Diccionari General de la Lenga Occitana Letra G
Transcription
Diccionari General de la Lenga Occitana Letra G
A CADÈMIA O CCITANA C ONSISTÒRI DEL G AI S ABER Diccionari General de la Lenga Occitana Letra G 2015 ga garda G ga n. m. • gué gabarra n. f. • gabare gabarrit n. m. • gabarit gabarrièr, èra n. • gabarier gabe n. m. (mot occ. gascon) • gave gabelador (/gabelaire) n. m. (s. XIII.) • gabelou gabion n. m. • gabion gabièr n. m. • gabier (t. de marine) gabèla n. f. (s. XIII., de l’arabi) • gabelle gafa n. f. (s. XV : « gaf ».) • gaffe gafar v. • gaffer • faire gaffe gafet, eta n. • apprentis gag n. m. (s. XX., mot anglés) • gag gag (/gai) n. m. • geai gai, gaia adj. • gai, gaie gaiament adv. • gaiement gaietat n. f. • gaieté gaina n. f. (s. XIV.) • gaine gainar v. • gainer gainat, ada adj. • gainé, ée gainatge n. m. • gainage gainièr, èra n. • gainier, ère gaire adv. • guère gaireben prep. • presque (cf. quasi) gaita (/ gacha) n. f. (s. XIII.) • sentinelle gaitar (/gachar) v. • guetter gal n. m. • coq galabontemps n. m. gaudeire • jouisseur • viveur galafatar v. (de l’arabi) • calfater • calfeutrer galafatatge n. m. • calfatage • calfeutrage galafre, afra (/ golafre, afra) n. • goinfre galant, anta adj. e n. • galant, ante galantament adv. • galamment galantariá n. f. • galanterie galapian n. m. • galapiat galar v. • réjouir • amuser galariá n. f. (s. XIV. . . , de l’italian « galleria ») • galerie (d’exposition. . . ) galaupada n. f. • galopade galaupar v. • galoper galaxia n. f. • galaxie galejada n. f. • plaisanterie (aux frais de l’interlocuteur) • galéjade galejar v. • plaisanter • coqueter galerian, ana n. (s. XVII. . . ) • galérien, enne galeta n. f. • galette galhard, arda adj. e n. • gaillard, arde galhèc, èga adj. e n. • galicien, enne galina n. f. • poule galinada, galinassa n. f. • fiente de poule galinaire, aira n. • volailler, ère galinar v. • avoir la chair de poule • coqueter galinariá n. f. • volaille galinat n. m. (s. XIII.) • poulard galinet n. m. • poulet galineta n. f. • coccinelle galinièr n. m. • poulailler • paradis (théâtre) galinièr, ièra n. • volailler, volaillère galinèla n. f. • poule d’eau (cf. pola d’aiga) gallican, ana adj. e n. (s. XIV. . . ) • gallican, anne gallicanisme n. m. (s. XIX. . . ) • gallicanisme gallicisme n. m. (s. XVI. . . ) • gallicisme gallinacèu n. m. (s. XVIII. . . ) • gallinacé gallo adj. e n. (s. XIII. . . ) • gallo (de Bretagne) gallo-roman, ana adj. e n. (s. XIX. . . ) • galloromain, aine gallés, esa adj. e n. • gaulois, oise galobet n. m. • galoubet galurenc, enca adj. e n. • joyeux • réjoui • galurin galà n. m. (s. XVII. . . , del francés ← castelhan) • gala galèra n. f. (s. XV. . . , del catalan) • galère galés, esa adj. e n. • gallois, oise gamberlejar v. • boiter • aller à cloche-pied • gamberger (cf. gambejar; cf. cambejar) gamma n. f. (s. XII. . . ) • gamme (musique etc.) gamma n. m. (s. XIX. . . ) gammà • gamma (lettre grecque.. • ) gammaglobulina n. f. (s. XX.) • gammaglobuline gammagrafia n. f. (s. XX.) • gammagraphie gammamètre n. m. (s. XX.) • gammamètre gammaterapia n. f. (s. XX.) • gammathérapie ganariá n. f. • gainerie gandin n. m. • gandin gandir v. • préserver gang n. m. (s. XIX. . . , mot angloamerican) • gang ganglion n. m. • ganglion gangrena n. f. • gangrène gangsterisme n. m. (s. XX., mot angloamerican) • gangstérisme gangstèr n. m. (s. XX., mot angloamerican) • gangster ganhaire, aira n. • gagneur, euse ganhar v. • gagner • remporter (un prix, une bataille. . . ) ganivet n. m. • canif gansa n. f. • ganse • cordon. gansòla n. f. • bride gant n. m. • gant gara n. f. (s. XIX. . . ) • gare garapòt n. m. • galipot, résine de pin. garatge n. m. (s. XIX. . . ) • garage garatgista n. (s. XX.) • garagiste garba n. f. • gerbe garbièr n. m. • gerbier garbotge (/ gargotge ) n. m. • grabuge garbura n. f. (mot de l’occ. gascon) • garbure (soupe) 2 gardacaça gauta garda n. m. • garde (cf. gardian) gardacaça n. m. • garde-chasse gardachorma n. m. • garde-chiourme gardacòrs n. m. (s. XIII.) • justaucorps • vêtement de guerre gardar v. • garder (prendre soin) gardar (se) v. • garder (se) gardian, ana n. (s. XIII.) • gardien, enne • gardian (de Camargue) (cf. garda) gardiatge n. m. • gardiage gardènia n. f. (s. XVIII. . . ) gardenià • gardénia garent, enta adj. (s. XII.) • garant, ante garentida n. f. (s. XII : « garentia ».) • garantie garentir v. (s. XIII.) • garantir • répondre (caution) gargamèla n. f. (s. XIII.) • gorge (anatomie) • gargamelle (fam.) garganta n. f. • gorge (anatomie) gargarisme n. m. (s. XIV.) • gargarisme gargarizar v. (s. XIV.) • gargariser gargolhar v. • gargouiller garible, ibla adj. garissable • guérissable garidor, ora n. garisseire • guérisseur, euse (cf. adobaire) garir v. (s. XII.) • guérir garison n. f. • guérison garita n. f. • guérite garlanda n. f. (s. XIII.) • guirlande garnidoira n. f. (s. XIX. . . ) • garnisseuse (machine) garnidor, ora n. (s. XIV.) garnisseire • garnisseur, euse (personne) garnidura n. f. (s. XIV.) • garniture garnir v. • garnir • remplir (un imprimé) garnison n. f. (s. XV.) • garnison garnissatge n. m. (s. XVIII. . . ) • garnissage garra n. f. • jarret garric n. m. (s. XII.) • chêne yeuse garriga n. f. (s. XIII.) • garrigue garron n. m. • gîte (boucherie) garròt n. m. • garrot garçon n. m. (s. XVIII. . . , del francic) • garçon (de café. . . ) (cf. gojat) gas (pl. gases) n. m. (s. XIX. . . ) • gaz gasanh n. m. (s. XII.) • gain gasanha n. f. (s. XII.) • gain • profit gasar v. (s. XIX. . . ) • gazer gasar v. • franchir (à gué) gasatge n. m. (s. XIX. . . ) • gazage gascon, ona adj. (s. XII.) • gascon, onne gasconisme n. m. (s. XVII. . . ) • gasconnisme gasificacion n. f. (s. XIX. . . ) • gazéification gasificar v. (s. XIX. . . ) • gazéifier gasogèn n. m. (s. XIX. . . ) • gazogène gasolina n. m. (s. XIX. . . ) • essence (moteurs) gaspa n. f. • rafle • grappe de raisin • crème de petit lait gaspacho n. m. (s. XIX. . . , mot castelhan) gaspachò • gaspacho gaspilhaire, aira adj. e n. • celui qui gâte en grappillant • gaspilleur gaspilhar v. • grappiller • gaspiller gassendisme n. m. (s. XIX. . . ) • gassendisme gassendista adj. e n. (s. XVII. . . ) • gassendiste gast n. m. (s. XIII.) • dévastation (cf. degast) gastador / gastaire adj. (s. XIII.) • dévastateur (guerres anciennes) gastar v. • gâter (abîmer) • dépenser sans mesure gasteropòde n. m. (s. XVIII. . . ) • gastéropode gastronòme, òma n. (s. XIX. . . ) gastronòm • gastronome gasòli n. m. (s. XX.) • gasoil gat pudre n. m. • putois gat, gata (/cat, cata) n. • chat, chatte gata n. f. • gatte (t. de marine) • chatte (machine de guerre médiévale) gatamiaula n. f. • chattemite gatarràs, assa n. • gros et vilain chat, grosse et vilaine chatte gatet, eta gaton, ona gatonet (/ caton) n. • chaton gatfaïn n. m. • fouine gatge n. m. (s. XII.) • gage • ustensile gatget n. m. (de l’occ. gascon) • ustensile (petit) • gadget gatilh n. m. • chatouille gatilhar v. • chatouiller gatilhós, osa adj. • chatouilleux, euse gatjar v. (s. XIII.) • gager gatonada n. f. • portée de chatons gatonar v. • mettre bas (chatte) gatonejaire, aira n. • galant, ante, caressant, ante gatonejar v. • faire des chatteries • être en chaleur (chatte) gatoniá n. f. • chatterie gatonièr, ièra n. • qui aime les chats gatonièra n. f. • chatière gatsause