Klik hier - Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de

Transcription

Klik hier - Departement Leefmilieu, Natuur en Energie van de
KENNISGEVING
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Opdrachtgever: Ghelamco Invest nv
Titel
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Opdrachtgever
Ghelamco Invest nv
Contactpersoon opdrachtgever
De heer Simon Gheysens
Opdrachthouder
TECHNUM (Tractebel Engineering n.v.)
Ilgatlaan 23 - 3500 Hasselt
T +32 11 288 600
Contactpersoon opdrachthouder
Anne Devivier
Datum
10/08/2015
Versienummer
06
Projectnummer
T.002071.1006
KWALITEIT
DOCUMENTGESCHIEDENIS
Versie
Datum
Opmerkingen
6
10/08/2015
Finale versie
5
26/06/2015
Ontwerpversie voor dienst Mer
4
13/05/2015
Screening door opdrachtgever
3
13/04/2015
Juridische screening
2
02/04/2015
Screening door MER-coördinator
1
11/03/2015
Draft
DOCUMENTVERANTWOORDELIJKHEID
Datum
Auteurs
Anne Devivier, Koen Couderé, Jan Dumez, Cathérine Cassan,
Marloes Cattersel, Johan Versieren, Chris Neuteleers, Bieke Cloet,
Nele Aerts
10/08/2015
Datum
Documentscreener
Koen Couderé
BESTANDSINFORMATIE
Bestandsnaam
Sr006adv_Kennisgeving.docx
Laatst opgeslagen
10/08/2015
10/08/2015
INHOUD
1.
2.
3.
Inleiding __________________________________________________________ 7
1.1
Waarom deze kennisgeving _________________________________________________ 7
1.2
Leeswijzer _______________________________________________________________ 8
1.3
Hoe wordt de inspraak op de Kennisgeving georganiseerd _________________________ 9
Algemene inlichtingen ______________________________________________ 11
2.1
Beknopte voorstelling van het project ________________________________________ 11
2.2
Initiatiefnemer ___________________________________________________________ 12
2.3
Toetsing aan de project-m.e.r.-plicht _________________________________________ 12
2.4
Samenstelling van het team van deskundigen __________________________________ 14
Wettelijk kader milieueffectrapportage _________________________________ 17
3.1
m.e.r.-procedure _________________________________________________________ 17
3.2
Verdere besluitvorming ____________________________________________________ 20
4.
Verantwoording van het project _______________________________________ 21
5.
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering ____________ 23
6.
7.
5.1
Administratieve situering ___________________________________________________ 23
5.2
Ruimtelijke situering ______________________________________________________ 23
5.3
Juridische en beleidsmatige situering _________________________________________ 23
Projectbeschrijving _________________________________________________ 43
6.1
Huidig gebruik van het projectgebied _________________________________________ 43
6.2
Inplanting _______________________________________________________________ 44
6.3
Ontwerp ________________________________________________________________ 46
6.4
Geïntegreerde milieu- en duurzaamheidsmaatregelen____________________________ 65
6.5
Groenvoorzieningen _______________________________________________________ 68
6.6
Ontsluiting ______________________________________________________________ 68
6.7
Parking _________________________________________________________________ 71
6.8
Beschrijving en fasering van de werken _______________________________________ 72
Interferentie met andere plannen en projecten ___________________________ 75
7.1
Optimalisatie noordelijk deel R0 _____________________________________________ 75
7.2
Verbindingsweg Brussels Expo en de heraanleg en uitbreiding van het
Verregatpark. ____________________________________________________________ 75
7.3
NEO 77
7.4
Brabantnet ______________________________________________________________ 78
7.5
METRO _________________________________________________________________ 80
8.
Relevante informatie uit bestaande onderzoeken _________________________ 81
9.
Alternatieven _____________________________________________________ 83
TECHNUM
Inhoud
i
10.
9.1
Nulalternatief ____________________________________________________________ 83
9.2
Doelstellingsalternatieven __________________________________________________ 83
9.3
Locatiealternatieven_______________________________________________________ 83
9.4
Inrichtingsalternatieven ____________________________________________________ 88
9.5
Uitvoeringsalternatieven ___________________________________________________ 94
9.6
Ontsluitingsalternatieven ___________________________________________________ 94
9.7
Exploitatiealternatieven ____________________________________________________ 97
Scoping __________________________________________________________ 99
10.1 Ingrepen _______________________________________________________________ 99
10.2 Effecten _______________________________________________________________ 100
11.
Afbakening
van
het
studiegebied,
de
referentiesituatie,
de
ontwikkelingsscenario’s en de geplande toestand ________________________ 109
11.1 Studiegebied ___________________________________________________________ 109
11.2 Referentiesituatie ________________________________________________________ 110
11.3 Geplande situatie ________________________________________________________ 110
12.
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en beoordeling _____________________________________________________ 111
12.1 Algemeen ______________________________________________________________ 111
12.2 Discipline Mens – Mobiliteit ________________________________________________ 112
12.3 Discipline Lucht _________________________________________________________ 123
12.5 Discipline Geluid en Trillingen ______________________________________________ 130
12.6 Discipline Mens – Ruimtelijke aspecten ______________________________________ 139
12.7 Discipline Bodem ________________________________________________________ 147
12.8 Discipline Water _________________________________________________________ 151
12.9 Discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie ______________________ 155
12.10 Discipline Mens – Hinder, veiligheid en gezondheid _____________________________ 162
13.
Gewestgrens- en grensoverschrijdende milieueffecten ____________________ 165
14.
Voorstel inhoudsopgave van het MER __________________________________ 167
15.
Referentielijst ____________________________________________________ 169
16.
Verklarende woordenlijst ___________________________________________ 171
17.
Bijlagen ________________________________________________________ 175
Bijlage 1.
Luchtkwaliteitsgrenswaarden of -doelstellingen __________________________ 175
Bijlage 2.
Nota over de bepaling van de meetpunten en de uitvoeringsmodaliteiten bij
de geluidsmetingen. _____________________________________________________ 185
ii
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
FIGUREN
Figuur 1
Impressie van de toekomstige invulling van de site. _____________________________ 11
Figuur 2
Stroomschema van de mer-procedure ________________________________________ 19
Figuur 3
Huidige ontsluiting Parking C op macro-niveau _________________________________ 43
Figuur 4
Huidige ontsluiting Parking C micro-niveau ____________________________________ 44
Figuur 5
Inplantingsplan __________________________________________________________ 45
Figuur 6
Beelden van het nieuwe multifunctioneel complex ______________________________ 47
Figuur 7
Grondplan multifunctioneel complex niveau -3 _________________________________ 48
Figuur 8
Grondplan multifunctioneel complex niveau -2 _________________________________ 49
Figuur 9
Grondplan multifunctioneel complex niveau -1 _________________________________ 50
Figuur 10
Grondplan multifunctioneel complex niveau 0 __________________________________ 51
Figuur 11
Grondplan multifunctioneel complex niveau 0 Mezzanine _________________________ 52
Figuur 12
Grondplan multifunctioneel complex niveau 1 __________________________________ 53
Figuur 13
Grondplan multifunctioneel complex niveau 2 __________________________________ 54
Figuur 14
Grondplan multifunctioneel complex niveau 3 __________________________________ 55
Figuur 15
Grondplan multifunctioneel complex niveau 4 __________________________________ 56
Figuur 16
Grondplan multifunctioneel complex niveau 5 __________________________________ 57
Figuur 17
Grondplan multifunctioneel complex niveau 6 __________________________________ 58
Figuur 18
Grondplan -4 parking ______________________________________________________ 60
Figuur 19
Grondplan -3 parking ______________________________________________________ 61
Figuur 20
Grondplan -2 parking ______________________________________________________ 62
Figuur 21
Grondplan -1 parking ______________________________________________________ 63
Figuur 22
Doorsnede parking, innovatiecampus en multifunctioneel complex _________________ 64
Figuur 23
Ontsluiting parking C naar R0, basisalternatief, richting Antwerpen _________________ 69
Figuur 24
Ontsluiting parking C naar R0, basisalternatief, richting Gent ______________________ 70
Figuur 25
Fasering ________________________________________________________________ 74
Figuur 26
Schetsontwerp van verbindingsweg en heraanleg Verregatpark ____________________ 76
TECHNUM
Figuren
iii
Figuur 27
Aansluiting van multifunctioneel complex op verbindingsweg Expo _________________ 77
Figuur 28
Inrichtingsplan van het NEO-project __________________________________________ 78
Figuur 29
Brabantnet ______________________________________________________________ 79
Figuur 30
Situering op stratenplan ___________________________________________________ 84
Figuur 31
Situering op stratenplan ___________________________________________________ 85
Figuur 32
Situering op stratenplan ___________________________________________________ 87
Figuur 33
Grondplan -4 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen) __________________________ 89
Figuur 34
Grondplan -3 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen) __________________________ 90
Figuur 35
Grondplan -2 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen) __________________________ 91
Figuur 36
Grondplan -1 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen) __________________________ 92
Figuur 37
Dwarsprofiel parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen) __________________________ 93
Figuur 38
Optimalisatie aansluiting R0. Ontsluitingsalternatief (rechts) ten opzichte van het
basisalternatief (links) _____________________________________________________ 95
Figuur 39
Optimalisatie interne weefzone. Ontsluitingsalternatief (rechts) ten opzichte van
het basisalternatief (links) __________________________________________________ 95
Figuur 40
Optimalisatie aansluiting R0 ________________________________________________ 96
Figuur 41
Ontsluiting woonwijk naar R0 _______________________________________________ 97
Figuur 42
Situering van de nabijgelegen woningen _____________________________________ 103
Figuur 43
Foto’s van de talud ten oosten van parking C _________________________________ 104
Figuur 44
Geluidscontourenkaart wegverkeer Lden _____________________________________ 104
Figuur 45
Opbouw verkeersmodel referentiesituatie (weergave: intensiteiten avondspits) ______ 114
Figuur 46
Te bestuderen in- en uitvoegbewegingen, weefbewegingen en kruispunten _________ 118
TABELLEN
Tabel 1
Juridische randvoorwaarden ________________________________________________ 24
Tabel 2
Beleidsmatige randvoorwaarden _____________________________________________ 37
Tabel 3
Voorziene verhardingen en hemelwaterbuffering _______________________________ 66
Tabel 4
Fasering van de werken ___________________________________________________ 72
Tabel 5
Geluidsvermogens van de aangewende geluidsbronnen _________________________ 102
iv
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Tabel 6
Ingreep-effectenschema (potentiële, te onderzoeken effecten) ___________________ 106
Tabel 7
Beoordelingscriteria voor de discipline Mens-Mobiliteit __________________________ 115
Tabel 8
Beoordelingskader langzaam verkeer ________________________________________ 116
Tabel 9
Beoordelingskader openbaar vervoer ________________________________________ 117
Tabel 10
Beoordelingskader parkeerdruk ____________________________________________ 117
Tabel 11
Beoordelingskader verkeersafwikkeling ______________________________________ 120
Tabel 12
Beoordelingskader verkeersleefbaarheid _____________________________________ 121
Tabel 13
Beoordelingskader verkeersveiligheid ________________________________________ 121
Tabel 14
Beoordelingskader lucht in functie van berekende bijdrage in vergelijking met de
situatie bij autonome ontwikkeling, incl. koppeling met milderende maatregelen
(Richtlijnenboek Lucht, 2012) ______________________________________________ 128
Tabel 15
Beoordelingstabel mens – ruimtelijke aspecten ________________________________ 142
Tabel 16
Beoordelingscriteria voor de discipline Bodem _________________________________ 148
Tabel 17
Beoordelingskader discipline Bodem _________________________________________ 149
Tabel 18
Beoordelingscriteria voor de discipline Water __________________________________ 152
Tabel 19
Beoordelingskader discipline Water _________________________________________ 153
Tabel 20
Effectgroepen, criteria, methodologie discipline Landschap, Bouwkundig Erfgoed en
Archeologie ____________________________________________________________ 158
Tabel 21
Beoordelingskader voor de discipline Landschap, Bouwkundig Erfgoed en
Archeologie ____________________________________________________________ 159
Tabel 22
Luchtkwaliteitdoelstellingen overeenkomstig de Europese Kaderrichtlijn ‘Lucht’
(herziening goedgekeurd op 14 april 2008) ___________________________________ 175
Tabel 23
Regelgeving voor CO (richtlijn 2008/50/EG en WGO 2000) ______________________ 177
Tabel 24
Toetsing van CO aan de WGO-richtwaarde ___________________________________ 177
Tabel 25
Jaargemiddelde grens- en streefwaarden inzake depositie van zware metalen
uitgedrukt in µg/m².dag __________________________________________________ 178
Tabel 26
Jaargemiddelde grens- en streefwaarden inzake zware metalen in omgevingslucht,
uitgedrukt in µg/m³ ______________________________________________________ 179
Tabel 27
Beleidsdoelstellingen in Zeq/ha.jaar voor verzurende depositie (bron: VMM
jaarrapporten) __________________________________________________________ 179
Tabel 28
Emissiedoelstellingen 2010 vastgelegd overeenkomstig de NEC-richtlijn ___________ 182
Tabel 29
Reductiedoelstellingen voor België cfr herziening Protocol van Göteborg (2012) _____ 183
TECHNUM
TABELLEN
v
Tabel 30
vi
Emissieplafonds cfr herziening Protocol van Göteborg (2012) ____________________ 183
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
1.
INLEIDING
1.1
Waarom deze kennisgeving
Deze kennisgeving heeft betrekking op het project-milieueffectrapport (hierna: “projectMER”) voor de bouw en exploitatie van een multifunctioneel complex (het hoofdgebouw),
een park, een ondergrondse parking, de Innovatiecampus (een multifunctioneel gebouw
waarin diverse functies zal worden voorzien), het Paviljoen (een gebouw waarin socioculturele inrichtingen worden voorzien) en de bijhorende ontsluiting op de Heizel. In deze
kennisgeving vindt u een beschrijving van de manier waarop deze studie zal uitgevoerd
worden. Het kennisgevingsdossier geeft informatie over het “ wat”, “waarom” en “hoe” van
het project.
Milieueffectrapportage (m.e.r.) is de procedure die al dan niet leidt tot het opstellen en
goedkeuren van een milieueffectrapport over een voorgenomen plan, programma en/of
project en in voorkomend geval tot het gebruik ervan als hulpmiddel bij de besluitvorming
omtrent deze actie.
Een project-MER is een openbaar document waarin de te verwachten gevolgen voor mens
en milieu van een voorgenomen project en van de redelijkerwijze in beschouwing te nemen
alternatieven, in hun onderlinge samenhang op een systematische en wetenschappelijk
verantwoorde wijze, worden geanalyseerd en geëvalueerd, en aangegeven wordt op welke
wijze de aanzienlijke milieueffecten vermeden, beperkt, verholpen of gecompenseerd
kunnen worden.
Milieueffectrapportage geeft de overheid de kans om mogelijke milieueffecten grondig in
overweging te nemen vooraleer zij over de uitvoering van het plan of het project een besluit
neemt.
Een project-MER is een informatief instrument en geen beslissingsinstrument. De conclusies
van het project-MER moeten echter ook doorwerken in de besluitvorming. Het project-MER
zal bij de formulering van de mogelijke alternatieven, milderende of compenserende
maatregelen hiermee rekening houden. De beslissing die uiteindelijk zal genomen worden
door de bevoegde overheid over de vergunbaarheid van het project onderworpen aan de
m.e.r.-plicht, zal niet uitsluitend rekening houden met de milieueffecten. Er zal ook rekening
houden met andere sectoren (sociale, economische en technische belangen) en met de
bezwaren uit het openbaar onderzoek.
Bij het opstellen van een project-MER moeten regels gevolgd worden die vastgesteld zijn in
Titel IV van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid
(BS 3 juni 1995, hierna: het “DABM”). Het indienen van de kennisgeving is het formele begin
van de m.e.r.-procedure, het geheel van wettelijk vastgelegde stappen voor het opstellen,
beoordelen en gebruiken van een project-MER.
In voorliggende kennisgeving wordt beschreven welk project de initiatiefnemer wenst uit te
voeren en hoe de gevolgen voor de natuur en het milieu van het project zullen worden
bestudeerd. De kennisgeving geeft de blauwdruk aan van het project-MER, dat op basis van
dit dossier en van de richtlijnen van de dienst Mer zal opgesteld worden.
Op basis van de kennisgeving krijgen het publiek en alle betrokken administraties de
mogelijkheid om opmerkingen te geven over de gewenste inhoud van het
milieueffectrapport en over de alternatieven die moeten bestudeerd worden, over de
TECHNUM
Inleiding
7
effecten die ermee samenhangen en over de manier waarop de effecten bestudeerd
worden. Deze kennisgeving is dan ook te beschouwen als een uitnodiging aan alle
betrokkenen om mee te denken over de gewenste inhoud van het milieueffectrapport.
1.2
Leeswijzer
Deze kennisgeving omvat zestien hoofdstukken, inclusief dit inleidend hoofdstuk
(Hoofdstuk 1). Hieronder wordt kort de inhoud van de verdere hoofdstukken omschreven.
Hoofdstuk 2 geeft algemene inlichtingen met betrekking tot de initiatiefnemer van het
project en het team van erkende m.e.r.-deskundigen die het onderzoek voor het projectmilieueffectrapport zullen uitvoeren. Daarnaast wordt het project getoetst aan de projectMER-plicht.
In hoofdstuk 3 wordt het wettelijk kader voor milieueffectrapportage voor projecten op
Vlaams niveau toegelicht. Tevens wordt de procedure voor de uitvoering van een projectm.e.r. in Vlaanderen, waar deze ‘kennisgeving’ in past, beschreven en toegelicht.
Hoofdstuk 4 behandelt de probleemstelling die geleid heeft tot het uitwerken van het
project. Hier wordt aangegeven waarom het project noodzakelijk is.
In hoofdstuk 5 wordt de ruimtelijke, administratieve, juridische en beleidsmatige situering
van het project beschreven.
In hoofdstuk 6 wordt het project beschreven.
In hoofdstuk 7 wordt besproken met welke plannen en projecten het voorliggend project
kan interfereren.
Hoofdstuk 8 geeft aan welke alternatieven de initiatiefnemer in het project-MER wil laten
onderzoeken.
Hoofdstuk 9 geeft een overzicht van de beschikbare relevante informatie uit bestaande
onderzoeken.
In hoofdstuk 10 wordt een eerste analyse gemaakt van de te verwachten effecten op het
milieu ten gevolge van de aanleg en de exploitatie van het voorgestelde project. Een schema
met de voornaamste oorzaak-gevolgrelaties van het project wordt weergegeven op p 83.
In hoofdstuk 11 worden een aantal uitgangspunten voor de milieueffectrapportage
vastgelegd: wat wordt bedoeld met projectgebied en studiegebied, binnen welk gebied en
welke periode worden effecten verwacht? Hoe wordt de impact van het project bepaald?
Hoofdstuk 12 geeft per discipline aan welke methode zal gevolgd worden voor het bepalen
van de milieu-impact, van welke basisgegevens daarbij zal gebruik gemaakt worden en
welke normen eventueel worden gebruikt om de resultaten van de impactbepaling aan te
toetsen.
In hoofdstuk 13 wordt nagegaan of grensoverschrijdende milieueffecten verwacht worden.
Hoofdstuk 14 stelt de globale inhoudstafel van het op te maken milieueffectrapport (MER)
voor.
8
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Tot slot zijn nog een referentielijst (hoofdstuk 15) en een verklarende woordenlijst
toegevoegd (hoofdstuk 16).
1.3
Hoe wordt de inspraak op de Kennisgeving georganiseerd
1.3.1
Doel van de terinzagelegging
Alle betrokkenen worden door de terinzagelegging van de kennisgeving op de hoogte
gebracht van het voorgenomen project en worden uitgenodigd om hun visie te geven op de
volledigheid van het geplande onderzoek naar de mogelijke effecten in het project-MER. Het
is de bedoeling dat er uit de inspraak zoveel mogelijk zinvolle en bruikbare ideeën komen
om het onderzoek in de project-m.e.r. te verbeteren en/of te vervolledigen. Het publiek,
alsook het maatschappelijke middenveld en alle andere betrokken instanties krijgen de
mogelijkheid om aanvullingen te geven over de nodige inhoud van het project-MER en in het
bijzonder over de te onderzoeken effecten of maatregelen.
1.3.2
Termijn en praktische informatie
De gemeente, waar het MER-plichtige project gepland is1, dient een afschrift van de
kennisgeving ter inzage te leggen gedurende een termijn van maximaal 30 dagen. Tijdens
deze termijn heeft het college van burgemeester en schepenen de tijd om de opmerkingen
van het betrokken publiek naar de dienst Mer te sturen.
Voor het project “Eurostadium Brussels” betreft het de gemeente Grimbergen.
Eventuele opmerkingen van burgers op het kennisgevingsdossier worden tijdens de
terinzagelegging bij voorkeur ingediend bij de gemeente Grimbergen, met vermelding van
“Eurostadium Brussels”:
Gemeente Grimbergen
Prinsenstraat 3
1850 Grimbergen
02 260 12 11
De opmerkingen kunnen ook rechtstreeks aan de bevoegde administratie voor de uitvoering
van de m.e.r.-wetgeving van het Vlaams Gewest worden overgemaakt:
Vlaamse overheid
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Dienst Milieueffectrapportagebeheer
Graaf de Ferrarisgebouw (3de verdieping) Koning Albert II-laan 20, bus 8
1000 BRUSSEL
e-mail: [email protected]
1
TECHNUM
Andere in het Vlaams Gewest gelegen gemeenten waar eventueel ook gevolgen van het project te verwachten
zijn kunnen ook vrijwillig de kennisgeving ter inzage leggen. Dit is hier bijvoorbeeld het geval voor de
Gemeente Wemmel. De te volgend procedure is dezelfde als die bij de gemeente(n) waar het project zich
situeert.
Inleiding
9
Voor de inspraak kan gebruik gemaakt worden van een digitaal inspraakformulier dat
beschikbaar is op de website van de dienst Mer http://www.mervlaanderen.be
(http://www.lne.be/themas/milieueffectrapportage/inspraak/digitaal-inspreken-op-eenkennisgevingsnota). Op dit formulier dient steeds de titel van het project-MER duidelijk
ingevuld te worden.. Op de website is ook een folder beschikbaar met meer informatie over
de inspraakprocedure en de manier waarop geldige opmerkingen kunnen worden ingediend.
Deze folder kan ook aangevraagd worden via [email protected]. Bij de milieuambtenaar
van de betrokken gemeenten kan ook meer informatie verkregen worden over de
inspraakprocedure.
1.3.3
Wat zijn nuttige inspraakreacties?
De terinzagelegging is geen openbaar onderzoek waarbij bezwaarschriften kunnen ingediend
worden. Bezwaarschriften op het project kunnen enkel ingediend worden tijdens het
openbaar onderzoek dat georganiseerd zal worden naar aanleiding van de
vergunningsaanvragen. Dit is dus tijdens de latere besluitvormingsprocedure en niet
gedurende de m.e.r.-procedure. Het milieueffectrapport is bij een dergelijk openbaar
onderzoek overigens bruikbaar als instrument om bezwaarschriften te onderbouwen maar
ook een basis om ze te weerleggen.
Zoals eerder vermeld kan de dienst Mer enkel zinvolle reacties gebruiken voor het opstellen
van richtlijnen die de initiatiefnemer en de deskundigen moeten volgen bij het opstellen van
het project-MER. Dit kunnen opmerkingen zijn over de vorm en presentatie van het projectMER maar ook inhoudelijke opmerkingen zoals opmerkingen over het voorgenomen project
zelf, over de alternatieven, over de beschrijving van de bestaande toestand, milieueffecten
en milderende maatregelen, over de opvolging en evaluatie van de effecten, over de
leemten in de kennis,….
1.3.4
Wat gebeurt er met inspraakreacties?
Binnen de 30 dagen na de aanvang van de terinzagelegging bezorgt het college van
burgemeester en schepenen de opmerkingen van de publieke inspraak en de eigen
opmerkingen aan de administratie (de dienst Mer). De dienst Mer bestudeert en verwerkt de
reacties en bepaalt welke opmerkingen en aanvullingen aanleiding geven tot uitbreiding of
beperking van het onderzoek. De richtlijnen voor het project-MER die na de periode van
terinzagelegging door de dienst Mer worden opgesteld, vormen, samen met de
kennisgeving, het eigenlijke onderzoekskader waar de m.e.r.-deskundigen die het projectMER zullen opmaken mee zullen werken.
10
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
2.
ALGEMENE INLICHTINGEN
2.1
Beknopte voorstelling van het project
Ghelamco wenst een multifunctioneel complex te bouwen gelegen op de huidige parking C
(op het grondgebied van de gemeente Grimbergen) op de Heizelvlakte. Het multifunctioneel
complex betreft een gebouw met een recreatieve functie (voetbalstadion), een
ondergrondse parking en overige functies (horeca, hotelformule, kantoren en diensten,
openbare en private nuts- en gemeenschapsvoorzieningen en socio-culturele inrichtingen).
Het voetbalstadion in het multifunctioneel complex zal onder meer gebruikt worden als
nationaal stadion in combinatie met het gebruik door Royal Sporting Club Anderlecht.
Tevens werd het voetbalstadion zodanig ontworpen dat het kan worden ingeschakeld bij het
Europees kampioenschap in 2020. Daarnaast voorziet het project in de bouw van een
Innovatiecampus (een multifunctioneel gebouw waarin diverse functies worden voorzien), de
bouw van het Paviljoen (een gebouw voor socio-culturele inrichtingen), de aanleg van een
park en de aanleg van de bijhorende ontsluiting (zie Figuur 1).
Figuur 1
Impressie van de toekomstige invulling van de site.
In het project-MER zullen de effecten van dit project op het milieu onderzocht worden.
Hierbij worden volgende disciplines bestudeerd:
 Sleuteldisciplines: zijn disciplines die diepgaand in een MER/ontheffingsnota
/screeningsnota onderzocht moeten worden (en in het geval van een project-MER
ook door erkende MER-deskundigen)
TECHNUM

Mens – Mobiliteit

Lucht

Geluid en Trillingen

Mens – Ruimtelijke aspecten
Algemene inlichtingen
11
 Nevendisciplines: zijn disciplines die minder diepgaand bestudeerd moeten worden
in een MER/ontheffingsnota of screeningsnota. (Nevendisciplines kunnen in een
project-MER door een MER-coördinator beschreven worden)

Bodem

Water

Landschap, Bouwkundig erfgoed & Archeologie

Mens – Hinder, veiligheid en gezondheid
Gezien de ligging in een stedelijke omgeving en het ontbreken van natuurwaarden in of in
de onmiddelijke omgeving van het projectgebied, zal de discipline Fauna & Flora niet verder
onderzocht worden in het project-MER.
2.2
Initiatiefnemer
De initiatiefnemer van het project is de instantie die het project wil realiseren:
Ghelamco Invest nv
Zwaanhofweg 10
8900 Ieper
2.3
Toetsing aan de project-m.e.r.-plicht
2.3.1
Juridisch en beleidsmatig kader
Overeenkomstig artikel 4.3.2 van het DABM wijst de Vlaamse regering (i) de categorieën van
projecten waarvoor een project-MER moet worden opgesteld, (ii) de categorieën van
projecten waarvoor een project-MER of een gemotiveerd verzoek tot ontheffing van de
rapportageverplichting moet worden opgesteld en (iii) categorieën van projecten aan
waarvoor een project-MER of een project-m.e.r.-screeningsnota moet worden opgesteld
aan.
De categorieën van projecten waarvoor een project-MER moet worden opgesteld, zijn
vermeld in bijlage I en bijlage II van het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december
2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan
milieueffectrapportage (BS 17 februari 2005, hierna: het “MER-Besluit”).
Bijlage I projecten zijn hierbij steeds project-MER-plichtig.
Bijlage II projecten zijn eveneens project-MER-plichtig maar de initiatiefnemer kan een
gemotiveerd verzoek tot ontheffing van project-MER-plicht indienen bij de bevoegde
overheid (dienst Mer). Een dergelijke ontheffing is mogelijk indien:
12

vroeger al een plan-MER over een plan of programma waarin het voorgenomen
project past, werd goedgekeurd en een nieuw project-MER redelijkerwijze geen
nieuwe of bijkomende gegevens over aanzienlijke milieueffecten kan bevatten of;

al een project-MER werd goedgekeurd over een project waarvan het voorgenomen
initiatief een herhaling, voortzetting of alternatief is en een nieuw project-MER
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
redelijkerwijze geen nieuwe of bijkomende gegevens over aanzienlijke milieueffecten
kan bevatten of;

aangetoond kan worden dat het voorgenomen project geen aanzienlijke gevolgen
kan hebben voor het milieu en een nieuw project-MER redelijkerwijze geen nieuwe
of bijkomende gegevens over aanzienlijke milieueffecten kan bevatten.
Ingevolge het arrest van 24 maart 2011 van het Europees Hof van Justitie (HvJ 24 maart
2011, C-435/09, Commissie t. België) dient ook voor projecten die onder de
drempelwaarden van bijlage I en II vallen, nagegaan te worden of deze relevante effecten
zouden kunnen hebben. Hiervoor werd bijlage III toegevoegd aan het MER.-Besluit. Bij een
vergunningsaanvraag van een project van bijlage III dient een project-m.e.r-screening of
een project-MER te worden toegevoegd.
2.3.2
Toetsing van het project
Voorliggend project valt niet onder een rubriek van bijlage I. De handleiding van de dienst
Mer bepaalt dat onder meer winkelcentra, parkeerterreinen, sportstadia, kantoren,
handelsruimten, cultuurzalen, evenementzalen en museau kunnen worden beschouwd als
stadsontwikkelingsproject. Het voorliggend project combineert al deze functies. Het project
kwalificeert derhalve als een stadsontwikkelingsproject zoals vermeld in bijlage II van het
MER-besluit.

