Fiche Natagora - Quartiers durables citoyens

Transcription

Fiche Natagora - Quartiers durables citoyens
La nature côté rue
La ville est un milieu particulier. Côté rue surtout, les conditions sont difficiles : températures plus
élevées et plus fluctuantes, pollution par les gaz d’échappement, voire même déjections canines ou
dépôt d’immondices. A condition de trouver les plantes les mieux adaptées à ces conditions, il est
possible d’accueillir la nature sauvage côté rue et de rendre la ville tellement plus agréable.
Dans certaines rues, il existe un espace compris entre la façade et le trottoir. De plus en plus
souvent utilisée comme espace de parking, cette zone est cependant propice à la création d’un petit
jardinet de façade. Certaines espèces indigènes trouveront leur place dans les parterres fleuris, ainsi
que dans les haies séparatives. Pour l’aménagement de votre jardinet de façade, et en particulier
pour la plantation de hautes tiges (arbres pouvant atteindre une hauteur supérieure à 3,50 m),
renseignez-vous auprès de votre commune. Toutefois, étant donné sa proximité avec l’espace public,
le caractère de zone de refuge pour la faune et la flore y restera limitée. On y privilégiera l’aspect
“ jardin écologique ” en éliminant les apports d’engrais et de produits chimiques.
On peut aussi installer des plantes en pots ou en jardinières sur les balcons et appuis de
fenêtre. Les conditions de vie y sont difficiles (pollution, vent desséchant, ensoleillement
excessif ou inexistant) mais il existe des plantes assez résistantes pour s’en accommoder.
Préférez les pots de grande taille qui réduisent les risques de dessèchement de la terre en plein
soleil. En période chaude, n’hésitez pas à arroser tous les jours. Pensez à utiliser des pots percés
à la base, afin de permettre à l’eau de s’écouler.
Attention ! Les plantes en pots, surtout petits, sont très sensibles au gel. Rentrez vos pots en
hiver ou entourez-les d’une couche de matériau isolant. Pensez à bien accrocher les pots et
jardinières pour éviter les accidents.
Une jardinière réussie attirera certainement des insectes butineurs.
Plusieurs espèces indigènes de plantes grimpantes peuvent convenir pour la façade, mais le choix du support doit
être adapté au mode de croissance de la plante et être solidement ancré au mur. Il y a quelques règles simples à
respecter pour éviter que la plante ne cause des dégâts à la façade. Limitez la croissance à une hauteur accessible
par une taille régulière.
Descellez une ou deux dalles du trottoir et enrichissez le substrat par du compost ou du terreau. Veillez toujours à
laisser un passage libre pour la circulation des piétons de minimum 1,50m et renseignez vous s’il faut une
autorisation auprès de votre commune.
Sachez qu’un mur couvert par une plante grimpante est mieux isolé. Il se refroidit moins vite en hiver et se réchauffe
moins vite en été. Par ailleurs, la présence d’une plante grimpante de grande dimension, par son évaporation,
rafraîchit agréablement l’atmosphère en plein été.
Des primes ou des incitants pour ce genre d’initiatives existent dans de nombreuses communes bruxelloises.
Renseignez-vous !
Pour ce qui concerne les plantes au pied des arbres de voirie,, ce milieu très ingrat, subit beaucoup de pressions
extérieures (piétinement, excréments de chiens, dépôt d’immondices, etc.). Cependant, il peut rapidement devenir
intéressant et à moindre frais moyennant un aménagement particulier (clôtures basses, affichettes d’information).
L’entretien des arbres étant du ressort des pouvoirs publics (selon le caractère régional ou communal de la voirie), il
est préférable de contacter l’administration responsable pour éviter tout problème.
Armez-vous de patience, le jeu en vaut la chandelle… quelques pieds d’arbres fleuris donnent rapidement un cachet
fort appréciable à une rue.
Une liste de plantes sauvages adaptées à ces milieux est disponible sur simple demande.