n. m. • saule marsault gatuènha (/catuènha) n. f. • les chats gatàs, assa n. • gros chat, grosse chatte gaudença / gaudida n. f. (s. XIII.) gaudéncia • jouissance (d’un bien. . . ) (cf. gaudiment) gaudiment n. m. • jouissance (plaisir) (cf. gaudença; cf. gaudida; cf. chal) gaudina n. f. • femme libertine • gourgandine gaudir v. (s. XII.) • jouir gaug n. m. • joie • souci (plante) gaug / gaujor n. f. • joie (cf. jòia) gaujosament adv. • joyeusement gaujós, osa adj. • joyeux, euse (cf. joiós) gaunha n. f. • ouïe du poisson • pêche à la main dans les rivières gausar (/ausar) v. • oser 3 gautada gentilòme (pl. gentilsòmes) gauta n. f. • joue gautada n. f. • soufflet (gifle) gautejar v. • souffleter gavach, acha n. • rustre • qui s’exprime dans un parler jugé incorrect gavian n. m. • goéland gavina n. f. (s. XIII.) • mouette cendrée gavitèl n. m. (de l’ital. gavitello) • bouée • balise gavèl n. m. • javelle de sarments • sarment de vigne (cf. eisserment) gavèla n. f. • javelle gavòt, òta adj. • gavot (du pays dauphinois) • occitan vivaro-alpin gavòta n. f. • gavotte (danse) gaëlic, ica adj. • gaélique g : ge (alfabet) • g gàbia n. f. • cage • gabie (t. de marine) geina n. f. (s. XVI. . . , del francés ancian ← germanic) • gêne • tourment geinant, anta adj. (s. XVI. . . ) • gênant, ante geinar v. (s. XVII. . . ) • gêner • tourmenter geissar v. • pratiquer la gypserie geissièr n. m. (s. XIV.) • gippier, gypier (auteur des gypseries) geissièra n. f. (s. XIV. . . ) • carrière de gypse gelada n. f. (s. XII.) • gelée geladura n. f. (s. XVI. . . ) • gelure geladís n. m. (s. XII. . . ) • engelure gelant, anta adj. (s. XII. . . ) • gelant, ante gelar v. (s. XII.) • geler gelarèia n. f. (s. XVII. . . ) • gelée (de viande, de fruits. . . ) • gélatine gelha n. f. • jante de roue gelosiá n. f. (s. XII.) • jalousie gelós, osa adj. (s. XII.) • jaloux, ouse gema n. f. (s. XII.) • gemme (résine) gemada n. f. (s. XII. . . ) • gemmage gemar v. (s. XII. . . ) • gemmer (pin) gemegaire, aira adj. e n. • geignard, arde • qui se plaint gemegant, anta adj. gemissent; gemegaire • gémissant, ante gemegar v. • geindre gemiment n. m. (s. XIII.) • gémissement gemir v. (s. XIII.) • gémir gemièr n. m. (s. XII. . . ) • gemmeur gemma n. f. (s. XIX. . . ) • gemme (bourgeon) gemma n. f. (s. XIII.) • gemme (pierre précieuse) gemmacion n. f. (s. XVIII. . . ) • gemmation (formation des bourgeons) gemmar v. (s. XIX. . . ) • gemmer (bourgeonner) gemmar v. (s. XIII.) • orner de pierres précieuses gemmat, ada adj. (s. XIII. . . ) • gemmé, ée (de pierres précieuses) gemmifèr, èra adj. (s. XVIII. . . ) • gemmifère (bourgeons) gemmiparitat n. f. (s. XIX. . . ) • gemmiparité (bourgeon) gemmologia n. f. (s. XX.) • gemmologie (étude des pierres précieuses) gemmologista n. (s. XX.) • gemmologiste (qui étudie les pierres précieuses) gemmula n. f. (s. XIX. . . ) • gemmule (bourgeon) gemèc n. m. • plainte (gémissement) gendarma n. m. (s. XVI. . . ) • gendarme gendarmariá n. f. (s. XVI., del francés) • gendarmerie gendre n. m. • gendre genealogia n. f. (s. XIII : « genologia ».) • généalogie genealogic, ica adj. (s. XV. . . ) • généalogique genealogista n. (s. XVII. . . ) • généalogiste generacion n. f. (s. XIII.) • génération general, a n. (s. XV. . . ) • général, ale general, ala adj. (s. XIV.) • général, ale generalament adv. (s. XII : « generalment ».) • généralement generalat n. m. (s. XVI. . . , de l’ital. generalato) • généralat generalitat n. f. (s. XVII...) • généralité generalitat (de Tolosa etc.) n. f. (s. XV. . . ) • généralité (div. administrative) generalizable, abla adj. (s. XIX. . . ) • généralisable generalizacion n. f. (s. XVIII. . . ) • généralisation generalizar v. (s. XVI. . . ) • généraliser generar v. (s. XIII.) • générer generator n. m. (s. XX.) generador • générateur (machine et personne) generator, tritz adj. (s. XVI. . . ) • générateur, trice generic, ica adj. e n. m. (s. XVI. . . ) • générique generosament adv. (s. XVI. . . ) • généreusement generositat n. f. (s. XVI. . . ) • générosité generós, osa adj. (s. XV.) • généreux, euse genetica n. f. (s. XX. . . ) • génétique geneticament adv. (s. XX. . . ) • génétiquement genetician, ana n. (s. XX. . . ) • généticien, enne gengiva n. f. • gencive genial, ala adj. (s. XIX. . . ) • génial, ale genibre n. m. • genièvre genic, ica adj. (s. XX. . . ) • génique / génétique genissèr n. m. (s. XIX. . . ) janissari • janissaire genital, ala adj. (s. XIII.) • génital, ale genitiu n. m. (s. XIII.) • génitif genitor, tritz n. (s. XII. . . ) • géniteur, trice genièr n. m. • janvier genocidi n. m. (s. XX.) • génocide genolh n. m. • genou genotipe n. m. (s. XX.) genotip • génotype genre n. m. (s. XIV.) • genre gent, enta adj. • gentil, ille • charmant, ante (cf. gentil; cf. agradívol) gentament adv. • gentiment gentil, ila adj. (s. XIII. . . ) • gentil, ille • bien élevé, ée gentilesa n. f. (s. XIII. . . ) • gentillesse 4 gents girador giroleta gèl n. m. (s. XII.) • gel gèn n. m. (s. XX. . . ) • gène gèni n. m. (s. XVII. . . ) • génie gèrme n. m. (s. XII. . . ) • germe gèst n. m. (s. XIII. . . ) • geste gèst n. m. • rut ghettoïzacion n. f. (s. XX.) • ghettoïsation ghètto n. m. (s. XIX. . . , de l’ital. ghetto) ghettò • ghetto giba n. f. (s. XIV.) • bosse gibar v. • former une bosse gibbositat n. f. (s. XIV : « gilbositat ») gibosetat • gibbosité gibbós, osa adj. (s. XVI. . . ) • gibbeux, euse giblar v. • tordre (plier) gibossejar v. (s. XIII. . . ) • bosseler gibossejat, ada adj. (s. XIII. . . ) • bosselé, ée gibrar v. • givrer gibre n. m. • givre gibós, osa adj. e n. (s. XIII.) • bossu, ue giga n. f. (s. XII.) • gigue (musique) giga n. f. • gigue (cuisse de chevreuil, mouton. . . ) (cf. gigòt) gigant, anta adj. e n. (s. XIII.) • géant, ante gigantesc, esca adj. (s. XVI. . . ) • gigantesque gigantisme n. m. (s. XVIII. . . ) • gigantisme gigantomaquia n. f. (s. XVI. . . ) • gigantomachie gigotar v. • gigoter gigòt n. m. • gigot (cf. giga) gilet n. m. (s. XVI. . . , del cast. ← arabi) • gilet (vêtement) gimbeleta n. f. • gimblette (pâtisserie) gimbeletaire, aira n. • marchand de gimblettes gimnasi n. m. (s. XVIII. . . ) • gymnase gimnasta n. (s. XIX. . . ) • gymnaste gimnastica n. f. (s. XX. . . ) • gymnastique gimnic, ica adj. (s. XX. . . ) • gymnique gimpla n. f. (s. XIII.) • guimpe ginecografia n. f. (s. XX. . . ) • gynécographie ginecologia n. f. (s. XIX. . . ) • gynécologie ginecologic, ica adj. (s. XIX. . . ) • gynécologique ginecològue, òga n. (s. XIX. . . ) ginecològ • gynécologue ginecèu n. m. (s. XVII. . . ) • gynécée gip n. m. • gypse gipar v. • pratiquer la gypserie gipariá n. f. (de l’occ. provençal) • gypserie (cf. estuc) gipatge n. m. • gypsage gipièr n. m. • gippier, gypier (auteur des gypseries) (cf. estucaire) gipièra n. f. • carrière de gypse gipsifèr, èra adj. (s. XIX. . . ) • gypsifère gipsofila n. f. (s. XIX. . . ) • gypsophile (bot.) gipsomètre n. m. (s. XIX. . . ) • gypsomètre gipós, osa adj. • gypseux, euse girada n. f. (s. XIII.) • tour • révolution girada n. f. • galette à l’huile gentilòme (pl. gentilsòmes) n. m. (s. XII : « gentils hom ».) • gentilhomme gents n. f. plur. • gens genuflexion n. f. (s. XIII.) • génuflexion genèsi n. f. (s. XIV.) • genèse genèst n. m. • genêt genòme n. m. (s. XX.) genòm • génome geografe, afa n. (s. XVI. . . ) geograf • géographe geografia n. f. (s. XVI. . . ) • géographie geografic, ica adj. (s. XVI. . . ) • géographique geograficament adv. (s. XVI. . . ) • géographiquement geologia n. f. (s. XVIII. . . ) • géologie geologic, ica adj. (s. XVIII. . . ) • géologique geologicament adv. (s. XIX. . . ) • géologiquement geològue, òga n. (s. XVIII. . . ) geològ • géologue geometria n. f. (s. XIV.) • géométrie geometric, ica adj. (s. XIV. . . ) • géométrique geomètre n. (s. XVII. . . ) • géomètre geranium n. m. (s. XVI. . . ) • géranium gerent, enta adj. e n. (s. XVIII. . . ) • gérant, ante gerir v. (s. XIII.) • gérer germanic, ica adj. (s. XVI. . . ) • germanique germanisme n. m. (s. XVIII. . . ) • germanisme germanista n. (s. XIX. . . ) • germaniste germanizant, anta adj. (s. XIX. . . ) • germanisant, ante germanizar v. (s. XVI. . . ) • germaniser germanofil, ila adj. (s. XIX. . . ) • germanophile germanofobia n. f. (s. XIX. . . ) germanofòbia • germanophobie germanofòbe, òba adj. (s. XIX. . . ) germanofòb • germanophobe germanofòn, òna adj. (s. XX. . . ) • germanophone germenar v. (s. XIII.) • germer germinacion n. f. (s. XIII.) • germination germinator, tritz adj. (s. XVIII. . . ) germinador • germinateur, trice germinator, tritz n. (s. XX.) germinador • germinateur, trice gerondiu n. m. (s. XIV.) • gérondif gerontocracia n. f. (s. XIX. . . ) • gérontocratie gerontologia n. f. (s. XX.) • gérontologie gerontològue, òga n. (s. XX.) gerontològ • gérontologue geréncia n. f. (s. XIX. . . ) • gérance gesta n. f. (s. XIII.) • geste (chronique • poème) gestacion n. f. (s. XVIII. . . ) • gestation gestapo n. f. (s. XX., de l’alemand) gestapò • gestapo gesticulacion n. f. (s. XX.) • gesticulation gesticular v. (s. XVI. . . ) • gesticuler gesticulator, tritz n. (s. XX.) gesticulaire; gesticulador • gesticulateur, trice gestion n. f. (s. XII.) • gestion gestionari, ària adj. e n. (s. XIX. . . ) • gestionnaire getar v. • jeter (lancer) gèis n. m. (s. XIII.) • gypse 5 girament governable, abla girador giroleta n. m. • girouette (c.f. viradoira) girament n. m. (s. XIV.) • rotation • parcours girar v. (s. XIV.) • tourner giratòri n. m. (s. XX.) • giratoire girfalc n. m. • gerfaut (oiseau) girgon n. m. • jargon girgonejar v. • jargonner giroflada n. f. • giroflée giroleta n. f. • girouette (cf. girador) giròla n. f. • girolle (champignon) gisclar v. • gicler glacet n. m. (s. XX.) • sorbet glaciacion n. f. (s. XVI. . . ) • glaciation glacial, ala adj. (s. XIV. . . ) • glacial, ale • glaciaire glacina n. f. • verglas glacinar v. • faire du verglas glacièr n. m. (s. XX.) • glacier • marchand de glaces glacièra n. f. (s. XX.) • glacière glacís n. m. (s. XV. . . ) • glacis gladiator n. m. (s. XIII. . . ) gladiador • gladiateur glaç n. m. (s. XII. . . ) • glace (eau gelée) glaçairon n. m. • glaçon (naturel) glaçant, anta adj. (s. XVIII. . . ) glaçaire • glaçant, ante glaçar v. (s. XVI. . . ) • glacer glaçat, ada adj. (s. XVII. . . ) • glacé, ée glaçatge n. m. (s. XX.) • glaçage glaçon n. m. (s. XX.) • glaçon (cube de glace) glicemia n. f. (s. XIX. . . ) • glycémie glicerina n. f. (s. XIX. . . ) • glycérine glicina n. f. (s. XVIII. . . ) • glycine glife n. m. (s. XVIII. . . ) glif • glyphe gliptica n. f. (s. XVIII. . . ) • glyptique gliptografia n. f. (s. XVIII. . . ) • glyptographie gliptologia n. f. (s. XIX. . . ) • glyptologie gliptotèca n. f. (s. XIX. . . ) • glyptothèque global, ala adj. (s. XIX. . . ) • global, ale globalament adv. (s. XIX. . . ) • globalement globalitat n. f. (s. XX.) • globalité globalizacion n. f. (s. XX.) • globalisation globalizar v. (s. XX.) • globaliser glorificacion n. f. (s. XIV.) • glorification glorificar v. (s. XIII.) • glorifier glorificator, tritz adj. e n. (s. XVI. . . ) glorificaire • glorificateur, trice gloriosament adv. (s. XIII.) • glorieusement gloriòla n. f. (s. XVIII. . . ) • gloriole gloriós, osa adj. (s. XIII.) • glorieux, euse glosar v. (s. XIII.) • gloser glossari n. m. (s. XVI. . . ) • glossaire glossator, tritz n. (s. XV. . . ) glosaire • glossateur, trice gloton, ona adj. e n. (s. XIII.) • glouton, onne glotoniá n. f. (s. XIII.) • gloutonnerie glucide n. m. (s. XX. . . ) glucid • glucide glucina n. f. (s. XVIII. . . ) • glucine glucocorticoïde adj. e n. m. (s. XX. . . ) • glucocorticoïde glucolipide n. m. (s. XX.) • glucolipide glucosat, ada adj. (s. XX. . . ) • glucosé, ée glucoside n. m. (s. XIX. . . ) glucosid • glucoside glucòsa n. m. (s. XIX. . . ) • glucose glut n. m. (s. XIII.) • glu glutinós, osa adj. (s. XIV.) • gluant, ante glutèn n. m. (s. XVI. . . ) • gluten glèisa n. f. • église glòbe n. m. (s. XVIII. . . ) • globe glòria n. f. (s. XI. . . ) • gloire glòsa n. f. (s. XIII.) • glose gnoseologia n. f. (s. XX. . . ) • gnoséologie gnostic, ica adj. e n. m. (s. XVII. . . ) • gnostique gnosticisme n. m. (s. XIX. . . ) • gnosticisme gnòme n. m. (s. XVI. . . ) gnòm • gnome gnòsi n. f. (s. XVII. . . ) • gnose goapo n. m. (s. XIX. . . , del castelhan) goapa • gouape (n. f.) gof n. m. golf • golfe gofir v. • mouiller goja n. f. • serveuse (auberge) gojat n. m. • garçon (cf. garçon) gojata n. f. • jeune fille golardiá n. f. golardisa • gourmandise golfaire, aira n. (s. XIX. . . ) • golfeur, euse goma n. f. (s. XII. . . ) • gomme (des arbres) goma n. f. (s. XIX. . . ) • gomme (pour effacer) gomador n. m. (s. XIX. . . ) • gommoir (récipient) gomaire, aire n. (s. XIX. . . ) • gommeur, euse (ouvrier. . . ) gomar v. (s. XX.) • gommer (effacer) gomat, ada adj. (s. XIX. . . ) • gommé, ée (effacer) gomatge n. m. (s. XIX. . . ) • gommage (effacer) gomièr n. m. (s. XVII. . . ) • gommier (arbre) gomós, osa adj. (s. XV. . . ) • gommeux, euse (arbre. . . ) gondolièr n. m. (s. XVI. . . ) • gondolier gondòla n. f. (s. XVI. . . , de l’italian) • gondole gorilla n. (s. XIX. . . ) • gorille gorrin, ina adj. e n. • cochon, onne (fig.) gorrina n. f. • gouine (tr.) gorrinar v. • traîner (dans de mauvais lieux) goró n. m. (s. XIX. . . ) • gourou gos, gossa n. • chien, chienne gossa n. f. • triv. lesbienne gost n. m. • goût gostar v. (s. XIII.) • goûter gostós, osa adj. • savoureux, euse got, goda adj. (s. XI. . . (+ var. onom. : « godon »)) • goth, gothe (peuple) • gotique (langue. . . ) (cf. gotic) gota n. f. • goutte (liquide) (cf. esclaca) gota n. f. • goutte (maladie) gotic, ica adj. e n. (s. XVII. . . ) • gothique (art) (cf. got) gouda n. m. (s. XX.) godà • gouda (fromage) 6 governador, ora gravitacional, ala grammaticalizar v. (s. XX.) gramaticalizar • grammaticaliser grammatician, ana n. (s. XIII. . . ) • grammairien grammatista n. (s. XVI. . . ) gramatista • grammatiste gramofòn n. m. (s. XIX. . . , de l’anglés) gramofòne • gramophone gran n. m. (s. XII.) • grain gran n. m. • grain (t. de marine). (cf. gropada) grana n. f. (s. XII.) • graine (qui se sème) granada n. f. (s. XVI. . . ) • grenade (arme) (cf. milgrana) granadina n. f. (s. XIX. . . ) • grenadine granadièr n. m. (s. XVII. . . ) • grenadier (militaire) granalha n. f. • grenaille granason n. f. • grenaison (formation des graines) grand, granda adj. (s. XII.) • grand, grande (cf. grands) grandiloquent, enta adj. (s. XVI. . . ) • grandiloquent, ente grandiloquéncia n. f. (s. XVI. . . ) • grandiloquence grandiós, osa adj. (s. XVIII. . . , de l’italian) • grandiose grandor n. f. (s. XII. . . ) • grandeur grands n. m. plur. • grands-parents