urubanza r - Judiciary
Transcription
urubanza r - Judiciary
URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA MBERE URUKIKO RW’IKIRENGA RURI I KIGALI, KUWA 8 NYAKANGA 2005 RUHABURANISHIRIZA IMANZA Z’UBUCURUZI RWACIYE URUBANZA MU BURYO BUKURIKIRA : ABABURANA - Uwajuriye : BANQUE COMMERCIALE DU RWANDA (BCR) - Uregwa : MUNYANSHONGORE Charles IKIBURANWA : Recouvrement d’une créance arrêtée, à la date du 4/2/1998 à : 1) - 50.684.449 frw de garantie fournie à MUNYANSHONGORE par la BCR; 2) - 23.707.252 Frw de débit en compte 3) - Intérêts, frais et commissions de ces sommes jusq’au jour du parfait paiement; 4) -Dommages et intérêts de 500.000 Frw URUKIKO ; Rushingiye ku Itegeko Nshinga rya Repubulika y’u Rwanda ; Rushingiye ku Itegeko - Ngenga Nº 07/2004 ryo kuwa 25/04/2004 rigena imiterere, imikorere n’ububasha by’inkiko; Rushingiye ku Itegeko - Ngenga Nº 01/2004 ryo kuwa 29/1/2004 rigena imitunganyirize, imikorere n’ububasha by’Urukiko rw’Ikirenga; Rushingiye ku Itegeko Nº 18/2004 ryo kuwa 20/06/2004 ryerekeye imiburanishirize y’imanza z’imbonezamubano, iz’ubucuruzi iz’umurimo n’iz’ubutegetsi; Rumaze kumva raporo y’umucamanza wateguye urubanza ; URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA KABIRI Rumaze kubona ko uru rubanza rwatangiriye mu Rukiko rwa Mbere rw’Iremezo rwa Kigali, kuri NºRC31411/99, BCR irega MUNYANSHONGORE kugira ngo ayishyure ibikurikira : - Recouvrement d’une créance de 50.684.449 Frw de garantie; - 23.707.252 Frw de débit en compte; - Intérêts, frais et commissions de ces sommes jusqu’au jour du parfait paiement, ariko ko mu myanzuro yayo BCR itabibaruye mu mafaranga kugera no mu Rukiko rw’Ikirenga; - Dommages – intérêts de 500.000 Frw Rumaze kubona ko Urukiko rwaburanishije urubanza MUNYANSHONGORE adahari, rugacibwa kuwa 4/4/2000, rukamutegeka kwishyura BCR amafaranga 264.180.714 y’umwenda n’inyungu zawo; Rumaze kubona ko MUNYANSHONGORE yatambamiye urubanza kuri NºRC 34203/2000, urubanza rugacibwa kuwa 27/7/2001, rugategeka MUNYANSHONGORE kwishyura BCR amafaranga 130.408.436 y’umwenda n’inyungu zawo; Rumaze kubona ko MUNYANSHONGORE yajuriye kuwa 10/8/2001 mu Rukiko rw’Ubujurire rwa Kigali kuri Nº RCA 13652/Kig, urwo rukiko rugaca urubanza kuwa 24/12/2003 rukavuga ko ariwe utsinze, rugategeka BCR kumuha amafaranga 49.365.570 urubanza rukiba itegeko ndakuka ; Rumaze kubona ko Avoka wa BCR, mu ibaruwa ye yakiriwe mu bwanditsi bw’Urukiko Rusesa imanza kuwa 30/12/2003, yasabye iseswa ry’urwo rubanza, mu gihe dosiye yari itari yaburanishwa, ikoherezwa kuburanishwa mu Rukiko rw’Ikirenga hakurikijwe ingingo ya 181(6º) y’itegeko-ngenga Nº07/2004 ryo kuwa 25/04/2004 rigena imiterere, imikorere n’ububasha by’inkiko, Urukiko rw’Ikirenga rukaba rufite rero ububasha bwo kuburanisha uru rubanza; Rumaze kubona iteka Nº 003/2005 R.COM rya Perezida w’Urukiko rw’Ikirenga ryo kuwa 8/3/2005 rishyira iburanisha ry’urubanza kuwa 12/5/2005; URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA GATATU Rumaze kubona ko kuri iyo tariki ababuranyi bombi bitabye, BCR ihagarariwe na Avoka wayo Me MUGEMANA J.M Vianney naho MUNYANSHONGORE Charles ahagarariwe n’Avoka we, Me MASUMBUKO NDE Emile ; Rumaze