Texte: I. Debeer (2002) - Ne peut être reproduit qu’à la condition de citer la source et l’auteur - Copyright © Natagora - Illustrations: V. Goossens - Editrice responsable: B. Charlier - Ne pas jeter sur la voie
publique
L’Opération « Nature au Jardin » est organisée par Natagora, avec l’aide de la Région de Bruxelles-Capitale et en collaboration avec Biloba asbl
Opération « Nature au Jardin »
Rue d’Edimbourg, 26 à 1050 Bruxelles
Tél: 02/893.09.91 [email protected]
De natuur dichtbij huis
De stad is een speciaal milieu. Aan de straat vooral, zijn de omstandigheden moeilijk, de temperaturen hoger
en meer veranderlijk, is er vervuiling door uitlaatgassen, zelfs door hondendrollen en door sluikstorten. Op
voorwaarde dat je de juiste planten vindt die het best zijn aangepast aan die omstandigheden, is het mogelijk
de wilde natuur dichtbij huis te hebben en zo de stad veel aangenamer te maken.
In bepaalde straten is er ruimte tussen de gevel en het trottoir. Dikwijls wordt die zone
gebruikt als parking; ze is echter geschikt voor het maken van een geveltuintje. Bepaalde
inheemse soorten planten en bloemen huizen graag in bloemperkjes of in scheidingshagen.
Voor het onderhoud van je muurtuin en in het bijzonder voor de aanplanting van
hoogstammen (bomen die meer dan 3,5 meter hoog kunnen worden), vraag je best
inlichtingen bij je gemeente. In ieder geval zal door de nabijheid van publieke ruimte, het
karakter van toevluchtsoord voor fauna en flora beperkt zijn. Hier kan je je best beperken tot
het aspect ecologische tuin, waarbij meststoffen en chemische producten vermeden worden.
Je kunt ook planten in potten of in bloembakken op je balkon of op je vensterdorpels plaatsen.
Het is er moeilijk leven (vervuiling, uitdrogende wind, teveel of te weinig zon) maar er bestaan
planten die zich daaraan kunnen aanpassen. Kies grote potten die de kans op uitdroging van de
aarde in volle zon verminderen. Gedurende warme periodes kan je ze best dagelijks begieten.
Denk eraan om potten te gebruiken die onderaan een opening hebben zodat overtollig water kan
weglopen.
Opgelet! Potplanten, vooral de kleinere, zijn heel gevoelig voor vorst. Haal je potten in de winter
binnen of voorzie ze van een isolerende laag. Maak je potten ook goed vast om ongelukken te
vermijden.
Een goede bloembak zal zeker bijen aantrekken!
Vele soorten inheemse klimplanten zijn geschikt als gevelplant. Maar de keuze van de steun moet aangepast zijn
aan de groeiwijze van de plant en moet goed aan de muur verankerd zijn. Er zijn enkele eenvoudige regels die je
moet respecteren opdat de plant de gevel niet zou beschadigen. Beperk de groei tot een toegankelijke hoogte door
regelmatig te snoeien.
Verwijder één of twee tegels van het trottoir en verrijk de ondergrond met compost of teelaarde. Zorg altijd voor een
vrije doorgang van minimum 1,5 meter voor de voetgangers en vraag advies bij je gemeente of er een toelating nodig
is. Een door een klimplant bedekte muur is beter geïsoleerd. Hij koelt minder vlug af in de winter en warmt minder
snel op in de zomer. Door zijn verdamping verfrist bovendien een grote klimplant de lucht in volle zomer.
Premies of subsidies voor dit soort initiatieven bestaan in vele Brusselse gemeenten. Vraag advies!
Planten aan de voet van laanbomen, een moeilijke omgeving, lijden veel onder druk van buitenaf (betreding,
hondendrollen, sluikstorten,…). Toch kan deze omgeving met weinig moeite door middel van een bijzonder beheer
zeer interessant worden (lage hekken, informatieaffiches).
Het onderhoud van de bomen is de bevoegdheid van de overheid (volgens het regionale of gemeentelijke karakter
van de weg); je kan daarom best de verantwoordelijke administratie contacteren om problemen te vermijden.
Wees geduldig, het sop is de kool waard, … enkele meters bloeiende bomen drukken snel een speciale stempel op
de straat.
Een lijst van wilde planten die aangepast zijn aan die omgeving is op aanvraag te verkrijgen.
Tekst: I. Debeer (2002) - Vertaling: Natuurpunt - Mag slechts gecopieerd worden als de bron en de auteur vermeld worden - Copyright © Natagora - Illustraties: V. Goossens - Verantwoordelijke uitgever: B.
Charlier - Niet op de openbare weg gooien.
Actie « Natuur in de Tuin » wordt georganiseerd door Natagora, met ondersteuning van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en in samenwerking met Biloba vzw
Actie « Natuur in de Tuin »
Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel