brochure

Transcription

brochure

aanklacht tegen geweld
In februari 1993 werd onze zoon Wouter opzettelijk doodgereden. Wouter was dus letterlijk met een wagen als wapen vermoord. Naar aanleiding van de petitie “Aanklacht tegen geweld” die door 180.000 mensen werd ondertekend en aan de
minister van Justitie werd overhandigd, kwamen wij in contact met andere gezinnen waarvan het kind eveneens in het verkeer was gedood. Allen moesten wij vaststellen dat verkeersonveiligheid helemaal niet prioritair was en dat, in een land
waar slachtoffers niet echt au sérieux werden genomen, dit nog minder het geval was voor verkeersslachtoffers en hun
families: hun dood was een "ongeluk", een fataliteit, een onvermijdelijke tol die aan de mobiliteit werd betaald.
Onze vereniging bestaat 10 jaar, vele zaken zijn verbeterd, vele zaken zijn gebleven. Wij moeten dus verder gaan. Het enige
verschil is dat wij nu met 450 families zijn, waar wij in 1995 slechts met 30 waren. Hopelijk zijn wij over 10 jaar niet met 1000…
Paul Vande Walle
Voorzitter OVK
1
O u d e r s v a n Ve r o n g e l u k t e K i n d e r e n
Daarom hebben wij, als hulde aan Wouter, en in de hoop dat zijn dood en de dood van de zovele andere jonge verkeersslachtoffers in België, niet volledig zinloos zou zijn, samen met andere Vlaamse en Waalse ouders de vereniging Ouders
van Verongelukte Kinderen opgericht. De strijd die wij wilden voeren was dubbel. Eerst en vooral ervoor zorgen dat verkeersslachtoffers en hun families niet meer in de vergeethoek worden geduwd, dat zij als volwaardige slachtoffers worden erkend, behandeld en geholpen. Daarnaast een ommekeer teweegbrengen zowel in het beleid als in het gedrag van onze
medeburgers, zodat niet meer als een noodzakelijk kwaad wordt aanvaard dat in België het verkeer de belangrijkste oorzaak is van de dood van kinderen en jongeren.
Aan alle Ouders van
Verongelukte Kinderen
En février 1993, notre fils Wouter a été intentionnellement renversé. Dans le cas de Wouter, la voiture a donc véritablement
été utilisée comme arme. A l’occasion d’une pétition, "accusation contre la violence" qui a été signée par 180.000 personnes
et qui a été remise au ministre de la justice, nous avons eu l’occasion de rencontrer d’autres familles au sein desquelles un
enfant avait également été tué sur nos routes. Très vite nous nous sommes rendus compte que la sécurité routière n’était
pas du tout prioritaire et que, dans un pays où les victimes n’étaient pas vraiment prises au sérieux, c'était encore moins le cas
des victimes de la route et de leurs familles : leur mort était un "accident", une fatalité, le prix inévitable à payer à la mobilité.
9 augustus 1998, 13.30 uur, melding van het ergste, Frédéric, onze zoon, zweeft tussen leven en dood. Een bestuurder in
staat van alcoholintoxicatie heeft het ongeval veroorzaakt. De vriendin van Frédéric, Karen, en nog een andere jongere
worden op slag gedood; zij waren alle twee negentien jaar oud. Op 11 augustus 1998 is onze zoon voor altijd heengegaan,
ons totaal ontredderd en gebroken achterlatend… en geen enkele hulp zal ons geboden worden.
C’est pourquoi, en hommage à notre fils et dans l’espoir que sa mort et la mort de tant d’autres jeunes victimes de la route
ne soient pas vides de sens, nous avons fondé, avec d'autres parents flamands et wallons, l’association "Parents d’enfants
victimes de la route". Le combat que nous voulions mener était double. Premièrement et surtout, garantir que les victimes
de la route et leurs familles ne soient plus abandonnées à leur sort, qu’elles soient reconnues, traitées et aidées comme
victimes à part entière. Deuxièmement, provoquer un changement de mentalité tant au niveau politique qu’au niveau du comportement de nos concitoyens, de sorte que l’on n'accepte plus comme un mal inévitable le fait que la circulation soit la
première cause de mortalité chez les enfants et les jeunes en Belgique.
Notre association existe depuis 10 ans, beaucoup de choses ont été améliorées, beaucoup de choses restent à faire. Nous
devons donc poursuivre notre effort. La seule différence est que nous sommes maintenant 450 familles, alors que nous
n'étions que 30 en 1995. Espérons que nous ne serons pas 1.000 dans 10 ans…
Paul Vande Walle
Président OVK
Via de vereniging Parents Désenfantés, vernemen wij, een geruime tijd na het ongeval, het bestaan van de organisatie
Parents d’Enfants Victimes de la Route (PEVR). Wij nemen contact met deze vzw en ontvangen zeer snel het bezoek van één
van hun vertegenwoordigers die ons verder begeleiden zal. Aangezien PEVR niet gekend was bij ons, engageer ik mij als vrijwilligster en word ik verantwoordelijk voor de provincie Luik. Ik vroeg me toen al af “hoeveel families zouden er niet zijn
in dezelfde situatie als de onze, alleen, geïsoleerd, verloren en niet wetend tot wie zich te richten”. Toen begon de nooit
meer aflatende strijd, een parcours vol hindernissen, om de vereniging enige bekendheid te geven maar vooral om de rouwende families te ontmoeten, families aan wie het mooiste ontnomen werd. Daarop volgde bijna onmiddellijk de verontwaardiging en de revolte tegen het systeem dat geen rekening houdt met het verdriet en de noden van ouders en families
van jonge verkeersslachtoffers. Het is duidelijk dat Wallonië een belangrijke achterstand kent: er bestaat geen beleid dat
zich richt naar verkeersslachtoffers en hun families die in de kou blijven staan en zich miskend voelen.
Vandaar de nood aan een voortdurende strijd opdat een vlugge hulp zou aangeboden worden, een strijd die duurt en steeds
moeilijker wordt. Mijn grootste wens is zo vlug mogelijk na een ongeval aanwezig te zijn. Dit om te voorkomen dat er ooit
nog ouders verhinderd zouden worden om bij hun kinderen te komen of dat er, door de schoktoestand waarin ze verkeren,
geen rekening met hen gehouden zou worden. Wij botsen ook nog veel te vaak op banalisering en onbegrip vanwege de gerechtelijke autoriteiten. Dank nochtans aan die enkele uitzonderlijke magistraten, in elke betekenis van het woord, die ons proberen te
3
Parents d’Enfants Victimes de la Route
2
accusation contre
la violence
verstaan. PEVR zet alles in het werk om die wens te realiseren. Maar wij, lotgenoten, moeten samen blijven vechten. Misschien
zal men zich zo op een dag bewust worden van de werkelijke drama’s die door verkeersongevallen veroorzaakt worden. De
schijnbare onverschilligheid van de Waalse autoriteiten doet ons de vraag stellen of Wallonië de hulp en bijstand aan
families van jonge verkeersslachtoffers wel als haar verantwoordelijkheid beschouwt en of zij bereid is daarvoor de nodige financiële middelen vrij te maken. Of rekent men op ons, ouders die het drama meemaakten, om ons in te zetten om naar
best vermogen anderen te gaan helpen ? En is dit aanvaardbaar?
Ik kan onmogelijk dit voorwoord afsluiten zonder over het werk van de vrijwilligers te spreken en hen te danken voor hun
onbaatzuchtige inzet niettegenstaande hun eigen lijden en verdriet; het zelfde geldt trouwens voor hen die, zonder een
gelijkaardig drama te hebben meegemaakt, meewerken aan een efficiëntere hulpverlening en streven naar mentaliteitswijzigingen.
4
“Les parents qui perdent un enfant sont des handicapés dont on ne voit pas le fauteuil roulant” > Patrick Sébastien
“Ouders ven Verongelukte Kinderen”, ik denk aan u…
Cécile Jacob
Voorzitter PEVR
9 août 1998, 13h30, l’annonce du drame. Frédéric, notre fils, est entre la vie et la mort. Un chauffard en état d’intoxication
alcoolique a provoqué l’accident. La compagne de Frédéric, Karen, a été tuée sur le coup, ainsi qu’un autre jeune ; ils avaient
tous deux 19 ans. C’est le 11 août 1998 que notre fils est parti, nous laissant détruits, anéantis, … et aucune aide ne nous
sera apportée. En fréquentant l’association Parents Désenfantés, nous apprenons, bien après l’accident, l’existence de
l’association des Parents d’Enfants Victimes de la Route (PEVR). Nous prenons contact avec cette asbl et recevons très
rapidement la visite de l’un de ses représentants, qui nous guidera. PEVR n’étant pas connue chez nous, je m’engage dans
le bénévolat et deviens responsable pour la Province de Liège.
Déjà, je me demandais “mais combien de familles sont dans notre cas, seules, isolées, perdues, et ne sachant à qui s’adresser ?”.
Commence alors une lutte de tout instant, un véritable parcours du combattant pour faire connaître l’association mais
surtout, pour rencontrer des familles endeuillées et élaguées de leurs plus belles branches. Suit, quasi immédiatement la
stupeur et la révolte contre le système qui n’intègre ni la douleur ni les besoins des parents et familles des jeunes victimes
de la route. Clairement, la Wallonie accuse un retard important : il n’existe aucune politique envers les victimes de la route
et les familles. Tous se sentent ignorés, délaissés. D’où une lutte constante, pour apporter un soutien rapide, continu, toujours plus difficile, plus âpre aussi.
Mon plus cher désir serait de pouvoir être présents le plus rapidement possible après l’accident, qu’il ne soit plus jamais permis
que des parents ne revoient pas leurs enfants, que l’on ne profite plus de leur immense détresse pour les ignorer, les
bafouer, etc. Sur le plan judiciaire également nous nous heurtons trop souvent à la banalisation et a l’incompréhension.
Merci toutefois à ces quelques magistrats, exceptionnels dans tous les sens du terme, qui tentent de nous comprendre.
5
A a n a l l e O u d e rs va n V e r o n g e lu k t e K i n d e r e n
Pour tous les Parents
d’Enfants Victimes de la Route
PEVR met tout en oeuvre pour réaliser ce vœu. Mais c’est tous ensemble, compagnons d’infortune, que nous devons continuer à nous battre et peut-être un jour, prendra-t-on conscience des véritables drames que causent les accidents de la route.
Confrontés à l’apparente indifférence des autorités Wallonnes, nous ne pouvons que nous poser la question: la Wallonie
considère-t-elle que l’assistance aux familles de jeunes victimes est de sa responsabilité et, si oui, est-elle prête à y consacrer les moyens financiers nécessaires ? Ou compte-t-elle sur nous, parents ayant vécu le drame, pour que nous nous mobilisions pour aider au mieux de nos possibilités ? Est-ce acceptable ?