kubona ko uwo munsi urubanza rwaburanishijwe, maze Urukiko rugatangaza ko urubanza ruzasomwa kuwa 8/7/2005 saa cyenda z’amanywa; Rumaze kubona ko, mu magambo make, imvo n’imvano y’ibibazo iteye itya : Binyuze mu masezerano hagati ya BCR na MUNYANSHONGORE, BCR yamugeneye, tariki ya 9/3/1993 amafaranga 117.351.041 azakoresha ku buryo bukurikira : - 72.351.041 Frw yiyongeraho inyungu ya Banque ingana na ½ ku ijana buri mezi atatu, ayo mafaranga agenewe kuba ingwate y’imyenda MUNYANSHONGORE ashobora kugirira abandi bantu (caution des tiers), bivuze ko BCR yishingiye kwishyura imyenda MUNYANSHONGORE abereyemo abo bantu mu gihe adashoboye kubishyura; - 45.000.000 Frw BCR izaha MUNYANSHONGORE ishingiye kuri facture imwe cyangwa nyinshi azayigezaho zerekana amafaranga abo yakoreye imirimo bamugomba (escompte sur facture), ariko akagomba kuzishyura BCR inyungu ya 15% z’ayo mafaranga igihe kigeze; BCR na MUNYANSHONGORE bumvikanye kandi ko izo nguzanyo za banque zizagengwa n’amategeko akubiye muri Réglement général des opérations no muri Réglement général des ouvertures de credit; ko kandi MUNYANSHONGORE yemeye ko BCR ifite uburenganzira bwo guhagarika burundu iyo crédit, nta nteguza mu bihe byose biteganyijwe na Réglement général des ouvertures de credit (droit de dénoncer le crédit à tout moment, avec ou sans préavis, dans les cas prévus au Réglement général des ouvertures de crédit). MUNYANSHONGORE yemeye na none ko ayo masezerano yo kumwishingira narangira, azakora ibyangombwa byose kugira ngo agarurire BCR inyandiko ikubiyemo ubwo bwishingizi (acte de garantie); URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA KANE Rumaze kubona ko ku itariki ya 4/3/1993, BCR yageneye MUNYANSHONGORE amafaranga 50.684.449 y’ubwishingizi (acte de garantie) bwo kurangiza neza imirimo y’ubwubatsi bwa ECOLE TECHNIQUE OFFICIELLE DE CYANGUGU n’iya KIGALI , hakurikijwe amasezerano yagiranye na MINISTERE DE L’ENSEIGNEMENT PRIMAIRE ET SECONDAIRE (MINEPRISEC); Rumaze kubona ko ababuranyi bombi bemera ko ayo masezerano yabaye, ariko ko MUNYANSHONGORE atashoboye kurangiza imirimo y’ubwubatsi yagombaga gukorera MINEPRISEC, iyi Minisiteri ikaba yaramwandikiye, ku itariki ya 19/5/1995, imumenyesha ko isheshe amasezerano bagiranye; Rumaze kubona ko MINEPRISEC yandikiye BCR, kuwa 17/5/1995, iyimenyesha ko MUNYANSHONGORE atarangije imirimo y’ubwubatsi BCR yari yatangiye ubwishingizi, kubera iyo mpamvu MINEPRISEC ikishyuza BCR amafaranga yari yishingiye nkuko byari biteganyijwe muri ayo masezerano ; Rumaze kubona ko mu ibaruwa yayo yo ku itariki ya 4/2/1998 BCR yandikiye MUNYANSHONGORE kuri adresse ye B.P 1523, i Kigali, imumenyesha ko kuva iyo Banque yongera gufungura imirimo yayo, MUNYANSHONGORE atigeze yerekana ubushake bwo kubahiriza amasezerano yagiranye nayo, ko kubera izo mpamvu isheshe amasezerano bagiranye yerekeye crédit n’ibindi byose bigamije kumworohereza ibikorwa, facilités financières kandi ko kuri iyo tariki agomba kuyishyura amafaranga : - 50.684.449 y’ubwishingizi; - 23.707.252 y’umwenda ugaragazwa kuri compte ye; Rumaze kubona ko MUNYANSHONGORE yiregura avuga ko kutarangiza ubwo bwubatsi byatewe n’intambara yabaye mu Rwanda