Programm Couven Klangwelten 2013 in den 3 euregionalen

Transcription

Programm Couven Klangwelten 2013 in den 3 euregionalen
DE / NL / FR
Euregionales
Kulturprojekt
zum 250. Todesjahr
Klangwelten in
Couven-Räumen
12.09.2013 – 12.01.2014
www.couven-klangwelten2013.de
Johann Joseph
Couvens
Inhalt
Inhoud
Contenu
Inhalt
Grußwort
Einleitung
5
8
Aachen/D
Couven-Museum
Altes Kurhaus
Theresienkirche
Kerstenscher Pavillon
St. Johann Baptist – Burtscheid
St. Michael – Burtscheid
St. Kornelius – Kornelimünster
12
20
22
25
28
31
34
Düsseldorf/D | Schloss Jägerhof
36
Geilenkirchen/D | Schloss Breill
38
Wenau/D | St. Katharina, Langerwehe-Wenau
40
Eupen/B
St. Nikolaus
Haus Signon
Haus Vercken – Das „Klösterchen“
Johanneskapelle – Nispert
St. Katharina – Kettenis
43
46
47
50
52
Couven-Museum
Bürgerliche Wohnkultur vom Rokoko zum Biedermeier
Hühnermarkt 17 | D-52062 Aachen
Fon: +49(0)241 432-4421
[email protected]
www.couven-museum.de
Eys/NL | St. Agathakerk
54
Houthem/NL | Château St. Gerlach
Vaals/NL | De Kopermolen
Wittem/NL | Kloster Wittem
56
58
65
Herausgeber / Uitgever / Editeur: Dr. Dagmar Preising, Gisela Schäffer
Koordination & Redaktion / Coordinatie & redactie / Coordination et
rédaction: Gisela Schäffer, Frank Heidemann
Marketing / PR / Website: Frank Heidemann, Evelin Wölk, Harald Beckers,
Nadine Preller
Gestaltung / Layout / Mise en page: Annette Kremer-Königs
Übersetzungen / Vertalingen / Traductions: Claudine Baltus-Bailly, Jef Brauers,
Ad Broers, Yvonne Bougé, Couven-Gymnasium, Thaddé Goossens, Frank Heidemann, Hans-Georg Reinertz, Ricarda Schumann, André Stolwijk, Joseph Weber,
Übersetzungsbüro LINKE&SCHREIER
Titel / Titel / Couverture: St. Johann-Baptist/Aachen-Burtscheid, Foto: Frank
Hendriks; St. Kornelius/Aachen-Kornelimünster, Foto: Peter Hinschläger
Druck / Druk / Impression: Druckverlag Kettler, Bönen/Westfalen
Auflage / Oplage / Exemplaires: 12.500
Weitere Angebote
Couven-Orgel, Abteikirche Kornelimünster (Detail), Foto: Andreas Schäffer
Impressum / Crédit
Theater Aachen
Couven-Gymnasium
68
70
Exkursionen / Rundgänge
Aachener Geschichtsverein
Eupen Tourist Information
Heimatkundeverein St. Tolbert Vaals
Volkshochschule Aachen
VVV Zuid-Limburg
72
73
74
75
76
Kalender
Gewinnspiel
78
82
Änderungen vorbehalten / Wijzigingen mogelijk / Sous réserve de modification
Juli / Juillet 2013
3
Einleitung
Inleiding
Introduction
Klangwelten in
Couven-Räumen
DE
Das euregionale Jubiläumsprojekt zum 250. Todesjahr
Johann Joseph Couvens
Am 12.9.2013 jährt sich der Todestag Johann Joseph Couvens zum 250. Mal. Der
in Aachen gebürtige Baumeister hat wie kaum ein anderer die Architektur seiner
Zeit nicht nur in seiner Heimatstadt, sondern über die Ländergrenzen hinweg
geprägt. Seine Architekturprojekte reichten bis weit in die Eifel, nach Köln,
Düsseldorf und Lüttich, ins belgische und ins niederländische Limburg, aber auch
nach Schottland.
J. J. Couven stellt bis heute eine transnationale Identifikationsfigur dar, die die
Menschen im deutsch-belgisch-niederländischen Dreiländereck miteinander
verbindet. Als einer der bedeutendsten Exponenten des rhein-maasländischen
Kulturraums ist der Barockarchitekt Teil des gemeinsamen historischen Gedächtnisses der heutigen Euregio Maas-Rhein.
Vor allem durch die zahlreichen Kriegsverluste wurde das Werk J. J. Couvens
stark dezimiert. Dennoch haben mehr als 20 bauliche Zeugnisse seines Schaffens
bis heute überdauert. Das Aachener Couven-Museum hat den 250. Todestag des
Architekten zum Anlass genommen, um erstmals einen großen Teil der erhaltenen
Baudenkmäler durch eine euregionale Kooperation miteinander zu vernetzen.
„Klangwelten in Couven-Räumen“ knüpft an die musikalische Praxis der Zeit
an und lässt die historischen Baudenkmäler durch die Musik erfahrbar werden.
Einige Orte, die der Öffentlichkeit normalerweise nicht zugänglich sind, werden in
diesem Rahmen für Besucher geöffnet. Das Couven-Museum begleitet das Projekt
mit einer zentralen Ausstellung zu Musikinstrumenten und musikalischer Kultur
der Couven-Zeit. Hier sind auch die originalen Bauzeichnungen J. J. Couvens zu
sehen.
Wir danken allen Partnern in den drei Ländern, die dieses umfangreiche Kulturprojekt in seiner Gesamtheit tragen, für das große Engagement, die Begeisterung
und die Fülle der Ideen.
Prof. Dr. Manfred Sicking
Beigeordneter der Stadt Aachen
Unter der Schirmherrschaft der Ministerin für
Familie, Kinder, Jugend, Kultur und Sport des Landes Nordrhein-Westfalen
Ute Schäfer
Couven-Museum, Aachen, Foto: Peter Hinschläger
4
5
met elkaar in een euregionaal netwerk. „Klankwerelden in Couvens ruimtes”
verbindt de muziek van die tijd met de historische monumenten, zodat de
bezoeker de locatie door muziek beleeft. Enkele plekken die normaalgesproken
niet toegankelijk zijn voor het publiek, worden voor de bezoekers opengesteld.
Het Couven-Museum begeleidt het project met een centrale tentoonstelling over
muziekinstrumenten en de muzikale cultuur uit Couvens tijd. Hier worden ook de
originele bouwtekeningen van J.J Couven getoond.
Einleitung
Inleiding
Introduction
Wij bedanken alle partners van het drielandenpunt, die dit omvangrijke cultuurproject ondersteunen, voor hun grote engagement, hun enthousiasme en de vele
ideeën.
Univers sonores
dans l’espace Couven
FR
Le projet eurégional à l’occasion du 250e anniversaire
de la mort de Johann Joseph Couven
Haruko Tanabe mit Viola d'amore von Joseph-Nicolas Leclerc, um 1770, Foto: Aldegonde Le Compte
Klankwerelden
in de Couvens ruimtes
NL
Het euregionale jubileumproject ter gelegenheid
van de 250ste sterfdag van Johann Joseph Couven
Op 12.9.2013 is het precies 250 jaar geleden dat Johann Joseph Couven stierf.
De in Aken geboren bouwmeester heeft als geen ander zijn stempel gedrukt op
de architectuur van zijn tijd, tot ver buiten de grenzen van zijn thuisstad. Zijn architectuurprojecten zijn te vinden in de Eifel, maar ook in de steden Keulen, Düsseldorf en Luik, in Belgisch Limburg en Nederlands Limburg en zelfs in Schotland.
Nu nog is J. J. Couven een transnationale persoonlijkheid die de mensen uit het
Duits-Nederlands-Belgische drielandenpunt met elkaar verbindt. Als één van
de meest beduidende vertegenwoordigers van het cultuurlandschap Maas-Rijn
maakt de barokarchitect deel uit van het historisch gemeengoed van de huidige
Euregio Maas-Rijn.
De talrijke verwoestingen tijdens de oorlog hebben het werk van J. J. Couvens
sterk gedecimeerd. Toch hebben meer dan twintig bouwwerken de tand des tijds
doorstaan. Ter gelegenheid van zijn 250ste sterfdag verbindt het Couven-Museum van Aken voor het eerst een groot deel van de nog behouden monumenten
6
Le 12.9.2013 sonne la date du 250e anniversaire de la mort de Johann Joseph
Couven. L’architecte originaire d’Aix-la-Chapelle a marqué comme peu d’autres
l’architecture de son époque, non seulement dans sa ville natale mais également
au-delà des frontières. Ses projets architecturaux ont été réalisés jusque dans
l’Eifel, à Cologne, Dusseldorf et Liège, dans le Limbourg belge et Limbourg néerlandais, ainsi qu’en Écosse.
J. J. Couven constitue jusqu’aujourd’hui une figure d’identification transnationale,
créant des liens au sein de la région des Trois-Bornes aux confins de l’Allemagne,
de la Belgique et des Pays-Bas. En tant que représentant significatif de l’espace
culturel rhéno-mosellan, l’architecte baroque s’inscrit dans la mémoire historique
collective de l’actuelle Euregio Meuse-Rhin.
L’oeuvre de J. J. Couven a en grande partie succombé aux dommages causés par
la guerre. Toutefois, plus de 20 édifices témoignant de son activité ont pu être
conservés jusqu’aujourd’hui. À l’occasion du 250e anniversaire de la mort de
l’architecte, le musée Couven d’Aix-la-Chapelle s’offre de relier pour la première
fois ces monuments historiques entre eux, dans le cadre d’une collaboration
eurégionale. « Univers sonores dans l’espace Couven » renoue avec la pratique
musicale de l’époque et invite à la découverte des édifices par la musique.
Certains lieux habituellement non accessibles vont ainsi être ouverts au public. Le
projet est accompagné d’une exposition centrale, organisée par le musée Couven
et consacrée aux instruments de musique ainsi qu’à la culture musicale de
l’époque de Couven. Les dessins originaux de J. J. Couven font également partie
de l’exposition.
Nous remercions tous nos partenaires des trois pays qui ont soutenu ce vaste
projet dans son ensemble, pour leur grand engagement, leur enthousiasme et
leurs nombreuses idées.
7
Einleitung
Inleiding
Introduction
Wohn- und Geschäftssitz des Kaufmanns J. G. Grand Ry in Eupen, heute Haus
Signon, darf dem Couvenschen Werk zugerechnet werden. Zwei wertvolle, im
bürgerlichen Auftrag entstandene Kleinodien sind schließlich die JohannesEnthauptungs-Kapelle in Eupen-Nispert und das Gartenhaus Mantels auf dem
Aachener Lousberg.
Eine Krönung seines Schaffens bilden Couvens Schlossentwürfe ab Mitte der
1740er Jahre, zu denen der Auftrag des Kurfürsten Carl Theodor für Schloss
Jägerhof in Düsseldorf, der Folgeauftrag des Grafen von Goltstein für Schloss
Breill bei Geilenkirchen und die Entwürfe für das Norbertinerinnen-Stift St. Gerlach in Houthem zählen. Letzteres Projekt dürfte bereits maßgeblich von
J. J. Couvens Sohn Jakob Couven betreut worden sein, der im väterlichen Baubüro
tätig war. Nach dem Tod J. J. Couvens am 12. September 1763 trat er als frei
schaffender Architekt in dessen Fußstapfen und entwickelte den Stil des Vaters
in den aufkommenden Klassizismus weiter. Mit dem „Alten Kurhaus“ in Aachen
hinterließ Jakob Couven seinen bedeutendsten Entwurf. Haus Monheim am Hühnermarkt erhielt 1786 durch ihn die erneuerte Gestaltung, mit der das CouvenMuseum bis heute in Erscheinung tritt.
Kirche St. Johann Baptist, Aachen-Burtscheid, Foto: Bernd Küpper
NL
Johann Joseph Couven
DE
J. J. Couven wurde am 10. November 1701 in Aachen geboren. Sein Vater war
als Jurist mit verschiedenen Amtsaufgaben für die Freie Reichsstadt betraut. Die
Familie entstammte dem alteingesessenen Adel des Lütticher Landes, dessen
Stammsitz sich zwischen Clermont-sur-Berwinne und Aubel bei Herve befand.
Couven, der sich rühmen durfte, der erste Aachener Baumeister zu sein, der eine
Ausbildung in Zeichenkunst, Architektur und Mathematik vorzuweisen hatte,
bekleidete in seiner Heimatstadt das Amt des Stadtarchitekten. Ab 1752 führte
er auch den Titel des Architekten des Fürstbischofs zu Lüttich. Er war mit der
französischen Architekturtheorie bestens vertraut, zugleich verrät seine Bauweise
den Einfluss des süddeutschen Barock.
Parallel zu der fruchtbaren Zusammenarbeit mit dem westfälischen Barockarchitekten Konrad Schlaun bei den Kirchenbauten im limburgischen Wittem und
Eys erhielt Couven bereits Mitte der 1730er Jahre den Planungsauftrag für sein
großartiges Frühwerk, die Burtscheider Abteikirche St. Johann Baptist, zehn
Jahre später ergänzt durch die Pläne für die Burtscheider Pfarrkirche St. Michael.
Zahlreiche Kirchenausstattungen aus Couvens Hand belegen bis heute die gestalterische Brillanz und Vielfalt seiner Entwürfe, die von der strengen Würde des
Kanzelaltars der lutherischen Kirche in Vaals über den imposanten Hochaltar der
St. Nikolauskirche in Eupen mit seinem reichen Figurenprogramm bis zur harmonischen Geschlossenheit des Inneren der Aachener Theresienkirche reichen. Ihm
zuzuordnen sind auch die barocken Ausstattungselemente der St. Katharinenkirchen in Eupen-Kettenis und Langerwehe-Wenau. Als sein letztes und reifstes
Kirchenmobiliar gelten Teile der Ausstattung der Abteikirche in Kornelimünster
mit dem prachtvollen Orgelprospekt.
Seit seiner frühen Schaffenszeit war Couven mit Planungen für repräsentative
Anwesen der Tuchfabrikanten und Kaufleute beschäftigt. Als wohl schönstes
seiner Art hat das Herrenhaus des Eupener Unternehmers Leonhard Vercken mit
angrenzender Manufaktur die Zeiten glücklich überdauert. Auch der elegante
8
J. J. Couven werd op 10 november 1701 in Aken geboren. Zijn vader was als jurist
met verschillende ambtstaken voor de vrije rijksstad belast. De familie stamt
af van gevestigde adel uit het Luikse land. Hun stamslot bevond zich tussen
Clermont-sur-Berwinne en Aubel bij Herve. Couven, die te boek staat als Akens
eerste bouwmeester met een opleiding tekenkunst, architectuur en mathematiek,
bekleedde in zijn geboorteplaats het ambt van stadsarchitect. Na 1752 voerde hij
tevens de titel architect van de prins-bisschop Luik. Hij was zeer vertrouwd met
de Franse architectuurtheorie, tevens verraadt zijn bouwstijl de invloed van de
Zuid-Duitse barok.
Tegelijkertijd met de vruchtbare samenwerking met de Westfaalse barokarchitect
Konrad Schlaun bij de bouw van kerken in het Limburgse Wittem en Eys, kreeg
Couven al tegen het midden van de jaren 30 uit de 18de eeuw de opdracht voor
zijn grootste vroeg werk: de abdijkerk St. Johannes Baptist van Burtscheid, tien
jaar later kwamen daar de plannen voor de parochiekerk St Michael in Burtscheid
bij. Talrijke kerkelijke interieurs van Couvens hand demonstreren de briljante
vormgeving en veelzijdigheid van zijn ontwerpen. Zijn werk reikt van de strenge
waardigheid van het kanselaltaar in de Lutherse kerk in Vaals, het imposante
hoogaltaar van de St. Nikolauskerk van Eupen, rijk versierd met figuren tot aan
de harmonische eenheid van het interieur van de Akense Theresiakerk. Ook van
Couvens hand zijn de barokke elementen in de St. Catharinakerk in EupenKettenis en Langerwehe-Wenau. Delen uit de inrichting van de abdijkerk in
Kornelimünster met het prachtige orgelprospect zijn een voorbeeld van zijn meest
gevorderde kerkmeubilair.
Reeds in zijn vroege werk was Couven bezig met de planning voor representatieve villas en landhuizen van textielfabrikanten en handelaren. Het herenhuis
van de Eupense ondernemer Leonhard Vercken met de aangrenzende fabriek,
één van de mooiste in zijn soort, heeft de eeuwen getrotseerd. Ook de elegante
woon- en handelsruimte van koopman J.G Grand Ry in Eupen, het huidige Huis
Signon, behoort tot het oeuvre van Couven. Tot slot maken ook de St. JohannesBaptist-Onthoofdingskapel in Eupen-Nispert en de inrichting van het tuinhuis
op de Lousberg in Aken – twee waardevolle schatten ontstaan door burgelijke
initiatieven – deel uit van zijn werk.
9
Johann
Joseph
Couven
Die Kirche von Kloster Wittem/Wittem, Foto: Jelle Wind
Een echte bekroning op zijn werk zijn Couvens ontwerpen voor kastelen vanaf
het midden van de jaren 1740. Hiertoe behoort ook de opdracht van de keurvorst
Carl Theodor voor kasteel Jägerhof in Düsseldorf, de vervolgopdracht voor
graaf von Goltstein voor kasteel Breill bij Geilenkirchen en de ontwerpen voor
het Norbertinessen klooser St. Gerlach in Houthem. Dit laatste project stond
waarschijnlijk onder leiding van J.J Couvens zoon Jakob Couven, die bij zijn vader
werkzaam was. Na de dood van zijn vader J.J Couven op 12 september 1763 trad
Jakob in de voetsporen van zijn vader en ontwikkelde de stijl van zijn vader door
in het opkomende classicisme. Het „Alte Kurhaus” in Aken is het belangrijkste
nalatenschap van Jakob Couven. Haus Monheim, het huidige Couven-Museum
op de Hühnermarkt, werd in 1786 door hem in een nieuwe jas gestoken en dat
aanzicht is tot op heden onveranderd gebleven.
FR
de l’église paroissiale de Saint-Michel, également à Burtscheid. De nombreux
aménagements intérieurs témoignent jusqu’aujourd’hui de la virtuosité et de
la variété de ses créations, allant de l’austère dignité de l’autel de la chaire de
l’église luthérienne à Vaals, en passant par l’imposant maître-autel de l’église
Saint-Nicolas à Eupen ainsi que son riche ensemble de figurines, jusqu’à l’unité
harmonieuse formée par l’intérieur de l’église Sainte-Thérèse à Aix-la-Chapelle.
Les éléments intérieurs baroques des églises Sainte-Catherine à Eupen-Kettenis et
Langerwehe-Wenau lui sont également attribués. Parmi ses derniers travaux, on
compte une partie du mobilier intérieur de l’abbatiale Saint-Corneille à Kornelimünster comprenant le majestueux buffet d’orgue. Cet ensemble est considéré
comme l’un de ses plus accomplis.
Dès le début de sa carrière, Couven fut chargé de la conception de propriétés
représentatives pour les drapiers et les marchands. Un des plus beaux exemplaires aujourd’hui encore intact est sans conteste le manoir, attenant à une
manufacture, de l’entrepreneur Leonhard Vercken, originaire d’Eupen. De même,
l’élégante demeure et entreprise du marchand J.G. Grand Ry à Eupen, nommée
aujourd’hui Maison Signon, est attribuée à l’œuvre de Couven. Enfin, la chapelle
de la Décollation de saint Jean-Baptiste à Eupen-Nispert et la maison de jardin de
Mantel sur le mont Lousberg à Aix-la-Chapelle s’imposent comme deux joyaux de
l’architecture de Couven.
L’oeuvre de Couven est couronnée par ses conceptions de châteaux, à partir des
années 1740, parmi lesquelles on compte la commande du château de Jägerhof
par le prince électeur Charles Théodore, puis celle du château de Breill, près
de Geilenkirchen, par le comte de Goltstein et du couvent des norbertines de
Saint-Gerlach à Houthem. Ce dernier projet a certainement été encadré de façon
significative par Jakob Couven, le fils de J. J. Couven, qui travaillait alors au sein
du bureau de construction de son père. À la mort de J. J. Couven, le 12 septembre
1763, Jakob Couven prit la relève en tant qu’architecte indépendant et fit évoluer
le style de son père vers un classicisme à l’époque émergeant. Le « Altes Kurhaus »
(ancienne maison de cure) à Aix-la-Chapelle est l’édifice le plus important conçu
par Jakob Couven. La Maison Monheim au Hühnermarkt fut réaménagée par
ses soins en 1786. C’est dans cet intérieur que se présente aujourd’hui le musée
Couven.
Dr. Dagmar Preising
Leiterin Couven-Museum
J. J. Couven est né le 10 novembre 1701 à Aix-la-Chapelle. En tant que juriste,
son père était chargé de différentes fonctions administratives auprès de la ville
libre d’Empire. La famille Couven descend d’une grande lignée noble du pays
liégeois dont le berceau se situait entre Clermont-sur-Berwinne et Aubel près
d’Herve. Couven, qui pouvait se vanter d’être le premier architecte d’Aix-la-Chapelle, étudia le dessin, l’architecture et les mathématiques, et occupa la fonction
d’architecte de la ville dans sa ville natale. À partir de 1752, il porta également le
titre d’architecte du Prince-évêque de Liège. La théorie de l'architecture française
lui était parfaitement familière quoique son style soit clairement influencé par le
baroque de l’Allemagne du Sud.
En parallèle à sa collaboration prolifique avec l’architecte baroque westphalien Konrad Schlaun autour de la construction d’églises à Wittem et Eys dans le
Limbourg, Couven fut chargé, dès la moitié des années 1730, de la conception
d’une de ses premières grandes œuvres : l’abbatiale Saint-Jean-Baptiste à
Burtscheid. Celle-ci fut complétée, dix ans plus tard, par le projet de construction
Haus Signon/Eupen, Foto: Werner Lübbert
10
Gisela Schäffer
Kuratorin Couven-Museum/
Klangwelten
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
Foto: A. Kremer-Königs
NL
Adlerapotheke im Couven-Museum, Foto: Peter Hinschläger
Couven-Museum
– Haus Monheim
Hühnermarkt 17 | D-52062 Aachen / Aken / Aix-la-Chapelle
www.couven-museum.de
DE
Das Couven-Museum für bürgerliche Wohnkultur ist
mit seiner Sammlung seit 1958 im Haus Monheim
am Hühnermarkt untergebracht. Dieses Gebäude,
das 1662 errichtet wurde, beherbergte über mehr
als 200 Jahre die Adler-Apotheke und war zugleich
Wohnhaus für die Apothekerfamilien. 1786 ließ
Andreas Monheim das Wohn- und Geschäftshaus von
Jakob Couven im Zeitgeschmack des beginnenden
Klassizismus umgestalten. Haus Monheim ist das
einzige Bauwerk Jakob Couvens, das in Aachen erhalten blieb. Von J. J. Couvens innenarchitektonischen
Schöpfungen sind im Couven-Museum beispielhaft
eine Reihe von ornamentreichen Kaminen, Türensembles und Wandvertäfelungen zu bewundern.
Es finden regelmäßige Ausstellungen zu kunst- und
kulturgeschichtlichen Themen statt.