Impossible pour moi d’achever ces quelques lignes sans saluer le travail des bénévoles et les remercier de se donner sans
compter, malgré leur souffrance et leur propre chagrin ; il en va de même pour celles et ceux qui, sans pourtant avoir vécu
de drame semblable, s’investissent afin que bougent les choses.
6
“Les parents qui perdent un enfant sont des handicapés dont on ne voit pas le fauteuil roulant” > Patrick Sébastien
“Parents d’Enfants Victimes de la Route”, mes pensées vont vers vous…
Cécile Jacob
Présidente PEVR
Zo zou het motto van onze vereniging kunnen klinken. Op 15 maart 1995 verschenen de statuten van de vzw Ouders van Verongelukte
Kinderen – Parents d'Enfants Victimes de la Route in het Belgisch Staatsblad. Zij waren opgesteld door 26 vaders en moeders van
kinderen en jongeren uit 18 getroffen gezinnen die in de vorige jaren in het verkeer waren gedood.
Twee doelen werden vooropgesteld: hulp en bijstand verlenen aan getroffen ouders van jonge verkeersslachtoffers en initiatieven
nemen om de veiligheid van kinderen in het verkeer in België te vergroten. De balans, op deze tiende verjaardag is, zoals voor alle
menselijke initiatieven, tegelijk positief en negatief. Het zal niemand verwonderen dat het hierboven vermelde motto dode letter is
gebleven. De 18 gezinnen die de vereniging hebben opgericht zijn er thans 450 geworden. Jaarlijks komen er gemiddeld een veertigtal families bij, waarvan twee derde in Vlaanderen, een derde in Brussel en Wallonië. Op zich is dit reeds een duidelijke aanwijzing
van de omvang van de nood, te meer daar niet alle gezinnen van jonge verkeersslachtoffers zich bij onze vereniging aansluiten: in
2001 kwamen 109 kinderen en jongeren in het verkeer om het leven en werden 1131 ernstig gewond.
Men heeft ons, bij de oprichting, een overdreven ambitie verweten omdat wij zowel én een humanere opvang van de gezinnen én een
actiever preventiebeleid nastreefden. Op één vlak zijn wij inderdaad te ambitieus geweest: in een lotgenotenvereniging zoals de
Ouders van Verongelukte Kinderen spreekt het vanzelf dat de meeste ouders om hulp komen en slechts in beperkte mate in staat zijn
zich ook actief voor de doeleinden van de vereniging in te zetten. Anderzijds hebben wij ook te weinig ambitie vertoond. Met verloop
van tijd werden wij er allen van bewust dat niet alleen de "ouders" van jonge verkeersslachtoffers doch ook hun broers en zussen
nood hebben aan blijvende en efficiënte hulp. Ook de verwijzing, althans in de Nederlandse benaming van de vereniging, naar "verongelukte" kinderen, was te beperkt. Voor elk gedood verkeersslachtoffer vallen er 10 zwaargewonden. Ook hun gezinnen hebben nood
aan hulp en bijstand.
Daarom hebben wij in onze pas goedgekeurde nieuwe statuten duidelijk gesteld dat onze vereniging openstond voor alle "gezinnen",
en niet enkel voor de ouders van jonge verkeersslachtoffers. Waarom hebben wij ons beperkt tot jonge verkeersslachtoffers, terwijl er
7
P o u r to u s l e s Pa r e n t s d ’ E n fa n t s V ic t i m e s de l a R o u t e
wordt geen lid van ouders
van verongelukte kinderen
w o r d t g e e n l i d va n o u d e rs va n v e r o n g e lu k t e k i n d e r e n
ook zovele volwassenen en bejaarden als slachtoffers van het verkeer vallen? Wellicht omdat het verlies van een kind als het grootste
onrecht wordt ervaren en de grootste radeloosheid veroorzaakt, zeker wanneer het kind niet gewoon "gestorven" is, doch "gedood"
werd door een medeburger. Het ontbreken van een "bredere" vereniging van verkeersslachtoffers en hun gezinnen, zoals er in de
meeste buurlanden bestaat moet zeker worden betreurd. Bij het overlopen van de groei van Ouders van Verongelukte Kinderen over
de afgelopen 10 jaar, kan men twee periodes van vijf jaar onderscheiden.
voor een veilig Verkeer, wat overigens beter overeenkomt met de franse slogan SAuvons la Vie de nos Enfants.
Wie zich, ook en vooral als niet lid van Ouders van Verongelukte Kinderen, als gewone weggebruiker actief wil inzetten voor een veiliger verkeer, kan de SAVE charter ondertekenen. Door het aanbrengen van de SAVE zelfklever op zijn voertuig, kan hij aan de andere weggebruikers aangeven dat hij zich in het verkeer op een niet agressieve manier wil gedragen en met eerbied voor de andere weggebruikers. Op dit ogenblik mag Ouders van Verongelukte Kinderen op de steun rekenen van een duizendtal SAVE sympathisanten.
Op 27 april 1996 wordt de SAVE actie uitgebreid.
1995-2000
Bij de herdenking van de dood van Adeline Matthijs (7 jaar) in Scheldewindeke wordt het eerste SAVE herdenkingsbord, met vermelding van haar voornaam en leeftijd geplaatst op de plaats waar zij is verongelukt. Inmiddels zijn er in België op 56 plaatsen SAVE
herdenkingsborden ingehuldigd: 47 plaatsen in Vlaanderen, 7 in Wallonië en 2 in het Brussels hoofdstedelijk Gewest. Met deze borden betuigen wij onze solidariteit met de getroffen gezinnen. Tevens wijzen wij ook de omwonenden en alle weggebruikers op het
onaanvaardbare van al deze gedode kinderen en jongeren. Wij hopen aldus ook hun gedrag op de weg te beïnvloeden.Tijdens deze
eerste periode zijn wij vanaf 1995 ook begonnen met het verspreiden van onze herdenkingskalender. Op deze kalender worden de verjaardagen van de dood van de betrokken jonge verkeersslachtoffers met vermelding van hun naam en leeftijd aangegeven.
De periode 1995 tot 2000 wordt gekenmerkt door een vlugge toename van het aantal aangesloten gezinnen (van 129 in 1996 tot 310
in 2000) en een activiteit die vooral intern gericht was. Toch geniet onze vereniging, praktisch vanaf haar oprichting, ook reeds over
een zekere officiële erkenning. Acht maanden na haar oprichting wordt zij uitgenodigd om op 6 december 1995 deel te nemen aan
een "ronde tafel"-bespreking die door de Koning op het Paleis wordt bijeengeroepen over het thema van de weekendongevallen. Ook
op een tweede ronde tafel, steeds rond hetzelfde thema, op het Koninklijk Paleis, op 11 juli 1997, wordt onze vereniging uitgenodigd.
Reeds vanaf het begin van haar bestaan neemt de vereniging een aantal initiatieven die zowel op preventie en sensibilisering zijn
gericht, als op ondersteuning van de ouders van "onze" verongelukte kinderen.
Naar aanleiding van de ronde tafel die op 6 december 1995 door de Koning wordt bijeengeroepen, ontwerpt de vereniging een veiligheidscharter. Hierin worden een reeks gedragingen opgenomen die voor het grootste deel door de wegcode zijn voorzien en die ertoe
bijdragen dat kinderen en jongeren minder gevaar lopen in het verkeer. Het charter krijgt de naam SAVE charter, waarbij SAVE aanvankelijk stond voor Stop Agressie in het VErkeer. Daar niet alle jonge verkeersslachtoffers worden gedood of gewond ten gevolge van
"agressie", maar velen ook door "gewone" onvoorzichtigheid, wordt heel vlug een nieuwe betekenis gegeven aan SAVE: Samen Actief
Ook hier gaat het dus terzelfder tijd om een teken van solidariteit vanwege de lotgenoten en een vorm van sensibilisering van het bredere
publiek. De eigenlijke lotgenotenwerking wordt in deze beginjaren toegespitst op het organiseren van praatgroepen, ontmoetingen
met magistraten, die omwille van de frustraties van de gezinnen, vaak zeer emotioneel verlopen. Reeds in deze eerste bestaansjaren
wil Ouders van Verongelukte Kinderen de ontbrekende of ontoereikende opvang van de gezinnen van verkeersslachtoffers ook meer
structureel aanpakken. Met de ondersteuning van een aantal begeesterde magistraten, politiemensen en advocaten neemt de vereniging het initiatief voor een informatiebrochure ten behoeve van de families van jonge verkeersslachtoffers.
9
8
Hierin worden alle nodige inlichtingen opgenomen over al wat zich, onder meer op het vlak van de gerechtelijke afwikkeling, na een
verkeersongeval, zal voordoen. De infobrochure werd door toedoen van het Ministerie van Justitie in december 2000 officieel voorgesteld. Zij wordt sindsdien eveneens door toedoen van het Ministerie van Justitie verspreid. In de komende maanden wordt een bijgewerkte versie gepubliceerd. Steeds binnen deze inspanningen om de opvang van verkeersslachtoffers en hun gezinnen structureel
te verbeteren, werd Ouders van Verongelukte Kinderen vanaf 1998 ook betrokken bij de redactie van een circulaire van de minister
van Justitie, gericht tot de parketmagistraten, wetsdokters en andere betrokkenen om een waardige opvang van de families van gedode slachtoffers te garanderen.
2000-2005
Op het nog hogere niveau van de verbetering van de wetgeving heeft Ouders van Verongelukte Kinderen in 1996 samen met andere
slachtofferverenigingen, waaronder Ouders van een Vermoord Kind een "Ouderplatform" opgericht om de gemeenschappelijke
belangen bij de parlementaire besprekingen ter verbetering van het Wetboek van Strafvordering te verdedigen. De solidariteit met alle
andere ouders van kinderen die op een of andere manier slachtoffer zijn van geweld, wordt in deze eerste jaren van de Ouders van
Verongelukte Kinderen betuigd door gezamenlijke sensibiliseringsacties, zoals de door Luc Versteylen georganiseerde jaarlijkse naamafroeping in het Centraal Station ter Antwerpen en het aanplanten op 27 maart 1997, van het Witte Kinderbos op de middenberm
van de autoweg Brussel-Antwerpen.
Onmiddellijk na de oprichting in 1995 nam Ouders van Verongelukte Kinderen contact met de Europese Vereniging van
Verkeersslachtoffers (Fédération Européenne des victimes de la route).Via uitwisseling van informatie en ervaringen, met name door
verspreiding van de ophefmakende enquêtes van de FEVR over de impact van verkeersongevallen op rechtstreekse slachtoffers en
hun gezinnen, pogen de leden van FEVR mekaar actief te ondersteunen.