muri 1994 yatumye ata ibye byose agahungira mu mahanga; ko ku itariki ya 19/3/1998 yamenyesheje BCR adresse ye nshya mu Bufaransa anasaba ko bamumenyesha aho compte ye igeze, ariko BCR igakomeza kumwandikira kuri adresse ye yo mu Rwanda, ngo akaba rero ayo mabaruwa ya mise en demeure atarayabonye; Rumaze kumva asobanura kandi ko kuba MINEPRISEC yarasheshe amasezerano BCR yatangiye garantie bivuga ko iyo garantie itari igifite impamvu cyane cyane ko itanishyuwe MINEPRISEC kugeza ubu, ngo MUNYANSHONGORE akaba rero atagomba kuyishyura; URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA GATANU Rumaze kumva akomeza gusobanura ko atarahunga, compte ye yagaragazaga crédit, ariko ko BCR yabumbiye hamwe za comptes ze zose, aho gukoresha gusa compte yerekeye ubwubatsi, ndetse ikomeza kumugerekaho inyungu zirimo n’iz’ubukerererwe bwo kwishyura crédit ku buryo amafaranga BCR imwishyuza yageze ku mubare ivuga muri uru rubanza; Rusanze, nkuko bisanzwe bikorwa, kandi biri mu masezerano yabo BCR yarandikiraga MUNYANSHONGORE kuri adresse ye i Kigali ariyo yayimenyesheje; ko kuba avuga ko yamenyesheje BCR kuwa 19/3/1998, nyuma y’imyaka itatu intambara irangiye, adresse ye mu Bufaransa, byerekana ko atakomeje kuzirikana no kwita ku masezerano yagiranye na BCR kandi afite ingaruka ziremereye ku mutungo we ; Rusanze ku bw’umwihariko, ingingo ya 6 ya Réglement général des ouvertures de crédit bemeye bombi gukurikiza, iteganya ibikurikira : « Les ouvertures de crédit sont, en principe, utilisables en compte courant. Les divers comptes espèces que le crédité entretiendrait dans un ou plusieurs sièges de la Banque n’étant que les compartiments ou rubriques d’un compte courant unique, la Banque est en droit de fusionner à tout moment ces compartiments ou rubriques et peut de même, à tout moment et sur simple avis, opérer des transferts d’un compartiment ou rubrique à l’autre, de solde débiteur à solde créditeur et inversement, et même de solde débiteur à solde débiteur, solde étant entendu ici dans le sens de situation débitrice ou créditrice». Rusanze ingingo ya 18 y’iyo Réglement ivuga ko : « L’existence et le montant de la créance de la Banque seront établis à suffisance par l’extrait du compte courant. Au jour de la cessation du crédit, le compte sera arrêté en capital, augmenté de tous les intérêts, commission, frais et autres accessoires : l’éventuel solde débiteur de ce compte deviendra, de plein droit et sans mise en demeure, immédiatement exigible. A partir de la clôture du compte et jusqu’à parfait remboursement, le solde débiteur éventuel produira de plein droit et sans mise en demeure des intérêts au taux conventionnel : de même, sur le montant de ce solde , les commissions continueront à être dues, calculées et capitalisées trimestriellement. URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA GATANDATU Tous les frais et honoraires généralement quelconques exposés par la Banque du chef de l’exécution du crédit ou du recouvrement de sa créance sont à charge du crédité ». Rusanze ingingo ya 28 y’iyo Réglement ivuga ko : « Les cautionnements et garanties fournis par la Banque sont délivrés sous l’entière