apostolicae sedis
Transcription
apostolicae sedis
ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE AN. ET VOL. L X V I I I TYPIS POLYGLOTTIS VATICANIS M-DCCCC-LXXVI 1 j An. et vol. LXVIII 31 Ianuarii 1976 N. 1 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI ADHORTATIO APOSTOLICA Ad Episcopos, Sacerdotes et Christifideles totius Catholicae Ecclesiae: de Evangelizatione in mundo huius temporis. P A U L U S PP. V I VENERABILES FRATRES AC DILECTI FILII, SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM 1. EVANGELII NUNTIANDI studium nostrae aetatis hominibus, spei plenis, sed timore etiam et angore saepe vexatis, procul dubio officium habendum est, quod non solum christianae communitati, sed universae quoque hominum consortioni praestatur. Quo fit, ut confirmandi fratres munus — quod a Christo Domino accepimus cum munere Successoris Petri coniunctum, quodque instantiam Nostram cotidianam, Nostram vivendi agendique rationem ac primarias partes Pontificatus Nostri esse censemus — tunc multo magis excellere atque urgere Nobis videatur, cum praecipimur Nostros fratres in evangelizationis opere obeundo corroborare, ut iidem, incertis hisce ac 1 2 1 2 Cfr. Lc. 22, 32. 2 Cor. 11, 28. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 6 perturbatis temporibus, incensiore usque amore, studio ac laetitia opus illud exsequantur. 2. Id ipsum facere Nos nunc in animo habemus sub exitum huius Anni Sacri, per cuius decursum Ecclesia, Evangelium omnibus hominibus nuntiare contendens * nihil aliud spectavit, quam ut munere fungeretur praeconis Boni Nuntii, a Iesu Christo aliati et ab ea vulgati, vi huius duplicis praecipui mandati : Induite novum hominem et Reconciliamini Deo} Ad id Nos impellit decima anniversaria memoria conclusi Concilii Vaticani I I , cuius proposita breviter ad hoc unum redigi possunt : dare operam, ut Ecclesia xx saeculi evadat magis usque idonea Evangelio nuntiando hominibus eiusdem saeculi. Hoc facere cupimus post exactum annum a celebrato Synodi Episcoporum tertio generali coetu — cuius argumentum, ut notum est, in evangelizatione versabatur — et quidem eo impensius, quod ipsi Synodi Patres id a Nobis postulaverunt. Ac revera, cum memoranda illa Synodus ad exitum pervenit, iidem statuerunt sui operis fructus magna cum fiducia et simplicitate in manus remittere universalis Ecclesiae Pastoris, declarantes se a Romano Pontifice novam impulsionem exspectare, quae Ecclesiae, uberius usque immortali vi ac potentia Pentecostes perfusae, feliciora evangelizationis tempora valeret afferre. 4 6 3. Nosmet ipsi grave huius quaestionis de evangelizatione momentum iterum iterumque in sua luce posuimus multo ante Synodi celebrationem : Condiciones societatis — ita sacrum Cardinalium Collegium allocuti sumus die xxn mensis Iunii anno MCMLXxiii — nos omnes cogunt ad methodos recognoscendas 3 Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. l: A.A.S. 58 (1966), p. 947. Cfr. Eph. 4, 24; 2, 15; Col. 3, 10; Gal. 3, 27; Rom. 13, 14; 2 Cor. 5, 17. 2 Cor. 5, 20. Cfr. Pauli Pp. VI, Allocutio habita ad Synodum Episcoporum, tertio exeunte generali conventu (26 Octobris 1974): A.A.S. 66 (1974), pp. 634-635; 637. 4 s 6 Acta Pauli Pp. VI 7 atque ad vias rationesque omnibus viribus reperiendas, quibus nostrae aetatis hominibus christianum nuntium per feratur, in quo uno ipsi interrogationibus suis responsionem invenire poterunt necnon vim haurient ad officia mutuae hominum necessitudinis exsequenda. Quibus verbis hoc etiam addimus : ad Concilii postulatis, quae Nos urgent, apprime respondendum, necessarium omnino esse non solum ut prae oculis habeamus fidei patrimonium, quod integrum inviolatumque Ecclesia tradere debet, sed etiam ut hominibus, qui hodie sunt, quatenus fieri possit, ratione perspicua eademque ad persuadendum apta, patrimonium illud proponamus. 1 4. In hac fidelitate erga nuntium, cui inservimus, atque erga homines, quibus integrum ac vivum illud tradere debemus, cardo vertitur ipsius evangelizationis. Quae quidem tres maxime arduas quaestiones ponit, ad quas Patres Synodi anno MCMLXXIV assidue animum intenderunt: — Quomodo hodie se habet haec evangelico nuntio insita vis, cuius est hominis conscientiam penitus attingere ? — Quousque et qua ratione huiusmodi Evangelii virtus efficax est ad hominum animos huius saeculi vere immutandos ? — Quibus viis ac rationibus utendum est in Evangelio annuntiando, ut eius potentia ad actum deducatur? Hae interrogationes reapse apertim in medium iam proferunt quaestionem, quam Ecclesia hodie sibi proponit, quaeque his verbis enuntiari potest: utrum post Concilium ac vi ipsius Concilii, quod tamquam hora Dei historiae recentioris annalibus est referendum, Ecclesia magis idoneam sese experitur an non ad Evangelium annuntiandum atque conscio modo, cum spiritus libertate atque efficacitate cordibus hominum inserendum ? 7 Pauli Pp. VI, Allocutio ad Sacrum Cardinalium Collegium (22 Iunii 1973): A.A.S. 65 (1973), p. 383. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 5. Nos omnes compertum habemus necessitatem urgere huic interrogationi sinceram, humilem animosamque responsionem dandi, ab eaque vitae normas sumendi. Pro Nostra sollicitudine omnium Ecclesiarum* Nostris Fratribus ac Filiis, ut hac de re interrogationibus respondeant, auxilium praebere volumus. Utinam verba Nostra, quae in evangelizationis consideratione versantur, a divite materia ipsius Synodi initio facto, invitamento sint universo Dei Populo in Ecclesia congregato ad id genus considerationes instituendas, itemque in omnibus nova excitent studia, in iis maxime qui laborant in verbo et doctrina, ut unusquisque eorum sese reddat recte tractantem verbum veritatis et opus faciat evangelistae, suum perfecte adimplens ministerium. Talis haec Adhortatio capitalis Nobis visa est, quoniam nuntii evangelici propositio non ea est, ut Ecclesia arbitrio suo possit rem aut gerere aut non gerere; sed munus officiumque est, a Domino Iesu eidem impositum, ut homines credere atque salvari possint. Ita prorsus: Evangelii nuntiatio necessaria est, una est, eique nulla alia suffici potest. Quae praeterea neque incuriam patitur, neque compositionem cum principiis aliarum religionum, neque accommodationem aliquam, cum ex ea tota hominum salutis causa pendeat ac divinae Revelationis pulcherrima quaeque in ea contineantur. Eadem non humanam sapientiam poscit atque per se ipsa fidem potest excitare : fidem, dicimus, quae in Dei potentia innititur. Eadem est Veritas, ideoque oportet, ut praeco veritatis et tempus ei det totum et vires omnes et, si casus requirat, vitam ipsam ob eam causam profundat. 9 10 11 8 9 10 11 2 Cor. 11, 28. 1 Tim. 5, 17. 2 Tim. 2, 15. Cfr. 1 Cor. 2, 5. Acta Pauli Pp. VI 9 I. 6. Quod testimonium Christus Dominus de se ipse perhibuit et S. Lucas rettulit in Evangelio suo — Oportet me evangelizare verbum Dei — magnum sane momentum habet, quippe quod uno vocabulo totum Iesu munus ac mandatum definiat: Quia ideo missus sum} Quae quidem verba plenam suam significationem prae se ferunt, si cum superioribus textus evangelici locis comparantur, ubi Christus sibi attribuit sententiam Isaiae prophetae: Spiritus Domini super me; propter quod unxit me, evangelizare pauperibus misit me. Laetum nuntium de civitate in civitatem afferre, pauperioribus in primis, qui saepe ad illud accipiendum sunt animo propensiores, ut declaretur impletas esse promissiones Foederis, a Deo oblati: hoc proprium munus est, ad quod exsequendum Iesus se esse a Patre missum profitetur. Omnes quoque Christi mysterii partes — Incarnatio ipsa, miracula, doctrina, discipulorum vocatio, missio duodecim Apostolorum, crux et Resurrectio, perpetua inter suos praesentia — spectaverunt ad ipsam Evangelii nuntiandi actionem. 12 1 14 7. Saepe saepius inter synodales coetus Episcopi hanc veritatem commemoraverunt, scilicet Iesum ipsum, Evangelium Dei, primum eundemque maximum Evangelii praeconem exstitisse. Talis fuit usque ad finem, et quidem usque ad perfectionem suaeque ipsius vitae terrestris sacrificium. Evangelium nuntiare: quamnam significationem Christus 15 12 13 14 15 Lc. 4, 43. Ibidem. Lc. 4, 18; cfr. Is. 61, 1. Cfr. Me. 1, 1; Rom. 1, 1-3. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 10 huic sibi concredito mandato attribuit? Haud quidem facile est negotium summatim definiteque exponere quid revera sit, quae elementa complectatur, quibus viis ac rationibus sit peragenda evangelizatio, qualem Christus intellexit et ad effectum adduxit. Ceterum, nisus ad summam hanc conficiendam numquam ad exitum pervenient. Nobis igitur satis esto praecipua quaedam elementa commemorare. 8. Christus, qua Evangelii praeco, primum omnium Regnum annuntiat, scilicet Dei Regnum, cui tale tribuit momentum ut, prae illo, omnia fiant « cetera », quae videlicet adiciantur. Quare Regnum Dei absolutum quiddam est habendum, et efficit ut reliqua omnia ad idem sint referenda. Christo Domino placuit multiformiter felicitatem ad hoc Regnum pertinendi describere, quae quidem felicitas ex miris quibusdam rebus constat, quas mundus respuit. Item huius Regni postulata descripsit eiusque Magnam Chartam, praecones, mysteria, parvulos, vigilantiam fidelitatemque, quae ab unoquoque poscuntur eorum, qui postremum eius adventum exspectant. 16 17 15 19 20 21 22 9. Tamquam Boni sui Nuntii caput et veluti centrum, Christus salutem annuntiat, scilicet magnum Dei donum, quod habendum est non solum liberatio ab iis omnibus, quibus homo opprimitur, sed potissimum a peccato et a Maligno liberatio cum gaudio coniuncta, quo quis fruitur, cum Deum cognoscit et ab Eo cognoscitur, Eum videt, in Eo fidenter quiescit. Haec omnia fieri incipiunt per Christi vitae decursum atque eius morte ac resurrectione perpetuo comparantur, sed inter histo16 17 18 19 20 21 22 Cfr. Mt. 6, 33. Cfr. Mt. 5, 3-12. Cfr. Mt. 5-7. Cfr. Mt. 10. Cfr. Mt. 13. Cfr. Mt. 18. Cfr. Mt. 24-25. Acta Pauli Pp. VI 11 riae vices in patientia sunt provehenda, donec expíete perficiantur die supremi illius Christi adventus, qui quando venturus sit nemo novit praeter Patrem. 23 10. Hoc Regnum atque haec Salus — quae verba quaedam quasi claves sunt ad intellegendam Iesu Christi evangelizationem — a quolibet homine ut gratia ac misericordia accipi possunt; eadem tamen unusquisque simul consequi debet per vim — ea, ut ait Dominus, violenti rapiunt — per laborem et dolorem, per vitam ad Evangelii normas traductam, per sui abnegationem et crucem, per spiritum evangelicarum Beatitudinum. At in primis eadem bona quisque consequi potest per plenam sui ipsius spiritualem renovationem, quae in Evangelio metanoia appellatur, scilicet per totius hominis conversionem, quo ipsius mens et cor penitus immutantur. 24 25 11. Haec Dei Regni nuntiatio a Christo peragitur per adsiduam praedicationem verbi, cui par et aequale nusquam invenias: Quaenam doctrina haec nova? quia in potestate ... imperati* Et omnes testimonium illi dabant : et mirabantur in verbis gratiae, quae procedebant de ore ipsius; Numquam sic locutus est homo. * Namque Christi verba Dei arcana revelant, eius consilium eiusque promissiones, ac propterea cor hominis huiusque sortem permutant. 27 2 12. Huiusmodi vero nuntiationem Christus peragit etiam per signa innumera, quae multitudinum movent admirationem, easque eodem tempore ad se rapit desiderio permotas illum videndi, audiendi seseque ipsius opera convertendi: huc spec23 24 25 26 27 28 Cfr. Mt. 24, 36; Act. 1, 7; Í Th. 5, 1-2. Cfr. Mt. 11, 12; Lc. 16, 16. Cfr. Mt. 4, 17. Me. 1, 27. Lc. 4, 22. Io. 7, 46. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 12 tant aegrotorum sanationes, aquae in vinum mutatio, panum multiplicatio, mortuorum ad vitam reditus. Ex his autem omnibus signum emergit, cui Is magnum tribuit momentum: scilicet pusilli seu pauperes evangelizan tur, eius discipuli fiunt, in eius nomine congregantur, magnam efficientes communitatem eorum, qui in Ipsum credunt. Nam qui Iesus affirmabat: oportet me evangelizare Regnum Dei, idem est Iesus, quem Ioannes evangelista asseveravit venisse ac moriturum esse, ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum} Tali igitur modo ipse suam perficit revelationem, eam complens atque confirmans per totam, quam de se facit, manifestationem, per sua verba et opera, per signa et miracula, maxime vero per suam mortem et resurrectionem, per missionem Spiritus Veritatis. 29 0 31 13. Qui Bonum Nuntium sincero corde suscipiunt, vi eiusdem suscepti nuntii ac fidei secum communicatae, iidem in nomine Iesu congregantur, ut una simul Regnum quaerant, aedificent, in vitam suam traducant. Itaque communitatem condunt, quae et ipsa vicissim fit Evangelii nuntia. Iussus Duodecim datus — Ite, praedicate Evangelium — in cunctos christianos valet, etsi diversa ratione. Haec causa est, cur eos Petrus appellet populum acquisitionis, ut virtutes annuntiet eius, qui de tenebris illos vocavit in admirable lumen suum, eadem scilicet magnalia Dei, quae unusquisque fidelium suo ipsius sermone audire potuerat. Ceterum, Evangelium Regni, quod advenit et iam incohatum est, ad universos universorum temporum homines spectat. Quotquot vero idem nuntium receperunt eiusque 12 33 29 Lc. 4, 43. Io. 11, 52. Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Divina Revelatione Dei Verbum, n. 4: A.A.S. 58 (1966), pp. 818-819. Cfr. 1 Pt. 2, 9. Cfr. Act. 2, 11. 30 31 32 33 13 Acta Pauli Pp. VI virtute in salutis communitatem congregantur, iidem hoc ipsum possunt ac debent tradere atque disseminare. 14. Hoc Ecclesia probe novit, cum prorsus sibi sit conscia verbum Salvatoris — oportet me evangelizare Regnum Dei — verissime in se ipsam cadere. Ac libenter quidem cum S. Paulo addit: Si evangelizavero non est mihi gloria; necessitas enim mihi incumbit; vae mihi, si non evangelizavero. Ad Nos autem quod attinet, magno cum animi gaudio atque solacio, exeunte Episcoporum conventu, mense Octobri anni MCMLXXIV, praeclara haec audivimus verba: Hoc iterum asseverare volumus, mandatum Evangelii omnibus hominibus nuntiandi primariam naturalemque esse missionem Ecclesiae; quod quidem mandatum ac missionem magnae eaeque graves hodiernae societatis mutationes haud minus urgere significant. Siquidem evangelizandi munus habendum est gratia ac vocatio Ecclesiae propria, verissimamque eius indolem exprimit. Ecclesia evangelizandi causa exstat, id est ut praedicet ac doceat verbum Dei, ut per eam donum gratiae ad nos perveniat, ut peccatores cum Deo reconcilientur, ut denique Christi sacrificium in perpetuum repraesentet in Missa celebranda, quae eius mortis eiusque gloriosae Resurrectionis memoriale est. 34 35 36 15. Qui, Novi Testamenti libros pervolvens, mentem adverterit ad primordia Ecclesiae, eiusque singulos progressus necnon vivendi agendique rationem attente consideraverit, is non animadvertere non poterit evangelizationem cum intimis ipsius Ecclesiae rationibus cohaerere : — Ecclesia ex opere evangelizationis Iesu ac duodecim Apostolorum suam originem ducit; cuius quidem operis ipsa exstat veluti fructus suapte natura editus, animo intentus, 34 Lc. 4, 43. 1 Cor. 9, 16. Cfr. «Declarationes Patrum Synodalium», n. 4: «L'Osservatore Romano» (27 Octobris 1974), p. 6. 35 36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 14 unus omnium proximus ac maxime conspicuus: Euntes ergo docete omnes gentes} Ac revera qui receperunt sermonem eius, baptizati sunt; et appositae sunt in die illa animae circiter tria millia... Dominus autem angebat qui salvi fierent quotidie in idipsum}* 1 — Ex huiusmodi ergo missione orta, Ecclesia vicissim ab ipso Iesu mittitur. Eadem manet in mundo, dum Dominus gloriae ad Patrem revertitur. Exstat veluti opacum simulque dilucidum signum novae Iesu praesentiae, ipsius protectionis et mansionis. Ipsum eadem prorogat atque continuat. Iamvero, in primis, eius ipsius missionem eiusque evangelizatoris opus Ecclesia oportet continenter exsequatur. Christianorum enim communitas numquam in se ipsa concluditur, quoniam eius intima vita — hoc est precandi studium, verbi atque doctrinae Apostolorum auscultatio, fraternae caritatis exercitatio, fractio panis — vim virtutemque suam haud plene consequitur, nisi cum in testimonium transit, admirationem animorumque conversionem gignit, Evangelii praedicatio ac nuntiatio efficitur. Sicque evangelizandi missio a tota Ecclesia suscipitur, atque uniuscuiusque opus valde omnibus prodest. 39 40 — Qua Evangelii nuntia, Ecclesia suum init opus, Evangelium sibi afferendo. Etenim, quatenus credentium communitas, itemque communitas spei, quae vivendo exprimitur cum aliisque communicatur, itemque communitas fraterni amoris, ipsi necesse est, ut continenter audiat et id in quod credit, et suae spei rationes, et novum amoris praeceptum. Quatenus Dei populus, qui mundo inseritur ac saepe idolis tentatur, ipsa constanti necessitate premitur, ut nuntiationem excipiat magna37 Mt. 28, 19. Act. 2, 41, 47 Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 8: A.A.S. 57 (1965), p. 11; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 5: A.A.S. 58 (1966), pp. 951-952. Cfr. Act. 2, 42-46 ; 4, 32-35 ; 5, 12-16. 38 39 40 15 Acta Pauli Pp. VI 1 lium Dei? quibus ad Dominum conversa est, utque a Domino rursus advocetur et in unum congr egetur. Ut res breviter explicemus, Ecclesia semper evangelizanda est, ut suam in Evangelio nuntiando viriditatem, ardorem, vim servare possit. Concilium Oecumenicum Vaticanum II commemoravit atque Episcoporum Synodus anno MCMLXXIV firmiter resumpsit hoc argumentum de Ecclesia, per suam non intermissam conversionem et renovationem, se ipsam evangelizante, ut credibili ratione valeat mundum evangelizare. 42 — Penes Ecclesiam depositum Boni Nuntii hominibus afferendi constitutum est Novi Foederis promissiones, in Iesu Christo impletae, doctrina Domini et Apostolorum, Verbum vitae, fontes gratiae et benignitatis Dei, salutis iter: haec omnia Ecclesiae concredita sunt. Huiusmodi bona, quae in Evangelio continentur ac proinde in evangelizatione, ab eadem servantur tamquam vivum ac pretiosum depositum, non ut occultum lateat, sed ut ad homines perferatur. — Ecclesia, cum et missa et evangelizata sit, ipsa vicissim evangelizatores mittit. Eos salutis verbum quasi in ipsorum ore positum docet, iis nuntium declarat quod in deposito habet, mandatum tradit quod ipsa accepit, eosdemque ad praedicandum mittit: scilicet non ad se ipsos, non ad sua cogitata, sed ad Evangelium praedicandum, cuius neque ipsi neque ipsa constituti sunt absoluti domini cum plena potestate illo ad arbitrium utendi, sed administri, qui illud summa cum fidelitate tradant. 43 16. Arctissima igitur necessitudo intercedit inter Christum, Ecclesiam, evangelizationem. Per hoc « Ecclesiae tempus », 41 Cfr. Act. 2, 11; 1 Pt. 2, 9. Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 5, 11, 12: A.A.S. 58 (1966), pp. 951-952, 959-961. Cfr. 2 Cor. 4, 5; S. Augustini, Sermo XLVI, De Pastoribus: C.C.L., XLI, pp. 529-530. 42 43 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 16 ipsa munus creditum habet evangelizandi. Quod munus fas non est exsequi sine ipsa vel, multo minus, contra ipsam. Expedit hoc breviter commonere, quod non sine dolore nostris audiri temporibus homines evenit — etsi bona fide ductos, ut Nobis opinari placet, a recta via tamen certe deflectentes — qui saepe affirment se amare velle Christum, non autem Ecclesiam. Quam absurda sit huiusmodi divisio, manifesto patet ex hac Evangelii sententia : Qui vos spernit, me spernit. Qua autem ratione quis dicat se Christum amare velle, quin amet Ecclesiam, quandoquidem testimonium unum omnium excellentissimum de Christo perhibitum, illud S. Pauli est : Christus dilexit Ecclesiam et tradidit semetipsum pro ea f 44 45 44 Lc. 10, 16; cfr. S. Cypriani, De Unitate Ecclesiae, 14: PL 4, 527; S. Augustini, Enarrat. 88, sermo, 2, 14: PL 37, 1140; S. Ioannis Chrysostomi, Horn, de capto Eutropio, 6: PO 52, 402. Eph. 5, 25. 45 Acta Pauli Pp. VI 17 n. 17. In opere evangelizantis Ecclesiae quaedam elementa et partes profecto sunt, quae retineantur oportet. Immo vero aliqua eorum tanti sunt momenti, ut interdum existimentur simpliciter constituere totam ipsam evangelizationem. Ita videlicet evangelizatio definiri potuit tamquam demonstratio Christi Domini iis qui illum non noverunt, uti praedicatio, catechesis, baptismus et aliorum Sacramentorum dispensatio. Attamen, nulla talis manca et imperfecta definitio satisfacere valet implicatae et locupleti et dynamicae veritati illius rei, quae evangelizatio appellatur, quin periculum simul exsistat, ne sensus ipsius infirmetur vel etiam deformetur. Etenim nullo modo comprehendi ea potest, nisi uno conspectu omnia eius necessaria elementa respiciuntur. Haec quidem elementa, quae in memorata Episcoporum Synodo vehementer sunt inculcata, altius iam hoc tempore pervestigantur ex impulsu earundem synodalium disceptationum. Gaudemus autem, quod illa denique congruunt cum elementis a Concilio Vaticano Secundo traditis, ac praesertim cum Constitutionibus Lumen Gentium, Gaudium et Spes et cum Decreto Ad Gentes. 18. Ecclesia sentit evangelizare idem revera esse ac Bonum Nuntium exportare in omnes usque coetus generis humani, ut, dum hoc propria vi intrinsecus penetrat, humanitatem ipsam novam efficiat: Ecce nova facio omnia. Atqui nulla esse poterit nova humanitas, nisi prius novi fuerint homines, ex baptismatis nempe novitate et ex vita secundum Evangelium. Eo igitur spectat evangelizatio, ut perficiatur haec in46 47 48 46 47 48 Ap. 21, 5; cfr. 2 Cor. 5, 17; Gal. 6, 15. Cfr. Rom. 6, 4. Cfr. Eph. 4, 23-24; Col. 3, 9-10. 2 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 18 terior mutatio; quod si necesse est id uno veluti verbo explicari, rectius ac verius dici potest Ecclesia tum evangelizare, cum ex sola divina virtute illius Nuntii, quem proclamat, convertere enititur et singulorum hominum et omnium universim conscientiam, deinde opera etiam, quibus vacant, ac tandem eorum vitam et omnem, in quo ipsi versantur, convictum. 49 19. Coetus generis humani dicimus, qui transformandi sunt: non solum quidem Ecclesiae interest Evangelium praedicare in latioribus semper locorum finibus illudve hominum multitudinibus usque maioribus, sed ipsius etiam Evangelii potentia tangere et quasi evertere normas iudicandi, bona quae plus momenti habent, studia ac rationes cogitandi, motus impulsores et vitae exemplaria generis humani, quae cum Dei verbo salutisque consilio repugnant. 20. Totum istud sic declarari potest: evangelizare oportere — non foris, tamquam si ornamentum aliquod vel exterior color addatur, sed intus, ex vitae centro et ad vitae radices — seu Evangelio perfundere culturas atque etiam culturam hominis, secundum latissimum illum ac plenissimum sensum, quem hae voces accipiunt in Constitutione Gaudium et Spes, cum inde proceditur semper ab ipsa persona humana, semperque reditur ad necessitudinem inter personas atque coniunctionem earum cum Deo. Evangelium, ac proinde evangelizatio, aequari sane non possunt cum aliqua cultura, cum soluta sint ab omnibus culturis. Nihilominus Regnum, quod Evangelio nuntiatur, in vitae usum deducitur ab hominibus, qui sua certa cultura imbuti sunt, atque in Regno aedificando necessario usurpanda sunt quaedam elementa culturae et culturarum humanarum. Etsi 50 49 50 Cfr. Rom. 1, 16; 1 Cor. 1, 18; 2, 4. Cfr. n. 53: A.A.S. 58 (1966), p. 1075. Acta Pauli Pp. VI 19 Evangelium et evangelizatio ad nullam proprie culturam pertinent, tamen non eiusmodi sunt plane, ut cum iis componi nequeant, sed contra valent easdem penetrare, neque ulli deserviunt. Discidium inter Evangelium et culturam sine dubio detrimentosus nostri temporis casus est, sicut etiam aliis aetatibus fuit. Proinde, oportet omnem opem operamque impendere, ut sedulo studio humana cultura, sive potius ipsae culturae evangelizentur. Renasci eas necesse est ex sua cum Bono Nuntio coniunctione. Verumtamen, huiusmodi coniunctio non eveniet, nisi Bonus Nuntius proclamabitur. 21. Haec autem proclamatio, ante omnia, per testificationem fiat oportet: en christianum aliquem aut christianorum manipulum videmus, qui, in media hominum communitate, ubi vivunt, ostendunt se posse alios comprehendere et accipere, se communicare vitae condicionem ac fortunam cum ceteris, se conspirare cum omnibus, qui nobilia et bona tueri contendunt. En eos, praeterea, videmus simplices suaque sponte diffundere fidem erga spiritualia quaedam bona, quae cetera communia superant, et spem de aliqua re, quae non videtur, quaeque ne audaci quidem cogitatione fìngi potest. Tali nimirum tacita testificatione hi christiani suggerunt mentibus eorum, qui ipsos ita videntes cernunt, interrogationes inevitabiles : Cur ita sunt ? quare sic vivunt, quid vel quis eos incitat ? cur inter nos versantur ? Atqui huiusmodi testificatio iam silens proclamatio est, sed fortis sane et efficax, Boni Nuntii. Iam hic reperitur evangelizationis quoddam initium. Quaestiones hasce forte primas sibi ponent multi non-christiani, sive homines sunt quibus Christus numquam nuntiatus est, sive baptizati sed christianam vitam non exercentes, sive qui in societate christiana vivunt at secundum regulas neutiquam christianas, sive homines qui etiam cum dolore aliquid vel « Aliquem » ipsi conquirunt, quem praesentiunt, nominare autem nequeunt. Aliae Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 20 etiam interrogationes, altiores et urgentiores, movebuntur, quas eadem illa testificatio suscitabit, quae nempe postulat praesentiam, vitae consortionem atque coniunctionem, et quae pars necessaria est, plerumque prima, ipsius evangelizationis peragendae. Ad huiusmodi testimonium perhibendum cuncti christiani advocantur, qui hac quidem ratione veri evangelizatores esse possunt. Et Nostra cogitatio potissimum convertitur ad officium onusque migrantium proprium in iis Nationibus, a quibus ipsi hospitio excipiuntur. 51 22. Sed neque illud umquam sufficiet, quoniam etiam pulcherrima testificatio tandem aliquando deficiet, nisi illuminabitur et sustentabitur — quod quidem Sanctus Petrus dicere malebat : rationem reddere de ea, quae in vobis est, spe — et enucleabitur per claram neque ambiguam nuntiationem Domini Iesu. Quamobrem, Bonus Nuntius, per vitae testificationem proclamatus, serius ocius annuntiandum erit etiam per vitae verbum. Nulla est vera evangelizatio, nisi nomen et doctrina, vita et promissiones, Regnum et mysterium Iesu Nazareni, Filii Dei, praedicantur. Tota Ecclesiae historia, a Petri sermone in die Pentecostes ac deinceps, miscetur et confunditur cum historia huius nuntiationis. In unaquaque historiae humanae aetate Ecclesia, continenter rapta evangelizandi studio et cupiditate, unam curam incitationemque persentit: Qui mittantur ad mysterium Iesu nuntiandum? quali sermone hoc mysterium praedicetur ? quomodo agatur, ut illud percipiatur et perveniat ad eos omnes qui auscultare debent ? Haec nuntiatio — kérygma, praedicatio vel catechesis —, talem igitur locum in evangelizatione obtinet, ut huius idem saepe nomen facta sit. Attamen, eadem eius certa pars est. / 52 51 Cfr. Tertulliani, Apologeticum, 39: C.C.L., I, pp. 150-153; Minucii Felicis, Octavius, 9 et 31; C.S.L.P., Augustae Taurinorum 1963 , pp. 11-13, 47-48. 1 Pt. 3, 15. 2 52 21 Acta Pauli Pp. VI 23. Etenim, nuntiatio plenam suam non accipit vim ac significationem, nisi cum attenditur, accipitur, asciscitur, et cum in eo qui ipsam suscepit, totam animi adhaesionem excitat. Aliquis videlicet adhaeret veritatibus, quas misericors Dominus revelavi t. Sed multo magis adhaeret rationi et generi vitae — id est vitae iam transformatae — quae ibidem proponitur. Ut brevi dicatur, aliquis adhaeret ad Regnum, nempe « mundum novum », ad novum rerum statum, ad novam exsistendi viam, ad novam rationem vivendi et quidem coniuncte vivendi, quam Evangelium instaurat. Talis vero adhaesio, quae a rebus vitae concretis abstrahi non potest, reapse demonstratur alicuius aspectabili ac tangibili ingressione in ipsam fidelium communitatem. Ita ergo illi, quorum vita conversa est, ingrediuntur aliquam communitatem, quae suapte natura signum transformationis est atque vitae novitatis: nempe Ecclesiam, aspectabile salutis sacramentum. Sed ingressus ille in ecclesialem communitatem multis aliis vicissim signis declarabitur, quae idem Ecclesiae signum extendunt et explicant. Secundum dynamicam vim evangelizationis,. is qui Evangelium amplectitur uti Verbum salutis, plerumque illud transfert in haec signa sacramentalia: in adhaesionem Ecclesiae et in frequentationem Sacramentorum, quae patefaciunt et fulciunt eandem adhaesionem per gratiam, quam conferunt. 53 54 24. Tandem, ipse qui evangelizatus est, alios vicissim evangelizad Haec quidem veritatis probatio est, haec obrussa evangelizationis est: concipi, enim, animo non potest, quemquam Verbum suscepisse et sese Regno dedidisse, quin simul testis et nuntiator is ipse fiat. Hisce iam factis animadversionibus de evangelizationis 53 Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 1, 9, 48: A.A.S. 57 (1965), pp. 5, 12-14, 53-54; Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, nn. 42, 45: A.A.S. 58 (1966), pp. .1060-1061, 1065-1066; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, nn. 1, 5: A.A.S. 58 (1966), pp. 947, 951-952. Cfr. Rom. 1, 16; 1 Cor. 1, 18. 54 22 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium, Officiale sensu, necesse est postremo aliud quiddam adnotare, quod Nos arbitramur convenienter illuminaturum esse sequentes considerationes. Ut iam diximus, evangelizatio est processus implicatior variisque elementis compositus, cuiusmodi sunt: renovatio humanitatis, testificatio, nuntiatio aperta, animi adhaesio, ingressio in communitatem, acceptio signorum, apostolatus opera. Elementa haec videri possunt inter se dissidere, immo etiam excludere. Sed revera inter se complent ac perficiunt. Quapropter, oportet unumquodque elementum cum ceteris coniunctum inspicere. Id fuit recentioris Episcoporum Synodi meritum, quod tam strenue cohortatum est omnes ad eadem illa elementa non opponenda, inter se verum componenda, ut totum opus evangelizationis, quae ab Ecclesia perficitur, penitus intellegeretur. Hanc visionem universalem Nos explanare nunc cupimus, dum infra exploramus ea quae in evangelizatione continentur et evangelizationis subsidia, dumque explicamus ad quos evangelicus nuntius dirigatur et in quos id oneris recidat. Acta Pauli Pp. VI 23 III. 25. In nuntio, quem Ecclesia disséminât, multa certe sunt secundaria elementa, quorum propositio magnopere a mutabilibus rerum condicionibus dependet. Mutantur profecto etiam illa; attamen ibidem continentur essentialia capita sive substantia vitalis, quae nec mutari nec silentio praeteriri potest, quin ipsa evangelizationis notio in grave discrimen adducatur. 26. Supervacaneum fortasse non est hoc commonere: evangelizare significat, ante omnia, testificari simpliciter et directo Deum revelatum per Iesum Christum, in Spiritu Sancto; testificari eum mundum in Eilio suo dilexisse, in Verbo Incarnato dedisse omnibus rebus exsistentiam hominesque ad vitam aeternam vocavisse. Haec de Deo testificatio multis forsitam pertinget Deum ignotum, quem illi adorant, etsi nominare nesciunt, vel quem quaerunt secreto quodam cordis instinctu, postquam omnium idolorum inanitatem experti sunt. Sed eadem expletam evangelizandi vim habet, cum ostendit illum Creatorem homini non esse potestatem quandam longinquam ac sine nomine, sed Patrem. Filii Dei nominamur ac sumus, eaque de causa, inter nos fratres sumus in Deo. 55 50 27. Evangelizatio semper continebit — velut fundamentum et centrum et culmen totius suae dynamicae virtutis — etiam claram hanc asseverationem : in Iesu Christo, Filio Dei homine facto, mortuo et resuscitato, salutem offerri unicuique homini, tamquam donum gratiae ac misericordiae ipsius Dei. Quae qui57 55 Cfr. Act. 17, 22-23. 1 Io. 3, lj cfr. Rom. 8, 14-17. Cfr. Eph. 2, 8; Rom. 1, 16 et Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei Declaratio ad fidem tuendam in mysteria Incarnationis et SS. Trinitatis a quibusdam recentibus erroribus (21 Februarii 1972): A.A.S. 64 (1972), pp. 237-241. 56 57 24 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dem non est aliqua salus immanens secundum magnitudinem necessitatum materialium vel etiam spiritalium, quae finibus vitae terrestris circumscribuntur, quaeque cum desideriis, optatis, negotiis, contentionibus temporalibus plene aequantur, verum etiam salus, quae omnes hosce limites excedit, ut impleatur in communione aliqua cum unico ((Absoluto», id est cum Deo: est igitur salus rerum naturam transcendens et eschatologica, quae in hac vita certissime incipit, sed in aeternitate perficitur. 28. Quocirca evangelizationem complecti oportet nuntiationem propheticam rerum alterius vitae — id est altissimae ac perpetuae hominum vocationis, coniunctae eodemque tempore disiunctae a statu praesenti — alterius vitae, quae tempus et historiam superat, quaeque res huius mundi supervadit, cuius figura transit, et eventa huius mundi, cuius abscondita facies aliquando apparebit; quaeque ipsum hominem superat, cuius verissima sors non concluditur temporali vita, sed in futura vita revelabitur. Evangelizatio continet igitur etiam praedicationem spei de promissionibus, a Deo in novo Foedere factis per Iesum Christum; praedicationem amoris Dei erga nos nostrique amoris in Deum; praedicationem amoris fraterni erga omnes homines — id est capacitatis largiendi doni et veniae, abnegationis et opitulationis pro fratribus — qui, ex amore Dei profluens, centrum est Evangelii ; praedicationem mysterii iniquitatis atque actuosae inquisitionis honestatis; praedicationem similiter — et quidem semper urgentem — inquisitionis Dei ipsius per precationem in primis adorationis et gratiarum actionis causa admotam, sed etiam per communionem cum aspectabili illo signo coniunctionis cum Deo, quod est Ecclesia Iesu Christi; quae quidem communio vicissim significatur per impletionem aliorum illorum signorum Christi, viventis atque 58 58 Cfr. 1 Io. 3, 2; Rom. 8, 29; Phil. 3, 20-21 et Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 48-51: A.A.S. 57 (1965), pp. 53-58. Acta Pauli Pp. VI 25 operantis in Ecclesia, quae sunt Sacramenta. Sacramenta vivere ita, ut eorum celebratio perveniat ad veram christianae vitae plenitudinem, non significat — quemadmodum etiamnunc perperam affirmatur — impedimentum inicere evangelizationi vel ab eadem declinationem admittere, sed ei tribuere propriam integritatem. Etenim evangelizationis plenitudo, praeter alicuius nuntii praedicationem, consistit in Ecclesiae aedificatione, quae vero non exsistit sine hoc spiritu, qui est vita sacramentalis, in divina Eucharistia suum attingens fastigium. 59 29. Verumtamen evangelizatio plena non est, nisi ratio habetur mutuae appellationis, quae continenter intercedit inter Evangelium et vitam concretam personalem ac socialem hominis. Quapropter, evangelizatio secum infert nuntium explicitum, aptum variis vitae condicionibus, praesentem semper redditum de iuribus et officiis cuiusque personae humanae, de vita familiari, sine qua progressio singulorum hominum vix contingere potest, de vita communi in societate, de vita omnium nationum, de pace et iustitia et progressione; nuntium, denique dicimus, validum potissimum ac fortem nostra aetate, de liberatione. 60 30. Constat, quibus verbis locuti sint hac de re plures Episcopi in recentiore Synodo ex omnibus orbis partibus, praesertim Episcopi Tertii qui dicitur Mundi, cum impulsu et accentu pastorali, in quo millenorum vox Ecclesiae filiorum, eos constituentium populos, resonabat. Qui populi, ut omnes novimus, omnibus suis viribus enituntur et contendunt, ut ea omnia 59 Cfr. Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei, Declaratio circa Catholicam Doctrinam de Ecclesia contra nonnullos errores hodiernos tuendam (24 Iunii 1973): A.A.8. 65 (1973), pp. 396-408. Cfr. Conc. Oecum. Vat. Il, Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, nn. 47-52: A.A.S. 58 (1966), pp. 1067-1074; Pauli Pp. VI, Litt. Encycl. Humanae vitae: A.A.S. 60 (1968), pp. 481-503. 60 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 26 super en t, quibus coguntur in extremo vitae margine manere: famem, perpetuas contagiones, litterarum ignorationem, statum egestatis, iniustitiam inter nationes et potissimum in mutuis mercaturae agendae rationibus, statum neo-colonialismi oeconomici et doctrinalis, interdum tam atrocis quam veteris colonialismi politici. Ecclesia — sic eius inculcaverunt Episcopi — officio tenetur nuntiandi liberationem centenorum milium hominum, cum eorum plurimi eius filii sint; officio pariter tenetur hanc liberationem adiuvandi, ut oriatur, pro ea testificandi, atque efficiendi, ut eadem plena sit. Omnia haec non sunt aliena ab evangelizatione. 31. Revera inter evangelizationem et promotionem humanam, seu progressionem et liberationem, interveniunt intima vincula coniunctionis : vincula sunt ordinis anthropologici, quia homo evangelizandi non est aliquid a rebus abstractum, sed persona obnoxia quaestionibus socialibus et oeconomicis; vincula sunt etiam ordinis theologici, quia consilium creationis segregari non potest a consilio redemptionis, quae pertingit usque ad condiciones valde concretas iniustitiae evincendae itemque iustitiae reparandae; vincula sunt etiam ordinis summe evangelici, qui est ordo caritatis: quo modo, enim, mandatum novum proclamari potest, nisi cum iustitia et pace promovetur vera ac germana progressio hominis? Istud voluimus afferre, cum monuimus non esse admittendum, in evangelizatione neglegi posse vel debere gravitatem maximam ... illarum quaestionum, quae hodie tantopere agitantur et quae respiciunt iustitiam, liberationem, progressionem et pacem in mundo. Si enim istud fiat, etiam ignoretur doctrina Evangelii de amore erga proximum patientem et egentem. Iamvero, eaedem voces, quae studiose sapienter et fortiter tractaverunt inter memoratam Synodum hoc gravissimum 61 61 Pauli Pp. VI, Sermo habitus ineunte tertia Synodo Episcoporum (27 Septembris 1974): A.A.S. 66 (1974), p. 562. Acta Pauli Pp. VI 27 argumentum, Nobis laetantibus quidem subministravefunt lucida principia, ex quibus vis altaque significatio liberationis perciperetur, qualem Iesus Nazarenus nuntiavit et implevit, ejb qualem Ecclesia praedicat. 32. Negare non possumus, revera, multos vel magnánimos christianos, intentos quaestionibus maximae gravitatis, quas liberationis causa complectitur, cum cupiant Ecclesiam implicare ipso motu liberationis, saepe cogitare et conari redigere eius munus ad limites alicuius negotii tantummodo temporalis; eius officia ad consilium ordinis anthropologici ; salutem, cuius ipsa est nuntia, ad materialem prosperitatem; eius actionem ad incepta ordinis politici vel socialis, quavis cura spirituali et religiosa posthabita. Si autem sic res sese haberent, Ecclesia omnem suam significationem principalem amitteret. Nuntius liberationis, quem affert, propria sua natura careret, et facile posset flecti ac torqueri a doctrinalibus institutis et politicis factionibus. Ecclesia iam auctoritate nuntiandae liberationis nomine Dei desti tueretur. Hanc ob causam, ineunte tertio Synodi coetu, voluimus eadem Nostra oratione inculcare necessitatem confirmandi finem proprie religiosum evangelizationis. Etenim omnem suam amitteret significationem, si dimover etur a fulcro illo religioso, quo sustentatur, quod videlicet est Regnum Dei secundum sensum plane theologicum. 62 33. De liberatione autem illa, quam evangelizatio proclamat et exsequi studet, haec potius dicere oportet: — eam contineri non posse aliqua ratione arcta quidem et simpliciter oeconomica, politica, sociali vel doctrinali, sed respicere debere integrum hominem, secundum omnes eius facies et partes, quatenus etiam patet ad « absolutum » quiddam, immo ad Absolutum, quod est Deus; 62 Pauli Pp. VI, Sermo habitus ineunte tertia Synodo Episcoporum (27 Septembris 1974): A.A.S. 66 (1974), p. 562. 28 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale — eam igitur inniti in certa hominis notione, in anthropologica doctrina, quae relinqui numquam potest ob necessitates cuiuslibet consilii, vel consuetudinis, vel efficacitatis quae ad breve tempus permaneat. 34. Propterea, Ecclesia, dum praedicat liberationem seque consociat cum omnibus, qui laborant et patiuntur pro ea, non admittit circumscribi proprium munus sola religionis regione, deserens quaestiones temporales hominis; sed iterum affirmat primatum muneris sui spiritalis, recusat substituere nuntiationi Regni proclamationem liberationum humani ordinis; simulque asseverat suas partes pro liberatione oblatas non esse plenas nec perfectas, si omittat nuntiare salutem in Iesu Christo. 35. Ecclesia coniungit, sed numquam aequat liberationem humanam saluti in Iesu Christo, quoniam ex divina revelatione, ex historiae experientia et ex fidei consideratione novit non quamlibet liberationis notionem iam necessario cohaerere et componi posse cum evangelica visione hominis, rerum et eventuum; neque sufficere liberationem comparari, prosperitatem et progressionem instaurari, ut Regnum Dei adveniat. Quin immo, Ecclesia penitus sibi persuasum habet omnem liberationem ad res temporales spectantem, vel liberationem politicam — etiamsi nitatur in hac vel illa Veteris et Novi Testamenti pagina sua invenire fundamenta, etiamsi putet suae postulata doctrinae atque agendi normas a principiis atque conclusionibus theologicis auctoritatem habere, etiamsi se esse praesumat novam hodiernae aetatis theologiam — innata sui ipsius negationis semina continere atque a celsiore illo fine, quem sibi praestituerit, declinare, cum veriores eius causae nullo pacto ad iustitiam in caritate stabiliendam referantur, cum rapiens ille ardor ac studium, quo ipsa feratur, neque spiritualis virtutis rationem habeat, neque ad salutem aeternamque in Deo beatitudinem tamquam ad extremam metam respiciat. Acta Pauli Pp. VI 29 36. Ecclesia certe iudicat magni sane interesse structuras humaniores, iustiores, observantiores iurium personae effici, quaeque minus opprimant et subdant; verumtamen intellegit etiam optimas structuras, instituta vel sapientissime excogitata cito evadere inhumana, nisi inhumanae cordis hominis proclivitates sanentur, nisi fiat conversio cordis et mentis in iis, qui vivant has inter structuras, vel illis dominentur. 37. Ecclesia accipere non potest violentiam, ac potissimum vim armorum — quae cohiberi non valet, cum semel effusa est — neque cuiusvis hominis mortem tamquam viam liberationis, ' quia scit violentiam semper provocare ad violentiam atque necessario novas oppressionis formas gignere, itemque servitutis etiam gravioris quam illam, a qua dicebatur liberari homo. Vos exhortamur — ita perspicue ediximus in Columbiano Nostro itinere — ne vestram collocetis -fiduciam in violentia neve in rerum eversione; hic enim, cogitandi agendique mos cum christiano spiritu repugnat, atque etiam, nedum faveat, refrenare potest socialem illam progressionem, cui iure quidem studetis.® Hoc Nobis affirmandum iterumque affirmandum est violentiam neque christianam neque evangelicam esse, atque repentinas violentasve structurarum immutationes fore fallaces, suapte natura non efficaces, ac procul dubio discrepantes a populi dignitate. 64 38. His itaque dictis, gaudemus quod Ecclesia magis magisque sibi conscia fit proprii modi, suapte natura evangelici, quo adlaboret liberationi hominum. Et quidnam facit? Ipsa conatur usque magis incitare complures christianos, ut sese dedant aliis liberandis. Ipsa praebet his christianis « liberatoribus » spiritum ductumque fidei, causam amoris fraterni, doc63 Pauli Pp. VI, Oratio ad «Campesinos» Columbiae (23 Augusti 1968): A.A.S. 60 (1968), p. 623. Pauli Pp. VI, Sermo habitus in «Die Progressionis» Bogotae (23 Augusti 1968): A.A.S. 60 (1968), p. 627; cfr. S. Augustini, Epistola 229, 2: PL 33, 1020. 64 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 30 trinam socialem, quam nemo verus christianus non potest non animadvertere, sed quam is veluti suae sapientiae fundamentum iacere debet et experientiae, ut illam revera transferat in actionis normas, participationis et obligationis. Haec omnia quia non confunduntur cum consiliis callide sumptis, neque cum ministerio alicui politicae factioni adhibito, proprie designare debent studium christiani actuosi. Ecclesia contendit semper inserere conamina christiana liberationis in universale consilium salutis, quam ipsa nuntiat. Hoc quod Nos modo repetivimus, saepius emerserat ex disceptationibus synodalibus. Ceterum, volueramus Nos huic argumento perspicuitatis causa nonnulla addere verba in ipsa oratione, quam Patribus iam exeunte Synodo habuimus. Confidimus fore, ut hae omnes considerationes efficiant, ut ambiguitates vitentur, quas nimis saepe vox « liberationis » prae se fert in doctrinis, institutionibus vel factionibus politicis. Liberatio, quam proclamat et praeparat evangelizatio, illa est, quam Christus ipse nuntiavit et dedit homini per suum sacrificium. 65 39. Ab hac autem legitima liberatione cum evangelizatione copulata, quae eo contendit ut structurae efficiantur, quae libertates humanas defendant, separari nullo modo potest tutela primariorum hominis iurium, in quibus religiosa libertas primum locum obtinet. Nuper quidem Nos de hac praesentissima quaestione iam collocuti sumus, in luce ponentes : quot etiamnunc christiani, propterea quod christiani sunt et catholici, suffocantur meditata quadam oppressione! Casus etiamnunc fidelitatis erga Christum ac libertatis religiosae etiamnunc producitur, quamvis vehementibus interdum asseverationibus contegatur pro iuribus hominum humanaeque consortionis 1 66 * Pauli Pp. VI, Oratio habita exeunte tertio Synodi Episcoporum generali conventu (26 Octobris 1974): A.A.S. 66 (1974), p. 637. Allocutio diei 15 Octobris 1975: « L'Osservatore Romano » (17 Octobris 1975). 66 31 Acta Pauli Pp. YI IV. 40. Rerum autem, quae in evangelizatione continentur, momentum manifestum impedire non debet, quin grave momentum aspiciatur viarum atque subsidiorum, quibus idem opus accuratur. Haec enim quaestio in praesens semper firma ac valida permanet, quoniam evangelizandi rationes secundum temporum, locorum humanorumque cultuum adiuncta mutantur, atque adeo cuidam quasi provocationi nostrae facultati sunt, ut ipsae inveniantur atque accommodentur. Nobis in primis, qui in Ecclesia sumus Pastores, incumbit onus renovandi animose ac sapienter summaque servata fidelitate erga res, quas evangelizatio complectitur, modos maxime idoneos atque efficaces, ut evangelicus nuntius ad hodierni temporis homines perferatur. Haec animo cogitantibus, sufficiat Nobis quasdam recensere vias, quas alias alia de causa primarium habere momentum constat. 41. Atque principio, nihil ea quae supra iam diximus iterantes, hoc probe iuvat commonere : in Ecclesia testimonium vitae vere proprieque christianae, quae Deo in indissolubili prorsus communione traditur quaeque immenso pariter animi fervore aliis donatur, primum evangelizandi subsidium esse reputandum. Ut laicorum coram coetu nuper ediximus, homo nostrae huius aetatis libentius testes quam magistros audit; quodsi suas hisce praebet aures, ita facit, quoniam testes sunt. Quod idem perbene Petrus apostolus enuntiavit, cum egregium exhiberet spectaculum castae observantisque conversationis, qua nempe si qui non credunt verbo... sine verbo lucriftant. * Per suam 61 6 67 Pauli Pp. VI, Sermo habitus ad sodales «Consilii de Laicis» (2 Octobris 1974): A.A.S. 66 (1974), p. 568. Cfr. 1 Pt. 3, 1. 68 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 32 ergo conversationem suumque vivendi morem Ecclesia potissimum mundum evangelizare potest, id est per testimonium vita ipsa comprobatum, quo et suam erga Dominum Iesum fidelitatem, et paupertatem abstinentiamque, et libertatem a quavis terrestris mundi potestate, et sanctitatem demum aperte declaret. 42. Neque supervacaneum praeterea est illustrare, quanti referat sitque necesse praedicatio. Quomodo credent ei, quem non audierunt? Quomodo autem andient sine praedicantef (...) Ergo fides ex auditu, auditus autem per verbum. Christi. Quae quidem lex, lata olim per apostolum Paulum, hodierno adhuc tempore integram vim suam virtutemque retinet. Semper scilicet pernecessaria est praedicatio, qua nuntius verbis proclamatur. Qui sunt hodie homines, eos novimus, orationibus iam saturatos, saepe saepius audiendi fastidientes atque — quod peius est — contra verba obdurescentes videri. Neque vero sententias plurimorum psychologicis socialibusque rebus doctorum ignoramus, qui eosdem dicunt civilem cultum, a verbis appellatum, utpote inefficacem iam et inutilem esse praetergressos, atque in praesenti novum attigisse vitae cultum, ab imaginibus appellandum. Talis sane rerum status facile suadeat, ut ad evangelicum nuntium tradendum ea recentiora adhibeantur subsidia, quae eiusmodi cultus invexit. Ceterum, ad hoc quod attinet, bona ac probabilia existimantur experimenta, quae facta sunt, quaeque nostra libenter laude prosequimur atque adhortatione firmamus, quo magis magisque provehantur. Fastidium tamen, quod inanes tot hodie sermones afferunt, potiusque momentum, quod pluribus inest modis socialis communicationis, neque firmam verborum vim minuere neque fiduciam iisdem tribuendam adimere debent. Verbum sua semper pollet praestantia atque efficacitate, maxime vero cum id 69 M Rom. 10, 14. 17. 33 Acta Pauli Pp. YI 70 Dei virtutem secumfert. Qua de causa, et illud sancti Pauli nostro tempore perstat : Fides ex auditu : quod enim verbum auditur, id ad credendum perducit. 7 1 43. Haec autem praedicatio, qua Evangelium nuntiatur, multas induere formas potest, easque ardens animorum studium suggeret et in infinitum paene multiplicabit. Revera enim innumerabiles sunt vitae eventus ipsaque, in quibus homines versantur, adiuncta, quae praebent opportunitatem res prudenter itemque praeclare nuntiandi, quas Dominus aliqua data occasione dicere velit. In quo satis cuique est, si vere spiritualem habeat sensum, quo Dei nuntium in rerum cursu signatum detegat. Verum, quoniam instauratus sacrae liturgiae ordo « Liturgiae Verbi » multum auctoritatis attribuit, is profecto erret qui homiliam esse validum atque lectissimum peragendae evangelizationis instrumentum neget. Oportet sane pernoscere in usumque convertere sive postulationes sive virtutes, homiliae proprias, ut ea nempe pastoralis efficacitatis plenitudinem consequatur. Sed hoc in primis oportet sibi quisque persuasum habeat, totoque amoris affectu ad hoc se devoveat. Haec eadem praedicatio, singulari modo in eucharisticam celebrationem inserta, ex qua peculiarem vim ac firmitatem haurit, nihil est dubii, quin praecipuum munus in evangelizatione expleat, quatenus intimam fidem sacri ministri praedicantis patefaciat penitusque amore imbuatur. Ab ea enim fideles, coadunati ut Ecclesiam paschalem efforment, quae festum Domini in medio eorum adstantis celebrat, multum sibi exspectant laetosque fructus percipiunt, modo sit simplex, perspicua, directa, accommoda, in Evangelii doctrina posita atque infixa, Ecclesiaeque pariter Magisterio fideliter adhaerens, apostolico incitata ac temperata ardore, qui ei suapte natura obveniat, plena bonae spei, fidem enutriens, pacem progignens et unitatem. Multae 70 71 Cfr. 1 Cor. 2, 1-5. Rom. 10, 17. 34 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale communitates sive paroeciales sive alius generis per homiliam, dominicis habitam diebus, vivunt atque confirmantur, modo illis ditetur proprietatibus. Huc insuper accedit quod, propter eandem sacrae liturgiae instaurationem, non in eucharistica tantummodo celebratione tempus adest habendae homiliae conveniens. Haec enim suum locum obtinet, neque proinde est neglegenda in Sacramentis omnibus celebrandis, atque etiam in caeremoniis liturgiae adsimilioribus peragendis, cum fideles una simul conveniunt. Semper eadem ad Verbum Domini annuntiandum opportunitas maxime singularis erit. 44. Alia ratio, quam evangelizatio nullo modo neglegere debet, catechetica institutio est. Ex religionis enim doctrina ordinatim tradita oportet mentes in primis infantium et adulescentium comprehendant partes principales, vivum thesaurum veritatis, quam Deus nobiscum communicare voluit quamque Ecclesia per longum suae historiae cursum plenius usque declarare studuit. Nemo praeterea negabit eandem doctrinam idcirco impertiendam esse, ut vitae christianae mores inde conformentur, non vero ut quoddam intellectus ornamentum maneat. Sine dubio totum opus evangelizationis plurimum sane proficit — in ipsa provincia catecheticae institutionis quam Ecclesia curat, in scholis ubi illud fieri potest et, utcumque ea res se habet, in christianorum domibus —, si catechesis praeceptores uti poterunt aptis libris sapienter seienterque conscriptis sub Episcoporum auctoritate. Necesse autem est accommodentur docendi viae ad singulorum hominum aetatem et eruditionem et intellegendi potestatem, eodemque tempore opera detur, ut in memoria ac mente et animo veritates necessariae defigantur, quae per totam vitam alte pénètrent. Sed opus est ante omnia, ut periti catechesis doctores praeparentur — sive sunt ipsius paroeciae catechistae sive magistri sive Acta Pauli Pp. VI 35 parentes —, quorum etiam intersit sese ipsos ulterius educare et perficere in hac religiosae institutionis arte, quae praestantior quidem est et pernecessaria, quaeque tantum insuper ab hominibus postulat. Ex altera autem parte, quamvis minime praetereunda sit infantium educatio, iam patet hodiernas condiciones plus plusque flagitare, ut institutio catechetica sub forma alicuius catechumenatus tradatur pluribus adulescentibus et adultis, qui gratia divina commoti paulatim detegunt Christi vultum et sentiunt quam sit necesse sese Illi totos dedere. 45. Nostra vero aetate, quae socialis instrumentis communicationis, vulgo mass-media appellatis, distinguitur, primus nuntius, catechetica institutio, vel penitior fidei consideratio horum usu subsidiorum carere nequit, quemadmodum supra monuimus. Eaedem, cum ad inserviendum Evangelii causae adhibentur, ad prolatandum veluti in immensum spatium, ubi Dei Verbum auditur, valent, nuntiumque salutis ad milia et milia hominum afferunt. Ecclesia coram Domino suo quasi conscia reatus adesset, nisi prae validis hisce subsidiis uteretur, quae humana mens in dies expolit perficitque. Etenim, eorum ope illum praedicat super tecta nuntium, qui ipsi concreditus est; m iis recentiorem quandam efficacioremque formam sacri suggestus, seu cathedrae, invenit; per ea alioqui multitudines potest. Usus tamen communicationis socialis instrumentorum ad evangelizationem exsequendam certam praefert provocationem, quoniam per ea nuntius evangelicus non solum ad magnam frequentemque hominum turbam pervenire debet, sed pollere etiam oportet facultate penetrandi in uniuscuiusque conscientiam, subsidendi in uniuscuiusque animo, quasi is adsit unus, 12 72 Cfr. Mt. 10, 27; Lc. 12, 3. 36 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cum iis omnibus, quae maxime singularia et personalia sunt, sibique conciliandi personalem prorsus consensionem atque obligationem. 46. Quapropter, praeter illam Evangelii nuntiationem, quam generalem publicamque opportune dixerimus, semper probanda est suumque tenet momentum alia tradendi Evangelii forma, ab altera ad alteram pertingens personam. Ea enim ipse Dominus persaepe usus est — quemadmodum colloquia cum Nicodemo, cum Zacchaeo, cum Samaritana muliere, cum Simone Pharisaeo, testantur —, ipsique Apostoli usi sunt. Numquid exstat alia evangelizandi forma ab illa, qua quisque res, quas in se quoad fidem expertus sit, alteri tradat? Fieri sane non debet, ut necessitate Bonum Nuntium afferendi'ad multitudines hominum oblitteretur memoria huiusce formae, qua personalis hominis conscientia contingitur, quippe cum moveatur mirifico admodum verbo, quod ab altero accipit. Equidem Nos paene impares sumus egregio merito sacerdotum, qui per Paenitentiae Sacramentum vel per pastorales collocutiones sese impigros sedulosque praestant ad personas secundum Evangelii vias ducendas, ad eas quae enitantur confirmandas, ad eas si ceciderint erigendas, ad eas suo semper consilio studiosaque voluntate adiuvandas. 47. Verumtamen, illud satis numquam perseverabitur, evangelizationem neque habita praedicatione neque aliqua tradita doctrina ex toto perfici. Etenim, ad vitam usque pertingat oportet: sive ad naturalem vitam, quam quidem nova significatione ditat, spe et exspectatione evangelici verbi reseratis; sive ad vitam supernaturalem, quae ipsam naturalem vitam, nedum respuat, purificat et auget. Supernaturalis haec vita quid sit quidque valeat, septem Sacramenta declarant eaeque inde mjre radiantes virtutes gratiae atque sanctitatis. Tali igitur modo suas omnes divitias evangelizatio in apertum profert, cum per eam artissimum nectitur vinculum, vel Acta Pauli Pp. VI 37 potius continuatio coniunctioque inter Verbum et Sacramenta. Res enim in ambiguo quodammodo est, si — ut interdum fit — Evangelii nuntiatio et Sacramentorum ministratio ex adverso ponantur. Quidam sane Sacramenta conferendi mos, qui firmo careat fundamento catecheseos de iisdem Sacramentis atque globalis, ut aiunt, catecheseos, eum ad finem recidit, ut illa magna ex parte sua efficacitate destituantur. Nam proprium evangelizantis munus est ad fidem ita educare, ut per eam singuli christiani adducantur ad Sacramenta veluti vera fidei Sacramenta vivenda, non autem ad ea desidiose recipienda vel aegre ferenda. 48. Nunc vero talis evangelizationis faciei mentionem inchoamus, quae neglegentes nos esse non sinit; quapropter, de illa iuvat re loqui, quae saepe in praesenti popularis religiositas nuncupatur. Tam in regionibus ubi Ecclesia multa iam saecula consita est, quam in illis ubi in eo est ut conseratur, passim apud populum singulares consuetudines inveniuntur, quibus Dei investigatio atque fides significantur. Qui habitus, si diu tamquam minus puri existimati interdumque despecti sunt, ubique fere ab hodiernae aetatis hominibus ad novam quandam indagationem cognitionemque revocantur, eorumque sensum ipsi Episcopi, inter recentioris Synodi coetus, penitius intellegere conati sunt, insigni ducti rerum pastoralium veritate atque studio. Fatendum sane est popularem religiositatem certis angustisque terminis contineri. Ea enim haud raro multis spüriisque religionis formis patet, propiusque etiam ad superstitionem accedit; saepe in inferioribus veluti gradibus religiosi cultus consistit, qui tamen animos ad germanam fidei consensionem non pertrahit; potest ad sectas etiam factionesque condendas impellere, ipsa unde ecclesialis communitas periclitetur. At vero, si congruenter dirigatur, ac potissimum per evangelizandi viam rationemque, multis quoque bonis- eadem über 38 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale est. Namque aliquam Dei sitim portendit, quam simplices pauperesque spiritu uni possunt experiri; hominibus tribuit facultatem sese devovendi et strenue impendendi ad apicem usque virtutis, cum de fide profitenda agatur. Aerem secumfert sensum, quo ineffabilia Dei attributa percipi queant : eius nempe paternitas, providentia, praesentia perpetuae benevolentisque caritatis. Ex interiore homine progignit habitus, quos rarius alibi pares aequalesque deprehendas : patientiam dicimus, conscientiam crucis in cotidiana vita ferendae, a rebus abstraetionem, liberalem aliorum admissionem, officiosam observantiam. Pro hisce igitur dotibus eam potius popularem pietatem, seu populi religionem, quam religiositatem appellamus. Pastoralis caritatis est illis omnibus, quos Dominus Ecclesiae communitatibus praeposuit, rectas agendi normas suadere ad tantam rem accurandam, quae tam fructibus über, quam periculis obnoxia est. Ante omnia, molliore quis sensu oportet moveatur, menteque exercitata in interioribus eius elementis eiusque haud infitiandis bonis detegendis, promptoque animo ad eam sustentandam, ut suorum discrimina errorum propulsare valeat. Cum bene dirigitur, popularis eiusmodi religiositas magis magisque conferre potest, ut nostrae vulgi multitudines Deo in Christo Iesu revera occurrant. Acta Pauli Pp. VI 39 V. 49. Postremis Iesu verbis, quae in Evangelio secundum Marcum continentur, evangelizationi, quam Dominus suis Apostolis iniungit, tribuitur. universalitas, nullis finibus circumscripta: Ite in mundum universum, praedicate Evangelium omni creaturae. Duodecim autem illi et prima christianorum aetas penitus comprehensam habebant doctrinam huius textus aliorumque similium textuum, siquidem ad eos inde ordo dispositus agendi manabat. Ipsa quidem persecutio, qua Apostoli disperdebantur, pro sua parte effecit, ut Verbum disseminaretur et Ecclesia latius in dies in regionibus dissitis constitueretur. Eo quod Paulus inter Apostolos est ascriptus et charismate, quo ipse praedicabat paganis, non Iudaeis, nuntians adventum Iesu Christi, universalitas illa in clariore luce ponebatur. 13 50. Generationes christianae per xx saeculorum cursum varia intervallatis temporibus impedimenta evincebant, quae huic muneri, ad universalitatem pertinenti, obnitebantur. Etenim, ipsi Verbi praecones hinc inducebantur, ut campum, in quem actio missionalis ipsorum excurreret, varii generis praetextu coartarent; illic ii, quibus iidem satores praedicabant, ita resistebant, ut virtute humana superari non possent. Ceterum, non sine animi maerore confiteamur oportet Ecclesiae operositatem, evangelizationi deditam, vehementer impugnari, ne dicamus praepediri, a publicis potestatibus. Hodieque accidit, ut Verbi divini nuntii iuribus suis priventur, persecutione vexentur, premantur minis, exstinguantur solum propterea quod Iesum Christum praedicant eiusque Evangelium. Spe autem ducimur fore, ut horum apostolorum navitas, quamvis hae 73 Me. 16, 15. 40 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale res adversae lugendae sint, in nulla tandem orbis terrarum regione deficiat. Ecclesia, quamquam hisce casibus gravatur, semper tamen altissimum mentis instinctum in se excitat, qui ad eam proxime a divino Magistro proficiscitur, hisce verbis resonantibus : mundo universo! omni creaturae! usque ad ultimum terrae! Quod iterum fecit in recentiore Synodo Episcoporum, monens ne nuntius evangelicus ligaretur, eo quod ad certam tantum partem humanae familiae iuberetur spectare, aut ad unum ordinem hominum, aut ad unam solummodo formam cultus civilis. Nonnullis exemplis res potest clarius explicari. 51. Ab ipso die Pentecostes illucescente, Ecclesia primariam agendi rationem, tamquam a Conditore suo acceptam, suscepit, quae in eo posita erat, ut Iesum Christum eiusque Evangelium iis revelaret, qui utrumque ignorabant. Totum Novum Testamentum, maxime vero Actus Apostolorum docent tempus tum fuisse singulare prorsus et opportunissimum, necnon vim exempli quodammodo praeferens, quo hic labor missionalis exerceretur; quo quidem deinceps universa Ecclesiae historia est insignis. Hunc primum Iesu Christi nuntium ea intulit actione multiplici et varia, quae interdum « prae-evangelizatio » appellatur, sed quae, ut verum dicamus, iam est evangelizatio, licet quoad gradum versans in initiis et nondum plena. Ad hunc enim finem assequendum adhiberi potest series paene interminata subsidiorum, veluti praedicatio aperta, quemadmodum liquet, sed etiam ars, pervestigatio in re doctrinali incollata, inquisitio philosophica, excitatio legitima sensuum animi humani. 52. Quodsi haec prima nuntiatio ad eos praesertim habetur, qui Bonum Iesu Nuntium numquam audierunt, aut pueris, tamen semper necessaria est — cum crebro hodie eae inva- Acta Pauli Pp. VI 41 luerint condiciones, quibus a lege christiana prorsus disceditur — plurimis hominibus, qui sacro quidem tincti sunt baptismate, sed extra quamvis formam vitae christianae degunt, plebi simplici, quae quandam possidet fidem, sed eius fundamenta vix cognoscit, viris studia colentibus, qui opus sibi esse sentiunt, ut Iesum Christum agnoscant alia ratione sibi propositum quam institutione, quae puerili aetate tradi solet, necnon aliis multis. 53. Nuntius ille ingentes quoque partes humanae consortionis respicit, quae religiones non christianas profitentur. Ecclesia veneratur et magni facit eiusmodi religiones non christianas, quibus animi permultorum hominum coetum significanter exprimuntur; in iis enim percipere est quasi repercussas voces illorum, qui per mille annorum spatia Deum imperfecte quidem, sed saepe sincere ac recte quaesiverunt. Religiones illae, mirabile quoddam patrimonium textuum penitus religiosorum obtinentes, generationes hominum docuerunt precationes facere; eaedemque tamquam innumeris seminibus Verbi distinguuntur atque adeo veri nominis praeparationem evangelicam efficiunt, ut egregiis locutionibus Concilii Vaticani II utamur, de opere Eusebii Caesariensis depromptis. Ceterum, ex huiusmodi consideratione multae quaestiones quam maxime implicatae magnamque postulantes prudentiam oriuntur. Theologis adhuc pervestigandae sunt, ratione habita Traditionis christianae et Magisterii Ecclesiae, hae quaestiones, quae neque pondere carent neque difficultate, ita ut missionariis, qui nunc sunt et in posterum erunt, novae patescant 74 75 74 Cfr. S. Iustini, / Apologia 46, 1-4; II Apologia 7 (8) 1-4; 10, 1-3; 13, 3-4: Florilegium Patristicum II, Bonn 1911 , pp. 81, 125, 129, 133; Clementis Alex., Stromata I, 19, 91, 94: S. Ch. 30, pp. 117-118, 119-120; Conc. Oecum. Vat. II, Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. Il: A.A.S. 58 (1966), p. 960; Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 17: A.A.S. 57 (1965), p. 21. Eusebii Caesariensis, Praeparatio Evangelica, 1, 1: PO 21, 26-28; cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 16: A.A.S. 57 (1965), p. 20. 2 75 42 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale viae, quas in actione sua sequantur, religiones non christianas contingentes. Neque reverentia et egregia aestimatio huiusmodi religionum neque implicatum genus quaestionum propositarum Ecclesiam inducunt, ut silentia tegat, ad non christianos quod attinet, nuntium Iesu Christi. Contra, ea opinatur hasce multitudines hominum ius habere cognoscendi Christi mysterii divitias; in quibus, ut arbitramur, tota humana familia invenire potest pienissimo modo ac nulli exspectationi obnoxio, ea omnia, quae quasi temptabunda ipsa perquirat de Deo, de homine eiusque sorte futura, de vita et morte, deque veritate. Quare, etiam cum agitur de religionum naturalium formis, vel praestantissimis, Ecclesia hoc sibi proprium habere putat: vi religionis Iesu, quam ipsa per evangelizationem nuntiet, revera hominem iungi cum Dei consilio, cum viva eius praesentia cumque eius actione; eandem efficere, ut quis occurrat divinae mysterio Paternitatis, quae ad humanum genus inclinet; aliis verbis, per nostram religionem reapse cum Deo institui commercium, verum nempe vivumque, quod aliae religiones instituere nequeunt, etiamsi sua, ut ita dicamus, brachia ad caelum attollere ipsae videantur. 76 Hac de causa, Ecclesia ardorem missionalem suum alit ac fovet, quin immo augere studet hac, qua nos vitam degimus, aetate ; necnon officio se teneri persentit erga universos populos ; nullique parcit labori, ut pro suis viribus nitatur Bonum Iesu Salvatoris Nuntium edere. Novos semper, per hominum aetates, apostolos ad tale munus componit. Haec cum gaudio animadvertimus his tempòribus, quibus non desunt qui putent atque etiam dicant apostolicum ardorem et alacritatem esse extincta, atque aetatem missionalem iam desiisse. Synodus quippe Episcoporum responsionis instar edixit missionalem nuntiationem non factam esse vigoris expertem, atque Ecclesiam ad huiusmodi munus implendum semper con ten tur am esse. 76 Cfr. Eph. 3, 8. Acta Pauli Pp. VI 43 54. Verumtamen, Ecclesia non se arbitratur onere eximi ratione pariter assidua attendendi iis, qui fidem susceperunt quique, saepe a pluribus hominum aetatibus, Evangelium attigerunt. Quocirca, fidem eorum, qui se iam Christifideles vel credentes profitentur, excolere, solidare, nutrire et in dies maturiorem efficere conatur, quo magis tales revera exsistant. Quae plerumque fides hodie cum saecularismo atque etiam cum atheismo data opera propugnato comparatur : ea igitur periclitatur et in discrimen adducitur, immo etiam obsidetur aperteque oppugnatur. Timor quoque est, ne ipsa suffocetur vel inedia pereat, nisi continenter alatur fulciaturque. Evangelizatio ergo saepissime postulat, ut fidei christifidelium necessariae hae alimonia et corroboratio afferantur, praesertim ope catecheseos, quae illo quasi suco evangelico vegetetur et sermone temporibus et personis accommodato ditetur. Catholica Ecclesia assiduis pariter curis christianos prosequitur, qui plenam cum ipsa communionem non habent : dum una cum illis unitatem, quam Christus voluit, praeparat, idque propterea facit, ut unitatem in veritate operetur, plane conscia est se graviter officio suo esse defuturam, nisi coram iisdem testificetur eam plenitudinem Revelationis, cuius ipsa depositum servat. 55. Hac etiam sollicitudine eadem Synodus Episcoporum significanter tenebatur, scilicet ea, quae ad duas hominum rerumque condiciones spectat, quae quidem inter se valde differunt, sed tamen arcte inter se coniunguntur eo quod — utraque suo quidem modo — quasi provocando impugnant evangelizationem. Quarum prior appellari potest augescens incredulitatis vis in mundo hodierno. Huic ipso mundo delineando memorata Synodus studuit : tali enim nomine late patente, quot cogitandi rationes comprehenduntur, quot bona vera atque ficticia, quot studia delitescentia aut semina perniciosa, quot opinationes Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 44 veteres, quae evanescunt, et opinationes novae, quae animis imponuntur! Ad rem spiritualem quod attinet, hic mundus hodiernus luctuoso eventu humanismi athei iactari videtur, ut scriptor quidam nostrae aetatis appellavit. Hinc enim animadvertendum est in ipso veluti centro mundi nostrae aetatis quiddam insidere, quod est quasi singularissima eius nota: saecularismum dicimus. Non autem de saecularizatione loquimur, quae est conatus, per se rectus et legitimus neque prorsus a fide et religione alienus, deprehendendi in creatura, in qualibet re et in singulis eventibus mundi universi leges, quibus reguntur quadam autonoma ratione, dum mens penitus persuasum sibi habet Creatorem hasce leges iis indidisse. Recentius Concilium tali ratione legitimam humanae culturae ac praesertim scientiarum autonomiam asseveravit. Nos autem hic de vero saecularismo cogitamus, scilicet de illo mundi concipiendi modo, quo is ex ipsis suis principiis explicatur, neque opus est ut ad Deum ascendatur, qui ita supervacaneus fit et cuidam quasi impedimento est. Huius ergo generis saecularismus, potestatem hominis agnoscere nitens, eo ducit, ut Deus praetereatur atque etiam negetur. 77 78 Inde novae rationes atheismi manare videntur, videlicet atheismus anthropocentricus, non amplius a sensibus remotus et metaphysicus, sed pragmaticus, secundum praestituta consilia propositus et pugnax. Cotidie, multiplicibus sane modis, profertur — conexus cum hoc saecularismo atheo — civilis cultus ad id, quod consumi tur, pertinens, hedonismus, ut aiunt, qui bonorum omnium supremum praedicatur, voluntas potestate utendi ac dominandi, cuiusvis generis discrimina inducta. Quae omnia totidem sunt inhumanae propensiones huius humanismi. Verumtamen, in hoc ipso mundo hodierno — res sane mira 77 Henri De Lubac, Le drame de l'humanisme athée, Ed. Spes, Paris 1945.Cfr. Const. past. de Ecclesia in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 59: A.A.S. 58 (1966), p. 1080. 78 Acta Pauli Pp. VI 45 contraqtie opinionem multorum — negari nequit veras inesse iuncturas cum christiana religione atque etiam elementa evangelica, id saltem efficientia, ut animi inane quiddam sentiant et desiderio bonitatis teneantur. Haud nimis est dicere agi de vehementi quadam et miseranda imploratione, ut nempe mundus evangelizetur. 56. Altera condicio eorum est, qui religionem non exercent, scilicet permagnae multitudinis baptizatorum, qui plerumque non eiurarunt suum expresse baptismum, sed velut in extremis eius limitibus prorsus versantur neque ex eo vitam ducunt. In historia christianitatis res est vetus, quod homines religionem non colunt; idque ex naturali quadam infirmitate et ex intima inconstantia oritur, quae, pro dolor, in ipso animo humano penitus insidunt. Sed idem aetate nostra novis notis est insigne; atque saepe idcirco explicatur, quod nostris hisce temporibus hoc proprium est et peculiare, ut homines quasi evellantur. Inde etiam oritur, quod christiani cum non credentibus admodum commixti degunt atque ab iis, qui religionis sunt expertes, continenter impelluntur. Ceterum, nostri aequales, religionem non exercentes, magis quam aliis temporibus fieri solebat, hunc statum suum explanare student et excusare nomine religionis interioris, suis legibus vivendi facultatis, vel authenticae sui ipsorum rationis. Itaque, hinc athei et non credentes, illinc religionem non exercentes evangelizationi non leviter obnituntur. Priores quidem resistunt eo quod certo quodam modo fidem respuunt, non capaces sunt ad accipiendum novum rerum ordinem et novam significationem mundi, vitae, historiae; quod fieri nequit, nisi ab « Absoluto » quis proficiscatur, quod est Deus. Alteri resistunt inertia, habitu illo aliquatenus hostili, eorum proprio, qui rem suam se optime gerere sciunt, qui se omnia novisse affirmant, cunctisque fruitos esse, neque amplius iis credere. Hic saecularismus atheus et nulla religionis exercitatio apud Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 46 adultos aetate inveniuntur et apud iuvenes, apud electissimos homines et apud vulgus, in omnibus gradibus cultus civilis, in Ecclesiis antiquis atque recens conditis. Quae igitur in evangelizatione vertitur actio Ecclesiae, quippe quae utrumque huiusmodi mundum nequeat ignorare neque sistere ante utrumque, eo coniti debet continenter, ut apta subsidia et sermonis ratio quaerantur ad revelationem divinam et fidem in Iesum Christum alterutri primum vel iterum proponendam. 57. Ut Christus suae tempore praedicationis, ut duodecim Apostoli matutino Pentecostes tempore, etiam Ecclesia ingentem coram se multitudinem hominum videt, qui Evangelium desiderant et pro suo iure vindicant, quia Deus vult omnes homines salvos fieri et ad agnitionem veritatis venire. Cum suum esse sentiat officium omnibus salutem praedicandi, sciens evangelicum nuntium non paucis initiatis, vel privilegio donatis, vel electis, sed omnibus destinari, Ecclesia eadem sollicitudine angitur, qua Christus coram turbis errantibus et languentibus, quasi ovibus sine pastore, et saepe eius renovat verba-. Misereor super turbami Sed et intellegit/ut evangelica praedicatio sit efficax, nuntium suum sibi esse dirigendum, in medio turbarum, ad fidelium communitates, quarum actio possit et debet ceteros attingere. 19 58. Diu Synodus recens de his parvis communitatibus, seu a basi appellatas, egit, quoniam in hodierna Ecclesia saepius de iis mentio fit. Quid sunt hae communitates, et quare praecipue evangelizentur eodemque tempore evangelizent? Cum, secundum varia testimonia quae in Synodo audivimus, ubique in Ecclesia quodammodo floreant, eae multum inter se differunt in eadem regione, sed multo magis aliae in alia regione. 79 80 1 Tim. 2, 4. Mt. 9, 36; 15, 32. Acta Pauli Pp. VI 47 In nonnullis enim regionibus oriuntur et crescunt, aliquibus exceptis, in Ecclesia, cuius et vitae participes sunt et doctrina nutriuntur et Pastoribus adhaerent. Cum tales sunt, nascuntur, quia Ecclesiae vitam ardentius vivere cupiunt, vel congru en tiorem humanae naturae morem optant et inquirunt; quem haud facile ampliores ecclesiales communitates praestare possunt, praesertim in magnis nostri temporis urbibus, ubi coacerva tim simul ac veluti sine nomine vivitur. Hae communitates vel tantum modo suo, quoad ea, quae ad rem spiritualem et religiosam pertinent — ut sunt Dei cultus, subtilior fidei cognitio, caritas fraterna, preces, communio cum Pastoribus — parvum socialem coetum, pagum aliave extendere possunt; vel congregare volunt ad audiendum reputandumque Verbum, ad Sacramenta, ad agapes vinculum, coetus aetate, cultura, sociali condicione similes — coniuges, iuvenes, eos qui varia munera et artes profitentur, ceteros —; itemque homines ipsa vivendi ratione concordes, quoniam una simul iustitiam, opem fraternam pauperibus ferendam, humanam progressionem propugnant; christianos denique, ubi penuria sacerdotum non favet ordinariae paroecialis communitatis vitae. Haec omnia fieri putantur intra communitates ab Ecclesia constitutas, et maxime intra ecclesias particulares et paroecias. In aliis regionibus, contra, communitates hae primordiales conveniunt acerbo impulsae studio faciendi censuram Ecclesiae, cui libenter notam institutionalem inurunt cuique sese opponunt, tamquam communitates charismaticas, a structuris solutas, tantummodo affiatas Evangelio. Earum proprium est erga Hierarchiam et signa, quae Ecclesiam exprimunt, aperte obiurgare et recusare. Hanc enim Ecclesiam ex integro impugnant. Ita sensus, quibus eae permoventur, brevi ideologici fiunt, nec raro politica optione, aliqua secta, tum aliquo instituto, vel etiam f actione arripiuntur, non sine periculo, ne iis inserviant. Iam non mediocris est discrepantia: communitates, quae 48 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale suo repugnandi studio ab Ecclesia discedunt, cuius ceterum unitatem laedunt, profecto appellari possunt communitates « a basi » seu primordiales, sed hoc nomen est proprie sociologicum, nec fas est eas, nisi impropria verborum significatione, communitates ecclesiales « a basi » appellari, etsi perseverare se perperam affirmant in Ecclesiae unitate, cum Hierarchiae obstent. Talis appellatio ceterarum communitatum propria est, quae in Ecclesia congregantur, ut cum Ecclesia coniungantur et Ecclesiam augeant. Hae quidem communitates seminarium erunt evangelizationis atque servient maioribus communitatibus, praesertim Ecclesiis particularibus; praeterea — ut in dictae Synodi exitu docuimus — Ecclesiae universae spem eatenus proponent, quatenus : — alimenta sua ex Verbo Dei haurient neque se ipsas patiuntur irretiri extremis factionum politicarum studiis popularibusve doctrinis, quae libenter semper abutentur maxime earum potentia humana; — resistunt instanti semper sollicitationi ad praeparatam institutorum expostulationem immodicamque censuram sub nomine sinceritatis, veritatis ac voluntatis adiutricem operam praestandi ; — firmiter ad Ecclesiam loci, in quam inseruntur, simulque ad universalem Ecclesiam adhaerescunt, quod faciendo impedient — quod nimis facile accidere potest — ne videlicet in se solas invertantur neve arbitrentur se unicam esse germanam Christi Ecclesiam, et ceteras proinde communitates ecclesiales aspernentur; — sinceram custodiunt communionem cum Pastoribus, quos Dominus Ecclesiae suae dedit, atque cum Magisterio, quod Spiritus Christi iisdem credidit; — numquam existimant sibi tantum nuntiari Evangelium, vel sibi solis obvenire munus illud proclamandi, eoque minus Acta Pauli Pp. VI 49 apud se unice Evangelii depositum esse; contra, sibi persuadentes Ecclesiam multo ampliorem esse multoque maiores recipere varietates, agnoscunt eandem hanc Ecclesiam etiam formis contineri et exprimi aliis ac per ipsas solas; — in singulos dies crescunt officiorum conscientia, religionis studio, sedulitate et missionali erga alios navitate; — se probant usquequaque patere omnibus hominibus, neque unquam peculiaribus favere partibus. His tantum condicionibus, quae plurimum sine dubio postulant, verum etiam magnopere animos incitant, primordiales illae communitates ecclesiales satisfacient praecipuae suae destinationi : scilicet audientes Evangelium sibi nuntiatum atque recipientes singulari modo ipsam evangelizationem, eae sine ulla mora fient Evangelii nuntiae. 4 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 50 VI. 59. Si sunt homines, qui Evangelium salutis in mundo pronuntiant, id faciunt iussu, nomine et gratia Christi Salvatoris. Quomodo vero praedicabunt, nisi mittantur?, ille scripsit qui haud dubie unus e maximis Evangelii praeconibus fuit. Nemo igitur id muneris explere potest, nisi missus fuerit. Cui autem missio est evangelizandi ? Concilium Vaticanum II praeclare respondet: Ecclesiae ex mandato divino incumbit officium eundi in mundum universum et Evangelium praedicandi omni creaturae.* Et alio loco affirmat totam Ecclesiam missionariam esse, et opus evangelizationis esse officium Populi Dei fundamentale.® Iam mentionem fecimus de intima huiusmodi inter Ecclesiam et evangelizationem coniunctione. Cum Ecclesia Regnum Dei nuntiat et aedificat, ipsa in medio mundo sese penitus collocat, tamquam signum et instrumentum huius Regni, quod est et venit. Quam ad rem, Concilium rettulit significantissimum illud Sancti Augustini effatum de missionali duodecim Apostolorum actione: Praedicaverunt verbum veritatis et genuerant ecclesias.** n 1 60. Ecclesiam autem missam esse, eandemque ad evangelizationem proprie spectare, hoc duplicem in nobis excitat persuasionem. Ac primum, opus evangelizationis nemini singularem actum esse et solitarium, sed omnino ecclesialem. Ideoque, « Rom. 10, 15. Decl. de libertate religiosa Dignitatis humanae, n. 13: A-A..S. 58 (1966), p. 939; cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 5: A.A.S. 57 (1965), pp. 7-8; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 1: A.A.S. 58 (1966), p. 947. Cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 35: A.A.S. 58 (1966), p. 983. " S. Augustini, Enarrat, in Ps. U, 23: C.C.L. XXXVIII, p. 510; cfr. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 1: A.A.S. 58 (1966), p. 947. 82 83 51 Acta Pauli Pp. VI cum praedicator vel humillimus, catechista vel pastor, in perquam longinqua regione, Evangelium nuntiat, sive parvam suam communitatem colligit, sive aliquod Sacramentum ministrat, etiamsi sit solus, actum Ecclesiae exsequitur, eiusque opus cum totius Ecclesiae evangelizantis actione certe coniungitur, non solum vinculis institutionalibus, sed invisibilibus etiam vinculis atque occultis cum superna gratia radicibus. Ex hoc inducitur eum non veluti sibi sumpto sponte officio, nec sua ipsius ductum mentis incitatione agere, sed in communione cum Ecclesiae munere atque eiusdem nomine. Exinde altera persuasio eruitur: si quisque nomine Ecclesiae evangelizat — quae et ipsa ex Domini mandato agit —, nullus evangelizatur summus est suae evangelizandi actionis arbiter, sui ipsius iudicio agens eamque perficiens iuxta suam indolem suamque impulsionem, sed servata cum Ecclesia eiusque Pastoribus communione eam exsequi debet. Ecclesia, ut iam diximus, tota evangelizat. Ideo, sive ad universum terrarum orbem, sive ad unamquamque eiusdem partem quod attinet, Ecclesia suum officium esse sentit Evangelium pervulgare. 61. Postquam haec animo volutavimus, nunc, Fratres et Filii, vobiscum sistimus ad rem, quae hodie peculiaris momenti est, perpendendam. Prisci christiani, in suis liturgicis celebrationibus, in suis coram iudicibus et carnificibus testificationibus, in suis de re apologetica scriptis, se firmissime in Ecclesiam credere libenter declarabant, eam ubique terrarum diffusam esse demonstrantes. Prorsus sibi conscii erant se ad magnam pertinere communitatem, quae neque spatio neque tempore circumscriberetur: A iusto Abel ad ultimum electum;® usque ad ultimum terrae; usque ad consummationem saeculi.* 86 85 86 87 S. Gregorii Magni, Homil. in Evangelia, 19, 1: PL 76, 1154. Act. 1, 8; cfr. Didachè, 9, 1: Funk, Patres Apostolici, 1, 22. Mt. 28, 20. 1 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 52 Talem Dominus voluit Ecclesiam suam: universalem, arborem magnam, cuius in ramis volucres caeli veniunt et habitant, sagenam ex omni genere piscium congregantem, vel rete quod Petrus centum quinquaginta tribus magnis piscibus onustum trahit, gregem qui ab uno pascitur pastore : Ecclesiam nempe universalem, quae nec saepta habet nec fines, nisi, pro dolor, limites, qui in corde animoque hominis peccatoris sunt. 88 89 90 91 62. Haec tamen universalis Ecclesia reapse penitus inseritur singulis particularibus Ecclesiis, quae vicissim ex hac aut illa humani generis portione constant; quaeque hac aut illa utuntur lingua; quae certam eruditionem atque doctrinam, certum res mundi sentiendi modum, certam praeteriti temporis memoriam, certum denique humanitatis fundamentum hereditate veluti possident iisdemque astrictae manent. Ac proprio nostri temporis hominis sensui consentaneum est hisce Ecclesiae particularis divitiis patere. Caveamus autem, ne Ecclesiam universalem cogitemus quamdam esse summam vel, si dicere licet, foederatam consociationem, plus minus heteroclitam, Ecclesiarum particularium, quae suapte natura inter se differant. Secundum voluntatem Domini, Ecclesia ipsa, vocatione et missione universalis, cum radices mittit in varias condiciones, ad civilem, socialem et humanum ordinem spectantes, in quavis orbis terrae parte exteriores facies ac lineamenta diversa induit. Itaque, quaelibet particularis Ecclesia, quae sua voluntate ab universali Ecclesia seiungatur, necessitudinem suam cum Dei consilio amittat et sua ecclesiali indole pauperior fiat. Ceterum, Ecclesia, in toto orbe diffusa, abstractum quiddam fieret, nisi corpus et vitam per ipsas particulares Ecclesias sume88 89 90 91 Cfr. Mt. 13, 32. Cfr. Mt. 13, 47. Cfr. Io. 21, 11. Cfr. Io. 10, 1-16. Acta Pauli Pp. VI 53 ret. Tantum si hosce duos Ecclesiae veluti axes constanter aspexerimus, nobis intellegere licebit divitias huius, quae inter Ecclesiam universalem atque Ecclesias particulares exstat, necessitudinis. 63. Ecclesiae particulares, quae penitus non modo cum ipsis hominibus commiscentur, sed etiam cum appetìtionibus, divitiis angustiisque, necnon orandi, amandi, vitam mundumque spectandi modis, quae distinguunt definitum quemdam hominum coetum, debent substantiam evangelici nuntii intellectam excipere eamque, sine ulla vel minima eius fundamentalis veritatis immutatione, in sermonem transferre, qui ab iisdem hominibus comprehendatur, eamque postea tali sermone nuntiare. Quae quidem translatio facienda est — iis sane adhibitis consilio, gravitate, reverentia et competenti facultate, quae res ipsa postulat — in campis ad sacrae Liturgiae rationes, ad catechesim, ad theologiae enuntiata, ad secundarias ecclesiales structuras, ad ministeria pertinentibus. Cum vero sermonem dicimus, verbum tali sensu accipiendus est, ut potius quam ad verborum explicandorum disciplinam vel ad litterarum rationem, ad anthropologicam et culturalem rem referatur. Quaestio profecto haud parum prudentiae habet, cum evangelizatio multum suae virtutis suaeque efficacitatis amittat, nisi rationem habeat populi, ad quem reapse dirigitur, nisi eius lingua eiusque signibus et imaginibus utatur, nisi quaestionibus respondeat, quas ipse ponit, nisi demum eius verum vivendi morem tangat et moveat. Altera vero ex parte, evangelizatio in periculo est, ne naturam sibi propriam perdat et omnino evanescat, si, per speciem res, quas continet, in sermonem 92 92 Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Cancilium, nn. 3738: A.A.S. 56 (1964), p. 110; cfr. etiam liturgici libri ceteraque documenta, insequenti tempore ab Apostolica Sede edita ad reformationem liturgicam exsequendam, quam Concilium Vaticanum II faciendam decrevit. 54 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale transferendi, eas inanes reddat vel corrumpat, aut si eo consilio, ut veritas universalis alicui veluti spatio aptetur, haec ipsa veritas proiciatur atque unitas frangatur, sine qua nulla datur universalitas. Iamvero, ea tantummodo Ecclesia, quae conscientiam servat suae universalitatis ac sese praebet revera universalem, nuntium in promptu habet, qui comprehendi potest ab omnibus, ultra cuiuslibet regionis fines. Cum aequa ratio Ecclesiarum particularium habetur, Ecclesia profecto augetur ; idque oportere atque urgere censendum est, quia omnino congruit cum penitus insitis populorum humanarumque communitatum appetitionibus, quibus magis magisque agnoscere suae naturae lineamenta contendunt. 64. Ut vero huiusmodi auctus eveniat, necesse est ut Ecclesiae particulares prorsus pateant Ecclesiae universali. Bene enim animadvertendum est christifideles, qui maxime simplices et Evangelio fideles sunt atque ad verum Ecclesiae sensum magis attendentes, sua quasi sponte attrahi ad hanc universalem indolem percipiendam, eam ultro ac vehementissime desiderare, libenter in ea sese recognoscere, cum ea uno concentu consentire, atque imo ex animo angi, cum, vi quarundam opinionum, quas non intellegunt, in Ecclesiam costringantur hac universalitate carentem, alicuius regionis finibus circumscriptam atque omnis prospectus expertem. Ceteroquin, ut historia clare docet, quotiens haec vel illa Ecclesia particularis, optimis etiam propositis permota atque argumentis innixa, quae sive ex theologia, sive ex sociali doctrina, sive ex politica scientia, sive ex ipsa pastorali ratione depromantur, aut cupiditate impulsa alicuius libertatis sive sese movendi sive agendi, seiuncta est ab Ecclesia universali atque ab eius vitae centro visibili, vix fieri potuit (si tamen evenit), ut duo effugeret discrimina, pariter gravia: hinc discrimen cuiusdam arefacientis secessionis, ac deinde celeris ipsius disgregationis, quia unaquaeque eius cellularum ab ea ActaPauli Pp. VI 55 digrediebatur eodem modo, quo ipsa a nucleo principali recessera t; illinc autem discrimen, ne suam libertatem amitteret, cum, separata a capite atque ab aliis Ecclesiis, quae robur et firmitatem eidem impertiebant, sola obnoxia fuit multimodis illorum viribus, qui eam in servitutem redigere et quaestui habere conarentur. Revera, quo solidiora sunt communionis vincula, quibus Ecclesia particularis cum Ecclesia universali devincitur — vincula dicimus caritatis et fidelitatis, prompti erga Petri Magisterium obsequii, unitatis in lege orandi, quae est etiam lex credendi, sollicitudinis servandi unitatem cum ceteris Ecclesiis, quae universalitatem efficiunt —, eo aptior haec eadem Ecclesia evadet ad thesaurum fidei in legitimas varietates transferendum, quibus exprimi possunt sive eiusdem fidei professio, sive orationis formae ac Dei cultus, sive christianorum vita et mores, sive spiritualis populi vis, in quo ipsa versatur; eoque etiam verior fiet Evangelii nuntia, hoc est facultate pollens hauriendi a patrimonio universali id quod ad sui populi emolumentum cedat, itemque eiusdem populi experientiam vitamque Ecclesiae universali tradendi in omnium utilitatem. 65. Hac quidem mente, cum ad finem perduceretur tertius Synodi coetus, clarum, paterni amoris plenum, instans verbum habuimus de munere Petri Successoris, qua principii visibilis, vivi, actuosi unitatis inter Ecclesias, atque adeo unius Ecclesiae universalitatis. De gravi insuper officio etiam atque etiam monuimus, quod ad Nos pertinet, quodque tamen cum Fratribus in Episcopatu participamus, immutabile fidei catholicae depositum servandi, a Domino Apostolis traditum. Quod depositum, etsi in omnes vertatur linguas, laedendum non est neque amputandum; etsi symbolis singulorum populorum 93 93 Pauli Pp. VI, Allocutio habita exeunte tertio coetu Synodi Episcoporum (24 Oct. 1974): A.A.S. 66 (1974), p. 636. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 56 propriis induatur, et elocutionibus theologicis explicetur cum variis uniuscuiusque sive culturae, sive societatis, sive etiam gentis modis et instrumentis congruentibus, ea catholicae fidei summa maneat necesse est, quam ecclesiale Magisterium et recepit et tradit. 66. Universa ergo Ecclesia ad praedicandum Evangelium vocatur; in hac tamen provincia varia sunt, quae inter se differunt, opera exsequenda. Quae ministeriorum varietas, in uno eodemque mandato, evangelizationis divitias et pulchritudinem efficit. Quapropter placet haec, quae sequuntur, munera commemorare. Et primo, liceat nobis indicare, quam assidue in Evangelio Dominus Verbi nuntiandi munus Apostolis committat. Eos elegit, per nonnullos familiarissime annos excoluit, instituit et misit nuntii salutis testes atque magistros, auctoritate valentes. Et Duodecim suos invicem successores miserunt, qui, iisdem Apostolorum gressibus instantes, Evangelium pergunt praedicare. 94 95 96 97 67. Christi itaque voluntate, Petri Successor praeeminenti munere docendae veritatis revelatae auctus est. Saepe Novum Testamentum Petrum Spiritus Sancti plenum inducit, nomine omnium loquentem. Quamobrem, Sanctus Leo Magnus eum meritum esse dicit apostolatus principatum. Hac eadem de causa, Ecclesiae vox Summum Pontificem in culmine — in apice, in specula — apostolatus esse demonstrat. Concilium 98 99 100 94 Cfr. Io. 15, 16; Me. 3, 13-19; Lc. 6, 13-16. Cfr. Act. 1, 21-22. Cfr. Me. 3, 14. Cfr. Me. 3, 15; Lc. 9, 2. Act. 4, 8; cfr. Act. 2, 14; 3, 12. Cfr. S. Leonis Magni, Sermo 69, 3; Sermo 70, 1-3; Sermo H, 3; Sermo 95, J2: 8. Ch. 200, pp. 50-52 ; 58-66; 258-260; 268. Cfr. Conc. Oecum. Lugdunense I, Const. Ad apostolicae dignitatis: Conciliorum Oecumenicorum Decreta, Ed. Istituto per le Scienze Religiose, Bologna 1973 , p. 278; Conc. Oecum. Viennense, Const. Ad providam Christi, ed. mem., p. 343; Conc. Oecum. 95 96 97 98 99 100 3 57 Acta Pauli Pp. VI Vaticanum I I , pronuntians Christi mandatum praedicandi Evangelium omni creaturae (cfr. Me. 16, 15), cum Petro et sub Petro, Episcopos primo et immediate afficit. Potestas igitur plena, suprema atque universalis, quam Christus Vicario suo tradidit ad pastoralem Ecclesiae gubernationem, in eo potissimum posita est, quod Summus Pontifex praedicandi opus exercet et aliis mandat, ut Bonum salutis Nuntium praedicetur. 101 102 68. Cum Successore Petri coniuncti, Episcopi, Apostolorum successores, vi episcopalis ordinationis, potestatem suscipiunt veritates revelatas in Ecclesia docendi. Ipsi fidei magistri constituti sunt. Cum Episcopis in ministerium evangelizationis consociantur, huius potestatis ex peculiari titulo participes, ii qui per sacerdotalem ordinationem personam Christi gerunt™ qua educatores Populi Dei in fide, divini Verbi praecones, simulque Eucharistiae ceterorumque Sacramentorum administri. Nos omnes igitur Pastores, magis quam quodlibet, aliud Ecclesiae membrum, invitaniur ad huius muneris conscientiam in Nobis excitandam. Quod nostrum sacerdotale ministerium distinguit, quod efficit ut apte inter se cohaereant innumera ea negotia, quae per totius nostrae vitae cursum nos sollicitos tenent, quod denique peculiarem prorsus notam nostrae indu- Lateranense V, Const. In apostolici culminis, ed. mem., p. 608; Const. Postquam aa universalis, ed. mem., p. 609; Const. Supernae dispositionis, ed. mem., p. 614; Const. Divina disponente clementia, ed. mem., p. 638. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 38: A.A.S. 58 (1966), p. 985. Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 22: A.A.S. 57 (1965), p. 26. Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 10, 37: A.A.S. 57 (1965), pp. 14, 43; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 39: A.A.S. 58 (1966), p. 986; Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, nn. 2, 12, 13: A.A.S. 58 (1966), pp. 992, 1010, 1011. 101 102 103 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 58 Striae impertit, est hic finis, cuilibet insitus actioni nostrae: Evangelium Dei praedicare} ' En verae imaginis nostrae proprietas, quam nulla umquam dubitatio extenuare, nulla obiectatio obscurare debet: qua Pastores, miserenti Pastoris Summi consilio electi sumus, etsi impares, ad Verbum Dei cum potestate praedicandum, ad congregandum Populum Dei dispersum, ad innutriendum hunc Populum signis actionis Christi, quae Sacramenta sunt, ad illum per salutis iter ducendum in eaque servandum unitate, cuius nos ipsi in variis ordinibus activa ac vitalia instrumenta constituti sumus, denique ad continenter animandam hanc communitatem circa Christum congregatam, secundum intimam eius vocationem. Cum autem haec omnia absolvimus pro nostris humanis viribus et secundum gratiae Dei mensuram, tunc profecto evangelizationis opus perficimus, sive Nos, qui munere fungimur Pastoris Ecclesiae universalis, sive Nostri in episcopatu Fratres Ecclesiis particularibus praepositi, sive Presbyteri et Diaconi coniuncti cum episcopis suis, quorum cooperatores sunt per communionem, quae e sacramento Ordinis sacri et ex Ecclesiae caritate proficiscitur. 01 105 69. Religiosi sodales praeterea in sua ipsorum vita, Deo sacrata, adiumentum singularis excellentiae inveniunt ad evangelizationem efficaciter peragendam. Ex ipsa religiosae vitae natura ii inseruntur in dynamicam actionem Ecclesiae, quae « Absolutum, quod Deus est, sitienter expetit et ad sanctitatem vocatur. Huius sanctitatis ipsi sunt testes, cum Ecclesiam in se exprimant, quatenus severioribus Beatitudinum postulationibus se committere exoptat. Per suam vivendi rationem signum sunt eius vitae status, quo quis Dei, Ecclesiae ac fratrum famulatui se totum addicit. Quam ob rem, religiosi sodales peculiare momentum habent 104 105 Cfr. 1 Th. 2, 9. Cfr. 1 Pt. 5, 4. Acta Pauli Pp. VI 59 quod attinet ad testificationem illam, quae, ut supra diximus, primarium est evangelizationis elementum. Tacita huiusmodi testificatio paupertatis et seiunctionis a rebus huius mundi castitatis et candidae vitae innocentiae, voluntatis in oboedientia acquiescentis, praeter quam mundo atque ipsi Ecclesiae considerandi causas suggerit, fieri etiam potest diserta quaedam praedicandi forma, quae permovere valet etiam homines non christianos, recta praeditos voluntate et ad certa spiritualia bona aestimanda propensos. Quae cum ita sint, facile intellegitur, quas partes agant in evangelizatione religiosi sodales atque sanctimoniales, qui precationibus, silentio, poenitentiae operibus, sui devovendi studio se dedunt. Alii etiam religiosi, et illi quidem plurimi, recta via incumbunt ad Christum nuntiandum. Missionalis eorum actio manifesto pendet ex Hierarchia et componenda est cum tota ratione pastorali, quam ipsa ad effectum deducere cupit. Verumtamen quis aestimare potest, quantum hi attulerint atque conferre etiam nunc pergant ad evangelizationis opus? Ob ipsam suam consecrationem religiosam, illi potissimum liberi sunt sponteque valent omnia deserere et abire usque ad terminos orbis, ut Evangelium praedicent. Illi sunt in opere alacres, atque eorum apostolatus saepe excellit propriis sui ingenii consiliis et inceptis, quae admirationem inspicientibus movent. Illi sunt magnanimi, et crebro inveniuntur in extremis missionum stationibus ubi maxima nonnumquam obeunt valetudinis ipsiusque vitae pericula. Ipsis profecto plurimum debet Ecclesia. 70. Laici homines, utpote qui pro sua condicione in medio mundo versentur et variis temporalibus muneribus praeponantur, peculiarem idcirco evangelizationis formam exercere debent. Praecipuum ac proximum eorum munus eo spectat, non ut ecclesialem communitatem condant vel promoveant — quod Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 60 munus Pastoribus proprium est —, sed ut ad effectum plene adducant omnes christianas atque evangélicas vires ac virtutes latentes, sed iam praesentes atque operantes in hoc mundo. Campus eorum evangelizantis navitatis proprius est latissima eaque implicata provincia rei politicae, socialis atque oeconomicae; item provincia ingeniorum culturae, disciplinarum et artium, mutuarum inter Nationes necessitudinum, instrumentorum communicationis socialis; accedunt res quaedam, quae peculiari modo ad evangelizationem patent, cuiusmodi sunt amor, familia, puerorum et adolescentium educatio, variarum professionum exercitatio, humanus dolor. Quo plures erunt laici homines spiritu evangelico imbuti, in quos harum rerum onus recidit quique iisdem rebus manifeste sunt addicti, et quo magis eas promovere valent et conscii erunt sibi efferendas esse omnes in se positas christianas vires, quae saepe latentes atque interclusae iacent, eo magis hae res omnes — nihil humanae efficientiae suae amittentes vel imminuentes, immo ad novos quosdam superioris ordinis campos saepe pandentes — aedificando Dei Regno inservient, ac proinde afferendae saluti in Iesu Christo. 71. In apostolatus regione, laicorum propria, quae ad evangelizationem spectat, non animadverti non possunt partes, quae ad familiam pertinent. Ipsa iure merito pulcherrima appellatione dicta est Ecclesia domestica, ut ipsum Concilium Vaticanus II agnovit. Quod declarat oportere in unaquaque christiana familia reperiri varias Ecclesiae universae facies atque lineamenta. Ac praeterea familia, haud secus atque Ecclesia, habenda est campus, quo affertur et unde diffunditur Evangelium. Quamobrem, apud familiam huius muneris consciam, 106 106 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 11: A.A.S. 57 (1965), p. 16; Decr. de apostolatu laicorum Apostolicam actuositatem, n. 11: A.A.S. 58 (1966), p. 848; S. Ioannis Chrysostomi, In Oenesim Serm. VI, 2; VII, 1: PO 54, 607-608. Acta Pauli Pp. VI 61 omnia eiusdem familiae membra evangelizant atque evangelizan tur. Parentes non tantum communicant cum filiis Evangelium, sed ab ipsis possunt recipere idem Evangelium penitus vita expressum. Eadem familia Evangelii nuntia fit apud alias multas familias, atque circumstantem, cui inseritur, convictum. Ipsae familiae, quae ex matrimonio mixto exortae sunt, Christum suae proli annuntiare debent secundum plenam vim et significationem communis baptismi; ipsae praeterea difficili tenentur officio sese efficiendi unitatis artifices. 72. Rerum adiuncta nos invitant, ut peculiarem mentis attentionem ad iuvenes dirigamus. Eorum auctus numerus eorumque percrebrescens in societate humana praesentia, quaestiones quibus sollicitantur, haec omnia excitare debent in omnibus curam porrigendi eis studiose ac sapienter exemplar evangelicum cognoscendum et colendum. Attamen necesse est, ut iuvenes, recte ad fidem et precationem informati, fiant magis magisque apostoli suorum aequalium. In tali sane iuvenum auxilio Ecclesia multam spem reponit, iisdemque saepe saepius plenam Nosmet ipsi fiduciam ostendimus. 73. Ita quidem maximum sui momentum consequitur operosa laicorum praesentia in rebus temporalibus. Neglegendus igitur non est neque oblivione praetereundus alter rerum prospectus : laici enim possunt animadvertere se vocatos esse vel vocari ad consociandam operam cum Pastoribus in famulatu communitatis ecclesialis, in eius auctum et vitae ubertatem, dum ministeria valde distincta exercent, pro gratia atque carismatibus, quae Dominus iis dilargiri voluerit. Magna cum interiore laetitia contuemur Pastorum multitudinem, religiosorum atque laicorum, qui muneris sui Christum praedicandi studiosi, nuntiare valenter Evangelium aptioribus usque rationibus nituntur. Nos confirmamus'late paten- 62 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tem actionem, quam, hoc in itinere et hac cum cura, Ecclesia nostrae aetatis explicat. Quae late patens actio meditationem ante omnia respicit, deinde ministeria ecclesialia, quibus est facultas renovandi atque firmandi alacritatem in evangelizando. Absque dubio, iuxta ministeria per sacramentum Ordinis collata, vi quorum Pastores constituuntur atque peculiari modo communitatis famulatui se devovent, Ecclesia agnoscit alia ministeria, quae, etsi cum sacro Ordine non sint coniuncta, accommodantur tamen ad peculiare Ecclesiae officium exercendum. Consideratio ad Ecclesiae primordia intenta multum luminis affert atque nobis sinit, ut utamur vetusta experientia, quod ad ministeria attinet; quae experientia eo validior est, quoniam pristinae Ecclesiae facultatem dedit accrescendi, sese corroborandi atque extendendi. Haec tamen primordiorum exploratio complenda est consideratione necessitatum humanae condicionis Ecclesiaeque nostrae aetatis. Haurire ex fontibus istis semper consiliorum plenis, nullum horum bonorum posthabere atque apte accommodari postulatis et necessitatibus huius temporis : haec sunt capita, quae facultatem praebebunt sapienter inquirendi atque in luce collocandi ministeria, quibus Ecclesia indiget, quaeque plures Christifideles libenter suscipient ad maiorem usque fovendam ecclesialis communitatis vivacitatem. Haec ministeria secum ferent veram pastoralem virtutem secundum' rationem, qua servabunt omnino unitatem normasque latas a Pastoribus, utpote qui unitatis Ecclesiae sponsores atque auctores sint constituti. Huiusmodi ministeria, quae specie quidem nova videntur, sed valde contra cohaerent cum antiquis Ecclesiae experimentis per longum vitae eius curriculum — ministeria, verbi causa, dicimus catechistarum, precationis et cantus moderatorum, christianorum deditorum praedicationi Verbi Dei vel famulatui fratrum egentium, praepositorum communitatum parvarum, auctorum motuum apostolicorum, et aliorum istius generis — Acta Pauli Pp. VI 63 utilissima quidem sunt ad Ecclesiam condendam, vivificandam et amplificandam, atque etiam efficere possunt, ut ipsa magis circumcirca effulgeat eosque tangat, qui procul absunt. Peculiaris a Nobis aestimatio declaranda est omnibus laicis, qui consentiunt aliquid sui temporis et virium, immo etiam universam vitam, sacris missionibus devovere. Omnibus evangelizationis operariis sedula praeparatio necessaria est, qua quidem multo magis ii indigent, qui ministerio Verbi sunt addicti. Incitati altiore semper conscientia excelsitatis et ubertatis Verbi Dei, illi, quorum officium est idem Verbum diffundere, quam maximum studium adhibere debent ad dignitatem et diligentem curam et accommodationem sermonum suorum. Omnes enim noverunt loquendi artem hodie permagnum prae se ferre momentum et pondus. Quomodo igitur praedicatores et catechistae poterunt eam contemnere? Vehementer proinde optamus, ut in unaquaque Ecclesia particulari Episcopi convenienter procurent institutionem omnium ministrorum Verbi. Illa videlicet educatio seria augebit in iis necessariam fiduciam sui, sed etiam studium inflammabit Iesu Christi praedicandi hoc ipso tempore nostro. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 64 VII 74. Neque vero colloquii huiusce cum Fratribus Filiisque Nostris amantissimis finem ante faciendum putamus, quam et unum aliud addiderimus invitamentum : quonam animo quove consilio scilicet ii duci debeant, qui propagando Evangelio operam dant. Ita nomine Domini Iesu Christi atque Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli, eos omnes, qui Spiritus Sancti instinctu Ecclesiaeque mandato veri Evangelii praecones sunt, cohortamur, ut vocatione, quam audierunt, digni sint, illamque nulli dubitationi vel timori cedentes exerceant, neque omnino omittant ea, quae ad evangelizationem non modo aditum faciant, sed assiduam etiam ac fructuosam reddant. En, prae ceteris, primarias quas iuvat condiciones commendare. 75. Nulla umquam fieri potest praedicatio sine Sancti Spiritus munere. Qui profecto et in Iesum a Nazareth descendit ipsum dum baptizaretur, tum videlicet, cum vox Patris — Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui — manifeste ostendit ipsius electionem et missionem. Qui praeterea ductus a Spiritu deserta petit supremumque certamen init in discrimenque maximum venit, antequam huius missionis initium faciat ; itidemque in virtute Spiritus redit in Galilaeam, in civitate sua Nazareth praedicaturus, sibi illud Isaiae tribuens: Spiritus Domini super me, et: Hodie, impleta est 107 108 107 108 109 Mt. 3, 17. Mt. 4, 1. Lc. 4, 14. 109 65 Acta Pauli Pp. VI 110 haec Scriptura. Huc accedit, quod discipulis, quos missurus erat, insufflans ait: Accipite Spiritum Sanctum. Re quidem vera, solummodo post Spiritus Sancti adventum in die Pentecostes, Apostoli in omnes partes terrae proficiscuntur, ut grande evangelizationis opus, Ecclesiae concreditum, aggrediantur, idque Petrus ita populo explicat, quasi per illum eventum prophetia Ioelis impleatur dicentis: Effundam de Spiritu meo super omnem carnem. Ipse Petrus Spiritu Sancto repletur, ut de Iesu, Eilio Dei, populo verba faciat. Atque Paulus ipse Spiritus repletur Sancto, antequam apostolico operi se tradat, quemadmodum Stephanus, eodem Spiritu plenus, diaconus eligitur ac postea fuso sanguine martyrium facit. Scilicet Spiritus ille, qui Petrum, Paulum ac duodecim Apostolos loquentes facit, subiciens quid dicant, idem in eos etiam cadit, qui verbum Dei audiunt. Ceterum, Spiritus Sancti consolatione repleta, Ecclesia crescit, cuius ille est anima. Ille, inquimus, efficit, ut fideles verum tum doctrinae tum mysterii Christi intellectum habeant; ille hodie, quemadmodum initio Ecclesiae, in unoquoque Evangelii praecone operatur, modo ei se tradat dirigendum. Ille tandem verba suggerit, cum unus ille praestare possit, simul audientium animos molli ens, ut Evangelium et annuntiatum Regnum plane excipiant. Equidem evangelizationis artes bonae sunt; sint tamen illae absolutae atque perfectae, nequeunt secreto Spiritus instinctui suffici. Vel diligentissime adhibita praeconis praeparatio nihil agit sine Illo, et quaevis dialectica nisi Illo spirante est 111 112 113 114 115 116 117 110 111 112 113 114 115 116 117 Lc. i, 18. 21 ; cfr. Is. 61, 1. Io. 20, 22. Act. 2, 17. Cfr. Act. 4, 8. Cfr. Act. 9, 17. Cfr. Act. 6, 5. 10; 7, 55. Cfr. Act. 10, 44. Cfr. Act. 9, 31. 5 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 66 ad hominem permovendum impar, atque praeterea disciplinae tum sociologicae tum psychologicae inventa, subtilia licet, sine Illo nullius virtutis deprehenduntur. Nimirum, hodie, in Ecclesia singularem quandam Spiritus Sancti aetatem animadvertimus. Satagunt enim ubique fideles, ut non modo melius Illum cognitum comprehensumque habeant, qualem videlicet Scripturae sanctae revelant, sed etiam ut quam iucundissimo animo Ei se tradant, vela sua pandentes inspiranti; atque praeterea frequentissimi ad Illum coeuntes, libenter ab Eo agi patiuntur. Iamvero, si Spiritus Sancti momentum in vita Ecclesiae tantum est, profecto in evangelizationis opere reperitur maximum. Neque credendum est temere ac fortuito accidisse, ut evangelizationis initia die Pentecostes proficiscerentur, divini nempe Spiritus afflatu. Cogi ergo inde facile potest, Spiritum Sanctum in propagatione Evangelii primas agere, utpote qui et moveat ad praedicandum, et hominis intima ad excipiendum intellegendumque verbum salutis praeparet, iure pariter affirmari potest Eum esse etiam finem ac terminum omnis evangelizationis; unus enim novam creationem operatur, humanitatem nempe novam, ad quam evangelizatio ipsa tendere debet per illam unitatem in varietate, ad quam praedicatio necessario provocat in communitate christiana. Per Illum insuper, Spiritum Sanctum dicimus, Evangelium in mundum permanat, cum unus signa temporum — id est Dei — quae sint, discernere faciat, quae evangelizatio percipit eaque in hominum vita illustrat. Episcoporum Synodus quidem, anno MCMLXXIV habita, postquam opportune institit operam Spiritus Sancti in negotio evangelizationis, vota pariter suscepit, ut animorum pastores atque theologi — inter quos fideles etiam ponimus, quos signum Spiritus Sancti per Baptismum notavit — naturam atque agendi 118 118 Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 4: A.A.S. 58 (1966), pp. 950-951. 67 Acta Pauli Pp. VI modum divini illius Paracliti altius excuterent in evangelizatione praesentis temporis. Quod et Nos in votis habemus, dum Evangelii praecones hortamur, cuiuscumque ordinis vel condicionis sunt, ut sine intermissione Spiritui divino summa fide et ardore supplicent, illiusque ductui prudenter se permittant tamquam auctoris praecipui consiliorum suorum, suorum coeptorum suaeque operae ad evangelizationem spectantis. 76. Nunc autem ipsos respicimus Evangelii praecones. Saepius, enim, homines dictitant aetatem nostram sitire sinceritatem ac veritatem rerum. Adulescentes praesertim dicuntur abhorrere prorsus ab omni falsa vel ficticia rerum natura, atque contra requirere totam earum veritatem et claritatem. Haec signa temporum magnam Nobis suadent vigilantiam. Etenim vehementer semper — sive taciti sive magna voce — nos interrogant: Creditisne vos ipsi ea quae dicitis? Vivitisne ea quae creditis? Praedicatisne revera et quae vivitis? Plus quam umquam alias testimonium vitae, sic factum est pernecessaria condicio plenae efficacitatis praedicationis. Quapropter, ecce in nos ipsos tamquam auctores quadamtenus recidit omnis progressus et effectus Evangelii, quod proclamamus. (( Quid est de Ecclesia decem post annos a conclusione Concilii? », ita nobiscum quaerebamus, hanc commentationem inchoantes. Estne illa radicitus constituta in medio mundo ac tamen satis libera et sui iuris, ut mundum interroget? Estne illa testis consociatae voluntatis cum hominibus eodemque tempore cum « Absoluto », quod est Deus? Estne vividior ipsius contemplatio et adoratio, estne pariter vehementior eius actio missionalis, caritatis effectrix, liberatrix? Estne studiosius usque operosa in sustinendis inceptis plenae christianorum unitatis restaurandae, quae efficaciorem reddit ipsam communem testificationem, ut mundus credat. Nos omnes simul 119 119 Io. 17, 21. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 68 advocamur ad responsiones his interrogationibus reddendas. Hortamur ergo Venerabiles Fratres, quos Spiritus Sanctus posuit pascere Ecclesiam Dei. Hortamur Presbyteros et Diaconos, Episcoporum adiutores atque spiritalis alacritatis suasores in consociationibus Populi Dei et in locorum communitatibus. Hortamur Religiosos, testes huius Ecclesiae, quae ad sanctitatem invitatur, ideoque exstimulatos ad talem amplectendam vivendi rationem, quae evangelicarum Beatitudinum sit argumentum. Hortamur laicos: familias christianas, iuvenes et adultos, illos omnes qui artificia exercent, moderatores, neque obliviscimur pauperes saepe fide et spe afluentes, laicos omnes conscios suarum in evangelizatione partium in famulatu Ecclesiae, vel in media societate et mundo. His omnibus dicimus : necesse est, ut nostrum evangelizationis studium vehemens a germana vitae sanctitate proficiscatur, quam precatio ac praesertim amor erga Eucharistiam alant, atque — sicut Concilium Vaticanum II nos admonet — praedicatio ex parte sua incrementum afferat sanctitati praedicatoris. Mundus qui, contra omnium opinionem, licet innumerabilia ostendat denegationis Dei signa, Deum tamen quaerit per itinera inopinata et Deo graviter indiget, idem mundus repetit Evangelii praedicatores, qui ipsi loquantur de Deo ab iis cognito tamque sibi proximo, quasi Eum invisibilem videant. Mundus repetit et exposcit a nobis vitae simplicitatem, precandi habitum, caritatem in omnes, praesertim erga parvulos et pauperes, oboedientiam et humilitatem, nostri oblivionem et renuntiationem. Hac sanctitatis nota deficiente, sermo noster difficulter permanabit ad cor hominum huius temporis : in discrimen ponitur, ut reducatur ad vanum et irritum. 120 121 122 120 Cfr. Act. 20, 28. Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 13: A.A.S. 58 (1966), p. 1011. Cfr. Heb. 11, 27 121 122 69 Acta Pauli Pp. VI 77. Evangelizationis vis valde deminuetur, si nuntii Evangelii disiuncti erunt inter se variis divisionis causis. Nonne hoc est quoddam e magnis evangelizationis huius temporis incommodis? Re vera, si Evangelium, quod praedicamus, appareat dilaceratum controversiis de doctrina, sententiis inter se oppositis mutuisve damnationibus inter christianos — prout eorum quisque sentit de Christo et de Ecclesia, atque etiam ob dissimiles suas opiniones de societate deque humanis institutionibus — nonne fiet, ut illi, ad quos nostra praedicatio convertitur, perturbentur, in errorem inducantur, immo etiam scandalizentur? Sacrum Domini testamentum nos docet, unitatem inter Christifideles esse non tantum documentum nostrae ascriptionis in numero suorum, sed etiam ipsius missionis a Patre, probantissimum argumentum fidei, quae christianis vel ipsi Christo debetur. Quoniam Evangelii praedicatores sumus, nobis praebenda est fidelibus Christi non species hominum dissidentium ac dissentientium ob controversias, quae nullo modo aedificant, sed species hominum in fide firmatorum, qui sciunt simul congredi, praeter contentiones hic et nunc exorientes, ob communem sinceram et aequam veritatis inquisitionem. Ita est : evangelizationis sors profecto conectitur cum unitatis testimonio ab Ecclesia exhibito, hinc sane officiorum pondus et gravitas, sed etiam consolatio exoritur. Hoc autem loco denotare iuvat ipsum signum unitatis inter omnes christianos, tamquam modum et instrumentum evangelizationis. Divisio christianorum quaedam praesens res est magnae profecto gravitatis, quae eo usque pertingit, ut ipsum opus Christi debilitet. Etenim, Concilium Vaticanum II loculenter vehementerque affirmat: Divisio christianorum sanctissimae causae praedicandi Evangelium omni creaturae detrimentum affert et aditum ad fidem multis praecludit. Qua m 123 Decr. de activ. mission. Eccl. Act gentes divinitus, n. 6: A.A.S. 58 (1966), pp. 954955; cfr. Decr. de Oecumenismo unitatis redintegratio, n. 1: A.A.S. 57 (1965), pp. 90-91. 70 - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ... i : : de causa, cum Annum hunc Iubilaeum indiceremus, necessarium Nobis visum est omnes fideles orbis catholici illud quoque commonefacere: Prius quam homines universi reducantur aliquando et restituantur in Dei Patris nostri gratiam, communionem inter eos redintegrari omnino oportet, qui fide iam agnoverint ac receperint Iesum Christum uti Dominum misericordiae, qui homines liberet et amoris veritatisque consociet Spiritu. Magna vero Nos cum spe contemplamur conatus illos, qui a christianis nunc suscipiuntur ad plenam restituendam hanc unitatem, quam Christus voluit. Sanctus Paulus hac de re nos facit certiores : Spes autem non confundit. Dumque hoc etiam tempore enitimur et contendimus, ut a Domino perfectam unitatem impetremus, volumus ut preces multiplicentur. Praeterea, idem assumimus votum, a Patribus tertii coetus generalis Synodi Episcoporum nuncupatum: ut maiore usque studio socia conferatur a nobis opera cum christianis fratribus, quibuscum perfecta communione nondum coniungimur, idque fiat innitendo in baptismatis fundamento et in fidei patrimonio, quod cum illis commune habemus; adeo ut ex ipso evangelizationis opere latior iam nunc prodeat communis testificatio de Christo coram mundo. 124 175 Ad hoc mandatum Christi nos impellit, idque poscit officium praedicandi ac testificandi Evangelium. 78. Evangelium, quod nobis commissum est, est etiam verbum veritatis. Quae veritas libertatem affert, eaque sola pacem animo confert. Eam homines expetunt, cum nos adeunt Bonum Nuntium illis nuntiantes : veritatem de Deo, veritatem de homine eiusque arcano fine, veritatem de mundo; veritatem difficilem, quam in Verbo Dei perscrutamur, cuiusque — iterum dicimus — nec magistri nec auctores sumus, sed custodes, praecones, administri. ; 126 124 125 126 Bulla Apostolorum Limina, VII: A.A.S. 66 (1974), p. 305. Rom. 5, 5. Cfr. Io. 8, 32. Acta Pauli Pp. VI 71 Poscitur ab eo qui Evangelium nuntiat, ut veritatem colat, eo vel magis quod veritas, quam ille perpendit et tradit, est veritas revelata, ideoque prae ceteris primariae particula veritatis, qui est Deus ipse. Evangelii igitur praedicator is est qui, summa etiam cum sui oblivione et iactura, semper veritatem exquirit aliis transmittendam. Numquam ille veritatem adultérât, numquam dissimulât, desiderio motus placendi hominibus, admirationem movendi vel animos excitandi, neque novitate vel studio sese ostendendi. Ille veritatem non respuit; veritatem revelatam non obumbrat socordia ignaviaque eam inquirendi, vel sui commodo ductus, vel timore impulsus. Non recusat incumbere in eius studium; ei magnanimiter inservit, neque tamen eam in servitutem redigit. Quoniam populi fidelis sumus Pastores, ministerium nostrum urget nos, ut tueamur, defendamus et communicemus veritatem, damna et iacturas contemnentes. Plurimi excellentes sanctique Pastores nobis largiti sunt exemplum huiusmodi erga veritatem amoris, qui haud raro heroum more demonstrans est. Deus veritatis exspectat, ut eiusdem nos simus propugnatores vigilantes atque praedicatores deditissimi. Doctores, quicumque estis, sive theologi, sive exegetae, sive historiae cultores: evangelizationis opus indiget vestra indefatigata inquisitione vestraque diligentia atque sagacitate in transmittenda veritate, ad quam studia vestra vos appropinquans quaeque tamen semper exsuperat cor hominis, cum sit ipsa veritas Dei. Parentes et magistri, munus vestrum, quod difficilius evadit ob multiplices huius temporis contentiones, vos adducit ut auxilium praebeatis filiis atque discipulis vestris in detegenda veritate, religiosa et spiritali haud excepta. 79. Evangelizationis ministerium in evangelizatore fraternum et in dies crescentem amorem erga eos, quos evangelizat, requirit. Paulus apostolus, cuiusvis praedicatoris exemplar, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 72 haec Thessalonicensibus verba scripsit, quae nobis agendi rationi sunt: Ita desiderantes vos... volebamus tradere vobis non solum Evangelium Dei, sed etiam animas nostras, quoniam carissimi nobis facti estis. Qui iste amor est? Non tam paedagogi, quam patris, vel potius matris. Cupit Dominus ut quisquis, sive Evangelium praedicat, sive Ecclesiam exstruit, hunc habeat amorem. Amoris signum est donandae veritatis et in unitatem evangelizandos inserendi cura. Signum item amoris est sine exceptione et ambagibus Iesu Christo nuntiando se tradere. Nonnulla alia amoris signa liceat addere. Primum signum est eos, qui evangelizantur, vereri nec aspere tractare, quod ad religionem, ad animum, ad vitae modum, iure non intemperanter celerandum, ad conscientiam et ad sententiam pertinet. Itidem aliud signum est cavere, ne quis, praesertim si sit fide infirmus, dictis offendatur, quae, si clara esse possunt eruditis, tamen fidelibus, velut vulnera animi, fontes perturbationis et scandali esse possunt. Demum, signum amoris erit eniti, ut christianis non dubitationes et haesitationes tradantur, ex male percepta eruditione ortae, sed firmae, cum in Verbo Dei consistant, persuasiones. Fidelibus opus est his persuasionibus, ut christiane vivant, easque sibi pro iure vindicant, cum filii Dei sint, in cuius complexu haerentes, toti in iis acquiescunt, quae amor postulat. 111 128 129 80. Adhortationem Nostram nunc e vita maximorum praedicatorum et evangelizatorum sumere volumus, quorum vita apostolatui dicata fuit, quorum in numero eos commemorare peculiariter placet, quos hoc Anno Sancto proposuimus fide- 127 128 129 1 Th. 2, 8; cfr. PMI. 1, 8. Cfr. 1 Th. 2, 7. 11; 1 Cor. 4, 15; Gal. 4, 19. Cfr. 1 Cor. 8, 9-13; Rom. 14, 15. Acta Pauli Pp. VI 73 libus colendos; multa enim evangelizationis impedimenta super averunt. Satis habemus ex illis impedimentis, quae nostrorum etiam temporum sunt, illud indicare, quod et multiplex et tamen gravissimum est, cum sit domesticum : neglegentiam videlicet, et praesertim gaudii ac spei defectionem in multis evangelizatoribus. Nos itaque omnes hortamur, qui, aliquam ob causam aliquove modo, evangelizandi funguntur munere, ut fervorem spiritus alant et augeant. Hic fervor exigit in primis, ut excusationis titulos reiciamus evangelizationi contrarios. Omnium insidiosissimi ii sunt, quibus quis contendit se hac vel alia doctrina, a Concilio proposita, fulciri et sustineri. Sic accidit, ut vario quidem modo asseverari saepius audiamus : veritatem imperare, etiamsi Evangelii sit, viam praecipere, etiamsi salutis sit, idem esse ac religiosae libertati vim inferre. Ceterum — addunt — quae causa est, cur Evangelium nuntietur, si omnes cordis probitate salutem consequuntur 1 Constat, praeterea — aiunt — et mundum et historiam seminum verbi plena esse : eo velle Evangelium portare, ubi iam idem in seminibus inest, a Domino satis, nonne est falsa opinione ducit Altius perscrutanti in Concilii documentis quaestiones quae, Illis titulis suadentibus, inde nimis inconsiderate hauriuntur, de his argumentis diversissima apparebit sententia. Vitium profecto est quidquid imponere conscientiae fratrum nostrorum. Sed prorsus aliud est, si huic conscientiae evangelica veritas et salus in Christo Iesu proponuntur ratione admodum perspicua et salva omnino eiusdem conscientiae potestate eligendi vel optandi — secluso omni actionis genere, quod coërcitionem vel suasionem inhonestam aut minus rectam sapere videatur —; id, nedum libertati religiosae iniuriam 130 131 130 131 Cfr. Rom. 12, 11. Cfr. Decl. de libertate religiosa Dignitatis humanae, n. 4: A.A.B. '58 (1966), p. 933. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 74 faciat, obsequium praestat eidem libertati, cui potestas tribuitur viam eligendi, quae nobilis et laudabilis ab iis quoque habetur, qui Deum esse non credunt. Numquid crimen adversus alienam libertatem erit in gaudio pronuntiare Evangelium, quod a misericordissimo Domino accepimus? Cur, praeterea, ius erit dumtaxat mendacium et errorem, dedecora atque obscena proponere, immo saepe, pro dolor, imperare tum per suasoria et exitialia communicationis socialis instrumenta, tum per leges huiusmodi licentiam tolerantes, tum etiam per ignaviam bonorum et audaciam maiorum? 132 Haec reverens erga alios ratio, qua Christus eiusque Regnum minuantur, officium potius quam ius evangelizatoris dicenda est. Pariter ad homines, qua fratres ipsius evangelizatoris, ius pertinet, ut sibi ab eo evangelicum salutis nuntium afferatur. Hanc salutem in iis, quos vult, Deus operari potest per extraordinarias vias, quas Ipse solus novit. Si autem Filius eius in hunc mundum venit, id eo consilio fecit, ut verbis vitaque sua ordinarias nobis patefaceret vias salutis. Ipse nobis mandavit, ut, sua ipsius praediti auctoritate, hanc transmitteremus revelationem. Haud inutile erit, si singuli fideles singulique evangelizatores orando hanc perscrutantur sententiam: homines, etiamsi eos non evangelizaverimus, salvi esse poterunt etiam per alias vias, propter Dei misericordiam; at, si desidiosi vel pavidi vel « erubescentes Evangelium », ut scripsit Sanctus Paulus, vel, falsas secuti sententias, illud praetermittimus nuntiare, num possumus nosmet ipsos salvos facere? Id enim nihil aliud est quam irritam facere vocationem Dei, qui vult bonum semen per vocem ministrorum Evangelii germinare; perque nos stabit, ut idem semen in arborem excrescat suumque fructum proferat. 133 134 132 Ibidem, nn. 9-14: I.c, pp. 935-940. Cfr. Conc. Oecum. Vat. II, Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 7: A.A.S. 58 (1966), p. 955. Cfr. Rom. 1, 16. 133 134 Acta Pauli Pp. VI 75 Servemus igitur spiritus fervorem; custodiamus suave et solacii plenum gaudium evangelizandi, tunc etiam cum seminare flendo opus est. Talis sit nobis animi impetus — sicut fuit Ioanni Baptistae, Petro et Paulo, ceteris Apostolis atque multitudini illi admirabilium per totum Ecclesiae decursum evangelizatorum —, quem neque homines neque res exstinguere valeant. Istud nobis, qui vitam nostram obtulimus, magnae laetitiae sit. Utinam mundus aetatis nostrae, qui tum in angore tum in spe quaerit, Evangelium accipiat non ab evangelizatoribus afflictis vel spe destitutis, neque ab impatientibus vel anxietate affectis, sed ab Evangelii ministris, quorum vita fervore renideat, ab iis videlicet, qui primi gaudium Christi in semet ipsis receperunt, neque renuunt vitam impendere, ut et Regnum nuntietur et Ecclesia in mundo penitus instauretur. 81. En igitur, Fratres et Filii, clamor, qui ex imo pectore Nostro effunditur, quique cum repercussa consonat voce Nostrorum Fratrum, qui tertium generalem Synodi Episcoporum coetum celebraverunt. En id, quod fieri iussimus, exeunte hoc Anno Sancto, quo cum maxime et necessitates et appellationes percepimus multorum fratrum, qui, sive christiani sive non christiani, ab Ecclesia exspectant Verbum salutis. Utinam huius lux Anni Sancti, quae innumerabilibus hominibus Deo reconciliatis tum in Ecclesiis particularibus tum Romae orta est, etiam post Iubilaeum aequaliter illucescere pergat per ordinatam quandam rationem pastoralis navitatis, cuius evangelizatio praecipua pars est, hac nostra aetate, quae proximum iam ostendit novum saeculum, immo tertium millesimum Christianae religionis annum! 82. Hoc votum deponere gaudemus in manibus et in corde Sanctissimae Deiparae Virginis Mariae, hoc ipso die singulariter ei sine labe conceptae sacro, atque decimo expleto anno ab exitu Concilii Vaticani I I . Quae mane Pentecostes primor- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 76 diis evangelizationis, Sancto Spiritu operante, orando praefuit, eadem tamquam Stella refulgeat evangelizationis usque renovandae, quam Ecclesia, mandato sui Domini obtemperans, promovere ac perficere debet praesertim hisce sane arduis, sed spei plenis temporibus! In nomine Christi, Nos vobis omnibus vestrisque communitatibus, familiis, necessariis paterne benedicimus, his utentes verbis Sancti Pauli ad Philippenses : Gratias ago Deo meo in omni memoria vestri, semper in omni oratione mea pro omnibus vobis cum gaudio deprecationem faciens super communione vestra in Evangelio...; sicut est mihi iustum hoc sentire pro omnibus vobis, eo quod habeam in corde vos et ... in defensione et confirmatione Evangelii socios gratiae meae omnes vos esse. Testis enim mihi Deus, quomodo cupiam omnes vos in visceribus Christi Iesu. 135 Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die VIII mensis Decembris, in Sollemnitate Conceptionis Immaculatae B. M. V., anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertiodecimo. PAULUS PP. VI 155 PMl. 1, 3-4. 7-8. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei ACTA SS. 77 CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI DECLARATIO De quibusdam quaestionibus ad sexualem ethicam spectantibus. 1. Persona humana, secundum doctorum virorum nostrae aetatis aestimationem, tam penitus affici sexualitate perhibetur, ut haec in elementis annumeretur, quae hominis vitam praecipue informent. Ac revera, a sexu eae profluunt notae peculiares, quae in regione biologica, psychologica et spirituali personam ipsam efficiunt marem ac feminam, quaeque propterea plurimam vim ac momentum habent ad explendam singulorum hominum maturitatem ad eosque societati inserendos. Quare, quod quisque facile animadvertere potest, hodie res, quae ad sexum pertinent, materia sunt, de qua crebro ac propalam agitur in libris, in commentariis et ephemeridibus, atque in ceteris communicationis socialis instrumentis. Interea magis magisque invaluit morum corruptio, in cuius gravissimis indiciis ponenda est immoderata sexus praedicatio, eademque instrumentorum communicationis socialis, spectaculorumque ope adeo progressa est, ut educationis campum invaserit communemque infecerit vulgi existimationem. In hac rerum condicione, si ex una parte educatores, paedagogi, disciplinarumque moralium cultores, operam conferre potuerunt, ut bona utriusque sexus propria clariore in lumine ponerentur aptiusque traducerentur in vitae usum, ex altera parte alii opinationes proposuerunt vitaeque ducendae rationes, quae veris moralibus postulatis hominis repugnant, immo eo pervenerunt, ut ad edonismi licentiam viam sternerent. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 78 Hinc factum est, ut etiam apud christianos doctrinae, morales normae vivendique rationes hucusque fideliter servatae, paucorum annorum spatio vehementer in discrimen vocata sint, ac multi hodie secum quaerant, quid, tot pervagantibus opinionibus contrariis doctrinae quam ab Ecclesia receperunt, etiam nunc pro veritate retinere debeant. 2. In hac mentium perturbatione morumque corruptione fas non est Ecclesiam neglegenter se habere. Siquidem de quaestione agitur summi sane momenti sive ad singulorum christianorum vitam, sive ad socialem vitam nostrae aetatis quod attinet. Episcopi cotidie experimento cognoscunt augescentes difficultates, quibus laborant tum christifideles in percipienda sana doctrina de moribus, peculiarique modo de rebus quae ad sexum pertinent, tum etiam pastores in eadem doctrina efficaciter exponenda. Hi probe sciunt sibi pastorale munus iniungere, ut in re tantae gravitatis necessitatibus subveniant suorum fidelium; ac praeclara sane documenta de hac quaestione edita iam sunt a nonnullis sacris Pastoribus et a quibusdam Conferentiis Episcopalibus. Attamen, cum falsae opiniones pravaeque inde ortae agendi rationes disseminari ubique pergant, Sacra Congregatio pro Doctrina Fidei, pro munere suo in Ecclesia universali ac de Summi Pontificis mandato, necessarium duxit hanc Declarationem promulgare. 3 2 3. Nostrae aetatis homines magis in dies sibi persuasum habent personae humanae dignitatem vocationemque id postulare, ut ipsi, rationis lumine ducti, bona virtutesque naturae suae insita detegant, continenter promoveant, in vitaeque suae 1 Cfr. Conc. Vat. II, Const. Gaudium et Spes, n. 47: A.A.S. 58 (1966), p. 1067: Cfr. Const. Apost. Regimini Ecclesiae Universae, 15 aug. 1967, n. 29: A.A.S. 59 (1967), p. 897. 2 Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 79 actionem traducant, eo quidem consilio, ut magis in dies progredi possint. Attamen in re morali aestimanda homo nequaquam arbitrio suo procedere potest: In imo conscientiae legem detegit, quam ipse sibi non dat, sed cui oboedire debet... Nam homo legem in corde scriptam habet, cui parere dignitas eius est et secundum quam ipse indicabitur., Praeterea nobis christianis Deus per revelationem suam notum fecit suum salutis consilium, ac proposuit tamquam supremam atque immutabilem vitae normam, Christum, Salvatorem et Sanctificatorem, per doctrinam et exempla Ipsius, qui dixit: Ego sum lux mundi: qui sequitur me non ambulai in tenebris, sed habebit lumen vitae. Hominis, igitur, dignitas vere promoveri nequit, nisi ordo essentialis eius naturae servatur. Fatendum quidem est, per civilis cultus decursum bene multas rerum condiciones vitaeque humanae necessitates mutatas esse atque in posterum etiam mutatum iri ; at quilibet morum profectus et quodlibet vivendi genus contineri debent intra fines, quos statuunt immutabilia principia, quae innituntur in elementis constitutivis et relationibus essentialibus cuiusque humanae personae; quae elementa ac relationes historica adiuncta transcendunt. Haec principia fundamentalia, quae humana ratio percipere potest, continentur in lege divina, aeterna, obiectiva et universali, qua Deus consilio sapientiae et dilectionis suae mundum universum viasque communitatis ordinat, dirigit, gubernat. Huius suae legis Deus hominem participem reddit, ita ut providentia divina suaviter disponente, veritatem incommutabilem magis magisque cognoscere possit. Haec autem lex divina nostrae cognitioni pervia est. 3 4 5 3 4 5 Gaudium et Spes, n. 16: A.A.S. 58 (1966), p. 1037. Io. 8, 12. Conc. Vât. II, Declar. Dignitatis Humanae, n. 3: A.A.S. 58 (1966), p. 931. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 80 4. Perperam, igitur, multi hodie negant sive in natura humana sive in lege revelata ullam aliam inveniri posse normam absolutam atque immutabilem de actionibus particularibus praeter eam, quae exprimitur per generalem legem caritatis et observantiae dignitatis humanae. Ad quod quidem probandum iidem hanc afferunt rationem: ea quae normae legis naturalis vel Sacrarum Scripturarum praecepta vocari solent, potius formae cuiusdam humani cultus particularis, certo historiae tempore expressae, habenda sunt. At vero revelatio divina atque etiam, in rerum ordine sibi proprio, naturalis rationis sapientia, cum germanas attingunt humani generis necessitates, simul necessario in luce ponunt leges immutabiles in elementis constitutivis naturae hominis insitas, quae eaedem apparent in omnibus viventibus qui ratione praediti sunt. Accedit, quod a Christo Ecclesia instituta est tamquam columna et -firmamentum veritatis Ipsa, auxiliante Spiritu Sancto, sine intermissione custodit et sine errore tradit veritates ordinis moralis, atque authentice interpretatur non solum legem positivam revelatam, sed etiam principia ordinis moralis ex ipsa natura humana profluentia quae spectant ad plenum hominis profectum eiusque sanctificationem. Ecclesia reapse per totum suae historiae decursum semper retinuit certa legis naturalis praecepta vim habere absolutam atque immutabilem, eorumque violationem censuit doctrinae et spiritui Evangelii repugnare. 6 1 5. Cum autem ethica sexualis quaedam fundamentalia bona vitae humanae et christianae tangat, inde fit, ut ad illam pariter generalis haec doctrina applicetur. Hac in re principia 6 1 Tim. 3, 15. Dignitatis Humanae, n. 14: A.A.S. 58 (1906), p. 940; cfr. Pius X I , Enc. Casti Connubii, 31 dec. 1930: A.A.S. 22 (1930), pp. 579-580; Pius X I I , Alloc. 2 nov. 1954: A.A.S. 46 (1954), pp. 671-672; IOANNES X X I I I , Enc. Mater et Magistra, 15 maii 1961: A.A.S. 53 (1961), p. 457; PAULUS V I , Enc. Humanae Vitae, 25 iul. 1968, n. 4: A.A.S. 60 (1968), p. 483. 7 Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 81 ac normae habentur, quae Ecclesia tamquam doctrinae suae partem sine ulla dubitatione semper tradidit, quantumvis ipsis opiniones moresque mundi obstiterint. Quae quidem principia ac normae haudquaquam exorta sunt ex aliquo culturae genere, sed ex divinae legis naturaeque humanae cognitione; quapropter putari non possunt vim amisisse vel in dubium vocari, propterea quod novae culturae adiuncta intercesserint. Haec quidem principia sunt, e quibus ductum sumpserunt consilia ac normae Concilii Vaticani II eo spectantia, ut talis vita socialis institueretur atque ordinaretur, in qua debita ratio haberetur aequalis dignitatis maris et feminae, differentia utriusque servata. Dum loquitur de indole sexuali hominis necnon de humana generandi facultate, Concilium animadvertit easdem mirabiliter exsuperare ea quae in inferioribus vitae gradibus habentur} Deinde singillatim pertractat principia et regulas, quae sexualitatem humanam in matrimonio respiciunt, quaeque in propria eius functionis finalitate innituntur. Ad rem quod attinet, Concilium declarat honestatem actuum vitae coniugalis, secundum veram hominis dignitatem ordinatorum, non a sola sincera intentione et aestimatione motivorum pendere, sed obiectivis criteriis, ex personae eiusdemque actuum natura desumptis, determinari debere, quae integrum sensum mutuae donationis ac humanae procreationis in contextu veri amoris observant. Postrema haec verba summatim perstringunt Concilii doctrinam — antea fusius in eadem Constitutione explicatam — de actus sexualis finalitate deque praecipua regula eius mora8 10 11 8 Cfr. Conc. Vat. II, Declar. Gravissimum Educationis, nn. 1, 8: A.A.S. 58 (1966), pp. 729-730 ; 734-736. Gaudium et Spes, nn. 29, 60, 67: A.A.S. 58 (1966), pp. 1048-1049; 1080-1081; 1088-1089. Cfr. Gaudium et Spes, n. 51: A.A.S. 58 (1966), p. 1072. Ibid., cfr. etiam n. 49: I. mem., pp. 1069-1070. Ibid. nn. 49, 50: I. mem., pp. 1069-1072. 9 10 11 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 82 litatis : honestas enim huius actus tunc in tuto posita est, cum haec finalitas servatur. Idem hoc principium, quod Ecclesia ex divina revelatione suaque authentica legis naturalis interpretatione haurit, constituit etiam translaticiam eius doctrinam, secundum quam potestatis sexualis usus non accipit veram suam significationem probitatemque moralem, nisi in matrimonio legitimo. 12 6. Huic autem Declarationi propositum non est, ut omnes sexualis facultatis abusus tractentur, neque ut cuncta enucleentur quae castitatis cultus secum inferat, sed potius ut Ecclesiae normae repetantur de certis quibusdam doctrinae capitibus, cum iam vehementer necesse esse videatur gravibus erroribus ac pravis agendi rationibus adversari, quae late disseminantur. 7. Multi his diebus ius vindicant ad sexualem iunctionem ante initum matrimonium, saltem ubi firma voluntas nubendi atque affectio iam quodammodo coniugalis in amborum animis postulant illud complementum, quod ipsi connaturale esse arbitrantur; idque praesertim, quoties matrimonii celebratio externis rerum adiunctis impeditur, vel haec intima coniunctio necessaria iudicatur, ut amor ipse permaneat. Huiusmodi opinio christianae doctrinae adversatur, quae statuit qualemcumque genitalem hominis actionem matrimonii terminis contineri debere. Quantumvis enim firmum est eorum propositum, qui praematuris hisce iunctionibus sese vinciunt, nihilominus hae iunctiones haud sinunt, ut sinceritas ac fidelitas mutuae necessitudinis inter viri ac mulieris personas in tuto ponantur, nec praesertim ut haec necessitudo a cupiditatum et arbitrii mobilitate protegatur. Atqui stabilem Chri- 12 Haec Declaratio non complectitur omnes morales normas de vita sexuali in matrimonio, cum in Litteris Encyclicis Casti Connubii et Humanae Vitae perspicue expositae sint. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 83 stus Dominus voluit iunctionem illam, eamque ad nativam restituit condicionem, in ipsa sexus differentia fundatam. Non legistis quia qui fecit hominem ab initio masculum et feminam fecit eos et dixit: Propter hoc dimittet homo patrem et matrem et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne una? Itaque iam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus coniunxit, homo non separet. Verbis etiam apertioribus S. Paulus loquitur, cum docet, si caelibes vel viduae continenter vivere non possint, aliam optionem ipsis non dari, quam stabilem conubii unionem : Melius est enim nubere quam uri} Per matrimonium, enim, amor inter coniuges amori illi inseritur, quo Christus irrevocabili modo Ecclesiam diligit; coitus vero corporum in impudicitia contaminât templum Spiritus Sancti, quod christianus ipse factus est. Coniunctio igitur carnalis legitima non est, nisi consortium vitae inter virum et mulierem perpetuum instauratur. 13 4 15 16 17 Hoc semper intellexit ac docuit Ecclesia, quae ceterum maximam reperit consensionem cum doctrina sua in humanae sapientiae rationibus atque in historiae testimoniis. Experientia docet amorem stabilitate coniugii muniendum esse, ut sexualis copulatio finalitatis sibi propriae dignitatisque humanae postulatis reapse satisfaciat. Haec autem postulata coniugale exigunt foedus sancitum ac defensum a societate; quod quidem foedus vitae statum instaurat, qui sive ad exclusoriam iunctionem viri ac mulieris, sive etiam ad ipsorum familiae totiusque humanae societatis bonum summi est mo13 Cfr. Mt. 19, 4-6 1 Cor. 7, 9. Cfr. Eph. 5, 25-32. Extramatrimonialis sexuum coniunctio expresse damnata est: 1 Cor. 5, 1-6, 9; 7, 2; 10, 8; Eph. 5, 5-7; 1 Tim. 1, 10; Hebr. 13, 4; apertis quidem argumentis : i 1 Cor. 6, 12-20. Cfr. INNOCENTIUS IV, Ep. Sub Catholicae professione, 6 mar. 1254: DS 835. Pius I I , Propos, damn. in Ep. Cum sicut accepimus, 14 nov. 1459: DS 1367. Decreta S. Officii, 24 sept. 1965: DS 2045; 2 mar. 1679: DS 2148. Pius X I , Enc- Casti Connubii, 31 dec. 1930: A.A.S. 22 (1930), pp. 558-559. 14 15 16 17 84 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale menti. Ac revera plerumque sexuales coniunctiones, quae legitimum matrimonium praecedunt, prolis excludunt exspectationem. Amor ille,- qui tamquam coniugalis perperam proponitur, in amorem paternum atque maternum excrescere, ut omnino oportet, non poterit; idque, si forte contigerit, in detrimentum profecto cedet liberorum, quippe qui stabili priventur convictu, ubi rite adolescant ac viam ac subsidia reperiant sese toti societati inserendi. Consensio igitur eorum, qui sese in matrimonio iungere cupiunt, exterius significari debet ac tali quidem modo, ut coram societate quoque valere possit. Fideles autem oportet secundum Ecclesiae leges declarent suum ad societatem coniugalem ducendam consensum, qui quidem efficit, ut conubium fiat Christi sacramentum. 8. Nostra aetate, contra perpetuam Magisterii doctrinam ac moralem populi christiani sensum, aliqui — secuti indicia psychologicae naturae — coeperunt indulgenter iudicare, immo etiam prorsus excusare relationes homosexuales quarundam personarum. Distinctionem instituunt — quae ceterum non sine causa fieri videtur — inter homosexuales, quorum proclivitas nata ex falsa educatione vel infecta maturitate sexuali vel consuetudine vel pravo exemplo aliisve similibus causis, ad tempus tantum exsistit aut saltem insanabilis non est, et homosexuales, qui tales sunt in perpetuum ob quoddam quasi impulsus innati genus aut vitiatam constitutionem, quae existimatur sanari non posse. Ad alterum hunc ordinem hominum quod spectat, nonnulli argumentantur eorum propensionem adeo naturalem esse, ut considerari debeat tamquam licitas illis reddens relationes homosexuales intra sinceram vitae amorisque communionem matrimonii consimilem, quatenus ipsi sibi videantur vitam solitariam tolerare minime valere. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 8.5 Profecto, dum pastoralis animarum cura agitur, tales homosexuales suscipiendi sunt cum considerata animi lenitate iidemque in spem sunt erigendi se difficultates suas suamque alienationem socialem esse aliquando superaturos. Eorum quoque culpabilitas prudenter iudicabitur. Verumtamen nullam adhiberi licet viam aut rationem pastoralem, quae eisdem tribuat excusationem moralem, propterea quod hi actus talium hominum condicioni congruentes aestimentur. Etenim, secundum obiectivum rerum ordinem moralem iunctiones homosexuales sunt actus, qui sua necessaria et essentiali ordinatione privantur. In Sacris Scripturis reprobantur uti graves depravationes, immo exhibentur tamquam funesta repudiationis Dei consecutio. Haec quidem Divinarum Scripturarum sententia non sinit, ut concludatur eos omnes, qui ista deformitate laborent, hac de causa iam in personali culpa esse; nihilominus testatur actus homosexualitatis suapte intrinseca natura esse inordinatos, neque unquam ullo modo approbari posse. 18 9. Saepe hodie in dubium vocatur vel aperte negatur tradita catholicae Ecclesiae doctrina, secundum quam masturbatio gravem in re morali deordinationem constituit. Psychologia et sociologia, uti aiunt, ostendunt illam, praesertim in adulescentibus, ad maturescentem sexualitatem communiter pertinere, ac nihil propterea verae et gravis culpae in ea contineri, nisi quatenus consulto quis se dederit solitariae voluptati in eo ipso circumclusae (« ipsatio »); quo in casu actum utique omnino op- 18 Rom. 1, 24-27: Propter quod tradidit illos Deus in desideria cordis eorum, in immunditiam; ut contumeliis adficiant corpora sua in semetipsis, qui commutaverunt veritatem Dei in mendacium et coluerunt et servierunt creaturae potius quam Creatori, qui est benedictus in saecula. Amen. Propterea tradidit illos Deus in passiones ignominiae; nam feminae eorum immutaverunt naturalem usum in eum usum qui est contra naturam. Similiter autem et masculi, relicto naturali usu feminae, exarserunt in desideriis suis in invicem, masculi in masculos turpitudinem operantes et mercedem quam oportuit, erroris sui in semetipsis recipientes. Cfr. etiam quae dicit S. Paulus de masculorum concubitoribus in 1 Cor. 6, 10; 1 Tim. 1, 10. Acta? Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 86 poni communioni amoris inter diversi sexus personas, quam quidem contendunt praecipuum esse propositum usus sexualis facultatis. Haec tamen opinio et doctrinae et consuetudini pastorali Ecclesiae catholicae adversatur. Qualiscumque vis est aliquarum argumentationum indolis biologicae vel philosophicae, quibus interdum usi fuerunt theologi, revera tum Ecclesiae Magisterium — per decursum constantis traditionis — tum moralis christifidelium sensus sine dubitatione firmiter tenent masturbationem esse actum intrinsece graviterque inordinatum. Potissima huius veritatis ratio in eo posita est, quod, quaecumque est ipsa agendi causa, deliberatus usus facultatis sexualis extra rectum coniugale commercium essentialiter eius fini contradicit. In eo namque deest relatio sexualis, quae ordine morali postulatur, quae nempe ad effectum deducit integrum sensum mutuae donationis ac humanae procreationis in contextu veri amoris. Ad eam igitur rectam relationem referenda est omnis deliberata exercitatio sexualitatis. Etiamsi statui non possit S. Scripturam hoc peccatum peculiari quodam nomine damnare, tamen Ecclesiae traditio iure meritoque intellexit illud in Novo Testamento improbari, cum sermo fit de « immunditia » vel de « impudicitia » aliisve vitiis castitati et continentiae contrariis. 19 20 Sociologicae inquisitiones demonstrare quidem valent huius deordinationis crebritatem secundum loca, incolarum varietates vel rerum temporumque adiuncta, quae consideranda suscipiuntur; et sic facta ipsa colliguntur. At facta non praebent regulam, qua actuum humanorum honestas iudicari possit. 21 19 Cfr. LEO IX, Ep. Ad splendidum nitentis, a. 1054: DS 687-688; Decretum S. Officii, 2 mar. 1679: DS 2149; Pius XII, Alloc. 8 oct. 1953: A.A.S. 45 (1953), pp. 677-678,- 19 maii 1956: A.A.S. 48 (1956), pp. 472-473. Gaudium et Spes, n. 51: A.A.S. 58 (1966), p. 1072. Si investigationes sociologicae utiles sunt ad melius cognoscendum habitum mentis 20 21 Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 87 Crebritas huius rei, de qua agitur, consocianda quidem est cum ingenita hominis debilitate ex originali peccato orta, sed etiam cum amisso Dei sensu, cum morum corruptione per vitiorum mercaturam inducta, cum effrenata tot spectaculorum ac scriptorum licentia, nec non cum oblivione pudoris, qui custos est castitatis. Psychologia hodierna complura valida et utilia indicia suppeditat de masturbationis argumento, ex quibus aequius iudicium de responsabilitate morali feratur atque pastoralis actio convenienter dirigatur. Eadem adiuvare potest ad intellegendum, quo pacto immaturitas adulescentiae, quae nonnumquam ultra hanc aetatem protrahitur, vel aequilibritatis psychologicae defectus vel consuetudo suscepta afficere possint hominis agendi rationem, cum imminuant actuum deliberationem et efficiant, ut subiective non semper culpa gravis contrahatur. Sed in universum absentia gravis responsabilitatis praesumi non debet; quod si contingit, ipsa hominum potestas moraliter agendi haud agnoscitur. In ipso autem pastorali ministerio ad aequum iudicium faciendum in singulis casibus, universa et consueta alicuius hominis operandi ratio aestimari debet non solum quod attinet ad caritatis et iustitiae exercitationem, verum etiam ad curam, qua peculiare castitatis praeceptum ab eo observatur. Praecipue ergo videndum est, sintne adhibita subsidia necessaria, cum naturalia tum supernaturalia, quae christiana ascesis ex diuturna sua experientia commendat ad cupiditates edomandas et ad virtutis profectum consequendum. hominum, qui certo quodam sunt loco, sollicitudines et necessitates eorum, quibus verbum Dei praedicamus, necnon oppugnationes, quibus humana aetatis' nostrae ratio illi adversatur eam pervulgatam sententiam sequendo, ex qua nulla aequa scientiae forma extra ipsam altiorem doctrinam exsistat, conclusiones eiusmodi investigationum non iudicium seu, uti dicunt, criterium veritatis, normae vim obtinens, efficere valent (PAULUS VI, Adhort. Apost. Quinque iam anni, 8 dec. 1970: A.A.S. 63 [1971], p. 102). 88 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 10. Observantia legis moralis in re sexuali, sicut et exercitatio castitatis, in periculum haud leve adducta est, praesertim inter christianos minus ferventes, ob hodiernam proclivitatem ad circumscribendam quam maxime realitatem gravis peccati, saltem in vita hominum concreta, immo ad eam subinde omnino infitiandam. Sunt etiam qui eo usque progressi sunt, ut affirment peccatum mortale, quod hominem a Deo seiungat, habendum esse tantummodo recusationem directam et formalem, qua quis Deo vocanti sese opponat, vel cum quis, sui solius amans, penitus deliberateque excludat proximi amorem. Tunc videlicet solum illi dicunt intercedere « optionem fundamentalem », id est decisionem voluntatis, quae totam personam humanam obstringat, quaeque requiratur ut mortale exsistat peccatum ; per hanc nempe optionem hominem ex imis personae suae suscipere vel ratum habere fundamentalem quendam habitum erga Deum vel erga homines. Ex contrario, animadvertunt, actus dictos « periphericos » — in quibus negant plerumque electionem esse decretoriam — non eo usque procedere, ut iidem mutent optionem fundamentalem; idque tanto minus, quod saepius ex consuetudine proficiscantur. Hos actus, igitur, posse quidem infirmare optionem fundamentalem, non ita tamen, ut funditus illam evertant. Atqui, secundum hos auctores, immutatio optionis fundamentalis erga Deum difficilius evenit in regione vitae sexualis, ubi homo communiter non violat ordinem moralem aliquo actu plene deliberato et responsabili, sed potius impulsu passionis suae, debilitate vel immaturitate, nonnumquam etiam vana illa opinione, qua putat se ita testificari suum in proximos amorem; quibus causis saepe additur pondus ipsorum socialium adiunctorum. Re quidem vera optio fundamentalis tandem apte definit moralem hominis propensionem; eadem tamen radicitus commutari potest actibus singularibus, praesertim cum hi, ut saepe accidit, iam praeparati sint praecedentibus actionibus modo Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 89 magis superficiali positis. Utcumque autem id est, haud recte affirmatur singulares actus non sufficere, ut mortale peccatum patretur. Secundum Ecclesiae doctrinam, peccatum mortale, quod Deo opponitur, non continetur sola recusatione formali et directa praecepti caritatis ; illud enim invenitur etiam in hac oppositione contra verum amorem, quam prae se fert quaevis deliberata transgressio uniuscuiusque legis moralis in re gravi. Christus ipse designavit duplex amoris mandatum velut vitae moralis fundamentum. Sed ex hoc mandato universa lex pendet et prophetae; quamobrem alia praecepta peculiaria complectitur. Ac revera adolescenti interroganti: ... quid boni faciam ut habeam vitam aeternam? respondit Iesus : Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata... : Non homicidium facies, non adulterabis, non facies furtum, non falsum testimonium dices, honora patrem tuum et matrem tuam, et diliges proximum tuum sicut teipsum. Peccat, igitur, homo mortaliter non tunc tantum, cum eius actus procedit ex directo contemptu Dei et proximi, verum etiam cum ipse sciens ac volens, quacumque ex ratione, eligit aliquid graviter inordinatum. In hac enim electione, ut dictum est supra, iam continetur despicientia praecepti divini : homo se ipsum deflectit a Deo et caritatem amittit. Atqui, secundum christianam traditionem Ecclesiaeque doctrinam, et sicut recta ratio agnoscit, ordo moralis sexualitatis amplectitur bona vitae humanae adeo praestantia, ut omnis directa violatio eiusdem ordinis obiective sit gravis. Fatendum quidem est in peccatis indolis sexualis, perspectis eorum genere et causis, facilius fieri, ut liber consensus 22 24 22 Mt. 23 Mt. 19, 16-19. 24 22, 40. Cfr. superiores notae 17, 19; Decretum S. Officii, 18 mar. 1666: DS 2060; PAULUS VI, Enc. Humanae Vitae, nn. 13, 1 4 : A.A.S. 60 (1968), pp. 489-491. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 90 non plene praestetur ; quocirca prudentiam et cautionem postulari in quovis iudicio ferendo de hominis responsabilitate. Hac in re peropportune repetuntur verba Sacrarum Scripturarum : ... homo enim videt ea quae parent : Dominus autem intuetur cor. Attamen, si haec prudentia commendatur in iudicanda subiectiva gravitate alicuius singularis actus pravi, minime inde sequitur, ut opinari liceat in rerum sexualium provincia peccata mortalia non committi. Animarum ergo pastores patientia uti debent et bonitate; verum ipsis non permittitur, ut inania reddantur Dei mandata, neve plus aequo minuantur propria hominum officia. Porro si nihil de salutari Christi doctrina demittere praecellens quoddam caritatis erga animos genus est, at idem semper cum tolerantia atque caritate, coniungatur oportet, quarum ipse Redemptor, cum hominibus et colloquens et agens, exempla prodidit. Is enim, cum venisset non ad iudicandum, sed ad salvandum mundum, acerbe quidem severus in peccata, sed patiens ac misericors in peccatores fuit. 25 10 11. Ut supra dictum est, huic Declarationi est propositum, ut in hodiernis rerum adiunctis fideles de certis erroribus agendique rationibus commoneantur, a quibus cavere debent. At virtus castitatis minime tota sistit in praedictis culpis vitandis; eadem postulat, ut ad altiora etiam quaedam bona assequenda spectetur. Eiusmodi enim virtus est, quae integram personam attingat, quoad eius internam et externam agendi rationem. Hac quidem virtute pro variis vitae suae statibus homines ornari debent: alteri virginitatem aut coelibatum Deo sacrum profitentes, qua quidem eminenti ratione ipsi facilius uni 25 1 Sam. 26 PAULUS V I , 16, 7. Enc. Humanae Vitae, n. 29: A.A.S. 60 (1968), p. 501. Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 91 27 Deo vacare indiviso corde possunt; alteri vero vitam agentes ea forma, quae omnibus lege morali statuitur, prout matrimonio iunguntur aut sunt caelibes. Attamen, in quovis vitae statu castitas non circumscribitur solo externo corporis habitu ; ipsum cor hominis purum efficere debet, secundum haec Christi verba : Audistis quia dictum est antiquis : Non moechaberis. Ego autem dico vobis, quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam iam moechatus est in corde suo. Castitas includitur in ea continentia, quam S. Paulus donis Spiritus Sancti annumerat, dum luxuriam condemnat tamquam vitium, quod speciali modo christianum hominem dedecet, atque a Regno caelorum excludit. Haec est enim voluntas Dei, sanctificatio vestra: ut abstineatis a fornicatione, ut sciat unusquisque vestrum vas suum possidere in sanctificatione et honore; non in passione desiderii sicut et gentes quae ignorant Deum, ut ne quis supergrediatur neque circumveniat in hoc negotio fratrem suum-.. Non enim vocavit nos Deus in immunditiam, sed in sanctificationem. Itaque qui spernit non hominem spernit, sed Deum, qui etiam dat Spiritum suum Sanctum, in vos. Fornicatio autem et omnis immunditia aut avaritia nec nominetur in vobis, sicut decet sanctos, ...et turpitudo et stultiloquium aut scurrilitas, quae non decent, sed magis gratiarum actio. Hoc enim scitote, intellegentes quod omnis fornicator aut immundus aut avarus, id est idolorum cultor, non habet hereditatem in regno Christi et Dei. Nemo vos decipiat inanibus verbis, propter haec enim venit ira Dei in filios diffidentiae. Nolite ergo effici comparticipes eorum; eratis enim aliquando tenebrae, nunc autem lux in Domino; ut filii lucis ambulate. 29 29 30 31 27 Cfr. 1 Cor. 7, 7. 34; Conc. Trid. Sess. XXIV, can. 10: DS 1810; Conc. Vat. II, Const. Lumen Gentium, nn. 42, 43, 44: A.A.S. 57 (1965), pp. 47-51; Synodus Episcoporum, De sacerdotio ministeriali, pars II, 4, b: A.A.S. 63 (1971), pp. 915-916. Mt. 5, 27-28. Cfr. Gal. 5, 19-23; 1 Cor. 6, 9-11. 1 Thess. 4, 3-8; cfr. Col. 3, 5-7; 1 Tim. 1, 10. Eph. 5, 3-8; cfr. 4, 18-19. 28 29 30 31 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 92 Praeterea Apostolus, rationem affert christianorum propriam, cur castitas sit excolenda, dum reprobat peccatum fornicationis non solum quatenus haec actio proximos vel socialem ordinem laedit, sed etiam quia fornicator offendit Christum, cuius sanguine acquisitus est cuiusque est membrum, et Spiritum Sanctum, cuius est templum : Nescitis quoniam corpora vestra sunt membra Christi? ... Omne peccatum quodcumque fecerit homo, extra corpus est; qui autem fornicatur, in corpus suum peccat. An nescitis quoniam membra vestra templum sunt Spiritus Sancti qui in vobis est, quem habetis a Deo, et non estis vestri? Empti enim estis pretio magno. Glorificate et portate Deum in corpore vestro. Quo magis fideles momentum intellegent castitatis eiusque necessarium munus in sua ipsorum vita ut virorum et mulierum, eo magis percipient, instinctu quodam spirituali permoti, quid haec virtus praecipiat vel suadeat; ac facilius etiam, magisterio Ecclesiae obsequentes, ea excipere et implere scient, quae recta conscientia in singulis casibus dictaverit. 32 12. Apostolus Paulus vividis verbis acerbam pugnam describit, quam homo, servus peccati, interius experitur inter legem mentis suae et aliam legem, quae est in membris, ipsum captivantem. Attamen homo liberari potest a corpore mortis per gratiam Iesu Christi. Hac quidem gratia fruuntur homines, qui per ipsam iustificati sunt et quos lex spiritus vitae in Christo Iesu liberavit a lege peccati et mortis. Quamobrem eos Apostolus obsecrat : Non ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore ut oboediatis concupiscentiis eius. Haec autem liberatio, etsi aptos nos reddit ad servien33 34 35 36 32 33 34 35 36 1 Cor. 6, 15, 18-20. Cfr. Rom. 7, 23. Cfr. Rom. 7, 24-25. Rom. 8, 2. Rom. 6, 12. 93 Sacra Congregatio pro doctrina Fidei dum Deo in novitate vitae, minime tollit concupiscentiam ex originali peccato ortam, neque invitamenta ad malum in hoc mundo, qui totus in maligno positus est. Quare Apostolus fideles adhortatur, ut vitiorum illecebras vincant virtute Dei, et stare valeant adversus insidias diaboli per fidem, vigil orandi studium et vitae austeritatem, qua corpus in servitutem Spiritus redigatur. Vita christiana, quae vestigia Christi insistat, postulat ut unusquisque abneget seipsum et tollat crucem suam cotidie, spe remunerationis suffultus : nam si commortui sumus, et convivemus; si sustinemus, et conregnabimus. Secundum vehementia huiusmodi monita, christifideles nostris quoque temporibus, immo hodie magis quam alias umquam, media adhibere debent semper ab Ecclesia commendata ad vitam castam ducendam, quae sunt: sensuum ac mentis disciplina, vigilantia ac prudentia in praecavendis peccandi occasionibus, pudoris custodia, sobrietas in obiectationibus fruendis, sanae occupationes, assidua precatio sacramentorumque Paenitentiae et Eucharistiae creber usus. Iuvenes praesertim sedulo foveant pietatem erga Immaculatam Dei Genitricem, atque ad imitandum sibi proponant Sanctorum vitam aliorumque christifidelium, in primis iuvenum, qui in excolenda castitate ceteris praestiterunt. Peculiari autem modo opus est, ut omnes magni existiment virtutem castitatis, eius pulchritudinem eiusque refulgentem splendorem. Quae quidem virtus hominis dignitatem in luce ponit eumque aperit ad amorem verum, magnanimum, non suae utilitatis studiosum, aliorumque observantem. 3,7 38 39 40 41 42 43 37 38 39 40 41 42 43 1 Io. 5, 19. Cfr. / Cor. 10, 13. Eph. 6, 11. Cfr. Eph. 6, 16, 18. Cfr. 1 Cor. 9, 27. Lc. 9, 23. 2 Tim. 2, 11-12. 94 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 13. Proprium Episcoporum officium est fideles docere moralem doctrinam, quae ad sexualitatem pertinet, quaecumque forte occurrant difficultates in hoc munere implendo, propter cogitandi vivendique rationes, quae passim hodie invalescunt. Haec autem translaticia doctrina altius investiganda est; praeterea ea ratione est tradenda, ut conscientias illuminet in novis rerum condicionibus constitutas; ac denique sapienter ditari debet iis elementis, quae de significatione ac vi sexualitatis humanae vere utiliterque proferri possint. At principia ac normae de vita morali, quae per hanc Declarationem confirmata sunt, fideliter retineri ac doceri debent. Opera peculiari modo danda erit, ut fideles sibi persuadeant Ecclesiam haec principia tueri non tamquam vetustas et inviolabiles res superstitiose servandas, neque, ut saepe contenditur, ob praeiudicatam quandam opinionem quae Manichaeismum sapiat, sed quia certo scit eadem principia plane respondere divinae creatarum rerum ordinationi et Christi spiritui, ac propterea humanae quoque dignitati. Episcoporum etiam est invigilare, ut in theologicis Facultatibus atque in Seminariis sana doctrina exponatur, sub lumine fidei et Ecclesiae magisterio duce. Pariter ipsis curae erit, ut et confessarii conscientias illuminent et institutio catechetica impertiatur tali ratione, quae fideliter ac perfecte doctrinam catholicam referat. Ad Episcopos, sacerdotes eorumque adiutores spectat fideles monere, ut sibi caveant ab erroneis opinionibus, quae in libris, commentariis ac publicis conventibus saepe proferuntur. Parentes in primis, necnon iuvenum praeceptores annitentur, ut per integram educationem liberos et discipulos ad congruam mentis, affectuum et morum maturitatem perducant. Propterea eos de hac etiam materia edocebunt cum prudentia ac modo ad ipsorum aetatem accommodato, eorumque voluntatem assidue ad christianos mores informabunt non solum consi- Sacra Congregatio pro doctrina Fidei 95 Iiis, verum etiam ac potissimum vitae suae exemplo, Dei auxilio suffulti, quod sibi precando impetrabunt. Eos etiam a tot periculis defendent, quae iuvenes minime suspicantur. Artifices, scriptores iique omnes, penes quos sunt instrumenta communicationis socialis, artem suam exerceant ratione suae christianae fidei consentanea, plane conscii de vi permagna, qua in homines pollere possunt. Hi meminerint obiectivi ordinis moralis primatum absolute omnibus tenendum esse, * eique fas non esse praeponere ullam rationem, quam dictitant aestheticam, vel quaestuosa commoda, vel prosperum inceptorum exitum. Sive agitur de artis vel litterarum operibus, sive de spectaculis, sive de nuntiis evulgandis, unusquisque in provincia sibi propria circumspectionem, prudentiam, moderationem ac rectam rerum aestimationem prae se ferat. Hoc profecto modo, nedum faveant augescenti morum licentiae, operam conferent ad eam refrenandam, immo ad saniorem reddendum moralem societatis statum. Fidelibus laicis universis, pro suis iuribus et officiis in opere apostolatus, curae erit, ut ad hanc agendi rationem sese conforment. Praestat denique omnium in memoriam revocare haec Concilii Vaticani II verba : Sancta Synodus declarat pueris ac adolescentibus ius esse ut in valoribus moralibus recta conscientia aestimandis et adhaesione personali amplectendis necnon in Deo perfectius cognoscendo et diligendo instimulentur. Ideo enixe rogat omnes qui vel populorum regimen tenent vel educationi praesunt, ut curent ne umquam iuventus hoc sacro iure privetur. 4 45 Declarationem hanc de quibusdam quaestionibus, ad sexualem ethicam spectantibus, Summus Pontifex Paulus div. Prov. 44 45 Conc. Vat. II, Decretum Inter Mirifica, n. 6: A.A.S. 56 (1964), p. 147. Gravissimum Educationis, n. 1: A.A.S. 58 (1966), p. 730. 96 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale PP. VI, in Audientia concessa infrascripto Praefecto Sacrae Congregationis pro Doctrina Fidei, die 7 mensis Novembris, a. 1975, ratam habuit, confirmavit atque evulgari iussit. Datum Romae, ex aedibus S. Congregationis pro Doctrina Fidei, die 29 mensis Decembris, a. 1975. Card. Praefectus FRANCISCUS SEPER 8B HIERONYMUS HAMER, O. P. Archiepiscopus tit. Loriensis Secretarius An. et vol. LXVIII 29 Februarii 1976 N. 2 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI LITTERAE DECRETALES I Beato Ioanni Baptistae a Conceptione Sanctorum honores decernuntur PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM Divini verba Salvatoris : « Si quis vult post me venire abneget semetipsum et tollat crucem suam cotidie et sequatur me )) (Lc. 9, 23), tametsi possunt in omnes Sanctos cadere, singulari tamen ratione beato Ioanni Baptistae a Conceptione aptantur, cuius vita in purpureae rosae similitudinem, spinis tota horruit acutis, atque, Christum imitata, crux fuit et martyrium (cf. De imitatione Christi, I I , 12). Nam diabolus, adversitates, iniqui homines tanto maiorum agmine irruerunt in eum, ut illum brevi consumpserint. Simul tamen ex eius laboribus, vigiliis, sudoribus paene infìnitis bona ingenua manarunt, quae adhuc in Ecclesia videre est. Scilicet stetit et illi praeclarum illud Pauli : « Si tamen compatimur, ut et conglorificemur » (Rom. 8, 17). Huius autem gloriae, sane quam amplae, argumento certissimo sunt sententia et oraculum, quibus hodie Beatum hunc virum in Sanctorum numerum rettulimus, sollemni quidem iuxta morem ritu. Ut autem eximia eius amplitudo et claritas, christifidelibus integra appareant, maxime vero iis qui ex Ordine SS. Trinitatis sunt; atque, dato antiquae virtutis documento, iniquis Ecclesiae temporibus stimulus omnibus acris admoveatur ad Deum diligendum et proximo inserviendum, eius casus -summa bre7 - A. A. S. 98 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale vitate transcurrere placet, ac virtutes considerare, quibus longe praestitit. Urbs, in qua beatus lucem adspexit, die nempe decimo mensis Iulii, anno MDLXI, ea est quam populus Almodovar del Campo cognominat, felicissima terra eademque Sanctorum parens, in finibus Hispaniae, in dioecesi Toletana. Quintus natus est in octo filiis, quos parentes eius Marcus García Jijón et Isabella López Rico genuerunt. Hos autem fide magis floruisse quam generis nobilitate, praeter quam historia, hoc etiam suadet, quod tum cum S. Ioanne de Avila sanguine coniuncti erant, tum S. Teresiam Abulensem interdum hospitio receperunt quae, ut memoria proditum est, fore pronuntiavit, ut et puer olim egregia virtute floreret, et multorum disciplinam emendaret. Puello autem, die septimo sacro Baptismate abluto ut usus obtinebat, nomen Ioannes impositum est. Qui, cum quattuor esset annorum, scholae ludos frequentare coepit ; cum nonum ageret, castitatem Deo dedicavit, ac virtutis vallo munivit ; undecim praeterea annos natus, Christum in Eucharistia latentem primum suscepit; atque mox, cum praestantissima indole esset ac ingenio, philosophiae vacare coepit apud Carmelitas Discalceatos in eadem urbe, magno sane scientiae ac pietatis suae incremento. Nec alia loca eo tempore celebrabat pius alumnus, quam scholam, templa, valetudinaria, Sodales Carmelitas ac Societatis Iesu; nec aliud magis in deliciis habebat, quam preces fundere, in studia incumbere, caritatem exercere, voluntariis se cruciatibus extenuare persaepe. Philosophiae vero cum operam dedisset, sive in patria urbe sive etiam Beatiae, eum sacra theologia occupatum habuit Toleti, feliciter. Contra ingruentia urbis pericula, aucta ab eo modestia et pietas et studium, quibus armis sunt etiam dura iuventutis sedata certamina. Quamquam, paulatim in eam opinionem discessit, bene sibi fore, si Sodalitatem aliquam religiosam ingrederetur ; atque non sine caelestis Matris instinctu est Ordinem SS. Trinitatis adeptus, in eodem coenobio, religione sanctissimo, quod Ioannes de Matha saeculo x i n , Toleti incoluerat. Propriam illorum Religiosorum vestem die duo de tricesimo mensis Iunii induit, anno MDLXXX, sumpto cognomine Baptistae; ac peracto annui tirocinii curriculo, sacramenti sollemni sponsione, se familiae eidem adstrinxit, anno MDLXXXI, die festo SS. Apostolorum Petri et Pauli. Sacrae theologiae studia per quattuor annos deinde repetiit in Complutensi Studiorum Universitate, sacra Biblia, Patres Ecclesiae, scriptores ecclesiasticos acutissime indagans, vestigans, inquirens. Ac tam amplam humanarum divinarumque rerum cognitionem assecutus est, ut in aequalium aeque ac in posterorum admirationem venerit eum imitari cupientium. Suo tempore, de die vero et anno non constat, humilitatis conscientia sacerdotium detrectantem iusserunt Ordinis moderatores eum initiari Acta Pauli Pp. VI 99 sacris. Deinde vero, cum molestiarum atque aegritudinum cohors in illum irrupisset, ac maligna febris atque subitus turnorum morbus eum corripuissent, missus est in urbem suam natalem primum, suo caelo fruiturus. Anno MDXCIV « praedicator » missus est Hispalim. In ea autem urbe, mirabilem ac paene divinam illam verbi Dei praedicationem institit, quam Toleti exorsus erat, ob quamque et orator saeculi est appellatus, et Beatiae apostolus, et Bernardus, et Chrisostomus alter, et vel novus Paulus; siquidem eo dicente, animorum conversiones crebrae fiebant, odia deponebantur, dissidentes inter se conciliabantur, redibant in Dei consuetudinem qui ab eo discessissent. Pestilentia autem, ut ferunt, per Hispaniam grassante, nulli beatissimus vir pepercit aut labori, aut vigiliis, aut periculis, modo aegris assisteret in urbe Los Arcos et etiam Molares, ubi plures menses diu noctu animis corporibusque curandis operam omnem sane dedit. Et nihilo secius valetudo eius tam floruit ea tempestate, ut numquam magis. Interim a verbo Dei disseminando non abstinet, Rondae videlicet, Xaen, alibi. Idque tam graviter, ut communis populi vox diceret : « Praeco hic omnes nos sanctos efficiet )) ! Per illud autem tempus erant nonnullorum animi in tumore, qui disciplinam Ordinis SS. Trinitatis iam in pristinum restituere optabant, quemadmodum multae aliae religiosae Sodalitates in Italia, Gallia, aliisque nationibus fecerant. Atque eo res processit, ut in Capitulo generali anno MDXCIV habito, decretum fieret, quo decreto in unaquaque trium provinciarum Ordinis : Castellanae nempe, Baeticae, atque Celtiberae, coenobia bina vel trina constituerentur, in quibus qui vellet ad severiorem regulam viveret, ea tamen lege, ut cuiquam liberum esset ab ea disciplina discedere, si animus renueret. Sed scitum hoc in irritum cecidit multorum oppositione. Quia tamen fatum erat agi eam rem, accidit forte ut dives quidam vir idemque nobilis ac S. Crucis Marchio se aeque daturum promitteret recessus locum in Valle Rupium suae dicionis, modo Sodales Discalceati incolerent. Et Sodales quidem a SS. Trinitate occasionem non omiserunt; quin immo, praesente beato Ioanne Baptista negotium contraxerunt, die nono mensis Novembris, anno MDXCIV ; neque tamen est ibi maiorum disciplina plene instaurata, rebus ancipiti fortuna gestis. Cumque tamen religiosa illa domus de iure reformata haberetur, inclinabat quidem beatus Dei vir eam ingredi ; sed impediebat infirma valetudo et insita naturae reformidatio. Dubitationem autem omnem ademit cum magno fragore tonitribusque coorta procella ad Ecijam, quae non ante remisit, quam votum illud vitae institutum ineundi nuncupavit. Licentiam ergo a Commissario Ordinis nactus, ac beatissimae Virginis Mariae praesidio tectus, die vicesimo sexto mensis Februarii, anno MDXCVI, coenobium Vallis Rupium petiit, con- 100 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale silia sancta secum in animo agitans. Quae sane tum crevere, cum in Capitulo provinciali eodem anno MDXCVI, eiusdem domus religiosae Minister factus est. Et sicut eius disciplina tota fuit in pristina vitae severitate revocanda, ita eius caritas in proximorum bono procurando; atque in eam rem etiam valetudinarium condidit, prope coenobium. At, en diabolus zizaniis spargere solum; atque multos ab illa virtutis arce abducere, non sine magno beati Ioannis moerore. Iacentem verba illa recrearunt, solatii plena, quae Deus olim beato Francisco Asisinati fecerat : « Cur ploras? Num eorum in locum, qui terga verterunt, alios vocare non possum? ». Post haec consuluit et institit, ut necessaria praesidia et adiumenta ab Ordinis Moderatoribus compararet ad severiorem vitae formam ; qui tamen cum asperrime improbissimeque eum habuissent, iam in eam sententiam discessit, ut Romam iret, ab ipso Summo Pontifice facultatem adepturus novi Ordinis SS. Trinitatis condendi antiqui rigoris. Qua re paulo post Romanum iter aggreditur, quo nullum fuit umquam aut asperius aut molestius : coierunt enim in illud tempestates, et pericula, et discrimina mille, praeterea hiems asperrima, et pestis ; cetera. Tandem confectum iter Sabbato Sancto, anno MDXCVIII, quo tempore sacra Urbis aera laetissima voce Christi resurrectionem, ut mos ferebat, annuntiabant. Neque vero Romae ei melius fuit : ubi amici ab incepto dissuadere, repugnare hostes contumeliis, iniuriis omne genus. Accesserunt animi timores, illum confidentes. Et profecto iam cumulo fiuctuum mergebatur beatissimus Dei vir, nisi eum consolati essent nonnulli patres e Societate Iesu docti atque pii, et S. Franciscus Salesius, qui Romam venerat ut Episcopus consecrantur. Paulo igitur erectus Caietam se recepit, in urbem Italiae maritimam, quietis gratia ; atque ab Episcopo hospitio receptus, per duos menses Hispanis praedicavit, qui frequentes in ea urbe commorabantur, ubere fructu. Inde refectis aliquantulum viribus, Urbem iterum profectus, tandem a Clemente V I I I , Summo Pontifice, Breve apostolicum accepit motu proprio datum : Ad militantis Ecclesiae regimen, die nempe vicesimo mensis Augusti, anno MDXCIX, quo novus Ordo Religiosorum constituebatur Discalceatorum a SS. Trinitate, alius a Calceatorum eorumque auctoritate exemptus, cui in integro esset proprios rectores eligere, atque sibi leges condere cum maiorum indole congruentes, cauto tamen ut, usque dum saltem octo coenobia reformata conderentur, novus Ordo Visitatoris auctoritati subiceretur, a Nuntio Apostolico in Hispania eligendi. Beatus autem, quasi thesaurum invenisset, maturato itinere in patriam rediit. Quo cum pervenisset, parum abfuit quin in vincula abriperétur tamquam Ordinis sui transfuga. Mox Nuntium Apostolicum adiit, ut simul decretum ostenderet, simul ad exitum deduci impetraret. Quod Acta Pauli Pp. VI 101 cum, repugnantibus acerrime suis, obtinuisset, Vallem Rupium tandem petiit, uno P. Clemente a S. Maria comite, Sodale Trinitario, atque duobus noviciis. Itaque novum vitae institutum coeptum, reformatum videlicet, non opibus, sed una paupertate, paenitentia, humilitate, pietate florens; tametsi incredibilibus difficultatibus implicatum, quas omnes virtus et gratia Dei vicit. Tandem, cum annus abiisset, sunt vota, die decimo Decembris, anno MDC, sollemni ritu nuncupata. Verum sata arbor non solum interiore virtute adolescebat, iuxta sancta Evangelii verba (cf. Mt. 13, 33), sed etiam amplitudine, ad sinapis similitudinem (cf. ib. 13, 31). Nam beatus Dei famulus, velut igne quodam exardescens, nihil sollemnius habuit quam conditam religionem propagare, cum aptissimam iudicaret ad gloriam Dei procurandam et ad exempla egregia virtutis christiano gregi praebenda. Natae sunt ergo magna fertilitate, quasi rore gratiae excitatae, sacrae domus Biemparadae, Socuelliami, Compiuti, in qua urbe tam floruit reformatorum institutum, ut biennio Sodales centum quadraginta numerarentur, atque interdum per divina miracula alerentur. Has domus aliae secutae sunt in urbibus Villanova ab Infantibus atque Solana. Visum est ergo tempus advenisse, etiam Matriti coenobium condere, in urbe Hispaniae florentissima; at heu! quam adversum repugnantibus hominibus ! Ibi enim Sodales de conductio domibus ab ipsa auctoritate pelli, et peti opprobriis, et vel caedi. Ac tamen, omnibus patientia superatis, Matritensis domus serius constituta est, anno MDCIV. Interim autem iam Vallisoletana Sedes condita est, mense Iunio, anno MDCV. Verum enimvero, cum reformata coenobia iam octo omnino essent, atque idcirco novus SS. Trinitatis Ordo sui iuris esse coepisset, Capitulum indictum est; in quo, die octavo Novembris, eodem anno, beatus Ordinis conditor primus moderator provincialis creatus est, non sine controversia. Atque ille eodem animi ardore per triennium septem alia monasteria constituit serie immensa laborum Salmanticae, Torrejón de Velasco, ut dicunt, Pampelone, Beatiae, Cordubae, Hispali, Bondae ; quae et visitavit in fide confirmaturus, ad Pauli Apostoli exemplum (cf. Act. 14, 20-21). Quo in itinere tamen contra spem fiebat, interdum, ut paucorum opera non solum sine honore exciperetur egregius ille vir, sed etiam hostiliter, ut Matriti, ubi res eo pervenit, ut Nuntius Apostolicus turbidae tempestatis coercendae causa, Visitatorem nominaverit, qui nec humaniter nec amice tractavit, quamvis paulo post errore deposito, beati Ioannis et prudentiam et virtutem magnopere laudaverit. Consumpto vero triennio, munere se abdicavit privatusque rediit, in omnibus moderatori provinciali subiectus. Ac tamen, iam huc illuc missus, idem semper consilium secum agitabat, qua ratione nova reformationis domicilia conderet, opus- 102 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale que Dei absolveret. Itaque et Toletanum et Granatense ceteris addidit ; quin et Matriti, die nono Novembris, anno MDCXII, muliebrium monasteriorum condendorum initium fecit. Cum vero, iam virium imbecillitate laborans, sui immemor, in urbe Sanlucar et aliud iamiam esset coenobium constituturus, redire Cordubam iussus est ; quod et ilico fecit, saeviente circum hieme. Eo cum pervenisset, medicus diem instare supremum praedixit; atque ille, quasi optatissimo nuntio accepto, Laefatus sum, inquit, in his quae dicta sunt mihi; in domum Domini ibimus (Ps: 121, 1). Ingravescente vero morbo, sacro Christi corpore muniri postulavit, atque post factam fidei professionem, Viaticum ad aeternam patriam summa pietate suscepit. Paulo post, est oleo infirmorum inunctus, atque in extasim raptus. Tandem Sodales qui aderant ad mutuam caritatem, statutorum observantiam, captivorum redemptionem hortatus, similia, ad ea formulae fidei verba : Et incarnatus est, sereno occasu de hac vitae statione decessit. Quod die quarto decimo mensis Februarii factum est, anno MDCXIII, cum quinquagesimum alterum ageret. Quod si nunc, post eius vitam paucis enarratam, ad eius virtutes cogitationem intendimus, praecipuam eius laudem in rerumque suique contemptu ponendam esse arbitramur, quatenus scilicet res suique dilectio summi Numinis gloriae officiebant. Atque primum vitae commoda quae tum familiaris condicio tum hominum societas praebebant, iam a puero neglexit, totus in adversione et castigatione sui. Ad quas virtutes tanta animi propensione inclinabat, ut ad eas natus esse videretur, sicut ceteri ad delicias. Nec mirum si aequales, maturitatis ingenii ratione habita, iuvenem senem interdum eum dicerent, vel hominem ferreum seu etiam saxeum définirent, vel angelum humana'carne consistentem. Incredibilis autem haec rerum abstinentia fere in immensum crevit, cum religiosae vitae emendationem aggressus est, ut testantur summa indumenti vilitas usu consumpti e rigidis pilis intexti; et tenuissimus victus cultusque vitae : nam saepe solo pane et aqua vescebatur, interdum vel his carebat ; et fraudatus saepe somnus, quem semper aut super nudum pavimentum capiebat aut cubans in tabulis ; et abdicatae in perpetuum dignitates ; et instaurata maiorum virtus et fides; et acerba ieiunia; et cruenta flagella. Legum autem fuit custos diligentissimus, qui adfirmare solitus erat : Mori malo, quam regulas non summa fide servare; et etiam : Fac, Domine, tam pauper sim, ut praeter Breviarium nihil habeam. Quoniamque amor paupertatis in habitum et naturam transierat, etiam coenobia nuda atque inania esse voluit structura, supellectile, facultatibus. Reditus autem nullos admisit, quamvis viri principes ac nobiles saepe libéralissime obtulissent. Qui vero rebus abstinentissimus fuit, haud minus a se alienus fuit, utpote qui sui loco Deum collocavisset. Qua re nihil Acta Pauli Pp. VI 103 se esse reputans, et indignissimum peccatorem, ac vel reprobum, erat in omnibus et mitis, et lenis, et mansuetus, atque" a quaerenda laude remotus. Quod si aliquando iniuria laederetur, aut percuteretur, aut in ius raperetur, exsultabat. Vilissima quaeque, praeterea, atque sordida ac molestiora eo animo obibat, quasi aptissima sibi ; eo usque, ut ulcera lamberet aegrorum, Sanctorum in morem, et pedes subditorum osculan t u r , et publice coram suis peccata confiteretur. Neque id aegre, sed facile et cum gaudio. Amor Dei, ut de illo aliquid praedicemus, tum pietate ostendebatur tum eximia caritate erga proximos. Aeque enim Deum amabat, quem nemo umquam vidit (cf. Io. 1, 18), aeque fratres, quibuscum vivebat (cf. 1 Io. 4, 20) ; nam pauperes domum ducere, alere, mundare, curare, adhuc puer in deliciis habuit, et ligna colligere humerisque imposita ad pauperes ferre vel ad valetudinaria, tum etiam cum Trinitariam religionem professus erat grandis natu. Curam autem vel maiorem, assiduam atque perpetuam, maxime post adeptum sacerdotium, in animis redimendis ponebat, idque per praedicationem, per traditionem doctrinae, per colloquia, per subsidia omnis generis, ostiatim in proximi commodum comparata; per assiduitatem praeterea et frequentiam maxime tempore pestis. Hoc etiam est in eius laude ponendum, quod et mulieres multas a recto declinantes prudentissime ad bonam frugem reduxit; et discordias sustulit persaepe, et pacem conciliavit sive in familiis, sive in coenobiis, sive in custodiis ; et omnibus demum affuit, quos dura egestas aut aegritudo premeret. Accidit etiam ut, Religiosorum suorum impetrata a Deo valetudine, mala eorum peteret in se transferri. Neque praetereundum est eum ea indole fuisse, ut semper Severus erga se, esset contra in alios lenissimo animo, in Sodales potissimum, quorum pro unoquoque mortem libenter oppetiisset, si utile. Et nihilominus fatendum est eum cum sueta humanitate etiam severitatem nonnumquam coniunxisse, Dei gloriae causa. Pietas autem, ut ad illam redeamus, totam industriam eius permeabat. Atque in primis Eucharistia in considerationem venit, cuius in gaudiis quiescebat, cuiusque religione pectora imbuit tum populi tum Religiosorum. Nam Confraternitatem, ut appellabant, Servorum SS. Sacramenti constituit; censuit ut sui bis in hebdomade Christi corpus susciperent, praemissis precibus atque verberibus; impetravit ut Sodales reformati in unaquaque feria quinta ofi&cium festivitatis Corporis Christi recitarent; iussitque eos genuflectere sive tempore elevationis in Sacro, sive quovis sacerdote aut praetereunte aut accedente. Erga Christi Matrem castissimum pectoris pietas tanta, ut cognomen ab Immaculata sumeret ; atque nihil sollemnius umquam habuit, quam ut in eius vigiliis solo pane vesceretur et aqua; nihil sanctius, quam ut eius laudi serviret, diffusa 104 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale S. Rosarii, Litaniarum, Salve Regina, recitatione, atque Missae propriae celebratione, cum cantu die Sabbati, cetera. Quid vero de meditatione caelestium veritatum? cui sane non solum magnam diei partem vacabat, sed etiam noctis. Atque nocturna illa rerum contemplatio per quietem et silentium animum redintegrabat rebus adversis adflictum. Tam flagrans ignis in pectore, ut numquam onicium divinum omiserit, et melior semper precando evaderet; saepe rapiebatur in exstasim, splendore circumfusus, manans odore. Cui praeterea tam ingenti dolori erat audita blasphemia, ut quoties audivisset, humi prosterneretur, malum facinus publice purgaturus. Has autem virtutes ceterae comitabantur, ceu regalis ornatus, castitas, prudentia, oboedientia, abstinentia, integritas, reliquae. Ad fidem vero quod attinet, ad spem, ad caritatem, id est ad théologales virtutes, quam fuerint in eo egregiae enarrata satis produnt. Etenim talis vita qualem adumbravimus, ne fìngi quidem potest, nisi constantissima fide, divite spe, ignea caritate nitatur. Sin minus, qui poterat beatus reformandi Ordinis consilium capere, et ad illud tam severum institutum vitam informare, et adversitates tantas pati, et praeterea ea constantia, gravitate, firmitate, quam multi amentiam et insaniam iudicabant ! Ac, quod maius est, difficultatibus semper affectus, vexatus, exagitatus, dura et aspera semper paupertate adflictus, tam imbecilla valetudine, ut, nisi Deus subvenisset, brevi, tremulae instar flammae, ignis ille exstingueretur. Superabat vero fiducia in uno Deo collocata, cuius fructus tam laeti atque multi, ut nullimodis cum opibus quae suppeterent comparari possint. Qua re factum est, ut Deus in vicem omnia sua ei tradiderit, prodigiis, miraculis, visionibus, revelationibus non exceptis. Adeo ut beati Ioannis Baptistae vita, si attente consideres, consuetudinem cum Summo Numine praeferat propriam Sanctorum. Ceterum, etiam humanae eius dotes rarae, amplae : ingenium acutissimum, ut scripta eius ostendunt egregia, gravia, ac S. Thomae Aquinatis mentem redolentia; animus miseriis omnibus patens; perspicacitas mentis alta, qua re et quae aetas posceret mature providebat, et praeterea se accommodabat ad tempus apte. Ac tametsi ad antiquissimos fontes remeavit pietatis ac disciplinae, non tamen ad eos rediit totus ; ut reformatio ab eo instaurata novitatem quandam sapiat. Nam et coenobiis prope Studiorum Universitates conditis, Sodales doctos voluit ; et sacras missiones primus in Ordine instruxit ; et loco redemptionis captivorum quam tempora illa non patiebantur, animorum redemptionem suffecit, qua scilicet, animis in libertatem vindicatis, ab fris terrestribus ad Deum vertit. Id autem potissimum vir egregius ac sanctus percepit et intellexit, non honesta mediocritate Summi Numinis gloriam a Religiosis comparari et multiplicari, ac fidelium animos a Acta Pauli Pp. VI 105 malo abstrahi, sed una fide, id est promissorum constantia et veritate. Ceterum, ex his quae de eo rettulimus intellegere etiam possumus quae fuerit eius reformationis indoles atque natura; nam et ipse, secundum Christi exemplum, coepit in omnibus facere et docere (Act. 1, 1). O utinam ad tantam prudentiam animum attendamus, atque tam opulentum patrimonium obtineamus ! Statim autem post eius mortem Ioannes magna veneratione coli coeptus est. Quapropter, magis in dies crescente eiusdem sanctitatis fama, sueti instructi sunt processus. Quibus peractis, Praedecessor Noster Pius Papa V I I sanxit tuto procedi posse ad eius beatificationem. Quod sollemni ritu factum est, die vicesimo sexto Septembris, anno MDCCCXIX^ in Petriana Basilica. Cumque cultus erga beatum illum virum in vulgus cresceret, novaque eo impetrante dicerentur a Deo effecta miracula, Causa iterum sumpta est de eodem sanctitatis infula decorando, die vicesimo septimo Aprilis, anno millesimo octingentesimo sexagesimo quinto. Ad miracula vero quod attinet, primum ab actoribus propositum Leo X I I I P. M. adprobavit die primo Ianuarii, anno MDCCCLXXXI. De quo sane legitur in Decreto : « Paschalis Gasbarri, e Castro S. Petri in Praenestina dioecesi, mense Iunio anno MDCCCLXIV ... phthisi pulmonali iamdiu tabescens, a medicis iam deploratus, cum animam ageret, invocata Ioannis Baptistae ope, e mortis faucibus quodammodo eripitur, ac illico sanatus ita perfecte est, ut postero die ad campestrium laborum exercitium alacriter rediret. Cum vero aliarum sanationum nulla veram miraculi speciem et indolem haberet, atque interim totus Ordo SS. Trinitatis exopt a n t ut beatus ille pater in Sanctorum numerum redigeretur, maxime propinquante anno Sancto MDCCCCLXXV, poposcit dilectus Filius Theodorus Zamalloa, Postulator Generalis eiusdem Ordinis, ut dispensationem ab altero miraculo concederemus. Quod concessimus die quinto Decembris superiore anno MDCCCCLXXIV, diemque statuimus ad sollemnem sanctificationem vicesimam quintam mensis Maii anni MDCCCCLXXV. In quo profecto die undique gentium, maximeque ex Hispania, Sodalium Ordinis SS. Trinitatis coetibus confluentibus, plurimisque astantibus S. R. E. Cardinalibus sacrisque Romanae Curiae et catholicae Ecclesiae Antistitibus, precibus concessimus Venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Aloisii Raimondi, Praefecti S. Congregationis pro Causis Sanctorum, petentis ut beatum Ioannem Baptistam a Conceptione Sanctum renuntiaremus. Antea igitur sanctis caelitibus in vota vocatis, divinoque implorato Paraclito, ut supremus universae Ecclesiae magister haec pronuntiavimus verba : « Ad honorem sanctae et individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini Nostri Iesu Christi, beatorum Apo- 106 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale stolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, beatum Ioannem Baptistam a Conceptione Sanctum esse decernimus ac definimus, ac Sanctorum catalogo adscribimus, statuentes eum in universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In Nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quibus verbis prolatis, has Litteras Decretales confici et expediri iussimus. Post grates denique omnipotenti Deo una cum astantibus aetas, de novensili Sancto eiusque miris virtutibus sermonem habuimus, eiusque patrocinium primi invocavimus, augustiore ritu divinum sacrificium ad aram templi maximam facientes. Omnibus itaque quae inspicienda erant bene perpensis, quae supra acta memoravimus universae Ecclesiae renuntiamus, mandantes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis editis, manu tamen alicuius tabellionis subscriptis sigilloque impressis, eadem prorsus habenda sit fides, quae his tribueretur, si ostenderentur. Datum Bomae, apud S. Petrum, die vicesimo quinto mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri duodecimo. Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus In Secret. Status tab., n. 281858. Acta Pauli Pp. VI 107 II Beatae Vincentiae Mariae López Vicuña Sanctorum honores statuuntur PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M R E I MEMORIAM Hispaniarum tellus, tam propter incolarum suorum res gestas per saeculorum decursum celebrata, celebrior sane usque fieri visa est ob religiosa Sanctorum suorum opera et virtutes. Quorum corona fulgentissima nova quadam gemma hodie merito ditatur per Vincentiam Mariam López Vicuña, quae fuit conditrix Instituti Religiosarum a Maria Immaculata pro puellis domestico famulatui addictis. Praecelsam enim hanc Dei famulam Nos, sacro hoc vertente anno, qui est annus gratiae, Sanctam esse declaravimus, eo quidem ducti consilio ac spe roborati, ut non solum Instituti illius sacratae sorores, tantam matrem veneratae, eandem, ac ipsa generose aggressa est, religiosarum virtutum semitam pergerent, sed ut etiam christianarum praesertim mulierum coetibus verissimum castissimae vitae atque excelsae in Deum inque proximos praeberetur exemplum pietatis. Vincentia Maria, qua Christi urgebatur caritate (cfr. 2 Cor. 5, 14), tota vita iis praecipue prospexit puellis, quae, ob malam rerum egestatem suam relinquere familiam coactae, in aliorum domibus famularentur, religiosa etiam mulierum sodalitate ad egregium huiusmodi propositum aptius absolvendum constituta ; quasi eius in animo gentium Apostoli resonarent, eamque prorsus allicerent, amoris pienissima verba : « Non est Iudaeus neque Graecus, non est servus neque liber, non est masculus neque femina : omnes enim vos unum estis in Christo Iesu » (Gal. 3, 28). Vincentia Maria ex illustri familia in Hispanico oppido vulgo Cascante nuncupato orta est, die altero et vicesimo mensis Martii, anno millesimo octingentesimo quadragesimo septimo. Parentes habuit Iosephum Mariam López et Nicolinam Vicuña, statimque, postero nempe die, sacris Baptismatis aquis est abluta. In natali domo honestissime et religiosissime educata, a tenella iam aetate naturali quadam inclinatione sacras aedes adire cupiebat, sacrosanctum Christi corpus adoratura. Ex quo autem tempore datum ei fuit, decimum tantummodo agenti annum, ut ad divinam mensam primum accedere utque saepius deinde caelesti hoc pabulo sese pasceret et communiret, mirum est qua voluntate egerit, ne a Deo, quem vehemen- 108 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tius quam pro aetatula diligebat, deficeret. Aere eius erat ingenium mitisque animus, ita ut non solum litterarias disciplinas facile acciperet, sed etiam ad aliorum respiciendas necessitates prompta alacritate propenderei. Expedit hac de re in lucem omnino proferre, quam studiose et amanter suam in domum puellas invitaret easque religiosa eadem praecepta edoceret, quae in schola ac domi ipsa discebat. Providentissimo ideo Dei consilio factum est, ut eam adhuc puellam parentes Matritum ad materteram secum ducerent, Eulaliam nomine, quae erat caritatis officiis deditissima. Pia haec mulier, ut egenos inviseret eisque optatam opem ferret, urbis nosocomium adire solebat. Adulescentibus tamen illis singularem diligentiam adhibebat, quae, post ancillariam in divitum familiis praestitam operam, aegrotae inibi degebant, ab heris demissae et derelictaè; quarum quae futura sors esset, facile intellegere est. Huiusmodi a matertera inchoatam operam Vincentia Maria primum puella intuita est, deinde adulta continuavit et Dei auxilio auxit. Decem annos nata, statuerunt parentes ut in urbe Mafrito filia longius degeret, quo humanis religiosisque disciplinis melius excoleretur. Cuiusmodi votis Vincentia Maria plane obsecundavit. Rebus enim divinis se renovata incensaque mente applicare coepit, diutius quam antea preces Deo adhibendo atque corpus per paenitentiae opera etiam exercendo. Iuvenis undeviginti annorum, nuptiis spretis atque castitatis voto sponte nuncupato, se Deo consecravit, de una deinceps Dei voluntate exquirenda atque peragenda magis in dies sollicita. Ad materterae insuper suasum et exemplum, puellas ancillas adire consueverat, quibus spiritualia praecipue subsidia praebens, earum alias ad bonam frugem revocare, alias ab mundi illecebris insidiisque tutari studebat. Huic tamen vivendi atque operandi rationi pater vehementer obstitit, qui, ut filiam a proposito removeret, a Matritensi in natalem domum redire eam iussit. Mirum sane est quo animi obsequio Vincentia Maria suam cum patris voluntate tunc composuerit, plane tamen confisa, ut Deus, qui humanis rebus consuleret universis, eius quoque ipsius provisurus esset, fortiter suaviterque disponens omnia (cfr. Sap. 8, 1). In paternam enim domum reversa, gravi statim morbo correpta est, a quo ut convalesceret urbem Matritum denuo petere, medicorum consilio, ei licuit inceptumque pro ancillis opus perficere. Ad hoc quod attinet, provide factum est,/ut Isidorum Hidalgo, e Societate Iesu sodalem, prudentissimum consiliarium inveniret, cuius rerum religiosarum experientia sive sibimet abunde usa est, sive condendo ac stabiliendo Instituto pro puellis, dome- Acta Pauli Pp. VI 109 stico famulatui addictis. Parva huiusmodi Instituti initia benevole inauguravit Cyriacus Maria Sancha Hervás, sacri Praesulis Toletani Episcopus Auxiliaris, qui Vincentiae Mariae duabusque eius sociis religiosam vestem imposuit, die undecimo mensis Iunii, anno millesimo octingentesimo septuagesimo sexto. Biennio post, se Deo religiosis votis famula Dei astrinxit, magno animi gaudio quod tandem sibi daretur uni Deo adhaerere atque constitutae Congregationi omnino consulere. Ita condito Instituto, maximum sibi supremae eiusdem moderatrici munus habuit, ut secundum evangelica consilia et praecepta Congregationis sanctimoniales informaret. Verbis videlicet, scriptis vitaeque praesertim suae exemplis eas enixe hortabatur, ut in hilari paupertate vitam degerent, eo magis providenti Deo confisae, quo maioribus premerentur angustiis necessitatibusque ; sine intermissione orarent, Apostoli monita secutae (cfr. 1 Thes. 5, 17) ; in animi humilitate viverent, Dei Filium intuentes, qui « humiliavit semetipsum, factus oboediens usque ad mortem » (Phil. 2, 8) ; sicque spiritaliter excultae interiusque roboratae ancillarum se auxilio totae dederent, ut eas sive humana sive sociali sive religiosa ratione relevare valerent. Ad se vero quod spectabat, Vincentia Maria tam pie sancteque vivere cupiebat, ut id unum, alio voto nuncupato, cogitare statuerit, id unum agere, quod perfectius aestimasset atque Deo gratius. Magnis autem difficultatibus et impeditionibus, quae Dei operibus abunde obvenire hic in terris solent, fortiter obstitit, animique anxietates corporisque afflictationes, graves et continuas, patienter tulit, christianae tolerantiae mirabile effecta exemplum, ad exitum usque vitae. Haud multos quidem annos Vincentia Maria vixit. Quantum tamen laboris et sollicitudinis operae suae tribuerit, vix exprimere est, suimet ipsius cum esset prorsus oblita suaeque infirmae valetudinis, ad aliorum vero utilitates fovendas inclinis ac prae ceteris expedita. Interim, anno millesimo octingentesimo octogesimo octavo, rite Apostolica Sedes Congregationem Religiosarum Mariae Immaculatae probavit, suadentibus Matritensi aliisque haud paucis Hispaniae Episcopis. Quod, tot inter sollicitudines animique nonnumquam perturbationes maximo fuit Vincentiae Mariae gaudio. Parvulum exinde semen patula fieri coepit arbor; ita ut non solum, vivente adhuc conditrice, etsi erat sodalium numero exiguum, intra Hispaniae fines Institutum creverit, verum etiam, eius praecipue post mortem, in universae terrae regiones prolatum sit. Morbus tamen ille tenuis eodemque tempore letalis, phthysis appellatus, quo decem annis ante correpta fuerat, 110 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale eam tandem graviter tenuit. Extremam aegrotationem quieto simulque forti animo per tulit, Christo Iesu quasi confixa cruci (cfr. Gal. 2, 19) ; postque piissime recepta ab Ecclesia morituris oblata sacramenta, die vicesimo sexto mensis Decembris, anno millesimo octingentesimo nonagésimo, placide obiit. Cui igitur datum ante quinque menses fuerat, ut se Deo per paupertatis, castitatis et oboedientiae vota in perpetuum devinciret, eadem e terrena hac vita in caelestem ingressa est, aeterna salute fruitura. Si vero praeclaras religiosae huius mulieris animi virtutes paucis astringere easque in exemplum proferre velimus, has praecipue significandas esse putamus : eam videlicet a puella ardentissima flagrasse in Deum dilectione; mira in Christi passionem atque Eucharistiae sacramentum pietate fuisse ; Beatissimam Dei Genetricem matrem habuisse caelestem, cui se suique Instituti filias crederet; sanctam Ecclesiam sacrosque eiusdem administros obsequio maximo prosecutam semper esse; suis omnino spretis, in aliorum necessitates fuisse praeprimis intentam; in adversis rebus patientem, summe in prosperis uni Deo gratam ; animo praeterea eo magis demissam, quo propter inceptuum numerum et gravitatem ampliore laude afficiebatur; vita denique et moribus innocentissimam. Eius post mortem, sanctitatis fama ita crevit, ut de eadem ad Beatorum honores evehenda statim loqui coeperint. Quod quidem, omnibus rite ad canonicas leges perpensis, feliciter factum est per Apostolicas Litteras « Quae a veridico », a Decessore Nostro Pio X I I f ee. rec. datas, die undevicesimo mensis Februarii, anno millesimo nongentesimo quinquagesimo. Biennio post, quoniam aliae haud paucae a morbo sanationes, Beata Vincentia Maria intercedente, mirum in modum accidisse dicebantur, resumpta est Causa ad eandem in Sanctorum album ascribendam, eodem Pio X I I Pont. Max. probante, deque sanationibus est de more perdiligenter disceptatum, Beatae Vincentiae Mariae intercessioni attributis. E quibus, ea prae ceteris exquisita est, qua Matritensis quidam puer quattuor annorum fruitus est, Genesius Muñoz Jiménez. Letali morbo correptus, ab eo inopinate praeterque, ut dicebatur, naturae leges convaluit. Eius enim amita Beatam Vincentiam Mariam in vota fidens vocaverat, ut sanaretur puer iamiam moriturus. De certa stabilique huiusmodi sanatione ad amussim examinanda apostolicus processus antea in Matritensi archiepiscopali Curia, anno millesimo nongentesimo quinquagesimo altero, instructus perfectusque est, deinde Romam apud Sacram, cuius interesset Congregationem transmissus. Ipsimet autem Nos, certiores facti de omnibus quae per- Acta Pauli Pp. VI 111 pensa fuerant, peculiare ut ederetur decretum mandavimus super mira ea sanatione, die quinto mensis Decembris, anno proxime elapso. Die vero nono eiusdem mensis, decretoriam sententiam, iis ad Aedes Vaticanas accitis quos oporteret, pronuntiavimus : constare nempe de miraculo, intercedente Beata Vincentia Maria López Vicuña, a Deo patrato, scilicet de instantánea perfectaque sanatione pueri Genesii Muñoz Jiménez a cornate urhaemico cum insufficientia cardiovascolari letali, ob nephritem acutam diffusam. In sacro denique Consistorio, quod in Vaticanis Aedibus habuimus die duodecimo mensis Decembris, anno praeterito, postquam audivimus quid de proposita quaestione sentirent S. R. E. Cardinales ceterique iuxta morem sciscitandi, plane Nos dignam cui sanctitatis honores decernerentur esse declaravimus Beatam Vincentiam Mariam López Vicuña, diemque ad rem peragendam statuimus vicesimum quintum mensis Maii subsequentis Anni Sacri, eidem famulae Dei alio consociato ut simul sanctus publice pronuntiaretur Hispaniae terrae viro, Beato Ioanne Baptista a Conceptione. Cum igitur optatissimus hic dies illuxit, ad aram Petriani templi maximam devenimus, in quod, innúmera iam stipatum fidelium praecipue Hispanicorum turba* ac Sororum ex Instituto a Beata illa condito, plurimi convenerant S. R. E. Cardinales, sacri ex universo terrarum orbe Antistites, Romanae Curiae Praesules atque Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum Praelati Officiales. Augustiore autem ritu sacra Nos operantes, adhibitas a Venerabili F r a t r e Nostro Aloisio S . R . E . Cardinali Raimondi, eiusdem sacri Dicasterii Praefecto, preces ut Beatam Vincentiam Mariam López Vicuña honoribus Sanctorum decoraremus, libentissime accepimus. Postquam deinde Litanias Sanctorum una cum astantium multitudine cecinimus, ut per eorum intercessionem superni luminis copia menti Nostrae magis coruscaret, haec stantes sollemnia verba pronuntiavimus : « Ad honorem Sanctae et Individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini Nostri Iesu Christi, beatorum apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, Beatum Ioannem Baptistam a Conceptione et BEATAM VINCENTIAM MARIAM LÓPEZ VICUÑA Sanctos esse decernimus et definimus, ac Sanctorum catalogo adscribimus, statuentes eos in universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen ». Has vero Litteras Decretales nunc et in posterum efficaces esse et Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 112 fore volumus ; ita quidem ut quae per eas decreta sunt ab iis quorum res est religiose serventur, atque igitur vim suam obineant. Cuius Constitutionis efficacitati nulla, cuiusvis generis, contraria praescripta officere poterunt, cum per eam iisdem derogemus omnibus. Nemini praeterea haec voluntatis Nostrae documenta vel scindere vel corrumpere liceat ; quin immo harum Litterarum exemplis et locis, sive typis impressis sive manu exaratis, quae sigillum viri praeferant in ecclesiastica dignitate constituti simulque ab aliquo publico tabellione sint subscripta, eadem omnino habenda erit fides, quae iis haberetur, si ostenderentur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo quinto mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri decimo secundo. Ego PAULUS catholicae Ecclesiae Episcopus In Secret. Status tab., n. 281854. Acta Pauli Pp. VI 113 LITTERAE APOSTOLICAE I Templum Beatae Mariae Virginis a Rosario Fatimae in urbe Youngstown dioecesis Buffalensis ad gradum tollitur Basilicae Minoris. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Intra dioecesis Buffalensis fines et quidem in urbe Youngstown nuncupata splendidum iacet templum Beatae Mariae Virginis a Rosario Fatimae sacrum, quod in loco diu iam ante a frequentibus christifidelium multitudinibus celebrato nuperius tandem a solo excitatum convenienter ornatum ac ritu est sollemni consecratum. Cum autem idem illud Mariale sacrarium ob illustrem intus imaginem ac picturam Deiparae Virginis signumque foris praeclarum paulatim fieret meta peculiaris plurium in dies piarum peregrinationum atque sedes pastoralis curae et sacramentorum dispensationis, provido idcirco consilio Venerabilis F r a t e r Eduardus D. Head, Episcopus ipse Buffalensis, impetrari censuit ab Apostolica Sede ut sacra illa aedes ad Basilicae Minoris eveheretur dignitatem. Nos itaque firmiter sperantes novum hoc decus et ornamentum plane cessurum esse in maius spiritale emolumentum quotquot id posthac invisuri sunt, libenter obsequimur admotis precibus atque ex Sacrae Congregationis Pro Sacramentis et Cultu Divino sententia Nostraeque auctoritatis apostolicae plenitudine statuimus, harum Litterarum ipsarum vi, ut templum quod diximus, Deo dicatum in honorem Beatae Mariae Virginis a Rosario Fatimae ad titulum ac dignitatem Basilicae Minoris provehatur, omnibus additis iuribus et privilegiis, quae templis hoc nomine donatis rite congruunt. Praecipimus insuper ut ea omnia accurate serventur quae secundum Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII editum, observari oportet, contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris die VII mensis Octobris anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 28922%. 8 - A. A. S. 114 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale II Paroecialis sacra aedes Sancti Didaci, in eiusdem nominis urbe et dioecesi, titulo Basilicae Minoris honestatur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Paroeciale illud templum, Sancti Didaci sacrum, quod in eiusdem nominis urbe et dioecesi extollitur intrai Foederatarum Civitatum Americae Septemtrionalis fines, iure quidem optimo celebratur religioseque frequentatus Princeps enim eadem sacra aedes inter alias ecclesias habetur, atque forma et pulchritudine structurae praeclara refulget. Aptissimo igitur consilio censuit Venerabilis F r a t e r Leo T. Maher, Episcopus Sancti Didaci, ab Apostolica Sede impetrari, ut ad gradum et honorem Basilicae Minoris idem templum attolleretur. Nos vero persuasum omnino habentes tales ornamentum multum prodesse posse cultui religionis ac pietatis catholicae incremento ea in regione, libentes commodamus roganti sacro Praesuli, atque de sententia Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino apostolica auctoritate Nostra atque harum litterarum virtute constituimus, ut templum quod diximus, Deo consecratum in honorem Sancti Didaci, ad titulum et honorem Basilicae Minoris provehatur, eique iura et privilegiai cuncta tribuantur, quae aedibus illo nomine auctis conveniunt. Praecipimus autem ut singula illa diligenter serventur, quae secundum decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII editum, custodiantur oportet. Contrariis minime obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die xvn mensis Novembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 290998. Acta Pauli Pp. VI 115 EPISTULAE I Ad Exc.mum P. D. Ioannem C Sison, Novae Segobiae Archiepiscopum, quarto expleto saeculo ex quo ea dioecesis condita est. Res iucunda Nos movet, ut has ad te Litteras demus, siquidem quattuor expleta sunt saecula, ex quo sedes ista Novae Segobiae condita fuit, scilicet Crux Christi quasi fulgens pharus homines ad portum salutis deducens, constituta. Dum ergo huius memoriae causa sollemnia aguntur, mens Nostra ad longinquas redit Insulas Philippinas, in quibus, iter per extremi orientis regiones facientes, religiosam alacritatem et profectum in humanae vitae rationibus praesentes animadvertimus. Tibi ergo et universae archidioecesi Novae Segobiae haec quattuor (( saecula christiana » in isto territorio transacta gratulamur, non dubitantes quin eadem anniversaria recordatio Ecclesiae filios ibidem degentes impellat, ut praeteritum tempus, quo fides incrementis est aucta, magistrum habeant vitae. Celebratio vero ipsa in Annum Sacrum incidit, qui iam ad finem vergit: qui eventus animos fidelium, dum eidem sedi amoris studium et sollertiam, ut addecet, impendunt, simul ad hanc Urbem convertit, ubi est catholicae unitatis centrum, eosque monet, ut ea, quae eiusmodi « Anno gratiae » sunt proposita, videlicet conversio ad Deum et reconciliatio, ad effectum adducere nitantur. Item memorandum est hoc mense Decembri duo condi lustra, ex quo Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum est feliciter absolutum. Quod cunctis, qui catholico censentur nomine, opportunitatem praebet perpendendi, num res magni momenti, quas eadem universalis Synodus docuit, utpote ad veram renovationem singulorum ac totius corporis Ecclesiae pertinentes, optatam efficacitatem sint consecutae. Ita sane fiet, ut festa gaudia, quae haec celebratio excitat, diligenti considerationi et studiosae voluntati, qua ad bonum contenditur, salubriter iungantur. Facere autem non possumus, quin sinceram caritatem tibi et universo, cui praees, gregi declaremus : novimus non leves sustinendos esse labores, non módicas difficultates, quae etiam ex rerum penuria Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 116 oriantur, evincendas, ut Ecclesia ibi proficiat et salvificum munus, a Domino sibi mandatum, possit implere. Itaque haec vox amantissima Nostra e beati Petri Solio exsonans, sit laudis gratique animi Nostri nuntia et omnes, qui ad religionem provehendam incumbunt, confirmet ad pergendum nobile opus. Nos denique Deus, Patrem clementissimum, enixis precibus rogantes, ut uberiorem in dies prosperitatem dilectae isti archidioecesi Novae Segobiae concedat, tibi, Venerabilis F r a t e r , sacerdotibus, religiosis et fidelibus, pastorali curae tuae commissis, necnon universis, iubilarem celebrationem participantibus, Benedictionem Apostolicam, caelestium donorum auspicem, volentes impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die vi mensis Decembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I II Ad S. S. Demetrium I, Archiepiscopum Constantinopolitanum, Patriarcham Oecumenicum. Alors que touchent à leur fin, ici à Rome, les célébrations de l'Année Sainte, au cours desquelles l'Eglise Catholique Romaine a imploré de la divine Providence le renouveau et la réconciliation, c'est avec une grande émotion que nous rendons grâces à Dieu, qui « nous a bénis de toutes sortes de bénédictions spirituelles ».* C'est le Seigneur qui, il y a dix ans, nous a fait la grâce d'un grand acte ecclésial de réconciliation, acte qui a réparé d'antiques et réciproques gestes regrettables et qui est source d'implication fécondes pour retrouver et rétablir entre nos Eglises cette « pleine communion de foi, de concorde fraternelle et de vie sacramentelle qui exista entre elles au cours du premier millénaire de la 2 vie de l'Eglise » . Nous avons voulu ôter pour toujours de la mémoire et du milieu de l'Eglise le pénible souvenir des anathèmes qui rendaient prisonniers les cœurs dans l'amertume et la défiance réciproques. L'Esprit de Dieu a illuminé nos esprits et l'amour du Christ a ressuscité la charité fraternelle entre nos Eglises. 1 2 Epi, 3. Déclaration commune du 7 décembre 1965; «Tomos Agapis» n. 127. / Acta Pauli Pp. VI 117 Aujourd'hui « l'amour du Christ nous p r e s s e » 3 encore plus pour rechercher toutes les voies et être toujours plus attentifs aux inspirations de l'Esprit Saint afin de poursuivre le dialogue de la vérité dans la 4 Charité : « Veritatem facientes in caritate ». Ce dialogue, il faut que nous le fassions progresser sur la route qui conduit à la parfaite unité pour laquelle le Christ a prié, est mort et est ressuscité. Pour cela nous nous réjouissons pleinement de la possibilité de créer de nouveaux instruments de dialogue théologique. Ainsi dans la charité, dans une confiance réciproque, dans un respect mutuel, animés par l'unique désir de servir l'Eglise du Christ Une et Sainte, sera mis en plus grande lumière tout ce qui est vécu en commun dans nos Eglises. En outre, on aura la possibilité de discuter fraternellement et de surmonter avec sagesse les difficultés qui nous empêchent encore de célébrer ensemble l'Eucharistie du Seigneur. Que Dieu nous donne de résoudre toute divergence, nous trouvant en5 semble dans la vérité tout entière pour pouvoir louer d'un seul cœur et dans la symphonie de voix pourtant diverses son nom qui est béni dans les siècles. Ainsi, « vivant selon la vérité et dans la charité », nous grandirons de toute manière vers celui qui est la tête, le Christ, dont le corps tout entier reçoit concorde et cohésion. 6 C'est dans ces sentiments de vive joie et d'ardente espérance, en ce temps où nous nous préparons à célébrer l'Incarnation salvifique de notre Seigneur Jésus-Christ, que Nous assurons votre vénérable Eglise et vous-même, Frère bien-aimé, de notre affection dans le Seigneur. Du Vatican, le 11 Décembre 1975. PAULUS P P . VI 3 2 Co 5, 14. * Ep 4, 15. Cf. Jn 16, 18. 5 6 Ep 4, 15-16. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 118 ALLOCUTIONES I Ad Excellentissimum Virum Bourem Kossomi, Nigerensis Reipublicae cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. * Monsieur r Ambassadeur, Nos premiers mots seront pour vous remercier des aimables paroles que vous venez de prononcer, et pour vous dire combien Nous sommes heureux de recevoir aujourd'hui le nouveau Représentant de la République du Niger. Une noble mission vous attend. Nous la souhaitons féconde, sûr que les liens d'amitié existant déjà entre le Saint-Siège et votre pays peuvent se resserrer encore pendant la durée de votre charge. Et Nous vous demandons de bien vouloir transmettre notre salut le plus déférent à Son Excellence le Lieutenant-Colonel Seyni Kountché, Chef de l'Etat, avec nos vœux pour ses lourdes responsabilités et nos encouragements pour le Peuple nigérien. Nous vivons dans une ère difficile. Il n'est guère besoin, malheureusement, d'énumérer lès situations de conflit qui n'épargnent aucun continent, non plus que les problèmes économiques ou sociaux, si graves parfois, auxquels sont affrontées tant de nations. Il n'est pas aisé, par surcroît, d'assurer progrès et développement lorsque certaines conditions naturelles sont peu favorables, ou lorsque vient s'abattre sur toute une région un fléau comme celui que vous avez connu il y a peu. Les efforts de dépassement n'en sont que plus méritoires. Mais il faudrait que les citoyens du monde se sentent encore plus solidaires, et qu'ils apprennent le sens du partage. Les hommes ne sont-ils pas tous frères, parce qu'ils ont un même Dieu? Musulmans, chrétiens ou autres croyants, tous ensemble peuvent concourir à la construction du bien commun, donner ainsi le vivant témoignage de ce que doit être la fraternité humaine, et édifier une société tournée vers l'Absolu. C'est, Nous en sommes persuadé, l'image que donne au Niger la petite communauté catholique. Respectueux des convictions de leur prochain, ses membres s'attachent à coopérer en toute loyauté à l'essor national, en apportant leur contribution spécifique, les ressources de * Die II mensis decembris a. 1975. Acta Pauli Pp. VI 119 leur foi les raisons de leur espérance et leur idéal de charité. Voilà assurément un motif de confiance pour l'avenir. Que les années futures voient se renforcer le dialogue et l'estime mutuelle ! Tel est le souhait que Nous présentons maintenant au ToutPuissant, en invoquant ses bienfaits sur votre pays, ses dirigeants et la personne de Votre Excellence. n In Aede Sixtina habita a Beatissimo Patre, decem exactis annis a sublatis mutuis excommunicationibus inter Romanam et Constantinopolitanam Ecclesias. * Nous venons d'écouter avec une vive émotion le Message que nous er adresse en ce jour Sa Sainteté Dimitrios I , Patriarche de Constantinople. Oui, ces mots suscitent en nous beaucoup de joie et d'espérance, et nous prions Votre Eminence qui avez eu l'honneur de nous porter ce Message, d'exprimer à notre Frère bien-aimé, le Patriarche de Constantinople, toute notre reconnaissance et notre affection particulière dans le Seigneur. Puisse la rencontre d'aujourd'hui marquer une nouvelle étape sur la route de l'unité! « Grandes et admirables sont tes œuvres, Seigneur Tout-Puissant. Justes et véritables sont tes voies, Roi des Nations. Qui ne craindrait, Seigneur, et ne glorifierait ton nom? Car toi seul es saint. Toutes les nations viendront et se prosterneront devant Toi, car tes jugements se 1 sont manifestés x». C'est là le cantique de l'Agneau que chantent sur les harpes divines ceux qui ont vaincu le mal. Soyez les bienvenus parmi nous, Frères très chers, envoyés par la vénérable Eglise de Constantinople afin de rendre avec nous honneur, gloire et grâces ou Dieu Tout-Puissant pour les grandes et merveilleuses action qu'il a accomplies de nos jours' pour son Eglise. Soyez les bienvenus parmi nous, Frères très chers, venus pour vous unir à nous dans la prière et pour vous prosterner avec nous devant la Sainteté de Dieu qui nous a rendu manifestes ses jugements et nous a indigué ses justes et véritables voies. C'est pourquoi notre cœur est aujourd'hui plein de joie. Et nous sommes également heureux qu'une délégation envoyée par nous se trouve * Die 14 mensis decembris a. 1975. Ap 15, 3-4. 1 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 120 aujourd'hui en prière avec le Patriarche œcuménique dans l'église SaintGeorges du Phanar. Oui, il est encore présent de façon vivante à nos yeux le spectacle magnifique de la célébration au cours de laquelle, il y a dix ans, dans la basilique Saint-Pierre, parallèlement à ce qui s'accomplissait dans l'église Saint-Georges du Phanar, nous avons posé l'acte ecclésial solennel et sacré de la levée des anciens anathèmes, acte par lequel nous avons voulu ôter pour toujours de la mémoire et du cœur de l'Eglise le souvenir de ces événements. L'enthousiasme et la piété avec lesquels cette action a été reçue dans la basilique Saint-Pierre par l'assemblée en prière nous a montré clairement que cet événement était vraiment voulu par le Seigneur. En effet se trouvaient alors présents les Pères du concile qui achevaient, avec la bénédiction de Dieu, leurs travaux conciliaires; les familles religieuses étaient également présentes, ainsi qu'une multitude immense de laïcs venant de diverses parties du monde. La conscience des fidèles de l'Eglise a vu là un signe de réparation pour des gestes mutuels regrettables et la manifestation d'une volonté de construire ensemble, dans l'obéissance au Seigneur, une nouvelle ère de fraternité, qui devra conduire l'Eglise catholique et l'Eglise orthodoxe, « Dieu aidant, à vivre de nouveau, pour le plus grand bien des âmes et l'avènement du règne de Dieu, dans la pleine communion de foi, de concorde fraternelle et de vie sacramentelle qui exista entre elles au cours du premier millénaire de la vie de l'Eglise ». 2 Dix ans après cet événement, nous renouvelons au Seigneur notre fervente et humble gratitude, enrichie maintenant de raisons nouvelles et plus importantes encore. En effet cet acte a libéré tant de cœurs jusqu'alors prisonniers de leur amertume et noués par une méfiance réciproque. La charité mutuelle a retrouvé son intensité et elle est redevenue active. Tous, au même moment, nous avons entendu la voix du 3 Seigneur demandant à chacun de nous : « Où est ton frère? ». Nous nous sommes alors mis à la recherche l'un de l'autre et nous nous sommes rencontrés comme frères, deux nouvelles fois avec le vénéré Patriarche Athénagoras de sainte mémoire, que nous avons tellement estimé et aimé, et bien d'autre fois avec tant de dignes pasteurs des Eglises d'Orient et d'Occident. Ces nouvelles dispositions d'esprit;se 2 Déclaration Commune du 7 décembre 1965: A.A.S. 58 (1966), p. 21; «Tomos Agapis» n. 127. Gn 4, 9. 3 Acta Pauli Pp. VI 121 sont répandues de plus en plus par l'action de l'Esprit Saint au sein du peuple chrétien. Ainsi, une purification intime de la mémoire se fraie un chemin de plus en plus large. C'est dans cette perspective que le deuxième concile du Vatican avait clairement déclaré que « c'est du renouveau de l'âme, du renoncement à soi-même et d'une libre effusion de charité que partent et mûrissent les désirs de l'unité ». 4 Le Saint-Esprit a illuminé nos intelligences et nous a conduits à voir avec une lucidité accrue que l'Eglise catholique et l'Eglise orthodoxe sont unies par une communion tellement profonde qu'il lui manque bien peu pour qu'elle atteigne la plénitude autorisant une célébration commune de l'Eucharistie du Seigneur « qui exprime et réalise l'unité de 5 l'Eglise )). Se trouve ainsi mis en meilleure lumière le fait que nous avons en commun les mêmes sacrements, signes efficaces de notre communion avec Dieu, et particulièrement le même sacerdoce qui célèbre la même Eucharistie du Seigneur, ainsi qu'un même épiscopat reçu dans la même succession apostolique pour diriger le peuple de Dieu; et aussi que « durant des siècles, célébrant ensemble les conciles œcuméniques qui ont défendu le dépôt de la foi contre toute altération », nous avons vécu « cette vie d'Eglises-sœurs ». 6 C'est la charité qui nous a permis de mieux prendre conscience de la profondeur de notre unité. Au cours des récentes années, nous avons aussi vu se développer un sentiment de responsabilité commune envers la prédication de l'Evangile à toute créature, à laquelle nuit gravement la division qui persiste entre les chrétiens. 7 Aujourd'hui les relations entre nos Eglises entrent dans une nouvelle étape avec la création de nouveaux instruments de dialogue, qui, se fondant sur les grandes acquisitions de ces dix dernières années, sont appelés à faire croître jusqu'à sa plénitude la communion entre nos deux Eglises. Frères très aimés, vous nous apportez la bonne nouvelle que les Eglises orthodoxes, sur l'initiative du Patriarcat œcuménique, ont décidé d'établir une commission pan-orthodoxe pour préparer le dialogue théologique avec l'Eglise catholique, et en outre que ce même Patriarcat de Constantinople a constitué sa propre commission spéciale pour con4 5 Décret Unitatis redintegratio, n. 7. Ibid., n. 2. 6 Bref Anno Ineunte, A.A.S. 59 (1967), p. 853; «Tomos Agapis» n. .176. 7 Cf. Décret Unitatis redintegratio, n. 1. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 122 verser avec l'Eglise de Rome. Nous apprécions vivement cette initiative et nous vous déclarons que nous sommes pleinement disposé à faire de même de notre côté afin que nous puissions approcher de la pleine communion en progressant ensemble (( sur cette voie infiniment supé8 rieure », celle de la charité mutuelle. Nous espérons que ces nouveaux instruments seront porteurs de fraternité chrétienne et de communion ecclésiale, et inspirés d'un amour sincère de la vérité totale. Il nous vient à l'esprit ce que nous écrivions à notre bien-aimé Frère Athénagoras, dé vénérable mémoire : « Il faut en premier lieu qu'au service de notre sainte foi nous travaillions fraternellement à trouver ensemble les formes adaptées et progressives pour développer et actualiser, dans la vie de nos Eglises, la communion qui, bien qu'imparfaite, existe déjà )). 9 De cette façon, nos cœurs étant « enracinés et fondés dans l'amour », 10 professant « les dogmes fondamentaux de la foi chrétienne » tels qu'ils (( ont été définis dans les conciles œcuméniques tenus en Orient vivant de la vie des sacrements que nous avons en commun et dans l'esprit de la communion de foi et de charité qui jaillit de ces dons divins et s'y renforce, armés de puissance, par son Esprit, pour que se fortifie l'homme intérieur, 12 puissions-nous ensemble progresser dans l'identi- fication des divergences et des difficultés qui séparent encore nos Eglises, et finalement les surmonter par une réflexion de foi et une docilité aux impulsions de l'Esprit. Ainsi, dans le respect d'une légitime diversité liturgique, spirituelle, 13 disciplinaire et théologique, puisse Dieu nous accorder de construire, de façon stable et sûre, la pleine unité, entre nos Eglises! Un tel dialogue, bien avant d'atteindre son objectif final, doit viser à influencer la vie de nos Eglises, revivifiant la foi commune, augmentant la charité réciproque, resserrant les liens de communion, donnant un témoignage commun que Jésus-Christ est Seigneur et qu'il n'y a (( sous le ciel aucun autre nom offert aux hommes qui soit nécessaire à notre salut ». 14 8 1 Co 12, si. » Cf. Bref Anno Ineunte A.A.S. 59 (1967), p. 854; «Tomos Agapis» n. 176. Ep 3, 17. 10 11 12 13 14 Cf. Décret Unitatis redintegratio, n. 14. Cf. Ep 3, 16. Cf. Décret Unitatis redintegratio, nn. 14-17. Ac 4, 12. Acta Pauli Pp. VI 123 C'est l'Esprit divin lui-même qui nous demande d'accomplir cette tâche. Et l'incroyance qui paraît se répandre dans le monde et tenter même les fidèles de nos Eglises n'exige-t-elle pas aussi que nous rendions un meilleur témoignage de foi et d'unité? Cette situation ne doit-elle pas nous pousser à faire tout notre possible pour atteindre au plus vite cette unité que le Christ a demandée à son Père pour ceux qui croient en lui afin que le monde croie? 15 Nous sommes ainsi appelés à communiquer aux autres l'espérance qui est en nous et à en rendre compte. Encore une fois, Frères très aimés, nous vous souhaitons la bienvenue à cette prière commune avec nous, et à nouveau nous vous remercions avec chaleur pour les bonnes nouvelles apportées au nom du Seigneur. Alors qu'arrivent à leur terme les célébrations de l'Année Sainte, au cours de laquelle l'Eglise catholique a chaque jour demandé au Seigneur le renouveau et la réconciliation, nous rendons grâces au Seigneur pour ce nouvel acte de fraternité entre nos Eglises et pour notre engagement à continuer ensemble la recherche commune de la plénitude de l'unité. Au Seigneur « soit la gloire dans l'Eglise et en Jésus-Christ pour toutes les générations aux siècles des siècles. Amen ». 16 17 III Ad Excellentissimum Virum Ioannem Livieres Árgana, liberis cum mandatis Legatum a Paraquariana Natione ad Sedem Apostolicam missum, qui Summo Pontifici Litteras tradidit legationis fidem facientes. * Señor Embajador: Hemos escuchado atentamente las deferentes expressiones que acaba de pronunciar Vuestra Excelencia, en este acto solemne de presentación de sus Cartas Credenciales, como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario del Paraguay ante la Santa Sede. Con nuestra gratitud le damos también nuestra más cordial bienvenida. A través de sus palabras, se nos ha dado percibir una vez más, con 15 16 17 Cf. Jn 17, 21. Cf. 1 P 3, 15. Cf. Ep 3, 21. * Die 18 mensis decembris a. 1975. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 124 gran satisfacción por nuestra parte, los ecos de cómo se vive, entre los paraguayanos, la devoción a la Santa Sede : una devoción fiel y sentida, manifiesta a su vez en la natural adhesión que suscitan en los ánimos nuestras llamadas e iniciativas en orden a hacer realidad la tan deseada paz entre los hombres y las naciones, que constituye uno de los objetivos primordiales de nuestro Pontificado. No dudamos que el Gobierno del Paraguay, al que representa Vuestra Excelencia, habrá sabido interpretar estos sentimientos del espíritu paraguayano como expansión noble, no menos que fecunda y anhelante, del propio patrimonio cultural y moral, en cuya formación y sucesivo afianzamiento en la conciencia de las personas y de la misma sociedad ha tenido un papel de relevante significado la continua, intensa y desinteresada labor de la Iglesia. Podemos asegurarle, Señor Embajador, que no le faltará al pueblo paraguayano esta presencia animadora de la Iglesia, infundiendo la visión iluminadora de la fe que manifiesta el plan divino sobre la entera vocación del hombre. 1 Esto mismo nos hace abrigar la esperanza de que los hijos del Paraguay, guiados por esta misma fe, no cejarán en sus propósitos de participar activamente en la construcción de una sociedad, donde la persona humana pueda realizarse conforme a su dignidad y puedan fructificar copiosamente los valores de la convivencia y la fraternidad cristianas. Señor Embajador : Al desearle un desarrollo feliz y fecundo de la alta misión que hoy inicia, le rogamos que trasmita al Señor Presidente de su País nuestro sincero agradecimiento por su saludo y sus votos, mientras invocamos sobre todos los queridos hijos del Paraguay copiosas bendiciones divinas. IV Ad Excellentissimum Virum Vitum Mooki Molapo, Nationis vulgo « L e sotho » cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras commissi muneris testes tradentem. * Mr Ambassador, We are very happy to have received from Your Excellency the Letters of Credence appointing you as Ambassador Extraordinary and 1 Cfr. Const, past, de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 11. ' * Die 20 mensis decembris a. 1975. Acta Pauli Pp. VI 125 Plenipotentiary of the Kingdom of Lesotho, and we extend to you a sincere welcome. We gladly reciprocate the kind wishes which you have brought to us in the name of His Majesty King Moshoeshoe I I , to whom we ask you to transmit our cordial greetings. Your generous commendation of the Holy See's contribution to the solution of the human problems facing the world today is especially appreciated. When we were privileged to be in Africa we said: " The Christian life is of great importance even for our earthly life; it is of importance for all human activity, and for all living together in society: for the family, the school, for work; for peace between all social classes, between the tribes, between the nations There are still, unfortunately, various forms of discrimination which militate against peace among men; in particular the racial discrimination to which you have alluded, and which causes us such sorrow. Opposition to such violations of human rights must indeed be by peaceful means, but it must still be vigorous and compelling. It is the task of peace-loving men and the mission of the Church to replace these evils by gently inculcating into the hearts of all men a recognition of God's dominion and of man's dignity. Mr Ambassador, in welcoming Holy Year pilgrims from Lesotho this week, we asked that when they returned home they should " tell everyone of our love and esteem in the Lord ". 2 In asking you to convey this same message to the authorities and to all the people of your beloved country, we assure you that our concern for Lesotho will continue to be heartfelt and sincere. The Church's commitment to charitable work there for the good of the whole man will certainly not weaken. sible. You have the pledge likewise of whatever assistance is pos- To this, add also our prayers, remembering that every time we pray for all of you, we pray with joy. 3 To yourself we give the promise of the Holy See's willing cooperation in the fulfilment of your mission. 1 Address at the Sanctuary of Namugongo, 2 August 1969, A.A.S. 61 (1969), pp. 589-590. 2 U Osservatore Romano, 18 December 1975. Cf. Phil. 1:4. 3 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 126 V Romanae Civitatis magistro et Administratorum Coetui, Anno Sacro Iubilaei ad finem vertente. * Signor Sindaco e carissimi Dipendenti tutti del Comune di Roma! Ci sembra superfluo esprimervi la nostra vita soddisfazione per questa visita d'omaggio che significativamente si iscrive nella celebrazione giubilare, alla quale avete or ora partecipato con l'assistenza al rito eucaristico. Dal colle storico del Campidoglio — è questo il centro ideale, cui come amministratori e funzionari fate capo, anche se la vostra attività si svolge in uffici dislocati in punti diversi della città — voi siete venuti presso il Sepolcro glorioso di Pietro, che con San Paolo divide l'onore di essere stato il confondatore della nuova Roma : diciamo la Roma degli Apostoli e, quindi, di Cristo. Vogliamo, perciò, congratularci con voi dell'itinerario spirituale che avete insieme percorso, quasi ad attestare la continuità e la coerenza della fede che, come fedeli e cittadini responsabili delle sorti di Roma, vi ha mosso e vi ha associato agli altri figli della Chiesa durante il tempo del Giubileo. 1 L'Anno Santo — voi ben lo sapete — ha conosciuto non piccole difficoltà, per la mole dei problemi organizzativi connessi con questo evento. E non ignorate nemmeno che, purtroppo, non ci sono sempre stati, in ogni settore, quella collaborazione e quell'impegno che era lecito attendersi da tutti per un avvenimento di tale natura e di tali dimensioni. Ciò nonostante, come ognuno di voi avrà potuto constatare, i pellegrini sono venuti in moltissimi, hanno compiuto con esemplare devozione ed ordine perfetto gli atti penitenziali del Giubileo, spingendo altri a prendere il cammino di Roma. All'espressione della nostra gratitudine a Dio per averci così consentito, a tutti, di ammirare, durante un anno, la straordinaria ricchezza di doni che egli ha riversato nella sua Chiesa, in Roma e nelle Chiese particolari sparse attraverso il mondo, ci piace fare seguire una distinta parola, che è a noi suggerita dalla vostra stessa qualifica di servitori del Comune di Roma. Che se naturale e, diremmo, scontata è la distinzione tra sfera civile e sfera religiosa, non per questo ci sembra opportuna un'arti* Die 20 mensis decembris a. 1975. Cfr. S. Leone Magno, Om. LXXXII, 1. 1 Acta Pauli Pp. YI 127 fìciosa e divaricante contrapposizione tra le rispettiva coscienze. Esiste un legittimo dualismo tra coscienza civica e coscienza cattolica, ma come si può non riconoscere che risulta positiva l'articolata ed armonica composizione che si stabilisce tra di esse, nell'ovvio rispetto delle peculiari loro attribuzioni? Coscienza civica vuol dire consapevole sensibilità alle esigenze, alle attese, alle necessità della comunità ; vuol dire volontà di servizio e generosa disponibilità per il bene degli amministrati ; vuol dire gestione scrupolosa e disinteressata della « res publica ». E questo precisamente è il vostro compito, per assolvere il quale anche la Roma antica — la Roma di un Appio Claudio o dei Fabrizi — vi propone non pochi né oscuri esempi di riconosciuta probità e validità. Grande davvero è il merito di chi si studia, nella concretezza delle mansioni che gli sono affidate, di servir bene, con dedizione, con passione, con competenza una Città che ha il nome fatidico e la missione socio-culturale di Roma ! C'è, poi, la coscienza cattolica, la quale — come noi pensiamo — non deve essere né in opposizione né in concorrenza con l'altra. Ai nostri giorni si sente dire, talvolta, che uno non può servire la città se non è (( laico » : è, questa, un'obbiezione ricorrente che, forse, muove anche da qualche sottinteso polemico e critico. Eppure, al riguardo, è formale e chiarissimo l'insegnamento della Chiesa, come autorevolmente ha ribadito il Concilio Vaticano II : tutti i cristiani, essendo cittadini dell'una e dell'altra città, sono tenuti in coscienza a dare il proprio contributo alla promozione delle realtà terrene, e se per di più sono investiti di particolari funzioni nella vita pubblica, devono portare il loro (( potenziale » religioso e morale a servizio della costruzione della città. 2 Riprendendo, dunque, il filo del discorso, diremo che tra quei due termini c'è, piuttosto, complementarità, in quanto è possibile ed anzi auspicabile un reciproco scambio d'integrazione tra loro. Chi è Romano può — più e meglio degli altri — esser Cattolico e, se a lui è affidato un determinato incarico di ordine civile, dimostrerà nel suo lavoro una più illuminata e rettamente orientata coscienza, derivante dalla somma dei valori molteplici che sono intrinseci alla sua fede e da questa obiettivamente indivisibili. Viceversa, chi è Cattolico può senz'altro e deve essere Romano e, qualora abbia quelle responsabilità proprio nell'ambito 2 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 43; cfr anche nn. 40, 42, 72, 76. 128 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dell'Urbe, saprà agire secondo quella tipica visione superiore dei problemi, con quell'apertura mentale, con quel senso universalistico, che corrispondono alla vocazione cattolica ed unificatrice di Roma. Figli carissimi, sul punto di prender congedo da voi, noi sentiamo il bisogno ed il piacere di porgervi il saluto di Pace, nel clima di questa fervida vigilia natalizia. Quando nacque Cristo, il mondo era in pace ed eran chiuse le porte del tempio di Giano : toto orbe in pace composito, ci ripete con suggestiva espressione il testo liturgico, allorché definisce il momento arcano della Natività del Signore. La pace, sospiro dell'anima e legittima aspirazione dei popoli, è l'augurio che a voi per primi rivolgiamo con paterna predilezione, a conforto del vostro nobile impegno civile ed a conferma della Benedizione Apostolica, che diamo a voi, ai vostri collaboratori ed ai vostri familiari. VI Ad E.mos Patres Cardinales, ad Romanae Curiae Pontificalisque Domus Praelatos, per E.mum Sacri Collegii Decanum Summo Pontifici felicia ac fausta ominatos, Nativitatis Domini nostri Iesu Christi festo recurrente. * Vi siamo grati, venerabili Fratelli del Sacro Collegio, della bontà che ci dimostrate, con la consueta delicatezza, in questa occasione della presentazione degli auguri natalizi, unitamente alla Prelatura e alla Curia Romana; bontà che sì bene traspare dalle nobili parole del venerato Cardinale Decano. I nostri cuori vibrano insieme nell'attesa, sempre dolcissima e pacificante, del Santo Natale; e in questa luce gli auguri acquistano tutto il loro reale valore, quello di un trasporto delle nostre anime verso il Cristo che viene. La Liturgia dell'Avvento sta dando gli ultimi tocchi a questa preparazione; e tale inconfondibile atmosfera rende più intenso e significativo l'odierno incontro. Grazie, dunque, per questo atto che ci allieta e ci conforta. Ma non possiamo dimenticare che si chiude l'evento stupendo, catalizzatore della nostra spirituale attenzione, che resterà certo capitale nella storia religiosa del nostro secolo : l'Anno davvero Santo, perché tale è stato e tale resterà impresso nella memoria di tutti. Non possiamo dimenticare la vostra presenza e assistenza nelle tappe fondamentali della sua celebrazione : e perciò anche vi ringraziamo per la collaborazione che ci avete prestata a vario titolo per la felice riuscita di un * Die 22 mensis decembris a. 1975. Acta, Pauli Pp. VI 129 avvenimento tanto impegnativo. Sappiamo dell'accresciuta mole di lavoro che esso ha portato, nei vari settori in cui si dispiega l'attività della Curia Romana e della vita pastorale di Roma, particolarmente per alcuni unici ; ma per tutti e per ciascuno valga il pensiero riconoscente e l'elogio sincero. In questo momento così importante noi sentiamo il bisogno di sostare un istante per riflettere sul disegno di salvezza che Dio porta avanti in Cristo, nel tempo in cui viviamo, per mezzo della sua Chiesa, una, santa, cattolica e apostolica ; e, sul crepuscolo ormai dell'anno che muore, non possiamo sottrarci al desiderio di compiere come due bilanci, almeno sommari, su quella ch'è stata la vita della Chiesa durante lo straordinario periodo che abbiamo avuto la grazia di vivere insieme : il primo, considerando la Chiesa nel rapporto con i vari Stati, il secondo riflettendo sulla vita della Chiesa in se stessa. Sono i due poli sui quali vogliamo attirare la vostra attenzione. Abbiamo or ora ricordato l'evento, grande e benedetto, dell'Anno Santo. Eppure, questo stesso avvenimento tanto consolante per lo spirito religioso non è rimasto senza amarezze per noi : perché non tutti coloro che lo desideravano, da un capo all'altro della terra, hanno potuto parteciparvi di persona. E ciò non sempre, né solo per impedimento proveniente da salute, da lontananza, da povertà o da difficoltà derivanti dalla crisi economica, da impegni di lavoro o di famiglia, ma per l'ostilità — assoluta, talvolta ; meno diretta, ma non meno efficace, tal'altra — dell'ambiente. Siamo certi che a questi nostri figli sono andate in misura non meno abbondante che agli altrij quale frutto dell'Anno Santo, le benedizioni e le grazie che il loro sacrificio ha meritato e che le preghiere dell'intera Chiesa, memore con noi dei fratelli che soffrono pressioni o limitazione nei loro diritti, hanno invocato e continuano ad invocare per essi. Anche in questo momento essi ci sono vividamente, dolorosamente presenti. E solo chi non sa con quale cuore noi partecipiamo alle loro prove, con quale animo ammiriamo la loro fedeltà, con quale spirito ci adoperiamo per andar loro in aiuto (anche, in taluni casi, insistendo quasi (( contra spem » nei nostri sforzi, ma sempre fidando nell'aiuto divino) : solo chi questo ignora o vuol ignorare può attribuire il silenzio riguardoso e prudente, che ben spesso ci imponiamo per motivi non difficilmente intuibili, a dimenticanza o, peggio, a noncuranza ed indifferenza. 9 - A. A. S. 130 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Le sorti della Chiesa, della religione, della legittima libertà di cre- denti, anche non cattolici o non cristiani, rimangono invece la preoccupazione, lo scopo precipuo anche dei contatti che questa Sede Apostolica, e noi personalmente, intratteniamo e continuiamo anzi a moltiplicare con i responsabili della vita pubblica nelle singole Nazioni. Vorremmo limitarci a ricordare — come particolarmente significativi — gli incontri da noi avuti nel corso di quest'anno, con i Sovrani del Belgio, del Liechtenstein, del Lussemburgo; con i Presidenti della Bulgaria, della Francia, del nuovo Stato della Guinea-Bissau, dell'Italia, di Malta, del Portogallo, degli Stati Uniti d'America, dell'Uganda; i Primi Ministri del Belgio, del Canada, della Grecia, della Libia, del Lussemburgo, dell'Irlanda, dell'Ungheria; con il Segretario Generale dell'ONU e con i Ministri degli Affari Esteri di vari Paesi. Non citiamo questi incontri, né gli altri che non menzioniamo singolarmente, se non per sottolineare quanto aperta continui a dimostrarsi la Santa Sede al dialogo con rappresentanti venuti da ogni parte del mondo e di ogni tendenza politica e ideologica : decisa sempre — come è suo ineludibile dovere — a mantenere chiara l'affermazione dei princìpi che essa per divina missione è tenuta ad annunciare, nel campo delle verità religiose e morali; ma insieme sollecita non solo degli interessi cattolici, dappertutto e in qualsivoglia situazione, ma anche delle cause — comuni a tutti — della pace, della giustizia, della cooperazione internazionale, del progresso morale, culturale, sociale ed economico dei popoli. Se in taluni casi i risultati del dialogo appariscono scarsi, insufficienti o tardi a venire, e se altri può vedere in ciò un motivo bastevole per interromperlo, noi riteniamo, invece, nostro grave dovere procedere con illuminata costanza su una via che ci sembra, in primo luogo, squisitamente evangelica : di longanimità, di comprensione, di carità. Non senza nascondere, certo, l'amarezza e la preoccupazione che ci causa il protrarsi, o l'aggravarsi, di non poche situazioni contrarie ai diritti della Chiesa o della persona umana; ed ammonendo a non fraintendere questo responsabile nostro atteggiamento, quasi si trattasse di acquiescenza o di rassegnata accettazione di simili situazioni. La stessa partecipazione della Santa Sede al vertice di Helsinki dove, a nome degli Stati Europei, degli Stati Uniti e del Canada, sjono state solennemente sottoscritte impegnative risoluzioni relative alla sicurezza e alla cooperazione in Europa, ha avuto questo movente e queste preoccupazioni : non soltanto di dare il nostro appoggio morale a risolu- Acta Pauli Pp. VI 131 zioni di tale portata e di tale importanza, ma di avere nella Conferenza chi potesse rendersi più diretto ed efficace interprete e portavoce della esigenza del rispetto della coscienza religiosa — nel quadro della riaffermazione dei diritti fondamentali della persona umana — per assicurare all'Europa (ma il discorso vale ben oltre l'Europa) una vera, giusta e perciò più stabile pace, ed equilibrate prospettive di una mutua cooperazione, di tutti rispettosa e a tutti profìcua. La Santa Sede, in unione con quanti dalle conclusioni di Helsinki legittimamente si attendono un sostanziale, progressivo miglioramento nelle condizioni interne di vita dei popoli europei e nelle loro relazioni, si propone di agire perché tante solenni e positive risoluzioni non cadano nella dimenticanza o nella inosservanza. Essa vuole sperare che la lettera e lo spirito di Helsinki — come è venuto in uso di dire — aiutino a concordare, nell'interesse dei fedeli, accettabili soluzioni anche là dove alcune situazioni di più sentito disagio da tempo le attendono. Vogliamo limitarci a ricordare, pur senza restringere ad esse il nostro pensiero, la Cecoslovacchia, la Romania e certe regioni dell'Unione Sovietica. La preminente attenzione che doverosamente consacriamo al servizio della Chiesa e agli interessi religiosi dei popoli non ci impedisce di dedicarne una non meno cordiale alle sorti e ai problemi temporali delle Nazioni nei vari Continenti, a compimento di quel dovere d'amore verso l'uomo — nella sua dimensione totale — che è parte del nostro ministero apostolico. Quanto spesso, di fronte alle piccole e alle grandi tragedie che continuamente colpiscono parti più o meno estese della famiglia umana — guerre, fame, calamità naturali —, risuona nel Nostro cuore, e si fa nostra, la voce del Divino Maestro : « Misereor super turbas » ! Così come nostre facciamo le gioie, le speranze, gli sforzi volonterosi di progresso di tutti i popoli e dell'intera umanità. L'anno che termina ha visto, fra l'altro, la comunità degli Stati impegnata, nella VII Assemblea Straordinaria delle Nazioni Unite « sullo sviluppo e la cooperazione internazionale » del settembre scorso, ad approfondire più positivamente i temi proposti dalla Dichiarazione e dal Piano d'azione per l'instaurazione del nuovo ordine economico internazionale, adottati già, l'anno passato, nella VI Sessione Straordinaria dell'ONU. Ci rallegriamo perché, nonostante le difficoltà oggettive dell'impresa e le resistenze frapposte da uno spirito di — ben spesso malinteso — interesse particolare, l'umanità sembra voler progredire nel campo della Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 132 cooperazione economica, oltre la semplice riaffermazione di princìpi o il confronto ideologico, sulla via di soluzioni concrete, mediante veri e propri negoziati multilaterali. In tale prospettiva abbiamo attentamente seguito i lavori della recente Conferenza Nord-Sud di Parigi, la quale dovrebbe segnare una nuova tappa — ancorché di portata meno universale — nel dialogo fra Paesi sviluppati e Paesi in via di sviluppo, fondata sull'interdipendenza, la corresponsabilità nella gestione dell'economia mondiale e la concertazione. Non possiamo non sottolineare i presupposti e le implicazioni di carattere morale che, non meno di quelle di ordine tecnico, politico ed economico, comandano e debbono guidare simili sforzi e tentativi. Voglia Iddio che i popoli si mettano sempre più generosamente e saggiamente su questa strada, abbandonando invece quella — pericolosa e moralmente deprecabile — della produzione e del commercio (anche sotto forma di (( doni », ma quanto onerosi !) delle armi distruttrici ! E voglia altresì che i negoziati per il disarmo, sia generale sia qualificato, come quelli del SALT, 1 non si arrestino o non continuino a segnare troppo il passo per gli ostacoli che incontrano sul loro cammino : ostacoli gravi, senza dubbio, ma che la buona volontà, la tenacia e la sapienza politica degli uomini di Stato responsabili debbono pur trovare il modo di superare. Se dal grande scenario della comunità internazionale nel suo complesso passiamo ai vari punti del mondo che sono stati, nel corso di quest'anno, teatro di avvenimenti degni di rilievo, non possiamo non ricordarne tre, in particolare : l'indipendenza raggiunta dai territori portoghesi d'Africa, la fine della guerra nel Vietnam, il persistere del conflitto nel Medio Oriente. Ai popoli d'Africa, assurti a dignità di Nazioni sovrane e accolti con soddisfazione fra i membri della Comunità degli Stati, noi abbiamo fatto pervenire l'espressione della nostra partecipazione ai loro sentimenti ed il nostro augurio sincero. Nelle Capitali del Mozambico e dell'Angola risiede già da qualche tempo un rappresentante della Santa Sede, in qualità di Delegato Apostolico. Espressioni di cordiale deferenza ci è stato dato, recentemente, di ricevere e di ricambiare con il Signor Presidente della Repubblica di Capo Verde, e col Signor Presidente della Guinea-Bissau, in occasione della sua visita già menzionata. 1 Strategie Arms Limitation Talks. Acta Pauli Pp. VI 133 Ci è motivo di conforto vedere come il grande e caro Continente africano, dove pure permangono ancora difficili problemi di rapporti razziali, ed altri problemi numerosi, e non meno irti di difficoltà, nascono dalla necessità stessa di uno sviluppo che il ritardo passato obbliga ad accelerare, si avvìi risolutamente, ciononpertanto, sulla strada di una completa indipendenza. Facciamo voti affinché questo processo abbia a continuare sollecito e indisturbato : non turbato, in particolare, da interferenze estranee, che potrebbero cercare di sostituire, al vecchio colonialismo, nuove forme di dominio a scopo di potenza o di influsso ideologico ; e non turbato da interne divisioni, atte a paralizzare e a distruggere preziose energie, delle quali i popoli africani urgentemente abbisognano per poter costruire, nella partecipazione paritaria di tutte le componenti etniche e culturali, il loro avvenire. Il nostro augurio va, segnatamente, alle grandi e promettenti terre dell'Angola, dove la Chiesa Cattolica occupa sì largo spazio, perché oneste e leali intese possano instaurare, al posto di un conflitto minaccioso, quella pace giusta ed operosa che è nelle attese di quelle buone popolazioni. La conclusione delle ostitità nel Vietnam, dopo trentanni di guerra e di lotte, apre per l'Indocina e per l'intero Sud-Est asiatico un nuovo capitolo, non privo di incognite. Per parte nostra, non possiamo se non auspicare che la situazione venutasi a creare, e quella che seguirà alla prevista riunifìcazione di un Paese verso il quale non abbiamo mai nascosto il nostro appassionato, paterno interesse, si sviluppi in un ordine fruttuoso e attento alle legittime aspirazioni di quel popolo, in una ricerca di intese e di concordia che permetta di risanare, nel rispetto dei diritti di tutti, le profonde lacerazioni del lungo conflitto. La Santa Sede ha cercato di porsi e di restare in contatto con le Autorità del Viet-Nam. Essa vuole sperare di poter in tal modo agire per il mutuo vantaggio, dello Stato e della Chiesa, in spirito di amichevole partecipazione all'opera di ricostruzione del Paese e con l'auspicio che a quella Comunità cattolica, una fra le più fiorenti del grande mondo asiatico, culla di antiche e nobilissime civiltà, sia dato sufficiente spazio di vita e di attività, nel campo religioso che è proprio della Chiesa, ma non senza benefico influsso per il tranquillo ed ordinato sviluppo dell'intera collettività nazionale. Ai nostri figli nel Vietnam, ai loro caris- 134 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale simi Pastori ed a quanti con essi collaborano nei campi dell'apostolato, il nostro saluto, memore e benedicente. Che dire, poi, del sempre grave e irrisolto problema del Medio Oriente? Dovremo forse ripetere quanto, e per quali fortissimi e singolarissimi motivi, esso ci sta a cuore e ci preoccupa? O dovremo nuovamente ricordare le linee fondamentali che, ad avviso della Santa Sede, dovrebbero presiedere e render possibile la sua equa e stabile soluzione? Vorremmo almeno, nella luce delle imminenti celebrazioni natalizie, invitare ancora una volta l'intero mondo cristiano ad elevare il pensiero alla Terra di Gesù : ai luoghi che di Lui videro la nascita, la vita nascosta di operaio e quella laboriosa e luminosa di Maestro, la morte e la vittoria su di essa : alla Città che continua ad essere centro spirituale di amore e di devozione per i discepoli del Cristo, come per i figli del Popolo Ebraico e per i seguaci dell'Islam; e tutti chiamare a ripetere l'antica orante acclamazione : F i a t pax in virtute tua ! Questa pace, alla quale sembra talvolta che ci si stia faticosamente, lentamente avvicinando, e che è continuamente risospinta lontano, questa pace deve far oggetto dei voti, non solo, ma degli sforzi operosi ed instancabili di tutte le parti interessate. Evitando sterili e pericolose posizioni estreme, e facendo tacere, in particolare, la voce del terrorismo e delle contrapposte indiscriminate rappresaglie, esse debbono cercare di portare avanti il dialogo, nei modi e nelle sedi appropriate. Benché convinti, anche noi, della necessità di una giusta e saggiamente equilibrata soluzione globale, anzi proprio perché ne siamo persuasi, ci permettiamo di esortare i responsabili delle varie parti a non trascurare le possibilità concrete, ancorché modeste, che si offrono di avviare il negoziato e di stabilire l'atmosfera favorevole ed i presupposti indispensabili a progredire verso la conclusione auspicata. E benché consapevoli delle tragedie non lontane che hanno spinto il Popolo Ebraico a ricercare un sicuro e protetto presidio in un proprio Stato sovrano ed indipendente, anzi proprio perché di ciò siamo consapevoli, vorremmo invitare i figli di questo Popolo a riconoscere i diritti e le legittime aspirazioni di un altro Popolo, che ha anch'esso lungamente sofferto, la gente palestinese. Nel parlare del Medio Oriente non potremmo certo non ricordare, con una emozione grave di preoccupazioni ma che non vorrebbe restar chiusa alla speranza, quella che ben a ragione è stata definita la tragedia del Libano. La nostra particolare sollecitudine è apparsa chiara, al popolo libanese ed al mondo, nella missione da noi affidata ad un Acta Pauli Pp. VI 135 nostro inviato speciale, il Signor Cardinale Paolo Bertoli, al quale desideriamo esprimere nuovamente, in questa circostanza, la gratitudine dovuta allo zelo, alla competenza, allo spirito di sacrificio con cui ha saputo compiere il delicato incarico. Purtroppo la situazione, pur fra rinnovati tentativi di tregua, continua ad essere pericolosamente insicura e minacciosa. Chi ha potuto conoscere ed ammirare da vicino l'esempio di pacifica convivenza dato per tanto tempo dalla popolazione, cristiana e musulmana, del Libano è portato quasi naturalmente a ritenere che le esplosioni di violente ostilità delle quali esso è diventato teatro non possono avere adeguata spiegazione senza forze estranee al Libano stesso e ai suoi veri interessi. Il nostro auspicio, il nostro monito che a tutti va, non può essere pertanto che questo : non si voglia, non si permetta che sia distrutta, per oscuri motivi, una tradizione di tollerante coesistenza e di buona collaborazione, che deve anzi restare esemplare anche per altre e più estese forme di civile e religiosa convivenza nel Medio Oriente, se si vuole — come si deve — che una vera, che una sicura e stabile pace vi regni e restituisca a quelle terre una tranquillità che è negli interessi anche dei popoli vicini. E per il Libano, in quest'ora tormentosa, invitiamo i cristiani, in particolare, a pregare perché Dio conceda alle sue popolazioni tutte di saper ritrovare in spirito di fraternità, la via della concordia e della riconciliazione nazionale. Non è nostro intento di riferirci a tutte le altre situazioni (come a quella tanto dolorosa della carissima Irlanda), che al presente offrono problemi nel mondo. Ma come potremmo non fare almeno menzione di Paesi, quali il Portogallo e la Spagna, entrambi importanti per l'Europa e a noi dilettissimi, che stanno vivendo un momento di singolare importanza nella loro rispettiva e ben diversa vicenda plurisecolare? Ad essi, ai loro popoli, ai responsabili delle loro sorti, va il nostro augurio e l'auspicio che sappiano rispondere come è necessario alle loro responsabilità. Ed un pensiero anche all'Italia, così vicina alla Sede Apostolica e al nostro cuore : non fosse che per augurare al suo Popolo che, nel responsabile autonomo esercizio dei suoi diritti democratici, sappia conservare integra la fedeltà ai valori civili e cristiani delle sue antiche tradizioni, per realizzare nella giustizia, nell'ordine e nel rispetto di quei valori morali che sono insieme dovere e tutela della dignità e dei Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 136 veri interessi dell'uomo e della Nazione, i progressi e l'operosa tranquillità a cui, in tutti i campi, legittimamente aspira. Su questa via esso troverà sempre nella Chiesa, non ostacolo, ma aiuto. È stata spesso sollevata, anche in questi ultimi tempi, la questione del rapporto giuridico fra lo Stato e la Chiesa in Italia, retto, com'è dal Concordato del 1929. Vorremmo nuovamente assicurare che, mentre stimiamo assai utile, ancor oggi, alla pace religiosa del Popolo italiano il mantenimento di una solida base bilaterale di distinzione dei rispettivi campi di azione e di riconoscimento dei diritti e doveri reciproci, la Santa Sede rimane disposta a rivederne ed a modificarne, di comune accordo con il Governo, e sempre nell'auspicato rispetto alle legittime ed essenziali esigenze delle Parti, quei punti che non appariscano più rispondenti alle nuove situazioni. Rivolgendo ora lo sguardo sulla vita della Chiesa in se stessa, dobbiamo riconoscere che molti sono gli elementi che infondono speranza al nostro sguardo che scruta l'orizzonte della Chiesa e del mondo, e ne 2 coglie i segni, nonostante tutto, in spem contra spem, di una vigorosa vitalità religiosa. Sì, venerabili Fratelli e diletti figli, contro smentite che qua e là possono venire da punti particolari, noi abbiamo fiducia. La Chiesa è viva ! Lo sappiamo, sì, dai princìpi fondamentali della nostra fede, che ci attestano il Cristo presente in mezzo ad essa e con essa fino 3 alla fine del tempo, e che ci parlano dello Spirito Santo, che la anima e la sostiene nel suo cammino, specie quando questo è più un cammino 4 della Croce che una corsa trionfale. Ma se fosse necessaria una conferma di queste realtà profonde, tratta dalla esperienza quotidiana, ecco allora soccorrerci quella che abbiamo testé vissuta e di cui siamo stati i testimoni ammirati e commossi talora fino alle lacrime : la Chiesa è più che mai viva perché l'abbiam vista così ! In questo Anno Santo una corrente di rinnovamento, di santità, di grazia l'ha pervasa in tutte le sue componenti, segno eloquente della serietà con cui è stato accolto il nostro invito al rinnovamento e alla riconciliazione, e consolantissimo auspicio del nuovo slancio che, con l'aiuto di Dio, seguirà per gli anni futuri di questo scorcio del secondo millennio dopo Cristo. Il Giubileo è stato infatti, sotto questo aspetto, molto significativo, caratterizzato da una inconfondibile fisionomia, che lo ha profonda2 3 4 Cfr. Rm 4, .18. Cfr. Mt 28, 20; 8, 26 par.; 14, 27 par. Cfr. Lc 12, 12; Ch 16, 13; At 9, 31; 1 Cor 12, 11; 2 Cor 1, 22; Ef 4, 4; ecc. Acta Pauli Pp. VI 137 mente qualificato : esso è stato anzitutto un evento religioso, un mettersi in cerca di Dio e della sua grazia nel contatto della preghiera, dell'unione con Dio, della penitenza, della vita eucaristica. Le folle venute a milioni da tutti i Continenti hanno principalmente pregato ; comprendendo subito, con l'intuizione propria del Popolo di Dio, il carattere volutamente spoglio del richiamo di ogni esteriorità che abbiamo voluto dare alle cerimonie del Giubileo, i pellegrini sono andati all'essenziale. Come dicevamo nell'Udienza al Sacro Collegio, lo scorso giugno, noi « pensiamo che questo ricuperato senso del pregare sia una ricchezza grande e valida del Giubileo : e godiamo nel vedere che così giungono a compimento le premesse, che il Sacro Concilio aveva poste con tanta speranza, iniziando davvero una nuova era nella vita della Chiesa del nostro tempo ». L'Anno Santo è poi stato un evento popolare : sono cioè gli umili, i semplici, coloro i quali vivono in modeste condizioni economiche, che hanno dato prova magnifica della loro fede e della loro consonanza piena con la vita della Chiesa. Abbiamo ancora negli occhi i grandi pellegrinaggi diocesani di tutti i continenti ; e in particolar modo, quelli venuti dai Paesi del Terzo Mondo, a costo di sacrifici e di disagi anche molto gravi, con una costanza e una generosità da farci risentire in tutta la loro forza le parole di Gesù : « Vi dico che molti verranno dall'oriente e dall'occidente e siederanno a mensa con Abramo, Isacco e Giacobbe nel Regno dei cieli ». L'Anno Santo è poi stato un evento ordinato: pur nel momento in cui in tanti Paesi del mondo la violenza non di rado miete le sue vittime innocenti, qui a Roma, grazie a Dio, pur con l'afflusso non ancora mai visto di gruppi così numerosi di fedeli, tutto si è svolto in ordine esemplare ; nulla ha turbato lo svolgimento delle Udienze, delle cerimonie, degli incontri : e, cogliendo questa occasione, vogliamo dire una parola di lode alla cara popolazione della nostra diocesi di Roma che, con la sua innata dignità, non ha fatto pesare quegli immancabili disagi (alludiamo particolarmente a quelli del traffico) che la presenza simultanea di tanti fratelli procurava talvolta alla Città. Ma si è trattato di un ordine non solo esterno, bensì più profondo ancora : il pacifico possesso della fede, nella carità e nella gioia, ha evitato ogni contestazione, ogni spirito di critica, ogni forma di dissenso, talché, se tale atteggiamento ha potuto talora verificarsi, è stato soltanto dove e in chi si è tenuto lontano nel proprio ostinato 5 6 5 23 giugno 1975: A.A.S. 67 (1975), p. 457. « Mt 8, 11. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 138 isolamento dall'atmosfera calma, spirituale, costruttiva del Giubileo romano : vogliamo pensare infatti che certe posizioni, molto ristrette peraltro, siano proprio dovute a questa mancanza di esperienza diretta. In questa cornice unica, il cui ricordo conserveremo tutti chiuso in cuore per gli anni che verranno, prendono particolare rilievo atti che, pur brevemente, vogliamo e dobbiamo qui ricordare. Anzitutto l'insegnamento di questa Sede Apostolica : accennavamo lo scorso giugno ai documenti fino allora pubblicati in occasione del Giubileo, a partire dalla bolla Apostolorum limina, del 23 maggio 1974, all'Esortazione Apostolica sulla riconciliazione all'interno della Chiesa, dell'8 dicembre 1974, a quella sulla gioia cristiana, del 9 maggio di quest'anno. Vogliamo ancora citare l'Epistula Lumen Ecclesiae, in occasione del V I I Centenario della morte di S. Tommaso d'Aquino ; si sono aggiunte nei mesi recenti la Costituzione Apostolica Romano Pontifici eligendo, dell'I ottobre scorso, e l'Esortazione Apostolica Evangelii nuntiandi, dell'8 dicembre, nella quale, raccogliendo le autorevoli e pastorali indicazioni della Terza Assemblea Generale del Sinodo dei Vescovi, abbiamo voluto dare come una Summa ampia, completa, aggiornata dei problemi e delle istanze che la gravissima consegna dell'Evangelizzazione nel mondo contemporaneo pone oggi alla Chiesa, dai Pastori ai sacerdoti, alle famiglie, ai laici, nelle varie forme in cui si articola la loro vita. Ma questi documenti, che segnano come altrettante tappe salienti e più incisive, non possono far passare sotto silenzio la trama di altri insegnamenti, che questa Cattedra Romana, consapevole della missione da Cristo affidata a Pietro di confermare i fratelli, non ha mancato di far giungere in tutte le occasioni : ed ecco le Lettere inviate a vari Congressi eucaristici, a celebrazioni commemorative delle varie Chiese locali, ad anniversari di fondazioni di diocesi, di chiese cattedrali, di Famiglie religiose. Così ci piace ricordare i momenti particolarmente intensi delle celebrazioni dell'Anno Santo, che hanno richiamato rispettivamente i giovani, i catecumeni, gli sposi di cui abbiamo benedetto le nozze, i gruppi familiari, le centinaia di sacerdoti novelli da noi ordinati, i carissimi ammalati, ai quali abbiamo amministrato il sacramento degli Infermi; e poi il Congresso Internazionale Mariologico7 8 9 1 0 11 7 8 9 10 11 A.A.S. 66 (1974), pp. 289-307. A.A.S. 67 (1975), pp. 5-23. Ib., pp. 289-322. A.A.S. 66 (1974), pp. 673-702. Cfr. Lc 22, 32. Acta Pauli Pp. VI 139 Mariano; e il Congresso delle Pontificie Opere Missionarie, quello delle Organizzazioni Internazionali Cattoliche, quello missionario, per citarne solo alcuni, gli incontri con i rappresentanti delle Conferenze episcopali, con organizzazioni, con studiosi, con scienziati, con membri di associazioni di apostolato. Nel ripercorrere col pensiero a tante occasioni di grazia che abbiamo vissuto con i vari settori del mondo cattolico, non possiamo trattenere un moto di profonda e commossa riconoscenza al Signore, il « Padre della luce », dal quale « discende ogni buon regalo e ogni dono perfetto » , 12 che ci ha permesso di vedere, con i nostri occhi, di toccare con mano quella che non senza motivo abbiamo chiamato all'inizio la vigorosa vitalità religiosa del nostro tempo. In questo elenco, che stiamo facendo in rapide pennellate evocative, non può certo mancare il ricordo di quelle vere ore di grazia e di Cielo, che abbiamo vissuto insieme in occasione delle beatificazioni e canonizzazioni, da noi compiute nel corso di questo Anno Santo. Tredici le prime : quelle di Maria Eugenia di Gesù Milleret de Brou, di Cesare de Bus, di Enrico Carlo Steeb, di Carlo Eugenio de Mazenod, di Arnoldo Janssen, di Giuseppe Freinademetz, di Maria Teresa Ledóchowska, di Ezechiele Moreno, di Gaspare Bertoni, di Vincenzo Grossi, di Anna Michelotti, di Maria Droste zu Vischering, di Giuseppe Moscati. E sei sono state le Canonizzazioni, come tutti ben ancora ricordiamo : di San Giovanni Battista della Concezione, di Santa Vincenza Maria Vicuña, di Santa Elisabetta Anna Seton, di San Giovanni Maclas, di Sant'Oliviero Plunkett, di San Giustino de Jacobis. Il solo enumerare questi nomi ci richiama alla memoria le vite singolari di questi Vescovi, di questi Fondatori di Ordini religiosi, di questi Missionari, di questi campioni della carità, tra cui la straordinaria figura di un laico, il medico Moscati; e il loro esempio, così sfaccettato nelle varie esperienze, ma pur uguale nell'unico denominatore comune dell'amore di Dio e dei fratelli, ci dice che la Chiesa è soprattutto viva perché la santità permea i suoi membri : una santità vera, sofferta, provata dalle stesse difficoltà che oggi noi esperimentiamo, e che perciò dimostra com'essa sia possibile, sia reale, sia presente negli uomini e nelle donne della più recente generazione, come, non dubitiamo, in quelli della nostra e della futura. Ci piace vedere in questa magnifica fioritura, da Noi additata alla Chiesa universale, l'autorevole conferma di quella 12 Cfr. Ge 1, 17. 140 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale universale vocazione alla santità nella Chiesa, che il Concilio Vaticano II ha fermamente ribadito. Ma un altro segno particolarmente promettente per la vita della Chiesa in se stessa è dato anche dal particolare tono ecumenico, che questa anno 1975 ha avuto. Ricordiamo ancora con trepida gioia il rito di preghiera celebrato il 25 gennaio scorso nella Basilica di San Paolo fuori le Mura per implorare da Dio la ricostituzione dell'unità con le Chiese che ancora non sono con noi congiunte. Se abbiamo allora doverosamente accennato al sentimento di tristezza nel constatare che (( questa unità ancora non è stata ricomposta » 13 per ragioni molteplici, ab- biamo, altrettanto doverosamente, richiamato la profonda speranza che nutriamo in cuore, proprio per questo supremo argomento, per il quale va di mezzo la credibilità del cristianesimo davanti al mondo : « Oggi — dicevamo — noi con voi ringraziamo il Signore che ci ha concesso di vedere che le relazioni tra i cristiani si intensificano e si approfondiscono. La ricerca della riconciliazione t r a i cristiani, che è opera dello Spirito Santo ed espressione di quella " sapienza e pazienza " con cui il Signore "persegue il disegno della sua grazia verso noi peccatori", 14 diventa sempre più un tema di crescente cura ed attenzione da parte della Chiesa Cattolica e delle altre Comunioni Cristiane ». 15 Di questa attenzione abbiamo continue, lietissime attestazioni : ultima, la più vicina nel tempo, quella che si è avuta nell'Assemblea Generale di Nairobi del Consiglio Mondiale delle Chiese, terminato da pochi giorni, a cui abbiamo avuto l'onore di inviare un nostro Messaggio, che sappiamo esser stato accolto con sincero rispetto, nonché una delegazione della Chiesa Cattolica, la cui presenza è stata molto apprezzata e, a quanto siamo stati informati, anche richiesta e desiderata in varie fasi dei lavori. Sia benedetto il Signore, che ci fa vedere come il movimento ecumenico, pur senza gesti clamorosi, ma forse con passi più costruttivi e incisivi, prosegue calmo e ininterrotto nel suo alveo, come il corso di un fiume. E prove continue ne abbiamo effettivamente avute anche qui a Roma, per restare nel tema che ci occupa, proprio nel corso delle celebrazioni dell'Anno Santo : ricordiamo ancora commossi la recentissima cerimonia celebrata simultaneamente a Roma e a Costantinopoli, nel decennio dell'abrogazione di una pagina penosa nella storia 13 14 15 A.A.S. 67 (1975), p. 113. Decr. de Oecumenismo unitatis redintegratio, n. 1. A.A.S. 67 (1975), p. 116. Acta Pauli Pp. VI 141 dei reciproci rapporti. Riandiamo poi col pensiero ai vari gruppi di Fratelli separati, che si può dire sono stati presenti ad ogni Udienza Generale, con ammirevole dignità e raccoglimento; esse venivano da tutto il mondo a dirci come le varie comunità a cui appartengono, guardano a Roma e al Successore di Pietro con sincera ammirazione. Così sappiamo che ininterrotto è il flusso dei pellegrini di varia denominazione cristiana, i quali — mettendosi opportunamente in contatto col nostro Segretariato per l'Unione dei Cristiani, e da esso saggiamente e rispettosamente guidati — vengono a Roma per conoscere meglio la vita della Chiesa Cattolica, e per rivivere in momenti di preghiera le grandi lezioni di generosità, di grazia, di luce che vengono dalle memorie storiche della Chiesa romana dei primi secoli, madre di santi, nutrice di martiri, ispiratrice di opere caritative e assistenziali. Così non vogliamo dimenticare, almeno con una menzione, l'interesse che l'Anno Santo ha suscitato anche in distinti e numerosi rappresentanti delle Religioni non Cristiane, venuti dai vari punti del mondo per vivere anch'essi l'esperienza, pur tanto lontana dal loro mondo religioso, del sacro Giubileo. Venerabili Fratelli e diletti Figli ! Nonostante la consolante rassegna ora delineata, molti certo sono i motivi di apprensione che, in questo scorcio dell'anno occupano il nostro cuore, e talora lo accasciano col loro peso : abbiamo talora l'impressione di un rifiuto freddo, voluto, categorico, sdegnoso da parte di tanti responsabili, dei manipolatori dell'opinione pubblica mediante i mezzi di comunicazione sociale, di uomini della scienza della cultura e dell'arte di fronte alla missione della Chiesa, anzi di fronte al nome stesso di Dio e di Gesù Cristo : di quel 16 Dio che è amore, di quel Gesù che non offre che amore e perdono dalle braccia spalancate sull'albero della Croce. Una marea di violenza premeditata e distruttrice, spesso attratta da facile, perigliosa e incredibile sete di denaro, sembra voler sommergere, nelle varie Nazioni, l'ordinata convivenza civile da cui dipende la serenità, il progresso, l'edificazione della società. A questo proposito non possiamo tacere la nostra addolorata e ferma riprovazione del nuovo vile gesto di violenza, che proprio ieri è stato perpetrato a Vienna. Una viscida perversione e degradazione morale, in nome di una malintesa libertà che vuol sopprimere se stessa, sembra talora sommergere il grido indignato delle rette coscienze, deridendo i sacri valori, travolgendo il senso del bene, del pudore, della » Cfr. 1 Gv 4, 16. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 142 dignità, della bellezza impressa da Dio all'anima e al corpo dell'uomo ; e le vittime più esposte ne sono i piccoli, i giovani, i deboli. Ma, ripetiamo, noi vogliamo guardare al futuro, come già dicemmo, in spem contra spem. Faremmo torto alla teoria interminabile di pellegrini del Popolo di Dio, che durante tutto quest'anno sono venuti a Roma ed entrati nella Porta Santa in un ideale cammino di preghiera e di penitenza, se ci lasciassimo impressionare da questi pur innegabili sfoghi di violenza e di corruzione. Questi fedeli ci hanno detto che la Chiesa è cosciente della sua vita, partita dal cuore del Padre, germinata nel sangue di Cristo Crocefisso e guidata dal suo Spirito santifìcatore, è permeata delle note dell'unità, della santità, della cattolicità e dell'apostolicità, è incamminata decisamente sulle vie della penitenza e della carità. Il senso della preghiera, il ritrovato contatto con Dio, la creazione di opere sociali e caritative a favore dei fratelli che soffrono, ci dicono che il bene è superiore al male, anche se non colpisce l'opinione dei più; ci dicono che le famiglie, nonostante gli attentati da cui da varie parti sono fatte oggetto, sono sane, sono formatrici di cristianesimo vissuto, ci ricordano che la Chiesa può e deve essere presente con la sua carica possente di grazia e di rinnovamento nel mondo, come il lievito nella pasta: 17 ci dicono che se i problemi sono tuttora gra- vissimi, vaste ed enormi sono le energie, le risorse della Chiesa. È quindi lecito, è doveroso guardare all'avvenire con fiducia ed ottimismo. Noi offriamo la collaborazione sincera e volonterosa della Chiesa a tutti gli uomini di buona volontà, a cui tocca la grave responsabilità di elevare il mondo in cui viviamo : Capi di Stato, economisti, politici, letterati ed artisti, giornalisti, e quanti hanno il dovere di trafficar bene i loro talenti : in questo decennio del Concilio Vaticano II vorremmo far riecheggiare i Messaggi, che esso ha appunto inviato ai Governanti, agli Uomini di pensiero e di scienza, agli artisti, alle donne, ai lavoratori, ai poveri, malati e sofferenti, ... ai giovani, per attestare questa sua volontà di collaborazione e per chiamare tutti a prendere coscienza che la dottrina della Chiesa, riproposta dal Concilio, non vuole altro che « aiutare tutti gli uomini del nostro tempo, sia quelli che credono in Dio, sia quelli che esplicitamente non Lo riconoscono, aftinché, scoprendo più chiaramente la loro vocazione integrale, rendano il mondo più conforme all'eminente dignità dell'uomo, aspirino a una fratellanza universale su basi più profonde, e possano rispondere, sotto l'impulso dell'amore, 17 Cfr. Mt 13, 33. Acta Pauli Pp. VI 143 con uno sforzo generoso e congiunto, agli appelli più urgenti della nostra epoca )). Così, così, venerabili Fratelli e diletti Figli! Questo il messaggio del Concilio, questo il frutto del Giubileo che, se pur termina cronologicamente con la chiusura della Porta Santa, non mancherà di portare i suoi frutti per gli anni che seguono. 18 Noi deponiamo questo voto sulla povera mangiatoia del Figlio di Dio fatto uomo nella spogliazione estrema di Betlehem; Egli è venuto per salvare il mondo, non per giudicarlo. A Lui accorrete, uomini che pensate, che lavorate, che soffrite, che amate : è Lui il Salvatore, Lui il Redentore, e in nessun altro Nome è posta la salvezza. Egli ascolterà le nostre preghiere; le ascolterà Maria Santissima, che lo ravvolse in poveri panni per mostrarlo ai pastori e ai magi, e ancora a noi, uomini di oggi, per tutti attirarci a Lui. Essa, che è Madre di Dio e Madre della Chiesa, custodirà e darà incremento ai frutti del Giubileo. 19 20 Con questi voti ardenti noi tutti ancora vi ringraziamo, mentre di cuore impartiamo la nostra Apostolica Benedizione. YII In foro ad Basilicam S. Petri patente habita a Beatissimo Patre nocte Nativitatis Domini nostri Iesu Christi, Anno Sacro Iubilaei exeunte. * Figli della Fratelli nel Chiesa! mondo! Ascoltate ora la parola conclusiva dell'Anno Santo. Noi lo abbiamo iniziato, invocando la misericordia di Dio sopra di noi, sopra la Chiesa, sopra il mondo. Noi abbiamo dato a quel rito dell'apertura della Porta Santa un duplice significato simbolico, ma tremendamente reale, quello della necessità d'ottenere un perdono, senza del quale una barriera di disperazione ostacolerebbe il nostro ingresso nel tempio di Dio. Noi abbiamo infatti riconosciuto la nostra angosciosa ed esistenziale necessità di ricomporre il nostro rapporto normale e felice col Dio vivente; noi 18 19 20 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 91. Cfr. Gv 3, 17. Cfr. At 4, 12. * Die 25 mensis decembris a. 1975. 144 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale abbiamo spiritualmente sperimentato così la nostra incapacità assoluta a riallacciare da soli in amicizia vitale tale indispensabile rapporto; noi abbiamo rasentato con la vertigine della paura l'abisso d'una fatale rovina; noi abbiamo osato, noi uomini di questo splendido e babelico secolo, trepidanti e coraggiosi, battere ancora alla porta, da noi stessi deserta, della casa paterna, cioè della reviviscenza all'economia del Vangelo, quella della riconciliazione con l'armonia primaria, con Te, o Dio della giustizia e della bontà. Noi lo ricorderemo per sempre : un atto, un patto di religione ha cercato di ricollegare, con esito positivo, questa nostra vita, così detta moderna, la nostra vita attuale, storica, civile, qualunque sia, negatrice, scettica, aberrante, indifferente, ovvero ancora pia e fedele, con Te, Dio, prima, vera, unica, ineffabile sorgente della Vita, che non si spegne, e che dovunque risplende. Tu sei, o Dio, per ogni verso, Necessario. Tu sei oggi nostro, o Dio, insostituibile, Dio mistero di pace e di beatitudine. Noi lo confessiamo : noi abbiamo curvato le nostre fronti folli d'orgoglio, di sufficienza, e d'insipienza, ed abbiamo rigenerato nella umiltà sincera e sapiente la nostra coscienza davanti alle esigenze del messaggio del Eegno di Dio. La metanoia cristiana, che al bivio dell'indirizzo direttivo dell'esistenza, guida i passi dell'uomo nel senso esatto della salvezza, ha determinato la nostra scelta, che il battesimo, per chi fra noi è cristiano, aveva già deliberata; ora è confermata; e lo sarà per sempre. Siamo convertiti cristiani. Ed è questo il secondo significato che per noi ha assunto l'Anno Santo : la Fede è la Vita. È la Vita, perché raggiunge Te, o Dio, sia pure sulla riva-limite della nostra capacità di conoscere e di amare; Te, oceano dell'Essere, pienezza superante e incombente d'ogni Esistenza, cielo dell'insondabile profondità, non solo della terra e del cosmo, ma pari solo a Te stesso, infinito oltre lo spazio, Padre di tutto quanto esiste. La Vita sei Tu, Dio, sospeso come una lampada beatificante sulla penombra della nostra balbettante esperienza, a contatto con il mondo, con la storia, con la nostra stessa misteriosa solitudine interiore, tanto più bisognosa di cotesta luce sovrana, quanto più vasto e incognito è il panorama che la scienza e la civiltà aprono al nostro avido e sempre miope sguardo. Ed anche questo rimarrà. Noi trarremo dalla Fede — di cui Cristo, Parola del Padre, è sorgente — la luce supplementare di cui il sapere umano ha bisogno per procedere libero e fidente, nel suo progrediente cammino, lieto di Acta Pauli Pp. VI 145 poter alternare lo studio razionale e sperimentale, guidato da suoi autonomi principii, con la preghiera, sì, questo gemito, questo canto dell'anima che li conferma quei principi li integra e li sublima. L'uomo nuovo di questo Anno Santo non dimenticherà dunque la preghiera, e a questo linguaggio innocente dei figli di Dio, ricondurrà la infantile memoria; la Chiesa gli sarà coro e maestra. E dove andremo noi ora nell'ebbrezza di ricuperata e sempre incipiente beatitudine, di questa pace, ch'è tutta energia ed impulso all'effusione più prodiga e più fraterna? Comprenderemo noi, o Cristo, fatto pastore davanti ai nostri passi frettolosi di toccare fin d'ora, nel periodo così breve e fugace, riservato al nostro esperimento di tuoi autentici seguaci, una meta degna e concreta, comprenderemo noi il « segno dei tempi )), ch'è l'amore a quel prossimo, nella cui definizione Tu hai racchiuso ogni uomo, sì, ogni uomo bisognoso di comprensione, di aiuto, di conforto, di sacrificio, anche se a noi personalmente ignoto, anche se fastidioso ed ostile, ma insignito dall'incomparabile dignità di fratello? La sapienza dell'amore fraterno, la quale ha caratterizzato in virtù ed in opere, che cristiane sono giustamente qualificate, il cammino storico della santa Chiesa, esploderà con novella fecondità, con vittoriosa felicità, con rigenerante socialità. Non l'odio, non la contesa, non l'avarizia sarà la sua dialettica, ma l'amore, l'amore generatore d'amore, l'amore dell'uomo per l'uomo, non per alcun provvisorio ed equivoco interesse, o per alcuna amara e mal tollerata condiscendenza, ma per l'amore a T e ; a Te, o Cristo scoperto nella sofferenza e nel bisogno di ogni nostro simile. La civiltà dell'amore prevarrà nell'affanno delle implicabili lotte sociali, e darà al mondo la sognata trasfigurazione dell'umanità finalmente cristiana. Così, così si conclude, o Signore, questo Anno Santo ; così o uomini fratelli riprenda coraggioso e gioioso il nostro cammino nel tempo verso l'incontro finale, che fin d'ora mette sulle nostre labbra l'estrema invocazione : Vieni, o Signore Gesù. 1 Ap 22, 20. 10 - A. A. S. 1 Acta Apostolicae Sedis— Commentarium Officiale 146 NUNTIUS RADIOTELEVISIFICAS Universis Christifidelibus, die festo Nativitatis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo Basilicae Vaticanae podio Urbi et Orbi Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem. * Fratelli e Figli di Roma e del Mondo! Ecco, io vi annunzio una grande gioia, che è di tutto il mondo : 1 oggi è nato un Salvatore, che è il Cristo Signore. Noi facciamo nostra questa voce angelica, risuonata nella notte fatidica della nascita di Gesù a Betlemme, e la rilanciamo nel mondo. Sì, il Natale di Cristo si rinnova perennemente nel tempo ; e da quando l'incomparabile evento, 2 maturato da secoli nel pensiero di Dio, è apparso sul quadrante della storia, la vicenda umana vi attinge il suo disegno universale, vi scopre il suo significato permanente, vi scruta i suoi destini finali. Nel piano totale del genere umano il Natale del Signore segna una data perenne ; e la Chiesa fa bene a celebrare ad ogni ciclo solare, non solo la memoria lontana del singolare ed ineffabile avvenimento, la venuta del Verbo vivente stesso di Dio fra gli uomini, uomo lui stesso, l'Incarnazione cioè, ma fa bene a rievocarne la sua ormai acquisita attualità : la terra è tuttora la patria di Cristo, del Piglio di Dio fattosi Figlio dell'uomo, che, sottratto ora alla nostra conversazione sensibile, rimane tuttavia, per una nostra instancabile ricerca, per una nostra inesauribile beatitudine, per una nostra indefettibile attesa escatologica, silenziosamente, umilmente, ma realmente, come nel presepio, rimane con noi e per noi. Egli lo disse categoricamente al momento del suo congedo dalla scena sperimentale di questo mondo, quando promise : « Ecco, Io sono con voi, tutti i giorni, fino alla fine del mondo )). 3 Il Natale, il mistero stupendo dell'Incarnazione, la festa dell'Em4 manuele, del Dio fra noi, segna la palingenesi della storia. La nostra fede vi ha il suo cardine; la nostra concezione dell'enigma umano la * Die 25 mensis decembris a. 1975. Cfr. Lc 2, 10. Cfr. Ef 1, 4. Mt 28, 20. Mt E, 23. 1 1 3 4 Acta Pauli Pp. VI 147 sua unica chiave d'interpretazione; e per noi, figli d'un secolo predisposto a sovrapporre l'antropologia, cioè l'interesse umano, alla teologia, cioè alla contemplazione dell'Essere divino, vi ha una legittima stazione del nostro itinerario spirituale, la formula soddisfacente e definitiva : nella venuta di Cristo nel mondo è la salvezza ; il suo nome è Gesù, che vuol dire Salvatore. Ed ecco allora, sfolgorante come un vessillo, issato sulla faccia della terra, e per ogni tempo della vita umana, il nome di Gesù Cristo, Salvatore del mondo. Noi lasceremo ancora gridare a San Pietro, da questo foro delle genti, che gli è a buon diritto intitolato : all'infuori di Gesù Cristo, <( non vi è altro nome dato all'umanità sotto il cielo, nel quale ... noi possiamo essere salvati ». 5 6 7 Gesù, Gesù ! erompe lo spirito di chi ha accolto, di chi ha compreso il Natale : Gesù, Tu sei il Cristo, Tu la salvezza, Tu la verità, Tu la fortezza, Tu la beatitudine, Tu la gloria, Tu la vita del mondo ! Tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Iesu Christe! esclameremo, come il Popolo di Dio canta celebrando i santi misteri della Messa. Ma qui il nostro lieto annuncio natalizio suscita un nuovo dramma. Un dramma nel quale noi tutti siamo coinvolti, come vigorosamente ci ricorda San Paolo : chi mai crede a ciò che ascolta da noi?, chi accoglie la nostra evangelizzazione? 8 Il frastuono soverchiante delle mille voci, che riempiono l'atmosfera della vita moderna, con i potenti megafoni dei famosi mezzi delle comunicazioni sociali, ovvero con il suggestivo incantesimo delle immagini e dei suoni che trasferisce il linguaggio dal regno del pensiero a quello dei sensi, oppure il narcotico imponderabile, ma formidabile della pressione dell'opinione pubblica e della propaganda politica, che quasi insensibilmente priva la libertà personale del suo attivo esercizio per sostituirvi quello passivo di un altrui dominio, vi consente ancora, Fratelli e Figli, di distinguere e di affermare la flebile, la dolce, la vera onda dello Spirito, la voce vibrante del Vangelo di Cristo, l'eco del grido profetico che sale dal deserto ; ovvero il Verbo arcano che, a bene ascoltare, risuona nel silenzio interiore dei cuori, non è più avver9 5 6 7 8 9 Cfr. Mt 1, 21. Cfr. At 3, 25. At 4, 12. Rm 10, 16. Mt 3, 3. 148 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tito? e quasi temuto e soffocato, come il richiamo ad una verità, che si preferisce ignorare? A questo punto si pone un fatto nuovo, che a noi pare, proprio in questo anno di grazia, altrettanto autentico che consolante : qualcuno ascolta! qualcuno sa cogliere l'annuncio della buona novella, come un messaggio rivelatore e rinnovatore. Chi sono questi inattesi, e pur predestinati uditori del Verbo segreto e risolutivo? Sono i giovani, a noi pare. Siete voi, giovani, nella cui generazione si è svelato, quasi con impeto sovversivo, il disinganno della capziosa, della insufficiente almeno, sapienza delle generazioni a voi precedenti, quelle che vi hanno inoculato l'insania della guerra per la potenza, del materialismo come sola giustizia, del piacere come torbida norma prevalente sui doveri ed i destini superiori della vita. Il vuoto vi ha devastato, giovani; ed un anelito intimo e potente vi ha riportato quasi inconsciamente nel circuito d'un invito, che non si può respingere : (( Venite a me, voi tutti, che siete affaticati ed oppressi, e Io vi ristorerò». 10 Il dramma è a questo punto preciso, del sì o del no, della generazione che sale, e che dimostra l'intuito d'un possibile e felice incontro con Cristo. Egli parla, anche dal suo presepio, col suo accento inconfondibile, penetrante e soave : « beati coloro che ascoltano la Parola di Dio, e la osservano » . u Voglia Iddio che dalla nuova gioventù, e che da noi tutti, figli della Chiesa, e cittadini del mondo, sia accolto come frutto dell'Anno Santo questo Verbo d'un inesauribile (( buon Natale ». A quanti ci ascoltano Di espressione italiana : Buon Natale, nella pace e nel gaudio di Cristo. Di espressione francese : Heureux Noël, dans la joie et la paix du Christ ! Di espressione inglese : A blessed Christmas, in the joy and peace of Christ! Di espressione tedesca : Frohe und friedvolle Weihnachten in Christus. Di espressione spagnola : Felices Navidades en la paz y gozo de Cristo ! 10 11 Mt 11, 28. Lc 11, 28. ; Acta Pauli Pp. VI 149 Di espressione portoghese : Feliz Natal, com os melhores votos da paz e da alegría de Cristo! Di espressione greca : KaXà • Xptaroóyevva. Eùykç eîpévifjç x a t a x P°^ ^I-Kupicj) Di espressione polacca : Skladam zyczenia wesolyc'h swiat, pokoju i radoáci w Christusie! Di espressione russa : Rozdestvom Christovoem Mir vam I radost evo. Di espressione cinese : Gun ho Seen Dan. Di espressione africana - Kiswahili : Heri hwa Sikukuu ya Noëli. Per tutti : Christus natus est nobis, venite adoremus ! 150 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO E P I S C O P I S I PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 8 Septembris 1975. — Titulari episcopali Ecclesiae Bigastrensi praefecit R. D. Augustum Lauro, vicarium generalem archidioecesis Consentinae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Aenae Selis, Archiepiscopi Consentini. die 7 Octobris. — Cathedrali Ecclesiae Praenestinae E x c . P. D. Renatum Spallanzani, hactenus Episcopum titularem Mazacensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Assidonensi R. D. Aldonem Garzia, canonicum theologum cathedralis capituli Neritonensis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Achillis Salvucci, Episcopi Melphictensis, Iuvenacensis et Terlitiensis. die 22 Novembris. — Metropolitanae Ecclesiae Ravennatensi et Cathedrali Ecclesiae Cerviensi, eidem aeque principaliter unitae, E x c . P. D. Ersilium Tonini, hactenus Episcopum Maceratensem et Tolentinum. die 29 Novembris. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Alberici Semerar o, Episcopi Uritani, constituit E x c . P. D. Salvatorem De Giorgi, Episcopum titularem Tulanensem. die 8 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Vagalitanae R. P. D. Ioannem Michalski, Vicarium Generalem archidioecesis Gnesnensis, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Stephani S. R. E. Cardinalis Wyszynski, Archiepiscopi Gnesnensis. die 5 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Aucensi R. P. D. Theodorum Hubrich, Praelatum honorarium Sanctitatis Suae, Vicarium Generalem Administratoris Apostolici Magdeburgensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Georgii Braun, Episcopi titularis Putiensis in Byzacena, Administratoris Apostolici Magdeburgensis. Sacra Congregatio pro Episcopis 151 die 6 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Ultraiectensi E.mum P. D. Ioannem S. R. E. Cardinalem Willebrands, Praesidem Secretariatus ad Christianorum unitatem fovendam. — Titulari episcopali Ecclesiae Tabborensi R. D. Antonium dos Santos, Parochum et Decanum in oppido vulgo Ilhavo in dioecesi Aveirensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emmanuelis de Almeida Trindade, Episcopi Aveirensis. die 7 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Fidenatensi R. P. D. Iacobum Biffi, Vicarium Episcopalem in archidioecesi Mediolanensi, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Cardinalis Ioannis Colombo, Archiepiscopi Mediolanensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Frequentinae R. P. D. Henricum Assi, Vicarium Episcopalem in archidioecesi Mediolanensi, quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Cardinalis Ioannis Colombo, Archiepiscopi Mediolanensis. die 19 Decembris. — Titulari episcopali Ecclesiae Aurusulianensi E x c . P. D. Gilbertum Pereira Lopes, hactenus Episcopum Ipameriensem, quem archiepiscopali dignitate ornavit atque Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Antonii Mariae Alves de Siqueira, Archiepiscopi Campinensis, constituit. — Cathedrali Ecclesiae Ipameriensi E x c . P. D. Antonium Ribeiro de Oliveira, hactenus Episcopum titularem Arindelensem. die 22 Decembris. — Titulari episcopali Lamdiensi R. D. Angelum Nicolaum Acha Duarte, ab archidioecesi St. Assumptionis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Philippi Iacobi Benitez Avalos, Episcopi Villaricensis. die 23 Decembris. — Cathedrali Ecclesiae Novae Ulmae E x c . P. D. Raimundum A. Lucker, hactenus Episcopum titularem Metensem et Auxiliarem Archiepiscopi Paulopolitani et Minneapolitani. die 2 Ianuarii 1976. — Titulari episcopali Ecclesiae Girensi R. P. D. Irenaeum Amantillo, e Congregatione Sanctissimi Redemptoris et Magistrum novitiorum, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Patricii H. Cronin, Archiepiscopi Cagayani. — Titulari episcopali Ecclesiae Germaniensi in Dacia R. D. Dantem Sandrelli, Vicarium Generalem dioecesis Sancti Rochi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Radulfì Marcelli Scozzina, Episcopi Formosae. , die S Ianuarii. — Metropolitanae Ecclesiae Vratislaviensi E x c . P. D. Henricum R. Gulbinowicz, hactenus Episcopum titularem Accitanum. 152 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale die 16 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Guaxupensi E x c . P. D. Iosephum Albertum de Castro Pinto, hactenus Episcopum titularem Hieropolitanum in Isauria. die 17 Ianuarii. — Metropolitanae Ecclesiae Capicensi, nuper erectae, E x c . P. D. Antonium Frondosa, hactenus Episcopum Capicensem. die 19 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Tacaratensi R. D. Philippum Franciscum Murphy, cancellarium curiae archiepiscopalis Baltimorensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Villelmi D. Borders, Archiepiscopi Baltimorensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Respectensi R. D. Iacobum Franci-. scum Stafford, moderatorem operum caritatis archidioecesis Baltimorensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Villelmi D. Borders, Archiepiscopi Baltimorensis. — Cathedrali Ecclesiae Maris Platensis E x c . P. D. Romulum García, hactenus Episcopum titularem Uzitensem. die 20 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Macaonensi R. D. Archiminium Rodrigues da Costa, Vicarium Capitularem eiusdem dioecesis. die 21 Ianuarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Thubursicensi P. D. N. Paulum Moretto, hactenus Episcopum Crucis Altae, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Benedicti Zorzi, Episcopi Caxiensis. die 28 Ianuarii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Iosephi Leonis Rojas Chaparro, Episcopi Truxillensis in Venetiola, constituit E x c . P. D. Vincentium Raimundum Hernández Peña, Episcopum titularem Sullectinum. die 2 Februarii. — Cathedrali Ecclesiae Prudentipolitanae E x c . P. D. Antonium Augustinum Marochi, hactenus Episcopum titularem Thabracensem. II CONCORDIENSIS - PORTUS NAONIS DECRETUM De sedis episcopalis translatione ac concathedralis erectione Novissimis hisce temporibus urbs Portus Naonis, quae intra fijies dioecesis Concordiensis-Portus Naonis exstat, cum sit civilis eiusdem nominis provinciae caput ac magistratuum et publicorum munerum sedes, incolarum negotiorumque prospera suscepit incrementa. 153 Sacra Congregatio pro Episcopis Exc.mus autem P. D. Abrahamus Freschi, Episcopus titularis Nasbincensis atque Administrator apostolicus « sede plena » ConcordiensisPortus Naonis, ad aptius tutiusque animarum bono consulendum ab Apostolica Sede postulavit ut episcopalem sedem eiusdem dioecesis ab urbe vulgo « Portogruaro » ad Portum Naonem transferatur et paroeciale templum Deo in honorem Sancti Marci Evangelistae in eadem urbe dicatum, titulo ac dignitate Ecclesiae concathedralis decoretur. Sacra igitur Congregatio pro Episcopis, rata id in bonum animarum vere cessurum, vigore facultatum a Summo Pontifice Paulo Divina Providentia Pp. VI sibi tributarum, porrectis precibus annuendum censuit. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti decreto, perinde valituro ac si apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, quae sequuntur decernit. Episcopalis sedes dioecesis Concordiensis- Portus Naonis ab urbe vulgo « Portogruaro )) transferatur et in Portu Naone constituatur. Insuper memoratum templum in Portu Naone exstans, Deo in honorem Sancti Marci Evangelistae dicatum, ad dignitatem ecclesiae concathedralis extollit, ita ut in eadem ecclesia cathedra episcopalis erigi possit cum omnibus iuribus, honoribus ac oneribus quae huiusmodi Ecclesiis sunt propria, salvis manentibus iuribus, privilegiis et obligationibus quae ad perantiquam cathedralem ecclesiam Concordiensem pertinent. Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis deputat Exc.mum P. D. Abrahamum Freschi, opportunas et necessarias eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere pariter imposito authenticum exemplar actus peractae executionis ad eandem sacram Congregationem mittendi. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 26 mensis octobris anno 1974. SEBASTIANUS Card. PAGGIO, Praefectus L. © S. 98 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 154 SACRA CONGREGATIO PRO E C C L E S I I S O R I E N T A L I B U S TELLICHERRIENSIS ET MANANTODDIENSIS DECRETUM De mutatione finium dioecesium De bono animarum solliciti Exc.mus P. D. Sebastianus Valloppilly, Episcopus Tellicherriensis, et Exc.mus P. D. Jacob Toomkuzhy, Episcopus Manantoddiensi», concordi voto postulaverunt, ut territorium complectens paroecias Adakathode, Ambaithode, Chunkakunnu, Kolithattu, Kottiyur et Elappeedika necnon paroecias Edivanna, Monimooly, Nilambur, Palamkara et Thalanji earumque substationes, quod quidem eparchiae Tellicherriensi pertinet, assignetur eparchiae Manantoddiensi. Attento favorabili voto Conferentiae Episcopalis Malabarensis necnon Exc.mi P. D. Ioannis Gordon, Archiepiscopi tit. Mcopolitani ad Nestum, Apostolici in India Pro-Nuntii, haec Sacra Congregatio pro Ecclesiis Orientalibus, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo Papa VI tributarum, praesenti Decreto — perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae fuissent —, paroecias et substationes supra recensitas, ab eparchia Tellicherriensi separat et eparchiae Manantoddiensi adscribit. Ad haec perficienda Sacra Congregatio memoratum P. D., Ioannem Gordon deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, cum onere, quamprimum, authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi ad hanc Sacram Congregationem. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Ecclesiis Orientalibus, die 4 mensis Decembris anno 1975. PAULUS Card. PHILIPPE, Praefectus L . © S. © Marius Brini, Archiep. tit. Algizen., a Secretis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 155 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE i PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 20 Novembris 1975. — Cathedrali Ecclesiae Daloaënsi praefecit R. P. D. Petrum Mariam Coty, e clero Abidianensis archidioecesis eiusdemque Vicarium Generalem. — Cathedrali Ecclesiae Mananiarensi R. P. Franciscum Xaverium Tabao, e clero locali, Societatis Iesu sodalem, districtus vulgo « Ifanadiana )) curionem. — Cathedrali Ecclesiae Reunionis R. D. Gilbertum Aubry, e clero eiusdem dioecesis. — Titulari episcopali Ecclesiae Foritraianensi R. P. Edmundum Iosephum Fitzgibbon, Societatis Sancti Patritii pro Missionibus ad E x teros, dioecesis Portus Harcurtensis Apostolicum Administratorem. die 19 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Portus Moresbiensis E x c . P. D. Hermannum To Paivu, hactenus Episcopum titularem Temunianensem. — Cathedrali Ecclesiae Tuumbanae E x c . P. D. Eduardum Franciscum Kelly, hactenus Episcopum titularem Ficensem. — Cathedrali Ecclesiae Kilvaënsi R. D. Andream Kaseba, e clero dioecesano, Conferentiae Episcopalis Zairensis secretarium. — Titulari episcopali Ecclesiae Ficensi R. D. Iacobum Petrum Gonçalves, e clero saeculari nativo, quem Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Ernesti Gonçalves da Costa, Episcopi Beirensis constituit. — Titulari episcopali Ecclesiae Caprensi R. P. Hieronymum Herculanum Bumbun, Ordinis Fratrum Minorum Capuccinorum sodalem, quem Auxiliarem Exc.mi P. D. Herculani J. M. van der Bürgt, Archiepiscopi Pontianakensis deputavit. — Titulari episcopali Ecclesiae Bacanariensi R. D. Philippum Rossi Kpodzro, e clero saeculari nativo, quem constituit Administratorem Apostolicum « sede plena » dioecesis Atakpamensis. 156 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale NOMINATIONES Decretis ut infra datis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : die 20 Novembris 1975. — R. P. Ioannem Iocelyn Madden, e Societate S. Francisci Salesii, in Birmania Sancti Ioannis Bosco sodalium Superiorem, Praefectum Apostolicum Lashioënsis Apostolicae noviter erectae Praefecturae. die 19 Decembris. — E x c . P. D. Henricum Lemaître, Archiepiscopum titularem Tungrensem, Apostolicum in Republica Ugandensi Pro Nuntium. die 20 Decembris. — B. P. Henricum Thomam Alexandrum Wijetunga Goonawardena, Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V. Immaculatae sodalem, Praefectum Apostolicum Anuradhapurensis Apostolicae, nuper erectae in Taprobane, Praefecturae. III KISUMUENSIS - ELDORETENSIS DECRETUM De finium mutatione Quo facilius et efficacius aeternae dominici gregis saluti eiusque regimini consuli possit, opportunum visum est novos eosque aptiores inter dioeceses Kisumuensem et Eldoretensem fines constituere. Quapropter Sacrum Consilium Christiano Nomini Propagando, votis eorum, quorum interest, prae oculis habitis, re mature perpensa, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Papa VI concessarum, inter memoratas circumscriptiones ecclesiasticas Kisumuensem et Eldoretensem, hos, qui sequuntur, fines constituendos esse decernit : "The présent civil District of Nandi—comprising the Parishes of Kaiboi, Chepterit (Kapsabet), Nandi Hills, Kobujoi and Tindinyo— until now part of Kisumu Diocèse, should henceforth become part of Eldoret Diocèse, except for the présent Tindinyo Compound of approximately 70 acres, with ali the buildings and institutions thereon, which is to remain part of the Diocèse of Kisumu Sacrum hoc Consilium Christiano Nomini Propagando in perpetuam rei memoriam praesens Decretum confici et expediri iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 20 mensis Ianuarii /a. D. 1976. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus © D. S. Lourdusamy, a Secretis Diarium Romanae Curiae DIARIUM ROMANAE 157 CURIAE Giovedì, 11 Dicembre 1 9 7 5 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. BOUREM KOSSOMI, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Niger. Giovedì, 18 Dicembre 1 9 7 5 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. JUAN I . LIVIERES ÁRGANA, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Paraguay. Sabato, 20 Dicembre 1 9 7 5 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. VITUS MOOKI MOLAPO, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Lesotho. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 19 dicembre 1975. S. E. Mons. Lemaître Henri, Arcivescovo tit. di Tongeren, Pro-Nunzio Apostolico in Uganda. 5 gennaio 1976. S. E. Mons. Bugnini Annibale, C. M., Arcivescovo tit. di Diocleziana, Pro-Nunzio Apostolico in Iran. 19 » » Il Rev.do Mons. Cacciavillan Agostino, Pro-Nunzio Apostolico nel Kenya. 14 febbraio » S. E. Mons. Curis Carlo, Arcivescovo tit. di Medeli, ProNunzio Apostolico nella Repubblica dello Sri Lanka. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 12 dicembre 1975. Il Rev. Dott. Panizo Orallo Santiago, uditore del Tribunale della Bota presso la Nunziatura Apostolica in Spagna. 158 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 20 dicembre 1975. S. E. Mons. Torrella Cascante Ramón, Vescovo tit. di Minervino Murge, Vice presidente del Segretariato per l'Unione dei Cristiani. » » » S. E. Mons. Gantin Bernardin, già Arcivescovo di Cotonou, Vice Presidente della Pontificia Commissione a Iustitia et Pax». » » » S. E. Mons. Casoria Giuseppe; S. E. Mons. Sabattani Aurelio; Mons. Eid Emilio; P. Crescenzio da Jesi, O.F.M. Capp.; P. Dezza Paolo, S.I.; P. Ligier Louis, S.I.; P. O'Connell William, O.F.M. ; P. Bakos Raimondo, O.F.M. Conv.; P. Said Mark, O.P.; P. Sirna Giuseppe, O.F.M. Conv.; P. Trapé Agostino, O.S.A.; P. Zalba Marcellino, S.I., Consultori della Sacra Congregazione per i Sacramenti ed il Culto Divino, Sezione per i Sacramenti. » » » Mons. Coughlan Peter; Mons. Jounel Pierre; Mons. Lengeling Emil; Mons. Martimort Aimé Georges; Sac. Crivelli Valerio; Sac. Fischer Balthasar; Sac. Swaine Sean; P. Calabuig Ignacio, O.S.M. ; P. Fontaine Gaston, C.R.I.C.; P. Gy Pierre Marie, O.P.; P. Krosnicki, S.V.D.; P. Macca Valentino, O.C.D. ; P. Mazzarello Secondo, S.P. ; P. Neunheuser Burkard, O.S.B.; P. Bär Philippe, O.S.B., Consultori della Sacra Congregazione per i Sacramenti ed il Culto Divino, Sezione per il Culto Divino. 23 » » S. E. Mons. Cunial Ettore, Arcivescovo tit. di Soteropoli, Vice Camerlengo di Santa Romana Chiesa. 5 gennaio 1976. S. E. Mons. Gantin Bernardin, già Arcivescovo di Cotonou, Vice Presidente del Pontificio Consiglio « Cor Unum ». » » » S. E. Mons. Torrella Cascante Ramón, Vescovo tit. di Minervino Murge, Consigliere del Pontificio Consiglio «Cor Unum». 8 » » S. E. il Sig. Cardinale Stéphanos I Sidarouss, Patriarca di Alessandria, e gli Ecc.mi Monsignori: Khoury Joseph, Arcivescovo di Tiro dei Maroniti; Etchegaray Roger, Arcivescovo di Marseille ; Schaftran Gerhard, Vescovo di Meissen ; Law Bernard Francis, Vescovo di SpringfieldCape Girardeau, Membri del Segretariato per l'Unione dei Cristiani. 20 » » S. E. Mons. Abijaoudé, Vescovo tit. di Arca di Fenicia dei Maroniti, Membro della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali. 26 » » Il Rev.do Mons. Giglio Paolo, Assistente di Nunziatura presso la Rappresentanza Pontificia in Francia. Diarium Romanae Curiae 159 30 gennaio 1976. Il Rev.do Mons. Reghezza Giovanni Battista, Delegato per V Amministrazione della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. » » » Il Rev.do Mons. Catenelli Luigi, Delegato Aggiunto per l'Amministrazione della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. 31 » » Il Rev.do Mons. Scalzotto Tiziano, Sotto-Segretario della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. » » » S. E. Mons. Law Bernard Francis, Vescovo di Springfield-Cape Girardeau; Mons. Rossano Pietro; P. Martini Carlo Maria, S.I. ; P. le Deaut Roger, C.S.Sp.; P. Thoma Clemens, S.V.D. ; P. Dubois Marcel, O.P.; D. Porto Umberto; sig. Federici Tommaso, Consultori della Commissione per i rapporti religiosi con l'Ebraismo, costituita presso il Segretariato per l'Unione dei Cristiani. » » » S. E. Mons. Delly Emmanuel-Karim, Arcivescovo tit. di Kaskar; S. E. Mons. Sanusi Anthony Saliu, Vescovo di Jjebu-Ode; P. Anawati Georges, O.P. ; P. Caloyeras Dominique O.P. ; P. D'Souza Andreas O.F.M. Cap.; P. Lanfry Jacques P.A.; D. De Souza Achilles; D. Oseiran Afif, Consultori della Commissione per i rapporti religiosi con l'Islamismo, costituita presso il Segretariato per i Non-Cristiani. » » » Il Rev.do Mons. Belej Giovanni, Capo Ufficio nella Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. 4 febbraio » I sigg. Fracchia Emilio e Quérin Emilio Enrico, Consultori del Pontificio Consiglio «Cor Unum». 14 » » S. E. Mons. Lékai Laszlo, Arcivescovo di Esztergom, Membro della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica. 26 » » S. E. il Sig. Cardinale Palazzini Pietro, Membro della Sacra Congregazione per le Cause dei Santi. Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato: Assistente al Soglio Pontificio: 15 dicembre 1975. S. E. Mons. Nunes Gabriel Manuel (già Arcivescovo di Luanda). 160 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari 24 15 » 3 22 24 27 5 29 » » 4 settembre 1975. ottobre » » » novembre » » » » » » » gennaio 1976. » » » » » » febbraio » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Apostolici soprannumerari: Escutin Ciriaco (Filippine). Nolasco Rodolfo (Buenos Aires). Speroni Eusebio (Buenos Aires). Mariucci Tommaso (Fermo). Frati Antonio (Prato). Papi Flavio (Sabina e Poggio Mirteto). Franca Elio (Pesaro). Astorri Angelo (Piacenza). Ceirano Giovanni (Saluzzo). Calamoneri Antonio (Caltanissetta). Faccani Clemente (Imola). Mannelli Nello (Chiusi). NECROLOGIO 12 dicembre 1975. Mons. Mathew David, Vescovo tit. di Apamea di Bitinia. » Mons. Salaé Josip, Vescovo tit. di Baliana, Ausiliare 19 » dell'Arcivescovo di Zagreb. 20 » » Mons. Jacquemin André, già Vescovo di Bayeux. » Mons. Gallagher Norman Joseph, Vescovo di Thunder 29 » Bay. 2 gennaio 1976. Mons. Simeoni Agapito, Vescovo di Ariano Irpino e Lacedonia. 5 » » Mons. Belleau Henri, O.M.I., già Vicario Apostolico di Baie de James. 6 » » Mons. Anaya y Diez de Bonilla José Gabriel, Vescovo tit. di Rusgunie. 14 » » Mons. Barbetta Giulio, Vescovo tit. di Faran. 18 » » Mons. Cekada Smilian Franjo, Arcivescovo di VrhborsnaSarajevo. 21 » » E.mo Sig. Cardinale Martin Joseph Marie, del Titolo di S. Teresa al Corso d'Italia, già Arcivescovo di Rouen. Mons. Bertrand Gerard, P.A., già Vescovo di Navrongo. 23 » Mons. Poirier François, Arcivescovo tit. di Lemno. » » Mons. Caza Perei val, già Vescovo di Valleyfield. 12 febbraio Mons. De Wilde François Odon, vescovo di Isiro-Nian19 » gara. 20 » » Mons. Lacchio Secondino Petronio. Arcivescovo di Changsha. An. et vol. LXV11I 31 Martii 1976 N. 3 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I LASHÏOËNSIS In Birmania nova Praefectura Apostolica constituitur nomine shioënsis » . « La- PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Catholicae fidei in Birmaniae partibus aptius proferendae causa, censuerunt Venerabiles Fratres Nostri S. R. E. Cardinales praepositi Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione bene fieri, si quibusdam territoriis a dioecesi Kentunghensi detractis alia conderetur circumscriptio ecclesiastica. Nos autem ea perlibenter concedentes de quibus Venerabilis Frater Agnellus S. R. E. Cardinalis Rossi, Praefectus eiusdem Sacrae Congregationis hodie Nobis hoc super negotio rettulit, haec quae sequuntur decernimus. A dioecesi Kentunghensi territoria separamus quae regiones vulgo appellatas « North-Eastern Shan States » et <( Northern Shan States » complectuntur, iisque Praefecturam Apostolicam condimus Lashioënsem appellandam. Eam pastorali ratione exercendam sodalibus concredimus S. Francisci Salesii, plane sane confisi, ut ex apostolica ipsorum opera fructus uberes optimique colligi possint. Constitutae Praefecturae territorium ad septemtrionem ita a ((Shweli)) flumine definitur ut non includat septemtrionalem-occiden11 - A . A. S. 162 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale talem partem supra dictae regionis (( Northern Shan States », ultra idem flumen sitam, quae pars in dicione adhuc dioecesis Myitkyinaènsis manet. Ad occidentem autem eadem nova Praefectura Apostolica eam partem paroeciae vulgo « Pang Pao )) recipit, quae civiliter ad eandem regionem « Northern Shan States » pertinet, ecclesiastice vero usque adhuc in dicione dioecesis Myitkyinaènsis consistens. Ad meridiem supra dicta Praefectura Apostolica limites habebit cum dioecesibus Taunggyi ensi et Kentunghensi, ad orientem demum idem cum dioecesi Kentunghensi necnon Sinensi Natione. Haec quae statuimus sive nunc sive in posterum rata esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Proton. Apost. s.n. In Secret. Status tab., n. 293829. II MOGADISCENSIS In Republica vulgo « Somalia » nuncupata, Vicariatus Apostolicus « Mogadiscensis » in dioecesis formam redigitur eodem nomine. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ex quo Dei consilio beatissimo Petro, Apostolorum principi, in regimen totius Ecclesiae successimus, gregem christianorum moderaturi, in eo sane studia Nostra omnia collocavimus curasque posuimus adsiduas, qua nempe ratione filiis Nostris eorumque rebus aptius consuleremus : sunt enim et Nobis, aeque ac sanctissimo illi Apostolo, a Christo ea facta verba: « P a s c e agnos meos ... pasce oves meas» (Io. Acta Pauli Pp. VI 163 21, 15-17). Qua re, cum Venerabiles Fratres Nostri S. R. E. Cardinales Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositi, iam bene fieri censuerint si Vicariatus Apostolicus Mogadiscensis, in regione vulgo Somalia, ad dignitatem dioecesis evehimus : per id enim tum christianam fidem ibi loci confirmari, tum sacerdotibus qui in ea regione adlaborarent, meritae laudis dari testimonium, Nos re bene reputata, in hanc Purpuratorum Patrum sententiam discedendum esse arbitramur. Quae cum ita sint, apostolica Nostra potestate Vicariatum Mogadiscensem ad gradum atque dignitatem dioecesis evehimus, Mogadiscensis appellandae, atque recto huic Apostolicae Sedi, ad tempus, subiciendae; cuius praeterea Sedem episcopalem in urbe Mogadiscio collocari placet, in templo videlicet Beatae Mariae Virginis a Consolatione, quod cathedrale erit, cum iuribus iustis. Indulgemus insuper, ut loco Canonicorum, si Collegium hoc in praesentia constitui nequeat, Consultores dioecesani eligantur, Episcopum consilio auxilio iuvaturi. Cetera ad normam Iuris temperentur, contrariis nihil obstantibus. Quae vero per has Litteras Nostras iussimus, Venerabilis F r a t e r ad exitum deduci curabit, qui Delegationi Apostolicae praeest regionis Maris Rubri, vel quem ipse delegaverit, factis nempe necessariis facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur, quorum sincera exempla ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione cito mittantur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Novembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Godefridus Mariani, Proton. Apost. Iosephus In Secret. Status tab., n. 297888. Del Ton, Proton: Apost. 164 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III ANURADHAPURENSIS In Republica Taprobanensi, seu vulgo Sri Lanka, nova Praefectura Apostolica conditur, « Anuradhapurensis » cognominanda. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M R E I MEMORIAM Iussum Christi : « Euntes ergo in mundum universum, praedicate Evangelium omni creaturae», cetera (Marc. 16, 15), sane Nos, qui beatissimo Petro in regimen totius Ecclesiae successimus, vehementer impellunt, ut non solum sanctissimam Christi religionem in omnes gentes propagandam curemus, verum etiam ut ea omnia, magna parva, apte disponamus, quae maiorem facultatem faciant eiusdem sacrosanctae fidei nostrae populis inferendae. Quam ob rem, cum Venerabiles F r a tres Nostri S. R. E». Cardinales Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositi in eam sententiam venerint, ut in re publica Taprobanensi, seu Sri Lanka, nova Praefectura Apostolica conderetur, Nos iis auditis quorum res interesset, post negotium bene reputatum, haec decernimus. Territorium dioecesis Jaffnensis, quod vergit ad meridiem, quodque populari lingua <( Anuradhapura District » cognominant; item territorium dioecesis Trincomaliensis-Batticaloaënsis quod ad occidentem solem se protendit ac populus (( Polonnaruwa District » appellat, ab his dioecesibus separamus, atque in formam Praefecturae Apostolicae redigimus, Anuradhapurensis nomine, quam curis Patrum Congregationis Missionariorum Oblatorum B. M. V. credimus certa spe fore, ut nihil neque laborum neque curarum omittant regno Dei propagando. Novae ergo circumscriptionis ecclesiasticae fines hi erunt : ad septemtrionem, dioecesis Jaffnensis, ad orientem solem, dioecesis Trincomaliensis-Batticaloaënsis, ad meridiem, haec eadem dioecesis atque Sedes Kandiensis, ad occasum tandem, dioecesis Chilavensis. Ceterum, haec quae praescripsimus Venerabilis F r a t e r Carolus Curis, Apostolicus Delegatus in Taprobane ad exitum adducet, vel quem ipse delegaverit, factis ad id necessariis facultatibus. Re vero acta documenta scribantur Acta Pauli Pp. VI Ì65 atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione cito mittantur. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die undevicesimo mensis Decembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu, de Propaganda Fide Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Iosephus Del Ton, Proton. Apost. In Secret. Status tab., n. 295988. IV CAPICENSIS In Insulis Philippinis Provincia Ecclesiastica « Capicensis » constituitur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Nimium patens provinciae ecclesiasticae Iarensis territorium censuit Conferentia Episcoporum Insularum Philippinarum commode dividi posse, ut alia ibi locorum provincia constitueretur. Quod cum, ut fieret, omnimode favente venerabili F r a t r e Artemio Casas, Archiepiscopo Iarensi atque eiusdem nominis provinciae Metropolita, eadem Conferentia ab Apostolica Sede petiisset, Nos, audita sententia Venerabilis Fratris Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mallianensis et in Insulis Philippinis Nuntii Apostolici, atque Venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Praefecti Sacrae Congregationis pro Episcopis, sequentia decernimus. Episcopalem Sedem Capicensem a provincia ecclesiastica Iarensi separamus et a metropolitano iure eiusdem Ecclesiae Archiepiscopi absolvimus, eamque ad dignitatem metropolitanae Sedis evehimus, congruis factis iuribus et privilegiis. Eiusdem praeterea Sedis Archiepiscopum et Metropolitam nominamus Venerabilem Fratrem Antonium Frondosa, ad praesens Episcopum Capicensem, cui scilicet debita iura 166 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale damus obligationesque imponimus, Archiepiscoporum ac Metropolitarum propria. Modo conditam provinciam archidioecesis ipsa Capicensis tamquam Sedes Metropolitana constituet atque dioecesis Rombloniensis, a provincia Iarensi separata, et Kalibensis, hoc ipso die condita, tamquam suffraganeae. Haec quae statuimus ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Bruno Torpigliani, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos. Qui autem negotium perfecerit, congrua documenta de more exaret ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo septimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. In Secret. Status tab., n. 296966. V KALIBENSIS In Insulis Philippinis nova dioecesis conditur, nomine « Kalibensis ». PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Animarum utilitas, ad quam praecipue studium Nostrum et operam pro munere conferimus, id a Nobis hodie poscit, ut Episcoporum Conferentiae Insularum Philippinarum votis benigne accedamus, petentium ut, diviso territorio dioecesis Capicensis, nova ibi condatur ecclesiastica circumscriptio. Qua super re audita sententia sive Venerabilis Fratris Antonii Frondosa, Episcopi Capicensis, sive Venerabilis F r a t r i s Brtfnonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mallianensis et in Insulis Philippinis Nuntii Apostolici, sive denique Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Episcopis Acta Pauli Pp. VI 167 praepositorum, sequentia decernimus et iubemus. A dioecesi Oampicensi territorium separamus civilis provinciae vulgo Aklan appellatae eoque dioecesim condimus, Kalibensem ex urbe Kalibo appellandam, iisdemque circumscribendam finibus quibus praedicta provincia Aklan limitatur. Constitutae dioecesis sedes in urbe Kalibo erit, magisterii vero Episcopi cathedra in sacra aede Sancti Ioannis Baptistae, eadem in urbe exstante, quae dehinc cathedrale templum habebitur, cum privilegiis congruis. Episcopum autem praeterquam quod iustis iuribus ditamus, obligationibus etiam adstringimus, cum ipsius munere conexis. Mensam episcopalem constituent Curiae emolumenta, fidelium sponte oblatae pecuniae atque bonorum pars, quae dioecesi obvenient ex praescripto canonis 1500 G. I. C. Dioecesis Kalibensis suffraganea erit Metropolitanae Sedi Capicensi; eius autem Episcopus, archidioecesis eiusdem Metropolitae. Ad Canonicorum collegium quod attinet statuimus ut, quoadusque constituatur, Consultores dioecesani, Canonicorum loco, ad normam iuris deligantur. De condendo Seminario alumnorumque institutione iubemus ut praescripta serventur iuris communis, prae oculis habitis normis decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » et peculiaribus normis Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica. Kalibensi praeterea dioecesi sacerdotes illi destinentur, qui in ea officium vel beneficium habeant; ceteri sacerdotes, clerici Seminariique tirones ei, in qua legitime degant. Omnia documenta ad constitutam dioecesim spectantia, ad eiusdem Curiam a Curia Capicensi transferantur et in tabulario serventur. Haec denique, quae praescripsimus, ad effectum adducat Venerabilis Frater Bruno Torpigliani, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, confectique negotii documenta Sacrae Congregationi pro Episcopis mittat, de more signata sigilloque impressa. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo septimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Godefridus Mariani, Proton. Apost. In Secret. Status tab., n. 296967. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 168 LITTERAE APOSTOLICAE I Venerabili Dei famulo Vincentio Grossi honores Beatorum Caelitum decernuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Quantum studii venerabilis Dei famulus Vincentius Grossi, Cremonensis dioecesis presbyter, ad suam tuendam sacerdotalem dignitatem contulerit, quantum ad pastoralia obeunda munera operae dederit constanter et fideliter, e vita eius tota, seu e virtutibus sanctae exercitis ex absolutisque operibus luculenter infertur. Plane enim sibi persuasum habens alterum Christum hic in terris esse sacerdotem, summa ut Iesus in paupertate vixit, humilitatem coluit, terrenis rebus non adhaesit, ad caelestes omnino intentus. Officiis praeterea paroecialibus diligenter functus, creditum sibi populum maxima diligentia et sapientia gubernavit; Christum item secutus est, qui pastorum est Pastor (S. Aug. ßerm. 138, 6), sanctorumque presbyterorum exempla. Putantes propterea Nos haud parvos sanctae Ecclesiae evenire posse fructus, si tantum Dei virum imitandum praesertim proponeremus aetatis huius nostrae presbyteris, fidelium curae addictis, eum hodie in Beatorum Caelitum albo inscripsimus. Vincentius natus est in pago Italico vulgo appellato « Pizzighettone », d. ix m. Martii a. MDCCCXLV, eodemque die baptismatis aquis ablutus. Optimis moribus educatus, ad sacerdotium capessendum a prima aetate inclinavit ; ob peculiares tamen difficultates nonnisi viginti circiter annos natus Cremonense seminarium adiit, atque post emensum quattuor annorum spatium sacerdos ordinatus est, d. x x n m. Maii a. MDCCCLXIX, coepitque statim se totum pro christiani populi utilitate impendere. Etsi erat iuvenis, paroeciae vulgo « Regona » nuncupatae primum curam habuit ; deinde in pagum « Vicobellignano » missus est, in quo ad exitum usque vitae degit, de hoc unice sollicitus, ut sibi créditos fideles ad optima quaeque induceret optanda et persequenda. Praecipuam scilicet curam habuit, ut a peccatorum illecebris populum omnimode arceret eumque per adsiduam Sacramentorum participationem aa rectam vitam adhortaretur ; ut pueros et iuvenes religiose informaret, quippe quos et familiae et civilis societatis et sanctae Ecclesiae spem merito putaret; ut Dei verbum impiger annuntiaret; ut aegrotis assi- Acta Pauli Pp. VI 169 steret, egenis subveniret. Methodistarum autem, ut appellantur, praesentiam et operam, qui pastorali eius navitati impedimento erant, mira prudentia et caritate superavit. Quo praeterea aptius tum pueris religiose edocendis provideretur tum maxime puellis iuvenibusque mulieribus, Institutum condidit Filiarum ab Oratorio, hac nempe de causa, ut per sacratas Deo virgines non solum pastorales sacerdotum labores levarentur, verum etiam efficaciores evaderent. Magnum sane et generosum propositum, superna Dei gratia potius quam hominum voluntate comprobatum. Religiosam huiusmodi Congregationem, in urbem Laudem Pompeiam prope Mediolanum stabiliter translatam, Sedes Apostolica « decreto laudis » honestavit, d. xx m. Maii a. MCMXV. Ardens autem Vincentii animarum quaerendarum studium eo usque processit, ut etiam extra paroeciae suae fines operari contenderet, frequenter a sodalibus presbyteris invitatus, libenter et perattente a christianis fidelibus auditus. Qui erga alios magna fuit pastorali sollicitudine, idem maiore etiam studio laboravit, ut ipsemet religiosarum virtutum exemplo esset. Quo impulsus proposito die noctuque orabat, ex augustissimo praecipue Eucharistiae sacramento robur abunde hauriens et lumen; debitam Episcopo reverentiam et oboedientiam praestabat, tamquam Abraham contra spem in spem credens (cfr. Rom. 4, 18) ; evangelico caritatis praecepto obsecutus, paterna dilectione et inimicos amplectebatur ; vultus hilaritate omnes excipiebat verborumque gratia; vir summa integritate morumque innocentia, non cessabat tamen corpus cohibere vigiliis, ieiuniis, macerationibus ; humanas dignitates naturali quadam inclinatione contemnens, plane eas semper recusavit; superna denique in Deum fide et spe fretus, adversa quaeque silentio semper tulit, animi afflictiones hisce solitus revelare verbis : (( crux in terris, in caelis gaudium, semper et ubique amor ! ». Senex iam cum esset duorum et septuaginta annorum, e terrena ad caelestem vitam migravit, d. VII m. Novembris a. MCMXVII. Quem vero patrem habuerunt amantissimum, eum mortuum omnes complorarunt, quasi eorum in mentibus Pauli resonarent verba illa : « Volebamus tradere vobis non solum Evangelium Dei, sed etiam animas nostras, quoniam carissimi nobis facti estis » (1 Thess. 2, 8). Eius sanctitudinis fama ita post obitum crevit, ut de eodem ad Beatorum honores evehendo causa agitari coepta sit. Servatis igitur de iure servandis, ab anno MCMLV ad MCMLVIII processus apostolici instructi sunt et perfecti, in dioecesanis Curiis Laudensi et Cremonensi, de virtutibus a famulo Dei exercitis; quorum probata validitate, eadem perpensa est quaestio primum apud S. Congregatio- 170 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nem, quae tunc a Ritibus appellabatur, deinde, d. x x v n m. Martii a. MCMLXXIII, in plenario coetu feliciter absoluta apud interim constitutam S. Congregationem pro Causis Sanctorum. Nos autem Ipsi peculiari decreto ediximus plane constare de virtutibus theologalibus et cardinalibus a famulo Dei Vincentio Grossi heroum in modum exercitis ; quod factum est d. x m. Maii, eodem anno. In peculiaribus praeterea Congregationis conventibus perdiligenter disceptatum est de duobus miraculis, quae famulo Dei intercedente a Deo ferebantur patrata. De quibus disceptationibus edocti, eas probavimus deque miris sanationibus decretum edi iussimus. Id hoc ipso anno evenit, d. in m. Octobris. Die denique statuto ut, cum aliis quattuor Dei famulis in Beatorum album Vincentius Grossi referretur, Nos in Petriano ante Vaticanam Basilicam patente foro sollemni ritu litavimus haecque verba divini Sacrificii initio protulimus : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Ordinis Augustinianorum Recollectorum, Congregationis a Sanctis Stigmatibus Domini nostri Iesu Christi, Sororum Filiarum Oratorii, Parvarum Sororum Filiarum a Sacro Corde Iesu, Sororum a Caritate Boni Pastoris, pluriumque christifidelium explentes; Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto; matura interposita deliberatione et superna luce pie implorata; vi et auctoritate Nostra apostolica venerabiles Dei servos Ezechielem Moreno Díaz, episcopum; Gasparem Bertoni, Vincentium Grossi, presbyteros; Ioannam Franciscam Michelotti a Visitatione S. Mariae, Mariam Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, religiosas, in album Beatorum adscribimus, facultatem facientes ut eorundem festum die ipsorum natali, in locis et modis iure statutis quotannis celebrari possit : Ezechielis Moreno Díaz, die undevicesimo mensis Augusti; Gasparis Bertoni, die decimo secundo mensis Iunii; Vincentii Grossi, die septimo mensis Novembris ; Ioannae Franciscae Michelotti a Visitatione S. Mariae, die primo mensis Februarii; Mariae Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, die octavo mensis Iunii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quae his Litteris scripsimus firma esse et fore volumus, contrariis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, d. i mensis Novembris, anno universalis Iubilaei MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 290899. Acta Pauli Pp. VI 171 II In Papua Nova Guinea et Insulis Salomonicis Delegatio Apostolica conditur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Cum in Oceania Delegatio Apostolica Sydneyensis, per Litteras Apostolicas « In sublimi Principis » die XV mensis Aprilis anno Domini MCMXIIII a Sancto Pio X Summo Pontifice datas, erecta sit, quae nunc, mutatis rerum adiunctis, nihil aliud comprehendit quam circumscriptiones missionales sacris commissas Praesulibus Conferentiae Episcopalis Papuae Novae Guineae et Insularum Salomonlcarum, necesse idcirco est, ut ibidem nova constituatur Delegatio Apostolica. Quae cum ita sint, Nos, omnibus mature perpensis atque consilio considerato Venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefecti, Apostolica Nostra potestate hasce per Litteras perpetuumque in modum Delegationem Apostolicam in Papua Nova Guinea et Insulis Salomonicis erigimus a Legatione Apostolica in Australia separatam, quae Sedem in urbe metropolitana Portu Moresbiensi habeat atque eidem Sacro Consilio Christiano Nomini propagando obnoxia sit. Huic igitur in praesens a Nobis institutae Delegationi Apostolicae ea omnia et singula deferimus officia, necnon privilegia atque indulta, quae ad huiusmodi Delegationes pertinent. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub Anulo Piscatoris, die i mensis Decembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 295951. 172 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III S. Ambrosius, Episcopus et Ecclesiae Doctor, Patronus principalis Regionis Longobardiae confirmatur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Consueverunt Christi fideles ab usque primis Ecclesiae temporibus Sanctis Caelitibus tum officium et cultum tribuere sanctissime, tum etiam eos invocare in necessitatibus atque in vitae discriminibus. Neque profecto Ecclesia id reprobavi!; quin et ipsa publice coluit, maxime martyres. Sic enim sentit Ecclesia non modo congruenter eos honorari, qui lingua, vita, virtute ac vel sanguine Deum confessi sunt quosque Deus in vicem amicos habuit, sed etiam iure invocari atque in vota vocari, qui cum ad tronum Dei adstent, et praesentissimo auxilio esse possunt, et praesidio. Qua de re, cum Venerabilis F r a t e r Noster Ioannes S. R. E. Cardinalis Colombo, Archiepiscopus Mediolanensis idemque Conferentiae Regionalis Longobardiae Praeses, cleri atque populi votis concedens, electionem S. Ambrosii, Episcopi et Ecclesiae Doctoris, tamquam patroni principalis Regionis Longobardiae a se rite probatam, ab hac Apostolica Sede confirmari petierit, ad normam scilicet Instructionis de Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30, Nos, ratione habita tum eius qui rem poposcit cari Nobis, tum populi quem summe diligimus, tum ipsius Sancti, quem impensa colimus pietate, postulata fieri facile patimur. Iis ergo probatis, quae S. Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino, factis olim a Nobis facultatibus, hac in re egerit, placet S. Ambrosium, Episcopum et Ecclesiae Doctorem patronum principalem Regionis Longobardiae esse et haberi, cum iuribus et privilegiis liturgicis iuxta rubricas. Quod sane sive pietatem erga Deum, sive regionem erga tantum virum augere posse confidimus. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die xi mensis Decembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 298467. ' - Acta Pauli Pp. VI 173 IV Beata Maria Teresia Ledochowska declaratur Patrona caelestis missionalium operum Polonorum. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — A Polonia maioribus paterni generis dem orta sollemni novum Maria ritu Teresia Nos Ledochowska, Beatarum quoddam missionalis studii quam Caelitum haud fastis ita pri- adscripsimus, ac fervoris exemplar hac no- stra aetate luculenter prae se tulit quod, cum universae Ecclesiae valido quidem invitamento est praestantiorum usque operum Christianae caritatis erga fratres egenos homines, tum ipsi Polonorum nationi non minori sane decori atque honori qui ad congruentem imitationem aemulationemque vehementer impellit. Peropportune idcirco contigit ut, paulo postquam eidem praeclarae mulieri et legiferae matri Sororum Sancti Petri Claver titulus Beatae Caelitis est decretus, Coetus Episcoporum Poloniae una cum Praeside suo, Venerabili F r a t r e Nostro Stephano Cardinali Wyszynski, Archiepiscopo Varsaviensi et Gnesnensi, unanima consensione ipsam Beatam Mariam Teresiam Ledochowska appellaret atque crearet Patronam caelestem omnium operibus missionalibus Ecclesiae in Polonia addictorum, et illud consilium ad Apostolicam Sedem deferret quod rite sanciretur ratumque haberetur. Eorum itaque precibus libenti animo obsecundantes Nos, e Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino sententia, certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi perpetuumque in modum Beatam Mariam Teresiam Ledochowska praecipuam apud Deum patronam omnium operibus missionalibus Ecclesiae in Polonia addictorum confirmamus, seu iterum constituimus ac renuntiamus, omnibus adiectis honoribus ac privilegiis liturgicis quae praecipuis istius modi Patronis rite competunt. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae apud Sanctum Petrum die xx mensis Ianuarii, anno MCMKXXVi, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 296978. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 174 EPISTULA Ad Exc.mum P. D. Bernardum Yago, Abidianensem Archiepiscopum, ob inaugurandum Institutum religiosis disciplinis fovendis. Nous voyons arriver avec joie le jour où l'inauguration officielle de l'Institut de Sciences Religieuses d'Abidjan vient couronner les efforts de la Conférence episcopale régionale de l'Afrique occidentale francophone en faveur d'une œuvre qui constitue une nouvelle promesse pour l'avenir de PEglise en Afrique. Soucieux de permettre toujours mieux l'expression de l'inaltérable dépôt de la foi dans la spécificité et l'originalité de la culture africaine, et fidèle aux orientations mûrement réfléchies par le récent Concile Vatican I I , vous avez estimé, en union avec vos Frères dans l'épiscopat, que le moment était venu d'entreprendre cet effort à un haut niveau universitaire, sous votre propre responsabilité de Pasteurs, et dans une collaboration suivie avec nos Congrégations pour l'Evangélisation des Peuples et pour l'Education Catholique. Nous-même, nous vous félicitons et nous exprimons notre espoir que, surmontant dans la foi les difficultés qui ne manqueront pas comme à toute grande entreprise, vous saurez mener celle-ci à bonne fin. Le passé de l'Institut supérieur de Culture religieuse, qui constitue depuis 1969 les prémices de la nouvelle fondation, nous donne toute confiance à cet égard. Notre pensée reconnaissante va aussi vers tous ceux qui, conscients de l'importance de votre initiative, ont voulu contribuer généreusement à en permettre la réalisation. Leurs représentants expriment aujourd'hui auprès de vous cette communion ecclésiale dans la charité que recommandait l'Apôtre des Nations. Nous souhaitons donc que l'Institut de Sciences Religieuses d'Abidjan, aujourd'hui dans la modestie des commencements, soit le grain de sénevé appelé à devenir un grand arbre qui portera du fruit en abondance. Nous le confions dans la prière à Celui qui, seul, donne la croissance, et nous envoyons de grand cœur à vous-même, aux Evêques qui ont voulu et soutenu cette fondation, aux professeurs qui en prennent la responsabilité et aux étudiants dont dépend pour une grande part son avenir, une particulière Bénédiction Apostolique, en gage des lumières et de la force de l'Esprit Saint que nous invoquons sur eux. Du Vatican, le 11 Février 1976. 1 2 3 PAULUS P P . V I 1 2 3 Cf. 1 Tm 6, 20. Cf. Décret sur l'activité missionnaire de l'Eglise Ad gentes/, n. 22. Cf. 1 Co 3, 6. Acta Pauli Pp. VI 175 NUNTII GRATULATOMI I E.mo P. D. Sergio S.R.E. Cardinali Pignedoli, Secretariatus pro non Christianis Praesidi, quinque condenti lustra ex quo plenitudinem accepit sacerdotii. 1 Quia nullum referenda gratia maius est officium, hoc piae et religiosae mentis obsequium putamus ad te, Venerabilis Frater Noster, in praesens quam maxime pertinere. Nam insignem ad memoriam mox recoles eventum, propterea quod medio fere mense februario quinque condentur lustra, ex quo tu, ad maiora in Ecclesia Dei munera explenda electus, plenitudinem sacerdotii accepisti. Bona tunc in te spes posita non fefellit ; felici exitu impletae sunt in te sitae et collocatae rationes. Quapropter Nobis iusta causa suppeditatur, cur per has Litteras tibi aperto sermone gratulemur. Breviter recensetur vitae tuae curriculum. Sub exitum Anni Sacri MCML, quo vertente Secretarium Generalem Consilii universali illi Iubilaeo praepositi egeras, Nuntius Apostolicus in Bolivia nominatus es ; unde, eodem munere functurus, in Venetiolam transiisti. Nos vero, cum Mediolanensi Ecclesiae archiepiscopali dignitate praefuimus, te Auxiliarem Antistitem, scilicet operis socium egregium, habuimus. Postmodum, iterum in Apostolicae Sedis ministerio constitutus, ut Delegatus Apostolicus in Nigeria et in Canadia, ad attrahenda studia, ad conciliandas voluntates Romanae Ecclesiae, immo Christo, vitae tuae, sollicitudines contulisti assiduas. Nec praetermittendum est te etiam grave officium ^Secretarii Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide alacriter frugifereque obiisse. Tuum experti usum hominum et rerum merito quidem in Purpuratorum Patrum collegium te ascivimus, atque mandata gravis momenti tibi contulimus, in quibus praecipuum est Secretariatus pro non Christianis. Haud parvus in expletione huius officii labor, at non parvae molis opus, ad quod saecula lento cursu transeuntia suspirant. Apparuit enim gratia Salvatoris nostri omnibus hominibus, ut ad veritatem amplexandam perveniant, ut, in immensum expansa salutifera luce Verbi, 1 S. Ambr., De exc. fr. Satyri I, 4. - Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 176 humanum genus, (( quod unus continet orbis, una fides illuminet, caritas una coniungat » . Quapropter tibi et hisce in inceptis adiutoribus tuis Spiritum Sanctum invocamus, ut vos omnes sapientia sua dirigat, iustitia collustret, clementia soletur, auspice Beatissima Virgine Maria, universorum hominum matre, semper opifera. Haec flagrantissima vota Apostolica Benedictio confirmet, quam tibi, Venerabilis F r a t e r Noster, peramanter impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v i mensis Ianuarii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. 2 PAULUS P P . VI II Ad E.mum P. D. Carolum S.R.E. Cardinalem Confalonier!, sexagesimo exacto anno ex quo sacerdotio est auctus. Singulari prorsus Dei consilio et munere felix memoria celebranda recurret illius diei, quo tu, Venerabilis F r a t e r Noster, florens iuventa et desideriis sanctis, sacri presbyteratus gradu auctus fuisti, et paulo post primo altare Domini scandisti. Quemadmodum fas est, memor factus donorum, quae sine numero caelestis gratia tibi attulit ab illis longinquis primordiis per varias vicissitudines vitae, devoti scilicet famulatus Apostolicae Sedis, episcopalis ministerii in archidioecesi Aquilana usque ad praesentem tuum statum purpuratorum Patrum obtentae dignitatis, sueto maiore religionis obsequio Christo Iesu Pontifici aeterno hymnum laudis exsolves. Nam Servator noster, gloria sacerdotum, fuit fortitudo tua et in te lucem suam et virtutem suam emisit abunde. 1 Nos, qui tibi propensae voluntatis, quin etiam firmae amicitiae vinculis iuncti sumus, piae celebritatis tuae participes, hanc bene precantibus votis et precibus iucundare cupimus. Repletus spiritu precum, illibatae catholicae fidei assertor, concordiae et pacis amator, mitis sapientiae praebens omnibus exemplum, fac ut digne ad te possit referri praeconium in sacris litteris Simoni, Oniae filio, pontifici tributum : Fuit « quasi ignis effulgens, et thus ardens in igne ... quasi oliva pullulans et cupressus in altitudinem se extollens ... in vita sua suffulsit domum ». 2 Praef, de SS. Euch. II. 1 Cfr. Ps. 42, 1-2. Eccl. 50, 9-11. 1. 2 2 Acta Pauli Pp. VI 177 Beatissima Virgo Maria, quam in insigni Liberiana Basilica et in pectore tuo diligis et colis, tibi et inceptis tuis opifera semper arrideat. Apostolica Benedictio peramanter tibi, Venerabilis Frater Noster, impertita, haec vota confirmat. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I III E.mo P. D. Alfredo S.R.E. Cardinali Ottaviani, sexagesimo expleto anno ex quo sacerdotium iniit. Caritas silere nescia Nos impellit, ut sexagesimum expletum annum, ex quo, gratia Dei praeventus, sacerdotium iniisti, tibi gratulemur. Tam diuturnum tempus, quod tibi datum est in Dei famulatu, in Apostolicae Sedis ministerio, in procuratione salutis animarum transigere, respiciens, sine dubio sancta laetitia cumulaberis et simul omnium bonorum Largitori gratiarum actionis canticum piae mentis obsequio exsolves : « Benedicam Dominum in omni tempore semper laus eius in ore meo ». x Pro certo habemus te, in recessu, procul a negotiis, degentem, Ecclesiam, quam ut matrem semper amasti, precationibus tuis atque te devovendi studio, scilicet spiritualibus subsidiis, admodum iuvare. Nos ergo Deum in hoc sacerdotii tui natali enixe rogamus, ut tibi continenter propitius adsit, potioribus usque donis te locuplétet atque illa tibi abunde solacia tribuat, quibus releveris. Maternis etiam curis te foveat Deipara Virgo Maria, quae est singulare praesidium et spes certa illorum praesertim, qui in sortem Domini sunt vocati. Haec vota, quae ex animo prompsimus, confirmet sitque caritatis Nostrae erga te testificatio et signum Apostolica Benedictio, quam tibi, Venerabilis F r a t e r Noster, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I 1 Ps. 33, 2. 12 - A. A. S Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 178 IV Ad E.mum P. D. Petrum S.R.E. Cardinalem Parente, sexagesimam anniversariam memoriam celebrantem diei quo auctus est sacerdotio. Laetanti animo sexagesimam anniversariam memoriam es celebraturus illius diei, quo, Divini Salvatoris nomini confisus, sacerdotio es auctus, atque facere non possumus quin, hac oblata occasione, tibi tam longum tempus in sacro munere exercendo insumptum ex animo gratulemur. Omnibus sane patet praecipua inter dona, quae hominibus obveniunt divinitus, censendum esse sacrum presbyteratus ordinem. Novimus, quanta cum sedulitate sacerdotium, quod ad plenitudinem est evectum et Patris Cardinalis dignitate decoratum, in vitae itinere obieris; novimus nominatim fidei studium et sollertiam, quibus Apostolicae huic Sedi deservieris. Gratulationibus vero precationes iungentes, Christum, qui <( est uni1 versae Ecclesiae corona x», Nos impense rogamus, ut gratiae supernae praesidio te communiât, atque rore spiritualis gaudii iugiter recreet. Beatissima Virgo Maria, Mater Ecclesiae, omnis sanctitatis locuplet i s s i m a thesaurus, te, devotum sui, benigne sospitet ac tueatur. Caritatis, qua tecum devincimur, pignus et caelestium munerum, quae tibi in hoc singulari vitae tuae eventu optamus, auspex sit Apostolica Benedictio, quam tibi, Venerabilis F r a t e r Noster, volenter largimur. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I 1 Clem. Alex., « Paedag. » 2, 8. Acta Pauli Pp. VI 179 ALLOCUTIONES I In Basilica Vaticana habita, die per totum terrarum orbem fovendae paci inter gentes dicato. * Venerabili Fratelli, Figli carissimi! Tre sono i temi, tre i pensieri che alimentano la nostra odierna meditazione di capodanno. Il primo pensiero è quello del calendario civile, che si apre segnando un giorno, non dissimile dagli altri che si susseguono e che registrano il corso della nostra vita presente, la vita nel tempo. Il fatto che la numerazione dei giorni ricomincia da un numero uno, che inaugura un anno nuovo e che questo periodo del ciclo solare, a cui diamo il nome di anno, riprende nello spazio solare il suo giro puntuale e inesorabile, ci fa pensare ad una grande e indefinibile realtà cosmica e filosofica, la quale investe la nostra presente esistenza : è il tempo ! E il tempo che cos'è? È il movimento d'un essere creato, è la vita transeunte e precaria delle cose che non hanno in se stesse il principio del proprio essere, e non posseggono perciò l'immobilità, l'eternità. È un venir meno continuo per riaversi in uno stato successivo. Cotidie morior/ ogni giorno io affronto la morte, ha detto S. Paolo. È la precarietà della nostra esistenza, che sfugge nel moto alla propria radicale deficienza. Una meditazione difficile questa, che ha affaticato le menti dei più grandi ingegni ; ma che si traduce facilmente nella mentalità religiosa, la nostra, al ricordo delle parole del Signore : « Non sono forse dodici le ore del giorno? se uno cammina di giorno non inciampa ... )). Parole dove è tutto l'insegnamento che a noi deve premere ricordare : il tempo è prezioso, il tempo passa, il tempo è una fase di esperimento circa la nostra sorte decisiva e definitiva. Dalla prova 2 3 * Calendis ianuariis a. 1976. 1 Cor 15, 31. Cfr. S. Agostino, Conf eas. XI, 24; PL, 32, 821. Gv 11, 9. 1 2 3 Acta Apostolicae Sedis Commentarium Officiale 180 che noi diamo della fedeltà ai nostri doveri dipende la nostra sorte futura ed eterna. Il tempo è un dono di Dio; è un'interrogazione dell'amore di Dio alla nostra libera e, si può dire, fatale risposta. Dobbiamo essere avari di tempo, per impiegarlo bene, nell'intensità dell'operare, dell'amare e del soffrire. Non mai per un cristiano l'ozio, 4 non mai la noia ! Il riposo, sì, se necessario, ma sempre in vista d'una vigilanza, che solo all'ultimo giorno s'aprirà ad una luce senza tramonto. 5 Secondo pensiero : quello della festività, a cui è dedicato questo primo giorno dell'anno liturgico, la maternità di Maria, Madre di Dio. È come una conclusione, un coronamento del mistero del Natale. Bellissimo, dolcissimo tema. Quante cose da ricordare, quante da celebrare, quante da godere a questa primizia liturgica, con cui si apre il nostro cammino nel tempo, che ancora ci è concesso di vivere in questa vigilia dell'eternità, ch'è la vita presente. La persona di Maria, quale nel Vangelo, e quale nel culto cattolico ci è presentata, nel suo profilo immacolato e virgineo, nella sua umiltà e nella sua povertà, nel suo candore così dolce e così umano, così innocente quale in nessun'altra creatura potremo incontrare, ci è messa davanti dalla liturgia nel suo incomparabile, ineffabile e per noi indispensabile mistero, quello di madre di Gesù Cristo, Figlio di Dio e nostro Salvatore. Qui occorre una promessa, un impegno : porteremo con noi, nel nostro pensiero, nella nostra devozione, nella nostra fiducia il pensiero, il culto, l'affezione a Maria Santissima, in ogni giorno dell'anno, come quello d'uno (( specchio », d'un esemplare d'ogni umana e cristiana virtù, come quello della donna purissima e dolcissima, che si accompagna al nostro faticoso pellegrinaggio, come quello d'una Madre dal cuore così grande d'accogliere in sé la pienezza dell'amore di Cristo, suo Figlio, di Dio Padre, Verbo e Spirito Santo, e poi dell'amore all'umanità, alla Chiesa intera, a ciascuno di noi. Mater pulchrae dilectionis, la chiama la devozione intelligente della Chiesa; non dimentichiamolo più (E abbiamo cura di rileggere ciò che il capitolo V I I I della grande costituzione sulla Chiesa, la Lumen gentium del Concilio ecumenico Vaticano II ci riassume sulla teologia e sulla devozione a Maria; e se, non vi dispiace, rileggete anche la nostra esortazione sul Culto alla Madonna, scritta 4 5 Cfr. Mr 6, 31. Sull'impiego del tempo: cfr. Edi 3, 2, ss.; Dn 8, 19. Acta Pauli Pp. VI 181 nel febbraio del 1974). Maria merita questo nostro filiale interesse; e noi non ne abbiamo che a trarre profitto e speranza. E il terzo pensiero non può esser altro, voi lo indovinate, che quello che qui tutti ci ha tratti, come ogni anno in varie chiese della nostra Roma, cioè quello della Pace. È oggi la Giornata della Pace ; è l'esaltazione della Pace; il monito della Pace; la riflessione su la fragilità e la preziosità unica della Pace. Noi abbiamo bisogno di sottolineare questi concetti : voi sapete quanto ci stanno a cuore, perché li abbiamo ripetutamente esposti alla vostra attenzione ; e ancor recentemente li abbiamo affidati al Messaggio inviato, per l'odierna celebrazione della Giornata di quest'anno che sorge, a tutti i Governanti, a tutti i Reggitori di Popoli, ai responsabili nei vari livelli della vita sociale e internazionale, ai seguaci delle Religioni, ai credenti, ai figli fedeli della Chiesa. Là abbiamo parlato delle vere armi della Pace, quelle che assicurano alla convivenza civile la sua serena stabilità col far entrare a fondo, sempre più a fondo nella coscienza degli uomini, il senso della fratellanza universale; là abbiamo indicato ancora una volta i pericoli, le trepidazioni, le scintille portatrici di rovine fatali in un mondo purtroppo ancora fondato su equilibri precari, quando non su ostilità latenti o aperte ; là abbiamo descritto come in una visione profetica il corteo della Pace che avanza « armata soltanto con un ramo d'ulivo », garanzia unica e insostituibile del progresso della civiltà. E scrutando con ansia i sintomi non sempre incoraggianti del tempo in cui viviamo, abbiamo esortato accoratamente alla pace, « armata solo di bontà e di amore )). Oggi, all'alba dell'anno, noi nutriamo la ferma speranza che questo cammino proceda con più sicura fermezza, con più spedito passo, con più nutrito séguito di adepti fervorosi e volonterosi : la Pace è possibile, la Pace è doverosa, la Pace è necessaria. Entra nella coscienza dei popoli la convinzione ferma e decisa che non si può costruire nulla di efficace e di duraturo per il bene dell'uomo se non nella mutua concordia, nel rispetto dei reciproci diritti, nel paziente esperimento di colloqui costruttivi e di trattative eque e leali : e guardando a ciò che avviene in questo giorno in cui — come ce ne giungono ogni anno gli echi festosi e sempre più vasti — nelle Capitali dei vari Stati del mondo, nelle Sedi delle Organizzazioni internazionali, nelle comunità ecclesiali, i responsabili civili e religiosi si soffermano in una pausa di meditata riflessione, anzi di comune preghiera, allora una gioia intensa ci pervade l'animo : ecco le vere armi della Pace che si fa strada, sia Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 182 pur difficilmente e lentamente, e progredisce nei cuori degli uomini illuminati dalla luce di Dio. Da questa Cattedra di verità e di pace, interprete autentica del Messaggio del Figlio di Dio, noi ripetiamo il nostro appello, il nostro invito : a quanti hanno in mano le sorti dei Popoli, anzi la vita o la morte di milioni di fratelli, noi ripetiamo la nostra esortazione appassionata : gli occhi innocenti e imploranti dei piccoli, dei poveri, dei sofferenti nel corpo o nello spirito per le ferite della guerra, li supplicano, il giudizio della storia li attende al varco, ma più severo e infallibile li aspetta quello di Dio. Nulla sia lasciato di intentato per comporre i dissidi, per superare le difficoltà, per promuovere il progresso umano e sociale, specie là dove più grande è il bisogno, più pressanti le difficoltà. Ma anche ci rivolgiamo ai singoli : a voi che ci ascoltate in questa assemblea devota e luminosa, a quanti sono collegati nell'ascolto, alle persone che formano il tessuto connettivo della società, all'« uomo della strada ». Tutti siamo responsabili della Pace, tutti siamo chiamati a collaborare alla Pace, portando nell'ambiente, nella professione, nei rapporti quotidiani il nostro contributo personale all'edificazione di una società, fondata sull'amore. Tutti siamo chiamati a combattere con le armi potenti dell'amore e della fraternità per lo stabilimento, la tutela, la diffusione della Pace intorno a noi. Ciascuno incominci da sé; il numero crescerà a dismisura; è un'opera a cui nessuno deve rimanere estraneo. Questi voti ardenti noi affidiamo alla Sapienza e alla Bontà di Colui che è il Principe della Pace : avvalori Egli con la sua grazia le buone disposizioni ; e affidiamo altresì le nostre speranze a Colei che, mostrandolo al mondo come autore della Pace, può da Lui implorare sull'umanità il dono, indispensabile e grande, della vera Pace. Così ci risponda pietosa la Santa Genitrice di Dio, in questo primo giorno dell'anno a Lei dedicato; così ci accompagni per i giorni che attendiamo. Amen, amen. Acta Pauli Pp. VI 183 II Ad Excellentissimum Virum Essa-Al-Hamad, Cuvaitianae Nationis cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras concrediti muneris testes tradentem. * Mr Ambassador, With great pleasure we accept from Your Excellency the Letters accrediting you as Ambassador Extraordinary and Pieni potentiary of the State of Kuwait. We appreciate in particular the welcome greetings which you bring to us from His Highness the Amir, Shaikh Sabah alSalem al-Sabah, and we would ask you to convey our own greetings to him. You have referred to eternai spiritual values, which it is our mission to défend and promote. These values are in a special way at the foundation of that true peace among men which we ceaselessly proclaim to all, and we rejoice to have from you this further confirmation that our words are heard. If men of ali creeds and ali nations will devote themselves ever more generously to the care, solace and help of one another, then shall we see the flowering of those moral, civil and economie conditions which will allow mankind to live in what we like to cali the " civilization of love ". The Church for her part will always promote thèse perennial values, adapting her efforts to the needs of each country. In Kuwait it is our firm intention to continue to offer our assistance in every field which lies within the sphère of the Church's activity. In this way the Church remains faithful to her divine calling and helps the attainment of men's legitímate aspirations. We hope and pray that the new year which has dawned upon a troubled world will indeed bring peace and tranquillity, and that your own beloved country may both contribute to this end and enjoy its fruits. As we invoke upon the authorities and entire people of Kuwait abundant divine Hessings, we assure you, Mr Ambassador, of our good wishes for the fulfilment of your important mission. * Die 9 mensis ianuarii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 184 III Ad Excellentissimum Virum Abu-Bakr Mohammed Salih, Sudanensis Reipublicae apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit.* Mr Ambassador, We are indeed happy to accept the Letters by which you are accredited as Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary to the Holy See. At the same time, we are pleased to reciprocate cordially the sincere good wishes which you have conveyed to us this morning from His Excellency the President of the Sudan. We are grateful to you for your kind words in regard to the significant role played by the Church in history, and in regard specifically to our own Pontificate and to our endeavours to help create peace and brotherhood among men. Your country is one which deeply engages our interest and attention. Regarding the présence of the Church there, we were privileged only last year to establish its national hierarchy. Such a step forward indicates how.the Church has taken root in your native soil and grown to full stature. We are very pleased that a spirit of under standing and coopération has made this development possible. This consolidation of the Church's structure in the Sudan provides an assurance that the Catholic population will ever more effecti vely con tribute to the development of their beloved country, in sincere collaboration with ail their fellow-Citizens and in harmony with the concern that inspires the public authorities in this regard. They can now do this all the better by virtue of greater Organization within the local Church itself. But Catholics will always be disposed by their religious faith to face the future with hope, courage and optimism and to respond constructively to the rieh possibilities inhérent in the présent time. Inspired by a deep sensé of the sacredness and dignity of human existence, they are likewise enabled to adopt the moral attitudes that contribute to the betterment of society. It is for this reason that we have no hésitation in stating that the Church's présence will always involve a constant solicitude to promote in whatever way possible the good of the Sudan. While we invoke upon ali the people of your country the divine favours of fraternal harmony and true prosperity, we extend to you persoñally our good wishes for the happy fulfilment of your mission as Ambassador. * Die 10 mensis ianuarii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 185 IV Ad Excellentissimos Viros e Legatorum Coetu apud Sedem Apostolicam, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ac felicia ominantes. * Madame et Messieurs les Ambassadeurs, Nous disons d'abord notre vive gratitude à votre interprète distingué, pour les vœux aimables et cordiaux qu'il a voulu Nous présenter, en votre nom, au début de cette année nouvelle. Et c'est de grand cœur que, à notre tour, Nous vous offrons nos propres souhaits, pour vousmêmes, pour les peuples que vous représentez et leurs gouvernants. La rencontre d'aujourd'hui Nous donne aussi l'occasion d'exprimer notre reconnaissance à tout le Corps diplomatique accrédité près le Saint-Siège, en particulier pour sa présence fidèle et appréciée aux moments les plus marquants de la célébration de l'Année jubilaire qui vient de se terminer. Votre participation n'a pas seulement ajouté un éclat aux diverses manifestations ; elle a revêtu surtout une haute signification : elle rendait présents, en quelque sorte, dans la personne de leurs envoyés, les Etats qui ont avec le Siège Apostolique des relations officielles. Certes, la présence internationale assurée par vous n'était pas complète, elle n'atteignait pas celle des pèlerinages qui se sont succédés durant toute l'année ; elle était cependant considérable vu le nombre et la diversité des peuples et des civilisations de tous les continents qu'elle représentait ! De cette Année Sainte, vous avez pu, ainsi, être des observateurs privilégiés, qualifiés et particulièrement attentifs. Attentifs, non pas tant aux aspects extérieurs et spectaculaires de l'événement, mais à ses significations profondes. Cela correspondait à votre mission, aux devoirs qui lui sont inhérents et qui comportent, comme fondamentale pour votre action, une connaissance exacte de (( ce qui se passe » au Saint-Siège et dans l'Eglise. Naturellement, les Représentants des pays catholiques, ou de ceux où la présence des catholiques est notable, y trouvent des aspects intéressants à un titre tout à fait spécial et direct. Mais, même pour les autres, il y a, au moins, l'intérêt appelé par une « réalité » qui, sans * Die 12 mensis ianuarii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 186 aucun doute, a son poids et exerce son influence pratiquement dans le monde entier. L'Année Sainte maintenant terminée n'a certainement pas eu, même de loin, l'importance du Concile oecuménique Vatican I I , qui faisait déjà l'objet de l'observation et de l'appréciation des diplomates accrédités auprès du Saint-Siège. Mais elle a été, elle aussi, un événement « majeur )) dans la vie de l'Eglise et les activités du Siège Apostolique. Elle s'est trouvée en effet située à dix ans de la conclusion du Concile Vatican I I , au moment précisément où fermentaient, avec abondance et parfois même de façon tumultueuse, des idées et des réflexions, des projets et des initiatives qui ont leur origine dans le Concile et en ont été nourries ; c'est dire que l'Année Sainte était destinée à en ressentir les conséquences bénéfiques de même que, dans notre intention, elle avait pour but d'en favoriser et d'en hâter la maturation, dans sa plénitude et avec toute l'ampleur possible. Le renouveau, c'est-à-dire le fait pour l'Eglise de se retremper dans la fraîcheur enrichissante de ses sources, afin de pouvoir affronter, avec la vigueur et l'enthousiasme d'un corps et d'un esprit revivifiés, les nouveaux défis des temps nouveaux : ce renouveau (ou « aggiornamento ))), qui fut l'un des buts fondamentaux et, en quelque sorte, une note caractéristique du Concile oecuménique Vatican I I , a été aussi le premier des objectifs que Nous avons fixés — à l'Eglise et à chacun des fidèles — pour la célébration de l'Année Sainte. Nous avons voulu lui en ajouter un autre, qui lui était pour ainsi dire parallèle et en tout cas uni de manière vitale, comme l'est un fruit à la racine profonde : celui de la réconciliation, dans sa pleine signification et avec toute sa portée, réconciliation à l'intérieur des consciences et dans les rapports entre les hommes et entre les peuples. Comment l'Année Sainte s'est-elle donc déroulée? Comment, dans quelle mesure a-t-elle atteint ses buts? Quel sens cela peut-il avoir pour l'Eglise et, hors de l'Eglise, pour le monde dans lequel elle vit et agit? Voilà, sans aucun doute, les questions que vous, diplomates accrédités auprès du Siège Apostolique, vous vous êtes posées, avec un intérêt, un sérieux, un souci d'exactitude — et donc d'objectivité — tout à fait particuliers, de même que particulières sont la nature, les finalités et les responsabilités de votre mission au service de vos pays et du monile. Quelle est la réponse? Il ne revient certes pas à Nous de la suggérer : elle pourrait peutêtre apparaître partiale ou intéressée. Mais, faisant pleine confiance aux Acta Pauli Pp. VI 187 dons de pénétration et à l'amour de la vérité qui vous sont propres, Nous nous permettons d'attirer votre attention sur quelques points qui pourront vous aider à orienter vos réflexions. 1. En premier lieu, l'Année Sainte a confirmé, d'une façon qui peut difficilement être niée, que l'Eglise catholique est vivante (Nous parlons de l'Eglise catholique parce que l'Année Sainte en fut un événement spécifique, mais nos propos pourraient et devraient s'appliquer plus largement au christianisme, à la religion, au sens de Dieu). Elle vit, l'Eglise, dan's les pays d'antique civilisation chrétienne; elle vit et elle fleurit dans les pays de nouvelle ou même de très récente évangélisation; de même que Nous savons qu'elle continue, grâce à Dieu, à vivre ou à survivre, même là où elle subit des limitations, des pressions ou des oppressions. Elle vit non seulement, et pas tant, dans les manifestations extérieures, que plutôt dans la profondeur de l'adhésion des consciences et de la volonté : l'Année Sainte en a justement donné un ample et consolant témoignage. 2, L'Eglise s'est présentée avec le visage que le Concile Vatican II a voulu proposer avec une pureté retrouvée : non pas repliée sur ellemême, ou à la recherche jalouse d'affirmations propres, mais — tout en veillant avec soin à l'intégrité de son dépôt doctrinal et à l'authenticité de son témoignage — ouverte à de bonnes relations avec les autres confessions chrétiennes et même avec les autres religions (qui ont tenu, en diverses occasions, à être présentes à des manifestations religieuses de l'Année Sainte), relations aussi avec tous les hommes de bonne volonté. Et elle s'est présentée en proclamant à haute voix l'invitation à la compréhension mutuelle, à l'aide réciproque, à la réconciliation sincère et généreuse des esprits. Une Eglise, donc, vraiment « catholique )), c'est-à-dire universelle : une Eglise de tous, même de ceux qui ne lui appartiennent pas, mais qui peuvent trouver en elle la parole de l'amitié, de la fraternité, de la paix. 3 . . Enfin la présence à Rome, auprès de la tombe du Prince des Apôtres et de la Chaire de son humble successeur, de représentations des Eglises particulières a offert, à nos yeux et à ceux du monde, une vue en quelque sorte panoramique de la situation dans laquelle se trouvent ces Eglises (nous ne parlons pas de leur « état » interne) dans les diverses parties du monde : les unes, libres ; quelques-unes opprimées et d'autres limitées dans l'exercice de leurs droits, comme cela s'est traduit Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 188 par leur absence ou par leur participation réduite, mais si appréciée, au grand rassemblement jubilaire. Plus que des lamentations ou des regrets, cette dernière confirmation nous a suggéré et nous suggère un vœu et un appel. Vous, Messieurs, dans la variété des Etats que vous représentez, si divers par leur situation géographique, par leurs traditions culturelles, par leur composition ethnique et religieuse, par leurs systèmes politiques et sociaux, vous proclamez par votre présence même la conviction que vos Gouvernements se sont formés, celle de l'utilité de rapports organiques et confiants avec le Siège Apostolique. Une telle utilité ne se réfère pas toujours et exclusivement au domaine des relations et des problèmes éventuels d'ordre bilatéral, qui concernent la vie et l'activité de l'Eglise dans vos pays respectifs : ces problèmes sont parfois de dimensions modestes, à cause de la modestie même de la présence de l'Eglise chez certains d'entre vous. Elle se rapporte plutôt, en nombre de cas, aux problèmes de la vie et de l'ordre international, de la vie en commun pacifique, et à la vraie coopération entre les peuples. Nous ne pouvons pas ne pas souhaiter qu'une telle conviction se répande toujours plus largement. Et nous ne disons pas cela parce que ce serait notre intérêt ou celui du Siège Apostolique, mais parce que nous sommes nous-même convaincu, d'une part de la gravité des problèmes qui pèsent sur les rapports entre les peuples, et d'autre part, de la possibilité, encore qu'elle soit bien plus limitée que nous le voudrions, de contribuer à la recherche de leurs solutions. Nous devons rappeler cependant que, plus que de notre contribution, on doit parler de celle de l'Eglise catholique, qui est la raison d'être et la force effective du Saint-Siège, de même que celui-ci en est le centre et le cœur. Notre appel en faveur de l'Eglise catholique, où qu'elle se trouve, répond par conséquent aussi à l'intérêt que nous portons aux grandes causes de la paix et de la collaboration internationales. Mais il se réfère naturellement avant tout aux raisons du droit et de,la justice, dont le respect est le fondement et la condition d'une vie collective ordonnée et tranquille à l'intérieur des nations et entre elles. Nous devons reconnaître que ces raisons trouvent un accueil et une affirmation toujours plus amples, au moins théoriquement, de la part des Etats et de leurs organisations. Cela signifie qu'a pénétré toujours davantage dans la conscience des Acta Pauli Pp. VI 189 peuples cette persuasion que ce n'est pas l'intérêt exclusif et égoïste — « raison d'Etat » — qui peut être le principe de leur comportement ; que la force ne peut être le critère de leurs rapports mutuels; que la violence n'est pas une méthode admissible dans la vie internationale. Nous nous en réjouissons d'autant plus que nous y discernons comme le fruit des principes que le message évangélique et l'Eglise catholique pour sa part ont fortement contribué à faire pénétrer dans ce qui constitue le moderne droit des gens. Et même si dans nombre de cas, hélas, certains Etats, se fiant davantage à leurs puissance qu'au respect du bon droit des autres, ne sont pas fidèles à ces normes et aux engagements solennellement souscrits qui s'en inspirent, ceci se fait avec une (( mauvaise conscience )) et avec la réprobation en outre de la conscience droite — on peut bien le dire — de l'humanité entière : réprobation qui, à la longue, ne peut pas demeurer sans résultats. Le Saint-Siège attribue une telle importance à l'acceptation toujours plus large et à la formulation toujours plus exacte et plus engageante des principes juridiques et moraux qui doivent régler les rapports entre les Etats, qu'il voit dans la possibilité d'y apporter une contribution concrète, au delà des déclarations doctrinales, une des principales raisons de sa participation à la vie et aux activités de la Communauté internationale. Un exemple typique d'une telle participation a été la présence du Saint-Siège à la Conférence d'Helsinki. Il nous plait d'en faire mémoire en cette rencontre. En effet, bien que regardant directement l'Europe (élargie cependant grâce à la présence des Etats-Unis et du Canada), on doit reconnaître à la Conférence d'Helsinki un intérêt beaucoup plus vaste et général, ne serait-ce que par ce que le Continent européen représente — qu'il soit en paix ou en guerre — pour le reste du monde et d'abord pour les pays du bassin méditerranéen. Pourquoi le Saint-Siège a-t-il accepté de devenir membre de la Conférence? Cela est évident : ce n'est pas simplement pour répondre aimablement à l'invitation courtoise des pays européens, si différents au plan des systèmes gouvernementaux, mais finalement d'accord pour juger légitime et même souhaitable la présence du Saint-Siège à ces grandes assises. Et ce n'est pas non plus parce que le Saint-Siège se serait senti en mesure de fournir un apport spécifique à l'examen des problèmes politiques ou militaires de la sécurité européenne, ou à ceux de la coopération dans le domaine économique, industriel ou commercial : tous problèmes que le Saint-Siège considère avec beaucoup de respect et dont 190 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale il connaît l'importance parfois vitale, mais dans lesquels — en ce qui concerne leurs aspects techniques — il est et se déclare incompétent. Mais au-delà, et Nous pourrions dire bien au-dessus des aspects techniques et concrets des problèmes de la sécurité et de la coopération, il y avait précisément tout l'espace touchant aux principes suprêmes — éthiques et juridiques — qui doivent informer l'action et les rapports des E t a t s et des peuples. Et en ce domaine le Saint-Siège a senti qu'il ne devait pas refuser le concours qu'on lui offrait la possibilité de donner, et qui lui permettait aussi d'être dans la Conférence — comme Nous l'avons rappelé récemment dans notre réponse aux vœux de Noël du Sacré Collège — « l'interprète plus direct et le porte-parole de l'exigence du respect de la conscience religieuse ». La Conférence a fixé des principes et indiqué des normes de comportement, en soi excellents, dont l'efficacité pour l'action devra toutefois trouver une vérification dans les faits, pour que le jugement de l'histoire sur cet événement puisse s'avérer positif. Ces principes et ces normes, acceptés par tous les participants, se rattachent à un patrimoine idéal commun aux peuples de l'Europe. Cet héritage, nous pouvons l'ajouter, basé essentiellement sur le message évangélique que l'Europe a reçu et accueilli, est, en substance, également commun aux peuples des autres Continents, y compris ceux qui n'appartiennent pas à ce qu'on appelle la <( civilisation chrétienne », du fait que le message chrétien interprète, là aussi, les exigences profondes de l'homme. Parmi les conclusions de la Conférence d'Helsinki, il nous plaît de rappeler — en même temps que les principes qui se rapportent plus directement aux relations justes, ordonnées, pacifiques entre les Etats, et à leur collaboration en de multiples secteurs — la reconnaissance du fait que le respect des droits de l'homme et des libertés fondamentales — nous citons le documents — « est un facteur essentiel de la paix, de la justice et du bien-être nécessaires pour assurer le développement de relations amicales et de la coopération entre eux comme entre tous les E t a t s ». Les Etats participants s'engagent non seulement à respecter eux-mêmes ces droits et libertés mais aussi à s'efforcer « conjointement et séparément, y compris en coopération avec les Nations Unies, d'en promouvoir le respect universel et effectif ». Qui ne voit comment l'application loyale de ces normes dans leur intégrité parviendrait à faciliter grandement les progrès de la liberté et de la justice chez tous les peuples intéressés? Acta Pauli Pp. VI 191 Il nous plaît de le rappeler, car la reconnaissance dont nous venons de parler a pour effet de rendre vain le prétexte, souvent invoqué, qu'il s'agit là d'affaires internes de chaque E t a t dans lesquelles les autres ne peuvent s'ingérer à aucun titre ; et elle vise à en faire une question de légitime intérêt commun, dans le but, entre autres, d'assurer les bons rapports entre les Etats et les peuples. Cela présuppose en effet — malgré les diversités, même profondes — une base de civilisation humaine commune, se concrétisant en droits et en devoirs, et permettant à tous de vivre tranquillement et de travailler utilement ensemble. Là où cette base commune de civilisation manquerait en fait — et ceci malgré son acceptation formelle —, les nobles intentions de la Conférence s'avéreraient vaines; bien plus, celle-ci pourrait devenir exploitable à celles qu'elles s'était proposées. La question demeure donc posée : comment les Etats entendent-ils effectivement observer les engagements pris? Nul plus que les hommes de gouvernement et les diplomates ne sait combien il est difficile de faire correspondre la réalité et le droit, surtout lorsque l'idéal s'affronte à des oppositions d'intérêts ou, pire encore, à l'égoïsme ou à la volonté de puissance. Malgré tout, le Saint-Siège continue à attribuer une grande importance aux développements du droit international, qu'il soit universel ou régional. Tout progrès dans la conscience, dans l'affirmation, dans l'engagement d'une déontologie projetée sur l'avenir des peuples et de leur rapports, représente une précieuse contribution à la formation — même lente et laborieuse — d'un ordre effectif de paix dans le monde. Le Saint-Siège, pour sa part, ne se lassera pas de recommander et de favoriser, dans la mesure de ses forces, l'authentique maturation d'une telle conscience en collaborant avec tous ceux qui partagent cette conviction. Et parmi ceux-là, Nous sommes sûr de pouvoir compter les Etats que vous représentez et auprès desquels, Nous en sommes certain, vous ne manquerez pas de vous faire les interprètes de notre pensée et de nos encouragements. Puisse cette année, commencée hélas! sous le signe de plusieurs douloureux conflits et de tensions dangereuses, être témoin de l'encouragement généreux et inlassable de tous ceux qui ont un poste de responsabilité, et de la Communauté internationale, pour la paix dans la justice ! Et fasse le Seigneur que leurs efforts soient efficaces ! Tel est notre souhait. Telle est notre prière. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 192 V Membris Primarii Coetus Anno Sacro apparando. * Signor l'Anno Cardinale e Figli carissimi del Comitato Centrale per Santo l È per noi un incontro atteso e gradito la visita che oggi ci fate, mentre perdura vivissima, nonostante il veloce trascorrer dei giorni, l'eco delle celebrazioni giubilari, culminate nella notte sacra della Natività del Signore col rito di chiusura della Porta Santa. È un'eco che ci procura ancora consolazione e letizia, perché abbiamo tuttora dinanzi agli occhi la visione delle folle che, in misura ininterrotta e crescente, sono accorse tanto numerose a venerare le (( Memorie Apostoliche » : 1 la nostra mente rievoca con commozione le raccolte assem- blee di preghiera, le frequenti manifestazioni di fede religiosa, l'omaggio a noi reso dai pellegrini, la varietà multicolore dei gruppi, lo spettacolo di universale rappresentatività e, se si può solo tentare di intravedere quel che è « passato » all'interno delle coscienze, è già possibile tracciare — sulla base dei dati e delle elaborazioni statistiche — un primo positivo, seppure esterno, bilancio consuntivo. Da un tale contesto non può certo esser separato o distaccato il vostro e nostro Comitato Centrale. Che cosa, infatti, esso è stato per il Giubileo, testé concluso? È stato l'organo propulsivo e, diremmo, il motore che ha garantito il regolare funzionamento della necessaria « macchina » organizzativa. Non staremo qui a ricordare quale struttura, molto semplice ma efficace, avesse questo Organismo dinanzi a chi ben lo conosce, per averne fatto parte, a diversi livelli, a seconda delle rispettive attribuzioni o per la natura delle responsabilità. Noi desideriamo, piuttosto, riconoscere i meriti ed elogiare la solerzia che vi ha costantemente distinti, già nel periodo preparatorio ed ancor più nel corso dell'Anno Santo, sostenendovi in un lavoro incessante e delicato, a volte urgente e non di raro accompagnato a personali sacrifici. Ci piace, pertanto, ripensare alle molteplici iniziative, e salutare distintamente i componenti delle diverse Commissioni, le quali, preposte a definiti settori d'attività nell'ambito di codesto Comitato, hanno programmato nelle singole sue fasi e nell'articolato ordine delle celebra* Die 22 mensis ianuarii a. 1976. 1 Cfr. Bolla Apostolorum Limina. Acta Pauli Pp. VI 193 zioni il salutare evento ecclesiale. Dalle Commissioni per l'assistenza spirituale e per l'accoglienza dei pellegrini — integrata e coadiuvata, quest'ultima, dalla « Peregrinatio Romana ad Petri Sedem » — alia Commissione per i giovani ed a quelle incaricate delle funzioni sacre e delle manifestazioni culturali, da tutte è stata avviata e svolta un'intensa opera di sensibilizzazione e di aiuto, dalla quale è dipesa, in gran parte, la riuscita dell'Anno Santo. E come non ricordare — che ne siamo stati testimoni diretti — le settimanali assemblee in Piazza San Pietro per la recita del Rosario Mariano e per l'esercizio della Via Crucis, ed ancora il ministero sacramentale dei Confessori e dei Penitenzieri nelle Basiliche Patriarcali, come pure le prestazioni volontarie degli Animatori Spirituali? C'è stato, insomma, tutto un congiungimento di sforzi e di energie ad un unico, nobilissimo fine. Dopo questi doverosi riconoscimenti, vi diremo ancora alcuni dei motivi che fondano la nostra gratitudine. Dobbiamo, anzitutto, ringraziarvi perché di fatto, dal momento dell'annuncio alla conclusione del Giubileo, vi siete trovati quasi soli ad affrontare la mole del lavoro organizzativo e coordinativo, perché è mancata, purtroppo, quella collaborazione, che pure era lecito attendersi. Il vostro è stato, dunque, un indispensabile e prezioso servizio reso alla Chiesa Cattolica, che nel tempo di grazia, da poco terminato — vero tempus acceptabile, diremo con 2 San Paolo — aveva convocato i suoi figli invitandoli a partecipare all'Anno Santo, « per essere convertiti nella penitenza, ritemprati nella 3 carità ed uniti maggiormente con i fratelli )). Grazie appunto al vostro impegno, essa ha avuto l'auspicato e positivo svolgimento, mentre si è potuto supplire abbastanza bene alle accennate carenze. Ma c'è di più : voi avete resistito, fin dall'inizio, alla tentazione dello scetticismo e della sfiducia. Si diceva da alcuni che l'humus culturale, la mentalità moderna, l'inarrestabile processo di secolarizzazione compromettevano in partenza la celebrazione ed erano di ostacolo all'idea stessa del Giubileo, concepito a torto come anacronistico residuato dell'età medioevale. Ma questi dubbi, prospettati ed anche esagerati da certa pubblicistica, non vi hanno sfiorato, e neppure le esitazioni o riserve e, talora, le contestazioni hanno impedito il vostro lavoro né diminuito il vostro impegno. E dobbiamo, altresì, ricordare che avete lavorato con forze numeri2 3 2 Cor 6, 2. Bolla Apostolorum Limina, I. 13 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 194 camente esigue : non molti, infatti, erano gli officiali assegnati a codesto Organismo e, se pure man mano Che i quadri organizzativi si venivano completando, si sono aggiunte altre persone, grave e quotidiano era il peso di quel che c'era da fare. Basta solo pensare all'ovvia esigenza di stabilire contatti ed intese, alla quantità della corrispondenza, al gran numero dei destinatari, quali le Conferenze Episcopali, i Comitati diocesani e nazionali, i vari enti e le stesse persone private. Grazie, dunque, figli carissimi, per la continuità, l'assiduità, il fervore che avete dimostrato, offrendo alla comunità ecclesiale l'esempio di un generoso servizio! Ora l'Anno Santo è passato, è finito, è chiuso. Se ne riparlerà nel Duemila! Dunque, ormai si smobilita? Certo, il Giubileo come evento a cadenza venticinquennale, come tappa saliente nella storia religiosa del nostro secolo — chi non ricorda la bella immagine che propone gli Anni Santi come quattuor tempora saeculi? — ha già avuto la sua conclusione; ma la sua sostanza spirituale, il suo contenuto penitenziale, la sua peculiare tematica di chiara ascendenza biblica e, soprattutto, 4 di stampo evangelico, sono qualcosa di permanente, contengono elementi intrinseci alla fede cristiana, e son dunque destinati ad avere ulteriore sviluppo. Esso — vogliam dire — contiene una materia di per sé inesauribile. Si conclude, sì, la straordinarietà dell'evento giubilare, ma devono rimanere e perdurare i suoi ideali di riconciliazione e di rinnovamento, il suo richiamo, il suo messaggio, il suo spirito e — Dio voglia — i suoi frutti di santità e di vita soprannaturale. Quanto a voi, dopo aver tenuto l'ultima riunione, cessano ormai le vostre funzioni e prestazioni, tanto meritorie da valervi la riconoscenza di tutto il Popolo di Dio e la nostra personale gratitudine; ma deve in voi restare la consapevolezza dell'importante lavoro compiuto e, con essa, un sentimento di interiore e legittima soddisfazione. Oh quei frutti, che già son derivati a tanti nostri fratelli e figli della Chiesa, possano moltiplicarsi e crescere e maturare rigogliosi in voi e per voi. Questo è l'augurio che, con animo paternamente affettuoso ed in pegno delle più ampie ricompense del Signore, porgiamo ora a ciascuno di voi e che confermiamo volentieri con una speciale Benedizione Apostolica. Così sia ! 