Tijdens deze tweede periode groeide het aantal leden verder aan (van 310 in 2000 tot 450 in 2005). De externe zichtbaarheid en erkenning van Ouders van Verongelukte Kinderen raakte plots in een stroomversnelling vooral, doch niet uitsluitend, op het vlak van de
structurele aanpak van de verkeersonveiligheid. Na het aantreden van een nieuwe federale regering in 1999, pleitte Ouders van
Verongelukte Kinderen voor een volledig nieuwe, globale en gecoördineerde, lange termijn- aanpak van het beleid terzake van verkeersveiligheid, naar het voorbeeld van de aanpak die in de Scandinavische landen, het Verenigd Koninkrijk en Nederland tot opmerkelijke resultaten had geleid. De federale regering ging in op de suggestie en werkte ze verder uit.
Dit leidde tot de oprichting van de "Staten-Generaal van de verkeersveiligheid" waarvan de werkzaamheden in 2001 werden aangevat. Van bij de aanvang werd onze vereniging actief betrokken bij de werkzaamheden van het Begeleidingscomité van de StatenGeneraal. Door het Koninklijk Besluit van 26 juni 2002 werd Ouders van Verongelukte kinderen ook tot een van de permanente leden
van de nieuw opgerichte Federale Commissie voor de verkeersveiligheid aangesteld. In Vlaanderen was ondertussen het thema van
de verkeersveiligheid eveneens prioritair geworden. Vanaf 2002 werd de vereniging door de Vlaamse overheid betrokken bij het infrastructuurproject voor wegwerking van zwarte punten op Gewestwegen. In 2003 wordt de vereniging betrokken bij het initiatief van de
Vlaamse overheid om, met de deskundige ondersteuning van Technopolis, een rondreizende "Verkeersacademie" te organiseren.
Bedoeling is dat volwassenen via de technologie ervaren hoe kinderen het verkeer meemaken.
Vanaf 2004 werd eveneens een afspraak gemaakt met de Vlaamse overheid voor gebruik van SAVE borden op plaatsen waar, omwille
van een bijzondere gevaarsituatie, flitspalen werden aangebracht. Op 25 november 2003 mocht Ouders van Verongelukte Kinderen
de eerste Staten-Generaal van de verkeersveiligheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest inleiden.
11
10
Voor de tweede sessie van deze Staten-Generaal, gewijd aan de evaluatie van de besliste maatregelen, werd Ouders van Verongelukte
Kinderen uitgenodigd de vergadering voor te zitten. Ook in Wallonië werd de vereniging door de overheid betroken bij het preventiebeleid: in 2001 werd Ouders van Verongelukte Kinderen betrokken bij het voorbereiden van een affichecampagne op de Waalse
autowegen. In 2002 werd de vereniging herhaaldelijk gehuldigd: op 11 juli 2002 is Ouders van Verongelukte Kinderen een van de laureaten van de op die dag uitgereikte prijzen van de Vlaamse Regering. In september wordt de vereniging door de organisatoren van
de Memorial Vandamme gehuldigd. In december tenslotte wordt Ouders van Verongelukte Kinderen genomineerd voor de Castarprijs
2002. Zij krijgt het tweede grootste aantal stemmen.
Ouders van Verongelukte Kinderen hoopt in 2005 een Franstalige adaptatie van Flits in het zuiden van het land te kunnen produceren. In 2005 wordt een nieuwe theaterproductie "Wolken en een beetje regen" van Dirk Dobbeleers en Marc Hendrickx gestart. Het
thema vult dat van Flits aan: het is toegespitst op de 14-16 jarige motorfietsers die eveneens al te vaak slachtoffer worden van verkeersongevallen.
Ook op het vlak van de opvang en begeleiding van de slachtoffers wordt Ouders van Verongelukte Kinderen in deze tweede periode
van vijf jaar stilaan tot de vaste gesprekpartners van het beleid gerekend: vanaf 2000 nam de vereniging als vertegenwoordiger van
het Ouderplatform deel aan de werkzaamheden van het Nationaal Forum voor slachtofferbeleid. Vanaf 2000 wordt de vereniging ook
meer en meer betrokken bij de vorming voor een grotere slachtoffergerichtheid bij de politiediensten, zowel de federale als de lokale
politie, en de magistratuur. In 2001 wordt dankzij de hulp van Slachtofferhulp Vlaanderen en samen met Ouders van een vermoord
kind een aantal vormingsessies voor eigen leden van de vereniging opgezet.
In de periode 2000-2005 beslist Ouders van Verongelukte Kinderen zich ook meer dan in de eerste periode in te zetten voor een actievere bewustwording van het publiek, via nieuwe media en technieken. Dankzij de steun van de Vlaamse overheid kon op 26 september 2002 de première plaatsvinden van de theatermonoloog "Flits" waarin auteur en acteur Wim Geysen op prangende wijze het
publiek van de jonge chauffeurs aanspreekt over de al te vaak fatale afloop van weekenduitstappen. Flits is ondertussen reeds meer
dan 200 keer in scholen en cultuurcentra opgevoerd. Door het thema gegrepen, heeft Wim Geysen ondertussen in september 2004
zijn boek " Zonder Afscheid" met getuigenissen van leden van de vereniging gepubliceerd.
Vanaf 2004 heeft Ouders van Verongelukte Kinderen, naar aanleiding van het aantreden van de nieuwe Gewest- en
Gemeenschapsregeringen, het concept van de "Staten-Generaal" dat op het vlak van de preventie tot een indringende herziening van
het beleid terzake van preventie en sanctionering heeft geleid, willen doortrekken naar de slachtofferzorg.
Verkeersslachtoffers en hun gezinnen worden na het ongeval al te vaak geconfronteerd met een falend of ontbrekend beleid wat betreft
hun opvang. Samen met de zopas opgerichte vzw ZEBRA, medeorganisator van deze tiende verjaardag, en het Steunpunt Algemeen
Welzijnswerk afdeling Slachtofferhulp werd actie ondernomen om met name het beleid in Vlaanderen, aan te zetten op dit vlak de
nodige maatregelen te nemen, via een Vlaamse Staten-Generaal voor het verkeersslachtoffer en hun na(ast)bestaanden. Het was dan
ook een bijzondere voldoening voor de drie verenigingen om vast te stellen dat het regeerakkoord van de nieuw aangetreden Vlaamse
regering hierover een formele verbintenis inhield.
In 2005 willen de drie verenigingen verder samenwerken om de gedane beloftes ook in een concreet politiek initiatief te zien omzetten. Uiteraard wil Ouders van Verongelukte kinderen in 2005 dit initiatief naar de andere in België bevoegde Gemeenschaps-, Gewestof federale bevoegde overheden doortrekken. Ook in Franstalig België wil de vereniging deelnemen aan de initiatieven die worden
genomen, onder meer op het vlak van de preventie en de sensibilisering: zo neemt Ouders van Verongelukte Kinderen deel aan de
oprichting van de vzw Partageons la Route die in 2004 een eerste " Semaine de la Courtoisie" organiseerde.
Vanaf 2003 mondde de hierboven beschreven erkenning van de vereniging ook uit op financiële ondersteuning, hetzij via projectfinanciering vanwege de Vlaamse overheid en de Koning Boudewijnstichting in opdracht van het Levenslijn-Kinderfonds, hetzij vanaf
13
12
2004 via structurele ondersteuning vanwege de Federale regering via de Nationale Loterij. Voordien werd de vereniging enkel gefinancierd door occasionele giften en materiële ondersteuning door het advocatenkantoor Allen & Overy. De toekomst ? In 2004-2005
heeft Ouders van verongelukte kinderen de onvermijdelijke stap gezet naar een professionelere ondersteuning. Onvermijdelijk, gelet
op het steeds stijgend aantal leden. Voor het eerst sinds zijn oprichting beschikt Ouders van Verongelukte Kinderen over een kader
bestaande uit een directeur en twee medewerkers voor de coördinatie van de lotgenotenwerking respectievelijk in Vlaanderen en in
Franstalig België. Persoonlijk zie ik twee prioriteiten voor de toekomst.
Telle pourrait être la devise de notre association. Le 15 mars 1995 les statuts de l'asbl Parents d'Enfants Victimes de la Route - Ouders
van Verongelukte Kinderen – ont été publiés dans le Moniteur Belge. Ils ont été rédigés par 26 pères ou mères d'enfants et de jeunes
de 18 familles, tués sur la route les années précédentes. Deux objectifs étaient mis en avant: procurer aide et assistance aux parents
de jeunes victimes de la route et prendre des initiatives en vue d'améliorer la sécurité des enfants sur les routes de Belgique. Le bilan,
au jour de ce dixième anniversaire est, comme pour toute initiative humaine, tant positif et négatif. Cela n'étonnera personne que la
devise citée ci-dessus soit demeurée lettre morte. Les 18 familles qui ont créé l'association en sont devenues 450.
VOOREERST EEN EFFICIËNTERE LOTGENOTENWERKING
14
Wie het drama meemaakt een kind in het verkeer te verliezen, mag niet verder worden gevictimiseerd door de permanente confrontatie met onverschilligheid, banalisering, ondeskundigheid of routine. Ten tweede ervoor zorgen dat het thema verkeersonveiligheid
en zijn gevolgen niet alleen in Vlaanderen als een absolute prioriteit wordt beschouwd. Alle leden van de vereniging, zonder enig
onderscheid, moeten minstens het gevoel hebben dat de gemeenschap waartoe zij behoren, het inderdaad absoluut onaanvaardbaar
vindt dat in België het verkeer een van de belangrijkste oorzaken is van de dood van kinderen en jongeren.
Francis Herbert
Secretaris-generaal Ouders van Verongelukte Kinderen
Chaque année, en moyenne une quarantaine de familles rejoignent l'association, dont deux tiers en Flandre et un tiers à Bruxelles et
en Wallonie. Ceci constitue déjà en soi un indice clair de l'ampleur du problème, d'autant plus que, bien évidemment, ce n'est pas
l'ensemble des familles de jeunes victimes de la route qui deviennent membres de notre association: rien qu'en 2001, 109 enfants et
jeunes ont perdu la vie sur la route et 1131 ont été grièvement blessés. Lors de la création de l'association, il nous fut reproché une
ambition exagérée puisque nous poursuivions à la fois une prise en charge plus humaine des familles et une politique de prévention
plus active. Sur un plan, nous avons en effet été trop ambitieux: dans une association de victimes telle que les Parents d'Enfants
Victimes de la Route, il est évident que la plupart des parents viennent pour avoir de l'aide et ne sont capables que dans une mesure limitée de contribuer à la poursuite active des buts de l'association.