responsabilité du crédité, responsabilité qui subsistera, s’il s’agit d’une garantie à durée illimitée, aussi longtemps que la Banque n’aura pas obtenu la restitution du document par lequel elle se serait engagée, ou n’aura pas été libérée expressément par le bénéficiaire, ou ne lui aura pas notifié sa libération obtenue d’une autre manière. Il appartient au crédité de faire en temps opportun toutes démarches nécessaires pour provoquer, le cas échéant, la restitution du document par lequel la Banque se serait engagée ou la libération expresse de la Banque par le bénéficiaire. Le crédité est tenu de rembourser sans délai à la Banque toutes les sommes qu’elle serait amenée à décaisser s’il était fait appel à son cautionnemnt ou à sa garantie et cela sans que la Banque doive justifier y avoir été contrainte par justice. La Banque aura le droit de débiter d’office le compte courant du crédité des montants payés par elle. La Banque est autorisée irrévocablement à exécuter son cautionnement ou sa garantie, dans les conditions prévues, à la première demande du bénéficiaire, le crédité renonçant à se prévaloir des dispositions des articles 560 à 566 du Code Civil, Livre III, lorsque l’engagement de la Banque a le caractère d’un cautionnement »; Rusanze rero, hakurikijwe amasezerano yose bagiranye yavuzwe mbere, nta mise en demeure BCR yagombaga guha MUNYANSHONGORE ; ko ahubwo garantie yagombaga kwishyurwa MINEPRISEC « à première demande»; ko atari ngombwa ko BCR ibanza kwishyura garantie; ko comptes ze zose zashoboraga gukomatanywa; ko umwenda afitiye BCR ugaragazwa na « extrait du compte courant »; kandi ko agomba kugarurira BCR acte de garantie; Rusanze BCR nta mpamvu n’ibimenyetso bihagije itanga isaba indishyi z’akababaro z’ibihumbi magana atanu (500.000 Frw) byiyongera ku nyungu n’ibindi isaba ; Rusanze inyungu MUNYANSHONGORE asaba mu kirego cyuririye ku bujurire bwa BCR nta shingiro zifite; kuko ariwe wishe amasezerano; URUBANZA R.COM.AA 0004/4/CS URUPAPURO RWA KARINDWI KUBERA IYO MPAMVU : Rwemeye kwakira ubujurire bwa BCR kuko bwakozwe mu gihe no mu buryo bikurikije amategeko; Rwemeje ko urubanza Nº RCA 13.652/Kig rwaciwe n’Urukiko rw’Ubujurire rwa Kigali kuwa 24/12/2003 ruhindutse kuri byose; ko MUNYANSHONGORE Charles atsinzwe ; Rutegetse MUNYANSHONGORE Charles kwishyura COMMERCIALE DU RWANDA (BCR) amafaranga : BANQUE 1) - 50.684.449 Frw ya garantie 2) - 23.707.252 Frw de débit en compte 3) - Intérêts, frais et commissions by’ayo mafaranga kugeza ku munsi wo kuyatanga 4) - 4% by’ayo mafaranga yose by’umusogongero wa Leta Izo ndishyi zose zikishyurwa mu gihe giteganyijwe n’amategeko, atazishyura zigakurwa mu mutungo we ku ngufu za Leta; Rumutegetse kwishyura amagarama y’urubanza angana n’ibihumbi umunani n’ijana by’amafaranga y’u Rwanda ( 8.100 Frw) RUKIJIJWE RUTYO MU RUHAME NONE KUWA N’URUKIKO RW’IKIRENGA RUGIZWE NA PEREZIDA, MUKANYUNDO PATRICIE NA JULIEN, ABACAMANZA BAFASHIJWE J.BAPTISTE, UMWANDITSI W’URUKIKO. 8 NYAKANGA 2005 MUTSINZI JEAN, HAVUGIYAREMYE NA UWARUGIRA MUTSINZI Jean (Perezida) Sé MUKANYUNDO Patricie HAVUGIYAREMYE Julien (Umucamanza) (Umucamanza) Sé Sé UWARUGIRA J. Baptiste Umwanditsi w’Urukiko Sé