12
Öffnungszeiten:
Di–So 10–18 Uhr
Öffentliche Führungen:
So 11:15 Uhr | Sa 15 Uhr
Eintritt: 5 Euro | ermäßigt
3 Euro
Familienticket: 10 Euro
Kontakt:
Fon: +49(0)241-432-4421
[email protected]
Het Couven-Museum voor burgerlijke wooncultuur
is met zijn verzameling sinds 1958 in het „Huis
Monheim“ op de Hühnermarkt ondergebracht. Het
uit 1662 daterende gebouw deed meer dan 200
jaar dienst als Adler-apotheek en woonhuis voor de
apothekersfamilie. In 1786 liet Andreas Monheim het
woon- en winkelpand door Jakob Couven in de stijl
van het destijds opkomende classicisme renoveren. Haus Monheim is het enige gebouw van Jakob
Couven in Aken dat behouden is gebleven. Ook zijn
enkele interieurcreaties van J. J. Couven zijn in het
Couven-Museum te bewonderen, waarvan een reeks
kachels rijk aan ornamenten, deuren en lambrisering
aan de muur als voorbeeld dienen. Er worden regelmatig tentoonstellingen over kunst- en cultuurhistorische onderwerpen gehouden.
Openingstijden:
di–zo 10–18 uur
Publieke rondleidingen:
zo 11.15 uur | za 15 uur
Entree: 5 Euro | korting
3 Euro
Familieticket: 10 Euro
Le musée Couven, dont la collection est consacrée
au style de vie de la bourgeoisie aixoise, loge depuis
1958 dans la « Maison Monheim » au Hühnermarkt.
Fondé en 1662, ce bâtiment hébergea la « Adler
Apotheke » (pharmacie de l’aigle) ainsi que la famille
du pharmacien pendant plus de 200 ans. En 1786,
Andreas Monheim fit réaménager l’espace de vie
et de commerce par Jakob Couven selon le style
classique au goût du jour à l’époque. La Maison
Monheim est le seul édifice aixois de Jakob Couven
ayant été conservé jusqu’aujourd’hui. On peut
admirer au musée Couven des créations architecturales d’intérieur de J. J. Couven, comme par exemple
une série de cheminées, d’ensembles de portes et de
panneaux muraux richement ornés. Des expositions
consacrées à l’histoire de l’art et de la civilisation y
ont lieu régulièrement.
Heures d’ouverture:
Du mardi au dimanche
de 10h à 18h
Visites guidées publiques: di
11h15 et sa 15h
Billet d’entrée: 5 euros | tarif
réduit: 3 euros
billet familial: 10 euros
Contact:
Tel.: +49(0)241-432-4421
[email protected]
FR
Contact:
Tél: +49(0)241-432-4421
[email protected]
13
CouvenMuseum
Tafelklavier, Johann Jakob Marguth, Butzbach, nach 1800, Couven-Museum, Foto: Anne Gold
NL
Cister spielende Dame im Park, England, Ende 18. Jh., Couven-Museum, Foto: Anne Gold
Klangwelten in
Couven-Räumen
DE
Musikinstrumente und musikalische
Kultur zwischen Barock und Biedermeier
Musikgenuss und Instrumentenspiel haben seit
der Barockzeit im bürgerlichen Leben einen immer
bedeutsameren Platz erhalten. Das Couven-Museum
zeigt eine erlesene Auswahl historischer Musikinstrumente aus der Zeit zwischen 1700 und 1815.
Gemälde, graphische Blätter und vielfältige Objekte
der Angewandten Kunst vermitteln eine Vorstellung
von der Entwicklung der bürgerlichen Musikkultur
in ihren öffentlichen und privaten Bezügen. Ca. 30
originale Zeichnungen und Architekturentwürfe zu
den anlässlich des Jubiläums musikalisch vernetzten
Baudenkmälern bieten eine Überschau über das Werk
Johann Joseph Couvens im rhein-maasländischen
Kulturraum.
14
Ausstellung
13.09.2013 – 12.01.2014
Öffentliche Themenführungen: jeden Samstag
um 15 Uhr
Kosten: Museumseintritt
Klankwerelden in Couvens ruimtes – Muziekinstrumenten en muziekcultuur tussen barok en
biedermeier
Sinds de barok nemen muziekgenot en het bespelen
van instrumenten een steeds belangrijkere plaats in
het burgerlijke leven in. Het Couven-Museum presenteert een uitgekozen selectie historische muziekinstrumenten uit de periode tussen 1700 en 1815.
Schilderijen, grafische kunst en vele objecten uit de
toegepaste kunst schetsen een beeld van de ontwikkeling van de burgerlijke muziekcultuur in openbare
ruimtes en de privésfeer. Ca. 30 originele tekeningen
en architectonische ontwerpen van de gebouwen die
tijdens het jubileum muzikaal verbonden zullen zijn,
bieden een overzicht van Joseph Couvens werk in het
cultuurlandschap Maas-Rijn.
Tentoonstelling
13.09.2013 – 12.01.2014
Publieke thematische rondleidingen: iedere zaterdag
15 uur
Entree museum
Univers sonores dans l’espace Couven
Instruments de musique et culture musicale entre
le baroque et le Biedermeier
L’écoute et la pratique de la musique détiennent
depuis l’époque baroque, et ce de façon croissante,
une place de prédilection au sein de la bourgeoisie.
Le musée Couven présente une sélection exclusive
d’instruments des années 1700 à 1815. Des tableaux,
des gravures et de nombreux objets des Arts décoratifs témoignent de l’évolution de la culture musicale
de la bourgeoisie autant dans la sphère privée que
publique. Une trentaine de dessins et de plans
originaux des édifices reliés en musique à l’occasion
de la commémoration de la mort de Johann Joseph
Couven offrent une vue d’ensemble de son œuvre
dans la région.
Exposition
13/09/2013 – 12/01/2014
Visites thématiques
publiques: tous les samedis
à 15h
Billet d’entrée au musée
FR
15
NL
CouvenMuseum
Rokoko-Dame vor dem Couven-Museum
Foto: Adam Oellers
DE
Klangwelten – Couven und die Musik
in Architektur und Raumausstattung
Das Couven-Museum Aachen und das Historische
Institut der RWTH Aachen veranstalten ein internationales Kolloquium anlässlich des 250. Todestags
des Architekten Johann Joseph Couven. Die Tagung
widmet sich dem kulturgeschichtlich interessanten
Grenzbereich zwischen Architektur- und Musikgeschichte.
Tagung
Sa 09.11.2013 | 9–18 Uhr
Museumseintritt
Klankenwereld – Couven en de muziek in
architectuur en interieurdesign
Het Couven-Museum Aken en het Historisch Instituut van de universiteit RWTH Aken organiseren
naar aanleiding van de 250ste verjaardag van het
overlijden van de architect Johann Joseph Couven
een internationale conferentie. Deze is gewijd aan
de cultuurhistorisch interessante raakvlakke tussen
architectuur- en muziekgeschiedenis.
Congres
Za 09.11.2013 | 9–18 uur
Entree museum
Univers sonores – Couven et la musique dans
l’architecture et la décoration d’intérieur
Le Musée Couven, Aix-la Chapelle et l’Institut
d’Histoire de l’Université RWTH, Aix-la Chapelle organisent un colloque international à l’occasion des 250
ans de la mort de l’architecte Johann Joseph Couven.
Le congrès accorde son attention particulière aux
zones de contact entre l’histoire de l’architecture
et l’histoire de la musique, théme intéressant pour
l’histoire de la culture.
Congrès
Sa 09/11/2013 | 9–18h
Billet d’entrée au musée
BARAFOSTUS´ DREAM
Musik aus Renaissance und Barock
Ein Konzert in historischen Kostümen mit Ensembles
der Städtischen Musikschule (Blockflöten - Querflöten - Violinen - Harfe - Violoncello - Cembalo). In
Kooperation mit der Musikschule Aachen und der
Hochschule für Musik und Tanz Köln, Standort Aachen. Leitung: Hanna Gründer und Melitta Wolf.
Konzert
So 13.10.2013 | 12 Uhr
Museumseintritt
16
NL
FR
DE
BARAFOSTUS´ DREAM
Muziek uit de renaissance en barok
Een concert met historische kostuums uitgevoerd
door ensembles van de stedelijke muziekschool (blokfluit, dwarsfluit, viool, harp, cello, cembalo). In samenwerking met de muziekschool Aken en de hogeschool voor muziek en dans Keulen / vestiging Aken.
Onder leiding van: Hanna Gründer en Melitta Wolf.
Concert
Zo 13.10.2013 | 12 uur
Entree museum
BARAFOSTUS´ DREAM
Musique de la Renaissance et baroque
Un concert en costumes historiques par des ensembles de l’école de musique de la ville (flûtes à bec flûtes traversières - violons - harpe - violoncelle clavecin). En collaboration avec l’école de musique
d’Aix-la-Chapelle et l’École supérieure de musique et
de danse de Cologne / site Aix-la-Chapelle.
Direction: Hanna Gründer et Melitta Wolf.
Concert
Di 13/10/201 | 12h
Billet d’entrée au musée
Heroisch, festlich, strahlend hell – aber auch
elegant und musikalisch
Festliche Kammermusik für Barocktrompeten und
Pauken, Blockflöte, Gesang, Violoncello und Orgel.
Studierende der Klassen von Prof. Anna Freeman,
Nicholas Bardach, Prof. Claudia Kunz-Eisenloh,
Johannes Poth und Christian Seher spielen Musik von
Georg Friedrich Händel, Henry Purcell, Alessandro
Poglietti und Godfrey Finger. In Kooperation mit der
Hochschule für Musik und Tanz Köln/ Aachen.
Konzert
So 17.11.2013 | 12 Uhr
Museumseintritt
Heroïsch, feestelijk, stralend – en tevens elegant
en muzikaal
Feestelijke kamermuziek voor baroktrompetten,
pauken, blokfluit, zang, cello en orgel. Studenten
van Prof. Anna Freeman, Nicholas Bardach, Prof.
Claudia Kunz-Eisenloh, Johannes Poth en Christian
Seher spelen muziek van Georg Friedrich Händel,
Henry Purcell, Alessandro Poglietti en Godfrey Finger.
In samenwerking met de muziekschool Aken en de
hogeschool voor muziek en dans Keulen/ Aken.
Concert
Zo 17.11.2013 | 12 uur
Entree museum
Héroïque, solennel, lumineux – tout comme élégant et musical
Musique de chambre solennelle pour trompettes baroques et timbales, flûtes à bec, chant, violoncelle et
orgue. Les étudiants de Prof. Anna Freeman, Nicholas
Bardach, Prof. Claudia Kunz-Eisenloh, Johannes Poth
et Christian Seher interprètent des œuvres de Georg
Friedrich Haendel, Henry Purcell, Alessandro Poglietti
et Godfrey Finger. En collaboration avec l’École
supérieure de musique et de danse de Cologne/ Aixla-Chapelle.
Concert
Di 17/11/2013 | 12h
Billet d’entrée au musée
FR
DE
NL
FR
17
CouvenMuseum
Foto: Andreas Herrmann
H. Francken, Venezianischer Ball, Anfg. 17. Jh., Foto: Anne Gold
DE
Üppige Pracht und intime Poesie
Studierende der Gesangsklasse von Prof. Claudia
Kunz-Eisenlohr und der Gitarrenklasse von Prof.
Hans-Werner Huppertz interpretieren Werke aus
Barock und Frühromantik. In Kooperation mit der
Hochschule für Musik und Tanz Köln/ Aachen.
Konzert
So 08.12.2013 | 12 Uhr
Museumseintritt
Weelderige pracht en intieme poëzie
Studenten van de faculteit zang van Prof. Claudia
Kunz-Eisenlohr en gitaar van Prof. Hans-Werner Huppertz interpreteren werken uit de barok en vroege
romantiek.
In samenwerking met de muziekschool Aken en de
hogeschool voor muziek en dans Keulen/ Aken.
Concert
Zo 08.12.2013 | 12 uur
Entree museum
Opulente splendeur et poésie intime
Les étudiants de la classe de chant de Prof. Claudia
Kunz-Eisenlohr et de la classe de guitare de Prof.
Hans-Werner Huppertz interprètent des œuvres
baroques et préromantiques.
En collaboration avec l’École supérieure de musique
et de danse de Cologne/ Aix-la-Chapelle.
Concert
Di 08/12/2013 | 12h
Billet d’entrée au musée
Musicalisches Allerley
Studierende der Hochschule für Musik und Tanz
Köln/Aachen lassen unter der Leitung von Christian
Seher (Flöte) und Johannes Poth (Cembalo) Werke
der Barockzeit in einem bunten musikalischen Reigen
wieder lebendig werden.
Konzert
So 12.01.2014 | 12 Uhr
Museumseintritt
Muzikale potpourri
Studenten van de hogeschool voor muziek en dans
Keulen/Aken laten o.l.v. Christian Seher (fluit) en Johannes Poth (cembalo) barokke klanken in een bonte
muzikale rondedans herleven.
Concert
Zo 12.01.2014 | 12 uur
Entree museum
Pot-pourri musical
Sous la direction de Christian Seher (flûte) et
Johannes Poth (clavecin), les étudiants de l’École
supérieure de musique et de danse de Cologne/Aixla-Chapelle font revivre des œuvres baroques en un
florilège musical.
Concert
Di 12/01/2014 | 12h
Billet d’entrée au musée
18
NL
FR
DE
DE
Johann Joseph Couven – Architektur zwischen
Rhein und Maas
Referent: Marcel Bauer, Eupen.
Vortrag
Di 24.09.2013 | 18:30 Uhr
Museumseintritt
Musikinstrumente des Barock. Ein Streifzug
Referentin:
Prof. Dr. Eszter Fontana, Leipzig.
Vortrag
Di 15.10.2013 | 18:30 Uhr
Museumseintritt
Das barocke Trompetenspiel: heroisch, festlich,
strahlend hell, aber auch elegant und musikalisch
Referentin: Prof. Anna Freeman, Aachen.
Vortrag
Di 05.11.2013 | 18:30 Uhr
Museumseintritt
Die Mandoline – Musique pour les Fêtes galantes
Referentin:
Prof. em. Marga Wilden-Hüsgen, Aachen
Vortrag
Di 03.12.2013 | 18:30 Uhr
Museumseintritt
Kleine Musikgeschichte der Couven-Zeit
Erfahren Sie mehr über Stadtpfeiferei und Kirchenmusik, reisende Virtuosen und dilettierende Bürger in
Zeit von J. J. Couven. Beschließen Sie den Museumsbesuch mit einer köstlichen Kuchen-Spezialität und
einem Heißgetränk gratis im Café zum Mohren.
Mi 09.10. und Mi 30.10.2013
jeweils 15–16 Uhr
Kosten: 7,50 Euro | Anmeldung erforderlich unter
+49(0)241 47980-20 oder
renate.szatkowski@mail.
aachen.de
Senioren-Special – Kleine muziekgeschiedenis van
het Couven-tijdperk (DE)
Kleine muziekgeschiedenis van het Couven-tijdperk
Kom meer te weten over stadsmuzikanten en
kerkmuziek, reizende virtuozen en muziekminnende
burgers in de tijd van J.J Couven. Sluit uw museumbezoek af met een lekkere patisserie-specialiteit en
een warm drankje, gratis in Café zum Mohren.
Wo 09.10.2013
en wo 30.10.2013
van 15–16 uur
Prijzen: 7,50 Euro, aanmelding vereist via tel.
+49(0)241-47980-20 of
renate.szatkowski@mail.
aachen.de
Offre pour les seniors
Petite histoire de la musique à l’époque de
Couven (DE)
Apprenez-en plus sur les orchestres de ville et la musique sacrée, les virtuoses ambulants et les citoyens
dilettants, à l’époque de J. J. Couven. Concluez la visite du musée avec une délicieuse spécialité pâtissière
et une boisson chaude, offertes au Café zum Mohren.
Mer 09/10/
et mer 30/10/2013
de 15h à 16h
Prix: 7,50 euros, inscription
nécessaire au +49(0)24147980-20 ou [email protected]
DE
DE
DE
DE
NL
NL
FR
FR
19
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
Couven werd als architect gecontracteerd. De „Neue
Redoute” staat nu te boek als het belangrijkste
kuurgebouw van de 18e eeuw. De balzaal van Jakob
Couven biedt nu nog een sprankelend decor voor
festiviteiten, evenementen en feesten.
Foto: Stadt Aachen
Altes Kurhaus
Kurhausstr. 1 | D-52062 Aachen
www.altes-kurhaus-aachen.de
DE
Für die Gäste des Modebads Aachen und deren Unterhaltung – nicht zuletzt durch das Glücksspiel – ließ
Richard Reumont zwischen 1782 und 1786 die „Neue
Redoute“ an der Komphausbadstraße errichten.
Als Architekt wurde Jakob Couven unter Vertrag
genommen. Die „Neue Redoute“ gilt heute als das
bedeutendste Kurgebäude des 18. Jahrhunderts. Der
Ballsaal Jakob Couvens bietet einen glanzvollen Rahmen für Veranstaltungen, Events und Festlichkeiten.
Besichtigung auf Anfrage
unter
+49(0)241-432-4920 / -4925
Voor de gasten van het trendy kuuroord Aken liet
Richard Reumont tussen 1782-1786 de „Neue Redoute” aan de Komphausbadstraße bouwen. Ook aan
amusement was gedacht – vooral kansspelen. Jakob
Bezichtiging na afspraak via
+49(0)241-432-4920 / -4925
20
NL
FR
Entre 1782 et 1786, Richard Reumont fit construire
dans la Komphausbadstrasse la « Nouvelle Redoute »,
pour le plaisir et la distraction – notamment aux jeux
de hasard – des hôtes de la station thermale à la
mode qu’était alors Aix-la-Chapelle. Il engagea Jakob
Couven comme architecte. La « Nouvelle Redoute »
est aujourd’hui considérée comme l’édifice thermal
le plus remarquable du XVIIIe siècle. La salle de bal
de Jakob Couven offre jusqu’aujourd’hui un cadre
somptueux pour des cérémonies, des manifestations
et des réceptions.
Visite sur demande au
+49(0)241-432-4920 / -4925
Klangwelten in Couven-Räumen
Festakt anlässlich des 250. Todestages
Johann Joseph Couvens
Die Festveranstaltung bildet den feierlichen Auftakt
zum Jubiläum, das erstmalig über die Ländergrenzen
hinweg die Baudenkmäler J. J. Couvens durch ein
musikalisches Kulturprogramm miteinander vernetzt.
Es wird zugleich die zentrale Ausstellung zu Musikinstrumenten und musikalischer Kultur des 18. und 19.
Jahrhunderts im Couven-Museum eröffnet.
Festakt
Do 12.09.2013 | 19 Uhr
Ballsaal
Klankwerelden in Couvens ruimtes
Feestelijke plechtigheid ter gelegenheid van de
250ste sterfdag van Johann Joseph Couven
Dit evenement vormt de feestelijk aftrap van het
jubileumjaar, dat voor het eerst over de landgrenzen
heen de monumenten van J. J. Couven middels een
muzikaal netwerk met elkaar verbindt. Tevens wordt
de opening van de centrale tentoonstelling over
muziekinstrumenten en de muziekcultuur in de 18e
en 19e eeuw in het Couven-Museum gevierd.
Feestelijke plechtigheid
Do 12.09.2013 | 19 uur
Balzaal
Univers sonores dans l’espace Couven
Cérémonie à l’occasion du 250e anniversaire
de la mort de Johann Joseph Couven
La cérémonie constitue le point de départ de
l’événement commémoratif qui, par le biais d’un
programme musical, reliera pour la première fois
les édifices de J. J. Couven au-delà des frontières.
L’exposition centrale du musée Couven, consacrée
aux instruments de musique et à la culture musicale
des XVIIIe et XIXe siècles, sera également inaugurée.
Cérémonie
Jeu 12/09/2013 | 19h
dans la salle de bal
DE
NL
FR
21
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
NL
ˇ
Foto: Jürgen Lauer
Theresienkirche
Pontstraße | D-52062 Aachen
www.theresienkircheaachen.de
DE
Die Kirche St. Theresia des ehemaligen Karmelitinnen-Klosters befindet sich an der Aachener Pontstraße. 1739 wurde die Klosterkirche nach Plänen von
Laurenz Mefferdatis errichtet. Johann Joseph Couven
entwarf für die Kirche 1748 eine geschlossene, einheitliche Innenausstattung in reiner Rokoko-Ornamentik. Der Kirchenraum, der nach den Kriegsschäden in den 1970er Jahren aus den Überresten rekonstruiert wurde, verfügt über eine herausragende musikalische Akustik. Die Theresienkirche wird heute von
der rumänisch-orthodoxen Gemeinde „Heilige Dreifaltigkeit“ genutzt. Der Gottesdienst, der für alle Besucher offen steht, findet jeden Sonntag von 11 Uhr
bis 12 Uhr statt.
Die Gesellschaft der Musik- und Theaterfreunde zu
Aachen e.V. veranstaltet vier Mal im Jahr eine Reihe
mit dem Titel „Freitagsmusik in der Theresienkirche
– Musik- und Literatur“, und zwar jeweils am zweiten Freitag der Monate März, Juni, September und
Dezember.
22
Öffnungszeiten:
So 10:30–12:30 Uhr
Gottesdienst:
So 11 Uhr
De St. Theresiakerk in het voormalige Karmelietenklooster bevindt zich in de Pontstrasse. In 1739 werd
de kloosterkerk gebouwd naar het bouwplan van
Laurenz Mefferdatis. Johann Joseph Couven ontwierp
in 1748 voor de kerk een gesloten, uniform interieur
geheel in rococostijl. De kerkelijke ruimte, die na de
oorlogsschade in de jaren 1970 uit de overblijfselen werd gereconstrueerd, heeft een uitzonderlijke
akoestiek. De St. Theresiakerk wordt tegenwoordig
door de Roemeens-orthodoxe gemeenschap „Heilige
Drie-eenheid” gebruikt. Ieder zondag van 11 – 12 uur
wordt een mis gehouden die voor alle bezoekers
toegankelijk is.
De vereniging 'Gesellschaft der Musik- und Theaterfreunde zu Aachen e.V.' organiseert vier keer per
jaar een reeks met de titel „vrijdagsmuziek in de St.
Theresiakerk – muziek en literatuur”. Ieder tweede
vrijdag van de maanden maart, juni, september en
december.
Openingstijden:
zo 10:30–12:30 uur
Missen:
So 11 uur
L’église Sainte-Thérèse de l’ancien couvent des
Carmélites se trouve dans la Pontstrasse à Aix-laChapelle. L’église du couvent fut érigée en 1739
selon les plans de Laurenz Mefferdatis. Johann
Joseph Couven en conçut l’agencement intérieur,
un ensemble homogène d’ornementations de style
rococo, en 1748. L’espace ecclésial, qui suite aux dégâts causés par la guerre fut reconstruit à partir des
décombres, dispose d’une acoustique exceptionnelle.
L’église Sainte-Thérèse est aujourd’hui utilisée par
la communauté orthodoxe roumaine de la « Sainte
Trinité ». L’office religieux est ouvert aux visiteurs et
a lieu chaque dimanche de 11h à 12h.