granissa n. f. • grêle fine granivòr, òra adj. e n. (s. XVIII. . . ) granivòre • granivore granièr n. m. (s. XIII.) • grenier granja n. f. (s. XIII.) • grange monastique granolha, granhòta n. f. • grenouille granulós, osa adj. (s. XIV.) • granuleux, euse grapaud n. m. (s. XIV.) • crapaud gras, grassa adj. • gras, grasse grasa n. f. (s. XIV.) • degré • marche d’escalier grasal n. m. (s. XII.) • jatte • graal grasilha n. f. • gril • grille (treillis, herse. . . ) grasilhada n. f. • grillade grat n. m. (s. XII.) • gré gratar v. • gratter (avec les ongles) gratificacion n. f. (s. XVII. . . ) • gratification gratificar v. (s. XVI. . . ) • gratifier gratis adv. (s. XV. . . ) gratís • gratis gratitud n. f. (s. XV. . . ) • gratitude gratuit, uita adj. (s. XVI. . . ) • gratuit, uite (gracieux, euse) grava n. f. (s. XII.) • grève (bord de l’eau) • gravier gravador n. m. (s. XIV. . . ) • gravoir (instrument) gravadura n. f. (s. XVI. . . ) • gravure gravaire, aira n. (s. XIV. . . ) • graveur, euse gravar v. (s. XIV. . . ) • graver gravat, ada adj. (s. XIV. . . ) • gravé, ée gravitacion n. f. (s. XVIII. . . ) • gravitation governable, abla adj. (s. XIX. . . ) governador, oira • gouvernable governador, ora n. (s. XIII.) • gouverneur (politique. . . ) (cf. governaire) governaire, aira n. (s. XVIII. . . ) • gouverneur, euse (ouvrier) (cf. governador) governamental, ala adj. (s. XIX. . . ) • gouvernemental, ale governant, anta adj. e n. m. plur. (s. XVIII. . . ) • gouvernant, ante governanta n. f. (s. XVI. . . ) • gouvernante governança n. f. (s. XV. . . ) • gouvernance governar v. (s. XIII.) • gouverner govèrn n. m. (s. XIII.) govèrna • gouvernement (poder politic) • gouverne (f.) govèrnament n. m. (s. XIII.) • gouvernement (l’action de gouverner • les ministres) gòf, gòfa adj. • mouillé, ée gòlf n. m. (s. XVIII. . . , mot anglés) • golf graciar v. (s. XIV. . . ) • gracier gracil, ila adj. (s. XVI. . . ) • gracile gracilitat n. f. (s. XVI. . . ) • gracilité graciosament adv. (s. XIV. . . ) • gracieusement graciós, osa adj. (s. XIII. . . ) • gracieux (aimable) gradacion n. f. (s. XIV.) • gradation gradat, ada adj. e n. (s. XVIII. . . ) • gradé, ée grade n. m. (s. XVI. . . ) • grade graduacion n. f. (s. XIV.) • graduation gradual, ala adj. (s. XIV.) • graduel, elle gradual, ala adj. (s. XIV.) • graduel, le gradualament adv. (s. XVI. . . ) • graduellement graduar v. (s. XIV.) • graduer graduat, ada adj. (s. XIV. . . ) • gradué, e graffiti n. m. plur. (s. XIX. . . , mot italian) graffití • graffiti grafia n. f. (s. XIX.) • graphie grafic, ica adj. (s. XVIII.) • graphique grafisme n. m. (s. XIX.) • graphisme grafista n. (s. XX.) • graphiste grafit n. m. (s. XIX.) • graphite grafologia n. f. (s. XIX.) • graphologie grafologic, ica adj. (s. XX.) • graphologique grafològue, òga n. (s. XIX.) grafològ • graphologue graile n. m. • hautbois grais n. m. • graisse (f.) (cuisine) graissa n. f. • graisse (mécanique) graissar v. • graisser graissós, osa adj. • graisseux, euse gramatica n. f. (s. XIII.) • grammaire gramatical, ala adj. (s. XIV.) • grammatical, ale gramaticalament adv. (s. XVI. . . ) • grammaticalement gramma n. m. (s. XVIII. . . ) gram • gramme grammaticalitat n. f. (s. XX.) gramaticalitat • grammaticalité grammaticalizacion n. f. (s. XX.) gramaticalizacion • grammaticalisation 7 gravitar guèrra gravitacional, ala adj. (s. XX. . . ) • gravitationnel, elle gravitar v. (s. XVIII. . . ) • graviter gravitat n. f. (s. XII. . . ) • gravité grecitat n. f. (s. XIX. . . ) • grécité grecizar v. (s. XVI. . . ) • gréciser greco-roman, ana adj. (s. XIX. . . ) • gréco-romain, aine grecoboddic, ica adj. (s. XX.) grecobodic • grécobouddhique grecolatin, ina adj. (s. XIX. . . ) • gréco-latin, ine greda n. f. • craie gredon n. m. • crayon gregal n. m. • vent gregon n. m. • grigou (avare, Grec) gregorian, ana adj. (s. XV. . . ) • grégorien, enne grelhar v. • pousser (graine) gres n. m. • grès gresièr n. m. • gésier greujar v. • léser • gruger grevista n. (s. XX., del francés) • gréviste gripa n. f. (s. XVIII. . . ) • grippe (maladie) gris, grisa adj. • gris, grise groar v. • couver (une maladie) grolh n. m. • bouillonnement grolhament n. m. • grouillement grolhant, anta adj. • grouillant, ante grolhar v. • grouiller • remuer grolhar (se) v. pron. • se grouiller grolla n. f. • grolle (chaussure) grop n. m. • nœud du bois / diamant • ensemble de pièces de monnaie (magot) • groupe de personnes ou autres (cf. nos, nosèl; cf. sin.; bronc) gropada n. f. • grain (ondée) (cf. gran) gropelar v. • grouper • réunir (cf. agropelar; cf. agropar) gropuscul n. m. (s. XX.) • groupuscule gropós, osa adj. • noueux, euse grossir v. • grossir grossièr, ièra adj. • grossier, ière grotesc, esca adj. (s. XVI. . . , de l’ital. grottesca) • grotesque (art) • grotesque (ridicule) grua n. f. (s. XIII.) • grue (oiseau • machine) grum n. m. • grain de raisin gràcia n. f. (s. XIII. . . ) • grâce grèc, grèca adj. (s. XVI. . . ) grèga • grec, grecque grèu n. m. • grief grèu, grèva adj. • grave • lourd, lourde (à supporter) grèva n. f. (s. XIX., del francés) • grève (cessation de travail, de se nourrir. . . ) (cf. destrabalhar; cf. cauma) grèva de la fam n. f. (s. XX.) • grève de la faim grèva de solidaritat n. f. (s. XX.) • grève de solidarité grèva generala n. f. (s. XX.) • grève générale grèva illimitada n. f. (s. XX.) • grève illimitée grèva parciala n. f. (s. XX.) • grève partielle grèva pateta n. f. (s.XIX.) • grève du zèle (cf. mòla (far la)) grèva reconductibla n. f. (s. XX.) • grève reconductible grèva salvatja n. f. (s. XX.) • grève sauvage grèva sus plaça n. f. (s. XIX.) • grève sur le tas grèva suspresa / subta n. f. (s. XX.) • grève surprise grèva viranta n. f. (s. XX.) • grève tournante grèvament adv. • gravement grépia n. f. • crèche grífol n. m. • griffon • fontaine. gròs, òssa adj. • gros, osse guaisha n. f. (s. XVII. . . , de l’ital. guazzo) • gouache guerrejaire, aira n. (s. XII.) • guerroyeur, euse guerrejar v. (s. XII.) • guerroyer guerrièr n. m. (s. XII.) • guerrier guida n. f. (s. XVI. . . ) • guide guidar v. (s. XVI. . . ) • guider guilhador (/guilhaire) n. m. (s. XII.) • trompeur • séducteur (cf. trichador) guilhar v. (s. XII.) • tromper • se moquer guilhemet n. m. (s. XVII.) • guillemet guimbar v. • gambader (cf. gamberlejar) guimbarda n. f. (s. XVII. . . ) • guimbarde (danse) guina n. f. • guigne (cerise). guingasson n. m. • clou de tapissier guinhada n. f. • clin d’œil (n. m.) guinièr n. m. (s. XIV.) • guignier guinsalh n. m. (s. XVI.) guinsal • corde de pendu guisa n. f. (s. XII.) • guise, façon guisièr n. m. (s. XIV.) • gésier guisquet n. m. (s. XIII.) • guichet guit, guita n. • canard, cane guitarra n. f. (s. XIV : « guitara »., del castelhan) guitara • guitare guitarrista n. (s. XIX. . . ) • guitariste guiternut, uda adj. • goitreux guitèrn n. m. • goitre gummifèr, èra adj. (s. XIX. . . ) • gummifère gummòsi n. f. (s. XIX. . . ) • gommose (maladie des arbres) gus n. m. • type (homme) (fam.) gus, gusa n. • gueux, gueuse gusalha n. f. • gueusaille gustable, abla adj. (s. XIV.) • goûtable gustacion n. f. (s. XVI. . . ) • gustation gustatiu, iva adj. (s. XIV.) • gustatif gutural, ala adj. (s. XVI. . . ) • guttural, ale guèrle, èrla adj. (s. XIV.) • gauche (de travers) • qui louche guèrra n. f. (s. XII.) • guerre 8