Toutefois nous avons également montré trop peu d'ambition. Très rapidement, nous sommes tous devenus conscients du fait que
non seulement les "parents" de jeunes victimes de la route, mais également leurs frères et sœurs ont besoin d'une aide constante et
efficace. La référence, du moins dans l'appellation néerlandophone de l'association, aux enfants "accidentés" (c'est-à-dire tués) était
également trop restrictive. Pour chaque victime de la route tuée, il y a en effet dix blessés graves. Leurs familles également ont besoin
d'aide et d'assistance. C'est pourquoi nous avons clairement repris dans la nouvelle version de nos statuts, qui vient d'être approuvée, que notre association était ouverte à toutes les "familles", et pas seulement aux parents de jeunes victimes de la route. Pourquoi
nous sommes-nous limités aux jeunes victimes de la route alors qu'il y a également tant d'adultes et de personnes âgées qui sont
15
ne devenez pas membre des parents
d’enfants victimes de la route
n e d e v e n e z pa s m e m b r e d e s pa r e n t s d ’ e n fa n t s v i c t i m e s d e l a r o u t e
victimes de la route? Probablement parce que la perte d'un enfant est ressentie comme la plus grande injustice et que ceci provoque
le plus grand désarroi, certainement si l'enfant n'est pas simplement "décédé", mais a été "tué" par un concitoyen. L'absence en
Belgique d'une association plus générale de victimes de la route et de leurs familles, telles qu'elles existent dans la plupart de nos
pays voisins, ne peut qu'être déplorée. En parcourant l'évolution des Parents d'Enfants Victimes de la Route sur les dix dernières
années, deux périodes de cinq ans peuvent être distinguées.
au sigle néerlandophone SAVE: "Samen Actief voor veilig Verkeer", ce qui correspond d'ailleurs mieux au slogan: "Sauvons la Vie de
nos Enfants". Toute personne, et spécialement les non-membres de l'association Parents d'Enfants Victimes de la Route, qui souhaite, en sa qualité de simple usager de la route, s'engager activement pour une meilleure sécurité sur la route, peut signer la charte SAVE.
En apposant l'autocollant SAVE sur son véhicule, le signataire indique aux usagers de la route qu'il se comportera de manière non
agressive et dans le respect des autres usagers de la route. A l'heure actuelle, les Parents d'Enfants Victimes de la Route peuvent compter sur le soutien d'un millier de sympathisants SAVE.
1995-2000
Le 27 avril 1996, l'action SAVE fut élargie. En mémoire du décès de Adeline Matthijs (7 ans) à Scheldewindeke, le premier panneau
commémoratif SAVE, portant le prénom et l'âge d'Adeline, fut apposé à l'endroit de l'accident. Depuis, 56 panneaux commémoratifs
ont été placés en Belgique, chacun à l'endroit précis où l'accident est survenu: 47 en Flandre, 7 en Wallonie et 2 dans la Région bruxelloise.
Ces panneaux témoignent de notre solidarité aux familles touchées. En même temps, ils interpellent la communauté locale et les autres
usagers de la route sur le caractère inacceptable de tous ces décès d'enfants et de jeunes gens. Nous espérons ainsi influencer leur
comportement sur la route.
1995-2000 est caractérisée par une forte croissance du nombre des familles adhérentes (qui passe de 129 en 1996 à 310 en 2000) et
par une activité principalement orientée vers les membres de l'association. Toutefois notre association jouit, pratiquement depuis sa
constitution, déjà d'une certaine reconnaissance officielle. En effet, huit mois après sa constitution, le 6 décembre 1995, l'association
fut invitée à une "table ronde" – discussion organisée par le Roi au Palais Royal, sur le thème des accidents du week-end. Le 11 juillet
1997, notre association participa à une deuxième table ronde convoquée au Palais Royal pour discuter du même sujet. Dès le début
de son existence, notre association prit bon nombre d'initiatives, tant au niveau de la prévention et de la sensibilisation, qu'en vue
de mieux soutenir les parents de "nos" enfants accidentés.
A l'occasion de la table ronde organisée par le Roi le 6 décembre 1995, l'association rédigea une charte de la sécurité. Y sont repris
toute une série de comportements qui, pour la plupart, sont prescrits par le code de la route et qui contribuent à réduire les risques
d'accidents pour nos enfants et les plus jeunes d'entre nous. La charte fut baptisée "SAVE", pour "Sauvons la Vie de nos Enfants"
(en néerlandais: "Stop Agressie in het Verkeer"). Du fait que les jeunes victimes de la route ne meurent pas ou ne sont pas blessées
uniquement suite à une "agression", mais aussi en raison de "simples" imprudences, une nouvelle signification fut rapidement donnée
C'est aussi durant cette période 1995-2000 que nous avons commencé à diffuser des calendriers commémoratifs. Ces calendriers
reprennent le prénom, l'âge et la date de décès de toutes nos jeunes victimes de la route. Ici aussi, il s'agit d'un signe de solidarité
de la part des autres familles et, en même temps, d'un moyen de sensibiliser le public. L'action menée au bénéfice des familles proprement dite s'est, dans ces premières années, concentrée sur l'organisation de groupes de discussion, de rencontres avec des
magistrats, qui, en raison de la frustration des familles, se déroulaient souvent de manière très émotionnelle. Dès ces premières
années d'existence, l’association de Parents d’Enfants Victimes de la Route a voulu appréhender également de manière plus structurelle l’inexistence ou l’insuffisance de l’accueil des familles des victimes. Avec le soutien d’un groupe motivé de magistrats, de policiers,
d’avocats et de représentants d'autres associations, l’association a pris l’initiative de rédiger une brochure d’information à l'attention
des familles de jeunes victimes de la route. Cette brochure contient tous les renseignements relatifs aux suites d'un accident de la
17
16
circulation, notamment du point de vue des conséquences judiciaires. La brochure d’information a été officiellement présentée en
décembre 2000, avec le soutien du Ministère de la Justice. Sa diffusion est également assurée en collaboration avec le Ministère de
la Justice. Une nouvelle version mise à jour et améliorée paraîtra dans les prochains mois. Toujours dans le cadre de ses efforts pour
améliorer de manière structurelle l’accueil des victimes de la route et de leurs familles, l’association de Parents d’Enfants Victimes
de la Route a également été impliquée depuis 1998 dans la rédaction d’une circulaire du Ministre de la Justice, destinée aux magistrats du parquet, aux médecins légistes et aux autres personnes concernées, visant à garantir un accueil digne des familles des victimes décédées. Au plan encore supérieur de l’amélioration de la législation, l’association de Parents d’Enfants Victimes de la Route a
créé en 1996, avec d’autres associations de victimes, dont l’association "Ouders van een vermoord kind" (Parent d’Enfants
Assassinés), une plateforme commune ("Ouderplatform") visant à défendre les intérêts communs au cours des discussions parlementaires relatives à l’amélioration du Code de Procédure Pénale.
2000-2005
Au cours de ces premières années d’existence de l’association de Parents d’Enfants Victimes de la Route, la solidarité avec tous les
autres parents d’enfants victimes, d’une manière ou d’une autre, d’actes de violence transparaissait également dans l’organisation
d’actions de sensibilisation communes, telles que l’appel de noms organisé chaque année par Luc Versteylen à la Gare Centrale
d’Anvers et la plantation de la Forêt Blanche (Witte Kinderbos) sur la berme centrale de l’autoroute Bruxelles-Anvers le 27 mars 1997.
Immédiatement après sa création en 1995, l’association de Parents d’Enfants Victimes de la Route est devenue membre de la
Fédération Européenne des Victimes de la Route (FEVR).
Les membres de la FEVR tentent de se soutenir activement par le biais d’échanges d’informations et d’expériences, notamment par la
diffusion des enquêtes fort remarquées de la FEVR concernant l’impact d’accidents de la circulation sur les victimes directes et leurs
familles.
Pendant cette deuxième période, le nombre de membres a continué de croître (de 310 en 2000 à 450 en 2005). La visibilité externe
et la reconnaissance de Parents d'Enfants Victimes de la Route se sont subitement accrues notamment, mais pas exclusivement, en
ce qui concerne l'approche structurelle de l'insécurité routière. Après l'entrée en fonction d'un nouveau Gouvernement Fédéral en
1999, Parents d'Enfants Victimes de la Route plaida pour une approche entièrement nouvelle, globale, coordonnée et à long terme
de la politique en matière de sécurité routière, en suivant l'exemple de l'approche qui a mené à des résultats remarquables dans les
pays scandinaves, au Royaume Uni et aux Pays-Bas.
Le Gouvernement Fédéral accéda à la suggestion et l'élabora. Ceci conduisit à la création des "Etats-Généraux de la sécurité routière"
dont les activités débutèrent en 2001. Dès le début, notre association fut activement impliquée dans des travaux du Comité
d'Accompagnement des Etats-Généraux. Par Arrêté Royal du 26 juin 2002, Parents d'Enfants Victimes de la Route fut également désignée comme l'un des membres permanents de la Commission Fédérale pour la sécurité routière nouvellement constituée. Dans l'intervalle, le thème de la sécurité routière devint également prioritaire en Flandre. A partir de 2002, les autorités flamandes ont impliqué l'association dans le projet d'infrastructures pour l'élimination des "points noirs" sur les routes régionales.
En 2003, l'association fut impliquée dans l'initiative des autorités flamandes d'organiser une "Académie de la route" itinérante, ceci
avec le soutien spécialisé de Technopolis. Le but de cette Académie consiste à faire prendre conscience aux adultes, en ayant recours
à des techniques virtuelles, de la manière dont les enfants perçoivent et vivent la circulation. A partir de 2004, il fut également décidé
avec les autorités flamandes d'utiliser des panneaux SAVE aux endroits où, en raison d'un danger particulier, des contrôles radar
automatiques avaient été installés. Le 25 novembre 2003, Parents d'Enfants Victimes de la Route a été invitée à prononcer le discours
d'introduction des premiers Etats-Généraux de la sécurité routière de la Région de Bruxelles-Capitale. Lors de la deuxième session de
19
18
ces Etats-Généraux, consacrée à l'évaluation des mesures décidées en 2003, Parents d'Enfants Victimes de la Route se vit confier la
présidence de la réunion. En Wallonie, l'association fut également impliquée par les autorités dans la politique de prévention: ainsi,
en 2001, Parents d'Enfants Victimes de la Route fut associée à la préparation d'une campagne d'affichage sur les autoroutes wallonnes. Au cours de 2002, l'association fut plusieurs fois mise à l'honneur: le 11 juillet 2002, Parents d'Enfants Victimes de la Route fut
l'un des cinq lauréats à recevoir le prix du Gouvernement Flamand.