Quatre fois l’an, la Société des amis de la musique
et du théâtre d’Aix-la-Chapelle (Gesellschaft der
Musik- und Theaterfreunde zu Aachen e.V.) organise
une série sous le titre « Vendredis de la musique dans
l’église Sainte-Thérèse – Musique et literature ».
Celle-ci se tient le deuxième vendredi des mois de
mars, juin, septembre et décembre.
Heures d'ouverture:
di 10h30–12h30
Offices:
di 11h
FR
23
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
Theresienkirche
DE
Dr. Werner Haubrich liest Texte aus der CouvenZeit. Das Kammerorchester der Musikschule der
Stadt Aachen spielt barocke Concerti. Einführender
Kurz-Vortrag zur Baugeschichte der Kirche durch
Bauhistoriker Dr. Holger A. Dux, VHS Aachen.
Lesungen mit Musik
Fr 13.09.2013 | 19:30 Uhr
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Dr. Werner Haubrich leest teksten voor uit het
Couven-tijdperk. Het kamerorkest van de muziekschool Aken verzorgt de barokconcerten. Inleidende
lezing over de bouwgeschiedenis van de kerk door
bouwhistoricus Dr. Holger A. Dux, VHS Aken.
Lezingen met muziek
Vr 13.09.2013 | 19:30 uur
De entree is gratis.
Vrije gave.
Dr. Werner Haubrich lit des textes de l’époque de
Couven. L’orchestre de chambre de l’école de musique d’Aix-la-Chapelle joue des concerts baroques.
La lecture est précédée d’une courte introduction
à l’histoire architecturale de l’église, donnée par
l’historien Dr. Holger A. Dux, VHS Aix-la-Chapelle.
Lectures en musique
Ve 13/09/2013 | 19h30
Entrée libre, collecte.
Gerhard Dünnwald liest Texte von Felix Timmermanns und Fritz Vincken.
Das Vokalensemble Pro Arte Eupen singt Adventsund Weihnachtsmotetten.
Lesungen mit Musik
Fr 13.12.2013 | 19:30 Uhr
Der Eintritt ist frei. Spenden
werden erbeten.
Gerhard Dünnwald leest teksten voor van Felix
Timmermanns en Fritz Vincken.
Het volksensemble Pro Arte Eupen zingt adventen kerstmuziek.
Lezingen met muziek
Vr 13.12.2013 | 19:30 uur
De entree is gratis.
Vrije gave.
Gerhard Dünnwald lit des textes de Felix Timmermanns et Fritz Vincken.
L’ensemble vocal Pro Arte d’Eupen chante des motets
de l’Avent et de Noël.
Lectures en musique
Ve 13/12/2013 | 19h30
Entrée libre, collecte.
NL
FR
ˇ
Foto: Lothar Gansen
Kerstenscher Pavillon
am Lousberg
Belvedereallee 1 | D-52070 Aachen
www.lousberg-gesellschaft.de
DE
DE
NL
FR
Der Couven-Pavillon am Lousberg, der sogenannte
Kerstensche Pavillon, wurde um 1740 als Gartenpavillon für das Anwesen des Färbermeisters Mantels
am Annuntiatenbach errichtet, um 1906 von der
Stadt angekauft und mit Treppenanlage, Brunnen
und Ziergitter auf die halbe Höhe des Lousbergs versetzt. Der Pavillon wird seit 2005 von der Lousberg
Gesellschaft e.V. betreut und für Ausstellungen,
Vorträge und Musikveranstaltungen genutzt.
Öffnungszeiten:
Mi und Sa 15–17 Uhr,
von Dezember bis Februar
geschlossen.
Een belangrijk voorbeeld van laatbarokke tuincultuur ontworpen door Johann Joseph Couven is het
zogeheten Kerstensche paviljoen op de Lousberg van
Aken. Rond 1740 werd het tuinpaviljoen gebouwd
op het landgoed van verfmeester Mantel aan de
Annuntiatenbach in Aken. In 1906 nam de stad het
paviljoen over en verplaatste het met trap, fontein en
sierhek op halverwege van de Lousberg. Het paviljoen wordt sinds 2005 onderhouden door de Lousberg Gesellschaft e.V. en wordt gebruikt voor tentoonstellingen, lezingen en muzikale evenementen.
Openingstijden:
wo en za 15–17 uur, van
december tot februari
gesloten.
NL
Veranstalter / Organisatie / Organisateur
Gesellschaft der Musik- und Theaterfreunde zu Aachen e.V.
24
25
DE
Kerstenscher
Pavillon
Umzeichnung Buchkremers zu einem verlorenen Couven-Entwurf des Gartenhauses Mantels
FR
Le dit pavillon Kersten, situé dans le parc du Lousberg à Aix-la-Chapelle, constitue un exemplaire
significatif de l’art baroque tardif des jardins. Il fut
réalisé par Johann Joseph Couven, près du ruisseau
« Annuntiatenbach », vers 1740, pour la propriété
du maître teinturier Nicolaus Mantels. En 1906, il fut
acquis par la ville et transféré, escalier, fontaine et
grille décorative compris, à mi-hauteur du Lousberg.
Il est géré depuis 2005 par la Société du Lousberg
(Lousberg Gesellschaft e.V.) et utilisé pour des expositions, des conférences et des concerts.
Heures d’ouverture:
me et sa 15–17h, fermé de
décembre à février.
Serenade im Gartenhaus
Unter diesem Titel haben die Aachener Musiker
Susanne Schrage, Querflöte, und Hans-Werner
Huppertz, Gitarre, leichtfüßige Musik aus verschiedenen Epochen zusammengestellt. Die Werke spannen
einen Bogen von Carl Philipp Emanuel Bach über
Franz Schubert, Mauro Giuliani und Jaques Ibert bis
ins 20. Jahrhundert zu Mario Castelnuovo-Tedesco
und Astor Piazzolla.
Konzert
So 29.09.2013 | 11 Uhr
(Einlass 10:30 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
(35 Sitzplätze)
Serenade in het tuinhuis
Onder deze titel brengen de Akense muzikanten
Susanne Schrage, dwarsfluit, en Hans-Werner Huppertz, gitaar, lichtvoetige muziek uit verschillende
tijdperken samen. Ten gehore gebracht worden werken van Carl Philipp Emanuel Bach, Franz Schubert,
Mauro Giuliani en Jaques Ibert naast werken uit de
20ste eeuw van Mario Castelnuovo-Tedesco en Astor
Piazzolla.
Concert
Zo 29.09.2013 | 11 uur
(Open 10:30 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
(35 zitplaatsen)
Sérénade au pavillon de jardin
Les musiciens aixois Susanne Schrage (flûte traversière) et Hans-Werner Huppertz (guitare) ont regroupé
sous ce titre des œuvres musicales vives de différentes époques. On retrouve ainsi Carl Philipp Emanuel
Bach, Franz Schubert, Mauro Giuliani et Jacques Ibert
ainsi que des compositeurs du XXe siècle tels que
Mario Castelnuovo-Tedesco et Astor Piazzolla.
Concert
Di 29/09/2013 | 11 Uhr
(accès 10h30)
Entrée libre, collecte.
(35 places assises)
26
DE
NL
Couvens Entwürfe zu Gartenpavillons und
Maisons de plaisance
Die Kunsthistorikerin Dr. Anke Kappler hat das zeichnerische Werk J. J. Couvens erforscht und 2009 in
einem Buch mit dem Titel „Johann Joseph Couven
– Architekturentwürfe für Stadt, Adel und Kirche”
veröffentlicht. Diese Auswertung des umfangreichen
Planmaterials Couvens gilt als ein bedeutender
Beitrag auch zur Städtebau- und Sozialgeschichte
Aachens.
Vortrag
So 10.11.2013 | 11 Uhr
(Einlass 10:30 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
(35 Sitzplätze)
Couvens Entwürfe zu Gartenpavillons und
Maisons de plaisance
De kunsthistorica Dr. Anke Kappler heeft het
grafische werk van J. J. Couven onderzocht en haar
bevindingen in 2009 gepubliceerd in haar boek
„Johann Joseph Couven – Architekturentwürfe für
die Stadt, Adel und Kirche”. Deze evaluatie van het
omvangrijke planmateriaal van Couven levert een
belangrijke bijdrage aan de stedenbouwkundige en
sociale geschiedenis van Aken.
Lezing
Zo 10.11.2013 | 11 uur
(Open 10:30 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
(35 zitplaatsen)
Couvens Entwürfe zu Gartenpavillons und
Maisons de plaisance
L’historienne d’art Dr. Anke Kappler a exploré
l’œuvre graphique de J. J. Couven et y a consacré un
ouvrage publié en 2009 sous le titre « Johann Joseph
Couven – Projets architecturaux pour la ville, la
noblesse et l’Église ». Cette évaluation des nombreux
plans de Couven constitue une importante contribution à l’histoire sociale et urbaine d’Aix-la-Chapelle.
Conférence
Di 10/11/2013 | 11h
(accès 10h30)
Entrée libre, collecte.
(35 places assises)
NL
FR
FR
Haupteingang und Garteneingang
Fotos: Lothar Gansen
27
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
NL
Foto: Bernd Küpper
Kirche St. Johann Baptist
(Pfarre / parochie / paroisse St. Gregor von Burtscheid)
Abteiplatz 2–4 | D-52066 Aachen-Burtscheid
www.st-gregor-von-burtscheid.de
DE
St. Johann Baptist ist die Abteikirche der ehemaligen
Burtscheider Reichsabtei. Zusammen mit der Pfarrkirche St. Michael liegt sie auf einem Hügel über dem
Burtscheider Kurgarten und Markt. Beide Gebäude
wurden im 18. Jahrhundert nach Plänen von Johann
Joseph Couven errichtet und bilden eine im Rheinland
einzigartige barocke Stadtkrone.
Die 1736 bis 1754 von Johann Joseph Couven für die
Burtscheider Äbtissinnen erbaute Abteikirche gilt
als frühes Meisterwerk des Architekten und als eine
der originellsten und bedeutendsten Barockkirchen
Westdeutschlands.
28
Öffnungszeiten:
täglich 9–18 Uhr.
Morgengebet:
Mo–Fr 7:30 Uhr,
Sa, So, Feiertage 8 Uhr
Abendmesse: Mi 18 Uhr,
Vorabendmesse:
Sa 17:30 Uhr
De St. Johannes-de-Doper-Kerk is de abdijkerk van de
voormalige rijksabdij van Burtscheid. Samen met de
parochiekerk St. Michael ligt ze op een heuvel boven
de kuurtuinen en de markt van Burtscheid. Beide
gebouwen werden in de 18e eeuw naar het ontwerp
van Johann Joseph Couven gebouwd en vormen een
barokke stadskroon uniek in het Rijnland.
De abdijkerk die Johann Joseph Couven tussen 1736
en 1754 voor de abdissen van Burtscheid bouwde,
staat te boek als een vroeg meesterwerk van de
architect. Het is één van de meest originele en belangrijkste barokkerken van West-Duitsland.
Openingstijden:
dagelijks van 9–18 uur
Morgengebed:
ma–vrij 7:30 uur,
za, zo en feestdagen 8 uur
Avondmis: wo 18 uur,
namiddagmis: za 17.30 uur
Saint-Jean-Baptiste est l’abbatiale de l’ancienne
abbaye impériale de Burtscheid. Tout comme l’église
paroissiale Saint-Michel, elle se trouve sur une colline
surplombant le parc thermal et le marché de Burtscheid. Les deux édifices ont été construits au XVIIIe
siècle selon les plans de Johann Joseph Couven et
constituent une « couronne » baroque au-dessus de
la ville, unique en son genre en Rhénanie.
L’abbatiale, construite par Johann Joseph Couven
de 1736 à 1754 pour les abbesses de Burtscheid, est
considérée comme l’un des premiers chefs d’ œuvre
de l’architecte et comme l’une des églises baroques
d’Allemagne de l’Ouest des plus remarquables et
originales.
Heures d’ouverture:
tous les jours de 9–18h.
Prière matinale: lu–ve 7h30,
le week-end et les jours
fériés à 8h
Messe du soir: me 18h,
messe de la veille au soir:
sa 17h30
Johann Joseph Couven und seine Zeitgenossen
der Klangwelten
Chorkonzert mit Solisten und Sinfonieorchester.
Einführender Kurz-Vortrag zur Baugeschichte der
Kirche durch den Bauhistoriker Dr. Holger A. Dux,
VHS Aachen. Das Adventskonzert des Kantatenchores
hat eine lange Tradition und genießt auch in der Region ein hohes Ansehen. Aufgeführt wird die „Große
Credo Messe“, Missa in C von Wolfgang Amadeus
Mozart (1756 – 1791) und das „Dettinger Te Deum“
von Georg Friedrich Händel (1685 – 1759). Darüber
hinaus wird das Konzert Nr. 1 in Es-Dur, Opus 25
für Orgel, Orchester und Chor von Richard Bartmuss
(1859 – 1910) als Aachener Erstaufführung gespielt.
Adventskonzert
So 01.12.2013 (1. Advent),
16:30 Uhr
(Einlass 15:30 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
FR
DE
29
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
Kirche
St. Johann
Baptist
Foto: Bernd Küpper
NL
Johann Joseph Couven en zijn tijdgenoten van de
klankwerelden
Koorconcerten met solisten en symfonieorkesten.
Inleidende lezing over de bouwgeschiedenis van de
kerk door bouwhistoricus Dr. Holger A. Dux, VHS
Aken.
Het adventsconcert van het Kantantenkoor kent
een lange traditie en geniet ook in de regio groot
aanzien. Uitgevoerd worden de Grote Mis, Missa in
C van Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) en
het Dettinger Te Deum van Georg Friedrich Händel
(1685-1759). Bovendien wordt het concert nr. 1
in Es-Dur, Opus 25 voor orgel, orkest en koor van
Richard Bartmuss (1859-1910) voor het eerst in Aken
gespeeld.
Adventsconcert
Zo 01.12.2013 (1ste advent),
16:30 uur (Open 15:30 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
Johann Joseph Couven et ses contemporains de
l’univers sonore
Concert choral avec solistes et orchestre symphonique. Courte introduction à l’histoire de la construction de l’église donne par l’historien Dr. Holger A.
Dux, VHS Aix-la-Chapelle.
Le concert de l’Avent du Choeur de cantates est fier
d’une longue tradition et jouit d’une grande réputation dans la région. Seront interprétés le « Crédo
de la grande messe » en ut de Wolfgang Amadeus
Mozart (1756 – 1791) et le « Dettinger Te Deum » de
Georg Friedrich Haendel (1685 – 1759). En outre, le
concerto pour orgue, orchestre et chorale N°1 opus
25 de Richard Bartmuss (1859 – 1910) sera joué pour
la première fois à Aix-la-Chapelle.
Concert de l’Avent
Di 01/12/2013 (1er avent),
16h30 (accès 15h30)
Entrée libre, collecte.
30
Foto: Bernd Küpper
Kirche St. Michael
FR
(Pfarre / parochie / paroisse St. Gregor von Burtscheid)
Michaelsbergstraße | D-52066 Aachen-Burtscheid
www.st-gregor-von-burtscheid.de
DE
St. Michael ist als „Leutkirche“ der ehemaligen
Reichsabtei die alte Pfarrkirche Burtscheids. Zusammen mit der Abteikirche St. Johann Baptist liegt sie
auf einem Hügel über dem Burtscheider Kurgarten
und Markt. Beide Gebäude wurden im 18. Jahrhundert nach Plänen von Johann Joseph Couven errichtet
und bilden eine im Rheinland einzigartige barocke
Stadtkrone. Der mittelalterliche Vorgängerbau wurde
1748 vollständig abgerissen, um der Barockkirche
Platz zu machen. Diese wurde dann in der kurzen
Zeit von 1748 bis 1751 nach Couvenschen Plänen
errichtet.
Öffnungszeiten:
täglich 9–18 Uhr.
Abendmesse:
Fr 18 | So 19 Uhr
31
DE
Kirche
St. Michael
NL
St. Michael doet als „kerk voor het volk” van de
voormalige rijksabdij dienst als oude parochiekerk
van Burtscheid. Samen met de abdijkerk St. Johannes
Baptist ligt ze op een heuvel boven de kuurtuinen en
de markt van Burtscheid. Beide gebouwen werden
in de 18e eeuw naar het ontwerp van Johann Joseph
Couven gebouwd en vormen een barokke stadskroon
uniek in het Rijnland. De middeleeuwse voorgangers
werden in 1748 volledig afgebroken om plaats te
maken voor de barokkerk. Die werd hier in betrekkelijk korte tijd, tussen 1748 en 1751, volgens Couvens
bouwplan gebouwd.
Openingstijden:
dagelijks van 9–18 uur
Avondmis: vrij 18 uur,
zo 19 uur
En tant qu’« église des gens » de l’ancienne abbaye
impériale, Saint-Michel accueillait tous les croyants
en sa fonction d’église paroissiale de Burtscheid.
Tout comme l’abbatiale Saint-Jean-Baptiste, elle se
trouve sur une colline surplombant le parc thermal
et le marché de Burtscheid. Les deux édifices ont été
construits au XVIIIe siècle selon les plans de Johann
Joseph Couven et constituent une « couronne »
baroque au-dessus de la ville, unique en son genre en
Rhénanie. Le premier bâtiment datant du Moyen Âge
a été entièrement détruit en 1748 pour faire place à
l’église baroque. Celle-ci fut construite durant la courte période de 1748 à 1751 selon les plans de Couven.
Heures d’ouverture:
tous les jours de 9–18h.
Messe du soir: ve 18h, di 19h
32
FR
Dominus providebit – Der Herr wird’s schon
richten… Eine kleine Geschichte rund um den Bau
von St. Michael
Eigentlich hatte Johann Joseph Couven die neue
„Leutkirche“ St. Michael anders geplant: größer,
schöner, prächtiger… Dann aber stellte sich heraus,
dass seine Auftraggeberin, die Äbtissin Anna Karola
Margarete von Renesse, zwar den unerschütterlichen
Glauben hatte, dass „Gott schon sorgen werde“,
aber leider nicht die erforderlichen finanziellen Mittel. Was sich seinerzeit genau rund um den Bau von
St. Michael abgespielt hat, ist nicht überliefert. Wie
es gewesen sein könnte, zeigt eine kleine inszenierte
Führung. Musik: Ricarda Schumann, Günter Becker.
Buch und Regie: Jutta S.C. Kröhnert, Theater 99.
Szenische Führung mit Musik
(für Leute ab 6 Jahren)
Sa 28.09.2013 | 16:30 Uhr
(Treffpunkt: ab 16 Uhr an
der Kirche St. JohannBaptist)
Der Eintritt ist frei. Spenden
werden erbeten.
Dominus providebit – de Heer zal voorzien…
Een kleine geschiedenis rond de bouw van de St.
Michaelkerk
Eigenlijk had Johann Joseph Couven de nieuwe St
Michaelkerk, „kerk voor het volk”, heel anders
gepland: groter, mooier, prachtiger... de opdrachtgeefster, abdis Anna Karola Margarete van Renesse
had wel een onomstootbaar geloof „dat de Heer wel
voorziet” maar helaas ontbrak het haar aan noodzakelijke financiële middelen. Wat zich precies heeft
afgespeeld rondom de bouw van de St. Michaelkerk
is niet bekend. Hoe het zou hebben kunnen zijn, laat
een kleine scenische rondleiding zien. Muziek: Ricarda Schumann, Günter Becker. Boek en regie: Jutta
S.C. Kröhnert, Theater 99.
Scenische rondleidingen met
muziek (vanaf 6 jaar)
Za 28.09.2013 | 16:30 uur
(trefpunt: vanaf 16 uur aan
de kerk St. Johannes-deDoper-Kerk)
Entree is gratis. Vrije gave.
Dominus providebit – Le Seigneur y pourvoira …
Une petite histoire autour de la construction de
Saint-Michel
En réalité, Johann Joseph Couven avait planifié la
nouvelle « église des gens » Saint-Michel différemment : plus grande, plus belle, plus somptueuse … Il
s’avéra toutefois que la personne qui l’avait chargé
du projet, l’abbesse Anna Karola Margarete von
Renesse, disposait certes d’une foi inébranlable selon
laquelle « le Seigneur y pourvoira », mais malheureusement pas des moyens financiers nécessaires. On ne
sait pas comment l’histoire liée à la construction de
Saint-Michel s’est finalement déroulée. Une petite
visite scénique montre ce qui s’est peut-être passé.
Musique: Ricarda Schumann, Günter Becker. Scénario
et réalisation: Jutta S.C. Kröhnert, Theater 99.
Visite scénique en musique
(à partir de 6 ans)
Sa 28/09/2013 | 16h30
(Point de rencontre à partir
de 16h devant l’église SaintJean-Baptiste)
Entrée libre, collecte.
NL
FR
33
Aachen/D
Aken/D
Aix-laChapelle/D
uit de gotiek. In het oosten is in de apsis van het
koor het barokke hoogaltaar te zien. Tabernakel en
communiebank werden in 1760 door J. J. Couven in
rococostijl ontworpen.
Foto: Peter Hinschläger
Propsteikirche St. Kornelius
Benediktusplatz | D-52076 Aachen-Kornelimünster
www.propsteigemeinde-kornelimuenster.kibac.de
DE
Die Propsteikirche St. Kornelius, ehemals Abteikirche
des Benediktinerklosters Kornelimünster, vereinigt in
sich eine 900jährige Baugeschichte. Der Ursprungsbau von Kloster und Kirche entstand zwischen 814
und 817. In dem aus romanischer Zeit stammenden
Westbau befindet sich die Orgel, eingefasst in das
prachtvolle Rokokogehäuse von Johann Joseph Couven aus dem Jahr 1763. Mittelschiff und Seitenschiffe
mit der noch erhaltenen originalen Gewölbeausmalung entstammen gotischer Zeit. Im Osten ist in der
Apsis der Chorhalle der barocke Hochaltar zu sehen.
Tabernakel und Kommunionbank wurden 1760 von
J. J. Couven im Rokokostil gestaltet.
Parochiekerk (proosdij) St Cornelius, voormalige
abdijkerk van het Benedictijnenklooster Kornelimünster, verenigt in zich 900 jaar bouwgeschiedenis. De
oorspronkelijke bouw van klooster en kerk wordt
gedateerd tussen 814 en 817. In de Romaanse Westbouw bevindt zich het orgel, ingebouwd in de prachtige rococobehuizing van Johann Joseph Couven uit
het jaar 1763. Middenschip en zijbeuken met de nog
behouden originele gewelfschilderingen dateren
34
Öffnungszeiten:
täglich 10–18 Uhr.
Gottesdienste:
Sonntag 11 Uhr,
Dienstag 19:30 Uhr,
Freitag 8:15 Uhr.
NL
Openingstijden:
dagelijks van 10–18 uur
Mis: zo 11 uur,
di 19:30 uur, vrij 8:15 uur
FR
L’église du prieuré Saint-Corneille, anciennement
abbatiale du monastère bénédictin de Kornelimünster,
réunit en elle neuf siècles d’histoire architecturale.
Le bâtiment d’origine du monastère et de l’église fut
construit entre 814 et 817. L’orgue, encadré d’un
somptueux boîtier rococo créé par Johann Joseph
Couven en 1763, est installé dans le massif occidental
datant de l’époque romane. La nef centrale et les bascôtés, émanent de l’époque gothique. À l’est, dans
l’abside de la nef centrale, on peut voir le maître-autel baroque. Le tabernacle et la clôture d’autel ont été
conçus en 1760 par J. J. Couven dans un style rococo.
Heures d’ouverture:
tous les jours de 10–18h.
Offices: di 11h, ma 19h30,
ve 8h15
Laudate eum in choris ac organis (Lobt ihn mit
Chören und Instrumenten)
Dargeboten wird Musik aus der Barockzeit entsprechend der Inschrift auf der Rückseite des Orgelprospekts von J. J. Couven in der Propsteikirche in Kornelimünster. Ausführende: Kantorei Kornelimünster,
Korneliusbläser und Peter Schulz (Orgel) und Yvonne
Schabarum (Oboe). In das Konzert integriert ist eine
Besichtigung der Propsteikirche und der Kirchenausstattung, die auf J. J. Couven zurückgeht.
Konzert und Kirchenführung
So 17.11.2013 | 17 Uhr
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Laudate eum in choris ac organis (Loof Hem met
koren en instrumenten)
De muziek uit de baroktijd wordt gepresenteerd zoals
het op de inschrift op de achterzijde van het orgelprospect van J. J. Couven in de parochiekerk in Kornelimünster geschreven staat. Uitvoerenden: Kerkkoor
Kornelimünster, Korneliusbläser, Peter Schulz (Orgel)
en Yvonne Schabarum (Oboe). Een bezichtiging van
de parochiekerk en de kerkinrichting van J. J. Couven,
maakt deel uit van het concert.
Concert en rondleiding
Zo 17.11.2013 | 17 uur
De entree is gratis.
Vrije gave.
Laudate eum in choris ac organis (Louez-le en
choeur et par les instruments)
Conformément à l’inscription au dos du buffet
d’orgue de J. J. Couven dans l’église du prieuré à Kornelimünster, la musique baroque est au programme.
Avec la participation de la chorale paroissiale de
Kornelimünster, « Korneliusbläser » (instruments à
vent), Peter Schulz (à l’orgue) et Yvonne Schabarum
(Oboe). En plus du concert, une visite de l’église du
prieuré et de l’aménagement intérieur signé
J. J. Couven est prévue.
Concert et visite guidée de
l’église
Di 17/11/2013 | 17h
Entrée libre, collecte.
DE
NL
FR
35
wereldberoemde Faust-auteur. De aangelegde tuin
achter het museum is een groene oase, die de bezoeker uitnodigt er een poosje te vertoeven.
Düsseldorf/D
Foto: Düsseldorf Marketing & Tourismus GmbH
Schloss Jägerhof
Jacobistraße 2 | D-40211 Düsseldorf
www.goethe-museum-kippenberg-stiftung.de
DE
In Düsseldorf-Pempelfort, direkt am Hofgarten und
neben dem alten Jacobi-Haus – dem Ort, an dem
Goethe seine Düsseldorfer Aufenthalte verbrachte –
liegt das heutige Goethe-Museum. Es ist untergebracht im spätbarocken Schloss Jägerhof, dem am
weitesten östlich gelegenen Bau von Johann Joseph
Couven, von dem sich 22 Entwürfe aus der Hand des
Architekten erhalten haben.
Ein Rundgang durch die zehn großzügigen Ausstellungsräume führt die Besucher an Goethes Leben
und Werk heran, von frühen Gedichten bis zum
Alterswerk des weltberühmten Faust-Autors. Die
Gartenanlage hinter dem Museum lädt gleich einer
grünen Oase zum Verweilen ein.
Öffnungszeiten Museum:
Di–Fr und So 11–17 Uhr,
Sa 13–17 Uhr.
Eintritt: 4 Euro, ermäßigt
2 Euro
In Düsseldorf-Pempelfort, direct aan de Hofgarten en
naast het oude Jacobi-Haus – de plek waar Goethe
verbleef in Düsseldorf - ligt het huidige GoetheMuseum. Het is ondergebracht in het laat barokke
kasteel Jägerhof, het meest oostelijke bouwwerk van
Johann Joseph Couven, waarvan 22 ontwerpen van
de hand van de architect bewaard zijn gebleven. Een
rondgang door de tien ruime expositiezalen leidt de
bezoeker langs Goethes leven en werk, van vroege
gedichten tot werk uit de late levensfase van de
Openingstijden museum:
di–vrij en zo 11–17 uur, za
13-17 uur
Entree: 4 Euro, korting 2
Euro
36
FR
C’est dans le quartier de Dusseldorf-Pempelfort, adjacent au jardin de la cour (Hofgarten) et à proximité
de l’ancienne maison de Jacobi – où Goethe passait
ses séjours à Dusseldorf – que se trouve le musée
Goethe actuel. Il est logé dans le château baroque
de Jägerhof. Il s’agit de la construction de Johann
Joseph Couven située le plus à l’est et dont il existe
22 esquisses de la main de l’architecte. La visite des
dix vastes salles d’exposition permet de découvrir la
vie et l’œuvre de Goethe, les premiers poèmes tout
comme l’œuvre de vieillesse du célèbre auteur de
Faust. Le jardin ornemental situé derrière le musée
invite, tel un oasis de verdure, à la détente.
Heures d’ouverture du
musée: ma-ve et di 11–17h,
sa 13–17h.
Billet d’entrée: 4 euros,
tarif réduit 2 euros
Couven in Concert
Schloss Jägerhof ist das am weitesten östlich
gelegene Gebäude, das der Aachener Baumeister Johann Joseph Couven geplant hat.
Die Veranstaltung führt in die Baugeschichte
ein und lässt sie in den Räumen musikalisch
lebendig werden.
Vortrag und Konzert
So 22.09.2013 | 11 Uhr
(Einlass 10 Uhr)
Eintritt: 5 Euro, ermäßigt
3 Euro | Karten sind ab
01.09.2013 an der Museumskasse erhältlich.
Couven in Concert
Kasteel Jägerhof is het meest oostelijk gelegen
gebouw, dat de Akense bouwmeester Johann
Joseph Couven heeft ontworpen. De lezing geeft
een inleiding over de bouwgeschiedenis, waarbij
op muzikale wijze de geschiedenis in de ruimtes
tot leven wordt gewekt.
Lezing en concert
Zo 22.09.2013, 11 uur
(Open 10 uur)
Entree: 5 Euro, korting 3
Euro | Kaarten zijn vanaf
01.09.2013 verkrijgbaar aan
de museumkassa.
Couven en concert
Le château de Jägerhof est l’édifice situé le
plus à l’est qu’ait planifié l’architecte aixois
Johann Joseph Couven. L’événement introduit
à l’histoire de sa construction et en fait revivre
l’espace par la musique.
Conférence et concert
Di 22/09/2013 | 11h
(accès 10h) | Prix d’entrée:
5 euros, tarif réduit 3 euros |
Les billets sont en vente à la
caisse du musée à partir du
01.09.2013.
DE
NL
FR
NL
Foto: Düsseldorf Marketing & Tourismus GmbH
37
Geilenkirchen/D
Schloss Breill
FR
Le château de Breill se trouve dans la Bundesstrasse 221 entre Geilenkirchen
et Übach-Palenberg. Il apartenait originellement à la famille de Breiloo, dont
l’unique héritière Adelheid épousa le comte Reinhard von Goltstein zu Dilborn.
Le château revint à celui-ci lors du partage en 1517. Par mariage et adoption, il
entra finalement en la possession de la famille du comte de Hoensbroch. Il s’agit
d’un vaste ensemble du XVIe au XXe siècle. L’ancien manoir (renaissance) fut détruit durant la Seconde Guerre mondiale. L’aile de Couven avec ses deux étages
et son toit mansardé aussi fortement endommagée, fut reconstruite en 1947.
La maison est propriété privée.
DE
Foto: Stadt Geilenkirchen
Schloss Breill
Gut Breill | D-52511 Geilenkirchen
www.geilenkirchen.de
DE
Schloss Breill liegt an der Bundesstraße 221 zwischen Geilenkirchen und ÜbachPalenberg. Es gehörte ursprünglich der Familie von Breiloo, deren letzte Erbin
Adelheid den Grafen Reinhard von Goltstein zu Dilborn heiratete. Diesem fiel
Breill bei der Teilung im Jahre 1517 zu. Schließlich kam der Besitz durch Heirat
und Adoption an die Familie der Grafen von Hoensbroech. Es handelt sich um
eine ausgedehnte Schlossanlage des 16. bis 20. Jahrhunderts. Während das
ehemalige Herrenhaus (Renaissance) im Zweiten Weltkrieg zerstört wurde, ist der
zweigeschossige barocke Couvenflügel mit Mansarddach nach seiner Zerstörung
1947 wieder aufgebaut worden. Das Haus befindet sich in Privatbesitz.
NL
Kasteel Breill ligt aan de Bundesstraße 221, tussen Geilenkirchen en Übach-Palenberg. Het was oorspronkelijk in het bezit van de familie Von Breiloo. De laatste
erfgenaam, Adelheid, trouwde met graaf Reinhard von Goltstein zu Dilborn. Breill
werd bij de verdeling in het jaar 1517 toebedeeld aan de graaf. Uiteindelijk worden de bezittingen door huwelijk en adoptie eigendom van de familie van de graven van Hoensbroech. Het ruime eigendom dateert uit de 16de - 20ste eeuw. Het
voormalige herenhuis (renaissance) werd slachtoffer van de Tweede Wereldoorlog; de barokke Couvenvleugel met zijn twee verdiepingen en een zolderkamer
werd na zware beschadiging in 1947 heropgebouwd. Ten noord-oosten van de
koer van het kasteel ligt de carréboerderij uit 1728. Bezienswaardig is bovendien
de ommuurde tuin (een voormalig barokke tuin), waarvan het concept ook van
Couven is. Het geheel is bescheermd als bodemmonument.
Het huis is in privé bezit.
38
Familientag Schloss Breill
Im Rahmen des Couven-Jubiläums öffnet der Eigentümer, Michael Graf von und zu Hoensbroech, die
Schlossanlage und lädt alle interessierten Personen
zu einem Familientag ein. Schon ab 11 Uhr ist eine
Ausstellung historischer Aufnahmen und Zeichnungen zu besichtigen. Nach der offiziellen Eröffnung
gegen 14 Uhr sind während des gesamten Nachmittags musikalische Events von Jazz bis Schlager
vorgesehen. Für die kleinen Gäste gibt es Kinderschminken, Vorleseaktionen und vieles mehr. Auch
für das leibliche Wohl wird bestens gesorgt sein.
Familientag / Ausstellung
So 22.09.2013 | 11–18 Uhr
Es finden regelmäßige
Führungen, auch durch den
Hausherrn persönlich statt.
Der Eintritt ist frei.
Familiedag in het Kasteel Breill
In het kader van het Couven jubileum opent eigenaar
graaf Michael Hoensbroech de deuren van het kasteel
en nodigt geïnteresseerden uit voor een familiedag.
Al vanaf 11 uur is een tentoonstelling van historische
opnames en tekeningen te bezichtigen. Na de officiële
opening tegen 14 uur, staat in de namiddag muziek
van Jazz tot Schlager op het programma. Voor de
kleine gasten is er kinderschminken, voorlezen en veel
meer. Ook voor eten en drinken wordt gezorgd.
Familiedag / Tentoonstelling
Zo 22.09.2013 | 11–18 uur
Er worden regelmatig
rondleidingen gegeven,
ook door de heer des huize
persoonlijk.
De entree is gratis.
Journée familiale au Château Breill
Dans le cadre de l’anniversaire de la mort de Couven,
Michael Graf Hoensbroech ouvre les portes de son
château et invite tout intéressé à une journée familiale. Dès 11h, il est possible de visiter une exposition
de photographies et de dessins historiques. Après
l’inauguration officielle à 14h, des concerts variés,
allant du jazz à la musique de variété, sont prévus
tout au long de l’après-midi. Grimage, lecture et
beaucoup d’autres activités réjouiront les enfants. Il
sera bien sûr possible de se restaurer sur place.
Journée familiale / Exposition
Di 22/09/2013 | 11h–18h
Des visites guidées ont lieu
régulièrement, menées parfois par le maître de maison
en personne.
Entrée libre.
NL
FR
39
LangerweheWenau/D
Foto: Martin Walter
FR
Foto: St. Kataharina
Klosterkirche
St. Katharina Wenau
Wenau 6 | D-52379 Langerwehe
www.st-katharina-wenau.de
DE
Im Tal des Wehebachs liegt zwischen Langerwehe
und Schevenhütte das Kloster Wenau, das um das
Jahr 1122 als Prämonstratenserkloster durch die
Herzöge von Limburg gestiftet wurde. Die Stiftskirche
beherbergt eine im Rhein-Maas-Gebiet einzigartige
Triumphkreuzgruppe aus dem 13. Jahrhundert. Mitte
des 18. Jahrhunderts erhielt die Kirche eine barocke
Ausstattung, die noch weitgehend erhalten ist und
in großen Teilen mit dem Namen von Johann Joseph
Couven verbunden ist. Ihm werden die prächtige
Emporenbrüstung von 1740, das Orgelgehäuse von
1746, die Kanzel von 1766 sowie der Tabernakelaltar
von 1740 zugeschrieben.
Öffnungszeiten:
jeden 1. Sonntag im Monat
14 bis ca. 17 Uhr.
Heilige Messe:
Samstags 17 Uhr
dienstags und donnerstags
jeweils 18:30 Uhr.
In het dal van de Wehebach ligt tussen Langerwehe
en Schevenhütte het klooster Wenau, dat tegen 1122
als Norbertijnenklooster door de hertogen van Limburg werd opgericht. In de stiftskerk bevindt zich een
triomfkruisgroep uit de 13e eeuw - uniek in de regio
Maas-Rijn. Tegen het midden van de 18e eeuw kreeg
de kerk een barok interieur aangemeten, dat nog merendeels is behouden en in groten delen met de naam
Johann Joseph Couven is verbonden. De prachtige
balustrade van de galerie uit 1740 wordt aan Couven
toegeschreven, net als de orgelbehuizing van 1746,
de preekstoel van 1766 en het tabernakel van 1740.
Openingstijden:
iedere 1ste zondag
v/d maand van 14 tot
ongeveer 17 uur
Missen:
za 17 uur | iedere di en do
18:30 uur
40
NL
Dans la vallée du Wehebach, entre les communes de
Langerwehe et Schevenhütte, se trouve le monastère
de Wenau. Celui-ci fut fondé en tant que monastère
de prémontrés vers 1122 par les ducs du Limbourg.
L’église collégiale héberge un ensemble de Croix
triomphales datant du XIIIe siècle et unique en son
genre dans la région Rhin et Meuse. Au milieu du
XVIIIe siècle, l’église fut pourvue d’un aménagement
intérieur de style baroque dont elle témoigne encore
aujourd’hui et qui est en grande partie signé Johann
Joseph Couven. Les somptueuses balustrades des
tribunes datant de 1740, le buffet d’orgue de 1746,
la chaire de 1766 ainsi que l’autel-tabernacle de
1740 lui sont attribués.
Heures d’ouverture: tous les
premiers dimanches du mois
de 14h à environ 17h.
Offices: sa 17h | ma et jeu
18h30.
„Barocke Perspektiven“ mit dem arcadie quartett
„Barocke Perspektiven“ nähert sich dem CouvenGedenkjahr auf eigene Weise: Das arcadie quartett
verknüpft Musik aus der Zeit des Architekten mit
Werken aus späterer Zeit, die auf barocke Formen
zurückweisen. Dabei soll auch der Kirchenraum aus
verschiedenen Perspektiven zum Klingen gebracht
werden.
Konzert
So 13.10.2013 | 17 Uhr
(Einlass16 Uhr)
Eintritt: 12 Euro, erm. 6 Euro
Karten an der Abendkasse.
Oder per E-Mail reservieren:
[email protected]
„Barokke perspectieven“ met het arcadie kwartet
„Barokke perspectieven” benadert het Couvenjubileumjaar op geheel eigen wijze: het arcadie
kwartet verbindt muziek uit Couvens tijd met werken
uit latere periodes, waarin barokke vormen zijn terug
te vinden. De muziek zal de kerkelijke ruimte vanuit
verschillende perspectieven laten klinken.
Concert
Zo 13.10.2013 | 17 uur
(Open 16 uur)
Entree: 12 Euro, korting 6 Euro
Kaarten aan de avondkassa.
Of reservering per E-mail:
[email protected]
« Perspectives baroques » avec le quatuor arcadie
Les « Perspectives baroques » abordent l’année
commémorative de Couven d’une façon toute
personnelle: Le quatuor arcadie associe la musique
contemporaine à l’architecte avec des œuvres ultérieures se référant à des formes baroques. Il s’agira
également de faire résonner l’espace ecclésiastique
selon différentes perspectives.
Concert
Di 13/10/2013 | 17h (accès 16h)
Prix: 12 euros, tarif réduit
6 euros
Les billets sont en vente à la
caisse le soir ou peuvent être
réservés par e-mail:
[email protected]
DE
NL
FR
41
St. Katharina
Wenau
Eupen/B
Foto: Martin Walter
DE
„a capella zum Advent“
mit der Cappella Aquensis Aachen
Advents- und Weihnachtsmotetten aus vier Jahrhunderten werden zum Sonntag „Gaudete“ (Freuet
Euch!) erklingen. Die Cappella Aquensis Aachen ist
ein freier Konzertchor mit etwa 50 Sängerinnen und
Sängern. Er entstand im Jahre 1963 und wurde 10
Jahre lang von André Rieu, dem langjährigen Chefdirigenten des Limburgischen Symphonieorchesters,
geleitet. Seit 1977 ist Thomas Beaujean Chorleiter.
Konzert
So 15.12.2013 | 17 Uhr
(Einlass 16 Uhr)
Eintritt: 12 Euro,
ermäßigt 6 Euro
Karten können an der
Abendkasse gekauft
oder per E-Mail reserviert
werden über
[email protected]
„a capella met advent“
met de Cappella Aquensis Aachen
Advent- en kerstmotetten uit vier eeuwen zullen op
de zondags „gaudete” (Verheugt u!) ten gehore
worden gebracht. De Cappella Aquensis Aachen is
een vrij concertkoor met ongeveer 50 zangers en
zangeressen. Het koor werd opgericht in 1963 en
stond 10 jaar lang onder leiding van André Rieu,
de chef-dirigent van het Limburgs Symfonie Orkest.
Sinds 1977 is Thomas Beaujean koorleider.
Concert
Zo 15.12.2013 | 17 uur
(Open 16 uur)
Entree: 12 Euro,
korting 6 Euro
Kaarten aan de avondkassa
of reservering per E-mail aan
[email protected]
« a capella pour l’Avent »
avec le choeur Cappella Aquensis Aachen
Des motets de l’Avent et de Noël, provenant de quatre siècles différents, résonneront lors du dimanche de
« Gaudete » (Réjouissez-vous !). Le choeur Cappella
Aquensis Aachen est une chorale de concert, comptant une cinquantaine de chanteuses et chanteurs.
Il se forma en 1963 et fut dirigé pendant dix ans par
André Rieu, qui dirigea également durant de longues
années l’Orchestre symphonique du Limbourg. Le
chef de chorale est depuis 1977 Thomas Beaujean.
Concert
Di 15/12/2013 | 17h
(accès 16h)
Les billets sont en vente à la
caisse le soir ou peuvent être
réservés par e-mail: [email protected]
Veranstalter / Organisatie / Organisateur
Verein der Freunde von Wenau e.V.
42
NL
FR
Foto: Werner Lübbert
Pfarrkirche St. Nikolaus
Pfarrkirche St. Nikolaus / Eglise St-Nicolas d’Eupen
Marktplatz 26 | B-4700 Eupen
www.pfarrverband-eupen-kettenis.be
DE
Erbaut wurde diese Kirche in den Jahren 1722-1729
nach Plänen des Laurenz Mefferdatis, Stadtbaumeister zu Aachen. Zu dem herrlichen Hochaltar
entwarf Johann Joseph Couven 1744 den Plan. Die
Ausführung übernahm der Lütticher Bildhauer Hubert
Hyard. Mit der farbigen Fassung, der Marmorierung
und Vergoldung wurde aus Lüttich Jacob Hainaux
betraut. Der barocke Altar verbindet in einzigartiger
Weise Aachener und Lütticher Motive.
Öffnungszeiten:
täglich 8–17 Uhr.
Heilige Messe:
So 10 Uhr | Sa 18 Uhr |
Mo und Fr 19 Uhr.
43
NL
Koor- en orkestmuziek
Uitvoerenden: Cäcilienchor an St. Nikolaus Eupen,
Leiding: Gerhard Sporken, Orkest van de leerlingen,
oud-leerlingen en vrienden van de Muziekacademie
van de Duitstalige Gemeenschap, leiding: HansGeorg Reinertz. Organisator: Concertvereniging,
„Musica Viva Eupen“ in samenwerking met het
„Cäcilienchor an St. Nikolaus Eupen” en de vereniging „Eupener Geschichts- und Museumsverein”.
Concert
Za 23.11.2013 | 19:15 uur
(Open 19 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
Concert
Sa 23/11/2013 | 19h15
(accès 19h)
Entrée libre, collecte.
NL
Musique pour chœur et orchestre
Avec la participation de la chorale « Cäcilienchor an
St. Nikolaus Eupen », direction : Gerhard Sporken;
l’Orchestre de l’Académie de Musique de la Communauté Germanophone, direction: Hans-Georg Reinertz Entrée libre, collecte. Organisation: Association
« Musica Viva Eupen » en collaboration avec la
chorale « Cäcilienchor an St. Nikolaus Eupen » et le
cercle « Eupener Geschichts- und Museumsverein ».
FR
Couven für Senioren
Die ältere Generation hat die Nikolauskirche naturgemäß am häufigsten gesehen. Aber auch ihr sind so
manche Schätze und vor allem Details zur Geschichte
dieser sehenswerten Kirche noch verborgen. Diese
Geheimnisse sollen bei dieser fachkundigen Führung
gelüftet werden. Zum Abschluss der Veranstaltung
lädt das „Haus der Begegnung“ in der Kirchgasse 2
zu einer Tasse Kaffee in gemütlicher Runde ein.
Führung mit anschließendem
Kaffee
Di 15.10.2013 | 14:30 Uhr
Eintritt und Führung frei.
Spenden werden erbeten.
„Couven voor senioren“
De oudere generatie heeft de Nikolauskirche natuurlijk het meeste gezien. Maar ook voor hun zijn menige schatten en vooral de details van de geschiedenis
van deze bezienswaardige kerk nog verborgen. Deze
geheimen worden bij deze deskundige rondleiding
ontsluierd! Als afsluiting nodigt het „Haus der
Begegnung” in de Kirchgasse 2, u uit voor een gezellig samenzijn bij een kop koffie.
Rondleiding en aansluitend
een kop koffie
Di 15.10.2013 | 14:30 uur
Entree en rondleiding gratis.
Vrije gave.
Couven pour les séniors
C’est évidemment la vieille génération qui connaît le
mieux l’église décanale St-Nicolas d’Eupen. Pourtant,
elle ne connaît pas nécessairement tous les trésors
et les détails historiques de cette église. Ces secrets
cachés sont à découvrir lors de cette visite guidée.
A la fin de la visite, la Maison « Haus der Begegnung »,
2, ruelle de l’église, vous invite à passer quelques
moments agréables autour d’une tasse de café.
Visite guidée suivie d’une
tasse de café
Ma 15/10/2013 | 14h30
Entrée et visite guidée libres,
collecte.
St. Nikolaus
Foto: Werner Lübbert
Deze kerk werd gebouwd van 1722 tot 1729 volgens
de plannen van Laurenz Mefferdatis, stadsbouwmeester te Aken. Voor het prachtige hoofdaltaar
ontwierp Johann Joseph Couven 1744 het plan. Het
werd uitgevoerd door de Luikse beeldhouwer Hubert
Hyard. Jacob Hainaux uit Luik kreeg de opdracht voor
de kleurige omranding, het marmeren en het vergulden. Het barokke altaar verbindt op unieke manier
Akense en Luikse motieven.
Openingstijden:
dagelijks 8–17 uur.
Missen:
zo 10 uur | za 18 uur
ma en vr 19 uur.
L’église fut construite en 1721-1729 par Laurenz
Mefferdatis, architecte officiel de la ville d’Aix-laChapelle. C’est en 1744, que J. J. Couven dessina les
plans pour le maître-autel splendide. Ce fut l’ébéniste
liégeois, Hubert Hyard, qui exécuta le projet. Jacques
Hainaux, également artisan liégeois, reçut la mission
de décoration finale: l’encadrage colorié la marbrure
et la dorure. Ainsi, le maître-autel présente une
heureuse symbiose entre les styles rococo d’Aix-laChapelle et la Régence liégeoise.
Heures d’ouvertures:
tous les jours 8–17h.
Offices:
di 10h | sa 18h | lu et ve 19h.
Chor- und Orchestermusik
Ausführende: Cäcilienchor an St. Nikolaus Eupen,
Leitung: Gerhard Sporken, Orchester der Schüler,
Ehemaligen und Freunde der Musikakademie der
Deutschsprachigen Gemeinschaft, Leitung: HansGeorg Reinertz. Veranstalter: Konzertgesellschaft
„Musica Viva Eupen“ in Zusammenarbeit mit dem
Cäcilienchor an St. Nikolaus Eupen und dem Eupener
Geschichts- und Museumsverein.
Konzert
Sa 23.11.2013 | 19:15 Uhr
(Einlass 19 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
44
DE
FR
DE
NL
FR
45
un bâtiment à 3 étages et 13 travées. Le style architectural indique que Couven
fut l’auteur de cette maison. 39 fenêtres cintrées attribuent à la maison son
caractère marquant. La travée centrale est surmontée par un fronton semicirculaire portant une représentation de Fortuna et de ses attributs. Récemment,
l’agencement d’un salon ainsi qu’une cheminée originaire de la maison ont été
restitués par le Kaiser-Wilhelm-Museum à Krefeld. La maison est propriété privée.
Eupen/B
Eupen/B
Foto: Werner Lübbert
Haus Signon
Werthplatz 1–3 | B-4700 Eupen
DE
Dieses wohl gewaltigste aller Eupener Bürgerhäuser mit seinen drei Geschossen
in dreizehn Achsen wurde auf den Fundamenten von mehreren Vorgängerbauten
ab 1741 durch den Kaufmann Jean Gilles Grand Ry errichtet. Stilvergleiche lassen
darauf schließen, dass der Plan der Gesamtanlage von Johann Joseph Couven
stammt. 39 Stichbogenfenster verleihen der Fassade ihr charakteristisches Gepräge. Eine geschwungene Freitreppe leitet zum Eingangsportal. Der halbrunde
Giebel mit dem Relief der Fortuna und ihren Attributen kündet vom Reichtum und
Selbstbewusstsein des Bauherrn. Von der ursprünglichen Innenausstattung kehrte
jüngst eine Saaleinrichtung mit Kamin aus dem Kaiser-Wilhelm-Museum Krefeld
ins heutige Haus Signon zurück.
Das Haus befindet sich in Privatbesitz.
Foto: Werner Lübbert
Haus Vercken –
Das „Klösterchen“
Marktplatz 1 | B-4700 Eupen
DE
NL
Dit is wel het meest imposante van alle Eupense herenhuizen. Drie verdiepingen
met elk dertien ramen werden op de fundamenten van meerdere oudere huizen
vanaf 1741 door de koopman Jean Gilles Grand Ry gebouwd. Door het vergelijken
van de stijl komt men tot de conclusie dat het plan van het hele gebouw van Johann Joseph Couven afkomstig is. 39 segmentboogramen verlenen de voorgevel
zijn markant karakter. Een gebogen ingangstrap leidt naar het ingangsportaal.
Het halfronde gevelfronton met het reliëf van Fortuna en haar attributen getuigt
van rijkdom en zelfbewustzijn van de opdrachtgever. Van de oorspronkelijke
inrichting keerde onlangs het interieur van een zaal met een open haard uit het
Kaiser-Wilhelm-Museum te Krefeld in het huidige huis Signon terug. Het huis is
in privé bezit.
FR
La vaste maison bourgeoise fut construite par le commerçant Jean Gilles Grand
Ry à partir de 1741 sur les fondations de plusieures maisons précédentes. C’est
46
Erbaut wurde dieses große Bürgerhaus an Eupens
zentralem Platz nach Plänen von Johann Joseph
Couven im Jahre 1752 durch den Tuchkaufmann
Leonard Vercken. Das Herrenhaus mit angrenzenden
Manufakturgebäuden gilt manchen – zumal nach
dem Verlust des Aachener Wespienhauses im Zweiten
Weltkrieg – als das schönste Bürgerhaus, das sich
von J. J. Couven erhalten hat. Beispielhaft vereinigt
es die Elemente des gemessenen französischen
Régence-Stils mit dem schwingenden süddeutschen
Barock. Von der Mitte des 19. Jahrhunderts an war
das frühere Haus Vercken mit der Kongregation der
Franziskanerinnen von der hl. Familie verbunden. Seit
1994 ist das „Klösterchen” wieder der Stammsitz der
Ordensfrauen.
Die Kapelle mit der Grabstätte der Gründerin der
Kongregation ist tagsüber
frei zugänglich.
47
Haus Vercken –
Das „Klösterchen“
Haus Signon
Foto: Haus Signon, Türemblem
DE
Historische Aufnahme von Haus Vercken
NL
Gebouwd werd dit groot herenhuis aan Eupens centraal plein volgens planen van Johann Joseph Couven
in het jaar 1752 door de lakenhandelaar Leonard
Vercken. Het herenhuis met aangrenzend fabrieksgebouw geldt voor menigeen – zeker na het verlies
van het Akens Wespienhuis in de tweede wereldoorlog – als het mooiste herenhuis, dat van J. J. Couven
bewaard gebleven is. Voorbeeldig verenigt het de
elementen van de deftige Franse Régence-Stijl met
de zwierige Zuid-Duitse barok. Vanaf het midden
van de 19 eeuw was het vroegere huis Vercken met
de congregatie van de Franciskanessen van der Hl.
Familie verbonden. Sinds 1994 is het „Klösterchen“
weer de vaste verblijfplaats van de nonnen.
De kapel met het graf
van de stichteres van de
Congregatie is overdag vrij
toegankelijk.
Cette maison de maître imposante, située à la Place
du marché d’Eupen, fut constuite par le drapier
Léopold Vercken selon les plans de Johann Joseph
Couven. Le corps principal de cette maison est considéré comme la plus belle des constructions civiles
de J. J. Couven, surtout après la perte du « Wespienhaus » à Aix-la-Chapelle pendant la deuxième guerre
mondiale. Elle réunit des éléments de la Régence
liégeoise et du Rococo sud-allemand. A partir de la
moitié du 19ème siècle, l’ancienne Maison Vercken
devint propriété de la congrégation des Franciscaines
de la Sainte Famille. Depuis 1994, la maison dite
« Klösterchen » sert de nouveau de maison-mère de
la congrégation.
Pendant la journée, la
chapelle avec la tombe de
la fondatrice de la congrégation peut être visitée
librement.
48
FR
Kammermusik in Couven-Räumen
Zeitgleich finden zwei klassische Konzerte in Haus
Signon und in Haus Vercken statt, die beide nur
wenige Gehminuten voneinander entfernt liegen. In
Haus Signon spielt das Duo Paul Pankert, Violine,
und Claire Lecoq, Cembalo. In Haus Vercken spielen
Haruko Tanabe, Viola d'amore, und Korneel le Compte, Kontrabass. Beide Konzerte beginnen jeweils
um 14:30 Uhr und um 16 Uhr. Zwei Zuhörergruppen
können so beide Konzerte in beiden Häusern hintereinander genießen. | Veranstalter: Konzertgesellschaft
„Musica Viva Eupen” in Zusammenarbeit mit dem
Eupener Geschichts- und Museumsverein.
Konzert
Sa 12.10.2013 | 14:30 Uhr
und 16 Uhr. Da die Teilnehmerzahl auf zwei Gruppen
à 35 Personen begrenzt ist,
bitten wir um telefonische Anmeldung ab Mitte
September über das Büro
des Eupener Stadtmuseums
unter +32 87 740005 (Mo
bis Do).
Kamermuziek in de Couven-vertrekken
Tegelijker tijd vinden er twee klassieke concerten
plaats, in huize Signon en in huize Vercken die beide
wat afstand betreft slechts enkele minuten van
elkaar verwijderd zijn. In huis Signon speelt het duo
Paul Pankert, viool, und Claire Lecoq, cembalo. In
huis Vercken spelen Haruko Tanabe, viola d'amore,
und Korneel le Compte, contrabas. Beide concerten
beginnen telkens om 14:30 uur en om 16 uur. Twee
groepen toehoorders kunnen zo van beide concerten
in beide huizen na elkaar genieten.
Organisator: Concertvereniging „Musica Viva Eupen“
in samenwerking met de vereniging „Eupener Geschichts- und Museumsverein“.
Concert
Za 12.10.2013 | 14:30 uur
en 16 uur. Aangezien het
aantal deelnemers tot twee
groepen van 35 personen
beperkt is, verzoeken wij u
vooraf te reserveren, dit is
mogelijk vanaf 15 september
bij het kantoor van het
„Eupener Stadtmuseum“ op
+32-87-740005 (ma tot do).
Musique de chambre dans des locaux Couven
Deux concerts classiques seront présentés simultanément dans deux maisons Couven d'Eupen, la maison
Signon et la maison Vercken, toutes deux au centre
de la ville. A la maison Signon le duo Paul Pankert,
violon, et Claire Lecoq, clavecin, présentera son
concert, tandis que Haruko Tanabe, viola d’amore, et
Korneel Le Compte, contrebasse, vous attendront à la
maison Vercken. Les deux concerts commenceront à
14h30 et à 16h. Deux groupes auront donc la possibilité d'écouter successivement les deux concerts.
Organisation: Association « Musica Viva Eupen » en
collaboration avec le cercle « Eupener Geschichtsund Museumsverein ».
Concert
Sa 12/10/2013 | 14h30 et
16h. Comme le nombre
d'auditeurs est limité à deux
groupes de 35 personnes
nous vous demandons
de vous inscrire à partir
de la mi-septembre via le
bureau du musée « Eupener
Stadtmuseum » au numéro
+32-87-740005 (du lundi
au jeudi).
NL
FR
49
errichteten Bau arbeitete Johann Joseph Couven aus.
Zwei Entwürfe aus seiner Hand sind erhalten. Die
in ihrer Art einmalige Altarkomposition im Innern
zeichnet sich durch fantasievolle Gestaltung und
dezente Farbgebung aus. Couvens Handschrift zeigt
der kleine Tabernakelaltar.
Eupen/B
Foto: Werner Lübbert
Sankt-Johannes-Enthauptungs-Kapelle zu Nispert /
Chapelle de Nispert
Couvenplatz | B-4700 Eupen
DE
Am Zusammenfluss von Schimmerich- und Haasbach
liegt der zu Eupen gehörige Weiler Nispert. Hier
ließen im Jahr 1747 der Kaufmann Erich Adolf
Görtz und seine Ehefrau Isabella Fey neben ihrem
Wohnhaus die Sankt-Johannes-Enthauptungs-Kapelle
erbauen. Den Plan zu dem in Ziegeln und Blaustein
50
Messe: Mi 9 Uhr,
Abendgebet: Do 19 Uhr.
NL
Aan de samenloop van Schimmerich- en Haasbeek
ligt het tot Eupen behorende gehucht Nispert. Hier
lieten in het jaar 1747 de koopman Erich Adolf Görtz
en zijn echtgenote Isabella Fey naast hun woonhuis
de Sankt-Johannes-Enthauptungs-Kapelle bouwen.
Het plan voor dit in baksteen en blauwsteen uitgevoerde gebouw werd door Johann Joseph Couven
ontworpen. Twee ontwerpen van zijn hand zijn
bewaard gebleven. De compositie van het altaar in
het gebouw, enig in zijn soort, onderscheidt zich
door fantasierijke vormgeving en decente kleurstelling. Aan het kleine tabernakelaltaar herkent men
Couvens’ handschrift.
Mis: wo 9 uur,
Avondgebed: do 19 uur.
Le hameau de Nispert, qui fait partie de la commune
d’Eupen, se trouve au confluent de deux ruisseaux: le
Schimmerich- et le Haasbach. C’est ici qu‘en 1747 le
commerçant Erich Adolf Görtz et son épouse Isabella
Fey firent construire la chapelle Saint-Jean-Baptiste,
à côté de leur maison familiale. Le plan pour cette
chapelle en pierre bleu et en brique fut élaboré par
Johann Joseph Couven. Deux projets de sa main sont
conservés. La composition unique du maître-autel
avec son coloris délicat et sa décoration pleine de
fantaisie est unique. Le petit tabernacle est typiquement style de Couven.
Offices: me 9h,
prière du soir: jeu 19h.
Musik für Gitarre & Orgelpositiv
Ausführende: Christa Schumacher, Gitarre, HansGeorg Reinertz, Orgelpositiv. Veranstalter: Konzertgesellschaft „Musica Viva Eupen“ in Zusammenarbeit
mit dem Eupener Geschichts- und Museumsverein
Konzert
So 15.09.2013 | 17 Uhr
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Muziek voor gitaar en klein orgel
Uitvoerenden: Christa Schumacher, Gitaar, HansGeorg Reinertz Orgelpositiv. Organisator: Concertvereniging „Musica Viva Eupen“ in samenwerking
met de vereniging „Eupener Geschichts- und
Museumsverein“
Concert
Zo 15.09.2013 | 17 uur
De entree is gratis.
Vrije gave.
Musique pour guitare et orgue positif
Avec Christa Schumacher, guitare et Hans-Georg Reinertz, orgue. Organisation: Association « Musica Viva
Eupen » en collaboration avec le cercle « Eupener
Geschichts- und Museumsverein »
Concert
Di 15/09/2013 | 17h
Entrée libre, collecte.
FR
DE
NL
FR
51
wird. Er wurde von Johann Joseph Couven 1744 entworfen und zwischen 1745 und 1747 von demselben
Lütticher Kunstschreiner Hubert Hyard ausgeführt,
der auch am Couven-Altar in der Eupener Nikolauskirche mitwirkte.
Eupen/B
Foto: Werner Lübbert
St. Katharina Kettenis
Sainte-Cathérine de Kettenis
Winkelstr. 1 | B-4701 Eupen-Kettenis
www.pfarrverband-eupen-kettenis.be
DE
Die ostbelgische Ortschaft Kettenis gehört zur
Gemeinde Eupen. Ihre Pfarrkirche St. Katharina ist
eine gotische Hallenkirche aus dem 14. Jahrhundert
mit einem mächtigen Wehrturm nach Westen und
einem fünfseitigen Chor nach Osten. Sie beherbergt
einen stattlichen Hochaltar, der auch als der „kleine
Bruder“ der Eupener St. Nikolauskirche bezeichnet
52
Öffnungszeiten:
täglich von 8:30–17 Uhr.
Heilige Messe:
So 9:30 Uhr und Mi 19 Uhr.
NL
De Oost-Belgische plaats Kettenis behoort tot de
gemeente Eupen. De parochiekerk St. Katharina is
een gotische hallenkerk uit de 14de eeuw met een
imposante vestingtoren naar het westen en een vijfzijdige koor naar het oosten. Het biedt plaats aan een
indrukwekkend hoofdaltaar, wat ook als de „kleine
broer“ van de Eupense St. Nikolauskirche wordt omschreven. Het werd door Johann Joseph Couven 1744
ontworpen en tussen 1745 en 1747 door dezelfde
Luikse beeldsnijder Hubert Hyard uitgevoerd, die ook
aan de Couven-altaar in de Eupense Nikolauskirche
meewerkte.
Openingstijden:
dagelijks van 8:30–17 uur.
Missen:
zo 9:30 uur en wo 19 uur.
Le village de Kettenis fait partie de la commune
d’Eupen. L’église Sainte-Catherine de Kettenis fut
construite en forme d’église-halle gothique datant
du 14ième siècle. Elle est flanquée à l‘Ouest par un
donjon imposant; l’abside pentagonale se trouve à
l’Est. Le maître-autel baroque de l’église gothique de
Kettenis est considéré comme le petit frère de celui
de St-Nicolas. Conçu par Johann Joseph Couven en
1744 il fut exécuté entre 1745 et 1747 par Hubert Hyard, le même artisan liégeois qui avait déjà collaboré
à l’autel de Couven à l’église St-Nicolas d’Eupen.
Heures d’ouvertures:
tous les jours 8h30–17h.
Offices:
di 9h30 et me 19h.
Chor- und Orgelmusik zum Advent
Ausführende: Kgl. Männerquartett Eupen,
Ltg.: Ludo Claessen, Hans-Georg Reinertz, Orgel.
Veranstalter: Konzertgesellschaft „Musica Viva
Eupen“ in Zusammenarbeit mit dem Eupener Geschichts- und Museumsverein
Konzert
Do 19.12.2013 | 19:30 Uhr
(Einlass 19 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Koor- en orgelmuziek in de adventstijd
Uitvoerenden: Kgl. Mannenkwartet Eupen,
Leiding: Ludo Claessen, Hans-Georg Reinertz, Orgel.
Organisator: Concertvereniging „Musica Viva Eupen“
in samenwerking met de vereniging „Eupener Geschichts- und Museumsverein“
Concert
Do 19.12.2013 | 19:30 uur
(Open 19 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
Musique du temps de l’Avent pour chœur et orgue
Avec la participation du Kgl. Männerquartett Eupen,
direction: Ludo Claessen, Hans-Georg Reinertz, orgue.
Organisation: Association « Musica Viva Eupen » en
collaboration avec le cercle « Eupener Geschichtsund Museumsverein »
Concert
Jeu 19/12/2013 | 19h30
(accès 19h)
Entrée libre, collecte.
FR
DE
NL
FR
53
FR
Eys/NL
Foto: Ad Broers
St. Agathakerk
Eglise Ste. Agathe
Grachtstraat 2 | NL-6287 AE Eys
DE
Die St. Agathakirche ist ein barockes Bauwerk mitten
im Dorf Eys. Sie steht im ältesten Teil des Dorfes,
dort wo sich die Straße von Simpelveld nach Wittem
mit der Straße nach Ubachsberg kreuzt. Die Kirche
erhebt sich am Fuße des mittelalterlichen Burgberges
auf einem ummauerten Hügel. Sie ist ein nationales
Denkmal und steht unter dem Patrozinium der Hl.
Agatha. 1732 bis 1734 wurde sie im barocken Stil
nach einem Entwurf des westfälischen Architekten
Johann Conrad Schlaun errichtet. Die Bauaufsicht
führte der junge Aachener Baumeister Johann Joseph
Couven.
Gottesdienste:
Sa 19 Uhr | So 9:45 Uhr
Mo 19 Uhr
De Sint-Agathakerk is een 18e-eeuws kerkgebouw
midden in het dorp Eys. Ze staat in het oudste deel
van het dorp aan de kruising van de weg van Simpelveld naar Wittem en de weg naar Ubachsberg. Tevens staat ze aan de voet van de Boerenberg waarop
het mottekasteel Eys heeft gestaan. Het kerkgebouw
ligt op een kerkheuvel die wordt omgeven door
een bakstenen muur. De kerk is een rijksmonument
en gewijd aan Sint-Agatha. In 1732-1734 werd de
kerk naar een ontwerp van de Duitse bouwmeester
Johann Conrad Schlaun uit Westfalen en gebouwd
onder het toezicht van de jonge Akense bouwmeester
Johann Joseph Couven.
Godsdiensten:
za 19 uur | zo 9:45 uur
ma 19 uur.
54
NL
L’église Ste-Agathe en plein centre du village de Eys
est construite en style baroque. Elle se trouve dans la
partie la plus ancienne du village, au croisement des
routes vers Simpelveld, Wittem et Ubachsberg. L’église
s’élève dans une enceinte entouré d’un mur, au pied
de la motte médiévale. Elle est « monument national »
et est dédiée à Ste. Agathe. Elle fut érigée de 1732 à
1734 en style baroque selon les plans de l’architecte
Johann Conrad Schlaun, originaire de Westphalie. La
supervision des travaux fut confiée au jeune architecte
Johann Joseph Couven d’Aix-la-Chapelle.
Services religieux:
sa 19h | di 9h45 | lu 19h.
„Ich zweifle aber, dass man künftigen Fruhling
(1732) mit den Bau zu Eys werde anfangen können
...”. Die Kirchen in Eys und Wittem – erbaut nach
Plänen der Barockarchitekten Schlaun und Couven
Um 13.30 Uhr treffen wir uns vor dem Kloster Wittem
und wandern dann gemeinsam zur St. Agathakirche
nach Eys. Um 14.30 Uhr hält Dr. Anke Kappler den
Vortrag „Die Kirchen in Eys und Wittem – erbaut
nach Plänen der Barockarchitekten Schlaun und
Couven“. Im Anschluss wandern wir wieder zurück
von Eys nach Wittem.
Veranstalter: Stiftung Muziekdagen Eys
Wanderung und Führung
So 10.11.2013 | 13.30 Uhr
(Wittem) / 14.30 Uhr (Eys)
Führungsentgelt: 10 Euro
(kein Vorverkauf)
Es ist möglich, nur den Vortrag zu besuchen oder nur
an einer der Wanderungen
teilzunehmen.
„Ik twijfel maar, dat men komend voorjaar (1732)
met de bouw in Eys zou kunnen beginnen …”
De kerken in Eys en Wittem, gebouwd volgens de
ontwerpen van de barok-architecten Schlaun en
Couven. Om 13:30 uur ontmoeten we elkaar voor het
klooster in Wittem om vandaar gezamenlijk naar de
H. Agatha kerk in Eys te wandelen. Om 14:30 uur
houdt Dr. Anke Kappler de lezing „de kerken in Eys en
Wittem gebouwd naar de ontwerpen van de barokarchitecten Schlaun en Couven”. Aansluitend wandelen we weer terug naar Wittem.
Organisator: Stichting Muziekdagen Eys
Wandeltocht en rondleiding
Zo 10.11.2013 | 13:30 uur
(Wittem) / 14:30 uur (Eys)
Toegangsprijs voor de lezing
is 10 Euro ( geen voorverkoop )
Het is mogelijk om alleen
de lezing bij te wonen en/
of deel te nemen aan de
wandeling.