4 Cfr. Me 1, 15 ; Mt 4, 17. Acta Pauli Pp. VI 195 YI Romanae Civitatis Magistro et Administratorum Coetui, novo ineunte anno Beatissimo Patri fausta ominantibus. * Onorevole Signor Giunta Capitolina! Sindaco di Roma ed illustri Signori della Noi sinceramente apprezziamo la vostra visita perché suggerita dall'intenzione di presentarci i vostri auguri per il nuovo anno, non solo a titolo personale, ma anche come amministratori della città e, quindi, come rappresentanti dell'intera cittadinanza romana. A questo duplice e significativo gesto d'omaggio noi desideriamo rispondere, esprimendo a nostra volta fervidi voti, che ricambiamo a ciascuno di voi e, per il vostro tramite, alla comunità dell'Urbe in tutte le sue componenti. E, al tempo stesso, nel ricordo del Giubileo ormai concluso, noi vi ringraziamo di cuore. — Vi ringraziamo per la possibilità che questo Anno Santo ha avuto di svolgersi in Roma, ingemmata dalle sue Basiliche, dai suoi Santuari, dalle sue Catacombe, dai suoi focolari di vita religiosa e ecclesiale; se l'Anno Santo e il nome sacro di Roma sono così strettamente e indissolubilmente intrecciati, ciò torna anche a vostro onore, davanti a tutto il mondo. — Vi ringraziamo inoltre per la presenza del Signor Sindaco ad alcune cerimonie più significative, e, con lui, d'altre personalità dell'Amministrazione cittadina, apportando onore e significato a tali circostanze sacre, e ricevendone, noi crediamo, particolare riconoscimento e omaggio da parte della Chiesa, plauso e compiacenza da parte dei cittadini e dei visitatori. — Vi ringraziamo infine per l'esito felice ed esemplare della speciale celebrazione giubilare dei Funzionari, degli impiegati, degli appartenenti alla complessa e numerosa rete amministrativa cittadina, la quale, se anche non certo presente al completo, ma largamente e degnamente rappresentata al rito giubilare insieme con i familiari, sperimentò con singolare commozione interiore, con pietà, con dignità grande e vera, quasi un risveglio della sua profonda e storica coscienza, la gioia e la * Die 26 mensis ianuarii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 196 forza di sentirsi e riscoprirsi romana e cattolica, a titolo pieno e privilegiato. Questo Anno Santo, così celebrato, lascia perciò una pagina memorabile e positiva nella storia spirituale e civile dell'Urbe, da incidersi a fondo in caratteri che sfidano i secoli, come quelli dei suoi gloriosi monumenti antichi, sacri e profani. E noi chiediamo ai celesti Patroni di Roma, di volere rimunerare i nobili servizi da voi prestati con la loro vigile protezione e con la dovizia dei loro spirituali favori. Potremmo tuttavia noi dirci sinceri tacendo una riserva a questo favorevole e doveroso riconoscimento? Voi lo sapete : la Chiesa Romana ed il mondo cattolico avrebbero attéso anche qualche cosa di più da parte Italiana per l'esito d'un avvenimento nazionale e mondiale come l'Anno Santo : avvenimento ordinato e pacifico, e naturalmente sensibile e attento all'accoglienza civile dell'Eterna Città, al suo aspetto esteriore quale espressione della sua coscienza storica e spirituale interiore, al suo morale interesse d'essere giudicata né indifferente, né irriverente al passaggio di folle qualificate, o di semplice Popolo internazionale, pellegrinante per le classiche e per le moderne vie dell'Urbe. Noi non sosteremo adesso nei rilievi negativi, che ci sono stati fatti da testimoni non certo prevenuti a tale riguardo. Ma raccoglieremo un rinnovato voto positivo e benefico da questo lungo significativo episodio della celebrazione del ricorrente Giubileo del 1975 nella patria communis, che è Roma; e cioè che la netta e libera distinzione del mondo civile da quello religioso, che caratterizza la società italiana e questa singolarissima Urbe, non si traduca in reciproca estraneità, né in laicismo da una parte né in confessionalismo dall'altra, ignari ed avversi fra loro, ma rimanga e si svolga in sempre rispettosa convivenza feconda di mutua e cordiale comunione di fede spirituale e di ideali civili. Nel perdurante, salutare influsso del Giubileo, noi vorremmo che questo evento ecclesiale e l'anno 1976, come si susseguono cronologicamente, così si saldino felicemente, ridestando energie, animando propositi, stimolando le volontà a promuovere un sempre più alto sviluppo — diciamo civico e culturale, spirituale e morale — della nostra Roma, tale da segnare un'ulteriore tappa in quel cammino storico che essa, per l'antica ed inesauribile sua vocazione umana e cristiana, è tenuta a percorrere. Con la nostra Apostolica Benedizione. - ; Acta Pauli Pp. VI 197 VII Membris Commissionis a studiis de muneribus mulieris in Societate et in Ecclesia itemque membris Consilii praepositi Anno internationali « de muliere » celebrando. * Chers Fils et chères Filles, Après plus de deux ans de travail intense et difficile, vous voici arrivés à la fin de la sixième et dernière session plénière de votre Commission. En considérant le chemin parcouru, vous pouvez éprouver une légitime fierté et un sentiment de reconnaissance envers le Seigneur. Nous aussi nous tenons à vous dire aujourd'hui notre joie et notre vive satisfaction pour le travail que vous avez accompli. 1. Le Synode des Evêques de 1971, en constatant le mouvement généralisé de promotion de la femme dans le monde, avait exprimé le souhait « que les femmes reçoivent leur part de responsabilité et de participation dans la vie communautaire de la société et même de l'Eglise »- A cette fin précisément fut créée votre Commission d'étude sur la femme dans la société et dans l'Eglise. Comme nous le rappelions le 18 avril 1975 au Comité pour l'année internationale de la femme, cette Commission avait pour tâche d'étudier les moyens de réaliser la « promotion effective de la dignité et de la responsabilité des femmes )). Et nous ajoutions qu'il importait de « susciter une révision de vie ... sur la participation des femmes à la vie sociale d'une part, à la vie et à la mission de l'Eglise d'autre part » . Nous sommes heureux de savoir que votre Commission, après deux ans de travaux, a élaboré sur ces questions un riche dossier, qui rendra de grands services à l'Eglise universelle et aux Eglises locales. Vous avez eu la sagesse de rappeler au début la place de l'être humain, homme et femme, dans le dessein de Dieu, afin que tous ceux qui, dans l'Eglise, travaillent de quelque manière à la promotion de la femme, le fassent toujours dans une optique authentiquement chrétienne. En outre, vous avez rassemblé une documentation importante sur la participation des 1 2 3 * Die 31 mensis ianuarii a. 1976. A.A.S. 63 (1971), p. 933. A.A.S. 67 (1975), p. 264. 1 2 3 ma., p. 265. 198 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale femmes aux responsabilités pastorales dans l'Eglise; vous avez aussi fait des propositions concrètes, pour que les femmes aient une part plus grande dans l'activité de l'Eglise ; enfin, au Synode des Evêques de 1974, vous avez présenté des vœux pour que soit développée la participation des femmes à l'œuvre de l'évangélisation. Pour ce travail considérable, qui témoigne de votre amour sincère pour l'Eglise, nous tenons à vous dire notre reconnaissance. 2. L'année internationale de la femme est maintenant passée, et les travaux de votre Commission touchent à leur fin. Mais plutôt que d'une fin, c'est d'un nouveau départ qu'il faut parler. Les programmes que vous avez élaborés dans les derniers mois doivent maintenant être réalisés progressivement dans les faits. Comme nous vous le disions le 18 avril 1975, ce qui est le plus urgent, c'est de « travailler partout à faire découvrir, respecter, protéger les droits et les prérogatives de toute femme, dans sa vie célibataire, conjugale, éducative, profession4 nelle, civique, sociale, religieuse )). Voilà la tâche qui doit être accomplie, et à laquelle chacun et chacune d'entre vous s'efforcera de coopérer selon ses moyens. Nous voudrions à cette occasion vous indiquer quelques principes qui vous guideront dans votre effort. Rappelons tout d'abord ce principe fondamental du christianisme: Dieu a créé la personne humaine, homme et femme, dans un seul dessein d'amour ; il a créé l'être humain à son image. L'homme et la femme sont donc égaux devant Dieu : égaux comme personnes, égaux comme enfants de Dieu, égaux en dignité, égaux aussi dans leurs droits. Cette égalité foncière doit être réalisée à différents niveaux. Avant tout au niveau personnel : la femme a un droit imprescriptible au respect ; en privé comme en public, sa dignité doit être reconnue et sauvegardée ; une action vigoureuse doit être entreprise en ce domaine, car dans la société contemporaine existent de nouvelles formes d'esclavage et de dégradation de la femme ; il est urgent aussi de rendre sur ce point le climat de notre vie publique plus moral, plus sain, plus respectueux de la dignité de la femme. L'égalité de l'homme et de la femme doit être réalisée également 5 dans la vie professionnelle et sociale. Dans beaucoup de pays, certes, en théorie du moins, l'homme et la femme ont déjà acquis les mêmes droits fondamentaux. Mais les discriminations subsistent encore. Nous 4 5 Ibid., pp. 266-267. Cf. Conc. Vat. II, Gaudium et spes, nn. 9 et 29. Acta Pauli Pp. VI 199 songeons à la situation des femmes de travailleurs migrants et aux femmes migrantes qui elles-mêmes travaillent. Nous pensons aux femmes des milieux ruraux et ouvriers qui ne peuvent recevoir la formation nécessaire à leur épanouissement humain, et qui doivent travailler pour un salaire souvent insuffisant. Nous tenons à répéter ici Pappel pressant de la Délégation du Saint-Siège à la Conférence Mondiale de Mexico, en faveur des femmes pauvres ou dans la détresse. Nous vous invitons tous et toutes à lire et à faire connaître autour de vous le texte de cette résolution, et à faire tout ce qui est en votre pouvoir pour l'aide aux femmes pauvres, partout dans le monde. Mais nous ne pouvons omettre de souligner que, dans les pays plus développés, l'accession des femmes aux instances de réflexion et de décision qui conditionnent tous les secteurs de la vie sociale a besoin de progresser avec sagesse et réalisme. Nous souhaitons aussi que les femmes soient encouragées et aidées dans le rôle primordial qu'elles assument pour leur famille. Oh! Nous savons bien que certains mouvements féministes nous soupçonnent de vouloir enfermer la femme dans des besognes familiales austères et limitées, l'empêchant ainsi de déployer ses virtualités en d'autres domaines sociaux. Pour cela, ils sont en réaction contre tout rappel du rôle de la femme au foyer. Est-ce réaliste, est-ce sage, de tomber d'un excès dans l'autre? Nous pensons que sur ce point capital, les chrétiens doivent faire preuve de sagesse et de courage dans leurs convictions et leur engagement. Il est souhaitable, précisément, que le fait d'élever et d'éduquer les enfants soit l'œuvre conjointe du père et de la mère, et il y a certainement des progrès à réaliser pour que les hommes y prennent davantage leur part ; mais le rôle de la femme, c'est trop évident, demeure essentiel. Serait-ce donc une tâche mesquine que de contribuer à la formation de personnalités humaines, de préparer les générations de demain, celles qui feront la société? La société de demain demandera des comptes aux foyers d'aujourd'hui sur la qualité déterminante de l'amour et de l'éducation donnés aux enfants et aux adolescents. Mais c'est aussi dans l'Eglise, dans son immense travail d'évangéli sation, que les femmes doivent investir, toujours davantage, leurs richesses spécifiques, tant humaines que spirituelles. C'est le souhait claire6 ment exprimé par le dernier Concile. C'est le désir nettement exposé par votre Commission aux membres du Synode des Evêques de 1974. Le 6 Cf. Décret sur l'Apostolat des laïcs Apostolicam actuositatem, n. 9. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 200 panorama des activités apostoliques de la femme est déjà impressionnant, là où l'on a pris la peine de la faire accéder aux responsabilités qui peuvent être les siennes. Le domaine capital de l'enseignement religieux et de la formation spirituelle, la préparation aux sacrements, l'approche des baptisés qui ignorent presque tout de la foi, et la rencontre des non-chrétiens, l'accueil et l'accompagnement des pauvres et des marginaux, l'animation de l'Action catholique, le discernement et le soutien des vocations, la participation aux mouvements socio-professionnels catholiques. Voici, parmi tant d'autres, des champs d'activités et de responsabilités qui s'offrent partout aux femmes chrétiennes. Et si, pour votre part, vous devez demeurer très attentives aux besoins qui se font jour, il serait vain et illusoire de multiplier à l'infini les expériences. Il s'agit davantage d'assumer totalement les responsabilités que vous avez acceptées, non dans un esprit de compétition ou de vaine gloire, mais de collaboration et d'humilité évangélique. 3. Nous voudrions encore, chers Fils et chères Filles, vous mettre en garde contre certaines déviations possibles, dans le mouvement contemporain de promotion de la femme. L'égalisation des droits ne doit pas dégénérer en nivellement égalitaire et impersonnel. L'égalitarisme, prôné aveuglément par notre société matérialisée, ne se soucie guère du bien spécifique des personnes, et contrairement aux apparences, il ne se préoccupe pas de ce qui convient ou ne convient pas à la femme. Il risque par là, soit de la viriliser indûment, soit de la dépersonnaliser ; dans les deux cas, il fait violence à ce qu'il y a de plus profond en elle. L'égalitarisme peut même favoriser certaines formes d'hédonisme qui sont une menace pour l'intégrité spirituelle et morale de la femme et pour sa dignité simplement humaine. 4. L'authentique promotion chrétienne de la femme ne se limite pas à revendiquer des droits. L'esprit chrétien nous oblige tous, hommes *et femmes à toujours nous rappeler aussi nos devoirs et nos responsabilités propres. Aujourd'hui, il s'agit surtout de réaliser une collaboration plus grande, plus étroite entre hommes et femmes, dans la société et dans l'Eglise, pour que tous et toutes « apportent leurs richesses et leur dynamisme propres à la construction d'un monde, non pas nivelé et 7 uniforme, mais harmonieux et unifié » . Ainsi comprise, la promotion de la femme peut aider puissamment à réaliser l'union entre les hommes et à instaurer la paix dans le monde. 7 A.A.S. 67 (1975), p. 265. Acta Pauli Pp. VI 201 L'Eglise attend beaucoup des femmes pour l'accomplissement de sa mission évangélisatrice. Dans la crise que nous traversons, leur rôle peut être déterminant, aussi bien pour l'humanisation de la société civile que pour l'approfondissement de la foi dans la famille et dans la communauté ecclésiale, et pour un plus grand rayonnement du message chrétien. Sur vous tous, et sur tous ceux qui aideront les femmes à trouver leur juste place et le rôle qui leur revient, nous implorons les grâces de l'Esprit Saint, sa lumière et sa charité, pour que cette œuvre capitale se réalise dans les meilleures conditions. Nous implorons l'aide de Marie, qui a si bien correspondu à l'Esprit Saint dans toute l'œuvre du Salut. E t , en vous redisant notre gratitude pour votre précieuse collaboration, nous vous donnons notre paternelle Bénédiction Apostolique. VIII In festo Praesentationis Domini, cum cerei, more antiquitus tradito, Beatissimo Patri oblati sunt. * Ed ora venite, figli venerati e carissimi, e portatemi l'offerta simbolica del vostro cero, voi che della vostra vita avete fatto offerta generosa alla Chiesa ed amorosa a Cristo, Sacerdoti e Religiosi consacrati nel sacro celibato; venite voi, Figlie in Cristo devote, che la oblazione della vostra verginità distingue come fiori immacolati nel giardino della comunità cattolica; venite voi fedeli, che della onestà cristiana fate irradiante splendore della vostra sequela sui sentieri del Vangelo. Venite; e date tutti al gesto pio e devoto della consegna del cero benedetto il suo pieno significato, il suo trasfigurante valore : quello dell'ossequio e della obbedienza alla Santa Chiesa, quello dell'austerità e della rettitudine del vostro stile morale, personale e comunitario, di vita cristiana, quello soprattutto della virtù della castità, conforme allo stato di vita da voi professato. Questo significato, questo valore, specialmente della purezza cristiana noi vorremmo che fosse presente nei vostri animi, mentre compite la presente religiosa cerimonia. Perché questo pensiero dovrebbe oggi essere in noi prevalente? Oh! per molte ragioni, una occasionale * Die 2 mensis februarii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 202 per prima, relativa alla sua attualità, richiamata alla nostra attenzione dalla recente Dichiarazione della nostra Sacra Congregazione per la Dottrina della Fede, dichiarazione assai importante su certe questioni di etica sessuale e coronata alla fine di una bellissima e sintetica apologia della virtù della castità, « che non si limita, dice la Dichiarazione, ad evitare le colpe indicate; essa implica altresì esigenze positive e più alte. È una virtù che dà una impronta a tutta la personalità, nel suo comportamento sia interiore, che esteriore )).* Ed è questo aspetto positivo della purezza che noi vorremmo fosse ispiratore del rito che stiamo compiendo, confermando in noi là coscienza della sua necessità, non solo a difesa dalle aberranti opinioni e dalle alienanti debolezze, che oggi la deprezzano, e la dicono, da un 2 lato, impossibile, dall'altro dannosa o superflua, ma ad esaltazione altresì della sua funzione riparatrice del disordine etico-psicologico introdotto nella complessa compagine dell'essere umano dal peccato originale e della sua indispensabile efficacia pedagogica in vista di un autodominio equilibratore e liberatore veramente degno d'uomo nuovo e cristiano. Dovremmo riconoscere la parentela di questa virtù con la 3 fortezza e con la bellezza dell'anima vivificata dallo Spirito Santo, ben ammettendo ch'essa oltrepassa, specialmente nella sua espressione perfetta, la comprensione e ancor più l'osservanza da tanta parte degli 4 uomini ; ma sempre per concludere ch'essa, la purezza, alimentata dalla ascetica e dalla preghiera, e sostenuta dall'immancabile aiuto 5 6 divino, è possibile, è facile anche, e rende felici. Perché felici? Perché, ha detto il Signore : « beati i puri di cuore, 7 perché vedranno Dio ! )). Nulla rende più opaco lo sguardo sulle cose spirituali e divine che l'impurità dei pensieri, dei sensi, del corpo ; 8 e nulla meglio predispone la nostra anima all'affezione, alla comprensione, alla contemplazione dei misteri religiosi che la purezza. Essa favorisce la trasparenza della nostra preghiera sulle Realtà ineffabili alle quali si rivolge la nostra vocazione cristiana, e specialmente la no- 1 N. 11. 2 Cfr. S. 3 Th. I I - I I " , 151, ss. Cfr. S. Ambrogio, De virg. 1, 1. * Cfr. Mt 19, U. 2 Cor 12, 9; Fil 4, 13; if i 5, 29; 18, 8-9. Dich. 11 in fine. Mt 5, 8. 1 Cor 2, 14. 5 6 7 8 Acta Pauli Pp. VI 203 9 stra immolazione celibataria e verginale. Essa non spegne la fiamma del cuore; essa è anzi l'atmosfera dell'amore, della carità. Sì, verso Dio, lo possiamo in qualche modo comprendere : l'anima votata solo a Dio lo cercarlo serve, lo ama con tutto il cuore; una concentrazione unitaria e tutta convergente sull'infinito Iddio, reso a noi per qualche verso accessibile, si produce nel nostro spirito ; una continua ricerca rimane sempre vigilante; ed insieme un'inalterabile pace occupa tutto il suo spazio interiore. 10 Ma verso il prossimo? Verso la società? Verso l'umanità? Oh, F r a telli, oh, Sorelle in Cristo, voi conoscete questo altro prodigio della castità votata alla carità : essa non solo non chiude le finestre delle nostre celle sul mondo, ma le apre, non per cercarvi quell'incontro pur benedetto dell'amore coniugale, che noi oggi più che mai onoriamo e sappiamo fonte, in Cristo, di grazia sacramentale e programma normale di santificazione, ma per effondersi in carità che si sublima e si dona nel servizio altrui e nel sacrifìcio di sé, e che rende il celibato e la verginità sorgenti incomparabili di santità evangelica, la quale assicura loro, nell'economia cristiana, il primato nella gerarchia dell'amore. Chi può meglio amare e servire gli uomini di colui che rinunciando ad ogni proprio amore umano offre la propria vita a quel Cristo Gesù, che di ogni fratello bisognoso ha fatto sacramento d'una sua mistica e sociale presenza? 11 Non è egoismo la castità consacrata, ma immolazione di sé per quel regno di Dio ch'è tutto una celebrazione di carità ecclesiale, cioè positiva e universale. Così, così, Fratelli e Sorelle in Cristo Signore : portando all'altare i nostri ceri, quasi simboli della nostra purezza offerta alla luce, alla consumazione nel sacrificio di sé, rinnoviamo nei nostri cuori l'impegno della nostra donazione e la fiducia del centuplicato premio che le è da Cristo stesso promesso. 9 10 11 12 âe Cfr. S. Th. II-II , 152, 1; ib. 2; 153, 5. Cfr. S. Teresa, Cammino di perfezione. Cfr. Mt 25, 40; cfr. Bossuet. Mt 19, 29; cfr. J. Coppens, Sacerdoce et Célibat, Louvain 1971; Cardinal P. Felici, Beati i puri di cuore, L'Osservatore Romano, 1 febbraio 1976. 12 204 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale IX Ad Praelatos Auditores, Advocatos et Officiales Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, a Beatissimo Patre novo litibus iudicandis ineunte anno coram admissos. * Dilecti Filii, Magna cum laetitia vos consalutamus, qui — ut vobis sodalibus Tribunalis Sacrae Romanae Rotae singulis annis moris est — nos adiistis, libetque asseverare nos studiose ac reverenter audivisse ea, quae illustris vester Decanus Boleslaus Filipiak, quem earum habemus ac veneramur, est elocutus. Qui quidem, sensus animi omnium vestrum, qui hic adestis, interpretatus et verbis quam maxime egregiis et permoventibus usus est, quaedam adiungens, digna sane ad quae attendamus, circa quaestiones ad ius dicendum in Ecclesia pertinentes, et circa quosdam eventus, qui eo spectant. Adventus hic vester, peculiarem vim et auctoritatem accipit, quandoquidem singulari commendamini titulo. Quotiescumque enim nobis occasio offertur vos, dignissimi viri, conveniendi vel exercitationem munerum vestrorum observandi, menti nostrae semper sponte occurrit gravitas officii vestri et primarium momentum ministerii, quod pro Ecclesia obitis, ius dicentes nomine auctoritateque ipsius Apostolicae Sedis. Est enim ministerium, quod non solum praeclaris traditionibus vestri Tribunalis illustratur, sed etiam, operositate vestra et praesertim spiritu apostolatus sacerdotalis, quo imbuimini, ostendit omnimodam severitatem iudiciorum et vestram praeparationem ad munus huiusmodi, studium flagrans, quod confertis ad cotidiana officia a Sede Apostolica vobis commissa magna quidem fiducia de defensione iustitiae. Ita fit, ut sollemnis inauguratio anni iudicialis opportunitatem nobis praebeat exspectatam publicam meritamque laudem tribuendi clarissimo isti Tribunali, atque gratum animum nostrum vobis significandi vosque confirmandi ad pergendum munus vobis mandatum, arduum sane et tacitum. Hoc eo libentius praestamus quo magis aetate nostra exercitatio potestatis iudicialis — quemadmodum prorsus quaevis ordinatio iuridica — a non paucis impugnatur in Ecclesia, quasi sit quaedam struc* Die 9 mensis februarii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 205 tura, quae super vim spiritualem et libertatem nuntii evangelici imponatur; haec autem res alias pertractata est. Animum autem convertentes ad quaestiones, quae in iure canonico dicendo potiores sunt, facere non possumus quin mentes vestras dirigamus ad regionem, in qua ille veluti cultus vester iustitiae et efficacia moralis ac doctrinalis Tribunalis vestri, historia digni, magis oportet effulgeant. De Causis enim matrimonialibus cogitamus, quarum non levia incrementa sunt lugendum indicium periculorum, quibus societas horum temporum est obnoxia, quod attinet ad firmitatem, vigorem, felicitatem instituti familiaris. Gaudemus profecto quod sollicitudo Concilii Vaticani secundi de promovenda indole spirituali matrimonii et de novis aperiendis viis, quas actio pastoralis Ecclesiae percurrat, serium officium istius Tribunalis excitavit idque induxit, ut plenam perciperet significationem rationis magis personalis, quam magisterium Concilii proposuit quaeque in aequa aestimatione amoris coniugalis et in mutua perfectione coniugum nititur. Quibus tamen rebus nihil prorsus detrahi licet de dignitate ac stabilitate instituti familiaris, neque imminui excellentiam et munus coniu1 gale procreationis, inde exorientia. Itaque multiplex experientia, quam Tribunal vestrum hausit, facultatem vobis praebet, nunc — ut ante actis temporibus — materiam perutilem et praestantissimam afferendi novae legislationi canonicae, quae in praesenti apparatur. Nos iuvat iterum affirmare, quantum Ecclesia vobis confidat quoad hoc adiumentum vestrum, saluberrimum et pernecessarium, ad defendendum et constabiliendum institutum matrimoniale. Etenim eo quod e sententiis vestris elucent felices exitus, qui in colendis disciplinis iuridicis, biologicis, psychologicis et socialibus habiti sunt — per quas matrimonium melius cognitum est et perspectum secundum veram suam naturam ut communitas amoris — vos insimul firmiter haesistis illis principiis primariis, quae doctrina et consuetudo Ecclesiae semper sunt secutae, sive ut erroribus circa institutum matrimoniale eiusque corruptioni obniteretur sive ut ipsum matrimonium eo dirigeret, quo perfectius in dies et modo magis congruenti indolem suam consortionis coniugalis et sacramenti ostenderet. Nunc autem sermonis iter eo nos adducit, ut mentes cogitationesque vestras dirigamus ad quasdam opiniones, quae e quibusdam placitis, quae hodie disseminantur, et e novis viis per Concilium apertis exortae 1 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, nn. 47-48. 206 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale sunt, quarumque fautores, cum plus aequo bona interdum extollant amoris coniugalis et coniugum perfectionis, eo sunt progressi, ut bonum fundamentale prolis posthabeant, immo etiam prorsus seponant; amorem vero coniugalem iidem elementum habeant tanti momenti etiam in iure, ut ei subiciant ipsam vinculi matrimonialis validitatem, ac propterea ad divortium, nullo fere obnitente impedimento, aditum patefaciant, quasi, deficiente amore (vel potius primigenia amoris cupiditate), ipsa deficiat validitas irrevocabilis foederis coniugalis, quod ex libero atque amoris pleno consensu ortum est. Satis habemus hanc unam attingere vobisque probe notam animadversionem, quae quidem nobis plane digna videtur, quae nunc atque hoc loco in mentem revocetur. Profectx/ dubitandum non est de momento, quod coniugali amori Concilium attribuit, cum illum praedicet perfectam coniugii condicionem optimamque metam, de qua coniuges monentur, ut constanter suam ipsorum communem dirigant vitam. Quod tamen magnopere nostra interest hoc loco rursus in sua luce ponere, hoc est : christianam de familiari instituto doctrinam, ut probe nostis, nullo modo talem coniugalis amoris notionem admittere posse, quae perducat ad relinquendam vel imminuendam vim ac significationem pernoti illius principii : matrimonium facit partium consensus. Quod quidem principium summum momentum habet in universa doctrina canonica ac theologica a traditione recepta, idemque saepe propositum est ab Ecclesiae magisterio ut unum ex praecipuis capitibus, in quibus ius naturale de matrimoniali instituto nec non praeceptum evangelicum innituntur. Vi huius principii, omnibus probe cogniti, matrimonium exsistit eo ipso temporis momento, quo coniuges matrimonialem consensum praestant iuridice validum. Talis consensus est actus voluntatis indolis pacticiae (vel foedus coniugii, ut dictione utamur, quae hodie potior habetur quam vox contractus), qui quidem puncto temporis indivisibili gignit iuridicum effectum, seu matrimonium « in facto esse », uti aiunt, vel vitalem statum, neque postea ullam vim habet ad (( realitatem iuridicam », quam creavit. Quod fit ut, cum semel effectum iuridicum creaverit seu vinculum matrimoniale, huiusmodi consensus irrevocabilis evadat ac virtute careat id, quod peperit, destruendi. Hanc doctrinam Constitutio « Gaudium et spes », licet sit pastoralis indolis, aperte docuit, ut constat ex eiusdem documenti verbis, quae 2 2 Cfr. Mt. 19, 5-6; Denzinger-Schönmetzer, nn. 643, 756, 1497, 1813, 3713, 3701. Acta Pauli Pp. VI 207 sequuntur : Intima communitas vitae et amoris coniugalis, a Creatore condita suisque legibus instructa, foedere coniugii seu irrevocabili consensu personali instauratur. Ita actu humano, quo coniuges sese mutuo tradunt atque accipiunt, institutum ordinatione divina firmum oritur etiam coram societate; hoc vinculum sacrum intuitu boni, tum coniugum et prolis tum societatis, non ex humano arbitrio pendet} Prorsus igitur negandum est, deficiente quovis elemento subiectivo, cuiusmodi est in primis amor coniugalis, matrimonium non amplius exsistere ut « iuridicam realitatem », quae ortum duxit a consensu semel atque in omne tempus iuridice efficaci. Haec (( realitas », ad ius quod spectat, esse pergit ex amore minime pendens, eademque permanet, etiamsi amoris affectus plane evanuerit. Coniuges, enim, cum liberum praestant consensum, non aliud faciunt, quam ingrediuntur atque inseruntur in ordinem obiectivum, seu « institutum » quod eos superat ex eisque minime pendet nec quoad naturam suam, nec quoad leges sibi proprias. Matrimonium non a libera hominum voluntate suam repetit originem, sed institutum est a Deo, qui illud voluit suis legibus praeditum atque instructum; quas leges coniuges plerumque ultro libenterque agnoscunt atque laudibus efferunt, utcumque tamen accipere debent in suum ipsorum bonum atque in bonum filiorum et societatis. Ex ultroneo affectus sensu, amor fit officium devinciens. 4 Haec omnia non ita sunt intellegenda, quasi momentum ac dignitatem coniugalis amoris aliquo modo imminuant, cum dives copia bonorum, quae matrimoniali instituto insunt, non unice elementis iuridicis contineatur. Amor coniugalis, etiamsi in iuris provincia non assumatur, nihilominus nobilissimo ac necessario munere fungitur in matrimonio. Est vis quaedam ordinis psychologici,, cui Deus ipsos matrimonii fines praestituit. Ac revera, ubi deest amor, coniuges valido incitamento carent ad omnia munera atque officia coniugalis communitatis mutua cum sinceritate exsequenda. Ex contrario, ubi viget verus coniugalis amor, hoc est amor humanus, ... plenus,... fidelis et exclusorius usque ad mortem ... fecundus, tunc matrimonium reapse perfici potest secundum plenam illam perfectionis formam, quam suapte natura assequi valet. 5 Praeclarissimi viri ac Filii carissimi, dum huiusmodi animadversio- 3 4 5 N. 48. Cfr. Eph. 5, 25. Cfr. Litt. Encycl. Humanae vitae, n. 9. 208 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale nes, quae plane constant, enuntiamus, votum facimus, ut vestra iudicialis opera semper firma observantia ducatur erga legem canonicam et constanti obsequio erga eius interpretationem praestantissimam ac pastoralem ; idque praesertim fiat, cum propter hodiernam mentium inclinationem nimium permittentem, non sine detrimento rectae legis moralis, postuletur, auspice recenti Concilio, providens defensio altiorum vitae bonorum. Plane compertam habemus laudandam sane fidelitatem, qua vestrum Tribunal normis diligenter obtemperat, quae de processibus canonicis iure latae sunt. Nostris in optatis est, ut a vestra agendi ratione iudices ecclesiastici exemplum assidue sumant, ita quidem ut neque facile neque sine legitima causa ab iisdem normis dispensationem admittant. Quae omina ardenti animo proferimus, dum iugem imploramus effusionem caelestis Sapientiae et vobis et operae, per novum Iudicialem Annum exsequendae. Gratia Dei vobis semper adsit; perfectus Ecclesiae famulatus veluti celsissima laboris adipiscenda meta vobis ante oculos assidue fulgeat atque in difficultatibus, quae vos certo manent, adiumentum praebeat ; denique nobilissimae Tribunalis vestri traditiones vos incitent ad egregias vestras mentis animique virtutes generosiore usque studio exercendas. Haec vota ac preces Apostolica Benedictione confirmamus. X Sociis habita e Sodalitate v. d. « Associazione della Stampa Estera in Italia ». * in Gentili Italia! Signori e Signore delV Associazione della Stampa Estera Siamo particolarmente felici di accogliere quest'oggi, nelle vostre persone, i qualificati e benemeriti rappresentanti della stampa estera in Roma. Il vostro Sodalizio, infatti, per la lunga esperienza accumulata, per il carattere internazionale dei suoi componenti e più ancora per lo spirito fraterno che lo pervade, costituisce un eloquente esempio di pacifica collaborazione e di emulazione nella vostra alta funzione di informatori del pubblico. Per noi, poi, quest'incontro è un'occasione propizia per ringraziarvi * Die 28 mensis februarii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 209 del contributo che, in vario modo, avete dato allo svolgimento dell'Anno Santo. E poiché siete espressione diretta dell'opinione pubblica, ci piace ora ripetere dinanzi a voi quanto abbiamo detto, a proposito del Giubileo, ai Membri del Corpo Diplomatico, accreditato presso la Santa Sede : l'Anno Santo ha dimostrato che la Chiesa è viva ! I milioni di fedeli, accorsi nell'Urbe, non erano soltanto i rappresentanti di quel che si potrebbe chiamare cristianesimo popolare, ma anche della gioventù e dei credenti che cercano di approfondire e di maturare la fede. Tanti laici, uomini e donne, sacerdoti e Vescovi han fatto di Roma, in tutto l'arco del periodo giubilare, quasi la parrocchia della Chiesa universale, rendendo esemplare testimonianza presso le Memorie Apostoliche del loro impegno cristiano e della loro adesione, altresì, ai permanenti e vitali ideali del rinnovamento e della riconciliazione. Quanto a voi, il fatto di esercitare la vostra professione qui a Roma vi consente di osservare da vicino la vita della Chiesa, nel suo cuore : ciò che sembra facilitare la conoscenza di questa istituzione, mentre, a ben osservare, ciò esige uno sguardo assai più attento alla singolare complessità della Chiesa stessa, e proprio nel suo centro più che altrove, sia in se stessa, che nelle relazioni con la società civile e con i differenti Stati, che hanno con la Chiesa dei rapporti particolari, qualificati e pacifici con alcuni, riservati e non sempre facili con altri. Solo chi riconosce questa complessità della Chiesa : fatto religioso per eccellenza, che pretende raggiungere in una realtà misteriosa un rapporto vivente e soprannaturale con la Divinità ; fatto storico indubbiamente singolare per la sua coerenza interiore, per la sua bimillenaria durata e per la sua tormentata, ma sempre tenace esistenza ; fatto umano, che una libera e spontanea, ma estremamente solida organizzazione riveste d'un volto sociale determinato, quello di Popolo di Dio, di società visibile e organizzata, diversa e autonoma, ma convivente, anzi tendenzialmente animatrice della società temporale, può comprendere come sia difficile, e al tempo stesso doveroso e interessante, guardare alla Chiesa nei suoi aspetti simultaneamente complicati e molteplici. Voi siete degli osservatori, prima d'essere informatori. Noi sappiamo d'essere spesso per voi di diffìcile comprensione; noi temiamo perciò d'essere giudicati secondo una conoscenza unilaterale e parziale della nostra realtà; ci sentiamo noi stessi rivestiti di mistero e non possiamo spesso rinunciare, nei riguardi vostri, ad essere meglio conosciuti, non tanto nei nostri fenomeni esteriori, che possono essere talvolta inferiori 14 - A. A. S. 210 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale a ciò ch'essi personificano e rappresentano, ma nella autenticità della nostra investitura spirituale e messianica. Viene allora alle nostre labbra l'antica parola d'uno dei primi apologisti della professione cristiana, Tertulliano, che ne prendeva, da avvocato qual era, le difese con la celebre parola : ne ignorata damnetur, non sia condannata, perché 1 non conosciuta. Ora, se la vita interna della Chiesa — la quale è una comunione di fede, e non una semplice comunanza di opinioni — richiede per essere pienamente compresa uno sguardo che sia già illuminato dalla fede, essa tuttavia non sfugge all'osservazione ed al giudizio critico del giornalista, che ha il compito di riferirne al pubblico, come fa, del resto, per altre società o per i vari movimenti di pensiero. È naturale, pertanto, che noi vi domandiamo, cari Signori, di avere, nei riguardi della Chiesa e dei suoi membri, nei riguardi di ciò che è veramente essenziale e specifico nelle sue strutture e nel suo insegnamento, un'acuta attenzione, una speciale sensibilità, non mai minore a quell'atteggiamento comprensivo e quello stesso rispetto che viene riservato alle altre società o organismi che hanno diritto di cittadinanza e di parola nel mondo. Il pluralismo, che è tanto esaltato nella società contemporanea, richiede per lo meno la tolleranza ed il rispetto per le opinioni degli altri. Eppure si assiste oggi, qua e là, a manifestazioni di intolleranza, delle quali è talora vittima la Chiesa cattolica, mentre non sempre si leva la protesta dell'opinione pubblica e la voce dei giornalisti che ne sono gli interpreti e le guide. Le relazioni della Chiesa con gli Stati e, in senso più generale, i suoi interventi in campo temporale sono anch'essi oggetto di diversa interpretazione. Per alcuni, la Chiesa dovrebbe limitarsi ad annunciare il Vangelo, senza interferire nel settore temporale ; per altri, al contrario, la Chiesa dovrebbe mettere tutto il peso della sua autorità morale nella battaglia per la giustizia e nella lotta contro ogni ingiusta oppressione. Si tratta, ovviamente, di due posizioni estreme, mentre il problema è da porre — pensiamo — in maniera diversa : la liberazione dell'uomo è, in realtà, un aspetto inseparabile dalla sua salvezza integrale, operata da Gesù Cristo. Per questa liberazione la Chiesa s'impegna con tutte le sue forze, ma senza mai rinunciare a proclamare direttamente il Vangelo, ch'è lo scopo supremo della sua missione. ; È dunque in virtù di un'idea più alta dell'uomo e del suo destino 1 Cfr. Ap I; PL I, 308. Acta Pauli Pp. VI 211 che la Chiesa interviene spontaneamente là dove è in ginoco la felicità 0 l'infelicità dell'uomo. Questa è la ragione, ad esempio, per cui essa ha accettato con gratitudine l'invito di partecipare alla Conferenza di Helsinki, le cui conclusioni, se saranno applicate lealmente, dovrebbero contribuire effettivamente alla sicurezza e alla pace, mediante la libera circolazione delle persone, il libero scambio delle idee e l'affermazione della libertà religiosa. Questi ideali di libertà e di salvaguardia dei diritti della persona umana ci sono comuni e ci sono egualmente cari. Pertanto, noi ci permettiamo di rivolgervi qui un appello ed una pressante preghiera : — Siate attenti a difendere sempre e da per tutto i giusti diritti e la vera libertà delle persone, senza compiere discriminazioni parziali, come, purtroppo, accade a motivo dei regimi politici che sono in causa, o delle scelte personali che ci rendono sensibili unicamente nei confronti delle vittime, di cui condividiamo le idee o le convinzioni. — Siate i difensori della vita umana, dovunque essa è minacciata, soprattutto di coloro che sono indifesi; o quando il ricorso alla guerra non sembra giustificato da un'assoluta necessità di giustizia. — Non rimanete muti quando la dignità e l'onore della persona umana sono minacciati dalla violenza, dallo sfruttamento economico, dal rilassamento dei costumi, del quale la nostra società permissiva dà troppo spesso triste spettacolo. Siate persuasi che se la Chiesa, in tale materia, recentemente ha stimato necessario di ricordare il suo insegnamento di sempre, essa è stata ispirata, ancora una volta, dall'amore per l'uomo e da un'altissima concezione della sua dignità e di quella dell'amore. E non parliamo del rispetto dovuto al lettore. Partendo da informazioni incomplete e troppo spesso parziali, mediante ragionamenti fallaci, si giunge ad imporre al lettore il proprio giudizio, mettendolo nell'impossibilità di formarsi, almeno in un primo tempo, un'opinione personale. Questa forma di violenza intellettuale si ritorce, in fin dei conti, contro coloro che la praticano, perché voi sapete per esperienza come 1 ceti popolari, che costituiscono la massa dei vostri lettori, rimangano sensibili a ciò che è vero, a ciò che è giusto, a ciò che è bello. L'onore della vostra professione è quello di essere i difensori accreditati della verità, i giustizieri del bene e del male, i formatori della coscienza morale e civica dell'opinione pubblica. La vostra responsabilità di fronte alla società è grande, ma lo è anche davanti alla vostra stessa 212 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale coscienza e davanti a Colui, di cui essa è la risonanza, più o meiio forte, nell'intimo di ciascuno di noi. Noi preghiamo il Signore di aiutarvi ad affrontare con coraggio questa responsabilità, di cui noi ben valutiamo le difficoltà. Noi imploriamo la sua Benedizione su di voi e sulle vostre famiglie e vi ripetiamo volentieri la nostra fiducia ed il nostro incoraggiamento. XI In Basilica Vaticana bonarum artium cultoribus quinto evoluto saeculo ab ortu Michaelis Angeli Buonarroti. * Figli carissimi, amici Artisti e Cultori dell'arte! Per la terza volta, durante il nostro Pontificato, Voi siete stati convocati, e quest'oggi per un avvenimento che riteniamo quanto mai ricco di significato. Il primo incontro nella Cappella Sistina volle esprimere la volontà di un dialogo, o meglio la ripresa £i una conversazione per il cammino dell'amicizia e di una rinnovata comunione di sentimenti e di pensieri. Nel secondo incontro i protagonisti principali siete stati Voi, Artisti e Cultori dell'arte, con opere di pittura e di scultura destinate alla Collezione d'Arte religiosa contemporanea dei Musei Vaticani, testimonianza di sincera adesione alle nostre attese e alle nostre speranze. Oggi ci ritroviamo insieme nella atmosfera grave e solenne di una celebrazione liturgica che ha lo scopo di dare degna commemorazione al quinto Centenario della nascita di Michelangelo. Il sacro rito si svolge sotto le volte gigantesche e maestose della Cupola michelangiolesca. Nessun luogo era più adatto, a noi pare, per cogliere il valore e il significato di questa celebrazione. Tutto parla di Michelangelo qui, dove la mole stessa dell'edifìcio poderoso ed elegante, maestoso e religioso, già mette i nostri spiriti in esaltante contatto, in umile confronto, in riconoscente venerazione con l'incomparabile artista. Qui l'anima percepisce più che mai lo stimolo a salire verso l'alto, per qualcosa che trascende l'uomo stesso e la sua storia, in intimo e beatificante colloquio con Dio, sospinta dal medesimo desiderio di Michelangelo, che anelava ad uscire « dall'orribil procella in dolce calma ». ; È pertanto con grande rispetto che in questa solenne circostanza noi ci avviciniamo a questa gigantesca figura del genio umano; col * Die 29 mensis februarii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 213 rispetto cioè che è dovuto a così eccelso rappresentante del mondo dell'arte, in ciò che questa ha di più elevato nella sua potenza espressiva, nella sua capacità di essere tramite di realtà invisibili, nella superiore grandezza della sua missione, come già in tanti altri messaggi della sua vocazione, divinatrice dell'arcana bellezza, ch'è nelle scoperte proporzioni delle cose e delle loro innate misure, e specialmente nelle forme 1 dell'Uomo, creato ad immagine stessa di Dio. « La funzione di ogni arte — diceva il nostro Predecessore Pio X I I di v. m. — sta nell'infrangere il recinto angusto e angoscioso del finito, in cui l'uomo è immerso, finché vive quaggiù, e nell'aprire come una finestra al suo spirito anelante verso l'infinito ». 2 In questo sta la nota inconfondibile del genio artistico di Michelangelo e l'attualità del suo messaggio. Maestro per ogni generazione di un'arte che, conquisa dei valori umanistici, fino a compiacersi delle forme di pagane espressioni, trae tuttavia la sua più alta e genuina ispirazione dai valori religiosi, Michelangelo non solo con essa intese liberare l'immagine dalla materia, la figura dalla pietra, l'idea dal disegno, ma si sforzò altresì, attraverso ammirabili forme sensibili, di rivelarci gli aspetti più veri della dignità dell'uomo, della sacralità della vita, della bellezza misteriosa e perfino terribile della concezione cristiana. Volentieri ognuno si sofferma a considerare l'artista tutto assorto nelle sue creazioni, vivo dentro la cerchia delle fattezze umane dei suoi personaggi, emulo degli antichi nello sforzo titanico di ingigantire idealmente l'umana statura, e nel rapimento estatico di eguagliare la perfezione ellenica. Ma ciò che a noi piace maggiormente notare in questo momento è la coerenza e la forza grandiosa di realizzazione di tante opere, nelle quali il tema fondamentale, Dio e l'uomo, stanno continuamente di fronte. Meditando e contemplando il mistero del Dio vivente, creatore, redentore, giudice, Michelangelo definì il destino di ogni umana esistenza attorno all'adorabile figura di Cristo. A questo punto il nostro pensiero vede sorgere dinanzi a sé le figure incantevoli delle più celebri sculture di Michelangelo, a cominciare da quella incredibile per un giovane non ancora venticinquenne, della Madonna che ora veglia, dolorosa e piissima, alle soglie di questa 3 Basilica. (( Con questa Pietà, commenta il Papini, non è soltanto il 1 2 3 Cfr. Gn 1, 27. Discorso dell'8 aprile 1952. Michelangelo, p. 435. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 214 genio giovane di Michelangelo che si afferma con vittorioso splendore agli occhi di tutti ma nasce la grande scultura cristiana moderna, sintesi miracolosa della perfezione ellenica e della spiritualità medioevale ». E poi gli altri colossali simulacri famosi, che definiscono questo massimo scultore, dal giovane atleta ch'è il Davide fiorentino, al Mose gigante corrucciato di S. Pietro in Vincoli, alla singhiozzante Pietà del Rondanini, e via, via ... E si arresta lo sguardo alla rivelazione, non nuova, ma qui insuperabile di Michelangelo pittore, alla Sistina, a quel sacrario dell'arte che col suo possente compendio della storia umana ricapitolata in Cristo, esprime nella maniera più sublime la grandezza religiosa dell'arte michelangiolesca. Ci piace immaginare l'artista aggirarsi negli spazi architettonici solenni, che lo videro per lunghi anni, in periodi diversi della sua vita e in momenti successivi della attività artistica, sui ponti di lavoro, in compagnia del suo vasto poema pittorico, a cui collaborarono, come per il poema di Dante, cielo e terra. Chi guarda quelle sequenze pittoriche, si chiede che rapporto possa avere con noi quella popolazione di figure vigorose : noi veniamo alcuni secoli dopo, e tanto la società come il mondo cristiano hanno problemi ben diversi da allora. Eppure la Sistina ci dà come il resoconto di una lotta e di una conquista, quasi un mondo « in fieri », dove i figli della luce, per il carattere sacramentale che è il loro, coraggiosamente combattono, senza stancarsi, per il trionfo della verità. Le forme, qui più che mai, sono in funzione diretta delle idee religiose. Possiamo sostare ammirati davanti alla folla della Sistina, evocata dal genio di Michelangelo; ma non si può tralasciare l'ascolto della parola, così bene individuabile nell'atteggiamento dei corpi e nell'espressione del volto : ci sono gli angeli, i profeti, gli Apostoli, i Pontefici, i martiri, i confessori della fede, il mondo delle Sibille. Domina sovrana la presenza di Dio, di un Dio giusto e misericordioso, che all'umanità decaduta offre il soccorso della redenzione per una vita nuova. Il collegamento dell'immenso scenario è la Bibbia, emergente nei suoi valori sacri attraverso le immagini che col loro linguaggio figurativo aggiungono un contributo di poesia e di profezia all'esegesi del testo sacro. Michelangelo è l'artefice, è il demiurgo, di questa grande predicazione religiosa che a noi, non meno che agli uomini del suo tempo, appare prodigiosa per l'arditezza della sua impostazione iconografica e per la sua potenza espressiva. Non c'è parola umana che possa suscitare tanta emozione, che faccia tanto riflettere e meditare, quanto la Acta Pauli Pp. VI 215 rappresentazione che di quelle verità ha dato il Buonarroti. La Cappella Sistina con il Suo Giudizio Universale diventa così quasi un libro aperto ai dotti e agli incolti, ai fedeli e ai non credenti, come pure un efficace richiamo al popolo di Dio per continuare a vivere le certezze del Vangelo, per non cadere « come fanciulli sbattuti da ogni vento di 4 dottrine per gli inganni degli uomini ». La nostra celebrazione liturgica vuol essere una doverosa testimonianza di gratitudine la quale, dopo che a Dio, si rivolge a Michelangelo per l'aiuto che egli stesso ha donato alla nostra preghiera, incoraggiandoci con la sua visione di arte ad elevarci verso il divino, come si eleva al cielo la maestosa Cupola ideata dal suo genio, sotto la quale insieme a tante anime cantiamo il Credo e gli inni della nostra fede. Ed ora, amici Artisti e Cultori dell'arte qui presenti, in un momento così solenne e suggestivo il nostro pensiero si rivolge particolarmente a voi. L'esempio che ci viene da Michelangelo è una lezione che deve avere anche ai nostri giorni una sua continuità, per la dignità della vostra missione, come pure per la gioia di una nuova primavera dell'arte cristiana, che, sotto l'impulso del Concilio Vaticano I I , si annunzia ricca di promesse in seno alla Chiesa. E tanto più urgente ed opportuno ci appare questo richiamo, in quanto falsi principii ispirati ad una concezione della vita senza speranza superiore minacciano di far decadere l'arte dai suoi sublimi compiti. Se l'arte, secondo la scultorea definizione dantesca, è « a Dio quasi nipote », essa ha bisogno di avvicinarsi a Dio, di conoscerlo e di amarlo in uno sforzo costante di purificazione e di donazione. Chi conosce la biografìa di Michelangelo ben sa che al vespro della sua lunga vita (egli morì a 89 anni nel 1564), lo spirito inquieto e veggente dell'Artista ebbe un tormentato pensiero, il quale non paralizzò la sua mano sempre armata di scalpello, ma sconvolse il suo giudizio di valore niente meno che su l'arte, la sua arte, quasi fosse vana fatica, ostacolo alla sua salvezza. Ultimo pensiero triste e agitato del Grande ma pensiero sapiente : egli vide che l'arte, per quanto regale e sublime, non è, nel quadro dell'umana esistenza, fine a se stessa ; è e dev'essere una scala che sale; essa conta per quanto è rivolta al supremo vertice della nostra vita, a Dio. Ricordate le sue gravi parole, rese più espressive dalla poesia (forse del 1555)? 4 E f 4, 14-15. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 216 (( Né pinger, né scolpir fia più che queti / l'anima volta all'amor divino / c'aperse, a prender noi, 'n croce le braccia ». 5 Cioè l'arte, specialmente l'arte, come ogni attività umana, deve essere tesa in uno sforzo di sublimazione, come la musica, come la poesia, come il lavoro, come il pensiero, come la preghiera, deve rivolgersi in alto. Michelangelo perciò vi ricorda di quanto aiuto sia la fede per l'artista, trovando questi in essa il continuo stimolo a superarsi, a meglio esprimersi, a fondere le sue esperienze in quelle magnifiche sintesi, di cui la storia dell'arte, nei suoi momenti più alti, ci ha dato incomparabili modelli. Solo così, come esige l'altissima vostra missione, saprete mettervi a servizio nobile e cosciente dell'uomo, che ha continuamente bisogno di essere aiutato ed istruito a ben pensare, a ben sentire e a ben vivere. Porgendogli la mano fraterna che lo elevi ad amare « tutto ciò che vi è di vero, di puro, di giusto, di santo, di 6 amabile », voi avrete contribuito all'opera della pace, e il « Dio della pace sarà con voi ». 7 Con questo nostro paterno augurio ricevete la nostra Apostolica Benedizione. XII In Petriana Basilica habita coram admissis, prima centenaria redeunte memoria ab ortu Summi Pontificis Pii XII f. r. * 1 Il nostro spirito, attento all'annuncio evangelico di San Marco, proposto dall'odierna liturgia in questa prima domenica di quaresima alla nostra meditazione, ha davanti a sé due quadri di grande interesse : il primo quadro è quello arido, disabitato e desolato del deserto, forse quello della montagna vicina al Mar Morto, pietrosa e sabbiosa, dove la squallida solitudine mette chi vi si avventura quasi ad obbligato contatto interiore con se stesso, mentre lo espone a qualche infido incontro con le bestie selvatiche del luogo, bruciato dal sole spietato, e spazzato da raffiche di vento inclemente. Colà Gesù, spinto dallo Spirito, dopo il battesimo penitenziale, ch'egli pure volle avere dal Precursore Gio5 Rapini, ib. 999. 6 FU 4, 8. Ibid. 7 * Die 7 mensis martii a. 1976. 1, 12-15. 1 Acta Pauli Pp. VI 217 vanni, si ritrasse e rimase quaranta giorni, in sovrumano digiuno, come Mose ; poi alla fine, stremato dal languore e dalla fame, sostenne la triplice lotta misteriosa col diavolo, Satana lo chiamano gli Evangelisti Matteo e Marco, e fu alla fine servito dagli angeli. Quadro difficile ad un letterale commento, ma assai appropriato come introduzione tipica alla missione messianica che Gesù stava per incominciare. Poi S. Marco subito ci apre allo sguardo un altro quadro, successivo all'arresto di Giovanni, che scompare dalla scena del Giordano. Gesù risale in Galilea, e qui comincia la sua predicazione, quella ch'è detta del (( Vangelo del regno di Dio » e che si apre con un annuncio fatidico : « Il tempo è compiuto e il regno di Dio è vicino ; convertitevi, e credete al Vangelo )). Noi tutti, fedeli alla scuola della liturgia, avremo davanti ai nostri animi questo duplice quadro, come fosse oggi lo scenario di sfondo che offre un ambiente ideale ed in un certo senso la luce per un altro personaggio, che, quasi movendo da quello sfondo evangelico, venga verso di noi, e a cento anni dalla sua propria nascita storica, a noi si presenti, a molti di noi che lo abbiamo personalmente conosciuto, e rispecchiando in sé la solitudine di Cristo eremita nel deserto, e quindi il ministero di Cristo evangelizzatore, ci tenda ancora ieraticamente e paternamente le sue dolci mani, in segno di benevolenza e di benedizione : Papa Pio X I I . Dietro a lui campeggia il Cristo segreto del deserto, grandeggia il Cristo profetico del Vangelo. Non è nostra intenzione tracciare ora la sua storia, il suo panegirico; ma solo ci basta qui rievocare la sua memoria, nella forma laconica ma possibilmente comprensiva, come una di quelle dei Papi nel famoso Liber Pontificalis. 2 3 4 5 6 Dobbiamo fissare la data di nascita : essa avvenne il 2 marzo 1876 ; egli era il terzogenito di Filippo Pacelli, nobile patrizio di Acquapendente, la cui famiglia si era trasferita a Roma, e che ebbe rinomanza per la sua intemerata professione giuridica e per i pubblici uffici a cui fu chiamato nel servizio della Città, non certo allora fiorente di temporale prosperità, ma sempre al vertice degli avvenimenti storici, che commossero l'Europa e agitarono l'Italia, ormai avviata alla difficile ed ambita meta della sua unità nazionale. Il nome scelto fu Eugenio, con quelli aggiunti di Maria, Giuseppe, 2 ES 34, 28; cfr. IH R. 19, 8. 3 Mt 4, 10; Mr 1, 13. 4 Cfr. Dostojevski, I fr. K. Mr 1, 14. Mr 1, 14-15. 5 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 218 Giovanni; e il battesimo gli fu conferito nella chiesa dei Santi Celso e Giuliano. La tazza del battistero è ora conservata a S. Pancrazio, nella chiesa dei Carmelitani Scalzi, sul Gianicolo. Sia degna memoria alla venerata madre di Eugenio, la quale fu Virginia Graziosi, ricordata da tanto figlio con sempre commossa affezione. Nel centro nobile e popolare della Roma storica, iii Via Monte Giordano 34, era l'abitazione della Famiglia Pacelli; e qui la ovvia, ma ormai singolare circostanza è da notare : Pio X I I fu Papa Romano, non solo per l'apostolico ufficio a lui conferito, ma per nascita, come da tempo non avveniva (bisogna risalire a Papa Innocenzo X I I I , Michelangelo dei Conti (1721-1724), per ricordare un fatto analogo). Per nascita, per tradizione, per cuore, quasi a testimoniare come quest'Urbe dalle mille vite una ne abbia sua propria di sangue e di storia, e sempre feconda e fedele alla sua unica e secolare vocazione spirituale : 7 « presiedere nella carità ». Dio voglia ! Eugenio Pacelli frequentò la scuola classica del Visconti, installata nel vetusto Collegio Romano, di cui egli conservò sempre fedelissima e affezionata memoria. Poi il Capranica, la Gregoriana, il Sant'Apollinare, e poi la Messa, la prima volta celebrata a S. Maria Maggiore, poi l'assunzione alla Congregazione per gli Affari Ecclesiastici straordinari, auspice Mons. Cavagnis, e quindi il grande Mons. Gasparri, sotto la cui direzione il giovane Pacelli, per quattordici anni, lavorò, con la diligenza e l'intelligenza che gli erano abituali, a quella compilazione di sommo valore che è il Codex Juris Canonici, ora, dopo il Concilio, in via di revisione, ma sintesi monumentale e sapiente dell'immensa letteratura del diritto della Chiesa. Eugenio Pacelli, legislatore nella Chiesa, ci obbliga a ricordare l'opera sua per la legislazione fuori della Chiesa, cioè relativamente ai contatti della Chiesa con gli Stati moderni, opera che con delicatissimo studio, in gran parte personale, riuscì a fissare rapporti normali e leali, in ben tre Concordati, con la Germania; Concordati, che nemmeno la guerra e i mutamenti che la seguirono valsero a sovvertire, sì bene a confermare come strutture pacifiche e corroboranti per gli interessi spirituali e civili delle alte Parti contraenti, e con loro mutua soddisfazione tuttora sostanzialmente vigenti dimostrano la loro benefica efficacia. Poi Pacelli a Roma, come Segretario di Stato degli ultimi nove anni del Pontificato di Pio X I , che ebbe per lui grandissima stima e da lui 7 Ign., Romanis. Acta Pauli Pp. VI 219 fedelissimo servizio. Sarebbe una pagina di storia psicologica di grande interesse, se questa potesse adeguatamente descrivere e decifrare le caratteristiche peculiari molto, molto diverse di queste due grandi personalità, che solo la pratica più compenetrata e cosciente delle virtù ecclesiastiche valse a fondere in costante, complementare ed esemplare armonia. Noi avemmo allora la inestimabile fortuna di prestare, come Sostituto della Segreteria di Stato, i nostri modestissimi, ma quasi quotidiani servizi ai due grandi e virtuosi Pontefici. Noi possiamo essere ammirati testimoni, per quanto specialmente riguarda i lunghi quindici anni della nostra umile conversazione con Papa Pio X I I , quale fosse la sua bontà, la sua cultura, la sua assiduità di lavoro, la sua compassione per i dolori altrui, la sua anima pastorale ed apostolica. È per noi impossibile dire tutto, anche in sintesi. Due punti sembrano tuttavia meritare da noi anche in questa occasione particolare menzione. Il primo punto riguarda la sua attitudine di fronte alla seconda guerra mondiale. Tanto si disse su di lui a questo riguardo e non sempre in conformità al vero, falsamente sofisticando sulla signorile timidità del suo carattere, ovvero sulla parzialità delle sue simpatie su questo o su quel Popolo. Non così dev'essere giudicato questo magnanimo Pontefice, finissimo, sì, nella sua umana e cristiana sensibilità, ma sempre saggio e diritto. Noi possiamo senz'altro aggiungere ch'egli sempre fu forte e fu equo, perfetto dominatore dei suoi sentimenti e intrepido assertore della giustizia, tutto teso nel sacrifìcio di sé, nel soccorso alle umane sofferenze, nel coraggioso servizio della pace. L'altro punto riguarda la sua religiosità. Noi ne dicemmo una parola in altra occasione, a Milano, la quale noi ora riaffermiamo, ripetendo qui le parole che il Liber Pontificalis riserva all'elogio di Papa Eugenio primo e che sembrano scritte per questo suo successore, Eugenio Pacelli : ((Eugenius, natione romanus, / clericus ab incunabulis... / Fuit... benignus, mitis, mansuetus, omnibus / affabilis et sanctitate praeclarior )). Trema la nostra voce, batte il nostro cuore, rivolgendo alla venerata e paterna memoria di Eugenio Pacelli, Papa Pio X I I , l'affettuoso encomio d'un umile figlio, il devoto omaggio d'un povero successore. Ricordatelo voi, Romani, questo vostro insigne ed eletto Pontefice; lo ricordi la Chiesa; lo ricordi il mondo, lo ricordi la storia. Egli è ben degno della nostra pia, grata, ed ammirata memoria. 8 s Cfr. Duchesne, Liber Pontificalis, I, 341, ss. a. 654-657. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 220 XIII In Aede Sixtina habita, curionibus ceteroque clero Romanae dioecesis. * Venerati Confratelli! Questo è un momento privilegiato per noi, anche se breve, anche se non può certo concederci di esaurire le molte, le troppe cose, che noi avremmo nel cuore per voi nella felice annuale occasione di questo incontro quaresimale, a cominciare dai saluti, che subito rivolgiamo alla vostra graditissima assemblea d'intorno a noi, che non mai come in questa circostanza ci sentiamo vostro vescovo, vostro maestro, vostro collega nel ministero a voi affidato. Salutiamo pubblicamente il nostro carissimo Cardinale Vicario Ugo Poletti, di cui cerchiamo di seguire l'opera pastorale, che in nostro nome e con tanto zelo egli compie fra voi per questa nostra diletta e comune Diocesi di Roma. A lui, dopo la recente sua infermità, che senza distoglierlo del tutto dal consueto lavoro lo ha fatto non poco soffrire, i nostri voti di perfetta guarigione, e di nuova lena, moderata dalla necessaria discrezione, per le nuove fatiche spesso tanto esigenti ed inclementi. A Mons. Vice-Gerente, ai venerati Vescovi Ausiliari e Delegati per i vari ministeri, a tutti i membri del Vicariato, del Seminario, delle varie Istituzioni diocesane, parimente il nostro riconoscente e beneaugurante saluto. Ed a voi tutti, cari, ottimi Parroci di questa nostra benedetta città; a voi, bravi e volonterosi Vice-Parroci; a voi Sacerdoti del Clero secolare e religioso, che prodigate le vostre cure al bene spirituale e morale della Popolazione Romana un grato, incoraggiante e benedicente encomio per la vostra collaborazione in opus ministerii, in aedificationem corporis Christi. Noi vorremmo che questo fraterno incontro e questo intenzionale saluto confermasse il buon volere del vostro impegno ministeriale, confortasse le vostre fatiche e le vostre speranze, accrescesse di luce e di gaudio le vostre coscienze nella comune dedizione alla causa delle sorti religiose della nostra e vostra incomparabile Roma. Noi siamo così indotti a fermare col nostro il vostro pensiero sul tema più ovvio e più noto della coscienza ecclesiale, cioè sacerdotale e pastorale, il tema della « madre Chiesa ». Sì, tema ovvio e noto ; chi non lo sa? ma tema non solo di tale ampiezza teologica, spirituale, storica, sociale, da reclamare una continua riflessione, un'esplorazione 1 * Die 15 mensis martii a. 1976. Ef 4, 12. 1 Acta Pauli Pp. VI 221 sempre nuova, ma tale da imporsi alla nostra attenzione per la sua straordinaria attualità. Per noi specialmente, che possiamo tutti considerarci discepoli di quella grande lezione che il recente Concilio ecumenico ci ha lasciata, appunto su la Chiesa; e che non possiamo essere insensibili ai commenti, alle discussioni, alle controversie, che sia le pagine, sia le vicende del Concilio stesso vanno suscitando. Non è qui che noi faremo apologie o polemiche. Noi diremo soltanto a voi tutti che dobbiamo costruire, o ricostruire la Chiesa dentro di noi, prima di costruirla fuori. Dobbiamo ripensare la Chiesa, dobbiamo idealizzarla secondo l'ecclesiologia autentica, quale il Vangelo, la tradizione e la dottrina della Chiesa la rappresentano alla nostra mente, e soprattutto la presentano al nostro cuore, al nostro amore. Dobbiamo ritornare a questo amore pensando a quello che Cristo ebbe per lei, quasi sua Sposa : Christus dilexit Ecclesiam, et seipsum tradidit pro ea. Sì, cari e venerati Fratelli ! noi pensiamo che questo tema, immanente nella vita della Chiesa stessa, esiga in dati momenti della sua storia uno sforzo di comprensione, un'ora di contemplazione, affinché chi nella Chiesa ha compiti di ministero ritrovi la certezza della propria vocazione e della propria scelta felice e irrevocabile. Il Concilio, da un lato, ha perfezionato a tal punto la dottrina sulla Chiesa da non lasciare alcuna esitazione sull'identità del suo mistero teologico e da farne scaturire sorgenti di nuova e inesausta bellezza ; e d'altro lato questa stessa novità sembra aver favorito l'esplosione di dubbi e di inquietudini che l'eredità contestatrice della Riforma aveva depositato nella subcoscienza di alcuni studiosi e di non pochi fedeli : la novità ha avuto due caratteristiche tentazioni, l'una circa la struttura umana e gerarchica della Chiesa, delineata formalmente sul tipo di società perfetta, quasi del tutto simile alla società civile, l'altra circa il contenuto religioso e trascendente della Chiesa, quasi ch'esso fosse una evasione, superflua o addirittura nociva, dalla realtà sociologica in cui è sommersa la vita della Chiesa medesima. La prima tentazione ha scosso la coesione comunitaria della Chiesa; ha messo in questione il sistema della sua autorità, ha indebolito l'obbedienza fraterna e filiale propria del costume cattolico, ha favorito un equivoco pluralismo spesso simile ad un libero esame disgregatore dell'unità della fede, della morale e della disciplina. L'altra tentazione ha dato la preferenza alla visione orizzontale, cioè temporale e sociale della nostra religione, su quella verticale e globale, e ha talora creduto di rendere efficace la professione cristiana inserendo, — anzi perfino preferendo — nell'esercizio della carità e della fraternità che le è proprio, la lotta di 2 2 Ef 5, 25 e 29. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 222 classe, come insostituibile energia, derivata da una fatale ed egoista necessità economica, suffragata da una parziale razionalità materialistica. Bisogna che noi ci confermiamo nella nostra concezione dell'amore all'umanità, quale Cristo ci ha insegnato e la Chiesa, con la sua dottrina e con le sue strutture, cerca di realizzare. Bisogna che noi comprendiamo, ancora una volta, quale formula superlativa di vita comunitaria, modernissima, polivalente, psico-sociologica, facile ed eroica allo stesso tempo, sia tuttora la Parrocchia, alla quale è rivolto il vostro ministero sacerdotale. Quella sublime parola, che nell'insegnamento apostolico racchiude la sintesi della missione di Cristo nel mondo : dilexit Ecclesiam, ha la sua parallela risonanza nel precedente mandato che Egli, Cristo Gesù, lasciò come testamentario messaggio agli apostoli, e a noi tutti derivati dalla missione apostolica : « amatevi gli uni gli altri come Io vi ho amato. Da questo tutti sapranno che siete miei discepoli, se avrete amore gli uni per gli altri ». Da qui nasce la nostra Weltanschauung, la nostra visione del mondo, la nostra sociologia, la nostra « civiltà dell'amore ». Voi, Fratelli, Vescovi, Parroci e Sacerdoti, voi Diaconi e Catechisti, voi ne siete gli operatori primi. Voi gli specialisti, voi i testimoni qualificati, voi gli impegnati a fondo, voi le vittime prescelte e i campioni esemplari. Precisiamo in brevi punti concreti questo comune pensiero. Primo. Dobbiamo, abbiamo detto, rinfrancare nel nostro spirito un vivo, sicuro, amoroso sensus Ecclesiae. Dev'essere un pensiero dominante. Un pensiero risultante dalla nostra formazione teologica, spirituale, ecclesiale. Non siamo un'associazione qualsiasi, non siamo una società temporale, siamo il « corpo di Cristo ». Alimentate la vostra cultura, rileggendo le grandi Encicliche su questa dottrina, per esempio, la Mystici Corporis di Pio XII, 1943; la Mater et Magistra, di Giovanni X X I I I ; e studiando le due grandi Costituzioni del recente Concilio, la Lumen Gentium, ossia la Chiesa in se stessa, e la Gaudium et Spes, ossia la Chiesa nel mondo; due documenti questi che non dobbiamo ignorare, né dimenticare; così sappiate scegliere qualche Autore, fra quelli « probati », che possono ampliare la vostra visuale dottrinale, e nutrire la vostra meditazione e la vostra predicazione. Inoltre : S. Agostino è sempre moderno ; come J. A. Möhler, Die Einheit in der Kirche, L'Unité dans l'Eglise, Cerf 1938 ; eccetera. 3 4 5 3 4 5 Gv 13, 34-35. Cfr. Leone XIII, Enc. Satis cognitum, 1896. Come De Lubae, Méditation sur l'Eglise, Aubier 1953; il Bouyer, L'Eglise de Dieu, Cerf 1970; Le Fils éternel, 1974; C. Journet, L'Eglise du Verte Incarné, 3 voll.; etc. Acta Pauli Pp. VI 223 Secondo punto. Al sensus Ecclesiae deve succedere il senso della comunità, della Koinonia, in chi è impegnato in una Diocesi, qual è Roma, come voi, fratres mei carissimi et desideratissimi, vi diremo con San Paolo ai Filippesi, gaudium meum et corona mea, sic state in Domino, carissimi, i quali, aggiungeremo, mecum laboraverunt in evangelio cum... ceteris adiutoribus meis, e Dio voglia: quorum nomina sunt in libro vitae. Bisogna che una carità davvero comunitaria, solidale e fraterna unisca il Clero Romano, qualunque ne sia la provenienza per il fatto stesso che tutto è addetto ad un medesimo ministero per il bene d'un solo Popolo di Dio, il Popolo Romano. Bisogna che il Clero dapprima, la popolazione poi si sappiano e si sentano ecclesia, corpo di Cristo, fratelli di fede e di carità, societas spiritus? quae, — diremo con S. Ignazio d'Antiochia e martire gloriosissimo di questa Urbe fatidica —, quae et praesidet in loco chori Romanorum, digna Deo, digna decentia, digna beatitudine, digna laude, digne ordinata, digne casta, et praesidens in caritate, Christi habens legem, Patris nomen... Bisogna perciò che la Diocesi di Roma viva davvero in unione spirituale e strutturale. Voi Parroci specialmente dovete sentire questo dovere come un onore, come un carisma da non trascurare. La distribuzione della Città in Settori, Prefetture, Parrocchie deve veramente essere operante per la fusione armonica ed organica della comunità diocesana, con l'aiuto dei rispettivi Vescovi Ausiliari, sotto la guida del Vicariato e di Mons. Vicegerente, essendo per tutti centro e cuore di mistica e canonica unità il nostro Cardinale Vicario. Ben sappiamo quanto ciò sia difficile ed esiga un continuo sforzo coordinatore. Molti di voi appartenete a Famiglie Religiose, con propri statuti e proprie esigenze; ma noi crediamo di onorare il vostro spirito di dedizione al Signore associandovi ad un apostolato qualificato, impegnativo e, per quanto possibile, stabile, qual è il ministero apostolico nella nostra Diocesi Romana. Vi facciamo così corresponsabili delle sue sorti spirituali, e domandiamo a voi, non meno che al nostro clero diocesano l'adesione, l'armonia, l'affezione comunitaria per le soverchianti necessità religiose, morali, organizzative di questa Chiesa altrettanto privilegiata che bisognosa di pastorale carità. Ricordiamo, come a noi tutti rivolta, la parola augurale, e carica per noi di responsabilità di Gesù : ut sint consummati in unum, et cognoscat mundus quia Tu, Pater, me misisti et dilexisti eos, sicut et me dilexisti. 6 8 9 6 7 8 9 4, 1, ss. Fil 2, 1. Lettera ai Romani, prologo. Gv 17, 23. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 224 Terzo punto. Spirito d'iniziativa. L'essere inquadrati in una comunione sinfonica d'attività pastorale non diminuisce la diafonìa, il servizio che ciascuno deve prestare al posto di lavoro pastorale in cui si trova. L'opera, la fatica si fa personale, e la nostra vocazione è stimolata nel modo più esigente che si possa chiedere ad un ministro del Vangelo. Provate a riflettere alla parola di Gesù : faciam vos fieri piscatores hominum} Basterebbe l'analisi di quella similitudine del pescatore, presentato come figura del prete in cura d'anime, per mettere fine a tanti inqualificabili ripensamenti su la propria vocazione sacerdotale. Virtù prima perciò la fedeltà. Poi la pazienza. Verbum retinent, et fructum afferunt in patientia., insegna la parabola evangelica. Qui esiste tutta una letteratura che educa il nostro spirito d'iniziativa pastorale : rimandiamo ad essa la vostra attenzione, riservandoci ora una sola osservazione. Vi è una pazienza passiva, anch'essa molto meritoria. Quella, ad esempio, di rendersi disponibili all'incontro con chi chiede aiuto, spirituale (per le confessioni, specialmente) ed anche economico o pratico, per quanto è possibile. L'affabilità è una delle virtù specifiche del pastore, anche quando dev'essere fermo, o non può esaudire le domande che lo assalgono. Quanto da dire circa la casistica su questo punto ! Poi v'è una pazienza attiva, cioè quella che prende l'iniziativa di cercare il gregge disperso o la pecora lontana. Anche qui esistono volumi di pastorale moderna, che voi forse ben conoscete. Resta un criterio che non possiamo in questo momento tacere : occorre agire, occorre fare di più, occorre ricuperare un popolo, che ha bisogno d'essere richiamato alla nostra amicizia : i giovani, i lavoratori specialmente. La pastorale ritorna missionaria. La sociologia la incanta. La liturgia riprende quota nell'efficacia della preghiera, sia personale, che collettiva. Avanti, Fratelli. Vi è ancora molto da fare e rifare. Non ci lasciamo perdere di coraggio. Il Signore è con noi. Coraggio. Per concludere noi vi raccomanderemo di bene accogliere e di bene impiegare la diffusione d'un libretto di orazioni, che la famiglia, nelle pareti domestiche e di sua iniziativa, deve far proprie. Cerchiamo di riaccendere l'arte e la voglia di pregare nelle case, nelle singole famiglie. Noi speriamo parecchio da questo cordiale e umile tentativo di riaccendere nella vita domestica la fedeltà, il bisogno, il gaudio della preghiera. Sentite. La notte in cui, or sono più di cinque anni, a Giakarta, nell'Indonesia, noi celebrammo la santa Messa nel grande stadio della città, 0 11 12 10 11 12 Ut 4, 19. Cfr. Lc 9, 62. Lc 8, 15. Acta Pauli Pp. VI 225 l'oscurità era completa : non luna, non stelle, non luci nell'enorme assemblea, che sentivamo e non vedevamo d'intorno all'altare eretto nel centro dello stadio stesso. Alla consacrazione della Messa venne a noi vicino un assistente e volle che noi accendessimo con la nostra una sua candela. Bastarono pochi minuti, e la luce della nostra celebrazione era portata e propagata, in ordine, a tutti i fedeli presenti alla Messa, così che, noi, levando lo sguardo dall'altare, vedemmo l'Eucaristia circondata da una innumerevole costellazione di luci nell'assemblea: ogni fedele aveva in mano un piccolo cero che aveva attinto la sua fiamma dal nostro. Uno spettacolo meraviglioso e simbolico. Eravamo ammirati e commossi. Noi non dimenticheremo mai quella luccicante scena notturna. E noi speriamo che, voi, portatori della luce della fede e della carità di Cristo nella nostra Roma, ci farete godere d'un simile e ancor più largo e significativo spettacolo. Lumen Christi! Deo gratias! Con la nostra Benedizione Apostolica. XIV Ad Excellentissimum Virum Iosephum Antonium Portuondo Valdor, cum auctoritate Legatum a Cubana Natione ad Sedem Apostolicam missum, qui Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradidit. * Señor Embajador: Al presentar las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de Cuba ante la Santa Sede, damos a Vuestra Excelencia nuestra cordial bienvenida. Ya desde ahora queremos asegurarle que, al igual que su antecesor, el Doctor Luis Amado-Blanco, a quien Vuestra Excelencia ha recordado, podrá contar con nuestra benevolencia y nuestro apoyo en el desarrollo de su alta misión. Vuestra Excelencia ha hecho referencia a la necesidad de desplegar esfuerzos para lograr la paz, la justicia y la fraternidad humanas. Son ideales, éstos, que han encontrado siempre un profundo eco en el corazón de la Iglesia, la cual se siente en todo instante solidaria del género humano y de su historia. Por ello la Iglesia y Nos mismo no dejamos pasar ninguna ocasión propicia para estimular a los hombres y a los pueblos a unirse en esta noble tarea, invitándolos a ajustar mejor el mundo a la superior dignidad del hombre, a tender a una fraternidad * Die 25 mensis martii a. 1976. 15 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 226 universal más profundamente arraigada y a responder a las urgentes necesidades de nuestro tiempo. 1 En la realización de este cometido, la Iglesia y la Santa Sede se sienten impulsadas no sólo por motivos de solidaridad humana, sino también por deber de fidelidad a su misión específica, de carácter religioso y moral. Porque el Evangelio, del que la Iglesia es portadora y pregonera en todas partes y en todos los tiempos, no rechaza los valores naturales de la socialidad, sino que los hace propios y los sublima, difundiendo una luz trascendente sobre la naturaleza misma de las relaciones entre los hombres, vistos como hijos de un mismo Padre y, por tanto, unidos entre sí, a título especial, por el vínculo de la fraternidad. De la misma manera, impulsada por una visión del hombre a la luz de Dios, la Iglesia proclama la dignidad innata de la persona humana y defiende consecuentemente sus derechos universales e inviolables. La acción de la Iglesia y de la Santa Sede encuentra en Cuba un terreno preparado por la larga tradición de una civilización de signo cristiano. De manera que aquella no puede aparecer como ajena al alma y a la realidad profunda del pueblo cubano, ni está destinada a disminuir, antes bien a reforzar y poner en evidencia cuanto pertenece a la historia de ese pueblo, a su noble y rica cultura, en una palabra, a ese conjunto de valores espirituales y morales que constituyen su precioso patrimonio patrio, sobré el que podrá sólidamente apoyarse el esfuerzo encaminado hacia los nuevos progresos en campo cultural, económico, social, que Nos deseamos de todo corazón para una Nación que continúa siéndonos tan querida y que tanto apreciamos. Estamos seguro de que nuestros hijos de Cuba, guiados por sus Pastores, tan estimados, y siempre fieles a su vocación cristiana y humana, contribuirán con todas sus fuerzas al bienestar de su País. Señor Embajador : al reiterarle nuestra benevolencia y desearle un feliz cumplimiento de la misión que ahora comienza, le rogamos trasmita nuestros saludos y agradecimiento al Señor Presidente de Cuba por los deferentes votos expresados, a las Autoridades y a todo el amado y noble pueblo cubano, sobre el que invocamos constantemente la ayuda del Todopoderoso. 1 Oír. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 91. / Sacra Congregatio pro Episcopis ACTA SS. 227 CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS I PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die Jf Februarii 1976. — Cathedrali Ecclesiae Renensi praefecit E x c . P. D. Normannum F. McFarland, hactenus Episcopum titularem Bidensem et Administratorem Apostolicum « sede vacante x> dioecesis Senensis. die 1 Februarii. — Metropolitanae Ecclesiae Liverpolitanae E x c . P. D. Derek Worlock, hactenus Episcopum Portus magni. die 9 Februarii — Titulari episcopali Ecclesiae Metensi R. D. Antonium Buenafé, Vicarium Generalem Praelaturae Banguedensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis C. Sison, Archiepiscopi Novae Segobiae. — Metropolitanae Ecclesiae Vestmonasteriensi R. P. D. Georgium B. Basilium Hume, e Congregatione Angliae O. S. B . , Abbatem Coenobii S. Laurentii in oppido vulgo Ampleforth. die 10 Februarii. — Metropolitanae Ecclesiae Strigoniensi E x c . P. D. Ladislaum Lékai, hactenus Episcopum titularem Girensem Tarasii. die 11 Februarii. — Cathedralibus Ecclesiis Maceratensi et Tolentinae, Recinetensi, Cingulanae, Treiensi Rev.mum P. D. Tarcisium Carboni, e clero firmano. die 21 Februarii. — Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Francisci Fasola, Archiepiscopi Messanensis et Archimandritae SS.mi Salvatoris Messanae constituit E x c . P. D. Ignatium Cannavo, Episcopum titularem Octavensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Mazacensi R. D. Iosephum Costanzo, moderatorem seminarii dioecesani Iaciensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Paschalis Bacile, Episcopi Iaciensis. 228 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale die 24 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Lesinensi R. D. Aemilium Bianchi di Cárcano, curionem ecclesiae cathedralis et vicarium episcopalem pro institutione et catechesi promovenda in dioecesi S. Isidori in Argentina, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Emmanuelis Marengo, Episcopi Azulensis. die 25 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Turrensi in Proconsulari R. P. Lucianum Petrum Mendes de Almeida, S. I . , quem deputavit Auxiliarem E.mi P. D. Pauli Evaristi S. R. E. Cardinalis Arns, Archiepiscopi Sancti Pauli in Brasilia. die 1 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Maiaguezensi, noviter erectae, R. D. Ulixem Casiano, vicarium episcopalem pro actione pastorali fovenda et cancellarium Curiae in dioecesi Poncensi. die k Martii. — Cathedrali Ecclesiae Helenensi R. D. Eiden Franciscum Curtiss, e clero dioecesis Bakeriensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Marturanensi R. D. Ansgarium Cruz, rectorem seminarii archidioecesis Manilensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi L. Sin, Archiepiscopi Manilensis. die 8 Martii. — Metropolitanae Ecclesiae Angelorum E x c . P. D. E r nestum Corripio Ahumada, hactenus Archiepiscopum Antequerensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Burcensi R. D. Aloisium Morales Reyes, Pro-Vicarium Generalem dioecesis Tacambarensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Abraham Martínez Betancourt, Episcopi Tacambarensis. die 18 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Vannidensi R. D. Aloisium Bommarito, e clero Montis Regalis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iosephi Petralia, Episcopi Agrigentini. die 24 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Arianensi E x c . P. D. Nicolaum Agnozzi, olim Episcopum Ndolaënsem. — Cathedrali Ecclesiae Laquedoniensi E x c . P. D. Nicolaum Agnozzi, olim Episcopum Ndolaënsem. — Cathedrali Ecclesiae Penedensi E x c . P. D. Constantinum Ioseph Luers, O. F. M., hactenus Episcopum titularem Vallipostanum et Praelatum Obidensem. — Cathedrali Ecclesiae Campi Maioris E x c . P. D. Abelem Alphonsum Nuñez, O. de M., hactenus Episcopum titularem Nacivensem. die 25 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Fulginatensi E x c . P. D. Ioannem Benedetti, hactenus Episcopum titularem Limatensem. Sacra Congregatio pro Episcopis 229 II CIVITATIS ALTAMIRENSIS - TOLUCENSIS DECRETUM De finium mutatione Spirituali Christifidelium bono sedulo prospicientes, Exc.mi P P . DD. Emmanuel Samaniego Barriga, Episcopus Civitatis Altamirensis, et Arturus Vélez Martínez, Episcopus Tolucensis, audita Conferentia Episcopali Mexicana, unanimi consensu, ab Apostolica Sede enixe expostulaverunt ut limites quibus in praesens dioeceses Civitatis Altamirensis et Tolucensis circumscribuntur aliquantulum immutarentur ac aptius disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Marii Pii Gaspari, Archiepiscopi titularis Numidensis, in dicione Mexicana Delegati Apostolici, rata petitam immutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto a dioecesi Civitatis Altamirensis distrahit integrum territorium paroeciarum vulgo Sultepec et Pozontepec nuncupatarum, intra fines civilis provinciae seu Status cui nomen México exstans, illudque dioecesi Tolucensi adnectit. Quamobrem documenta et acta memorati territorii clericos, fideles et bona temporalia respicientia a Curiae Civitatis Altamirensis tabulario ad Curiae Tolucensis archivum, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censeantur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis praefatum Exc.mum P. D. Marium Pium Gaspari deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 230 quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 15 mensis novembris anno 1973. SEBASTIANUS Card. B AGGIO, Praefectus L. 8BS. & Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis III PORTURICI DECRETUM De dioecesium finium mutatione Concrediti gregis spirituali bono apprime studentes, Sacrorum Porturici Antistites, unanimi consensu, ab Apostolica Sede expostulaverant ut fines ecclesiasticarum circumscriptionum sibi commissarum aliquantulum immutarentur et ita aptius disponerentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Ioannis Graveiii, Archiepiscopi titularis Suensis, in dicione Portoricensi Apostolici Delegati, rata petitam immutationem aeternae animarum saluti cessuram, vigore facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti decreto : 1 - e dioecesi Arecibensi separat territorium municipiorum vulgo Toa Alta et Dorado, quod archidioecesi S. Ioannis Portoricensis adsignat ; 2 - e dioecesi Arecibensi insuper distrahit territorium municipii Jayuya nuncupati ac paroeciarum usitato nomine La Milagrosa en Catañer seu Bartolo-G atañer, intra fines municipii Lares exstantis, Sacra Congregatio pro Episcopis 231 et Niño de Praga seu Misión Noel, infra municipium Yillalba sitae, illudque dioecesi Poncensi adnectit; 3 - e dioecesi Caguana separat territorium municipiorum vulgatis nominibus Guayama, Arroyo et Patillas, quod dioecesi Poncensi adsignat. Quamobrem documenta et acta praefatorum territoriorum clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia a Curia a qua ad Curiam cui illa nuper sunt aggregata, ab eis ad quos spectat, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censentur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Ioannem Graveiii deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 1 mensis martii anno 1976. SEBASTIANUS Card. BAGGIO, Praefectus L . ffi S. SB Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 232 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE i PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 20 Novembris 1975. — Cathedrali Ecclesiae, nuper evectae, Mogadiscensi praefecit R. P. Salvatorem Petrum Colombo, Ordinis F r a trum Minorum sodalem, hucusque eiusdem territorii Vicarium Delegatum. die 19 Decembris. — Metropolitanae Ecclesiae Madanganae E x c . P. D. Leonem Arkfeld, hactenus Episcopum Ueuakensem. die 2J{ Ianu&rn 1976. — Cathedrali Ecclesiae Ioannesburgensi E x c . P. D. Iosephum Patricium Fitzgerald, hucusque Archiepiscopum Bloemfonteinensem, servata ad personam archiepiscopali dignitate. — Cathedrali Ecclesiae Manziniensi R. P. D. Aloisium Isaac Mandlenkosi Zwane, eiusdem dioecesis Vicarium Generalem. — Cathedrali Ecclesiae Sendaiensi R. P. Raimundum Augustinum Chihiro Sato, Ordinis Fratrum Praedicatorum, episcopalem in dioecesi Vicarium. — Titulari episcopali Ecclesiae Cornubiensi R. D. Iosephum Petrum 0'Connell, Vicarium episcopalem in archidioecesi Melburnensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Thomae Francisci Little, Archiepiscopi Melburnensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Rusguniensi R. P. D. Paulum Zinghtung Grawng, Vicarium Generalem Myitkyinaènsis dioecesis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Ioannis Iacobi Howe, Episcopi Myitkyinaènsis. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 233 II NOMINATIONES Decretis ut infra datis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : Me 19 Decembris 1975. — E x c . P. D. Leonem Arkfeld, Archiepiscopum Madanganum, Administratorem Apostolicum <( sede vacante » dioecesis Ueuakensis. die 9 Ianuarii 1976. — R. P. Michaelem 0'Shea, Servorum Mariae Ordinis sodalem, Praefectum Apostolicum Ingvavumensem. III NUNENSIS (NUNENSIS-DEDTJGTJENSIS) DECRETUM De nominis dioecesis mutatione Apostolicis sub plumbo Litteris « Dum tantis Ecclesiae », diei 14 mensis septembris anno Domini 1955, Dioecesis Nunensis, Metropolitanae Ecclesiae Uagaduguensis suffraganea, erecta fuit, huic Sacro Consilio Christiano Nomini Propagando obnoxia. Cum autem urbs vulgo Dédougou appellata ad praesens, sive commoditate viarum, sive opibus commercii praestet aptiorque ad moderandam Dioecesim Nunensem evaserit locus, Exc.mus ac Rev.mus Dominus Zephyrinus Toé, Episcopus Nunensis, ab Apostolica Sede enixe postulavit ut eiusdem Dioecesis Sedes in praedicta urbe Dédougou statueretur et nomen mutaretur. Sacrum hoc Dicasterium, omnibus mature perpensis, vigore facultatum sibi a Sanctissimo Domino Nostro Paulo Divina Providentia Pp. VI tributarum, porrectis precibus annuendum censuit. Quapropter, suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium, Sedem Dioecesis in urbe vulgo Dédougou statuit templumque ibi exstans Deo in honorem Sanctae Annae, B.V.M. Matris dicatum, ad gradum et dignitatem Ecclesiae Cathedralis evehit, cui insignia, privilegia iuraque omnia concedit quibus ceterae Cathedrales Ecclesiae fruuntur et ornantur; templum autem B.M.V, a Perpetuo Auxilio in urbe Nunensi in posterum Ecclesia Concathedralis erit. Deinceps, Sacra haec Congregatio decernit ut Dioecesis Nunensis posthac Nunensis-Deduguensis appellaretur, eiusque pro tempore Episcopus Nunensis-Deduguensis nuncupetur. Contrariis quibuslibet non obstantibus. 234 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Quibus super rebus praesens edit Decretum, perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, in Sollemnitate Sancti Francisci Xaverii, omnium Missionum Patroni, die tertia mensis Decembris anno Iubilaei 1975. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus © D. S. Lourdusamy, a Secretis IV APIANA SEU SAMOANA ET TOKELAUNA (S AMO AN A ET TOKELAUNA) DECRETUM De nominis dioecesis mutatione Dioecesis Apiana seu Samoana et Tokelauna, huic Sacro Consilio Christiano Nomini Propagando obnoxia, tres distinctas comprehendit civiles iurisdictiones, nempe Statum Samoanum Occidentalem, Territorium Samoanum Americanum atque insulam Tokelaunam neozelandicam. Quapropter Summus Pontifex Paulus Divina Providentia Pp. VI, his omnibus rite perpensis, peculiari Apostolicae Suae benevolentiae signo iterum Em.mum ac Rev.mum Dominum Pium S. R. E. Cardinalem Taofinu'u necnon eamdem Dioecesim pastorali curae ipsius Purpurati Patris commissam, cohonestare cupiens, de consilio infrascripti Cardinalis Praefecti huius Sacri Dicasterii, et suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium consensu, praesenti Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, denominationem et titulum supradictae Dioecesis ita permutat ut posthac eadem circumscriptio ecclesiastica solummodo Samoana et Tokelauna et Episcopus pro tempore Samoanus et Tokelaunus tantum nuncupari possit ac debeat. Contrariis quibuslibet minime obstantibus, etiam speciali mentione dignis. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, in Sollemnitate Sancti Francisci Xaverii, omnium Missionum Patroni, die tertia mensis Decembris anno Iubilaei 1975. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus ® D. S. Lourdusamy, a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 235 SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM VERONEN. Beatificationis et Canonizationis ven. Servi Dei Gasparis Bertoni, Sacerdotis fundatoris Congregationis a SS. Stigmatibus D.N.I.Ch. SUPER DUBIO An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur. Venerabilis Gaspar Bertoni, Presbyterorum a Sacris Stigmatibus D. N. Iesu Christi conditor, illi est agmini virorum accensendus, qui urbem Veronam gloriosam reddiderunt superiore saeculo ardore apostolico vitaeque sanctitate atque operum fulgore illustrarunt. Heroicum virtutum fastigium eum attigisse Summus Pontifex Paulus VI, servatis de iure servandis, die 15 Decembris anno 1966 declaravit. Postmodum huius Causae sollertes actores manus admoverunt ut, ad iuris normam, duas prodigiosas seligerent sanationes ex iis quae, eodem Venerabili Servo Dei intercessore, a Deo dicebantur patratae, easque huic Foro proposuerunt ad ipsius Venerabilis sollemnem beatificationem obtinendam. Quarum tamen prior, quae dominum Raimundum Zanatta respiciebat, ob lacunosas technicas probationes ab huius S. Congregationis Consilio Medico improbata fuit. Eapropter ipsi Causae actores ab ulteriore eiusdem clinici casus disceptatione sponte destiterunt. Altera vero sanatio, quae prosperum sortita est cum in medica tum in theologica disceptatione exitum, ea est quae clerico obvenit Iosepho Anselmi, sodali Instituti ab ipso Venerabili Gaspare Bertoni fundati, qui protinus perfecteque, die 28 mensis Maii anno 1937, in nosocomio loci Rio Claro in Brasilia, sanatus est ab ulcere duodenali iampridem chirurgico interventui subiecto ex gastro-entero-anastomasi, implicato ob gravem hematemesim et melenam in persona per circiter novem annos aegrotante. Super hac sanatione instituti sunt processus Apostolicae Sedis auctoritate apud Curiam Campinensem in Brasilia annis 1946-1947 necnon 236 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale annis 1949-1950, de quorum iuridica vi et validitate declaratum est die 11 Novembris anno 1967. Consilium autem Medicum huius S. Congregationis sanationis indolem atque adiuncta die 27 mensis Ianuarii a. 1971 pro sua competentia disceptavit eamque praeter naturae vires contigisse declaravit. Postmodum tota res theologorum studio et iudicio de more fuit subiecta, primum quidem Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum in Congressu Peculiari die 6 Maii a. 1975 habito, et deinde in Congregatione Plenaria Patrum Cardinalium die 17 mensis Iunii eodem anno in Vaticanis Aedibus celebrata, in qua Rev.mus Cardinalis Humbertus Mozzoni, huius Causae Ponens seu Relator, dubium posuit discutiendum : An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur. Et qui convenerant Patres Cardinales affirmativum dederunt suffragium. F a c t a de praedictis omnibus Summo Pontifici Paulo VI die 12 Iulii huius anni 1975 per subscriptum Antistitem a Secretis relatione, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habens, mandavit ut super praedicta mira sanatione decretum rite appararetur ; facta simul, actoribus Causae suppliciter enixeque postulantibus, dispensatione ab altero miraculo iure praescripto, ita ut ad solemnem Venerabilis Servi Dei beatificationem uno dumtaxat miraculo rite agnito et approbato deveniretur. Hodierno denique die, accitis ad Se infrascripto Pro-Praefecto atque Rev.mo Cardinali Humberto Mozzoni, Causae Ponente seu Relatore, meque Antistite a Secretis, ceterisque de more convocandis, iisque adstantibus edixit : Constare de uno miraculo, Venerabili Servo Dei Gaspare Bertoni intercedente, a Deo patrato, scilicet de instantánea, perfecta constantique sanatione clerici religiosi Iosephi Anselmi ab ulcere duodenali iampridem sedo ex gastro-entero-anastomasi, implicato quidem ob gravem hematemesim et melenam in subiecto per circiter novem annos aegrotante. Hoc autem Decretum in vulgus edi et in S. Congregationis pro Causis Sanctorum acta referri mandavit. Datum Romae, die 3 Octobris, Anno Sacro 1975. © CONRADUS BAFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus h. & S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Diarium Romanae Curiae DIARIUM ROMANAE 237 CURIAE Venerdì, 9 Gennaio 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. ESSA-AL-HAMAD, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Kuwait. Sabato, 10 Gennaio 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. ABU-BAKR MOHAMMED SALIH, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Sudan. Giovedì, 25 Marzo 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. JOSÉ ANTONIO PORTUONDO VALDOR, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Cuba. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 5 marzo 1976. S. E. Mons. Portalupi Sante, Pro-Nunzio Apostolico in Marocco. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 28 febbraio 1976. S. E. Mons. Hacault Antoine, Arcivescovo di Saint-Boniface, Membro del Segretariato per VTJnione dei Cristiani. 5 marzo » Il Rev.do Mons. Peressin Mario, Assistente di Nunziatura. 20 » » S. E. Mons. Maverna Luigi, già Vescovo di Chiavari, Segretario Generale della Conferenza Episcopale Italiana. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Prelati d'onore di Sua Santità: 2 » 15 » giugno » luglio » 1975. » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Zucchetti Luigi (Cagli). Filippini Biagio (Pergola). Golimlim Anacleto (Masbate). Lachica Arturo (Masbate). 238 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 15 luglio 1975. Mons. Virtucio Antonio (Masbate). Mons. Feldhoff Norberto (Köln). 24 » Mons. Grell Ferdinando (Salzburg). 15 settembre » » » Mons. Lüftenegger Leonardo (Salzburg). Mons. Maier Giovanni (Salzburg). » » » » Mons. Neuhardt Giovanni (Salzburg). » » Mons. Regner Bruno (Salzburg). » » » Mons. Ritter Sebastiano (Salzburg). 17 » » Mons. Bertrud Max (Freiburg im Breisgau). » » » Mons. Füssinger Albert (Freiburg im Breisgau). » » » Mons. Kübel Wilhelm (Köln). 2 ottobre Mons. Zielinski Karol (Ohelmo). » » » Mons. Ryan Lawrence (Kildare). 12 Mons. Schulteberge Ferdinando (Essen). » 13 » » Mons. Hummel Wilhelm (Ausburg). » » Mons. Lutz Hermann (Ausburg). Mons. Schiich er Ambros (Ausburg). » » Mons. Tottman Bernard Edward (Wellington). » » » 15 Mons. Galan Carlos (Buenos Aires). » » 21 Mons. Moser Enrico (Salzburg). » » Mons. Zeiss Francesco Saverio (Salzburg). » Mons. Ivandija Antun (Zagreb). » » » Mons. Skreblin Ivan (Zagreb). Mons. Soldo Nikola (Zagreb). » » 3 novembre » Mons. Ricciardi Carlo (Aquino, Sora e Pontecorvo). 4 Mons. Alcoseba Cesar (Cebú). » » Mons. Alo Patricio (Cebú). » » » Mons. Borces José (Cebú). » » » Mons. Kaiser Heinrich (Regensburg). » » » 14 Mons. Tobei Giovanni (Berlin). » 15 » Mons. Aldilà Serrano Jorge (Socorro y San Gil). 22 » Mons. Cuccarese Francesco Antonio (Anglona-Tursi). » » Mons. Stehle Emil (Essen). » » » Mons. Gilby Anthony (Plymouth). 24 » » Mons. Murphy-O'Connor Patrick (London). » » » Mons. Lawrence Raymond (Portsmouth). 29 » » Mons. Kern Daniel (Graz-Seckau). 11 dicembre » Mons. Farrow Louis (Clifton). 15 Mons. Ricci Giulio (Acquapendente). » » » » Mons. Papousek Giorgio (Praha). 2 gennaio 1976. Mons. Roscioli Giuseppe (Fermo). 6 Mons. Sodano Angelo (Asti). » » Mons. Ferraioli Giuseppe (Roma). 9 Mons. Milano Mario (Nicastro). » » 28 Mons. Mariucci Tommaso (Fermo). » » » » » Mons. Marra Giovanni (Mileto). » Mons. Marsiglio Rino (Padova). » » » Mons. Rizzato Oscar (Padova). Mons. Varca Raffaele (Sorrento). » » Diarium Romanae Curiae 239 Cappellani di Sua Santità: 18 aprile » » 1975. Mons. » Mons. » Mons. 19 maggio » » » Mons. 25* » » Mons. 2. giugno 3 luglio 15 » 24 » 8 agosto » 25 » » » » » 9 settembre 17 » 19 » 27 » 2 ottobre 8 » 13 » » » » » 15 » » » » » » » » » 21 » » » » » » 30 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Nocon Roman (Malolos). Soriano Iniguez Deogracias (Malolos). Ponziani Saverio (Bagnoregio). Fitzpatrick Hugh (Liverpool). Wynnyczuk Basilio (Esarcato Ucraino in Argen tina). Ramaioli Antonio (Cagli). Hugot Nicolao (Köln). Villaroya Ernesto (Masbate). Artz Giovanni (Köln). Coleman Brian Philipp (Green Bay). Vanden Hogen James (Green Bay). Oblinger Aloy (Augsburg). Hanel Antonio (Wien). Roegner Leopoldo (Wien). Berggreen Roberto H. (Baton Rouge). Stader Fridolin (Freiburg im Breisgau). Merzbach Franz (Köln). Plank Umberto (Eisenstadt). Savioli Antonio (Faenza). Seuffert Josef (Mainz). Alberti Alberto (Firenze). Ballini Elio (Firenze). Biffoli Ferruccio (Firenze). Calzolai Carlo Celso (Firenze). Casini Adorno (Firenze). Corti Egidio (Firenze). Fiorini Ferradino (Firenze). Albisetti Alberto Carmelo (Buenos Aires). Bufano Rodolfo (Buenos Aires). Castagna Domingo Salvador (Buenos Aires). Erro José (Buenos Aires). Keegan Daniel José (Buenos Aires). Klees Carlos Modesto (Buenos Aires). Lorenzo José Manuel (Buenos Aires). Marcosig Augusto Marino (Buenos Aires). Moledo Manuel (Buenos Aires). Riamonde Emilio Manuel (Buenos Aires). Beilner Wolfango (Salzburg). Calliari Francesco (Salzburg). Gappmayr Giovanni (Salzburg). Kreuzeder Andrea (Salzburg). Bosnar Franjo (Zagreb). Cvetan Franjo (Zagreb). Ladika Josip (Zagreb). Pukec D juro (Zagreb). Tropper Francesco (Graz-Seckau). - 240 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Vi 30 ottobre 1975. Mons. Montroni Pietro (Imola). » » » Mons. Frigo Antonio (Vicenza). Mons. Barros de Almeida Diderot (Sâo Salvador 3 novembre » Bahía). Mons. Gonçalves da Silva Walter (Sao Salvador » » » Bahía). 4 » Mons. Stecher Rinaldo (Innsbruck). » » Mons. Zorzi Vittorio (Innsbruck). » Mons. Rosi Mario (Foligno). » » » Mons. Tortora Francesco (Pompei). 11 » » Mons. Sarraf Giuseppe (Babilonia dei Caldei). 12 » Mons. Prokes Giovanni (Wien). » » » Mons. Thurner Enrico (Wien). » Mons. Wittmann Michele (Wien). 11 gennaio 1976. Mons. Barbagli Onorio (Arezzo). » » » Mons. Borgogni Ottorino (Arezzo). » » Mons. Fantoni Angelo (Arezzo). 28 » » Mons. Camozzi Ermenegildo (Bergamo). » » » Mons. Lefeuvre Gérard (Nantes). » » » Mons. Borobia Carmelo (Pamplona). Mons. Di Felice Francesco (Teramo). » » NECROLOGIO 8 dicembre 1975. Mons. Martín Raimundo Julián, Vescovo tit. di Torre (li Proconsolare. 26 febbraio 1976. E.mo Sig. Cardinale Forni Efrem, del Titolo di Santa Croce in Gerusalemme. » » » Mons. Olazar Muruaga Gregorio Elia, Vescovo tit. di Prusa. Mons. Roberts Thomas, già Arcivescovo di Bombay. » Mons. Rehring George John, già Vescovo di Toledo 29 (U.S.A.). 1 marzo » Mons. Henry Harold W., Vescovo tit. di Tubune di Numidia, Amministratore Apostolico di Cheju-do. 2 » Grueter Joseph, già Vescovo di TJmtata. Mons. 4 » Chevalier Paul, già Vescovo di Le Mans. Mons. 5 » Mons. Bartoletti Enrico, già Arcivescovo di Lucca. 8 Mons. Margiotta Nicola, già Arcivescovo di Brindisi. 15 Mons. Magliacani Irzio Luigi, Vescovo tit. di Diu. 24 Mons. Dwyer Robert Joseph, già Arcivescovo di Portland in Oregon. 25 » Mons. Scanlan James Donald, già Arcivescovo di Glasgow. An. et vol. LXVIII 30 Aprilis 1976 N. 4 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI LITTERAE APOSTOLICAE I Venerabili Servo Dei Carolo Iosepho Eugenio de Mazenod, Episcopo, Beatorum Caelitum honores decernuntur. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Officio disseminandae fidei ac salutis Christi exportandae <( usque ad ultimum terrae » (Lumen Gentium, 17) tenetur ipsa Ecclesia Dei (( tum virtute expressi mandati, quod ab Apostolis haereditavit Ordo Episcoporum cui assistunt Presbyteri ... tum virtute vitae quam membris suis influit Christus » (Ad Gentes, 5). Hae quidem Concilii Vaticani Secundi praeclarae sententiae omnem illuminant exercitationem perfectae caritatis nec non apostolicam et episcopalem navitatem Venerabilis Servi Dei, Caroli Iosephi Eugenii de Mazenod, episcopi Massiliensis atque conditoris Congregationis Missionariorum Oblatorum Beatissimae Mariae Virginis Immaculatae. Apostolorum ille vestigia ingressus, permagno flagravit verbi voluntatisque Dei amore ac se totum proinde sine ulla condicione dedidit curationi animarum in Ecclesiae ministerio ubicumque, quandocumque et quomodocumque id fidei propagationi utilissimum fore intellexerat nec omisit discipulos etiam in extremas orbis partes dimittere omniaque temptare, dum fines proferrentur Regni Christi in terris. Hunc igitur pastorem dignum plane esse arbitramur qui ceteris epi16 - A. A. S. 242 Acta Apostolicae Sedis - Vommentarium Officiale scopis, sacerdotibus, religiosis sodalibus, laicis quoque fidelibus ut exemplum proponatur et incitamentum ad vitae sanctitatem adipiscendam fidemque communicandam secundum proprias ac necessarias omnino partes, quas in missione Ecclesiae quique eorum sustinent. Die primo Augusti mensis anno MDCCLXXXII natus est Eugenius de Mazenod Aquis Sextus, qui locus vulgo dicitur « Aix-en-Provence », in Gallia. Adulescens viginti quinque annorum tantopere permotus est adflictissima religionis condicione ut Dominico die in Passione Domini anno MDCCCVII, omnibus posthabitis vitae mundanae curis, sese devovent multiplici apostolatus catholici operi ac postero anno repudiatis honoribus maximis seminarium Sancti Sulpitii Lutetiae Parisiorum intraverit etiam matre invita. Sacerdotio tandem auctus et in patriam re ver sus urbem ipse confestim incubuit in animarum magis derelictarum salutem, dum videlicet pastoralem curam suscepit pauperum rudium tum adulescentium et carcere detentorum atque similiter militum captivorum et advenarum. Universis nempe sacris inceptis, quae caritas sacerdotalis complecti potuit, se dicavit singulari studio fervidoque amore. Cum vero Eugenius de Mazenod solas suas vires intellexisset plane impares esse immani apostolatus illius moli, festo die Conversionis Sancti Pauli Apostoli anno MDCCCXVI paucos sibi addidit socios qui pauperum Christi evangelizandorum causa vicos agrosque pervagarentur. Deinde autem anno MDCCCXVIII Constitutiones et Regulas contexuit Instituti appellati Missionariorum Oblatorum Beatissimae Mariae Virginis Immaculatae, quae tandem anno MDCCCXXVI a Leone X I I in perpetuum sunt approbatae et confirmatae. Verum tamen alia non minus praestabilia opera manebant Eugenium de Mazenod tamquam pastorem Ecclesiae Massiliensis, ubi scilicet viginti quinque ferme annos commendatas sibi oves pro Domino pavit, cum officium docendi sanctificandi regendi inter eas diligentissime expleret totumque populum virtutibus suis ac scriptis, factis et verbis stabiliret. Actionis ac vitae episcopalis exempla sibi sumpsit a Sancto Alfonso de Ligorio et Carolo Borromaeo uti a supernis patronis factusque vere est forma gregis ex animo. Nullum quidem hominum erat genus quos ille apostolica caritate non amplecteretur, quos suis non adiuvaret sermonibus et institutionibus, sacramentorum administratione et praesenti salutatione ; inter eos autem pauperum semper in primis curam agebat. Templa plura Dei aut e solo exstruxit aut penitus refecit; coenobia atque instituta religiosa duplicavit; ecclesiasticam Aota Pauli Pp. VI 243 restituit disciplinam; errores doctrinae morumque pravitatem exstirpavit; decumbentes in valetudinariis adsidue invisit; liturgiam sacram promovit et ipsorum sacrorum administros, praesertim sacerdotes, paterno animo custodivit. Potissimum vero profitebatur strenua cum vigilantia rectam fidem contra Iansenistas et Gallicanos ; verbo insuper et opere propugnabat Ecclesiae et Summi Pontificis iura ac libertatem adversus potestatem civilem, qua de causa etiam calumnias et perpetuam insectationem, quin immo exsilium ipsum est perpessus. Hanc meritis cumulatissimam vitam Venerabilis Servus Dei pio obitu definivit die x x i mensis Maii anno MDCCCLXI, cum undeoctogesimum annum agebat. Nihil igitur mirandum est quod plurimi virtutes eius illustres continenter suspexerunt. Qua quidem perstante sanctimoniae fama, processus informativus in curia Massiliensi, rogatoriales vero processus in curiis Aquensi, Avenionensi, Burdigalensi ac Parisiensi inter annum MDMXXVii et MCMXXIX incohati sunt ac rite terminati. Instituto anno MCMXXXVI Processu Apostolico, Congregatio Antepraeparatoria super virtutibus Servi Dei habita est die xi mensis Martii anno MCMXLVII. Postmodum, disceptationibus transactis in Congressu peculiari Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum et in Coetu Plenario Patrum Cardinalium die x i x Novembris MCMLXX de eius virtutibus theologalibus, cardinalibus et virtutibus adnexis in gradu heroico constare ediximus. De miraculis autem, quae eo intercedente, divinitus ferebantur patrata, disputatum est magna diligentia in curiis Vicariatus Apostolici Grouard et archidioecesis Ottaviensis ; dein Romae in consuetis Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum comitiis. His recte perfectis, constare Ipsimet statuimus de duobus miraculis patratis deprecante Venerabili Servo Dei Eugenio de Mazenod. Quod postridie Festum Immaculatae B.V.M. Conceptionis anno MCMKXXIV fecimus quo clarius nempe singularis eius pietas in beatissimam Dei Matrem pateret qua vivus arserat. Die ad eiusdem viri Beatificationem constituto, scilicet ipso hodierno, sollemnibus in area Sancti Petri ante Basilicam Vaticanam Nos praefuimus, atque ineunte Eucharistico Sacrificio concelebrato una cum Massiliensis Ecclesiae Archiepiscopo et Moderatore supremo Congregationis ab Eugenio de Mazenod conditae in sententiam : hanc elocuti sumus Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 244 (( Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Congregationis Missionariorum Oblatorum Beatae Mariae Virginis Immaculatae, Societatis Verbi Divini, Sororum Sancti Petri Claver, pluriumque christifidelium explentes; Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto ; matura interposita deliberatione et superna luce pie implorata; vi et auctoritate Nostra Apostolica Venerabiles Servos Dei Carolum Iosephum Eugenium de Mazenod, episcopum, Arnoldum Janssen, Iosephum Freinademetz, presbyteros, Mariam Teresiam Ledochowska, religiosam, in album Beatorum ascribimus, facultatem facientes ut eorum festum die illorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Caroli Iosephi Eugenii de Mazenod die vigesimo primo mensis Maii, Arnoldi Janssen die decimo quinto mensis Ianuarii, Iosephi Freinademetz die vigesimo octavo mensis Ianuarii, Mariae Teresiae Ledochowska die sexto mensis Iulii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quae denique per hasce Litteras pronuntiavimus firma esse et posthac fore semper iubemus, contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x mensis Octobris anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 800807. II Arnoldo Janssen, conditori Societatis Verbi Divini, Beatorum honores decernuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — In magno sacramento seu mysterio, id est (( Gentes esse coheredes et concorporales et comparticipes promissionis eius in Christo per Evangelium » (Eph. 3, 6), positum est non modo centrum, sed etiam fere summa navitatis pietatisque Servi Dei Arnoldi Janssen. Ipsi enim persuasum erat, ut Evangelium ad omnes homines perveniret, tum opus evangelizationis seu ministerium verbi tum opus gratiae seu efficacitatem orationis requiri. Quae potissima missionalis religiositatis lineamenta propria fideliter expressit, vita, verbo recteque exemplo sive Sodalitatibus, quas constituit, sive earundem sodali- Acta Pauli Pp. VI 245 bus vehementer impressit. Servus Dei in oppido Goch, intra fines Monasteriensis dioecesis Germaniae sito, natus est die v mensis Novembris anno MDCCCXXXVII et sacerdos die xv mensis Augusti anno MDCCCLXI ordinatus. Deinde duodecim per annos in oppido Bocholt, hinc operam pastorali ministerio dedit, hinc in ludo ingenuarum litterarum scientias naturales et mathematicas docuit atque, cum in dioecesi Monasteriensi ipsi Apostolatui Orationis praeesset, vires suas magis in dies in hoc quoque campo impendit. Anno MDCCCLXXIII, benigno consilio divinae Providentiae, factum est ut scholae valediceret atque tempus viresque impenderet in commentarios populo consentaneos et ad exteras missiones pertinentes statis temporibus edendos, quibus preces pro missionibus praeprimis deposceret. Matura cum deliberatione, assiduis precibus atque diligentia perscrutatus Dei voluntatem in signis temporum, die VIII mensis Septembris anno MDCCCLXXV Seminarium missionale in vico Steyl, intra fines dioecesis Ruremundensis (Neerlandia), exstruxit prope fines Germaniae situm, quo fundamenta propriae Societatis Verbi Divini iecit, duabus adiunctis Congregationibus missionalibus, altera anno MDCCCLXXXIX altera anno MDCCCLXXXXVI, utraque eodem spiritu missionali imbuta: Servarum Spiritus Sancti et Servarum Spiritus Sancti ab Adoratione Perpetua; quarum postrema, umbratili vitae dedita, caelestes gratias impetraret reliquis duabus. Arnoldi vita nullis miraculis aut operibus nitet primo intuitu stupendis, sed ea christianae vitae plenitudine et alacritate quibus haud difficulter verus christianus in Dei voluntatem semper intentus, vir vere religiosus et apostolicus, sacerdos sanctitate vitae interius exteriusque egregius, conditor atque dux charismaticus dignoscitur. Ipse natura sua fuit vir prudens, in hominibus et negotiis tractandis semper rectus, in principiis firmus, in primis quotiescumque agebatur de integris moribus servandis, de disciplina tum in vita religiosa tum in selectione et formatione alumnorum tuenda, de spiritali bono communitatis et Ecclesiae procurando. Non tantum sacerdos erat magna repletus fide ardentique desiderio eam inter longinquos populos propagandi, sed etiam praeditus erat immensa pietate erga SS. Trinitatem, Verbum Incarnatum, Spiritum Sanctum, Sacratissimum Cor Iesu, quorum specialem devotionem inde ab initio suis infundere conatus est. Muniebatur quidem semper ea mirabili fortitudine eaque firmitate, ob quas et difficultates superavit suis obstantes religiosis inceptis, quemadmodum victor discessit ex afflictionibus, humiliationibus, internis pugnis externisque vicissitudinibus, quibus non raro anima eius afflicta fuit. Denique fundator fuit 246 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale atque per omnem vitam antistes trium Congregationum missionalium celeriter et numero sodalium et provinciis laboris increbrescentem, totum tempus omnesque vires impendens, ut solida fundamenta eis daret spiritalia, ad disciplinam pertinentia, ad rerum administrationem. Quae virium concentio vel coarctatio in persequendo opere quod ipse, posthabitis suis desideriis et propensionibus, habuit sibi a Deo creditum, eius fortitudo erat eidemque operi divinam procuravit benedictionem. Septuagesimum aetatis annum paulum egressus, servus fidelis, qui se regno Dei propagando totum impenderat, obdormivit in Domino die xv mensis Ianuarii anno MCMVIII in missionali domo Steylensi, praecipua eius navitatis et vitae sanctae teste. Ob sanctitatis famam qua Servus Dei ante et post mortem fruebatur, processu ordinaria auctoritate Ruremundensi in Curia aliisque in locis instituto, eius scriptis recognitis servatisque demum iure servandis, Causa Beatificationis auctoritate Pii Papae XII introducta est die x mensis Iulii anno MCMXXXXII. Deinde, apostolicis absolutis inquisitionibus super virtutibus, quaestio in Coetu « antepraeparatorio » apud Sacram tunc Rituum Congregationem excussa est die vi mensis Iunii anno MCMLXVII. Labore inquisitionis historicae mense Iulio anno MCMLXXI absoluto, disceptatio super virtutes resumpta est in Congressu Peculiari die x mensis Octobris anno M C M L X X i i habito. Faustus exitus Congressus Peculiaris atque concordia sententiarum Patrum Cardinalium in subsequenti Congregatione Plenaria congregatorum sic iter paraverunt, ut Summus Pontifex Paulus P P . VI die x mensis Maii anno MCMLXXIII iuberet Decretum de heroicitate virtutum apparari riteque promulgari. Diligenter examinata in suetis sessionibus quaestione de miraculis, quae, intercedente Dei Famulo, ferebantur a Deo patrata, Nos die x x i n mensis Maii ipso Sacri Iubilaei anno MCMLXXV pronuntiavimus de duobus miraculis constare. Denique diem statuimus, quo ad beatificationem, una cum aliis tribus Servis Dei procederetur, scilicet Diem Missionalem seu x i x mensis Octobris Anno Sacro MCMLXXV. QUO die feliciter orto, Nos in area ante Basilicam Petrianam patente, coram amplissimo numero sacrorum ministrorum ac fidelium, qui Romam confluxerunt Diei Missionalis celebrandi causa, precibus accedendum esse censuimus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum hisce verbis : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Congregationis Missionariorum Oblatorum Beatae Mariae Virginis Immaculatae, Societatis Verbi Divini, Sororum Sancti Petri Claver, pluriumque christifidelium explentes ; Sacrae Congregationis pro Acta Pauli Pp. VI 247 Causis Sanctorum praehabito consulto ; matura interposita deliberatione et superna luce pie implorata ; vi et auctoritate Nostra Apostolica Venerabiles Servos Dei Carolum Iosephum Eugenium de Mazenod, episcopum, Arnoldum Janssen, Iosephum Freinademetz, presbyteros, Mariam Teresiam Ledochowska, religiosam, in album Beatorum ascribimus, facultatem facientes ut eorum festum die illorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Caroli Iosephi Eugenii de Mazenod die vigesimo primo mensis Maii, Arnoldi Janssen die decimoquinto mensis Ianuarii, Iosephi Freinademetz die vigesimo octavo mensis Ianuarii, Mariae Teresiae Ledochowska die sexto mensis Iulii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris die x i x mensis Octobris anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 800808. III Iosepho Freinademetz, missionario Societatis Verbi Divini in Sinis, Beatorum Caelitum honores decernuntur. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Inter salubria hortamenta a Concilio Vaticano Secundo eo consilio edita, ut Evangelii quivis praeco de die in diem renovato spiritu munus apostolicum frugifere obiret, hoc etiam est memorandum : « Vita revera evangelica, in multa patientia, in longanimitate, in suavitate, in caritate non ficta, testimonium reddat Domino, si necesse est, usque ad sanguinis effusionem » (Decr. Ad gentes divinitus, 24). Quibus verbis germana Servi Dei Iosephi Freinademetz imago exprimitur : sacerdotis, missionarii, confundatoris primae Societatis Verbi Divini missionis in parte meridiana provinciae « Shantung » in Sinis. Iosephus Freinademetz natus est die xv mensis Aprilis anno MDCCCLII in pago Abbatia, qui, vulgaribus sermonibus « Badia » vel (( Abtei » appellatus, Dolominianis montibus continetur et intra fines 248 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale dioecesis olim Brixinensis, nunc Bauzanensis-Brixinensis est positus. Medii et altioris ordinis studiis Brixinae absolutis, die x x v mensis Iulii anno MDCCCLXXV sacerdotio est auctus. Sed iam post duos annos, in opere pastorali insumptos, cum ad labores missionales inter ethnicos suscipiendos a puero se vocari sentiret, Episcopo probante, in seminarium pro Missionibus exteris, quod in loco « Steyl » vulgo nuncupato B. Arnoldus Janssen paulo ante condiderat, se recepit. Cum non vulgari virtutum exercitatione niteret, ab eodem auctore et legifero patre iam anno MDCCCLXXIX in Vicariatum Apostolicum de « Hsiangkiang » seu « Hongkong », qui nunc dioecesis Sciiamchiamensis dicitur, missus est, ut ad opus missionale in Sinis erudiretur. Biennio post in provinciam « Shantung )) se contulit, cuius in parte australi per x x v i annos — in : patriam numquam revertens — apostolicum munus sibi commissum, saepissime inter res asperas et adversas, fideliter implevit : diligens scilicet in verbo Dei inter paganos disseminando, in novis erigendis et stabiliendis christianorum communitatibus, in variis missionalibus, praesertim catecheticis, operibus excitandis. Fuit autem ferventissima eius tum in Deum tum in proximum caritas praecipua causa, cur, talem vitam apostolicam agens, invicta animi fortitudine ardua aggrederetur et asperitates perferret. Hoc munus praecipuum suum habuit, ut studio Sinensium sermonis et consuetudinum totis viribus incumberet ; quod eo exitu absolvit, ut non solum lingua eorum, cuius usum expeditum et excultum callebat, vestitu, ceterisque externis formis, verum etiam ipsa vitae ratione, moribus, mentis habitu Sinensis fieret inter Sinenses. Comitas, affabilitas, amor, quibus sine ullo discrimine condicionis socialis illius nationis cives prosequebatur, in consuetudinem proverbii venerunt. Ita se gerendo, ipse in populum S mensem prorsus insitus fuit, cui Salvatoris nostri benignitatem et humanitatem erga omnes palam monstravit, ut omnes attraheret ad Deum. Quapropter saepe dicebat ethnicorum conversionem fieri gratia divina et nostra caritate et amabili tate, quippe quae lingua essent, quam omnes intellegerent. Tam eximio vero Evangelii praeconi graves etiam afflictiones, id est crux quasi comes laboris apostolici, erant sustinendae. Ob crebras ac diuturnas persecutiones periculum erat, ne communitates christianae, quas ipse in omnibus fere partibus territorii missionalis condiderat, exstinguerentur. Verum cruciatum paene cotidie ei afferebant iudicia, quae, ut christianos defenderet, cogebatur habere coram civili auctoritate, quae homines loco humili natos et in egestate vitam degentes opprimere soleret. Valde diuturna atque acerbitatis plena experimenta Acta Pauli Pp. VI 249 patientiae, caritatis heroicae erga proximum, necnon oboedientiae dedit, cum munus obiret Provicarii, Administratoris, Provincialis. Haud semel propter missionale opus, in quo desudabat, adductus est in vitae discrimen, paratus pro Christo et carissimis sibi Sinensibus mortem oppetere. Id ipsum ei datum est praestare, cum, annos natus LVi, servus fidelis, ingenio quidem mitis et benevolus, sed in mandatis Dei et Ecclesiae implendis fortis et alacer, pro munere boni pastoris aegroto cuidam, morbo typhi affecto, assidens, hunc ipsum contraxit; ex quo, die x x v i n mensis Ianuarii anno MCMVIII, Deo animam reddidit. Sanctitatis fama, qua Famulus Dei vivens tum in Sinis tum in patria fruebatur, post mortem non deferbuit. Quam ob rem factum est, ut Causa de Beatorum Caelitum honoribus eidem decernendis ageretur. Ordinariis Processibus in Vicariatu Apostolico de (( Yenchowfu » in Sinis et in Curia Brixinensi annis MCMXXXVI-MCMXXXVIII instructis Commissio introductionis Causae penes Sacram Congregationem Rituum, ut tunc appellabatur, die x x n mensis Iulii anno MCML a Pio Pp. XII obsignata est. Postero tempore, omnibus iure servandis rite absolutis, de virtutibus theologalibus et cardinalibus Servi Dei disceptatum est in suetis coetibus. Cum deinde anno MCMLXIX nova Congregatio pro Causis Sanctorum esset instituta simulque innovatio quaedam in processus agendos inducta, Nos, praetermissa Congregatione generali, Decretum super virtutibus heroum in modum a Servo Dei exercitis apparari ac die XVI mensis Martii anno MCMLXX promulgari iussimus. Post haec quaestio de miraculis est proposita, quae, invocato Servi Dei patrocinio, a Deo ferebantur patrata. Post diligens examen peractum atque post unanimam faventem sententiam, quod ad unum miraculum attinet, declaratam, Nos, facta benigne dispensatione super praescripto canonis 2117, Decretum die iv mensis Octobris anno MCMLXXIV edi iussimus, quo edictum est constare de facto praeter naturae vires. Diem denique statuimus sollemnem beatificationis, scilicet Diem Missionalem, XIX mensis Octobris Anni Sacri MCMLXXV. QUO die, Nos in area ante Basilicam Sancti Petri Apostoli patente, coram perfrequenti S.R.E. Cardinalium, Episcoporum, Romanae Curiae Officialium coetu, necnon coram multitudine christifidelium, qui propter Annum Sacrum, Diem Missionalem, nominatim propter beatificationem huius Servi Dei necnon aliorum trium Famulorum Dei, missionali opere insignium, Romam convenerant, intra Missarum sollemnia precibus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum hisce verbis consensimus : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Congregationis Mis- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 2.50 sionariorum Oblatorum Beatae Mariae Virginis Immaculatae, Societatis Verbi Divini, Sororum Sancti Petri Claver, pluriumque christifidelium explentes; Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto; matura interposita deliberatione et superna luce pie implorata; vi et auctoritate Nostra Apostolica Venerabiles Servos Dei Carolum Iosephum Eugenium de Mazenod, episcopum, Arnòldum Janssen, Iosephum Freinademetz, presbyteros, Mariam Teresiam Ledochowska, religiosam, in album Beatorum ascribimus, facultatem facientes ut eorum festum die illorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Caroli Iosephi Eugenii de Mazenod die vigesimo primo mensis Maii, Arnoldi Janssen die xv mensis Ianuarii, Iosephi Freinademetz die x x v i u mensis Ianuarii, Mariae Teresiae Ledochowska die vi mensis Iulii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x mensis Octobris anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. S00809. IV Venerabili Dei Famulae Mariae Teresiae Ledochowska, virgini, Fundatrici Sodalicii Sancti Petri Claver, honores Beatorum decernuntur. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Quo missionalis Ecclesiae opera est pertractata Decreto, Concilium Vaticanum Secundum rursus inculcavit : « Ecclesia peregrinans natura sua missionaria est » (Ad Gentes divinitus, 2) ; ac deinde copiosam mirabilemque tradidit theologiae summam quae eandem illam missionem praeclare collocat in universo salutis afferendae consilio Patris quod (( ex * fontali amore 9 seu caritate Dei Patris profluit» (ib.), quod impletur in ipsius Filii Unigeniti missione per quem videlicet Deus <( in historiam hominum novo et definitivo modo intrare decrevit » (ib., 3) et quod denique producitur pentecostali Spiritus Sancti effusione qui per omnia tempora (( eundem missionis animum, quo ipse Christus actus fuerat, in cordibus fidelium » instillât (ib., 4). Ecclesia autem, utpote quae a Christo missa sit, prosequitur in Acta Pauli Pp. VI 251 tempore et in loco officium hoc principale suum quod minuere non potest nec mutare quin simul a naturali sua constitutione proprioque munere primigenio desciscat. Idem vero apostolicum Ecclesiae munus excitavit Venerabilis Mariae Teresiae Ledochowska animum ac per totam vitam ita permovit ut splendidum ipsa evaserit exemplum adiutricis operae feminarum ad missionale Ecclesiae munus collatae. Maria Teresia Ledochowska, quae die x x i x mensis Aprilis anno MDCCCLXiii nata erat in oppido Loosdorf dicto, intra dioecesis Sancti Hippolyti fines, originem per patrem Antonium ducebat a vetusta nobilique stirpe Polona, sicut ipsum eius indicat nomen; matrem autem habebat Helvetiam Comitem Iosepham de Salis-Zizers ; verum tamen erat ea Austriaca civis. Cum essent illi praestantius ingenium et fervida fortis benevola indoles nec non acerrimus artium ingenuarum sensus, videbatur plane prosperrimam vitam ductura esse inter excultam sui temporis societatem. At, cum in Aula deversaretur Magni Ducis Tusciae, intellegebat Deum a se alia poscere. Incitabatur enim ad Christum indiviso corde sequendum, qui redemit sanctosque reddidit homines per suam oboedientiam usque ad mortem crucis propulsam ; vocabatur ad Dominum diligendum et ipsi serviendum in fratribus suis maxime miseris ac derelictis, scilicet in Afris qui servitutem patiebantur. Impulsionem divinam, quae clarius usque percipiebatur, audivit Maria Teresia seseque Deo dedidit omni cum illa perspicua constantia summaque famulandi voluntate quae propriae cuiusque hominis sunt qui Dei amore raptus est et ei se magno animo tradit. Illa quidem aetate, qua apostolicae feminarum facultates arcte circumscribebantur, Maria Teresia antevertebat temporibus futuris : superatis enim dissensionibus et multiplicibus impedimentis, ipsa indefatigabili studio incumbebat in litterarium opus et apostolatum Catholicorum, commentationes scribebat, libellos periodicos edebat variasque in linguas conversos diffundebat, officinas librarías erigebat. Praeterea totam peragrabat Europam ut inter laicos fideles diligentiam excitaret et curam missionum ; orationibus publicis atque frequentissimo epistularum commercio usa, instituebat verum apostolatum novissimi agminis, dum auxilia et subsidia omne genus colligebat dividebatque missionariis in prima veluti acie dimicantibus. Eximia quadam perseverantia, quae periculum tamen declinabat unius solius industriae, Maria Teresia prosequebantur optimam illam vitae operisque speciem pro qua omnia profundebat et sub quo ipsa evane- 252 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale scebat. Nec cessabat Deus annuere benignus inceptis illius, quae immo permittebat ut augerentur et propagarentur : etenim plus plusque stat u e b a t u r et diffundebatur Sodalicium Sancti Petri Claver, quod Institutum religiosum Maria Teresia condiderat et regebat non tantum magna cum prudentia sed praesertim magno amoris affectu qui faciebat ut Dei praesentia aperiretur ac sentiretur. Cum igitur, interveniente praematura eius morte Romae die vi Iulii mensis anno MCMXXII, mysterium completum esset eius amoris, Catholici Afri defleverunt amissam suam « materculam » — sic profecto ab eis appellata erat quandoquidem talem eam cognoverant ; attamen etiam nunc non desinunt vim et magnitudinem eius experiri amoris per demissum ministerium caritatemque sollicitam ipsius Instituti ab illa excitati, quod vivere pergit ex spiritu eius tamquam hereditate accepto. Sed non in una continenti terra Africana homines recordantur et admirantur Mariam Teresiam; omnis namque Ecclesia idem facit quia momentum ecclesiale tam conspicuae vitae, quam ipsa duxit, prorsus excedit unius terrae fines. Per eam videlicet Deus Ecclesiae suae, quin immo universis bonae voluntatis hominibus, praebuit luculentum exemplum ac documentum simul, quantum his etiam temporibus consequi valeat et perficere amor, nulli condicioni obnoxius, unius hominis qui sese Deo recludit ac dedit et per Eum cunctae patienti humanitati. Admirationem itaque nullam movet quod sanctitatis fama, qua vivens Maria Teresia fruebatur, post obitum sine intermissione crevit et quod inde causa beatificationis atque canonizationis adeo mature est incohata. Processibus ergo canonicis rite institutis feliciterque perfectis, beatificationis et canonizationis causa introducta est die x x v i mensis Ianuarii anno MCMXLV. NOS autem plane constare ediximus de virtutibus theologalibus et cardinalibus ab ea heroum in modum cultis ; quod die xvi mensis Martii anno MCMLXX fecimus. Exercita deinde quaestio est de miraculis, quae, eadem intercedente, a Deo ferebantur patrata. De quibus cum perdiligenter disputatum esset in peculiaribus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum congressionibus, post acceptam a Nobis disceptationum summam postque earum probatum exitum, de duobus miraculis decretum edi iussimus, a Deo certe patratis per intercessionem venerabilis Famulae Dei Mariae Teresiae Ledochowska; idque die ix mensis Decembris anno MCMLXXIV factum est. Cum autem ipsi Nos statuissemus ut Venerabilis Maria Teresia Ledochowska in beatorum caelitum album referretur una cum aliis celebri- Acta Pauli Pp. VI 253 bus Servis Dei qui vitam pariter totam devoverant ad fidem christianam in terris missionum propagandam — nempe Venerabilis Carolus Iosephus Eugenius de Mazenod episcopus, et Arnoldus Janssen ac Iosephus Freinademetz sacerdotes —; et cum censuissemus eundem ritum peragi in « Die Mundiali Missionum » hoc Iubilaeo Anno, Eucharisticum Sacrificium Nos celebravimus in Area Petriana, quo quidem ineunte haec protulimus verba : <( Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Congregationis Missionariorum Oblatorum Beatae Mariae Virginis Immaculatae, Societatis Verbi Divini, Sororum Sancti Petri Claver, pluriumque christifidelium explentes; Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum praehabito consulto; matura interposita deliberatione et superna luce pie implorata ; vi et auctoritate Nostra Apostolica Venerabiles Servos Dei Carolum Iosephum Eugenium de Mazenod, episcopum, Arnoldum Janssen, Iosephum Freinademetz, presbyteros, Mariam Teresiam Ledochowska, religiosam, in album Beatorum ascribimus, facultatem facientes ut eorum festum die illorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Caroli Iosephi Eugenii de Mazenod die vigesimo primo mensis Maii, Arnoldi Janssen die decimo quinto mensis Ianuarii, Iosephi Freinademetz die vigesimo octavo mensis Ianuarii, Mariae Teresiae Ledochowska die sexto mensis Iulii ». Quae per has Litteras ediximus, firma esse et fore volumus contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die x i x mensis Octobris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 290899. V Venerabili Dei Famulae Ioannae Franciscae a Visitatione S. Mariae, conditrici Congregationis Parvarum Servarum a S. Corde Iesu, Beatorum honores decernuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Summae ac paene divinae laudes, quas sacrarum Litterarum paginae mulieri forti attribuunt (cfr. Prov. 31, 17-20), omnes in hanc mulierem, Ioannam Franciscam a Visitatione Sanctae Mariae, quadrare apte videntur, Fundatricem Congregationis Par- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 254 var um Servarum a Sacro Corde Iesu pro infirmis pauperibus. Quae nimirum, aliena in urbe, rerum omnium inops et pauper, infirma valetudine, multis difficultatibus affecta et afflicta, eo virtutis pervenit, ut et « Christum omnimoda libertate sequeretur, propiusque imitaretur » (cfr. P. C. 1), et Familiam Religiosarum conderet, quae centum iam annos, quasi capta hereditate, de ipsius charismate caritatis vivant. Qua re, eius virtutem vehementer admirati, bene fieri censuimus, si hoc anno Sancto sollemni declaratione eam in exemplum omnibus proponeremus, maxime iis, qui aegrotis curandis, ubique terrarum sunt, egregiam operam navant. Dei famula Annecii, in Galliae finibus, nata est, die x x i x mensis Augusti, anno MDCCCXLIII, ex Michaele Telesphoro Michelotti, e Pedemontana regione, atque ex Petra Mugnier Serand, tertia e quattuor filiis; ac sequenti die sacri Baptismi aquis abluta est, indito nomine Annae. Amisso mature patre, sub piissimae matris disciplina educata est atque in virtute multum profecit. Duodennis sacro Christi corpore fuit primum refecta; et illo ipso die, praeeunte atque comitante matre, coepit infirmos pauperes visitare iisque curas diligentissime impendere. Cum autem ad statum religiosum se vocari animadvertisset, Anna, annos nata septemdecim, Institutum Sororum a S. Carolo, puellarum institutioni conditum, Lugduni ingressa est; sed brevi inde discessit. Interea matre atque fratre orbata, totis incubuit viribus ut aegrotos pauperes domi visitaret, eisque auxilio esset. Cum vero perturbationes civiles atque bellicae calamitates proximo anno Galliam vastarent, Annecium, in Sabaudiam, rediit; atque supremo lumine collustrata, anno MDCCCLXxr, aetatis suae duodetricesimo, Augustam Taurinorum animose petiit, eaque in urbe suum vitae genus forti animo inchoavit. Post autem nonnullos annos, Taurinensi Archiepiscopo probante, religiosam vestem induit, ac nomen Ioannae Franciscae a Visitatione Sanctae Mariae sibi imposuit. Anno vero MDCCCLXXV, die sanctis Angelis Custodibus sacro, una cum aliquot sociis, vota sollemni ritu nuncupavit, consuetis votis quartum addens, infirmis scilicet pauperibus gratuito serviendi. Ac licet novi Instituti exordia difficillima fuerint, cito tamen ex regionibus tum Pedemontana tum Langobardica plures puellae in illud confluxerunt. Famula Dei vero, id iugiter studuit et in id intendit, ut suum ac filiarum animum ad sacratissimi Cordis Iesu placita conformaret, praesertim per humilitatis, mansuetudinis ac sui ipsius abnegationis virtutes. Ceterum, Ioanna Francisca multis tentata fuit malis et incommodis, quae viriliter Deo confisa superavit. Cum autem nova Congregatio Acta Pauli Pp. VI 255 iam Taurinos et Mediolanum fines protulisset uberrimos ferens fructus in animorum corporumque pauperum profectum, exeunte anno MDCCCLXXXVII, Instituti gubernacula reliquit, utpote corporis viribus destituta. Atque laboribus fracta, Ecclesiae sacramentis refecta mentisque abundans, in amplexu sanctae Crucis, cui ab infantia semper adhaeserat, die primo mensis Februarii, anno MDCCCLXXXVIII, pie sancteque ad sempiternam lucem excessit. De sanctitatis autem fama tantae mulieris, de eius scriptis, deque cultu eidem numquam praestito ordinaria auctoritate in archidioecesi Taurinensi canonice inquisitum est, ut de more Causa instrueretur ad caelitum honores servae Dei attribuendos. Quibus peractis, petentibus plurimis, praesertim Episcopis et Ecclesiae viris, Commissio, quae dicitur, introductionis Causae, apud Sacram Rituum Congregationem instituendae, a Pio X I I P.M., die vi mensis Decembris, anno MCMXLII, designata est. Apostolicis deinde inquisitionibus absolutis, de virtutibus theologalibus, cardinalibus servae Dei iisque adnexis pertractatum est ; Nosque Ipsi, postquam perspeximus et expendimus omnia, Dei Famulam has virtutes heroice coluisse sollemniter ediximus atque declaravimus die xv mensis Decembris, anno MCMLXVi, simul mandantes, ut publicum fieret decretum ad perpetuam rei memoriam. Habita deinde quaestione de miraculis, quae intercessioni venerabilis servae Dei tribuebantur, benigne concessimus, ut, seposita iusta de causa priore sanatione, solum de altera inquireretur ; cumque una eademque fuisset Patrum Cardinalium sententia, de miraculo certo constare, die vicesimo tertio mensis Maii, hoc anno, pronuntiavimus. Tandem ad sollemnem beatificationem hanc diem statuimus primam mensis Novembris, festum Omnium Sanctorum. Qua re hodie in Petrianae Basilicae Area, admotis Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum precibus his verbis concessimus : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Ordinis Augustinianorum Recollectorum, Congregationis a Sanctis Stigmatibus D.N.I.C, Sororum Filiarum Oratorii, Parvarum Sororum a Sacro Corde Iesu, Sororum a Caritate Boni Pastoris, multorumque christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus, ut venerabiles Servi Dei Ezechiel Moreno Diaz, episcopus ; Gaspar Bertoni, Vincentius Grossi, presbyteri ; Ioanna Francisca Michelotti a Visitatione S. Mariae, Maria Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, religiosae, Beatorum nomine in posterum appellentur, eorumque festum die ipsorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Ezechielis Moreno Diaz, die unde- 256 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium^ Officiale vigesimo mensis Augusti ; Gasparis Bertoni, die xn mensis Iunii ; Vincentii Grossi, die VII mensis Novembris ; Ioannae Franciscae Michelotti a Visitatione S. Mariae, die i mensis Februarii; Mariae Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, die VIII mensis Iunii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die i mensis Novembris, anno MDCCCCLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 802201. VI Venerabilis Dei Famulus Gaspar Bertoni, sacerdos et legifer pater Congregationis a Sacris Stigmatibus D.N.LCh., Beatorum Caelitum honoribus decoratur. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Verba Domini in Evangelio locuti : (( Si quis vult post me venire, abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur m e » (Mt. 16, 24) aptissime profecto congruere videntur cum vita Venerabilis Servi Dei Gasparis Bertoni, qui Congregationem a Sacris Stigmatibus Domini Nostri Iesu Christi excitavit. Is enim Deo ad sanctimoniam se vocanti iam a puero oboedivit non tantum per talem mundi exterioris abdicationem demissamque sui ipsius negationem, sed etiam per Christi cruci adfixi imitationem illumque caritatis fervorem qui impulit eum ut, cum exemplar divinum sectaretur, totum sese dederet fratrum simul ministerio. Studium indefatigabile quoddam consumpsit in animarum curatione velut orator sacer et paenitentiae sacramenti dispensator, ubi pariter se quasi boni consilii angelum praestitit pluribus hominum ordinibus qui frequentes ad illum decurrerunt. Praeterea Congregatio eorum qui nominati sunt « Missionarii Apostolici in obsequium Episcoporum » (Const. 1), quam multum ipse prospiciens in posterum condidit difficiliore quadam Ecclesiae sanctae aetate, luculenter interpretata est temporum signa et antecepit Concilii Vaticani Secundi doctrinam, ex qua cuiusvis instituti religiosi sodales «reverentiam et oboedientiam secundum canonicas leges praestare debent Episcopis, ob eorum in Ecclesiis particularibus auctoritatem Acta Pauli Pp. VI 257 pastoralem et ob necessariam in labore apostolico unitatem et concordiam » (Const. Lumen Gentium, 45). Veronae ortus est Gaspar Bertoni die ix mensis Octobris anno MDCCLXXVII nobiliore quidem genere. Duodeviginti natus annos, cum sacerdotium sibi elegisset, studia sacra ut alumnus externus obire coepit in seminario dioecesano. Simul autem ac Servus Dei Petrus Leonardi anno MDCCXCVI condidit Evangelicam Fraternitatem Valetudinariorum, Gaspar una cum Beato Carolo Steeb nomen eidem dedit ; et ita se ad sacerdotium praeparavit christiana caritate quasi heroum more exercenda inter aegrotos ac vulneratos in bellis Gallorum et Austriacorum. Die tandem xx mensis Septembris anno MDCCC presbyteratu initiatus est ab Episcopo Veronensi Ioanne Andrea Avogadro et sacerdotali ministerio destinatus in paroecia natali Sancti Pauli de Campo Martio. Statim illic admirabili quadam vi et arte pelliciebat adulescentes ad perfectionis evangelicae culmen. Non nulla eius incepta — verbi causa « Mariana Cohors » quae ex propria constitutione et indole antecedebat motum iuvenilem Actionis Catholicae — adeo copiosam bonorum abundantiam attulerunt ut difficilibus maestisque temporibus commutaverint totam speciem religiosam et urbis et dioecesis. Aliis praeterea illustribus apostolis et opificibus in vinea Ecclesiae adstabat atque auxiliabatur Gaspar Bertoni laudabilia evangelizationis consilia exsequentibus. Spiritalia praesidia subministrabat instituto Beatae Magdalenae de Canossa ex quo tempore exortum erat anno MDCCCViii. Cum Serva Dei Leopolda Naudet velut alter conditor fuit Sororum a Sacra Familia. Validissime confirmabat filium suum spiritalem, Servum Dei Nicolaum Mazza, cum is erigerei Institutum domesticae educationis puellarum pauperum et periclitantium, cum Domum institutionis discipulorum egenorum ingenioque praestantiorum instrueret et cum denique Institutum excitaret Missionum Africanarum. Haud secus prudenti consilio stabiliebat et dirigebat Servam Dei Theodoram Campostrini, legiferam matrem Sororum Minimarum Caritatis a Maria Virgine Perdolente, nec non Servum Dei Antonium Provolo, auctorem Sodalitatis Mariae educandis surdis et mutis. Semel atque iterum ipse philosophus perceleber, sacerdos Antonius Rosmini sese contulit ad Gasparem a quo optabilia monita et solacia reciperet cum Institutum Caritatis conderet. Anno MDCCCX, perdurante adhuc ministerio apud paroeciam Sancti Firmi Maioris, designatus est ab Episcopo Innocentio Liruti ad moderationem spiritalem seminarii dioecesani. Dignus insuper existimatus est qui munia sustineret theologi definitoris et exa17 - A. A. S.. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 258 minatoris prosynodalis, existimatoris vocationum ecclesiasticarum et librorum censoris. Anno demum MDCCCXVI die iv mensis Novembris Gaspar Bertoni, circumdatus non nullis sociis magnanimis ex Oratoriis Marianis, concessit in aedem sacram Stigmatum Sancti Francisci ut gratis ibidem scholas administraret pro liberis sui populi ; verum tamen inscientibus adversis auctoritatibus politicis, iamiam incohabat religiosum opus quod spiritu Sancti Ignatii duceretur. Die xx Decembris anno MDCCCXVii a Congregatione Sacra de Propaganda Fide titulo honestatus est Missionarii Apostolici. Ex illo autem decreto peculiare munus derivavit quo definirentur eius sodales (( Missionarii Apostolici in obsequium Episcoporum ». Istud quidem Institutum esse volebat sicuti mobilem cohortem, celerem et expeditum manipulum — paratissimum hoc est ad operandum ubicumque necessitas pastoralis dioecesis cuiusvis id poposcisset. At fuit Gaspar Bertoni etiam patientiae christianae mirandum exemplar. Plures annos, maxima cum animi tranquillitate quin immo laetitia qua se Patris caelestis voluntati permittebat, cruciabatur acerbis doloribus aegrotationum quae innumerabiles flagitabant sectiones chirurgicas. Vita tandem excessit Veronae die dominico xn mensis Iunii anno MDCCCLIII, cum annos LXXVI propemodum complevisset sibique meritorum cúmulos comparavisset. Virtus autem, quae singulariter describit et definit eius vitam, sine dubio humilitas christiana dicenda est, qua ipse vivens intellexit se necessario funditusque e Deo pendere. Hic principalis eius affectus iam denotat inclinationem mysticam illius sanctitatis, quae continebatur scilicet sancta deditione ad divinum placitum et quae eminebat plane recusatione omnis propriae voluntatis. Principium igitur istud patientis potius animi quam agentis, quod in solidissima doctrina nitebatur, factum est in Gasparis vita causa et fons vitae eius vere contemplativae. F a m a vero hac sanctimoniae Servi Dei magis augescente in dies, causa Beatificationis ipsius instituta est a Summo Pontifice Sancto Pio X die II mensis Martii anno MCMVI. NOS ipsi deinde declaravimus die xv Decembris MCMLXVI Servum Dei Gasparem Bertoni vivendo exercuisse heroum in modum virtutes théologales ac morales. Postremo agnovimus die III mensis Octobris hoc ipso anno MCMLXXV qualitatem et integritatem veri miraculi quod Deus intercedente Servo suo Gaspare Bertoni in aliquo aegro perfecit ; alterius miraculi necessitate praetermissa. Constituimus ideo sollemnem ritum die i mensis Novembris agere, cum ediximus : (( Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, Acta Pauli Pp. VI 259 sodalium Ordinis Augustinianorum Recollectorum, Congregationis a Sanctis Stigmatibus Domini nostri Iesu Christi, Sororum Filiarum Oratorii, Parvarum Sororum a Sacro Corde Iesu, Sororum a Caritate Boni Pastoris, multorumque christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus, ut venerabiles Servi Dei Ezechiel Moreno Diaz, episcopus ; Gaspar Bertoni, Vincentius Grossi, presbyteri ; Ioanna Francisca Michelotti a Visitatione S. Mariae, Maria Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, religiosae, Beatorum nomine in posterum appellentur, eorumque festum die ipsorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Ezechielis Moreno Diaz, die undevigesimo mensis Augusti; Gasparis Bertoni, die decimo secundo mensis Iunii; Vincentii Grossi, die septimo mensis Novembris; Ioannae Fránciscae Michelotti a Visitatione S. Mariae, die primo mensis Februarii; Mariae Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, die octavo mensis Iunii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die i mensis Novembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 801516. VII Venerabili Dei Famulo Iosepho Moscati, laico, honores Beatorum decernuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Perdocuit Concilium Vaticanum Secundum omnes homines ad sanctitatem vocari, ad quam praeterea singulis aequabiliter aditum patere. Haec quidem invitatio ex intima proficiscitur Dei Patris mente qui nos sanctos divinosque reddit per gratiam illam, quam Christus meruit et Spiritus suis sustinet donis, quam sacramenta deinde aiunt et Ecclesia dispensat. Homines igitur in hoc quasi quoddam flumen divinum inserti sine exceptione destinantur ad vitae sanctimoniam ; oportet ei sancti fiant. « Haec est enim voluntas Dei, sanctificatio vestra », ait Apostolus Paulus (1 Th. 4, 3). 260 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Et Deus universos advocat eandem ad sublimitatem ubi simpliciter et excellenter tota figura definitur cuiusque Christiani ac membrorum omnium Populi Dei : (( Estote sancti quia ego sanctus sum » (Lev. 11, 44) ; (( Estote ergo vos perfecti, sicut et Pater vester caelestis perfectus est )) (Mt 5, 48). Nec umquam cessavit Ecclesia temporum processu illam iterare hortationem quam igitur recentius etiam hominibus inculcavit istius vicesimi saeculi : « Cunctis proinde perspicuum est », praeclare inquit Concilium, « omnes christifideles cuiuscumque status vel ordinis ad vitae christianae plenitudinem et caritatis perfectionem vocari » (Const. Lumen Gentium, 40). Quod quidem principium cum adhibet vicissim idem Concilium ad locum et officium laicorum in Ecclesia, loquitur de eis sicut de quibusdam qui « a Deo vocantur, ut suum proprium munus exercendo, spiritu evangelico ducti, fermenti instar ad mundi sanctificationem velut ab intra conferant, sicque praeprimis testimonio vitae suae, fide, spe et caritate fulgentes, Christum aliis manifestent » (Ibid. 31). Ipse vero Doctor Iosephus Moscati, propter singularem auctoritatem quam ei tribuunt tum morum illius integritas tum vivum vitae exemplum tum Ecclesiae veneratio, liquido commonstrat istud et verissimum perque necessarium esse et plane efíici posse. Hic scilicet vir, qui die x x v Iulii mensis anno MDCCCLXXX Beneventi natus erat magistratu patre Francisco et matre Rosa De Luca marchionum de Roseto, paene omnem suam Neapoli vitam traduxit. Medicinae lauream summa cum laude die iv Aprilis MCMIII meritus coepit novus medicus Iosephus Moscati officium suum ac ministerium explere in Neapolitano valetudinario insanabilium atque inter alia opera impetravit et instituit ut homines rabie correpti ad nosocomia deferrentur. Cum autem conflagratio accideret Vesuvii montis anno MCMVI, ipse pro sua virtute ac fortudine eripuit et servavit aegros in valetudinario iacentes apud Turrim Graeci. Praeter illam vero industriam valetudinariam, quae debitam ei attulit publicamque approbationem et laudem cum anno MCMXIX creatus est Medicus Primarius Valetudinariorum Coniunctorum Neapoli, Iosephus Moscati plures percucurrit gradus magisterii apud studiorum universitatem ac novas accuratasque perfecit investigationes in medicinali officina quarum fructus et conclusiones — triginta circiter libris ab eo divulgatae — ipsum illustraverunt inter disciplinarum peritos ac doctos totius orbis. Tametsi in vitae perpetuitate istius modi sese dedebat inquisitionibus, non tamen illa opera satisfaciebat intimis eius optatis et desideriis; nam suapte natura ac proclivitate erat Iosephus Moscati medicus in primis qui sanare cupiebat Acta Pauli Pp. VI 261 quemque prorsus oportebat cotidie invisere et convenire aegrotos. Et cum ob eximiam suam morborum iudicandorum facultatem undique ab universis — tam divitibus quam pauperibus — invocaretur et arcesseretur, numquam denegabat cuiquam sed peculiari caritatis studio curam gratuitam gerebat egentium qui eum vere obsidebant et quos ipse ultro conquirebat in squalidis maxime urbis suae regionibus. Verum tamen haud dicere sufficit Iosephum Moscati ut medicum eminuisse atque ut hominem ad aliorum dolores omnino patuisse. Etenim fuit ante omnia vir fidei et vir Dei. Ille qui altius quam plurimi medici et docti penetraverat in vitae humanae arcana minime existimabat fidem ac scientiam inter se pugnare aut componi non posse. Quin immo ipsum hominis corpus, quod secundum severas necessitates ac normas suae disciplinae perscrutabatur, semper habebat tamquam animae immortalis instrumentum et opus palmare Sapientiae Divinae, Dei scilicet qui Amor est. Cum Eo loquebatur Iosephus Moscati omni illo candore et simplicitate quam infans prae se ferre solet; Eum etiam dispiciebat in terrarum pulchritudine; at praecipue Eum in hominibus reperiebat et quidem potissimum in infirmis, qui quasi quaedam figura erant Christi patientis. Medicus ipse professionem suam convertit in apostolatus regionem, in caritatis exercendae munus, in rationem sui ipsius ad Deum attollendi aliosque homines Christo Domino lucrandi. Praeceptor ipse in studiorum universitate reliquit inter discipulos proprios semina et fundamenta maximae admirationis non tantum propter doctrinam praestantissimam sed etiam ac praesertim propter exemplar puritatis morum, interioris claritatis atque animi officiis deditissimi. Doctus ipse pertinuit ad primum eruditorum ordinem ac famam sibi comparavit ex operibus per orbem dilaudatis, ex itineribus confectis, ex lucidis certisque aegrotationum iudiciis et tandem ex audacibus ac venturorum progressuum vere praenuntiis experimentis. Vixit igitur bene omnibus faciens ad Medici animarum Divini exemplum (Act. 10, 38). Nihil proinde admirandum est quod sanctimoniae laus Iosephi Moscati, qua vivus etiam ornabatur, continenter post mortem die xn Aprilis MCMXXVII percrebuit, et quod beatificationis nec non canonizationis causa adeo cito suscepta est. Processibus ergo canonicis rite institutis feliciterque perfectis, beatificationis et canonizationis causa introducta est die vi mensis Martii anno MCMXLIX. NOS autem plane constare ediximus de virtutibus theologalibus et cardinalibus ab eo heroum in modum cultis ; quod die x mensis Maii anno MCMLXXIII fecimus. 262 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Exercita deinde quaestio est de miraculis quae, eodem intercedente, a Deo ferebantur patrata. De quibus cum perdiligenter disputatum esset in peculiaribus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum congressionibus, post acceptam a Nobis disceptationum summam postque earum probatum exitum, de duobus miraculis decretum edi iussimus, a Deo certe patratis per intercessionem venerabilis Famuli Dei, die III mensis Octobris, hoc ipso anno. Die demum Beatificationis, xvi mensis Novembris eodem anno, Eucharisticum Sacrum in Area Petriana fecimus quo ineunte in hanc locuti sumus sententiam : « Nos, vota fratris nostri Conradi Cardinalis Ursi, archiepiscopi Neapolitani, necnon plurium aliorum Fratrum in Episcopatu, multorumque christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica facultatem facimus, ut Venerabilis Servus Dei Iosephus Moscati Beati nomine in perpetuum appelletur, eiusque festum die ipsius natali duodecimo mensis Aprilis, in locis et modis iure statutis quotannis celebrari possit ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris, die xvi mensis Novembris, anno MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status In Secret. Status tab., n. 293704. NUNTII GRATULATOMI I Ad E.mum P. D. Alfredum Vincentium S. R. E. Cardinalem S eher er, Archiepiscopum Metropolitam Portalegrensem in Brasilia, decem a suscepto sacerdotio condentem lustra. Brevi, id est I I I Non. Apriles, ut Nobis allatum est, annum quinquagesimum ages, Venerabilis Frater Noster, a suscepto sacerdotio ; quo sane die circum te saepient, quasi per valium amoris, quotquot te amant : clerus, religiosi, populus, pauperes, communi ac festiva laetitia perfusi. Ad Nos quidem quod attinet, scilicet animo praesentes, has Litteras tibi dari iussimus, ut, loco Nostri, paterni pectoris sensus et affectus quodammodo patefacerent. Ac primum, de donis tibi gratulamur, quibus egregiis Pater caelestis te cumulavit, maxime de sacerdotio, quo nihil praestantius datum ho- Acta Pauli Pp. VI 263 minibus ; atque de episcopatu, quae est sacerdotii plenitudo et consummatio. Quod si per illud est tua potestas, divina et inaudita, sacra corporis et sanguinis Christi celebrare mysteria, per episcopatum tantum auctoritatis attributum est tibi, ut christianum populum, quem « Christus acquisivit sanguine suo »,* numine et nomine Dei regeres, nempe ad vitam beatam. Qua re in te cadunt illa beati Gregorii Nysseni verba praeclara : « Qui igitur unus e multitudine ac plebe eras, repente reddens praeceptor, praeses, doctor pietatis, mysteriorumque latentium praesul ». Sed et alia est gratulandi causa : hi sunt fructus quos arbor tua attulit. Non enim tu, Venerabilis Frater Noster, defossa terra, talenta abscondisti quae Deus dedisset, sed industria, labore, sudore, constantia tua auxisti, ut plane documento sunt tum coetus fidelium a te constitutus, quem vestra lingua dicitis « Assembleia Constituyente do Sinodo do Povo de Deus », quique multum continet utilitatis ; tum Seminarium maius, quod solliciti pastoris more condidisti ac patris amore curasti; tum collegium christianae institutioni provehendae; tum denique cleri iusta copia, quem semper habuisti socium laborum tuorum. Ceterum, acroases a te ad televisionem habitae, et providentia tua de re oeconomica in cleri subsidium, et societatis ad missiones catholicas fovendas, pro temporum discrimine satis florentes, aliaque coepta ultro ostendunt quantopere dioecesi exercendae allaboraveris. Non quod difficultatibus carueris, sed Dei munere semper eas evicisti; quod in spem inducit bonam atque divitem. Placet etiam egregias ingenii et animi tui virtutes in lumine collocare : pietatem, dicimus, et prudentiam, et scientiam, et studium aere quaerendae Dei gloriae, cum bono animorum coniunctae. Item laudi tibi cedit amor erga Christi Vicarium et hanc Apostolicam Sedem, « e qua venerandae communionis iura in omnes dimanant ». His de rebus et gaudemus, et gratulamur; et bona, felicia, fausta omnia ominamur; id simul hortantes, ut pergas quo coeperis. Roboret autem te Christi gratia, pastorum pastoris, et Benedictio Nostra Apostolica, quam tibi, Auxiliaribus tuis, clero, potestatibus civilibus, populoque cuncto impertimus archidioecesis tuae Portalegrensis in Brasilia, carissimae Nobis. Ex Aedibus Vaticanis, die xv mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. 2 3 PAULUS P P . V I 1 Act. 20, 28. 2 Orat. in diem lum. S. Ambr. Ep. 11, 4. 3 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 264 II Ad E.mum P. D. Franciscum S. R. E. Cardinalem Carpino, quinque implentem lustra ex quo ad episcopalis ordinationis fastigium evectus est. Ad notitiam Nostram perlatus est nuntius, quem quidem libenti animo percepimus, mox fore, ut tu, Venerabilis F r a t e r Noster, x x v annos compleas, ex quo ordinatus fuisti Episcopus. Caritatis et benevolentiae, qua tecum coniungimur, hisce in singularibus temporis adiunctis apertum testimonium exhibere optamus et cupimus. Quapropter, una cum bene multis prope et procul, qui de te egregie sentiunt, piae huiusmodi celebritatis participes sumus. Auctori igitur et Largitori omnium bonorum persolvimus tecum grates, quod a longinquis illis primordiis vitae tuae curriculum decursum multiplicibus laboribus et meritis fecit esse fecundum. Enimvero Antistes Coadiutor Montis Regalis, dein eidem archiepiscopali Sedi praepositus, postea Romam arcessitus fuisti, ut, Sacrae Congregationis pro Episcopis Assessor, diligentia plenas curas in praegravibus negotiis impenderes. Subinde, Patrum Cardinalium collegio ascitus, Panormitanam metropolitanam Sedem moderandam suscepisti, ubi bonus pastor in populo et virtutum opifex honorabile nomen reliquisti; indeque, cum munus pastorale abdicavisses, sacrae theologiae cultor eximius, recti promotor, hac in Urbe ministerium Nostrum adiuvas. Quod integre credis, eloquenter doces. In religionis catholicae mysteriis potissimum est veluti sol sanctissimae Eucharistiae sacrificium et sacramentum, de quo S. Joannes Chrysostomus haec sublimia prodit eloquia : « Haec mensa est nervus nostrae salutis, mentis vinculum, fiduciae firmamentum, spes, salus, lux, vita »- 1 Huic doctrinae assidue insta, atque Eucharistiae celebrationi in exemplum tu graviter, decore, pie attende, arridente tibi de caelestibus sedibus Beatissima Virgine Maria, cuius patrocinio alma cum fiducia te committimus. Haec flagrantissima vota Benedictio Apostolica confirmat. Ex Aedibus Vaticanis, die x x x i mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I 1 In Ep. l ad Cor. nom. XXIV, 5. Acta Pauli Pp. VI 265 HOMILIA In Patriarchali Archibasilica Lateranensi habita, feria quinta « in Cena Domini », Beatissimo Patre Sacrum peragente. * Comunione è la parola che viene alle labbra, se esse devono rompere il silenzio dei cuori compresi dei misteri che stiamo celebrando. Bipensiamo, anzi riviviamo l'ora dell'ultima cena di Gesù con i suoi discepoli; un'ora già grave per il suo significato commemorativo, tale da formare la coscienza religiosa e storica del Popolo ebraico, che rievocava, immolando l'agnello, l'esodo avventuroso dalla schiavitù verso una patria da riconquistare e da possedere nella fedeltà al proprio religioso destino, per secoli. Comunione era l'atmosfera nuova nella quale quella cena pasquale era celebrata; un'atmosfera affettiva intensa e carica di quei sentimenti che superano lo stile della conversazione consueta, per quanto il linguaggio del Maestro mirasse sempre a condurre la comprensione dei suoi discepoli oltre i margini dell'esperienza sensibile e ad invitarla a respirare in una zona superiore di mistero e di trascendente scoperta di verità recondita e di divina realtà. Ma quella sera il livello sentimentale e spirituale è sùbito così alto da rendere più che mai difficile ai discepoli commensali interloquire a proposito. Ascoltiamo intanto gli accenti estremamente cordiali, che sono in chiave d'apertura dell'effusione discorsiva del Maestro : « Quando fu l'ora, scrive l'evangelista S. Luca, Egli prese posto a tavola e gli apostoli con lui, e disse : ho desiderato ardentemente di mangiare questa pasqua con voi, prima della mia passione, poiché vi dico : non la mangerò più, finché essa non si compia nel regno di Dio )).* La cena assume un carattere testamentario : Gesù stesso la definisce l'epilogo della sua vita terrena ; Egli dà al convito un carattere conclusivo. Scrive l'Evangelista Giovanni, il prediletto iniziato ai segreti del cuore del Signore : « Prima della festa di Pasqua Gesù, sapendo ch'era giunta la sua ora di passare da questo mondo al Padre, dopo d'aver amato i suoi ch'erano 2 nel mondo, li amò sino alla fine ». Commenta S. Agostino : « Fino alla * Die 15 mensis aprilis a. 1976. Lc 22, 15. Ov 13, 1. 1 2 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 266 3 morte lo portò l'amore x> ; e parimente l'esegesi moderna : « Gesù, che ha sempre amato i suoi, adesso dimostra il suo amore sino in fine, non solo cronologicamente sino alla fine della sua vita, ma molto più intensivamente sino al fine raggiungibile, sino all'estremo limite possibile dell'amore stesso ». 4 Il grado d'intensità affettiva prodotto dalle parole e dagli atti di Gesù in quel convito rituale, già di per sé atto a svegliare negli animi una forte e comunicativa emozione, cresce durante lo svolgimento della veglia conviviale in scala ascendente : dall'annuncio tanto temuto dai 5 discepoli della prossima morte cruenta del Maestro, ora apertamente asserito, alla scena inattesa e imbarazzante della lavanda dei piedi, 6 compiuta da Gesù dopo la prima parte della cena, e poi all'accenno patetico e ormai aperto al tradimento imminente; e quindi, partito 7 dalla mensa il traditore indiziato, un momento di supremo congedo : «Figlioli (così chiama i discepoli!), ancora per poco sono con voi ... Io vi do un comandamento nuovo : che vi amiate gli uni gli altri, come (come : notate il paragone, notate la misura !), come Io vi ho amato, così amatevi anche voi gli uni gli altri. Da questo tutti sapranno che 8 siete miei discepoli se avrete amore gli uni per gli altri ». Anche qui un rapporto, una comunione rimane, nel costume informatore d'una società compaginata dall'amore. Noi giungiamo così al momento della suprema e misteriosa sorpresa. Riascoltiamo le rivelatrici parole : «Mentre essi cenavano, Gesù prese il pane e, pronunziata la benedizione, lo spezzò e lo diede ai discepoli dicendo : prendete e mangiate, questo è il mio corpo. Poi prese il calice e, dopo aver reso grazie, lo diede loro dicendo : bevetene tutti, perché questo è il mio sangue dell'alleanza, versato per molti, in remissione dei peccati ». 9 Miracolo ! Mistero di fede ! Noi crediamo al prodigio compiuto ! Noi crediamo, come dice il Concilio Tridentino, che Egli, Cristo, (( celebrata la Pasqua antica istituì una nuova Pasqua, immolando se stesso, conferendone alla Chiesa il potere mediante i Sacerdoti, sotto segni visibili, in memoria del suo transito da questo mondo al Padre » . 3 In Gv trat. 55, 2; PL 35, 1786. 4 G. Rieeiotti, Vita di Gesù Cristo, 541. 5 Cfr. Gv 11, 16; 12, 24; etc. Gv 13, 2-17. Gv 13, 26 ss. Gv 13, 33-35. Mt 26, 26-28. Denz.-Schön. 1741. 6 7 8 9 10 10 Acta Pauli Pp. VI 267 Se così è, ed è così, il mistero si irradia davanti a noi, finché avremo capacità di contemplarlo, in un'epifania di comunione. Comunione con Cristo, Sacerdote e vittima d'un Sacrifìcio consumato in modo cruento sulla croce, incruento nella Messa, vertice della nostra vita religiosa, dove Egli, mediante la sua parola sacramentale ridotti a semplici segni sensibili il pane ed il vino per convertirne la sostanza nella sua carne e nel suo sangue, offre se stesso, Agnello immolato in olocausto, ristabilendo una comunione di grazia fra gli uomini vivi e defunti, con Dio Padre onnipotente e misericordioso. Comunione ontologica, teologica, vitale. Comunione ancora con Cristo, personale, mistica, interiore; comunione bipolare della nostra umile e caduca vita umana e mortale con la Vita stessa di Cristo, ch'è Lui stesso Vita per definizione, e che ha detto di Sé : « Io sono il Pane della Vita » , così che risuonano nella nostra profonda coscienza le parole della comunione più intima, coesistenziale : « Non sono più io che vivo, ma Cristo vive in me ». Chi può mai misurare la fecondità di questa comunione interiore, che ha Cristo maestro, lo ha via, verità e vita, lo ha come linfa d'un albero ai suoi tralci fiorenti e fruttiferi? Comunione inoltre d'ineffabile efficacia sociale, principio cioè valido per cementare nell'unità soprannaturale ma altresì ecclesiale e comunitaria del Corpo mistico di Cristo quanti del pane eucaristico si alimentano. Lo insegna ancora S. Paolo: « I l calice della benedizione che noi consacriamo, non è forse comunione con il sangue di Cristo? E il pane che noi spezziamo, non è forse comunione con il corpo di Cristo? Poiché vi è un solo pane, noi, pur essendo molti, siamo un corpo solo ; tutti infatti partecipiamo dell'unico pane ». Comunione allora nello spazio della terra e nella dimensione dell'umanità credente e partecipante al divino banchetto, dovunque sia regolarmente celebrato : tutti vi sono invitati dal Signore stesso : eompelle intrare, spingili ad entrare! c'insegna la parola evangelica. Il 11 12 13 14 15 16 17 18 11 12 13 14 15 16 17 18 Cfr. Denz.-Schön. 1743; 3847. Gv 14, 6. Gv 6, 35-49 e 51. Gal 2, 20. Gv 14, 6. Gv 15, lss. 1 Gor 10, 16-17. Lc 15, 23. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 268 fatto stesso che Cristo ha reso possibile, mediante il ministero dei sacerdoti, di moltiplicare questo benedetto pane eucaristico, ch'è Lui stesso, l'Emmanuele, il Dio con noi che accompagna gli uomini per tutti i loro sentieri, e tutti chiama con voce pentecostale alla sua unica Chiesa, non rende forse evidente alla più semplice osservazione la sua divina intenzione di comunione universale? (( Ut omnes unum sint », perché tutti siano una cosa sola ! così pregò Cristo in quella notte profetica, dopo l'ultima cena. E non si aggiunge forse a questa un'altra comunione, quella nel tempo, quella della permanenza di Gesù Cristo con noi, quella della tradizione vivente nei secoli, comunione coerente, fedele, vittoriosa del tempo che passa divorante, perché questo miracolo eucaristico è destinato, come scrive S. Paolo, a durare donec veniat, finché Egli, Cristo ritorni, 19 il giorno finale della parusia? E proprio così aveva dichiarato Cristo stesso, come ce lo dicono le ultime parole del suo Vangelo : « Ecco Io sono con voi ogni giorno fino alla fine del mondo », 20 A questo punto la nostra meditazione, che indaga sulla comunione polivalente, risultante dal mistero eucaristico, diventa curiosa di calcoli e di statistiche. Se Cristo è il centro, nel sacramento del suo sacrificio, che attrae tutti a Sé, 21 viene spontanea la domanda : sono dav- vero tutti affascinati ed attratti a questa comunione con Lui? quanti siamo noi compaginati nell'unità di cui Egli ci lasciò la sua testamentaria aspirazione? 22 E siamo veramente in quell'unità di fede, di amore e di vita ch'è nel desiderio sovrano e misericordioso di Gesù, cioè disposti a fare dell'unità interiore della Chiesa e nella Chiesa la nostra aspirazione costitutiva, il nostro programma di vita ecclesiale? è davvero e sempre soffio di Spirito Santo quello che spesso con spinta centrifuga e ambizione individualista rallenta e talora infrange i vincoli della nostra benedetta comunione nel corpo visibile e mistico di Cristo? Non è questo il giorno, il momento di lasciar cadere ogni egoistica riserva alla riconciliazione fraterna, al perdono reciproco, all'unità dell'umile amore? Possiamo noi far giungere ai figli lontani un affettuoso richiamo per il loro ritorno alla mensa spirituale comune? Quale fervore missionario nasce in noi dalla celebrazione di questo 19 20 21 22 1 Cor 11, 26. Mt 28, 20. Cfr. Gv 12, 32. Cfr. Gv 17. Acta Pauli Pp. VI 269 Giovedì santo! quale spirito fraterno, quale zelo pastorale, quale proposito d'apostolato ! quale speranza di comunione cristiana ! E non avremo noi, in questa sera beata, un pensiero, un saluto, una preghiera ecumenica per tanti fratelli cristiani tuttora da noi separati? E per tutti gli uomini sofferenti o affamati di verità, di giustizia e di pace, ma con gli occhi annebbiati nella loro insoddisfatta ricerca, non potremo noi ricordare, almeno nella preghiera interiore, l'invito sempre loro rivolto da Colui che solo li può esaudire : « Venite a me, voi tutti, che siete affaticati e oppressi, e io vi ristorerò »? La Chiesa è una comunione ! 2ì Così sia, così sia, con la nostra cordiale Benedizione. ALLOCUTIONES I Coetui habita eorum qui praesunt Consilio v. « Centre Chrétien des Patrons et Dirigeants d'entreprise français », * Messieurs, et chers Fils, En vous accueillant ici, Nous voulons d'abord vous dire notre estime et notre affection. Puisse votre appartenance à la grande famille ecclésiale, plus sensible en cette rencontre, vous aider à surmonter les difficultés inhérentes à l'exercice de vos lourdes responsabilités. Le Seigneur est toujours proche de ceux qui Le cherchent et l'Eglise est là pour vous manifester, au nom du Christ, la compréhension, l'aide et le stimulant dont vous avez besoin. Forts de cette assurance, regardons le monde dans lequel vous travaillez. Ses joies et ses espoirs sont trop souvent minés par l'inquiétude et le doute. Ce monde est triste d'un double matérialisme : — d'abord, la vie économique a tendance à tout envahir, alors qu'elle n'est qu'une dimension, nécessaire, de la vie de l'homme : elle impose ses contraintes, sa logique, ses rythmes de plus en plus rapides à l'ensemble de la vie personnelle et sociale, infléchissant et altérant les finalités supérieures de la vie familiale, culturelle, politique, internationale ; 23 Mt 11, 28. * Die 31 mensis martii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 270 — et il y a de surcroît matérialisme, car il s'agit d'une logique économique souvent elle-même faussée; de ce fait, ce sont ses propres maladies qu'elle transmet à tous les autres champs de l'existence. L'économie a pour fonction de répondre aux besoins matériels des hommes. Et ceci, d'une manière humaine et humanisante : par un travail capable de valoriser l'homme créateur de richesses ; par des échanges capables de réaliser la destination universelle des biens et de développer ainsi, même à ce niveau, des solidarités multiformes entre tous. Sa nature propre l'enracine dans l'homme qui est un être de besoins. Mais l'instinct d'appropriation, de possession, avec lequel elle doit compter, demande, comme tous les instincts qui sont dans l'homme, à être discipliné, humanisé, intégré dans les finalités supérieures du développement personnel et social. Or que voyons-nous? Le dynamisme de cet instinct économique, souvent confondu avec le dynamisme de la liberté, est livré à lui-même et à son égoïsme. On le stimule artificiellement de multiples manières. Il devient motivation dominante en économie et envahissante partout ailleurs. En prétendant se constituer centre d'intégration des personnes et des sociétés, il devient en réalité une force aveugle qui matérialise l'homme et disloque les sociétés en classes ennemies. Oe n'est pas davantage en radicalisant ce double matérialisme pratique par une théorie matérialiste de l'histoire, même ouverte sur une évolution dialectique, qu'il est possible de libérer tant d'énergies admirables pour la justice, car le matérialisme en détourne les intentions généreuses et stérilise à la fin leur efficacité. Ce dont nous avons besoin, c'est de changer résolument de cap; de soumettre et de coordonner la croissance économique aux exigences du progrès authentique de l'homme et de la solidarité sociale ; de concevoir la croissance économique elle-même d'une manière qui aide les hommes et les sociétés à émerger des conditionnements matériels et instinctifs au lieu de les y enliser. Nous avons besoin d'innovations hardies et créatrices. 1 L'œuvre à accomplir est immense. Elle n'ira pas sans une profonde conversion des esprits et des cœurs, des mentalités collectives, des structures. Personne n'en est exclus ni dispensé. Quelle meilleure fidélité aux cinquante années de la vie de votre mouvement qu'un effort résolu pour engager l'expérience acquise dans cette voie du renouveau? Les 1 Lettre Apostolique Octogésima adveniens, n. 42. Acta Pauli Pp. VI 271 Assises du cinquantenaire vous en offrent une occasion privilégiée : leur thème d'une « recherche chrétienne sur l'entreprise dans la société )) vous situe à un carrefour particulièrement important pour joindre vos efforts à ceux qui se font dans tous les domaines de la vie sociale. Ne soyez pas surpris de rencontrer une société impatiente de se libérer de l'emprise excessive de la logique économique sur la vie des familles, sur l'environnement, sur la vie culturelle et politique. Ne craignez pas de voir la société se préoccuper de situer l'effort des entreprises dans les objectifs communs de la vie nationale et de la solidarité avec les pays pauvres. Il est normal aussi, il est bon, que des hommes plus cultivés, ayant davantage le goût et l'expérience de la participation sociale, cherchent une nouvelle source de progrès dans le travail même de l'usine. En vous situant dans cette perspective, vous serez d'autant plus forts pour demander que les entreprises disposent elles aussi, contre tous les envahissements illogiques ou intempestifs, de l'espace de liberté nécessaire pour accomplir leur tâche. Fortifiez de l'intérieur cet espace de liberté, en ouvrant un dialogue franc avec tous ceux qui sont partie prenante dans l'entreprise et leurs organisations représentatives : pour mieux répartir les fruits du travail commun : pour créer des conditions de travail permettant l'exercice de l'initiative et de la responsabilité; pour inventer des cadres juridiques rénovés, selon la féconde tradition de votre mouvement et de la pensée sociale de l'Eglise. Ces perspectives, dans lesquelles vous avez déjà beaucoup réfléchi et agi, il faut maintenant y avancer avec une résolution nouvelle. Oh certes, vos entreprises ont traversé et vivent présentement une conjoncture difficile. Et vous, à un niveau particulier, vous portez chaque jour le poids de soucis dont nous mesurons la complexité et le mérite : assurer le plus possible la sécurité de l'emploi, des conditions plus humaines de travail et un salaire correspondant au coût montant de la vie, tout en faisant face aux Charges accrues de l'entreprise et aux aléas des échanges. A certains jour, ces responsabilités sont telles que vous ne voyez peut-être plus comment courir d'autres risques. Et pourtant, c'est là que vous êtes invités à reprendre les choses dans une perspective plus élevée et plus large. La situation présente du monde ne permet pas d'attendre. L'Evangile y pousse, lui qui est « source de renouveau, dès lors que son message est accepté dans sa totalité, et dans ses exigen2 ces )). Votre fonction de chefs d'entreprise ne perd rien d'essentiel en 2 Ibid. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 272 3 s'exerçant en esprit de confiance religieuse dans la Providence et de service auprès d'hommes libres, auxquels votre fonction permet de développer leurs possibilités, dans le cadre même du travail. Vous serez au contraire obligés de puiser plus profond dans vos ressources humaines, d'élargir votre formation et le champ de vos préoccupations, de situer la nécessaire gestion de l'outil du travail — du capital ! — dans la logique plus fondamentale qui seule donne ses bases morales à l'autorité et au pouvoir : faire converger des hommes libres et responsables vers une œuvre commune où se construisent les véritables solidarités. Que l'amitié qui vous unit au sein du Centre chrétien des patrons et dirigeants d'entreprise français vous soutienne et vous ouvre à tous ceux qui pourraient partager votre réflexion chrétienne en esprit d'Eglise ! Que l'Evangile développe en vous une réelle joie de servir, une humilité paisible, nécessaire aussi bien pour accueillir des suggestions novatrices — qui dérangent toujours — que pour donner le courage de décider ! Prenez une part accrue aux efforts de l'Eglise en France pour montrer la fécondité sociale de l'Evangile ! Partagez notre souci de voir la recherche de la justice se nourrir de la charité du Christ et s'épanouir en une civilisation de l'amour fraternel. Pour Nous, Nous tenions à vous exprimer cette confiance et ces encouragements. En vous donnant notre Bénédiction Apostolique, Nous appelons, sur vous et sur tous ceux qui participeront aux prochaines Assises de Grenoble, l'Esprit Saint qui fait toutes choses nouvelles, dans le Christ, à la gloire du Père. II Ad Excellentissimum Virum Georgium Siles Salinas, Bolivianae Reipublicae liberis cum mandatis Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. * Señor Embajador : Nos alegramos de recibir hoy a Vuestra Excelencia en este acto solemne, en que nos presenta las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de la República de Bolivia ante la Santa Sede, a la vez que nos es grato darle nuestra más cordial bienvenida. 3 Cf. Mt 6, 26. * Die 5 mensis aprilis a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 273 Han sido para Nos motivo de íntima complacencia y profundo aprecio las expresiones que acaba de pronunciar Vuestra Excelencia, haciéndose eco del sentir común de los bolivianos. A través de sus palabras hemos podido apreciar, una vez más, uno de los trazos que con mayor intensidad y nitidez marcan el ánimo de su pueblo, es decir, esa silueta espiritual que la Iglesia « Madre y Maestra » ha ido configurando con su presencia secular en las personas y en las instituciones bolivianas. Si, mirando al pasado, el patrimonio de la fe, del que es dispensadora la Iglesia, ha constituido una inagotable fuente de dinamismo creador, no es menos verdad que también en los tiempos actuales —como ha puesto de relieve Vuestra Excelencia— sigue manteniendo una eficacia singular a la hora de interpretar y colmar las más profundas aspiraciones de la existencia humana y de los pueblos. Ciertamente, los anhelos de progreso, tan arraigados y tan ardientes en la conciencia del hombre moderno, sobre todo de los jóvenes, asumen múltiples expresiones y necesitan a veces superar factores diversos de índole individual y social. De ahí que se requiera una compenetración solidaria con el patrimonio espiritual heredado, mantenido siempre abierto a los interrogantes y esperanzas de las nuevas generaciones. Con gran satisfacción acabamos de escuchar que Bolivia ve en esto una pieza básica de desarrollo ya que ese diálogo, animado por la historia, constituye un signo de madurez cultural, y para lograrlo empeña todas las posibilidades humanas dirigiéndolas a promover la perfección integral de la persona y el bien de la sociedad. En este sentido, la Iglesia en Bolivia, fiel a su misión, no pretende otra cosa que poner a disposición, como hasta el presente, su experiencia secular, los resortes morales y espirituales del evangelio, con el fin de hacer prevalecer siempre, por encima de todo cálculo temporal, los valores inherentes a la dignidad de la persona, a su libertad dentro del ámbito individual, familiar y social. Señor Embajador : Queremos finalmente asegurarle que podrá contar con nuestra benevolencia continua en el desempeño de su alta misión. Con nuestro saludo para el Señor Presidente de Bolivia, hágase Vuestra Excelencia portador de nuestros mejores votos para todos los amadísimos hijos de su noble País, sobre el cual invocamos las mejores bendiciones divinas. 18 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 274 III Ad Excellentissimum Virum Mohamed Anwar el Sadat, Reipublicae Arabicae Aegyptianae Praesidem. * Your Excellency, It is a gr eat pleasure for ns today to extend to you our cordial greetings. Your visit is ali the more significant for us because it is the first time that an Egyptian President has come to this Apostolic See. We welcome you indeed as the honoured représentative of a great country endowed with the culture of various millennia, which has effectively enriched the entire world. We are also pleased to recali the Christian contribution to the history of Egypt, as well as the Egyptian contribution to the history of the Church, especially in régions of Africa. And today in modem Egypt, Christians — and we speak specifically for Catholics — wish to collaborate with their Moslem fellow-citizens for the progress of their country. We are happy to note and encourage Catholic activity particularly in the sphère of éducation and in the field of social services; we know that such activity is generously undertaken, and sustained with selfless motives, for the common good. On this occasion we express the hope that ever greater progress will take place in your country for the benefit of the Egyptian people and their constant advancement in conditions truly befitting their human dignity and aspirations. We also express at this time our great desire that the MoslemChristian dialogue should continue and make progress among your people, in that fraternal spirit which ought to characterize ali those who adore the one God — just and merciful. Your Excellency knows the profound solicitude that is ours for the problem of peace in the Middle East. With deep concern for this generation and for générations yet to come, we extend our sincere encouragement to continue to seek the peaceful and just solution to the Arab-Israeli crisis. This must include an équitable solution also to the problem of the Palestinian people, for whose dignity and rights we have repeatedly expressed humanitarian and friendly interest. And tue question of Jerusalem and of the Holy Places must be resolved with * Die 8 mensis aprilis a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 275 due regard for the millions of followers of the three great monotheistic religions, for whom these represen! such exalted values. We would not omit this opportUnity to restate our anguish and préoccupation for the destiny of Lebanon. This conflict also finds its tragic place within the framework of thè problem of peace in the Middle East. In addition to the deplorable destruction of human life, this civil war does incalculable harm to fraternal coexistence, and can have very sad effects on Moslem-Christian relations in the entire région. These, Your Excellency, are some of our hopes and concerns. They are the object of our prayers and the constant solicitude of our ministry. We reiterate our satisfaction for your visit, expressing the trust that under your leadership, the Egyptian people will make a unique contribution in helping to build a more équitable world, a world of brotherhood, peace and justice — or what we have so frequently called : " the civilization of love ". F o r the attainment of these aims, we invoke upon Your Excellency and ali the beloved people of the Arab Republic of Egypt the choicest blessings of Almighty God. NUNTIUS RADIOTELEVISIFICUS Universis Urbis et Orbis Christifidelibus cunctisque hominibus, die Paschatis Resurrectionis Domini nostri Iesu Christi, antequam ex externo Petrianae Basilicae podio Beatissimus Pater Apostolicam impertiit Benedictionem. * Il primo discorso che Pietro, dopo l'improvviso avvenimento della Pentecoste, rivolse alla folla meravigliata e commossa, si concludeva nell'annuncio fortissimo della risurrezione di Colui che doveva ormai essere riconosciuto come il Cristo promesso : « Gesù di Nazaret, uomo accreditato da Dio presso di voi per mezzo dei miracoli, dei prodigi e dei segni ... come voi ben sapete fu consegnato a voi, e voi l'avete inchiodato sulla croce per mano di empi, e l'avete ucciso. Ma Dio l'ha 1 risuscitato, . . . e noi tutti ne siamo testimoni)). E sarà questa testi - * Die 18 mensis aprilis a. 1976. At 2, 22-32. 1 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 276 monianza che formerà dopo di allora la certezza della Chiesa nascente. San Paolo ne detterà i primi documenti scritturali, 2 ed i Vangeli narreranno alla nostra gioia e alla nostra pietà la prima visita delle sante donne del Vangelo al sepolcro vuoto di Cristo risorto, all'alba del terzo giorno dopo la tragica morte di lui, e parimente registreranno i fatti straordinari, ma reali delle apparizioni di Cristo risuscitato ai suoi discepoli. La risurrezione di Cristo, da allora, è la pietra d'angolo della nostra fede e della nostra storia, e per quanto l'esperienza sensibile ne 3 sia stata riservata da alcune determinate persone, e per quanto il 4 mistero circondi questo fatto capitale della religione cattolica, esso ne formerà per sempre la base fondamentale : (( La pietra che i costruttori, aveva predetto lo stesso Gesù, hanno scartata, è diventata testata d'angolo; dal Signore è stato fatto questo, ed è mirabile agli occhi nostri )). 5 All'affermazione, alla realtà storica, al mistero di vita, che questo fatto rappresenta in se stesso, e per i destini della Chiesa e dell'umanità, che ne scaturiscono, è destinata questa festività pasquale, che domina tutto il cristianesimo, e che ancor oggi ci fa cantare VExsultet la vittoria inaudita, impensabile, ma innegabile e inestinguibile della vita sulla morte, e che tutti personalmente e globalmente ci riguarda e ci investe. Cristo, il Signore, è veramente risorto. Già Maria, la Madre innocente e privilegiata, è risorta ed è da Lui assunta alla pienezza immortale della sua vita gloriosa alla destra del Padre. E già l'anagrafe di coloro, che nell'ultimo giorno saranno chiamati al prodigio estremo della risurrezione nella rinnovazione corporale d'un'esistenza escato6 logica, sta già componendosi registrandone i nomi nel « libro della 7 vita » nell'indelebile memoria di Dio. Noi pure, Fratelli e Figli, noi pure risorgeremo! Trema la voce nel proferire simile superlativa profezia; non tremi la fede, se con cuore puro e sincero noi abbiamo (( fatto la Pasqua )> cioè ci siamo nutriti della carne e del sangue di Cristo, ch'Egli nell'eucaristia ci offre, perché chi di tale vitale ali2 3 4 5 Cfr. / Cor 15, etc. At 10, 40. Cfr. At 10, 40, ss.; S. TH. I I I , 55, 2, ad 2. Mt 21, 42; Sal III, 22; At 4, 11; Rm 9, 33; 1 Pt 2, 7. 6 Cfr. 1 Cor 15, 20ss.; 35ss.; Gv 5, 29. 7 Cfr. Lc 10, 20; Fil 4, 3; Apoc 21, 27. Acta Pauli Pp. VI 277 8 mento si è cibato : « Io, Egli ha detto, lo risusciterò all'ultimo giorno ». La risurrezione di Cristo si riflette, oggi nella speranza, domani in una metamorfica realtà. 9 Noi non possiamo tacere che su tanto mistero l'esercito dei negatori e dei critici ha lavorato e lavora per evacuarne l'univoco senso reale; ma la nostra sicurezza oggi è così piena e felice, che altro non desidera se non di comunicarsi a chi oggi non la condivide, per averli soci della nostra fede e della nostra beatitudine. E ciò anche per sciogliere l'equivoco d'una parola magica, che incanta e spesso illude chi ne fa uso ristretto ai limiti della fenomenologia temporale, la parola appunto di risurrezione contenuta nel senso della causalità scientifica e dell'esperienza storica, quando per risurrezione s'intende l'impiego di metodi e di forze, che non trascendono l'ordine naturale. Nessuno più di chi ama per le ragioni superiori del Vangelo gli uomini e la faticosa elaborazione delle loro società per un vero progresso della loro convivenza e del loro giusto benessere può godere che di risurrezione si parli per favorire lo sforzo e per conseguire l'esito d'una risurrezione, cioè d'un miglioramento economico, culturale e sociale, a conforto e a rimedio d'ogni umana sofferenza; ma sarebbe illusione sperare di raggiungere la risurrezione effettiva e trascendente, a cui profondamente ed essenzialmente aspira la vita dell'uomo, se questa fosse privata della « speranza che non delude », e non fosse edotta dell'inevitabile pericolo che dalla cieca avidità dell'esclusiva prosperità temporale possa derivare all'uomo una maggiore infelicità, generata dalla stessa dilatazione della sua capacità di più desiderare e della sua possibilità di più godere. 10 Ricordiamo anche in questo momento luminoso le parole direttive di San Paolo: «l'amore di Cristo ci spinge ... Se uno è in Cristo, è una creatura nuova; le cose vecchie sono passate; ecco ne sono nate di nuove »." Perciò : Corda, voces et opera; nuovi siano i cuori, nuove le parole, nuove le opere. Col nostro voto pasquale, con la nostra Benedizione Apostolica. Deinde Beatissimus Pater lingua italica, gallica, anglica, germanica, hispanica, lusitana, graeca, arabica, russica, ucrainensi, sinensi et latina, cunctis qui Eum audiebant, felicia omina pronuntiavit. 8 9 10 11 Gv 6, 54. Cfr. 1 Cor 15, 38, ss. Rm 5, 5. 2 Cor 5, 14-17. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 278 ACTA SS. CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO E P I S C O P I S PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 2Jf Martii 1976. — Cathedrali Ecclesiae Arausicanae in California, noviter erectae, praefecit E x c . P. D. Villelmum R. Johnson, hactenus Episcopum titularem Bleranum et Auxiliarem Archiepiscopi Angelorum in California. die 26 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Campi vallensi E x c . P. D. Robertum Lebel, hactenus Episcopum titularem Alindensem et Auxiliarem Episcopi Sancti Ioannis Quebecensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Valabriensi R. D. Aloisium M. Ambrozic, e clero archidioecesis Torontinae, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Philippi P. Pocock, Archiepiscopi Torontini. die 1 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Barrensi E x c . P. D. Orlandum Octacilium Dotti, O.F.M. Cap., hactenus Episcopum Captatoropolitanum. die 2 Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Mutinensi, cui Abbatia nullius Nonantulana in perpetuo unita est, E x c . P. D. Brunonem Foresti, hactenus Episcopum titularem Plestiensem. die 3 Aprilis. — Coadiutorem c.i.s. Exc.mi P. D. Christophori J. Weldon, Episcopi Campifontis, constituit E x c . P. D. Iosephum F. Maguire, Episcopum titularem Mactaritanum. die 10 Aprilis. — Cathedralibus Ecclesiis Civitatis Castellanae, Hortanae et Gallesinae E x c . P. D. Marcellum Rosina, Episcopum Nepesinum et Sutrinum. die 12 Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Arindelensi R. D. Michaelem J. Murphy, rectorem seminarii maioris dioecesis Clevelandensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi A. Hickey, Episcopi Clevelandensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Taparurensi R. D. Gilbertum Í. Sheldon, Vicarium episcopalem in dioecesi Clevelandensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Iacobi A. Hickey, Episcopi Clevelandensis. Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 279 die 21 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Zaratensi-Campanensi, noviter erectae, R. D. Alfredum Marium Esposito Castro, sodalem Congregationis Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis B. M. V. die 2k Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Barahonensi, noviter erectae, R. D. Fabium Mamertum Rivas Santos, e Societate S. Francisci Salesii. — Titulari episcopali Ecclesiae Equizetensi R. D. Ronaldum Connors, Congregationis Sanctissimi Redemptoris sodalem, quem Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi P. D. Thomae Francisci Reilly, Episcopi Sancti Ioannis Maguanensis, constituit. SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM i GUAYAQUILEN. Beatificationis et canonizationis Servae Dei Narcissae a Iesu Martillo Moran, virginis saecularis. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Serva Dei Narcissa a Iesu Martillo Moran in rustico praedio Nobol pagi Datile, tunc dioecesis nunc archidioecesis Guayaquilensis, in Aequatoriana Republica, nata est, septima inter novem fratres, anno 1833, aut extremis saltem mensibus anni 1832, ex christianis ac rusticanis parentibus, sat amplam praediorum ac pecudum habentibus fortunam. Puellula matre est orbata; ac, patre quoque defuncto, aetate minor adhuc erat. Puerilibus tantummodo studiis in civica schola Daulae instituta fuit. Singulari erat ornata facultate canendi, citharamque hispanicam pulsandi necnon labores muneraque domestica exsequendi. Memoria eius vitae piae admodum ac paenitentis, iam a primis annis, per singulas aetates in propinquis et incolis Noboli traditur. Anno 1852, ut videtur, Guayaquilum se contulit ibique ad medium annum 1867 permansit. In vico cathedralis ecclesiae commorabatur, sed miseras semper obtinebat sedes, aut sub tegulis aut subter scalas, Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 280 sarcinatrix per domos ad victum quaerendum. Eius vita in labore orationeque constabat cruentisque paenitentiis, ut tum mos erat temporis, pervasa. Qua in urbe dum versatur optimos spiritus sui moderatores et confessarios studiose conquisivit, quos inter futuri episcopi et religiosi sanctitate conspicui numerabantur; quibus ducibus magnos in virtutibus progressus fecit. Ut sui confessario, presbytero Amedeo Millán, phthisi laboranti, adiumento esset, Concham, in Andibus sitam, petiit, sed ibi parum versata est; nam mense Novembri a. 1867 praedictus presbyter Millán, ex concepto morbo, piam mortem obiit. Tunc Conchensis episcopus eam ut in monasterio maneret atque religiosam vitam profiteretur invitavit ; cui tamen invitationi, pernoscens suam vocationem minime esse vitam monasticam, non assensit et Guayaquilum reversa est. Inde, ineunte mense Iulio a. 1868, Limam, urbem Peruviae caput, discessit, a missionali franciscali F r . Petro Guai, quem conscientiae moderatorem assumpserat, aceita. Qui autem in convictu, vulgo « Beaterio », Dominae Nostrae a Patrocinio Sororum Tertii Ordinis Sancti Dominici hospitium est assecutus, ut in eo Narcissa, non ut Soror viveret, sed a mundo separata ibique libere vitae pietatis se dedere posset, cum hoc praecipuum fuisset itineris Limam propositum. Ibi habitavit stipe sibi data a liberali persona, qua hospitio et victui subvenire valeret. Dum Serva Dei in eodem moratur monasterio Patrocinii, spiritu orationis, recessu a mundo, paenitentia donisque supernis donata, a testibus dilaudatur. Mense autem Septembri insequentis anni 1869 febribus correpta est et per duos menses morbo consumpta, piissime obdormivit in Domino die 8 Decembris anno 1869. Fidelium frequentia in funeribus et sepultura Servae Dei fuit magna; eius corpus in hypogeo Conventus sepultum est. Mense autem Aprili a. 1955 Narcissae familiares illud in urbem Guayaquilum deduxerunt, ab episcopo Guayaquilensi adiuti. Exinde autem Famulae Dei corpus ad natalem locum anno 1972 est translatum. F a m a sanctitatis qua, dum vixit, ornata est, in morte quoque manifesta fuit atque in dies increbruit supernis quidem signis, ut videtur, confirmata. Quapropter processus ordinaria potestate in Curia Guayaquilensi die 26 Septembris a. 1961 instrui coepti sunt, qui absoluti Romam sunt transmissi ad Sacram tunc Rituum Congregationem ibique anno 1965 aperti. Die autem 8 Ianuarii a. 1966 Sectioni Historicae eiusdem Sacrae Congregationis commissum est munus Positionem ap- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 281 parandi ex officio super vita et virtutibus eiusdem Servae Dei, quippe quod testes oculati in ordinario processu audiendi iam non invenirentur. Quae Sectio Historica, nunc Officium Historicum-Hagiographicum huius Congregationis pro Causis Sanctorum, documentis et monumentis undique diligenter collectis atque ad criticae methodi trutinam expensis, Positionem confecit, quam Coetus Consultorum historicorum die 8 mensis Maii anno 1974 dilaudavit. Hinc, servatis de iure servandis, instante Rev.mo Domino Marcello Venturi, sedulo Causae huius postulatore legitime constituto, habitus est, die 21 mensis Martii anni huius 1975, Congressus Ordinarius S. Congregationis pro Causis Sanctorum, in quo discussio facta est super dubio num Causa Servae Dei introducenda sit. Quem Congressum secuta est Congregatio Peculiaris Patrum Cardinalium die 27 Maii eodem anno, qui, relatore Cardinali Humberto Mozzoni, eidem dubio affirmando responderunt, esse nempe Causam introducendam, si Summo Pontifici placuisset. F a c t a postmodum de hisce omnibus Summo Pontifici Paulo VI fideli relatione per subscriptum Pro-Praefectum, in Audientia die 27 Septembris eiusdem anni eidem concessa, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 27 Septembris, Anno Iubilaeo 1975. © CONRADUS BAFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis II VENETIARUM Beatificationis et canonizationis Servae Dei Olgae a Matre Dei Gugelmo, sororis professae Congregationis Filiarum Ecclesiae. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Locum mihi proprium in Ecclesia inveni locumque istum tu mihi dedisti, mi Deus. In corde Ecclesiae, matris meae, ego amor ero. Ardentia Teresiae a Iesu Infante verba (Ms autob. B, f. 3 v) sua fecit Dei famula Olga Gugelmo a Matre Dei, quae eadem ad aurem.Pii Papae X I I Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 282 quadam die insusurrare ausa est, quasi brevis sui ipsius vitae propositum et rationem in eis ponens. Olga Gugelmo, parentibus Antonio et Candida Ernesta Andretto, in loco cui vulgo nomen Poiana Maggiore, intra Vicentinae dioecesis fines posito, die 10 mensis Maii anno 1910 nata est, unaque cum vita naturali et supernaturalem vitam accepit, cum ex imminenti mortis periculo in regenerationis undis cum Christo eiusque mystico corpore statim est coniuncta. Patre anno 1916 orbata, a matre ad pietatem instituta est. Eucharistico pane die 11 mensis Aprilis a. 1918 primum saginata, Spiritus Sancti signaculo die 8 Novembris a. 1920 est confirmata, iter vel adulescentula aggressa quo ad perfectiora in humilitate et caritate contenderet. Studiis primariis et complementaribus, ut aiebant, perfectis, per quinquennium apud collegium S. Benedicti pagi v.d. Montagnana curriculum scholae ludi magistris instituendis perfecit, donec anno 1928 diploma magistrale consecuta est et anno 1929 inter ludi magistras iure publico inscripta. Eo eodem anno docere in scholis primariis coepit, in munus variis in locis cum laude successive usque ad annum 1940 incumbens, puerulos sibi commissos et doctrina diligenter imbuens et ad christianam vitam agendam instituens. Anno 1931, quibusdam difficultatibus religiosis, quas experta fuerat, superatis, fortior in fide facta est, quam operibus sanctis vividiorem in dies reddere satagebat. Apostolica enim actuositate Actionis Catholicae incoepta fovebat ad eaque confirmanda generose cooperabatur, pueros et adulescentes catechismum docebat, pauperes et aegrotos, cum contagii etiam periculo, visitabat eisque in visceribus Christi assistebat. Attamen spiritualem vitam oratione praesertim sustinebat alebatque, venerandum virum et apostolum Aloisium Moresco spiritus sui patrem et magistrum secuta. Nil mirum quod ex spirituali cum Sancta Teresia a Iesu Infante consuetudine aliquale experta fuerit desiderium monialibus carmelitidibus discalceatis sese aggregandi. Aliud tamen omnino iter Providentia illi paraverat in nova, quae tunc primos incertos ac difficiles movebat gressus, Congregatione Filiarum Ecclesiae, cuius inter primas sodales particeps fieri debebat. Dei perspecta voluntate omnibus, et prae primis dilectissima genetrice, forti animo derelictis, mense Iulio a. 1938 patria loco, apostolicis operibus et ludi magistrae muneri valedixit, Romam petens, ubi cum sociabus die 15 mense Augusto, apud sedes generales Carmelitarum Discalceatorum, habitum postulantium novae religiosae Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 283 familiae et scapulare B. Mariae Virginis de Monte Carmelo suscepit. Ex tunc Olga a Matre Dei, ut novo nomine nuncupata est, nihil habuit antiquius quam novi Instituti spiritu vel in minimis imbui, conditricis documentis et consiliis veluti vitae legi ex corde adhaerens, obedientiam, ingenio suo aliquando perdifficilem, in vitae assumens normam. Sciens etenim hilarem datorem Deum diligere (cfr. 2 Cor. 9, 7), laeto animo obedientiae adimplendae totam se commisit, apostolicis ineuntis Congregationis operibus, quavis despecta difficultate ac debilis semper valetudinis oblitis incommodis, prompte susceptis et fideliter adimpletis. Brevem eius vitam diuturnam obedientiae peregrinationem dixeris. Post annum enim Romae transactum, Tarvisium anno 1939 concessit, Romam deinde régressa ubi in nosocomium S. Ioannis in Laterano recipi et chirurgicam operationem perpeti debuit. Ad Tarvisinam rursus vocata urbem, ibi die 4 mensis Augusti religionis vota private nuncupavit et die 2 Novembris a. 1940 superiorissa domus urbis Mestraci est renuntiata. Post semestre tamen Isclam proficisci debuit ibique per biennium moderatricem novae domus egit votaque simplicia die 4. Augusti a. 1941 emisit. Dein breves variis aliis in locis commorationes habuit, ubique religiosae suae familiae addictissima, minima etiam munera et officia magna vivificans Dei dilectione atque omnibus omnia in apostolica donatione facta ut omnes Christo, unico amori cordis sui, lucrifaceret. Charisma suae Congregationis alte intellexit, de eoque ad conditricis nutum vivere pro viribus conata est, mysticum Christi corpus ut mysterium contemplans et ut sacramentum in mundo vivens in fide suscipiens, quod Olgam ad sentiendum cum Ecclesia excitabat, ad Ecclesiam matrem diligendam trahebat, ad Ecclesiae serviendum oratione, apostolica donatione et amante cum Christi passionibus communione urgebat, anxiam in illa de Ecclesiae unitate sollicitudinem succendendo, ut omnes Christi discipuli unum essent, unumque tandem fieret ovile et unus pastor (cf. Io. 17, 11, 11.22; 10, 16). Ecclesiae contemplatio Dei Servam et ad dilectionem impensiorem erga beatam Mariam Virginem, Ecclesiae Matrem, confovendam, attulit, quam uti exemplar in omnibus conspexit humilis ancillae suum fiat ininterrupte dicentis ad salvificum Christi opus in fide participandum. Hoc simpliciter et laete in omnibus praestare nisa est, per omnia ad caritatis perfectionem contendens, bonus Christi odor (cfr. 2 Cor. 2, 15) ubique facta, quem omnes, prae primis pauperiores — quos Iesum vocabat —, aegroti, pueri experti sunt, humilem Ecclesiae filiam animam Deo caram aestimantes, virtutibus veri Christi discipuli decoram. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 284 Hac virtutis fama Dei famula brevi meningineo tuberculari morbo consumpta, die 11 mensis Aprilis a. 1943 Mestraci defuncta est, ad finem usque sui immemor atque suavi laetitia aliis consulens, dolores pro Ecclesia et mundi pace sustinens, Sorores ad obedientiam et ad Christi eiusque mystici corporis amorem adbortans. Super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere Servae Dei, necnon super scriptis et super obedientia Urbanis Decretis de cultu non praestando, canonicae inquisitiones apud Curiam patriarchatus Venetiarum anno 1956 coeptae, finem anno 1960 assecutae sunt. Anno autem 1957 per rogatoriales litteras processus fuit instructus in Curia episcopali Isclana. Qui processus Romam missi sunt. Et Sacra tunc Rituum Congregatio, scriptis Servae Dei examinatis, ut ad ulteriora procederetur, die 22 mensis Aprilis anno 1963, Ioanne Papa XXIII probante, decrevit. Servatis igitur omnibus de iure servandis, atque instante Rev.do P. Antonio Ricciardi O.F.M. Conv., postulatore huius Causae legitime constituto, habitus est die 8 Aprilis a. 1975 Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum, quem secuta est, die 27 mensis Maii eodem anno, Congregatio Peculiaris, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Sergius Pignedoli, Causae Ponens seu Relator, dubium proposuit discutiendum : An introducenda sit Causa beatificationis, in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et Patres Cardinales, re mature perpensa, suffragium tulerunt affirmativum, esse scilicet Causam introducendam, si Summo Pontifici placuisset. F a c t a postmodum hisce super rebus Summo Pontifici Paulo VI relatione per subscriptum Pro-Praefectum, in Audientia die 27 Septembris eidem concessa, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit, edicens Causam Servae Dei Olgae a Matre Dei Gugelmo esse introducendam. Datum Romae, die 27 Septembris, Anno Sacro 1975. © CONRADUS RAPILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L . ffi S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 285 III PORTUGALLEK SEU MONASTEBIEN. Beatificationis et canonizationis ven. Servae Dei Mariae a Divino Corde Iesu (Droste zu Vischering), Congregationis Sororum a Caritate Boni Pastoris. SUPER DUBIO An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur. Eximios inter propagatores religionis ac devotionis in Divinum Cor humani generis Redemptoris iure meritoque recensenda est Famula Dei Maria Droste zu Vischering, quae, anno 1863 nobili orta prosapia Monasterii in Vestphalia, Congregationem Sororum a Caritate Boni Pastoris ingressa, ab eodem Divino Corde appellari voluit. Die 8 mensis Iunii anno 1899 sanctitatis fama circumdata, in urbe quam vulgo in Lusitania appellant Oporto, obdormivit in Domino. Ipsam heroum in modum virtutes omnes coluisse Summus Pontifex Paulus VI, servatis de iure servandis, die 13 Februarii anno 1964, edixit. Ut eidem Venerabili Servae Dei honores compararentur Beatorum Caelitum, Causae actores unam ex multis miris sanationibus eidem Famulae Dei tributis sacro huic foro ad cognoscendum proposuerunt. Porro, prodigium, de cuius historica veritate hoc in Decreto agitur, contigit adulescentulae Elisabeth dos Santos, quae in urbe Oporto, nocte intra diem 6 et diem 7 mensis Decembris anno 1952, a gravissima peritonitide et meningite terminali in instanti ac perfecte con valuit. Quod tres medici a cura, infirmariae duae testesque alii oculati statim fassi sunt et miraculum conclamarunt. Quapropter processus apostolica auctoritate institutus est apud Curiam ecclesiasticam Portugallensem die 23 mensis Februarii anni 1953 ; qui absolutus die 2 mensis Aprilis anni 1957, ad Sacram tunc Rituum Congregationem est transmissus deque eiusdem iuridica vi et validitate decretum exiit die 10 Aprilis anno 1965. Consilii medici novae interea institutae Congregationis pro Causis Sanctorum celebrata est sessio die 6 Novembris anno 1974, in qua de praedicta sanatione diligenter acuteque est disceptatum, in tuto posita preternaturali eiusdem indole atque instantaneitate. Actio deinde agitata est super eadem sanatione in suetis duobus 286 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale coetibus, et quidem primum, die 20 mense Maio a. 1975, in Congressu, qui dicitur, Peculiari Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum ; ac deinde, die 8 mensis Iulii eodem anno, in Congregatione Plenaria Patrum Cardinalium, huic Sacrae Congregationi praepositorum, in Vaticanis Aedibus celebrata, in qua Rev.mus Cardinalis Humbertus Mozzoni, Causae Ponens seu Relator, dubium discutiendum proposuit : An et de quo miraculo constet in casu et ad effectum de quo agitur. Et qui convenerant Patres Cardinales cunctis suffragiis affirmando responderunt. Facta postmodum, die 12 mensis Iulii a. 1975, Summo Pontifici Paulo VI de omnibus praemissis relatione per me subscriptum a Secretis Congregationis, Sanctitas Sua vota Patrum Cardinalium excipiens rataque habens, mandavit ut decretum appararetur super praedicta mira sanatione; fecitque insimul, ad supplices enixasque Causae actorum preces, benignam dispensationem ab altero iure requisito miraculo, ita ut ad sollemnem ipsius Venerabilis Servae Dei beatificationem uno tantum miraculo deveniri posset. Hoc demum die, accitis ad Se infrascripto Pro-Praefecto, et Rev.mo Cardinali Humberto Mozzoni, Causae Ponente seu Relatore, meque a Secretis Antistite ceterisque de more convocandis, iisdem adstantibus Sanctitas Sua sententiam pronuntiavit : Constare de uno miraculo, Venerabili Serva Dei Maria a Divino Corde intercedente, a Deo patrato, nimirum: instantaneae, perfectae constantisque sanationis iuvenis Elisabeth dos Santos a gravissima peritonitide et meningite terminali. Hoc autem Decretum in vulgus edi et in S. Congregationis pro Causis Sanctorum acta referri iussit. Datum Romae, die 3 Octobris, Anno Sacro 1975. © CONRADUS BAFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L . © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 287 IV ALBAE POMPEIEN. Beatificationis et canonizationis Servi Dei Francisci Chiesa, Canonici ecclesiae cathedralis Albae Pompeiensis. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit « Presbyteri ... sive orationi et adorationi vacent, sive verbum, praedicent, sive Eucharisticum sacrificium offerant et cetera Sacramenta administrent, sive alia pro hominibus exerceant ministeria, conferunt cum ad gloriam Dei augendam tum ad homines in vita divina provehendos )) (Concil. Oec. Vaticanum I I , Decr. Presbyterorum Ordinis, n. 2). Huiusce veritatis, ex venerabili Ecclesiae traditione habitae, plene fuit conscius Dei famulus Franciscus Chiesa, cathedralis Albae Pompeiae canonicus, cuius diutina terrestris peregrinatio mirus videbatur fidei et caritatis concentus ex homine Dei procedens, qui iugi oratione in Dei dilectione manet (cfr. Io. 15, 9) et inde studiosa pro Christo actuositate in salutem animarum fert fructum multum (cfr. Io. 15, 5). Natus die 2 Aprilis anno 1874 in loco Monta d'Alba, dioecesis Albae Pompeiensis et civilis provinciae Cuneensis, parentibus Laurentio Chiesa et Teresia Aloi, biduo post regenerationis undas in novam creaturam factus est, nominibus Francisci et Paschalis receptis. Post infantiae annos domi exactos, novennis in Institutum vulgo « d i Don P a v i a » , Augustae Taurinorum, receptus est, ubi per triennium feliciter puerili institutus est disciplina. In dioecesanum Albae Pompeiae Seminarium anno 1886 admissus, studiorum curriculum cum laude absolvit, veri Christi discipuli nomen sibi promeritus, qui « attendit sibi et doctrinae atque instat in illis, ita ut profectus eius manifestus sit omnibus » (cfr. 1 Tim. 5, 16. 15). Ad Presbyteratus Ordinem die 11 Octobris a. 1896 assumptus, Christi amicus fieri per omnia nisus est, eius in intima necessitudine amplius ac antea perseverans, eius verba fideliter considerans, sacrae doctrinae addiscendae se totum dando. Quo « efficacius veritatem promovere posset », ipso testante, studia perficere voluit, theologiae (Ianuae, a. 1897), utriusque iuris (Augustae Taurinorum, a. 1900) et philosophiae (Romae, a. 1901) laureas consecutus, peritiam etiam in linguis Anglica, 288 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Hispanica, Gallica et Germanica sibi procurans. Interea Seminario, ut iuvenes in spem Domini vocatos institueret, addictus fuerat, quo in munere per dimidium fere saeculum perseveravit nova cum veteribus indefesso studio coniungens. Philosophiam inde ab anno 1899 docuit; theologiam autem, ius canonicum, Sanctorum Ecclesiae Patrum doctrinam, aliasque ecclesiasticas disciplinas ab anno 1909 tradidit. Quod non solum perdilectae sibi dioeceseos clericis praestitit, sed etiam iuvenibus Societatis Sancti Pauli Apostoli, quam inde ab origine protexit, sustinuit, fovit, opibus adiuvavit, conditorem Iacobum Alberione in viis Domini et in apostolicis inceptis dirigendo. Anno 1913 Dei famulus paroeciae SS. Oosmae et Damiani curio atque ecclesiae cathedralis Albae Pompeiensis canonicus renuntiatus fuit, indeque nihil antiquius habuit quam Boni Pastoris imaginem referre qui ad pascua virentia gregem suum ducit et animam suam dat pro ovibus suis (cfr. Io. 10, 11). Sui etenim immemor, quae sua erant numquam quaesivit, sed omnium se servum fecit ut omnes lucri faceret (cfr. 1 Cor. 9 , 1 9 ) . Fidelis Verbi Dei custos et praeco, Evangelium omnibus aucto novoque in dies fervore annuntiabat, catecheticam institutionem colens, directionem spiritualem fovens, omnes fideles ad altiorem Iesu Christi eiusque Ecclesiae cognitionem et dilectionem excitans. Solida doctrina, congrua experientia pastorali et peculiari institutione spirituali et paedagogica praeditus, opportune et importune instabat, increpabat, in omni patientia obsecrabat (cfr. 2 Tim. 4, 2), fratres cum fiducia edocendo ac verba vitae exemplis confirmando. Quod si innumera theologica, ascetica et pastoralia opera, tempus sancte impedens, conscripsit, praecipuus eius liber sui ipsius fuit vita, in qua omnes legere poterant quid sit homo Dei, qua ratione ei vivere Christus sit, quo modo ex amanti Deo contemplatione vim haurire possit ad castitatem fideliter diligendam, ad paupertatem opere sectandam, ad laetitiam cordis nullo non tempore cum fratribus, humilioribus praecipue et derelictis communicandam. In sacras Scripturas meditandas etenim assidue incumbebat; Liturgiam, praesertim Eucharisticum sacrificium, vitae fontem habebat; duas cotidie in adoratione horas ponebat, cum oratione vitae austeritatem et disciplinam coniungens, ut sibi mortuus, Deo cum ovibus sibi creditis viveret. Virtutis, sapientiae et prudentiae laude insignis, anno 1933, sede episcopali Albae Pompeiensi ex defuncto pastore vacante, administrator apostolicus dioeceseos renuntiatus fuit, munus ad exemplum per semestre suetis officiis addendo, nihil innovans in humili vitae ratione, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 289 Deo glorificando et hominibus sanctificandis ex integro dicatae. Per suam ipsius exsistentiam cum Apostolo Gentium fateri videbatur : « Nihili facio animam meam pretiosam mihi, dummodo consummem cursum meum et ministerium quod accepi a Domino Iesu » (Act. 20, 24). Haec dum operatur, quae quidem retro erant obliviscens, ad ea autem quae ante erant extendens se, ad destinatum prosequebatur, ad bravium supernae vocationis Dei in Christo Iesu (cfr. Ph. 3, 13-14). Et in via Domini currens, corpus suum in servitutem redigebat (cfr. 1 Cor. 9, 27). Fidelis enim servi animam ut aurum in fornace probavit Deus, qui iuvenis adhuc fortes tentationes perpessus est et (ducta, oratione et lacrimis )) ad victoriam pervenit. Cum ad iracundiam natura traheretur, diutina ascetica exercitatione eam animi mansuetudinem Deo auxiliante assequi valuit ut dulcis Francisci Salesii imaginem referre videretur, quem sibi magistrum et exemplar elegerat. Itaque in Dei servitio viribus non deficiens, iuvenili spiritu ad longaevam usque aetatem in theologicis disciplinis tradendis, animabus in viis Domini moderandis, gregi sibi commisso verbo et exemplo in pascua virentia ducendo fortiter et suaviter institit, donec brevi infir mitate consumptus, animam Deo pro ovibus offerens, ad superos die 14 Iunii anno 1946 Albae Pompeiae vocatus est, fidelibus et ecclesiasticis viris sanctitatem eius uno ore exfolientibus. Quae sanctitudinis opinio in dies increbruit atque longe est diffusa. Quapropter apud Curiam episcopalem Albae Pompeiensis instructi sunt annis 1959-1964 processus informativus super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, super scriptis et super cultu liturgico eidem Famulo Dei non praestito. Qui processus absoluti Romam apud Sacram tunc Rituum Congregationem sunt transmissi. Interim plures Postulatoriae litterae ad Summum Pontificem pervenerunt, quibus Causae introductio apud Apostolicam Sedem expostulabatur. Et Sacra eadem Congregatio, scriptis eidem Servo Dei tributis attente perpensis, die 1 mensis Iunii a. 1968 nihil obstare decrevit quominus ad ulteriora Causa progrederetur. Instante itaque Rev.do Domino Stephano Lamerá, Piae Societatis a Sancto Paulo Apostolo sacerdote huiusque Causae sedulissimo postulatore, Congressus Peculiaris S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 17 Februarii anni huius habitus est, quem secuta est Congregatio Peculiaris Patrum Cardinalium die 29 Aprilis eodem anno, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Silvius Oddi, Causae Ponens seu Relator, dubium posuit disceptandum : 19 - A. A. S. An introducenda sit Causa Servi Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 290 Dei Francisci Chiesa, in casu et ad effectum de quo agitur. Et Patres Cardinales, re diligenti studio perpensa, responderunt affirmando, si Summo Pontifici placuisset. F a c t a demum Paulo Papae VI de praedictis omnibus relatione per Cardinalem Aloisium Raimondi, tunc Praefectum, in Audientia eidem concessa die 23 mensis Maii a. 1975, Sanctitas Sua rescriptum Em.morum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 28 Octobris, Anno Sacro 1975. © CONRADUS BAFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. © S. ® Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan,, a Secretis V MEDIOLANEN. Beatificationis seu declarationis martyrii Servi Dei Ioannis Baptistae Mazzucconi, sacerdotis Pontificii Instituti pro Missionibus Exteris, in odium fidei, uti fertur, interempti. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Natus est Famulus Dei in loco cui vulgo nomen Rancio di Lecco, Mediolanensis intra fines archidioeceseos, die 1 mensis Martii anno 1826, nonus inter duodecim quos genuerunt liberos Iacobus Mazzucconi et Anna Maria Scuri, legitimi pietateque conspicui coniuges. Sacra baptismatis aqua ablutus, Christo renatus est postridie, nominibus impositis Ioanne Baptista Albino. Qui catholicae fidei a prima aetate imbutus documentis sancteque ad fortia pro Christo agenda et patienda institutus, adulescens Deo vocanti generose respondit et archiepiscopale Mediolanense S. Petri Martyris seminarium anno 1840 ingressus, pietate, comitate, caritate studioque doctrinarum enituit, dignus qui optime in moribus, optime in omnibus egisse iudicatus fuerit. Anno 1844 ad philosophicum in urbe Modoëtia situm seminarium transiit, et ibi quoque morum suavitate, pietate in Eucharistiam et in Deiparam Virginem, studiorum fervore sodales praecedens, qui non sine magna admiratione eum saepe dicentem audiebant : Facere non possum quin para- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 291 disi memoria perpetuo tenear. Post biennium studiis theologicis in Mediolanensi seminario operam coepit dare, ad christianam quoque perfectionem fideliter contendens zeloque animarum succensus, praesertim lectione rerum gestarum sacerdotum, qui in Sinarum ac Tunquini regionibus martyrium fecerunt. Pietatis magistri consilio suffultus, in missionale sacerdotium definite animum induxit; quapropter, post susceptum Diaconatum, precatorias ad Angelum Ramazzotti, episcopum Papiensem, misit litteras ut in Seminarium pro exteris missionibus, quod Mediolani tunc instituendum audierat, reciperetur. Die 25 Maii a. 1850 sacerdotii ordine auctus, haud multo post novo Instituto ab eodem Angelo Ramazzotti recens condito nomen dedit, et inter primos fuit qui anno 1852 patriam dereliquerunt et ad longinquam Melanesiae ac Micronesiae insularum missionem profecti sunt. Longo et operoso maris itinere peracto, die 26 Iulii eodem anno ad Sydneyensem in Australia urbem appulit, indeque, post trimestrem apud Patres Maristas exspectationem, insulam Rook, quae in sinu est posita inter Novam Guineam et Novam Britanniam, petiit, ubi cum Praefecto Apostolico, eiusdem Seminarii Mediolanensis alumno, centrum portionis missionalis erat constituendum. Inde a primis diebus linguae addiscendae moribusque cognoscendis autochthonum se dedit, caritatis familiaritate ad omnes pro posse appropinquando, ut aliqualem viam Evangelio pararet, quae ardua nimis diros inter illos populos videbatur, sine ulla spiritualium fructuum spe. Quod quidem expertus, animo non defecit, quin potius ad Deum fidentius recurrebat et in oratione perseverabat, probe sciens sine Christo apostolum facere posse nihil (cf. Io. 15, 5). Vividius quoque in apostolicum incumbebat opus, infirmiore non obstante in dies valetudine, fe bribus oceanicis, quas vocant, et praecipue cordis duritie indigenarum dire vexata. Quae cum in peius in dies verteretur, in Australiam ut vires reficeret, exeunte mense Ianuario a. 1855, missus est et in urbe Sydney apud Maristas, per quadrimestre saluti curandae prospexit. Interea autem, dum valetudinem suam curat, studio se dedit impensumque inter immigratos in Australiam Italos exercuit apostolatum, de eorum sollicitus negotiis eosque cunctis in necessitatibus, praesertim spiritualibus, adiuvando. Viribus aliquatenus refectis, Famulus Dei die 18 Augusti a. 1855 navim conscendit dilectam suam missionem versus, stationem ad Woodlark insulam facturus, ubi consodales e Seminario Mediolanensi con- 292 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale cessisse noverat. At primis, uti conicitur, diebus mensis Septembris cum navis ad insulam WoodlarJc pervenit, sinum maritimum attingens, in coralliorum scopulum offendit. Dei Servus consodales omnes Sydneyum profectus esse vix a quodam antiquo catechumeno, Puarer nomine, nosse potuit ; ac deinde a turba autochthonum obrutus, qui festine navim ascenderant, securi occisus est in odium, uti videtur, quod iidem iampridem in missionales et in catholicam religionem conceperant atque in dies foverant. Fortis Christi athleta sanguinis effusione testis reddebatur verae germanaeque fratrum dilectionis pro quibus animam ex Dei amore ponere diutino sui donationis studio didicerat. Quod, divina disponente Providentia, novem a dira nece exactis mensibus, a praefato Puarer cuidam sodali Servi Dei relatum est, scilicet Patri Timoleni Raimondi, qui, periculis spretis, forti animo ad sinum Woodlark usque concesserat lacrimabilis eventus veritatem perquisiturus. Martyrii fama, quae post Servi Dei obitum magis in dies increbruit, ad nostra usque tempora perseveravit. Quapropter die tandem 10 Aprilis a. 1959 instrui coepti sunt apud Curiam archiepiscopalem Mediolanensem processus ordinaria auctoritate super fama martyrii Servi Dei, super eius scriptis et super cultu liturgico eidem non praestito; qui absoluti Romam transmissi sunt riteque aperti apud Sacram tunc Rituum Congregationem. Interim plurimae ad Summum Pontificem postulatoriae litterae pervenerunt, quibus petitum-est ut Causa beatificationis Servi Dei apud Sedem Apostolicam introduceretur. Servatis itaque de iure servandis, scriptis Servo Dei tributis rite perpensis, Sacra eadem Rituum Congregatio die 10 Decembris a. 1964 ut ad ulteriora procedi posset, Paulo Papa VI probante, edixit. Cum vero in processu ordinario post saeculum celebrato, testes vocati non fuerint de visu seu oculati, Causa Servi Dei studio Sectionis Historicae eiusdem Sacrae Congregationis die 24 Maii a. 1965 commissa est. Quae documentis et testimoniis scriptis undique diligentissime collectis eorumque authenticitate et valore in tuto positis, amplam. Positionem, servatis normis de tractatione Causarum, quae vocantur, historicarum, digessit. Quae Positio super introductione causae et martyrio ex officio concinnata iudicio critico Consultorum Officii historici-hagiographici Sacrae interea institutae Congregationis pro Causis Sanctorum die 10 mensis Decembris anno 1969 subiecta fuit. / Quapropter, instante Rev.do Patre Francisco Frumento, Pontificii Instituti pro missionibus exteris postulatore generali, habitus est, die 7 Februarii anni 1975, Congressus Ordinarius huius Sacrae Congrega- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 293 tionis, quem secuta est, die 29 Aprilis eodem anno, Congregatio, quae dicitur, Peculiaris, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Sergius Cardinalis Pignedoli, Causae Ponens seu Relator, dubium posuit disceptandum : An introducenda sit Causa beatificationis seu declarationis mar- tyrii, in casu et ad effectum de quo agitur. Et Patres Cardinales, re mature perpensa, sua quisque suffragia protulerunt, respondentes Causam esse introducendam, si Summo Pontifici placuisset. F a c t a postmodum hisce super rebus Summo Pontifici Paulo VI fideli relatione per Cardinalem Aloisium Raimondi tunc Praefectum, die 23 mensis Maii a. 1975, in Audientia eidem concessa, Sanctitas Sua responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit, edicens Causam Servi Dei Ioannis Baptistae Mazzucconi esse introducendam. Datum Romae, die 28 Octobris, Anno Sacro 1975. © CONRADUS BAPILB^ Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis VI P ARMEN. Beatificationis et canonizationis Servae Dei Mariae Lucretiae Zileri, confundatricis et priorissae generalis Congregationis Sororum Ursulinarum a S. Corde Parmensium. SUPER DUBIO An eius Causa introducenda sit Parmae, die 1 mensis Augusti anno 1839, parentibus comitibus Iulio Zileri et Lucretia Dal Verme, nata est Serva Dei, nomine Drusillae in baptismate ab eis donata, quos primos christianae vitae magistros, una cum sororibus a S. Ursula, habuit. Nam decennis iisdem Ursulinis instituenda tradita, post quasdam primis temporibus difficultates, facile sese ad omnia accommodavit, mentem et cor sacris humanisque disciplinis aperiens, et simul de Dei circa se voluntate humiliter inquirens. Anno 1858, post aliquot menses domi transactos, de Deo vocante nihil dubitans, in praefatarum Ursulinarum asceterium postulans re- 294 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale cipi petiit, dieque 7 Augusti, eodem anno, novitiatus tirocinium ingressa est; quo laudabiliter emenso, die 21 Novembris 1859 votum privatum castitatis et perseverantiae — ut tunc mos erat — nuncupavit, atque habitum una cum novo nomine Maria Lucretia accepit, nemine ex sanguine sibi coniunctis praesente, qui frustra durante novitiatu eam a proposito Deo se in eo Parmensi asceterio dicandi dimovere voluerant, cum, politicis eventibus cogentibus, urbem ipsi derelinquere debuerant. Cum sibi persuasum esset Deum ex ea velle ut humiliter eo in coenobio ad perfectionem caritatis intenderet, non contulit cum carne et sanguine (cfr. Gal. 1, 16), de Dei placitis faciendis dumtaxat sollicita. Per plus decennium humilibus domus officiis addicta, spiritu laetabunda omnium serva in Christo exstitit, donec puellis instituendis praefecta fuit (a. 1871), novitiarum magistra renuntiata (a. 1878) ac denique, anno 1886, electa ad vices agendas Priorissae quae ad vitam munere fungebatur at senio confecta erat. Eadem vita iuncta, Priorissa anno 1891 constituta est, iterum ac tertio in idem officium annis 1900 et 1911 assumpta. Dei voluntatem in sodalium et superiorum voce conspiciens, in Institutum recte gubernandum tota sollicite incubuit, nihil antiquius habens quam iuvenum Sororum institutioni omni cura prospicere, Christi amorem in eis confovere, doctrinali illarum formationi providere, communitati confirmandae et amplificandae totis viribus consulere. Parmensem enim S. Ursulae familiam, ex piis mulieribus in communi aliquatenus in unica domo inde ab anno 1575 viventibus, in religiosam Congregationem transformandam curavit, castitatis et perseverantiae voto, quo dumtaxat ab origine piae « dominae » se Deo dicabant, adiecta et paupertatis et obedientiae professione, novis ad hoc multo studio redactis Constitutionibus, anno 1899 a Sancta Sede approbatis. Religiosas Instituti sui domus alibi etiam erexit, prae primis Mediolani, Dei Famulo Andrea Cardinali Ferrari auxiliante, qui Parmensem Congregationem protegendam susceperat et Mariam Lucretiam magni semper fecit. Pro certo habens mulieres non modicam in nova christiana societate constituenda partem habituras, easque multo amplius ex sua ipsarum vocatione et altiore efformatione operari posse ac debere, puellis instituendis recentioribus etiam adhibitis formis ac mediis sedula attentione Sorores suas et in urbium collegiis et in parvorum oppidorum scholis addixit, maxime curans ut adulescentes christiana doctrina et simul litteris et femineis artibus perapte Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 295 imbuerentur. Congregationis anima et altera fundatrix, Sorores universas materne sustinebat et confortabatur, eas ad fidei et caritatis sensus excitans, quibus et ipsa in omnibus vivere supernaturaliter enitebatur, omnia pro posse — ad scholam Sancti Ignatii de Loyola, cuius spiritum normam perfectionis sequebatur — ad maiorem Dei gloriam ordinans. Quo maior Instituti esset vigor et apostolica actio fecundior, omnia pro facultate egit ut religiosa sua familia cum Familia Piacentina item a S. Ursula ad unam Congregationem efformandam deveniret, quod anno 1920, Sancta Sede « ad experimentum » approbante, feliciter factum est. Maria Lucretia Zileri tunc priorissa donec viveret, ex voluntate Benedicti XV, renuntiata est; mater vero Maria Felix RadiniTedeschi, Instituti Piacentini moderatrix, superiorissa generalis. Inde, iam senex, Maria Lucretia virtutibus excolendis impensius se addixit, haud remotum Caelestis Sponsi adventum persentiens, in cuius occursum cum lampade accensa virgo prudens tota inhiabat. Cum Deo iugis orationis studio coniuncta videbatur, ex Dei contemplatione patientiam in infirmitatibus hauriens, plenam in Dei voluntates resignationem ac consilii donum, quo mira vere prudentia filias adiuvabat, easdem ad fortia pro Christo eiusque Ecclesia agenda adhortando. Etsi duarum familiarum religiosarum unio fragili» omnino videbatur — anno etenim 1923 utraque suam independentiam iterum assecuta est —, tamen caritatis et oboedientiae forma omnibus erat, cum omnibus etiam consodalibus ignem apostolicum communicans, quem filiae, triennio a Matris morte exacto, ad Sinarum usque missiones ferre debebant. Senio brevique morbo correpta, die 3 Augusti a. 1923 Serva Dei Parmae pie in Domino obiit, Sororibus notisque desideratissima, qui Deo speciali modo caram eam censebant, christianarum virtutum mirabile exemplar, mulierem fortem cuius opera Sororum Parmensium Sanctae Ursulae domus novam vitam spiritualem novamque faciem canonicam assecuta erat. Sanctitatis fama qua Serva Dei vivens inclaruerat late post eius obitum diffusa est, supervenientibus quoque prodigiis, uti fertur, per eiusdem intercessionem a Deo patratis. Quapropter processus ordinaria potestate in Curia Parmensi, annis 1938-1945, super fama sanctitatis vitae, virtutum et miraculorum in genere, super scriptis necnon super cultu liturgico non exhibito Servae Dei instructi sunt, quibus additus est rogatorialis processus apud Urbis Vicariatum anno 1940 adornatus. Quae canonicae inquisitiones Romam transmissae sunt ad 296 Acta Apostolicae Sectis - Commentarium Officiale Sacram tunc Rituum Congregationem. Plures interea Em.mi Patres Cardinales, Exc.mi Archiepiscopi et Episcopi, Supremi congregationum religiosarum Moderatores, parochi virique laici praestantissimi in auctoritate constituti, Summo Pontifici instantes adhibuerunt preces ut Causa beatificationis Servae Dei rite introduceretur. Quare, scriptis Famulae Dei tributis perpensis, eadem Sacra Congregatio die 19 Decembris a. 1963 edixit nihil obstare quominus ad ulteriora procederetur. Servatis itaque omnibus de iure servandis, ad instantiam Rev.di P. Nelli Dalle Vedove, Congregationis a Ss. Stigmatibus D.N.I.Ch. atque Causae huius postulatoris legitime constituti, habitus est, die 19 Decembris a. 1974, Congressus Peculiaris Praelatorum Officialium Patrumque Consultorum, quem, die 29 Aprilis insequentis anni 1975, secuta est Congregatio Peculiaris Patrum Cardinalium, in qua Em.mus ac Rev.mus Dominus Marius Nasalli Rocca di Corneliano, Causae Ponens seu Relator, dubium discutiendum posuit : An introducenda sit causa beatificationis in casu et ad effectum de quo agitur, deque ea rettulit. Et Em.mi Patres Cardinales, re diligenti studio perpensa, respondere rati sunt : Affirmative, seu Causam introducendam esse, si Summo Pontifici placuerit. Quibus de rebus facta Summo Pontifici Paulo VI fideli relatione per Cardinalem Aloisium Raimondi, tunc Praefectum, in Audientia diei 23 Maii a. 1975 eidem concessa, Beatissimus Pater responsum Patrum Cardinalium ratum habuit et confirmavit. Datum Romae, die 28 Octobris, Sacri Iubilaei Anno 1975. ® CONRADUS B AFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. & S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Sacra Romana Rota 297 ACTA TRIBUNALIUM SACRA ROMANA ROTA Citatio edictalis ROMANA Nullitatis matrimonii (Morganti - Gattone) Cum ignoretur locus actualis commorationis dominae Veneris Claridis Gattone, conventae in causa de qua supra, eandem citamus ad comparendum aut per se aut per Procuratorem legitime constitutum coram Tribunali S. Romanae Rotae (Piazza delia Cancellería, n. 1 - Roma), in diem 14 iunii 1976, hora decima, pro concordatione vel subsignatione sequentis dubii : An sententia Rotalis diei 8 iulii 1975 confirmanda vel infirmanda sit, in casu. Ordinarii locorum, Parochi, et fideles, qui notitiam habuerint actualis commorationis praedictae dominae Veneris Claridis Gattone, curare debent ut ipsa de hac edictali citatione rite moneatur.* Marius F. Pompedda, Ponens Ex Cancellaria Tribunalis S. R. Rotae, die 1 mensis aprilis a. 1976. Raphael Funghini, Notarius * Etant inconnu le lieu de la demeure actuelle de M.me Vénus Claride Gattone, défenderesse en cette cause, nous la citons à comparaître, par propre personne ou par un procureur légitimement constitué, au siège du Tribunal de la S. Rote Romaine (Roma, Palazzo della Cancelleria), le 14 juin 1976, à 10 heures, pour concorder ou souscrire le doute ci-dessous rapporté : La sentence du Tribunal de la Rote en date du 8 juillet 1975, doit-elle être confirmée ou infirmée, dans le cas? Les Ordinaires des lieux, les curés, les fidèles ayant connaissance du lieu de la résidence de ladite M.me Vénus Claride Gattone, devront, dans la mesure du possible, l'avertir de la présente citation. 298 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale DIARIUM ROMANAE CURIAE Lunedì, 5 Aprile 1976, il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in solenne Udienza, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor JORGE SILES SALINAS, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Bolivia. Giovedì, 8 Aprile 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Visita Ufficiale Sua Eccellenza MOHAMED ANWAR EL SADAT, Presidente della Repubblica Araba di Egitto. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 10 aprile 1976. S. E. Mons. Moreira Ne ves Lucas, Vescovo tit. di Feradi maggiore e Vice-presidente del « Consilium de Laicis», Membro olei Consiglio della Segreteria Generale del Sinodo dei Vescovi. 13 » » Il Rev. Dott. Cornejo Pérez Francisco, uditore del Tribunale della Rota presso la Nunziatura Apostolica in Spagna. Con Breve Apostolico il Santo Padre Paolo VI ha nominato: Assistente al Soglio Pontificio: 12 gennaio 1976. S. E. Mons. Ijjas Jozsef, Arcivescovo di Kalocsa. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Protonotari Apostolici soprannumerari: 14 novembre 197ñ. Mons. Hawkes Benjamin G. (Los Angeles). 22 » » Mons. Grillo Espedito (Alife). 7 gennaio 1976. Mons. Karlik Wladislaus (Czçstochowa). 9 febbraio » Mons. Giglio Paolo (Malta). 4 marzo » Mons. De Luca Bonaventura (Chieti). 5 » » Mons. Peressin Mario (Concordia-Pordenone). ; Diarium Romanae Curiae Prelati d'onore di Sua Santità: 19 aprile 1975. Mons. Mouch Frank (Saint Petersburg). 3 luglio » Mons. Haltmayer Joseph. .14 novembre » Mons. Barry William J. (Los Angeles). » » » Mons. Birch John J. (Los Angeles). » Mons. Daly Dominio (Los Angeles). » Mons. Fosselman John A. (Los Angeles). » » » Mons. Gerken Carl A. (Los Angeles). » » » Mons. Kiefer Arthur Thomas (Los Angeles). Mons. Kielty Daniel F. (Los Angeles). » » Mons. Burke William P. (New York). » » Mons. Cockerill James F. (New York). Mons. Cronin Daniel J. (New York). Mons. Crotty John F. (New York). » » » » Mons. Foster Raymond J. (New York). » » Mons. Gorman William A. (New York). » » Mons. McEnaney Owen J. (New York). » » Mons. Moore Joseph P. (New York). » Mons. Schroeder Walter L. (New York). Mons. Shannon Philip P. (New York). » » Mons. Wallace Anthony T. (New York). Mons. Waszak Leo J. (New York). » 24 » Mons. Hackl Francesco (Linz). » » » Mons. Grgin Matteo (Split-Makarska). » Mons. Melki Giuseppe (Split-Makarska). 29 » Mons. Adams Joseph (Mobile). » » » Mons. Aucoin Oharies F. (Mobile). » » » Mons. Jennings Joseph (Mobile). » Mons. O'Connor Francis 0. (Mobile). » » » Mons. O'Hara John (Mobile). » » » Mons. Toomey Joseph P. (Mobile). 10 dicembre » Mons. Bernacchia Giuseppe (Fermo). » » » Mons. Perfetti Orlando (Fermo). 11 » » Mons. Gruber Francesco (Sankt Pölten). 6 gennaio 1976. Mons. Mullor García Justo (Almería). 7 » » Mons. Johannes (Bassein). » » » Mons. Trochim Joannes (Wilno). » » » Mons. Szlegier Henricus (Wilno). » » » Mons. Wojciechowski Miecislaus (Wloclawek) 28 Mons. White Thomas (Ossory). » Mons. Dyba Johannes (Köln). 29 » » Mons. Martino Renato Raffaele (Salerno). » » » Mons. Puente Pablo (Santander). » » » Mons. Varone Michele (Mileto). 8 febbraio » » » » Mons. Iannelli Gioacchino (Tropea). Mons. Loiacono Michele (Tropea). » 299 300 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Cappellani di Sua Santità: 11 » 21 14 » 24 » » 25 » » » » 29 » » 9 » 10 » » » 7 » » » » » » » » » » 23 » » 31 8 » » » » » » » 9 » ottobre 1974. Mons. Elliott John (Sonthwark). » » Mons. McG-ettrick James (Sonthwark). giugno 1975. Mons. Valentiny Geza (Feldkirch). novembre » Mons. Barry John (Los Angeles). » » Mons. Naughton John T. (Los Angeles). » » Mons. Kristof Michael (G-urk). » » Mons. Gradauer Pietro (Linz). » » Mons. Humer Giuseppe (Linz). » » Mons. Bego Frane (Split-Makarska). » » Mons. Kusié Ante (Split-Makarska). » » Mons. Radica Rafael (Split-Makarska). » » Mons. Skobalj Ante (Split-Makarska). » » Mons. Vlasié Daniel (Split-Makarska). » » Mons. Friend William B. (Mobile). » » Mons. Klepac Kenneth J. (Mobile). » » Mons. McGuinness Michael J. (Mobile). dicembre » Mons. Meier Giovanni (Regensburg). » » Mons. Stich Alois (Regensburg). » » Mons. Fedeli Serafino (Fermo). » » Mons. Hehenkamp Konrad (Osnabrück). » » Mons. Rehme Joseph (Osnabrück). » » Mons. Tebbel Karl Wilhelm (Osnabrück). gennaio 1976. Mons. Kawalec Blasius (Czçstochowa). » » Mons. Kochanowski Vincentius (Czçstochowa). » » Mons. Kowalski Joannes (Czçstochowa). » » Mons. Dziubina Stephanus (Koszalin-Koiobrzeg). » » Mons. Ziólek Wladislaus (Lodz). » » Mons. Wojciechowski Thaddeus (Lwów). » » Mons. Gogolewski Thaddeus (Warszawa). » » Mons. Majewski Maximilianus (Warszawa). » » Mons. Piotrowski Antonius (Warszawa). » » Mons. Dudek Vincentius (Wloclawek). » » Mons. Kania Thaddaeus (Wloclawek). » » Mons. Castano Giuseppe (Nicosia). » » Mons. Grippaldi Giuseppe (Nicosia). » » Mons. Lo Cascio Giacomo (Nicosia). » » Mons. Ender Erwin (Münster). febbraio » Mons. Ammendolia Giovanni (Mileto). » » Mons. Brindisi Onofrio (Mileto). » » Mons. Lagana Francesco (Mileto). » » Mons. Pugliese Giuseppe (Mileto). » » Mons. Pullella Leopoldo (Mileto). » » Mons. Tarzia Michele (Mileto). » » Mons. Staropoli Domenico (Nicotera). » » Mons. Ruffa Gerardo (Tropea). » » Mons. Padilla Osvaldo (Cebú). » » Mons. Roch-Gaudin Jean (Chicoutimi). Diarium Romanae Curiae 301 9 febbraio 1976. Mons. Bertello Giuseppe (Ivrea). » » Mons. Kabongo Enrico (Luluabourg). » » Mons. Celli M. Claudio (Rimini). » » Mons. Lucibello Antonio (Rossano). 10 » » Mons. Bernardini Adriano (Roma). 25 » » Mons. Colosimo Antonio (Rossano). 27 » » Mons. Bottari de Castello Alberto (Treviso). 22 marzo » Mons. Bauer Gerhard (Augsburg). ONORIFICENZE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce dell'Ordine Piano: 21 gennaio 1976. A S. E. Thorn Gaston (Luxembourg). La Gran Croce dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 23 settembre 1975. Al sig. Fugger Joseph Ernest (Augsburg). 4 gennaio 1976. Al sig. Roppe Louis (Hasselt). 21 » » Al sig. Veronese Vittorino (Roma). La Gran Croce dell'Ordine di san Silvestro Papa: 21 gennaio 1976. Al sig. Ambrosini Gaspare (Roma). 29 » » Al sig. Vranken André J. (Belgio). Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : Il Cavalierato dell'Ordine Piano: 15 dicembre 1975. Al sig. Albani di Castelbarco Marcabruno (Pesaro). La Commenda con Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 18 » 22 luglio » agosto » » » » 18 settembre 4 novembre 7 » 3 dicembre 4 » 8 » 9 » 21 gennaio » 3 » marzo 1975. Al » Al Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al » Al 1976. Al » Al » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. io (Wien). Wien). (Filippine). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 302 La Placca dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 27 novembre 1975. Al sig. Schambeck Herbert (Wien). 28 » » Al sig. Szmitkowski Thaddée (Lausanne, Genève et Fribourg). 18 dicembre » Al sig. Boganelli Eleuterio (Borna). 21 gennaio 1976. Al sig. de Habicht Mieczyslaw (Roma). La Commenda dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 11 giugno 1975. Al sig. Aycinena Salazar Pedro (Guatemala). 19 » 20 13 28 13 22 » » » » » luglio » » » 9 ottobre 12 » 24 » 30 » » 3 novembre 4 » » 21 » 24 27 » » )) agosto 15 settembre 29 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » 30 3 dicembre » » » » » » » » 8 9 » 16 18 » Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sigsig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Müller Hermann (Köln). Gélamur Jean (Versailles). Mad Giovanni (Eisenstadt). Schorn Franz Hubert (Köln). Günther Bernhard (Köln). Dillon James Matthew (Achonry). Chorinsky Victor (Wien). Esterhazy Paolo (Wien). Proksch Adolfo (Wien). Dawidowicz Antonio (Salzburg). Donovan Walter (Springfield). McDonnel Patrick (Springfield). Tumpane Sohn (Springfield). Nattas Jamil (Libano). Dwyer John (Sydney). Coppola Edgardo (Isernia e Venafro). Jannelli Armando (Kampala). Bonato Vincenzo (Padova). Carretta Michele (Padova). Tagliaferri Edgardo (Milano). Kläring Francesco (Salzburg). Wagner Giovanni (Salzburg). Van Den Eende Josef (Antwerpen). Meixner Rudolf (Bamberg). Santucci Alfonso (Roma). Falcetta Valentino (Sabina e Poggio Mirteto). Balboni Egelindo (Ferrara). Pietrogrande Giovanni (Ferrara). Ponti Carlo (Roma). Weber Helmut (Augsburg). Viani Elvio (Parma). Erftemeyer Leonardo (Utrecht). Senni Gian Carlo (Roma). Müller Valentin (Augsburg). Reggiani Roberto (Modena). Albred Vincent (Washington). Ermini Giuseppe (Roma). Diarium Romanae Curiae 303 18 dicembre 1975. Al sig. Brasiello Ugo (Roma). » » » Al sig. Mariani Valerio (Roma). 10 gennaio 1976. Al sig. Plancherei Bernard (Lausanne, Genève et Fribourg). Il Cavalierato dell'Ordine di san Gregorio Magno, classe civile: 6 dicembre 1974. Al » » » Al 10 aprile 1975. Al » » 12 Al » » » Al » » Al » » 18 Al » » Al » 16 maggio Al » » 22 Al » » » Al » Al 13 luglio » » 18 Al » Al 8 agosto Al » 22 » Al » 27 Al » » » Al » » Al » » » Al 28 » Al » 29 » Al 27 settembre » Al » Al Al » » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sigsig. sig. 10 ottobre 12 » 24 sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. 1 » » » » » » r-i » » » » » » » »• » » » » » dicembre » » » 30 3 novembre » 4 21 » 22 27 Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Mestreit Louis (Antwerpen). Van De Pitte Henri (Antwerpen). Robinson James (Southwark). Casey Thomas (Liverpool). Dunn James (Liverpool). Moore Michael (Liverpool). Aldaba Alfredo (Malolos). Sisón Sergio (Malolos). Brehony Frank (Southwark). Berger Enrico (Berlin). Broermann Giovanni (Berlin). Bacher Hermann (Köln). Timmons William (Southwark). Steurer Giuseppe (Wien). Schoemeker Giovanni (Utrecht). Reisenberger Francesco (Wien). Schellens Teodoro (Breda). Van Gurp Pietro (Breda). Van de Goor Francesco G. ('s-Hertogenbosch). Frequin Adam (Utrecht). Ausejo Carlos (Puerto Maldonado). Tully Luke (Salford). Garnier Henri (Poitiers). Horridis Leonardo (Roermond). Keyzer Antonio Giovanni Maria ('s-Hertogen bosch). Soesdorp Arnold (Mechelen-Brussel). Baker George (Cardiff). Rwakihembo K. Udaliko (Fort Portal). Burgbacher Fritz (Köln). Zillien Alois (Köln). Cairns Martin (Northampton). Mendel Ernest Frank (Galveston-Houston). Cattaneo Luigi (Milano). Marelli Daniele (Milano). de Bailliencourt Henry (Paris). Godwaldt Giovanni P. (Breda). Abrahams Giovanni f s-Hertogenbosch). Bindeis Pietro G. M. (Utrecht). Passilongo Giorgio (Ferrara). Band Karl (Köln). Sendier Daniel (Moulins). t Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 304 9 dicembre 1975. Al » » Al » » Al 11 » Al » » » Al 8 febbraio 1976. Al » sig. sig. sig. sig. sig. sig. Ooyle Frederick (Arundel and Brighton). Charbonnier Laurent (Belley). Rodríguez Armas J. Eduardo (Caracas). Ourliac Paul (Toulouse). Sermet Jean (Toulouse). Ghezzi Franco (Roma). La Commenda con Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 27 novembre 1975. Al sig. Gruber Rudolf (Wien). 29 gennaio 1976. Al sig. Letellier Leon-Jacques (Belgio). La Placca dell'Ordine di san Silvestro Papa: 3 dicembre 1975. Al sig. Mayerhofer Hans (Wien). 19 gennaio 1976. Al sig. Li Gotti Salvatore (Italia). La Commenda dell'Ordine di san Silvestro Papa: 10 aprile 1975. Al Al » » 19 giugno Al » » » Al 22 agosto » Al » » » Al » » Al » » » Al » » » Al Al 9 settembre » 18 » » Al 3 ottobre » Al 8 » » Al » » » Al » » » Al 21 Al » » Al » » 24 Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Hennessy Christopher (Southwark). Jenkins Douglas (Southwark). Rock Edelhard (Hildesheim). Preuss Helmut (Köln). Gamillscheg Felice (Wien). Kamtner Francesco (Wien). Mucnjak Roberto (Wien). Reitinger Giovanni (Wien). Welz Ferdinando (Wien). Van Wijmeersch Henry (Mechelen-Brussel). Guldenfels Werner (Freiburg im Breisgau). Quint Giovanni (Roermond). Gasteiner Helmut (Salzburg). Prechtl Giuseppe (Salzburg). Riccabona Julius (Salzburg). De Boeck Felix (Mechelen-Brussel). De Saegher Romain (Mechelen-Brussel). Cabrini Celso (Brescia). NECROLOGIO 2 aprile 3 7 10 19 » » » » 20 » » » 1976. L'E.mo Sig. Cardinale Grano Carlo, del Titolo di S. Marcello. » Mons. da Silva Sarai va Joâo Antonio, Vescovo di Coimbra. » Mons. Bessone Lawrence, Vescovo di Meru. » Mons. Alcini Ilario, Arcivescovo di Nicea. » Mons. Giuseppe Bartolomeo Evangelisti, già ArcivescoyoVescovo di Meerut. » Mons. Joseph Augustin Hagendorens, Vescovo tit. di Sicca Veneria. » Mons. Van Hoeck Francis Clement, Vescovo tit. di Cissita. An. et vol. LXVIII 31 Maü 1976 N. 5 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico - Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I CAMPI MAIORIS Detractis ab Ecclesiis Teresiana atque Parnaibensi nonnullis territoriis, nova quaedam dioecesis conditur, « Campi Maioris » appellanda. P A U L U S E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI MEMORIAM Tametsi munus Ecclesiae praecipuum in eo est collocatum, ut cunctis gentibus ac nationibus Christi nomen inferat, atque tinctos sacramento Baptismatis populos ad beatam immortalitatem salutari dirigat disciplina (cfr. Marc. 16, 15), nemo tamen non videt quantopere externa christianae rei publicae dispositio ac temperatio conferat ad id, in quod illa tendit, assequendum. Quae sane causa est, cur Nos, ad Ecclesiae gubernacula sedentes, sedulo semper animo ea fieri curemus, quae regimen illud quoquo modo perficiant. Qua de re, cum Venerabiles Fratres Nostri Iosephus Freiré Falcâo, Archiepiscopus Teresianus, et Paulus Hippolytus de Souza Liborio, Episcopus Parnaibensis, audita Conferentia Episcoporum Brasiliana, id proposuerint, ut divisis suarum E c clesiarum territoriis nova quaedam dioecesis constitueretur, Nos rati posse id in animorum bonum cedere, post auditos Venerabiles Fratres Nostros S. R. E. Cardinales Negotiis sacrae Congregationis pro Episcopis praepositos, haec statuimus. Ab archidioecesi Teresiana municipia quae sequuntur separamus, ut sunt per legem civilem circum20 - A. A. S. 306 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale scripta : Alto Longa, Beneditinos, Altos, Campo Maior, Capitâo de Campos, Castelo do Piauí, Säo Joäo da Serra, José de Freitas, Miguel Alves, Sao Miguel do Tapuio ; a dioecesi vero Parnaibensi, municipia : Barras, Porto, Nossa Senhora dos Bemedios; atque his terris novam dioecesim condimus, Campi Maioris appellandam, cuius quidem Sedes episcopalis collocabitur in templo S. Antonii Patavini, quod est in urbe Campo Maiore, in qua Episcopus commorabitur, factis tum sacro Praesuli tum templo cathedrali iuribus propriis. Novam Ecclesiam Sedi metropolitanae Teresianae subicimus, tamquam suffraganeam, sic ut eius Episcopum Metropolitae. Cathedrale Canonicorum Collegium constituatur, ad normas per alias apostolicas Litteras edendas. Interim Canonicorum loco Consultores dioecesani eligantur, qui Episcopum consilio et opera iuvent. Mensam episcopalem efficient sive populi collationes sive Curiae proventus, sive pars bonorum quae novae circumscriptioni obvenient, ad praescriptum canonis 1500 Codicis Iuris Canonici. Ad Seminarii constitutionem atque puerorum educationem quod attinet, serventur leges iuris communis atque regulae S. Congregationis pro Institutione Catholica, ratione nempe habita decreti Concilii Oecumenici Vaticani II « Optatam totius ». Lecti vero iuvenes philosophicis atque theologicis disciplinis imbuendi, item sacerdotes qui velint studia complere, Romam mittantur, in Collegium Pontificium Pianum Brasilianum. Ad effectum his Litteris deductis, sacerdotes ei dioecesi assignentur, ubi beneficium aut officium habeant; ceteri vero clerici atque Seminarii tirones, ei in qua legitime degant. Acta insuper atque documenta novam Ecclesiam quoquo modo respicientia, ad eius Curiam mittantur, ibique in tabulario religiose serventur. Ceterum, haec quae mandavimus, Venerabilis F r a t e r Carmelus Rocco ad exitum adducet, vel quem ipse delegaverit, factis ad id facultatibus necessariis; actae vero rei documenta sinceris exemplis ad S. Congregationem pro Episcopis mittantur. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri decimo secundo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. hoco £8 Plumbi In Secret. Status tab., n. 302952. 307 Acta Pauli Pp. VI II GOANAE ET DAMANENSIS Provincia Ecclesiastica Goana et Damanensis rescinditur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Ad nominum respicientes supernam utilitatem et salutem, per effusum Iesu Christi sanguinem partam, nulli pro Nostro universalis patris et pastoris munere parcimus studio et operae, quo aptius et efficacius in omnem terram « sermo Dei currat et clarificetur » (2 Thes. 1, 12). Haud igitur dubitavimus quin, ob mutata in praesentiarum rerum adiuncta, provinciam ecclesiasticam Goanam et Damanensem rescinderemus diversaque ratione disponeremus. Quae cum ita sint, summa Nostra potestate sequentia decernimus. Soluta provincia ecclesiastica Goana et Damanensi, ita metropolitanam et suffraganeas Sedes disponimus, ut archidioecesis Goana et Damanensis, iuribus exuta metropolitanarum Ecclesiarum propriis unoque servato privilegio postulandi pro Archiepiscopo sacrum pallium, Sanctae Sedi directo subiciatur atque Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione obnoxia fiat; dioeceses vero Macaonensis et Diliensis, a metropolitano iure Goanae et Damanensis Sedis liberatae, item Sanctae Sedi directo subiciantur atque Consilio pro Publicis Ecclesiae Negotiis obnoxiae esse pergant. Apostolicas has Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die primo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo i IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Godefridus Mariani, Loco SB Plumbi In Secret: Status tab., n. 297892. Apost. Proton. Apost. 308 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale III MAIAGUEZENSIS In Portoricensi Republica noya conditur dioecesis, nomine. PAULUS « Maiaguezensis » E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Qui arcano Dei consilio beatissimo Petro, Apostolorum principi, in regimen totius Ecclesiae successimus, ut providentia ac prospicientia Nostra christifidelium bono atque commodis consuleremus, in susceptam causam ita incumbimus, ut quidquid magnum parvum aliquam Christi gregi utilitatem afferre posse viderimus, illud aut aggrediamur, aut, quantum maxime potest, faciendum curemus. Quam ob rem, quoniam Venerabiles Fratres Ioannes Fremiot Torres Oliver, Episcopus Poncensis, et Michael Rodríguez Rodríguez, Episcopus Arecibensis, audita Conferentia episcopali Portoricensi, unanimi consensu ab hac Apostolica Sede petierunt, ut dioecesium Poncensis et Arecibensis territoriis divisis, nova constitueretur dioecesis, Nos re bene reputata atque consilio petito tum a Venerabili F r a t r e Ioanne Graveiii, Archiepiscopo titulo Suensi atque in dicione Portoricensi Apostolico Delegato, tum a Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositis, haec auctoritate Nostra decernimus. Ab Ecclesiis Poncensi et Arecibensi territorium separamus municipiorum : Mayaguez, Aguadilla, Aguada, Moca, San Sebastián, Rincón, Añasco, Las Marías, Maricao, Hormiguero, San Germán, Cabo Rojo, Lajas et Sabana Grande, quibus sane novam dioecesim condimus, Maiaguezensem cognominandam ; cuius cathedrale templum illud erit quod populus (( Nuestra Señora de la Candelaria » appellare consuevit, in urbe Mayaguez, in qua profecto Episcopus sedem ponet atque domicilium collocabit, factis nempe iuribus templorum cathedralium. Dioecesim Maiaguezensem suffraganeam facimus metropolitanae Sedi S. Ioannis Portoricensis, eiusque Episcopus Metropolitae illi obnoxius erit ad normam iuris. Item statuimus, ut cathedrale collegium condatur ; interim tamen, Episcopus Consultores dioecesanos eligat, qui eum consilio ;et opera iuvent. Mensam episcopalem constituent sive fidelium collationes, sive Curiae emolumenta, sive pars bonorum quae novae dioecesi obvenient, ad normam canonis 1500 C.I.C. Seminarium condatur ratione Acta Pauli Pp. VI 309 habita tum Iuris communis, tum Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius », tum regularum Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica; atque iuvenes qui ingenio ac pietate niteant, Romam mittantur, in Collegium Pianum Latinum Americanum, philosophia atque sacra theologia imbuendi. Itidem sacerdotes studiorum causa. Ad constitutae dioecesis regimen, administrationem, Vicarii Capitularis electionem, similia quod attinet, leges canonicae ad amussim serventur. Condita dioecesi, sacerdotes ei circumscriptioni addicantur, in qua beneficium aut officium habeant ; ceteri sacerdotes, clerici atque Seminarii tirones, ei, in qua legitime degant. Acta et documenta Ecclesiam Maiaguezensem respicientia, ad eius curiam episcopalem mittantur, ibique reli giose custodiantur. Ceterum haec, quae mandavimus, Venerabilis F r a ter Ioannes Graveiii ad exitum deducet, cuius mentionem fecimus, vel quem ipse delegaverit, factis necessariis facultatibus. Re vero acta, documenta exarentur atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Episcopis cito mittantur. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die primo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Proton. Apost. s.n. Loco £8 Plumbi în Secret. Status tab., n. 800912. IV PACIENSIS Praefectura Apostolica Paciensis in California Inferiore Meridionali ad gradum Vicariatus Apostolici attollitur, nomine immutato. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Cum compertum haberemus Praefecturam Apostolicam Paciensem in California Inferiore Meridionali, Congregationi S. Cordis Iesu creditam, recentiore hac aetate haud parum in Catholica Religione prof e- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 310 cisse, Nos sine ulla dubitatione existimavimus confirmandam esse sententiam Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praepositorum, qui, re mature perpensa atque voto Conferentiae Episcopalis Mexicanae Reipublicae respecto, poposcerunt ut eadem Praefectura ad gradum Vicariatus Apostolici eveheretur. Propterea, illam sententiam ratam habentes, hisce Litteris memoratam Praefecturam Apostolicam Paciensem in California Inferiore Meridionali gradu Vicariatus Apostolici ditamus, eodem nomine appellandi iisdemque finibus circumscribendi, quibus Praefecturae territorium hucusque continebatur. Praeterea novo Vicariatui Apostolico eadem tribuimus iura aut privilegia, quae ad ceteros Vicariatus Apostolicos pertinent. Mandamus interea ut haec, quae decrevimus, ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Marius Pius Gaspari, Delegatus Apostolicus in Mexicana Republica, vel ab eo delegatus sacerdos, cuius erit documentum peractae exsecutionis ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide cito transmittere, de more signatum sigilloque impressum. Has deinde Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die primo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Loco ffi Plumbi In Secret. Status tab., n. 802864. Proton. Apost, s.n. Acta Pauli Pp. VI 311 V ANGLIAE ORIENTALIS Dioecesi Northanptoniensi divisa, nova conditur dioecesis, « Angliae Orientalis » appellatione. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Quod Oecumenicum Concilium Vaticanum II de aptiore ecclesiasticarum circumscriptionum dispositione statuit, ad Northanptoniensem E c clesiam spectare existimamus, e qua nempe opportune divisa altera videtur excitari posse dioecesis. In eiusdem enim orientali parte magna, Deo favente, incrementa catholicae res habuerunt estque spes vel maiora eas esse in posterum tempus habituras. Instante igitur Venerabili F r a tre Carolo Alexandro Grant, Episcopo Northanptoniensi, post scilicet auditam Episcoporum Conferentiam Angliae et Cambriae, ut novam ex ea ipsa dispertita dioecesim constitueremus, Nos, audita sententia Venerabilis Fratris Brunonis Bernardi Heim, Archiepiscopi titulo Xanthiensis atque in Magna Britannia Apostolici Delegati, apostolica Nostra potestate haec quae sequuntur decernimus et iubemus. A dioecesi Northanptoniensi comitatus detrahimus vulgo appellatos <( Cambridgeshire », « Norfolk » et « Suffolk » ex iisque dioecesim constituimus, Angliae Orientalis appellandam atque iisdem finibus circumscribendam quibus comitatus, quos diximus, terminantur. Eius sedes in urbe Norvico ponatur, episcopalis autem cathedra in templo S. Ioannis Baptistae, eadem in urbe exstante, quod cathedrale habebitur. Episcopo autem et iusta iura damus et congrua obligationes imponimus^ Episcoporum residentium propria. Condita praeterea dioecesis suffraganea erit metropolitanae Sedi Vestmonasteriensi ; item Episcopus, eiusdem Sedis Metropolitae. Mensam episcopalem constituent Curiae emolumenta, fidelium collata pecunia et portio bonorum ei obveniens iuxta conventionem ab Ordinariis, quorum negotium interest, ineundam ratione habita piorum fundatorum seu oblatorum voluntatis. Donec Canonicorum collegium condatur, Consultores dioecesani deligantur, ad normam iuris. Ad dioecesis regimen quod attinet, administrationem, Vicarii capitularis electionem aliaque id genus sacri canones omnino serventur. Seminarium quoque extruatur in eoque pueri iuvenesque educentur, prae oculis habitis normis Decreti Concilii Vaticani II et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulis. Ad clerum 312 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale autem quod spectat statuimus, ut Angliae Orientalis dioecesi sacerdotes ascribantur, in cuius territorio beneficium vel ecclesiasticum officium habeant ; ceteri vero clerici ei dioecesi censeantur addicti, in qua legitime degant. F a s tamen est ut dioecesium Episcopi, collatis consiliis cum presbyteris et clericis quorum interest, aliter, si res ferat, eorum incardinationi provideant. Documenta denique et acta dioecesim Angliae Orientalis spectantia eius Curiae transmittantur, in tabulario custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis F r a ter Bruno Bernardus Heim, quem diximus, atque effecti negotii documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat. Has vero Litteras Apostolicas sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis haud obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tertio decimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Godefridus Mariani, Proton. Marcellus Rossetti, Proton. Apost. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tab., n. S0196S. VI ARAUSICANAE IN CALIFORNIA Diviso archidioecesis Angelorum in California territorio nova constituitur dioecesis, « Arausicana in California » appellanda. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Supernae animarum salutis provehendae causa putavit Venerabilis F r a t e r Noster Timotheus S. R. E. Cardinalis Manning, Archiepiscopus Angelorum in California, novam de Ecclesia sua quodam excerpto territorio constitui posse dioecesim. Idque ut fieret cum ab Apostolica Sede petiisset, probante scilicet Episcoporum Conferentia Civitatum Foederatarum Americae Septemtrionalis, Nos, auditis antea Venerabilibus Fratribus Nostris S. R. E. Cardinalibus Sacrae Congregationi Acta Pauli Pp. VI 313 pro Episcopis praepositis atque Venerabili F r a t r e Ioanne Jadot, Archiepiscopo titulo Zuritano eademque in Natione Delegato Apostolico, sequentia decernimus. Ab archidioecesi Angelorum in California territorium comitatus separamus, vulgo « Orange )) appellati, eoque dioecesim constituimus, Arausicanam in California cognominandam iisdem limitandam finibus ac comitatus ille limitatur. Condita dioecesis sedem habebit in urbe « Orange », in qua etiam cathedrale templum erit, sacra nempe aedes Sacrae Familiae dicata, iustis cum iuribus. Mensam episcopalem efficient Curiae emolumenta, fidelium oblationes et bonorum pars, ei obvenientium ad normam canonis 1500 C. I. C. Episcopi Arausicani in California munus erit consultores dioecesanos deligere, usque dum Canonicorum collegium ad normam iuris constituatur. Ad seminarii exaedificationem quod attinet ad eiusque alumnorum educationem, serventur praescripta iuris communis, normae Decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » et peculiares Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulae. His praeterea Litteris ad effectum adductis, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti, in cuius territorio ecclesiasticum officium vel beneficium habeant ; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degant. Praecipimus insuper ut constitutae dioecesis acta et documenta ab archiepiscopali Curia Angelorum in California, ad eius Curiam transferantur, in tabulario custodienda. Statuimus denique ut condita hodie dioecesis suffraganea sit metropolitanae Sedi Angelorum in California, atque eius Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Ioannes Jadot, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos; absoluti vero negotii documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, usitato more signata sigilloque impressa. Has sub plumbo Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse et fore volumus, contrariis haud obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die quarto et vicesimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Loco g& Plumbi In Secret. Status tab., n. 302895. Sevi, Proton. Apost. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 314 EPISTULAE I Ad Exc.mum P. D. Telesphorum Ioannem Cioli, Episcopum Arretinum, septimo expleto saeculo ab obitu Beati Gregorii X Pontificis Maximi. Vitae sanctimonia et pastorali studio insignem Decessorem Nostrum, Beatum Gregorium X, Arretina dioecesis pia memoria recolere consuevit, siquidem ille, dum a Concilio Lugdunensi altero redibat, in urbe Arretio diem obiit supremum. Nunc vero eiusdem dioecesis Christifideles, te praeeunte, id ipsum alacriore animo praestant, cum ab huius Pontificis Maximi obitu septimum abeat saeculum. Idem Beati Petri Successor, qui ut archidiaconus Leodiensis ad summum ministerium apostolicum est assumptus, quinque annis, quibus id exercere ei datum est, egregia et memorabilia gessit. Ipse enim virtutum fulsit splendore totumque se Ecclesiae devovit, cui reformandae studiose operam dedit. In Terram Salvatoris incólatu Sanctam curas impigre intendit et restitutionem unitatis inter Ecclesiam Romanam et Graecam ardenter promovit. Haec praesertim proposuit praedicto Concilio Oecumenico Lugdunensi, cui ipse praefuit et in quod viros eximios adhibuit, veluti Petrum a Tarantasia, qui postea fuit Innocentius Papa V, Sanctum Bonaventuram, Thomam Aquinatem, qui tamen, ut notum est, in itinere mortuus est. Eadem Synodus unitatem inter Ecclesiam Romanam et Graecam sanxit ; nec quidquam de meritis huius Summi Pontificis, de re oecumenica solliciti, detrahitur eo quod postmodum lugendum discidium iterum exortum est. Ceterum de hac universali Synodo copiose scripsimus, cum septimum celebraretur saeculum revolutum, ex quo illa acta est. 1 Neque praetermittere licet Beati Gregorii X operositatem, eo pertinentem, ut discordias dirimer et et pacem componeret, potissimum in Italia, quae factionibus Guelforum et Ghibellinorum dividebatur. Sunt profecto haec eius verba commemoranda : « Ghibellinus est? At christianus, at civis, at proximus est. Ergo haec tot et tam valida coniunctionis nomina Ghibellino succumbent? Et id unum atque inane nomen 1 Cfr. A.A.S. 66 (1974), pp. 620 sqq. Acta Pauli Pp. VI 315 (quod quid significet, nemo intellegit) plus valebit ad odium, quam ista omnia tam clare et tam solide expressa, ad charitatem? » . 2 Novas quoque vias Ecclesiae aperuit, siquidem cum ipso Tartarorum principe amicitiae rationes iniit. Ex his omnibus, quae perstrinximus, patefit Summum hunc sacrorum Antistitem cum aetate, qua vitam degimus, arcte coniungi. Multa enim, quae forti animo aggressus est et salubriter perfecit, sunt sollicitudo Ecclesiae nostri temporis. In tantum ergo pastorem, cui haec verba Sancti Augustini bene aptantur : « Habet semper unde det cui 3 plenum pectus est caritatis », intueantur praesertim filii Nostri ex Arretina dioecesi, eius magisterio vitae inhaereant et sic semina, quae Sacrum Iubilaeum universale, nuperrime peractum, in eos, ut probe confidimus, sparsit, maiore usque studio foveant. Hac mente ducti, tibi, Venerabilis F r a t e r , Episcopo Auxiliari tuo, clero, religiosis, fidelibus, pastorali curae tuae commissis, et universis, qui celebritatibus, quae ob hanc memoriam fient, intererunt, Benedictionem Apostolicam, supernae gratiae et roboris auspicem, amantissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die iv mensis Ianuarii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . VI II Exc.mo P. D. Iosepho Matulaitis-Labukas, Episcopo Titulo Moptensi, Administratori Apostolico ad nutum Sanctae Sedis Kaunensi, quinquagesimo exacto anno a constituta Provincia Ecclesiastica Kaunensi. Cum in eo sit, ut quinquagesimus expletus annus celebretur a constituta Provincia Ecclesiastica Kaunensi, cui memoriae adiungere libet recens iubilaeum sedis episcopalis Vilnensis ante decem lustra ad dignitatem metropolitanam evectae, egregia Nobis praebetur opportunitas ad te has Litteras dandi; quas per te volumus ad notitiam perferri omnium etiam eiusdem regionis Episcoporum, qui a Christo Domino grave munus acceperunt in dilecta ista Natione gregem eius pascendi. 2 3 Bullarium Romanum, ed. Taur., vol. IV, p. 19, n. 6. Enarr. in Ps. SI, II, 13. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 316 Probe novimus, Venerabilis Frater, Ecclesiam Catholicam in Lithuania, per haec quinque decennia proxime praeterita, quemadmodum superioribus saeculis, fideliter servasse veteres suas traditiones christianas, praeclara edendo testimonia fidei arctaeque necessitudinis cum Petri Sede. Volumus igitur Vobis confirmare semper Nos animo praesenti ad vestrae communitatis vitam ad eiusque vicissitudines attendere, paterni amoris affectu et sollicitudine eam prosequi, iugiter in precationibus eius memores esse. Itaque Fratres Nostros et Filios in ista Natione, quam carissimam habemus, degentes cohortamur, ut unanimes perstent in illa communione fidei ac dilectionis, quae veros addecet discipulos Divini Magistri (cfr. Io. 13, 35). Rogamus autem Beatissimam Virginem Mariam, quam cuncti Christifideles Lithuani tantopere venerantur — potissimum invocato nomine Matris Misericordiae apud Portam Aurorae (vulgo Ausros Vartai) et in sanctuario eius Nativitati in loco Siluva dicato, quod gratum Nobis fuit ad dignitatem Basilicae Minoris provehere — ut dilectos filios suos ac filias e nobili populo isto deducat ac tueatur, sustentans eos in certitudine fidei et in fiducia Christi, Filii sui, qui, victor peccati et mortis, resurrexit. Denique tibi, Venerabilis Frater, Coadiutori tuo, cunctis Episcopis, clero et fidelibus, qui in ista sunt Natione, Benedictionem Apostolicam, peculiaris benevolentiae et constantis sollicitudinis Nostrae de Ecclesia in Lithuania pignus caelestisque solacii auspicem, impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x x x mensis Martii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . VI III Ad Excellentissimum Gamani Corea, Virum a Secretis Conventus Unitarum Nationum pro commercio et progressione Nairobiae habiti. e De la I V Conférence des Nations Unies pour le Commerce et ïe Développement réunie à Nairobi, les peuples, les plus pauvres surtout, attendent des décisions qui apporteront des remèdes rapides et efficaces aux détresses les plus urgentes, et qui développeront, dans les Acta Pauli Pp. VI 317 mentalités et dans les structures, des rapports nouveaux entre les nations, permettant à toutes de contribuer activement à une vie internationale plus solidaire. Nous joignons notre voix à ces appels. Nous exprimons le désir profond et confiant de voir surgir, de votre assemblée, à la fois des travaux importants et de nouvelles raisons d'espérer pour les hommes. Depuis votre dernière Conférence de Santiago du Chili, la crise internationale a accumulé les souffrances et les inquiétudes. La famine a sévi en plusieurs régions. Le chômage mine les énergies. L'inflation perturbe en profondeur les échanges commerciaux. L'endettement des pays en voie de développement atteint des proportions écrasantes et décourageantes. Mais une telle situation ne vous trouve pas démunis. Grâce aux efforts laborieux des précédentes conférences de Genève, de New Delhi, de Santiago, patiemment continués dans des sessions, une prise de conscience s'est faite. Les causes du mal vous sont mieux connues dans leur complexité à la fois politique, technique, sociale, culturelle, morale. La volonté d'une action ample et coordonnée se dégage à partir de quelques convictions désormais largement partagées. Les décisions courageuses sont à la fois nécessaires et possibles, fondées sur une solidarité mondiale à la réalisation de laquelle tous sont conviés à participer. N'est-ce pas un signe particulièrement encourageant de constater que les peuples plus jeunes et plus faibles se montrent de plus en plus décidés à mobiliser leurs propres richesses, humaines autant que matérielles, pour développer leur personnalité et l'engager d'une manière responsable dans la création de réseaux de solidarité plus denses et plus solides? Ce que nous écrivions il y a près de dix ans dans Notre encyclique sur le développement des peuples, nous le redisons avec une conviction accrue : « La solidarité mondiale, toujours plus efficiente, doit permettre à tous les peuples de devenir eux-mêmes les artisans de leur destin ... Les peuples plus jeunes ou plus faibles demandent leur part active dans la construction d'un monde meilleur, plus respectueux des droits et de la vocation de chacun. Cet appel est légitime : à chacun de l'entendre et d'y répondre )).* Notre conviction se nourrit au spectacle réconfortant du meilleur de l'expérience des hommes et des peuples. Elle s'enracine dans la foi 1 N. 65. Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 318 en Dieu qui «a voulu que tous les hommes constituent une seule fa^ 2 mille et se traitent mutuellement comme des frères » . La terre leur a été donnée en partage pour qu'ils la cultivent, qu'ils gèrent et multiplient les biens matériels d'une manière responsable, qu'ils y mettent leur marque, qu'ils les chargent d'humanité et fassent des échanges de biens entre individus et entre peuples un processus constant de développement personnel et solidaire. La gestion des ressources terrestres se trouve donc au centre de vos discussions. Vous avez la légitime ambition de construire des réseaux commerciaux qui assurent des prix plus rémunérateurs, plus stables, plus équitables pour tous, spécialement pour les plus pauvres. Pour y parvenir, cette recherche, ce dialogue entre pays riches et pays défavorisés doivent s'inscrire dans la perspective supérieure de la destination universelle des biens de ce monde, de l'interdépendance des peuples, et de la coresponsabilité dans l'organisation des échanges commerciaux, dans l'intérêt de tous. C'est pourquoi il vous faut ranimer sans cesse, personnellement et en équipe de travail, la flamme de vos convictions : les richesses matérielles sont faites pour permettre aux hommes de se nourrir, de se vêtir, de se loger, de s'instruire, de s'aider mutuellement et, en développant leur solidarité, de réaliser des communautés vraiment fraternelles qui connaissent une véritable joie de vivre. Nous vous adressons ce message, Monsieur le Secrétaire général, au nom de l'Evangile qui, en révélant aux hommes les profondeurs de leur vocation divine, libère en eux des énergies et une lumière irremplaçables pour orienter et soutenir leurs efforts vers plus d'humanité, vers ce que Nous avons appelé la civilisation de l'amour. En invoquant sur les participants de la Conférence de la CNUCED réunie à Nairobi l'abondance des bénédictions divines, Nous prions Dieu tout-puissant de leur faire trouver dans le travail harassant qui sera le leur la joie d'ouvrir ensemble des voies neuves à l'espérance des peuples. Du Vatican, le 28 avril 1976. PAULUS P P . VI 2 Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 24. Acta Pauli Pp. YI 31» ALLOCUTIONES I In foro Petriano habita iis qui sollemni Beatifìcationi interfuerunt ven.. Servi Dei Leopoldi a Castronovo, sacerdotis professi O. F. M. Cap. * Chi è, chi è Colui, che oggi qua ci raccoglie per celebrare nel suo* nome beato una irradiazione del Vangelo di Cristo, un fenomeno inesprimibile, eppure chiaro ed evidente, quello d'una trasparenza incantevole, che ci lascia intravedere nel profilo d'un umile fraticello una figura esaltante e insieme quasi sconcertante : guarda, guarda, è San Francesco ! lo vedi? guarda come è povero, guarda come è semplice, guarda com'è umano ! è proprio lui, San Francesco, così umile,, così sereno, così assorto da apparire quasi estatico in una sua propria* interiore visione dell'invisibile presenza di Dio, eppure a noi, per noi così presente, così accessibile, così disponibile, che pare quasi ci conosca, e ci aspetti, e sappia le nostre cose e possa leggere dentro di noi... Guarda bene; è un povero, piccolo Cappuccino, sembra sofferente e vacillante, ma così stranamente sicuro che ci si sente da lui attratti, incantati. Guarda bene, con la lente francescana. Lo vedi? Tu tremi? chi hai visto? Sì, diciamolo : è una debole, popolare, ma autentica immagine di Gesù; sì, di quel Gesù, che parla simultaneamente al Dio ineffabile, al Padre, Signore del cielo e della t e r r a ; e parla a noi minuscoli uditori, racchiusi nelle proporzioni della verità,, cioè della nostra piccola e sofferente umanità ... E che dice Gesù in questo suo oracolo poverello? Oh ! grandi misteri, quelli dell'infinita trascendenza divina, che ci lascia incantati, e che subito assume un linguaggio commovente e trascinante : riecheggia il Vangelo : « Venite a me, voi tutti, che siete affaticati ed oppressi, ed Io vi ristorerò ».* Ma dunque chi è? è Padre Leopoldo; sì, il servo di Dio Padre Leopoldo da Castelnovo, che prima di farsi frate si chiamava Adeodato Mandic, un Dalmata, come San Girolamo, che doveva avere certamente nel temperamento e nella memoria la dolcezza di quella incantevole terra adriatica, e nel cuore, e nella educazione domestica la: bontà, onesta e pia, di quella forte popolazione veneto-illirica. E r a , * Die 2 mensis maii a. 1976. Mt 11, 28. 1 ' Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 320 nato il 12 maggio 1866, e morì a Padova, dove fattosi Cappuccino, visse la maggior parte della sua vita terrena, conclusa a 76 anni, il 30 luglio 1942, poco più di trent'anni fa. Qui, in questo caso, il Diritto Canonico si è fatto indulgente, derogando alla norma che differisce la discussione delle virtù d'un Servo di Dio a cinquant'anni dopo la sua morte; ma come rimandare questo atto processuale quando la vox populi in favore delle virtù di Padre Leopoldo, invece che placarsi al passare del tempo s'è fatta più insistente, più documentata e più sicura della propria testimonianza? Al coro spontaneo di quanti hanno conosciuto l'umile Cappuccino, o ne hanno sperimentato la tauma2 turgica intercessione, s'è dovuto arrendere il giudizio della Chiesa, anticipando le sue favorevoli conclusioni, così che a proclamare l'eccezionale valore morale e spirituale di Padre Leopoldo non sono soltanto quelli che raccolgono la postuma eredità, ma ancora esistono non pochi che possono suffragare questa sua celebrazione dicendo : io l'ho conosciuto; sì, era un santo religioso, un uomo di Dio, uno di quegli uomini singolari, che effondono subito l'impressione della loro soprannaturale virtù. E subito nella memoria di chi conosce un po' la storia della Famiglia religiosa dei Cappuccini si profilano le grandi figure di questi F r a t i , fedeli alla più rigorosa tradizione francescana, che ne hanno personificato la santità; e tra questi limitiamoci ad una tipica figura letteraria, a tutti ben nota, F r a Cristoforo del Manzoni. Ma no : F r a Leopoldo era più piccolo, di statura, di capacità naturali (non era nemmeno un predicatore, come non pochi valenti Cappuccini lo sono), non era neppure di forte salute fisica, era davvero un povero fraticello. Una nota particolare non possiamo tuttavia trascurare ; egli era oriundo della sponda levantina dell'Adriatico, di Castelnovo, alle bocche di Cattaro, nel territorio della Croazia - Montenegro - Erzegovina - Bosnia; e conservò sempre per la sua terra un amore fedele, anche se poi, vissuto a Padova, non fu meno affezionato alla nuova patria ospitale e soprattutto alla popolazione presso la quale esercitò il suo silenzioso e indefesso ministero. La figura perciò del Beato Leopoldo riassume in sé questa bivalenza etnica, quasi a fonderla in un emblema di amicizia e di fratellanza, che ogni suo devoto cultore dovrà fare propria. È questo particolare dato biografico del Beato Leopoldo un primo compimento d'un pensiero, d'un proposito dominante della 2 Cfr. can. 2101. Acta Pauli Pp. VI 321 sua vita. Come tutti sappiamo, Padre Leopoldo fu « ecumenico » ante litteram, cioè sognò, presagì, promosse, pur senza operare, la ricomposizione nella perfetta unità della Chiesa, anche se essa è gelosamente rispettosa delle particolarità molteplici della sua composizione etnica; unità voluta dalle origini storiche e ancor più dalla sacra e misteriosa volontà di Cristo fondatore d'una Chiesa, tutta penetrata da essenziali esigenze del supremo voto di Gesù : ut unum sint, siamo tutti uno quanti una medesima fede, un medesimo battesimo, un medesimo Signore congiungono in un solo Spirito, vincolo di pace. Oh! che il Beato Leopoldo sia profeta e intercessore di tanta grazia per la Chiesa di Dio! Ma la nota peculiare della eroicità e della virtù carismatica del Beato Leopoldo fu un'altra; chi non lo sa? fu il suo ministero nell'ascoltare le Confessioni. Il compianto Card. Larraona, allora Prefetto della Sacra Congregazione dei Riti, scrisse, nel Decreto del 1962 per la beatificazione di Padre Leopoldo : « il suo metodo di vita era questo : celebrato di buon mattino il sacrificio della Messa, egli sedeva nella celletta-confessionale, e lì restava tutto il giorno a disposizione dei penitenti. Tale tenore di vita egli conservò per circa quarantanni, senza il minimo lamento ... ». 3 Ed è questo, noi crediamo, il titolo primario che ha meritato a questo umile Cappuccino la beatificazione, che ora noi stiamo celebrando. Egli si è santificato principalmente nell'esercizio del sacramento della Penitenza. Fortunatamente già copiose e splendide testimonianze sono state scritte e divulgate su questo aspetto della santità del nuovo Beato. Noi non abbiamo che da ammirare e da ringraziare il Signore che offre oggi alla Chiesa una così singolare figura di ministro della grazia sacramentale della Penitenza; che richiama da un lato i Sacerdoti a ministero di così capitale importanza, di così attuale pedagogia, di così incomparabile spiritualità; e che ricorda ai Fedeli, fervorosi o tiepidi e indifferenti che siano, quale provvidenziale e ineffabile servizio sia ancor oggi, anzi oggi più che mai, per loro la Confessione individuale e auricolare, fonte di grazia e di pace, scuola di vita cristiana, conforto incomparabile nel pellegrinaggio terreno verso l'eterna felicità. Che il Beato Leopoldo conforti le anime amorose di spirituale incremento all'assidua frequenza al confessionale, che certe correnti critiche, 3 Cfr. Eph 4, 3, ss.; Gv 17, 11-21. 21 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 322 non certo ispirate da cristiana e matura sapienza, vorrebbero fosse relegata nelle forme superate della spiritualità viva, personale, evangelica. Che il nostro Beato sappia chiamare a questo severo, sì, tribunale di penitenza, ma non meno amabile rifugio di conforto, di verità interiore, di risurrezione alla grazia e di allenamento alla terapia della autenticità cristiana, molte molte anime intorpidite dalla fallace profanità del costume moderno, per fare loro sperimentare le segrete e rinascenti consolazioni del Vangelo, del colloquio col Padre, dell'incontro con Cristo, dell'ebbrezza dello Spirito Santo, e per ringiovanire in esse l'ansia del bene altrui, della giustizia e della dignità del costume. A voi, Fratelli Francescani dell'Ordine Cappuccino, grazie d'aver dato alla Chiesa e al mondo un « tipo » della vostra scuola austera, amichevole, pia d'un cristianesimo altrettanto fedele a se stesso, quanto idoneo a risollevare nel cuore del popolo la gioia della preghiera e della bontà. E onore a* voi, Figli della Croazia, del Montenegro, della BosniaErzegovina e della Jugoslavia intera per aver generato al nostro tempo un esemplare così alto e così umano della vostra tradizione cattolica. E voi, Padovani, sappiate onorare vicino al vostro S. Antonio questo non dissimile fratello della genealogia francescana, e dell'uno e dell'altro sappiate trasfondere nelle nuove generazioni le virtù cristiane ed umane già così illustri nella vostra storia. II Membris summorum Consiliorum Pont. Operum Missionalium, Romae annuum Coetum habentibus. * Venerabili Figli Fratelli, carissimi, Siamo lieti di potervi manifestare tutta la Nostra soddisfazione per questo incontro con voi che, come di consueto, avete desiderato al termine dei lavori della vostra Assemblea Plenaria. Questa visita infatti Ci offre l'occasione, sempre attesa e gradita, di esprimervi tutta la Nostra riconoscenza e di rivolgervi la Nostra parola di compiacimento e di esortazione per il vostro lavoro, che * Die 14 mensis maii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 323 Noi tanto apprezziamo e non cessiamo di seguire col più vivo interesse. La vostra presenza, che Ci conferma il vostro rinnovato impegno, apre il Nostro animo alle più liete speranze per l'avvenire della cooperazione missionaria in tutta la sua dimensione ecclesiale. Giacché, se la coscienza delle proprie responsabilità nei riguardi dell'attività missionaria della Chiesa prenderà sempre più vigore in seno al Popolo di Dio, come si deve e come Noi ardentemente Ci aspettiamo, ciò dipenderà in gran parte dalla vostra intraprendenza e dal vostro zelo, come pure dalla saggezza delle vostre iniziative. Vorremmo soffermarci su un pensiero che, fra i tanti che si affollano nella Nostra mente in questo momento, Ci viene suggerito dalla particolare fisionomia che presenta l'Assemblea che avete testé celebrata. Provenite da Paesi diversi, e tuttavia siete animati dallo stesso zelo, vi ha riuniti qui a Eoma un unico scopo : dare un nuovo e sempre più efficace impulso alla grande causa delle Missioni Cattoliche. Come non vedere in questa fraterna collaborazione un richiamo eloquente a quell'universalismo che deve caratterizzare l'azione missionaria della Chiesa a tutti i livelli? Richiamo quanto mai opportuno, perché proprio l'approfondimento di questo tema, come ben sapete, è la prima e più importante finalità che abbiamo voluto assegnare alla Giornata Missionaria Mondiale con il Nostro recente messaggio. Le Pontifìcie Opere Missionarie — dicevamo nello stesso messaggio — sono « come portatrici di questo universalismo missionario » ; e ricordavamo ancora che questo carattere universale « le ha distinte fin dall'inizio e ha mosso la Santa Sede ad elevarle alla dignità di Opere Pontificie nel significato appunto di strumento ufficiale della Chiesa per la cooperazione missionaria del popolo di Dio ». 1 Vi esortiamo, pertanto, a mantenervi fedeli a questa consegna, affinché il vostro lavoro abbia ad essere sempre in perfetta consonanza con lo spirito genuino delle vostre benemerite Opere. Non solo ; ma sotto la direzione dei sacri pastori e in intima unione con i sacerdoti, i religiosi e i laici militanti delle vostre rispettive Nazioni, voi dovete far sì che questo spirito veramente cattolico si diffonda e penetri in tutti i settori della vita pastorale nazionale, diocesana e locale, in quelli specialmente della liturgia, della catechesi, dell'Azione Cattolica. Una vigorosa presa di conoscenza in questo senso da parte di tutto il Popolo 1 Cfr. A.A.S. 68 (1976), p. 341. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 324 di Dio, per Noi costituisce una sicura garanzia e premessa per un profondo rinnovamento della vita cristiana. Vi conforti in questo impegno il sapere che il Papa vi segue e vi incoraggia, e innalza preghiere a Dio per voi affinché siate in grado di superare le immancabili difficoltà che incontrerete sul vostro cammino ; e a questo scopo, come testimonianza della Nostra stima e benevolenza, di cuore impartiamo a voi e a tutti i vostri collaboratori l'Apostolica Benedizione. III Ad Excellentissimum Virum Iuvenalem Habyarimana, Ruandensis Reipublicae Praesidem. * Monsieur le Président, Nous sommes très honoré par la visite que vous Nous faites aujourd'hui, parce qu'en votre personne Nous accueillons le haut Représentant d'une nation qui Nous est très chère. Nous vous adressons nos meilleurs souhaits de bienvenue, ainsi qu'à tous les membres de votre suite. Votre visite revêt un caractère familial qui Nous est fort agréable. Sans attendre, Nous tenons à vous exprimer nos sentiments de satisfaction pour l'entente cordiale qui règne entre votre gouvernement et les communautés chrétiennes du Rwanda. Cette compréhension et cette estime des activités de l'Eglise catholique dans votre pays sont pour Nous un grand motif de joie, de réconfort et d'action de grâces. Vous en êtes convaincu, Monsieur le Président, l'Eglise du Christ a une mission essentiellement spirituelle, consacrée à l'annonce et à la réalisation de son message salut. Mais, sans avoir de tâche spécifique dans l'ordre social, elle apporte une contribution efficace spécialement dans le domaine de l'éducation, de l'assistance sanitaire et hospitalière, contribution qui procède directement de ses efforts tendus vers l'élévation de l'homme, dans un respect croissant de son enracinement humain et culturel. Oui, l'Eglise, acceptée et respectée dans sa mission propre, veut servir toujours et partout la communauté nationale. Nous voulons aussi vous exprimer nos souhaits fervents pour la prospérité du Rwanda. Que tous ses enfants soient heureux d'y vivre, de s'entr'aider à développer toutes ses potentialités économiques, morales, * Die 17 mensis maii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 325 spirituelles dans un souci de justice nationale et de partage — dans la mesure du possible — avec des nations plus déshéritées! Que Dieu vous aide, Monsieur le Président, à consolider la paix et la concorde, dans votre peuple, avec la patience et le courage des véritables artisans de la fraternité entre les hommes ! Tels sont les vœux qui jaillissent de notre cœur, à l'occasion de votre aimable visite. Ils vous sont d'abord destinés, mais vous serez heureux d'en faire part à vos chères populations rwandalses. C'est de tout cœur que Nous invoquons sur votre personne et votre haute mission, sur votre famille et sur votre nation, les abondantes bénédictions du Dieu tout-puissant. IV Ad Excellentissimum Virum Ioannem M. Cottin, Dominicianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatum, Summo Pontifici Litteras demandati muneris testes tradentem. * Señor Embajador : En este acto solemne, en el que Vuestra Excelencia nos presenta las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario de la República Dominicana ante la Santa Sede, nuestras primeras palabras quieren expresar la bienvenida cordial con la que hoy le acogemos. La grata presencia de Vuestra Excelencia en este Centro de la cristiandad, renueva en Nos sentimientos de benevolencia y recuerdos que, trascendiendo distancias y latitudes, frecuentemente se dirigen hacia nuestros queridos hijos de la República Dominicana, cuyo entrañable sentido católico bien conocemos y al que Usted acaba de aludir en su discurso. Precisamente porque se trata de un País de profunda raigambre católica, la Santa Sede y la Iglesia lo miran con una solicitud particular, hecha de complacencia por los objetivos espirituales y humanos ya conseguidos, y de aliento y colaboración — dentro de su esfera de competencia específica — en la búsqueda de metas más altas. En este gran cometido se siente solidaria la Iglesia en Santo Domingo, impul- * Die 20 mensis maii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 326 sando ese desarrollo integral que promueve a todo el hombre y le permite hallarse a sí mismo, asumiendo los valores superiores que lo conducen hacia condiciones de vida cada vez más auténticamente humanas. Estamos seguro de que todos nuestros hijos dominicanos, guiados por sus celosos pastores, no cejarán en ese noble empeño común de positiva contribución al mejoramiento de su Patria. A ello los alentamos, sabiendo que responderán a nuestra ilusionada confianza y benevolencia, de las que hemos querido darles una prueba con la preconización al Cardenalato de uno de sus más ilustres compatriotas. 1 Señor Embajador : Por lo que a Vuestra Excelencia se refiere, sepa que podrá contar con nuestra ayuda constante en el cumplimiento de la alta misión que hoy inicia. Tenga la bondad de transmitir al Señor Presidente de su País nuestro sincero agradecimiento por el deferente saludo que nos ha enviado, y de hacerse intérprete de nuestros mejores sentimientos ante el Pueblo de la República Dominicana sobre el que invocamos fervientemente la asistencia del Todopoderoso. V Ad E.mos Cardinales et Exc.mos Praesules ex Italico Episcopali Coetu, qui XIII generali Conventui Romae interfuerunt. * Signori Cardinali, Venerati fratelli e Figli tutti presenti a questa Generale della Conferenza Episcopale Italiana! XIII Assemblea Sono lieto e grato che mi sia offerta occasione, con questo pur breve e semplice atto di presenza alla Vostra Assemblea, di esprimere fraterna, pubblica, incoraggiante adesione a questa Conferenza, di recente istituzione, ma già così provata nella sua provvida ed efficiente validità. Sono io stesso felice di incontrarvi tutti, così numerosi, così fedelmente impegnati nei vostri programmi, così coscienti del significato ecclesiale di questo incontro episcopale, tanto rappresentativo della unità della Chiesa Italiana, e tanto promettente per il perfezionamento e per lo sviluppo della sua pastorale attività. Grazie di codesto puntuale e comunitario intervento, al quale io per primo desidero attribuire singolare importanza e prestare il mio cordiale incoraggiamento. / 1 Cfr. Enciel. Populorum progressio, nn. 14 y 20. * Die 21 mensis maii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 327 Questi sentimenti si rivolgono in prima istanza al Signor Cardinale Antonio Poma, degno e solerte Presidente della Conferenza Episcopale Italiana, ed a quanti con vari vincoli di specifica collaborazione conferiscono alla Conferenza prestigio e sostegno. Questo sguardo al quadro organizzativo della Conferenza stessa ci obbliga ad una pausa, piena di mestizia e di pietà, alla memoria degnissima del compianto Monsignor Enrico Bartoletti, che tanto ha dato di sapienza, di fatica, di cuore e di esempio a questa istituzione nella sua funzione, improvvisamente interrotta dalla morte, di eccellente Segretario : più che mai sorretti dalla fiducia nella Comunione dei Santi, a lui ci collega la nostra comune e devota riconoscenza, e per lui si esprimerà con fedele memoria il nostro orante suffragio. E siamo così parimente indotti ad esprimere il nostro voto, anch'esso comune e fraterno, a chi gli succede nel non lieve e non facile ufficio, Monsignor Luigi Maverna, aftinché il Signore lo aiuti a compiere l'opera del compianto predecessore con pari virtù e con nuovi successi. E analogo augurio esprimeremo a Monsignor Marco Cé, al quale è ora affidata l'assistenza ecclesiastica generale dell'Azione Cattolica Italiana. Mi sono così introdotto nella specola centrale di questo organismo, che intende favorire l'unione e l'azione dell'Episcopato Italiano; e mi sento assalito dalla visione panoramica dei problemi pastorali che investono la vita della Chiesa Italiana, e quasi tentato di aprire con voi, venerati Fratelli, il discorso su tali problemi. Ma non cederò, per evidenti ragioni pratiche, a questa pur seducente attrattiva. Solo mi voglio limitare ad alcune osservazioni. La prima è di metodo. Desidero assicurare questa Conferenza su due punti, e cioè sul costante, vigile, amoroso interesse col quale personalmente io seguo il vostro lavoro, sempre nel desiderio della sua armonia, sia interna, sia con l'intera Chiesa cattolica, ma riconoscendo, anzi promovendo quella relativa responsabile autonomia nel campo suo proprio, che spetta ad una Conferenza tanto numerosa e tanto cosciente qual è questa italiana. La storia e il diritto canonico obbligano il Papa, come tale e come Vescovo di Roma, ad una speciale specialissima sollecitudine per le sorti della Chiesa in Italia, cioè della Chiesa di questo Paese politicamente unificato ; ma ciò avviene con la formazione unitaria d'un corpo episcopale nazionale, che non era prima di questo secolo mai esistito, né come tale canonicamente riconosciuto. Ed ecco allora l'affermarsi d'una particolare sollecitudine del Papá per l'Epi- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 328 scopato Italiano, che a lui fa capo ; e l'esprimersi insieme d'una particolare fiducia per tale Episcopato : voi vedete con quale libera iniziativa si delineano i vostri programmi, e con quanta compiacenza io seguo e incoraggio la loro saggia e provvida fecondità. Ammiro l'incremento della coscienza pastorale, sia per quanto riguarda la maturazione dell'arte collegiale del vostro governo ecclesiale, che si va enucleando in organi specializzati e coerenti e che ambisce una graduale corresponsabilità nelle deliberazioni impegnative e nella scelta dei mezzi pratici per una sempre migliore efficienza pedagogica e spirituale ; e sia per quanto riguarda la conoscenza ed il rilievo pratico e sociologico delle condizioni, assai mobili ed evolute, della vita odierna del nostro popolo. Questa evoluzione della coscienza pastorale deve mantenere con spirito di fede, avallato da secolare esperienza, la certezza che il Vangelo che predichiamo e serviamo è verità perenne, è vita inesauribile, e racchiude nella Parola eterna del suo annuncio del Regno di Dio la ricchezza e la freschezza di pensiero e di vita, che noi dobbiamo esplorare, enunciare, tradurre in sapienza ed in novità di storia, senza mutuare a formule contingenti e parziali, prive di luce divina, lo stimolo e la fiducia del progresso umano e sociale. Non saremo, come talora si dice, integristi nel senso di esclusivisti, di coloro cioè che pretendono di nulla dover attingere dalla saggezza del mondo profano. 1 Ma occorre discernimento, occorre saggezza, occorre armonia. Voglio anch'io applaudire alla concordia che si è espressa da questa Assemblea, all'unione univoca e fraterna del nostro comune ministero pastorale. Sono certo che quest'armonia, nel solo suo presentarsi come felice realtà di fronte a un mondo che da una parte sembra sempre più minacciato internamente dalla profanità edonistica e autosufficiente, che miete le sue vittime quotidiane, e dall'altra dalla discordia predicata come immanente alle espressioni della vita non solo ecclesiale ma anche civile, nelle sue forme più o meno clamorose di pluralismo, di dissenso, di violenza, di ribellione a ogni ordine costituito; questa vostra armonia, diciamo, è una testimonianza vivente, esemplare e convincente. E tanto più in quanto il vostro organismo non ha altra ambizione, non altro scopo che d'interpretare il fenomeno religioso, di proporre le esigenze, innate all'uomo creatura di Dio, secondo le istanze sempre nuove e sempre ardue del Vangelo di Cristo, di rendersi garante della validità della fede e dei suoi stimoli interiori. Ecco il dovere del1 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 44. Acta Pauli Pp. VI 329 l'evangelizzazione, che fa convergere in questo momento l'attenzione dell'episcopato italiano, nel suo senso pastorale, in uno sforzo ammirevole di mobilitazione di tutta la comunità ecclesiale a vivere la propria vocazione su un piano di fede totale ; di fedeltà al Vangelo di Cristo ; di giustizia, di amore, di onestà, di traduzione nella vita concreta degli ideali a cui si crede; di dedizione ai poveri, di servizio ai fratelli. E questo impegno di costante evangelizzazione porta con sé l'elevazione dell'uomo, ne promuove la dignità, la libertà, la grandezza, lo difende dall'avvilimento degradante delle passioni, lo arma alla battaglia spirituale, che, prima di tutto ed essenzialmente, « non è contro creature fatte di carne e di sangue, ma contro i Principati e le Potestà, contro i dominatori di questo mondo di tenebra, contro gli spiriti del male 2 che abitano nelle regioni celesti ». È una coscienza di fede alla cui formazione siamo chiamati, per divino carisma, a cooperare, umilmente ma senza trepidazioni o esitazioni. A tanto ci conforta la via tracciata dal Concilio Ecumenico Vaticano I I , la cui fecondità continua a irradiarsi nella Chiesa e a metterla a confronto con tutte le esigenze del mondo moderno per « offrire al genere umano la cooperazione sincera della Chiesa stessa al fine di instaurare quella fraternità universale che corrisponda alla vocazione 3 dell'uomo. La luce che s'irradia da questo caposaldo della vita ecclesiale del nostro tempo ci deve sostenere nelle immancabili difficoltà. In questo colloquio, che verte sulla realtà storica della Chiesa in Italia e sulle sollecitudini essenzialmente pastorali del corpo collegiale dei Vescovi, non posso prescindere dal prossimo avvenimento sociopolitico. Dico subito che il piano su cui, come Pastori ci poniamo è diverso, poiché, come ho detto, mira alla formazione di una coscienza di fede. Eppure il fatto coinvolge non solo elementi contingenti della storia che passa, ma coinvolge la vita stessa dei cristiani, chiamati a 4 impegnarsi nel mondo e a esserne l'anima vivificatrice ; esso pertanto è di tale rilievo, che può esser decisivo per l'avvenire circa tante questioni nostre proprie, religiose, pastorali, dottrinali, etiche, sociali. Occorre anzitutto vigilare e pregare : è l'invito di Cristo agli apo5 stoli, tentati dalla sonnolenza, dalla pavidità, dal conformismo. La 2 Ef 6, 12. 3 Cfr. Const. past. de Eccl. in mundo huius temporis Gaudium et spes, n. 3. Cfr. Ep. ad Diogn. 6; Eunk, 401. Cfr. Mt 26, 41. 4 5 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 330 preghiera, scuola di fede e di visuale soprannaturale, è prima di tutto necessaria per avere dal « Padre della luce » 6 quell'aiuto che Lui soltanto può dare : preghiera umile, assidua, fedele, virile, confidente, gioiosa; che infonde lume alla mente, chiarezza allo sguardo, vigore alla volontà. In secondo luogo occorre esser più che mai uniti : è la concordia operante che assicura fecondità e libertà quando si tratta degli interessi supremi della dignità umana. Vi sono situazioni, vi sono contingenze, specialmente quando è in gioco il tesoro della nostra fede e l'impegno della nostra testimonianza, che esigono fare d'un frastuono di tante voci diverse una sola armonia. Che direbbero i fautori del pluralismo scriteriato se gli strumenti di un'orchestra suonassero ciascuno per proprio conto? Se una elementare disciplina è invocata da ogni normale regola di convivenza, se è imposta anche da chi vuol sovvertire questa convivenza, dovrebbe stupire se la invochiamo per noi? Occorre, ancora, essere coerenti : il patrimonio della fede cristiana non può andar soggetto a mimetismo e a compromesso, pena la sua fine; non può essere congiunto a visuali totalmente e intrinsecamente opposte alla sua natura. Il credente non può ignorare le dichiarazioni già fatte, nelle quali, con paterna sollecitudine e spesso con profonda 7 pena, « gemendo » , si è espressa la mente dei Vescovi, che « sono gli araldi della fede dottori autentici, cioè rivestiti dell'autorità di 8 Cristo », come ha detto il Concilio. Il credente non può ignorare altresì esperienze assai gravi e tremendamente probative, che, nonostante certe affermazioni verbali in contrario, e contro le speranze che il cristiano vuol pur sempre nutrire, confidando nella Provvidenza e nella forza immanente della verità e della giustizia, indicano come una <( costante » antireligiosa e antiecclesiale, che finisce con l'essere perciò antiumana, resti purtroppo tuttora immutata e presente in movimenti ben noti di pensiero e di prassi. In sintesi : per quanto riguarda questo grave problema, a me non resta che confermare le indicazioni e le motivazioni già ampiamente proposte dal Cardinale Presidente. E cioè, primo, non è lecito sottrarsi al dovere elettorale, quando ad esso è collegata una professione di fe- 6 7 8 lac 1, 17. Eb 13, 17. Const. past. de Eccl. in mundo üiiius temporis Gaudium et spes, n. 25. Acta Pauli Pp. VI 331 deità a princìpi e a valori irrinunciabili, anche se ne può essere discutibile sotto certi aspetti ed in alcuni casi la loro perfetta rappresentanza; e, secondo, tanto meno ci sembra conforme al dovere civile, morale, sociale e religioso, e perciò tollerabile, concedere la propria adesione, specialmente se pubblica, ad espressione politica che sia, per motivi ideologici e per esperienza storica, radicalmente avversa alla nostra concezione religiosa della vita. Si può citare ora il celebre verso dantesco : « amor mi mosse, che mi fa parlare », non ira, non gelosia, non paura. Motivi ed interessi superiori, che suggeriscono questa duplice posizione, sono noti a tutti; e voi ne avete qui ampiamente discusso. A me non resta che avvalorare con la mia la vostra concorde e coraggiosa unanimità. Venerati Fratelli e figli carissimi! nell'affidarvi questi temi di riflessione, io penso alla vita della Chiesa, quale deve svilupparsi nella società anche civile secondo le linee tracciate dal Concilio. La Chiesa non chiede privilegi, ma non elude i problemi né travisa la verità : essa è chiamata a servire P uomo, e come tale lo illumina e lo chiama. Essa peraltro è pur sempre il pusillus grex che il Padre celeste ha amato nel Cristo, ed ha posto a salvezza delle genti; è umile e povera, mite e paziente; è lievito e sale, luce e vita. Dirò ancora col Concilio: ((Ha per capo Cristo ... Ha per condizione la dignità e la libertà dei figli di Dio, nel cuore dei quali dimora lo Spirito Santo come in un tempio. Ha per legge il nuovo precetto di amare come Cristo stesso ci ha amati. E finalmente ha per fine il Regno di Dio ... Tra le tentazioni e le tribolazioni del suo cammino, essa è sostenuta dalla forza e dalla grazia di Dio, a lei promessa dal Signore, affinché per Pumana debolezza non venga meno alla perfetta fedeltà, ma resti degna sposa del suo Signore ». 9 Così, così, Fratelli e figli. Il Signore ci assista, la Vergine Santa ci interceda da Lui questa « perfetta fedeltà ». A voi tutti, come ai vostri dilettissimi fedeli, sacerdoti, religiosi e laici, la nostra Benedizione. 9 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 9. 332 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale VI Ad Excellentissimum Virum Heribertum Richardum Wright Brewer, Liberianae Reipublicae cum auctoritate Legatum, qui Summo Pontifici Litteras concrediti muneris fidem facientes tradidit. * M r Ambassador, As we accept these Letters of Credence and officially receive you as Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Liberia to the Holy See, our foremost desire is to extend a warm welcome to you as the worthy représentative of a country which is especially dear to us. We thank you for the greetings you bring from your President, His Excellency Dr William R. Tolbert, J r , and we would ask you in turn to convey to him our own good wishes. Your Excellency has spoken kind words about our Pontificate and our person; we would like you to know that we fully appreciate the courtesy of what you have said in this regard. Your words have evoked some of the major objectives of our Pontificate, namely, to foster religious understanding, to show concern for the underprivileged, and to promote world peace. We are confident that, by reason of your own concern in these areas, your mission as Ambassador to this Apostolic See will indeed be fruitful. We are aware of President Tolbert's laudable efforts to improve the total weif are—spiritual, cultural and material—of the Liberian people. As you have indicated, in doing this he appeals to the re- sponsibility and the self-reliance of the people. We need hardly say that the Church will always be your ally in this struggle for selfimprovement, not only by engendering in her members the moral strength of hope, from which Springs courage, but also by engaging in the nation's task of development such resources as she can possibly make available. With this renewed pledge of wholehearted collaboration on the part of the Church, we invoke upon the Authorities of your country and upon its beloved people the favour of Almighty God, who is the author of every good work. To you, Mr Ambassador, we gladly extend oiir prayerful wish for the successful and happy fulfilment of your mission. * Die 22 mensis maii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 333 NUNTII SCRIPTO DATI I Universis catholicis Christifidelibus, ob diem celebrandum ecclesiasticis iuvandis vocationibus per totum t e r r a r u m orbem dicatum. A tutti i Fratelli e Figli della Chiesa Cattolica! Ancora nna volta, in questa domenica destinata alla celebrazione della Giornata Mondiale di Preghiera per le Vocazioni, sentiamo il bisogno di rivolgerci a voi con spirito di affettuosa e fiduciosa comunione, per associarci non solo all'implorazione che da voi sale oggi al Signore, ma per parteciparvi, altresì, le intenzioni ed i pensieri a cui si apre il nostro cuore. Vi parliamo, infatti, in nome di una causa che è essenziale e, perciò, permanente e determinante nella vita della Chiesa; vi parliamo riprendendo in mano il testo dell'Esortazione Apostolica « Evangelii nuntiandi )) che, al culmine dell'Anno Santo, a voi indirizzammo, nel fervore di religioso risveglio suscitato dall'evento giubilare; vi parliamo sotto l'impressione sempre fresca e salutare delle parole stesse dell'odierna lettura evangelica. Ho altre pecorelle anche queste bisogna che io guidi, e ascolteranno la mia voce. E come ascolteranno — possiamo domandarci con San Paolo — se non c'è chi parla, se manca chi predica ed evangelizza? Oh ! la voce di Gesù, Verbo di Dio, Parola vivente del Padre, c'è sempre ; ma è pure necessario — ed è un aspetto mirabile del mistero della Chiesa •— che ci siano uomini e donne che la riprendano e la ripetano, la trasmettano e la diffondano, procurando che essa risuoni nel corso di ciascuna generazione ed in tutte le aree del mondo. Quasi ad illustrare icasticamente l'intreccio tra vocazione ed evangelizzazione, Gesù ci ha offerto in se stesso un incomparabile esempio, facendo sentire, in tutto l'arco della vita terrena, la sua voce tra i suoi e nella sua patria: Egli se ne andava per le città e i villaggi predicando e annunciando il Vangelo del regno di Dio? Egli è stato, dunque, il primo e il più grande evangelizzatore. Quando poi lasciò questo mondo, egli 1 2 4 1 2 3 4 Gv 10, 16. Cfr. Rm 10, 14-15. Le 8, 1. Cfr. citata Esort. Apost., n. 7. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 334 volle che la sua parola e il suo Vangelo rimanessero sempre con noi : Il cielo e la ferra passeranno, ma le mie parole non passeranno; volle che la sua voce continuasse ad essere ascoltata dall'umanità : Andate in tutto il mondo e predicate il Vangelo ad ogni creatura. E perché ciò potesse avvenire, radunò il nuovo Popolo di Dio, che è assunto da lui per essere strumento della redenzione di tutti e, quale luce del mondo e sale della terra, è inviato a tutta l'umanità? Così tutta la Chiesa è missionaria, e Vopera di evangelizzazione è un dovere fondamentale di tutto il Popolo di Dio} Ora, dunque, tocca a noi, tocca alla nostra generazione di credenti ascoltare la voce del Signore e farla ascoltare ; accogliere la sua parola e donarla; viverla e testimoniarla; essere evangelizzati ed evangelizzare. È, questo, un impegno unitario, le cui componenti sono inseparabili, come atti complementari di una medesima missione. Adesso, Fratelli e Figli, riflettiamo insieme. Sapete che nella Chiesa esiste questa unità di missione, ma diversi sono gli uffici, i ministeri, i servizi : vi è, quindi, varietà di vocazioni. Vi sono diversità di carismi, ma uno solo è lo Spirito; vi sono diversità di ministeri, ma uno solo è il Signore; vi sono diversità di operazioni, ma uno solo è Dio, che opera tutto in tutti. E a ciascuno è data una manifestazione particolare dello Spirito per l'utilità comune. — In questa varietà di chiamate si distingue, anzitutto, in maniera inconfondibile, perché inserita nel cuore stesso della prodigiosa e perenne avventura dell'evangelizzazione, la missione del sacerdote. Essere sacerdoti! In virtù del sacramento dell'Ordine, i sacerdoti sono consacrati per predicare il Vangelo, partecipi dell'ufficio dell'unico Mediatore Cristo, annunciano a tutti la divina parola; si affaticano nella predicazione e nell'insegnamento, credendo ciò che hanno letto e meditato nella legge del Signore, insegnando ciò che credono, vivendo ciò che insegnano.™ Provvidi cooperatori dell'ordine episcopale, essi debbono anche santificare e guidare i fratelli nella fede, dopo averla annunciata. — In questa varietà di chiamate, occupano un posto distinto i 5 6 9 5 6 7 Mt 24, 35. Me 16, 15. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 9. * Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 35. 1 Cor 12, 4-7. Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 28. 9 10 Acta Pauli Pp. VI 335 diaconi. Essere diaconi! Essi sono ordinati per servire il Popolo di Dio, in comunione con i vescovi e con i sacerdoti; essi servono particolarmente nel ministero della parola divina, insegnando, esortando, evangelizzando, mentre camminano nella verità del Signore. — In questa varietà di chiamate, tengono un posto privilegiato le persone consacrate mediante i voti religiosi. Essere persone consacrate ! Ciò vuol dire offrire la vita a servizio del Vangelo, spesso agli avamposti della missione, e rendere credibile il Vangelo mediante multiformi opere della carità e la testimonianza della santità cristiana. È un compito nobilissimo che si propone a tutti, uomini e donne, senza alcuna distinzione; è un campo vastissimo che si apre non solo allo zelo generoso ed alle riconosciute capacità di lavoro dei Religiosi, ma anche allo spirito di dedizione, alla peculiare sensibilità ed all'inventiva delle Religiose. — In questa varietà di chiamate, non possiamo dimenticare i laici, i quali appunto son chiamati a collaborare con i loro pastori nel servizio della comunità ecclesiale, esercitando ministeri diversissimi, secondo la grazia e i carismi che il Signore vorrà loro dispensare, e così cooperando nella missione evangelizzatrice. Né dimentichiamo coloro che vogliono attuare la loro vocazione di sacerdoti, diaconi, persone consacrate, laici, nelle condizioni particolari e più ardue della vita missionaria, per l'annuncio diretto del Vangelo di Cristo Signore. Ed allora, carissimi Figli e Figlie, preghiamo insieme. Abbiamo parlato di grazie e di carismi : ogni vocazione nella Chiesa è dono di Dio, e dei suoi doni Egli solo possiede il tesoro e il segreto. Tante vie si aprono davanti a noi ! Ma sappiamo che esse restano deserte, se non ci si decide a percorrerle. E sappiamo anche che questa decisione non viene solo dalla libera scelta : è necessaria la grazia del Signore, che ci chiama, ci illumina, ci incoraggia. Per questo, ora dobbiamo pregare : Ti preghiamo, Signore, perché continui a benedire e ad arricchire la tua Chiesa con i doni delle tue vocazioni. Ti preghiamo, perché molti vogliano accogliere la tua voce e continuino a rallegrare la Chiesa con la generosità e la fedeltà delle loro risposte. Così sia. Una tale invocazione, dettata dalle accresciute esigenze dell'annuncio evangelico, risonerà quest'oggi in ciascuna delle Comunità eccle11 12 13 11 12 13 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 29. Cfr. citata Esort. Apost., n. 69. Ibid., n. 73. - . Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 336 siali, che sono sparse nel mondo : Parrocchie e Diocesi, Seminari e Istituti, Famiglie religiose e gruppi laicali, insieme riuniti nel nome di Cristo. Sia essa espressione esemplare dello sforzo solidale di chi si sente parte di un unico corpo e testimonianza di reciproca comunione nella fede e nelle opere. Si rinnoverà così, nella maturità del secolo ventesimo, la stessa realtà consolante della Chiesa nascente, quando tutti perseveravano unanimi nella preghiera ed assiduamente frequentavano il Tempio, mentre il Signore aumentava ogni giorno coloro che si salvavano. È un invito, questo, ed insieme un augurio che confermiamo con la nostra Benedizione Apostolica. Dal Vaticano, 3 febbraio 1976. 14 15 PAULUS P P . VI II Universis Christifidelibus et bonae voluntatis hominibus, die recurrente recto instrumentorum communicationis socialis usui provehendo per totum terrarum orbem dicato. Figli carissimi della Chiesa Cattolica e volontà! Uomini tutti di buona L'annuale celebrazione della « Giornata delle comunicazioni sociali )) costituisce non solo l'attuazione d'un impegno assunto durante il Concilio Vaticano I I , ma è anche una felice occasione per ricordare a noi stessi, al Popolo di Dio e a tutti i membri della famiglia umana le possibilità straordinarie e le gravi responsabilità connesse all'uso di mass-media sempre più perfezionati e diffusi. 1 Per la decima volta noi interveniamo in questa circostanza, per aiutare la riflessione avviata nelle Comunità ecclesiali in merito al tema prescelto, e per incoraggiare il servizio che, al riguardo, può essere reso da quanti hanno in mano questi potenti strumenti. Al termine dell'Anno Santo, che per i cristiani, anzi per tutti gli uomini, è stato un invito alla riconciliazione ed al rinnovamento interiore, abbiamo voluto compiere quasi una ricerca a ritroso, in direzione, cioè, 14 15 1 At 1, 14. Ibid. 2, 46-47. Cfr. Decr. de instr, communicationis socialis Inter mirifica, n. 18. Acta Pauli Pp. VI 337 dei primari valori umani, indicando questo peculiare argomento : (( Le comunicazioni sociali di fronte ai diritti e doveri fondamentali dell'uomo ». Il nostro richiamo è rivolto — ci sembra — a ciò che è attuale e moderno in nome di ciò che è permanente ed antico : noi vorremmo mobilitare, per quanto ci è possibile, la stampa e la radio, la televisione e il cinema, e gli altri veicoli creati dall'arte e dalla scienza per la trasmissione delle idee, a collaborare ad un'impresa autenticamente buona e perciò meritoria. Si tratta certo di mezzi, ma essi non hanno solo una funzione strumentale, non servono solo a stabilire contatti o a diramare messaggi, non si prestano solo all'evasione ed al divertimento : sono anche e soprattutto strumenti educativi e, come tali, sono elevabili ad una più alta funzione, che è di ordine didattico e formativo. Chi non sa, ad esempio, che in tanti Paesi essi assolvono con sicura efficacia suppletiva o integrativa, il lavoro scolastico, contribuendo all'alfabetizzazione ed all'istruzione delle vecchie e nuove generazioni? Proprio in virtù di tale riconosciuta capacità, la Chiesa propone per questi mezzi un ulteriore traguardo ed addita a chi li adopera un compito ben più nobile ed urgente : quello di servire la causa dei diritti e dei doveri primordiali dell'uomo. Noi osserviamo, infatti, che, or nell'una or nell'altra parte del mondo, si ripetono situazioni in cui l'uomo dev'essere tutelato nell'acquisto e nell'esercizio di diritti che pure gli sono connaturali e, mentre alcuni di questi dolorosi casi vengono portati a conoscenza dell'opinione pubblica, altri, non meno dolorosi, son taciuti o addirittura giustificati. Quali diritti? È forse necessario ricordarli ancora? Diciamo rapidamente : il diritto alla vita, allo studio, al lavoro e, già prima, il diritto alla nascita, alla procreazione responsabile; e poi il diritto alla pace, alla libertà, alla giustizia sociale; ed ancora il diritto a partecipare alle decisioni, che incidono sulla vita dei singoli e dei popoli, come il diritto a professare e testimoniare, individualmente e collettivamente, la propria religione, senza esser discriminati o puniti. A ciascuno dei diritti corrispondono altrettanti ed altrettanto importanti doveri, e noi li proclamiamo con uguale forza e chiarezza, perché qualsiasi prevalenza dei diritti in confronto dei rispettivi doveri sarebbe un elemento di squilibrio che si rifletterebbe negativamente nella vita sociale. Per questo, è da ricordare che la reciprocità tra diritti e doveri è essenziale : dai primi scaturiscono i secondi e vice22 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 338 versa, e proprio in tale coordinazione i mezzi di comunicazione sociale trovano un sicuro punto di riferimento per rispecchiare, nella notizia o nello spettacolo, la realtà umana e contribuire così al progresso della civiltà. Né ribadendo l'importanza di questi princìpi, siamo sollecitati solo da motivi umanitari : la nostra fede fornisce ragioni ancora più valide. Nel mistero del Verbo incarnato noi riconosciamo il fulcro della suprema stima e valutazione dell'uomo, mentre in tutto il Vangelo troviamo la proclamazione più autorevole dei suoi diritti e doveri. Poiché Il Verbo si è fatto carne e ha posto la sua dimora tra di noi/ e ci ha lasciato come comandamento nuovo quello dell'amore scambievole sul 3 modello dello stesso suo amore, la Chiesa sa e deve a tutti ricordare che ogni attentato ai diritti dell'uomo ed ogni omissione dei corrispondenti doveri sono anche una violazione di questa legge suprema. In ogni essere umano che soffre perché i suoi diritti sono conculcati, o perché non è stato educato al senso dei propri doveri, si scopre la passione di Cristo che prosegue attraverso i tempi, ed un professionista cristiano delle comunicazioni sociali non può ignorare questa prospettiva che gli deriva dalla stessa sua fede. Certamente non nuova è la preoccupazione della Chiesa per i diritti umani e per l'osservanza dei conseguenti doveri : ne diamo frequente testimonianza nel nostro insegnamento, come han fatto, del resto, i nostri Predecessori. Ma nel presente messaggio ci piace richiamare i compiti particolari, che gli strumenti di comunicazione sociale hanno nei riguardi dei diritti e doveri fondamentali dell'uomo. T r a questi — e la moderna civiltà l'ha indubbiamente posto in maggiore rilievo — ve n'è uno che dipende, quasi del tutto, dai mezzi di comunicazione : il diritto alla retta e completa informazione. Diremmo che persino la sana consapevolezza degli uomini circa i propri diritti e doveri dipende, in gran parte, dall'azione informativo-formativa degli strumenti della comunicazione sociale. È facile, dunque, rendersi conto delle responsabilità che gravano su quanti lavorano in questo delicato settore. Ci preme segnalare, in proposito, un fenomeno che ormai si rinnova con minacciosa frequenza in diverse parti del mondo : fondamentali diritti dell'uomo sono negati non solo come arbitrario esercizio di vio2 3 Gv 1, 14. Cfr. Gv 15, 12. Acta Pauli Pp. VI 339 lenza, ma addirittura come risposta a desideri artificiosamente suscitati nella pubblica opinione, tanto da far risultare come rivendicazione di diritti ciò che, in realtà, ne è flagrante conculcamento. Non vogliamo con questo affermare che gli strumenti di comunicazione sociale possano diventare talvolta gli unici responsabili di simili distorsioni. Ma non si può neppure negare che essi possono avere una rilevante influenza nel (( manipolare » idee, elementi, valori e interpretazioni ; nelPattenuare la capacità critica di ampi strati della popolazione; nell'esercitare una specie di oppressione — per così dire — culturale, proponendo 0 suscitando solo quelle aspirazioni, a cui si intende rispondere. Pensiamo che tutto questo — qualora avvenga — costituisca una grave lesione dell'intimo sacrario dell'essere umano, che è creatura libera, fatta ad immagine di Dio. Nessun messaggio comunicato può disinteressarsi della persona umana, o imporle un modo di pensare e di vivere in contrasto con la dignità che le è propria, o dissuaderla dallo sviluppare le virtualità positive che reca in se stessa o estraniarla dall'affermare i propri autentici diritti, adempiendo congiuntamente 1 doveri. Prima di dominare gli elementi, l'uomo è tenuto — ed è una sua aspirazione profonda — a dominare se stesso e ad agire responsabilmente. Questa sua esigenza spirituale dovrà essere rispettata e, più ancora, aiutata dal retto uso dei mezzi di comunicazione sociale. In nome di quel servizio all'uomo, che è parte essenziale della missione di Cristo affidataci, noi rivolgiamo la nostra paterna esortazione perché questi mezzi si pongano veramente a servizio e a difesa di tutti i diritti e doveri fondamentali dell'uomo : — Alle pubbliche Autorità chiediamo di favorire la comunicazione sociale della cultura; chiediamo il rispetto dei fatti e delle opinioni; chiediamo la ricerca accurata della verità, che manifesti all'uomo ciò che egli realmente è davanti ai fratelli e davanti a Dio ; chiediamo che tale ricerca si traduca in atteggiamento di deferente e penetrante attenzione verso i valori supremi della persona. — Agli operatori nel campo dei mass-media, chiediamo di essere coerenti nel pensiero e nella vita, quando presentano le notizie e ne danno l'interpretazione; che esprimano in modo inequivoco a quale ideale di vita si ispirano, e non si lascino condizionare da disegni di « manipolazione » nei confronti dei recettori, sempre preponendo l'amore ed il servizio degli uomini al favore della popolarità o ai vantaggi economici. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 340 — A coloro che fruiscono dei mezzi di comunicazione, chiediamo di formarsi ad un attento senso critico, grazie al quale sappiano accogliere, incoraggiare, sostenere moralmente e materialmente le persone, le testate, le trasmissioni, le pellicole, che difendono i diritti dell'uomo e lo educano ai suoi doveri; e sappiano, nello stesso tempo, difendersi di fronte ad aggressioni o a seduzioni, in contrasto con la verità oggettiva e con la dignità umana. Chiediamo di valutare rettamente quanto recepiscono e di rendersi capaci di intervento sugli strumenti di informazione, mediante opportune iniziative singole o collettive. Lettori, spettatori, ascoltatori con la loro scelta avranno sempre la parola definitiva sul futuro degli strumenti di comunicazione, ed è questa una responsabilità che quelli spesso ignorano. Da parte sua la Chiesa non rivendica, in questo campo, nessun privilegio, ma riafferma il suo diritto-dovere di esser presente — con la sua lunga e universale tradizione storica, culturale e, soprattutto, religiosa ed educativa — nel settore dei mezzi di comunicazione sociale a gestione pubblica o privata e, se necessario, con la possibilità di impiantarne suoi propri, nella visione diretta non solo per il suo dovere primario di comunità evangelizzatrice, ma anche per l'affermazione dei diritti umani, che la rende — come l'ha resa in passato — promotrice dello sviluppo integrale dell'uomo. Ed infatti quel suo primario dovere 4 di predicare il Vangelo a tutte le creature, con l'annessa missione di essere artefice di civiltà, le impone di assumere il proprio posto in ogni moderna forma di comunione fra gli uomini. Con l'auspicio che i mezzi di comunicazione sociale offrano il loro positivo apporto alla promozione dei diritti e alla conoscenza dei doveri dell'uomo, impartiamo di cuore la nostra Benedizione Apostolica a quanti presteranno la loro collaborazione per raggiungere uno scopo sì alto e difficile, ma anche tanto affascinante per il migliore avvenire della famiglia umana, in cammino ormai verso l'anno Duemila. Dal Vaticano, 11 aprile dell'anno 1976, decimoterzo del Nostro Pontificato. PAULUS P P . V I * Me 16, 15. Acta Pauli Pp. VI 341 III Universis sacris Praesulibus et catholicis Christifidelibus, die rei missionali provehendae per totum orbem dicato recurrente. Venerabili Fratelli e figli carissimi! Nel quadro delle principali celebrazioni della Chiesa, previste per quest'anno, un posto di particolare rilievo per il suo profondo significato pastorale spetta senza dubbio alla Giornata Missionaria Mondiale, che fu istituita cinquant'anni or sono dal Nostro grande Predecessore Pio XI il 14 aprile 1926, e avrà luogo, come sempre, nella penultima Domenica di ottobre. Accolta fin da principio con singolare interesse e fervore da tutto l'Episcopato, generosamente in ciò assecondato dal clero, dai religiosi e dai fedeli, tale Giornata ha procurato alla Chiesa frutti consolanti e copiosi non solo a riguardo dell'apostolato missionario diretto, ma altresì per la conservazione e l'incremento della fede tanto nelle Chiese di antica data, come in quelle di recente fondazione. Secondo le intenzioni del suo Promotore, l'annuale Giornata mira soprattutto alla formazione della coscienza missionaria in seno a tutto il popolo di Dio, tanto degli individui quanto delle comunità ; alla cura delle vocazioni missionarie; al progressivo incremento della cooperazione, spirituale e materiale, all'attività missionaria in tutta la sua dimensione ecclesiale. Noi stessi, fin dall'elevazione al Supremo Pontificato, sull'esempio dei Nostri Predecessori, abbiamo cercato con la Nostra autorità, con le Nostre esortazioni e i Nostri consigli di potenziare il più possibile tale ricorrenza, nella convinzione di adempiere un sacro dovere. In quest'anno giubilare desideriamo anticipare la Nostra consueta esortazione per la celebrazione della Domenica Missionaria al giorno stesso della sua istituzione, che cade appunto il 14 aprile. Universalismo missionario del Popolo di Dio Nel Messaggio che nel 1972 indirizzammo al Signor Cardinale Alessandro Renard, Arcivescovo di Lione, in occasione del Congresso Missionario ivi celebrato, ricordavamo già la necessità di dare sempre maggiore importanza alla celebrazione di questa grande Giornata. Queste giornate seriamente preparate — dicevamo — permettono ai cristiani 342 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale di rivolgere uno sguardo nuovo alle missioni ... e di esaminare Vevangelizzazione locale e l'evangelizzazione lontana, come integrate nella medesima pastorale missionaria, la cui unica fonte è Cristo} Desideriamo vivamente che nell'anno 1976 tale celebrazione abbia uno speciale rilievo mediante un'approfondita ed ampia catechesi circa l'universalismo missionario della Chiesa. Questo tema importantissimo costituisce uno dei principali motivi dottrinali di tutto il Concilio Vaticano I I , come pure del più recente Sinodo dei Vescovi e della Nostra Esortazione Apostolica Evangelii nuntiandi, che da esso è scaturita. Fu precisamente la diffusione in seno al Popolo di Dio della dottrina sull'universalismo missionario, la prima e più importante finalità assegnata a questa Giornata, che fin dal suo inizio in un pubblico documento della Santa Sede venne definita « La Grande Giornata della Cattolicità )). Questo stesso universalismo ha costituito, altresì, il motivo fondamentale di tutte le Nostre esortazioni pastorali dirette al popolo cristiano, in occasione della ricorrenza missionaria di ottobre. L'universalismo missionario affiora continuamente dal Vangelo. Ciò non desta meraviglia, dal momento che il Vangelo è il compendio degli atti e delle parole del Figlio di Dio, inviato dal Padre nel mondo per realizzare il suo disegno di salvezza universale. Per questo, tutto ciò che Cristo ha operato, tutte le parole che ha pronunziato, non possono non essere in relazione diretta con la sua missione di Redentore di tutti gli uomini. In tutte le pagine del Vangelo incontriamo prospettive sempre nuove, luminose e profonde, circa l'universale missione salvifica di Cristo, trasmessa alla Chiesa da Lui fondata. Non dobbiamo dimenticare che questa missione deve costituire un centro dottrinale e dinamico di tutta la pastorale ecclesiale, pur nel mutare delle età e delle circostanze storiche e ambientali. Ciò vuol dire che quella stessa legge, di carattere permanente e universale, dovrà essere applicata in concreto dalla Chiesa agli uomini di ciascuna generazione. Dobbiamo, purtroppo, riconoscere a questo proposito che, a quasi duemila anni dalla fondazione della Chiesa, l'attuale situazione religiosa dell'umanità non sembra corrispondere all'efficacia di questa azione apostolica, intesa a dare applicazione al mandato ricevuto. Già San Pao2 1 A.A.B. 64 (1972), p. 732. Lettera del Card. Van Kossum, Prefetto di Propaganda Fide, ai Vescovi d'Italia, 1926. 2 Acta Pauli Pp. VI 343 lo a suo tempo si domandava perene tanti uomini non credessero in Gesù Cristo; ma, invece di attribuire la responsabilità all'ostinazione dei pagani o alle loro false credenze, egli chiamava in causa lo scarso impegno apostolico dei cristiani : E come crederanno in Lui (Cristo), se non ne hanno sentito parlare? E come ne sentiranno parlare, se non c'è chi predica? Come ci può essere chi predica, se nessuno viene mandato? La fede dunque proviene dall'ascolto, e l'ascolto della parola del Cristo} È, questo, uno dei grandi misteri, il cui contenuto è riservato al Signore. Avendoci chiamati a far parte del popolo di Dio, e avendo voluto farci destinatari del suo universale piano di salvezza, egli ci ha reso un inestimabile onore, ma nello stesso tempo ci ha posto in una tremenda responsabilità. Costituendo la Chiesa come sacramento di salvezza, l'ha dotata bensì di tutti i mezzi necessari per il pieno adempimento della sua trascendente missione; ma nei suoi inscrutabili disegni ha stabilito che questi stessi mezzi salvifici, efficaci perché divini, dipendano in qualche modo, nella loro applicazione, dal nostro maggiore o minore zelo, siano cioè condizionati dalla nostra volontà, più o meno generosa, dalla nostra fragile corrispondenza e, al limite, dai nostri stessi peccati. Potremmo anche rispondere che la situazione religiosa del mondo moderno sarebbe diversa, se tutti i cristiani avessero mantenuto vivo nel loro cuore l'amore a Cristo e ai loro fratelli, e se si fossero di più impegnati a diffondere il Vangelo in tutto il mondo per tener fede alla consegna di Cristo. Possiamo, sì, trovare nelle pagine della storia, popoli che si sono chiusi volontariamente al Vangelo, o che hanno perseguitato violentemente la Chiesa, già impiantata t r a loro; ma numerose sono anche le pagine — riferibili a tutti i tempi — che attestano omissioni ed egoismi, per cui è stata ritardata o gravemente compromessa l'opera dell'evangelizzazione. Nella citata Nostra Esortazione Evangelii nuntiandi abbiamo indicato in particolare la divisione tra i cristiani, la quale — sono parole del Concilio Vaticano II — pregiudica la causa sacrosanta della predicazione del Vangelo ad ogni creatura e chiude a molti le porte della fede. 4 3 Bm 10, 14, ss. 4 Decr. de act. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 6. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 344 Responsabilità missionaria di tutto il Popolo di Dio Tutti i membri della Chiesa indistintamente debbono avere viva coscienza della loro responsabilità di fronte al mondo, favorire in se stessi 10 spirito veramente cattolico e consacrare le loro energie all'opera di evangelizzazione. Lo spirito missionario e lo spirito cattolico sono la medesima cosa, così ha affermato l'importante Enciclica Fidei Donum di Pio X I I . La cattolicità — essa continua — è la nota principale della Chiesa al punto tale che il cristiano in nessun modo aderisce alla Chiesa ed è vincolato ad essa, se insieme non aderisce e non è vincolato all'universalità di tutti i fedeli e se non desidera ardentemente che questa stessa Chiesa metta radici e fiorisca in tutte le regioni della terra? Queste due condizioni essenziali per lo spirito veramente cattolico sono ben degne di essere ricordate in previsione della prossima Giornata di ottobre. 5 6 Nella Nostra Epistola Apostolica Graves et increscentes circa la Pontificia Unione Missionaria abbiamo ricordato a tutti i sacerdoti, religiosi e religiose del mondo, che è dovere loro proprio e gravissimo di aiutare il popolo di Dio ad acquisire retta e piena coscienza della Chiesa come corpo vivo che consta di vari membri uniti fra loro ...; che imparino a pensare e ad agire come particelle, come figli e fratelli di codesta comunità ecclesiale che acquistino piena coscienza circa 11 mistero della Chiesa, e che si crei cosi un dinamico spirito missionario? Infatti : Niente di ciò che appartiene alla Chiesa è o deve essere alieno per il cristiano; perché allo stesso modo che la fede di ognuno è la fede della Chiesa universale, e la sua vita soprannaturale è la vita propria di tutta la Chiesa, così pure le consolazioni ed i dolori della Chiesa saranno i suoi dolori e le sue consolazioni; allo stesso modo le preoccupazioni e le prospettive universali della Chiesa debbono essere le preoccupazioni e le prospettive dei cristiani nella loro vita quotidiana? Tale responsabilità missionaria di dimensione universale è, d'altra parte, in perfetta consonanza con le esigenze missionarie universali che emanano da una delle note principali della Chiesa, che è la cattolicità; dal Battesimo e dalla Confermazione; dalla liturgia e, segnatamente, s 6 7 Decr. de act. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 36. A.A.S. 49 (1957), p. 237. Idem. 8 A.A.S. 58 (1966), pp. 753-754. 9 Enc. Fidei Donum, ibidem, p. 238. Acta Pauli Pp. VI 345 dalla celebrazione eucaristica; dalla gravissima responsabilità missionaria del Papa e dei Vescovi; dall'ampio, ripetuto e chiaro magistero pontifìcio intorno al dovere di cooperare all'attività missionaria della Chiesa; ed infine dai documenti del Concilio Vaticano I I . Primato della cooperazione missionaria universale Questa cooperazione di carattere universale non è solo un dovere di tutto il popolo di Dio, ma è un dovere prioritario rispetto a qualunque altra forma di cooperazione di ordine particolare, il quale abbraccia, oltre i singoli membri del Corpo Mistico, anche tutte le comunità ed istituzioni ecclesiali. Esso corrisponde analogicamente alla esigenza primordiale ed insopprimibile di ogni cellula di un organismo vivente : quella di contribuire al sostentamento, allo sviluppo ed al perfezionamento di tutto l'essere. Solo in questa cooperazione alla pienezza del tutto, ciascun membro troverà la garanzia della sua salvezza, della sua crescita e della sua perfezione. Il Decreto Ad gentes, quando parla degli aiuti missionari, prestati da una Chiesa particolare ad un'altra, li approva e li raccomanda; però aggiunge un importante avvertimento : Sarà utilissimo mantenere i contatti, senza tuttavia trascurare l'opera missionaria generale, con i missionari che dalla stessa comunità hanno avuto origine, o con una parrocchia o con una diocesi di missione, perché divenga visibile l'unione intima tra le comunità, con il vantaggio di una reciproca edificazione. 10 La Giornata missionaria espressione di 9 un evangelizzazione permanente Molti cristiani credono che sia sufficiente, per soddisfare al loro dovere missionario, offrire orazioni ed elemosine nella Domenica Missionaria. Ciò significherebbe non comprender bene il vero significato di tale celebrazione, poiché si tratta di dovere che nasce dalla natura stessa della Chiesa, e grava costantemente sulla nostra coscienza — come in ogni giorno dell'anno grava su di noi l'obbligo dell'amore fraterno — anche se un solo giorno dell'anno è dedicato in modo particolare a questa finalità. Nel Motu Proprio Ecclesiae Sanctae, col quale si stabiliscono le norme per l'applicazione di alcuni decreti conciliari alla pratica pastorale, abbiamo già incluso questa importante nota rispetto a detta Gior10 N. 37; cfr. Esort. Apost. Evangelii nuntiandi, nn. 61-64. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale :346 nata : Al fine di intensificare lo spirito missionario nel popolo cristiano, -si devono raccomandare orazioni e sacrifici quotidiani, in modo che la celebrazione dell'annuale Giornata Missionaria sia una spontanea manifestazione di quello spirito. 11 Le Pontificie Opere Missionarie, espressione principale e permanente Cooperazione missionaria di tutto il Popolo di Dio. della Vogliamo terminare questo nostro Messaggio presentando ancora una volta le Opere Missionarie come portatrici di questo universalismo missionario, che obbliga — come abbiamo già detto — tutti i membri della Chiesa, a livello personale e collettivo. ÏJ infatti l'universalismo missionario che le ha distinte fin dall'inizio e che ha mosso la Santa Sede ad elevarle alla dignità di Opere Pontificie nel significato appunto di strumento ufficiale della Chiesa per la cooperazione missionaria del popolo di Dio. Questo stesso universalismo e questo titolo hanno dato occasione al Concilio Vaticano II di dichiararle anche strumento principale dei Vescovi per l'azione pastorale che svolgono in favore delle missioni. Non è, pertanto, a causa di un privilegio graziosamente concesso dalla gerarchia ecclesiastica che le Opere Missionarie debbono anteporsi alla cooperazione missionaria particolare; è un titolo che deriva dalla loro stessa natura e dalla loro specifica finalità. Si tratta di Opere che sono nate, si sono strutturate e sviluppate con lo scopo preciso di cooperare a tutta l'attività missionaria della Chiesa secondo le sue molteplici necessità, provvedendo in base ad un lucido piano nella visione globale dei problemi. Per questo motivo esse hanno piena ragione di ricevere aiuto dall'intero popolo di Dio, sia dai singoli individui, sia dalle diverse istituzioni. Tale sistema di cooperazione all'attività missionaria della Chiesa abbraccia tutti i suoi componenti, dal Papa fino all'ultimo dei fedeli (...). Ogni Vescovo, ogni Sacerdote, ogni fedele, anche se compie qualche attività di apostolato missionario, diretto o indiretto in settori personali, deve dare la sua collaborazione anche alle attività generali della Chiesa; cioè alle Opere Pontificie, le quali mentre sono del Papa, sono di tutto l'Episcopato e di tutto il popolo di Dio. Queste Opere cercano con sollecitudine di tradurre nella realtà il 12 11 12 III, 3. A.A.S. 60 (1968), pp. 401-402. Acta Pauli Pp. VI 347 motto significativo di uno dei più efficaci promotori dell'universalismo missionario nel secolo x x , il P. Paolo Manna, motto impresso sulla sua tomba : Tutta la Chiesa per tutto il mondo. La stessa finalità universale di queste Opere le spinge, altresì, a porre in azione tutti i mezzi che appaiono efficaci per educare il popolo di Dio nell'autentico spirito universalistico e missionario ; per promuovere, nella loro multiforme varietà, le vocazioni missionarie ; per sviluppare in maniera permanente la carità nel suo duplice aspetto, spirituale e materiale, sempre all'insegna della più piena cattolicità. 12 Proprio ad una di queste Opere, quella della Propagazione della Fede, spetta il merito di avere proposto a Sua Santità il Papa Pio XI, nel 1926, la felice iniziativa di indire l'annuale Giornata in favore dell'attività missionaria della Chiesa. Essa, ancora, ha ricevuto l'oneroso incarico di promuovere e di organizzare, col concorso delle altre Opere Pontifìcie e sotto la direzione dei rispettivi Vescovi, questa stessa Giornata, come pure quello di distribuire equamente alle Missioni le offerte raccolte in detta circostanza dalla carità del mondo cattolico. Noi desideriamo vivamente che in quest'anno cinquantenario le Pontifìcie Opere Missionarie acquistino vigoroso incremento tanto nelle Chiese di antica tradizione cristiana, quanto nelle Chiese di più recente fondazione. Grazie a queste Opere ogni Vescovo otterrà, in modo facile ed efficace, che tutta la sua Diocesi, con la quale forma una cosa sola, prenda coscienza delle sue responsabilità in ordine alla cooperazione alla missione universale della Chiesa; nel medesimo tempo, esse stesse diverranno sicura garanzia per un profondo rinnovamento della vita cristiana. Nella speranza che la Nostra esortazione trovi generosa corrispondenza da parte di tutti i Fratelli e Figli sparsi nel mondo, esprimiamo loro fin d'ora il Nostro paterno ringraziamento e, quale pegno dei celesti favori, impartiamo la Benedizione Apostolica. Dal Vaticano, nel cinquantenario dell'istituzione della Giornata Missionaria Mondiale, 11 aprile dell'anno 1976, tredicesimo del Nostro Pontificato. 14 PAULUS P P . VI » A.A.S. 66 (1974), p. 451. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 38. 14 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 348 ACTA SECRETARIAE STATUS STATUTO DELLA PONTIFICIA ACCADEMIA DELLE SCIENZE Titolo I : COSTITUZIONE E FINE Art. 1 - La Pontifìcia Accademia delle Scienze, istituita da Pio XI di v. m., è posta sotto l'alta e diretta tutela del Sommo Pontefice regnante. Art. 2 - La Pontifìcia Accademia delle Scienze ha come fine di promuovere il progresso delle scienze matematiche, fisiche e naturali e lo studio dei relativi problemi epistemologici. Art. 3 - Per il raggiungimento dei suoi fini l'Accademia a) tiene Sedute plenarie degli Accademici; b) organizza convegni ordinati al progresso della scienza e alla soluzione di importanti problemi scientifico-tecnici, che sono alla base dello sviluppo dell'umanità; c) promuove indagini e ricerche scientifiche che possono contribuire, nelle sedi competenti, all'approfondimento di questioni morali, sociali e spirituali; d) indice conferenze e celebrazioni; e) cura la pubblicazione degli Atti dei propri convegni, dei risultati di ricerche scientifiche e di studi di Accademici e altri scienziati. Art. 4 - Allo scopo di promuovere la ricerca scientifica, l'Accademia conferisce ogni due anni la Medaglia Pio XI a un giovane scienziato di fama internazionale. Titolo II : GLI ACCADEMICI Art. 5 - 1 candidati al seggio accademico sono scelti dall' Accademia in base ai loro eminenti studi scientifici originali, e alla loro riconosciuta morale personalità, senza discriminazione etnica e religiosa, e sono nominati a vita con atto sovrano dal Santo Padre. Acta Secretariae Status 349 Sono inoltre nominati, in ragione del loro ufficio, « Accademici pro tempore )) il Direttore della Specola Vaticana ; il Direttore del Laboratorio Astrofisico della Specola Vaticana; il Prefetto della Biblioteca Vaticana; il Prefetto dell'Archivio Segreto del Vaticano. Gli Accademici Pontifici (( pro tempore » godono dei medesimi diritti ed esercitano le stesse funzioni degli Accademici Pontifici. In via del tutto eccezionale, e a titolo esclusivamente onorifico, su proposta del Consiglio dell'Accademia, possono essere nominati dal Santo Padre « Accademici Pontifici Onorari » persone che abbiano acquistato singolari benemerenze, onorando ed aiutando l'Accademia e le sue imprese scientifiche. Art. 6 - 1 1 plenum dell'Accademia è formato di 70 membri a vita, scelti in modo che siano rappresentati, per quanto è possibile, tutti i rami principali delle scienze e tutte le grandi regioni geografiche. Titolo I I I : GOVERNO DELL'ACCADEMIA Art. 7 - L'Accademia è governata da un Presidente, nominato tra gli Accademici, Motu Proprio, dal Sommo Pontefice, dal quale dipende direttamente. Il Presidente dura in carica quattro anni e può essere riconfermato dal Sommo Pontefice. Il Presidente orienta e dirige ogni attività dell'Accademia e la rappresenta dinanzi alla Sede Apostolica e dinanzi a ogni altra Autorità e Istituto. Art. 8 - Il Presidente è assistito dal Consiglio dell'Accademia così formato : a) il Presidente uscente per la durata di quattro anni; o) il Presidente uscente nominato Presidente emerito a vita dal Santo Padre; c) cinque Consiglieri nominati dal Santo Padre, su proposta del Presidente, per la durata di quattro anni, con possibilità di riconferma. Art. 9 - 1 1 Presidente è direttamente coadiuvato dal Direttore della Cancelleria, che è nominato dal Santo Padre per la durata di quattro anni e può essere riconfermato. Titolo IV : MEZZI FINANZIARI Art. 10 - Il finanziamento dell'Accademia è assicurato dall'Amministrazione del Patrimonio della Sede Apostolica. 350 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Art. 11 - L'Accademia può disporre inoltre di eventuali doni, lasciti ed entrate derivate dalla sua attività. Art. 12 - Il Presidente col suo Consiglio delibera le spese necessarie per la vita dell'Accademia e approva i Bilanci preventivo e consuntivo. Titolo V : NORME GENERALI Art. 13 - Il presente Statuto, promulgato mediante la pubblicazione negli Acta Apostolicae Sedis, sostituisce il precedente Statuto pubblicato negli Acta Apostolicae Sedis dell'anno 1936, pag. 427 e ss. Ogni modificazione al presente Statuto è riservata al Sommo Pontefice, il quale è l'unica Autorità competente per lo scioglimento dell'Accademia. Art. 14 - Il presente Statuto è integrato dal Regolamento redatto e approvato dal Presidente col suo Consiglio. Haec Statuta Paulus VI Summus scripto concessa die I mensis Aprilis, et publici iuris fieri iussit. Pontifex in Audientia infraanno MCMLXXVI, approdami IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Sacra Congregatio pro Episcopis ACTA SS. Soia CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO EPISCOPIS I PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI,, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quaesequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 26 Aprilis 1976. — Cathedrali Ecclesiae Angliae Orientalis, noviter erectae, praefecit E x c . P. D. Alanum Carolum Clark, hactenus Episcopum titularem Helmamensem. die 29 Aprilis. — Cathedrali Ecclesiae Limeirensi R. P. Tarcisium Ariovaldum Amaral, Congregationis Sanctissimi Redemptoris sodalem; eiusdemque olim Superiorem Generalem. — Cathedrali Ecclesiae Crucismogiensi R. D. Aemilium Pignoli,, parochum in oppido vulgo Orlandia et coordinatorem rei pastoralis dioecesis Francopolitanae. — Metropolitanae Ecclesiae Ancoragiensi E x c . P. D. Franciscum? T. Hurley, hactenus Episcopum Iunellensem. die 1 Maii. •— Cathedrali Ecclesiae Clodiensi R. D. Sennen Corrà, curionem in pago vulgo Cadidavid dioecesis Veronensis. — Cathedrali Ecclesiae Pineroliensi R. D. Petrum Giachetti, e clero dioecesis Eporediensis. — Cathedrali Ecclesiae Sarsinatensi E x c . P. D. Augustum Gianfranceschi, Episcopum Caesenatensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Plestiensi E x c . P. D. Boleslaum Filipiak, Tribunalis Sacrae Romanae Rotae Decanum, quem archiepiscopali dignitate ornavit. die S Maii. — Cathedrali Ecclesiae Petropolitanae in Insula Longa E x c . P. D. Ioannem R. McGann, hactenus Episcopum titularem Morosbisdensem. — Titulari episcopali Ecclesiae Vallispostanae R. P. D. Iosephum A. Francis, e Societate Verbi Divini, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Petri L. Gerety, Archiepiscopi Novarcensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Limatensi R. D. Eduardum Kisiel,, 352 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Administratorem Apostolicum ad nutum Sanctae partis archidioecesis Vilnensis intra fines Poloniae exstantis. — Titulari episcopali Ecclesiae Blerensi B. D. Robertum F. Garner, parochum in archidioecesi Novarcensi, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Petri L. Gerety, Archiepiscopi Novarcensis. — Titulari episcopali Ecclesiae Buritanae R. D. Dominicum A. Marconi, e clero archidioecesis Novarcensis, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Petri L. Gerety, Archiepiscopi Novarcensis. die IJf Maii. — Cathedrali Ecclesiae Uruassuensi E x c . P. D. Iosephum da Silva Chaves, hactenus Episcopum titularem Rusubbicarensem. — Cathedrali Ecclesiae Ruibarbosensi E x c . P. D. Matthiam Schmidt, O. S. B . , hactenus Episcopum titularem Mutugennensem. die 20 Maii. — Titulari episcopali Ecclesiae Metensi R. D. Antonium Mariam Javierre Ortas, S.D.B., Secretarium Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica, quem archiepiscopali dignitate ornavit. II CRISTALANDIENSIS - TOCANTINOPOLITANAE DECRETUM De mutatione finium praelaturarum Spirituali bono christifidelium in municipio quod vocatur Arapoema degentium consulere cupiens, Exc.mus P. D. Jacobus Antonius Schuck, O. F. M., Episcopus titularis Avissensis atque Cristalandiensis Praelatus, consensu Exc.mi P. D. Cornelii Chizzini, F. D. P., Episcopi titularis Aegaei atque Tocantinopolitani Praelati, Apostolicae Sedi proposuit ut territorium praefati municipii a Praelatura Cristalandiensi distraheretur et Praelaturae Tocantinopolitanae adnecteretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Carmeli Rocco, Archiepiscopi titularis Iustinianopolitani in Galatia et in Brasilia Nuntii Apostolici, rata huiusmodi immutationem finium aeternae animarum saluti profuturam, vigore specialium facultatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, tributarum, oblatis precibus annuere censuit. Quapropter supplet©, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto distrahit a Praelatura Cristalandiensi territorium municipii Arapoema illudque tribuit Praelaturae Tocantinopolitanae. Omnia acta et documenta praefatum municipium respicientia a tabu- Sacra Congregatio pro Episcopis 353 lario Curiae Cristalandiensis ad tabularium Curiae Tocantinopolitanae transmittantur. Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Carmelum Eocco deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi ad effectum de quo agitur quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem authenticum exemplar actus peractae executionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 15 mensis Ianuarii 1976. SEBASTIANUS Card. BAGGIO., Praefectus L . SB S . 83 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis III MARABENSIS - CAMETANENSIS DECRETUM De mutatione finium praelaturarum Cum praelatura Sanctissimae Conceptionis de Araguaia, nuper erecta, ex magna parte a territorio Marabensi dismembrata fuerit, Rev.mus D. Henricus Riemslag, C M . , Administrator Apostolicus (( sede plena » Cametanensis, spirituali bono christifidelium in municipio eiusdem praelaturae Cametanensis vulgo nuncupato Itupiranga degentium consulere cupiens, de consensu Exc.mi P. D. Stephani Cardoso de Avelar, O.P., Administratoris Apostolici « sede plena » Marabensis, Apostolicae Sedi proposuit ut integrum territorium praefati municipii a praelatura Cametanensi distraheretur et praelaturae Marabensi adnecteretur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Carmeli Rocco, Archiepiscopi titularis Iustinianopolitani in Galatia et in Brasilia Apostolici Nuntii, rata huiusmodi immutationem finium aeternae animarum saluti profuturam, vigore specialium facul23 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 364 tatum sibi a Summo Pontifice Paulo, Divina Providentia Pp. V I , tributarum, oblatis precibus annuere censuit. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, praesenti Decreto distrahit a praelatura Cametanensi integrum territorium municipii Itupiranga illudque tribuit praelaturae Marabensi. Omnia acta et documenta praefatum municipium respicientia a tabulario Curiae Cametanensis ad tabularium Curiae Marabensis transmittantur. Ad haec omnia perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Carmelum Rocco deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum, perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibuslibet minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 17 mensis Martii anno 1976. SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L . © S. 63 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis IV V AL AD A R E N S IS - C A R A T I N G E N S I S DECRETUM De mutatione finium dioecesium Quo aptius christifidelium pastorali curae consuli possit Exc.mus P. D. Herminius Malzone Hugo, Episcopus Valadarensis et Exc.mus P. D. Josephus Eugenius Correa, Episcopus Caratingensis, nuper ab Apostolica Sede postulaverunt ut suarum Ecclesiarum fines aliquantulum immutarentur. Sacra Congregatio pro Episcopis, praehabito favorabili voto Exc.mi P. D. Carmeli Rocco, Archiepiscopi titularis Iustinianopolitani in Galatia et in Brasilia Apostolici Nuntii, rata huiusmodi immutationem christifidelium bono profuturam, vigore specialium facultatum, a Summo Ponti- Sacra Congregatio pro Episcopis 355 fice Paulo, Divina Providentia Pp. VI, sibi tributarum, oblatas preces accipiendas esse censuit. Quapropter suppleto, quatenus opus sit, eorum interesse habentium vel habere praesumentium consensu, hoc Decreto, perinde valituro ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent, ea quae sequuntur decernit : 1. a dioecesi Valadarensi separat atque perpetuo dioecesi Caratingensi adnectit integrum territorium paroeciae vulgo nuncupatae « Sâo Manoel de Mutum », constitutae ab integro municipio civili « de Mutum » ; 2. a dioecesi Valadarensi distrahit atque perpetuo eidem dioecesi Caratingensi adnectit integrum territorium paroeciae vulgo dictae « Sfossa Senhora da Penha », intra fines municipii Pocrane exstantis ; 3. invicem a dioecesi Caratingensi separat atque perpetuo dioecesi Valadarensi adnectit integrum territorium municipiorum vulgo nuncupatorum Engenheiro Caldas, Sobrâlia et Fernandes Tourinho. Quamobrem documenta et acta praefatorum territoriorum clericos, fideles et bona temporalia forte respicientia a Curia a quo ad Curiam cui illa nuper sunt aggregata, ab eis ad quos spectat, quam primum, transmittantur. Ad clerum quod attinet, simul ac praesens Decretum ad effectum deductum fuerit, sacerdotes Ecclesiae illi adscripti censentur in cuius territorio ecclesiasticum beneficium aut officium detinent; ceteri autem sacerdotes, clerici seminariique tirones dioecesi illi incardinati maneant vel incardinentur in cuius territorio legitimum habent domicilium. Ad haec perficienda Sacra Congregatio pro Episcopis memoratum Exc.mum P. D. Carmelum Rocco deputat, necessarias et opportunas eidem tribuens facultates, etiam subdelegandi, ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate constitutum, onere imposito ad eandem Sacram Congregationem, cum primum fas erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutionis remittendi. Quibus super rebus praesens edit Decretum perinde valiturum ac si Apostolicae sub plumbo Litterae datae forent. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Episcopis, die 8 mensis Aprilis anno 1976. SEBASTIANUS Card. RAGGIO, Praefectus L . 63 S. 83 Ernestus Civardi, Archiep. tit. Serdicen., a Secretis 356 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE i PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere, nimirum : die 17 Ianuarii 1976. — Titulari episcopali Ecclesiae Amiterninae praefecit R. P. D. Augustinum Cacciavillan, presbyterum Vicentinae dioecesis, Praelatum honorarium Sanctitatis Suae, ab officiis Secretariae Status, quem archiepiscopali dignitate ornavit atque Pro-Nuntium Apostolicum in Republica Cheniana constituit. die 24 Ianuarii. — Cathedrali Ecclesiae Rumbekensi R. D. Gabrielem Dwatuka, e clero Tomboraënsi. die 22 Februarii. — Titulari episcopali Ecclesiae Mizigitanae R. P. D. Iacobum Huynh Van Cùa, Vicarium Generalem Phucuongensis dioecesis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi Iosephi Phan Vân Thiên, Episcopi Phucuongensis. die 1 Martii. — Cathedrali Ecclesiae Bereinitanae E x c . P. D. Ludovicum Vangeke, hactenus Episcopum titularem Culusitanum. die 30 Martii. — Titulari episcopali Ecclesiae Accitanae R. D. Iosephum Phan Van Hóa, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi Pauli Huynh dông Cae, Episcopi Quinhonensis. die 10 Aprilis. — Metropolitanae Ecclesiae Tananarivensi E x c . P. D. Victorem Razafimahatratra, hactenus Farafanganensem Episcopum. — Metropolitanae Ecclesiae Suvanae E x c . P. D. Petrum Mataca, hactenus Episcopum titularem Simininensem. — Metropolitanae Ecclesiae Kigaliensi, noviter erectae, E x c . P. D. Vincentium Nsengiyumva, hactenus Episcopum Nyundoënsem. — Cathedrali Ecclesiae Atakpamensi E x c . P. D. Philippum Kóssi Kpodzro, hactenus Episcopum titularem Bacanariensem. Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione 357 — Cathedrali Ecclesiae Ketaënsi-Hoènsi E x c . P. D. Franciscum Kofi Anani Lodonu, hactenus Episcopum titularem Masculitanum. — Cathedrali Ecclesiae Parakuensi R. P. D. Nestorem Assogba, Vicarium Generalem dioecesis Abomeiensis. — Cathedrali Ecclesiae Maitlandensi R. P. D. Leonem Morris Clarke, Melburnensis Archidioeceseos Vicarium Generalem. — Titulari episcopali Ecclesiae Marazanensium regionum R. P. Ioannem Iosephum Larrañeta Olleta, Ordinis Fratrum Praedicatorum sodalem, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Xaverii Michaelis Ariz Huarte, Episcopi titularis Baparensis ac Vicarii Apostolici Portus Maldonadi. die lk Aprilis. — Titulari episcopali Ecclesiae Madensi R. D. Iosephum Phan Thé Hinh, presbyterum dioecesis Hung-Hoaènsis, quem constituit Coadiutorem cum iure successionis Exc.mi Petri Nguên-HuyQuang, Episcopi Hung-Hoaënsis. II NOMINATIONES Decretis ut infra datis Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide ad suum beneplacitum renuntiavit : die 1 Martii 1976. — E x c . P. D. Ioannem Baptistam Przyklenk, Episcopum olim Ianuariensem, Vicarium Apostolicum Norvegiae Septemtrionalis. — E x c . P. D. Gilbertum Valbuena Sánchez, Episcopum titularem Vazaritanum Diddensem, Vicarium Apostolicum vicariatus Apostolici, nuper evecti, Paciensis in California Inferiori Meridionali. die 13 Aprilis. — E x c . P. D. Emmanuelem Antonium Pires, Episcopum Silvae Portuensis, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Lusitanianae. — E x c . P. D. Emmanuelem Franclinum da Costa, Episcopum Henrici de Carvalho, Administratorem Apostolicum « ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Novae Lisbonae. die 21 Maii. — E x c . P. D. Petrum Martin, Archiepiscopum olim Numeanum, Administratorem Apostolicum « sede vacante et ad nutum Sanctae Sedis » dioecesis Portus Vilensis. Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 358 SACRA CONGREGATIO PRO CAUSIS SANCTORUM i GLASGUEN. Canonizationis Beati Ioannis Ogilvie, martyris, sacerdotis professi Societatis Iesu. SUPER DUBIO An et de quo miraculo, post indultam eidem Beato ab Apostolica Sede venerationem, constet in casu et ad effectum de quo agitur. Ioannes Ogilvie, anno 1579 in Scotia natus, qui in Calviniana confessione adoleverat, catholicam fidem Lovanii amplexus est. Presbyteratus ordine in Societate Iesu suscepto, enixis precibus impetravit ut in patriam rediret, catholicae rei in summum discrimen adductae auxilium laturus. Et sane, nullis incommodis nec laboribus parcens cives innumeros ad fidem catholicam vel reduxit vel in eadem roboravit. Fraudulenter autem traditus et in carcerem coniectus, Romanam Ecclesiam Summique Pontificis iura invicte propugnavit ac defendit. Denique in Glasgow coram ingenti multitudine se pro sola fide moriturum professus, die 10 Martii anno 1615, aetatis trigesimo sexto, mortem suspendió oppetiit. Cui Pius Papa XI die 22 Decembris a. 1929 Beatorum Caelitum honores decrevit. Cum vero in dies augesceret beneficiorum numerus Beati Ioannis Ogilvie intercessione in christifidelium favorem, quorum quidem aliqua miraculi speciem praeseferre videbantur, actores agere coeperunt de eius Causae resumptione, quam et sacrorum Antistites, clerus atque fideles Scotiae a Paulo Papa VI enixe postularunt; qui, servatis de iure servandis, commissionem resumptionis Causae die 8 mensis Iulii a. 1965 propria manu signavit. Hinc, e variis sanationibus, quae invocato Beati Ioannis Ogilvie nomine mirum in modum patratae videbantur, unam selegerunt Causajè actores eamque Apostolicae Sedis examini exhibuerunt. Quae mira sanatio obtigit domino Ioanni Fagan, Glasguae commoranti, alterum et quinquagesimum aetatis annum agenti. Is enim gra- Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 359 vissimo stomachi carcinomate affectus, die 26 mensis Maii a. 1965 chirurgicum interventum subierat, in quo tres stomachi partes et maior coloni pars ablatae sunt, absque ulla spe cellulas omnes morbo cancri affectas removendi. A curatione igitur medici ac periti omnes infaustam circa aegrotantis vitam emiserunt prognosim, letalem exitum denuntiantes post brevem in melius mutationem. Ee quidem vera, vix elapso anno et dimidio, propriae eiusdem morbi notae iterum deprehensae sunt, resque denique eo pervenit, ut dominus Fagan a die tertia ad diem sextam Martii a. 1967 iuxta firmam duorum medicorum a cura sententiam iamiam moreretur. Intercedente autem Beato Ioanne Ogilvie, ad cuius opem confugerunt et aegrotus eiusque familia et paroecia ipsa, eiusdem Beati nomine insignita, dominus F a gan versus horam nonam diei 6 Martii a. 1967 de improviso in lecto se erexit cibumque libenter appetivit et, omnes in supremam admirationem coniciens, clinice sanatus apparuit. Vires et pondus recuperans, mox ad condicionem viri undecumque validi rediit, in eaque ad praesentem usque diem permansit. Super huiusmodi mira sanatione apostolicus in Curia archiepiscopali Glasguensi instructus est processus a die 14 Novembris a. 1972 ad diem 13 Aprilis a. 1973, de cuius iuridica validitate haec Sacra Congregatio die 5 Aprilis a. 1974 decretum edidit. Validis quidem testimoniis comprobatum est memoratam sanationem excessisse naturae vires; id concordes affirmarunt testes excussi, medici a curatione et eminentes medici Scoti, qui specialem commissionem studii huius mirabundae sanationis constituerunt. Consilium quoque Medicum Sacrae huius Congregationis, severo examini subiectis depositionibus tum testium tum medicorum a cura, ab inspectione atque ex officio deputatorum, praeternaturalem sanationis indolem agnovit et confirmavit. Quibus peractis, disceptari coeptum est super eadem mira sanatione apud hanc Sacram Congregationem pro Causis Sanctorum : primum in Congressu Peculiari diei 29 Iulii a. 1975, et deinde, die 28 Octobris eodem anno, in Congregatione Plenaria, relatore Rev.mo Cardinali Silvio Oddi. De hisce omnibus Beatissimus Pater certior factus per subscriptum Pro-Praefectum die 9 Ianuarii anni huius, attentis affirmativis suffragiis Patrum Cardinalium, mandavit ut super eadem mira sanatione Decretum rite appararetur : indulta quidem, instantibus enixe Causae actoribus, dispensatione ab altero miraculo iure requisito. , Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 360 Hodierno autem die, accitis Rev.mo Cardinali Causae relatore, subscripto Pro-Praefecto, meque Antistite a Secretis aliisque convocari solitis, iisque adstantibus, praesenti hoc Decreto sanxit : Constare de uno miraculo j Beato Ioanne Ogilvie intercedente, a Deo patrato, scilicet de instantánea perfectaque sanatione domini Ioannis Fagan a carcinomate stomachi. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum referri iussit. Datum Romae, die 12 Februarii a.D. 1976. © CONRADUS RAPILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis II PATAVINA Beatificationis et canonizationis ven. Servi Dei Leopoldi a Castronovo, sacerdotis professi O. F. M. Cap. SUPER DUBIO An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur. Post Annum Sacrum, nuper elapsum, in quo Beatissimus Pater Paulus Papa VI reconciliationem proposuit sive omnium ecclesiarum cum vera Christi Ecclesia, sive reconciliationem animarum cum Deo, adhuc auspicato proponitur glorificatio ven. Servi Dei Leopoldi a Castronovo, sacerdotis professi O.F.M. Capuccinorum, qui, die 12 Maii a. 1866 in Castronovo dioecesis Catharensis natus et Patavii die 30 Iulii a. 1942 piissime defunctus, totam vitam suam orationibus, operibus, sacrificiis impendit pro fratrum seiunctorum reditu ad unitatem Ecclesiae, et sacramentum reconciliationis sanctissime administravit numerosissimis fidelibus cuiusvis coetus ad eius sacrum ministerium accurrentibus, ita ut eximium exemplar exstiterit confessarii semper prompti et hilaris, humanissimi et patientissimi erga omnes cum ingenti animarum fructu. Quantum sancta eius vita Deo placuerit, quamplurimis gratiis et prodigiis eius intercessioni tributis comprobatur. Quapropter Causae actores, statim post editum, die 1 Martii a. 1974, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 361 Decretum super heroicis Servi Dei virtutibus, duas selegerunt fulgidiores; sanationes, easque examini S. Congregationis pro Causis Sanctorum exhibuerunt, ut eidem Venerabili honores Beatorum Caelitum consequerentur. Prima sanatio respicit iuvenem Elsam Raimondi, in oppido Cavazzana dioecesis Adriensis, die 30 Iulii a. 1922 natam, quam aetate 24 annorum in laparatomia explorativa diei 16 Aprilis a. 1946 medici curatores peritonitide tuberculari fibrinosa affectam invenerunt. Ex nosocomio dimissa cum prognosi infausta quoad vitam, eius morbus de die in diem ingravescebat, ita ut brevi tempore obitus exspectaretur. Tum aegrota tum familiares et amici ad intercessionem Ven. Leopoldi a Castronovo recurrerunt. Nec frustra; nam die 12 Septembris a. 1946 statim e lectulo surrexit, vestem sibi induit, ad ecclesiam pedestri» perrexit, ubi per duas circiter horas gratias Deo egit et, domum reversa, cenam appetentius sumpsit et hilarem conversationem cum suis parentibus et amicis usque ad mediam noctem protraxit; die vero insequenti suas occupationes resumpsit et usque ad hodiernam diem semper optimevaluit. Altera sanatio dominum Paulum Castelli agricolam respicit, in pago Sabbioneello, archidioecesis Mediolanensis, die 2 Martii a. 1902' natum, qui cum esset annorum sexaginta, die 4 Martii a. 1962 gravissima, trombosi arteriae mesentericae superioris cum infarcto late extenso tenuis intestini affectus est. Medentes chirurgi, post peractam explorativam sectionem, eum cum prognosi infausta quoad vitam reliquerunt. Sed post tres dies ad invocationem Ven. Leopoldi a Castronovo, potissimum ex parte aegroti uxoris, statim sanatus est et post paucas horas alimenta iam sumere potuit. Super utraque sanatione processus constructi sunt, alter in Curia, Patavina annis 1951-1965, alter vero in Curia archiepiscopali Mediolanensi a. 1972; de eorum autem validitate Decretum S. Congregationis pro Causis Sanctorum die 30 Martii a. 1974 exiit. Die vero 16 Octobris a. 1974 eiusdem Congregationis Consilium Medicum convocatum est,, quod de utriusque sanationis instantaneitate, perfectione et constantia disceptavit, censuitque utramque sanationem ultra naturae vires et legescontigisse. His peractis, super iisdem sanationibus examen agitatum est primum in Congressu Peculiari Officialium Praelatorum et Patrum Consultorum die 26 Iunii a. 1975; deinde in Plenaria Congregatione Patrum Cardinalium die 9 Decembris eiusdem anni habita, in qua- Reverendissi- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 362 mus Cardinalis Silvius Oddi, Causae Ponens seu Relator, sequens dubium proposuit discutiendum : An et de quibus miraculis constet in casu et ad effectum de quo agitur. Et qui interfuerunt Patres Cardinales, omnibus mature perpensis, affirmative responderunt. De hisce omnibus facta postmodum Summo Pontifici Paulo VI per infrascriptum Pro-Praefectum, die 9 Ianuarii a. 1976, relatione, Sanctitas Sua suffragia Patrum Cardinalium rata habens, ut Decretum super iisdem sanationibus exararetur mandavit. Hodierno autem die, Beatissimus Pater ad Se accivit Rev.mum Cardinalem Silvium Oddi, Causae Ponentem seu Relatorem, infrascriptum Pro-Praefectum meque Antistitem a Secretis Sacrae Congregationis, necnon et alios convocari solitos, iisque adstantibus edixit : Constare de duobus miraculis, Venerabili Servo Dei Leopoldo a Castronovo intercedente, a Deo patratis, scilicet: de instantánea perfectaque sanatione tum iuvenis Elsae Raimondi a peritonitide tuberculari fibrinosa, tum domini Pauli Castelli a gravissima trombosi arteriae mesentericae superioris cum infardo late extenso tenuis intestini. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 12 Februarii a.D. 1976. 68 CONRADUS BAFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L . 83 S. ffi Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis III TOLETANA Canonizationis Beatae Beatricis de Silva, virginis fundatricis monialium a Ss.ma Conceptione. SUPER DUBIO An et de quibus miraculis, post indultam eidem Beatae ab Apostolica Sede venerationem, constet in casu et ad effectum de quo agitur. Beatrix de Silva ortum duxit Septae, in urbe vulgo Ceuta vocata, in Africa septentrionali, e parentibus Lusitanis nobilitate generis praeclaris. Post septem circiter annos in aula regis Castellae transactos, Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum 363 Toletum profecta est et ad Ordinis S. Dominici monasterium confugit ibique per triginta fere annos, licet in saeculari statu, vitam duxit omnium religiosarum virtutum splendore nitentem. Tum cogitare coepit de novo Ordine condendo virginum, quae sub glorioso beatae Immaculatae Conceptionis titulo militarent ac fervidiorem eius cultum in populo christiano promoverent. Relicto itaque praedicto monasterio, in novam domum a regina ei oblatam cum duodecim virginibus se recepit ibique fundamenta iecit novi Instituti, quod postea ab Innocentio Papa octavo confirmatum fuit. Anno autem post Instituti approbationem ad caelestem Sponsum migravit die, ut videtur, nona mensis Augusti anno 1492. Cuius corpus Toleti in ecclesia sui Ordinis magna veneratione colitur. Cultum vero ab immemorabili ei praestitum Pius Papa undecimus die 28 Iulii a. 1926 ratum habuit et confirmavit. Ut autem praedictae Beatae honores decerni possent Sanctorum, seduli Causae actores petierunt, ad iuris normam et praxim circa Beatos qui aequipollenter beatificati sunt, et obtinuerunt ut prius ad virtutum discussionem per venir etur. Quod cum rite factum esset, editum est die 21 Ianuarii a. 1974 Decretum, quo « ita constare de virtutibus Beatae Beatricis de Silva, fundatricis Conceptionistarum, ut quondam, praeviis miraculis, ad eius canonizationem deveniri posset », declaratum est. Servatis itaque omnibus de iure servandis, iidem Causae actores duas selegerunt miras sanationes, quae invocato Beatae Beatricis de Silva nomine a Deo patratae dicebantur, easque Apostolicae Sedis examini subiecerunt, ut eiusdem Beatae canonizationem obtinerent. Quarum sanationum prior contigit Sorori Annae Mariae a S. Corde, in urbe Mexico, viginti et duos annos natae; ea namque, implorato Beatae Beatricis auxilio, primo mane diei 25 Martii a. 1923, extemplo ac perfecte convaluit ab haemorrhagia subretinica cum disiunctione retinica secundaria et a laesionibus retinicis oculi sinistri. Altera vero mira sanatione fruita est domina Elisabeth Orozco de Estrada, sexaginta et trium annorum, eadem in urbe Mexico habens domicilium; ipsa etenim, Beatae Beatricis invocato patrocinio, mense Septembri anni 1945, sanata est omnino a neoplasia maligna tenuem intestinum et colon afficienti. Hisce super miris sanationibus processus instructi sunt apostolica auctoritate in Curia Mexicana annis 1952-1954, quorum iuridica vis Decreto huius Sacri Fori diei 22 mensis Martii a. 1974 agnita est. De utraque deinde sanatione Medicum Consilium nostrum die 15 Fe- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 364 bruarii a. 1975 diligenter acuteque disceptavit, ratum easdem sanationes praeter naturae vires evenisse. Hinc die 29 Iulii Maximi Iubilaei 1975 habitus est super binis iisdem sanationibus Congressus Peculiaris Officialium Praelatorum Patrumque Consultorum, et postea, die 28 mensis Octobris eodem anno, Patrum Cardinalium Coetus Plenarius. De praemissis autem omnibus Summum Pontificem Paulum VI certiorem fecit infrascriptus huius Sacrae Congregationis Pro-Praefectus, in Audientia diei 9 Ianuarii anni huius decurrentis ipsi concessa. Et Sanctitas Sua, suffragia Rev.morum Cardinalium rata habens, mandavit ut super praedictis miraculis Decretum appararetur. Quod cum factum esset, hodierno die Beatissimus Pater ad Se arcessivit Rev.mum Cardinalem Humbertum Mozzoni, Causae huius Ponentem seu Relatorem, subscriptum Pro-Praefectum meque Antistitem a Secretis aliosque convocari solitos, iisque adstantibus edixit : Constare de duobus miraculis, Beata Beatrice de Silva intercedente, a Deo patratis, nempe: de instantánea perfectaque sanatione tum Sororis Annae Mariae a S. Corde ab haemorrhagia subretinica cum disiunctione retinica secundaria et a retinicis laesionibus oculi sinistri, tum Dominae Elisabeth Orozco de Estrada a neoplasia maligna tenuem intestinum et colon afficienti. Hoc autem Decretum publici iuris fieri et in acta S. Congregationis pro Causis Sanctorum referri mandavit. Datum Romae, die 12 Februarii a.D. 1976. © CONRADUS B AFILE, Archiep. tit. Antiochen. in Pisidia, Pro-Praefectus L. © S. © Iosephus Casoria, Archiep. tit. Foronovan., a Secretis Diarium Romanae Curiae DIARIUM ROMANAE 365 CURIAE Giovedì 20 Maggio 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor JUAN M. COTTIN, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica Dominicana. Sabato 22 Maggio 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor HERBERT RICHARD WRIGÌHT BREWER, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario di Liberia. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 29 aprile 1976. S. E. Mons. Prigione Girolamo, Arcivescovo tit. di Lauriaco, Pro-Nunzio Apostolico in Nigeria. 13 maggio » S. E. Mons. Cagna Mario, Arcivescovo tit. di Eraclea di Europa, Nunzio Apostolico in Austria. 14 » » S. E. Mons. Felici Angelo, Arcivescovo tit. di Cesariana, Nunzio Apostolico in Portogallo. 19 » » S. E. Mons. Javierre Ortas Antonio M., Arcivescovo tit. di Meta, Segretario della Salerà Congregazione per l'Educazione Cattolica. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 15 gennaio 1976. Il Rev.do Abate Egger Carlo, O.R.L., Capo Ufficio nella Segreteria di Stato. 21 maggio » Il sig. de Habich Mieczyslaw, Membro della Consulta dello Stato della Città del Vaticano. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : Cappellani di Sua Santità: 14 novembre 1975. Mons. Bentler Franz (Berlin). » » » Mons. Lange Gerhard (Berlin). » » » Mons. Stimmer Heinz Günter (Berlin). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 366 14 novembre 1975. Mons. Alfonsi Amleto (Porto e Santa Eufìna). » » » Mons. Bessonnet Carlo (Porto e Santa Rufina). » » » Mons. Zuccante Mario (Porto e Santa Rufina). » » » Mons. Abenavoli Basilio (Reggio Calabria). » » » Mons. Ferrante Nicola (Reggio Calabria). » » » Mons. Mandalfìno Giuseppe (Reggio Calabria). » » » Mons. Iannizzi Salvatore (Reggio Calabria). 15 » » Mons. Urrea Hernández Hector (Sonsón-Rionegro). 21 » » Mons. Avallone Domenico (Cava dei Tirreni). » » » Mons. Papa Carlo (Cava dei Tirreni). 24 » » Mons. Swierczynski Stanislao (Katowice). » » » Mons. De Santis Ugo (Roma). » » » Mons. Campoiieschi Romolo (Sabina e Poggio Mirteto). 9 dicembre » Mons. Affatet Pierre (Nîmes). » » » Mons. Piagnagnoli Wilson (Reggio Emilia). » » » Mons. Rinaldi Giacomo (Reggio Emilia). 10 » » Mons. Bonapace Giorgio (Catanzaro). » » » Mons. Laugelli Francesco (Squillace). 15 » » Mons. Morelli Liberato (Ischia). » » » Mons. Bollati Luigi (Roma). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Commenda 3 novembre 1975. » » )> » )> » » » )> » » )> » » )> 4 » >> » » )> » » )> » » ) 20 » ) » ) 21 » ) 27 » ) 29 3 dicembre > > » co » » » » » » » » » » » ) ) » » ) ) » Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. dell'Ordine di san Silvestro Papa: Brambilla Luigi (Milano). Frigerio Antonio (Milano). Rognoni Emilio (Milano). Rosina Giampaolo (Milano). Semprini Pierignazio (Milano). Tibiletti Mario (Milano). Lisetti Aldo (Italia). Koller Enrico (Salzburg). Pagitz Francesco (Salzburg). Wildner Ottavio (Salzburg). Restelli Giuseppe (Milano). Bologni Aldo (Siena). Collevati Max (Ferrara). Esposito Domenico (Italia). Miller Arthur (Augsburg). Schretzenmayer Albert (Augsburg) Battisti Enrico (Roma). Daltrop Georg (Roma). Fanti Renzo (Roma). Gabrielli Ettore (Roma). Lemme Michele (Roma). Persegati Walter (Roma). Diarium Romanae Curiae 8 dicembre 1975. Al » » » Al 9 » » Al 11 » Al » » » » Al » » » Al » » » Al 15 » » Al 21 » » Al 11 gennaio 1976. Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al 16 » » Al 23 » » Al » » » Al 4 febbraio » Al » Al » » » A1 » » 1 marzo » Al ( sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. 367 Roncalli Francesco (Roma). Stoppa Massimo (Roma). Bordone Adolfo (Siracusa). Sanlorenzo Franco (Casale Monferrato). Di Santo Nino (Roma). Palattella Mario (Roma). Labellarte Lorenzo (Teramo e Atri). Carreras Enrico (Italia). Giampietro Alberto (Penne-Pescara). Lustrini Enrico (Arezzo). Vom Rath Eward (Essen). Fortuna Gerardo (Italia). Steinmetz Ludwig (Mainz). Papiro Giuseppe (Roma). Tantillo Massimo (Italia). Carrara Vinicio (Bergamo). Mazzoleni Roberto (Bergamo). Novarese Salvatore (Messina). Zanotti Carlo (Novara). Bravi Arrigo (Roma). Galante Elio (Roma). II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 18 aprile » » » 1975. Al » Al » » Al 22 maggio » Al 11 giugno » Al » » » Al » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al » » » Al 19 Al » 21 Al » » » » » Al Al » » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Aguirre Reynald (Malolos). Bordador Teodoro E. (Malolos). Lázaro Jordan Bernardo (Malolos). Müller Bernhard (Berlin). Anzueto de León Julio César (Guatemala). Cisneros José Héctor (Guatemala). Fuchs Marizuya Pablo (Guatemala). Gaitán Alvarez José Miguel (Guatemala). García Salas Monroy Mario Ignacio (Guatemala). González Barrios Carlos Ernesto (Guatemala). González P. Jorge (Guatemala). Lodder Phillips Bernardo (Guatemala). Méndez Martínez Alberto (Guatemala). Paiz Bolaños Mario Enrique (Guatemala). Penney Frank William Frank (Guatemala). Pérez Alonso Carlos Manuel (Guatemala). Pérez Asturias Juan Luis (Guatemala). Ponce Archila Francisco Alfonso (Guatemala). Surur Haydar Salomón Elias (Guatemala). Taracena de la Cerda Eduardo (Guatemala). Widmann Luna Walter Roberto (Guatemala). Wunderlich Saravia Mario Rafael (Guatemala). Steiner Paolo (Gurk). Hanifl Michele (Eisenstadt). Kollwentz Eugenio (Eisenstadt). Posch Edoardo (Eisenstadt). Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 368 1975. Al » » Al » Al » » » Al Al » » » agosto » Al » » » Al Al » » » 13 » » Al 18 » » Al 22 » » Al » » Al » » Al » 27 Al » » 29 » » Al 9 settembre » Al 18 » » Al » » » Al Al » » » » » Al Al » » 19 » » Al » » » Al 24 Al » » » » Al » » » Al 27 » Al » » » Al luglio 00 13 18 31 » » » » » » » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. » Al sig. » » Al sig. Al sig. Al sig. Heinen Eugen (Köln). Schrammel Giuseppe (Wien). Baabumba John (Kampala). Mukasa Tebaudeke Colombano (Kampala). Mutemankasa Ludovico (Kampala). Hoppers Paolo (Roermond). Van der Linden Cornelio ('s-Hertogenbosch). Voschens Giovanni (Utrecht). Promper Giovanni ('s-Hertogenbosch). Kreuz Josef (Münster). Perris Alvarez Luis (Tuánuco). Van de Water Enrico (Rotterdam). Gutstein Federico (Wien). Quaedvlieg Francesco (Roermond). Worley Ben Atkinson (Salford). Wohlschläger Giovanni (Sankt Pölten). Blechinger Josef (Freiburg im Breisgau). Honig Karl (Freiburg im Breisgau). Jülg Karl (Freiburg im Breisgau). Oberhuber Max (Freiburg im Breisgau). Auer Giovanni (Innsbruck). Pauli Kurt (Köln). Pawlowski Heinz (Köln). Saciólo Santos Guillermo (Filippine). Tansingco José 0. (Filippine). Tosi Remo (Modena). Heesakker Lamberto Adriano (Rotterdam). Kley Enrico Giuseppe Bernardo Maria (Rotterdam). Van der Weijden Pietro Guglielmo Maria (Rotterdam). Van Belkom Cornelio ('s-Hertogenbosch). Van Rooij Antonio Giovanni ('s-Hertogenbosch). Vos Guglielmo Giuseppe ('s-Hertogenbosch). NECROLOGIO 3 maggio 1976. Mons. Lamy Frédéric Edouard Camille, già Arcivescovo di Sens. 7 » » Mons. Buenafé Antonio, Vescovo Ausiliare di Nueva Segovia (Filippine). 17 » » Mons. Van den Bergh François, già Vescovo di Budjala (Zaïre). 21 » » Mons. Szabó Imre, Vescovo tit. di Tiatira, Ausiliare di Esztergom. An. et vol. LXVIII 30 Iunii 1976 N. 6 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico — Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI SACRA C O N S I S T O R I A CONSISTORIUM SECRETUM Die XXIV mensis maii, anno MCMLXXVI, Summus Pontifex Paulus P P . VI Consistorium Secretum habuit in Aula Consistoriali Palatii Apostolici Vaticani, cuius acta ex ordine referuntur. I - SUMMI PONTIFICIS ALLOCUTIO ET NOVORUM S.R.E. CARDINALIUM CREATIO Venerabiles Fratres Nostri, Ex quo die, abhinc iam tres annos, Nos vestri Sacri Collegii vacua loca compievimus secundum statutum numerum Cardinalium Electorum, hoc Collegium magno cum dolore alios amisit Fratres Nostros, quorum omnium pio maeroris affectu meminimus; ex altera vero parte quidam eiusdem Sacri Collegii sodales iam interea attigerunt maximam lege permissam aetatem, ob quam illis non amplius licet Romanum Pontificem eligere. Quapropter hodie vos convocavimus, ut novi crearentur Cardinales; eodemque tempore, sive ut nominationes episcopales promulgarentur, sive ut vestram postremam rogaremus sententiam de causis canonizationis trium Beatorum Caelitum, sive denique ut palliorum petitiones acciperemus. 24 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 370 Hae sunt consuetae profecto ac notae partes omnium Consistoriorum; verumtamen non idcirco minus ponderis habent, quod attinet ad eorum significationem ecclesialem, ad eorumque memorias historicas, quas revocant; adeo ut, quotiescumque celebratur tale Consistorium, plurimi homines hunc Ecclesiae Romanae eventum respiciant et sequantur summo studio attentissimoque animo. Ita sane est : Consistorium intellegitur esse admodum grave ac sollemne tempus. Huius autem gravitatis plane vos conscios cernimus, qui hic praesentes adestis in eoque partes habetis; qua de re gratias in primis vobis agimus. I. Sed diutius morari cupimus in ipsa illa occasione, ad quam maxime hodie attendit catholicorum communitas, immo vero ad quam convertitur omnis publica opinio: haec est novorum Cardinalium creatio. Volumus ante omnia affirmare Nos ideo cepisse hoc consilium, ne longius exspectaretur donec satisfieret necessitatibus Collegii Sacri, praesertim post nuper editam Constitutionem Apostolicam, quae a verbis incipit Romano Pontifici eligendo. Ea nempe Constitutione descripsimus peculiaria ac maxima officia sodalium Sacri Collegii, utpote quorum esset Summum Pontificem eligere. Cum autem — ut diximus — in animum induxissemus vacua illa loca implere, secuti sumus rationes et normas, quae Nobismet ipsis summae curae sunt et cordi, scilicet ut Sacrum Collegium, quantum fieri potest, ex omnibus gentibus membra complecteretur atque indolem internationalem prae se ferret. Etenim Collegium istud studet ac debet ostentare universo orbi consimilem imaginem sanctae Catholicae Ecclesiae, congregatae ex omnibus terrae partibus in unicum Christi ovile atque apertae ad omnes populos humanaeque culturae formas, ut in se suscipiat vera hominum bona et transferat vicissim ad utilitatem optimae causae Evangelii, quae est Dei gloria hominumque profectus. Sic placuit Nobis non solum debito modo agnoscere merita fidissimorum ministrorum Apostolicae Sedis apud Legationes Pontificias ipsamque Romanam Curiam, sed potissimum et in primis cogitavimus Sedes Residentiales, mentem Nostram peculiari modo intendentes ad iuvenes Catholi* 1 1 Io. 10, 16. Acta Pauli Pp. VI 371 comm communitates — quae iamiam ingressurae sunt aetatem lucidam speique frugiferae plenissimam — nec non pari cum observantia ad Sedes quarum superior historia illustris est ac iongissima, atque sanctitatis testimoniis et apostolatus operibus abundat. Nostra proinde visio amplectitur velut uno latissimo conspectu totum orbem terrarum ubi Ecclesia vivit, amat, sperat, patitur, pugnat: ex praecipuis terrae regionibus etiam maxime longinquis nemo revera abest. Quod si pauciores hodie in Sacro Collegio esse videntur, qui Ecclesias Orientales repraesentant, haud minor existimanda est Nostra caritas, reverentia et benevolentia erga eas regiones quae fuerunt Ecclesiae incunabula, quae nunc etiam sollicita cum diligentia pretiosissimus thesauros pietatis ac liturgiae et doctrinae tutantur, et quae tandem in suis Pastoribus, Patriarchis Nobis dilectissimis — una cum ipsorum adiutoribus in Sacra uniuscuiusque Synodo Patriarchali — lucem, incitamentum ac vires consensionis inveniunt. Quapropter iuvat Nos oblata hac uti opportunitate ut benignitatem Nostram quam maximam erga ipsos testificemur eosdem de Nostra recordatione, de Nostra observantia Nostrisque precibus certiores facientes. I I . Quemadmodum iam notavimus, Consistorium significat tempus perquam sollemne et grave pro Ecclesiae vita, quae inter terrestria adiuncta ducitur. Hanc ergo occasionem — qua coram vobis et vobiscum versamur — nullo pacto praeterire possumus, quin nonnullas tractemus quaestiones atque Ecclesiae causas, quae Nobis sollicitudinem afferunt quasque magni putamus esse momenti, itemque vobiscum intimos Nostros sensus communicemus. Qui sensus sunt gratiae ac laetitiae ex una parte, sed ex altera etiam angoris ac doloris. 1) Prior sensus oritur ex nativo illo « optimismo » — innixo in certissimis Christi promissionibus atque in novis semper ac solacii plenis Ecclesiae eventibus — quem Nos in pectore fovere solemus : est ipsa vitalis viriditas ac iuventus Ecclesiae, cuius tot praesto sunt testimonia et documenta. Haec vidimus et tetigimus per totum Annum Sanctum paulo ante terminatam, qui etiam nunc animum Nostrum salutariter illu2 2 Cfr. Mt. 28, 20; Io. 16, 33. 372 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale minat. Essentia enim vitae christianae in vita spirituali posita est, nempe in ea supernaturali vita quae donum Dei est: Nobis igitur egregium conceditur solacium, quod sentimus eandem illam vitam crescere et vigere in tot Nationibus et populis, per testificationem fidei, per Liturgiam, per precationis studium iterum detectum atque gustatum, per gaudium, quod ex clara visione spirituali cordisque puritate exoritur. Videmus praeterea magis ac magis augescere amorem inter fratres, qui seiungi non potest a Dei amore et qui inflammat studii ardorem adeo multorum Nostrorum filiorum nec non misericordem eorum operam pro pauperibus, pro reiectis, pro inermibus hominibus. Nos intellegimus moderatrices normas a superiore Concilio propositas efficaciter dirigere ac sustinere continuum opus sese conformandi ad Christi Evangelium, per cultum vitae revera christianae atque virtutum theologalium exercitationem. Vehementi cum admiratione contemplamur efnorescentia incepta missionalia, ac praesertim conspicimus ex certissimis signis progressum etiam in re maximi ponderis, scilicet in campo sacerdotalium et religiosarum vocationum, quae sine dubio variis in nationibus, post aliquod languoris intervallum, reviviscunt. Videmus in cunctis continentibus adulescentes magno animo opereque concreto oboedire Evangelii praeceptis atque in se commonstrare voluntatem servandae necessariae coniunctionis inter optimam christianae vitae speciem et officium illam ad effectum deducendi. Ita profecto, Venerabiles Fratres Nostri, Spiritus reapse operatur in omnibus Ecclesiae campis, etiam in illis, qui aliquando aridissimi videbantur! 