En 2005, Parents d'Enfants Victimes de la Route espère pouvoir produire une adaptation en français ("Flash") de "Flits" dans le sud
du pays. En 2005, une nouvelle production théâtrale "Wolken en een beetje regen" ("des nuages et un peu de pluie") de Dirk
Dobbeleers et Marc Hendrickx sera lancée. Le thème complète celui de "Flits". Il s'adresse aux jeunes de 14 à 16 ans, conducteurs
de cyclomoteurs qui eux aussi sont trop souvent victimes d'accidents de la route. Depuis 2004, à l'occasion de l'entrée en fonction
des nouveaux gouvernements des Régions et des Communautés, Parents d'Enfants Victimes de la Route a voulu étendre le concept
des "Etats-Généraux", déjà utilisé en matière de politique de prévention et de sanction des accidents de la route, en matière d'accueil
et d'accompagnement des victimes.
En septembre, l'association se vit également octroyer un prix par les organisateurs du Mémorial Vandamme. En décembre enfin,
Parents d'Enfants Victimes de la Route fut nominée pour le Castarprijs 2002. Elle obtint le deuxième plus grand nombre de voix. Au
cours de cette deuxième période de cinq ans, Parents d'Enfants Victimes de la Route est également devenue un des interlocuteurs
stables du monde politique dans le domaine de l'accueil et du suivi des victimes. Depuis 2000, l'association participe en tant que
représentant de la Plateforme commune des Parents aux travaux du Forum National pour la politique en faveur des victimes. Depuis
2000, l'association est aussi de plus en plus impliquée dans la formation des services de police, tant au niveau fédéral que local, ainsi
que de la magistrature en matière d'accueil et d'accompagnement des victimes.
En 2001, grâce à l'assistance des services d'Aide aux Victimes de Flandre (Slachtofferhulp Vlaanderen), une des sessions de formation a été mise en place pour les membres de l'association et les membres de l'association "Parents d'enfants assassinés". Durant
la période de 2000 à 2005, les Parents d'Enfants Victimes de la Route ont décidé d'intensifier les actions pour sensibiliser le public,
par le biais des nouveaux médias et des nouvelles technologies. Grâce à l'appui du gouvernement flamand, la première du monologue "Flits" s'est déroulée le 26 septembre 2002. L'auteur et acteur Wim Geysen y interpelle le public des jeunes chauffeurs sur l'issue trop souvent fatale des sorties de week-end. Depuis lors, "Flits" a été joué plus de 200 fois dans les écoles et centres culturels
en Flandre. En septembre 2004, Wim Geysen, bouleversé par le sujet, a publié le livre "Zonder Afscheid" ("sans adieu") qui contient
des témoignages des membres de l'association.
Trop souvent en effet, après un accident, les victimes de la route et leurs familles sont confrontées à une politique défaillante ou
inexistante en matière d'accueil. En collaboration avec l'asbl ZEBRA, récemment fondée et co-organisatrice de ce dixième anniversaire, ainsi qu'avec le Steunpunt Algemeen Welzijnswerk afdeling Slachtofferhulp, nous avons entrepris des actions pour inciter le
monde politique en Flandre à prendre les mesures nécessaires sur ce plan, via des "Etats-Généraux" flamands pour les victimes de
la route et leurs proches. Les trois associations ont été particulièrement satisfaites de constater que l'accord gouvernemental du nouveau gouvernement flamand contenait un engagement formel sur ce plan.
En 2005, les trois associations souhaitent continuer à collaborer pour que les promesses deviennent des initiatives politiques concrètes. Bien entendu, en 2005, Parents d'Enfants Victimes de la Route veut étendre cette initiative aux autres autorités communautaires,
régionales et fédérales en Belgique. L'association souhaite également participer aux initiatives qui sont prises en Belgique francophone, notamment sur le plan de la prévention et de la sensibilisation: l'ASBL Parents d'Enfants Victimes de la Route a ainsi participé à la fondation de l'ASBL Partageons la Route, qui a organisé une première "Semaine de la Courtoisie" en 2004.
La reconnaissance de l'association telle que décrite ci-dessus, aboutit en 2003 à un soutien financier grâce au financement de projets par les autorités flamandes et la Fondation Roi Baudouin, conjointement avec le Levenslijn-Kinderfonds, et en 2004 par le sou-
21
20
tien structurel du Gouvernement Fédéral via la Loterie Nationale. Auparavant, l'association était uniquement financée par des dons
occasionnels et par le soutien matériel du cabinet d'avocats Allen & Overy. L'avenir? En 2004-2005, l'association des Parents
d'Enfants Victimes de la Route a fait un pas inéluctable vers un soutien plus professionnel de ses membres. Inéluctable, vu le nombre
toujours croissant des membres de l'association. Pour la première fois depuis sa fondation, l'association de Parents d'Enfants
Victimes de la Route dispose d'un cadre constitué d'un directeur et de deux collaborateurs pour la coordination de l'aide aux membres en Flandre et en Belgique francophone.
J E V O I S P E R S O N N E L L E M E N T D E U X P R I O R I T É S P O U R L ' AV E N I R
22
Premièrement, une action plus efficace sur le plan de l'aide aux familles: celui qui est déjà confronté au drame de la perte d'un enfant
dans la circulation ne peut pas en outre faire l'objet d'une “victimisation secondaire” par la confrontation permanente à l'indifférence,
la banalisation, l'ignorance ou la routine. L'association doit, par ailleurs, s'atteler à ce que le thème de l'insécurité routière et de ses
conséquences ne soit pas considéré comme étant une priorité absolue en Flandre uniquement. Tous les membres de l'association,
sans aucune distinction, doivent avoir le sentiment que la communauté à laquelle ils appartiennent, considère comme absolument
inacceptable que la circulation soit, en Belgique, une des causes les plus importantes de la mort des jeunes et des enfants.
Francis Herbert
Secrétaire-général Parents d'Enfants Victimes de la Route
Onze verongelukte
kinderen
Nos enfants
victimes de la route
onze
nos
verongelukte
enfants
victimes
kinderen
de
l a
route
januari - janvier
08 tim janssens 20 jaar/ans
24 nico vandevelde 17 jaar/ans
05 Wouter Vande Walle 17 jaar/ans
16 Peter Verdurmen 20 jaar/ans
11 catherine baland 28 jaar/ans
27 joachim bal 17 jaar/ans
06 Tim Gybels 24 jaar/ans
17 Pascal Declercq 13 jaar/ans
11 ilse hemelrijk 9 jaar/ans
29 pieter jan vrolix 14 jaar/ans
06 David Van Eynde 15 jaar/ans
17 Helga De Keukeleire 16 jaar/ans
13 gregory van dieppen 17 jaar/ans
30 steven vermeirch 16 jaar/ans
09 Jürgen Janssens 14 jaar/ans
17 Andy Reeskens 16 jaar/ans
14 wim breugelmans 18 jaar/ans
30 kristof van herpe 18 jaar/ans
09 Susanne Mollee 16 jaar/ans
18 David Schepers 22 jaar/ans
14 christophe d’Amario 28 jaar/ans
31 david buyck 10 jaar/ans
10 Bart Rasschaert 19 jaar/ans
23 Ronald Schewe 20 jaar/ans
15 sofie parton 19 jaar/ans
31 christophe debaillie 24 jaar/ans
11 Sarah Dalemans 17 jaar/ans
23 Maxence Vandenbroucke 5 jaar/ans
15 auryn verians 2 jaar/ans
31 kim van aken 9 jaar/ans
11 Justine Vrancx 1 jaar/an
25 Corinne Godfroid 19 jaar/ans
16 jonathan larcher 2 jaar/ans
12 Cindy Declercq 17 jaar/ans
26 Coralie Wautriche 3 jaar/ans
19 hanne peeters 2 dagen/jours
12 Jean-Charles Delannois 22 jaar/ans
28 Rohny Delsaer 16 jaar/ans
02 marina kozanidis 7 jaar/ans
20 elsy debeil 9 jaar/ans
02 Lysiane Devillers 26 jaar/ans
12 Evie Lavigne 15 jaar/ans
28 Ritchie Foubert 19 jaar/ans
25
05 davy bourgeois 25 jaar/ans
20 leonie de zwarte 14 jaar/ans
03 Adeline Matthijs 7 jaar/ans
13 Philippe Deleu 13 jaar/ans
28 Thierry Van Nieuwenhuyse 17 jaar/ans
05 raf gerits 18 jaar/ans
20 matthias windey 13 jaar/ans
03 Tjen Schreurs 12 jaar/ans
14 Barbara Campe 16 jaar/ans
07 maïté ballager 21 jaar/ans
21 natalie de cock 13 jaar/ans
03 Thierry Vermeulen 22 jaar/ans
14 Kevin De Roeck 3 jaar/ans
07 frank strijbos 15 jaar/ans
22 audrey hoop 11 jaar/ans
04 Isabelle & Rudy Bittsnigh 24 jaar/ans
15 Bruno Kongs 14 jaar/ans
07 wesley vanhove 15 jaar/ans
24 lindsay de geest 17 jaar/ans
04 Anne Steppé 22 jaar/ans
15 Jürgen Kongs 16 jaar/ans
08 lotte bogaerts 14 jaar/ans
24 ricardo moens 3 jaar/ans
05 Marine Tricnaux 8 jaar/ans
15 Tuur Van Lysebetten 13 jaar/ans
24
f e b r ua r i - f e v r i e r
26
a p r i l - av r i l
14 Thierry Van Den Eeden 27 jaar/ans
26 Kevin Wouters 20 jaar/ans
08 Gunther Celis 17 jaar/ans
20 Yves Sablain 13 jaar/ans
14 Thomas Van Kerckhoven 17 jaar/ans
27 Toon Vandenbergh 17 jaar/ans
09 Jim Driesen 22 jaar/ans
21 Julie Beernaert 24 jaar/ans
17 Sophie Iterbeke 11 jaar/ans
28 Lynsey Torfs 15 jaar/ans
09 Sigrid Maes 18 jaar/ans
21 Dominique Claerhout 17 jaar/ans
19 Jean-Michel Matriche 18 jaar/ans
31 Erik Van Kerhove 14 jaar/ans
10 Nele Garroy 17 jaar/ans
21 Kennith Van Hulle 8 jaar/ans
20 Emely Kovalofski 19 jaar/ans
11 Koen Opdenakker 14 jaar/ans
21 Peter Verschelde 22 jaar/ans
20 Wouter Van Rethy 13 jaar/ans
14 Loïc Henry 6 jaar/ans
22 Tom Cranshoff 20 jaar/ans
21 Jan degrijse 14 jaar/ans
14 Katherine Lambrecht 18 jaar/ans
23 Sarah Bahouche 10 jaar/ans
22 Jurgen Baeten 22 jaar/ans
15 Andy Allard 18 jaar/ans
23 Dario Franssen 14 jaar/ans
24 Günther De Bysscher 21 jaar/ans
15 Jamie Vervoort 11 jaar/ans
24 Ronald Maklari 14 jaar/ans
25 Hans Spanoghe 25 jaar/ans
16 Sébastien Vandervorst 21 jaar/ans
26 Erik Van Decraen 17 jaar/ans
17 Stéphanie Plume 7 jaar/ans
27 Evi Verheuen 7 jaar/ans
01 Dries Van Beylen 9 jaar/ans
26 Mandy Bando 1 jaar/ans
02 Koen Holderbeke 17 jaar/ans
26 Nathalie Bando 26 jaar/ans
03 Lisa Hendrickx 13 jaar/ans
17 Lode Verbeeck 16 jaar/ans
28 Thomas Papegnies 9 jaar/ans
11 Evelyn Nicolay 7 jaar/ans
26 Damien Basteleysens 15 jaar/ans
04 Frédérique Demeyere 6 jaar/ans
18 Steven De Meyer 20 jaar/ans
28 Katrien Stockman 9 jaar/ans
11 Stijn Verlinden 18 jaar/ans
26 Julie Delauré 9 jaar/ans
05 Charles-Antoine Durot 18 jaar/ans
20 Lana Arys 16 jaar/ans
29 Sylvie Vandenhove 124 jaar/ans
13 Naomie Staes 16 jaar/ans
26 Marie Herbert 9 jaar/ans
05 Jolien clement 6 jaar/ans
20 Angelo Bevers 13 jaar/ans
29 Karen Verhoeven 15 jaar/ans
14 Aurélie Rouchie 17 jaar/ans
26 Antonella Salaris 25 jaar/ans
05 Niels Droogmans 16 jaar/ans
20 Ann Geens 22 jaar/ans
01 Clémentine Ermel 3 jaar/ans
27
m a a rt - m a rs
al zijn
am niet door
Streep hun na
aan.
ze tot stof verg
am niet door
Streep hun na
.
hebben bestaan
alsof ze nooit
ik heb bezeten
't Liefste dat
staan
ld van mijn be
't toekomstbee
n
ete
rg
ve
te
t
da
Vraag me niet
.
er door te gaan
en gewoon we
en
l verder lev
Want ik wil we
oet.
niet hoe dat m
maar ik weet
erbleven
ht
ac
e
di
n
he
'k Hoor bij
t veel moed.
Overleven verg
door.
hun naam niet
Streep daarom
ten
en laat me we
am
na
n
hu
Noem
vergeten.
lt
zu
et
ni
jij
dat ook
.
'k verder gaan
Zo alleen kan
28
Rutger Kopland
n
g van morge
Voor een da
t
en rond verdrie
bouw geen mur
r geen
ke
ze
er
is
n
da
te houden
huis meer mee
nden
desnoods op ha
draag verdriet
en voeten
langer kunt
tot je echt niet
r
en bij neer maa
leg je er dan ev
blijf
blijf
blijf
erin geloven
zo weer
en breng hem
terug tot leven
n
Onteeuwige
Sotto Voce
Zoveel soorten van verd
riet,
ik noem ze niet.
Maar één, het afstand
doen en scheiden.
En niet het snijden doe
t zo'n pijn,
maar het afgesneden zijn
.
Nog is het mooi, 't gera
amte van een blad,
vlinderlicht rustend op
de aarde,
alleen nog maar zijn wez
en waard.
Maar tussen de aderen
van het lijden
niets meer om u mee te
verblijden:
mazen van uw afwezig
heid,
bijeengehouden door wat
pijn
en groter wordend met
de tijd.
Arm en beschaamd zo
arm te zijn.
denschat
achteloze woor
Doe weg die m
end strijden
ijv
hr
sc
j
mee wi
van duur waar
j doen. Til toch
wi
t
wa
wetend
tegen tijd, niet
enblik en
og
p
ee
daaruit, str
aar
de dode man
s, en toen. Alsm
ak
str
en
or,
oen,
gr
t
he
episode do
gs
lan
imte: wolken
r
de
on
redt ons de ru
er,
hi
zee rechts, ik
de bergen ver,
ar, jij daar.
het gras, jij da
de sterren, op
Anna Enquist
poëme poëme
Gery den Otter
Winter
Weggaan is iets anders
dan het huis uitsluipen
zacht de deur dichttrekke
n
achter je bestaan en niet
terugkeren. Je blijft
iemand op wie wordt gew
acht.
Weggaan kun je beschr
ijven als
een soort blijven. Nieman
d
wacht want je bent er
nog.
Niemand neemt afscheid
want je gaat niet weg.
n
g van morge
Voor een da
,
orgen doodga
Wanneer ik m
men
bo
de
n
aa
n
da
vertel
je hield.
hoeveel ik van
de wind,
Vertel het aan
en klimt
die in de bom
en valt,
of uit de takk
je hield.
hoeveel ik van
n kind,
ee
Vertel het aan
begrijpen.
eg is om het te
no
ge
g
jon
t
da
er,
di
een
Vertel het aan
n te kijken.
n door het aa
misschien allee
steen,
n
va
n
ize
de hu
Vertel het aan
d
sta
de
n
aa
t
he
vertel
d.
hoe lief ik je ha
s
aan geen men
Maar zeg het
en.
lov
ge
et
ni
je
Ze zouden
dat
willen geloven
ouw,
Ze zouden niet
n maar een vr
ee
all
an
m
n
alleen maar ee
fhad
lie
zo
s
en
m
n
ee
dat een mens
als ik jou.
weer de bomen
winter. je ziet
dit licht
en
s,
bo
t
he
door
r inzicht:
aa
m
ht
lic
is geen
ws
eu
ni
ets
er is ni
zonder de zon.
de nacht niet
en toch is ook
ligt
lang er sneeuw
zo
,
uitzichtloos
ister, nee,
du
g
di
lle
vo
is het nooit
geloof
van een soort
er is de klaarte
er wordt.
nk
do
l
aa
lem
he
dat het nooit
op.
uw is, is er ho
zo lang er snee
ninck
Herman de Co
Essentie van het mis
sen
Ik mis de linkshandige,
schitterend
spiegelbeeld naast mij
aan tafel, ik mis
haar tot brakens toe dag
elijks. Het is
de kern van gemis, het
missen zelf,
zegt men. Dat zal ik, met
gestrekte
hals, fijntjes ontkennen
. Dat zal ik
schuimbekkend tegensp
reken. De tijd
is een ruimte, je bent alti
jd bij haar,
zegt men. Ik kijk in de
lege spiegel.
Geleerde onzin, schand
alige troost.
Ze reed weg met mijn
goud, mijn geluk
in haar fietstas, hief haa
r smalle hand
en verdween tussen de
weiden. De kern
van gemis laat mij kou
d, geen wijsgerige
held gaat mij helpen. Ik
mis
het vlees, haar linksha
ndige lichaam.
Anna Enquist
Hans Andreus
n dat
en niet vergete
maar ze zoud
lachen hebben
ge
n,
he
lac
ge
we hebben
rgeten
t zal ik niet ve
we veel en da
n en veel hè?
he
lac
ge
en
bb
want we he
eten omwe nooit verg
en dat zullen
bben en dat
he
n
he
lac
ge
n
dat we zoveel
en we gelache
gvd wat hebb
niet vergeten
t we zo
da
n
ete
rg
ve
en niet en nooit
men waren
n omdat we sa
hebben gelache
we
t
da
en
bb
he
hen
en zoveel gelac
rgeten.
ve
n
lle
zu
oit
het no
ek
Bert Schierbe
Werner Storms
Thuis
nen
r opnieuw begin
kon jij nu maa
thuis te zijn.
om
t
as
ha
r
de
met min
wennen
nergens beter
ht.
een mens kan
r wordt verwac
ee
m
et
ni
j
hi
dan waar
est,
we
ge
k
zie
r gewoonweg
of was jij maa
r aanwezig,
aa
m
n,
ze
ne
of amper te ge
ggen kon:
n speelgoed, ze
zodat je, als va
aks wel op.
str
ik
im
ru
e
m
dat leven van
ter.
rdt men niet be
beetje dood wo
raken.
maar van een
te
ijt
kw
om
r
mee
er is geen later
der dan groeien
je, is vermoeien
.
genezen, meis
ozen in de klas
bl
r
ee
m
dan niet
en moeilijker
Luuk Gruwez
M. Vasalis
Ik zie je nog altijd ligg
en
Ik zie je nog altijd ligg
en, je vingers
smal en paars als asperge
s.
deze hele bleke stille vor
m van jezelf zijn
die je altijd wel al had
,
een streepje gestold bloe
d uit je mond:
niks-zeggen was ook vroe
ger jouw manier
van gekwetst-zijn, ik den
k: sluit nu maar
je ogen, kom, ik zal je
helpen –
dit is al wat ik nog kan
doen:
dit niet-meer-weten-wa
t-zeggen
en het zeggen.
Herman de Coninck
n
Onteeuwige
ant
a's van een kr
Zoals de pagin
om
m
aa
gz
lan
as
in het gr
wind
nd, en het is de
slaan in de wi
et.
do
t
niet, die di
de avond,
een deken in
zoals wanneer
t
lig
j
hi
of
buiten, ligt als
t is de deken
te slapen, en he
niet, zo
rietige
ets dan de verd
niets is het, ni
erloze
we
de
,
nd
een ha
beweging van
,
am
n licha
houding van ee
nd, er is
ha
en
ge
en er is
terwijl ik toch
geen lichaam,
n.
zo dichtbij be
d
Rutger Koplan
29
Weggaan
Namen
30
juni - juin
05 Michaël Solot 19 jaar/ans
19 Tom Standaert 17 jaar/ans
08 Christophe Bruyère 17 jaar/ans
21 Nico Bonne 24 jaar/ans
05 Alexander Thönnes 6 jaar/ans
20 Dirk Bulté 22 jaar/ans
08 Sébastien Fabre 25 jaar/ans
21 Kim Hofmans 6 jaar/ans
08 Carlo Borquez 13 jaar/ans
20 Diego Di Bono 2 jaar/ans
08 Jérôme Prignon 16 jaar/ans
21 Kelly Hofmans 7 jaar/ans
09 Jeremy Catoire 4 jaar/ans
21 Nicolas Dedene 10 jaar/ans
08 Jan Switsers 16 jaar/ans
22 Kevin De Jonck 5 jaar/ans
11 Elise Verellen 10 jaar/ans
21 Joke De Poortere 16 jaar/ans
10 Bart Celie 25 jaar/ans
22 Maxence Genette 6 jaar/ans
12 Anja Devos 17 jaar/ans
22 Stéfanie Lefebre 3 jaar/ans
10 Gaëlle Dejaegere 7 jaar/ans
23 Houssein Chaabane 5 jaar/ans
12 Pieter Lauwers 15 jaar/ans
23 Marijke Ruts 19 jaar/ans
11 Bram Rommens 11 jaar/ans
23 Jelle Cuyvers 9 jaar/ans
12 Annick Serron 3 jaar/ans
26 Caroline Verheyden 12 jaar/ans
13 Jasper Bogaerts 18 jaar/ans
23 Thomas Pede 14 jaar/ans
12 Gerry Swinnen 22 jaar/ans
28 Olivier De Roy 20 jaar/ans
13 Rudy Geradin 25 jaar/ans
24 Stéfanie Bogaert 15 jaar/ans
13 Kris Van der Stuyft 8 jaar/ans
28 Giovanni Kindt 13 jaar/ans
13 Wim Van Looveren 17 jaar/ans
25 Philippe De Meirel 15 jaar/ans
14 Dimitri Smessaert 18 jaar/ans
28 Jan Verhoeven 20 jaar/ans
01 Peter Dams 22 jaar/ans
14 Didier Goeman 15 jaar/ans
27 Dimitri Helderweirt 16 jaar/ans
31
01 Davy Vandevoorde 18 jaar/ans
15 Betty Tita 4 jaar/ans
31 Steven Van Achter 18 jaar/ans
02 Benjamin Leruth 24 jaar/ans
14 Maarten Petillon 13 jaar/ans
27 Sébastien Mallinusse 16 jaar/ans
02 Alessio Adamo 7 jaar/ans
17 Gert De Hulsters 20 jaar/ans
02 Stefaan Strynckx 19 jaar/ans
17 Wannes Hofmans 14 jaar/ans
27 Patricia Peters 21 jaar/ans
03 Andy Frederickx 19 jaar/ans
17 Walter Schoenaers 20 jaar/ans
03 Jeffrey Van Den Broucke 17 jaar/ans
17 Benoît Muller 19 jaar/ans
27 Jasper Price 17 jaar/ans
03 Lisa Ysenbrandt 18 jaar/ans
19 Tom Aerts 24 jaar/ans
04 Kelly De Groof 19 jaar/ans
18 Davy De Rijck 17 jaar/ans
30 Sarah Parijs 12 jaar/ans
04 Pieter Pietermans 17 jaar/ans
19 Yves Meybos 26 jaar/ans
05 Stefanie Notte 12 jaar/ans
18 Angela Roger 19 jaar/ans
07 Bernd Vanderreyken 18 jaar/ans
19 Pieter Van Nuffelen 16 jaar/ans
07 Tina Verbeeck 10 jaar/ans
20 Gil Cocu 8 jaar/ans
mei - mai
01 Wim Coffé 18 jaar/ans
juli - juillet
augustus - août
08 Tom Janssens 22 jaar/ans
23 Simon Baert 15 jaar/ans
09 Mickaël Dehan 19 jaar/ans
22 Davy Rutten 23 jaar/ans
08 John Hermans 20 jaar/ans
25 Benjamin Brabant 5 jaar/ans
09 Karen Delhez 19 jaar/ans
22 Yves Wuyts 27 jaar/ans
09 Stefanie Drabbe 18 jaar/ans
29 Björn Grigorieff 15 jaar/ans
10 Dominique Verbinnen 23 jaar/ans
23 Kim Coppesmette 4 jaar/ans
09 Gaëlle Hoornaert 1 dag/jour
29 Shanti Van Osselaer 9 jaar/ans
11 Frédéric Jacob 21 jaar/ans
23 Sharon Maes 4 jaar/ans
09 Perrine Preudhomme 7 jaar/ans
30 Cindy Claessens 20 jaar/ans
11 Ellen Seghers 7 jaar/ans
24 Steven Schouppe 15 jaar/ans
11 Jean-Pierre Briat 18 jaar/ans
30 Wendy Claessens 15 jaar/ans
12 Joke Geurts 17 jaar/ans
24 Stefan Van den Bergh 13 jaar/ans
11 Denis Balleux 21 jaar/ans
30 Nathalie Goossens 15 jaar/ans
12 Evie Joos 18 jaar/ans
25 Tim Carlier 24 jaar/ans
12 Aaron Meirlevede 7 jaar/ans
30 Katrien Sommen 15 jaar/ans
14 Donatienne Mayné 15 jaar/ans
25 Lieve De Mey 26 jaar/ans
12 Laurens Sente 7 jaar/ans
30 Nicky Van Nieuwenhuyze 16 jaar/ans
15 Geert Simons 19 jaar/ans
25 Véronique Niessen 28 jaar/ans
16 Geert Vercauteren 17 jaar/ans
27 Petra Audenaert 28 jaar/ans
02 Ellen Voeten 11 jaar/ans
17 Tom Chevalier 2 jaar/ans
01 Heidi De Roeck 19 jaar/ans
17 Loïc Salombier 8 jaar/ans
29 Steven Janssens 18 jaar/ans
33
14 Ludovik Zenner 14 jaar/ans
32
02 Tom Vermeiren 19 jaar/ans
17 Sabrina Didelot 18 jaar/ans
01 Dimitri Koeune 3 jaar/ans
18 Luc Vanheukelen 22 jaar/ans
29 Michael Roelandt 15 jaar/ans
03 Olivier Delentrée 6 jaar/ans
17 Philippe Lange 21 jaar/ans
01 Helga Van Gorp 5 jaar/ans
19 Sebastien Leonard 17 jaar/ans
30 So•e Bonduelle 17 jaar/ans
04 Joël De Bosscher 17 jaar/ans
17 Anne-Catrine Todesco 10 jaar/ans
04 Nele Deckers 13 jaar/ans
20 Melina Baelus 21 jaar/ans
30 Dennis De Rycke 24 jaar/ans
05 Frédéric Bauwens 24 jaar/ans
17 Sylvie Van de Moortele 12 jaar/ans
04 Erik Herbert 11 jaar/ans
21 Kizzy Hermans 16 jaar/ans
30 Marisa Iacopucci 17 jaar/ans
05 Peter Everaert 19 jaar/ans
18 Pascal Van de Vijvere 19 jaar/ans
05 Kurt D’Hondt 22 jaar/ans
21 Rutger Leyten 7 jaar/ans
05 Catherine Honoré 13 jaar/ans
19 Scott Benne 17 jaar/ans
05 Ben Mariën 20 jaar/ans
21 Ruben Marcelis 16 jaar/ans
06 Gitte Dierickx 20 jaar/ans
22 Cynthia Van Hoeylandt 3 jaar/ans
05 Peggy Van Gorp 19 jaar/ans
22 Nico Remels 23 jaar/ans
Mais de même
e
st quelque chos
Que "rien" c'e
u'un.
elq
qu
st
c'e
e
L'absenc
Marie S.
jour
C'est le premier
voyage.
de son grand
yeux
Elle ouvre les
ivers.
dans l'autre un
ur
Elle a fait le to
irages.
de tous nos m
mieux
Elle voit bien
nvers.
le monde à l'e
rps,
Elle a perdu co
dre espace,
en
pr
ur
po
st
c'e
ort
m
é
uv
tro
a
e
ell
sait où
mais vit Dieu
cor,
Adieu faux dé
place
l'esprit cherche
ord
dans le désacc
us.
de ce qui fut no
cor,
Adieu faux dé
place
l'esprit cherche
ord
dans le désacc
us.
de ce qui fut no
il faut savoir
trois choses :
t mortel
aimer ce qui es
et l'étreindre
en sachant
contre vos os
en dépend;
que votre vie
laisser partir,
le temps de le
nt
vie
d
an
qu
et,
r.
le laisser parti
La mort, si c'était
Quelqu'un meurt,
et c'est comme des pas
qui s'arrêtent…
Mais si c'était un départ
pour un nouveau voyage
?
Quelqu'un meurt,
et c'est comme une por
te
qui claque…
Mais si c'était un passag
e
s'ouvrant sur d'autres
paysages?
Quelqu'un meurt,
et c'est comme un arbre
qui tombe…
Mais si c'était une graine
germant dans une terr
e nouvelle?
Quelqu'un meurt,
et c'est comme un silence
qui hurle …
Mais s'il nous aidait à
entendre
la fragile musique de la
vie?
elle :
question étern
Cela soulève la
visible
re
tiè
en
ut
to
la vie est-elle
aissons-nous
bien n'en conn
pour nous, ou
mort?
la
t
an
av
re
hè
qu'un hémisp
ujours rêver,
iles me fait, to
La vue des éto
qui
irs
no
ts
in
s po
tout comme ce
sur la carte
les et villages
vil
t
en
nt
se
ré
rep
e
m
oi,
qu
. Pour
géographique
firmament
t lumineux du
dis-je, ces poin
bles
ssi
ce
ac
ls moins
ance?
nous seraient-i
r la carte de Fr
su
irs
no
t
in
que les po
ur
s le train po
Si nous prenon
Rouen, nous
Tarascon ou à
.
nous rendre à
dans une étoile
er
all
ur
po
t
or
prenons la m
gh
Vincent Van Go
poëme poëme
t rien.
La mort n'es
34
Il n'y a pas d'"encore"
Et rien ne recommence.
Il n'y a pas d'"encore"
Seulement ces "jamais
plus"
Dans le pays du temps
Dans le pays d'avant.
Mais dans l'autre pays,
Le pays hors du temps
Que vous découvrirez
Quand vous aurez trou
vé
La fissure dans le mur
Et la porte à tirer.
Dans cet autre pays
Alors vous comprendrez
Que les bonheurs passés
Sont des bonheurs pré
sents
Des poussières d'étoile
s
Dans votre firmament.
Chaque année
i
tout ce que j'a
endre
jamais pu appr
vie
a
m
au cours de
es
ceci : les brûlur
me ramène a
l
ui
de
du
ir
et le fleuve no
e
dont l'autre riv
;
ion
pt
m
de
ré
la
est
ation
dont la signific
cachée.
sera à jamais
ns ce monde
da
re
Pour viv
la pièce à côté.
ent passé dans
Je suis seulem
i.
es to
Je suis moi, tu
l'autre,
ons l'un pour
Ce que nous éti
ours.
uj
to
es
m
nné,
m
so
Nous le
'as toujours do
nom que tu m
it.
fa
Donne-moi le
rs
ou
uj
to
me tu l'as
Parle-moi com
t,
un ton différen
N'emploie pas
nel ou triste.
len
so
air
un
s
ensemble.
