
Ay aâziz keçç d Lêakim
A Llah a Lkarim
Lêeq atan d arejdal
Rrfed-it-id err-as tuflin
Ehdu-d win t-yugin
Sbedd-it d raslmal
Réeq-a$ loennet nnaâim
Nekni akk d ssamâin
Si mkul lxir ad nennal
59
Tudert d usirem
60
Tudert d usirem
Asefru
Lexwan sadatt yumnen …………
Tinefsit taâdawt n wemdan ……
A lweqt acêal t$eûbev ………….
A loahel ers-d tura ……………….
A lêanin keçç d rreêman ………
Yal tamurt agdud yelha………..
Ddunit tecbeê terqem …………
Ayen yellan d imdanen …………
Ana$ a Rebbi âzizen ……………
Üebêan win i $-ixelqen …………
Asmi d-ters Ëewwa d Adem ……
Ay ul d acu k-ice$ben …………..
A Rebbi eg-a$-d ifadden.……….
Ana$ a Rebbi lêanin..……………
Asebter
09
13
16
20
24
27
31
35
39
42
46
51
54
57
61
Tizrigin n Useqamu Unnig n Timmuz$a
Collection “Idlisen-nne$” du HCA
- Khalfa MAMRI, Abane Ramdane, Ar taggara d netta i d
bab n timmunent, 2003.
- Slimane ZAMOUCHE, Uvan n tegrest, 2003.
- Omar DAHMOUNE, Bu tqulhatin, 2003.
- Mohand Akli HADDADOU, Lexique du corps humain,
2003.
- Hocine ARBAOUI, Idurar ireqmanen (Sophonisbe),
2004.
- Slimane ZAMOUCHE, Inigan : ammud isefra, 2004.
- S. HACID et K. FARHOUH, Laûel ittabaâ laûel suivi de
Tafunast igujilen, 2004.
- Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE, Lexique des
sciences de la terre et lexique animal, 2004.
- Lhadi BELLA, Lunoa : Recueil de contes amazighs,
2004.
- Habib Allah MANSOURI, Ageldun amecîuê (Traduction
du “Petit Prince” de St. Exupéry), 2004.
- Djamel HAMRI, Agerruj n teqbaylit, 2004.
- Ramdane OUSLIMANI, Akli Ungif, 2004.
- Habib Allah MANSOURI, Amawal n tmazi$t tatrart,
Edition revue et augmentée, 2004.
- Ali KHALFA, Angal n webrid, 2004.
- Halima AIT ALI TOUDERT, Ayen i $-d-nnan gar yetran,
2004.
- Moussa OULD TALEB, Mmi-s n igellil, 2004.
- Mohand Akli HADDADOU, Recueil des prénoms
amazighs, 2004.
- Nadia BENMOUHOUB, Tamacahutt n Bas$ar, 2004.
- Youcef MERAHI, Taqbaylit ass s wass, 2004.
- Abdelhafidh KERROUCHE, Te$zi n yiles, 2004.
- Ahmed HAMADOUCHE, Ti$ri n umsedrar, 2004.
- Slimane BELHARET, Awal $ef wawal, 2005.
- Madjid SI MOHAMEDI, Afus seg-m, 2005.
- Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yitij - aêric I, 2005.
- Ouvrage collectif, Tibêirt n yimedyazen, 2005.
- Mourad ZIMU, Tikli, 2005.
- Tayeb DJELLAL, Si tinfusin n umaval, 2005.
- Yahia AIT YAHIATÈNE, Favma n Summer, 2006.
- Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiîij - aêric II,
2006.
- Lounès BENREJDAL, Tamacahup n bu yedmim, 2006.
- Meziane Ou MOUH, Tamacahup n umeksa, 2006.
- Abdellah ARKOUB, Nnig wurfan, 2006.
- Ali MAKOUR, Ëmed n ugellid, 2006.
- Y. BOULMA et S. ABDENBI, Am tmeqqunt n tjeooigin,
2006.
Achevé d'imprimer sur les presses de
L’Imprimerie des Oliviers
Tizi-Ouzou 2006
Cet ouvrage publié dans le cadre de la collection
"Idlisen-nne$"
Initiée par la Direction de la promotion culturelle du
Haut Commissariat à l'Amazighité
© Tous droits réservés
Dépôt Légal : 284-2006 - ISBN : 9961-789-54-7
Conception et PAO :

Documents pareils