2) Attamen subsunt causae acerbitatis et maestitiae, quas nec contegere volumus nec deminuere. Hae plerumque procedunt ex comprobata quadam extremitate, interdum insanabili quoad aliquos suos excessus, quae in oppositis factionibus de- notat immaturam animi levitatem vel contumacem obstinationem; quae quidem tristem surditatem gignunt erga omnes hortationes et monitiones ad sanam aequilibritatem, animorum Acta Pauli Pp, VI 373 exacerbatorum conciliatricem, quae per eximium Concilii magisterium impertitae sunt, iam ante plus quam decem annos. a) Ex altera enim parte consistunt ii qui — dicentes se profiteri quam maximam fidelitatem erga Ecclesiam et Magisterium — data opera recusant et répudiant ipsa principia Concilii, et consequentem eorum applicationem et reformationem, itemque lentam eorundem exsecutionem Apostolicae Sedis opera et Conferentiarum Episcopalium sub Nostra auctoritate, quae a Christo originem ducit. Detrahitur auctoritati Ecclesiae praetextu Traditionis, cui ceterum solum verbis ac foris obsequium praestatur. Ab ducuntur fideles a vinculis oboedientiae erga Petri Sedem, sicut etiam a legitimis suis episcopis; respuitur auctoritas hodierna pro illa quae fuit alterius temporis. Et hoc tanto gravius est et peius, quod repugnantia ista, de qua loquimur, non solum defenditur ab aliquibus sacerdotibus, sed ducitur et dirigitur ab episcopo, scilicet Marcello Lefebvre, quem nihilominus Nos semper veneratione prosequimur. Hoc vehementi quidem cum animi dolore animadvertimus : attamen in hac agendi ratione — quicumque sunt fines ad quos illi homines intendunt — quis non videt iam praesens propositum sese constituendi extra oboedientiam et communionem cum Petri Successore ac propterea cum ipsa Ecclesia? Iamvero hoc, pro dolor, sponte consequitur, cum nempe affirmatur potius habendum esse detrectare oboedientiam quam oboedire, praetextu integram fidem servandi atque allaborandi suo modo ad Ecclesiae catholicae tutelam, dum ex contrario vera oboedientia eidem reapse denegatur. Idque palam affirmatur! Immo asserere non dubitant Concilium Vaticanum II vi obligandi carere; catholicam fidem in discrimine versari etiam propter normas post Concilium propositas; oboediendum non esse, ut quaedam traditiones serventur. Quae traditiones? Ad hunc hominum coetum — non autem ad Romanum Pontificem, non ad Episcoporum Collegium, non ad Concilium Oecumenicum — ius pertineret statuendi quaenam ex innumeris traditionibus habendae sint fidei normae! Ut videtis, Venerabiles Fratres Nostri, hac agendi ratione in iudicium vocatur illa divina voluntas quae Petrum eiusque legitimos Successores posuit Caput Ecclesiae, ut fratres in fide confirma- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 374 3 re t atque universum gregem pasceret, eumque depositi fidei sponsorem et custodem constituit. Peculiari autem modo id eo gravius censendum est, quod illuc divisio inducitur, ubi congregavit nos in unum Christi amor, scilicet in Liturgiam atque in Eucharisticum Sacrificium, cum denegetur obsequium normis de re liturgica statutis. At vero, nomine ipsius Traditionis Nos ab omnibus filiis Nostris atque ab omnibus catholicis communitatibus postulamus, ut cum dignitate pietatisque fervore renovatae Liturgiae ritus celebrentur. Usus novi Ordinis Missae minime quidem sacerdotum vel christifidelium arbitrio permittitur. Instructione autem edita die quarto decimo mensis Iunii anno millesimo nongentesimo septuagesimo primo provisum est, ut Missae celebratio antiquo ritu sineretur, facultate data ab Ordinario, tantummodo sacerdotibus aetate provectis vel infirmis, qui Divinum Sacrificium sine populo ofïerrent. Novus Ordo promulgatus est, ut in locum veteris substitueretur post maturam deliberationem, atque ad exequendas normas quae a Concilio Vaticano II impertitae sunt. Haud dissimili ratione, Decessor Noster S. Pius V post Concilium Tridentinum Missale auctoritate sua recognitum adhiberi iusserat. Idem promptum obsequium, vi supremae auctoritatis Nobis a Christo Iesu concessae, iubemus erga ceteras novas leges ad liturgiam, disciplinam, rem pastoralem spectantes, quae hisce annis latae sunt, ut Concilii decreta ad effectum deducerentur. Quodlibet inceptum hisce decretis obstare contendens, censeri nullo modo potest opus in Ecclesiae utilitatem positum, cum re vera grave ipsi afferat detrimentum. Saepius per Nosmet ipsos, per Nostros adiutores aliosque amicos Reverendissimum Lefebvre monuimus de gravitate ipsius agendi modorum; de illegitimitate praecipuorum eius inceptorum in praesens exstantium; de inanitate ac saepe de falsitate principiorum doctrinalium, quibus ille tum suum agendi modum tum sua incepta suffulcire studet; denique de damnis quae exinde Ecclesiae universae oriuntur. Vehementi cum angore, sed paterna cum spe, nunc etiam animum Nostrum convertimus ad hunc Nostrum in episcopatu 3 Cfr. Lc. 22, 32; Io. 21, 15 sq. 375 Acta Pauli Pp. VI Fratrem, ad ipsius adiutores atque ad omnes, qui ad eos sequendus sunt adducti. Nos persuasum quidem habemus multos ex his fidelibus, saltem primo tempore, bona fide ductos esse. Plane etiam intellegimus studiosum eorum amoris affectum erga suetas cultus vel disciplinae formas, ex quibus ipsi tamdiu spirituale robur atque animorum suorum alimoniam haurire solebant. At fore confidimus, uti iidem sereno animo meditari noverint nullis praeiudicatis opinionibus ducti, atque agnoscere velint se hodie quaesitum praesidium atque alimoniam reperire posse in renovatis religionis formis, quas Concilio Vaticano II ac Nobismetipsis necessario inducere visum est, ut Ecclesiae bonum, eius progressum in mundo huius temporis eiusque unitatem promoveremus. Nos igitur iterum adhortamur hos Nostros fratres ac filios, eosque exoramus, ut conscii fiant gravium vulnerum quae secus Ecclesiae illaturi sunt. Invitationem ipsis iteramus, ut secum recogitent gravia Christi monita de Ecclesiae unitate ac de oboedientia erga legitimum Pastorem, ab Ipso universo gregi praepositum, cum signum oboedientiae sit quae Patri ac Filio debetur. Nos eos aperto corde exspectamus apertisque bracchiis ad eos prompte amplectendos : utinam humilitatis exemplum praebentes, ad gaudium Populi Dei rursus viam unitatis et amoris ingredi valeant! 4 5 b) Ex altera vero parte sunt qui — contrarias prorsus doctrinas profitentes sed pariter Nobis vehementis doloris causam afferentes — falso putant se viam pergere per Concilium apertam; atque adeo praeiudicatis opinionibus permoti, interdum sine ulla emendationis spe, sese acriter gerunt in iudiciis ferendis de Ecclesia eiusque institutis. Quare eadem firmitate declarare debemus nullo modo admitti posse eorum omnium agendi rationem: — quotquot arbitrantur sibi licere propriam ipsorum liturgiam creare, interdum Missae Sacrificium ac sacramenta redigentibus ad celebrationem suae vitae vel suae luctationis atque etiam ad suam ipsorum fraternitatem significandam; vel contra leges intercommunionem exercent; • Cfr. Io. 17, 21 sq. Cfr. Lo. 10, 16. 5 376 Acia Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale — quotquot in catechesi tradenda extenuant doctrinae catholicae institutionem eam accommodantes ad sollicitationes vel hominum postulationes, secundum opiniones quae christianum nuntium penitus corrumpunt, ut iam declaravimus in Exhortatione Apostolica, cui index Quinque iam annos quae die VIII decembris anno MÇMLXXI post quinquennium a Concilii exitu edita est ; — quotquot ita se habent, ut vivam Ecclesiae Traditionem a Patribus usque ad Magisterii doctrinam, plane neglegant; qui quidem nova ratione interpretantur Ecclesiae doctrinam, Evangelium ipsum, res spirituales, divinitatem Christi, eius resurrectionem vel Eucharistiam, ita ut germanam harum veritatum significationem reapse destruant, novam hoc modo gnosim creantes et quodammodo « liberum examen » in Ecclesiam introducen tes; quod quidem eo periculosius contingit, quod de iis agitur, quibus altissimum itemque summae gravitatis munus concreditum est Sacram Theologiam docendi; — quotquot extenuant munus sacerdotalis ministerii proprium ; — quotquot dolendum in modum leges violant Ecclesiae, vel vitae moralis postulata quae per ipsam inculcantur; — quotquot denique ita theologalem vitam intellegunt quasi agatur de ordinanda terrestri societate; immo illam ad actionem politicam redigunt, spiritum, vias, agendi modos ad hunc finem adhibentes, quae Evangelio repugnant; atque eo procedunt, ut transcendens Christi nuntium, eius praedicationem Regni Dei, eiusque amoris praeceptum erga homines in ineffabili Dei paternitate fundatum, cum opinionibus confundant, quae tale nuntium essentialiter negant, in eius locum doctrinam substituentes eidem prorsus oppositam, ac propugnantes varium quoddam conubium inter duas humanae vitae rationes, quae inter se componi nullo modo possunt, ut agnoscunt ipsi periti huius doctrinae, qui ex altera factione sunt. Christiani huius generis non sunt quidem numero plures, sed magnopere perstrepunt, cum temere putent se necessitates interpretari universi populi christiani aut irrevocabilem historiae cursum. Hoc facientes, nullo modo ad Concilii Vaticani II 6 « Cfr. A.A.S. 63, 1971, p. 99. 377 Acta Pauli Pp. VI auctoritatem appellare possunt quia eius recta interpretatio atque applicatio nulli prorsus licentiae dant occasionem ; neque provocare possunt ad apostolatus necessitates, ut ad homines accedere possint, qui religionem non exercent vel christiana fide carent: verus enim apostolus ab Ecclesia mittitur, ut de ipsius Ecclesiae doctrina ac vita testimonium perhibeat. Fermentum totam massam pervadere debet; attamen evangelicum permanere debet; secus et ipsum una cum mundo* corrumpitur. Venerabiles Fratres Nostri! Cupivimus commendare vobis has nostras intimas cogitationes, cum probe sciamus quae tempora Ecclesiae impendeant. Ipsa quidem est eritque semper signum et vexillum erectum inter populos, quoniam munus habet nuntiandi, immo nonnumquam cum aliqua provocatione denuntiandi mundo isti, qui eam intuetur, veritatem illius fidei, quae hominum ultimam sortem illustrat, spem quae sola non confundit, caritatem quae eripit hominem ex nimio sui amore, qui variis sane formis conatur eum invadere et opprimere. Non est hoc certe tempus fugae, nec desertionis, nec concessionum; tantoque minus tempus formidinis. Christiani homines simpliciter nunc vocantur, ut christiani veri nominis sint: atque tales quidem eatenus erunt, quatenus Ecclesiae et Concilio fideles permanserint. Nemo, ut Nos opinamur, in dubio ponet summam monitionum atque hortationum quas per hos Pontificatus Nostri annos imperavimus Pastoribus et Populo Dei, immo universo mundo. Grati sumus erga eos qui ex hisce hortamentis Nostris agendi rationem hauserunt; nam omnia ista docuimus vivida suffulti spe ac tranquillo moti optimismo, qui tamen veram rerum ipsarum concretarum aestimationem non exclusit. Si hodie diutius immorati sumus in aliquibus rationibus minus probandis, ideo fecimus quod singularis haec occasio vestraque benigna fiducia Nos adduxerunt, ut id opportunum iudicaremus. Reapse, essentia charismatis prophetici, ad quod exercendum Dominus Nobis promisit Spiritus sui praesentis auxilium, eo spectat ut vigilemus, ut pericula iudicemus, ut investigemus signa illucescentis aurorae sub obscuro noctis orbe. 7 8 7 Cfr. Is. 5, 26; 11, 12. * Cfr. Rom. 5, 5. Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale 378 Custos, quid de nocte? Custos, quid de nocte? Haec verba in ore Nostro ponit ipse propheta. Donec igitur placida aurora retribuat hominibus gaudium et colorem, volumus pergere vocem Nostram attollere secundum officium illud, quod Nobis est commissum. Vos, autem, amici Nostri et cooperatores proximi, potestis ante reliquos omnes et melius quam ceteri omnes repetere ac diffundere vocem Nostram apud tot fratres Nostros et filios. Et dum praeparamur iam ad celebrandum Dominum Iesum qui cum signis passionis gloriosaeque resurrectionis ascensurus est ad dexteram Patris, nos debemus suspicientes caelos apertos semper persistere spe laetitia fortitudine pieni. In Nomine Domini! In quo Nomine sancto singulis vobis benedicimus. Nunc autem recensere iuvat lectissimos Praesules, quos ob cuiusque promerita, dignos existimavimus, qui amplissimo Collegio vestro in hoc Sacro Consistorio aggregarentur : 9 10 OCTAVIUS ANTONIUS BERAS ROJAS, Archiepiscopus S. Domi- nici; OPILIUS ROSSI, Archiepiscopus titulo Ancyranus; IOSEPHUS MARIA SENSI, Archiepiscopus titulo Sardiaïius; IOANNES CAROLUS ARAMBURU, CONRADUS BAFILE, Archiepiscopus Bonaërensis; Archiepiscopus titulo Antiochenus in Pisidia; HYACINTHUS THIANDOUM, Archiepiscopus Kampalaènsis ; EMMANUEL NSUBUGA, IOSEPHUS SCHROFFER, Archiepiscopus Dakarensis; Archiepiscopus titulo Volturnensis; LAURENTIUS TREVOR PICACHY, IACOBUS L . SIN, Archiepiscopus Calcuttensis ; Archiepiscopus Manilensis; VILLELMUS WAKEFIELD BAUM, Archiepiscopus Vashingto- nensis ; ALOISIUS LORSCHEIDER, 9 19 Is. 21, 11. Act. 7, 56. Archiepiscopus Fortalexiensis ; Acta Pauli Pp. VI REGINALDUS IOANNES DELARGEY, 379 Archiepiscopus Vellingto- nensis ; EDUARDUS PIRONIO, LADISLAUS LÉKAI, BASILIUS HUME, Archiepiscopus titulo Thigensis; Archiepiscopus Strigoniensis; Archiepiscopus Vestmonasteriensis; VICTOR RAZAFIMAHATRATRA, BOLESLAUS FILIPIAK, Archiepiscopus Tananarivensis; Archiepiscopus titulo Plestiensis; Episcopus de Ikot Ekpene. DOMINICUS EKANDEM, Praeterea, ex duobus Cardinalibus, quos Nobis in pectore reservamus, unum nunc publice edicimus, qui est IOSEPHUS MARIA TRIN-NHU-KHUÊ, Archiepiscopus Hanoiensis, qui hesterno die Romam advenit; alterum vero adhuc iii pectore reservamus, quem quandocumque Nostro arbitrio renuntiabimus. Ex his ad ordinem Diaconorum pertinebunt: OPILIUS ROSSI, IOSEPHUS MARIA SENSI, IOSEPHUS SCHROFFER, EDUARDUS PIRONIO, BOLESLAUS FILIPIAK. Ceteros vero pertinere volumus ad Ordinem Presbyterorum. Cum dispensationibus, derogationibus, et clausulis necessariis et opportunis. In nomine Pai© tris et Fi:©Iii et Spiritus© Sancti. Amen. Absoluta oratione, Sanctus Pater nominationis scripta documenta tradidit Ioanni Card. Villot, Secretario Status, qui ea singula singulis creatis et renuntiatis S. B. E. Cardinalibus afferenda curavit. II - ELECTIO CAMERARII SACRI COLLEGII Reverendissimus Cardinalis Franciscus Seper detulit ac reddidit perulam Camerarii Sacri Collegii S. B. E. Cardinalium Summo Pontifici, qui eam tradidit Rev.mo Cardinali Agnello Rossi, Sacrae Congre- 380 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefecto, eum renuntians eiusdem Sacri Collegii Camerarium, ad proximum usque sacrum Consistorium delato munere functurum. III - OPTIONES Deinde, Reverendissimus Cardinalis Dinus Staffa optavit et petiit, ut, dimisso titulo Sacri Cordis Christi Regis, sibi titulus Sanctae Mariae supra Minervam assignaretur. Reverendissimus vero Cardinalis Gabriel M. Garrone, nomine Rev.mi Cardinalis Alexandri Caroli Renard, optavit et petiit ut, dimisso priore titulo Sancti Francisci a Paula ad Montes, titulus eidem assignaretur SS.mae Trinitatis in Monte Pincio. Quibus Summus Pontifex benigne annuit optatosque titulos assignavit. IV - P R O V I S I O E C C L E S I A R U M Postea Beatissimus Pater sic nonnullis metropolitanis et cathedralibus Sedibus providit : Metropolitanae Sedi Medanensi praefecit E x c . P. D. Alfredum Gontium Pium Datubara, tunc Episcopum tit. Novensem; Cathedrali Sedi Keremanae, noviter constitutae, E x c . P. D. Vergilium Patricium Copas, tunc Archiepiscopum Portus Moresbiensis, ei ad personam archiepiscopalem dignitatem servans; Cathedrali Sedi Peterboroughensi, R. D. Iacobum L. Doyle, cathedralis templi Londonensis curionem; Cathedrali Ecclesiae Sinus Tonitralis, R. D. Ioannem A. 0'Mara, e clero archidioecesis Torontinae, curionem S. Laurentii in oppido vulgo (( Scargorough » ; Cathedrali Sedi Nahhonsauanensi, R. D. barg, e clero dioecesis Chanthaburiensis ; Cathedrali Sedi Ubonratchathaniensi, R. Mansap, e clero dioecesis Ratchaburensis ; Iosephum Banchong Ari- D. Michaelem Bunluen Ecclesiae tit. Lunensi, R. D. Vincentium Zarri, metropolitam templi Bononiensis curionem, quem simul Auxiliarem renuntiavit Em. D. Antonii S. R. E. Cardinalis Poma, Archiepiscopi Bononiensis; Acta Pauli Pp. VI 381 Ecclesiae tit. Nicivensi, R. D. Stanislaum Ott, episcopalis curiae Rubribaculensis cancellarium, quem simul renuntiavit Auxiliarem E x c . D. Philippi M. Hannan, Archiepiscopi Novae Aureliae; Ecclesiae tit. Morosbisdensi, R. D. Georgium A. Fulcher, e clero dioecesis Columbensis, eumque simul renuntians Auxiliarem E x c . D. Eduardi Herrmann, eiusdem dioecesis Episcopi. Praeterea Summus Pontifex, nonnullas pronuntiavit Ecclesias, quibus iam per Apostolicas sub plumbo Litteras sacrorum Antistites praefecti fuerant, ex quo nempe die, xn mensis decembris, anno MCMLXXV, proximum Consistorium Secretum habitum est. Videlicet : E triginta Metropolitanis Sedibus : Ecclesiam Ultraiectensem, E.mo D. Ioanni S. R. E. Cardinali Willebrands destinatam; et De Lourenço Marques, cui praefectus est E x c . D. Alexander Iosephus Maria dos Santos. E sexdecim archiepiscopalibus Ecclesiis titulo assignatis : Amiteminam, R. D. Augustino Cacciavillan ; et Turrensem in Byzacena, R. D. Bonifatio Piccinini attributis. E centum duo de viginti dioecesibus : Rottenburgensem, cuius Episcopus R. D. Georgius Moser electus est; Maitlandensem, R. D. Leoni Mauritio Clarke concreditam; Yeliternam, cui Episcopus R. D. Dantes Bernini praefectus est; Sancti Claudii, curis R. D. Gilberti Duchêne creditam. Ex centum duo de triginta episcopalibus Ecclesiis titulo assignatis : Frequentinam, R. D. Henrico Assi attributam; et Holarensem, R. D. Gerardo Schwenzer. E sex Praelaturis : Altamurensem, cuius sacer Praesul factus est R. D. Salvator Isgrò ; Roraimensem, R. D. Aldoni Mongiano concreditam. Denique Abbatias « nullius » Beatae Mariae Auxiliatricis de Belmont, cui praefectus est R. D. ludas Cleary; et Pietersburgensem, curis R. D. Fulgentii Varnerii Le Roy destinatam. 382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Demum Beatissimus Pater assensum se dedisse dixit electionibus canonice factis : — in Synodo Episcoporum Maronitarum : Exc.mi P. D. Antonii Petri Khoraiche, Episcopi Sidoniensis Maronitarum, ad patriarchalem Ecclesiam Antiochenam Maronitarum; R. P. Ibrahim Helou, ad cathedralem Ecclesiam Sidoniensem Maronitarum ; R. P. Rolandi Abijaoudé, ad titularem episcopalem Ecclesiam Arcenam, cum munere Vicarii patriarchalis Ecclesiae Antiochenae Maronitarum ; R. P. Antonii Joubeir, ad titularem episcopalem Ecclesiam Apamenam in Syria, cum munere Administratoris patriarchalis Ecclesiae Tripolitanae Maronitarum; — in Synodo Episcoporum Melchitarum : R. P. Habib Bâcha, ad archiepiscopalem Ecclesiam Berytensem et Gibailensem Melchitarum; R. P. Maximi Salloum, ad archiepiscopalem Ecclesiam Ptolemaidensem; Exc.mi P. D. Gregorii Haddad, Archiepiscopi Merytensis et Gybailensis Melchitarum, ad titularem archiepiscopalem Ecclesiam Adanensem Melchitarum. V - R E L A T I O CAUSARUM CANONIZATIONIS Subinde E x c . D. Iosephus Casoria, vir a Secretis Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum, rettulit de causis canonizationis Beatorum Ioannis Ogilvie, sodalis Societatis Iesu, martiris ; Sarbellii Makhlouf, sodalis Ordinis Libanensis Maronitae, et Beatricis de Silva Meneses, virginis, conditricis Sororum a SS.ma Conceptione B. M. V. Quibus relatis, Summus Pontifex Eminentissimorum Patrum Cardinalium suffragia his, quae sequuntur verbis exquisivit: Debita diligentia considerationem Nostram intendimus in ea omnia argumenta, quae ad propositas causas illustrandas comprobandasque allata sunt. Attamen, res tantae est gravitatis, ut Nobis videatur cognitam habere mentem vestram, antequam decretoriam sententiam Nostram pronuntiemus. Rogamus igitur vos, ut conscientiae officio ducti, de more circa has causas suffragia vestra f eratis. Tunc singuli S. R. E. Cardinales, servato suo cuiusque ordine, sententiam aperuerunt. Acta Pauli Pp. VI 383 CONSISTORIUM UNICUM (LOCO SEMIPUBLICI ET PUBLICI) Consistorio secreto absoluto, statim eadem in Aula initium habuit Consistorium unicum, seu olim semipublicum et publicum, cuius acta referuntur. I - POSTULATIO PALLIORUM Reverendissimus Dominus Cardinalis Carolus Confalonieri, nomine Reverendissimi Domini Cardinalis Ioannis Caroli Aramburu, postulavit Pallium pro Metropolitana Ecclesia Bonaerensi. Reverendissimus Dominus Cardinalis Sebastianus Baggio, nomine Reverendissimi Domini Cardinalis Georgii Basilii Hume, postulavit Pallium pro Metropolitana Ecclesia Vestmonasteriensi. Reverendissimus Dominus Cardinalis Agnelus Rossi, nomine Reverendissimi Domini Cardinalis Victoris Razafimahatratra, postulavit Pallium pro Metropolitana Ecclesia Tananarivensi. Sic sacris Palliis postulatis, Beatissimus Pater annuit atque Cardinali Protodiacono Perieli Felici mandavit ut, crastina die, Pallium traderet S. R. E. Cardinalibus pro quibus petitum fuerat. Deinde sacrum Pallium personaliter postulaverunt Exc.mi DD. Archiepiscopi : Alexander Iosephus Maria dos Santos, pro metropolitana Ecclesia De Lourengo Marques; Septimius Todisco, pro metropolitana Ecclesia Brundusina et Ostunensi; Leobardus D'Souza, pro metropolitana Ecclesia Nagpurensi; denique Antonius Frondosa, pro Ecclesia metropolitana Capicensi. Postulatio autem Pallii per procuratorem facta est : pro metropolitanis Sedibus, quae sequuntur : Ibaguensi, Bucaramanguensi, Cuschensi, Seattlensi, Sancti Ferdinandi, Kadunaënsi, Vallisolitana, Praetoriensi, Paulopolitana et Minneapolitana, Manizalensi, Cochabambensi, Sanctae Crucis de Sierra, Ravennatensi et Cerviensi, Luandensi, Madangana, Portus Moresbiensis, Vratislaviensi, Liverpolitana, Angelorum, Mutinensi et Nonantulan^, Kigaliensi, Suvana, Ancoragiensi, Medanensi. Ex privilegio pro episcopalibus Sedibus : Vaciensi, Volaterrani et denique Troiana. Acta, Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 384 Item Summus Pontifex prolatis verbis mandavit Perieli Felici, Cardinali Protodiacono, ut crastina die postulatum Pallium vel sacris ipsis Praesulibus, qui petiverant, vel eorum procuratoribus sueta caeremonia traderet. II - P E R O R A T I O CAUSARUM CANONIZATIONIS Postea D. Ioannes Torre, sacrae Consistorialis Aulae Advocatorum Decanus, ad suetum morem institit, ut Beati Ioannes Ogilvie, Sarbellius Makhlouf et Beatrix de Silva Meneses per sollemnem Summi Pontificis declarationem in Sanctorum album inscriberentur, aptiore die statuto. Cui viro Beatissimus Pater per Rodomontem Galligani, Secretariae Status Praelatum, sic respondit : « Vehementer sane gaudemus, quod vos concordibus suffragiis postulavistis, ut his Beatis Sanctorum Caelitum honores tribuantur ; id enim flagrantissimis etiam Nostris votis respondet. Mhil igitur est, cur a peritorum iudiciis atque a membrorum Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum sententiis discedamus, quae multis ac gravibus argumentis innituntur. Quare, nulla mora, iam nunc hos Beatos summis sanctitudinis honoribus dignos iudicantes, eosdem inter Sanctos annumerandos esse decernimus ; quod, iuvante Deo, sollemni ritu faciemus hoc anno in Vaticana Basilica. Nominatim autem in Sanctorum album referemus : Beatricem de Silva Meneses, die tertio mensis Octobris ; Ioannem Ogilvie, die septimo decimo mensis Octobris ; Sarbellium Makhlouf, die pro opportunitate statuendo. Interea, autem, vos omnes hortamur ut Deo preces sine intermissione adhibeatis, ut consilia Nostra Ecclesiae Sanctae prosint atque christianae vitae afferant incrementum. III - TITULORUM ET DIACONIARUM COLLATIO Interiecto haud magno temporis spatio, Summus Pontifex Paulus Pp. VI maximum Urbis Vaticanae auditorium ingressus est, in quod antea convenerant novensiles S. R. E. Cardinales frequentissimusque ex omnibus nationibus populus, ut rubrum Biretum, seu ornamentum cardinaliciae dignitatis insigne, singulis imponeret atque illisTitulum vel Diaconiam assignaret per Apostolicas, simul delatas, sub plumbo Litteras, de re fidem facientes. Videlicet : OCTAVIO ANTONIO BERAS ROJAS, Titulum S. Sixti. Acta Pauli Pp. VI IOANNI CAROLO Titulum S. ARAMBURU, 385 Ioannis Baptistae Florentinorum. Titulum S. Mariae de Populo. HYACINTHO THIANDOUM, EMMANUELI NSUBUGA, Titulum S. Mariae Novae. Titulum Immaculati Cordis B. Virginis ad Forum Euclidis. LAURENTIO TREVOR PICACHY, Mariae IACOBO SIN, Titulum S. Mariae ad Montes. VILLELMO WAKEFIELD BAUM, Titulum S. Crucis in via Fla- minia. ALOISIO LORSCHEIDER, REGINALDO Titulum S. Petri in Monte Aureo. DELARGEY, Titulum Conceptionis ImmaVirginis ad viam Tiburtinam. IOANNI culatae B. Mariae Titulum S. Teresiae Virginis. LASZLO LÉKAI, VICTORI RAZAFIMAHATRATRA, GEORGIO BASILIO HUME, DOMINICO Titulum S. Crucis in Hierusalem. Titulum S. Silvestri in Capite. Titulum Sancti Marcelli. TRIN-IÜIU-KHUE, Titulum S. EKANDEM, IOSEPHO MARIAE Francisci a Paula ad Montes. OPILIO ROSSI, Diaconiam S. Mariae Liberatricis ad Collem Testaceum. IOSEPHO MARIAE SENSI, Diaconiam Ss. Blasii et Caroli ad C atinarios. CONRADO BAFILE, Diaconiam S. Mariae in Porticu. IOSEPHO SCHROEFFER, Diaconiam S. Sabae. Diaconiam Ss. Cosmae et Damiani. FILIPIAK, Diaconiam S. Ioannis Bosco in via Tu- EDUARDO PIRONIO, BOLESLAO sculana. Antequam novensilibus S. R. E. Cardinalibus impositum est Biretum, E.mus Pater Octavius Antonius Beras Rojas, primus e Purpuratis Patribus modo creatis, suo suorumque collegarum nomine grati animi sensus Italicis hisce verbis Summo Pontifici aperuit : 25 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 386 Beatissimo Padre, a Tu es Petrus » 1 principio di unità e di comunione nella Chiesa. Chi Vi serve, Padre Santo, serve la Chiesa e chi serve Voi come Pietro, serve l'unità e la comunione della Chiesa, collaborando strenuamente con Voi affinché il Corpo di Cristo sia veramente corpo e corpo di Cristo-capo e affinché l'umanità tutta diventi gregge di Cristo, campo e vite fruttifera del Signore, casa e tempio della Spirito Santo, 2 sposa dell'Agnello Immacolato e nuova Gerusalemme. Come Vicario in terra del Signore, e Pontefice della Chiesa Romana, madre della Chiesa universale per volontà divina, ci avete chiamati a far parte del Collegio Cardinalizio : è un grande onore e una più grande responsabilità. Coscienti di questo, desideriamo manifestarvi la nostra gratitudine per tale squisita benevolenza, che oltrepassa i nostri meriti. Considerando, per altro, gli obblighi, che questo onore ci impone, non possiamo, mentre confessiamo la nostra insufficienza, non testimoniare e promettere la nostra disponibilità e dedizione, la nostra totale ubbidienza e la nostra sollecitudine nel compiere fedelmente tutto ciò che vorrete confidarci. Occupando d'ora in avanti un posto preminente t r a il clero romano, in questa Città che è veramente « caput mundi », arricchiremo è vero, in certo modo la Chiesa Romana, ma saremo noi soprattutto a essere pienamente arricchiti. In noi, che veniamo da numerose e così diverse regioni del mondo, saranno presenti le speranze e le gioie, le tristezze e le angosce, la luci e le aspirazioni di tanti popoli che potranno così, per mezzo nostro, arricchire questa Chiesa Romana e la Chiesa Universale. Quelli, poi, tra noi che non si fermano qui, nel ritornare da questa Chiesa di Pietro e Paolo alle loro Chiese, porteranno con gaudio il tesoro dell'unità e della comunione, della tradizione e dell'aggiornamento, della sapienza e della santità. Ci sia propizio e prodigo Dio Uno e Trino, il Figlio come Dio Redentore, liberatore e salvatore, e lo Spirito Santo come nostro Paraclito, anima del corpo di Cristo e fonte inesauribile di vita divina in ognuno di noi. Ed anche ci sia propizia e ci assista la Madre di Dio e Madre nostra, la Madre della Chiesa, Maria. 1 Mt. 16, 17. 2 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, nn. 6 et 7. 387 Acta Pauli Pp. VI Cui sic Beatissimus Pater respondit, Italica, Gallica, Anglica, Hispanica et Lusitana adhibitis linguis : In questa fase della celebrazione del Concistoro, nella quale li incontriamo pubblicamente per la prima volta, salutiamo con gioia i nuovi Cardinali, da noi nominati stamani nel Concistoro Segreto. Siamo grati al Signor Cardinale Arcivescovo di Santo Domingo, per i sentimenti espressi, che ben interpretano il momento privilegiato che stiamo insieme vivendo. Salutiamo altresì le Delegazioni Ufficiali governative dei vari Paesi, nonché i Vescovi, i sacerdoti, i religiosi, i fedeli che, in esultanza, fanno corona ai nuovi membri del Sacro Collegio, ai quali sono legati per il vincolo della parentela, dell'amicizia, della collaborazione, dell'obbedienza di altrettanti figli ai propri Padri e Pastori. I. Questa presenza di elette rappresentanze delle varie diocesi del mondo per l'aggregazione, a titolo tutto speciale, alla Chiesa di Roma di membri delle varie Chiese locali e di benemeriti servitori della Sede Apostolica in varie funzioni nelle Rappresentanze Pontificie o nella Curia Romana, assume un significato particolarmente eloquente: essa è anzitutto come l'ideale prolungamento dell'Anno Santo, che ha visto appunto vigorosamente sottolineati, nel linguaggio della fede e della preghiera presso la Tomba di Pietro, i legami spirituali che uniscono la Chiesa intera, vivificata da Cristo e stretta attorno al suo Vicario in terra, nella lode perenne del Padre : unum corpus et unus Spiritus, sicut vocati estis in una spe vocationis vestrae. Unus Dominus, una fides, unum baptisma. Unus Deus et Pater omnium, qui est super omnes et per omnia et in omnibus nobis} L'Anno Santo, che ci ha fatto vivere questa stupenda esperienza di fede, ha oggi il suo coronamento. I I . Ma più ancora, questo atto che oggi tiene occupato il nostro spirito, è una rappresentazione parziale, ma diremmo visiva di quella Collegialità, messa in nuova luce dal Concilio Vaticano I I , la cui attuazione fedele è scopo costante e tenace del nostro Pontificato. Questa Collegialità, anche in questo avvenimento particolare, opera concorde e unita, sospinta dal 1 Eph. 4, 4-6. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 388 soffio dello Spirito, per dare una testimonianza a Cristo e al suo Vangelo, per continuare nel mondo lo slancio missionario della Redenzione, per irradiare la luce della verità che, partita dal cuore del Padre, è brillata sul volto di Cristo : ad illuminationem scientiae caritatis Dei in facie Christi Iesu. 2 I I I . Ed ecco perciò infine il più alto supremo significato dell'odierna cerimonia : la fedeltà. Nel giuramento che tra poco voi farete, Venerati Fratelli Nostri, stanno scritte parole alte, gravi, luminose, tremende: promitto et iuro, me ab hac hora deinceps, quamdiu vixero, fidelem Christo eiusque Evangelio atque oboedientem beato Petro sanctaeque Apostolicae Romanae Ecclesiae ... constanter fore. E nel ricevere la berretta purpurea sentirete ricordarvi che essa indica quod usque ad sanguinis effusionem pro incremento christianae fidei, pace et quiete populi Dei, Ubertate et diffusione Sanctae Romanae Ecclesiae vos intrépidos exhibere debeatis. Ecco indicata la fisionomia che voi, oggi, assumete nella Chiesa di Dio. D'ora in poi, con un segno particolare, voi sarete strettamente e intimamente uniti più che non mai alla Sede di Pietro : i titoli delle vetuste Basiliche romane, o delle nuove chiese sorte nell'Urbe in tempi recenti come centri di coesione di altrettante comunità ecclesiali, vi ricorderanno il legame che vi stringe, come membri a titolo specialissimo, a questa fatidica Chiesa Romana, prima ed amorosa sorella di quante altre Chiese cattoliche ne condizionano le fede e la carità. Avrete un dovere di partecipazione e di collaborazione, più o meno frequente a seconda delle possibilità e circostanze, ai Dicasteri della Curia Romana, vale a dire al governo, cioè al suo apostolico servizio all'intera cattolicità. E la fedeltà assoluta e inalterabile che state per giurare alla Sede di Pietro, e sulla quale il Papa sa di poter contare, si dovrà manifestare anche nella vita delle singole Chiese locali, che voi guidate o rappresentate. È come una corrente di vita che fluisce dal centro verso i singoli punti locali, e di qui al centro ritorna, in un unico scambio di vitalità e di amore, che manifesta l'intima fecondità ed unità della Chiesa, di Cristo. Noi ringraziamo il Signore, che non abbandona mai la sua 2 2 Cor. 4, 6. Acta Pauli Pp. VI 389 Chiesa, la rinvigorisce sempre più nella perenne giovinezza che le ha dato ; la sua assistenza ci guida manu potenti et Gracchio extento: a Lui ci affidiamo, mentre rinnoviamo insieme il nostro pubblico, solenne atto di fede. A ces Frères que Nous venons d'agréger au Sacré Collège des Cardinaux et qui seront plus que jamais unis au Siège de Pierre, Nous sommes heureux de redire notre estime affectueuse, notre vénération, notre pleine confiance. Et vous tous, Frères et Fils qui les entourez, réjouissez-vous avec Nous et appuyez-vous sur leur fidélité! It is with great affection and Joy that we welcome you this morning. We pray that this day may mark, for the new Cardinals and for ail of you who accompany them, a moment of strong resolution and of humble rededication to Jesus Christ and to his Gospel. May you expérience deeply the unity of Christ's Church and the urgency of bringing his message to the world. May the love of Christ dwell in your hearts. Den Vertretern von Staat und Kirche sowie allen Gläbigen deutscher Sprache, die sich zur Kreierung der neuen Kardinäle eingefunden haben und an dieser festlichen Stunde teilnehmen, gelten Unsere herzlichen Grüsse und aufrichtigen Segenswünsche! Con nuestra felicitación a los nuevos Señores Cardenales, queremos unirnos también al gozo de sus familiares aquí presentes y a los ausentes. Que este acto, quede en vuestro ánimo como recuerdo que os estimule a vivir en espíritu y en verdad y a fomentar en vuestro ambiente los vínculos de la fe y de la caridad de Cristo. Urna palavra cordial e afectuosa, para saudar também os presentes de lingua portuguesa, irmanados na fé e na caridade que nos une em Cristo, em torno dos novos Cardeais criados neste Consistorio. A todos envolvemos na Nossa estima e com votos de todo o bem abençoamos, assim como as vossas familias e gentes que representáis, para Nos muito queridas no Senhor. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 390 Die X X V I I , qui proximus post sacra celebrata Consistoria illuxit, in Sollemnitate Ascensionis D.ni Nostri Iesu Christi, in Patriarchali Basilica Sancti Petri Apostoli, infra Missam sollemni pompa concelebratam, Summus Pontifex Paulus Pp. VI Cardinalibus recenter creatis anulum tradidit, cooperatores eos constituens sui ministerii, iisque hunc sermonem fecit : Oggi il Martirologio offre questo titolo alla nostra festività: « In monte Oli ve ti Ascensio Domini nostri Iesu Christi ». La Ascensione pertanto attrae e fissa gli sguardi delle nostre anime verso questa figura splendida e luminosa del Signore, che s'innalza nel cielo, come un globo di fuoco, il quale si fa più ardente ed abbagliante a mano a mano, che si allontana da noi, fino a superare la luce del sole cosmico, e farsi Lui stesso lo splendore dell'universo rivelandone nuovi e profondi aspetti risultanti da quella stessa illuminazione rivelatrice. Gli occhi restano abbagliati, e il fulgore diventa mistero. Ma la nostra gioia rimane e si fa coscienza, si fa parola, si fa canto. Noi godiamo intanto di questa coincidenza festiva : la celebrazione della gloria di Cristo, che sale al cielo e siede alla destra del Padre, proietta la sua luce sulla solenne liturgia, che noi stiamo celebrando, e che vede raccolta intorno a noi nel compimento dei santi riti eucaristici la schiera dei nuovi Cardinali, chiamati a condividere col successore di San Pietro l'appartenenza al Clero di questa sede romana, l'onore e l'onere di partecipare al governo pastorale del centro dell'unità e della cattolicità della santa Chiesa Romana, e di testimoniare e di assicurare la regolare successione del suo Vescovo, Vicario di Cristo e servo dei servi di Dio. Quanto è pieno di spirituale bellezza, e quanto irradiante di profetico significato il fatto che su questo quadro ecclesiale, su questo momento liturgico risplenda la misteriosa, ma, tra pochi istanti della sacra celebrazione, la reale, sacramentale presenza di quello stesso Gesù, il Cristo, Figlio di Dio e Figlio dell'uomo, del quale oggi la Chiesa festeggia il celeste ed ormai eterno trionfo; Cristo è con noi, e sebbene rappresentato nell'atto del suo sacrificio redentore, Egli è con noi nella pienezza della sua gloria. 1 1 Cfr. Je 60, 19; Ap 21, 23; 22, 5. Acta Pauli Pp. VI 391 Oh ! gloria a Te, o Signore, che sebbene sottratto alla nostra esperienza sensibile, pure sei con noi con la divina fedeltà alla tua finale promessa : « Ecco, Io sono con voi tutti i giorni, fino alla fine del mondo ». Noi guardiamo in questo momento l'orologio della nostra storia, e francamente crediamo e diciamo: adesso, sì, Egli, Cristo, risorto, vivo e celeste, è con noi; oggi noi onoriamo e proclamiamo a noi stessi, all'assemblea circostante, e ai Popoli dei quali noi rispettivamente siamo figli, e investiti, in certo modo, della loro rappresentanza: Cristo, il buon Pastore dell'umanità, il Maestro e il Salvatore del mondo, colui che «è chiamato: Consigliere ammirabile, Dio potente, Padre per sempre, Principe della Pace », è con noi. Egli l'ha detto : <( dove sono due o tre riuniti nel mio nome, Io sono in mezzo a loro » ; e noi, quanti qui siamo, appunto siamo riuniti nel Tuo nome. E così intimo, così urgente si fa il senso di cotesta divina, ineffabile presenza di Cristo, che un infantile, ma evangelico desiderio ci sorprende: «Signore, noi vorremmo vederti!». Com'è il volto di Cristo? Quante, quante immagini Tue, o Gesù, la pietà e l'arte cristiana hanno messo davanti ai nostri occhi; e molte di queste ci raffigurano, in qualche maniera, non solo l'aspetto umano e doloroso di Gesù, ma alcune anche l'aspetto celeste e glorioso; pensiamo a quello della trasfigurazione, descritto dal Vangelo : « la sua faccia divenne risplendente come il sole e le sue vesti candide come la luce » ; pensiamo a quello dell'Apocalisse : « io vidi sette candelabri d'oro, e in mezzo ai candelabri vi era uno simile a figlio di uomo, con una veste lunga fino ai piedi, e cinto al petto con una fascia d'oro. I capelli della testa erano candidi, simili a lana bianca, come neve. Aveva gli occhi fiammeggianti come fuoco... ». Ma queste immagini bibliche di Gesù celeste incantano i nostri spiriti e ci fanno quasi piuttosto sentire la sublime distanza del Cristo risorto, che non confortino il nostro trepido 2 3 4 5 6 7 2 Mt 28, 20. Is 9, 5. * Mt 18, 20. Cfr. Gv 12, 21. Mt 17, 2. Ap 1, 13-14. 3 5 6 7 392 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale discorso a ri tessere quell'umana conversazione, alla quale la sua terrestre presenza aveva concesso ai discepoli di partecipare. E allora, Fratelli? rimarremo anche noi accecati, come S. Paolo su la via di Damasco, quando, folgorato dall'apparizione di Cristo e spaventato dalla sua chiamata: « Saulo, Saulo, perché mi perseguiti?», gli chiese: «Chi sei, Signore?». La visione rimase impressa nella memoria e nell'anima dell'Apostolo ed illuminò la sua vocazione e orientò la sua vita. Noi pure così. Noi dovremo portare nell'anima il mistero dell'Ascensione come il punto trascendente, sì, e per ora invisibile e ineffabile, oltre la cortina del nostro orizzonte sensibile e temporale; e riferire a quel punto celeste l'asse della nostra esistenza presente. « Se siete risorti con Cristo, ci ammonisce San Paolo, cercate le cose di lassù, dove si trova Cristo, assiso alla destra di Dio : pensate alle cose di lassù, non a quelle della terra » ; e ancora : « La nostra patria è nei cieli e di là aspettiamo come salvatore il Signore Gesù Cristo». Dobbiamo vivere escatologicamente, tesi cioè verso « la speranza che non delude ». Noi sappiamo che la mentalità moderna rifiuta questo disegno costitutivo dell'esistenza umana. La mentalità moderna, vogliamo dire quella priva del faro orientatore della speranza cristiana, è tutta impegnata nella conquista del benessere temporale, attuale. La scienza naturale è la sola sua luce; il benessere economico il suo paradiso terrestre; e talora i bisogni legittimi e gravi della vita naturale e presente si vorrebbero strumentalizzare in contrapposizione della finalità religiosa della vita, come prevalenti, anzi come i soli meritevoli dell'umana ricerca, e come degni di piegare a sé e di sostituire i bisogni e doveri dello spirito e le promesse della fede. Questo non è conforme al programma cristiano, il cui disegno, pur riconoscendo e servendo le necessità del tempo, spazia ben oltre i confini 8 9 10 11 12 13 I 9 10 II 12 13 Cfr. Bar 3, 38. At 9, 4-5. Cfr. At 22, 6; 26, 13. Col 3, 1-2. Fil 3, 20. Rm 5, 5. Acta Pauli Pp. VI 393 degli interessi materiali e dei piaceri momentanei del carpe diem. E meraviglia! il cristiano, pellegrino verso il Cristo oltre il tempo, e perciò libero ed agile, disancorato nel cuore dalla scena effimera di questo mondo, proprio in virtù del suo insonne amore al Cristo glorioso dell'ai di là, sa scoprire il Cristo bisognoso dell'ai di qua; egli intravede il suo Cristo, degno di totale dedizione, nel fratello povero, piccolo, sofferente ove l'immagine mistica di Gesù celeste, secondo la sua divina parola, s'incarna nell'umano dolore terrestre. La nostra festa dell'Ascensione di Cristo può infatti celebrarsi anche così, ascoltando e realizzando la sua travolgente parola d'amore sociale : (( In verità vi dico, ogni volta che avrete fatto del bene ai miei fratelli più piccoli, voi l'avete fatto a me ». Così l'Ascensione di Cristo in cielo illumina, guida e sorregge il nostro cammino sulla terra. 14 15 CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I KIGALIENSIS In Republica Ruandensi Provincia Ecclesiastica Kabgayensis ita immutatur, ut, constituta nova Ecclesia metropolitana Kigaliensi, Sedes Kabgayensis ad gradum dioecesis redigatur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Cum Venerabiles Fratres Nostri S.R.E. Cardinales, Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide praepositi, re bene reputata id proposuerint, ut ab archidioecesi Kabgayensi territorium civilis provinciae de Kigali distraheretur atque ex eo nova metropolitana Ecclesia crearetur, Kigaliensis nomine ; item ut, exstincta archidioecesi Kabgayensi, quae fuit ad hoc tempus metropolitana, atque 14 15 Cfr. 1 Cor 7, 31. Cfr. Mt 25, 40. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 394 in dioecesis formam redacta, cathedra metropolitanae auctoritatis in templum princeps urbis Kigali transferretur Beatae Mariae Virgini caelo receptae dicatum ac Sancto Michaeli Archangelo, in nullo ceteris dioecesibus eiusdem Provinciae ecclesiasticae innovatis, Nos id et probamus, et constituimus, et per has Litteras ad exitum deduci iubemus. Qua re fines archidioecesis metropolitanae Kigaliensis et dioecesis Kabgayensis hi sunto : Archidioecesis Kigaliensis omnem Praefecturam de Kigali comprehendet, una cum omni territorio paroeciae de Rulindo et missiones (seu succursales, ut dicunt) ab ea dependentes, territorio de Murambi non excluso, quod intra fines Praefecturae de Byumba iacet ; paroecia de Muyanza una cum suis missionibus, illis quoque quae in Praefectura de Kigali sitae sunt, dioecesi de Ruhengeri accensentur; dioecesis Kabgayensis, praeterquam quod ea parte constabit Praefecturae de Gitarama quae ad eam pertinebat cum esset archidioecesis, comprehendet paroeciam de Muyunzwe, exceptis missionibus de NzuM et de Gahengeri, atque paroeciam de Ruhango cum missione de Kinazi, non autem missione de Shyira-Gitovu. Ad cetera vero quod attinet : mensam, clerum, Canonicorum Collegium, electionem Vicarii Capitularis, Sede vacante, similia in nova circumscriptione ecclesiastica Kigaliensi, ius Canonicum omnino servetur. Contrariis nihil obstantibus. Haec vero quae mandavimus Venerabilis Frater Nicolaus Rotunno ad exitum adducet, in Republica Ruándensi Apostolicus Nuntius, vel quem ipse delegaverit factis nempe iuribus atque potestatibus necessariis. Re vero acta, documenta exarentur, atque sinceris exemplis ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione cito mittantur. Datum Romae, apud S. Petrum, die decimo mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco SB Plumbi In Secret. Status tab., n. 808969. ' • ' Acta Pauli Pp. VI 395 II BARAHONENSIS Diviso territorio dioecesis S. Ioannis Maguanensis, nova in Republica Dominicana conditur dioecesis, nomine « Barahonensis ». PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Ad animarum respicientes supernam utilitatem et salutem, per effusum Iesu Christi sanguinem partam, nulli pro apostolico Nostro munere parcimus studio nullique operae, quo aptius et efficacius in omnem terram « sermo Dei currat et clarificetur » (2 Thess. 1, 12). Haud igitur dubitavimus quin quibusdam territoriis a dioecesi S. Ioannis Maguanensis separatis novam constitueremus dioecesim. Idque sane cum petiisset ipse eiusdem Ecclesiae Episcopus, Venerabilis nempe F r a t e r Thomas Franciscus Reilly, eiusque preces cum probasset Episcoporum Conferentia Reipublicae Dominicanae, Nos, ex sententia Venerabilis Fratris Ioannis Graveiii, Archiepiscopi titulo Suensis et in ea Republica Nuntii Apostolici, sequentia decernimus. A dioecesi S. Ioannis Maguanensis territoria separamus civilium provinciarum, quae vulgo appellantur Barahona, Bahoruco, Independencia et Pedernales, iisque dioecesim constituimus nomine Barahonensem, iisdem circumscribendam finibus ac territoria, quae diximus, limitantur. Conditae dioecesis sedes in urbe erit vulgo Barahona, in qua etiam pro-cathedrale templum habeatur sacra aedes ibi exstans sub titulo « Santa Cruz de Jerusalem », iustis cum iuribus, usque dum aliter provideatur. Eadem praeterea suffraganea sit metropolitanae Sedi Sancti Dominici, atque eius Episcopus eiusdem Sedis Metropolitae. Episcopi Barahonensis munus erit consultores dioecesanos deligere, pro Canonicis videlicet, per alias sub plumbo Litteras in posterum constituendis. Mensam episcopalem efficient Curiae emolumenta, dos a civili auctoritate data, fidelium oblationes et bonorum pars, ei obveniens ex praescripto canonis 1500 C.I.C. Ad Seminarii exaedificationem quod attinet ad eiusque alumnorum educationem, serventur praescripta iuris communis, prae oculis praesertim habitis normis Decreti Concilii Vaticani II Optatam totius et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regu- 396 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale lis. Selectos autem Seminarii alumnos ac sacerdotes Eomam Episcopus mittat, in Pontificium Collegium Pianum Latinum Americanum, philosophicis et theologicis disciplinis imbuendos. His insuper Litteris ad effectum adductis, sacerdotes dioecesi illi censeantur ascripti, in cuius territorio ecclesiasticum officium vel beneficium habeant; ceteri vero sacerdotes Seminariique tirones ei, in qua legitimo domicilio degant. Praecipimus etiam, ut conditae dioecesis acta et documenta congrua ab Ecclesiae S. Ioannis Maguanensis Curia ad Barahonensis transferantur, in tabulario custodienda. Haec quae statuimus ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Ioannes Graveiii, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, effectique negotii documenta ad S. Congregationem pro Episcopis mittat. Has Litteras ratas esse sive nunc sive in posterum volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die x x i v mensis Aprilis, anno Domini MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. B AGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Eugenius Sevi, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tab., n. S0S922. III LIMEIRENSIS Detractis ab Ecclesiis Campinensi et Piracicabensi quibusdam territoriis nova constituitur dioecesis in Brasilia, nomine « Limeirensis ». PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM De superna animarum utilitate solliciti, censuerunt Venerabiles F r a tres Antonius Maria Alves de Siqueira, Archiepiscopus Campinensis, et Anigerus Franciscus Maria Melillo, Episcopus Piracicabensis, bene Acta Pauli Pp. VI 397 fieri si nonnullis a suis Ecclesiis detractis territoriis alia ibi locorum constitueretur dioecesis. Cumque id ab Apostolica Sede petierint, post nempe auditos Conferentiae Brasiliae Episcopos, Nos, ex sententia sive Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, sive Venerabilis Fratris Carmeli Rocco, Archiepiscopi titulo Iustinianopolitani in Galatia atque in Brasilia Apostolici Nuntii, sequentia decernimus. Ab archidioecesi Campinensi territoria separamus municipiorum, quae vulgus appellat Limeira, Iracemápolis, Americana, Nova Odessa, Conchai, Artur Nogueira, Cosmópolis, Araras, Lerne, Santa Cruz da Conceicâo, Pirassununga, Porto Ferreira et Descalvado ; a dioecesi autem Piracicabensi municipia vulgo nuncupata Cordeirópolis et Analândia, iisque dioecesim condimus, Limeirensem appellandam iisdemque finibus circumscribendam ac municipia quae diximus, cuius sedes in urbe ipsa Limeira sit, atque Episcopi cathedra in paroeciali templo Beatae Mariae Virginis Perdolentis, quod iusta privilegia et insignia habebit, templorum cathedralium propria. Statuimus praeterea ut dioecesis Limeirensis suffraganea sit metropolitanae Sedi Campinensi ; eius vero Episcopus, eiusdem Metropolitae. Canonicorum loco consultores dioecesani deligantur ad normam iuris. Ad seminarii exaedificationem quod attinet alumnorumque educationem, praescripta iuris communis serventur, prae oculis habitis normis decreti Concilii Vaticani II « Optatam totius » et regulis S. Congregationis pro Institutione Catholica; selecti vero eiusdem Seminarii alumni necnon sacerdotes Romam mittantur, ad Collegium Pianum Brasilianum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi. Episcopalem mensam constituent Curiae emolumenta, fidelium sponte oblata pecunia et bona eidem obvenientia ex praescripto canonis 1500 C.I.C. Dioecesi rite constituta, sacerdotes ei Ecclesiae ascribantur in qua beneficium vel officium ecclesiasticum habeant; ceteri vero clerici Seminariique tirones ei, in qua legitime degant. Acta denique et documenta dioecesim Limeirensem respicientia ad eius Curiam mittantur, in tabulario custodienda. Haec quae statuimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, effectique negotii documenta ad S. Congregationem pro Episcopis mittat, usitato more signata ac sigillo impressa. Has autem Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. 398 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Datum Romae, apud S. Petrum, die undetricesimo mensis Aprilis, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. RAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Proton. Apost. s.n. Loco © Plumbi In Secret. Status tab., n. 304809. LITTERAE APOSTOLICAE I In dioecesi S. Hippolyti, in Austria, templum paroeciale Monasterii Cistercensium ad dignitatem Basilicae Minoris evehitur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Beatae Mariae Virginis, Christi Deique Matris, tanta est dignitas et auctoritas et maiestas, ut certa tim per saecula populi illam coluerint, poetae celebraverint, artes colore, marmore, templis, sacellis honestaverint : ut nullus sit prorsus terrae angulus Christi sacer, in quo non etiam Matris eius nomen clarescat. Ecclesia vero cultum hunc et officium caelesti Reginae tributa, adeo auxit, ut quae de illa docuerit, texuerit, propagaverit, animum vehementer moveant. Qua re, cum Venerabilis F r a t e r Franciscus Zak, Episcopus S. Hippolyti, in Austria, datis litteris id suo clerique populique nomine a Nobis petierit, ut templum paroeciale monasterii Cistercensis quod est in loco Lilienfeld, seu Campililii, quodque est Beatae Mariae Virgini caelo receptae consecratum, titulo ac dignitate Basilicae Minoris ornaretur, Nos ratione habita tum ipsius templi historiae clarissimae, tum rerum sacrarum quae complexu suo continet, tum pietatis erga Beatam Virginem Mariam, quae illic studiosissime alitur, aeque admotae expostulationi concedimus, spem nempe concipientes posse per id populi religionem intendi. Quae cum ita sint, iis probatis quae Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino, factis olim a Nobis potestatibus, decrevit, sacram aedem paroecialem monasterii Acta Pauli Pp. VI 399 Cistercensis in pago Lilienfeld, seu Campililii, exstantem, in dioecesi S. Hippolyti, Basilicae Minoris titulo ac dignitate honestamus, cum iuribus atque liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis tamen quae iuxta decretum « De titulo Basilicae Minoris », die sexto mensis Iunii factum, anno millesimo nongentesimo sexagesimo octavo, servanda sunt. Contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die ix mensis Aprilis, anno MDCCCCLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco ¡$¡ Sigilli In Secret. Status tab., n. 802491. II Nuntiatura Apostolica in Republica Ghanensi constituitur. PAULUS P P . VI Ad perpetuam rei memoriam. — Qui mentem curasque eo intendimus, ut res catholica per ecclesiasticos Viros, Nostra veluti gerentes personam in Civitatibus, ad quas eos legamus, provehatur, statuimus in Republica Ghanensi Nuntiaturam Apostolicam erigere; atque adeo probe fore confidimus, ut publicae necessitudinis rationes, quae Apostolicae huic Sedi cum illa Civitate intercedant, ad communem utilitatem verique nominis profectum bene vertant et magis magisque confirmentur. Itaque, motu proprio, certa scientia ac matura deliberatione Nostra Nuntiaturam Apostolicam in Ghanensi Republica constituimus, sede in urbe Accra collata. Eidem vero Nuntiaturae sic per Nos erectae omnia et singula deferimus iura, privilegia, indulta, quae huiusmodi Legationum propria sunt. Haec edicimus, statuimus, decernentes hasce Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos atque integros effectus sortiri et obtinere. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XXIX mensis Aprilis, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco © Sigilli In Secret. Status tab., ». S04855. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 400 III Nuntiatura Apostolica in Nigeria constituitur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Usu iam dudum est comprobatum, quantum utilitatis e publicis officiorum rationibus, quae Apostolicae Sedi cum Civitatibus intercedant, capiatur. Cum igitur commodum visum fuerit eandem Apostolicam Sedem et Rempublicam Foederatam Niger ianam eiusmodi necessitudinis vinculis inter se coniungi, Nos, motu proprio, certa scientia ac matura deliberatione Nostra Apostolicam Nuntiaturam in praedicta Republica Foederata Nigeriana constituimus, cuius sedem in urbe vulgo « Lagos » appellata collocamus. Eidem Nuntiaturae sic per Nos erectae omnia et singula deferimus iura, privilegia, indulta, quae huiusmodi Legationum propria sunt. Haec edicimus, statuimus, decernentes praesentes Litteras firmas, validas atque efficaces iugiter exstare ac permanere; suosque plenos et integros effectus sortiri et obtinere. Contrariis quibusvis non obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XXIX mensis Aprilis, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco © Sigilli In Secret. Status tab., n. 804854. IV Beata Maria Virgo sub titulo Matris Divini Pastoris principalis confirmatur apud Deum Patrona dioecesis S. Caroli in Venetiola. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Peculiarem et assiduum considerantes cultum, qua iam diu christifideles dioecesis S. Caroli in Venetiola Beatam Mariam Virginem sub titulo Matris Divini Pastoris prosequuntur, putavimus excipiendas esse preces Venerabilis Fratris Medardi Luzardo Romero, illius dioecesis Episcopi, qui, et cleri et fidelium vota expromens cum suis composita, poposcit ut hoc sibi daretur, suae Acta Pauli Pp. VI 401 dioecesi Beatam Mariam Virginem sub memorato titulo principalem apud Deum habere Patronam ut liceret. Itaque non modo id, quod hac de re Venerabilis F r a t e r Medardus Luzardo Romero sua egit potestate, ratum Nos habemus, sed etiam, cupientes ut amor christifidelium sic vel magis erga B.M.V. Deiparam excitetur, de consilio Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino deque Apostolica Nostra potestate Beatam Mariam Virginem sub titulo Matris Divini Pastoris confirmamus principalem apud Deum Patronam dioecesis S. Caroli in Venetiola, cunctis adiectis iuribus atque liturgicis privilegiis; servatis tamen iis, quae ad normam Instructionis eiusdem Sacrae Congregationis « de Calendariis particularibus atque Officiorum et Missarum Propriis recognoscendis, n. 30 » servanda sunt. Contrariis quibuslibet haud obstantibus. Ceterum volumus ut hae Litterae Nostrae religiose serventur suosque effectus tam nunc quam in posterum habeant. Datum Romae, apud S. Petrum, sub Anulo Piscatoris, die x x v i mensis Maii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco © Sigilli In Secret. Status tab., n. 8O4886. EPISTULAE I E.mo P. D. Antonio S. R. E. Cardinali Poma, Archiepiscopo Bononiensi, V exacto saeculo ex quo sacra B. V. M. a Sancto Luca imago quotannis urbem petere coepit. L'Arcidiocesi di Bologna ricorda in questi giorni una data memorabile nella vita religiosa del suo popolo : il v centenario della visita annuale della Beata Vergine di S. Luca in codesta Città. Quell'avvenimento non costituì un episodio passeggero di fervore per codesta Arcidiocesi, ma fu come un'onda di grazia alla quale i fedeli non cessano di attingere con pietà sincera ed edificante. Ne è testimonianza il grandioso e commovente spettacolo di fede che da secoli puntualmente si ripete ogni anno, quando la prodigiosa Imma26 - A. A. S. 402 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gine scende dal colle della Guardia per prendere dimora in codesta Città. Si può dire veramente che da allora la Madonna di San Luca fu legata ad ogni evento, triste e lieto, nella vita del popolo bolognese, che a Lei sempre ha fatto ricorso nelle necessità. Il suo Santuario è divenuto così il cuore spirituale di Bologna, che l'ha voluto splendido e maestoso in cima al colle che la sovrasta, quasi per meglio sentirsi sotto lo sguardo di Maria SS.ma, quasi per dir Le che Essa è in cima ai suoi pensieri, ai suoi affetti, e che Essa è l'amabile Regina delle vostre anime, sostegno delle vostre volontà e guida dei vostri passi. Accogliendo pertanto il desiderio espresso da Lei, Signor Cardinale, ben volentieri siamo spiritualmente presenti in mezzo a voi in queste radiose giornate, esprimendo la nostra lode e il nostro incoraggiamento a quanti con Lei si adoperano per ricordare degnamente una data così significativa. È questo un momento prezioso che dovrà segnare un punto di ripresa per tutti nella vostra venerazione a Maria SS.ma; e sarà altresì un'occasione propizia per rinsaldare i vincoli spirituali fra Bologna e la Madre del Signore, per riaffermare solennemente gli impegni con Lei assunti, e soprattutto per far riflettere a tutti, sotto la Sua materna guida, sulla propria fedeltà al Vangelo e sulla rispondenza della vita alle esigenze del santo Battesimo. Guardando a Colei che tutti precede nel degno servizio di Dio e che la Chiesa non cessa di additare ai suoi figli come maestra di vita, guida a Cristo, modello di ogni operosità apostolica, ognuno prenda coscienza delle sue responsabilità in tutti i settori della vita personale familiare e sociale. Maria SS.ma, che fu lodata dallo Spirito Santo per bocca di S. Eli1 sabetta a motivo della sua fede, insegni soprattutto il valore della fede e il dovere della coerenza nella sua professione interna ed esterna, oggi che la fede di tanti è sottoposta ad esitazioni, riduzioni, compromessi, e anche defezioni, nel tentativo di rendere il Cristianesimo più facile e accomodante, per andare incontro ai gusti e alle mode del secolo. Ma la fede che Cristo ha portato non è semplice ornamento del nome cristiano, non è superfluo retaggio dei padri, e neppure passiva osservanza di abitudini religiose; essa è invece principio di vita, come insegna 2 S. Paolo, e norma di condotta, è fermento che deve penetrare, purificare e santificare tutta la nostra vita presente in ogni suo aspetto, é 1 2 Cfr. Lc 1, 45. Rm 1, 17. Acta Pauli Pp. VI 403 cioè la sua cultura, la sua attività, la sua maniera di amare e di sentire. Auspichiamo perciò che l'irradiazióne materna della Vergine SS.ma su codesta Città, che vuole essere sua, consolidi sempre più questo vitale connubio di fede e di opere : poiché bisogna credere che solo così oggi, come sempre, si corrisponde alle ardenti speranze della Chiesa; e che la fede retta ed operosa è il coefficiente più alto alla costruzione di un ordine fondato nella giustizia, nella fraterna concordia, nella vera pace. Per questo non Ci stancheremo mai di sperare, di pregare, di esortare. Mentre affidiamo questi Nostri voti alla intercessione materna della Eegina del Cielo, intendiamo avvalorarli con l'Apostolica Benedizione, che di cuore impartiamo a Lei, Signor Cardinale, a tutto il Clero, ai Religiosi e alle Religiose, come a tutti i fedeli della cara Arcidiocesi bolognese, in auspicio delle più elette grazie divine. Dal Vaticano, 23 Maggio 1976. PAULUS P P . VI II Ad Excellentissimum Virum Berney Danson, Canadensem Administrum pro Urbanis Negotiis eundemque Praesidem Conferentiae ab Unitis Nationibus ( O . N . U . ) in urbe Vancuverio instructae ád dignas hominum fovendas habitationes. Monsieur le Président, Nous sommes heureux de vous adresser aujourd'hui notre salut et d'exprimer à la Conférence des Nations Unies sur les établissements humains notre profonde satisfaction de voir, comme la préparation et l'organisation de vos travaux le prouvent, que la communauté internationale prend toujours mieux conscience de l'importance des questions soumises à votre étude. Périodiquement, le drame des tremblements de terre vient rappeler à l'opinion mondiale la place que l'habitation occupe dans la vie et dans le cœur des hommes. Mais ce que supportent des sinistrés lorsque la nature les prive soudain de leur maison et de leur cadre de vie, vous savez que des individus, des groupes, des secteurs entiers de population le vivent en permanence, depuis toujours, ou sous la pression de Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 404 mutations sociales. Une telle situation, les travaux préparatoires à cette Conférence nous disent qu'il n'est plus permis de l'ignorer, de s'y habituer, de la tolérer. Aussi bien votre Conférence ne s'est-elle pas réunie pour déplorer avec résignation les carences énormes et croissantes en matière d'habitat, mais pour raviver et soutenir le courage des bâtisseurs et pour chercher des solutions originales et magnanimes aux problèmes les plus urgents afin que chaque homme puisse trouver, avec une demeure digne et belle, des services normaux de santé, d'hygiène et de communication, dans un cadre de vie qui permette son plein développement physique et spirituel. Il ne Nous appartient pas, dans ce Message, de suggérer des solutions techniques, mais Nous voulons vous redire d'abord notre confiance dans l'homme, dans sa capacité d'élargir sans cesse le champ du possible, si son intelligence et son cœur sont engagés en faveur d'une existence vraiment humaine pour tous ses frères. Et Nous voudrions aussi rappeler certains principes essentiels qui peuvent inspirer et stimuler la réflexion de cette Conférence et le travail compétent de ceux qui sont appelés ensuite à réaliser ses programmes. « Les êtres humains constituent l'élément le plus important dans l'univers ». Nous nous réjouissons de voir cette affirmation en tête des Principes Généraux qui guident vos travaux. En effet, le centre et la priorité fondamentale de tous les programmes doivent être l'homme : l'homme dans toutes ses dimensions et toute sa dignité, être individuel et social, naturel et historique, corporel et spirituel. L'habitat doit favoriser le développement de tous ces caractères, de toutes ces richesses de l'être humain. Mais tous les hommes participent de la même dignité. Toute vie porte en soi une qualité intrinsèque. Et cela exige que soient assurées à tous dans leur habitat des conditions de développement pleinement humain. Le foyer, c'est-à-dire ce centre de chaleur autour duquel se réunit une famille et devant lequel des enfants croissent dans l'amour, doit demeurer la préoccupation première de toute programmation relative au milieu humain. Mais cela suppose que l'on aide la famille et tous ses membres à s'éduquer sur le sens et la valeur de la vie, sur les moyens d'arriver au vrai bonheur. Combien de parents comblent leurs enfants de choses secondaires, passagères, mais se préoccupent peu de leur donner au foyer un peu d'espace et de paix pour leur équilibre et leur développe- Acta Pauli Pp. VI 405 ment? Combien ne savent pas susciter chez leurs enfants un intérêt pour l'aménagement et l'embellissement de leur foyer, et ne les préparent pas à collaborer demain au perfectionnement du milieu humain? Il Nous semble important aussi que la Conférence, tout en signalant le rôle primordial de techniciens et de génies créateurs au sens social éclairé, manifeste une grande confiance à l'égard de la participation active et constructive des peuples; qu'elle mobilise les énergies matérielles et morales de tous, même apparemment des plus humbles, dans le cadre de programmes proportionnés à leurs possibilités réelles, à leurs aspirations légitimes et à leurs conditions particulières de culture. A plusieurs reprises déjà, Nous avons manifesté notre conviction que des Organismes internationaux sont nécessaires pour préciser les exigences de la justice entre les peuples et pour rendre efficaces les bons propos de solidarité entre les hommes. La Conférence actuelle remplit ce rôle en rendant de nouveau possible l'affirmation par toutes les nations d'une claire volonté politique et d'un sérieux esprit de collaboration; en permettant que la coopération internationale s'exprime en des programmes audacieux, réalistes et précis; en assurant que ces programmes seront assumés et soutenus par les décisions des Nations Unies et qu'ils s'intégreront, comme un élément essentiel, dans ce nouvel ordre économique international qui est sans cesse à bâtir. Il Nous semble important enfin, pour une Conférence comme la vôtre, de se former une vision complète de la réalité en regardant le passé, le présent et l'avenir. Le passé, pour prêter attention aux expériences valables et diverses que nous lègue la tradition des peuples, car même en acceptant les lumières venant du dehors, chaque peuple a toujours eu une intuition spéciale pour résoudre les problèmes qui lui sont propres. Le présent, pour apprécier la gravité des phénomènes actuels en matière d'habitat, mais en dépassant les apparences immédiates et en recherchant les causes vraies, morales ou physiques, des maux actuels : c'est à ce prix que seront évitées de nouvelles erreurs d'orientation. L'avenir, pour mettre au défi les imaginations et solliciter des projets grands et originaux à la taille du futur: car pour la civilisation nouvelle toute proche, nous devons faire face à une redoutable alternative : laisser s'accumuler des calamités destructrices du milieu humain ou préparer courageusement l'établissement d'un habitat, digne et honorable, pour tous les hommes. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 406 Nous formons des vœux chaleureux, Monsieur le Président, pour que cette Conférence réponde aux espérances placées en elle. Nous savons que les efforts de tous ses membres tendront à donner à chacun la possibilité de trouver une habitation dans un cadre pleinement humain. D'avance, Nous vous en remercions en invoquant les bénédictions du ciel sur vos travaux. Du Vatican, le 24 Mai 1976. PAULUS P P . V I III Ad Foederatarum Americae Septemtrionalis Civitatum Episcopos, altero exeunte saeculo ab adepta civium libertate. To Our Venerable Brothers the Cardinais, Archbishops, Bishops, and to all the Ordinaries of the United States of America. As we celebrate the Solemnity of Pentecost and commemorate the sanctifying and unifying mission of the Holy Spirit in thé Church, we turn our thoughts to you our beloved Brethren in the Episcopate called together with us to the pastoral service of God's people in the United States. Since it is by the power of the Holy Spirit that the unity of 1 the Church's fellowship and ministry is brought about, we are happy at this time to extol the hierarchical communion that binds us together. We are one in Christ Jesus, one in his priesthood, one in the preaching of his word, one in the service of his people. And in the Holy Spirit, through Jesus Christ, we are one in his love for the Father. Ecclesial communion is for us a cause of immense joy and a source of pastoral strength. We wish to share with you this joy and this strength, opening our heart to you, and through you to the beloved clergy, Religious and laity of ail Rites in America. In this year that marks the Bicentennial of your nation we ask the Holy Spirit to corne upon you, to bring to completion and fruitfulness the works that have been begun among you with great generosity, sacrifice and love. To his powerful action we entrust you with a solemn exhortation : " Do ail you can to preserve the uñity of the Spirit by the peace that binds you together". 2 1 Cf. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 4. 2 Eph 4:3. Acta Pauli Pp. VI 407 There are many considérations we wonld like to share with you and it is not possible to touch upon all of them in this letter. But, as Successor of Peter, we are writing in order to conflrm you in your faith in Jesus Christ the Son of the living God, and to confimi you in the ministry you exercise in his name for the building up of his Church in faith, hope and love. We had occasion to speak to those of you who were assembled last year in Rome, and through you to send our message back to the entire Hierarchy. We wish now to repeat the sentiments expressed on that occasion, sentiments of deep affection in the Lord, and of profound gratitude for your sharing with us in the ministry of the Gospel. At numerous other times we have spoken with you individually and in groups. We have expressed joy in our meetings with you; during your ad limina visits we have celebrated together our ecclesial communion. Some of our encounters have been brief, others protracted, but ali of them have been full of significance in the love of Christ and the Church. With special thanksgiving to God we shall always recali two special moments when our ecclesial communion found its highest expression in the Eucharist : we were together in the Sistine Çhapel, on September 22, 1974 and once again in Saint Peter's Square, on September 14, 1975 under the banner and aegis of an American woman, Saint Elizabeth Ann Seton. The motives for our fraternal affection in the Lord are many. We have known your work, your toil, your labor of love on behalf of the Gospel. 3 We have known your dedication to the Church, your loyalty to our predecessors and to our self in this See of Peter. We have known also the goodness of your people and their sustained piety and generosity. We are witness personally to the immense good accom- plished by Catholic Relief Services over the years and we know the zeal and love generated in your people for the cause of the missions and for Peter's Pence. We know also of a multiplicity of other works done in the name of Jesus and for the glory of his name, among which we would mention explicitly the Campaign for Human Development. Your Christian sensitivity and pastoral concern have brought honor to your local Churches. And, as on other occasions, in the name of the poor and of those who have benefited from your fraternal love, we 3 Cf. 1 Thess 1:3. Acta Apostolicae Sectis — Commentarium Officiale 408 express gratitude to you and to all your fellow-citizens—gratitude to America. We are one with you in ail your many efforts to help bring about renewal. And today in the plénitude of Christ's charity we exhort you to continue faithfully and laboriously the good work begun. TJnited with your clergy, your Eeligious and laity—as a single people, in communion with the entire Church of God—go for ward along the path of spiritual renewal and reconciliation—along the path of the Second Vatican Council, for its full application in every sphère. AU your efforts will likewise constitute a hymn of thanksgiving to the Holy Spirit whose action has brought such a great blessing to Christ's Church in our day. In a word, what we view as the aim to be achieved is, without doubt, increased holiness of lif e—holiness that will be manifested at every level of the Church and will be a witness to society. We ask that everyone should assume the part that is his or hers. To priestSj your conscientious collaborator of the presbyteral order and sharers in your responsibility, we lovingly recali the expression of the Acts of the Apostles : their priorities must be today and forever "in prayer and in the service of the word". 4 Deacoiis are to accomplish their ministry of service in the fullness of faith and of the Holy Spirit. 5 6 May the laity be "light in the Lord", giving a witness of good works before the world, and may the home be a stronghold of true conjugal love, of unity and of peace. In this regard we repeat what our pre- decessor Pius X I I wroté to the American Bishops : " What can there be on earth more serene and joyful than the Christian family?". 7 We renew our solicitude for the full participation of women, in accordancè with their role, in the lif e of the Church. We pray for the young, that having been given the undiluted message of the Gospel they may lend their total energy, in the authenticity of love and discipline, to the building up of the Christian community. Por the elderly we ask respect and révérence. F o r all the various component groups of your society we ask the détermination to work in unity—so "that the world may believe". 4 5 6 7 Acts 6:4. Cf. Acts 6:5. Eph 5:8. Sertum Laetitiae, November 1, 1939. »«7*117:21. 8 Acta Pauli Pp. VI 409 A role of special ecclesial service is occupied by the Religious. This role in turn is but the manifestation of a state of consecrated and generous love of Christ and his Church. As we extol anew the value of this consécration, we recali a conviction of our predecessor Pius X I I , who used to say—we heard him often—that the strength of the Church in America was in the Catholic schools and that the strength of the schools was in the Religious—in their consecrated ecclesial love. Wé willingly attest again to the importance of the contemplative vocation, in which Christ Jesus intimately associâtes Religious in his eternai praise of the Pather. We are not unmindful of the large number of other particular apostolates exercised by Religious for the love of Christ and his brethren. Among these a place of honor is held by those who have understood the Lord's concern for the sick and suffering and who lovingly minister to them in his name. To ali the Religious we earnestly présent again the Gospel ideáis as expressed in Evangelica Testificatio. We have supreme pastoral solicitude for the future of your seminaries and we repeat to you what we said last year to a group of Rectors of Major Seminaries: "... we rely on your devoted collaboration, so that our beloved seminaries may be always houses of deep faith and authentic Christian asceticism, as well as joyful communities sustained by Eucharistie piety". 9 The inheritance of the Holy Year to the entire Church is one of Evangelization. With immense joy we have been assured that you are committed with increased energy to this goal. Within this context we pray that the Church in the United States will generously keep alive the missionary spirit, and indeed "intensify it in the moment of history in which we are living". 10 May the priestly and religious voca- tions, which we beseech the Lord to multiply in your midst, also include an increase of selfless missionaries who will help this generation to carry out Christ's command "to make disciples of ail nations". 11 In this regard we cannot emphasize too forcefully the teaching of the Second Vatican Council wherein the Eucharist is presented as "the 12 source and summit of ail evangelization", as well as "the source and summit of ail Christian life". 13 » Discourse, April 16, 1975; 10 Evangelii nuntiandi, 53. 11 Mt 28:19. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, 5. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 11. 12 13 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 410 The true Christian spirit that must animate your people has today and always its primary and indispensable source in their active participation in the Eucharistie Sacrifice and in the entire liturgical life of the Church. 14 We ask that your people be constantly invited to a deeper realization of the centrality of the Eucharist in their lives and of their need to participate therein. This is indeed an important emphasis, especially in a year in which the Eucharistie Congress marks the special passage of the Lord among your people. We exhort all our sons and daughters to a profound sense of révérence for the Eucharistie mystery, and above ali we lovingly remind ali the priests who are called to act in the person of Christ of their special duty : sancta sancte tractanda. The very holiness of God, of Jesus Christ—Tu solus sanctus ... Iesu Christe—demands deep révérence and profound respect. We are pleased to recali that the Holy See has authorized, under certain circumstances, the distribution of Holy Communion by extraordinary minister s duly deputed to this high task. But we wish to emphasize that this ministry remains an extraordinary ministry to be exercised in accordance with the precise norms of the Holy See. By its nature therefore the role of the extraordinary minister is différent from those other roles of Eucharistie participation that are the ordinary expression of lay participation. As we have already told the President of your Episcopal Conference, we have deeply at heart the renewed discipline of the Sacrament of Penance or of Reconciliation. We pray that the élément of spiritual conversion, so necessary for this Sacrament, will play a great role in the life of your people and that they will never lose a sense of sin and theref ore of the need for confession and forgiveness. We ask for supreme vigilance in the question of auricular confession : that it may be held in honor by ali, and that its fervent and fréquent use may be promoted with pastoral conviction and zeal. In pursuing the camuse of evangelization we are ali mindful of the prééminence of God's word. The message that we preach is Christ. What we proclaim to the world is that the summit of wisdom and the "power of God" 15 is the mystery of Christ's Cross. With Saint Paul, once again we charge each of you "to preach the word, to stay with 14 15 Cf. Const. de S. Liturgia Sacrosanctum Concilium, 10, 14. 1 Cor 1:18. Acta Pauli Pp. VI 411 the task whether convenient or inconvénient—correcting, reproving, appealing—constantly teaching and never losing patience". 16 And to each of you we say : " Be steady and self-possessed : put up with hardships, perform your work as an evangelist, fulfill your ministry". 17 Brethren, these are the highest priorities of your activities as Bishops of the Church of God. Intimately linked with progress in evangelization is the need for prayer. We are confident that you yourselves will he exemplars in this regard and encourage prayer among your people, especially family prayer. May méditation on the word of God spread among your people. We are grateful for the pastoral concern that you have shown in the field of catechetics. This sphère is so important as to constitute the matter for the next Synod of Bishops. The future of the Church dépends on the wisdom and zeal shown in catechetics. The world says to us today precisely what a group of individuáis recorded in the Gospel once said to the Apostle Philip: "We wish to see Jesus". 18 And it is Jesus that we must show to the world—Jesus and no Substitute. Henee, Venerable Brothers, we exhort you to the utmost vigilance in the matter of catechetical content, as you endeavor to point out to children and adults the Way, the Truth, and the Life, who is Christ. We are deeply appréciative of your constant solicitude in bringing the application of Christ's message into the lives of your people. We know your commitment to the social teaching of the Church in various fields. We thank you for promoting liberty and justice and for your concern with the many needs of your people : for food and housing, for health assistance, employment and éducation—your préoccupation for farm labor, for the condition of migrants, for the dignity of immigrants and for the promotion of peace through endeavors favoring development. We would confirm you in this pastoral solicitude offered in the name of Christ. And we would likewise recali to you that your endeavors must be incessantly renewed in the application of the uplifting message of the Gospel. Each day constitutes a new beginning in our service of Christ in our people. At the same time as we strive to uplift them, we must proclaim the mystery of the Beatitudes—the plan of Christ for the happiness of the world. 16 17 2 Tim 4:2. 2 Tim 4:5. " J n 12:21. It will never be pos- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 412 sible to anticipate fully the Kingdom of God, to eliminate completely the conséquences of sin, or to eradicate totally the injustice of men. With the balance of the Gospel and in the love of Christ, we must still teach our people that "one thing only is required". speak to them of "other higher needs". 19 We must still 20 Of immense importance is the question of Catholic éducation. We know that you and ail your predecessors have expended great effort in this field. The repeated concern for Catholic éducation expressed by the many Councils of Baltimore is but one glorious chapter in your history. We renew the plea we made last year and which you took so magnanimously to heart : " Brethren, we know the difficulties involved in preserving Catholic schools, and the uncertainties of the future. And yet we rely on the help of God and on your own zealous collaboration and untiring efforts, so that Catholic schools can continue, despite grave obstacles, to fulfill their providential role at the service of genuine Catholic éducation, and at the service of your country". 21 We pray that the ideal that inspired so many teachers—priests, brothers, sisters and lay people—will continue to be the goal of Catholic éducation: donec formetur Christus in 72 vobis. We thank you for the efforts with which as a Hierarchy you have sustained the cause of the Catholic University of America. We pray that this institution and ali the Catholic institutions of higher learning in your country will be proud of their Catholic héritage, and maintain an institutional commitment to the message of Christ as proclaimed by the Catholic Church. We hope that these institutions will always off er courses of high value where the wisdom of God will clarify and elevate limited human reasoning, and where the word of God and the magisterium of the Church will be held in honor. We express gratitude to all who dedicate their intellectual talents to the Church. We are thinking of all those who spend long hours in research and study at the service of God's word, at the service of truth. As we have had the occasion to express in private audiences, we ask that the héritage of Latin be revived and sedulously pursued in the seminaries. Of special interest to us is the use of the mass media. 19 20 21 22 Cf. Lk 10:42. Address at Tondo, in the Philippines, November 29, 1970. Address, September 15, 1975. Gal 4:19. We have Acta Pauli Pp. VI 413 repeatedly spoken about them and our thoughts are widely known. But the fleld has such importance and such ramifications in lite that we wish to stress again the viewpoint of the Church: "The Church's aim in the employment of the mass media is then crystal clear : to preach effectively Jesus Christ, the way, the truth and the lif e (cf. Jn 1 4 : 6 ) , and following his example to perform a ministry of service in the midst of the world". We ask that ali the means of social communcation at the service of the Church be inspired by this goal. We place special hope in the diocesan press. 23 Through the proper use of the mass media the Catholics in America can also make an increased contribution to their fellow-citizens. The enunciation of moral principies and the inculcation of fraternal love and support that know no ethnie limitations can greatly assist the entire country as it faces obstacles to its moral greatness, continued progress and Worldwide mission. We are glad that real progress in good will and charity has indeed been made in combatting discrimination of various kinds, especially racial discrimination. At the same time we are confident that these sincere efforts will continue and be intensified. We assure you moreover that we are one with you and all American Citizens of good will in facing the special dangers to your country and society from abortion and euthanasia. Besides, we would repeat with insistence : " The rights of minorities call out for protection as do the rights of the poor, the handicapped, the incurably ili and ali those who live at the margin of society and are without voice. Above ali the precious right to lif e ... must be affìrmed anew ,..". 24 Also of great importance are the endeavors to control narcotic abuse wherever it is found. We would earnestly reiterate the "hope that the immense forces of good would exert pressure against the unworthy activities of those who are greatly responsible for the corruption of youth". We know likewise of your efforts to fortify your people against the materialism and hedonism that menace all sectors of society. A short time ago we spoke to a group of legislators of your land, saying : " At every turn, your Bicentennial speaks to you of moral 25 23 Message to Pan Asían Meeting of Episcopal Commissions for Social Communications, August 1-3, 1974. Address to the President and Members of the United Nations Special Committee on Apartheid, May 22, 1974. Message on the occasion of the North American Congress on Alcohol and Drug Problems, December 12-18, 1974. 24 25 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 414 principies, Creator". religious 26 convictions, inalienable rights given by the If all Catholics and people of good will Were united in "those sound moral principies formulated by your Founding Fathers and enshrined forever in your history", what a beacon of light America would be for the world ! We are deeply pleased to see the continuing efforts being made in the field of ecumenism. We reiterate the profound conviction already expressed to you Bishops "that conversion of heart and holiness of life, along with public and private prayer for unity of Christians, should be regarded as the soul of the whole ecumenical movement and n can rightly be called 'spiritual ecumenism' P One of the fruits of ecumenism will be a united service to humanity in the name of Jesus. Our thoughts turn to all your beloved people—especially to those who suffer physical and mental anguish. We pray that the rising generation will know how to bring understanding and love into the world and accept the Christian discipline necessary for them to fulfill their mission of compassion. We are confident in the power of Christ's Résurrection to sustain you all in his love and in the joyful hope of his Coming. As we confirm the value of sacrifice and effort—and especially the enormous value of contemplative love and of suffering endured in union with the Sacrifice of Jesus for the salvation of the world—we exhort you again to that victory which overcomes the world : faith in Jesus Christ the Son of God. 28 Above all, Brethren, let us love, because love binds the other virtues together and makes them perfect. 29 Finally, with great affection, we commend you all to the intercession of the Immaculate Virgin Mary, Patroness of the United States, and entrust the destiny of your ministry to her maternal care. We invoke upon you the heavenly assistance of Saint Francés Xavier Cabrini, Saint Elizabeth Ann Seton and Blessed John Neumann. And in this way, Brethren, let us go forward—forward together, in the name of the Lord, in the name of Jesus. "Do not let your hearts be troubled. in me". 26 27 28 29 30 It is he who tells us : Have faith in God and faith 30 Address, April 26, 1976. Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, 8; cf. Address, September 15, 1975. 1 Jn 5:5. Cf. Col 3:14. Jn 14:1. Acta Pauli Pp. VI 415 With God's grace there is no hardship we cannot endure, no difficulty we cannot sustain, no obstacle we cannot overeóme for the Gospel of our Lord Jesus Christ and for the glory of his name. In this name, Brethren—in the holy name of Jesus—we impart to you and to all our sons and daughters in America our special Apostolic Blessing. From the Vatican, the Solemnity of Pentecost, June 6, 1976. PAULUS P P . V I NUNTII GRATULATOMI I Ad E.mum P. D. Hannibalem S. R. E. Cardinalem Muñoz Duque, Archiepiscopum Bogotensem, quinque implentem lustra ex quo episcopalem ordinationem suscepit. Quo die catholica Ecclesia laetabilem hoc anno revocabit memoriam ascensus in caelum divini hominum Redemptoris, tibi, Venerabilis F r a ter Noster, magni vitae tuae eventus recordationem offeret singularem. Ante enim viginti quinque annos, die x x v n mensii Maii, Episcopus ordinatus es, seu populi Dei pastor factus rerumque divinarum magister. Equidem iubilaeus iste tuus, qui non solum tibi, sed universis iis qui suarum animarum te patrem habuerunt in praesensque habent magnae erit causa laetitiae, optatam Nobis etiam praebet opportunitatem tecum Deo gratias reddendi ob insignia, quae cum sacerdotii plenitudine tibi tribuit beneficia ; vota deinde promendi effuso animo, ut sua te Christus Iesus gratia confirmet tuisque det incrementum inceptis, quae magna fuerunt et sunt; propensiore denique caritatis affectu benevolentiam tibi testificandi Nostram eximiamque aestimationem. Quae enim his annis operatus es probe novimus, e pastorali tua navitate manantia, e fide in Deum firma, ex obsequio erga Romanum Pontificem et hanc Petri Sedem diuturno et integro. Episcopus creatus, regendae primum dioecesi Succursensi et Sancti Aegidii destinatus es, deinde constitutae noviter Ecclesiae Bucaramanguensi praepositus. Metropolitanae postea Ecclesiae Neopampilonensis factus es Archiepiscopus ac denique Bogotensis, cui nunc Sedi praees. Hic est sane habendus praecipuus episcopalis operae tuae ager, quem omni diligentia excolere Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 416 Stüdes, de Christi regno proferendo eodemque in Christi fidelium mentibus stabiliendo sollicitus, de clero recte educando atque ad hodiernae societatis necessitates magis magisque informando, de integra catholica fide morumque disciplina servanda, de promovenda secundum evangelica praecepta sociali hominum progressione. Nec est praetermittendum te ab anno MCMLXIV ad MCMLXXII Episcoporum Columbiae Conferentiae praesidem egisse; quem Episcoporum coetum praeterquam quod firma animorum communione consociare studuisti, propriis etiam aedibus instruere curae tibi fuit magnae et laudabili. Ad Nosmet vero singulariter quod attinet, gratam semper Eucharistici illius ex omnibus nationibus Conventus memoriam tenemus, quem anno MCMLXVII praesentia Nostra honestare voluimus; ad quem apparandum ad felicemque exitum adducendum actuosissimus incubuisti. Quae cum ita sint, facere non possumus quin operam tuam, Venerabilis F r a t e r Noster, in luce ponamus, te simul incitantes ut in erudiendo atque instituendo ad virtutem populo, curis tuis concredito, in omnibus ipsemet sanctus sis. 1 Haec vota quae ex animo prompsimus, confirmet sitque caritatis Nostrae erga te testificatio et signum Apostolica Benedictio, quam tibi in primis, Venerabilis F r a t e r Noster, libentissime impertimus, atque etiam Bogotensis archidioecesis clero, religiosis sodalibus universoque populo. Ex Aedibus Vaticanis, die x x v i mensis Aprilis, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I II Ad E.mum P. D. Bernardum S. R. E. Cardinalem Alfrink, Archiepiscopum olim Ultraiectensem, quinque post lustra ex quo ordinatus est Episcopus. Mox, quemadmodum accepimus, vicesimum quintum celebrabis annum expletum, ex quo sacrorum Antistes es electus; qui dies anniversarius opportunitatem tibi praebebit Deo gratias agendi pro spiritualibus muneribus, quae Ipse per hoc temporis spatium tibi est largi1 Cf S. Isid. Hisp., Off. ad Fulg. II, 5. Acta Pauli Pp. YI 417 tus. Sine dubio etiam magnitudinem et intimam significationem officii episcopalis sueto acrius perpendes. Est enim amplissimum, quippe quod ad aedificandam et constabiliendam Ecclesiam tributum sit iis, quos Dominus vocavisset. Etenim « Episcopus, plenitudine sacramenti Ordinis insignitus, est " oeconomus gratiae supremi sacerdotii ", praesertim in Eucharistia, quam ipse offert vel offerri curat, et qua continuo vivit et crescit Ecclesia ». 1 Nos ergo, hunc natalem Episcopatus tui tecum recolentes, laetamur sane, quod tibi datur huius ipsius iubilaei gaudio perfrui, gratulabundum tibi pandimus animum Nostrum, fraternam caritatem significamus. Qua oblata occasione mens Nostra etiam ad universos Praesules, sacerdotes, religiosos et Christifideles Neerlandienses convertitur, quibus amorem, quo eos in Deo prosequimur, libenter testamur. Nos denique (( Dominum et episcopum episcoporum » 2 enixe rogamus, ut te egregiis donis propitiationis suae locupletet, suavi solacio iucundet atque diu sospitet. Adsit tibi etiam beatissima Virgo Maria, quae est certissimum praesidium eorum, qui in ecclesiastico ordine sunt constituti. Quae vota confirmet Apostolica Benedictio, quam tibi, necnon Venerabili F r a t r i Nostro Ioanni Cardinali Willebrands, tuo in sede Ultraiectensi successori, Episcopis, clero, fidelibus et cunctis, qui sollemnibus ob iubilaeum tuum indictis intererunt, volentes impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die xiv mensis Maii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I III Ad E.mum P. D. Ioannem S. R. E. Cardinalem Colombo, Archiepiscopum Mediolanensem, quinquaginta a suscepto sacerdotio exactis annis. Die undetricesima huius mensis Maii, annus tibi abibit quinquagesimus a suscepto sacerdotio ; qua sane occasione commode ea vox praedicari poterit paschalis gaudii plena : (( Haec dies quam fecit Dominus ; 1 Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, 26; cfr. et Decr. de Oecumenismo Unitatis redintegratio, n. 2. Cfr. S. Augustin., Serm. 32, 8 Sermones post Maurinos reperti, Romae 1930, p. 570. 2 27 - A. A. s. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 418 exsultemus et laetemur in ea ». Proditur nimirum his verbis fons et prima causa laetitiae, id est Deus, qui benevolentia sua summa et singulari te ad sacerdotium vocavit, donum donorum, gratiarumque gratiam. Per illud enim, ut pauca dicamus, et quemadmodum in divinis 1 Scripturis legimus, homo, Christi munus participans aeterni sacerdotis, cum divinae gratiae mediator constituitur inter Deum et homines, tum etiam corporis et sanguinis Christi consecrator (quam apte adum2 brat beatus Ioannes Chrysostomus), et restaurandi hominis administer fidelis : sunt enim propriae sacerdotis partes « animae pennas addere, ac mundo eam eripere Deoque dare, divinamque imaginem aut manentem conservare, aut periclitantem fulcire, aut dilapsam in pristinum 3 statum revocare ». Sacerdotium praeterea cum, in dulcissimi ac iucundissimi fructus similitudinem, ad maturitatem pervenit, id est ad episcopatum, eos, qui illo funguntur, magistros Christiani populi efficit, et rectores prudentes atque vigiles ad aeterni luminis oras. Quae beatus Greg. Nyssenus per haec verba grandia et splendida significat : « Qui igitur adhuc unus e multitudine ac plebe eras, repente reddens praeceptor, praeses, doctor pietatis, mysteriorumque latentium praesul ». 4 Tu vero, Venerabilis F r a t e r Noster, omnia haec es et habes. Tu, inquimus, qui iam quinquaginta annis sacerdotium agis, quindecim munus episcopatus geris, tredecim Mediolanensem Ecclesiam regis ac, ceu gubernator impiger, recte ac sancte administras. Per haec vero tot annorum spatia te tuaque omnia Deo dedicasti: mentem nempe, qua docili te ad futura munera praeparasti; pietatem egregiam, a te verbo Dei alitam atque sollicita prece fultam; studium religionis assiduum, quod stimulos addidit ad nova usque coepta aggredienda in Altissimi gloriam ; dilectionem denique erga sacerdotes populumque, quos omnes filiorum fratrum que loco habuisti atque pignus amoris considerasti, diligentissime custodiendum et servandum, ad Christi 5 Apostolorum- 6 que monita salubria. Scilicet anni et usus, Venerabilis F r a t e r Noster, piae mentis tuae ardorem auxerunt, et vires, et virtutes, ut tum Nos experti cognovimus, eo maxime tempore cum Auxiliaris Noster nihil diligentiae a te 1 Eo, passim. 2 De Sacerd. III, 2. 3 Greg. Nazianz., Orat. II, n. 16, 35, 426. 4 Orat in diem lum. 5 Cfr. Io. 10, lsqq. Cfr. 1 Pt. 5, 2; Act. 20, 28. 6 Acta Pauli Pp. VI 419 desiderari passus es ; tum grex tuus, cui temporibus tam difficilibus Christianae rei publicae, nullo non pietatis officio affuisti. Neque tibi in pastorali munere obeundo tam amplo et ingenti curae, anxietates, sollicitudines defuerunt quae animum angerent, siquidem « nihil in hac vita, et maxime in hoc tempore, difficilius, laboriosius, periculosius Episcopi... officio »; 1 sed, age, « apud Deum nihil beatius, si eo modo 2 militetur, quo imperator noster iubet », quem ad modum te fecisse ac facturum esse putamus. Ceterum et venerationem in tua laude ponimus atque obsequium erga Christi Vicarium et Ecclesiam, quae ad Ambrosii exempla revocant, decessoris tui sanctissimi. Habes igitur quo gaudeas Deoque gratias agas iustas. Nos vero et gratulamur vehementer tibi, Venerabilis F r a t e r Noster, et omnia bona, sancta, fausta ominamur. Quoniamque in media acie es, iam prosequere coepta, idque alto, ut consuevisti, animo. Assit Christus, pastor pastorum, eiusque Mater, sidus illustre itineris nostri. Ad ea vero, quae te manent certamina, Benedictio Apostolica roboret, quam ad Episcopos Auxiliares tuos, ad clerum utriusque ordinis, ad sacram Christi plebem volumus ex animo pertinere. Ex Aedibus Vaticanis, die xiv mensis Maii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . V I IV Ad Em.mum P. D. Boleslaum S. R. E. Cardinalem Filipiak, decem a suscepto sacerdotio lustra condentem. Novimus te, quem in Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalium Collegium hodie cooptavimus, propediem quinquagesimam anniversariam memoriam illius diei esse celebraturum, quo, Dei praeventus amore, sacerdotium iniisti. Nec facere possumus quin, hac oblata occasione, tam diuturnum tempus in sacro obeundo munere insumptum tibi ex animo gratulemur. Tecum gratias agimus Deo pro praecelso dono presbyteratus, qui in 1 Aug., Epist. 21, 1; PL 33, 38. 2 Ib. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 420 te iam est ad plenitudinem perductus ; etenim « sacramento Ordinis presbyteri Christo Sacerdoti configurantur, ut ministri Capitis, ad totum eius Corpus quod est Ecclesia exstruendum et aedificandum ... quippe qui, Deo in Ordinis receptione novo modo consecrati, Christi Aeterni Sacerdotis viva instrumenta efficiantur, ut mirabile opus Eius, quod superna efficacitate universum hominum convictum redintegravit, per tempora prosequi valeant »- 1 Peculiari vero modo in luce ponere volumus navitatem tuam ut Praelati Auditoris prius, deinde ut Decani Tribunalis Sacrae Romanae Rotae, qua, scientia iuris canonici excellens, Apostolicae huic Sedi et Ecclesiae per longam seriem annorum diligenter utiliterque deserviisti. Oratulationibus igitur Nostris iungentes precationes, Christum Dominum enixe rogamus, ut caelestis gratiae et solacii abundantiam tibi benigne largiatur, te sospitet ac praesidio suo communiât. Adsit tibi etiam beatissima Virgo Maria, quae opifera Mater et clementissima Regina in patria tua, praesertim in sacrario Czestochoviensi, tantis obsequiis colitur. Haec habuimus, quae ad te, Venerabilis F r a t e r Noster, amanti animo scriberemus. Vota autem et omina optima Nostra confirmet Apostolica Benedictio, quam tibi et cunctis, quos caros habes, libentissime impertimus. Ex Aedibus Vaticanis, die x x i v mensis Maii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. PAULUS P P . VI 1 Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 12. Acta Pauli Pp. VI 421 ALLOCUTIO Ad Excellentissimum Virum Youssef Ben Abbès, Summo Pontifici crediti muneris testes tradentem Litteras quibus apud Sedem Apostolicam cum auctoritate Legatus Marochiensis Civitatis constitutus est. * Monsieur l'Ambassadeur, Nous sommes très heureux de vous recevoir aujourd'hui et d'accueillir, en la personne de Votre Excellence, le premier Représentant près le Saint-Siège du Royaume du Maroc. Voici en effet que le Saint-Siège et votre Pays ont décidé, d'un commun accord, de se donner les moyens d'un dialogue permanent, d'une collaboration concrète et certainement fructueuse, en établissant entre eux des relations diplomatiques. Sans aucun doute, il est difficile de comparer une Puissance politique, un E t a t , avec le Saint-Siège. Car l'Eglise catholique est une communauté de chrétiens dont chaque membre appartient aussi à une patrie temporelle et cherche, là où la Providence l'a fait naître, à accomplir son devoir de bon citoyen. Deux réalités bien différentes, assurément. Mais il Nous semble que, dans le concert des peuples, tous ceux qui exercent une responsabilité doivent unir leurs voix pour rappeler les droits et les libertés fondamentales de la personne humaine, promouvoir les valeurs spirituelles et stimuler la construction de la paix. C'est la raison pour laquelle Nous sommes très satisfait que le Maroc et le Saint-Siège soient parvenus à nouer officiellement ces liens d'amitié et de confiance réciproque. Aussi Nous vous prions de bien vouloir en porter le témoignage à Sa Majesté le Roi Hassan I I , en Lui présentant nos respectueuses salutations et nos vceux. Vous rappeliez il y a un instant que le Souverain Chérifîen était le Chef d'une importante communauté musulmane. Nous aimerions donc que nos vœux, à travers Lui, s'étendent à tous les musulmans marocains, héritiers d'une longue tradition spirituelle, nos frères dans la foi au Dieu unique. Dans un monde fortement marqué par le matérialisme ambiant, il est capital que les croyants osent affirmer, dans leurs paroles comme dans leurs actes, la transcendance de la Vérité divine * Die 4 mensis iunii a. 1976. 422 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale qui surpasse toute conception terrestre." Pour notre part, Nous sommes sûr que les catholiques résidant au Maroc continueront, dans la fidélité à leurs conceptions religieuses, à montrer combien ils partagent cet idéal élevé. Et Nous nous réjouissons de l'heureuse perspective qui s'offre ainsi pour l'avenir. P a r ailleurs, Nous ne voulons pas laisser passer cette occasion sans exprimer à nouveau notre vif désir et le souhait que Nous concrétisons sans cesse dans la prière à Dieu, concernant le Moyen-Orient : que tous s'engagent résolument et sans plus tarder sur le chemin de la paix, que l'on trouve une digne solution à l'importante question de Jérusalem et du problème palestinien, que cessent définitivement les combats au Liban, qui doit redevenir un pays manifestant de façon typique la possibilité de vie en commun et de collaboration entre musulmans et chrétiens. Au moment où débute votre Mission, Nous vous assurons, Monsieur l'Ambassadeur, de notre sympathie et de celle de nos collaborateurs. Le meilleur accueil vous sera toujours réservé, et vous trouverez ici estime et compréhension. Que le Tout-Puissant vous accorde ses bienfaits, et qu'il permette, à ces rapports nouveaux, de se développer pour le bien de tous ! CONVENTIO ADDITICIA INTER APOSTOLICAM SEDEM ET REMPUBLICAM AUSTRIACAM SECONDO ACCORDO ZWEITER ZUSATZVERTRAG Addizionale fra la Santa Sede e la Repubblica Austriaca alla Convenzione fra la Santa Sede e la Repubblica Austriaca per il Regolamento di Rapporti Patrimoniali del 23 Giugno 1960. zwischen dem, Heiligen Stuhl und der Republik Österreich zum Vertrag zwischen dem Heiligen Stuhl und der Republik Österreich zur Regelung von vermögensrechtlichen Beziehungen vom 23. Juni 1960. FEA LA SANTA SEDE, ZWISCHEN DEM HEILIGEN STUHL, rappresentata dal suo Plenipotenziario Sua Eccellenza Rev.ma Mons. Dr. Opilio Rossi, Arcivescovo tit. di Ancira e Nunzio Apostolico in Austria, vertreten durch dessen Bevollmächtigten, Seine Exzellenz, den Herrn Apostolischen Nuntius in Österreich, Titularerzbischof von Ancyra, Msgr. Dr. Opilio Rossi, Acta Pauli Pp. VI 423 E UND LA REPUBBLICA AUSTRIACA DER REPUBLIK ÖSTERREICH, rappresentata dai suoi Plenipotenziari il Signor Dr. Erich Bielka, Ministro Federale per gli Affari Esteri, e il Signor Dr. Fred Sinowatz, Ministro Federale per l'Istruzione e l'Arte, viene concluso, a ulteriore complemento della Convenzione fra la Santa Sede e la Repubblica Austriaca per il Regolamento di Rapporti Patrimoniali del 23 Giugno 1960, il seguente Accordo Addizionale : vertreten durch deren Bevollmächtigte, Herrn Dr. Erich Bielka, Bundesminister für Auswärtige Angelegenheiten, und Herrn Dr. Fred Sinowatz, Bundesminister für Unterricht und Kunst, wird in neuerlicher Ergänzung des Vertrages zwischen dem Heiligen Stuhl und der Republik Österreich zur Regelung von vermögensrechtlichen Beziehungen vom 23. Juni 1960 nachstehender Zusatzvertrag geschlossen : Articolo I Artikel I La somma di 67 milioni di scellini, di cui all'Articolo II, Capov. 1, lettera a della Convenzione fra la Santa Sede e la Repubblica Austriaca per il Regolamento di Rapporti Patrimoniali del 23 Giugno 1960 nella redazione dell'Accordo Addizionale del 29 Settembre 1969, verrà elevata a partire dall'anno 1976 a 97 milioni di scellini. Der in Artikel II Absatz 1 lit. a des Vertrages zwischen dem Heiligen Stuhl und der Republik Österreich zur Regelung von vermögensrechtlichen Beziehungen vom 23. Juni 1960 in der Fassung des Zusatzvertrages vom 29. September 1969 genannte Betrag von 67 Millionen Schilling wird beginnend mit dem Jahr 1976 auf 97 Millionen Schilling erhöht. Articolo II Artikel II L'Articolo XXII del Concordato del 5 Giugno 1933 vale, per analogia, per la soluzione di difficoltà concernenti l'interpretazione del presente Accordo Addizionale. Artikel XXII Absatz 2 des Konkordates vom 5. Juni 1933 gilt für die Regelung von Schwierigkeiten bezüglich der Auslegung dieses Zusatzvertrages sinngemäss. Articolo I I I Artikel I I I Questo Accordo Addizionale, il cui testo italiano e tedesco sono ugualmente autentici, dev'essere ratificato Dieser Zusatzvertrag, dessen deutscher und italienischer Text authentisch ist, wird ratifiziert; die Ra- 424 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale e gli istrumenti di ratifica devono essere scambiati al più presto in Roma. Esso entra in vigore il giorno dello scambio degli istrumenti di ratifica. In fede di che i Plenipotenziari hanno firmato il presente Accordo in doppio originale. tifikationsurkunden werden sobald wie möglich in Rom ausgetauscht werden. Er tritt mit dem Tag des Austausches der Ratifikationsurkunden in Kraft. Zu Urkund dessen haben die Bevollmächtigten diesen Zusatzvertrag in doppelter Urschrift unterzeichnet. Fatto a Vienna, il 9 gennaio 1976. Geschehen zu Wien, am 9. Jänner 1976. Per la Santa Sede : Für die Republik Österreich : Für den Heiligen Stuhl : Per la Repubblica Austriaca : ffi O. Rossi E . BIELKA FRED SINOWATZ Sollemni Conventione inter Apostolicam Sedem et Rempublicam Austriacam rata habita, die XIV mensis Maii, anno MCMLXXVI, in Aedibus Vaticanis instrumenta Ratihabitationis accepta et reddita mutuo fuerunt. Exinde Conventio eodem die vigere coepit. Sacra Congregatio pro Episcopis ACTA SS. 425 CONGREGATIONUM SACRA CONGREGATIO PRO E P I S C O P I S PROVISIO ECCLESIARUM Sanctissimus Dominus Noster Paulus Divina Providentia Pp. VI, successivis decretis Sacrae Congregationis pro Episcopis, singulas quae sequuntur Ecclesias de novo Pastore dignatus est providere; nimirum assignavit : die 19 Maii 1976. — Titulari Episcopali Ecclesiae Thuccensi in Mauretania R. D. Demetrium Molloy, e clero dioecesis Birminghamiensis in Alabama, quem deputavit Auxiliarem Exc.mi P. D. Florentii Coronado Romani, Episcopi Huancavelicensis. die 1 Iunii. — Cathedrali Ecclesiae Acapulcanae Exc.mum P. D. Raphaelem Bello Ruiz, hactenus Episcopum titularem Segiensem. die U Iunii. — Metropolitanae Ecclesiae Antequerensi Exc.mum P. D. Bartholomaeum Carrasco, hactenus Episcopum Tapacolensem. die 11 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Thigensi R. D. Eugenium Laridon, presbyterum dioecesis Brugensis, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Aemilii Iosephi De Smedt, Episcopi Brugensis. die lk Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Segiensi R. D. Eduardum T. Hughes, parochum in archidioecesi Philadelphiensi Latinorum, quem deputavit Auxiliarem Em.mi P. D. Ioannis S. R. E. Cardinalis Krol, Archiepiscopi Philadelphiensis Latinorum. die 22 Iunii. — Titulari episcopali Ecclesiae Dianensi R. D. Iacobum Delaporte, parochum in oppido vulgo Compiègne dioecesis Bellovacensis, quem deputavit Auxiliarem E x c . P. D. Ioannis Bernard, Episcopi Nanceiensis. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 426 SACRA CONGREGATIO PRO GENTIUM EVANGELIZATIONE SEU DE PROPAGANDA FIDE DECRETUM De mutatione nominis Cum Exc.mus ac Rev.mus Dominus Thomas Romero Gross, Vicarius Apostolicus Canelosensis, proposuisset ut praesens denominatio sui Vicariatus ita permutarentur ut deinde Puyoënsis nuncuparetur, iuxta nomen civitatis vulgo Puyo uhi sedes episcopalis olim translata fuit, Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, re mature perpensa auditoque favorabili voto quorum interest, optatis praelaudati Ordinarii inhaerendum esse censuit. Itaque eadem Sacra Congregatio, vigore facultatum sibi a SS.mo Domino Nostro PAULO Divina Providentia Papa VI concessarum, supra memoratam propositionem adprobavit ac praesens ad rem Decretum confici iussit. Datum Romae, ex Aedibus Sacrae Congregationis pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide, die 18 mensis maii a. D. 1976. AGNELLUS Card. Rossi, Praefectus L . © S. © D . S. Lourdusamy, a Secretis 421 Diarium Romanae Curiae DIARIUM ROMANAE CURIAE Venerdì 4 giugno 1 9 7 6 , il Santo Padre ha ricevuto in Udienza ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Signor YOUSBEF BEN ABBÈS, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario del Marocco. SEGRETERIA DI STATO NOMINE Con Brevi Apostolici il Santo Padre Paolo VI ha nominato: 25 maggio 1976. L'E.mo Signor Cardinale Corrado Bafile, Prefetto della S. Congregazione per le Cause dei Santi. 29 » » L'E.mo Signor Cardinale Eduardo Pironio, Prefetto della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. 11 giugno » S. E. Mons. John Gordon, Arcivescovo tit. di Nicopoli al Nesto, Pro-Nunzio Apostolico nei Paesi Bassi. 16 » » S. E. Mons. Giuseppe Ferraioli, Arcivescovo tit. di Volturno, Pro-Nunzio Apostolico in Chana. 18 » » S. E. Mons. Michele Cecchini, Arcivescovo tit. di Aquileia, Pro-Nunzio Apostolico in Jugoslavia. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato : 24 maggio 1976. Gli E.mi Signori Cardinali Octavio Antonio Beras Rojas; Opilio Rossi; Joseph Schroffer; Eduardo Pironio, Membri della Sacra Congregazione per i Vescovi. » » » Gli E.mi Signori Cardinali Juan Carlos Aramburu; Giuseppe Maria Sensi, Membri della Sacra Congregazione per le Chiese Orientali. » » » Gli E.mi Signori Cardinali Joseph Marie Trin-nhu-Khuè ; Opilio Rossi; Eduardo Pironio, Membri della Sacra Congregazione per i Sacramenti e il Culto Divino. » » » L'E.mo Signor Cardinale Corrado Bafile, Membro della Sacra Congregazione per il Clero. 428 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 24 maggio 1976. L'E.mo Signor Cardinale Aloisio Lorscheider, Membro della Sacra Congregazione per i Religiosi e gli Istituti Secolari. » » » Gli E.mi Signori Cardinali Emmanuel Nsubuga; Lawrence Trevor Picachy ; Reginald John Delargey; Victor Razafimahatratra ; Giuseppe Maria Sensi, Membri della Sacra Congregazione per l'Evangelizzazione dei Popoli. » » » L'E.mo Signor Cardinale Boleslaw Filipiak, Membro della Sacra Congregazione per le Cause dei Santi. » » ' » Gli E.mi Signori Cardinali William Wakefield Baum; Laszló Lékai, Membri della Sacra Congregazione per l'Educazione Cattolica. » » » L'E.mo Signor Cardinale Corrado Bafile, Membro del Supremo Tribunale della Segnatura Apostolica. » » » L'E.mo Signor Cardinale Basii Hume, Membro del Segretariato per l'Unione dei Cristiani. » » » L'E.mo Signor Cardinale Dominio Ekandem, Membro del Segretariato per i Non Cristiani. » » » Gli E.mi Signori Cardinali Corrado Bafile; Joseph Schroffer; Eduardo Pironio; Boleslaw Filipiak, Membri della Pont. Commissione per la revisione del Codice di Diritto Canonico. » » » Gli E.mi Signori Cardinali Hyacinthe Thiandoum; Jaime L. Sin, Membri della Pontificia Commissione per le Comunicazioni Sociali. Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha nominato: Protonotari Apostolici soprannumerari: 23 gennaio 1976. Mons. Diviney Charles E. (Brooklyn). » » » Mons. King James P. (Brooklyn). 4 marzo » Mons. Ferri Aurelio (Pesaro). 27 » » Mons. Alvarez Várela Guillermo (Oaxaca). 31 » » Mons. De Maio Luigi (Sorrento). 1 giugno » Mons. Ruysschaert José (Tournai). Prelati d'onore di Sua Santità. 15 agosto 1975. Mons. Fleischmann Alfons (Eichstätt). 10 ottobre » Mons. Rebman Joseph F. (Wilmington). 6 gennaio 1976. Mons. Sodano Angelo (Asti). 16 » » Mons. Ramler Francesco (St. Pölten). » » » Mons. Zimmel Floriano (St. Pölten). » » » Mons. Gal vin Maurice (Yakima). » » » Mons. McGrath Edmond (Yakima). » » » Mons. Mulkahy Maurice (Yakima). Diarium Romanae Curiae 16 gennaio 1976. Mons. » » » Mons. 17 » Mons. 18 » » Mons. » » Mons. Mons. » » Mons. » » » » Mons. » » » Mons. » Mons. » » Mons. » » Mons. Mons. » » » » Mons. » » Mons. Mons. » » Mons. » » Mons. » » » Mons. Mons. » » Mons. » » » Mons. » » Mons. » » Mons. » » Mons. » » » Mons. Mons. » » » Mons. Mons. » Mons. 23 » » Mons. Mons. » Mons. » » » Mons. Mons. » » Mons. Mons. » Mons. » Mons. » 28 » » Mons. 19 febbraio » Mons. 4 marzo » Mons. Mons. » » 9 » Mons. » » Mons. Mons. » 17 Mons. » 20 » » Mons. 25 Mons. » O'Sullivan Patrick J. (Yakima). Sweeney William J. (Yakima). Brasil Panfilo T. (Jaro). Bednar Michael F. (Philadelphia). Bennington Clement J. (Philadelphia). Burns Vincent L. (Philadelphia). Connelly James F. (Philadelphia). Conway Walter J. (Philadelphia). Corrigan Thomas J. (Philadelphia). Coyle James A. (Philadelphia). Cruise Peter J. (Philadelphia). Curran Paul F. (Philadelphia). De Simone Louis A. (Philadelphia). Devlin Charles V. (Philadelphia). Di Giacomo Arthur P. (Philadelphia). Dowling Philip J. (Philadelphia). Foley John P. (Philadelphia). Gaughan Francis J. (Philadelphia). Glenn Bennet H. (Philadelphia). Jaworowski Anthony E. (Philadelphia). McGroarty Charles E. (Philadelphia). McGuire Anthony W. (Philadelphia). Marley Michael F. (Philadelphia). Mortimer James E. (Philadelphia). O'Rourke John J. (Philadelphia). Schmidt Francis X. (Philadelphia). Shallow Joseph D. (Philadelphia). Silvinskas Peter P. (Philadelphia). Simons Richard J. (Philadelphia). Walls David E. (Philadelphia). Cullen William J. (Brooklyn). Powell Vincent J. (Brooklyn). Altman Peter L. (Brooklyn). Deas George T. (Brooklyn). Bannan Martin J. (Brooklyn). Hunt James A. (Brooklyn). McCullagh John P. (Brooklyn). Bevilacqua Anthony J. (Brooklyn). Graditone Thomas J. (Brooklyn). Mullor Garcia Giusto (Almeria). McWilliam Alexander Stuart (Aberdeen Nichols Kerim Francis (Newcastle). Gutiérrez Nieto Ignacio (Tuxpan). Hugl Karl (Wien). Schachinger Hubert (Wien). Wesely Anton (Wien). Earley Richard (Salford). Neckermann Martin (Rottenburg). Lira Marcos Antonio (Salta). 429 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 430 25 » » » » » » » » 27 » marzo » » » » 2 aprile » » » » » 30 1 » giugno 1976. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. Mons. » Mons. » Mons. » Mons. » Mons. John (ivo) Gregov (Oakland). McCarthy John P. (Ookland). Kopania Stefan (Oakland). O'Connell Richard B. (Oakland). O'Halloran Patrick J. (Oakland). Garcia Prieto Jesus (Oakland). Zitko Aloisius (Oakland). Casca villa Leandro (Manfredonia). De Simio Domenico (Manfredonia e Vieste) Delgado Manuel M. (Calabozo). Altamirano Jerónimo (Oaxaca). Marconi Edoardo (Città di Castello). Martinelli Ampelio (Verona). Venturi Emilio (Verona). Canart Paul (Malines). Sänget Ioseph M. (Bayrout). Salerno Francesco S. (Roma). Hrusovsky Domenico (Tirnava). Cappellani di Sua Santità: GO 24 luglio 1975. Mons. McGuíre Peter (Leeds). 24 ottobre » Mons. Siniscalchi Giacomo (Nola). Mons. Perrone Carmelo (S. Marco e Bisignano). 15 dicembre » » » » Mons. Vaccaro Francesco (S. Marco e Bisignano). 16 gennaio 1976. Mons. Malangré Klaus (Essen). » » Mons. Oppolzer Giovanni (St. Pölten). 17 » Mons. Tomanon Alfonso (Jaro). Mons. Vacante Manuel (Jaro). » » » 18 » Mons. Helduser Frederick (Philadelphia). » » » Mons. Walsh Vincent M. (Philadelphia). 23 » » Mons. Lavin John B. (Brooklyn). » » » Mons. Strynkowski John J. (Brooklyn). febbraio » Mons. Nadile Vincenzo (Gerace - Locri). 25 » » Mons. Bulat Stiepan (Djakovo i Srijem). Mons. Suliak Andrija (Djakovo i Srijem). » » Mons. Leipold Agidius (Graz-Seckau). » Mons. Neumann Francesco (Graz-Seckau). » » 2 marzo » Mons. Leanza Giuseppe (Patti). 4 » » Mons. Kanduth Riccardo (Gurk). Mons. Pregi Ottone (Gurk). » » » Mons. Levrero Emanuele (Genova). » » Mons. Pomposi Gualtiero (Pistoia). » » » Mons. Quendler Stanislao (Gurk). Mons. Gartner Adam (Gurk). » » Mons. Gollreiter Francesco (Gurk). 9 » » Mons. Schwarz Leo (Treviri). 14 » Mons. Le Xuan Thoung Filippo (Nha-Trang). 20 Mons. Bau Luigi (Pergola). Diarium Romanae Curiae 20 marzo 1976. » » 23 » » » » » 24 » » » » » » » » » » » » » 25 » » » » » » » » » » » » » » » 27 » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » » 29 » » 2 aprile » 9 » » » 6 maggio » 14 » » » 15 » » 22 Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. Mons. 431 De Santis Libero (Pergola). Kasadha Thomas (Jinja). Benvenuti Elio (Chiusi e Pienza). Francini Lorenzo (Chiusi e Pienza). D'Ambrosio Paolo (Bisceglie). Monopoli Mauro (Bisceglie). Cafagna Donato (Trani e Barletta). Fabiano Sabino (Trani e Barletta). Ferrara Giuseppe (Trani e Barletta). Martucci Aldo (Trani e Barletta). Adamini Giulio (Genova). Babolin Giulio (Padova). Formentin Gioacchino (Padova). Beltrame Quattrocchi Tarcisio Filippo (Roma) Gemayel Georges Michel (Cipro). lovene Francesco (Ischia). Rossi Fausto (Vicenza). Comparone Nicola (Aversa). Copersino Cesare (Aversa). Corvino Angelo (Aversa). Galluccio Gabriele (Aversa). Gnasso Vincenzo (Aversa). Lanzano Pasquale (Aversa). Mellone Luigi (Aversa). Morra Gennaro (Aversa). Perrotta Angelo (Aversa). Dupuy Andrea (Aire et Dax). Accordini Angelo (Verona). Bruskewitz Fabian (Milwaukee). Caricato Vito Antonio (Lecce). Gobel Jean Paul (Annecy). Tauran Jean Louis (Bordeaux). Bielaszewski Jan (Lublino). Cedioli Dino (Cesena). ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 31 luglio 1975. Al sig. Hay es Daniele (Sydney). 8 ottobre » Al sig. Mühleck Martin (Rottenburg). » » » Al sig. Rosner Erwin (Rottenburg). » » » Al sig. Scham Hermann (Rottenburg). » .» » Al sig. Bauernfeind Vittorio (Salzburg). » » » Al sig. Hegen Helmut Josef (Salzburg). 12 » » Al sig. Mencarelli Rismo (Pescia). 432 24 » 3 4 21 » » » » » » » » 27 » 9 11 » 19 » 21 » » 6 7 16 23 24 17 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale ottobre 1975. Al » » Al novembre » Al Al » Al » Al » » Al » Al » Al » » Al » » Al » Al » » Al Al » » » » Al Al » » Al » » Al dicembre » Al Al » » » » Al » » Al Al » » Al » » Al » » Al Al » » » » Al gennaio 1976. Al » » Al » » Al febbraio » Al Al » » marzo » Al » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Metzmaeher Georg (Köln). Farina Silvio (Trivento). Pastorino Domenico (Genova). Spatzenegger Giovanni (Salzburg). Ooumans Francesco (Breda), Gladdines Francesco G. A. (Breda). Wölfel Otto (Eisenstadt). Benders Augusto (Hasselt). Cardinaals Bartolomeo (Roermund). Franssen Giovanni ('s-Hertogenbosch). Hamacher Uberto ('s-Hertogenbosch). Van Buel Bernardo ('s-Hertogenbosch). Raito Ivan (Siena). Ducobu Adolfo (Tournai). Bolgan Mario (Treviso). Van de Ven Lamberto (Utrecht). Pangallo Libero (Ferrara). Petrucci Loris (Ferrara). Foltin Federico (Innsbruck). Hochgatterer Carlo (St. Pölten). Goedertier Gustaaf (Anvers). Olbrecht René (Anvers). Van In Jozef (Anvers). Miggiano Guido (Reggio Calabria). Sergi Giulio (Reggio Calabria). Balestreri Antonio (Cremona). Cianfrocca Giancarlo (Roma). Di Nicola Carlo (Roma). Ries Leo (Trier). Celimi Giuseppe (Italia). Cossiga Domenico (Pescia). Borgia Vincenzo (Roma). Grassi Bonfiglio (Parma). Budellazzi Antonio (Faenza). NECROLOGIO 16 maggio 28 » 31 » » » 1976. Mons. Jean Marie Etrillard, già Vescovo di Gagnoa (Costa d'Avorio). Mons. Michael Foylan, Vescovo di Aberdeen (Scotland). » Mons. Arturo Mery Beckdorf, Arciv. tit. di Fasi. » Mons. Alfonso Espino y Silva, Arcivescovo di Monterrey (México). An. et vol. LXVIII 31 Iulii 1976 S* N. 7 ACTA APOSTOLICAE SEDIS COMMENTARIUM OFFICIALE Directio: Palazzo Apostolico — Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI LITTERAE DECRETALES I Beatae Teresiae a Iesu Jornet Ibars, virgini, Sanctorum honores decernuntur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M R E I MEMORIAM Ex quo Christus, adorandus Dei Filius atque omnis virtutis exemplar, pronuntiavit per Evangelium pauperes esse beatos (cfr. Matth. 5, 3 sqq.), eumque praemium esse laturum, qui vel calicem aquae f rigidae sitienti dedisset (cfr. Matth. 10, 42) ; quin immo se iustum iudicem (2 Tim. 4, 8) in severissimo iudicii die esse vitam aeternam, tamquam virtutis pretium, iis daturum qui in egentes, aegrotos, nudos, misericordes fuissent (cfr. Matth. 25, 34 sqq.), in quibus, o divinae virtutis sacramentum ! esset Ipse, id est « splendor gloriae atque substantiae » Dei (Hebr. 1, 3) mortali specie tectus; ex eo profecto infirmiora Christi membra semper inter fideles honorem amplissimum obtinuerunt. Neque umquam ii defuerunt in Ecclesia quos infirmorum cura assidua teneret, quique labore, industria, studio ac vel adeundo vitae periculo saucium pauperum corpus foverent, animum interdum servarent. In hoc frequentissimo numero et quasi heroum cohorte, fuit etiam Teresia a Iesu Jornet Ibars, paene ad hoc nata, ut Christo Iesu in pauperibus serviret. Si vero reputetur quantopere humana natura, ut est ad delica28 - A. A. S. 434 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tissima quaeque inclinata, ab eorum vel conspectu abhorreat qui in ultima rerum miseria sint, iam intellegi potest quam egregia virtute illa ornata fuerit, quae senibus derelictis non solum assedit sedula tota vita, sed in hac paene caelesti disciplina omnia studia sua collocavit. Cuius sane brevis vitae expositio, praeter quam quod nos in summam tantae mulieris admirationem vertet, animum etiam ad virtutem traducet, maxime ad opera misericordiae, iuxta sanctam Evangelii doctrinam (cfr. Matth. 25, 31 sqq.), et Ecclesiae hortamenta (cfr. Bullam Apostolorum limina, a. MCMLXXIV editam, passim). Teresia a Iesu Jornet Ibars nata est Aytonae, in Hispaniae finibus, die ix mensis Ianuarii, anno MDCCCXLIII; atque postridie est Baptismi sacramento abluta. Cum vi annum ageret, fuit sacro chrismate inuncta; annos vero XII nata, Christum in Eucharistia latentem primum suscepit magno animi ardore. Parentes eius, ut erant christianae fidei tenaces, puerulam pietate ac religione sancta imbuerunt. Item labore, studio atque cultu misericordiae instituerunt; idque tam accommodate, ut quodam die Teresiola inopem pauperem et tecto invitaret, et ad mensam accumbere faceret. Cum autem beata Dei Serva undecim esset annorum, postquam rudimenta litterarum in oppido natali didicisset, Illerdam petiit, ibique quinquennium fere in studio apud materteram optimam Rosam nomine consumpsit, magistrae dignitatem ac nomen adipiscendi gratia, cum tamen aestivo tempore ad suos rediret. Ea iam tum Teresia erat indole, ut ad administrandum et regendum nata videretur; cum qua virtute praeterea ingenium bonum coniungebatur, et serenum, et aequum, et ad pietatem summe inclinatum. Anno vero MDCCCLX, materteram suam, quae Fragam commigrasset, in Illerda provincia, secuta est, litteras assidue exercens apud privatam Academiam, atque studiorum curriculum brevi confecit, anno scilicet aetatis suae XIX. Interdum per hoc tempus Dei vocem ad vitam religiosam invitantis, attentius audire. At quo? quando? apud quas? Incertam autem eius patruus Franciscus a Iesu et Maria Palau y Quer, a Carmelitis Discalceatis Sodalis, qui et ipse condiderat sacram Virginum Sodalitatem, vocat, ut eam Studiis in sua Congregatione praeficeret, quin tamen Teresia ad eam tota adhaeresceret. Unde et paulo post Argensolae fuit, quae est urbs Barcinonensis provinciae, et deinde Ciudadelae, in Balearensium insula minore. Neque tamen sic erat .