Ne prends pa
us faisait rire
e de ce qui no
oi.
m
ur
Continue à rir
po
nse à moi, prie
Prie, souris, pe
à la maison
soit prononcé
Que mon nom
ns
sa
,
été
rs
ou
uj
ombre.
comme il l'a to
ns une trace d'
cune sorte, sa
fié.
emphase d'au
toujours signi
a
le
'el
qu
ce
tout
La vie signifie
.
été
rs
ou
uj
'elle a to
Elle est ce qu
s coupé.
Le fil n'est pa
pensée,
is-je hors de ta
de ta vue?
Pourquoi sera
e je suis hors
qu
rce
pa
t
en
Simplem
chemin.
Je t'attends.
l'autre côté du
loin, juste de
Je ne suis pas
t bien.
Tu vois, tout es
t-Holland.
Canon H. Scot
Marie S.
s
Liliane Wouter
.
Automne 1986
Mary Olivier
Benoit Marchon
Accepter …
ose isolée,
Non pas une ch
ent
em
ul
se
s
pa
n
No
stice,
ion, cette inju
at
str
fru
tte
Ce
n,
tio
iva
pr
Cette
Cette solitude…
poignard,
ent ce coup de
Non pa seulem
,
ps
tem
en même
Mais à la fois,
,
ffe
au
ch
ré
i
qu
Le soleil
balance,
L'oiseau qui se
vent,
La caresse du
passant…
ie,
Le sourire d'un
et la géograph
end l'histoire
On vous appr
,
gie
olo
bi
la
La physique et
et le latin,
L'informatique
d.
is ou d'alleman
gla
an
d'
u
pe
Un
dit pas
us
vo
ne
on
Mais
est mouvant,
Que ce monde
s'en va,
nt
vie
i
qu
Que ce
upir
so
ue
aq
ch
Et que
soupir,
Est un dernier
matin
Et que chaque
matin.
Est un premier
sparaît jamais
L'amour ne di
35
our d'Absence
Bonsoir mon Am vais
je
nt
do
r
Mon amou
ence
Retrouver l'abs
Tout à l'heure
p grand.
Dans le lit tro
september - septembre
o k t o b e r - o c to b r e
08 Niels Van Hulle 11 jaar/ans
28 Hanneke Stock 8 jaar/ans
05 Cathy Markey 25 jaar/ans
16 Jan Snoeys 13 jaar/ans
09 Cédric Cataldo 19 jaar/ans
28 Yasmine Medaer 14 jaar/ans
05 Jérôme Messéant 16 jaar/ans
19 Thierry Lehaen 15 jaar/ans
10 Nico Van Acker 15 jaar/ans
30 Ann Van Quickelberghe 19 jaar/ans
06 Kurt Geudens 16 jaar/ans
20 Jochen Boelen 17 jaar/ans
11 Lobke Vandekerckhove 3 jaar/ans
06 Veronique Op De Beeck 20 jaar/ans
21 Sonja Lauer 13 jaar/ans
12 Gaylord Leclercq 17 jaar/ans
07 Bram Mathijs 21 jaar/ans
21 Kurt Silversmet 16 jaar/ans
14 Floris Van den Broucke 15 jaar/ans
08 Daria Berkovich 13 jaar/ans
22 Melissa Beirinckx 12 jaar/ans
19 Jessica Thonnard 9 jaar/ans
10 David De Middel 22 jaar/ans
22 Kevin Deblauwe 17 jaar/ans
24 Fabrice De Ridder 25 jaar/ans
12 Melissa Vanderstraeten 16 jaar/ans
25 Jeffrey Cox 16 jaar/ans
22 Hendrik De Block 9 jaar/ans
13 Marcel Hamende 25 jaar/ans
27 Ann-Sophie Charlier 19 jaar/ans
36
01 Cyril Rochette 17 jaar/ans
23 Sabrina Campanella 17 jaar/ans
01 Maerten-Michael De Keyser 12 jaar/ans
13 Stéphane Millon 22 jaar/ans
27 Peter Mertens 21 jaar/ans
37
03 Gwenny Boudry 21 jaar/ans
24 Jef Van Hoppe 13 jaar/ans
02 Joren Arnauts 12 jaar/ans
13 Bert Oben 13 jaar/ans
27 Grégory Rommes 19 jaar/ans
03 Hans Van Haudt 15 jaar/ans
24 Ely Van Loon 14 jaar/ans
02 Vincent Denijs 19 jaar/ans
13 Jean-Carl Somja 25 jaar/ans
28 Nathalie De Waele 25 jaar/ans
04 Koen Vander Eecken 19 jaar/ans
25 Staf Ponsaerts 22 jaar/ans
03 Caroline Derwaux 12 jaar/ans
13 Michel Staquet 18 jaar/ans
28 Hans Boelens 17 jaar/ans
05 Bjorn Huylebroeck 20 jaar/ans
26 Niels Derijnck 13 jaar/ans
04 Willem Blaye 14 jaar/ans
14 Bart Billiet 19 jaar/ans
29 Jo De Coninck 25 jaar/ans
06 Griet Verlinden 14 jaar/ans
26 Beniamino Lauricella 14 jaar/ans
04 Véronique Cleirens 19 jaar/ans
14 Damien Mercier 14 jaar/ans
29 Iris Eller 26 jaar/ans
08 Benny Driesen 20 jaar/ans
26 Leetah Traest 12 jaar/ans
04 Marc Dernier 32 jaar/ans
14 Dries Ostyn 19 jaar/ans
30 Brenda Van Moer 14 jaar/ans
08 Lindsey Rousseau 16 jaar/ans
28 Farid Jendoubi 22 jaar/ans
04 Luc Stevens 19 jaar/ans
16 Eddy Michel 24 jaar/ans
31 wouter wolfvelde 21 jaar/ans
11 George Meens 22 jaar/ans
20 Gert Bollen 24 jaar/ans
21 Sevcan Katoglu 13 jaar/ans
december - décembre
22 Kevin Kummeler 20 jaar/ans
08 Stijn Hessens 16 jaar/ans
19 Jean Brijs 18 jaar/ans
05 Thais Van Vlierberghe 18 jaar/ans
22 Hinde Maazouz 13 jaar/ans
09 Erwin Broos 22 jaar/ans
19 Olivier Rémy 17 jaar/ans
05 Wouter Vercamst 16 jaar/ans
23 Rietje Van Impe 19 jaar/ans
09 Wannes De Leeuw 19 jaar/ans
20 Dieter Deschaumes 6 jaar/ans
07 Stijn Hillewaere 18 jaar/ans
23 Bart Vanisterdael 20 jaar/ans
11 Wesley Fabey 14 jaar/ans
20 Mark Vaassen 23 jaar/ans
08 Sélia Aktas 1 jaar/ans
24 Laurent Dethier 24 jaar/ans
11 Tom Van Diest 15 jaar/ans
21 Sacha Meessen 22 jaar/ans
08 Stefan De Cock 20 jaar/ans
24 Sabrina Eeckeleers 22 jaar/ans
12 Isabelle Soumillion 24 jaar/ans
21 Gitta Wybou 24 jaar/ans
09 Erik Van Slijken 18 jaar/ans
24 Dan Unikowski 11 jaar/ans
12 Johan Van de Peer 26 jaar/ans
22 Yves De Ridder 14 jaar/ans
13 Fabio Cavallarri 16 jaar/ans
27 Joachim Bal 17 jaar/ans
12 Dries Vandermeulen 16 jaar/ans
22 Valentin Tannier 2 jaar/ans
13 Kevin Croubels 17 jaar/ans
27 Eva Somers 17 jaar/ans
12 Peter Verstraete 16 jaar/ans
23 Akbar Ali Seyd 12 jaar/ans
13 Jelle Janssens 15 jaar/ans
27 Stéphanie Toletta 19 jaar/ans
14 Pierre Cusse 19 jaar/ans
23 Veerle Lanckman 24 jaar/ans
14 Peter Castelain 21 jaar/ans
27 Jim Van Geel 16 jaar/ans
01 Koenraad Coopman 25 jaar/ans
14 Karen Vermeulen 21 jaar/ans
25 Miguel Callut 14 jaar/ans
39
38
01 Stéphanie Meunier 23 jaar/ans
05 Sebastien Schepens 7 jaar/ans
november - novembre
01 Tomas Rossignol 17 jaar/ans
15 Ronny Van der Haegen 18 jaar/ans
28 Sarah De Cattelle 17 jaar/ans
01 Vinciane Duprel 10 jaar/ans
14 Sandra Claes 22 jaar/ans
25 Sarah Verstappen 17 jaar/ans
02 Kevin Kuipers 18 jaar/ans
16 Andy Vanloffel 20 jaar/ans
28 Kris Vercammen 26 jaar/ans
02 Rudi Vanrompay 20 jaar/ans
15 Caroline Meirpoel 25 jaar/ans
26 Cindy Van Welden 26 jaar/ans
02 Piet Verbeke 15 jaar/ans
17 Björn De Meulder 18 jaar/ans
29 Jerôme Solheid 15 jaar/ans
03 Laura Coussens 4 jaar/ans
16 Wouter Coopman 18 jaar/ans
29 Dirk Loos 16 jaar/ans
03 Tiki Bayot 23 jaar/ans
21 Guy De Barse 36 jaar/ans
29 Joachim Vanstiphout 20 jaar/ans
03 Heleen De Coninck 19 jaar/ans
17 Bart Eykens 21 jaar/ans
31 Sven Fluder 24 jaar/ans
30 Guy Steenbergen 23 jaar/ans
03 Dimitri Mestdagh 15 jaar/ans
21 Steven De Pauw 17 jaar/ans
03 Tom Friant 11 jaar/ans
17 Kim Muyshond 17 jaar/ans
03 Yves Roland 13 jaar/ans
21 Katleen Van Den Vonder 18 jaar/ans
06 Daniel Legat 24 jaar/ans
17 Toon Wauters 21 jaar/ans
04 Bart Simons 23 jaar/ans
22 Olivier Gottal 17 jaar/ans
07 Kristel Brusche 18 jaar/ans
18 Kelly Kempeneers 15 jaar/ans
hartelijk dank aan de familie carbonez voor de ontvangst en het ter beschikking stellen van de hoeve
nos remerciements a la famille carbonez pour l’acceuil et la mise a disposition de la ferme
40
STIENON

brochure

Transcription

Documents pareils

Et pourtant ils lisent…

A-0462/01

règlement combat

DOC 54 1000/001 DOC 54 1000/001

registr.-enregistr. 2 5 -08- 2007

Cap sur le français

Classement de LA MARMOTTE 2014.