« Je doute cependant, que l’on puisse entamer la
construction à Eys le printemps prochain (1732)
… ». Les églises de Eys et Wittem – érigées selon
les plans des architectes du baroque Schlaun et
Couven. Nous vous attendons à 13h30 devant le
couvent de Wittem; nous marchons ensemble jusqu’à
l’église Ste-Agathe à Eys. A 14h30 Dr. Anke Kappler
fera son exposé intitulé « Les églises de Eys et Wittem
– érigées selon les plans des architectes du baroque
Schlaun et Couven ». Par après nous retournerons à
pied de Eys à Wittem.
Organisateur: Fondation Muziekdagen Eys
Randonnée et visite guidée
Di 10/11/2013 | 13h30
(Wittem) / 14h30 (Eys)
Droit de participation:
10 euros (pas de prévente)
Il est possible de participer
uniquement à l’exposé ou
bien de se limiter à un seul
trajet.
DE
NL
FR
55
une splendide maison de campagne; pourtant, en réalité cette façade cachait
une vraie ferme. Aux environs de 1800 le couvent fut fermé et le domaine devenait propriété privée. Entre 1995 et 1997, le domaine a été restaurée pour obtenir sa destination actuelle, à savoir l’Hôtel-Restaurant Château Saint-Gerlach.
Houthem/NL
DE
„J. J. Couven auf einer musikalischen Reise“,
gespielt vom Avanti Ensemble
Das Konzert wird ca. 2 Stunden dauern, inklusive
einer kurzen Pause. Während des Konzerts stehen
einige kleine Stände zur Verfügung, wo Getränke und
kleine Häppchen gekauft werden können.
Konzert
So 22.09.2013 | 14 Uhr
(Einlass ab 13 Uhr),
Hofgarten
Der Eintritt ist frei.
„Een muzikale reis met J. J. Couven“ gespeeld
door het Avanti ensemble
Het concert zal ongeveer 2 uur duren, inclusief een
korte pauze. Gedurende het concert zullen er standjes staan waar men enkele drankjes en hapjes kan
proeven tegen een kleine vergoeding.
Concert
Zo 22.09.2013 | 14 uur
(Open 13 uur),
binnenhof
De entree is gratis.
« Une visite musicale avec J. J. Couven » joué par
l’Avanti Ensemble.
Durée du concert: environ 2 heures, entracte compris.
Pendant le concert quelques stands vous invitent à
l’achat de boissons et des petites collations.
Concert
Di 22.09.2013 | 14h
(accès 13h),
devant la métairie
Entrée libre.
Der Pachthof des Landguts St. Gerlach wurde 1759 nach einem Entwurf von
Johann Joseph Couven, möglicherweise unterstützt durch seinen Sohn Jakob,
erbaut. Im Auftrage des damaligen Klosters, das dem Grab des Heiligen Gerlach
gewidmet war, wurde ein prächtiger barocker Palast errichtet. Vom Probstgebäude (dem heutigen Schloss) aus schauten der Probst und seine Gäste auf ein
prächtiges Landhaus, das hinter seiner Fassade in Wirklichkeit einen Bauernhof
beherbergte. Um das Jahr 1800 wurde das Kloster geschlossen und kam in Privatbesitz. Zwischen 1995 und 1997 wurde das Landgut restauriert und erhielt seine
heutige Bestimmung als Hotel und Restaurant Château St. Gerlach.
„J. J. Couven auf einer historischen Reise“
Herr Oostwegel, der Eigentümer des Hotels, wird die
Teilnehmer durch den von Johann Joseph Couven
entworfenen ehemaligen Pachthof führen. Am Ende
der Führung werden Sie durch den Chor „BelcantoResonance” empfangen und es werden warme Getränke gereicht. Sie haben die Möglichkeit, vor oder
nach der Führung zu Mittag oder zu Abend zu essen.
Führung
So 08.12.2013 | 16 Uhr
(Einlass 15:30 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Die Führung wird ca.
2 Stunden dauern.
De pachthof van Landgoed St. Gerlach is in 1759 gebouwd naar een ontwerp van
Johann Joseph Couven, mogelijk geassisteerd door zijn zoon Jakob. In opdracht
van het toenmalige klooster, gesticht bij het graf van de Heilige St. Gerlachus,
werd dit voor het oog statig barokpaleis gebouwd. Vanuit het Proostgebouw (nu
château) hadden de proost en de gasten zicht op een prachtig buitenhuis, dat
in werkelijkheid achter de façade een boerderij herbergde. Rond 1800 werd het
klooster gesloten en kwam het in particulier bezit. Tussen 1995 en 1997 werd
het landgoed gerestaureerd en kreeg het een nieuwe functie. Hotel en restaurant
Château St. Gerlach.
„Een historische reis met J. J. Couven”
Een rondleiding in het pachthof dat door Johann
Joseph Couven ontworpen is. De rondleiding wordt
gegeven door de heer Oostwegel, de eigenaar van
het hotel. Aan het einde wordt men ontvangen door
het koor „Belcanto-Resonance”, waar tevens warme
dranken geserveerd worden. De gasten hebben de
mogelijkheid om voor of na de rondleiding te lunchen
of te dineren.
Rondleiding
Zo 08.12.2013 | 16 uur
(Open 15:30 uur)
De entree is gratis.
De rondleiding zal ongeveer
2 uur duren.
La métairie du domaine de Saint-Gerlach fut érigée en 1759 selon un plan de
Johann Joseph Couven, éventuellement avec l’assistance de son fils Jakob. C’était
à la demande du couvent de l’époque, fondé à la mémoire de St-Gerlach, enterré
à cet endroit, que ce palais somptueux en style baroque a été construit. Depuis
la demeure du prévôt (le château actuel), celui-ci et ses hôtes avaient la vue sur
« Une visite historique avec J. J. Couven »
Monsieur Oostwegel, propriétaire de l’hôtel, sera
votre guide pour la visite de la métairie qui fut conçu
par Johann Joseph Couven. La visite se termine avec
un concert par la chorale « Belcanto-Resonance ».
Des boissons chaudes seront servies. Il sera possible
de déjeuner ou de dîner avant ou après la visite.
Visite guidée
Di 08.12.2013 | 16h
(accès 15h30)
Entrée libre.
La visite durera environ
2 heures.
Château Sint Gerlach, Foto: Etienne van Sloun
Château St. Gerlach
Joseph Corneli Allée 1 | NL-6301KK Valkenburg aan de Geul
www.chateauhotels.nl
DE
NL
FR
56
NL
FR
DE
NL
FR
57
Vaals/NL
buitengewoon geschikt voor de uitvoering van kamermuziek. De Kopermolen bied jaarlijks rond twalf
kamermuziek concerten met vokaal en instrumentaal
muziek vanuit verschillende epochen. Er vinden exposities van euregionale kunstenaars plaats met vooral
schilderijen, fotografie en sculpturen.
Foto: Mireille Prange
De Kopermolen
Von Clermontplein 11 | NL-6291 AT Vaals
www.dekopermolenvaals.nl
DE
Die ehemalige lutherische Kirche aus dem Jahre
1735, die heute von der Stichting De Kopermolen
betreut wird, ist ein bauliches Juwel. Sie zeichnet
sich aus durch ihre barocke Innenausstattung mit
Holz- und Stuckverzierung, ihre achteckige Form mit
umlaufender Galerie und ihre restaurierte historische
Hilgers-Orgel von 1765. Die Kanzel im Régencestil
und die Altarnische wurden von Johann Joseph
Couven entworfen und in Holzschnitzarbeit ausgeführt. In der besonders angenehmen Akustik bietet
De Kopermolen jährlich rund zwölf Kammerkonzerte
mit Vokal- und Instrumentalmusik verschiedener
Stilepochen. Die Ausstellungen euregionaler Künstler
in De Kopermolen umfassen u.a. Malerei, Fotografie
und Skulpturen.
Öffnungszeiten:
Di–So 11–17 Uhr
(Weihnachten geschlossen),
Eintritt frei
De voormalige Lutherse kerk is een bouwkundig
juweel uit 1735 met barokke versieringen in hout en
stuc. Ze wordt vandaag door de Stichting De Kopermolen onderhouden. Bijzonder is de achthoekige binnenarchitectuur met bovengalerij en het gerestaureerde historische Hilgers-orgel van 1765. Het ontwerp
van de kansel in Régencestijl en de altaarnis van
Johann Joseph Couven is in houtsnijwerk uitgevoerd.
Vanwege de uitzonderlijke akoestiek is het gebouw
Openingstijden:
di–zo 11–17 uur
(Kerstdagen gesloten),
De entree is gratis.
58
NL
FR
L’ancienne église luthérienne érigée en 1735 est un
vrai joyau architectural. Aujourd’hui elle est gérée
par la fondation « De Kopermolen ». Elle brille par
son intérieur baroque au décor en bois et en stuc, par
son plan octogonal, sa galerie, son orgue historique,
restauré (par Hilgers en 1765). La chaire de vérité et
la niche de l’autel furent conçues par Johann Joseph
Couven; elles ont été exécutées en sculpture de
bois. Etant donné l’agréable acoustique, des concerts
de musique de chambre – instrumentale ou vocale
– d’époques différentes sont organisés environ
douze fois par an dans cette église. Les expositions
d’artistes de la région au « Kopermolen »
présentent de l’art pictural, de la photographie et
des sculptures.
Heures d‘ouverture:
ma–di 11–17h
(fermé à Noël),
entrée libre.
Die Kopermolen und ihr Gebäude
Noch sind die Nachforschungen beim Regionalen
Historischen Zentrum Limburg in Maastricht bezüglich der Architektur und Innenausstattung nicht
abgeschlossen. Gesichert ist der Entwurf der Kanzel
von Johann Joseph Couven, auch eine GrundrissZeichnung von ihm ist erhalten. Besonderes Interesse
verdient die kürzlich originalgetreu restaurierte Orgel,
1765 entworfen und gebaut durch Johann Baptist
Hilgers aus Aachen. Die Ausstellung zeigt wichtige
Dokumente, dazu Bücher und liturgische Gefäße.
Ausstellung
24.11.2013 – 12.01.2014,
Vernissage:
So 24.11.2013 | 15 Uhr
Der Besuch des Gebäudes
und der Ausstellung ist
kostenlos.
De Kopermolen en zijn gebouw
Naar de architectuur van het gebouw met zijn inventaris en de geschiedenis ervan wordt op dit moment
onderzoek gedaan in de archieven, die berusten in het
Regionaal Historisch Centrum Limburg te Maastricht.
Van Couven is het ontwerp van de kansel. Ook is van
hem een tekening van het grondplan bekend. Bijzonder interessant is het recent in oorspronkelijke staat
(1765) gerestaureerde orgel, ontworpen en gebouwd
door de uit Aken afkomstige Johann Baptist Hilgers.
De bedoeling is om in de tentoonstelling relevante
documenten, boeken en liturgisch vaatwerk te laten
zien.
Tentoonstelling
24.11.2013 – 12.01.2014
Vernissage:
Zo 24.11.2013 | 15 uur
Bezoek van het gebouw en
de tentoonstelling is gratis.
DE
NL
59
DE
De Kopermolen
Candlelight-Konzert, Ricarda Schumann und Hans Leenders
FR
Le « Kopermolen » et ses bâtiments
Les recherches du Centre Historique Régional du
Limbourg à Maastricht concernant l’architecture et
l’aménagement intérieur ne sont pas encore clôturées.
Il est cependant certain que Johann Joseph Couven
a conçu les plans de la chaire; une esquisse du plan
d’ensemble de sa main est conservée. L’orgue historique mérite une attention spéciale: il a été projeté et
construit par Johann Baptist Hilgers d’Aix-la-Chapelle
en 1765 et vient d’être restauré fidèle à l’original.
L’exposition montre des documents importants, des
livres et des objets religieux.
Organisateur: Fondation De Kopermolen
Exposition
24/11/2013 – 12/01/2014
Vernissage:
di 24/11/2013 | 15h
La visite du bâtiment et de
l’exposition est gratuite.
„La musique Royale“
Musik der europäischen Höfe vom 16. bis 18.
Jahrhundert mit der Capella Aquisgrana
Das Aachener Ensemble Capella Aquisgrana unter
Leitung von Prof. Marga Wilden-Hüsgen musiziert auf
historischen Zupfinstrumenten, Viola da Gamba und
Traversflöte.
Konzert
Sa 12.10.2013 | 20 Uhr
(Einlass 19 Uhr)
Eintritt: 12 Euro, 10 Euro
> Seite 64
„La musique Royale“
Muziek aan Europesche vorstenhoven uit de
16e tot de 18e eeuw, uitgevoerd door Capella
Aquisgrana
Het Akense ensemble Capella Aquisgrana is een luitensemble, dat historische instrumenten laat klinken,
waarbij het levendige en facetrijke musiceren onder
leiding van Prof. Marga Wilden-Hüsgen bijzonder in
dit programma met hofmuziek tot uitdrukking komt.
Concert
Za 12.10.2013 | 20 uur
(Open 19 Uhr)
Entree: 12 Euro, 10 Euro
> pagina 64
« La musique Royale »
De la musique des cours européennes du 16e au
18e siècles par la Capella Aquisgrana
L’ensemble Capella Aquisgrana d’Aix-la-Chapelle
joue sur des instruments à cordes historiques sous la
direction du professeur Madame Marga Wilden-Hüsgen, e.a. la viole de gambe et la flûte traversière.
Concert
Sa 12/10/2013 | 20h
(accès 19h)
Tickets: 12 euros, 10 euros
> page 64
60
DE
NL
FR
Candlelight-Konzert
Traversflöte und Orgel bei Kerzenlicht
Passend zum „Erlebniswochenende Stille und Dunkelheit“ in Vaals spielen Hans Leenders und Ricarda
Schumann Musik von Johann Sebastian Bach und
seinen Zeitgenossen auf Orgel und Traversflöte. Im
nur von Kerzen erleuchteten Raum kann man bei
einem Getränk der Musik lauschen.
Konzert
Sa 26.10.2013 | 21 Uhr
(Einlass 20 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Candlelight concert
Traverso en orgel bij kaarslicht
Passend bij het beleefweekend Stilte en Donkerte in
Vaals spelen Hans Leenders en Ricarda Schumann
muziek van J.S. Bach en tijdgenoten voor orgel en
traverso. De Kopermolen zal slechts door kaarsen
verlicht worden en biedt u de gelegenheid om in
een sfeervolle ambiance, onder het genot van een
drankje, dit concert te bezoeken.
Concert
Za 26.10.2013 | 21 uur
(Open 20 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
Concert aux chandelles
Flûte traversière et orgue à la lueur des chandelles
Flûte traversière et orgue à la lueur des chandelles
Le concert de Hans Leenders et de Ricarda Schumann
est bien adapté au « Weekend-événement Silence
et Obscurité » à Vaals : ils jouent de la musique de
Johann Sebastian Bach et de ses contemporains sur
orgue et flûte traversière. A la lumiére des chandelles
on peut savourer cette musique tout en dégustant
un bon verre.
Concert
Sa 26/10/2013 | 21h
(accès 20h)
Entrée libre, collecte.
Orgelkonzert Pierre Thimus
Pierre Thimus spielt auf der historischen, kürzlich
restaurierten Hilgers-Orgel der Kopermolen. Der
Organist der Abteikirche St. Jacques in Lüttich gibt an
der Lütticher Académie Grétry und an der Musikakademie in Malmedy Orgelunterricht.
Konzert
So 08.12.2013 | 16 Uhr
(Einlass 15 Uhr)
Eintritt: 12 Euro, 10 Euro
> Seite 64
Orgelconcert Pierre Thimus
Pierre Thimus speelt op de historische, pas gerestaureerde Hilgers-orgel in de Kopermolen. Naast
organist titulaire van de oude abdijkerk St. Jacques in
Luik geeft hij orgelles aan de Luikse Académie Grétry
en de muziekacademie in Malmedy.
Concert
Zo 08.12.201 | 16 uur
(Open 15 uur)
Entree: 12 Euro, 10 Euro
> Pagina 64
Concert d’orgue / Pierre Thimus
Pierre Thimus joue l’orgue historique de Hilgers,
restauré récemment au Kopermolen. L’organiste de
l’abbatiale St-Jacques à Liège enseigne l’orgue à
l’Académie Grétry à Liège et à l’Académie de Musique de Malmedy.
Concert
Di 08.12.2013 | 16.00 heures
(accès 15h)
Tickets: 12 euros, 10 euros
> Page 64
NL
FR
DE
NL
FR
61
De Kopermolen
De Kopermolen
Arcadie Quartett
Bloemendal Litho
FR
DE
Von den Sternen hergeweht ins irdische
Getümmel – Musik zum Advent
Unter dem Motto „Von den Sternen hergeweht ins irdische Getümmel“ präsentiert das Aachener Arcadie
Querflötenquartett ein weihnachtliches und winterliches Programm mit Musik aus vier Jahrhunderten. Es
stehen spannende Geschichten rund um Weihnachtslieder, Traditionen und Bräuche im Mittelpunkt.
Konzert
So 22.12.2013 | 16 Uhr
(Einlass 15 Uhr)
Eintritt: 12 Euro, 10 Euro
> Seite 64
Vanuit de sterrenhemel naar de chaos op aarde
– Adventsmuziek
Onder het motto „Vanuit de sterrenhemel naar
de chaos op aarde“ voert het Akense fluitkwartet
Arcadie een programma uit met kerstmuziek uit vier
eeuwen, waarin spannende verhalen rond om kerstliederen en winterse tradities in het middelpunt staan.
Concert
Zo 22.12.2013 | 16 uur
(Open 15 uur)
Entree: 12 Euro, 10 Euro
> Pagina 64
Un souffle des étoiles dans notre mêlée terrestre
Le quatuor de flûte traversière Arcadie d’Aix-laChapelle propose sous le titre « Un souffle des étoiles
dans notre mêlée terrestre » un programme adapté
à la saison hivernale et à la Noël: de la musique de
quatre siècles, des histoires passionnantes autour
des chants de Noël, des traditions et des coutumes.
Concert
Di 22/12/2013 | 16h
(accès 15h)
Tickets: 12 euros, 10 euros
> Page 64
Couven in der Kopermolen
Warum heißt die Kopermolen eigentlich Kopermolen?
Wer hat die wunderschönen Schnitzereien an der
Wand entworfen? Und wer ist der merkwürdige Gast,
der plötzlich mitten im Konzert auftaucht?
Mit Marie José van den Beuken, Christine Moraal,
Mariëlle van de Kamp, Ricarda Schumann und Hans
Leenders. Idee und Text: Ricarda Schumann.
Für Menschen ab sechs
Jahren
So 05.01.2014 | 16 Uhr
(Einlass 15 Uhr)
Der Eintritt ist frei.
Spenden werden erbeten.
Couven in de Kopermolen
Hoe komt de Kopermolen eigenlijk aan haar naam
Kopermolen? Wie heeft die mooie houtsnijwerken
aan de muur gemaakt? En wie is die vreemde gast,
die plotseling midden in het concert komt binnenvallen?
Marie José van den Beuken, Christine Moraal,
Mariëlle van de Kamp, Ricarda Schumann en Hans
Leenders. Idee en tekst: Ricarda Schumann.
Voor alle mensen vanaf
zes jaar
Zo 05.01.2014 | 16:00 uur
(Open 15:00 uur)
De entree is gratis.
Vrije gave.
62
NL
FR
DE
NL
Couven au « Kopermolen »
Pourquoi cet endroit s´appelle « Kopermolen »? Qui
a conçu ces merveilleuses ciselures au mur? Qui est
cet hôte remarquable qui apparaît soudainement en
plein milieu du concert?
Un concert avec Marie-José Van den Beuken, Christine Moraal, Mariëlle van den Kamp, Ricarda Schuman
et Hans Leenders. Idées et texte: Ricarda Schumann.
Pour toutes personnes à
partir de six ans
Di 05/01/2014 | 16h
(accès 15h)
Entrée libre, collecte.
Drei Völker, drei Stile, drei Geschmäcker
Jérôme Minis – Blockflöte, Philippe Pierlot – Viola da
Gamba und Jacques Ogg – Cembalo gestalten das
Abschlusskonzert der Klangwelten in Couven-Räumen. Das Konzertprogramm ist den drei wichtigsten
musikalischen Strömungen des Barock gewidmet:
dem französischen Geschmack, gekennzeichnet von
einer feinen natürlichen Eleganz, dem leidenschaftlichen, virtuosen und gesanglichen italienischen Stil
und dem vermischten Geschmack, der von Komponisten wie Bach und Telemann aus diesen Musikrichtungen zusammengeschmiedet wurde.
Konzert
So 12.01.2014 | 16 Uhr
(Einlass 15 Uhr)
Eintritt: 15 Euro, 13 Euro
> Seite 64
Drie volkeren, drie stijlen, drie smaken
Jérôme Minis – blokfluit, Philippe Pierlot – viola da
gamba en Jacques Ogg – klavecimbel geven het
slotconcert van Klangwelten in Couven-Räumen.
Zij spelen een programma dat gewijd is aan de drie
belangrijkste muzikale stromingen in de Barok: Le
Goût Français, gekenmerkt door een natuurlijke
en verfijnde elegantie, Il Gusto Italiano, gepassionneerd, virtuoos en zangerig, en de „vermischte
Geschmack“, een stijlrichtung, die door met name
Bach en Telemann hieruit samengesmeed werd.
Concert
Zo 12.01.2014 | 16 uur
(Open 15 uur)
Entree: 15 Euro, 13 Euro
>Pagina 64
Trois peuples, trois styles, trois goûts
Jérôme Minis – flûte a bec, Philippe Pierlot – viole de
gambe et Jacques Ogg – clavecin réalisent le concert
final de « Klangwelten in Couven-Räumen ». Le
programme est consacré aux trois tendances importantes du baroque : le goût français et son élégance
naturelle, le style italien passionnant par son chant et
sa virtuosité et puis le mélange, que des compositeurs comme Bach et Telemann combinent à partir de
ces styles.
Concert
Di 12/01/2014 | 16h
(accès 15h)
Tickets: 15 euros, 13 euros
> Page 64
DE
NL
FR
63
De Kopermolen
Wittem/NL
Foto: Jelle Wind
Die Kirche
von Kloster Wittem
Wittemer Allee 32 | NL- 6286 AB Wittem
www.kloosterwittem.nl
DE
Foto: Mireille Prange
Eintritt (Vorverkauf und Abendkasse):
12/15 Euro, „Freunde der Kopermolen“: 10/13 Euro
Vorverkauf: De Kopermolen, von Clermontplein 11, Vaals,
Tel. +31(0)43-3064668
Öffnungszeiten: Di-So 11-17 Uhr
Entree (Voorverkoop en bij de cassa):
12/15 Euro, „Vrienden van de Kopermolen“: 10/13 Euro
Voorverkoop: De Kopermolen, von Clermontplein 11, Vaals,
Tel. +31(0)43-3064668
Openingstijden: di–zo 11–17 uur
Tickets (prévente et caisse):
12/15 euros, « Amis du Kopermolen »: 10/13 euros
Prévente: De Kopermolen, von Clermontplein 11, Vaals,
Tél. +31(0)43-3064668
Heures d’ouverture: ma–di 11–17h
64
Die Klosterkirche wurde 1732 von Graf Ferdinand
Adolf von Plettenberg und Wittem (1690-1737) als
Schlosskapelle und Regionalkirche zusammen mit
dem zugehörigen Kloster gegründet. Die ersten
Bewohner des Klosters waren deutsche Kapuzinerpatres. Seit 1836 betreuen die Redemptoristen die
Kirche. Der Bau wurde durch den westfälischen Barockarchitekten Johann Conrad Schlaun (1695-1773)
in enger Zusammenarbeit mit Johann Joseph Couven
ausgeführt. Die Grundsteinlegung der Kirche fand
am 16. Juni 1729 statt. Erst 1773 wurde die Kirche
am Festtag des Kirchenpatrons Johannes von Nepomuk konsekriert. Das Kirchengebäude ist dreifach
gegliedert und mit Kreuzgewölben ausgestattet. Das
zierliche Linienspiel der modernen Gewölbemalerei
des limburgischen Künstlers Charles Eyck von 1939
bildet einen wirkungsvollen Kontrast zur barocken
Schönheit der drei ursprünglichen Altäre mit ihren
mächtigen Säulen.
Öffnungszeiten:
täglich 9–18:30 Uhr
Gottesdienste:
So 9, 11 und 18 Uhr,
Sa 19 Uhr
Weitere Informationen unter
+31(0)43-4591741
65
Die Kirche
von Kloster
Wittem
DE
NL
De kloosterkerk van Wittem
De mooie kloosterkerk van Wittem is gebouwd in
het jaar 1732 in opdracht van graaf Ferdinand Adolf
von Plettenberg en Wittem (1690-1737). Hij liet de
kerk bouwen als een slotkerk die echter ook dienst
kon doen als kerk voor de hele regio. Verder liet hij
ook een klooster erbij bouwen. De eerste bewoners
van het klooster waren Duitse paters Capucijnen.
Sinds 1836 wordt Klooster Wittem bewoond door
de paters redemptoristen. Kerk en klooster werden
gebouwd door de beroemde Westfaalse bouwmeester Johann Conrad Schlaun (1695-1773), die daarbij
nauw samenwerkte met Johann Joseph Couven. De
eerste steen voor de kerk werd gelegd op 16 juni
1729. De officiële inwijding gebeurde pas in 1773
op de feestdag van de heilige Johannes Nepomucenus, de kerkpatroon.Het geheel van het bouwwerk
bestaat uit drie kruiselings overwelfde geledingen.
De sierlijkheid van het lijnenspel in de schildering van
de Limburgse meester Charles Eyck van 1939 wordt
nog versterkt door de barokke pracht van de drie
oorspronkelijke altaren, die met hun fraaie zuilen al
meteen imponeren.
Openingstijden:
dagelijks 9–18:30 uur
Missen:
Zo 9, 11 en 18 uur, za 19 uur
Bel +31(0)43-4591741 voor
verdere informatie.
L’église du couvent à Wittem
Cette belle église fut fondée en 1732 ensemble avec
le couvent par Ferdinand Adolf, comte de Plettenberg
et Wittem (1690-1737), comme chapelle du château
et église regionale. Ses premiers habitants étaient
des Capucins allemands. Depuis 1836 les rédemptoristes desservent l’église. L’architecte est Johann
Conrad Schlaun (1695-1773), le grand-maître du
style baroque westphalien, qui coopérait étroitement
avec Johann Joseph Couven. La pose de la première
pierre eût lieu le 16 juin 1729. L’église fut consacrée
solennellement en 1773, lors de la fête patronale de
St-Népomuc, qui est également le patron de l’église.
L’église consiste en trois parties voûtées avec voûte
d’arêtes. L’élégance linéaire des peintures des voûtes, peintes par le maître limbourgois Charles Eyck
en 1939, est encore accentuée par la beauté baroque
des trois autels originaux aux colonnes élégantes.
Heures d’ouverture:
tous les jours 9–18h
Services religieux:
di 9, 11 et 18h, sa 19h
Appelez le +31(0)434591741 pour des informations complémentaires.
66
FR
Konzert zum 250. Todesjahr Johann Joseph
Couvens
Es erklingen Werke, die während der Schaffens- und
Lebenszeit J. J. Couvens und der Mönche des Klosters
Wittem komponiert wurden. Einen Höhepunkt stellt
die große Kantate dar, die 1763 durch den Klostergründer Alphonusus de Liguori geschrieben wurde.
Weiterhin werden Werke von Anselmus, Haagh, Haller, Speer und van Dijk zu hören sein. Den krönenden
Abschluss bildet das Halleluja von Händel.
Tonny Suilen (Sopran), Frans Kokkelmans (Bariton),
Hans van Dijk (Orgel), Johanna Schmidt (Violine),
Männergesangsverein Lauwerkrans Mechelen, Bläsergruppe Limburg.
Konzert
Sa 09.11.2013 | 20 Uhr
(Einlass 19.15 Uhr)
Nach dem 90minütigen
Konzert (keine Pause)
gibt es einen Empfang im
Gerarduszaal des Klosters
mit frischem GerardusKlosterbier!
Eintritt: 10 Euro
Reservierung: Kloster Tel.
+31(0)43-4501741,
Jef Brauers
Tel. +31(0)45-5491784
Concert in het kader van de 250ste sterfdag van
Johann Joseph Couven
Tijdens dit concert klinken meerdere composities die
verbonden zijn met de periode waarin J. J. Couven
leefde. Ook de geschiedenis van de paters redemptoristen in Wittem komt in het concert op verschillende
wijzen terug. Een hoogtepunt van het concert wordt
de Cantate die Alphonsus de Liguori, de stichter van
de kloosterorde, schreef in 1763, het jaar waarin
Couven overleed. Verder zijn werken te horen van
Anselmus, Haagh, Haller, Speer en Van Dijk. Het concert wordt afgesloten met het Hallelujah van Händel.
Tonny Suilen (Sopran), Frans Kokkelmans (Bariton),
Hans van Dijk (Orgel), Johanna Schmidt (Viool).
Mannenkoor Lauwerkrans Mechelen, en een koperensemble.
Concert
Za 09.11.2013 | 20 uur
(Open 19:15 uur)
Na het concert, dat anderhalf uur duurt (zonder
pauze), is er een nazit in
de Gerarduszaal waarbij
onder andere het Gerarduskloosterbier kan worden
geproefd!
Entree: 10 Euro
Reservatie: Klooster Tel.
+31(0)43-4501741,
Jef Brauers
Tel. +31(0)45-5491784
Concert lors du 250e anniversaire de la mort de
Johann Joseph Couven
Vous entendrez des oeuvres, composés pendant la
période de vie créative de J. J. Couven et des moines
du cloître de Wittem. Un point culminant du concert
représente une cantate creée en 1763 par Alphonsus
de Liguori, le fondateur du couvent. Après vous entendrez des oeuvres d'Anselmus, Haagh, Haller, Speer
et van Dijk. La fin couronnée le Halleluja de Händel.
Tonny Suilen (soprano), Frans Kokkelmans (bariton),
Hans van Dijk (orgue), Johanna Schmidt (violon).
chorale d'hommes Lauwerkrans Mechelen,
groupe d'instruments à vent Limburg.
Concert
Di 09/11/2013 | 20h
(accès 19h15)
Après le concert de 90 minutes (pas d'entracte) il y aura
une réception dans la salle
Gerardus du couvent avec de
la Gerardus-Klosterbier bien
fraîche!
Tickets: 10 euros
Réservation: Couvent Tel.
+31(0)43-4501741,
Jef Brauers Tel.
+31(0)45-5491784
NL
FR
67
WEITERE ANGEBOTE / OVERIG
AANBOD / AUTRES OFFRES
DE
Foto: Andreas Herrmann
Theater Aachen
Theaterplatz | D-52062 Aachen | www.theateraachen.de
DE
Die Geschichte des Aachener Stadttheaters reicht zurück bis 1751. In diesem Jahr
erhielt Aachen sein erstes öffentliches Theater, das von Johann Joseph Couven
erbaute Komödienhaus am Katschhof. Mit den steigenden Anforderungen an das
Haus entstanden zu Beginn des 19. Jahrhunderts Pläne für ein neues Theater.
Am 16. November 1822 erfolgte die Grundsteinlegung. Auf den von Friedrich
Schinkels überarbeiteten Entwurf gehen der klassizistische Portikus sowie das
Giebelfeld zurück. Der Theaterneubau wurde am 15. Mai 1825 mit einer Aufführung der Oper „Jessonda” von Louis Spohr eröffnet.
NL
De geschiedenis van het Akens stadtheater begint in 1751, toen Aken zijn eerste
officiële theater, het van Johann Joseph Couven gebouwde komediehuis op het
Katschhof, kreeg. Met de groeiende vorderingen aan het huis ontstond tegen het
begin van de 19e eeuw het plan voor een nieuw theater. Op 16 november 1822
werd de eerste steen gelegd. De classicistische zuilenhal en de geveldriehoek zijn
gemaakt volgens het herziene ontwerp van Friedrich Schinkel. De nieuwbouw
van het theater werd op 15 mei 1825 geopend met een uitvoering van de opera
„Jessonda” van Louis Spohr.
Familienkonzert
Georg Friedrich Händel – einer der bedeutendsten
Barockkomponisten und Johann Joseph Couven, einer
der bedeutendsten Barockarchitekten, haben sich
nie getroffen, oder vielleicht doch? Sicher wäre es
eine spannende Begegnung geworden, denn Couven
war ein großer Musikfreund! Gesprächsstoff gab es
genug, als Händel 1737 zu einem Kuraufenthalt nach
Aachen kam. Und dann gab es da noch diese charismatische Operndiva… Und schon sind wir beim 2.
Familienkonzert mittendrin in einer spannenden Geschichte rund um die Barockmusik mitten in Aachen.
Konzert
So 06.10.2013 | 11 Uhr
Eintritt: 8,20 bis 23,60 Euro
Kartenvorverkauf:
Theaterkasse, Theaterplatz,
D-52062 Aachen
(Mo–Sa 11–19 Uhr),
Tel. +49(0)241-4784-244,
E-Mail: theaterkasse@mail.
aachen.de
oder www.theateraachen.de
Familieconcert
Georg Friedrich Händel – een van de meest vooraanstaande barokcomponisten en Johann Joseph Couven,
een van de meest vooraanstaande barokarchitecten
hebben elkaar nooit persoonlijk getroffen, of toch?
Een ding is zeker: het zou een spannende ontmoeting
zijn geweest. Couven was een groot muziekliefhebber! Gesprekstof was er dus genoeg toen Händel in
1737 een kuur volgde in Aken. En dan was er nog die
charismatische operadiva... en zo belanden we in het
2de familieconcert midden in een spannende geschiedenis rondom de barokmuziek in hartje Aken.
Concert
Zo 06.10.2013 | 11 uur
Entree: 8,20 bis 23,60 Euro
Voorverkoop kaarten:
Kassa theater, Theaterplatz,
D-52062 Aken
(ma–za 11–19 uur),
tel. +49(0)241-4784-244,
E-Mail: theaterkasse@mail.
aachen.de
of www.theateraachen.de
Concert familial
Georg Friedrich Haendel, l’un des plus importants
compositeurs de la période baroque, et Johann Joseph Couven, l’un des plus importants architectes de
la période baroque, ne se sont jamais rencontrés. Ou
peut-être que si ? C’eût été en tout cas une rencontre
passionnante : Couven était un grand amateur de
musique! Les sujets de conversation n’auraient pas
manqué durant le séjour de Haendel en cure thermale
à Aix-la-Chapelle en 1737. De surcroît, il y avait cette
diva d’opéra si charismatique … Et nous voici en
plein sujet du second concert familial : une histoire
captivante autour de la musique baroque à Aix-laChapelle.
Concert
Di 06/10/2013 | 11h
Prix: de 8,20 à 23,60 euros
Vente des billets: à la caisse
du théâtre, Theaterplatz,
D-52062 Aix-la-Chapelle
(lu–sa 11–19h),
tél. +49(0)241-4784-244,
e-mail: theaterkasse@mail.
aachen.de
ou www.theateraachen.de
NL
FR
FR
L’histoire du théâtre de la ville d’Aix-la-Chapelle remonte à 1751. En cette année,
Aix-la-Chapelle ouvrit les portes de son premier théâtre public, conçu par Johann
Joseph Couven, au Katschhof. En raison des exigences toujours croissantes auxquelles la salle de spectacle était confrontée, on fit construire au début du XIXe
siècle un nouveau théâtre. La première pierre fut posée le 16 novembre 1822. Le
portique de style classique ainsi que le pignon proviennent de la version retravaillée par Karl Friedrich Schinkel. Le nouveau bâtiment fut inauguré le 15 mai 1825
avec l’opéra « Jessonda » de Louis Spohr.
68
Commedia dell'arte-Figürchen, Meißen, 1750/60, Couven-Museum, Foto: Anne Gold
WEITERE ANGEBOTE / OVERIG
AANBOD / AUTRES OFFRES
FR
Le bâtiment du lycée Couven correspond à l’architecture fonctionnelle des années
60 qui n’a aucun lien avec l’esthétique typique du XVIII siècle. Mais en analysant
l’histoire de cet établissement on arrive à comprendre la relation sincère entre
l’architecte J. J. Couven et le lycée. Le « Couven », comme on l’appelle normalement, était fondé en 1818 en tant qu’école du génie civil et de la construction et
se voyait dans la tradition de l’architecte. Pendant plus de six décennies elle était
le centre scolaire du génie civil et de la construction aixois. En 1883 le « Couven »
est devenu un collège, plus tard un collège-lycée et juste avant la Seconde Guerre
Mondiale il a pris la fonction d’un lycée d’enseignement général pour les garçons.
C’est à partir de 1945 qu’on le nomme « Couven Gymnasium » et il est situé à
l’endroit actuel depuis 1965. Aujourd’hui le lycée a environ 1200 élèves et son
proviseur est M. Günther Sonnen.
Foto: Couven Gymnasium/Dahmann
DE
Couven Resonancen – euregionale Literatur
meets music
Euregionale Schriftsteller lesen aus ihren Werken in
musikalischer Korrespondenz mit Couven-Musikern in
der Mensa des Couven Gymnasiums.
Lesung mit Musik
So 10.11.2013 | 11:30 Uhr
(Einlass 11 Uhr)
Eintritt: 7 Euro, erm. 5 Euro
(ggf. zzgl. VVK-Gebühr)
Kartenvorverkauf:
MediaStore, Großkölnstr. 56,
D-52062 Aachen
DE
NL
Das Gebäude des Couven Gymnasiums ist ein funktionaler Bau der 60er-Jahre
Architektur, der so gar nicht in die verspielte Ästhetik des 18. Jahrhunderts
passen mag. Erst ein Blick in die Geschichte der Schule gibt Aufschluss über die
innige Beziehung zwischen dem Architekten J. J. Couven und der Schule. Das
„Couven“, wie es heute allenthalben genannt wird, wurde 1818 als Baugewerkeschule gegründet und sah sich in der Tradition ihres Namensgebers. Die Schule
war mehr als sechs Jahrzehnte die Aachener Ausbildungsstätte für Bauhandwerker, bevor sie 1883 zu einer allgemeinbildenden Realschule umgewidmet wurde,
später dann zur Oberrealschule, zum Realgymnasium und kurz vor dem Zweiten
Weltkrieg dann zur Oberschule für Jungen. Den Namen „Couven Gymnasium“
trägt die Schule seit 1945 und existiert seit 1965 an Ort und Stelle. Die Schule hat
heute rund 1200 Schülerinnen und Schüler, Schulleiter ist Günther Sonnen.
Couven Resonancen – euregionale Literatur
meets music
Auteuren uit de Euregio lezen uit hun werken onder
muzikale begeleiding van muzikanten van het Couven
in de mensa van de school.
Lezing met muziek
Zo 10.11.2013 | 11:30 uur
(Open 11 uur)
Entree: 7 Euro, met korting
5 Euro (eventueel met kosten
voor de voorverkoop)
Voorverkoop van kaarten:
MediaStore, Großkölnstr. 56,
D-52062 Aken
Résonances Couven – la littérature de l’eurégio
joint la musique
Des écrivains de l’eurégio lisent à la cantine du lycée
Couven des extraits de leurs œuvres et la lecture sera
accompagnée par des musiciens du lycée Couven.
Matinée de lecture et de
musique
Di 10/11/2013 | 11h30
(accès 11h)
Tickets: 7 euros, tarif réduit
5 euros
Prévente de tickets:
MediaStore, Großkölnstr. 56,
D-52062 Aix-la-Chapelle
Couven Gymnasium
Lütticher Str. 111a | D-52074 Aachen
www.couven-gymnasium.de
NL
Het gebouw van het Couven-Gymnasium is een functioneel bouwwerk uit de
architectuur van de jaren zestig, die helemaal niet in de hudieke esthetik van de
achttiende eeuw past. Eerst een kijkje in de geschiedenis van het lyceum geeft
zicht op de innige relatie van de architect J. J. Couven en de school. Het „Couven”, zoals het alom genoemd wordt, werd in 1818 als „Baugewerkeschule”
(school voor de opleiding van bouwvakarbeiders) gesticht en zag zich in de traditie van haar naamgever. De school was meer dan zes decennia lang de onderwijsinstelling voor de opleiding van bouwvakarbeiders in Aken voordat zij in 1883
in een school voor middelbaar algemeen voortgezet onderwijs (Realschule) veranderd werd. Later werd zij een Oberrealschule, (vergelijkbaar met HAVO), een
Realgymnasium (vergelijkbaar met Lyceum) en kort voor de Tweede Wereldoorlog
een middelbare school voor jongens. De naam „Couven-Gymnasium” draagt de
school sinds 1945 en bestaat sinds 1965 te bestemder plaatse. De school heeft
tegenwoordig rond de 1200 leerlingen, directeur is Günther Sonnen.
70
FR
Veranstalter / Organisator / Organisateur:
Couven-Gymnasium
71
WEITERE ANGEBOTE / OVERIG
AANBOD / AUTRES OFFRES
St. Johann-Baptist/Aachen-Burtscheid, Foto: Frank Hendriks
Exkursionen / Rundgänge
Excursies / Rondleidingen
Excusions / Visites
Veranstalter / Organisatie / Organisateur:
Dr. Holger A. Dux, Aachener Geschichtsverein
DE
Couvens Spuren in Burtscheid
Es fällt schon ins Auge, dass es einen Stadtteil in
Aachen gibt, der die Handschrift eines Baumeisters trägt. Johann Joseph Couven hat hier zwei
markante Kirchengebäude errichtet, die, auf einer
Anhöhe gelegen, sofort ins Auge fallen. Dunkelrotgeschlämmte Ziegelsteinmauern, die mit Ziergliedern
und Fensterumrandungen aus Blaustein aufgelockert werden, zeigen auf ganz unterschiedliche Art,
wie ein Baumeister der Barockzeit die Bauaufgabe
„Gotteshaus“ gestaltete. Ein Gartenpavillon und ein
Wandbrunnen schließen den Rundgang durch eine in
sich geschlossenen architekturhistorische Periode ab.
Rundgang
Sa 28.09.2013 | 14–16 Uhr
Treffpunkt: Abteiplatz 2-4,
D-52066 Aachen-Burtscheid,
vor St. Johann
Kosten: 5 Euro pro Person
Eine Voranmeldung ist nicht
erforderlich. Im Anschluss
besteht die Möglichkeit, an
einer szenischen Führung
des Theater 99 durch die
beiden Kirchen teilzunehmen
(siehe Seite 33).
Couvens sporen in Burtscheid
Het valt meteen op, er is een stadsdeel van Aken
waar de bouwmeester duidelijk zijn stempel op heeft
gedrukt. Johann Joseph Couven heeft hier twee markante kerkgebouwen neergezet, die meteen opvallen
omdat ze op de heuvel staan. Donkerrode bakstenen
muren, die door sierdelen en blauwstenen omranding
om de ramen iets minder streng lijken, tonen op geheel eigen wijze hoe een barokke bouwmeester zijn
commissie „godshuis” vorm gaf. Het tuinpaviljoen en
een muurfontein sluiten de rondgang door een in zich
gesloten architectuurhistorische periode af.
Rondgang
Za 28.09.2013 | 14–16 uur
Trefpunt: Abteiplatz 2-4,
D-52066 Aken-Burtscheid,
voor St. Johannes de Baptist
Prijzen: 5 Euro p.p.
Aanmelden is niet nodig.
Aansluitend is het mogelijk
om aan een toneelmatige
rondleiding door de twee
kerken deel te nemen, uitgevoerd door Theater 99 (zie
pagina 33)
Les traces de Couven à Burtscheid
Un quartier d’Aix-la-Chapelle porte de façon assez
flagrante la signature d’un architecte. Johann Joseph
Couven a construit ici deux églises remarquables qui,
perchées sur une colline, sautent d’emblée aux yeux.
Les murs de briques de couleur pourpre, adoucis par
des éléments ornementaux et des encadrements de
Visite
Sa 28/09/2013 | 14–16h
Point de rencontre: Abteiplatz 2-4, D-52066 Aix-laChapelle-Burtscheid, devant
Saint-Jean-Baptiste
Prix: 5 euros par personne
NL
FR
72
fenêtre en pierre bleue, montrent de manière très
différente comment un architecte de l’époque
baroque concevait le projet de construction
« Maison de Dieu ». Un pavillon de jardin et une
fontaine murale clôturent la visite d’une période
historico-architecturale cohérente.
Il n’est pas nécessaire de
réserver. Après vous pouvez
participer à une tournée
théâtrale par les deux
églises avec des acteurs du
Theater 99 (voir page 33)
DE
Auf Couvens Spuren in Eupen
Da Eupens Stadtkern der Bombenhagel des Zweiten
Weltkrieges erspart blieb, kann die Weserstadt gleich
mit sechs herausragenden Werken Couvens aufwarten und zu Recht mit dem Titel einer Couven-Stadt
kokettieren. Bei unserem Rundgang durch Eupen
beginnen wir am „Klösterchen“, der schönsten
erhaltene Fassade eines Couven-Hauses. Weiter geht
es zur Nikolauskirche mit dem Hochaltar und dem
Chorgitter. Über die Klötzerbahn mit dem Sitz der
Executive der Deutschsprachigen Gemeinschaft und
dem Haus Gospert 42 mit einem schönen Beispiel der
Hochgärten geht es zum Haus Signon am Werthplatz. Wir dürfen sogar in das Innere, wo wir die
Einrichtung des Rokoko-Saales bestaunen dürfen. Die
letzte Station ist die Kapelle in Nispert, die mit dem
Haupthaus das einzig erhaltene Gesamtkunstwerk
Couvens ist.
Stadtführung
Sa 12.10.2013 | 14 Uhr
Treffpunkt: Marktplatz 7,
B-4700 Eupen
Kosten: 3 Euro pro Person
Anmeldung: Tel. +32(0)87553450, [email protected]
Couvens sporen in Eupen
Omdat de Eupense stadskern aan de bombardementen van de Tweede Wereldoorlog ontsnapte, kan de
stad aan de Weser met zes schitterende werken van
Couven uitpakken en terecht koketteren met de titel
van Couven-stad.
Stadsrondleiding
Za 12.10.2013 | 14 uur
Trefpunt: Marktplatz 7,
B-4700 Eupen
Prijzen: 3 Euro p.p.
Aanmelding: Tel. +32(0)87553450, [email protected]
Sur les traces de Couven à Eupen
Comme Eupen ne fut pas touchée pas les bombardements de la seconde guerre mondiale, la ville compte
toujours pas moins de six excellentes réalisations
de Couven: elle peut se vanter d’être une Ville de
Couven.
Visite guidée de la ville
Sa 12/10/2013 | 14h
Point de rencontre: Marktplatz 7, B-4700 Eupen
Prix: 3 euros par personne
Réservation: tél. +32(0)87553450, [email protected]
NL
FR
www.eupen.be
Veranstalter / Organisatie / Organisateur:
Tourist Info Eupen
73
WEITERE ANGEBOTE / OVERIG
AANBOD / AUTRES OFFRES
Busrundfahrt / Bustocht
Visite en bus
CapellaAquisgrana
Arrangement
DE
Couven cum suis – architektonisch, kulinarisch,
musikalisch
Der Heimatkundeverein Sankt-Tolbert Vaals bietet
in Zusammenarbeit mit Hotel Kasteel Bloemendal
und der Stiftung De Kopermolen ein außergewöhnliches kulturelles Programm an. Es besteht aus einem
geführten Rundgang zu Vaalser Gebäuden aus dem
18. Jahrhundert, einem Abendessen im Kasteel Bloemendal und einem Konzert der Capella Aquisgrana in
der Kopermolen (s. S. 60).
Führung, Essen und Konzert
Sa 12.10.2013 | 16:30 Uhr
Treffpunkt: De Kopermolen,
Von Clermontplein 11,
NL-6291 AT Vaals
Kosten: 45 Euro, 43 Euro für
„Freunde der Kopermolen“
Anmeldung: Bis 09.10.2013:
Tel. +31(0)43-4503754,
E-Mail: sankttolbert@gmail.
com
Couven cum suis – monumentaal, culinair, muzikaal
Heemkundekring Sankt-Tolbert Vaals in samenwerking met Hotel Kasteel Bloemendal en de stichting
de Kopermolen bieden een buitengewoon cultureel
programma aan. Dit bestaat uit een rondleiding langs
enkele monumentale gebouwen uit de 18e eeuw in
Vaals, een soupée in Kasteel Bloemendal en een concert in de Kopermolen door de Capella Aquisgrana
(zie pagina 60).
Rondleiding, Eten en Concert
Za 12.10.2013 | 16:30 uur
Trefpunkt: De Kopermolen,
Von Clermontplein 11, NL6291 AT Vaals
Totale prijs: 45 Euro, 43
Euro voor „Vrienden van de
Kopermolen“
Aanmelden: tot 09.10.2013:
Tel. +31(0)43-4503754,
E-Mail: sankttolbert@gmail.
com
Couven cum suis (Couven et les siens) – architectural, culinaire, musical
Le Cercle Historique Sankt Tolbert, Vaals propose un
programme culturel exceptionnel en collaboration
avec l’hôtel Kasteel Bloemendaal et la Fondation
De Kopermolen: une visite guidée des bâtiments du
18ième siècle à Vaals, un souper au Kasteel Bloemendaal et un concert de la Capella Aquisgrana au
Kopermolen (voir page 60).
Visite guidée, souper et
concert
Sa 12/10/2013 | 16h30
Lieu de rencontre: De Kopermolen, Von Clermontplein
11, NL-6291 AT Vaals
Droit de participation:
45 Euro, 43 Euro pour les
« Amis du Kopermolen »
Réservations jusqu’au
09.10.2013: tél. +31(0)434503754, E-Mail: [email protected]
NL
FR
Veranstalter / Organisatie / Organisateur:
Heimatkundeverein Sankt-Tolbert Vaals
Heemkundekring Sankt-Tolbert Vaals
Cercle Historique Sankt Tolbert, Vaals
74
DE
Kirchenbauten von Couven in der Euregio
J. J. Couven war nicht nur Baumeister in Aachen,
sondern auch Architekt des Fürstbischofs von Lüttich.
Außerdem befinden sich Frühwerke von ihm in SüdLimburg. Der Weg führt uns durch das Dreiländereck
über Aachen nach Eupen und weiter nach Wittem und
Eys. Gegenwärtig ist Couven vor allem als Schöpfer
der verschiedenen Ausstattungen der Theresienkirche
in Aachen, der Nikolauskirche in Eupen und der Klosterkapelle von Wittem bekannt. Mit der Johanneskapelle in Eupen-Nispert und der St.-Agatha-Kirche
in Eys ergeben sich weitere Aspekte, die das OEuvre
belegen.
Busrundfahrt
Sa 26.10.2013 | 9–18 Uhr
Treffpunkt: Sandkaulstraße,
Busparkplatz, D-52062
Aachen
Kosten: 49 Euro (Busrundfahrt, Begleitung)
Voranmeldung unter
+49(0)241-4972-111 bei der
Volkshochschule Aachen
Kirchenbauten von Couven in der Euregio
J.J Couven was niet alleen bouwmeester in Aken,
naast zijn werk als architect van het prins-bisdom
Luik is er ook het vroege werk in Zuid-Limburg. De
weg voert ons door de streek van het drielandenpunt
via Aken naar Eupen en verder na Wittem en Eys.
Tegenwoordig is Couven voornamelijk bekend als
ontwerper van de verschillende binneninrichtingen
van de St. Theresiakerk in Aken, de St. Nikolauskerk
van Eupen en de kloosterkapel van Wittem. Met de
St. Johannes-de-Doper-kapel in Eupen-Nispert en de
St. Agathakerk in Eys worden verdere aspecten uit
het oeuvre van de architect belicht.
Bustocht
Sa 26.10.2013 | 9–18 uur
Trefpunt: Sandkaulstraße,
bus parking, D-52062
Aachen
Prijzen: 49 Euro (bustocht,
begeleiding)
Aanmelding via
+49(0)241-4972-111 bij de
Volkshochschule Aachen
Les édifices religieux de Couven dans l’Euregio
J. J. Couven ne fut pas seulement architecte à
Aix-la-Chapelle, mais également auprès du Princeévêque de Liège et, au début de sa carrière, dans la
région du Limbourg méridional. La visite nous fait
traverser la région des trois frontières en passant par
Aix-la-Chapelle pour rejoindre Eupen et finalement
Wittem et Eys. Aujourd’hui, Couven est avant tout
connu comme le créateur des différents intérieurs de
l’église Sainte-Thérèse à Aix-la-Chapelle, de l’église
Saint-Nicolas à Eupen et de la chapelle du monastère
de Wittem. La chapelle Saint-Jean à Eupen-Nispert et
l’église Sainte-Agathe à Eys révèlent d’autres aspects
témoignant de son œuvre.
Visite en bus
Sa 26/10/2013 | 9–18h
Point de rencontre: Sandkaulstraße, parking des bus,
D-52062 Aachen
Prix: 49 euros (visite en bus,
accompagnement)
Réservations au
+49(0) 241-4972-111 auprès de la Volkshochschule
d’Aix-la-Chapelle
NL
FR
Veranstalter / Organisatie / Organisateur
Dr. Holger A. Dux, VHS Aachen in Kooperation mit dem
Regionalverband Euregio Aachen im Rheinischen Verein
für Denkmalpflege und Landschaftsschutz e.V., Köln
75
WEITERE ANGEBOTE / OVERIG
AANBOD / AUTRES OFFRES
FR
St. Agathakerk, Eys/NL, Foto: Ad Broers
Autoroute
DE
Entdecken Sie das Süd-Limburg von Couven
Johann Joseph Couven hat auch in Süd-Limburg seine
Spuren hinterlassen! Entdecken Sie Süd-Limburg mit
dem Auto entlang einer speziell für Sie ausgearbeiteten Route. Die Route führt Sie zu den verschiedenen
Bauwerken, bei denen der Barockarchitekt Hand
angelegt hat. Genießen Sie unterwegs die prächtigen
Landschaften, die es in dieser abwechslungsreichen Region gibt. Die Route startet bei Château St.
Gerlach in Valkenburg und umfasst ca. 90 Kilometer.
Planen Sie ausreichend Zeit ein, es gibt unterwegs
viel zu entdecken und zu erleben!
Couven-Highlights auf der Route: Château St. Gerlach | Schloss Neubourg | De Kopermolen | Schloss
Lemiers | St. Agathakirche | Schloss Genhoes
Die Route kann auf der
Website des VVV ZuidLimburg heruntergeladen
werden.
www.vvvzuidlimburg.nl/
couvenroute
Weitere Informationen:
VVV Zuid-Limburg
In den Niederlanden:
Tel. 0900-5559798
(1 Euro pro Gespräch)
Außerhalb der Niederlande:
Tel. +31(0)43-6098500
E-Mail:
[email protected]
Ontdek het Zuid-Limburg van Couven
Johann Joseph Couven heeft ook in Zuid-Limburg
zijn sporen achtergelaten. Tijdens dit programma
maakt u op eigen gelegenheid aan de hand van een
beschreven route een autotocht door Zuid-Limburg.
De route leidt u langs de diverse bouwwerken waarin
Johann Joseph Couven een rol heeft gespeeld. Onderweg geniet u tevens van de prachtige landschappen
die deze afwisselende regio rijk is. De route start bij
Château St. Gerlach in Valkenburg en bedraagt circa
90 kilometer. De route is aantrekkelijk beschreven en
met foto’s zijn de Couven pareltjes in Zuid-Limburg
mooi weergegeven. Het is aan te bevelen voldoende
tijd uit te trekken voor de route, aangezien er onderweg veel te ontdekken en te beleven valt!
Couven-Highlights tijdens de route: Château St.
Gerlach | Kasteel Neubourg | De Kopermolen | Kasteel
Lemiers | Sint-Agathakerk | Kasteel Genhoes
De route kan gedownload
worden via de website van
VVV Zuid-Limburg:
www.vvvzuidlimburg.nl/
couvenroute
Voor meer informatie:
VVV Zuid-Limburg
Vanuit Nederland:
Tel. 0900-5559798
(1 Euro per gesprek)
Van buiten Nederland:
Tel. +31(0)43-6098500
E-Mail:
[email protected]
76
Découvrez le Limbourg méridional de Couven
Johann Joseph Couven a laissé son empreinte au
Limbourg méridional! Entreprenez, muni d’un plan de
route, une tournée en voiture à travers le Limbourg
méridional. Vous accéderez ainsi à différents édifices
auxquels l’architecte baroque a contribué. Profitez
en chemin du paysage magnifique de cette région
si variée. La route débute au château Saint-Gerlach
à Valkenburg et compte 90 kilomètres. Prévoyez
suffisammment de temps. La route est riche en
découvertes et aventures!
Temps forts de Couven sur la Route: Château
St. Gerlach | Château du Neubourg | Kopermolen
Château Lemiers | Eglise Sainte-Agathe | Château
de Genhoes
La Route peut être téléchargée sur le site Internet du
VVV Zuid-Limburg:
www.vvvzuidlimburg.nl/
couvenroute
Informations supplémentaires: VVV Zuid-Limburg
Aux Pays-Bas:
tél. 0900-5559798
(1 euro par appel)
En dehors des Pays-Bas:
Tél. +31(0)43-6098500
E-mail:
[email protected]
NL
Château Sint Gerlach, Foto: Camille Oostwegel
77
Kalender
Fliesengemälde„Heimkehr der Schützen”, 18. Jh., Couven-Museum, Foto: Anne Gold
Sept 2013
Veranstaltung
13.9.–12.1.
Di–So 10–18 Uhr
Musikinstrumente und musikalische Kultur …
Do 12.9.
19 Uhr
Fr 13.9.
19:30 Uhr
So 15.9.
Einrichtung
Ort
Seite
Ausstellung
Couven-Museum
Aachen/D
14
Klangwelten in Couven-Räumen
Festakt
Altes Kurhaus
Aachen/D
20
Texte aus der Couven-Zeit
Lesung mit Musik
Theresienkirche
Aachen/D
24
17 Uhr
Musik für Gitarre & Orgelpositiv
Konzert
Sankt-Johannes
Eupen-Nispert/B
51
So 22.9.
11 Uhr
Couven in Concert
Vortrag und Konzert
Schloss Jägerhof
Düsseldorf/D
37
So 22.9.
11–18 Uhr
Familientag im Couven-Schloss
Ausstellung und mehr
Schloss Breill
Geilenkirchen/D
39
So 22.9.
14 Uhr
J. J. Couven auf einer musikalischen Reise
Konzert
Château St. Gerlach
Houthem/NL
57
Di 24.9.
18:30 Uhr
Johann Joseph Couven – Architektur
Vortrag
Couven-Museum
Aachen/D
19
Sa 28.9.
14–16 Uhr
Couvens Spuren in Burtscheid
Rundgang
St. Johann Baptist
Aachen/D
72
Sa 28.9.
16:30 Uhr
Dominus providebit (ab 6 Jahre)
Führung mit Musik
St. Michael
Aachen/D
33
So 29.9.
11 Uhr
Serenade im Gartenhaus
Konzert
Kerstenscher Pavillon
Aachen/D
26
Familienkonzert
Konzert
Theater Aachen
Aachen/D
69
Okt 2013
So 6.10.
11 Uhr
Mi 9.10.
15–16 Uhr
Kleine Musikgeschichte der Couven-Zeit
Senioren-Spezial
Couven-Museum
Aachen/D
19
Sa 12.10.
14 Uhr
Auf Couvens Spuren in Eupen
Stadtführung
Marktplatz 7
Eupen/B
73
Sa 12.10.
14:30 /16 Uhr
Kammermusik in Couven-Räumen
Konzerte
Haus Signon/Haus Vercken Eupen/B
49
Sa 12.10.
16:30 Uhr
Couven cum suis – arch., kul., musik.
Führung/Essen/Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
74
Sa 12.10.
20:00 Uhr
La musique Royale
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
60
So 13.10.
12 Uhr
BARAFOSTUS´ DREAM
Konzert
Couven-Museum
Aachen/D
16
So 13.10.
17 Uhr
Barocke Perspektiven
Konzert
St. Katharina
Wenau/D
45
Di 15.10.
14:30 Uhr
Couven für Senioren
Führung + Kaffee
St. Nikolaus
Eupen/B
45
Aachen/D
Di 15.10.
18:30 Uhr
Musikinstrumente des Barock
Vortrag
Couven-Museum
Sa 26.10.
9–18 Uhr
Kirchenbauten von Couven in der Euregio
Busrundfahrt
Aachen/D | Eupen/B | Wittem/NL | Eys/NL
75
Sa 26.10.
21 Uhr
Candlelight-Konzert
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
61
Mi 30.10.
15–16 Uhr
Kleine Musikgeschichte der Couven-Zeit
Senioren-Spezial
Couven-Museum
Aachen/D
19
78
19
79
Kalender
Château Sint Gerlach, Foto: VVV Zuid-Limburg
Nov 2013
Veranstaltung
24.11.–12.1.
Die Kopermolen und ihr Gebäude
Di–So 11–17 Uhr
Ausstellung
Einrichtung
Ort
De Kopermolen
Vaals/NL
Seite
59
Di 05.11.
18:30 Uhr
Das barocke Trompetenspiel
Vortrag
Couven-Museum
Aachen/D
19
Sa 09.11.
9–18 Uhr
Klangwelten – Couven und die Musik
Tagung
Couven-Museum
Aachen/D
16
Sa 09.11.
20 Uhr
Konzert zum 250. Todesjahr J. J. Couvens
Konzert
Kloster Wittem
Wittem/NL
67
So 10.11.
11 Uhr
Couvens Entwürfe zu Gartenpavillons …
Vortrag
Kerstenscher Pavillon
Aachen/D
27
So 10.11.
11:30 Uhr
Couven Resonancen …
Lesung mit Musik
Couven Gymnasium
Aachen/D
71
So 10.11.
13:30/14:30 Uhr
Die Kirchen in Eys und Wittem
Wanderung/Führung
St. Agathakerk
Eys/NL
55
So 17.11.
12 Uhr
Heroisch, festlich, strahlend hell …
Konzert
Couven-Museum
Aachen/D
17
So 17.11.
17 Uhr
Laudate eum in choris ac organis
Konzert + Führung
St. Kornelius
AC-Kornelim./D
35
Sa 23.11.
19:15 Uhr
Chor- und Orchestermusik
Konzert
St. Nikolaus
Eupen/B
44
So 24.11.
15 Uhr
Die Kopermolen und ihr Gebäude
Vernissage
De Kopermolen
Vaals/NL
59
J. J. Couven und seine Zeitgenossen
Adventskonzert
St. Johann Baptist
Aachen/D
29
Dez 2013
So 1.12.
16:30 Uhr
Di 3.12.
18:30 Uhr
Die Mandoline – Musique pour les Fêtes …
Vortrag
Couven-Museum
Aachen/D
19
So 8.12.
12 Uhr
Üppige Pracht und intime Poesie
Konzert
Couven-Museum
Aachen/D
18
So 8.12.
16 Uhr
J. J. Couven auf einer historischen Reise
Führung
Château St. Gerlach
Houthem/NL
57
So 8.12.
16 Uhr
Orgelkonzert Pierre Thimus
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
61
Fr 13.12.
19:30 Uhr
Gerhard Dünnwald liest …
Lesung mit Musik
Theresienkirche
Aachen/D
24
So 15.12.
17 Uhr
a capella zum Advent
Konzert
St. Katharina
Wenau/D
42
Do 19.12.
19:30 Uhr
Chor- und Orgelmusik zum Advent
Konzert
St. Katharina
Eupen-Kettenis/B
53
So 22.12.
16 Uhr
Von den Sternen hergeweht …
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
62
62
Jan 2014
So 5.1.
16 Uhr
Couven in der Kopermolen (Kinderkonzert)
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
So 12.1.
12 Uhr
Musicalisches Allerley
Konzert
Couven-Museum
Aachen/D
18
So 12.1.
16 Uhr
Drei Völker, drei Stile, drei Geschmäcker
Konzert
De Kopermolen
Vaals/NL
63
80
81
Gewinnspiel
Kansspel
Jeu-concours
Einladungen
Uitnodigingen
Invitations
Violine, Joseph Rief, Vils b. Füssen, 1822, Slg. Peter Schlarb, Foto: Anne Gold
DE
Couven-Orte sammeln und Ausstellungskatalog gratis erhalten!
Wenn Sie mindestens 6 Couven-Orte besuchen und sich dort einen Stempel geben
lassen, erhalten Sie einen Katalog zur Ausstellung „Klangwelten in Couven-Räumen. Musikinstrumente und musikalische Kultur zwischen Barock und Biedermeier“
im Couven-Museum (Hühnermarkt 17, D-52062 Aachen) gratis!
Der Katalog kann bis zum 14. Februar 2014 abgeholt werden.
NL
Couven-locaties verzamelen voor een gratis tentoonstellingscatalogus!
Indien u ten minste 6 Couven-locaties bezoekt en hier een stempel krijgt, geven
wij u een catalogus cadeau over de tentoonstelling „Klankwerelden in Couvens
ruimtes. Muziekinstrumenten en muziekcultuur tussen barok en biedermeier” in
het Couven-Museum (Hühnermarkt 17, D-52062 Aken)!
De catalogus kan tot 14 februari 2014 worden afgehaald.
DE
Wenn Sie regelmäßig Einladungen zu den Ausstellungseröffnungen des CouvenMuseums erhalten möchten, ergänzen Sie bitte hier Ihre Kontaktdaten und senden den ausgefüllten Abschnitt an: Couven-Museum, Hühnermarkt 17, D-52062
Aachen oder geben Sie diesen im Museum ab.
Name
Vorname
Straße
PLZ
Ort
Land
FR
Collectionnez les lieux de Couven et recevez un catalogue de l’exposition !
Si vous visitez au moins 6 lieux de Couven et si vous y demandez le cachet, le
catalogue de l’exposition « Univers sonores dans l’espace Couven - Instruments
de musique et culture musicale entre le baroque et le Biedermeier » au musée
Couven vous sera offert (Hühnermarkt 17, D-52062 Aix-la-Chapelle)!
Vous pouvez enlever le catalogue jusqu’au 14 février 2014.
Couven-Museum Altes Kurhaus
St. Michael
St. Kornelius
Theresienkirche
Kerstenscher
Pavillon
Schloss Jägerhof Schloss Breill
St. Johann
Baptist
NL
Indien u regelmatig uitnodigingen wilt ontvangen over tentoonstellingen in het
Couven-Museum, vul dan onderstaand formulier in, geadresseerd aan: CouvenMuseum, Hühnermarkt 17, D-52062 Aken of geef het formulier in het museum af.
Naam
Voornaam
Straat
Postcode
Plaats
Land
St. Katharina
FR
St. Nikolaus
Haus Signon
Haus Vercken
Johanneskapelle St. Katharina
St. Agathakerk
Château
St. Gerlach
De Kopermolen
Klooster Wittem
82
Theater Aachen
oder
Couven
Gymnasium
Si vous souhaitez recevoir régulièrement des invitations aux vernissages du
musée Couven, complétez le formulaire de contact ci-dessous et envoyer-le à
l’adresse suivante: Musée Couven, Hühnermarkt 17, D-52062 Aix-la-Chapelle,
Allemagne. Vous pouvez également le déposer directement au musée.
Nom
Prénom
Rue
Code postal
Ville
Pays
83
Danke
Bedankt
Merci
Mandoline von Donatus Filano, Neapel, 1766, Privatbesitz
Wir danken unseren Partnern / Wij danken onze partners /
Nous remercions nos partenaires
Aachener Geschichtsverein | Couven-Gymnasium Aachen | Hochschule für Musik
und Tanz Köln/Aachen | Lousberg Gesellschaft | Musikschule Aachen | Regionalverband Euregio Aachen im RVDL | Rumänische orthodoxe Gemeinde der Heiligen
Dreiheit Aachen | Theater Aachen | Verein der Musik- und Theaterfreunde Aachen
| Volkshochschule Aachen | Pfarramt St. Gregor Burtscheid | Verein zur Förderung
der Musik an St. Michael und St. Aposteln Burtscheid | Burtscheider Geschichtsverein | Pastoralamt St. Kornelius | Förderverein St. Kornelius Kornelimünster |
Goethe-Museum | Goethe-Museum/Anton-und-Katharina-Kippenberg-Stiftung
Düsseldorf | Stadt Geilenkirchen | Michael Graf Hoensbroech/Gut Breill | Pfarramt
St. Katharina Wenau | Verein der Freunde von Wenau | Eupener Geschichts- und
Museumsverein | Pfarramt St. Nikolaus Eupen | Haus der Begegnung Eupen |
Heinrich Signon Eupen | Konzertgesellschaft Musica Viva Eupen | Musikakademie
der Deutschsprachigen Gemeinschaft | Dr. Jean-Pierre Nyssen Eupen | Kapellenkomitee Eupen-Nispert | Touristen Info Eupen | Kirchenvorstand St. Agatha |
Stichting Muziekdagen Eys | Camille Oostwegel Château Hotels Valkenburg a.d.
Geul | Stichting De Kopermolen Vaals | Heemkundekring St. Tolbert Vaals | VVV
Zuid-Limburg | CultuurFonds Wittem.
Wir danken unseren Förderern und Sponsoren für die großzügige Unterstützung / Voor de vriendelijke ondersteuning danken wij / Nous remercions
tous ceux qui nous ont généreusement soutenus
Gefördert vom
Gedruckt auf 100% Recyclingpapier
Couven-Museum
Hühnermarkt 17
D-52062 Aachen
Tel. +49(0)241 432-4421
[email protected]
www.couven-klangwelten2013.de

Documents pareils