sukëndikuci sunuy ndam
Transcription
sukëndikuci sunuy ndam
CAIRN ENERGY PLC – SENEGAAL SUKËNDIKUCI SUNUY NDAM CAIRN CI SENEGAAL Ligeeyu Cairn ci Senegaal mi gui jaar ci Capricorn Senegal Limited bi nga xamné doomu keurou koom le bou Cairn Energy PLC. SIÉJOU CAIRN MI GUI EDIMBOURG CI ECOSSE AK AY YENEEN BURO CI SENEGAAL, LONDRES AK NORVÈGE Cairn Energy PLC (Cairn) bok ne ci société saaytu ak devlopmen petrol ak gaz ci Europe té mou bok ci Bourse Londres. Cairn feñal ne té ligeey ne ay dencukaay petrol ak gaz ci ay bërëb yu wuuté ci adina bi. Senegaal doon ne missal bi gën bi firndé jubluwaay Cairn ci nek njiit ci wallu këru koom. Amoon neñu ci gëm gëm bu wér ci wallu teknik lu aju ci kattanu yaatuwaay wi, lolo tax ba niou ubbi niari bassing you jëk yi nga xamné ñi gui feeñ ci atum 2014. Cairn dafay ligeey ak gornemen reew yu sen këru koomu petrol am ay ligeey ci wallu wowou ku ci mel ni PETROSEN ak ay yeneen këru koomu petrol ci adina bi. Cairn am ne xam-xam- bu mucc ayib ci saaytu wëttu geej té wané ne kattanam ci def ay projé ci wallu saaytu, forass, devlopmen ak togg yu jaffé té ligeeyam du saffano ak dëkuwaay yi ko weur ak environmen. Cairn yitté wo ne ci jaaralé ligeeyam ni ko yoon tërëlé ci Senegaal. 1 UBBIG BASSING WU YEES CI PENKU ATLANTIQUE Li ñu mbëbët ci anam biñuy saayto moy jël ay bërëb yu am solo ci yaatuwaay wi ak am kaatanu topp ko su ndam amé. Ganaw ba Cairn gëmé ci wallu teknik dayoog ak solog njeuriñam ci Senegaal, yatuwaayu saaytu Cairn mi gui sosso ci bët ganaar afrik nga xamni ken saaytoogu ko ci geej yu xoot yi nek wètu plateau wi nga khamné ay teen yu bari gasson neñu ko digganté attum 1960 ak 1970. Cairn sampu na Senegaal ci attum 2013 ak ñi muy liggeyyal ci joint venture bi ak gornemen bu ko doolel. Mi gui wey di yittél ak dawal khalissam ak ligueeyam. Senegaal doon na reewu yakaar ndax guiss nañu kattanam ci wallu hydrocarbur. Saaytu petrole ak gaz ci Senegaal mi gui tambali ci attum 1950 wayé 40 teen ci gueej gui la ñu gass bobou legui. Ci weeru mars 2013 Cairn diot ne bokk ci ligeeyu niet teen yu niar ñi moom Far Limited ak PETROSEN di këru koom ci wallu petrol wu Senegaal moom. Bi nieti weer weeso, ConocoPhillips mo niow bokk ci. Ci lu neew nieti at, Cairn saaytuneak gunge ay partenairam ba niuubbi niari teen yu jeuk yi ba fek ci petrol.Tek ne programm wu am solo ak cambar wu niaw ci teen yi ; jot na ay xibaaru suuf yu yees ; yok ne cambaram ci nient teen; tambali ne ay ligeey ci programmu teen wu yees té xëc neñ diiru nieti at (ba fevrié 2019)bataaxal niel bokk ligeeyu togg wi (PSC). Ci attum 2014, Cairn ak ay naatango JV gass neñu niari teen ci geeju Senegaal ba fekk ci petrol boolé ci ubbi bassin bu yees ci ndeyjooru atlantique. Teen yoyé nio jeuk ci yi ñu gass ci Senegaal ci 20 at yi weesu té nek ci geej yu xoot yi. Niari feeñ you toftolo yi firndél nañu ci tambali cambar wi petrol wu naat ak xeer yu geun baax ci aduna bi ci teenu FAN-1. 2 Ci weeru nowembar 2014, Cairn yeggël ne gornemen Senegaal ci turu Joint Venture bi, feeñ yi am niel teenu FAN-1 ak SNE-1 yu. Cairn xalaat ne niari feeñ yoyou ak yakaar yi ñu guiss ci goxu licence wi doon ne alal bu tollok bën milliard barigo. Ganaw bañu sampé programmu cambar ci ay diir yu bari bolé ci yok lii di njëg ci Senegaal nguir jaay mi, Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi tëggu negn ci yoonu ligueey bu yagg ak dugal xaliss bu bari. Ci weeru mé 2015, ganaw ba ñu xamé kattanu yaatuwaay wi, Cairn ak ay parteneeram yu Joint Venture bi, jebël neñ gornemen Senegaal programmu cambar ci diiru nieti at.Mo nekon programmu cambaru geej gui bi jëk ci anam bi ci dëk wi. 3 DIIRU SAAYTU AK XALAAT Ci weeru setumbar 2015, Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi tambaliwaatoon negn ligeey ci geeju Senegaal ak tambali campagnu diot ay xibaaru suuf ci xam-xamu 3D bu yaatu. Yiité suuf wi tax ñu xam kattan wi am ci yaatuwaayu soowu licence wi mi gui tollon 2,400km². Ci weeru octobre 2015 gaalu forass Ocean Rig Athena wu yengeuntu ci niari fann bu 7e generassion té xatim bataaxal ak ConocoPhillips delou na ci geusstou forass wi ngir xaimala nu fek ci teen SNE-1. La taxoon gnu def programm bobou mo doon yok sunu xam-xam ci alalu suuf yi, bolé ci am ay xibaar yu yees ci anam yu woor té yomb yu wuuté ak saaytu wu jëk wa. Ci weeru nowembar 2015 Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi yokal negn len nieti at ci bataaxal niel bokk ligeeyu togg wi. Yokk wowou mayna diir bu mu cambar niari feeñ yi ak kattanu saaytu ci li dess ci gokhu PSC. Ci tambali 2016, yëklé nañu njurël yu baax ganaw cambar bu njëk ci teen SN2 ci gueeju Senegaal. Diot neñ am ndam ci gawaay bi ci niari place yu wuuté ci teen wi: bu jëk wi am na gawaay wu tollok 8,000 barigo/bës yu sen qalité kawé ci ndeyu barigo wi fété suuf, benen wi gawaay wi tollok 1,000 barigo/bës té qalitém geuneu neew ci 4 ndeyu barigo wi fété kaw. Ndam li firndél ne niar nieup amoon negn kattan ligeey ci gawaay yu meun wey bolé ci dimbalé yok tolluwaay alal yi. Ci weeru mars 2016 yeggël nañu njurël yu baax yi jugé ci teen SNE-3. Njurëlu niareelu teen wi dëggël ne dayyo ak kattanu SNE té wané ne gawaayundeyu barigo wi fété kaw ci ay lim yuy wey ci wallu koom. Ci weeru avril 2016, Cairn yeglewaat ne yeneen ndam ci wallu saytu ci teen BEL-1. Saytu Bellatrix mo takkhon jok teen bobou ak cambar bët gannaru SNE nguir dëggël njëg wu baax wi ñu giss ci yeneen teen yi ak wey di firndél rey reyu yaatuwaay SNE. Ganaw ba mu defé cambar yoyou ba tay wi, Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi nangu negn taxawal nienteelu teen wi SNE-4 ngir cambar yaatuwaayu penku SNE. Lolou mo firndél ni suuf si ci ndeyu barigo bi féété kaw am ne qalité bu nouroo ak li gnu fek ci gox bi. Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi wi di negn wëyel di dajalé xibaar yi muy dieulé ci nienti teen yi ak 2DSTs ak lu tollok 600m. Dine tax gnu meune xam anam wi geune ngir wëyel cambar diw bu bari bi ak saaytu yoonu developmen yi. Thiès Légende Bërebu contraa Xibaaru suuf 3D yi Cairn am ci 2015 Xibaaru suuf yi Cairn moom Feeñ yi Yakaar yi ak devlopmen Teenu saaytu wu Cairn Teenu cambar Yeneen teen yi Dakar SENEGAAL Diourb CVM-1 SH AK RE FB EL IC ZO O ES M Mbour RUFISQUE-3 DAKAR-MARINE-2 RUFISQUE-2 RUFISQUE OFFSHORE Foundiougne XOOTAY SANGOMAR OFFSHORE SANGOMAR OFFSHORE Pa BETELGEUSE & ACHERNAR FAN-1 FIELD CANOPUS FAN-1 NORTH FAN Sokone DENEB SIRIUS ELECTRA FOMALHAUT BELLATRIX SNE-1 FIELD CENTRAL FAN BEL-1 SNE-2 SNE-1 GEMMA SNE-3 SOUTH FAN 0 km 5 km 10 km SOLEIL CDE Xaima alal yu piir yi >1 milliar barigo Toubakouta IZAR 20 km 5 DIAPALE MBEBET GORNEMEN CI YOKK ALAL YI CI WALLU ENERSSI Mbëbëtu Cairn moy genné alal wu ñuy sukkëndiku ngir soss njëk wu yees niel Senegaal té yokk enerssi ba mu doy ci dëk wi. Mi gui diapalé gornemen wu Snegal ngir yokk alal yi ci wallu enerssi ngir saafara digganté jaay ak jënd ci enerssi. Li gallankooron yokkuté ci wallu askan ak koomu rewmi moy jafe jafe diot ci enerssi. Koomu rewmi mi gui sukkëndiku ci petrol wi ñu jëlé bitim reew. Guiss petrol ak gaz wu bari ci geeju Senegaal doon ne dimbali koomu rewmi, gox yi, këru koom yi, gornemen Senegaal wi té doon ne indil xaliss wu am solo bolé ci jurël karaange ci wallu xaliss ak enerssi bu gnuy diay bitim reew ci diir wu yag. Ba ñu ko falé ci 2012, Presidan Macky Sall dafa am mbëbët yok koom té mi xëcc borom xaliss bitim reew yi ngir niu niow bokk sukkeli Senegaal. Lolé wañi ne wëru way rewmi ci nap, mbëy ak turism. 6 Presidan Macky Sall nek ne ku xam-xamam mac ci wallu suuf té nekone njiitu PETROSEN. Gornemen Senegaal tërëlna sartu petrol ci 1998 wuy faram facce anamu saaytu ak ligeey hydrocarbur ci Senegaal. Sart wi weeruwaayu bataaxal niel bokk ligeeyu saytu ak togg hydrocarbur bi bolé Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi. PETROSEN am ne taxaway wu am solo ci li mu nek ci Joint Venture bi, ci li mu nek yemalekat ak ci li mu fi taxawal jewriñu enerssi. PETROSEN am ne sagn sagn yokk taxwaayam ci kapital bi ba 18% bu gnu tambalé xëcc ci teenu SNE. Gornemen Senegaal yeggël ne ndogalam ci 2012 ngir bokk ci kureelu Këru Koom wu Mak yi xëcc suuf ci anam you Leer (ITIE) té Cairn bokk ci. Kureel wowé doon ne sart ci aduna wi ngir leeral fëyu alalu suuf yi. War na reew yi soss ITIE ñu fëssal xibaar ci wallu fiscalite, licence, contraa, ligeey ak yeneen poñ yu am solo yu dieum ci xëcc alalu suuf yi. Mbëbëtu Cairn moy gene alal wuñuy sukkëndiku ngir soss njëk wu yees niel Senegaal té yokk enerssi bamu doy ci dëk wi. 7 Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi bolo neñ sen ndegeurlaay ligeey ngir amal njeuriñ Senegaal ci askan wi ak koom wu baax té yag. 8 NJUREEL YI CI DIIR WU YAGG Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi boloo negn ci yitté jaay nguir amal njeuriñ Senegaal ci askan wi ak koom koom wu baax té yaag. Ganaw ba ñu jubloo ci dugël xaliss ci askan wi, da niuy ligeey ngir yokk alalu askan yi, diapale njaang té yombalal ligeeyu këru koom yi. Da niuy wutt ay nataango yu woor te am njeuriñ ci programm yu yëkëti sunuy ligeey ci gox yi niu koy defe. Def neñu ay invesstissmen ci wallu yokk kattanu institussion ak këru koomu Senegaal. Yeen yi gni gui japalé sunu ligeey ci diamonio ji ak yi niow wayé nieneen daniuy geune japalé askan wi. Sunu programmu taxaw tem bi bolé ay nataango dafay niaax ci wallu xëlu këru koom bolé ci dimbalé yokkuté këru koomu deuk yi : GREAT ENTREPRENEUR AK ECOBAG Japalé nañu « Great Entrepreneur » bu British Council : yeené British Council le ngir dimbali ligeeyu ndawu rewmi. Dugël nañu xaliss ci projé ECOBAG bi jël raw gaddu wi ba niuy tambali. PROJE MICROFINANCEMENT (THE HUNGER PROJECT) Ňun nio taxawal The Hunger Project ngir japalé ben programmu microfinancement yu jiggenu Senegaal di jiité. ECOBAG dey for mbalitu plastik ci deukuwaay wi wi ngir togg ko ay doomu plastik yu ñu yeesal ba paré di ko jaay defarkatu plastik yi. Projé wi doon ne luy niaax yeesal mbalitu plastik ak ben sisteem wuy dajalé mbalit yi. Sunu ndimbal mo waral njeundum jumtukaay yu xarañ ngir yok ligeey wi ak fëssal sartu HSE ci bërëb wi. Senegaal moy reewu afrik bi The Hunger Project jëk am té mi gui ligeey 1991 ba legui. Leegui The Hunger Project am ne 10 bërëb ci Senegaal yu toppato 178,000 nit yu nek ci 211 gox goxaan yi. Estratéji bërëb yi dimbali ne ci dajalé lu tollok 15,000 ba 25,000 nit ci ay gox goxan ngir yok sen baat andak gornemen wi ak meune diot ay jumtukaayu dund. Loloy tax askan wi di meune bole ay dole ngir jeuriño alal yi. TAGGAT CI WALLU LAAK Cairn ak ay parteneeram ci Joint Venture bi gni gui japalé ben programm taggat buy wëy ci anglé niel ligeeykatu jewriñ yi ak departemen yi nek ci enerssi. Candida yi departemen minister yi nio leen di tann té taggat yi British Council mo leen koy defal. Projé microfinance eumb ne taggat ci wallu xam-xamu xaliss, ay xallis yu teew ngir ay lebal yu ndaw, ak ay jumtukaayu denc xaliss niel gox yi wi ci bërëb yi. Dafay japalé jigeen yi ci yokk sen xam-xam ci jitté ak jënd ak jaay, yokk sen koom ngir ñu am taxaway wu am solo ci sen askan. Ngir diokh xam-xam ci anglé ak ci yeneen fann niel ndongo daara kaw ëlëk yi ci wallu xam-xamu suuf, ay taggat ci anglé ak ay njangalé ci wallu wax la British Council nek di def niel ndongo ci IST ak ndongo ci Darray Kaw Polytecnik (ESP). 9 YENEEN XIBAAR So len amé yeneen laaj wala ngèn soxla yeneen xibaar ci yitté Cairn, yoné len niou bataaxal ci: [email protected] Jaar leen ci sunu sit internet www.cairnenergy.com