Graver, nausttufter og sølvskatten på Hårr

Transcription

Graver, nausttufter og sølvskatten på Hårr
IILLUS TRAS JON: S . S KARBØVIK
UTFORMING : DIMMEN DES IG N
Graver, nausttufter
og sølvskatten på Hårr
Harabekken
HÅRR
KVASSHEIM
LAGUNE
HER ER DU NÅ
Mange av gardane på Jæren er rike på
kulturminne frå førhistorisk tid. Eit døme er
garden Hårr, ytterst på Jærkysten. Gravhaugane
dominerer, men ein finn og nausttufter og spor
etter hus.
Ein strandvoll frå Harabekken og nordover til
Bringsvågen har i tidlegare tider laga ei godt verna
hamn. Strandvollen ligg 3-4 m.o.h. Innafor denne
naturlege "moloen" ligg ein gjengrodd lagune
som i dag er myr. Ved denne lagunen låg det i
folkevandringstida (400 – 600 e.Kr) fire nausttufter.
Tre av dei ligg parallelt ned mot myra. Dei er
mellom 12 og 18 meter lange. Den siste nausttufta
er omlag 12 meter lang og ligg på ein strandvoll
nord for myra. Det er også tre graver i dette
området. Den største er synleg frå riksvegen, og er
omlag 10 meter i diameter og mest 2 meter høg.
Det er tatt ut prøvar frå myra som viser at lagunen
har grodd igjen rundt 1300 e.Kr, dvs. midt i
middelalderen.
Eit av dei mest kjente funna frå Hårr er langt
yngre enn desse nausttuftene. Dette er sølvskatten
som vart funnen av Peter Laurits Larsen Horr i
1894. I vikingtida, truleg rundt år 1025 vart
sølvskatten lagt i eit horn og gravd ned i jorda.
Myntane var m.a. angelsaksiske, irske, tyske og
arabiske. Det vart også lagt ned eit sølvkrusifiks i
hornet. Myntane og krusifikset kan ha kome til
våre kantar gjennom handel eller plyndringstokter.
Steingardar
Naust (moderne)
Graver
BRINGSVÅGEN
Tufter
GRÄBER, FUNDAMENTE VON BOOTSHÄUSERN UND DER
SILBERSCHATZ VON HÅRR
Ein Strandwall von Harabekken in nördlicher Richtung nach
Bringsvågen bildete in früheren Zeiten einen gut geschützten
Bootshafen. Diese natürliche "Mole" – 3 bis 4 Meter über dem
Wasserspiegel – umgibt eine zu Moor verlandete Lagune.
HÅRR GRAVES, BOATSHEDS AND SILVER TREASURE
A sandy ridge extending from Harabekken north to
Bringsvågen once provided a welcome harbour for small
boats. The sandspit, rising 3-4 metres above sealevel, offered a
natural breakwater. Inside, following many centuries of sinking
seas and encroaching vegetation, the original shallow lagoon
has now become a marsh.
In the Migration Period (400-600 AD) four boathouses were
built close to the lagoon. Three, which lie parallel to the
present-day marsh, are 12-18 metres long. The fourth, about
12 metres long, lies on a sandspit north of the marsh. Three
graves are also found, the largest some 10 metres in diameter
and 2 metres high at its peak.
Tests of the marsh show that the lagoon became vegetated in
about 1300 AD in the darkest years of the Middeavel times.
Perhaps the most notorious treasure found at Hårr is actually
much younger than the boatshed ruins, namely the
remarkable hoard of silver found by Peter Laurits Larsen Horr
in 1894. In the Viking Age, we believe in about 1025 AD, a
trove of silver coins was concealed in a hollowed-out horn and
buried in the ground. The treasure came from many corners of
the known world, including Anglo-Saxon, Irish, German and
Arabic currency. A silver crucifix was also found. The treasure
may have arrived on our shores by legitimate trade, or - who
knows? - perhaps by looting and pillage.
Hier befanden sich zur Zeit der Völkerwanderung (400–600 n.
Chr.) vier Bootshausfundamente, drei davon parallel zueinander
Richtung Moor. Sie sind zwischen 12 und 18 Meter lang. Das
vierte Fundament, etwa 12 Meter lang, liegt auf einem
Strandwall nördlich des Moores. In diesem Gebiet wurden auch
drei Gräber gefunden, das größte ca. 10 Meter im
Durchmesser und bis zu 2 Meter hoch.
Proben aus dem Moor haben ergeben, dass die Lagune im
Hochmittelalter (um 1300 n. Chr.) zugewachsen ist.
Einer der bekanntesten Funde von Hårr ist sehr viel jünger als
diese Fundamente: der 1894 von Peter Laurits Larsen Horr
entdeckte Silberschatz. In der Wikingerzeit, wahrscheinlich um
1025, wurde der Silberschatz in ein Horn gelegt und
vergraben. Die Münzen waren unter anderem
angelsächsischen, irischen, deutschen und arabischen
Ursprungs. Auch ein silbernes Kruzifix befand sich in dem Horn.
Münzen und Kruzifix waren möglicherweise durch
Warentausch oder als Beute nach Norwegen gekommen.
Rogaland fylkeskommune
Skiltet inngår i eit prosjekt som
har mottatt støtte frå EU sitt
regionale utviklingsfond, INTERREG
IIC-programmet for Nordsjøen.

Documents pareils