-in fatis, ut ibi inter religiosas Deo serviret : nam multae causae coegerunt post aliquot menses Aytonam redire, ubi quattuor per annos vixit. Quod si nunc, parum insistentes, ad iuveniles Teresiae annos respi- Acta Pauli Pp. VI 435 ciamus, est sane, cur iam laudibus oneremus. Cum enim Argensolae viveret, singulis hebdomadibus una cum sorore sua Maria, Igualadam urbem petebat, ut ad sacramentum poenitentiae accederet, longam xx Kilom. conficiens viam ; et pueros puellasque scientia, pietate erudivit diligentissime; et summa prudentia vel eas quae aetate antecederent rexit; et, modo ut religionem suam sanctam servaret dura in certamina venit. Cum autem Teresia accepisset in religiosa domo a S. Clara quae Briviescae esset, in provincia Burgensi, se posse tamquam magistram admitti — eo enim tempore in omni religiosarum coenobio cum clausura, ludum puellarum aperiri et exerceri lege constitutum erat — monasterium illud adiit, eoque excepta est. Attamen cum in eo esset, ut se sacro religiosae professionis velo tegeret, civilis auctoritas prohibuit, ne sacrae virgines publice id facerent. Praeterea gravis pústula in facie orta, coegit, vix duobus annis post, cum scilicet viginti sex annos ageret, domum suam redire. Anno vero MDCCCLXXI, Servus Dei Franciscus Palau Quer, de quo supra diximus, Societati a se conditae praeposuit, generalem studiorum exactricem; quibus tamen Sororibus Teresia nomen non dedit. Et prudenter : nam anno post, cum idem venerandus Pater diem supremum obiisset, ei domum paternam iterum redeundum fuit. Scilicet vovendae religionis meta proxima quidem, neque tamen adhuc tenuit. Tandem quid ab ea posceret Deus aperte ostendit. Etenim, cum mense Iunio, eo anno MDCCCLXXII, matrem suam in urbem Barbadillam in Osca provincia, comitata esset ad aquae calidae fontes; cumque rediens Barbastri moraretur, occurrit ei forte quidam Sacerdos, Petrus Llacera nomine, cui erat cum reverendo viro Saturnino López Novoa, Canonico cantore cathedralis Ecclesiae Oscensis, magnus usus atque vetus coniunctio. Qui, cum vir eximiae pietatis esset, atque iam pridem secum in animo reputaret qua via posset tot senum derelictorum adflictae condicioni subveniri, Petro Llacera rem aperuerat, si forte bonae spei mulieres inveniret, quae in ea re curas suas omnes ponerent. Qua re, vix atque Dominus Petrus cum Dei famula de eo negotio collocutus est, ilico tum ipse cognovit eam esse ad munus illud aptissimam, tum illa intellexit Deum sibi tandem proprium iter monstrasse, quod ingrederetur. Consiliis ergo initis cum D. Saturnino, die xi Octobris, anno MDCCCLXXII, Teresia Barbastrum petiit, in qua urbe aliae virgines illa exspectabant Deo sacrandae; post vero dies octo secuta est Maria soror, cum quadam amica, atque ita decem omnino factae sunt, ad propositum opus conficiendum paratissimae. Novae autem puellarum Sodalitati Teresia 436 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tum re tum etiam iure praefuit, a die nempe xvni Octobris eodem anno cum Antistita electa est. De eius vero virtute Franciscus Puig, S. I., qui diebus pietati fovendae praeerat, ad D. Saturninum praeclara scribebat : novam Antistitam scilicet spem magnam afferre, utpote quae et egregia consilia haberet, et plena prudentiae esset, atque propensissimae voluntatis. Quanti vero Teresia datas Regulas faceret, demonstrant verba ab ea facta dum primum acciperet. Quae : (( Pater, ait, aut cum hoc libro salvabor, aut per illum condemnabor ». Factum est autem eo tempore, ut Valentiae, in urbe Hispaniae nobilissima, nonnulli viri, religione praestantes, et ipsi magnopere anniterentur quae remedia aetate provectis atque derelictis compararent. Atque cum Parvas Pauperum Sorores Gallicas nequiquam adiissent, a nostris petierunt, ut opus tam grande tamque laude dignum in se susciperent. Atque illae, quasi nuntio iucundissimae rei accepto, gaudio exsultare, atque in beneficii loco petere ut ad id proficiscerentur. Interim, die XXVII mensis Ianuarii, anno MDCCCLXXIII, Sodales religionem suam magna caerimonia professae sunt, decem numero, atque vestem sacram induerunt. Atque ita nova Congregatio nata est, cuius profecto paucis diebus post, die nempe x x x i eiusdem mensis, Teresia Superiorissa Generalis nominata est, modo quidem tamquam granum sinapis humilis, mox autem similis arbori patulae atque feraci futurae. Ineunte vero mense Maio eodem anno MDCCCLXXIII, dum ver ridet, iter Valentinianum suscipiunt, Teresia scilicet atque sex Hermanitas, ut dicebant, seu Parvae Sorores, ceteris Barbastri manentibus, futurarum semina rerum. Euntes vero longum et asperum manebat iter, et pericula instabant ob rerum publicarum novitates. Et tamen, ut beata Dei famula praeviderat, nullo aut ipsa, aut sociae malo oneratae sunt. Quae, longa via confecta, die VII mensis Maii Valentiae honorifice excipiuntur, domo, quam religiosi illi viri parari curaverant, in Platea ab Eleemosyna, non longe a templo B. M. V. derelictorum patronae, et prope Archiepiscopi palatium cathedralesque aedes. Ac tandem, Deo volente, die x mensis Maii, qui dies fuit candido signandus lapillo, primam omnium mulierem domum excipiunt, annum agentem nonagesimum sextum eandemque paralysi correptam, simulque senem nonaginta trium annorum; quos brevi bene multi secuti sunt. Cum autem nullae aut opes aut facultates suppeterent, Sorores illae piae urbem totam peragrantes, precariam stipem emendicabant, qua senes seque alerent; atque populus abunde dabat, Sororum caritatem et pietatem admirans. Hoc autem vitae institutum, quaerendi videlicet victum, Acta Pauli Pp. VI 437 semper deinde servatum est. Si vero in hac urbe multorum favorem et gratiam Teresia eiusque filiae collegerunt, a nullo tamen maiorem habuerunt quam ab Archiepiscopo eiusque viro a Secretis Francisco García López; quorum alter semper auctoritate sua protexit, alter et magister pietatis fuit Sodalitatis, et consiliarius haud imperitus, et patronus, et quasi pater alter quoad vixit. Augescentibus vero cotidie senibus qui undique accurrebant, iam domus ab Eleemosyna fit angustior et inhospitalis. Quare, tametsi per multas difficultates, domicilio commutato, sedem in monasterio S. Monicae posuerunt, in Valentiae fundo suburbano, tam amplo atque apto, ut sive tunc, sive in posterum Parvae Sorores tamquam domum principem Instituti sui habuerint. Ad Teresiam autem quod attinet, quasi hic regnum suum invenisset, ut erat erga Deum flagrantissimo amore, tota erat in vetulis illis serviendis, saepe illud ingeminans : « Quo plures senes tecto exceperimus, eo pluribus patronis fruemur apud Deum » ! Quasi diceret : « Si amore Dei multos senes habebimus alendos curandos, non poterit Altissimi providentia non abundare ». Qua re mos est apud Parvas Sorores, ut semel exceptum senem ad mortem usque obtineant, praeterquam quod si morbus gravis et perniciosus cogat illum ad valetudinarium petendum. Atque ita Teresiae exemplo et hortamento omnibus beneficiis cumulant, quae amor et dilectio suggerit. In regenda domestica disciplina Teresia rerum hominumque intellegentia praestitit et aliis anteivit. Nam et munera deferebat uniuscuiusque indoli atque ingenio accommodata, et ad omne officium instruebat diligentissime; atque Sorores invicem quam laetissime datas partes implebant. Solebat etiam dicere Teresia se octo tantum malle columnas, id est Sorores habere, quam sescentas arundines tenues et exiles. Eo autem tempore pia mater coepit aegrotare, tristi morbo ex intestinis laborans, atque infirma et aegra esse deinceps valetudine. Neque tamen id impediit, quominus pluries per itinera longa, insueta, asperrima, Hispaniam totam peragraret suae Sodalitatis causa, incommoda omnia humanitate tegens, et oris gratia, et fronte serena. Iamvero dolor adeo in morem eius venit, ut in adversis serenitas accresceret. Audi quid scripserit e domicilio Cabrensi, in Oorduba provincia, sancta et pia mulier, cum cives praeter solitum in dando languescerent : « In hoc vere laetamur, quod in summa paupertate vivimus » ! Tametsi, ut fieri solet, adversae fortunae toleratio etiam obstinatorum voluntatem et benevolentiam in perpetuum conciliavit. Paulatim igitur res in melius cadere : nam et Roma, die xiv mensis Iulii, anno MDCCCLXXVI, decre- 438 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale tum laudis fecit huius Congregationis; et nova domicilia, asyla dicebant, excitabantur Barbastri, Caesaraugustae, Cabrae, Olivae, Burgis; atque deinde multa alia secuta sunt, ut anno MDCCCLXXXII viginti septem numerarentur. Si vero ad duram Sororum inopiam respicias et ad turbataé Rei publicae statum, est cur tam miram propagationem fere miraculo tribuas. Inter vero eius temporis sollicitudines, ea sane maxima omnium fuit, qua beata accusata est, quod institutione sua opus Parvarum Sororum Gallicarum impediret. Ipsa tamen tam firmis argumentis apud Romanam Curiam scripto rem defendit, ut non solum causam obtinuerit, sed et Sodalitati nomen acceperit omnino suum, quo adhuc utuntur, scilicet : Parvarum Sororum derelictis senibus curandis. Item decretum est a Romana auctoritate, ut novum Institutum liberum omnino esset in agendo et nihil commune cum illis haberet. Atque ita ex túrbido die, tranquilla et serena lux rediit. Quàmquam autem Teresia nullam aliam priorem quam senum curam agebat, parem tamen adhibebat, ut Sorores suas formaret, consiliisque idoneis ad omne officii munus instrueret; ut, videlicet, possent senes tueri, atque magis quam propriis, alienis commodis omni studio inservirent. In qua re tanta prudentia egit, ut Sorores, quamquam origine, loco, caelo differebant, omnium tamen fuerit semper idem animus, et mens, et voluntas. Ad Teresiam quod attinet ipsam, his verbis uti consuescebat : (( Patria est, ubicumque Deus est », antiquorum proverbium parce detorquens (cfr. C i c , Tusc. 5, 3 7 ) ; per quod intellegebat, se Deum tam diligere, ut eius amori quilibet alius amor cederet. Anno vero MDCCCCLXXXIV, die vi mense Augusto, Deus, qui solet laboribus gaudia subicere, in eo famulam suam consolatus est, quod publica auctoritas Parvarum Sororum Sodalitatem decreto recognovit. Sed, en, proximo anno MDCCCLXXXV, cholera morbo per Hispaniam pestifero humore grassante, sive multae Sorores periere, sive senes plurimi, quamvis novis medicamentis indurati essent. Idem annus novum quid attulit, in quo sane Capitulum generale Sororum Valentiae primum actum est; atque in eo tum multa discussa sunt, tum cuiusdam familiae religiosae petitio, quae in Cubanis Insulis nata eodem consilio quo Nostrae, cum tamen haud facile propositum suum consequeretur, omni ope annitebatur, ut cum iis vires suas coniungeret. Atqui in earum sententiam quidem discessum est, cauto tamen : primum, ut unae Parvarum Sororum Constitutiones in usum venirent; deinde, ut unum tantum in praesentia domicilium S. Iacobi in Cuba aggregaretur, quo videlicet coniunctio lente facta arctior fieret; tertio Acta Pauli Pp. VI 439 id etiam decretum est, ut in hac eadem urbe novitiarum ludus aperiretur, ad Sorores formandas. Societas igitur praeter modum et adolebat, et crescebat, et diffundebatur : eo usque ut tum cum Leo X I I I P. M. anno MDCCCLXXXVII sollemni decreto eam confirmavit, post nempe annos xv a conditione sua, LIV iam domicilia numeraret. Inter illa vero quae post hoc tempus constituta sunt, illud memorare placet, quod Aytonae, MDCCCXCi. in oppido Teresiae natali, constitutum est, anno Attamen ehu ! gliscentibus annis atque sollicitudinibus, vires beatae Virginis laboribus, quibus nullis parcebat, ita fractae sunt, ut anno MDCCCXCVII in altero totius Congregationis generali Capitulo se munere suo abdicaret. Atqui conventus in eam sententiam non decrevit, sed adiutricem sociam cum dedissent, Sorores per id Matri carae atque rebus providere satis opinatae sunt. Quamquam, non id omnino profuit. Atque ita infirmae^valetudini studentes, die xiv Maii, eodem anno, beatam Dei famulam Liriam, in urbem haud procul a Valentia, deferri curarunt; in qua urbe, ingravescente morbo, viatico sancto instructa est die xn proximi mensis Iulii. Illa vero, quamquam in summis cruciatibus iacebat, fortiter et quieto animo adversus casus ferre; quin, dolores oblita, suas hortari, ut senum curam assiduam haberent, mutuam caritatem exercerent, Constitutionum praecepta servarent. Decessit autem de statione vitae die x x v i mensis Augusti, anno MDCCCXCVII, vix albescente caelo, infirmorum oleo inuncta a Patre Francisco García López, praesente D. Saturnino. Auxit beatae serenitatem Constitutionum approbationis decretum, quod Leo X I I I Decessor Noster fecerat in Sodalitatis favorem, decem fere dies ante obitum. Monens autem Teresia a Iesu Jornet Ibars non reliquit argenti pondus et auri; sed ingentes industriae suae thesauros, id est c u i domos senibus excipiendis, Sorores MCCLX. Hodie vero illae ccxv numerantur, cum MMMXLV sacris virginibus, quae sunt Ex egenorum commodis dicatae : nimirum granum illud sinapis, quod anno MDCCCLXII Barbastri ortum est, factum est arbor patula, in qua aves nidum posuerint et ponant (cfr. Matth. 13, 31). Quod si nunc, descripta breviter vita, velimus Teresiae virtutem seu animi laudes adumbrare, primum omnium dicendum est eam fuisse vere matrem, talem nempe quae ut Deum in immensum amabat, ita proximum Dei amore summe diligebat. Qua erat aequilibritate, neque intumescebat inaniter in prosperis, neque animo frangebatur maiorum diuturnitate. Prudens et cauta in iudicando, fuit constans et prompta in agendo. Nimirum coepta ab ea inita, si recte species, tam ingentia sunt, ut perpetuam sui ipsius 440 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale existimationem conciliarent, si opibus affluxisset; crescit stupor, si consideres omnium rerum penuria laborantem. Quod si cum animo quis reputet Teresiam semper infirma valetudine usam esse, is plane intelleget non eam sane fecisse quae fecerit, sed Deum in illa, eius nempe fide, caritate atque spe summa ad benevolentiam motum atque tractum. Ut autem senes commode, quiete ac iucunde et quasi in sua quisque familia viverent, nulli pepercit neque labori neque sollicitudini; et tamen magis insidebat in animo senum animi redemptio, plerumque paene eversi. Quaerant Sorores, dent operam omnimode, ut vetuli et vetulae Dei gratia vivant, ut peccata sua confiteantur, ut preces Deo adhibeant, ut tremulam fidei flammam iterum excitent. Ceterum, senes esse suae cuiusque vocationis radicem; qui si abeant, omnem deficere sui ministerii causam. Interdum prima facie videbatur Teresia esse paullo severa; erat tamen praestanti indole et ingenio, utpote quae sub duro cortice mores amabiles haberet. E r a t etiam in ea precandi atque contemplandi facultas perfecta et absoluta, ut fortasse Briviescae didicerat, cum apud Franciscales Sorores degeret. Alienae voluntati morem gerere praeterea tam insitum in eius moribus fuit, ut fere innatum ei videretur. Quod non solum securius esse dicebat, cum praestet Dei voluntati parere quam propriae, sed etiam pacis ac tranquillitatis sensum in eius animum iniciebat, in quo tota quiesceret. Ut Sanctis fieri solet, in proximo, atque praesertim in senibus, Deum conspiciebat ; qua fide iisdem quasi Christo serviebat : « Nam, aiebat, omne quod Deus fecit, bonum est ». Idque eo impensius, quo illi squalidiores, invalidiores, sordidiores erant omnique consolatione indigentes. Fuit etiam cum vetulae cuidam edere recusanti, ipsa ita cibum administravit, ut alterna vice cum sene sumeret, eodem chocleari usa. Paupertatem autem religiosissime coluit; idque non solum ut divinum hominum Magistrum imitaretur, sed etiam ut filias suas eam virtutem doceret. Quibus in exemplum praelucens, numquam passa est, ut alia veste uteretur atque ceterae Sorores; aut hae cuiuscumque rei iacturam facerent. Ceterum omnia bona senum esse, non sua. Laborem dilexit admodum, atque donum Dei habuit; item silentium, per quod facilius intentus animus Deum quaereret, atque agenda ageret. Cumque in se rigorem servaret antiquae disciplinae, cum Sororibus aliisque severitatem semper lenitate condiebat atque humanitate mitigabat. Fiebat etiam interdum, ut quae animi impetus praesens frenaret, scribens munimenta illa prudentiae prorumperet. Statim autem post eius mortem Teresia magna veneratione coli coepta est. Quaprop- Acta Pauli Pp. VI 441 ter, magis in dies crescente eiusdem sanctitatis fama, sueti instructi sunt processus. Quibus peractis, Praedecessor Noster Pius XII P. M. sanxit tuto procedi posse ad eius beatificationem. Quod sollemni ritu factum est, publice in Petriana Basilica lectis Apostolicis Lit- teris sub Anulo Piscatoris datis, iisque a verbis Omnigenae sanctimoniae incipientibus, die x x v n Aprilis, anno MDCCCCLVIII. Cumque cultus erga beatam illam mulierem in vulgus cresceret novaque ea impetrante dicerentur a Deo effecta miracula, Causa iterum sumpta est de eadem sanctitatis infula decoranda, die x x v mensis Novembris, anno MDCCCCLIX. DUO interim ex pluribus Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum proposita sunt ad Canonizationem prodigia, atque in suetis coetibus quam diligentissime perpensa. In eo autem conventu, qui habitus est die x u i mensis Februarii, anno MDCCCCLXXIII, Venerabilis F r a t e r Noster Arturus S. R. E. Cardinalis Tabera Araoz, Causae Relator, dubium disceptandum proposuit, an videlicet et de quibus miraculis, post indultam eidem beatae ab Apostolica Sede venerationem, certe constaret. De quo qui aderant Patres Cardinales propositas sanationes miraculo tribuendas esse affirmarunt. Deinde Nos, de disceptatis rebus ad amussim certiores facti, die xvin mensis Octobris, anno MDCCCCLXXIII, peculiari decreto ediximus constare de duobus miraculis a Deo patratis per intercessionem beatae Teresiae a Iesu Jornet Ibars, scilicet de instantánea sanatione cum Eliae Elun Vives herniam inguinalem deferentis, a necrosi ansarum intestinalium, tum Emmanuelis Torres Esteve a carcinomate gastrico adhaerente pancreati et viis biliaribus. Denique in sacro Consistorio, ad Aedes Vaticanas die XXII superioris mensis Decembris celebrato, post auditam sententiam sive plurimorum Patrum Cardinalium sive Praesulum quibus ius fuit hoc super negotio mentem suam aperiendi, decrevimus eandem beatam esse in Sanctorum numerum referendam. Quod quidem, Deo iuvante, hodie Ipsi fecimus, idque summa tum Nostri tum christiani populi laetitia. In Petriano enim templo, undique gentium maximeque ex Hispania Sororum senumque coetibus confitentibus, plurimisque astantibus S. R. E. Cardinalibus sacrisque Romanae Curiae et catholicae Ecclesiae Antistitibus, precibus concessimus Venerabilis Fratris Nostri S. R. E. Cardinalis Aloisii Raimondi, Praefecti S. Congregationis pro Causis Sanctorum, petentis ut beatam Teresiam a Iesu Jornet Ibars Sanctam renuntiaremus. Antea igitur sanctis caelitibus in vota vocatis, divinoque implorato Paraclito, ut superni luminis copia menti Nostrae magis magisque coruscaret, ut supremus Ecclesiae universae Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 442 magister haec pronuntiavimus verba : « Ad honorem sanctae et individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini Nostri Iesu Christi, beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, beatam Teresiam a Iesu Jornet Ibars Sanctam esse decernimus ac definimus, ac Sanctorum catalogo adscribimus, statuentes eam in universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quibus verbis prolatis, has Litteras Decretales confici et expediri iussimus. Post grates denique omnipotenti Deo una cum astantibus, valde effuseque prudentibus, aetas, de novensili Sancta eiusque miris virtutibus sermonem habuimus, eiusque patrocinium primi invocavimus, augustiore ritu divinum sacrificium ad aram templi maximam facientes. Omnibus itaque quae inspicienda erant bene perpensis, quae supra acta memoravimus universae Ecclesiae renuntiamus, mandantes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis editis, manu tamen alicuius tabellionis subscriptis sigilloque impressis, eadem prorsus habenda sit fides, quae his tribueretur, si ostenderentur. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo septimo mensis Ianuarii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, Pontificatus Nostri undecimo. Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus Loco © Plumbi Jn Secret. Status tab., n. 265868. Acta Pauli Pp. VI 443 II Beato Ioanni Macias Sanctorum honores decernuntur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M R E I MEMORIAM Qui sanctorum vitam studiosius consideret, id sane facile comprehendet, non modo ad unum omnes amorem erga Deum et homines heroum modo coluisse : proximi enim dilectio tum est omnis sanctitatis fundamentum, tum etiam summa divinae Legis atque Prophetarum (cfr. Luc. 10, 25 sqq.) ; sed et id intelleget, unumquemque eorum propria etiam ratione, modo, ingenio hac se virtute exercuisse, in veris nempe laetissimi similitudinem, quod vario solum flore depingit. Ex qua profecto ingeniorum varietate et sacrae missiones natae sunt ad Christi religionem propagandam; et societates captivis redimendis; et valetudinaria; et ludi ad pueros erudiendos, maxime inopes ac derelictos; et pupillorum senumque domicilia, ceteraque caritatis opera, quibus societas nostra haec iure gloriatur. E Sanctorum caritate autem, ceu e nitido fonte, misericordia etiam manavit ac Auxit ad medendum cotidianis pauperum, adflictorum, egenorum, derelictorum necessitatibus, quorum frequentia tametsi est hodie, rerum publicarum providentia valde deminuta, ea tamen aetate erat maxima, quasi communis calamitas. Inter autem eos, qui, nulli parcentes labori, huic praeclaro vitae instituto, id est exercendae misericordiae in pauperes, operam egregiam dederunt, est beatus Ioannes Macias, Hispanus, adnumeranda, cuius vita, humilis quidem et obscura, sed in herbarum speciem grato manans odore, in tantam erga illum admirationem rapit, et laudem erga Deum, et amorem in pauperes, ut apta visa sint, quam Christi fidelibus huius temporis hoc sacerrimo anno, et exemplo proponeremus et hortamento. Paucis ergo vita eius enarrata, virtutes in medium vocabimus egregias et generosas, quibus ad ardua tetendit. Natus est beatissimus vir die altero mensis Martii, anno millesimo quingentésimo octogesimo quinto, in Baeturia, quae est Hispaniae regio, in pago populari lingua Ribera del Fresno cognominato ; quo die fuit etiam sacro Baptismate ablutus, ut simul terris simul gratiae nasce- 444 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale retur. Amissis mature parentibus, qui fuere Petrus de Areas et Agnes Sánchez, atque patrui domo exceptus, pecuarium egit parvi gregis domestici. Iam tum vero, si eidem fidem attribuimus, est uberibus gratiae donis cumulatus, quae ad pietatem inclinabant animum, maxime ad Rosarium beatissimae Virginis Mariae recitandum, quam precem per omnem vitam acceptissimam habuit. Astitit praeterea ingenuae indolis puero consiliarius praecipuus S. Ioannes Evangelista, opem ferens in dubiis atque ancipitibus vitae casibus, etiam in posterum. Cumque sororem natu minorem sustentandam haberet, opus quae- sivit, quod facultatem daret cum sui, tum sororis alendae. Haec autem causa fuit, cur duo de triginta annos natus locum Jerez de la Frontera primum, deinde Hispalim urbem peteret, unde cum mercatore quodam iter suscepit ad novas Americae terras. Quod non sine Dei consilio aggressus est. Iam pridem enim in interiore animi plaga divinus quidam instinctus urgebat, ut, patria relicta alio se conferret, ubi in communis hominis speciem, ceu reliqui, migrantis, re vera ceteris commodo atque utilitati esset, ad Evangelii sancti doctrinam (cfr. Matth. 25, 31 sqq.). Anno ergo millesimo sescentesimo undevicesimo, ad Columbiae oras profectus, quadraginta dies navigavit, quos post Nova Carthagine in terram egressus est. Qua in urbe, cum ab ero derelictus esset, quocum venerat, post brevem haesitationem quidnam faceret, visum est ei terrestri itinere partem continentis illius meridianam petere, quod profecto quattuor mensibus cum semissi confecit, per urbesque Bogotam, Pastum, Quitum, aliasque, usque Liman pervenit, in urbem Peruviani Vicarii Regis Hispani praecipuam, eandemque imperii illius caput. Limae vero non pauci Baeturiani incolae vivebant, in quibus nonnulli ei etiam sanguine coniuncti; facili igitur negotio operam suam apud quendam carnium negotiatorem per biennii spatium locavit. Aliud tamen vitae genus avebat animus, quo posset tum praestare pietate, tum caritatem impensius colere, maxime in egenos. Id satis fuit, cur anno millesimo sescentesimo vicesimo altero, annos natus septem et triginta, humili prece posceret a sodalibus Ordinis Fratrum Praedicatorum a Sancta Maria Magdalena, Limae, ut inter eos exciperetur, servilia domus munera obiturus. ;A quibus libenter exceptus, die altero et vicesimo mensis Ianuarii, anno eodem, vestem Religiosorum propriam induit, eique partes datae sunt, ut ostiarium illius sacrae domus adiuvaret. Officium autem illud omne Acta Pauli Pp. VI 445 in se suscepit die tertio et vicesimo mensis Ianuarii, proximo anno, quo die religiosa vota Deo sollemniter vovit. Quod institutum vitae per annos fere viginti tres tenuit, summa semper diligentia, misericordia erga pauperes, caritate in omnes, opitulante Deo, atque interdum prodigiis interveniente; ut non solum moderatores, civiles auctoritates, populus omnis facta eius probaverint, laudaverint, eisque assenserint vehementer, sed et liberaliter eius inceptis obsecundaverint, sive cum viveret, sive cum vita excessisset. Ex omnibus autem qui ei amicissimi fuerunt, atque admirabilis eius caritatis, pietatis socii exstiterunt, Sanctum Martinum de Porres commemorare placet, sodalem eiusdem Ordinis Praedicatorum eundemque Limani populi, praeprimis pauperum, studiosissimum. Sic quinque fere lustra abierunt, dies post diem, annus post annum. Eadem negotia, cotidie; eaedem sollicitudines, leni erga illos, quos dura urgeret egestas, humanitate. Ineunte vero mense Septembri, anno millesimo sescentesimo quadragesimo quinto, Ioannes Macias in gravia termina intestinorum, seu dysenteriam, incidit cum sanguinis emissionibus, quae sisti nequiverunt. Tum beatus ait coco : « Accipe ostii claves ac serva : ego enim male me habeo, et certum nescio an redeam ». Cumque medici, eo praesente, morbum perniciosissimum iudicassent « Fiat, ait, voluntas Dei in omnibus ». Potuit autem per eos dies sanctissimo Christi corpore cotidie refici; ac tandem sacramento infirmorum ad iter aeternum confirmatus est. Cum vero iam dies finis adesset, quem providisset, poposcit a suis ut religiosa ac paupere veste indueretur atque humi collocaretur; ubi, genibus innixus brachiisque compressis, placidissimo ore ad Deum excessit, occidente sole diei sexti decimi mensis Septembris, eodem anno millesimo sescentesimo quadragesimo quinto, aetatis suae sexagesimo primo. Quod si nunc ab eius vitae casibus ad praecipuas virtutes, quae fuerint, transgredimur, plane animadvertemus eum tum oboedientia, tum pietate, tum misericordia erga pauperes, tum etiam paupertate, integritate, humilitate, praeterquam scilicet fide, spe, caritate floruisse. Atque primum oboedientia, id est proclivitate illa animi ad quaerendam, interpretandam, exsequendam Dei providentis voluntatem, quem ad modum ex agendi hominum ratione, e rerum adiunctis, e difficultatibus huius terrestris viae emergit. Unde frequentes voces : « F i a t in me Dei voluntas ; non enim aliud volo, quam quod Ille vult » ; « Non adhuc divinae voluntati erat, ut illic (id est in nrbe Jerez de 446 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale la Frontera) religiosus sodalis Aerem » ; « E divina voluntate erat, fore ut Nova Cartilagine profectus, terrestri itinere ad Indorum plagas (Limam) pervenirem » ; « In hac domo (Limae nempe) tandiu exspectavi, quoad Dei voluntas Aeret ». Cum ergo Beatus Dei famulus Baeturiam, Baeticam, Columbiana pererrat ceterasque terrae regiones, non erraticus quidem homo, et piger, et segnis, et neglegens, et impatiens laboribus iudicandus est, sed, contra, is qui omnia consilia sua Deo credens, certo scit se ad eas regiones populosque duci, ac in eo statu constitui, in quo tandem maiore facultate sanctitatem adipiscentur. Tum solummodo, cum coenobium Fratrum Praedicatorum Limae ingressus est, ait : « E s t certa Dei voluntas, ut in hac domo ei serviam ». Eius praeterea pectus pietas egregia imbuebat ac summa Deum religio. Cotidie ergo pluries sacro aderat; et Christi passiones non minus tribus horis cum animo reputabat, dolens cum Christo Deo suo; ac praeterea per totam vitam beatissimam Virginem Mariam assiduis precibus, maxime Rosario, prosequebatur, innocentissimi pueri instar, dulcedine perfusus. Ac siquando munera sua gerens cantum audiret « Salve, Regina », genu Aectebat, plenus gaudio. Saepe tandiu preces tardabat ad tabernaculum vel ad altare beatae Mariae Virginis, donec sol novus orantis vultum illuminaret. Tertio est eius lenitas consideranda, et humanitas, et misericordia, quae summa certe fuerunt erga omnes, nullo aut coloris, aut loci, aut originis discrimine. Ceterum, egenorum necessitatibus inservire atque consulere semper sollemne ac sanctum tam habuit, ut cibi distributio liturgiae cuidam similis esset. Cotidie plus centum ollas cibo explebat, iis distribuendas, idque semper Aexis genibus, cum egenos « dominos » suos haberet. Simili animi pietate S. Camillus de Lellis inArmis per ea tempora ministrabat, Christum in iis intuens, sapienter. Cumque tam frequentes essent qui monasterii saepta peterent, numquam defuit, unde abundanter daret : ubi enim necessitates accrescebant, multiplicata pietas et fiducia difficultati medebantur. Ceteroquin, cum beatissimus Dei vir parcissime viveret, eius cibus plerumque ad pauperes alendos meabat. Neque vero corporibus tantum alimenta atque vestes procurabat, sed et animos reficiebat doctrinae sanctae pabulo. Has beatissimi viri Dei virtutes ceterae, quasi stellae lunam, comitabantur : paupertas nempe, dura et aspera, vestis, cibi, opum ; castitas, hoc est animi innocentia, absoluta corporis integritas, pudor puero similis; humilitas, scilicet sui con- Acta Pauli Pp. VI 447 temptus et moderatio animi, modeste de se sentientis. Praestabant vero omnibus ceterasque virtutes fulciebant fides, spes, caritas, ut tota eius vita et factis et dictis prodit : non enim aut tam sanctae vitae institutum teneri potuit, aut geri quae egit, nisi in eius animo harum theologalium virtutum lux, ignis, flamma luceret. Nec ergo mirum est, si ab usque anno millesimo sescentesimo quadragesimo octavo Processus ordinarius Limae institui coeptus sit de beatificatione servi Dei obtinenda. Cumque omnia ad iuris normas acta essent atque de heroicitate virtutum ac de miraculis a Deo actis ipsius famuli Dei intercessione plane constaret, Summus Pontifex Gregorius XVI, fel. rec. eum in Beatorum album rettulit, die altero et vicesimo mensis Octobris, anno millesimo octingentesimo tricesimo septimo. Ex eo vero tempore Causa beati Ioannis Macias iacuit annos centum triginta octo ; eiusque resumendae facultatem fecit miraculum quoddam singularis indolis et naturae, iis simile quae eo vivente fiebant in pauperum commodum circa illum. Placet illud paucis enarrare. E r a t Olivenzae, qui pagus est in Hispaniae finibus, puerorum collegium templo paroeciali continens, quibus, numero fere quinquaginta, parochus cibum quotidianum providebat, nonnullis civibus opem ferentibus. Diebus vero dominicis, praeterquam pueris, pauperibus etiam vici consulebatur, quibus domum cibi illi mittebantur, qui in paroecia apparati essent. Factum est ergo die dominica, qui fuit tertius et vicesimus dies mensis Ianuarii, anno millesimo nongentesimo quadragesimo nono, ita fortasse disponente Deo, ut coqua circiter septingenta oryzae grammata omnino haberet, quibus sueta iuvenum ac pauperum mensa pararetur. Tunc mulier illa beatum Ioannem Macias obtestans, qui patronus erat eius operis, ait plena fiducia : « A beate ! Hodie pauperes non habent quid manducent ! )). Quibus dictis, oryzam in ollam inf udit, quae elixari coepit ; sed o mirum ! Crescere illa atque de vase per quattuor horas diffundi ollis bene multis excepta, coqua, parocho, aliisque plurimis, qui accurrerant, rei novitate stupentibus. Prodigioso illo cibo ad centum quinquaginta nutriti sunt, idque abundanter; neque ante multiplicari desiit, quam alendi pauperes fuerunt. Itaque beatus Ioannes Macias, quasi munus idem repetens, quod vivus gesserai, eo etiam die filios refici a Deo impetravit. Ceterum curio Pacensi Episcopo libellum de re misit de eoque eventu anno millesimo nongentesimo quinquagesimo nono canonice investigatum est productis- testibus. Inde, 448 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale anno millesimo nongentesimo sexagesimo primo apostolica auctoritate est in eadem Curia Pacensi inquisitum; quam investigationem fuisse rite factam Sacra Congregatio pro Causis Sanctorum declaravit die altero mensis Februarii, anno millesimo nongentesimo septuagesimo tertio. Post haec oryzae grana a peritis scientiae agrariae inspecta sunt, atque eorum sententiae die duo de tricesimo mensis Maii, anno millesimo nongentesimo septuagesimo quarto a coetu seu Congressu Consultorum peculiari consideratae sunt; die vero nono mensis Iulii, eodem anno, a Patribus Cardinalibus in plenaria Congregatione confirmatae; atque omnes, tum periti, tum Consultores, tum Cardinales factum, cum iuxta natura leges non posset explicari, miraculo tribuerunt. Tandem Nos servatis omnibus de iure servandis, die quarto mensis Octobris anno millesimo nongentesimo septuagesimo quarto, pronuntiavimus de natura praeternaturali facti; atque benigne concessimus, ut ad beati Ioannis Macias canonizationem deveniretur uno dumtaxat miraculo, aliud rémittentes. Qua re nihil erat reliquum, quam ut dies diceretur ad ipsius canonizationem, qui fuit duo de tricesimus mensis Septembris, hoc anno. Quo sane die una cum frequentissima Patrum Cardinalium, Episcoporum, Antistitum, Sacerdotum utriusque ordinis, maxime vero ex Ordine Fratrum Praedicatorum, corona, precibus concessimus Venerabilis Fratris Conradi Bafile, Pro-Praefecti Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum, petentis ut Beatum Ioannem Macias Sanctum renuntiaremus. Ante igitur sanctis caelitibus in vota vocatis, divinoque implorato Paraclito, ut supremus universae Ecclesiae magister, haec pronuntiavimus verba : « Ad honorem Sanctae et Individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini nostri Iesu Christi, beatorum apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praehabita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum consilio, Beatum Ioannem Macias Sanctum esse decernimus, ac Sanctorum catalogo adscribimus, statuentes eum iri universa Ecclesia inter Sanctos pia devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii, et Spiritus Sancti », Quibus verbis prolatis has Litteras Decretales confici et expediri iussimus. Post grates denique omnipotenti Deo una cum astantibus aetas, de novensili Sancto eiusque miris virtutibus sermonem habuimus, eiusque patrocinium primi invocavimus, augustiore ritu divinum sacrificium in foro S. Petri facientes. Omnibus itaque quae inspicienda erant bene perpensis, quae supra acta memo- Acta Pauli Pp. VI 449 ravimus universae Ecclesiae renuntiamus, mandantes ut harum Litterarum exemplis et locis, etiam typis editis, manu tamen alicuius tabellionis subscriptis sigilloque impressis, eadem prorsus habenda sit fides, quae his tribueretur, si ostenderentur. Datum Eomae, apud S. Petrum, die duo de tricesimo mensis Septembris, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo quinto, Pontificatus Nostri duodecimo. Ego PAULUS Catholicae Ecclesiae Episcopus Loco £B Plumbi In Secret. Status tab., n. 281856. 29 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 450 CONSTITUTIONES APOSTOLICAE I MALAYSIAE ORIENTALIS In Malaysia Orientali provincia ecclesiastica constituitur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Quoniam, Deo favente, in Malaysiae Orientalis partibus haud parum incrementi catholicae res habuerunt, opportunum Nobis visum est sententiam probare et accipere Venerabilium Fratrum Nostrorum S. E. E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione praepositi sunt, id proponentium, ut, ea in regione aptius dispositis circumscriptionibus, nova provincia ecclesiastica constitueretur. Quod quidem non solum esse putamus perfectorum iam ad Christi regnum proferendum operum gratae probationis Nostrae significationem, sed etiam ad maiora in posterum tempus coepta suscipienda incitamentum. Apostolica igitur usi Nostra potestate, haec quae sequuntur decernimus et iubemus. In Malaysia Orientali provinciam Ecclesiasticam condimus, quae constabit archiepiscopali Sede Kuchingensi tamquam metropolitana, antea eiusdem nominis Vicariatu Apostolico; cui ut Archiepiscopum praeponimus Venerabilem Fratrem Petrum Chung Wan Ting, priore Ecclesiae Acellensis titulo liberatum; hic ma- gisterii sui cathedram ponet in sacra aede Sancto Ioseph Ecclesiae universalis Patrono dicata. Ei metropolitanae Sedi suffraganeae erunt dioeceses Kotakinabaluensis et Miriensis, antea eiusdem appellationis Vicariatus Apostolici; quarum priori seu KotaMnabaluensi, Episcopum destinamus Venerabilem Fratrem Simonem Michaelem Fung Kui Heong, titulo exutum Sedis Catabitanae, qui in templo Sacratissimo Cordi Iesu sacro magisterii cathedram ponet ; alterius vero, seu Miriensis, Venerabilem Fratrem Antonium Dionysium Galvin Episcopum nominamus, vinculo Ecclesiae titulo Letaeae liberatum, cuius cathedrale templum erit sacra aedes Deo dicata in honorem Sancti Ioseph, B. M. V. Sponsi. Hae praeterea Sedes obnoxiae esse pergent Sacrae Congregationi pro Gentium Evangelizatione. Quae his Litteris praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis Frater Ioannes Moretti, Acta Pauli Pp. VI 451 Archiepiscopus titulo Vartanensis idemque Delegatus Apostolicus in Malaysia, vel ab eo designatus sacerdos, effectique negotii documenta exaranda curet et ad Sacram Congregationem pro Gentium Evangelizatione usitato more mittat. Has vero Litteras sive nunc sive in posterum ratas esse volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die tricesimo primo mensis Maii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto. Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status AGNELLUS Card. Rossi S. Congr. pro Gentium Evangelizatione seu de Propaganda Fide Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost. Angelus Lanzoni, Proton. Apost. s. n. Loco g8 Plumbi In Secret. Status tao., n. 801599. II KIDAPAVANENSIS Separatis a praelatura Cotabatensi quibusdam territoriis nova constituitur praelatura « Kidapavanensis » nomine. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD PERPETUAM REI MEMORIAM Quas Venerabilis F r a t e r Bruno Torpigliani, Archiepiscopus titulo Mallianensis idemque in Insulis Philippinis Apostolicus Nuntius, ad Nos adhibuit preces, antea audita Episcoporum Conferentia Insularum Philippinarum, ut videlicet diviso praelaturae Cotabatensis amplissimo territorio alia ibidem excitaretur ecclesiastica circumscriptio, eas Nos, Evangelii nuntiandi causae favere cupientes, exaudiendas esse censuimus. Sententia igitur exquisita sive Venerabilium Fratrum Nostrorum S. R. E. Cardinalium Sacrae Congregationi pro Episcopis praepositorum, sive locorum Ordinariorum, quorum negotium interesset, sequentia decernimus. Territorium praelaturae Cotabatensis ita disponimus, ut eodem, exceptis provinciis vulgo « Maguindanao » et (( Sultan Sa Kudurat )) alia ratione hoc ipso die ordinatis, novam praelaturam Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 452 constituâmes, ab urbe vulgo « Kidapawan » Kidapavanensem appellandam, cuius sedes in eadem urbe erit itemque praelaticium templum, ad quam dignitatem sacram paroecialem aedem attollimus, ibi exstantem, Deo dicatam in honorem B. M. V. omnium gratiarum Mediatricis. Conditam praelaturam suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Davaënsi, eiusque Praelatum eiusdem Ecclesiae Metropolitae. Mensam praelaticiam constituetur Curiae emolumentis, fidelium sponte oblatis pecuniis bonisque ei obvenientibus ad normam canonis 1500 C. I. C. Ad Seminarii alumnos quod attinet serventur normae iuris communis, prae oculis habitis in primis decreto Concilii Vaticani II « Optatam totius » et peculiaribus Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulis. Praestantes vero sive animi sive ingenii virtutibus iuvenes Romam mittantur, apud Pontificium Collegium Philippinum, aptius philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi. Quod denique spectat conditae praelaturae regimen, administrationem, Vicarii Capitularis electionem aliaque id genus, quae sacri canones praescribunt ad amussim serventur. De clericis autem sic iubemus, ut ei Ecclesiae censeantur adscripti, in cuius territorio beneficium vel officium ecclesiasticum habeant; ceteri vero, itemque seminarii tirones ei, in qua legitimo domicilio degant. Acta et documenta praelaturam Kidapavanensem respicientia, ad eius Curiam a Cotabatensi transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Bruno Torpigliani, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, suetaque documenta exaret et ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat. Has sub plumbo Litteras ratas esse volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco © Plumbi In Secret. Status tab., n. 808286. Acta Pauli Pp. VI 453 III COTABATENSIS Praelatura Cotabatensis, in Insulis Philippinis, ad gradum dioecesis attolletur. PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Episcoporum votis et precibus Insularum Philippinarum Conferentiae libenti animo accedentes, censuimus iam esse praelaturam Cotabatensem aptiore ratione disponendam, seu ad dioecesis dignitatem attollendam. Id enim non solum requirunt pastorales ibi locorum ad huc usque tempus suscepti labores rerumque religiosarum feliciter capta incrementa, verum etiam quae maiora in posterum fieri praevidentur, ad Christi Evangelium magis magisque proferendum. De sententia igitur Venerabilis Fratris Brunonis Torpigliani, Archiepiscopi titulo Mallianensis et in iisdem Insulis Nuntii Apostolici, apostolica Nostra potestate praelaturam quam diximus ad gradum dioecesis attollimus, eodem servato nomine, quae provinciis constabit vulgo appellatis « Maguindanao » et « Sultan Sa Kudurat ». Constitutae dioecesis sedes in urbe Cotabato erit, cathedra autem Episcopi in templo ibi exstante, quod Deo est dicatum in honorem Conceptionis Immaculatae B. M. V., cum iuribus cathedralium templorum propriis. Eam praeterea suffraganeam facimus metropolitanae Sedi Davaënsi, sic ut Episcopus metropolitano iuri Archiepiscopi eiusdem Ecclesiae subdetur. Canonicorum collegium quoque constituatur, per alias tamen sub plumbo Litteras; interea consultores dioecesani deligantur, ad normam iuris canonici. Mensam episcopalem constituent Curiae emolumenta, a fidelibus sponte oblata pecunia atque bona, quae hucusque ad Cotabatensem praelaturam pertinuerunt. Quod vero attinet ad dioecesis regimen, administrationem, Vicarii Capitularis electionem aliaque id genus, sacri canones omnino serventur. Haec quae statuimus ad effectum adducat Venerabilis F r a t e r Bruno Torpigliani, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, suetaque documenta diligenter perficiat ad Sacramque Congregationem pro Episcopis mittat. Acta Apostolicae Sedis -• Commentarium Officiale 454 Apostolicas has Litteras firmas esse et ratas volumus, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die duodecimo mensis Iunii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Iosephus Del Ton, Proton. Apost. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab., n. 808887. EPISTULAE I Ad E.mum P. D. Iacobum Robertum S. R. E. Cardinalem Knox, nominatum Legatum Pontificium, ad sollemnibus coetibusque praesidendum XLI Conventus Eucharistici Internationalis, in urbe Philadelphia habendi. Venerabilis F r a t e r Noster, salutem et Apostolicam Benedictio- nem. — Eventus religiosus, totius orbis catholici excitans studia, mox, ut notum est, in Foederatis Civitatibus Americae Septentrionalis celebrabitur : X L I Conventus Eucharisticus Internationalis. Quem quidem in urbe Philadelphia fieri contingit, cuius ipsum nomen, cum fraternum amorem significet, quodam modo ad Sanctissimam Eucharistiam potest referri, quae Ecclesiam imprimis coagmentat, caritatem unitatemque efficiens et augens. Praeterea eadem urbs commendari videtur, quod sedes episcopalis fuit Ioannis Nepomuceni Neumann, pastoris eximii, cui Nosmet in ipso pontificalis ministerii initio Beatorum Caelitum honores decrevimus. Ea denique — hoc addere liceat — in annalibus earundem Civitatum Foederatarum est laudem adepta. Novimus sane omnia per Venerabilem Fratrem Nostrum Ioannem Cardinalem Krol, Archiepiscopum Philadelphiensem Latinorum, et/per eos, qui cum ipso operam sociant, sedulo, disposite, alacriter apparari, sive quod ad animos componendos sive quod ad externam rerum temperationem attinet, ita ut spes affulgeat statuta sollemnia eucharistica Acta Pauli Pp. VI 455 1 in Dei, qui nos dilexit usque in finem, gloriam, in religionis auctum atque etiam in humanae societatis emolumentum esse cessura. Volentes autem haec quodam modo per Virum lectissimum, qui Nostram gerat personam, participare, te, Venerabilis Frater Noster, eligimus et nominamus Legatum Nostrum, id mandantes, ut sollemnibus coetibusque praesideas. Propterea quod pietatis laude flores, non dubitamus quin creditum munus spectate sis impleturus. Factus igitur veluti os Nostrum, diligenter consule, ut hoc augustum Sacramentum, quo non solum gratia divina, sed et auctor gratiae vere, realiter et substantialiter continetur, digne reverenterque adoretur et nova flamma amoris erga hoc ineffabile donum caeleste in fidelium animis exardescat. Est profecto, ut Concilium Vaticanum Secundum docet, Sanctissima Eucharistia (( cul2 men et centrum Sacramentorum ». In ea « Sacrificium Christi, unici Mediatoris, incruente et sacramentaliter offertur, donec ipse Dominus 3 veniat » ; est alimonia spiritualis, qua efficitur, ut propter eum viva4 mus, quem manducamus ; necnon ei latriae cultus praestetur oportet, etiam extra Missarum sollemnia, <x consecratas Hostias quam diligentissime asservando, et sollemni fidelium venerationi proponendo )). 5 Praeterea hoc Sacramentum est unitatis signum et vinculum caritatis : « communio ita appellatur, et revera est, quia per eam Christo communicamus eiusque carnem et divinitatem participamus, quin etiam aliis alii communicamus et copulamur. Nam qui ex uno pane participamus, omnes unum Christi corpus sumus, et unus sanguis, aliique 6 aliorum membra efficimur, cum unius corporis simus ». Ei ergo, qui hoc divino epulo nutritur, non licet ignorare membra dolentia eiusdem corporis, sed impelli se sentiat, ut, quantum fieri possit, eorum necessitatibus subveniat. Haec sane est alta significatio verborum « Eucharistia et fames humanae familiae », quae ut sententia peculiaris isti Conventui sunt proposita. Haec vero fames multiplex esse cognoscitur, spectans videlicet ad spiritualia et corporalia, nominatim ad ipsum Deum, a quo multi sunt alieni, ad spiritum, quatenus sacerdotes et religiosi testimonium perhibeant oportet eorum, quae naturam transCfr. Io. 13, 1. Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 9. Cfr. Decr. de Presbyt. ministerio et vita Presbyterorum ordinis, n. 2. « Cfr. Io. 6, 58. Litt. Encycl. Mysterium Fidei, A.A.S. 57 (1965), p. 769. S. Ioann. Damascen., De fide orthodoxa, IV, 13. 1 2 3 s 6 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 456 cendunt, ad libertatem, iustitiam, veritatem, amorem et pacem, quae bona plurimum desiderantur, ad ipsum cibum, cuius penuria tot homines vexantur. Haec caritas, quae ex Eucharistia manat eademque alitur, et quae sit tamquam insigne christiani, postulat quidem se devovendi studium et incommoda oneraque imponit, sed nunc cum maxime urgent, ut fratres fame illa laborantes releventur. Vota igitur facientes, ut ex hoc Eucharistico Conventu optati fructus ubertim capiantur, tibi, Venerabilis F r a t e r Noster, ceteris Sacri Collegii Sodalibus, praesertim Ioanni Cardinali Krol, quem diximus, et Venerabili F r a t r i Ambrosio Senyshyn, Archiepiscopo Philadelphiensi Ucrainorum, ceteris Archiepiscopis, Episcopis, sacerdotibus, religiosis et cunctis fidelibus, sacri huius Coetus participibus, Benedictionem Apostolicam, dilectionis et benevolentiae Nostrae testem, libenter impertimus. Ad universum denique populum Foederatarum Civitatum Americae Septentrionalis animum convertentes, impense Nos fatemur optare, ut optimis, quae eius propriae sunt, traditionibus religiosis et civilibus fideliter inhaerens, prosperitatem suam et opus pertinens ad pacem in mundo conciliandam semper conformet principiis Evangelii, quae a Christo, in Sanctissima Eucharistia praesenti, deducuntur et ab eo veram efficaciam accipiunt. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die VII mensis Iulii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri quarto decimo. PAULUS P P . V I II Suae Beatitudini P. D. Hemaiagh Petro XVII Ghedighian, electo Patriarchae Ciliciae Armenorum, ecclesiasticam communionem cum Romano Pontifice petenti. Avec une vive joie, Nous avons appris la nouvelle de l'élection canonique de Votre Béatitude au Siège Patriarcal de Cilicie des Arméniens et Nous La remercions des sentiments qu'Elle a tenu à Nous adresser par l'entremise de deux Pères Synodaux. C'est avec satisfaction que Nous avons accueilli la demande de communion ecclésiastique, que Nous sommes heureux de vous accorder dans la foi et dans la charité de Notre-Seigneur Jésus-Christ. Nous avons également exaucé votre requête au sujet de la concession du Acta Pauli Pp. VI 457 Sacré Pallium, et Nous le conférerons à Votre Béatitude, le 9 de ce mois, en notre Palais Apostolique. La fidélité de l'Eglise Arménienne Catholique et l'attachement de ses membres au Siège de Pierre, manifestés héroïquement au cours des siècles, Nous confirment aujourd'hui même dans les sentiments que le Saint-Siège lui a toujours manifestés avec une prédilection particulière. Daigne Votre Béatitude recevoir les vœux nombreux et fervents que Nous formons pour sa Personne vénérée et pour l'œuvre qu'Elle est appelée à accomplir, cependant que Nous Lui accordons de tout cœur, en gage des meilleures grâces divines, Notre Bénédiction Apostolique que Nous étendons volontiers à la Hiérarchie, au Clergé, aux Religieux et Religieuses et à tous les fidèles de la glorieuse Eglise Arménienne. Du Vatican, le 5 juillet 1976 PAULUS P P . VI ALLOCUTIONES I lis habita, qui generali coetui interfuerunt Pontificii Consilii « Cor Unum » de humana et christiana progressione fovenda.* Nous saluons de tout cœur les membres et les consulteurs de notre Conseil Pontifical « Cor Unum » réunis à Rome ces jours-ci pour leur cinquième Assemblée Plénière. Presque cinq ans se sont écoulés depuis que Nous avons institué cet organisme et Nous sommes heureux de constater qu'il se soit développé de façon si positive et qu'il ait déjà été en mesure de rendre bien des services à l'Eglise. Vous avez été les artisans de cette première étape et aujourd'hui vous vous appliquez à en dresser le bilan en vue d'une coordination encore plus fructueuse dans l'avenir. Nous relevons dans votre Rapport d'activités que cette coordination a progressé sur trois points : entre les Eglises locales et les Agences dites de financement ou d'aide; au sein des Eglises locales elles-mêmes ; entre les diverses Agences. Partout le même besoin se fait sentir; notre charité, nos efforts pour la justice doivent inspirer, dans la diversité des initiatives et la juste autonomie des uns et des autres, une action cohérente et harmonieuse qui donne au monde le témoi* Die 27 mensis maii a. 1976. 458 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale gnage de notre Unité. Ceux qne nos efforts cherchent à promouvoir à nne vie plus humaine, à l'obtention d'un développement intégral, seront les premiers bénéficiaires d'une coordination librement mûrie et acceptée au nom même des impératifs de l'Amour qui nous inspire. Restez donc, au cours des travaux de votre Assemblée, mais surtout dans l'exécution des programmes que vous arrêterez, des ouvriers d'unité, pour le plus grand bien de la Cité terrestre et l'annonce prophétique de Celle de l'Au-delà. II Flandrensihus Viris a Secretis operariorum consociationum Belgicae nationis, Romae studii causa degentibus.* Chers Messieurs, Nous avons accepté volontiers de vous recevoir au cours de votre bref séjour à Rome, et Nous voulons aussi adresser, par votre intermédiaire, nos vœux et nos encouragements à tous les travailleurs de la Confédération des Syndicats chrétiens de Belgique que vous représentez, et à leurs familles. Nous vous remercions d'abord de votre démarche : elle doit manifester votre volonté de travailler en Eglise, en union avec l'Eglise universelle dont il Nous revient de garantir l'unité et la fidélité. Et Nous, par ces quelques mots, Nous désirons contribuer à vous éclairer dans les multiples engagements qui sont les vôtres. U importe plus que jamais, à notre époque, de bien percevoir et d'approfondir un point essentiel de toute vie chrétienne, c'est-à-dire le rapport entre les perspectives de la vie éternelle et du monde à venir — éléments essentiels de notre foi — et les perspectives de l'engagement humain, comme l'a fait la Constitution conciliaire Gaudium et Spes. Les phénomènes collectifs modernes, tout particulièrement dans le monde du travail, ont conduit à considérer, sous des aspects partiellement nouveaux, les valeurs personnelles et collectives qui y sont à l'œuvre. Précisément la doctrine sociale de l'Eglise a constamment donné aux catholiques les orientations nécessaires pour qu'ils puissent comprendre et réaliser de manière authentique, selon l'originalité de leur foi, selon le dynamisme propre de l'Evangile, leur participation à l'effort commun. Cette doctrine sociale de l'Eglise s'est particulièrement intéressée * Die 11 mensis iunii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 459 aux syndicats dans lesquels vous travaillez. Déjà notre prédécesseur Léon X I I I , dans son encyclique Rerum novarum, quand commençaient à s'organiser et à se regrouper les associations catholiques ouvrières, soulignait leurs trois fonctions essentielles : unir les travailleurs qui étaient alors souvent désemparés et désabusés devant leurs pénibles conditions de vie; défendre et promouvoir leurs propres intérêts et leurs droits; et aussi éduquer les ouvriers eux-mêmes à la conscience du bien commun et de leurs devoirs dans le monde du travail, afin de les rendre plus responsables, en harmonie avec les autres classes, les autres secteurs de vie, les autres besoins de la société. Pour le bien-être des ouvriers et la prospérité du peuple tout entier, il importe que les syndicats s'en tiennent toujours à de tels objectifs; et les chrétiens y apporteront une note particulière. A Rome, Nous ne pouvons nous empêcher de penser que les premiers chrétiens, souvent les plus pauvres, ont témoigné de leur foi et préparé de nouvelles relations sociales en se montrant « diligents, laborieux, pacifiques, modèles de justice et surtout de charité )).* Le monde ouvrier a besoin d'avoir en son sein des hommes qui s'engagent à le rendre plus humain, plus fraternel et plus proche de Dieu, de tout leur courage et d'une manière vraiment chrétienne. Quel meilleur exemple pourrions-Nous évoquer avec vous que celui du fondateur de la J.O.C.? Votre pays peut s'enorgueillir d'avoir eu, dans la personne de celui qui devait devenir un jour le cardinal Cardjin sans rien renier de ses origines, un des maîtres de la vie apostolique de notre temps. Son souvenir est toujours vivant parmi vous; beaucoup, certainement, l'ont bien connu. Nous souhaitons que son exemple continue à vous inspirer et à vous stimuler toujours davantage : fidélité à l'Eglise, à l'Evangile; fidélité au monde dans lequel le Seigneur l'avait envoyé travailler. Cette double fidélité est aussi la vôtre. Soyez assurés de notre sympathie profonde pour vos efforts. Nous les recommandons au Seigneur, et Nous vous bénissons de grand cœur, ainsi que tous les travailleurs flamands qui sont associés ce matin à votre démarche filiale. 1 Cf. Encyclique Rerum novarum, n. 34. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 460 III Eminentissimis Sacri Collegii Patribus, felicia ac fausta ominantibus Summo Pontifici, die Eius nominali proxime occurrente.* Siamo riconoscenti al Cardinale Decano per le sue parole, sempre amabili, di augurio, nonché a voi tutti, venerati nostri fratelli del Sacro Collegio, che per il suo tramite ci avete espresso ancora una volta i vostri sentimenti di devozione e di affetto. Il Signore vi ricompensi di questo conforto che ci date : grazie, dunque ! E grazie per la collaborazione, esperta, assidua e instancabile, che ci offrite nel governo universale della Santa Chiesa; e per lo sforzo nobilissimo di sempre meglio attuare, e portare a compimento, quella grande eredità del Concilio Vaticano II come pure quella dell'Anno Santo, che tuttora brilla sul nostro orizzonte con forza inestinguibile. La consuetudine di questo incontro tradizionale ci offre ogni anno l'opportunità di soffermarci un istante sulle necessità e i problemi della vita ecclesiale; e se la celebrazione del recente Concistoro ci ha già dato l'occasione di confidarvi le sollecitudini che ci ispira oggi il grave peso del Sommo Pontificato, non ci sembra peraltro fuori luogo, quasi a continuazione di quella straordinaria circostanza, sia pure a breve distanza da essa, richiamare ancora la comune attenzione su quanto forma l'oggetto costante delle nostre preoccupazioni pastorali : vogliamo dire le necessità principali della Chiesa nel momento presente. La Chiesa ! È essa il nostro amore costante, la nostra sollecitudine primordiale, il nostro « pensiero fìsso » ! Come la vita della Chiesa, in tutte le sue manifestazioni sia all'interno di essa sia nei rapporti molteplici col mondo, è stata il tema principale del Concilio Vaticano I I , che ne ha unificato gli interessi e le indicazioni facendole confluire come in un unico alveo maestoso, così l'illustrazione, l'incremento e la difesa di quella stessa vita sono per noi il primo e principale motivo conduttore del nostro umile Pontificato. Così abbiamo voluto, così ancora vorremo, fino alla fine! Non si ama Cristo se non si ama la Chiesa; e non si ama la Chiesa se non l'amiamo come la amò il Signo1 re : Dilexit Ecclesiam et seipsum tradidit pro ea. Tra queste necessità della Chiesa, che tengono più impegnato il * Die 21 mensis iunii a. 1976. Ef 5, 25. 1 Acta Pauli Pp. VI 461 nostro spirito, noi oggi vorremmo indicarne alcune, come ideale prosecuzione del discorso che vi tenemmo nella ricordata circostanza del Concistoro. Promuovere l'unione interna della Chiesa Anzitutto il bisogno di favorire e promuovere sempre di più l'unio2 ne interna della Chiesa. È stata la preghiera di Gesù : ut sint unum preludio sacrificale della sua passione redentrice, presagio e monito, nella gravità e solennità dell'ora estrema, per quelle lacerazioni che avrebbero cercato di attentare, nei secoli, a una delle prerogative essenziali e delle « note » costitutive della Chiesa stessa, l'unità. Oggi, come in altri periodi di disorientamento dottrinale, ma forse più che non mai per il relativismo che talora raccoglie e assorbe e fa propri tutti gli errori secolari di una ragione ebbra di sé e disancorata da un sicuro rapporto con Dio (che pure è l'unico che ne garantisca l'autonomia e la dignità), oggi, diciamo, la comunione in seno alla Chiesa è, per alcuni, in pericolo. Occorre perciò far ritorno alle fonti, e sottolineare vigorosamente, senza stancarsi mai, che chi si distacca dalla Chiesa, dai suoi Pastori, dalle sue dottrine, dalle sue norme morali, si pone in pericolo di collocarsi da sé al di fuori della comunione ecclesiale. L'abbiamo detto a chiare lettere nella allocuzione del Concistoro : occorre evitare gli estremismi opposti, sia da parte di chi si appella alla tradizione per giustificare la propria disobbedienza al supremo Magistero e al Concilio Ecumenico, sia da parte di quanti si sradicano dall' humus ecclesiale corrompendo la genuina dottrina della Chiesa; entrambi gli atteggiamenti sono segno di indebito e forse inconscio soggettivismo, quando non sia pur troppo di ostinazione, di caparbietà, di squilibrio; posizioni queste che feriscono al cuore la Chiesa, Madre e Maestra. Ma vi è anche un altro pericolo da sottolineare e da evitare : il pluralismo male inteso. Nella nostra Lettera Apostolica « Octogésima adveniens )) abbiamo ricordato che « spetta alle comunità cristiane individuare — con l'assistenza dello Spirito Santo, in comunione con i Vescovi responsabili ... — le scelte e gli impegni che conviene prendere per operare le trasformazioni sociali, politiche ed economiche 3 che si palesano urgenti e necessarie in molti casi )). Ma non si deve peraltro dimenticare che — e lo sottolineiamo in risposta ad autore2 5 Gv 17, 22. A.A.S. 63 (1971), p. 403. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 462 voli richieste, che ci sono state insistentemente rivolte — gli sforzi di ricerca e di promozione di un miglioramento della situazione della società debbono sempre essere opportunamente coordinati e sapientemente regolati e conformati alle esigenze del vero bene dell'intera comunità. A tale scopo, i singoli Vescovi hanno il dovere, nell'opera svolta al riguardo nelle proprie diocesi, di conservare con i loro Confratelli stretta comunione, unità di dottrina e piena concordia di indirizzo pastorale, affinché la loro azione risulti chiara ed efficace. Il coordinamento, infatti, dell'azione comune, normalmente attuato nell'ambito delle singole Conferenze Episcopali, è necessario non solo alla tutela dei princìpi dell'ordine etico e religioso, ma anche della loro applicazione ai casi concreti, nella sfera temporale. 4 Si tratta cioè di una coesione interna, senza la quale non si può avere efficacia di applicazioni e continuità di frutti, pena l'infedeltà all'unità e alla verità della fede oppure la condanna alla sterilità inconcludente o all'attivismo esteriore senza coordinazione, e spesso senza benefica incidenza, né durata alcuna. E tale coesione richiede grandi virtù : anzitutto quella « oboedientia et pax », che il motto del Baronio, ripreso con eco di tanto favore dal nostro Predecessore Giovanni X X I I I , a tutti ricorda con straordinario effetto. Ma non solo : occorre aggiungere la collaborazione, il fervore di spirito, l'umiltà della mente, la generosità dell'impegno, la purezza dell'intenzione, la coerenza delle opere. Primato della vita interiore Ecco allora, come continuazione e completamento di quanto abbiamo finora detto : fra i bisogni odierni della Chiesa, pare a noi ancora necessario ribadire oggi la indispensabile necessità e priorità di solide virtù interiori e personali. La Chiesa non si costruisce certo con la retorica, né con la ricerca della notorietà, o con i condizionamenti del pubblico favore o dell'applauso altrui. Chi si contentasse di queste 5 cose, costruirebbe per sé sulla labile sabbia e non edificherebbe certo la Chiesa. L'Anno Santo, che abbiamo celebrato, ha costituito in merito uno straordinario richiamo, sia per l'esempio di preghiera e di interiorità dato dai pellegrini, sia per l'insegnamento di quelle grandi, attuali, umanissime figure di Santi e di Beati, che abbiam proposte alla venerazione dell'intera famiglia umana. È stato un invito suaden4 5 Cfr. Litt. Encycl. Pacem in terris, A.A.S. 55 (1963), pp. 300 s. Cfr. Mt 7, 26 s. Acta Pauli Pp. VI 463 te e ripetuto alla vita interiore, personale, religiosa, esemplare : un sottolineare che soltanto nella ricerca sincera di Dio, fatta con la preghiera, con la penitenza, con la metanoia di tutto l'essere, si possono assicurare i successi veri della vita cristiana e apostolica, e mettere in pratica il primo e sempre vivo appello del Signore alla santità : Impletum est tempus, et appropinquavit regnum Dei; paenitemini et eredite evangelio. Estote ergo vos perfecti sicut et Pater vester caelestis perfectus est. 6 7 Il mondo di oggi ha bisogno di questa presenza e di questa testimonianza da parte dei cristiani : è un mondo che rischia di crollare sotto le sue stesse contraddizioni : il folle consumismo e le stridenti disparità sociali, la violenza distruggitrice delle istituzioni e l'apparente impotenza a porvi rimedio, la velleità dei propositi e l'abulia nel metterli in pratica, la pornografia ammantata di istanze cosiddette « liberatrici » e messa al servizio di giganteschi sfruttamenti economici, la droga, ecc. Nell'imperversare di interessi contrastanti, dannosi al vero bene dell'uomo, occorre proclamare di nuovo alte le grandi parole del Vangelo, che, sole, han dato luce e pace agli uomini, in altri analoghi sconvolgimenti della storia. E' in opera la « civiltà dell'amore » Una parola particolarmente vibrante per le presenti necessità della Chiesa vogliamo che sia quella della speranza, della fiducia. Sì, noi abbiamo fiducia. È vero che la Chiesa attraversa un momento difficile : foris pugnae, intus timores. Ma non è sempre stato così? Quando mai la Chiesa non ha sofferto? E quando, e dove ha sofferto, non ne sono forse scaturiti sempre frutti più luminosi e più lieti? E cioè : la maturazione degli spiriti, la maggior presa di coscienza delle proprie responsabilità, l'aumento delle vocazioni, la crescita della vita sacramentale, la fioritura dei santi? È vero che, come abbiam detto, oggi un germe di disunione è entrato insensibilmente in talune frange della comunità ecclesiale; è vero che il dubbio e l'equivoco si sono infiltrati qua e là; è vero che la Chiesa soffre in certi Paesi per la mancanza di libertà religiosa. Ma non è men vero che è in opera « la civiltà dell'amore », quella che abbiamo auspicato come frutto dell'Anno Santo. 9 6 7 8 Me 1, 15. Mt 5, 48. 2 Cor 7, 5. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 464 Ebbene, noi abbiamo speranza, noi abbiamo fiducia. Sappiamo che i nostri figli, specie quelli provati, sapranno soffrire e perseverare : si exprobramini in nomine Christi, beati eritis; etsi quid patimini propter iustitiam, beati! Questa fiducia nasce dalle promesse divine : sia perché lo Spirito Santo è nella Chiesa, è l'anima della Chiesa, e la vivifica e sorregge e guida, e non l'abbandona perché la Chiesa è sua ; sia perché è vera la parola di Gesù : « Ecco, io sono con voi, tutti i giorni, fino alla fine del mondo » . « Tu sei Pietro, e su questa pietra edificherò la mia Chiesa, e le porte degli inferi non prevarranno contro di essa ». La fedeltà dei più, il desiderio di autenticità, di preghiera, di carità operosa, che si nota in tutti gli strati e soprattutto nei giovani; i segni di una consolante ripresa nelle vocazioni sacerdotali e religiose; il fervore e l'animazione missionaria; tutto ciò fa presagire bene per l'avvenire. 9 10 u 12 Il rapporto tra la Chiesa e i poteri civili Queste considerazioni sui problemi interni della vita della Chiesa nei nostri giorni non possono farci dimenticare che altri ve ne sono, ad Essa esterni e che pure influiscono, in misura considerevole talvolta, sulle possibilità di azione e sulla stessa esistenza nell'uno o nell'altro Paese, in un determinato periodo storico : problemi derivanti dal rapporto che intercorre fra la Chiesa e i poteri civili. Di tale rapporto la storia bimillenaria della Chiesa nelle varie regioni del mondo ha conosciuto molteplici forme : da quelle iniziali dell'ostilità aperta e della persecuzione violenta — che si sono ripetute tanto spesso nel corso dei secoli e si ripetono purtroppo anche ai nostri giorni, se anche con modalità diverse —, a quelle della lotta subdola o dell'indifferenza, e poi sino al rapporto di buona intesa o di amicizia e di mutua collaborazione. La Chiesa — l'ha ricordato con particolare insistenza il recente Concilio Ecumenico Vaticano II — non ripone la sua vera fiducia negli aiuti umani o nei sussidi del potere dello Stato, ma in Dio, nel suo Spirito che la vivifica e nella presenza, che le è stata assicurata, sino alla fine dei secoli, dal proprio Fondatore, il Quale può addirittura trarre dalle prove e dalle persecuzioni elementi di forza e di progresso. Essa non chiede per sé tutela speciale o situazione di privilegio. 9 1 Pt 4, 14. 10 Ib. 3, 14. 11 Mt 28, 20. 12 Ib. 16, 18. Acta Pauli Pp. VI 465 La Chiesa ha solo bisogno e desiderio di giusta libertà. Essa la chiede per sé, la libertà del bene, per diritto proprio e congenito; la chiede per i suoi figli, come per tutti gli uomini, in nome dei diritti sacrosanti e inalienabili della persona umana, della sua dignità, della sua vocazione divina a realizzarsi in pienezza di verità e nell'esercizio di quella responsabilità che nessun potere umano, né la società, né lo Stato possono rapirle. Princìpi, quest'ultimi, che trovano sempre maggiore accoglimento ed affermazione nelle Carte fondamentali delle singole Nazioni e della Comunità internazionale, senza ricevere, però, altrettanto fedele applicazione nella prassi, e talvolta nella stessa legislazione, di non pochi Paesi. Se ora consideriamo il panorama che, sotto questo profilo, è dato di contemplare nel mondo, in particolare per quel che riguarda la Chiesa Cattolica e la religione di Cristo, si deve purtroppo rilevare che molte sono le situazioni di limitazioni, di insufficienze e, spesso, di aperta ingiustizia, che esigono deplorazione e denuncia. Non abbiamo bisogno di ricordare qui nei particolari le storie recenti o tuttora attuali alle quali facciamo allusione : storie di passione e di tanti eroismi. Se le ricordiamo, sia pur soltanto per accenno, è per evitare l'impressione che la Santa Sede le abbia dimenticate o accettate con il passare dei decenni; e soprattutto per assicurare ai nostri figli che ne sono stati e continuano ad esserne vittime, che non ci è ignota la loro fedeltà e che sempre abbiamo presenti le loro nascoste sofferenze, così come ne condividiamo le speranze e le preghiere. Prove e difficoltà A volte le prove della Chiesa sono legate a situazioni generali che non hanno direttamente a che vedere con la religione, la quale tuttavia ne subisce dolorosamente e pericolosamente i contraccolpi : così come quando difficoltà di ordine interno, o connesse con lotte intestine o fra popoli confinanti, fanno ricadere sospetti e causano limitazioni all'azione della Chiesa, anche se questa, e in particolare quella dei missionari, che per la loro provenienza da Paesi stranieri vi sono più esposti, si restringe al campo puramente religioso e spirituale. Un pensiero accorato al Libano e al Medio Oriente Ma il fenomeno che negativamente e caratteristicamente ha influenzato tanta parte del rapporto fra Chiesa e Stato, fra religione e società 30 - A. A. S. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 466 civile, negli ultimi decenni, in vaste regioni dell'Europa e dell'Asia, alle quali altre se ne sono poi aggiunte, se pur assai meno numerose ed estese, in America e in Africa, è stato l'arrivo al potere di forze politiche che hanno iscritto nella loro base ideologica e nel loro programma pratico — segnatamente in quello cosiddetto strategico — la liberazione, a loro dire, dell'umanità da quella che essi chiamano l'alienazione religiosa. La storia di questi rapporti, simili nelle movenze e nelle motivazioni, pur nelle diversità imposte o consigliate dalle differenze delle concrete situazioni, è sufficientemente nota — almeno nelle sue linee essenziali — anche per essere tanto recente, anzi contemporanea. Durante tutto il nostro Pontificato noi abbiamo seguito la storia di questi rapporti, non solo con l'interesse appassionato e con la trepidazione che ci dettavano il nostro ministero e l'amore che portiamo alla Chiesa e agli stessi Paesi che ne sono stati e ne sono teatro, ma anche con l'impegno di correggerne il corso nel senso della giustizia : innanzitutto con la preghiera, alla quale nuovamente invitiamo l'intera Comunità cristiana, e poi con la trattativa o con il dialogo, come è in uso di dire : un dialogo condotto dai nostri immediati e valenti collaboratori, attivo e instancabile, paziente e franco, tanto fermo nella affermazione dei princìpi e del buon diritto della Chiesa e dei credenti, quanto pronto alle intese oneste e leali con essi conciliabili. Non è nostro intento fare oggi, qui, dei bilanci, che d'altra parte solo in una prospettiva storica, illuminata cioè da quella che si suole chiamare la filosofìa, ed ancor più la teologia, della storia, è possibile tentar di tracciare correttamente. Solo vorremmo, nel confermare l'impegno nostro e della Chiesa, fondato più sulle speranze e promesse divine e sulla carità verso tutti che sulle persuasioni della sapienza o delle forze umane, dar pubblica voce alla pena che abbiamo nel cuore per il fatto che qualche vasta porzione del mondo retta da regimi marxisti continua a rimanere chiusa, non diciamo ad intese, ma allo stesso contatto con questa Sede Apostolica. Possano questi nostri sentimenti trovare un'eco che apra al momento opportuno nuovi cammini ad incontri che, nella nostra convinzione e nei nostri intenti, sarebbero diretti non solo all'utilità della Chiesa, ma altresì alla collaborazione in servizio delle grandi cause che associano, nei timori, nelle aspirazioni, nelle responsabilità, tutti i popoli, grandi e piccoli, del mondo. Acta Pauli Pp. VI 467 In questi incontri che, per la ricorrenza del nostro giorno onomastico, si ripetono alla metà dell'anno, era nostra abitudine dare uno sguardo sommario, oltre che alla vita e ai problemi della Chiesa, anche alle situazioni più significative della vita internazionale o delle singole Nazioni. Ce ne manca oggi il tempo. Ma ci parrebbe di venir meno al nostro dovere di Padre se non dessimo, per lo meno, espressione alla nostra partecipazione di cuore e di preghiera — e, là dove ci è consentito, anche di azione — alle sofferenze delle popolazioni e alle difficoltà per eque e pacifiche soluzioni che continuano a turbare Paesi geograficamente a noi vicini o lontani, sia nell'ancor sempre tormentata Irlanda del Nord, sia anche nel territorio eritreo, o nella zona australe dell'Africa, e specialmente — proprio in questi giorni — nell'Africa del Sud. Un pensiero accorato, ma non senza il conforto di qualche nuovo motivo di speranza, vogliamo rivolgere in modo particolare al Libano a noi sempre carissimo. Ad esso associamo l'intera regione medio-orientale con tutte le sue popolazioni, cristiane e non cristiane, affratellate tutte, però — così dovrebbe essere —, dall'invocazione all'unico Dio che è comune alle tre grandi Religioni monoteiste. Che questa invocazione, la quale sgorga in ogni parte del mondo da tanti cuori sinceri, valga a spegnere con l'amore i sentimenti dell'odio che dividono sulla terra i figli dello stesso Padre e Creatore che è nei Cieli e aiuti a trovare le vie della comprensione e della pace ! Noi tutti esortiamo alla pace; e, per parte nostra, continuiamo a scrutare i segni dell'alba nella notte, come vi dicemmo qui, nel Concistoro : e il Signore ci sostiene nella nostra speranza. Ci conforta Maria, Madre della Chiesa, con la sua continua intercessione; ci conforta Pietro, di cui raccogliemmo or sono tredici anni l'eredità gravissima ed esaltante; ci conforta Giovanni Battista, di cui portiamo il nome, e che umilmente abbiam seguito fin qui, e sempre vorremo seguire, nell'indicare al mondo, come ha fatto Lui, che Cristo è la sola salvezza, la sola speranza, la sola liberazione : Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccatum mundi! ... Ego ... testimonium perhïbui, quia hic est Filius Dei. Con la nostra Apostolica Benedizione. 13 13 Gv 1, 29, 34. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 468 IV In Basilica Vaticana habita, in sollemnitate SS. Apostolorum Petri et Pauli, XIII exeunte anniversario die, quo Pontifex Maximus summi Pontificatus insignia sollemni ritu suscepit.* Noi celebriamo oggi la festa dei Santi Apostoli Pietro e Paolo. Quale immenso tema di meditazione ! quale giocondo motivo di spirituale celebrazione ! quale classica ragione di ecclesiale fiducia ! Per noi Romani la festa si arricchisce di altri due titoli : che essi furono nostri concittadini, Romani anch'essi di adozione e di ministero; e che a Roma coronarono la loro vita col martirio nel nome di Gesù Cristo. Ed ecco, a questo supremo ricordo, scaturisce una polla di annose e grandi questioni : quando fu consumato tale martirio? dove? e come? e quale la vicenda e la sorte delle loro tombe e delle, loro reliquie? Questioni storiche, archeologiche, letterarie, religiose di grande interesse, assai documentate, assai discusse, i cui vari e a volte contestati aspetti non infirmano il culto tributato in Roma e nella Chiesa intera a questi sommi eroi della fede, ma lo confermano e lo ravvivano. A questo nostro tempo inoltre è stata data la fortuna di raggiungere, per ciò che riguarda San Pietro, la certezza, di cui si è fatto araldo il nostro venerato predecessore, Papa Pio X I I di venerata me1 moria, circa la collocazione della tomba dell'Apostolo Pietro in questo venerabile luogo, dove sorge questa solenne basilica a lui dedicata, e dove noi ora ci troviamo in preghiera; prova questa incontestabile della permanenza dell'Apostolo nell'Urbe, oggetto da parte di alcuni studiosi di critica negativa, che sembra farsi sempre più silenziosa. Inoltre a noi è toccata un'altra fortuna, quella d'essere rassicurati dei risultati che sembrano positivi delle assidue ed erudite ricerche circa l'identificazione e l'autenticità delle veneratissime residue reliquie del beato Pietro, Simone figlio di Giovanni, l'umile pescatore di Galilea, il discepolo e quindi l'apostolo, eletto da Gesù Cristo stesso per essere capo del gruppo dei suoi primi qualificati seguaci, e posto a fondamento dell'edificio, chiamato Chiesa, che Cristo si è proposto di costruire e da lui garantito indenne nel misterioso conflitto con le potestà delle tenebre. * Die 29 mensis iunii a. 1976. Cfr. Discorsi e Radiom. XII, 380. 1 Acta Pauli Pp. VI 469 Riconoscenti a quanti hanno merito in questa ardua esplorazione, noi accogliamo con riverenza e con gioia l'esito di così significativo avvenimento archeologico, che conforta con nuovi argomenti storici e scientifici la secolare convinzione del culto qui professato al Principe degli Apostoli, e vi ravvisa una conferma e un presagio della sua drammatica, ma vittoriosa missione di propagare il nome di Cristo nella storia e nel mondo. Ed è proprio su questa missione, che oggi vogliamo fermare, anche per un solo istante, la vostra attenzione, venerati Fratelli e Figli carissimi, la vostra devozione. Noi possiamo collegare tale missione ad una parola istituzionale e profetica di Cristo, che principalmente, ma non esclusivamente, a Pietro si riferisce. E la parola è quella di Gesù Cristo prima del suo congedo dalla umana conversazione; è registrata da San Luca nel primo capitolo degli Atti degli Apostoli, il primo libro della storia della Chiesa, là dove il Signore risorto dice ai suoi : 2 « voi sarete miei testimoni ». Questa è una parola che ritorna frequente nell'economia della nostra religione, per quanto si riferisce ai suoi titoli originari e trascendenti, quelli della rivelazione, e alla sua fedele e perenne trasmissione. La tradizione cristiana, la diffusione e l'insegnamento della fede, la sua interiore e umana certezza, suffragata dal carisma dello Spirito Santo e dall'autorità divinamente stabilita del magistero della Chiesa cattolica, si riferiscono essenzialmente all'istituzione d'una testimonianza qualificata, che serve da tramite, da veicolo, da garanzia alla Verità, di cui solo alcuni, gli Apostoli, 3 e i fedeli contemporanei « preordinati da Dio » ebbero diretta e sensibile esperienza. Da questa sperimentale realtà di fatto nasce il messaggio, nasce il « Kerigma », cioè una predicazione, una parola da trasmettere; la potestà ed insieme il dovere di comunicare ad altri la parola di verità conosciuta; nasce l'apostolato, quale sorgente genetica della fede. Gesù darà a Pietro la celebre consegna, successiva alla pavida negazione di lui : (( Tu, una volta ravveduto, conferma i tuoi fratelli » ; 4 e poi, dopo la risurrezione e la triplice riparatrice professione d'amo5 re, la triplice investitura pastorale : « pasci il mio gregge ». Pietro si sentirà ormai dominato da questa interiore imperiosa coscienza; il 2 3 4 5 At 1, 8. At 10, 41. Lc 22, 32. Cfr. Gv 21, 17. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 470 timido discepolo sarà ormai l'inflessibile testimonio, l'impavido apostolo : « noi non possiamo tacere, egli affermerà, quello che abbiamo 6 visto e ascoltato » ; <( noi siamo testimoni di tutte le cose da Lui, Gesù Cristo, compiute ... )). 7 La documentazione potrebbe ancora essere assai ricca e potrebbe confortarci con l'esortazione alla fermezza nelle tribolazioni stesse, che possono provenire dalla professione della fede trasmessa dall'Apostolo alla Chiesa nascente : « Chi potrà farvi del male, egli scrive, se sarete ferventi nel bene? E se anche doveste soffrire per la giustizia, beati voi ... ! Beati voi, se siete insultati per il nome di Cristo ... Se uno soffre come cristiano, non ne arrossisca; glorifichi anzi Dio per que8 sto nome ». Il discepolo è diventato maestro e apostolo ; e da apostolo animatore, e poi martire. E martire significa appunto testimonio, ma, nel linguaggio cristiano, da Stefano in poi s'intende testimonio nel sangue, come lo fu Pietro stesso, conforme alla profezia a lui fatta cinget te ... ». da Gesù medesimo : « Cum autem senueris ... alius 9 Due conclusioni ci sia concesso trarre dà questo fugace accenno alla qualifica di testimonio attribuita da Cristo ai suoi Apostoli, ed in primo luogo a Pietro ed a Paolo, dei quali celebriamo la sempre gloriosa festività. La prima conclusione riguarda l'equazione che possiamo, in certa misura, stabilire fra l'apostolato e l'evangelizzazione, per riscontrare la potestà di magistero nella Chiesa apostolica e in quella che ne è legittimamente derivata, con le facoltà d'insegnamento, di interpretazione e di intrinseco sviluppo circa la rivelazione cristiana, nelle sue parole e nei suoi fatti, e sempre nella sua suprema esigenza di autenticità. Questo, lo sappiamo, è uno dei punti forti della cultura contemporanea e della discussione ecumenica del nostro tempo; forte per la controversia che vorrebbe ammorbidire la saldezza del magistero ecclesiastico, che si rifa a quello apostolico; lo si vorrebbe più flessibile, più docile alla storia, più relativo alla moda del pensiero, più pluralistico, più libero; cioè guidato da criteri soggettivi e storicisti, e punto vincolato a formulazioni d'un magistero tradizionale che si appella ad una dottrina rivelata e divina; e forte per l'atteggiamento storicamente e logicamente coerente, con cui la 6 7 8 9 At 4, 20. At 10, 39. 1 Pt 3, 13; 4, 14-16. Gv 21, 18-19. Acta Pauli Pp. VI 471 Chiesa di Pietro tutela il « deposito » dottrinale, che le è affidato : 10 non è ostinazione la sua, non arretratezza, non incomprensione delle evoluzioni del pensiero umano; è fermezza al Pensiero divino, è fedeltà, e perciò verità e vita, anche per il tempo nostro. L'altra conclusione riguarda l'ampiezza che il termine « apostolato » deve assumere, inteso non nel senso di potestà d'insegnamento, affidata a coloro che « lo Spirito Santo ha posti come vescovi a pascere la Chiesa di Dio » ; 11 ma nel senso di dovere di diffondere l'annun- cio evangelico ; esaltante dovere che nasce in ogni cristiano, battezzato e cresimato, chiamato come membro vivo della Chiesa a contribuire, come insegna il Concilio, alla edificazione della Chiesa stessa. 12 Ogni cristiano, secondo le sue personali e sociali condizioni, dev'essere testimonio di Cristo; dove questo che l'essere fanciullo, giovane, uomo, donna, impegnato in uffici secolari, o impedito da particolari doveri, o infermità, non dispensa dal suo compimento. Non indolenza, non timidezza, non scetticismo, non animosità critica e contestatrice, o altro sentimento negativo deve paralizzare, oggi specialmente, l'esercizio dell'apostolato, cioè la testimonianza personale, familiare, collettiva del buon esempio, dell'osservanza dei doveri religiosi, della professione, tacita almeno ma trasparente, della propria fede cristiana, dallo stile di vita, retto, buono, cortese, premuroso della carità. 13 Cosciente di questa comune vocazione, nessuno si esima da questo fondamentale dovere della testimonianza personale e cattolica al nome di Cristo nella semplice, ferma, solidale comunione con gli Apostoli, di cui noi celebriamo, con la memoria liturgica, la successione storica ed ecclesiale; e nessuno di voi, venerati Fratelli e Figli carissimi, tralasci di offrire a Cristo, mediante l'invocata intercessione degli Apostoli Pietro e Paolo, per questo umile loro successore, che vi parla, una preghiera, affinché egli sia fedele nell'ufficio gravissimo che gli è stato affidato, per il bene della Chiesa e del mondo. Egli oggi ricambia la vostra carità, sempre nel nome degli Apostoli, 14 con la sua speciale, specialissima Benedizione. 10 11 Cfr. 1 Tm 6, 20; 2 Tm 1, 14. At 20, 28. 12 Cfr. Const. dogm. de Ecclesia Lumen gentium, n. 33; Decr; de apostolatu laicorum Apostolicam Actuositatem, nn. 1, 9, 10, etc.; Decr. de activ. mission. Ecclesiae Ad gentes divinitus, n. 21, etc. Cfr. anche E f 4, 7 ; 1 Cor 9, 16; etc. 13 14 Cfr. J. Esquerda Biffet, Noi siamo testimoni, Marietti, 1976. Cfr. 1 Cor 4, 2; 9, 27; Ef 4, 3. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 472 Summus Pontifex sic loqui perrexit, adhibitis linguis gallica, anglica, germanica et hispanica. Rendons grâce au Seigneur! Pour des chrétiens, c'est toujours une faveur marquante de célébrer le culte tout près de l'endroit même où, selon la tradition, l'Apôtre Pierre donna au Christ le suprême témoignage de sa fidélité ! Mais de cette joyeuse célébration, qu'allez-vous emporter qui puisse baliser et stimuler votre vie de chrétiens? Nous vous le disons d'un mot, facile à retenir mais lourd d'exigences : soyez des témoins ! Oui, comme les Apôtres Pierre et Paul, soyez partout et toujours des témoins fervents de la Lumière et de l'Amour du Christ! Laissez-Nous ajouter que ce témoignage évangélique exige une fidélité sans défaillance au Magistère de l'Eglise, interprète voulu par le Seigneur Jésus de la foi et de la morale catholiques. C'est cette grâce de fidélité à votre mission de témoins du Christ que Nous demandons à l'Esprit Saint de renouveler en vous tous ! * * * In celebrating the Solemnity of Saints Peter and Paul, the Church exults in great confidence and with immense joy. On this day, divine grâce triumphs over human frailty, and divine faith over human wisdom. But the courage of Peter and Paul is still alive in the world, and with their faith we proclaim today and forever that Jesus Christ is the Son of the living God. And in this glorious faith, the Church of Rome finds the source of her invincible strength and the motive for her perennial joy. Beloved sons and daughters, with the Church of Rome rejoice and be confident in the triumph of Peter and Paul. * * * Drei Tatsachen sind es, die am heutigen Fest der heiligen Apostel Petrus und Paulus unser Herz mit Freude erfüllen und zum Nachdenken einladen : Wir dürfen die heilige Liturgie in der Kirche feiern, die über dem Grab des heiligen Petrus erbaut ist; Ihr feiert diese Liturgie mit dem Nachfolger des heiligen Petrus, Acta Pauli Pp. VI 473 dem Fels, auf dem die Kirche steht, dem obersten Zeugen unseres Glaubens; Ihr dürft und sollt selbst Zeugen sein für Jesus Christus in dieser Welt. * * * La Iglesia entera se llena de gozo al celebrar la gloriosa festividad de San Pedro y San Pablo, testigos excepcionales de la fe. Hoy es un día especialmente grande para la Iglesia de Roma, que tuvo el privilegio de compartir la vida y las ensefiansas de estos dos Apóstoles, admirando también su martirio por el nombre de Cristo. Que su ejemplo os anime a ser hijos fieles de la Iglesia y a dar testimonio de vuestra fe cristiana, con el estilo de vida recto, bueno, generoso de la caridad. V Ad Excellentissimum Virum Ernestum Valdivieso Chiriboga, Aequatorianae Reipublicae apud Sedem Apostolicam liberis cum mandatis Legatum, Summo Pontifici concrediti muneris fidem facientes Litteras tradentem.* Señor Embajador : Nos es grato dar hoy nuestra cordial bienvenida a Vuestra Excelencia, en este acto de presentación de las Cartas que lo acreditan como Embajador Extraordinario y Plenipotenciario del Ecuador ante la Santa Sede. En las deferentes palabras de saludo que acaba de pronunciar, ha puesto de relieve Vuestra Excelencia los estrechos lazos de acendrado entendimiento y de religiosa vinculación, que unen a su País con la Sede Apostólica. Ciertamente, la fe católica que constituye un elemento primordial en la configuración de vuestra historia y personalidad patrias, sigue iluminando las conciencias y también impulsando iniciativas dentro de la noble Nación ecuatoriana. Esto mismo, como ha dicho Vuestra Excelencia, atestigua felizmente una presencia fecunda de la Iglesia en el Ecuador, la cual, en el cumplimiento fiel de su misión, se ha prodigado incansablemente en esa labor de cultivar tantas instituciones que, alimentadas en la fuente * Die 5 mensis iulii a. 1976. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 474 de verdad, de justicia y de paz del mensaje evangélico, propugnan dar a los individuos y a la sociedad una auténtica dimensión humana y cristiana. No abrigando en su misión miras temporales, la Iglesia no desea más que estar al lado de sus hijos compartiendo sus realidades y esperanzas. Y en este anhelo de servicio libre y desinteresado vemos con íntimo gozo la labor que lleva a cabo el Episcopado del Ecuador, secundado por sus sacerdotes, religiosos y fieles. Tenemos pues plena confianza en que la Iglesia en el Ecuador seguirá infundiendo en los corazones el estímulo hacia lo mejor, a acrecentar los valores morales y religiosos, primacía del espíritu, que ponen de manifiesto la inviolable dignidad del hombre, tutelan la convivencia fraterna y promueven el progreso integral del individuo y de la comunidad con la decidida colaboración de todos. Al formular estos votos que convertimos en plegaria ante el Altísimo, queremos también asegurarle, Señor Embajador, nuestra benevolencia para el feliz cumplimiento de su misión. Le pedimos finalmente que se haga intérprete de nuestros mejores votos y sentimientos ante las Supremas Autoridades. Estos votos y sentimientos los extendemos gustosamente a todos los amados hijos del Ecuador, sobre el que imploramos la constante ayuda divina. VI Ad Suam Beatitudinem P. D. Hemaiagh Petrum XVII Ghedighian, eidem sacrum Pallium in Aedibus Vaticanis rite imponens.* Béatitude, En vous conférant l'insigne liturgique réservé aux Patriarches, aux Archevêques et à certains Evêques titulaires de sièges illustres, notre intention est moins d'en évoquer l'histoire que de méditer, avec vous et ceux qui vous entourent, le sens permanent et exigeant de ce geste accompli depuis des siècles par l'Evêque de Rome. Primitivement, selon une ancienne tradition, il semble bien que la laine blanche, constitutive du pallium, était parfois ornée de la figure du Bon Pasteur portant sur ses épaules la brebis égarée. Cet antique symbole du zèle pastoral et de l'humilité évangélique mérite d'être * Die 9 mensis iulii a. 1976. Acta Pauli Pp. VI 475 1 retenu. Il résume la mission salvatrice du Christ Jésus. Il est la hantise de tant d'Evêques aujourd'hui. Le pallium, une distinction honorifique? Non, une obligation supplémentaire de travailler à la fois au maintien et au sage renouvellement des activités pastorales de l'Eglise. Nous sommes sûr que, dans vos chères communautés arméniennes, vous continuerez de stimuler le service des brebis présentes au bercail et la recherche ardente et patiente des brebis éloignés. Dans un mosaïque ancienne, l'Apôtre Pierre est représenté donnant le pallium au Pape Léon I I I . Nous voyons là une image très parlante de la succession apostolique, Nous y trouvons également une autre signification du pallium pour tous ceux qui le reçoivent. Il est le symbole d'une communion privilégiée avec le Successeur de Pierre, prin2 cipe perpétuel et visible et fondement de l'unité. Aujourd'hui, en cette cérémonie à la fois si simple et émouvante, vous recevez un nouvel appel du Maître à œuvrer de toutes vos forces à l'unité de l'Eglise dans la fidélité à la doctrine des Apôtres! En cette période de l'histoire où les Eglises locales doivent affronter tant de nouveaux et délicats problèmes, d'ordre doctrinal et pastoral, le ministère de l'unité, confié à l'Evêque de Rome, devient à la fois plus difficile et vitalement indispensable. Nous comptons beaucoup sur Votre Béatitude pour développer encore, à travers le Patriarcat dont Elle vient de recevoir la charge, cet esprit de compréhension et de fidélité sans faille, qui a toujours caractérisé les communautés arméniennes catholiques. Nous voulons encore assurer Votre Béatitude de notre prière, non seulement aujourd'hui, mais dans le temps que nous consacrons quotidiennement à l'intercession pour l'Eglise du Christ et tous ses Responsables. Que le Seigneur vous bénisse surabondamment, ainsi que tous vos coopérateurs et tous vos chers fidèles arméniens, et accorde à tous le bonheur inexprimable de Le servir et de Le faire connaître dans le monde aujourd'hui! 1 Cf. 8t Jean, ch. 10. 2 Cf. Constitution Lumen gentium, n. 23. Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 476 DIARIUM ROMANAE CURIAE Lunedì, 5 luglio 1 9 7 6 , il Santo Padre Paolo VI ha ricevuto in Udienza ufficiale, per la presentazione delle Lettere Credenziali, Sua Eccellenza il Sig. ERNESTO VALDIVIESO CHIRIBOGA, Ambasciatore Straordinario e Plenipotenziario della Repubblica dell Ecuador. 5 SEGRETERIA DI STATO ONORIFICENZE Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito il titolo di Gentiluomo di Sua Santità 29 giugno » » » » 1976. Al sig. Pacelli Eugenio (Roma) » Al sig. Pacelli Francesco (Roma) » Al sig. Mastini Giovanni (Roma) Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Paolo VI ha conferito : La Gran Croce di San Silvestro Papa 25 febbraio 1976. Al sig. Braidotti Mario (Roma) La Commenda dell'Ordine Piano 25 febbraio 1976. Al sig. Vacchini Francesco (Roma) 26 aprile » Al sig. Monin Fernand (S.C.V.) La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Gregorio Magno 20 febbraio 1976. Al sig. Massella Ducei Teri Silvano (Roma) 24 » » Al sig. Weiss Leopoldo (Wien) 9 marzo » Al sig. Adelmann Georg Siegmund Graf (Rottenburg) 2 aprile » Al sig. Syder Santiago Antonio Manuel (Portogallo) 9 maggio » Al sig. Alberti Poja Antonio (Roma) 18 » » Al sig. Narduzzi Nestore (Viterbo) La Commenda dell'Ordine di San Gregorio Magno 10 dicembre 1975. Al sig. Von Westphalen Clemens August Graf (Paderborn) 11 » » Al sig. Engels Karel (Anvers) Diarium Romanae Curiae 19 gennaio 1976. Al 20 marzo » Al » Al » » » Al » » » Al » » 23 » Al » 24 » Al » » Al » » » Al » » 27 » Al » » Al » » 2 aprile » Al » Al » » 14 » Al » 9 maggio » Al » Al » » 10 » Al » » Al 18 » » Al » » » Al » sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Melchart Giuseppe (Wien) Jünnemann Hermann (Berlin) Checa Pedro (México) Jury Neif (México). Harfuch José (México) Terán Hernández Serafino (Tampico) De Andreis Luigi (La Spezia) Chesi Vittorio (Roma) Souchi Saunaf (Aleppo dei Melchiti) Kaspar Otto (Essen) Magnaghi Gian Franco (Roma) Moreschini Vittorio (Roma) Peri Augusto (Roma) Rhodes Anthony (Gran Bretagna) Magnani Pier Giuseppe (Roma) Mazzoletti Giuseppe (Roma) Nobili Lido (Rieti) Del Carretto Giacomo (Roma) D'Ercole Luigi (Roma) Permeili Luigi (Roma) Il Cavalierato dell'Ordine di San Gregorio Magno 21 11 15 17 12 » 18 19 » 23 25 4 » 9 24 » » 2 5 » 13 18 » » » » novembre 1975. Al sig. dicembre » Al sig. Al sig. » » gennaio 1976. Al sig. febbraio » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. Al sig. marzo Al sig. » » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. aprile » Al sig. » » Al sig. Al sig. » Al sig. maggio » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. » » Al sig. Stoffelens Frans (Anvers) Claessens Albert (Anvers) Van Breda Guglielmo C. (Bois-le-Duc) Brenninkmeyer Conrad (Anvers) Sheehan Maurice (Cardiff) Wery Alexandre (Liège) Donders Francesco A. (Utrecht) Boeren Pietro G. G. (Breda) von Tuyl Louis T. J. (Bois-le-Duc) Hampson-Jones Victor (Cardiff) Silvan Pier Luigi (Roma) De Simoni Carlo (Italia) Jones Anthony (Lydenburg-Witbank) Picardi Antonio (Taranto) Peterseim Albert (Essen) Schmidthüs Hans (Essen) Vanneste Ioseph (Bruges) Cabras Luigi (Cagliari) Caporale Sebastiano (Italia) Todini Tullio (Italia) Barbato Renato (Italia) Cioccetti Ezio Maria (Roma) Cutini Alessandro (Roma) Leschiutta Adalberto Maria (Roma) Moscarelli Umberto (Roma) Santonico Sergio (Roma) 477 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 478 18 maggio 1967. Al sig. Stacçhiotti Tommaso (Roma) Al sig. Rovati Dino (Roma) » » La Gran Croce dell'Ordine di S. Silvestro Papa febbraio 1976. Al sig. Mendoza Eugenio (Caracas) 30 maggio » Al sig. Alessandrini Federico (Roma) La Commenda con Placca dell'Ordine di S. Silvestro Papa 12 febbraio 1976. Al 24 » » Al » » » Al 25 marzo » Al sig. sig. sig. sig. Valenti Ubaldo (Italia) Csoklich Gualtharius (Wien) Holzmeister Clemens (Wien) Plantner Robert (Wien) La Placca dell'Ordine di San Silvestro Papa 20 2 marzo aprile 1976. Al sig. Yakichi Kataoka (Nagasaki) » Al sig. Troisi Antonio (Roma) La Commenda dell'Ordine di San Silvestro Papa 11 dicembre 1975. Al » » » Al 19 febbraio 1976. Al » » Al » » » Al 23 » » Al » Al » » 24 Al » » » » Al Al Al » Al » » » 25 » » Al Al » » » » Al » Al » » 4 marzo » Al » » Al » Al » » » Al » » » Al » » Al » » » Al 24 » » Al » » » Al » » Al » » Al » » Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Hendrix Hugo (Anvers) Meeus Hugo (Anvers) Barbalucca Ettore (Italia) Mercuri Donato (Italia) Volpe Domenico (Italia) Hegener Heinrich (Paderborn) Krikorian Edoardo Louis (Bagdad) De Dona Giuseppe (Treviso) Pasut Bruno (Treviso) Bernleithner Ernestus (Wien) Morawietz Gulielmus (Wien) Müller Carolus (Wien) Cassio Virgilio (Roma) Passigli Andrea (Roma) Ricceri Francesco (Roma) Poccianti Cesare Ranieri (Firenze) Grieco Umberto (Roma) Beddegenoots Maurits (Malines-Bruxelles) Hallet Jean (Malines-Bruxelles) Pluymers Paul (Malines-Bruxelles) Kaluza Giovanni (Wien) Linder Otto (Rottenburg) Timme Maximilian (Banberga) Boldrini Walter (Ravenna) Melillo Enrico (Roma) Magnani Giuseppe (Roma) Del Porte Marcello (Malines-Bruxelles) Nops François (Malines-Bruxelles) Diarium Romanae Curiae 27 marzo » » » » 9 aprile 24 » » » 17 maggio 18 » 1976. » » » » » » » Al Al Al Al Al Al Al Al sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. sig. Buccarella Antonio (Gallipoli) Felici Fausto (Bimini) Noero Carlo (Mondovì) Luglié Luigi (Italia) Coassin Ennio (Roma) Micheli Secondo (Italia) Remiddi Felice (Italia) Masini Mario (Viterbo) II Cavalierato dell'Ordine di san Silvestro Papa: 16 gennaio 1976. Al sig. Bruurs Jos (Anvers) » » » Al sig. Roes Herman (Anvers) » » » Al sig. De Walsche Théophile (Malines-Bruxelles) » » » Al sig. Vercruyse Charles (Malines-Bruxelles) 12 febbraio » Al sig. Gottschalk Charles (Liège) » » » Al sig. Simon Henri (Liège) » » » Al sig. Small Michel (Liège) 15 » » Al sig. Nagel Gerardo Giovanni (Haarlem) 18 » » Al sig. Drescher Erich (Berlin) » » » Al sig. Korn Paul (Berlin) » » » Al sig. Monteleone Antonio (Gerace-Locri) » » » Al sig. Scaglione Francesco (Gerace-Locri) 19 » » Al sig. Andreani de Vito Antonio (Italia) » » » Al sig. Buzzoni Alvise (Italia) » » » Al sig. Campanella Pasquale (Italia) » » » Al sig. Castronovo Giuseppe (Italia) » » » Al sig. Farina Nicola (Italia) » » » Al sig. Frontoni Emo (Italia) » » » Al sig. Sassone Pietro (Italia) » » » Al sig. Squitteri Emilio (Italia) » » » Al sig. Valente Pietro (Italia) » » » Al sig. Volta Roberto (Italia) » » » Al sig. Jongepier Marino A. (Rotterdam) » » » Al sig. Spiertz Paolo A. J. (Roermond) » » » Al sig. Walankamp Giuseppe G. M. (Breda) 23 » » Al sig. Knapp Giovanni (Innsbruck) 24 » » Al sig. Lercangee Norbert (Malines-Bruxelles) » » » Al sig. Scappìn Carlo (Treviso) 9 marzo » Al sig. Notarnicola Aurelio (Taranto) 20 » » Al sig. Gallenzi Francesco (Novara) » » » Al sig. Makalu Silvester (Jinja) 25 » » Al sig. Casas Roberto V. (Salta) 27 » » Al sig. Farolfi Francesco (Forlì) » » » Al sig. De Geest Herman (Malines-Bruxelles) » » » Al sig. Flipkens Hendrik (Malines-Bruxelles) » » » Al sig. Vandendriessche Roger (Malines-Bruxelles) » » » Al sig. Lidoni Rino (Rimini) » » » Al sig. Pinate Antonio Maria (Los Teques) 479 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 480 2 aprile 1976. Al sig. Pasquali Mario (Roma) » » » Al sig. Viani Giovanni (Cagliari) 5 » » Al sig. Quagliariello Nicola (Italia) 9 maggio » Al sig. Bologna Elio (Roma) » » » Al sig. Delporte Carlo (Tournai) NECROLOGIO 1 2 luglio » 3 8 » » 1976. Mons. Giraldo Restrepo Jorge, Vescovo di Pasto. » Mons. van der Bürgt Herculanus J.M., Vescovo di Pontianak. » Mons. McManus James Edward, Vescovo tit. di Benda. » Mons. Liston James Michael, Arciv. tit. di Domnach Sechnaill. An. et vol. LXVIII 31 Augusti 1976 N. 8 ACTA APOSTOLICAE SEDIS C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E Directio: Palazzo Apostolico — Città del Vaticano — Administratio: Libreria Editrice Vaticana ACTA PAULI PP. VI CHIROGRAPHUM PONTIFICIUM Opus Fundatum « Latinitas » constituitur praestantiam et usum nullo non tempore tueri et amplificare studuit haec Apostolica Sedes, quippe in qua ille, quamvis nonnullis mutationibus obnoxius — quod in cuiusque linguae natura est positum — ab antiqua Ecclesiae aetate per longum saeculorum cursum usque adhuc sine intermissione viguerit. Quodsi post Concilium Oecumenicum Vaticanum Secundum ob pastorales utilitates linguae vulgares in Sacram Liturgiam sunt inductae, tamen non paucae etiamnum manent pietatis ingeniique cultus, praesertim ad Ecclesiam quod attinet, partes, in quibus sermo Latinus prorsus servandus et provehendus esse videtur. Ad quod efficiendum cupientes praebere adiumentum, expedire censuimus, ut « Opus Fundatum » conderetur, cuius esset incepta, quae iam sunt, confirmare iisque addere nova, prout necessitas vel opportunitas suadeant, et sic, compage quadam constabilita, rei Latinae in futurum etiam pro viribus consulere. Itaque cunctis mature perpensis, haec, quae sequuntur, Statuta approbamus et promulgamus : ROMANI SERMONIS Art. I - Opus Fundatum « Latinitas » constituitur, indole praeditum personae moralis propriae. 31 - A. A. S. 482 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale Art. II - Sedes Operis Fundati est in Civitate Vaticana. Art. I I I - Operi Fundato propositum est omnia incepta publica et privata fovere atque tutari eo contendentia, ut promoveatur : a) usus linguae Latinae inter homines diversi sermonis, in conficiendis, ad altioris doctrinae rationem, scriptis, maxime ad Ecclesiae cultum ingenii pertinentibus, in catholicis studiorum Universitatibus, in Seminariis dioecesanis; b) studium linguae et litterarum Latinarum classicarum, quae dicuntur, et Medii Aevi. Art. IV - Ad haec proposita assequenda Opus Fundatum commentarios periodicos edit; certamina indi cit; accurat praeparationem, impressionem typis faciendam, ac divulgationem librorum, praecellentium auctorum textus continentium, et subsidiorum didacticorum; fovet editionem librorum Latine conscriptorum, dummodo vera praestantia commendentur; instituit studiorum curricula seu scholas ; praesertim scholas promovet, quibus initia linguae Latinae ecclesiasticae alumnis Seminariorum Collegiorumque Urbis tradantur ; aereases habet, hisque similia. Art. V - Operi Fundato praeest Consilium, quod e septem sodalibus constatée quibus tres a Secretaria Status seu Papali eliguntur, ceteri vero a Consilio, quod de munere decedit, eidem Secretariae proponuntur. Omnes a Secretaria Status in quinquennium nominantur. Art. VI - Ea quae in Art. IV agenda proponuntur, fieri debent praedicto Consilio probante et moderante. Art. V I I - Ad omnes effectus iuridicos quod attinet, Opus Fundatum a Praeside repraesentatur. Art. V I I I - Patrimonium Operis Fundati bonis efficitur, quae Apostolica Sedes in ipso constitutionis actu eidem attribuit, aliisque bonis, quae ei postmodum ab aliis dabuntur. Art. IX - Collegium trium cognitorum, a Secretaria Status seu Papali in quinquennium nominatorum, expendit annuam sumptuum aestimationem ipsasque rationes sumptuarias annuas, atque administrationem pecuniae et rationes, quoties Acta Pauli Pp. VI 483 ei opportunum visum fuerit, inspicit. Approbationem vero annuarum rationum Consilium, postquam de iis rite cognovit, petit, Praeside agente, per Secretariam Status a Summo Pontifice. Art. X - Si Opus Fundatum dissolvitur, eius bona in possessionem Apostolicae Sedis transferuntur. Art. XI - Opus Fundatum minutas normas sibi proprias edet, Secretariae Status seu Papali approbandas. E x Aedibus Vaticanis, die xxx mensis Iunii, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri quarto decimo. PAULUS PP. VI CONSTITUTIO APOSTOLICA SANCTISSIMAE CONCEPTIONIS DE ARAOUAIA Detractis quibusdam territoriis a praelaturis Marabensi et Cristalandiensi nova in Brasiliae finibus conditur, nomine « Sanctissimae Conceptionis de Araguaia » . PAULUS E P I S C O P U S SERVUS SERVORUM DEI AD P E R P E T U A M REI M E M O R I A M Haud sane dubitantes quin auctis sacris gregis pastoribus maior ovibus seu Christi fidelibus obveniret utilitas, censuimus preces esse accipiendas Venerabilium Fratrum Nostrorum Stephani Cardoso de Avelar, Administratoris Apostolici « sede plena » Marabensis praelaturae, et Iacobi Krautler Schuck, Cristalandiensis Praelati, qui, post auditam Episcoporum Conferentiam Brasilianorum, petierunt ut, quibusdam ab eorum ipsorum praelaturis auctoritate Nostra detractis territoriis, alia ibi locorum constitueretur. Ex sententia igitur Venerabilium Fratrum Nostrorum S. B. E. Cardinalium, qui Sacrae Congregationi pro Episcopis praesunt, atque Venerabilis Fratris Carmeli Rocco, Archiepiscopi tit. Iustinianopolitani in Galatia et in Brasilia Apo- 484 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale stolici Nuntii, sequentia decernimus. A praelatura Marabensi territoria separamus municipiorum vulgo appellatorum « Conceiçâo do Araguaia » et « Santana do Araguaia » ; a praelatura vero Cristalandiensi, territorium municipii « Couto Magalbaes », iisque simul sumptis novam praelaturam constituimus, Sanctissimae Conceptionis de Araguaia appellatam, cuius sedes in urbe « Conceiçâo do Araguaia » erit, magisterii autem cathedra in paroeciali templo, eadem in urbe exstante, in honorem Immaculatae Conceptionis B.M.V. Deo dicato, iustis cum iuribus. Statuimus insuper ut condita Ecclesia suffraganea sit metropolitanae Sedi Belemensi de Para, eiusque sacer Praesul metropolitano eiusdem Sedis Archiepiscopi iuri obnoxius ; ut ad seminarii alumnorum educationem normae serventur iuris communis, praei oculis praesertim habitis decreto Concilii Vaticani II « Optatam totius » et Sacrae Congregationis pro Institutione Catholica regulis, in eiusdem documento quod inscribitur « Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis » fuse descriptis; selecti vero seminarii alumni Romam mittantur, in Pontificium Collegium Pianum Brasilianum, philosophicis theologicisque disciplinis imbuendi; ut ad praelaturae regimen, administrationem, Vicarii Capitularis electionem alia id genus quod attinet, sacri Canones omnino serventur; ut, his Litteris ad effectum adductis, sacerdotes Ecclesiae illi censeantur adscripti, in cuius territorio officium vel beneficium habeant; ceteri vero clerici seminariique tirones ei, in qua legitime degant ; ut, denique, acta et documenta praelaturam Sanctissimae Conceptionis de Araguaia respicientia ad eius Curiam a Curiis Marabensi et Cristalandiensi transferantur, in tabulario religiose custodienda. Haec autem quae praescripsimus ad effectum adducat Venerabilis F r a ter Carmelus Rocco, quem diximus, vel ab eo delegatus sacerdos, absolutique negotii documenta ad Sacram Congregationem pro Episcopis mittat, signata sigilloque impressa. Contrariis non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo septimo mensis Martii, anno Domini millesimo nongentesimo septuagesimo sexto, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT Secretarius Status SEBASTIANUS Card. BAGGIO S. Congr. pro Episcopis Praefectus Eugenius Sevi, Proton. Apost.- Angelus Lanzoni, Proton. Apost. s. n. Loco £ß Plumbi In Secret. Status tab., n. 809842. Acta Pauli Pp. VI 485 LITTERAE APOSTOLICAE I Templum S. Christinae in urbe Volsinio dioecesis Urbevetanae positum titulo Basilicae Minoris exornatur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Inter insignia artis religionisque monumenta, quae, circa lacus Volsiniensis oras disseminata, venustiorem reddunt nativam loci pulchritudinem, merito excellit ecclesia Deo in honorem S. Christinae dicata, quae in urbe Volsinio sita est. Quod templum religionis laude commendatur non solum ob cultum erga Sanctam hanc Virginem ac Märtyrern, cuius sepulchrum ibi asservatum Christifideles civitatis finitimaeque regionis inde a remota aetate impensis obsequiis excolere consueverunt, sed etiam ac potissimum ob memoriam celeberrimi eucharistici miraculi, quod in eodem templo contigit anno MCCLXIII, quodque plurimum contulit ut pietas erga adorandum Altaris Sacramentum apud Christianum populum novum saluberrimumque caperet incrementum. Etenim, ut memoriae traditum est, prodigiali huic eventui est tribuendum quod Decessor Noster Urbanus IV, qui eo tempore Urbeveti commorabatur, sapientissimum inivit consilium festum instituendi Corporis et Sanguinis Christi, Bulla edita anno MCCLXIV, cui est titulus « Transiturus ». Hinc factum est, ut Volsiniensis templi fama longe lateque inclaruerit, idemque, per subsequentium saeculorum decursum mole amplificatum pulcherrimisque artis operibus insigniter exornatum, praeclara evaserit cultus eucharistici sedes, ad quam nostris quoque temporibus pii peregrinatores e dissitis etiam regionibus venerabundi conveniunt. Ad haec omnia autem consideranda Nos peculiari modo impulit Congressus Eucharisticus Internationalis in hunc annum indictus, Philadelphiae in Foederatis Americae Septemtrionalis Civitatibus celebrandus; idque causa fuit cur Nos, cupientes illarum sacrarum celebrationum quodam modo participes fieri, hoc ipso die sacram hanc aedem invisere statueremus eandemque eligere tamquam sedem aptam peropportunamque, e qua Nostrum radiophonicum nuntium ad Christifideles, illic eucharisticorum sollemnium causa congregatos, transmitteremus. 486 Acta Apostolicae Sedis — Commentarium Officiale Praeterea, fausta ea data occasione, bene fieri Nobis visum est, si in huius rei memoriam eiusdem templi honorem augeremus, addito Basilicae Minoris titulo atque dignitate. Ad quod Nos movit tum eius originis vetustas, tum sanctissimarum rerum gestarum copia atque nobilitas, tum exquisitae artis splendor, tum praesertim certa spes quae affulget Nobis, fore ut propter novum hoc decus, Una cum obsequio ac reverentia erga sacram hanc aedem, pariter Christifidelium eucharistica pietas magis magisque salutariter foveatur. Quae cum ita sint, ea probantes quae Sacra Congregatio pro Sacramentis et Cultu Divino hac de re statuerit, placet templum quod diximus, nempe S. Christinae in urbe Volsinio situm, Basilicis Minoribus annumerare, factis iuribus atque liturgicis concessionibus rite competentibus, servatis vero iis, quae iuxta Decretum « De titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii, anno MDCCTCLXVIII editum, servanda sunt. Ceterum volumus, ut hae Litterae Nostrae sive nunc sive in posterum vim suam habeant, contrariis nihil obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub Anulo Piscatoris, die VIII mensis Augusti, anno MDCCCCLXXVI, Pontificatus Nostri quarto decimo. PAULUS P P . V I II Venerabili Famulo Dei Ezechieli Moreno Díaz, sodali Ordinis Recollectorum Sancti Augustini atque Episcopo Pastopolitano, Beatorum Caelitum honores tribuuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Supremum a Christo Iesu suis Apostolis traditum praeceptum (cfr. Me. 16, 15), quo tot per saeculorum decursum impulsi sunt evangelicae veritatis praecones, venerabilem etiam Dei famulum Ezechielem Moreno Díaz, sodalem Ordinis Recollectorum Sancti Augustini atque dioecesis Pastopolitanae in Columbia Episcopum, per totam vitam incitavit, ut patria videlicet relicta Evangelium gentibus nuntiaret. Hunc sane Dei virum, velut lucernam super candelabrum positam ut luceat omnibus qui in domo sunt (Lc. 11, 33), in album Beatorum Caelitum ascribere Nobis placuit, ut miris vitae suae exemplis episcopus episcopis, Acta Pauli Pp. VI 487 presbyter presbyteris, religiosus religiosis sodalibus suadeat, ut pro suo quisque munere Dei gloriam quaerant ac supernam aeternamque hominum salutem procurare contendant. Quod manifesto patere putamus ex breviter enarratis eius vitae operibus et sancte exercitis virtutibus. Natus est ille in pago Hispanico vulgo Alf aro nuncupato, in finibus dioecesis Tirasonensis, die ix mensis Aprilis, anno MDÇCCXLVIII, parentibus Felice Moreno et Iosepha Diaz, e quinque tertius filius. Secundum Christianam disciplinam penitus educatus et informatus, cum esset septemdecim annos natus, pagum Montem Acutum adiit, eo in sodalium Recollectorum Sancti Augustini coenobio se Deo mancipaturus, ubi eius ipsius frater Eustachius novitiorum magistri vicibus fungebatur. Nihil ibi Ezechiel egit, quod, communi omnium iudicio, aliorum consuetudinem agendique rationem excederet. Sententia tamen cuiusdam eius sodalis, religiosa munera et obligationes tanta Ezechiel diligentia et observantia explere solitus erat, ut cunctis esset exemplo et ad recte agendum incitamento. Solitudinis et silentii observans, in cellae solitudinem se frequenter recipiebat, ut Deo precibus vacaret atque in sacrarum disciplinarum studium incumberet. Haud se tamen, ut erat caritatis fovendae maxime studiosus, ab sodalium consuetudine abstinebat. In Insulas Philippinas Evangelii gentibus praedicandi causa missus, in urbe Manila sacerdos ordinatus est, die III mensis Iunii, anno MDCCCLXXI. Sexdecim annos iis in terris degit, suam cum sodalibus Ordinis Sancti Augustini consocians vitam operamque missionariam, in omnes semper affabilis atque religiosae disciplinae cultor diligentissimus. In Hispaniam anno MDCCCLXXXV reversus, coenobii Montis Acuti moderator electus est. Quo in munere explendo se talem praebuit sicut Sancti Augustini regula docet et praecipit : patrem videlicet subditorum amantissimum, cuius sollemne fuit et praecipuum aliis potius prodesse quam praeesse. Ubi tamen primum data ei occasio fuit, in Americam Australem profectus est, Bogotam nempe, Columbianae nationis urbem principem, ut, omnia omnibus factus, omnes faceret salutis aeternae compotes, ad gentium Apostoli exemplum (cfr. 1 Cor. 8, 22). Paulo post, vicariatui apostolico Casanarensi tunc primum constituto destinatus est sacer Praesul simulque Episcopus titulo Pinarensis creatus, die i mensis Maii, anno MDCCCXCIV, deindeque ad dioecesim Pastopolitanam gubernandam translatus. Quae antea religiosa incepta alto semper animo iniverat, vel altiore, factus Episcopus, suscepit et perfecit. Omnem scilicet laborem, omnem operam et curam et studium in episcopali explendo officio consummavit, quot ei crediti- fuerant Chri- 488 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale stifideles tot ad evangelicae veritatis praecepta amplectenda et exsequenda dirigere studens. Annisus est in primis, ut latissima Ecclesiarum suarum territoria iterum iterumque peragraret. Plane enim cognitum habebat quanto gregis Christiani ovibus praesidio essent intuitus et vigilantia et sedula cura pastoris, quamque oporteret ut praesentia ipsa sua aut prohiberentur penitus mala aut, si qua forte insedissent, sanarentur. Tunc revera temporis, catholicae Ecclesiae iura in Columbia imminuebantur religiosaque popularium praesertim coetuum libertas vitaeque ipsius dignitas ferebantur. Cuiusmodi rerum adiuncta venerabilem Dei famulum induxerunt, ut infestos circa Christianam veritatem errores incredibili animo profligaret atque, forma factus gregis ex animo (cfr. 1 Pt. 5, 3), pauperes et tenues singulari dilectione prosequeretur, inopiam cum egenis, angustias cum afflictis participando. Obortas autem exinde in se insectationes strenue toleravit, veritatis amator et defensor, omnipotentis Dei fisus auxilio, quem unum putabat fortitudinem suam suumque refugium (cfr. Ps. 30, 4). Morbo correptus gravi et acerbissimo, in urbem Matritum redire coactus est, ut, aptioribus medicorum curis usus, citius relevari valeret. Obiit tamen in coenobio Montis Acuti, die x i x mensis Augusti, anno MDCCCCVI, morientium praesidiis rite munitus et confirmatus, duos de sexaginta cum esset annos natus. Huius famuli Dei fama sanctimoniae magis magisque post obitum augescente, causa agi coepta est de Beatorum Caelitum honoribus ei decernendis. Rite igitur instructis feliciterque absolutis ordinariis et apostolicis processibus, Ipsimet Nos declaravimus Ezechielem Moreno Díaz heroum in modum per vitam exercuisse virtutes théologales et cardinales; quod peculiari decreto evenit, die i mensis Februarii edito, hoc ipso anno millesimo nongentesimo septuagesimo quinto. Die autem x x i n mensis Maii, qualitatem et integritatem veri miraculi agnovimus quod Deus, intercedente Ezechiele Moreno Díaz, in muliere gravissime aegrotante perfecit. Die denique ad beatificationem statuto, hodie nempe, in area coram S. Petri basilicam sollemniter litantes, haec verba ediximus : « Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, sodalium Ordinis Augustinianorum Recollectorum, Congregationis a S. Stigmatibus D . N . I . C , sororum Filiarum Oratorii, Parvarum Sororum a Sacro Corde Iesu, sororum a Caritate Boni Pastoris multorumque fidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra apostolica facultatem facimus ut Venerabiles Servi Dei Ezechiel Moreno Díaz, episcopus; Gaspar Bertoni, Vincentius Acta Pauli Pp. VI 489 Grossi, presbyteri; Ioanna Francisca Michelotti a Visitatione S. Mariae, Maria Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, religiosae, Beatorum nomine in posterum appellentur, eorumque festum die ipsorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Ezechielis Moreno Díaz, die undevicesimo mensis Augusti; Gasparis Bertoni, die decimo secundo mensis Iunii; Vincentii Grossi, die septimo mensis Novembris ; Ioannae Franciscae Michelotti a Visitatione S. Mariae, die primo mensis Februarii; Mariae Droste zu Vischering a Divino Corde Iesu, die octavo mensis Iunii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die i mensis Novembris, anno sacro MCMLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £g Sigilli In Secret. Status tao., n, 8O8884. III Mariae Droste zu Vischering a divino Corde Iesu honores Beatorum deferuntur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Ut de latere Christi dormientis in Cruce formaretur Ecclesia, et Scriptura impleretur quae dicit : Videbunt in quem transfixerunt, divina est ordinatione indultum, ut unus militum lancea latus sacrum illud aperiendo perfoderet, quatenus sanguine cum aqua manante, pretium effunderetur nostrae salutis, quod e fonte, scilicet cordis arcano, profusum, vim daret sacramentis Ecclesiae ad vitam gratiae conferendam, essetque iam in Christo viventibus poculum fontis vivi salientis in vitam aeternam. Hic enim est fons egrediens de medio paradisi, qui in quattuor divisus capita et in corda devota diffusus, fecundat et irrigat universam terram (S. Bonaventura, Lignum vitae, 29-30). Huiusmodi doctoris seraphici affectus a multis quidem proprii facti sunt, inter quos merito annumeranda est venerabilis Dei famula Maria Droste zu Vischering a divino Corde Iesu, soror professae Congregationis Sororum a Caritate Boni Pastoris, vulgo Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 490 de Angers. Quae die VIII m. Septembris a. MDCCCLXIII in urbe Monasterio (Munster in Westfalia) nata ex coniugibus Clemente, Comite Droste zu Vischering, et Helena de Comitibus von Galen, statim lustralibus Baptismi aquis abluta est. Infantiam autem in castro Darfeld transegit, ubi pietate in sacratissimum cor Iesu a parentibus penitus imbuta est. Undecimum vero annum agens ad sacram synaxim primum accessit, ac paulo post Confirmationis sacramento roborata est. Ad vitam religiosam inclinans, collegium Sororum a S. Corde Iesu prope Siedenburg ingressa est ad humanisticam, quam dicunt, institutionem perficiendam; ubi Christi amore secum certamen iniit asperum, ad fervidum ingenium corrigendum. Domum reversa die v mensis Augusti anno MDCCCLXXXII parentes certiores fecit de sua vocatione religiosa; qui tamen ob eius infirmam valetudinem id promiserunt, consensum se daturos post eius vicesimum primum aetatis annum expletum. Interea autem, perpetuae castitatis votum fecit, atque iisdem parentibus consentientibus domi religiosam vitam iniit. Quadam vero die, cum vidisset in nosocomio puellam iacentem in lectulo, ab omnibus neglectam ob eius non bonam famam, illam amplexa est, quo in amplexu clare advertit se ad convertendas puellas deperditas vocari. Quapropter, recuperata fere prodigiose valetudine, anno aetatis suae vicesimo quinto, Institutum a Bono Pastore ingressa est, sumpto Mariae a divino Corde nomine. Tirocinio rite atque laudabiliter peracto, religiosa vota nuncupavit in coenobio Monasteriensi, ubi mansit ut magistra puellarum ibi degentium usque ad annum MDCCCXCIV, quo ineunte adiutrix Antistitae provincialis renuntiata est, atque Olisiponem petiit. Mox Antistita domus Lusitanae Portugallensis facta est, tum immoderata libertate labor antis tum paupertate. Ea moderatrice, sive religiosa disciplina instaurata fuit non sine oppositione, sive dura paupertas superata, adhibitis nempe cum prudenti administratione etiam dote et pecunia a patre missis. Non sane facile est curam venerabilis Mariae in regenda domo atque reformandis puellis describere, cum non sola prudentia, sed potius supernaturali afflatu eius ratio agendi duceretur, praesertim in cultu divini Cordis propagando tum intra saepta coenobii tum extra, praesertim per dioecesim Portugallensem. Operam etiam navavit egregiam condendo Pontificio Seminario Lusitano in Urbe. Eodem anno venerabilis mulier gravi myelitidis morbo affecta, primum bene deambulare non posse, deinde usque ad mortem in lectulo iacere. Novissimo vero vitae anno, superno quodam instinctu mota, Decessori Nostro Leoni X I I I litteris significavit gratam accep- Acta Pauli Pp. VI 491 tamque rem fore Christo, si universum genus humanum sacratissimo Cordi Iesu consecraret. Quod idem Summus Pontifex et decrevit et egit, die xi mensis Iunii eiusdem anni MDCCCXCIX ; sed Dei famula fere improviso in caelum immigravit in festo sacratissimi Cordis Iesu, die VIII Iunii, anno eodem, aetatis suae tricesimo sexto nondum expleto. Eius autem fama permotus, Episcopus Portugallensis, intra cuius dioecesis fines Dei Famula supremum diem obierat, processus ordinarios instituit, rogatoriales vero in episcopali curia Monasteriensi, in qua eadem venerabilis mulier nata est atque multos transegerat annos, peracti sunt. Horum autem acta Romam delata rite excussa sunt. Facto vero decreto super scriptis, Decessor Noster Pius X I I , Commissionem introductionis Causae propria manu signare benigne dignatus est die x x v i n m. Novembris, anno MCMXLI. Apostolici postmodum processus adornati sunt in praedictis curiis episcopalibus super virtutibus et miraculis in specie venerabilis Servae Dei, de quorum vi iuridica die XXVI m. Martii, anno MCMXLIII sancitum est. Praemissis denique tribus disceptationibus super virtutibus ad normam iuris, tandem Nos, die x i n m. Februarii anno MCMLXIV promulgari iussimus decretum super virtutibus a Maria Droste zu Vischering gradu heroico exercitis. Rite autem de miraculo disceptato eius intercessioni tributo, eoque recognito et adprobato per decretum Nostrum die III m. Octobris hoc ipso anno, atque concessa benigne dispensatione ab altero miraculo, decrevimus sollemnem beatificationem venerabilis Mariae Droste zu Vischering die i Novembris huius anni Sacri esse faciendam. Qua re hodie in Petrianae Basilicae Area, admotis Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum precibus his verbis concessimus : (( Nos, vota multorum Fratrum Nostrorum Episcoporum, Sodalium Ordinis Augustinianorum Recollectorum, Congregationis a Sanctis Stigmatibus D . N . I . C , Sororum Filiarum Oratorii, Parvarum Sororum a sacro Corde Iesu, Sororum a caritate Boni Pastoris, multorumque christifidelium explentes, de Sacrae Congregationis pro Causis Sanctorum consulto, autoritate Nostra Apostolica facultatem facimus, ut venerabiles servi Dei Ezechiel Moreno Díaz, Episcopus; Gaspar Bertoni, Vincentius Grossi, presbyteri; Ioanna Francisca Michelotti a Visitatione S. Mariae, Maria Droste zu Vischering a divino Corde Iesu, religiosae, beatorum nomine in posterum appellentur, eorumque festum die ipsorum natali, in locis et modis iure statutis, quotannis celebrari possit : Ezechielis Moreno Díaz, die undevicesimo mensis Augusti; Gasparis Bertoni, die decimo secundo mensis Iunii; Vincentii Grossi, die septimo mensis Novembris; Ioan- Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale 492 nae Franciscae Michelotti a Visitatione S. Mariae, die primo mensis Februarii ; Mariae Droste zu Vischering a sacro Corde Iesu, die octavo mensis Iunii. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti ». Quae per has Litteras ediximus firma esse et fore volumus, contrariis quibuslibet non obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die i mensis Novembris, anno MDCCCCLXXV, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £& Sigilli In Secret. Status tab., n. 307895. IV S. Michael Archangelus renuntiatur patronus Ministrorum a Publica Tutela in Lusitania. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Quod Sacrae Litterae saepius docent Patrumque Ecclesiae omnium scripta confirmant, nulla sunt mortalium tempora nec vitae terrestris momenta, quae Dei praesentis nutum effugiant amantisque eius providentiae motum evadant. Idcirco semper lucida vicissim fides ac pietas actuosa credentium communitatis scienter coniunxit varias vitae humanae partes cum Christianae salutis mysteriis ipsosque eventus rettulit ad caelestis Patris benignam voluntatem. Quae quidem sana religio ultro etiam, adnuente Ecclesia, caelites coram Deo patronos designavit qui valida deprecatione sua adiuvarent et prosperarent multiplicia tum consilia tum opera hominum in terris. Cum vero hac praesertim aetate inter maiores civium ac rerum publicarum curas certe numeraretur custodia iurium singulorum, defensio publicae tranquillitatis, conservatio civilis consortionis, propterea Venerabilis F r a t e r Noster S.E.R. Antonius Cardinalis Ribeiro, Patriarcha Lisbonensis, et cum eo Praeside totus Coetus Episcoporum Lusitaniae susceperunt suaque fecerunt vota Catholicae communitatis ut Sanctus Archangelus Michael — angelus videlicet pacis — propalam appellaretur et honoraretur veluti patronus caelestis Ministrorum ac Militum a Publica Tutela et Securitate eadem in ista re publica ; quam sententiam rite transmiserunt ad Apostolicam Sedem ut sanciretur ac rata prorsus haberetur. Eorum itaque precibus libenti animo obse- Acta Pauli Pp. VI 493 cundantes, Nos de Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino consilio ipsi certa scientia ac matura deliberatione Nostra deque Apostolicae potestatis plenitudine, harum Litterarum vi ac perpetuum in modum Sanctum Michaelem Archangelum praecipuum apud Deum Patronum Ministrorum a Publica Tutela in universa Lusitana natione confirmamus seu iterum constituimus ac renuntiamus, omnibus additis honoribus et privilegiis liturgicis, quae praecipuis illius modi Patronis legitime competunt. Contrariis quibusvis minime obstantibus. Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris die XXIII mensis Aprilis, anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri tertio decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £ß Sigilli In Secret. Status tab., n. 303890. V Templum cathedrale Gedanense, in Polonia, ad Basilicae Minoris gradum attollitur. PAULUS P P . V I Ad perpetuam rei memoriam. — Antiquitate ipsa sua atque ornamentorum insignium dignitate sed praecipue continuata ibi precantium crebritate ita templum Sanctissimae Trinitatis sacrum intra dioecesis Gedanensis fines in Poloniae urbe Oliva iam pridem commendatum est et illustratum ut, cum suo tempore eadem illa ecclesiastica dicio anno MCMXXV pieni iuris fieret, ipsum simul destinatum sit aedes cathedralis proindeque sedes pariter media totius spiritalis et sacramentalis conformationis eiusdem Catholici populi. Quo autem plenius tandem honor ac status templi illius responderet perenni usui, historicae famae, claro nomini suo et quo certius etiam posthac prosperarentur apostolica incepta ibi iam florescentia, ideo nuper censuit Venerabilis F r a t e r Lech Kaczmarek Episcopus Gedanensis ab hac Apostolica Sede impetrari ut eadem amplissima aedes ad Basilicae Minoris attolleretur gradum et condicionem, cum plane ceterum sibi persuasisset multiplices inde utilitates atque commoditates universae dioecesanae communitati esse orituras. Ipsius igitur rationibus et precibus obsequentes Nos, ex consilio Sacrae Congregationis pro Sacramentis et Cultu Divino, de apostolicae potestatis Nostrae plenitudine ac Litterarum istarum vi 494 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale constituimus ut templum, quod diximus, Sanctissimae Trinitati dedicatum in dioecesi Gedanensi ad titulum et dignitatem Basilicae Minoris evehatur, omnibus additis iuribus nec non privilegiis quae templis hoc nomine auctis legitime congruunt. Praecipimus insuper ut accuratissime ea cuncta observentur quae iuxta Decretum « D e titulo Basilicae Minoris », die vi mensis Iunii anno MCMLXVIII editum, servari oportet. Contrariis quibusvis neutiquam obstantibus. Datum Romae, apud S. Petrum, sub anulo Piscatoris, die VIII mensis Iulii anno MCMLXXVI, Pontificatus Nostri quarto decimo. IOANNES Card. VILLOT, Secretarius Status Loco £B Sigilli In Secret. Status tab., n. S08976. EPISTULAE I Ad Balduinum I, Belgarum Regem, viginti quinque exactis annis a suscepta regia potestate. Il Nous est particulièrement agréable de présenter à Votre Majesté, en ces jours où la Belgique célèbre le vingt-cinquième anniversaire de Son accession au trône, nos cordiales félicitations et les vœux que Nous inspire cette heureuse circonstance. Vous avez reçu la lourde tâche de guider votre pays en des temps difficiles, alors que l'Europe se relevait péniblement des ruines morales et matérielles accumulées par la seconde guerre mondiale. Maintenant encore, quel pays pourrait se flatter d'échapper aux difficultés qui sont le lot de notre époque troublée? Nous nous réjouissons donc vivement de voir que les célébrations qui marquent dans la joie les vingt-cinq ans de votre règne expriment l'estime et la confiance unanimes de tout un peuple envers son Souverain, et Nous sommes sûr que de telles manifestations contribueront à renforcer encore l'unité de votre pays, pour lui permettre de jouer pleinement son rôle dans l'Europe et dans /le monde. La sagesse des gouvernants place à bon droit au premier rang la recherche de la concorde