Bijlage II, Rubriek 10b:
Stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en
parkeerterreinen,

met betrekking tot de bouw van 1.000 of meer woongelegenheden, of

met een brutovloeroppervlakte van 5.000 m² handelsruimte of meer, of

met een verkeersgenererende werking van pieken van 1.000 of meer
personenauto-equivalenten per tijdsblok van 2 uur.
Het multifunctioneel complex omvat ondermeer een stadion dat kan plaats bieden aan
62.000 toeschouwers. Vandaag heeft het parkeerterrein een capaciteit van 10.000
personenwagens. In eerste instantie wordt ook deze capaciteit nagestreefd in de geplande
ondergrondse parkeergarage, met in totaal ca. 12.000 parkeerplaatsen in heel het gebied. In
functie van de mogelijke uitbouw van het openbaar vervoersnetwerk, wordt tevens de
mogelijkheid onderzocht om op de site ca. 14.000 parkeerplaatsen te voorzien in functie van
het mogelijke gebruik als park&ride zone. Hiervan worden dan ca. 12.000 parkeerplaatsen
ondergebracht in de ondergrondse parking 2. Er worden ook nog 1.500 à max. 2000
parkeerplaatsen onder het stadion voorzien.
De grootste verkeersgeneratie wordt verwacht door het gebruik van het complex voor
voetbalwedstrijden. In de reeds uitgevoerde verkeersstudie in kader van het ontwerp, werd
uitgegaan van minumum 6.000 toekomende wagens per wedstrijd, zodat met zekerheid de
2
TECHNUM
Gebruik als park&ride is niet strikt gebonden aan een uitbreiding van de capaciteit; het houdt in de eerste
plaats een veelzijdiger gebruik van de beschikbare parkeerruimte in.
Algemene inlichtingen
13
grenswaarde van 1.000 zal overschreden worden. Uiteraard zal in het project-MER de
cumulatieve verkeersgeneratie van alle geplande functies onderzocht en beoordeeld worden.
In het multifunctioneel complex (hoofdgebouw) wordt eveneens ca. 78.000 m² horeca, ca.
16.000 m² kantoren, ca. 24.000 m² diensten, ca. 10.000 m² openbare en private nuts- en
gemeenschapsvoorzieningen en ca. 7.000 m² socio-culturele inrichtingen voorzien.
Daarnaast voorziet het project in de bouw een Innovatiecampus (een multifunctioneel
gebouw), een gebouw voor socio-culturele inrichtingen, een park en de daarbij horende
ontsluiting.
Vermits het project zoals hierboven omschreven onder bijlage II van het MER-besluit valt
zou de initiatiefnemer in principe een verzoek tot ontheffing van de m.e.r.-plicht kunnen
indienen. Gezien de omvang van het project en het maatschappelijk belang ervan heeft de
initiatiefnemer er toch voor geopteerd een project-MER te laten opmaken.
2.4
Samenstelling van het team van deskundigen
Volgende deskundigen zullen het project-MER voor het Eurostadium Brussels opmaken:
MER-coördinator, deskundige discipline “Bodem” en
deskundige discipline “Water”
Koen Couderé, TECHNUM
(MB/MER/EDA/222/V3 geldig tot 31/03/2016)
Medewerker: Anne Devivier
Deskundige
Mobiliteit”
discipline
“Mens
-
deeldomein
Jan Dumez, TECHNUM
(MB/MER/EDA/737 geldig tot 16/01/2016)
Medewerker: Cathérine Cassan, Marloes Cattersel
Deskundige discipline “Lucht”
Johan Versieren, Milieubureau Joveco bvba
(MB/MER/EDA/059/V5 erkenning van onbepaalde duur)
Deskundige discipline “Geluid & trillingen”
Chris Neuteleers, TECHNUM
(MB/MER/EDA/556/V3 erkenning van onbepaalde duur)
Medewerker: Herbert Vandenbranden
Deskundige
discipline
Ruimtelijke aspecten”
“Mens
-
deeldomein
Bieke Cloet, TECHNUM
(MB/MER/EDA/700/V1 erkenning van onbepaalde duur)
14
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Deskundige discipline “Landschap,
Erfgoed en Archeologie”
Bouwkundig
Nele Aerts, TECHNUM
(MB/MER/EDA/681/V2 erkenning van onbepaalde duur)
Medewerker: Anne Devivier
De discipline Mens – Hinder, veiligheid en gezondheid wordt op gepaste wijze door de MERcoördinator behandeld.
De opmaak van het MER wordt aan de kant van de initiatiefnemer begeleid door:
Simon Gheysens, Head of project
TECHNUM
Algemene inlichtingen
15
3.
WETTELIJK KADER MILIEUEFFECTRAPPORTAGE
3.1
m.e.r.-procedure
Het op te maken project-MER voor het Eurostadium Brussels volgt de procedure zoals
opgenomen in het DABM. De procedure voor het opstellen van een project-MER volgens het
DABM wordt gekenmerkt door vier fasen:

Een kennisgevingsfase: tijdens deze fase wordt het kennisgevingsdossier opgesteld
en ingediend bij de bevoegde overheid (dienst Mer). De fase wordt afgesloten met
het volledig verklaren van de kennisgeving.

In de richtlijnenfase worden de inhoud en de bijzondere richtlijnen voor het projectMER vastgesteld door de dienst Mer.

In de uitvoeringsfase wordt door het team van erkende deskundigen het eigenlijke
project-MER opgesteld.

Tijdens de beoordelingsfase wordt het project-MER inhoudelijk getoetst en goed- of
afgekeurd door de dienst Mer.
De verschillende fasen en de erbij horende procedurestappen worden hieronder kort
toegelicht.
Kennisgevingsfase
De initiatiefnemer controleert of de vergunningsplichtige activiteit moet onderworpen
worden aan een milieueffectrapportage (toetsing aan het MER-Besluit). Als de voorgenomen
activiteit MER-plichtig is, stelt de initiatiefnemer een team van deskundigen samen.
Aan de hand van de kennisgeving brengt de initiatiefnemer de administratie op de hoogte
van het voorgenomen project-MER.
In de kennisgeving zijn onder andere de voorgenomen activiteit, de aard, de ligging,
doelstellingen en verantwoording van het project beschreven en zijn de coördinaten van de
initiatiefnemer en namen van de uitvoerders van het milieueffectrapport vermeld. Ook geeft
de initiatiefnemer hierin een overzicht van de juridische en beleidsmatige context en
beschrijft hij de onderzochte alternatieven, bestaande en beoogde vergunningen en
relevante gegevens uit vorige rapportages en goedgekeurde rapporten. Daarnaast beschrijft
de initiatiefnemer de specifieke milieuaspecten die onderzocht en beschreven zullen worden
in het project-MER, inclusief de verdere aanpak voor de bepaling en de beoordeling van
deze aspecten. Ook is het wenselijk dat de reeds gekende moeilijkheden en leemten in de
kennis aangegeven worden. Indien er grensoverschrijdende effecten verwacht worden,
vermeldt de initiatiefnemer de nodige gegevens die de dienst Mer toelaten na te gaan of de
bevoegde autoriteiten van naburige (lid-)staten en/of gewesten betrokken dienen te worden
bij de procedure.
Na het opstellen van het kennisgevingsdossier, dient de initiatiefnemer het dossier in bij de
bevoegde overheid, namelijk de dienst Mer, Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid van
het Departement LNE.
Na het ontvangen van de kennisgeving onderzoekt de dienst Mer of de kennisgeving volledig
is en betekent haar beslissing binnen een termijn van 20 dagen na ontvangst van de
kennisgeving.
TECHNUM
Wettelijk kader milieueffectrapportage
17
Richtlijnenfase
Binnen 10 dagen na ontvangst van de volledigverklaring van de kennisgeving stuurt de
initiatiefnemer het kennisgevingsdossier door naar de betrokken gemeentebesturen, de
vergunningverlenende overheid en de door de Vlaamse regering aangewezen administraties.
Het college van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeentes, organiseert een
terinzagelegging binnen de 10 dagen na ontvangst. De gemeente kondigt dit aan de burgers
op gepaste wijze aan. Op deze kennisgeving kunnen de burgers reageren. Door nuttige
inspraakreacties van het betrokken publiek kan het onderzoek voor het milieu-effectrapport
inhoudelijk bijgestuurd worden.
Op basis van inspraakreacties van het betrokken publiek en reacties van de aangeschreven
administraties en openbare besturen en na een formele vergadering met de betrokkenen,
stellen de medewerkers van de dienst Mer richtlijnen op die de initiatiefnemer moet volgen
bij het opstellen van het project-MER.
De dienst Mer betekent deze richtlijnen binnen de 70 dagen (of 90 dagen ingeval van grensoverschrijdende effecten) na volledigheidsverklaring van de kennisgeving aan de
initiatiefnemer, de betrokken overheden, administraties en het college van burgemeester en
schepenen van de betrokken gemeentebesturen.
Uitvoeringsfase
Tijdens de uitvoeringsfase stelt het team van erkende deskundigen het MER op onder leiding
van een MER-coördinator. Dit gebeurt in overeenstemming met de m.e.r.-richtlijnenboeken,
de opgelegde inhoudsafbakening, de bijzondere richtlijnen en eventuele bijkomende
schriftelijke richtlijnen.
Meestal wordt er tussentijds een ontwerp-MER opgesteld dat informeel besproken wordt
door de initiatiefnemer, het team van deskundigen, de dienst Mer en aangeschreven
administraties en openbare besturen.
Beoordelingsfase
Na indiening van het definitief project-MER bij de dienst Mer controleert deze of het projectMER aan de inhoudelijke vereisten van de kennisgeving beantwoordt, de richtlijnen en de
opmerkingen die werden besproken tijdens de ontwerp-MER-bespreking. Daarna keurt de
dienst Mer het project-MER goed of af en stellen ze een goedkeurings- of afkeuringsverslag
op. Deze goed- of afkeuring wordt binnen een termijn van 40 dagen betekend aan de
initiatiefnemer, de betrokken overheden, administraties, de MER-coördinator en het college
van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeentebesturen.
De verschillende procedurestappen die in elk van de fasen doorlopen dienen te worden,
worden in Figuur 2 vereenvoudigd weergegeven.
18
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 2
TECHNUM
Stroomschema van de mer-procedure
Wettelijk kader milieueffectrapportage
19
3.2
Verdere besluitvorming
De initiatiefnemer dient verschillende vergunningen aan te vragen om het project te kunnen
uitvoeren:
Stedenbouwkundige vergunning
Het door de dienst Mer goedgekeurde project-MER moet als bijlage bij
stedenbouwkundige vergunningsaanvraagdossier voor het project gevoegd worden.
het
Voor MER-plichtige werken, zoals voorliggend project, dient bij de beoordeling van de
stedenbouwkundige vergunning een openbaar onderzoek te worden georganiseerd. Tijdens
deze periode van 30 dagen kunnen bezwaarschriften en opmerkingen ingediend worden.
Het goedgekeurd MER dient als bijlage van het vergunningsaanvraagdossier ter beschikking
te zijn tijdens het openbaar onderzoek.
Milieuvergunning
Iedereen die een inrichting wil exploiteren die hinderlijk wordt geacht voor de mens en het
leefmilieu, heeft een milieuvergunning nodig. Afhankelijk van de aard en de belangrijkheid
van de hinder is er sprake van een milieuvergunning (klasse 1 of 2) of een meldingsplicht
(klasse 3). Bij de vergunningsaanvraag voor een inrichting waarvoor een project-MER vereist
is, zoals voorliggend project, dient het goedgekeurd project-MER te worden toegevoegd. Bij
de beoordeling van de milieuvergunning dient een openbaar onderzoek te worden
georganiseerd. Tijdens deze periode van 30 dagen kunnen bezwaarschriften en
opmerkingen ingediend worden. Voor de inrichtingen van klasse 1 waarvoor een MER vereist
is, dient in het kader van dit openbaar onderzoek tenminste één informatievergadering te
worden georganiseerd.
Voor voorliggend project zal minimum een milieuvergunning klasse 2 worden aangevraagd,
onder andere voor de aanwezige technische installaties en voor de mogelijkheid om muziek
in de open lucht te produceren. In het project-MER zal een volledig overzicht gegeven
worden van de verschillende ingedeelde activiteiten.
20
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
4.
VERANTWOORDING VAN HET PROJECT
Het project omvat de realisatie van een multifunctioneel complex met een recreatieve
functie (voetbalstadion), een ondergrondse parking en overige functies (handel, horeca en
toeristische logies, kantoren en diensten, openbare en private nuts- en
gemeenschapsvoorzieningen en socio-culturele inrichtingen). Deze ontwikkeling past volledig
in het GRUP “Afbakening van het Vlaams strategisch gebied rond Brussel en aansluitende
openruimte gebieden” (hierna: het “GRUP VSGB”), welke als doelstelling heeft om de
ontwikkeling van het VSGB volgens de bepalingen uit het Ruimtelijk Structuurplan
Vlaanderen mogelijk te maken. Specifiek voor Parking C werd in de toelichtende nota van
het GRUP onderstaande visie vooropgesteld (onderstaande tekst betreft een samenvatting
van de meest relevante elementen):
“Het opladen met activiteiten van de site van parking C is een verrijking voor het VSGB en
moet leiden tot een kwalitatieve en complementaire versterking van zowel de lokale
activiteiten in de omgeving als de bestaande cluster van bovenlokale activiteiten in het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit kan enkel door:


een gemengde en gediversifieerde ontwikkeling van het gebied en
een optimale verankering in de ruimtelijke context
Een absolute voorwaarde daartoe is het verweven van functies en het realiseren van een
leesbare hiërarchie in de ontsluiting van het gebied, zowel voor openbaar vervoer en
personenvervoer als voor de zachte weggebruiker.
De verweving van functies staat voorop, in het bijzonder een verweving van lokale en
bovenlokale activiteiten. Niet alleen functies worden verweven, ook een verweving van
bebouwing en open ruimtegebieden staat voorop.
In functie van leefbaarheid moet gestreefd worden naar een continu gebruik van het gebied.
Dit betekent dat verschillende activiteiten verschillende piekmomenten vertonen wat betreft
intensiteit van gebruik.”
Brussel werd geselecteerd als gaststad voor 1 achtste finale en 3 groepswedstrijden voor het
Europees kampionschap voetbal in 2020. Aangezien Brussel momenteel echter niet beschikt
over een stadion dat voldoet aan de UEFA-normen, is hiervoor behoefte aan een nieuw
stadion.
De recreatieve functie zoals opgenomen in het GRUP zal daarom worden ingevuld door het
voetbalstadion. Dit stadion zal enerzijds gebruikt worden door de nationale ploeg en
anderzijds door RSC Anderlecht. Tevens kan het stadion worden ingeschakeld in het
komende EK in 2020.
Zowel het Koning Boudewijnstadion, waar momenteel de thuiswedstrijden van de nationale
voetbalploeg doorgaan, als het Constant Vanden Stockstadion, waar de thuiswedstrijden van
RSC Anderlecht doorgaan, zijn erg verouderd en aan vernieuwing toe.
Op 31 maart 2014 heeft de gemeenteraad van de Stad Brussel (de erfpachtgever) besloten
een open oproep te organiseren met het oog op het toewijzen van een
erfpachtovereenkomst aan een private partner voor de realisatie van een nieuw stadion op
het geheel of een gedeelte van de gronden die momenteel gekend zijn als “parking C”.
Deze opdracht werd toegekend aan het consortium Ghelamco-BAM.
TECHNUM
Verantwoording van het project
21
5.
ADMINISTRATIEVE, RUIMTELIJKE, JURIDISCHE EN
BELEIDSMATIGE SITUERING
5.1
Administratieve situering
Overeenkomstig artikel 4.2.14, § 1 van de VCRO wordt een constructie geacht te zijn
vergund indien de eigenaar ervan kan bewijzen of kan aantonen dat de constructie is
gebouwd vóór 22 april 1962.
Artikel 4.2.14, § 2 van de VCRO bepaalt dat “bestaande constructies waarvan door enig
rechtens toegelaten bewijsmiddel wordt aangetoond dat ze gebouwd werden in de periode
vanaf 22 april 1962 tot de eerste inwerkingtreding van het gewestplan waarbinnen zij
gelegen zijn, worden voor de toepassing van deze codex geacht te zijn vergund, tenzij het
vergund karakter wordt tegengesproken middels een proces-verbaal of een niet anoniem
bezwaarschrift, telkens opgesteld binnen een termijn van vijf jaar na het optrekken of
plaatsen van de constructie ”
De bestaande parking is aangelegd vóór 1962 (minstens vóór de inwerkingtreding van het
gewestplan Halle-Vilvoorde-Asse, nl. 30 april 1977). Zij wordt derhalve – vanuit
stedenbouwkundig oogpunt – geacht vergund te zijn. Een en ander blijkt uit stukken
waarover het Consortium beschikt.
Wat de milieuvergunningsplicht betreft, kan worden opgemerkt dat er enkel
personenwagens op de bestaande parking worden gestald. Het gebruik van deze parking is
derhalve niet milieuvergunningsplichtig.
5.2
Ruimtelijke situering
Het projectgebied bevindt zich in de gemeente Grimbergen, tegen de grens met Brussel in
het zuiden en Wemmel in het westen. Parking C grenst in het zuiden aan de
Romeinsesteenweg. Aan de overzijde van deze steenweg is Brussels Expo gelegen. Verder
wordt de site omgeven door woonweefsel (Laken). Het projectgebied ligt vlak ten zuiden
van de R0 en op korte afstand van de A12 in het oosten.
Voor de situering van het projectgebied op de orthofoto, topografische kaart en wegenatlas,
wordt verwezen naar Kaarten 1, 2 en 3 in de kaartenbundel. De planologische situatie van
het projectgebied werd vastgelegd in het GRUP “Afbakening van het Vlaams Strategisch
gebied rond Brussel en aansluitende openruimte gebieden” en wordt weergegeven op Kaart
6.
5.3
Juridische en beleidsmatige situering
In Tabel 1 en Tabel 2 wordt een beknopt overzicht gegeven van respectievelijk de juridische
en beleidsmatige randvoorwaarden en hun relevantie voor voorliggend project. Indien
relevant, wordt ook verwezen naar de bijhorende figuren of paragrafen die de juridische en
beleidsmatige randvoorwaarden meer uitgebreid toelichten. In het project-MER zal de
relevantie van de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden verder toegelicht en meer
uitgebreid besproken worden in de verschillende relevante hoofdstukken en
milieudisciplines.
TECHNUM
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
23
Tabel 1
Juridische randvoorwaarden
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
Vlaamse Codex Ruimtelijke
Ordening
Omvat bepalingen inzake de organisatie,
planning, vergunningenbeleid en handhaving.
Het voorziet onder meer in de opmaak van
structuurplannen op drie niveaus (gewestelijk,
provinciaal en gemeentelijk) en legt de
bevoegdheden
van
de
genoemde
beleidsniveaus
vast.
Ruimtelijke
uitvoeringsplannen werken de algemene
afspraken van het structuurplan juridisch verder
uit. Ruimtelijke uitvoeringsplannen komen in de
plaats
van
plannen
van
aanleg
en
gewestplannen.
Ja
Gewestplan
Gewestplannen bevatten stedenbouwkundige
voorschriften inzake de bestemming, de
inrichting en/of het beheer van gronden.
Nee
Het gewestplan in het studiegebied is
opgeheven bij de invoege treding van het
GRUP ‘Afbakening VSGB en aangrenzende
groengebieden’ (Kaarten 4 en 5)
Nee
Er zijn geen BPA’s van kracht in de omgeving
van het projectgebied.
Gewestplan nr. 25 “Halle –
Vilvoorde – Asse”
(07/03/1977)
Algemeen en Bijzonder Plan
van Aanleg (APA/BPA)
24
(P)
Het gewestplan vormt het juridisch kader voor
het verlenen van verguningen. Het wordt
verfijnd of gewijzigd door BPA’s, en opgegeven
door RUP’s.
Algemene Plannen van Aanleg (APA) zijn
gedetailleerde bodembestemmingsplannen met
toevoeging
van
stedenbouwkundige
voorschriften
voor
de
hele
gemeente.
Bijzondere Plannen van Aanleg (BPA) zijn
gemeentelijke bestemmingsplannen voor een
deel van de gemeente die vroeger werden
opgemaakt ter wijziging of verfijning van het
gewestplan.
Ze
vormen
net
als
de
gewestplannen het juridisch kader voor de
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Zie verder in deze tabel onder “Gewestplan”,
“Algemene en bijzondere plannen van
aanleg” en “Structuurplannen”.
Projectbeschrijving
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
vergunningverlening.
Het decreet op de Ruimtelijke ordening bepaalt
dat het instrument BPA vervangen wordt door
Ruimtelijke UitvoeringsPlannen (RUP), die
uitvoering geven aan de visie van een ruimtelijk
structuurplan. Zolang er geen goedgekeurd
ruimtelijk structuurplan is opgemaakt, gebeurt
een bestemmingswijziging via een BPA. De
bestaande BPA’s blijven net als het gewestplan
ook rechtsgeldig tot ze worden vervangen door
een ruimtelijk uitvoeringsplan.
RUP
Bestemmingswijzigingen
gebeuren
in
Vlaanderen na de goedkeuring van een
ruimtelijk uitvoeringsplan (een “RUP”). Een RUP
bevat stedenbouwkundige voorschriften inzake
de bestemming, de inrichting en/of het beheer.
Ze vormen het kader voor het verlenen van
stedenbouwkundige vergunningen.
Ja
(P)
RUP’s komen in plaats van BPA’s en het
gewestplan. Bij goedkeuring worden deze
laatsten opgeheven binnen de perimeter van
het RUP.
TECHNUM
Een Bijzonder Bestemmingsplan of BBP wijzigt
Algemeen
Onmiddellijk aangrenzend bevindt zich ook
het
GRUP
Gemengd
regionaal
bedrijventerrein “Simla nv” te Grimbergen.
(Kaart 6)
Een ruimtelijk uitvoeringsplan is een instrument
om
uitvoering
te
geven
aan
het
gewestelijk/provinciaal/gemeentelijk ruimtelijk
structuurplan, waarin de grote beleidslijnen in
verband met het ruimtelijk functioneren worden
weergegeven. Het RUP werkt de algemene
afspraken van het structuurplan juridisch verder
uit.
BBP
Het projectgebied is gelegen in het GRUP
“Afbakening van het VSGB en aansluitende
openruimte gebieden”. Het is gelegen binnen
de grenslijn van het stedelijk gebied, en is
gelegen binnen de deelzone GA art C1.1
‘Gebied voor gemengde activiteiten’. Het
project geeft uitvoering aan deze aanduiding.
Ja (O)
Op dit ogenblik is in BBP in voorbereiding van
Algemeen
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
25
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
of verfijnt bestemmingen in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, op gemeentelijk niveau.
Net zoals in de vroegere BPA’s of RUP’s worden
per afgebakende zone voorschriften inzake de
toegelaten functies en voorkomen vastgelegd.
VLAREM I-II
VLAREM I behandelt de milieuvergunningsplicht
en omvat een lijst met hinderlijke inrichtingen.
de Heizelvlakte.
goedgekeurd.
BBP
is
nog
niet
Dit BBP zal de huidige bestemmingen, die zijn
vastgelegd
in
het
Gewestelijk
Bestemmingsplan (GBP), verder verfijnen.
Ja
(P+O)
In VLAREM II zijn de milieuvoorwaarden,
gekoppeld aan de vergunning tot exploitatie
van een hinderlijke inrichting opgenomen.
26
Het
Voor de exploitatie van het multifunctioneel
complex zal een milieuvergunning worden
aangevraagd.
Bodem
Water
Geluid en trillingen
Specifieke voorwaarden inzake geluidshinder,
trillingshinder, luchtemissies, … zullen in het
MER besproken worden bij de respectievelijke
disciplines.
Koninklijk besluit van
06/03/2002, gewijzigd door
het Koninklijk besluit van
14/02/2006, betreffende het
geluidsvermogen van
materiaal voor gebruik
buitenshuis.
Methodiek voor de evaluatie van hinder
veroorzaakt door schadelijk of ongewenst geluid
Ja (O)
Methodiek evaluatie hinder veroorzaakt door
schadelijk of ongewenst geluid
Geluid en Trillingen
Differentiatie
milieukwaliteitsnormen
omgevingslawaai naar
omgevingskenmerken – dd.
19/09/2008, opgesteld door
het dept. LNE van de
Vlaamse Overheid
Consensustekst ter beschikking gesteld met een
voorstel van te hanteren richtwaarden voor
spoor- en wegverkeer (door de overheid
gedifferentieerde referentiewaarden genoemd).
Het betreft een voorbereidend document om in
de toekomst richt- en grenswaarden voor
spoor- en wegverkeersgeluid in Vlarem II op te
nemen.
Ja (O)
In Vlarem II zijn momenteel nog geen criteria
opgenomen
omtrent
toelaatbare
geluidswaarden voor wegverkeerslawaai in
open lucht, nabij bewoonde gebouwen. In
afwezigheid daarvan, maar om toch de
geluidseffecten te kunnen beheersen, wordt
gebruik gemaakt van criteria voor hoofd- en
primaire wegen uit de consensustekst. In het
geactualiseerd richtlijnenboek voor de
discipline geluid en trillingen (vs 28.02.2011)
wordt trouwens aangegeven om de
gedifferentieerde
referentiewaarden
als
Geluid
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
toetsingscriteria te gebruiken in afwachting
van een wettelijk toetsingskader en ter
vervangen van de criteria in het ontwerp-KB
van 1991.
Decreet betreffende de
bodemsanering en de
bodembescherming (27
oktober 2006) en VLAREBO
Het decreet voorziet in een regeling voor de
identificatie van verontreinigde gronden, een
grondinformatieregister, een regeling voor
nieuwe
en
voor
historische
bodemverontreiniging en een bijzondere
regeling voor grondverzet.
Ja
(P+O)
Bij OVAM worden de beschikbare gegevens
opgevraagd binnen het studiegebied.
Bodem
Tijdens de werken wordt de code van goede
praktijk toegepast.
Indien gronden worden overgedragen of
onteigend, dienen de bepalingen van het
bodemsaneringsdecreet te worden gevolgd.
(Kaart 14)
Wet op de onbevaarbare
waterlopen
Regelt het beheer van en werken aan de
onbevaarbare waterlopen.
Ja
Legt de kwaliteitsdoelstellingen
waterlopen vast.
Ja
(P+O)
Er zijn geen waterlopen gelegen in en rond
het projectgebied (Kaart 16).
Water
De
Leestbeek
heeft
oppervlaktewaterkwaliteit basiskwaliteit.
Water
Basiswet van 28 december
1967 en later aangevuld
door het Decreet van 21
april 1983 houdende de
ruiming van onbevaarbare
waterlopen.
Kwaliteitsnormen
oppervlaktewater
van
de
(P+O)
als
Besluit van 8 december
1998 en Besluit houdende
algemene en sectorale
bepalingen inzake
milieuhygiëne (VLAREM II)
van 1 juni 1995 (laatst
gewijzigd op 7 januari
2005).
TECHNUM
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
27
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
Grondwaterdecreet
(24 januari 1984)
Het decreet betreffende het grondwaterbeheer
vermeldt dat de Vlaamse Regering in de
waterwingebieden
en
beschermingszones
volgende zaken kan verbieden, reglementeren
of aan een vergunning onderwerpen:


het vervoeren, opslaan, deponeren,
afvoeren, bedelven, storten, direct of
indirect lozen en uitstrooien van stoffen
die
het
grondwater
kunnen
verontreinigen;
de
kunstwerken,
werken
en
werkzaamheden, alsmede de wijzigingen
in de grond of de ondergrond die een
gevaar voor verontreiniging van het
grondwater kunnen inhouden.
Door wijzigingen in de milieuwetgeving is de
procedure voor het aanvragen van een
vergunning voor de onttrekking van of infiltratie
naar het grondwater, evenals voor boringen
naar grondwater, geïntegreerd in VLAREM I
(rubrieken 52 tot en met 55). Specifieke
voorwaarden voor hoger genoemde activiteiten
zijn opgenomen in de hoofdstukken 5.52 tot en
met 5.55 van VLAREM II, toegevoegd bij Art.
240. De bemaling wordt onderverdeeld in drie
klasses afhankelijk van het debiet.
De milieukwaliteitsnormen voor bodem en
grondwater en de beleidstaken worden
weergegeven in hoofdstuk 2.4 van VLAREM II
en bijlagen 2.4.1 en 2.4.2. Algemene
milieuvoorwaarden met betrekking tot de
beheersing
van
bodemen
28
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Ja
(P+O)
Het grondwater dient
beschermd te worden.
te
allen
tijde
Het projectgebied overlapt niet met
waterwingebieden of beschermingszones.
Water
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
grondwaterverontreiniging zijn weergegeven in
hoofdstuk 4.3 van VLAREM II.
Besluit van de Vlaamse
Regering houdende
reglementering van de
handelingen binnen de
watergebieden en de
beschermingszones.
Deze regelgeving heeft tot doel het grondwater
te beschermen dat gebruikt wordt voor
drinkwater. Hiervoor worden drie verschillende
beschermingszones afgebakend met telkens
strengere
regelgeving
wanneer
de
grondwaterwinning dichter wordt benaderd.
Nee
Er bevinden zich geen grondwaterwinningen
of
beschermingszones
nabij
het
projectgebied.
Er wordt gestreefd naar het gecoördineerd en
geïntegreerd
ontwikkelen,
beheren
en
herstellen van het watersysteem zodat het
voldoet aan de kwaliteitsdoelstellingen voor het
ecosysteem en aan het huidige multifunctioneel
gebruik.
Ja
De doelstellingen van het decreet zijn van
toepassing. Het MER zal de nodige elementen
bevatten op basis waarvan de bevoegde
overheden de watertoets kunnen uitvoeren.
Het besluit van de Vlaamse Regering legt de
richtlijnen vast voor de vergunningsverleners.
Daarmee beoogt de Vlaamse Regering een
objectieve en uniforme toepassing door de vele
beslissingnemende overheden. Deze richtlijnen
moeten vanaf 1 november 2006 toegepast
Ja
(27 maart 1985)
Het Besluit van de Vlaamse
regering van 15 maart 2013
tot wijziging van het besluit
van de Vlaamse regering
van 27 maart 1985 met
betrekking tot het gebruik
van pesticiden
Decreet Integraal
Waterbeleid
(18 juli 2003)
Besluit van de Vlaamse
Regering tot vaststelling van
nadere regels voor de
toepassing van de
watertoets, tot aanwijzing
van de adviesinstantie en
tot vaststelling van nadere
TECHNUM
(P+O)
Water
Het projectgebied is gelegen in het
Dijlebekken, meer bepaald in het deelbekken
Zenne – Maalbeek – Aabeek.
(P+O)
De watertoets kadert binnen het decreet
integraal waterbeheer (zie boven).
Water
Als er sprake is van nadelige gevolgen, zal de
overheid een aantal voorwaarden opleggen
om dit gevolg te voorkomen of te beperken,
of het te herstellen of te compenseren.
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
29
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
regels voor de
adviesprocedure bij de
watertoets.
(20 juli 2006)
Besluit van de Vlaamse
regering tot vaststelling van
het Vlaamse reglement
betreffende
afvalvoorkoming en –beheer
De watertoets houdt in dat bij de beslissing
over een vergunning, plan of programma,
rekening gehouden wordt met de mogelijke
nadelige gevolgen ervan voor het watersysteem
en voor de functies die het watersysteem voor
de mens vervult.
Het Vlaams Reglement inzake afvalvoorkoming
en
beheer
(uitvoeringsbesluit
van
het
afvalstoffendecreet) regelt het beheer en
voorkomen van afvalstoffen in Vlaanderen. Ook
het aanwenden van afvalstoffen als secundaire
grondstof wordt hierin gereglementeerd.
Ja
Duurzaam
Materialendecreet (24 juni
2011) en Vlaams Reglement
voor het duurzaam beheer
van materiaalkringlopen en
afvalstoffen (VLAREMA) (17
februari 2012)
De ‘materiaalkringloop’ is het sleutelbegrip voor
het duurzaam materialenbeleid. Dit slaat op het
geheel
van
opeenvolgende
handelingen
doorheen de hele levenscyclus, vanaf het
onttrekken van materialen aan de natuur tot en
met het moment dat ze terugkeren als
afvalstoffen. Het doel van het decreet is om
deze kringlopen zo lang mogelijk te laten
draaien. Het VLAREMA bouwt verder op het
Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en beheer (VLAREA) uit 1997 en voert het
Materialendecreet uit dat de basis is voor de
overgang van een afvalstoffenbeleid naar een
duurzaam materialenbeleid.
Ja
Stedenbouwkundige
verordening inzake
hemelwaterputten,
infiltratie- en
Dit besluit omvat de minimale voorschriften
voor
de
lozing
van
niet-verontreinigd
hemelwater,
afkomstig
van
verharde
oppervlakken. Het algemeen uitgangsprincipe
Ja (O)
(5 december 2003)
30
worden op alle nieuwe vergunningen.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
(O)
(P+O)
Bij de realisatie van het project komen
materialen vrij die bij hergebruik onder de
VLAREA-reglementering vallen (bijv. gebruik
van uitgegraven grond in bouwstof).
Bodem
De gebruikte materialen voor de bouw van
het multifunctioneel complex en de parking
hebben een lange levensduur. Voor de afvoer
van de oppervlakkige puinlaag van de huidige
parking wordt rekening gehouden met de
bepalingen uit VLAREMA.
Algemeen
Bij het ontwerp van het project dient men
rekening te houden met de geldende
bepalingen van de provinciale verordening
van 20 oktober 2014 (Vlaams-Brabant) en de
Water
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
buffervoorzieningen en
gescheiden lozing van
afvalwater en hemelwater.
hierbij is dat hemelwater in eerste instantie
zoveel mogelijk gebruikt wordt. In tweede
instantie moet het resterende gedeelte van het
hemelwater worden geïnfiltreerd of gebufferd,
zodat in laatste instantie slechts een beperkt
debiet vertraagd wordt afgevoerd.
Göteborg Protocol
Het Protocol van Göteborg stelt voor ieder land
dat partij is, een maximaal emissieniveau
(emissieplafond) vast voor vier (groepen)
verontreinigende
stoffen:
zwavel,
stikstofoxiden, vluchtige organische stoffen en
ammoniak. Deze plafonds, die tegen 2010
moeten worden nageleefd, werden in onderling
overleg
vastgesteld
op
basis
van
wetenschappelijke evaluaties van de effecten
van verontreiniging en de mogelijkheden om de
emissies te beperken. Wanneer het protocol
volledig ten uitvoer zal zijn gelegd, zullen de
zwavelemissies in Europa met ten minste 63 %,
de NOx- emissies met 41 %, de VOC-emissies
met 40 % en de ammoniak emissies met 17 %
zijn verminderd ten opzichte van 1990.
Ja (O)
Deze richtlijn, veelal de NEC-richtlijn genoemd
(NEC: National Emission Ceilings, nationale
emissieplafonds), legt de lidstaten van de
Europese Unie absolute emissieplafonds op voor
de NOx, SO2, VOS (vluchtige organische stoffen
– exclusief methaan) en NH3, waaraan vanaf
2010 moet voldaan worden. Daarnaast moeten
de lidstaten een programma opstellen waarin
wordt aangegeven op welke manier aan deze
plafonds zal worden voldaan.
Ja (O)
(30 november 1999)
Richtlijn 2001/81/EG inzake
nationale emissieplafonds
voor bepaalde
luchtverontreinigende
stoffen (NEC-richtlijn)
(27 november 2001)
TECHNUM
gewestelijke verordening (1 oktober 2004 en
gewijzigd op 1 januari 2014).
Op welke manier hiermee wordt omgegaan,
zal besproken worden in de discipline water
in het MER.
Doelstellingen zijn van toepassing en worden
behandeld in de Discipline Lucht.
Lucht
Een gedetailleerd overzicht van de van
toepassing
zijnde
luchtkwaliteitsgrenswaarden
en
beleidsdoelstellingen worden opgenomen in
Bijlage 1.
Lucht
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
31
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
Europese kaderrichtlijn
Lucht
Legt doelstellingen vast waaraan luchtkwaliteit
dient te voldoen. Omvat een eerder globale
benadering maar legt concrete grenswaarden
en richtwaarden op, via dochterrichtlijnen,
waaraan dient voldaan te worden.
Ja (O)
Lucht
Richtlijn betreffende luchtkwaliteitsnormen voor
SO2, NOx, fijn stof en lood.
Ja (O)
Lucht
Luchtkwaliteitsdoelstellingen
WHO
Omvat luchtkwaliteit-richtlijnen voor Europa.
Ja (O)
Lucht
Ordonnantie houdende het
Brussels Wetboek van
Lucht, Klimaat en
Energiebeheersing
Onderhavig Wetboek zet de verschillende
Europese richtlijnen om voor het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest.
Ja (O)
Doelstellingen zijn van toepassing en worden
behandeld in de Disciplines Lucht en Geluid.
Regelt de bescherming, ontwikkeling, beheer en
herstel van de natuur en de natuurlijke milieus.
Nee
Het projectgebied ligt niet binnen de
afbakening van een VEN-gebied. Het meest
nabije VEN-gebied is “De Wolfsputten” en
bevindt zich op ca. 7 km ten zuidwesten van
het projectgebied.
(publicatie op 11/06/2008
van nieuwe kaderrichtlijn
2008/50 EG)
Richtlijn 1999/30/EG
(22 april 1999)
(3 mei 2013)
Decreet betreffende het
natuurbehoud en het
natuurlijk milieu
(21 oktober 1997, gewijzigd
bij het decreet van 7 juli
2014)
32
Op 9 juli 2002 werd het decreet aangepast,
waarbij verschillende belangrijke punten in het
decreet zijn opgenomen, zoals:

Het VEN: art 17 tot en met art 26bis
beschrijven
de
afbakening
en
de
voorschriften
in
het
VEN
(Vlaams
Ecologisch Netwerk). In het VEN gelden
een aantal algemene voorschriften. Het
doel hiervan is minstens de bestaande
natuurkwaliteiten van het gebied te
behouden.
Op
termijn
zullen,
in
samenspraak
met
de
verschillende
gebruikers en eigenaars, ook specifieke
maatregelen worden afgesproken om de
bijzondere natuurwaarden te beschermen
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Lucht en Geluid
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
en te ontwikkelen. Die afspraken worden
vastgelegd in een natuurrichtplan.

Vogelrichtlijngebieden (17
oktober 1988)
Habitatrichtlijngebieden (21
mei 1992)
Ramsargebieden (22
februari 1979)
De vogel- en habitatrichtlijngebieden (zie
verder)
Behandelt de afbakening
van speciale
beschermingszones (SBZ) inzake het behoud
van de vogelstand, de natuurlijke habitats en
wilde flora en fauna en de waterrijke gebieden
(wetlands).
Nee
Het projectgebied ligt niet binnen de
afbakening een Vogelrichtlijn-, Habitatrichtlijn- of Ramsargebied.
De meest nabijgelegen gebieden in het
Vlaams Gewest zijn:
 Habitatrichtlijngebied “Hallerbos en nabije
boscomplexen met brongebieden en
heiden” op ca. 7 km ten zuidwesten van
het projectgebied
 Vogelrichtlijngebied “De Dijlevallei”, op ca.
23 km ten oosten van het projectgebied
 De Ramsargebieden bevinden zich enkel in
Antwerpen en West-Vlaanderen op grote
afstand van het projectgebied.
De meest nabije gebieden in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest zijn:
 SBZIII: Bossen en vochtige gebieden van
de Molenbeekvallei in het noordwesten van
het gewest (116 ha). Het dichtstbijzijnde
onderdeel van dit complex, het Dielegembos, ligt op 1,5 km ten zuidwesten van
Parking C.
Vlaams Ecologisch Netwerk
(VEN)
TECHNUM
Het Vlaamse Ecologisch Netwerk (VEN) is een
selectie van de waardevolste en gevoeligste
natuurgebieden in Vlaanderen. Het zijn
gebieden
waar
natuurbehoud
en
natuurontwikkeling op de eerste plaats komen
om een representatief staal van de Vlaamse
natuur duurzaam in stand te houden. In het
Nee
Het projectgebied ligt niet binnen de
afbakening van een VEN-gebied. Het meest
nabije VEN-gebied is “De Wolfsputten” en
bevindt zich op ca. 7 km ten zuidwesten van
het projectgebied.
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
33
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
VEN gelden extra beschermingsmaatregelen die
er op gericht zijn om de bestaande
natuurwaarden te behouden.
Bosdecreet en Besluit van
de Vlaamse Regering tot
vaststelling van nadere
regels inzake compensatie
van ontbossing en
ontheffing van het verbod
op ontbossing.
Om beboste zones maximaal te bescherming is
de regeling globaal gebaseerd op de drie
volgende principes:

Ontbossen is verboden, tenzij anders
bepaald in het Bosdecreet (noodzakelijk
voor werken van algemeen belang, in
zones met bestemming woongebied en
industrie, op uitvoerbare delen van een
niet-vervallen verkaveling).

Als ontbossing niet verboden is, dan is een
stedenbouwkundige vergunning vereist.
Een stedenbouwkundige vergunning voor
ontbossing of een verkavelingsvergunning
voor beboste gronden kan niet verleend
worden zonder compensatie.
(16 februari 2001)
Het decreet van 8 februari
2013 houdende duurzaam
gebruik van pesticiden in
het Vlaams Gewest
De bedoeling van het decreet is om de
menselijke gezondheid en het leefmilieu te
beschermen tegen de risico’s die met het
gebruik van pesticiden kunnen samenhangen.
Het besluit van de Vlaamse
Regering van 15 maart 2013
houdende nadere regels
inzake duurzaam gebruik
van pesticiden in het
Vlaamse Gewest voor nietland- en
tuinbouwactiviteiten en de
opmaak van het Vlaams
Actieplan Duurzaam
34
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Nee
Er is geen beboste oppervlakte aanwezig in
het projectgebied.
Ja
Vanaf 1 januari 2015 geldt het verbod op het
gebruik van pesticiden op de volgende
terreinen die beheerd worden in het kader
van een openbare dienst of in het kader van
een commerciële activiteit:
(P+O)
 1° alle terreinen, inclusief de bermen, op
minder dan zes meter van het talud van
het oppervlaktewater;
 2° alle bermen
spoorwegen;
langs
wegen
en
 3° alle wegranden, trottoirs en andere
verharde terreinen die deel uitmaken van
de openbare weg of die erbij horen, zoals
parkeerterreinen en pleinen;
Water, Mens
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
 4° alle verharde terreinen die 200 m2 of
groter zijn;
Pesticidengebruik
 5° alle terreinen die toegankelijk zijn
voor het brede publiek of voor kwetsbare
groepen
Verdrag van Malta
Het doel van deze conventie is de bescherming
van het archeologisch erfgoed als een bron van
het Europese collectieve geheugen en als een
instrument
voor
historische
en
wetenschappelijke studie.
Ja
Decreet van 12 juli 2013
betreffende het onroerend
erfgoed
(Onroerenderfgoeddecreet)
Regelt de bescherming van monumenten,
stads- en dorpsgezichten en landschappen en
de instandhouding, het herstel en het beheer
van beschermde landschappen.
Ja
Besluit van de Vlaamse
Regering van 16 mei 2014
betreffende de uitvoering
van
het
Onroerenderfgoeddecreet
van
12
juli
2013
(Onroerenderfgoedbesluit)
Regelt de bescherming, het behoud, de
instandhouding, het herstel en het beheer van
het archeologisch patrimonium.
(16 januari 1992)
TECHNUM
Het Onroerend-erfgoeddecreet, in werking sinds
1 januari 2015, wil het behoud en het beheer
van landschappen, monumenten en archeologie
verbeteren. Het nieuwe decreet vervangt drie
bestaande decreten (Monumentendecreet van
1976, Archeologiedecreet van 1993 en
Landschapsdecreet van 1996). Met het decreet
wil Vlaanderen onder meer tegemoet komen
aan het Europees Verdrag voor de bescherming
van archeologisch erfgoed, het zogenaamde
Verdrag van Valletta (Malta). Opvallende
maatregelen zijn vooral gesitueerd op het vlak
(P+O)
(P, O)
Er moet voorkomen worden dat door de
werken het historisch erfgoed vernietigd
wordt
zonder
dat
het
op
een
wetenschappelijke wijze is opgenomen.
Daarom
wordt
in
dit
verdrag
het
archeologisch vooronderzoek voor MERplichtige projecten gekoppeld aan het MER.
Landschap, Bouwkundig
Erfgoed en Archeologie
Het projectgebied overlapt niet met een
beschermd monument, stads- of dorpsgezicht
of landschap. Ook nabij het projectgebied zijn
geen dergelijke elementen gelegen.
Landschap, Bouwkundig
Erfgoed en Archeologie
In het projectgebied zelf zijn geen
archeologische
vondsten
gekend.
De
vondsten
in
de
omgeving
worden
weergegeven op Kaarten 9 en 10 en zullen
besproken worden in het project-MER.
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
35
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
van
archeologie
en
de
bijkomende
verantwoordelijkheden die lokale besturen
kunnen opnemen.
Gewest- of
grensoverschrijdende
wetgeving
(25 februari 1991)
36
Het
verdrag
inzake
m.e.r.
in
grensoverschrijdend verband werd op 25
februari 1991 aangenomen te Espoo (Finland)
en
ondertekend
door
de
Europese
Gemeenschap. De doelstellingen van het
verdrag van Espoo zijn dezelfde als van
milieueffectrapportage in het algemeen, zij het
dat vooral de nadruk wordt gelegd op de
voorkoming, beperking en beheersing van
belangrijke
nadelige
grensoverschrijdende
milieueffecten van voorgenomen activiteiten.
Op 9 juni 1999 (B.S. 31/12/1999) heeft België
via de ‘wet houdende instemming met het
Verdrag inzake milieueffectrapportage in
grensoverschrijdend verband, gedaan te Espoo
op 25/02/1991’ het verdrag bekrachtigd. Verder
kan er inzake gewestgrensoverschrijdende
milieueffecten ook verwezen worden naar het
samenwerkingsakkoord van 4 juli 1994 tussen
het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en de Europese
richtlijn van 27 juni 1985 betreffende de milieueffectbeoordeling van bepaalde openbare en
particuliere projecten (85/337EEG), gewijzigd
door de richtlijn 97/11/EG van de Raad van 3
maart 1997.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Ja
(P)
Het projectgebied ligt volledig op Vlaams
grondgebied (gemeente Grimbergen in de
provincie Vlaams-Brabant).
De geplande “Tuinbrug”, die voorzien wordt
over de Romeinse steenweg (tussen het
Verregatpark en de projectsite) en bijgevolg
deels
gelegen
is
in
het
Brussels
Hoofdstedelijk Gewest maakt geen deel uit
van voorliggend project-MER. Voor dit
deelproject
zal
later
een
apart
milieueffectenverslag
en
een
aparte
stedenbouwkundige
vergunningsaanvraag
worden opgesteld.
Gezien het projectgebied grenst aan de het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, zal het
project
mogelijk
gepaard
gaan
met
grensoverschrijdende effecten. Deze zullen
onderzocht worden in het project-MER.
Algemeen
Tabel 2
Beleidsmatige randvoorwaarden
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
Ruimtelijk
Structuurplan
Vlaanderen (RSV)
Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling
van Vlaanderen en legt de krachtlijnen vast van
het ruimtelijk beleid naar de toekomst.
Ja
Geeft een visie op de ruimtelijke ontwikkeling
van het Brussels gewest en legt de krachtlijnen
vast van het ruimtelijk beleid naar de toekomst.
Het plan is een strategisch instrument om
Brussel uit te bouwen tot een sociaal duurzaam,
economisch
efficiënt
en
blijvend
groen
stadsgewest. Het legt prioriteiten vast om
Brussel aantrekkelijker te maken, inclusiever op
sociaal vlak, concurrentiëler op economisch vlak,
creatiever in het onderzoek, groener en
efficiënter in het gebruik van energie en
grondstoffen. Het biedt een grondslag voor een
harmonisch en solidair samenleven in het
Gewest.
Ja
Ruimtelijk
Vlaams
Geeft een langetermijnvisie op de ruimtelijke
ontwikkeling van de provincie
Ja
Gemeentelijk
Ruimtelijk
Structuurplan Grimbergen
Geeft een langetermijnvisie op de ruimtelijke
ontwikkeling van de gemeente.
Ja
(april 2004)
Gewestelijk
plan
voor
duurzame
ontwikkeling
(ontwerpversie, 12 december
2014)
Provinciaal
Structuurplan
Brabant
TECHNUM
(O)
(O)
Het ruimtelijk structuurplan is een onderdeel
van het toetsingskader voor de ruimtelijke
aspecten, met betrekking tot de gewenste
ruimtelijke ontwikkelingen in het stedelijk
gebied. Het studiegebied bevindt zich op het
Vlaams
grondgebied.
De
voorgenomen
activiteiten zijn gewestelijke materie.
Mens
–
aspecten
Ruimtelijke
Het plan is een onderdeel van het
toetsingskader voor de ruimtelijke aspecten
binnen het Brussels gewest.
Mens
–
aspecten
Ruimtelijke
Het ruimtelijk structuurplan is een onderdeel
van het toetsingskader voor de ruimtelijke
aspecten, met betrekking tot de gewenste
ruimtelijke ontwikkelingen in het stedelijk
gebied. Het studiegebied ligt op de grens van
de provincie, maar betreft hoofdzakelijk een
gewestelijke materie.
Mens
–
aspecten
Ruimtelijke
Het ruimtelijk structuurplan is een onderdeel
van het toetsingskader voor de ruimtelijke
aspecten, met betrekking tot de gewenste
ruimtelijke ontwikkelingen. Het studiegebied ligt
op de grens van Grimbergen, maar betreft
Mens
–
aspecten
Ruimtelijke
Parking C bevindt zich op Vlaams grondgebied,
maar op de grens met het Brussels Gewest.
De locatiekeuze voor Parking C wordt er
besproken in strategie 3, “een economische
activiteit met internationale uitstraling”, meer
bepaald bij Tool 4, “Uitrustingen met
internationale uitstraling”.
(O)
(O)
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
37
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
hoofdzakelijk een gewestelijke materie.
Vlaams
Milieubeleidsplan
MINA plan 4 - 2011 – 2015
(27 mei 2011)
Provinciaal milieubeleidsplan
2009 – 2013
Gemeentelijk
milieubeleidsplan
2013
Bekkencomité
38
2009
–
Geeft de doelstellingen, acties, doelgroepen en
timing voor het milieubeleid weer. Het plan is
opgebouwd vanuit twaalf milieuthema’s.
Ja
Een belangrijk doel van het provinciaal
milieubeleidsplan is het oordeelkundig verwerken
van milieu- en natuur(beleids)informatie op
provinciaal niveau en het kaderen van deze
gegevens in de milieudoelstellingen van het
gewest en de provincie.
Ja
Het gemeentelijk milieubeleidsplan bevat de
acties die op gemeentelijk niveau de komende 5
jaar zullen worden uitgevoerd.
Ja
Elk rivierbekken, in de eerste plaats aangeduid
door de Vlaamse Regering, moet aan een
integrale bekkenplanning worden onderworpen
die betrekking heeft op de waterkwaliteit, de
waterkwantiteit
en
het
natuuren
landschapsbehoud van de oppervlaktewateren.
Deze bekkenplanning moet deel uitmaken van
de gewestelijke algemene milieubeleidsplanning.
De bekkencomités, waarin lokale en provinciale
besturen, gewestelijke overheden (o.a. AMINAL
en
AWZ),
en
polders
en
wateringen
vertegenwoordigd zijn, moeten het bekkenbeleid
uitvoeren. Vlaanderen is ingedeeld in 11
rivierbekkens en voor elk bekken wordt een
comité opgericht.
Ja
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
(O)
(O)
(O)
(O)
Binnen het onderzoek naar milieueffecten voor
verschillende
disciplines
wordt
rekening
gehouden
met
de
in
het
Vlaams
milieubeleidsplan vooropgestelde principes en
thema’s.
Verschillende disciplines
Binnen het onderzoek naar milieueffecten voor
verschillende
disciplines
wordt
rekening
gehouden met de in het provinciaal
milieubeleidsplan vooropgestelde principes en
thema’s.
Verschillende disciplines
Binnen het onderzoek naar de milieueffecten
voor de verschillende disciplines wordt rekening
gehouden met de in het gemeentelijk
milieubeleidsplan aangehaalde knelpunten en
vooropgestelde acties.
Verschillende disciplines
Het studiegebied bevindt zich in het
Dijlebekken. Het betreffende bekkencomité is
bevoegd.
Water
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
Mobiliteitsplan Vlaanderen
(juni 2001)
Iris 2-plan Brussels Gewest
Bepaalt het Vlaamse mobiliteitsbeleid voor de
komende
jaren.
Het
plan
tracht
de
bereikbaarheid van steden en dorpen te
garanderen, iedereen gelijkwaardige toegang tot
mobiliteit te geven, de verkeersveiligheid te
vergroten, een leefbare mobiliteit te realiseren
en de milieuvervuiling terug te dringen
Ja
Bepaalt het Brussels mobiliteitsbeleid voor de
komende jaren. Het Iris 2-plan is een strategisch
document dat de richting aangeeft waarin het
vervoerbeleid van het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest tegen 2015-2020 zou moeten evolueren.
Het moet de verkeersopstoppingen in de
hoofdstad een halt toeroepen.
Ja
(O)
In het Mobiliteitsplan Vlaanderen worden 5
strategische beleidsdoelstellingen voor de lange
termijn geformuleerd:





(O)
Bereikbaarheid
Toegankelijkheid
Verkeersveiligheid
Verkeersleefbaarheid
Natuur en milieukwaliteit
Het is de bedoeling van dit plan om:



Mens-Mobiliteit
Mens-Mobiliteit
de bereikbaarheid van het gewest te
verbeteren; deze vormt immers de garantie
op zijn economische en sociale dynamisme;
de levenskwaliteit van zijn bewoners te
bevorderen;
het autoverkeer met 20% terug te dringen
– dit is de doelstelling van het gewestelijk
ontwikkelingsplan.
Specifiek voor het projectgebied wordt in deze
nota gesproken over het versterken van de OVverbindingen en het voorzien van een P&R
parking in relatie tot de binnenstad.
Mobiliteitsplan Grimbergen
Mobiliteitsplan Brussel-stad
TECHNUM
Bepaalt het mobiliteitsbeleid van de gemeente
Grimbergen voor de komende jaren. Dit plan
tracht de leefbaarheid en de bereikbaarheid van
de gemeente te bewaken en versterken.
Hiervoor worden de netwerken voor de
verschillende vervoerswijzen vastgelegd en
worden acties voorgesteld om de kwaliteit
hiervan te verbeteren.
Ja
Bepaalt het mobiliteitsbeleid van de stad Brussel
voor de komende jaren. Dit plan tracht de
leefbaarheid en de bereikbaarheid van de stad te
bewaken en versterken. Hiervoor worden de
Ja
(O)
Het mobiliteitsplan vormt het uitgangspunt voor
het bepalen van het wenselijk gebruik van het
onderliggend wegennet.
Mens-Mobiliteit
Een belangrijk aandachtspunt met betrekking
tot het projectgebied is de wens van de
gemeente de parkeerdruk op de woonstraten in
de omgeving van Parking C te beperken.
(O)
Het mobiliteitsplan vormt het uitgangspunt voor
het bepalen van het wenselijk gebruik van het
onderliggend wegennet.
Mens-Mobiliteit
Met betrekking tot het projectgebied wordt
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
39
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
P = PROCEDUREBEPALEND
gesteld dat men de projectontwikkelingen van
de Heizelvlakte gepaard wil laten gaan met een
doelgericht beheer van de voortgebrachte
verkeersstromen, met een verbetering van de
bereikbaarheid per fiets en met een goed
gedimensioneerd openbaar vervoersaanbod.
Men wenst een specifiek actieplan voor de
ontsluiting van evenementen te ontwikkelen in
deze zone. De hoge belasting van het complex
Wemmel bij evenementen vormt vandaag een
belangrijk knelpunt.
netwerken voor de verschillende vervoerswijzen
vastgelegd en worden acties voorgesteld om de
kwaliteit hiervan te verbeteren.
Er is ook specifiek aandacht voor het
parkeerbeleid in deze omgeving, het gewest
ziet hier ook een P&R-functie in relatie tot de
binnenstad.
40
Natuurinrichting
Natuurinrichtingsprojecten willen een gebied zo
goed mogelijk inrichten met het oog op het
behoud, het herstel, het beheer of de
ontwikkeling van de natuur of het natuurlijk
milieu.
Nee
Er zijn geen natuurinrichtingsprojecten gelegen
in de omgeving van het projectgebied.
Landinrichting
Landinrichtingsprojecten willen grote gebieden
zodanig inrichten dat alle facetten die in het
gebied aanwezig zijn (milieu, natuur, landbouw,
recreatie, cultuurhistorie), zich volwaardig
kunnen ontwikkelen.
Nee
Er zijn geen landinrichtingsprojecten gelegen in
de omgeving van het projectgebied.
Ruilverkaveling
Ruilverkaveling
herschikt
landbouwpercelen
binnen een vooraf afgebakend gebied. Hiermee
wordt
gestreefd
naar
aaneengesloten,
regelmatige en gemakkelijk toegankelijke kavels
die zo dicht mogelijk bij het landbouwbedrijf
liggen. Ruilverkaveling past zich hierbij in in het
ruimtelijke
ordenings-,
het
milieuen
natuurbeleid en het plattelandsbeleid. Er wordt
Nee
Er zijn geen ruilverkavelingen gelegen in de
omgeving van het projectgebied.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
DISCIPLINE
BESPREKING RELEVANTIE
RANDVOORWAARDE
INHOUDELIJKE BESCHRIJVING
RELEVANT
O = ONDERZOEKSSTUREND
DISCIPLINE
P = PROCEDUREBEPALEND
gezocht naar mogelijkheden om bij te dragen
aan natuur- en landschapszorg, zorg voor
cultuurhistorisch en archeologisch erfgoed,
recreatief medegebruik, ... in evenwicht met de
landbouwkundige verbeteringen.
Landschapsatlas
TECHNUM
De landschapsatlas is een gebiedsdekkende,
wetenschappelijk onderbouwde inventaris van
het landschap in het begin van de 21ste eeuw.
De atlas geeft aan waar de historisch gegroeide
landsschapsstructuur tot op vandaag herkenbaar
gebleven is en duidt deze aan als relicten van de
traditionele landschappen. De nadruk ligt hierbij
op de inventaris van de landschapskenmerken
van bovenlokaal belang met erfgoedwaarde.
Deze atlas vormt het eerste deel van een ruimer
inventarisatieproject. Een inventaris vanuit de
esthetische
invalshoek
zal
het
project
vervolledigen zodat uiteindelijk een globale
landschapskwaliteitskaart
opgemaakt
kan
worden.
Ja
(O)
Het projectgebied is gelegen in het traditionele
landschap “Land van Merchtem” (Kaart 23).
Landschap, Bouwkundig
Erfgoed en Archeologie
Het projectgebied overlapt niet met elementen
van de landschapsatlas. Ten noorden van de R0
ligt de relictzone “Tangebeek – Maalbeek –
Prinsenbos – Grimbergen”.
Administratieve, ruimtelijke, juridische en beleidsmatige situering
41
6.
PROJECTBESCHRIJVING
6.1
Huidig gebruik van het projectgebied
Vandaag de dag bestaat het projectgebied, de zogenaamde Parking C op de Heizelvlakte, uit
een grote onverharde oppervlakte waarop bijna 10.000 parkeerplaatsen op maaiveldniveau
aanwezig zijn. Deze parkeerplaatsen worden enkel gebruikt voor de bezoekers van Brussels
Expo en het Koning Boudewijnstadion, aan de overzijde van de Romeinsesteenweg.
Parking C is gelegen in de oksel van de R0 en de A12. Op 3 punten is vandaag de dag
uitwisseling mogelijk met het hogere wegennet (Figuur 3):
 Complex Wemmel op de R0
 Complex Romeinse Steenweg op de R0
 Complex, Strombeek-Bever op de A12
In de omgeving van het projectgebied kruisen verschillende lokale verbindingen de R0. Deze
zorgen voor de linken tussen de omliggende wijken en zijn van groot belang voor het lokaal
functioneren. Het vrijwaren van deze verbindingen van sluipverkeer was een belangrijke
randvoorwaarde tijdens het ontwerp van het project.
Figuur 3
TECHNUM
Huidige ontsluiting Parking C op macro-niveau
Projectbeschrijving
43
Parking C wordt vandaag rechtstreeks ontsloten naar de R0 via het complex “Romeinse
Steenweg”, zonder interactie met de lokale wegenis. Daarnaast zijn er bijkomende
toegangen vanaf de Romeinsesteenweg, die gebruikt kunnen worden door verkeer komende
van de complexen Wemmel of Strombeek-Bever of vanuit het centrum. Dit kan via een
bypass voor verkeer komende uit het oosten of via de aansluiting van de oprit voor verkeer
komende vanuit het westen en zuiden. Het verlaten van de parking richting de lokale
wegenis is niet mogelijk.
Naast parking C ontsluit het complex “Romeinse Steenweg” ook de achterliggende wijken
naar de R0. Verkeer naar de R0 en verkeer komende van de buitenring kruist de ingaande
stroom naar parking C ongelijkgronds. De aansluiting op de Romeinsesteenweg gebeurt mits
een lichtengeregeld kruispunt. Verkeer komende vanaf de binnenring heeft een afzonderlijke
aansluiting meer naar het oosten.
Figuur 4
6.2
Huidige ontsluiting Parking C micro-niveau
Inplanting
Er werd geopteerd om het multifunctioneel complex aan het westelijk uiteinde van de site in
de planten. De belangrijkste interne ontsluitingsweg is gelegen tussen het multifunctioneel
complex en de parking en wordt overkapt.
44
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 5
Inplantingsplan
De inplanting van het multifunctioneel complex aan het westelijke uiteinde van de site heeft
verschillende voordelen:
TECHNUM

De oriëntatie van het voetbalstadion en het speelveld wijken niet meer dan 15° van
de noord-zuid as af (cfr UEFA)

Er wordt een goede scheiding van de verschillende verkeersstromen bekomen.

Het gebouw fungeert als akoestisch scherm voor het wegverkeer ten aanzien van de
omliggende bebouwing.

Het gebouw werpt geen schaduw op de omliggende gebouwen.

Er ontstaat een directe relatie met het Verrepark. Dit park wordt een belangrijke
voetgangersroute tussen het metrostation, het NEO-project en het multifunctioneel
complex.

Deze ligging biedt ook voordelen voor het landschapsontwerp. Het grote
hoogteverschil tussen de site en de omgeving wordt trapsgewijs opgevangen. Vanop
de autostrade is een groenzone in verschillende niveaus zichtbaar waardoor het
multifunctioneel complex als het ware op een groene sokkel wordt geplaatst.

De acentrische ligging van het multifunctioneel complex onderstreept vanuit
architecturaal oogpunt het landmark aspect van het ontwerp (goede zichtbaarheid).
Projectbeschrijving
45
6.3
Ontwerp
6.3.1
Het multifunctioneel complex (hoofdgebouw)
Het multifunctioneel complex omvat onder meer een stadion met 62.000 zitplaatsen. Dit
gedeelte is in de eerste plaats ontworpen om te worden gebruikt als nationaal stadion in
combinatie met het gebruik ervan door Royal Sporting Club Anderlecht.
Het stadion voldoet aan de eisen van de UEFA EURO 2020 Tournemant Requirements zodat
hier ook een kwartfinale en zelfs de openingswedstrijd kan plaatsvinden tijdens het
Europees kampioenschap voetbal in 2020. Rekening houdend met deze voorschriften
kunnen 61.450 zitplaatsen ingericht worden.
Verder worden in het multifunctioneel complex eveneens ca. 78.000 m² horeca, ca. 16.000
m² kantoren, ca. 24.000 m² diensten, ca. 10.000 m² openbare en private nuts- en
gemeenschapsvoorzieningen, ca. 7.000 m² socio-culturele inrichtingen en 1.500
parkeerplaatsen voorzien.
Deze overige functies functioneren ook op autonome wijze tijdens de week. Zij zijn dus niet
afhankelijk van de te organiseren voetbalwedstrijden en staan op zichzelf. Zij zullen
trouwens ook autonoom worden uitgebaat, los van de uitbating van het voetbalstadion.
Het hoofdgebouw zal maximaal 40 dagen per jaar ter beschikking worden gesteld voor
voetbalevents (RSCA). Alle overige dagen zal het hoofdgebouw gebruikt worden voor andere
zaken (horeca, kantoren, events, …). Zelfs recreatieve voorzieningen zullen buiten
wedstrijddagen gebruikt worden voor socio-culturele of andere evenementen (bijv.
concerten).
Het architecturaal concept gaat uit van een massieve sokkel met erboven een glazen,
transparant volume. Hierboven zweeft een lichte dakstructuur. Het dak is losgekoppeld van
het onderliggende volume door een lichtstrook die van kleur verandert. Het is een ontwerp
met veel glas en doorzichten.
Op de vier hoeken van het multifunctioneel complex bevinden zich terrassen die gebruikt
kunnen worden door alle bezoekers. Hier kunnen bezoekers de tijd voor en na een
voetbalwedstrijd doorbrengen. Op niveau 0 en 3 worden rondgangen gecreëerd rondom de
arena, waar de bezoekers vrij kunnen rondlopen en van waar er zicht is op het voetbalveld.
Het multifunctioneel complex is toegankelijk via brede toegangstrappen aan elke gevel.
Langs de zijde van de Romeinse Steenweg wordt de aanloop vanuit het Verregatpark naar
deze ingang gerealiseerd via een brug over de steenweg.
Het hoofddak van het multifunctioneel complex bestaat uit een stalen vakwerkstructuur met
een enkelwandige bekleding uit aluminium met felsbanen aan de onderzijde bekleed met
akoestisch absorberende materialen. Voor de gevels van het multifunctioneel complex
worden glasvlakken afgewisseld met gevelbekledingen van harde materialen. Het
voetbalveld bestaat uit natuurgras op een drainerende onderbouw.
46
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 6
Beelden van het nieuwe multifunctioneel complex
De ligging van de verschillende functies, wordt weergegeven op enkele grondplannen per
verdieping (Figuur 6 tot Figuur 14). De precieze invulling van het hoofdgebouw kan bij de
verdere uitwerking van het project nog wijzigen. Uiteraard zullen in het project-MER de
meest actuele gegevens worden onderzocht. Bovendien betreft het wijzigingen op
detailniveau zodat er geen invloed wordt verwacht op de effectbeoordeling. In geval van
twijfel over de precieze invulling of andere projectkenmerken en de eruit volgende
milieueffecten zal steeds voor een worst-case benadering gekozen worden.
In Figuur 21 wordt een dwarsprofiel weergegeven van het multifunctioneel complex. Het
nieuwe maaiveldniveau bedraagt 76 mTAW. Het laagste punt van de constructie is gelegen
onder het speelveld op een niveau van 63,20 mTAW. Het hoogste punt ligt op 132,60
mTAW.
Het multifunctioneel complex wordt toegankelijk gemaakt voor alle gebruikers. De
liftinstallaties zijn aangepast aan minder mobiele personen, slechthorende en slechtzienden.
Op niveaus 0 en +1 worden in de tribunes plaatsen voorzien voor mindervaliden. Deze
bevinden zich ter hoogte van de hoeken van het veld.
TECHNUM
Projectbeschrijving
47
Figuur 7
48
Grondplan multifunctioneel complex niveau -3
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 8
TECHNUM
Grondplan multifunctioneel complex niveau -2
Projectbeschrijving
49
Figuur 9
50
Grondplan multifunctioneel complex niveau -1
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 10
TECHNUM
Grondplan multifunctioneel complex niveau 0
Projectbeschrijving
51
Figuur 11
52
Grondplan multifunctioneel complex niveau 0 Mezzanine
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 12
TECHNUM
Grondplan multifunctioneel complex niveau 1
Projectbeschrijving
53
Figuur 13
54
Grondplan multifunctioneel complex niveau 2
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 14
TECHNUM
Grondplan multifunctioneel complex niveau 3
Projectbeschrijving
55
Figuur 15
56
Grondplan multifunctioneel complex niveau 4
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 16
TECHNUM
Grondplan multifunctioneel complex niveau 5
Projectbeschrijving
57
Figuur 17
58
Grondplan multifunctioneel complex niveau 6
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
6.3.2
Parking
De huidige functie van het projectgebied, namelijk parking, zal niet verdwijnen. Er wordt
gekozen voor het aanleggen van een ondergrondse parkeergarage ten oosten van het
multifunctioneel complex waardoor de beschikbare ruimte optimaler wordt ingericht. In
eerste instantie worden 10.000 parkeerplaatsen voorzien.
Deze parking zal gebruikt worden in functie van het multifunctioneel complex maar ook (net
als vandaag) in functie van de Heizelpaleizen.
Het centrale gedeelte van de parking bestaat uit 4 niveaus en is bedoeld voor autoverkeer.
Deze parking zal zowel gebruikt worden door bezoekers van de thuisploeg (bij
voetbalwedstrijden) als door bezoekers van de Expo en Paleis 12. Het noordelijk en zuidelijk
gedeelte bestaat uit 2 niveaus, hier worden dubbelhoge niveaus voorzien zodat ook bussen
en vrachtwagens dit gedeelte kunnen gebruiken. Deze delen van de parking zijn dan ook
bedoeld voor supportersbussen van de thuisploeg (bij voetbalwedstrijden) en logistiek
verkeer voor de Expo.
In de noord-oostelijke hoek van het multifunctioneel complex, ten westen van de centrale
wegenis, is een afzonderlijke zone voorzien voor het parkeren van bussen van de
bezoekende ploeg. Deze parking staat in rechtstreekse verbinding met hun compartiment in
het stadion.
De parking wordt afgewerkt met een intensief groendak en krijgt de functie van een park
rondom de campus (zie §6.3.3). In onderstaande figuren worden grondplannen per verdiep
en enkele dwarsprofielen weergegeven. Het laagste vloerpeil van de parking bevindt zich op
63,20 mTAW.
Bijkomend wordt er ook nog parkeerruimte voorzien in het multifunctioneel complex (1.500
à max. 2.000 plaatsen)
TECHNUM
Projectbeschrijving
59
Figuur 18
60
Grondplan -4 parking
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 19
TECHNUM
Grondplan -3 parking
Projectbeschrijving
61
Figuur 20
62
Grondplan -2 parking
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 21
TECHNUM
Grondplan -1 parking
Projectbeschrijving
63
Figuur 22
64
Doorsnede parking, innovatiecampus en multifunctioneel complex
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
6.3.3
Innovatiecampus
Centraal bovenop de parking wordt een ovaal gebouw aangelegd waarin een
innovatiecampus, onder andere gericht op sportgeneeskunde, wordt ondergebracht. Het
betreft een campus waar raadplegingen en sporttesten zullen plaatsvinden.
Van deze campus zijn momenteel nog geen detailplannen beschikbaar. Figuur 22 toont een
doorsnede van het gebouw en Figuur 1 geeft een impressie van de ligging en architectuur.
Het gebouw zal bestaan uit een gelijkvloerse verdieping met bovenop nog 5 bouwlagen. Het
wordt een ovaalvormig gebouw dat centraal open is.
In de Innovatiecampus kunnen in principe alle functies (zoals vermeld in artikel C1.1.1 van
de stedenbouwkundige voorschriften van het GRUP VSGB) worden voorzien 3, voor zover
daarbij de maximale toegestane vloeroppervlaktes voor kantoren (20.000 m²) en
recreatieactiviteiten (50.000 m²) niet worden overschreden. Hierbij dient rekening gehouden
te worden met het feit dat het hoofdgebouw reeds in ruime mate invulling geeft aan de
functies “recreatieve voorzieningen” en “kantoren”.
Het is de verwachting dat in de loop van het MER meer details over de constructie en
invulling van de innovatiecampus zullen beschikbaar komen. De impactbeschrijving in het
MER zal rekening houden met de meest recente gegevens en, indien nodig, uitgaan van
worst-case aannames.
6.3.4
Parkzone
Het ontwerp van de omgeving rond het multifunctioneel complex is opgevat als een voor het
publiek toegankelijke groene zone die uitnodigt om er te vertoeven, te wandelen, te spelen,
elkaar te ontmoeten, en geschikt is voor het organiseren van kleinschalige culturele
initiatieven etc. In het noordoosten van de site wordt tevens een paviljoen aangelegd, met
uitzicht over het park. Het paviljoen wordt ingericht als (sport)bibliotheek met mogelijkheid
voor socio-culturele activiteiten.
In het concept worden geen directe en grensbepalende omheiningen voorzien. De
noodzakelijke circulatie- en evacuatiewegen worden visueel weggewerkt in het “bossige”
kader rond de site.
6.4
Geïntegreerde milieu- en duurzaamheidsmaatregelen
Geluid
De hoofdverkeersas ligt centraal op de site en dus het verst verwijderd van omwonenden.
Bovendien zal deze overdekt worden. Het feit dat multifunctioneel complex rondom het
centraal in het complex gelegen stadion wordt opgetrokken heeft een positieve invloed op
3
TECHNUM
Dit artikel heeft betrekking op de bestemming “gebied voor gemengde activiteiten” die van toepassing is op wat
vandaag Parking C is. Het artikel stelt: “Het gebied is bestemd voor de verweving van wonen, handel, horeca
en toeristische logies, bedrijven, kantoren en diensten, openbare en private nuts- en gemeenschapsvoorzieningen, openbare groene en verharde ruimten, socio-culturele inrichtingen en recreatieve voorzieningen”.
Projectbeschrijving
65
de geluidsimpact van dat stadion. Doordat het parkeergebouw verdiept wordt aangelegd,
wordt het geluid ook sterk tegengehouden naar de omwonenden toe. Ook de groenzones
die voorzien worden rondom de site kunnen, weliswaar in eerder beperkte mate,
geluidspollutie tegengaan.
In-kijk
Voor omwonenden is inkijk in hun privéterrein vanop grote gebouwen uiterst storend. In
kader van het ontwerp van de site werden alle kijkvlakken gecontroleerd en zodanig
ontworpen dat inkijk verhinderd wordt, terwijl lichtinval steeds gegarandeerd blijft.
Beheer van regenwater
Het dak van de ondergrondse parking wordt uitgevoerd met een intensief groen dak. Door
de grondmassa wordt dit water gebufferd en vertraagd afgevoerd. Verder worden er 2
aparte systemen voorzien voor de opvang van hemelwater: opvang van zuiver regenwater
(< daken, waaronder het dak van de campus en het deels open dak ter hoogte van het
stadion) en opvang van vervuild regenwater (< wegen en pleinen, na passage door een
KWS-afscheider).
De noodzakelijke buffercapaciteit werd berekend rekening houdend met de code van goede
praktijk en de stedenbouwkundige verordening voor hemelwater van de provincie VlaamsBrabant.
Tabel 3
Voorziene verhardingen en hemelwaterbuffering
Eurostadium Brussel: hemelwater
oppervlaktes
opp daken (recuperatie RW)
opp groendaken
opp verharding
hemelwaterput en infiltratievoorziening
inhoud hemelwaterput
inhoud infiltratie- of buffervoorziening
hergebruik regenwater
stadion
irrigatie voetbalveld
campus
parking
68.000 m²
93.150 m²
56.718 m²
2.533 m³
3.021 m³
5.554 m³
16.287
16.920
3.682
m³/jaar
m³/jaar
m³/jaar
m³/jaar
Het ontwerp voorziet in een ondergronds hemelwaterbufferbekken voor hergebruik van
zuiver regenwater, met een volume van minimaal 2.533 m³. Het bufferbekken wordt
centraal tussen het stadion en de campus gesitueerd of mogelijk opgedeeld in twee buffers
(één voor elk gebouw).
Het opgevangen grijze hemelwater, afkomstig van wegenis en groendaken wordt gebufferd
en via een infiltratiebufferbekken onder de parking geinfiltreerd naar dieper liggende
zandlagen (diepte 50 mTAW). De drainerende en bufferende structuur onder de parking
wordt voorzien van een noodoverstort gekoppeld aan de gescheiden afvoerstelsel. Deze
koppeling is enkel bedoeld voor nooddoeleinden, ten einde de bufferbekken en
afvoersystemen voorzien zijn een bui met een terugkeerintensiteit van 100 jaar.
66
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Technieken
De opdrachtgever heeft de ambitie om een emissieneutraal en BREEAM excellent
gecertifieerd project te realiseren.
Warmte-Koude
Doorheen het multifunctioneel complex wordt een laag calorische distributielus aangelegd.
Deze laat toe dat warmte- en/of koudeoverschotten herverdeeld worden. De lus wordt
gekoppeld aan lokale warmtepompen (water-water en lucht-water) en het bufferbekken
voor hemelwater. Aan deze laatste kan zowel warmte onttrokken worden als warmte aan
worden afgestaan. Als backup wordt er energieproductie op basis van gas voorzien
Door gebruik te maken van voornamelijk warmtepomptechnologie is de warming en koeling
in het multifunctioneel complex nagenoeg emissievrij. Enkel de productiekeuken beschikt
over een gasaansluiting. De lokale opwarmkeukens worden enkel elektrisch gevoed.
Veldverwarming
Het veld wordt uitgerust met een watergeleid systeem gevoed door middel van een luchtwater warmtepomp gekoppeld aan de afvoerlucht van de aangrenzende ondergrondse
parkeergarage.
Sanitair warm water
Opwekking van sanitair warm water gebeurt door middel van een warmtepompboiler
gekoppeld aan de centrale warmtedistributielus van het multifunctioneel complex.
Ventilatie
De geconditioneerde verblijfsruimtes in het multifunctioneel complex worden voorzien van
mechanische ventilatiesystemen met warmterecuperatie. De luchtgroepen worden opgesteld
op de technische verdieping bovenaan het multifunctioneel complex.
In de parking zal het ontrokingssysteem ingeschakeld worden voor de ventilatie. Er wordt
geventileerd in functie van het gebruik van de parking.
Verlichting
De verlichting van het veld en de tribunes wordt intern in het stadion voorzien (LEDprojectoren), er wordt geen masten gebruikt.
De bovenste ring onder het dak van het multifunctioneel complex wordt met behulp van
LED-technologie verlicht in steeds wisselende kleuren. Het multifunctioneel complex is
zodanig ontworpen dat in het gebouw maximaal gebruik gemaakt wordt van daglicht
(daglichtkoepels). Verder wordt in het multifunctioneel complex en de parking gebruik
gemaakt van LED-verlichting.
De parkzone wordt op diverse plaatsen verlicht. De wegenis, de noordelijke parking en de
voetgangserszones worden verlicht door middel van armaturen op een beperkte masthoogte
(5 m) waarbij diffusie boven het horizontale vlak vermeden wordt. De voetgangersbrug over
de Romeinse weg wordt verlicht met een daglichtgestuurde LED-lijn.
TECHNUM
Projectbeschrijving
67
Hernieuwbare energie
Op de site worden zonnepanelen met een elektrisch vermogen van 750.000 kWp opgesteld.
Deze panelen komen op de grond te staan en vormen een energieveld in het uiterste oosten
van de site buiten het gezichtsveld van de bezoekers van de site. Deze installatie is goed
voor ongeveer 0,638 GWh aan elektriciteit.
De mogelijkheid tot integratie van kleine windturbines wordt nader onderzocht. Belangrijk
uitgangspunt is dat dit niet mag leiden tot bijkomende overlast (geluid, slagschaduw,…). Als
gekozen wordt voor opwekken van energie met windturbines zal het waarschijnlijk gaan om
in het gebouw (b.v. ter hoogte van de dakrand) geïntegreerde turbines die werken op de
turbulenties rond de gebouwen. Deze oplossingen veroorzaken alvast geen slagschaduw.
Momenteel wordt nog onderzocht of het mogelijk is om als energiebron voor de
warmtepompen in het multifunctioneel complex gebruik te maken van de warmere
afvoerlucht in de ondergrondse parking.
In kader van de waterhuishouding dienen belangrijke hoeveelheiden water te worden
gebufferd (zie eerder). Deze buffers worden mee ingezet in de tijdelijke buffering van
warmte en koude in de totale milieuhuishouding.
6.5
Groenvoorzieningen
Op de site wordt een dichte beplanting voorzien aan de buitenranden van het park. Aan de
binnenkant is het park omzoomd door een rij zuileiken. Daarachter wordt een mengeling
voorzien van bebossing met wintergroene en bladverliezende planten. Speciale aandacht
gaat naar bloeiende, vruchtdragende en verkleurende bomen. De golvende open grasvelden
worden verrijkt met bomengroepen. Grote en middelgrote bomengroepen worden per soort
in kleine groepen geplant.
6.6
Ontsluiting
6.6.1
Openbaar vervoer
Metrolijn 6, premetrolijnen 3 en 7 en tramlijnen 51 en 93 halteren op wandelafstand van de
site. Vanaf de eindhaltes van deze lijnen kan men te voet gemakkelijk het Verregatpark
bereiken, vanwaar een ongelijkvloerse toegang tot het multifunctioneel complex wordt
voorzien. Deze lijnen bedienen het grootste deel van Jette en Brussel-stad en een gedeelte
van Schaarbeek, Etterbeek, Elsene en Ukkel. Deze lijnen maken ook de verbinding met de
belangrijkste Brusselse stations (Brussel Noord, Brussel Centraal en Brussel Zuid) en bieden
dus ook een alternatief voor bezoekers van buiten het gewest.
Als we ook de verbindingen met één overstap in rekening brengen, zien we dat vanuit het
grootste deel van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het multifunctioneel complex
bereikbaar is met het openbaar vervoer.
Ook voor internationale bezoekers is de locatie goed bereikbaar. Zo wordt het station
Brussel-Zuid bediend door de hogesnelheidstreinen Eurostar (vanuit Londen/Rijsel) en
Thalys (vanuit Parijs, Amsterdam en Keulen) van waaruit een overstap gemaakt kan worden
naar de metrolijn 6 richting Koning Boudewijn. Vanuit de luchthaven is de site bereikbaar
met de wagen in 20 minuten. Als alternatief kan ook de Airport City Express gebruikt
worden. De Airport City Express verzorgt tot 6 maal per uur een verbinding van en naar de
68
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
stations Brussel-Noord, Brussel-Centraal en Brussel-Zuid van waaruit een overstap gemaakt
kan worden naar de bus/tram/metro richting Koning Boudewijn.
6.6.2
Wagen
6.6.2.1 Ontsluiting naar de site
Belangrijk uitgangspunt is de rechtstreekse aansluiting van Parking C naar de R0, zonder
aansluiting tussen de parking en het lokale wegennet. Hierdoor worden de omliggende
straten maximaal ontlast van verkeer van en naar de site en zal, daarmee samenhangend,
ook de parkeerdruk hier verminderen.
Er wordt voorgesteld om op de site te werken met twee ontsluitingslussen op verschillende
niveaus. Deze sluiten aan op de op- en afritten naar de R0. Deze op- en afritten worden in
hun huidige organisatie behouden. Ook de aansluitingen van en naar de Romeinsesteenweg
kunnen zodoende onveranderd behouden blijven. Deze aansluitingen kunnen tijdens de
werffases wel wijzingen in functie van of afhankelijk van de uitvoering. Ook tijdens de
omlegging van de gasleidingen kan de situatie wijzigen. Op beide ontsluitingslussen worden
toegangen tot de parking voorzien. Om een vlotte doorstroming op de ontsluitingslussen te
garanderen en maximale flexibiliteit in te bouwen worden hiervoor uitvoegstroken voorzien.
Door gebruik te maken van verschillende toegangen kan de parking op een gestructureerde
manier opgevuld worden (minimale circulatie-vrijheid op de parking zelf) en kan deze indien
nodig opgedeeld worden in verschillende compartimenten, zodat voor verschillende
activiteiten afzonderlijke parkeervakken voorzien kunnen worden.
Figuur 23
TECHNUM
Ontsluiting parking C naar R0, basisalternatief, richting Antwerpen
Projectbeschrijving
69
Figuur 24
Ontsluiting parking C naar R0, basisalternatief, richting Gent
6.6.2.2 Ontsluiting naar de wijk
De ontsluiting naar de wijk wordt behouden zoals vandaag het geval is.
6.6.3
Autocar
Onderstaande beschrijving wordt toegespitst op de ontsluiting van autocars in functie van de
voetbalwedstrijden, omdat deze verschillend is naargelang de herkomst van de bussen
(thuisploeg of bezoekende ploeg). Er dient echter te worden aangegeven dat er ook voor
diverse events in het complex autocars kunnen worden ingezet.
Voor supporters van de thuisploeg zijn een aantal parkeerplaatsen voor bussen voorzien op
het onderste niveau van de parking. Deze bussen volgen dezelfde route om de parking te
bereiken als het autoverkeer.
Voor de supporters van de bezoekende ploeg wordt een busparking voorzien aansluitend op
de noord-oostelijke hoek van het multifunctioneel complex. Deze parking kan rechtstreeks
bereikt worden via de afrit van de ring R0. Het verlaten van de parking sluit rechtstreeks aan
op de oprit naar de ring R0. De bezoekersbussen blijven volledig gescheiden van de rest van
het verkeer in de centrale circulatie (driveway). Hier worden enkel voertuigen toegelaten
met specifieke toelating.
Het binnenrijden van deze parking ligt op het peil -4 (63,20m TAW), het buitenrijden op het
peil -2 (66,20m TAW).
6.6.4
VIP
Voor VIP’s wordt enerzijds een drop-off zone voorzien tussen het multifunctioneel complex
en de centrale circulatie. Deze kan bereikt worden via de route die ook gebruikt worden door
het andere verkeer
70
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Anderzijds zijn onder het stadion ongeveer 1.500 parkeerplaatsen voorzien voor het
parkeren van VIP’s. Deze parkeerplaatsen zijn bereikbaar via de drop-off zone tussen
multifunctioneel sportcomplex en de centrale circulatie. Vanuit deze zone wordt ook de
toegangscontrole tot het stadion geregeld. De drop-off zone fungeert hierbij tevens als bypass voor verkeerd gereden bestuurders of onbevoegden.
6.6.5
Fiets
De fietsstalling ligt onder de trappen naar de hoofdtoegang van het multifunctioneel
complex en sluit aan op de functionele fietsroute van de provincie Vlaams-Brabant die via de
Romeinsesteenweg loopt. Daarnaast wordt vanuit het Verregatpark ook een ongelijkvloerse
kruising voorgesteld over de Romeinsesteenweg; deze loopt samen met de voetgangersbrug
(“tuinbrug”, met doorlopend parklandschap) die de verbinding maakt tussen het
Verregatpark en de site4.
6.6.6
Logistiek
De logistiek (bijvoorbeeld voor opbouw en afbraak van standen) kan afgewikkeld worden via
een afzonderlijke ontsluitingslus die rond het multifunctioneel complex loopt. Deze wordt
ontsloten via dezelfde aantakkingen die ook de parking voor autocars van de
voetbalsupporters van de bezoekende ploeg bedienen. Deze ontsluitingslus geeft ook
toegang tot de ruimte voor de voetballers.
Voor logistiek voor PEB (uitbater van Brussels Expo) is parkeergelegenheid voorzien in het
noordelijk en zuidelijk gedeelte van de parking (dubbelhoge niveau’s). Deze kan bereikt
worden via dezelfde route die het autoverkeer gebruikt om de parking te bereiken. Vanaf
deze parking wordt een rechtstreekse verbinding gecreëerd naar PEB die enkel door dit
logistiek verkeer gebruikt wordt. Hierdoor wordt de hinder voor en door deze transporten tot
een minimum beperkt.
6.6.7
Hulpdiensten
De hulpdiensten bereiken de site gelijkaardig als de personenwagens. Bijkomend zijn er voor
hulpdiensten en brandweer intern op de site toegangswegen voorzien die enkel voor de
hulpdiensten toegankelijk zijn. De verschillende zones op de site zijn via deze interne wegen
vlot bereikbaar.
6.7
Parking
6.7.1
Wagen
Voor auto’s wordt een nieuw parkeergebouw gerealiseerd van 10.000 plaatsen op 4
ondergrondse niveaus. Deze worden rechtstreeks ontsloten naar de R0. De verkeersstromen
zijn zo georganiseerd dat verkeer vanuit Antwerpen binnenrijdt op niveau -2 en verkeer
vanuit Gent op niveau -4. Hierdoor conficteren deze verkeersstromen nergens met elkaar.
Intern kan wel steeds nog van niveau en aldus ook van richting gewisseld worden.
4
TECHNUM
Deze brug maakt geen deel uit van het hier beschreven project.
Projectbeschrijving
71
Deze parking vervangt de huidige, gelijkgrondse parking C. Deze bedient dus zowel het
nieuwe project als de bestaande activiteiten in de Expohallen en in Paleis 12.
Er worden 3 uitgangen voorzien voor voetgangers richting het multifunctioneel complex. Aan
de noord- en zuidzijde door middel van hellende vlakken en centraal door middel van
trappen en liften. Door de ligging van de parking ten oosten van het multifunctioneel
complex kan de bestaande verbinding naar de Heizelpaleizen over de Romeinsesteenweg in
gebruik blijven.
6.7.2
Autocar
Op de site wordt op 2 locaties een parking voor bussen voorzien, enerzijds in het noordelijk
en zuidelijk deel van de parking en anderzijds aansluitend aan de noord-oostelijke hoek van
het multifunctioneel complex. In totaal is er parkeerruimte voorzien voor zo’n 300 bussen.
Specifiek voor het voetbal kunnen op deze manier de supporters van de thuisploeg en van
de bezoekende ploeg duidelijk gescheiden worden.
6.7.3
Fiets en bromfiets
Voor (brom)fietsers wordt onder de hoofdtoegang tot het multifunctioneel complex een
overdekte stalling voor 5.000 fietsen voorzien.
6.7.4
Logistiek
De parking voor logistiek binnen het ontwerp is voornamelijk bedoeld voor verkeer naar de
Heizelpaleizen. Deze parking wordt georganiseerd ten noorden en ten zuiden van de
autoparking en kent een dubbelgebruik met de busparking voor de thuisploeg. Vanuit deze
parking is een rechstreekse verbinding naar de Heizelpaleizen voorzien.
6.8
Beschrijving en fasering van de werken
In een eerste fase van het project zullen alle grondwerken op de site worden uitgevoerd.
Het uitvoeren van graafwerken is op zich genomen niet project-MER-plichtig. Bovendien kan
nu reeds worden gesteld dat deze eerste fase geen aanleiding zal geven tot aanzienlijke
milieueffecten, zoals aangetoond in §10.2.1.
In Tabel 4 wordt aangegeven hoe de fasering van de werkzaamheden zal verlopen. Tijdens
de volledige bouwfase wordt steeds een minimum aan beschikbare parkeerplaatsen
gegarandeerd. Het aantal parkeerplaatsen per fase worden weergegeven in Tabel 4.
Tabel 4
72
Fasering van de werken
Fase
Tijdsindicatie
Graafwerken
14/03/2016
06/06/2017
Parking deel 1
03/05/2016
04/11/2016
Beschrijving
Aantal beschikbare parkeerplaatsen
–
Grondwerken op het
volledige terrein
Steeds minimum garantie van 4.000
parkeerplaatsen. Ter hoogte van het later
aan te leggen complex (erfpacht).
–
Bouw
van
4.000
parkeerplaatsen
Steeds minimum garantie van 4.000
parkeerplaatsen. Ter hoogte van het later
aan te leggen complex (erfpacht).
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Fase
Tijdsindicatie
Parking deel 2
02/06/2016
06/01/2017
–
Beschrijving
Aantal beschikbare parkeerplaatsen
Bouw
van
2.000
parkeerplaatsen
Vóór 04/11/2016: zie hierboven.
Vanaf 4/11/2016: 8.000 parkeerplaatsen:


Parking deel 3
02/07/2016
03/02/2017
–
Bouw
van
2.000
parkeerplaatsen
Vóór 07/01/2017: zie hierboven.
Na 07/01/2017 (autosalon en batibouw):
10.000 parkeerplaatsen:



Parking deel 4
01/08/2016
03/03/2017
–
Bouw
van
2.000
parkeerplaatsen
Na 03/02/2017 (autosalon en batibouw):
10.000 parkeerplaatsen:



TECHNUM
04/02/2017
01/06/2018
–
Bouw
van
Multifunctioneel
complex
het
erfpacht ter hoogte van het later aan
te
leggen
complex
(4.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
1
(4.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
2
(2.000
parkeerplaatsen)
Vóór 03/02/2017: zie hierboven.

Multifunctioneel
complex
erfpacht ter hoogte van het later aan
te
leggen
complex
(4.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
1
(4.000
parkeerplaatsen)
erfpacht ter hoogte van het later aan
te
leggen
complex
(2.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
1
(4.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
2
(2.000
parkeerplaatsen)
parking
deel
3
(2.000
parkeerplaatsen)
Vóór 03/03/2017: zie hierboven.
Vóór
03/03/2017:
Parking
volledig
operationeel: 10.000 parkeerplaatsen
Projectbeschrijving
73
Figuur 25
Fasering
Het totale grondverzet werd voorlopig geraamd op ca. 1.143.000 m³ (en maximum ca.
1.253.000 m³ voor de maximale uitbouw van de ondergrondse parking, zie §9.4). Het
werfverkeer zal grotendeels bestaan uit het afvoeren van de uitgegraven grond.
Vermoedelijk zullen er per uur 36 vrachtwagens ingeschakeld worden tussen de spitsen (10u
– 16u) en 12 vrachtwagens per uur ’s avonds (19u – 22u) (§10.2.1). Voor leveringen
worden 20 vrachtwagens per uur verwacht vanaf de bouw van parking deel 1.
Er wordt getracht om de grond maximaal af te voeren via het water. Hiertoe wordt de grond
door middel van vrachtwagens via de ring naar het Zeekanaal Brussel – Charleroi – Schelde
in Brussel getransporteerd. De exacte bestemming van de grond zal echter afhangen van de
opportuniteiten die er op dat ogenblik zijn.
Om de bouwwerken zo goed mogelijk te laten vooruitgaan, zal er tijdens de aanleg gewerkt
worden met 2 ploegen en mogelijks ook op zaterdag. Dit houdt in dat er op de site gewerkt
zal worden tussen 6.00u en 22.00u. Toeleveringen van materiaal, zoals grote
prefabelementen, wordt zoveel mogelijk ’s nachts voorzien.
Momenteel wordt nog onderzocht of het mogelijk is (financieel, technisch,…) om op de site
een tijdelijke betoncentrale te plaatsen en het uitgegraven zand te gebruiken voor
betonproductie. Het gebruik van een tijdelijke betoncentrale heeft zowel voor- als nadelen.
Enerzijds wordt het aantal transporten beperkt en anderzijds gaat het gebruik ervan gepaard
met een geluidstoename. Als de betoncentrale er komt zullen de effecten ervan in elk geval
worden besproken en beoordeeld in het project-MER.
74
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
7.
INTERFERENTIE MET ANDERE PLANNEN EN
PROJECTEN
7.1
Optimalisatie noordelijk deel R0
De Vlaamse Overheid werkt momenteel aan een plan voor de optimalisatie van het
noordelijk gedeelte van de R0. Het principe is dat het doorgaande verkeer op een centrale
rijweg wordt gebracht, waarop enkel de snelwegen rechtstreeks aansluiten. De lokale op- en
afritten sluiten aan op een zijrijbaan die slechts op een aantal plaatsen verbonden is met de
centrale rijbaan. Op deze manier wordt het aantal weefbewegingen op de doorgaande
ringweg tot een minimum herleid, waardoor zowel de doorstroming als de verkeersveiligheid
verbetert.
Ter hoogte van de site van parking C is deze inrichting reeds een feit. De op- en afritten van
het complex “Romeinsesteenweg” sluiten niet aan op de hoofdrijbaan van de R0 zelf maar
op de zijrijbanen aan weerzijden. In het project-MER zal dan ook worden verondersteld dat
deze inrichting in eerste instantie zal behouden blijven bij de herinrichting van de R0.
7.2
Verbindingsweg Brussels Expo en de heraanleg en uitbreiding van het
Verregatpark5.
In het zuiden, aan de overkant van de Romeinsesteenweg, grenst het projectgebied aan
Brussels Expo. Brussels Expo is met een oppervlakte van 115.000m2 aan infrastructuur, het
grootste tentoonstellingenpark van België. Hier worden beurzen, congressen, salons en
evenementen georganiseerd voor beroepsmensen en het brede publiek.
Teneinde de toegankelijkheid tot de paleizen van Brussels Expo, voor zowel organisatoren
als bezoekers, te optimaliseren, plant Brussels Expo de aanleg van een verbindingsweg van
parking C naar de voorzijde van de Heizelpaleizen. Deze nieuwe weg loopt vanaf de huidig
bestaande parking C via een ongelijkvloerse kruising onder de Romeinsesteenweg door om
vervolgens, in een “halfverzonken” configuratie, langsheen het Verregatpark te lopen en
tenslotte uit te monden aan de voorzijde van de tentoonstellingspaleizen (en vice versa).
Een dergelijke configuratie resulteert, enerzijds, in een goede integratie van de
verbindingsweg in het landschap en, anderzijds, in een significante afname van de
verkeersbelasting op de Romeinsesteenweg, momenteel veroorzaakt door het logistieke
verkeer van de tentoonstellingspaleizen. In het voorziene project van Brussels Expo
start/eindigt deze verbindingsweg met een (op parking C voorziene) rotonde.
5
TECHNUM
Bron: kennisgeving project –MER “Verbindingsweg Brussels Expo
Interferentie met andere plannen en projecten
75
Figuur 26
Schetsontwerp van verbindingsweg en heraanleg Verregatpark
Voor dit bovenvermeld beschreven project werd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 10
april 2015 een stedenbouwkundige vergunningsaanvraag (inclusief voorbereidende nota)
ingediend. In het Vlaams Gewest werd de kennisgeving voor het project-MER
“Verbindingsweg Brussels Expo en de heraanleg en uitbreiding van het Verregatpark”
ingediend en op 26 mei 2015 werd deze volledig verklaard.
In de MER studie van de verbindingsweg zullen de verschillende ontwikkelingsscenario’s in
de nabije omgeving, waaronder het multifunctioneel complex en het ontwikkelingsscenario
NEO, in beschouwing worden genomen.
Betreffende de wijze waarop het multifunctioneel complex zal aansluiten op de
verbindingsweg van Brussels Expo, rekening houdend met de verschillende
ontwikkelingsscenario’s in de nabije omgeving, worden door de initiatiefnemer van de bouw
van het multifunctionele complex de volgende drie varianten overwogen:
- een rotonde
- een lichtengeregeld kruispunt
- een ongelijkvloerse kruising
Deze aansluiting zal ervoor zorgen dat, enerzijds, het verkeer komende van de R0 via het
multifunctioneel complex de verbindingsweg zal kunnen bereiken, en, anderzijds, het
verkeer vanuit het zuiden via de verbindingsweg het multifunctioneel complex zal kunnen
bereiken.
76
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 27
7.3
Aansluiting van multifunctioneel complex op verbindingsweg Expo
NEO6
Aan de zuidkant van het projectgebied bevindt zich het NEO-project. Het NEO-project is een
ontwikkelingsscenario dat verschillende doelstellingen omvat, waaronder: de internationale
ambities van de hoofdstad waarmaken, de ontwikkeling van lokale werkgelegenheid
stimuleren en het verbeteren van de levenskwaliteit voor omwonenden. De site omvat onder
andere:
 De grootste handelspool van België met meer dan 150 handelszaken;
 775 woningen;
 Een nieuwe bioscoop te vervanging van de huidige bioscoop;
 Out- en indoor recreatie: een sportpark zowel voor topsporters als omwonenden
(voetbal, rugby, hockey, boogschieten, atletiek, volley, basket, minivoetbal,
petanque,…) en een natuurlijk openluchtzwembad
6
TECHNUM
Bron: www.neobrussels.com
Interferentie met andere plannen en projecten
77



Ondergrondse parkings (3.700 plaatsen),
Een internationaal congrescentrum dat plaats biedt aan 5.000 congresgangers,
waardoor de organisatie van conventies en grote internationale congressen mogelijk
wordt.
2 hotels, waaronder 1 luxehotel met 250 kamers
Figuur 28
Inrichtingsplan van het NEO-project
Tevens worden bijkomende infrastructurele werken uitgevoerd om de bereikbaarheid van de
site te verbeteren. Het betreft de aanleg van verbindingen met de A12 zodat de plaats waar
deze as in Brussel toekomt, voorzien wordt van een betere stedelijke context en veiliger
wordt.
Ook zal het groene karakter van de omgeving nog verder versterkt worden en gaat er ruime
aandacht naar de inrichting van de openbare ruimten en de aanleg van voetgangers- en
fietstrajecten.
De start van deze werken wordt voorzien in 2017. Het project zal in 2020 nog niet voltooid
zijn. Het NEO-project wordt daarom in voorliggend project-MER beschouwd als een
ontwikkelingsscenario. De mogelijke cumulatieve effecten zijn beperkt tot de discipline
verkeer en de afgeleide disciplines.
7.4
Brabantnet
Op termijn zal
tramverbindingen
december 2013
tramverbindingen
78
het projectgebied bijkomend ontsloten worden door de nieuwe
die zullen gerealiseerd worden in het kader van Brabantnet. Op 6
heeft de Vlaamse Regering de voorkeurstracés van drie prioritaire
van het Brabantnet vastgelegd (Figuur 29). Relevant voor het
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
projectgebied zijn de sneltram langs de A12 (Willebroek – Brussel Noord) en de ringtram
(Jette – Luchthaven). Beide tramlijnen zullen halteren en verknopen ter hoogte van de
metrohalte Heizel.
Figuur 29
Brabantnet
Het voorkeurstracé van de sneltram kan plaatselijk mogelijk nog wijzigen onder invloed van
de heraanleg van het aansluitingscomplex R0-A12 en de interactie met het voorliggend
project.
Daarbij kruist de tram de R0 ten westen van het huidige aansluitingscomplex, waarna hij
door de site van de Heizel loopt. Hierbij zijn er volgende mogelijkheden:
TECHNUM
Interferentie met andere plannen en projecten
79

Bovengronds: De tram kruist de R0 via een hoge brugconstructie en gaat vervolgens
bovengronds langs de grens van de Heizelvlakte. De tram sluit aan op de Romeinse
steenweg, en buigt af rond paleis 8 naar de Esplanade. Ter hoogte van de metro
halte Heizel verknoopt de tram met de Metro. Een mogelijke variante is dat het tracé
ter hoogte van de Romeinse steenweg de A14 dwarst en aansluit op de keerlus van
tram 3, die zich oosteljk van de A12 bevindt.

Ondergronds: de tram kruist de R0 bovengronds, maar door het hogere maaiveld
van de Heizelvlakte zal de tram op niveau -2 de Heizelvakte binnenrijden en zich dan
ook in de rand van de parking op -2 bevinden. De tram vervolgt dan zijn weg
ondergronds, op niveau -2, onder de Romeinse steenweg en de Heizelpaleizen, naar
het station Heizel.
Ook kan er uiteindelijk geopteerd worden voor een mengvorm van deze alternatieven /
varianten. De voorkeurstracés maken als beslist beleid deel uit van de refentiesituatie, de
alternatieve tracés zullen als ontwikkelingsscenario’s beschouwd worden.
7.5
METRO
De Stad Brussel gaf, in overeenkomst met MIVB en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, aan,
in kader van het ontwerp van voorliggend project, plannen te hebben om de metro door te
trekken tot aan het multifunctioneel complex. De metro zou een halte kunnen hebben op
niveau -4 van de ondergrondse parking. Deze plannen zijn nog niet formeel, maar zullen als
ontwikkelingsscenario worden meegenomen in het project-MER. Deze plannen kunnen al
dan niet gecombineerd worden met de verschillende ontwikkelingsscenario’s voor de tram.
In het geval van een ondergronds tramtracé bevindt de tram zich op -2, en de metro op -4.
De tunnels kunnen zich op dezelfde locatie bevinden tussen de parking en het huidig
metrastation Heizel.
80
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
8.
RELEVANTE INFORMATIE UIT BESTAANDE
ONDERZOEKEN
In kader van de aanbesteding van het project gebeurde er reeds heel wat onderzoek met
betrekking tot Mobiliteit, Geluid, Water,… op basis waarvan het project werd
geoptimaliseerd. In kader van het project-MER zullen deze onderzoeken verder verfijnd
worden. Ook vond er reeds heel wat vooroverleg plaats met de verschillende instanties
zodat deze reeds op de hoogte zijn van het project.
Recent werd door Universoil een technisch verslag opgemaakt voor het geplande project ter
hoogte van Parking C. In kader van dit verslag gebeurden enkele bodemanalyses. Deze
resultaten zullen besproken worden in de discipline Bodem.
TECHNUM
Relevante informatie uit bestaande onderzoeken
81
9.
ALTERNATIEVEN
9.1
Nulalternatief
Het nulalternatief houdt in dat het project geen doorgang vindt en de ontwikkeling van
parking C volgens het GRUP “Afbakening van het Vlaams strategisch gebied rond Brussel en
aansluitende openruimte gebieden” nog niet gerealiseerd wordt. Het projectgebied blijft
bijgevolg in gebruik als parkeervlakte. De thuiswedstrijden van de nationale voetbalploeg
blijven doorgaan in het Koning Boudewijnstadion en de thuiswedstrijden van RSC Anderlecht
in het Constant Vanden Stockstadion. Deze situatie zal in het project-MER behandeld worden
als referentiesituatie.
Er wordt bij het bespreken van de referentiesituatie uiteraard ook rekening gehouden met
de autonome en gestuurde ontwikkelingen in de omgeving van het projectgebied.
9.2
Doelstellingsalternatieven
Bij doelstellingsalternatieven wordt de methode waarmee getracht wordt de gestelde doelen
te bereiken variabel gesteld.
De doelstelling van het project is in de eerste plaats de bouw van een nieuw nationaal
stadion op Parking C van de Heizel, ter invulling van de bestaande behoefte op dat vlak. .
Dit stadion zal enerzijds gebruikt worden door de nationale ploeg en anderzijds door RSC
Anderlecht. Tevens kan het stadion worden ingeschakeld in het komende EK in 2020.
Het voorliggende project geeft, middels de bouw van een multifunctioneel complex met een
recreatieve functie (voetbalstadion), een ondergrondse parking en overige functies (handel,
horeca en toeristische logies, kantoren en diensten, openbare en private nuts- en
gemeenschapsvoorzieningen en socio-culturele inrichtingen) ook invulling aan de voorziene
bestemmingen voor Cluster C1 (Heizel Parking C) van het GRUP “Afbakening van het Vlaams
strategisch gebied rond Brussel en aansluitende openruimte gebieden”.
Gezien de doelstellingen van het project duidelijk en specifiek zijn omschreven (inbegrepen
de locatie) zijn geen doelstellingsalternatieven aan de orde.
9.3
Locatiealternatieven
De afgelopen jaren zijn verschillende locaties aangehaald als mogelijkheid voor de bouw van
het nieuwe nationale stadion. Naast Parking C, zijn de meest realistische locaties het huidige
Koning Boudewijnstadion, Schaarbeek vorming en de Wanson-site. In onderstaande
paragrafen wordt een korte beschrijving gegeven van de mogelijkheden van deze sites.
Tevens wordt kort ingegaan op de bereikbaarheid.
Koning Boudewijnstadion
In dit stadion gaan momenteel de thuiswedstrijden van de nationale ploeg door. De
belangrijkste beperking van deze site is de aanwezigheid van een atletiekpiste rondom het
voetbalveld. Daardoor is de kijkafstand tot op het veld te groot om te voldoen aan de UEFAvoorschriften. Evenmin voldoet het stadion aan de strenge veiligheidsvoorschriften. Gezien
het volledige stadion zal moeten worden afgebroken en een nieuw stadion dient te worden
opgebouwd, zou de kost erg hoog oplopen.
TECHNUM
Alternatieven
83
Dit stadion is bereikbaar vanuit de R0 via afrit 7bis (Romeinsesteenweg) richting
Magnolialaan en vervolgens naar de Houba de Strooperlaan (ca. 1,0 km). De bereikbaarheid
van het Koning Boudewijnstadion wordt momenteel frequent geteisterd door lange files. Het
bevindt zich in een drukbezocht en toeristisch gebied gegeven de aanwezigheid van de
Brussels Expo, Atomium, Bruparck,…. Er zijn ook diverse woonwijken gelegen langsheen de
wegen naar het stadion (verkeersveiligheid, verkeersleefbaarheid). Wedstrijden kunnen
bijgevolg leiden tot sluipverkeer of wildparkeren in de omgeving.
Gegeven de grote attractiviteit van de omgeving, is de site zeer goed bereikbaar met het
openbaar vervoer.
Figuur 30
Situering op stratenplan
Schaarbeek vorming
Schaarbeek vorming is een rangeerstation in eigendom van de NMBS-holding. Enkele jaren
geleden werd een studie uitgevoerd omtrent de herbestemmingsmogelijkheden van de site.
De bouw van het nationale stadion op deze locatie was toen één van de opties. Ondertussen
besloot de NMBS echter, omwille van de zeer gunstige locatie, het terrein in eigendom te
houden. Het is dus niet evident om op deze site een stadion te bouwen. Evenmin laat de
huidige bestemming de bouw van een stadion toe. Het gebied heeft de bestemming
“Spoorweggebied”, met als overdruk “Gebied van gewestelijk belang met uitgestelde
aanleg”. Deze overdruk houdt in dat het gebied kan beschouwd worden als een soort
84
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
reservegebied. De bouw van een stadion zou enkel mogelijk zijn indien er geen andere
geschikte locaties in Brussel zijn.
De site is bereikbaar komende vanuit Antwerpen (A12) of vanuit het westen (via de R0 afrit
7a Romeinsesteenweg richting A12) via de R21 Van Praetlaan naar de N1 Vilvoordselaan
(ca. 4,8 km tot aan A12, ca. 2,2 km tot aan R21) en is bijgevolg eerder ver gelegen van het
hogere wegennet. Er dient enige afstand binnen de Brusselse ring afgelegd te worden, wat
problemen voor doorstroming, verkeersveiligheid en verkeersleefbaarheid voor de omgeving
tot gevolg kan hebben.
De site is niet goed bereikbaar met het openbaar vervoer. In de nabije omgeving van de site
is er geen bediening door een metrolijn of tramlijn.
Figuur 31
TECHNUM
Situering op stratenplan
Alternatieven
85
Site Wanson (Haren)
De Wansonsite is gelegen in Haren ten zuiden van de Woluwelaan en ten westen van de
Haachtsesteenweg.
Met de auto is de site bereikbaar vanuit de R0 via afrit 5 “Machelen – Woluwelaan” naar de
R22 Woluwelaan richting Zaventem. Aan het kruispunt van de R22 Woluwelaan x N21
Haachtsesteenweg dient het verkeer af te slaan richting Evere om vervolgens naar de
Witloofstraat te rijden (eerste straat rechtsaf komende vanuit R22 Woluwelaan). De afstand
tot het hogere wegennet is relatief beperkt (1,8 km tot R0, 500 m tot aan R22 Woluwelaan).
Kans op sluipverkeer of hinder voor de lokale woonwijken is bijgevolg beperkt. Langsheen
de (smalle) Witloofstraat zijn wel enkele woningen aanwezig. Een ontsluiting via de
Witloofstraat zou de leefbaarheid hier in het gedrang kunnen brengen en vergt zeker een
aanpassing aan de volledige wegenis van de Witloofstraat. Parkeren op de site is momenteel
niet van toepassing.
De site is niet optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer. Zo zijn er op wandelafstand
geen metrolijnen die een bediening voorzien naar deze site en is er ondanks de ligging nabij
de luchthaven van Zaventem geen rechtstreeks verbinding mogelijk naar de site. De
dichtstbijzijnde bushalte is de halte Diegem Dorp (ca. 200 m) die bediend wordt door de
buslijnen 270-271 en 470. Voorts bevinden de bus- en tramhaltes Witloof/Twyeninck (500
m) ten westen van de site en de halte Dobbelenberg (600m) ten zuiden van de site zich ook
nog op een aanvaardbare wandelafstand die bediend worden door respectievelijk tramlijn 64
en tramlijn 80. Het treinstation Haren-Zuid (1,1 km) bevindt zich op ongeveer 13 min
wandelen vanaf de site. Vanuit het station zijn per uur diverse verbindingen mogelijk van en
naar ’s Gravenbrakel, Mechelen, Leuven, Brussel-Luxemburg, Leuven en Halle. Ook het
station Diegem (gelegen ten oosten van de site) bevindt zich op vergelijkbare afstand van
de site van waaruit verbindingen mogelijk zijn van en naar ’s Gravenbrakel, Brussel-Nat.
Luchthaven, Leuven en Doornik.
Ondertussen werd beslist om op deze site een nieuwe gevangenis te bouwen, zodat het niet
meer mogelijk is om hier het nieuwe stadion te bouwen. De gevangenis zal het grootste
gevangenisdorp zijn van ons land. De stedenbouwkundige vergunningsaanvraag werd
ingediend in het voorjaar van 2015.
86
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 32
Situering op stratenplan
Parking C
De bouw van het stadion ter hoogte van parking C is mogelijk binnen de bestemmingen
vastgelegd in het GRUP “Afbakening van het Vlaams strategisch gebied rond Brussel en
aansluitende openruimte gebieden”. Bovendien gaat de aanleg van het multifunctioneel
complex niet ten koste van het huidige gebruik van de site. Door middel van een optimaal
ruimtegebruik kunnen de verschillende functies ruimtelijk probleemloos gecombineerd
worden.
Parking C wordt gekenmerkt door een optimale ontsluiting. Personenwagens kunnen de site
rechtstreeks via het hogere wegennet (R0) bereiken via uitrit 7a en het volgen van de route
“Expo”. De afstand tot het hogere wegennet is hierdoor minimaal (<200 m). Het verkeer
met bestemming parking C wordt niet afgewikkeld via het lokale wegennet (kruispunt
Romeinsesteenweg x Magnolialaan x afrit 7a), waardoor de hinder voor omliggende
woonwijken alsook het lokale wegennet beperkt tot verwaarloosbaar blijft. Ook de kans op
sluipverkeer wordt door de gunstige ligging nabij het hogere wegennet tot een minimum
herleid.
De ontsluiting voor het openbaar vervoer is zeer gunstig. De dichtstbijzijnde bushalte is de
halte “Brussel Expo” die bediend wordt door de buslijnen 233, 230, 251, 260 en 820. De
dichtstbijzijnde tram- en metrohalte is de halte Heizel (700 m) die bediend wordt vanuit
TECHNUM
Alternatieven
87
Brussel-Zuid door metrolijn 6 alsook door de tramlijnen 7 en 84. Ook in de toekomst zal de
bereikbaarheid met het openbaar vervoer nog verbeteren door de realisatie van Brabantnet.
Zie Kaarten 1 en 3 voor de situering van het gebied op stratenplan.
Conclusie
Gezien geen van de eerder aangehaalde locaties beschikt over gelijkwaardige of betere
mogelijkheden dan Parking C zullen geen locatiealternatieven onderzocht worden in het
project-MER.
9.4
Inrichtingsalternatieven
Inrichtingsalternatieven hebben betrekking op de aard, interne schikking of oriëntatie van de
voorziene functies binnen het complex.
In het basisplan dat zal worden onderzocht in het project-MER worden ca. 10.000
parkeerplaatsen voorzien in de ondergrondse parking, analoog aan de capaciteit van de
huidige parking. Rekening houdend met de mogelijke uitbouw van het openbaarvervoersnetwerk in de nabije omgeving van de site, is het projectgebied de ideale locatie
voor het gebruik als en park&ride zone. Daarom is mogelijk dat het parking in de toekomst
zal worden uitgebreid tot een capaciteit van maximum 12.000 parkeerplaatsen. De
grondplannen voor de parking in die uitvoeringsvorm worden gegeven in Figuur 33 tot
Figuur 37.
88
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 33
TECHNUM
Grondplan -4 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen)
Alternatieven
89
Figuur 34
90
Grondplan -3 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen)
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 35
TECHNUM
Grondplan -2 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen)
Alternatieven
91
Figuur 36
92
Grondplan -1 parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen)
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 37
TECHNUM
Dwarsprofiel parking (Variant 12.000 parkeerplaatsen)
Alternatieven
93
Indien tijdens de opmaak van het project-MER ernstige milieueffecten worden vastgesteld,
kunnen tevens kleinschalige inrichtingsalternatieven worden voorgesteld. Er kunnen ook
milderende maatregelen worden voorgesteld.
9.5
Uitvoeringsalternatieven
Uitvoeringsalternatieven kunnen betrekking hebben op de fasering van de werkzaamheden
of op de gebruikte aanlegtechnieken.
In eerste instantie wordt verondersteld dat de grondwerken en de erbij gepaard gaande
grondafvoer kunnen gespreid worden over een lange periode (tot ca. 30 maanden).
Hierdoor worden de effecten gespreid, maar blijft de grootteorde van de effecten beperkt. Er
kan in dit geval gesproken worden van “niet aanzienlijke effecten”, zoals verder in deze
kennisgeving zal worden aangetoond (§10.2.1).
Indien er door omstandigheden pas later kan gestart worden met de grondwerken en het
grondverzet en de grondafvoer over een kortere periode dienen te gebeuren, zullen de
effecten uitgaande van deze werken groter zijn. De effecten die gepaard gaan met een
verkorte uitvoeringsperiode zullen als uitvoeringsalternatief onderzocht en beoordeeld
worden in het project-MER.
Uitvoeringsalternatieven met betrekking tot uitvoeringsmethoden zijn momenteel nog niet
gedefinieerd. Indien tijdens de opmaak van het project-MER voor bepaalde aspecten
ernstige milieueffecten worden vastgesteld, zullen desgevallend alternatieven voor uitvoering
of fasering voorgesteld worden. Er kunnen ook milderende maatregelen worden voorgesteld.
9.6
Ontsluitingsalternatieven
Als basisscenario voor de ontsluiting zal in het project-MER verondersteld worden dat het
huidige op- en afrittencomplex ter hoogte van de Romeinsesteenweg behouden blijft. Uit het
voorafgaandelijke mobiliteitsonderzoek is gebleken dat deze ontsluiting gepaard gaat met
verschillende knelpunten:
94

Het verkeer voegt vanaf parking C in op de R0 voordat het verkeer naar parking C
uitvoegt. Deze stromen moeten dus door elkaar weven. Hierdoor ontstaat een
knelpunt naar doorstroming op de R0 wanneer er zowel belangrijke inrijdende als
uitrijdende stromen zijn naar parking C.

Zowel de oprit naar de binnenring (richting Antwerpen) als naar de buitenring
(richting Gent) zijn gesitueerd aan de westzijde van de parking. Dit betekent dat al
het verkeer vanuit de parking gebruik moet maken van dezelfde wegenis, ongeacht
hun bestemming. Hierdoor ontstaat er een zeer drukke weefzone aan de voorzijde
van het multifunctioneel complex, met veel verschillende bewegingen. Dit zorgt voor
een beperkte afwikkeling, een onduidelijke en bijgevolg potentieel gevaarlijke
verkeerssituatie.

Het uitrijdend verkeer vanaf de parking verloopt volledig via -4. Hierdoor moet al het
verkeer intern in de parking van niveau wisselen en ontstaan er meer kruisende
stromen in de parking zelf.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Als alternatief wordt voorgesteld om het bestaande op- en afrittencomplex te herbekijken.
Het alternatief bestaat eruit dat de afrit voor de oprit wordt geplaatst, zodat het inrijdend
verkeer de R0 al verlaten heeft voor het uitrijdend verkeer terug invoegt op de R0.
Wat dit alternatief inhoudt voor de ontsluiting van de verschillende modi, wordt beschreven
in onderstaande paragrafen.
9.6.1
Openbaar vervoer
Het voorgestelde alternatief heeft geen impact op de ontsluiting met het openbaar vervoer.
9.6.2
Wagen
9.6.2.1 Ontsluiting naar de site
Zoals reeds aangegeven wordt de afrit voor de oprit geplaatst, zodat het inrijdend verkeer
de R0 al verlaten heeft voor het uitrijdend verkeer terug invoegt op de R0. Het voordeel van
deze ontsluiting is dat het doorgaand verkeer op de R0 vlot kan blijven verlopen. Bovendien
vereenvoudigt de circulatie op de site zelf, aangezien de verkeersstromen naar de beide
opritten direct van elkaar gescheiden worden. Het interne verkeer verloopt dus vlotter en
veiliger.
Figuur 38
Optimalisatie aansluiting R0. Ontsluitingsalternatief (rechts) ten opzichte van het
basisalternatief (links)
Ook de weefzone binnen het projectgebied zelf, richting de opritten, wordt door deze
ingreep sterk vereenvoudigd. Enkel het verkeer richting Gent zal immers nog gebruik maken
van deze zone, waardoor het aantal weefbewegingen sterk afneemt.
Figuur 39
Optimalisatie interne weefzone. Ontsluitingsalternatief (rechts) ten opzichte van het
basisalternatief (links)
In de parking zal een meer gestructureerde inrichting mogelijk zijn, waarbij zowel het
inrijdend als het uitrijdend verkeer verdeeld kan worden over 2 niveaus van de parking.
TECHNUM
Alternatieven
95
Aangezien de opritten naar de binnen- en buitenring uit elkaar worden gelegd, moet het
verkeer richting deze opritten niet langer dezelfde route volgen. Verkeer richting de kant
Antwerpen, dat de parking inreed vanaf de ontsluitingslus op -2, kan de parking hierdoor
ook vanaf hetzelfde niveau verlaten. Verkeer richting de kant Gent, dat voordien reeds
binnenreed op niveau -4, maakt gebruik van dezelfde route als in het basis-alternatief, vanaf
niveau -4.
Figuur 40
Optimalisatie aansluiting R0
9.6.2.2 Ontsluiting naar de woonwijk
In deze optie wordt de ontsluiting van de wijk beperkt gewijzigd. Verkeer van en naar de
buitenring kan nog steeds gebruik maken van de bestaande infrastructuur, deze aansluiting
verloopt dus hetzelfde als vandaag. Verkeer naar de binnenring kan blijvend gebruik maken
van de bestaande oprit. Verkeer komende van de binnenring volgt de bestaande afrit. Aan
zowel de op- als de afrit zullen aanpassingen moeten gebeuren om deze in te passen in het
nieuwe systeem. Verdere optimalisaties zullen in de loop van het ontwerpproces bekeken
worden.
96
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 41
9.6.3
Ontsluiting woonwijk naar R0
Autocar
De wijzigingen voor autocars zijn dezelfde als deze voor autoverkeer.
9.6.4
Fiets
Het voorgestelde alternatief heeft geen impact op de ontsluiting met het openbaar vervoer.
9.6.5
Logistiek
De wijzigingen voor logistiek zijn dezelfde als deze voor autoverkeer.
9.6.6
Hulpdiensten
De wijzigingen voor de hulpdiensten zijn dezelfde als deze voor autoverkeer.
9.7
Exploitatiealternatieven
Omdat op de Heizelvlakte vandaag al verschillende activiteiten aanwezig zijn met een hoge
verkeersgeneratie, dienen in het project-MER de mogelijke cumulatieve effecten hiermee te
worden onderzocht. Uiteraard zal in het project-MER de verkeersgeneratie besproken
worden van alle nieuwe functies en activiteiten (horeca, kantoren, events,..), zowel in het
weekend als op een weekdag. Gezien echter de grootste verkeerspieken verwacht worden
door de voetbalactiviteit worden hiervoor specifiek enkele exploitatiealternatieven
besproken.
TECHNUM
Alternatieven
97
Er wordt voorgesteld om volgende scenario’s te bespreken:

Voetbalwedstrijd om 20u op een weekdag 7

Voetbalwedstrijd om 20u op een weekdag + concert met 15.000 bezoekers in
paleis 12 om 20u

Voetbalwedstrijd 20u + op een weekdag beurs die deuren sluit om 18u. Hier
wordt er uitgegaan van een gemiddelde beurs. Een grote beurs (zoals
autosalon en batibouw) is niet combineerbaar met een voetbalwedstrijd, omdat
er dan onvoldoende parkeercapaciteit is.
Hierbij wordt er steeds verondersteld dat het stadion uitverkocht is 8.
98
7
De situatie tijdens het weekend is ongetwijfeld anders dan tijdens de week, maar de effecten zijn ook zo goed
als zeker minder aanzienlijk. Deze situatie apart doorrekenen draagt dus niet wezenlijk bij tot het in kaart
brengen van de omvang van de effecten.
8
Ook dit is een worst-case aanname die de bovengrens van de effecten in beeld brengt.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
10.
SCOPING
10.1
Ingrepen
In functie van de effectvoorspelling wordt het project ingedeeld in hoofdingrepen met elk
een aantal relevante deelingrepen. De ingrepen kunnen elk een bepaalde impact op het
milieu hebben en dienen hierbij in twee fasen beschouwd te worden. Allereerst is er de
aanleg- of uitvoeringsfase, meer bepaald de fase waarin de werken voor de aanleg van het
project zullen gebeuren. Daarna is er de gebruiks- of exploitatiefase die aanvangt na de
bouwfase.
Voor voorliggend project kunnen, in overeenstemming met de fasering van de werken voor
zover bekend, volgende hoofdingrepen onderscheiden worden:

Voorbereidende werken inclusief graafwerken;

Bouw van de parking en multifunctioneel complex;

Afwerking voetgangersgebied en parking (omgevingswerken);

Exploitatie van het complex.
Per hoofdingreep kunnen volgende deelingrepen onderscheiden worden:
Voorbereidende werken (incl. graafwerken)

Tijdelijk herstel van de parking in functie van Batibouw en Autosalon;9

Aanvoer van materiaal, machines en bouwkranen;

Inrichten van de werfvoorzieningen (werfketen, werfzones);

Afbakenen en afsluiten van de werfzones.
Bouw van parking en multifunctioneel complex

Aanvoer van materialen;

Afvoer van uitgegraven grond;

Ruwbouwwerken;

Technische uitrustingen;

Afwerkingen.
Omgevingswerken
9
TECHNUM

Grondaanvullingen;

Afbraak werfinstallaties;

Aanvoer van materialen;

Aanleg buitenverhardingen.
De mogelijkheid om een tijdelijke werftoerit te voorzien wordt nog bestudeerd. Indien deze optie gekozen zou
worden zullen de effecten ervan in het MER bestudeerd worden.
Scoping
99
Exploitatie van parking en multifunctioneel complex
10.2

Stallen van voertuigen wat gepaard gaat met verkeersgeneratie, geluidsemissie,
energieverbruik, …;

Ingebruikname van
energieverbruik, …
het
multifunctioneel
complex
met
geluidsemissie,
Effecten
Uitgaande van bovenstaande deelingrepen en een eerste afbakening van de karakteristieken
van het milieu in het studiegebied kunnen de mogelijke milieueffecten afgeleid worden. Het
al dan niet effectief voorkomen en de mate en ernst waarmee de opgesomde effecten
voorkomen, wordt in de effectbespreking in het project-MER bekeken.
In Tabel 6 wordt een overzicht gegeven van de potentieel te verwachten effecten per
discipline en per hoofd- en deelingreep. Dit overzicht dient als leidraad voor de verschillende
disciplines om de effecten10 concreet uit te werken en te evalueren op basis van de
discipline-eigen criteria.
Gezien de ligging in een stedelijke omgeving en het ontbreken van natuurwaarden in of
nabij het projectgebied, zal de discipline Fauna & Flora niet verder onderzocht worden in het
project-MER.
Aangezien er vandaag al in detail gekend is hoe de voorbereidende werken zullen verlopen,
wordt hier in onderstaande paragraaf verder op ingegaan.
10.2.1 Voorbereidende werken
10.2.1.1 Bodem
Afhankelijk van de capaciteit van de ondergrondse parking, namelijk 10.000 of 12.000
parkeerplaaten, zal het grondverzet 1.143.000 m³ of 1.253.000 m³ bedragen. Uitgaande van
het worst case scenario wordt hier rekening gehouden met 1.253.000 m³ af te voeren
grond, gespreid over een periode tot 30 maanden.
Uit het Technisch verslag (Universoil, 2015) blijkt dat de toplaag op het terrein bestaat uit
een puinhoudende laag met een dikte van 30 tot maximaal 540 cm. Deze toplaag wordt
gekenmerkt door de aanwezigheid van puin, grind en baksteenresten. Tevens werden hierin
lokaal verhoogde concentraties aan PAK’s, minerale olie en zware metalen vastgesteld. De
puinhoudende laag kreeg code 901. Deze grond kan gebruikt worden voor bouwkundige of
vormvaste toepassingen. De onderliggende laag is de van nature aanwezige grond, welke
211 als code kreeg. Deze bestaat uit siltige leem, die met diepte overgaat in een zwaardere
kleistructuur. Deze grond kan vrij gebruikt worden als bodem.
Tijdens de aanlegwerken kunnen altijd accidentele situaties ontstaan door problemen met
machines op de werf. Deze situaties worden maximaal vermeden door te werken volgens de
code van goede praktijk en het rijdend materiaal regelmatig na te kijken. Indien toch grote
10
100
De tabel geeft alle ingreep-effectrelaties weer, ook de minder relevante (bijv. zeer tijdelijke effecten)
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
hoeveelheden olie of brandstof gemorst zouden worden, wordt de bodem gesaneerd
conform het Bodemsaneringsdecreet.
10.2.1.2 Water
In kader van de boringen die werden uitgevoerd voor het technisch verslag (Universoil,
2015) werd er geen water vastgesteld. De grondwatertafel bevindt zich dieper dan de
maximale ontgravingsdiepte. Dit werd ook bevestigd door de peilmetingen in het eerder
uitgevoerde onderzoek (Fugro, 2014) waarbij het grondwater werd vastgesteld op
gemiddeld 53 mTAW, oftewel ca. 20 m onder het maaiveld.
Tijdens de graafwerken worden er geen (tijdelijke) verhardingen voorzien, met uitzondering
van werfwegen door middel van tijdelijke stalen platen en/of materiaal afkomsting van de
bovenste laag.
De centrale zone in het projectgebied wordt op de watertoetskaarten aangeduid als mogelijk
overstromingsgevoelig gebied. Het gebied zou meer bepaald van nature
overstromingsgevoelig zijn door afstromend hemelwater. In realiteit zijn er geen gegevens
van wateroverlast in het projectgebied gekend.
Tijdens de aanlegwerken kunnen altijd accidentele situaties ontstaan door problemen met
machines op de werf. Deze situaties worden maximaal vermeden door te werken volgens de
code van goede praktijk en het rijdend materiaal regelmatig na te kijken. Indien toch grote
hoeveelheden olie of brandstof gemorst zouden worden, wordt de bodem gesaneerd
conform het Bodemsaneringsdecreet.
10.2.1.3 Verkeer
Momenteel is er nog geen zekerheid over de bestemming van de af te voeren grond. Dit
hangt af van de opportuniteiten tijdens de graafwerken. Er wordt echter getracht om de
grond maximaal via het water af te voeren. Dit betekent dat de uitgegraven grond afgevoerd
zal worden naar het Zeekanaal Brussel – Charleroi – Schelde. Onderstaande beoordeling
gaat daarom uit van de afvoer van alle grond op de R0 richting Antwerpen. Indien de afvoer
toch richting Gent zou gebeuren, worden gelijkaardige effecten verwacht aangezien
evenzeer de R0 wordt gebruikt. Een spreiding van de bestemming van de grond zou dan
weer leiden tot kleinere effecten dan hieronder besproken.
De afvoer van de grond wordt beperkt tot de perioden buiten de spits: Enkel afvoer tussen
10u en 16u en tussen 19u en 22u. Overdag wordt uitgegaan van 36 vrachtwagens per uur
en ’s avonds wordt uitgegaan van ca. 12 vrachtwagens per uur.
Op basis van de huidige belasting van de R0 en het complex Wemmel (conform de meest
recente gegevens aangeleverd door het verkeerscentrum) resulteert de bijkomende
verkeersgeneratie voor de R0 in een verwaarloosbare toename per dag ten opzichte van de
totale intensiteiten (1%). Voor het complex Wemmel is de toename van de intensiteiten
groter ten opzichte van de totale intensiteiten (9%-19%) maar zijn de effecten
verwaarloosbaar in absolute cijfers. Het werfverkeer komende vanuit Antwerpen vervolgt de
route richting expo, waardoor het werfverkeer niet interfereert met het huidige verkeer dat
richting de Romeinse Steenweg zal rijden. Op basis van de huidige belasting en de
TECHNUM
Scoping
101
bijkomende generatie door het werfverkeer kan aangenomen worden dat er geen
significante effecten te verwachten zijn.
10.2.1.4 Lucht
De te verwachten effecten tijdens de grondwerken worden veroorzaakt door de
uitlaatgassen van de gebruikte machines en opwaaiend en neervallend stof. De grootte van
de emissies en de verspreiding ervan in de omgeving worden door een groot aantal
parameters beïnvloed (windsnelheid, weeromstandigheden, werkwijze,…). Omwille van de
sterk wisselende invloedsfactoren kunnen deze emissies niet exact berekend worden.
Gezien de nabijheid van de R0 kan wel gesteld worden dat de verbrandingsgassen van de
gebruikte machines verwaarloosbaar zullen zijn ten opzichte van de reeds aanwezige
verkeersemissies.
Door het toepassen van enkele eenvoudige maatregelen (reinigen van de wegen, natspuiten
van de werfwegen bij droog weer, ..) worden ook de effecten van opwaaiend en neervallend
stof tot een minimum herleid.
10.2.1.5 Geluid en Trillingen
De grondwerken kunnen gepaard gaan met geluidsproductie. In onderstaande tabel worden
de te verwachten geluidsniveaus weergegeven van enkele machines die zullen gebruikt
worden in functie van de afstand tot de bron.
Tabel 5
Geluidsvermogens van de aangewende geluidsbronnen
GELUIDSVER -
GELUIDSBRON
10 M
20 M
30 M
40 M
50 M
100 M
200 M
300 M
108
77
71
67
65
63
57
51
47
105
74
68
64
62
60
54
48
44
MOGEN
(LWA)
Vrachtwagen
Hydraulische
kraan
Mobiele kraan
Betonpomp
Bron: ‘Lawaai op de arbeidsplaats: geluid van machines voor grondverzet, wegenbouw en bouwactiviteiten, IC
geluidshinder’, Nederland
De woningen nabij het projectgebied zijn:





102
Karenbergstraat (Grimbergen): 1 woning op 500 m van het projectgebied
Leestbeekstraat (Grimbergen): 40-tal woningen op 500 m van het projectgebied
Treft (Grimbergen): 20-tal woningen op 100 m van het projectgebied
Romeinse steenweg (Grimbergen): 7 woningen op 50 m van het projectgebied
(waarvan 3 in eigendom van Ghelamco)
Rue de Panorama (Brussel): 40-tal woningen op 500 m van het projectgebied
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Figuur 42
Situering van de nabijgelegen woningen
De bestemming van al deze woningen is woongebied, doch steeds gelegen op minder dan
500 m afstand van een gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut. Hier
gelden de milieukwaliteitsnormen: 50 dB(A), 45 dB(A) en 45 dB(A) respectievelijk voor de
dag-, avond- en nachtperiode. Hoewel er voor tijdelijke werkzaamheden geen echte
regelgeving rond geluid bestaat, kunnen de geluidsgegevens van de werktuigen indicatief
aan deze milieukwaliteitsnormen afgetoetst worden
De hinderafstand van een individueel werktuig waarbij een geluidsoverschrijding van de
milieukwaliteitsnorm wordt verwacht, bedraagt ca. 200 m in open-veld conditie. Gezien de
woningen in de Karenbergstraat, de Leestbeekstraat en de Rue de Panorama op 500 m van
het projectgebied gelegen zijn, wordt hier geen geluidshinder verwacht door de aanlegfase.
Ter hoogte van Treft en de Romeinse Steenweg zal de milieukwaliteitsnorm tijdelijk
overschreden worden. Het betreft echter een tijdelijk en niet continu effect. Bovendien
zullen de werken voornamelijk gedurende de dag plaatsvinden. Tevens kan erop gewezen
worden dat er zich ten oosten van het projectgebied (tussen de Romeinse steenweg en de
achtertuinen van de woning aan Treft) een talud bevindt welke het geluid afkomstig van het
projectgebied in zekere mate al buffert (zie onderstaande foto’s). Deze buffering zal nog
vergroten zodra het terrein (deels) verdiept is. De verschillende machines bevinden zich dan
op diepte ten opzichte van de woningen en de geluidsbronnen worden dan in feite
afgeschermd door de wanden van de bouwput.
TECHNUM
Scoping
103
Talud verstevigd met beton ter hoogte van het
zuidelijk deel van de Romeinse steenweg. Deze
talud bevindt zich tussen de Romeinse steenweg
en Treft.
Figuur 43
Groene talud ter hoogte van het noordelijk deel
van Romeinse steenweg. Deze talud bevindt zich
tussen de Romeinse steenweg en Treft.
Foto’s van de talud ten oosten van parking C
Bijkomend dient te worden aangegeven dat het geluidsklimaat nabij het projectgebied
vandaag al in belangrijke mate bepaald wordt door wegverkeerslawaai. Zowel voor de
woningen aan Treft als deze aan de Romeinse Steenweg bedraagt het geluidsniveau,
gerelateerd aan het wegverkeer, 55 tot 59 dB(A) (Lden).
Figuur 44
Geluidscontourenkaart wegverkeer Lden
Bovenstaande bespreking heeft betrekking op de geluidsimpact van de machines die
gebruikt worden voor werken op het terrein zelf. Anderzijds zal ook het toegenomen aantal
vrachtwagens op de omliggende wegen, voor de afvoer van de grond, een invloed hebben
op het geluidsklimaat. Alle vrachtwagens verlaten het terrein en komen toe via het complex
Wemmel.
Het toegenomen aantal vrachtwagens op de R0 is verwaarloosbaar ten opzichte van de
huidige verkeersintensiteiten, zodat er geen wijziging van het geluidsklimaat verwacht
wordt. Bovendien bevindt de R0 zich op een ruime afstand van omliggende woningen.
Voor het complex Wemmel zijn er momenteel buiten de spitsen echter geen vrachtwagens,
zodat de geluidshinder door de vrachtwagens tijdens het grondverzet hier een nieuw
element is. In de veronderstelling dat 1 vrachtwagen akoestisch gezien overeenkomt met 10
104
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
personenwagens komt de voorgestelde afvoer, namelijk 36 vrachtwagens per uur tijdens de
restdag en 12 vrachtwagens per uur tijdens de avond, ter hoogte van het complex van
Wemmel overeen met een geluidstoename van 3dB. Conform het richtlijnenboek Geluid is
dit een aanvaardbaar effect en dienen er geen maatregelen te worden voorzien. Voor
grondafvoer met een hogere intensiteit, dient er echter verder onderzoek te gebeuren in het
project-MER.
10.2.1.6 Landschap, Bouwkundig erfgoed & Archeologie
In of nabij het projectgebied zijn geen beschermde landschappen, dorpsgezichten,
stadsgezichten, monumenten of aangeduide ankerplaatsen gelegen. Evenmin zijn hier
gebouwen gelegen die kunnen beschouwd worden als bouwkundig erfgoed.
In of nabij het projectgebied zijn in Vlaanderen11 geen archeologische vondsten gekend
(Bron: Centraal Archeologische Inventaris). De bepalingen van de regelgeving in verband
met het archeologisch erfgoed blijven echter van toepassing. Er wordt verwezen naar art. 4
§2 van het archeologiedecreet dat de zorgplicht van de eigenaar en gebruiker omschrijft. In
navolging van dit artikel dient de eigenaar en gebruiker, in geval van vernietiging van
archeologisch patrimonium, de nodige tijd ter beschikking te stellen om het terrein te
onderwerpen aan een archeologisch vooronderzoek en opgraving in geval van vondsten.
10.2.1.7 Conclusie
Uit bovenstaande bespreking blijkt dat het voornaamste effect van de grondwerken,
rekening houdend met de vooropgestelde uitvoeringsmodaliteiten, betrekking heeft op
geluid. Indien de afvoer echter beperkt blijft tot 36 vrachtwagens tijdens de restdag (10u –
16u) en 12 vrachtwagens tijdens de avond (19u – 22u), worden er geen aanzienlijke
effecten verwacht.
Indien, door omstandigheden, het grondverzet over een kortere periode zal gebeuren en de
intensiteiten hoger zijn, zullen er onvermijdelijk aanzienlijke effecten optreden. Deze
effecten hebben betrekking op het verhoogde geluidsklimaat ter hoogte van de woningen
nabij het complex van Wemmel. Deze effecten zullen verder onderzocht en begroot worden
in het project-MER. De methodiek van deze effectenstudie wordt per discipline toegelicht in
§12.
10.2.2 Bouwwerken, omgevingswerken en exploitatie
In Tabel 6 wordt een overzicht gegeven van de potentieel te verwachten effecten tijdens
deze fasen. De mate waarin deze effecten effectief optreden en de beoordeling ervan
gebeurt in het project-MER op basis van de methodiek die wordt voorgesteld in §12.
11
TECHNUM
In het Brussels Gewest, ter hoogte van de Heizelpaleizen, bevinden zich wel enkele gelokaliseerde vindplaatsen,
met bijkomende uitbreidingszone (zie Kaart 10 van de kaartenbundel). Deze locatie wordt echter niet beïnvloed
door de graafwerken (noch door andere elementen van het project).
Scoping
105
Ingreep-effectenschema (potentiële, te onderzoeken effecten)
x
x
x
x
x
X
x
x
x
x
x
Ruimtebeleving
x
Gebruikskwaliteit
x
Verlies erfgoedwaarde
x
Structuur- en relatiewijziging
x
Mens-Ruimtelijke
aspecten
Ruimtegebruik
Wijziging perceptieve kenmerken
Impact op oppervlaktewaterkwaliteit
Impact op oppervlaktewaterkwantiteit
Impact op grondwaterkwaliteit
Impact op grondwaterkwantiteit
X
x
Impact op de bodemkwaliteit
x
Landschap,
Bouwkundig erfgoed &
Archeologie
x
Grondverzet
x
Water
Profielwijziging
Aanvoer van materiaal, machines en
bouwkranen
Bodem
Structuurwijziging
x
Geluidshinder tijdens de exploitatiefase
x
Geluidshinder tijdens de aanlegfase
Verkeersveiligheid
x
Geluid &
Trillingen
Emissies tijdens de aanlegfase
Verkeersleefbaarheid
Tijdeijk herstel van de parking ifv
Batibouw en Autosalon
Lucht
Parkeerdruk
Verkeersintensiteiten
Mens-mobiliteit
Emissies tijdens de exploitatiefase
Tabel 6
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Voorbereidende werken
Inrichten van de werfvoorzieningen
(werfketen, werfzones)
Afbakenen
werfzones
en
afsluiten
van
de
x
x
x
x
x
x
x
Bouw van de parking en het multifunctioneel complex
106
Afvoer van uitgegraven grond
x
x
x
x
x
Aanvoer van materialen
x
x
X
x
x
Bouw, werking en afbraak van tijdelijke
betoncentrale (eventueel)
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ruwbouwwerken
x
x
x
Technische uitrustingen
x
x
x
Afwerkingen
x
x
x
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Stallen
van
verkeersgeneratie,
TECHNUM
voertuigen,
Ingebruikname van het multifunctioneel
complex
x
x
x
Grondaanvullingen
Heraanleg buitenverhardingen
x
x
Afbraak werfinstallatie
x
x
x
x
x
Aanvoer van materialen
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ruimtebeleving
Gebruikskwaliteit
Landschap,
Bouwkundig erfgoed &
Archeologie
Ruimtegebruik
Wijziging perceptieve kenmerken
Verlies erfgoedwaarde
Water
Structuur- en relatiewijziging
Impact op oppervlaktewaterkwaliteit
Impact op oppervlaktewaterkwantiteit
Impact op grondwaterkwaliteit
Bodem
Impact op grondwaterkwantiteit
Impact op de bodemkwaliteit
Grondverzet
Omgevingswerken
Profielwijziging
Geluid &
Trillingen
Structuurwijziging
x
Geluidshinder tijdens de exploitatiefase
Lucht
Geluidshinder tijdens de aanlegfase
Emissies tijdens de exploitatiefase
Emissies tijdens de aanlegfase
Parkeerdruk
Verkeersveiligheid
Verkeersleefbaarheid
Verkeersintensiteiten
Mens-mobiliteit
Mens-Ruimtelijke
aspecten
x
x
x
x
Exploitatie van het complex
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Scoping
107
11.
AFBAKENING VAN HET STUDIEGEBIED, DE
REFERENTIESITUATIE, DE
ONTWIKKELINGSSCENARIO’S EN DE GEPLANDE
TOESTAND
11.1
Studiegebied
Effecten ten gevolge van een project manifesteren zich doorgaans in een groter gebied dan
het projectgebied. Dit wordt het studiegebied genoemd. De afbakening van het studiegebied
wordt bepaald door het invloedsgebied waarbinnen effecten optreden. Dit kan per discipline
en zelfs per effect verschillend zijn. Het studiegebied wordt globaal gedefinieerd als het
projectgebied met inbegrip van het invloedsgebied.
Per discipline kan het studiegebied als volgt worden gedefinieerd:
Bodem: De directe effecten op de bodem door vergraving en belasting zullen vooral
plaatsgrijpen binnen het projectgebied. Het studiegebied wordt echter bepaald door de
invloedszone van een mogelijke bemaling (zetting bodem, verspreiding polluenten).
Water:

Grondwater: De effecten staan hoofdzakelijk in relatie tot een eventuele bemaling
en de risico’s op grondwaterverontreinigingen ten gevolge van calamiteiten. Als
dusdanig strekt het studiegebied zich uit over de volledige projectzone uitgebreid
met de invloedssfeer van een eventuele bemaling.

Oppervlaktewater: alle oppervlaktewateren die rechtstreeks of onrechtstreeks door
het project worden beïnvloed behoren tot het studiegebied.
Mens: Het studiegebied omvat de menselijke populaties die enige invloed kunnen
ondervinden van de voorgenomen activiteit, op korte of lange termijn. Er wordt een
onderscheid gemaakt
tussen
het mobiliteitsaspect, ruimtelijke aspecten en
gezondheidsaspecten.
Geluid & Trillingen: Het studiegebied voor de discipline geluid wordt in de eerste plaats
bepaald door het projectgebied en de omliggende zone. De omliggende zone bepaalt de
reikwijdte van het studiegebied en strekt zich minstens uit tot de geluidscontour die de
punten verbindt met geluidsbelasting gelijk aan de richtwaarde van vigerende wetgeving
en/of normering.
Lucht: Het studiegebied reikt tot het gebied waar de emissies veroorzaakt door het project
een impact hebben op de concentraties van de omgevingslucht. In grote lijnen komt het
studiegebied overeen met het gebied dat door wijzigingen inzake verkeer beïnvloed wordt.
Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie: De begrenzing omvat niet enkel de
gebieden die rechtstreeks betrokken zijn met de inrichting, maar houdt tevens rekening met
de visuele impact van het project. De begrenzing omvat alle relevante landschappelijke
waarden en lijnt het gebied af waarbinnen de geplande inrichting een visuele impact kan
uitoefenen. De afbakening zal verder worden verfijnd in functie van de kenmerken van het
project en de omgeving.
TECHNUM
Afbakening van het studiegebied, de referentiesituatie, de ontwikkelingsscenario’s en de geplande toestand
109
11.2
Referentiesituatie
Als referentiesituatie wordt de situatie in 2020 beschreven. Het gekozen referentiejaar
betreft een jaar dat kan worden gebruikt in het kader van de modellering voor de discipline
lucht met CAR12-Vlaanderen (2007, 2010, 2015, 2020, …) en dat het dichtst aansluit bij het
jaar van ingebruikname van het project (2018).
Per discipline zullen de milieukarakteristieken aangegeven worden, op basis van beschikbare
informatie en terreinverkenningen. De referentiesituatie zal rekening houden met de
gevolgen van al genomen beslissingen (beslist beleid) waarvan wordt verwacht dat ze
uitgevoerd zullen zijn vooraleer het voorgenomen project aanvangt.
Zowel de optimalisatie van de R0 als het voorkeurstracé van Brabantnet worden opgenomen
in de referentiesituatie.
Zoals aangegegen in § 7.4 nam de Vlaamse Regering op 6 december 2013 een formele
beslissing over het voorkeurstracé van Brabantnet. Deze ontwikkeling kan bijgevolg
beschouwd worden als beslist beleid. Er wordt verwacht dat het net in werking is in 2020.
Omtrent de optimalisatie van de R0 werd nog geen formele beslissing genomen, evenmin
werden hiervoor reeds budgetten voorzien. Toch wordt de realisatie van deze optimalisatie
tegen 2020 algemeen aangenomen. Zo werd deze geïntegreerd in het toekomstscenario
“Business-as-Usual 2020” (= referentiesituatie) dat werd aangeleverd door het
verkeerscentrum en gebruikt zal worden in het project-MER. Tevens wordt hiermee rekening
gehouden in alle andere lopende studies voor projecten in de omgeving.
Verder kunnen ook volgende ontwikkelingen als relevant worden beschouwd. Zij zullen dan
ook deel uitmaken van de te bestuderen referentiesituatie of van een variant op deze
situatie (zie par.7):



Realisatie van het NEO-project
Realisatie van een variant van Brabantnet, afgestemd op het project Eurostadium
Brussels
Doortrekken van de Brusselse metro tot aan de geplande ondergrondse parking
Deze varianten op de referentiesituatie hebben uitsluitend een impact op de discipline
verkeer en de er aan gerelateerde disciplines.
11.3
Geplande situatie
De geplande situatie is de toestand van het studiegebied tijdens en na de uitvoering van het
geplande project. Voor de beschrijving van de te verwachten milieueffecten in het
studiegebied zal steeds vergeleken worden met de toestand van het milieu in de
referentiesituatie.
12
110
CAR = Calculation of Air pollution from Road traffic
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.
METHODOLOGIE BESCHRIJVING REFERENTIESITUATIE,
EFFECTVOORSPELLING EN -BEOORDELING
12.1
Algemeen
De bedoeling van het project-MER is een beschrijving te geven van de effecten van de bouw
en exploitatie van het project op het milieu en onderzoek te doen naar eventuele
milieueffectverzachtende maatregelen die de negatieve impact op het milieu trachten te
beperken of te voorkomen.
Gezien de karakteristieken van het gebied en de aard van het project zullen in het projectMER de effecten op Mens (Mobiliteit en Ruimte); Geluid en Trillingen; Lucht, Bodem; Water
en Landschap, Bouwkundig Erfgoed & Archeologie bestudeerd worden. In volgende
paragrafen wordt per discipline aangegeven hoe dit zal gebeuren. Hierbij werden de
disciplines in volgorde geschikt op basis van de input die de effectbespreking levert voor de
daarop volgende disciplines.
De globale werkwijze voor elke discipline is als volgt:

Afbakening studiegebied

Beschrijving referentiesituatie van het studiegebied (rekening houdend met
autonome en gestuurde ontwikkelingen)

Beschrijving van de milieueffecten (geplande situatie) en beoordeling ten opzichte
van de referentiesituatie(s).. Tevens zal er aandacht geschonken worden aan
mogelijke cumulatieve effecten.

Aangeven van milderende maatregelen/voorstellen voor postmonitoring

Opgave van leemten in de kennis, hoe ermee is omgegaan en eventuele gevolgen
voor de verdere besluitvorming
Er zal voor de beschrijving van de referentiesituatie maximaal rekening gehouden worden
met beschikbare gegevens uit bestaande en in uitvoering zijnde onderzoeken, rapportages,
mobiliteitsstudies, ...
De effecten van het project zullen beoordeeld worden ten opzichte van de
referentiesituatie(s) . Eenzelfde effect kan, afhankelijk van de referentiesituatie waarnaar
gerefereerd wordt, een verschillende beoordeling krijgen.
Om de uitkomst van de impactevaluatie te kunnen waarderen, zullen verschillende
referentiekaders toegepast worden. Enerzijds zullen de effecten relatief gewaardeerd
worden ten opzichte van de referentiesituatie, anderzijds zullen ook absolute
referentiekaders gehanteerd worden om de relevantie en significantie van de effecten te
beoordelen. Voorbeelden van absolute referentiekaders zijn kwaliteitsdoelstellingen,
streefwaarden, normen of afspraken.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
111
12.2
Discipline Mens – Mobiliteit
12.2.1 Afbakening van het studiegebied
12.2.1.1 Inhoudelijke afbakening
In het project-MER worden de effecten besproken van de verkeersgeneratie van alle nieuwe
functies (recreatie, parking, handel, horeca, kantoren, diensten, socio-culturele inrichtingen),
zowel tijdens het weekend als op een weekdag. Gezien de hoogste intensiteiten verwacht
worden door de voetbalactiviteit, al dan niet in combinatie met reeds aanwezige functies, zal
hierop worden toegespitst.
Als worst-case scenario wordt een voetbalwedstrijd onderzocht die start op een weekdag om
20u. Hierbij zal het toekomend verkeer voor de wedstrijd immers samenvallen met het
“gewone”
avondspitsverkeer,
waardoor
de
slechts
mogelijke
conditie
naar
verkeersafwikkeling ontstaat. Om daarnaast rekening te houden met mogelijke combinaties
met andere evenementen op het Heizelplateau, wordt rekening gehouden met de
combinatie met een middelgrote expo in de Heizelpaleizen enerzijds en een combinatie met
een optreden in Paleis 12 anderzijds.
Voor gemotoriseerd verkeer zullen in het project-MER de effecten van deze drie mogelijke
combinaties van activiteiten bekeken worden naar doorstroming voor autoverkeer op de R0
enerzijds en naar hinder op het lokale wegennet anderzijds. Daarnaast zal ook de impact op
de parkeerdruk in de omgeving geëvalueerd worden evenals de verhouding tussen de
verwachte parkeervraag en het aanbod op de site.
Voor de alternatieve modi zal de impact van de geplande ontwikkelingen op de
bereikbaarheid van de site geëvalueerd worden. Daarnaast zal ook het effect van de
gewijzigde verkeersstromen op de netwerken voor de alternatieve modi geëvalueerd
worden.
Voor wat de toekomstige modal split betreft zullen gefundeerde aannames gemaakt worden.
In overleg georganiseerd door de Gouverneur wordt nu reeds met de verschillende
betrokken partijen bestudeerd hoe de modal split in een gunstige richting kan gestuurd
worden.
Cijfers over de huidige modal split zijn bijvoorbeeld bekend voor het Constant Vanden Stockstadion, maar die zijn niet noodzakelijk overdraagbaar op de toekomstige situatie van het
Eurostadium. Uit onderzoek door Scelta Mobility naar het mobiliteitsgedrag van bezoekers
van Rode Duivels-wedstrijden blijkt alvast over de periode 2014-2015 een duidelijke daling
van het aantal wagens en een stijging in het aantal autocars en het openbaar vervoer. De
daling van het autogebruik zou volgens Scelta Mobility vooral het gevolg zijn van goede en
doordachte communicatie. Het is zeker dat een nieuwe situatie (zoals het nieuwe stadion)
een perfecte 'trigger' kan zijn om het verplaatsingsgedrag van de bezoekers in gunstige zin
te wijzigen.
12.2.1.2 Geografische afbakening
De geografische afbakening omvat in eerste instantie de wegenis die de site direct omsluit
en instaat voor de ontsluiting van Parking C vandaag en/of het project in de toekomst.
Hieronder verstaan we:
112
Project-MER voor het Eurostadium Brussels

R0 tussen complex Wemmel en complex A12, inclusief complexen Wemmel en
Romeinsesteenweg;

A12 tussen complex R0 en complex Strombeek-Bever, inclusief complex StrombeekBever;

Romeinsesteenweg tussen Houba-De Strooperlaan en A12;

Houba-De Strooperlaan tussen R0 en Magnoliastraat;

Magnoliastraat;

Alle aansluitingen tussen deze straten.
Daarnaast zal wellicht ook een effect waargenomen kunnen worden op de straten in de
ruime omgeving. Deze zone wordt in grote lijnen afgebakend door de R0, de A12, de
Houba-De Strooperlaan en de Koninklijke parklaan / Witte Accacialaan. Hierbij denken we
dan in eerste instantie aan effecten naar sluipverkeer en parkeerdruk.
12.2.2 Beschrijving van de referentiesituatie
Voor de beschrijving van de referentiesituatie wordt vertrokken van de verkeerscijfers zoals
berekend in het macromodel voor de provincie Vlaams-Brabant voor het referentiejaar
202013. In dit model werd reeds rekening gehouden met de functionaliteit voorzien in het
nieuwe ontwerp van het complex R0-A12.
Onderstaande figuur geeft een beeld van de opbouw van dit model in deze omgeving.
13
TECHNUM
Vlaams verkeerscentrum, Provinciaal verkeersmodel Vlaams-Brabant versie 3.6.1, referentiejaar 2020
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
113
Figuur 45
Opbouw verkeersmodel referentiesituatie (weergave: intensiteiten avondspits)
Voor de referentietoestand worden aan deze standaard avondspitsintensiteiten de
verkeersintensiteiten toegevoegd van een voetbalwedstrijd in het Koning Boudewijnstadion.
Indien het nieuwe stadion niet gerealiseerd wordt, zullen de wedstrijden van de Rode
Duivels immers in dit stadion blijven doorgaan. Voor de toedeling van het autoverkeer zal
hierbij rekening gehouden worden met de routes naar de parkings rond het stadion en naar
Parking C zoals deze momenteel bewegwijzerd zijn.
Voor de verdere evaluatie wordt een avondspits op een weekdag als referentiemoment
gekozen. Op dit moment zijn de achtergrondintensiteiten immers het hoogst en wordt dus
de slechtst mogelijke situatie in beeld gebracht. Om bovendien rekening te houden met de
mogelijke activiteiten in de Heizelpaleizen zullen volgende situaties bijkomend bekeken
worden:

Situatie met een concert met 15.000 bezoekers in paleis 12 om 20u

Situatie met een beurs die deuren sluit om 18u. Hier wordt er uitgegaan van een
gemiddelde beurs. Een grote beurs (zoals autosalon en batibouw) is niet
combineerbaar met een voetbalwedstrijd, omdat er dan onvoldoende
parkeercapaciteit is.
Naast de wedstrijden van de Rode Duivels zullen ook de thuiswedstrijden van
Anderlecht in het nieuwe stadion georganiseerd worden. De wedstrijden gaan vandaag
door in het Constant Vanden Stockstadion. Ook deze verkeersstromen naar het nieuwe
stadion zijn dus niet zuiver “bijkomend” ten opzichte van de huidige situatie. Aangezien
114
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
er echter geen duidelijk beeld is van de huidige verkeersstromen en deze zich in een
ander deel van de stad voordoen, wordt hier enkel kwalitatief naar verwezen.
12.2.3 Beschrijving van de milieueffecten
Voor de geplande situatie wordt onderscheid gemaakt tussen:

Aanlegfase

Exploitatiefase
In beide fases wordt er een effect verwacht door bijkomend verkeer naar de site.
In de aanlegfase gaat dit voornamelijk over werfverkeer. De impact hiervan op het
onderliggend wegennet zal minimaal zijn. Voor deze fase zal dan ook enkel het effect op
verkeersafwikkeling en verkeersveiligheid worden beschreven.
In de exploitatiefase zal de verkeersgeneratie en -organisatie in de omgeving wijzigen bij
evenementen. Dit heeft een impact op alle effectgroepen binnen de discipline mobiliteit.
Een overzicht van de effectgroepen, criteria en methodieken voor de discipline MensMobiliteit wordt weergegeven in Tabel 7.
Tabel 7
Beoordelingscriteria voor de discipline Mens-Mobiliteit
Effectgroep
TECHNUM
Criterium
Methodiek
Ontsluiting
verkeer
langzaam
De kwaliteit van de relaties voor het langzaam
verkeer wordt voornamelijk bepaald door de
ligging en de kwaliteit van de voorzieningen
Kwalitatieve beoordeling van de ligging en de
kwaliteit van de voorzieningen, zowel op de
omliggende
wegenis
als
intern
(stallingsvoorzieningen)
Ontsluiting
vervoer
openbaar
De openbaar vervoersrelaties worden in het
bijzonder beïnvloed door de routing van het
OV, de ligging van de haltes en door de
frequentie van deze lijnen
Kwantitatieve beoordeling dekkingsgraad haltes
(en eventueel frequentie indien gekend)
gecombineerd met kwalitatieve beoordeling van
de mogelijke bestemmingen
Parkeerdruk
Het parkeeraanbod moet enerzijds voldoende
zijn om afwenteling op de omliggende wijken te
voorkomen en anderzijds niet dermate groot
dat zij autogebruik aanmoedigt.
Kwantitatieve beoordeling van parkeervraag
versus parkeeraanbod. Kwalitatieve beoordeling
van de routing van parkeerverkeer in de
omliggende wijken.
Externe bereikbaarheid
personenwagens
De verkeersdoorstroming wordt bepaald door
de mate waarin de verkeersstructuur zijn
verschillende functies kan vervullen
Kwantitatieve beoordeling van de restcapaciteit
(I/C) op de omliggende kruispunten
Verkeersleefbaarheid
Impact van de verwachte verkeersstromen op
het onderliggend wegennet (woonstraten),
hierbij wordt enerzijds gekeken naar de globale
intensiteiten, anderzijds naar het aandeel zwaar
verkeer.
Kwalitatieve beoordeling van de verwachte
bewegingen op woonstraten.
Verkeersveiligheid
De verkeersveiligheid wordt bepaald door het
aantal conflictpunten en de interactie tussen de
verschillende vervoersmodi.
Kwalitatieve beoordeling op basis van het
aantal conflictpunten.
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
115
12.2.4 Beoordelingskader14
12.2.4.1 Ontsluiting langzaam verkeer
De ontwikkeling van de site zal geen invloed hebben op de routes over grote afstand. Wel
zullen lokaal een aantal effecten optreden, enerzijds met betrekking tot de ontsluiting van de
site zelf, anderzijds met betrekking tot de kwaliteit van de infrastructuur in de onmiddellijke
omgeving. Volgende 4 aspecten worden beoordeeld:




Looproutes vanuit de parking naar het multifunctioneel complex
Looproutes vanuit de parking naar de Heizelpaleizen;
Aantal fietsstallingen;
Toegankelijkheid fietsstalling.
Naast deze aspecten zal de site mogelijk ook impact hebben op de verkeersdruk op de
omliggende wegen en hierdoor eveneens op de belevingskwaliteit van routes voor fietsers
en voetgangers. Dit aspect wordt echter al beoordeeld binnen het aspect
“verkeersleefbaarheid” en wordt hier dus niet specifiek bekeken.
Tabel 8
Beoordelingskader langzaam verkeer
Effect
Effectbeoordeling
Alle criteria worden positief beoordeeld
Minstens 2 criteria worden positief beoordeeld, de
overige neutraal.
sterk positief
Positief
Interpretatie
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Duidelijk positief effect
Maximaal 1 criterium wordt (beperkt) negatief
beoordeeld, minimaal 2 positief
Beperkt positief
Beperkt positief
Het aantal positieve beoordelingen is gelijk aan het
aantal negatieve. Er zijn geen criteria die sterk negatief
scoren.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Slechts 1 criterium wordt positief beoordeeld,
maximaal 2 negatief
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
Negatief
Duidelijk negatief effect, aanvaardbaar,
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
sterk negatief
Belangrijk negatief effect, mogelijk knelpunt,
milderende maatregelen vereist
Minstens 2 criteria worden negatief beoordeeld, de
overige neutraal.
Alle criteria worden negatief beoordeeld
12.2.4.2 Ontsluiting openbaar vervoer
De ontwikkeling van het project heeft geen impact op de routing voor het openbaar vervoer
of de ligging van de haltes. Er wordt dus gefocust op de kwaliteit van de ontsluiting van de
site met het openbaar vervoer. Hierbij is enerzijds de route van het multifunctioneel complex
naar de haltes van belang, anderzijds de impact van een evenement op het functioneren van
het openbaar vervoer. Volgende aspecten worden beoordeeld:

14
116
Kwaliteit van de looproute naar de haltes
Op dit moment is een nieuw m.e.r.-richtijnenboek voor de discipline Mobiliteit in ontwikkeling. Indien dit
richtlijnenboek op het moment van de opmaak van het MER gepubliceerd is zal bekeken worden of het nodig is
het hier voorgestelde beoordelingskader bij te stellen.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels

Impact op het functioneren van de haltes

Impact op de doorstroming van het openbaar vervoer
Tabel 9
Beoordelingskader openbaar vervoer
Effect
Effectbeoordeling
Alle criteria worden positief beoordeeld
sterk positief
Minstens 2 criteria worden positief beoordeeld, de
overige neutraal.
Positief
Interpretatie
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Duidelijk positief effect
Maximaal 1 criterium wordt (beperkt) negatief
beoordeeld
Beperkt positief
Beperkt positief
Het aantal positieve beoordelingen is gelijk aan het
aantal negatieve. Er zijn geen criteria die sterk negatief
scoren.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Slechts 1 criterium wordt positief beoordeeld,
maximaal 2 negatief.
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
Negatief
Duidelijk negatief effect, aanvaardbaar,
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
sterk negatief
Belangrijk
negatief
effect,
mogelijks
knelpunt, milderende maatregelen vereist
Minstens 2 criteria worden negatief beoordeeld, de
overige neutraal.
Alle criteria worden negatief beoordeeld
12.2.4.3 Parkeerdruk
Het project zal uiteraard een hoge auto-attractie genereren. Deze voertuigen dienen
maximaal op eigen terrein gestald te worden om overlast voor de buurt te vermijden.
Anderzijds is het ook niet de bedoeling een overschot aan parkeerplaatsen te voorzien,
aangezien dit kan leiden tot een verhoging van het auto-aandeel, met nadelige gevolgen op
de toeleidende wegen. Een bezettingsgraad tussen 75% en 95% is, mits een goed
geleidingssysteem, ideaal.
Tabel 10
Beoordelingskader parkeerdruk
Effect
Effectbeoordeling
De parkings bieden voldoende ruimte voor de
verwachte bezoekers (bezettingsgraad 75%-95%) en
een vlotte opvulling van de parking is gegarandeerd.
sterk positief
De parkings bieden voldoende ruimte voor de
verwachte bezoekers (bezettingsgraad 75%-95%), de
opvulling van de parking kan tijdelijk verstoord
worden, echter zonder impact op de externe wegenis.
positief
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Duidelijk positief effect
Er is een licht tekort/overschot aan parkeerplaatsen
(bezettingsgraad <75% of >95%) en een vlotte
opvulling van de parking is gegarandeerd.
Beperkt positief
Beperkt positief
Er is een licht tekort/overschot aan parkeerplaatsen
(bezettingsgraad <75% of >95%), de opvulling van de
parking kan tijdelijk verstoord worden, echter zonder
impact op de externe wegenis.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Er is een substantieel tekort/overschot aan
parkeerplaatsen (bezettingsgraad <50% of >100%),
maar een vlotte opvulling van de parking is
gegarandeerd
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
Er is een substantieel tekort/overschot aan
parkeerplaatsen (bezettingsgraad <50% of >100%),
de opvulling van de parking kan tijdelijk verstoord
worden, echter zonder impact op de externe wegenis.
negatief
Duidelijk negatief effect, aanvaardbaar,
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
Er is een substantieel tekort/overschot aan
TECHNUM
Interpretatie
sterk negatief
Belangrijk
negatief
effect,
mogelijks
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
117
parkeerplaatsen (bezettingsgraad <50% of >100%),
de opvulling van de parking kan tijdelijk verstoord
worden, met impact op de externe wegenis.
knelpunt, milderende maatregelen vereist
12.2.4.4 Verkeersafwikkeling
Het project zal impact hebben op de verkeersafwikkeling op de R0 enerzijds en de lokale
wegenis rondom het multifunctioneel complex anderzijds. Aangezien, respectievelijk, de
complexen en de kruispunten maatgevend zijn voor de verkeersafwikkeling, wordt hierop
gefocust om de effecten te bepalen. De relevante in- en uitvoegbewegingen,
weefbewegingen en kruispunten worden op de figuur hieronder weergegeven.
Figuur 46
118
Te bestuderen in- en uitvoegbewegingen, weefbewegingen en kruispunten
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
De afwikkelingsniveau’s voor de verschillende weefzones werd bepaald op basis van de
formules gedefinieerd in de ROA15. Hieronder staat de omschrijving van de
afwikkelingsniveaus (A tot F) zoals vermeld in de ROA – Basiscriteria.

Afwikkelingsniveau A: Toestand van volledig vrije verkeersafwikkeling met lage
verkeersintensiteiten en de mogelijkheid van hoge verplaatsingssnelheden.

Afwikkelingsniveau
B:
Overgangsgebied
tussen
vrije
en
regelmatige
verkeersafwikkeling, waarbij de verplaatsingssnelheden in zeer geringe mate worden
beïnvloed door de verkeers-omstandigheden.

Afwikkelingsniveau C: Toestand van regelmatige verkeersafwikkeling, waarbij de
doorgaans nog betrekkelijk hoge snelheden nog wel voldoen aan de
netwerksnelheden, maar door de verkeersomstandigheden steeds verder afwijken
van de individuele wenssnelheden. Ook de bewegingsvrijheid, in termen van
rijstrookkeuze en inhaalmanoeuvres, is nog in slechts beperkte mate aanwezig.

Afwikkelingsniveau D: Overgangsgebied tussen regelmatige en onregelmatige
verkeersafwikkeling, waarin de snelheden sterk worden beïnvloed door fluctuaties in
de verkeersintensiteiten.

Afwikkelingsniveau E: Toestand van onregelmatige verkeersafwikkeling waarbij de
maximale capaciteit van het wegvak wordt bereikt. De snelheden lopen (doorgaans)
vrij abrupt aanmerkelijk terug, terwijl er van bewegingsvrijheid amper sprake kan
zijn.

Afwikkelingsniveau F: Toestand van gedwongen verkeersafwikkeling, waarbij de
snelheden zeer laag zijn en de hoeveelheid verkeer die verwerkt wordt lager ligt dan
de capaciteit. Deze toestand van congestie treedt doorgaans op als gevolg van
stroomopwaartse verstoring/capaciteitsproblemen
Voor de beoordeling van de afwikkelingskwaliteit van een voorrangsgeregeld kruispunt of
een rotonde zal de methodiek van de Highway Capacity Manual16 gevolgd worden, waarbij
de verzadigingsgraden als volgt worden geïnterpreteerd:

X(ring)17 < 80%: vlotte verkeersafwikkeling

80 % < X(ring) < 90 %: kortstondige, lichte filevorming

90 % < X(ring) < 100 %: langdurige, belangrijke filevorming

100 % < X(ring): oververzadigd
Ter evaluatie van de verkeersafwikkeling op kruispunten met verkeerslichten, wordt de
methode van Webster18 gebruikt. De verzadigingsgraden worden als volgt geïnterpreteerd:
TECHNUM

X < 90 %: vlotte verkeersafwikkeling

90 % < X < 100 %: kortstondige, lichte filevorming

100 % < X: langdurige, belangrijke filevorming
15
Richtlijnen voor het Ontwerpen van Autosnelwegen, Rijkswaterstaat, Nederland
16
Transportation Research Board (TRB), Highway Capacity Manual, (2000)
17
X(ring) = procentuele verzadigingsgraad van de ring na de toerit in kwestie
18
Webster, F.V., Traffic Signal Setting. Report 39, Road Research Laboratory Crowthorne, Berkshire, 1958
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
119
Aangezien de gegevens van het verkeerscentrum onvoldoende nauwkeurig zijn op
kruispuntniveau om hieruit definitieve conclusies te kunnen trekken, wordt niet zozeer het
afwikkelingsniveau zelf, maar eerder de evolutie van het afwikkelingsniveau ten gevolge van
het project geëvalueerd. Dit gebeurt in twee stappen.
In een eerste stap wordt het effect op de verschillende kruispunten en weefvakken
afzonderlijk geëvalueerd. Hierbij worden volgende scores gehanteerd:

+3/-3: het afwikkelingsniveau daalt/stijgt meer dan 2 niveau’s of 30% of meer

+2/-2: het afwikkelingsniveau daalt/stijgt 2 niveau’s of 16 tot 25%

+1/-1: het afwikkelingsniveau daalt/stijgt 1 niveau of 6% tot 15%

0: het afwikkelingsniveau blijft gelijk of daalt/stijgt met minder dan 5%
In een tweede stap wordt een globale score bepaald voor de verschillende kruispunten en
weefvakken. Hierbij wordt volgende score gehanteerd.
Tabel 11
Beoordelingskader verkeersafwikkeling
Effect
Effectbeoordeling
De som van de afzonderlijke scores ligt hoger dan +9
en geen enkel kruispunt scoort -2
sterk positief
De som van de afzonderlijke scores ligt hoger dan +6
en geen enkel kruispunt scoort lager dan -2.
positief
Interpretatie
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Duidelijk positief effect
OF
De som van de afzonderlijke scores ligt hoger dan +9
en geen enkel kruispunt scoort -3
De som van de afzonderlijke scores ligt tussen +3 en 3 en geen enkel kruispunt scoort lager dan -2.
Beperkt positief
Beperkt positief
De som van de afzonderlijke scores ligt tussen +3 en 3 en geen enkel kruispunt scoort -3 of +3.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
De som van de afzonderlijke scores ligt tussen +3 en 3 en geen enkel kruispunt scoort hoger dan 2.
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
negatief
Duidelijk negatief effect, aanvaardbaar,
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
sterk negatief
Belangrijk
negatief
effect,
mogelijks
knelpunt, milderende maatregelen vereist
OF
De som van de afzonderlijke scores ligt tussen +3 en
+6 en geen enkel kruispunt scoort -3
OF
De som van de afzonderlijke scores ligt tussen -3 en
+6 en geen enkel kruispunt scoort 3
De som van de afzonderlijke scores ligt lager dan -6 en
geen enkel kruispunt scoort hoger dan -2.
OF
De som van de afzonderlijke scores ligt lager dan +9
en geen enkel kruispunt scoort +3
Alle kruispunten/weefzones scoren negatief
12.2.4.5 Verkeersleefbaarheid
De verkeersleefbaarheid wordt voornamelijk beïnvloed door de intensiteiten van het
gemotoriseerd verkeer en het aandeel zwaar verkeer in de totale verkeersstroom. Hierdoor
worden immers allerlei aspecten bepaald die betrekking hebben op de omgevingskwaliteit,
zoals geluidshinder, luchtvervuiling, verkeersveiligheid en oversteekbaarheid. De stijging of
120
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
daling van de verkeersintensiteiten en het aandeel zwaar verkeer zijn dus een goede maat
voor de toe- of afname van de verkeersleefbaarheid.
Tabel 12
Beoordelingskader verkeersleefbaarheid
Effect
Effectbeoordeling
Zowel de verkeersintensiteiten als het aandeel zwaar
verkeer op de lokale wegen daalt.
sterk positief
De globale verkeersintensiteit op de lokale wegen
daalt.
positief
Interpretatie
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Duidelijk positief effect
Enkel het aandeel zwaar verkeer op de lokale wegen
daalt.
Beperkt positief
Beperkt positief
Er is geen effect op de verkeersintensiteiten op de
lokale wegen.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
Enkel het aandeel zwaar verkeer op de lokale wegen
stijgt.
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
De globale verkeersintensiteit op de lokale wegen
stijgt.
negatief
Duidelijk negatief effect, aanvaardbaar,
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
Zowel de verkeersintensiteiten als het aandeel zwaar
verkeer op de lokale wegen stijgt.
sterk negatief
Belangrijk
negatief
effect,
mogelijks
knelpunt, milderende maatregelen vereist
12.2.4.6 Verkeersveiligheid
Op het omliggend wegennet zal de impact van het project op de verkeersveiligheid beperkt
zijn tot de toe- of afname van de verkeersintensiteiten. Aangezien deze reeds beoordeeld
worden in functie van het aspect verkeersleefbaarheid worden deze hier niet opnieuw
meegenomen.
Wel zal het effect bekeken worden van de aansluiting van de site op het omliggend
wegennet en zal de inrichting van de interne wegenis beoordeeld worden.
Tabel 13
Beoordelingskader verkeersveiligheid
Effect
Effectbeoordeling
Er komen geen onveilige situaties voor op de interne
circulatie, verschillende bestaande onveilige situatie op
de aansluitingen met het omliggend wegennet worden
verbeterd.
sterk positief
Interpretatie
Belangrijk positief effect (meerwaarde)
Er komen geen onveilige situaties voor op de interne
circulatie, een bestaande onveilige situatie op de
aansluitingen met het omliggend wegennet wordt
verbeterd.
positief
Duidelijk positief effect
Er komen geen onveilige situaties voor op de interne
circulatie, de situatie op de aansluitingen met het
omliggend wegennet wijzigt niet.
Beperkt positief
Beperkt positief
Er komt maximaal één onveilige situatie voor op de
interne circulatie, de situatie op de aansluitingen met
het omliggend wegennet wijzigt niet.
Verwaarloosbaar
Geen, neutraal of verwaarloosbaar effect
In de interne circulatie komen verschillende onveilige
situaties voor, de situatie op de aansluitingen met het
omliggend wegennet wijzigt niet.
Beperkt negatief
Beperkt negatief effect, aanvaardbaar, geen
milderende maatregelen nodig.
OF
Er komt maximaal één onveilige voor, de situatie op de
aansluitingen met het omliggend wegennet wijzigt
niet, er komen geen onveilige situaties voor op de
interne circulatie.
Op het omliggend wegennet komen verschillende
TECHNUM
negatief
Duidelijk
negatief
effect,
aanvaardbaar,
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
121
Effect
Effectbeoordeling
bijkomende onveilige situaties voor, er komen geen
onveilige situaties voor op de interne circulatie.
Zowel op het omliggend wegennet en in de interne
circulatie komen verschillende (bijkomende) onveilige
situaties voor.
Interpretatie
milderende maatregelen kunnen voorgesteld
worden.
sterk negatief
Belangrijk
negatief
effect,
mogelijks
knelpunt, milderende maatregelen vereist
12.2.5 Milderende maatregelen
Binnen de discipline verkeer wordt gestreefd naar een set van milderende maatregelen
opgesteld op basis van de te milderen effecten die bij de het deelonderzoek verkeer werden
gedetecteerd. In eerste instantie wordt het vermijden van negatieve effecten nagestreefd,
pas in tweede instantie wordt het milderen van negatieve effecten beoogd.
12.2.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Voor de effecten gerelateerd aan de verkeersintensiteiten wordt gewerkt met gegevens uit
het verkeersmodel, aangevuld met ramingen voor de verkeersstromen naar het project en
het bestaande Koning Boudewijnstadion. Door de aard van deze gegevens moet rekening
gehouden worden met het feit dat deze niet volledig accuraat de toekomstige situatie zullen
beschrijven. Deze bieden echter wel de best mogelijke benadering, aangezien bij het gebruik
van telgegevens geen rekening gehouden kan worden met verwachte evoluties.
Daarnaast kunnen ook bepaalde bijkomende evoluties plaatsvinden die vandaag nog niet
gekend zijn of kunnen evoluties waarmee rekening gehouden werd niet doorgaan. Dit zal
een invloed hebben op het achtergrondverkeer rond de site waar momenteel nog geen
rekening mee gehouden kan worden.
122
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.3
Discipline Lucht
12.3.1 Afbakening van het studiegebied
12.3.1.1 Inhoudelijke afbakening
Als belangrijkste parameters welke beoordeeld dienen te worden, kan melding gemaakt
worden van:

NOx (NO2) als meest relevante verbrandingsparameter van zowel machines als van
transport (zowel tijdens de aanleg- als de exploitatiefase)

(ultra) fijn stof: PM10, PM2,5, UFP, elementaire koolstof afkomstig van
verbrandingsgassen van machines en werftransport tijdens de aanlegfase;
wijzigingen van transport/verkeer (inclusief intern verkeer) tijdens exploitatiefase.

SO2, CO, VOS, PAK’s: zelfde bronnen als hierboven vermeld

Stof (opwaaiend en neervallend) voornamelijk tijdens de aanlegfase
Ten aanzien van de impact van (ultra) fijn stof dient aangegeven te worden dat de
gravimetrische parameters PM10 en PM2,5 in feite minder geschikt zijn om de impact van de
ultra fijn stof emissies van voertuigen te beoordelen, gezien de uitlaatgasemissies van
voertuigen gekenmerkt worden door de emissie van dermate fijne deeltjes (< 0,1 µm) dat
deze nauwelijks een gewichtsaandeel vertonen in het totaal van de fijn stof fractie. Om deze
impact beter in kaart te brengen zou men gebruik moeten maken van de parameters zoals
elementair koolstof (EC), van aantal deeltjes of mogelijks ook van de roetfractie
(zwartingsindex). Gezien het beschikbaar zijn van noch voldoende gegevens met betrekking
tot de achtergrondconcentraties noch van onderbouwde emissiefactoren, kunnen deze
parameters evenwel niet kwantitatief beoordeeld worden.
Op basis van literatuurgegevens zou men kunnen stellen dat de impact van dit ultra fijn stof
afkomstig van uitlaatgassen beter kan beoordeeld worden op basis van de NO x-impact.
Omwille van het feit dat NOx niet als dusdanig modelmatig mee in kaart gebracht wordt,
wordt bij de impactbeoordeling van ultra fijn stof gerefereerd naar de NO2-fractie,
niettegenstaande de NOx-concentratie evenwel ook mee bepaald wordt door het aanwezige
ozon en door tal van chemische reacties waardoor voornamelijk tijdens de avondspits de
correlatie ultra fijn stof versus NO 2 veel minder uitgesproken wordt.
Slijtage emissies (wegdek, remmen, banden) en opwervelingsemissies zijn omwille van de
grootte van het veroorzaakte stof wel te karakteriseren door de PM 10-fractie. Deze slijtage
emissies bevatten onder andere ook zware metalen.
Specifieke aandacht wordt besteed aan de impact ter hoogte van bewoning in het
studiegebied.
12.3.1.2 Geografische afbakening
Voor de discipline lucht wordt het studiegebied afgebakend tot het gebied waar de emissies
gelinkt met het project een impact hebben op de concentraties van de omgevingslucht.
De afbakening van het studiegebied gebeurt dus in functie van de effecten van het project
op de lokale luchtkwaliteit. Deze worden hoofdzakelijk bepaald door de emissies tijdens de
aanlegfase (grond- en bouwwerken, ….) en door het wegverkeer.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
123
Er dient hierbij rekening gehouden te worden met een gebied van 1 kilometer rondom de
relevante (bestaande en te onderzoeken) ontsluitingswegen van het projectgebied (het
impactmodel IFDM19-traffic berekent tot op één km van een wegsegment de impact van het
verkeer).
12.3.2 Beschrijving van de referentiesituatie
12.3.2.1 Actuele situatie
De actuele luchtkwaliteit van het studiegebied wordt in kaart gebracht op basis van:

Meetgegevens van VMM en BIM meetstations in en nabij het studiegebied (voor
zover beschikbaar);

Modelberekeningen van VMM / atmosys;

Achtergrondconcentraties en modelberekeningen met de modellen CAR-Vlaanderen
(voor wegsegmenten met bewoning) en IFDM-traffic (wegsegmenten zonder
relevante bebouwing).
Voor de kwantificatie van de emissies wordt gebruik gemaakt van:

Verkeersintensiteiten per wegsegment;

Modelberekeningen met IFDM-traffic.
Als inputparameter van het model CAR-Vlaanderen wordt gewerkt met:

Etmaalintensiteiten.
Als inputparameters voor het IFDM-traffic model wordt bij voorkeur gewerkt met:

Avondspitsintensiteiten;

Free flow snelheden.
De parameters die bij de modelleringen gehanteerd worden zijn:

Jaargemiddelde concentratie NO2, PM10 en PM2,5 (µg/m³);

Aantal overschrijdingen grenswaarde (uurgemiddelde NO2 en daggemiddelde PM10).
De toetsing wordt uitgevoerd ten opzichte van de jaargemiddelde grenswaarde voor NO 2, de
jaargemiddelde grenswaarden voor PM 10/ PM2,5 en het toegelaten aantal overschrijdingen
van de daggemiddelde grenswaarde voor PM10 en uurgemiddelde grenswaarde NO2. Omwille
van het feit dat op dagen dat er evenementen/wedstrijden georganiseerd worden extra
verkeer optreedt ten opzichte van het normaal aanwezige verkeer, worden vooral de
berekende dag- en uurgemiddelde hogere percentielen inzake NO2 en PM10 gekenmerkt door
een grotere onzekerheid.
19
124
IFDM: The Immission Frequency Distribution Model (Model dat de verspreiding van emissies berekent)
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
De impact inzake UFP/EC/OC/roet wordt kwalitatief bepaald rekening houdend met de
impact inzake NO2 . Voor de beoordeling van de impact inzake UFP/EC/roet kan aangegeven
worden dat gezien de link van deze parameters met de NOx emissie van verkeer, deze
gelijkaardig kan beoordeeld worden als deze van NO 2 (sterk verhoogde waarden). Ten
aanzien van deze parameters zijn er geen grenswaarden van toepassing.
Met betrekking tot de andere parameters die ook door verkeer beïnvloed worden (SO2, CO,
benzeen,…) kan op basis van meetgegevens van VMM op locaties met veel verkeer en een
grotere impact inzake gebouwverwarming gesteld worden dat er geen overschrijdingen van
de terzake geldende grenswaarden verwacht worden.
12.3.2.2 Referentiesituatie
De beoordeling van de referentiesituatie (2020) wordt op een gelijkaardige manier in kaart
gebracht op basis van prognoses van verkeersintensiteiten, emissiekengetallen en
achtergrondconcentraties. Hierbij wordt gebruik gemaakt van dezelfde modellen zoals
toegepast voor de actuele situatie.
Gezien voor een aantal bronnen de impact in de toekomst zal wijzigen omwille van strengere
emissievoorwaarden en technische ontwikkelingen, wordt voor de beoordeling van de impact
in de referentiesituatie rekening gehouden met deze ontwikkelingen. Voor de beoordeling
van de referentiesituatie wordt de te verwachten situatie in 2020 in kaart gebracht.
Ten aanzien van de beoordeling van de impact van het wegverkeer wordt een gelijkaardige
werkwijze toegepast zoals voorzien bij de beoordeling van de actuele situatie.
Op basis van de te verwachten wijzigingen wordt de situatie in het referentiejaar
beoordeeld. De te verwachten wijzigingen betreffen:

Wijziging achtergrondconcentraties: omwille van de te verwachten aanscherping van
de NEC20 doelstellingen tegen 2020 zullen de globale emissie niveaus dienen af te
nemen, wat uiteraard ook een positieve impact op de immissies kan hebben.

Wijziging emissies wegverkeer gezien de strenger wordende emissie-eisen van
uitlaatgassen.
Waar mogelijk worden deze wijzigingen kwantitatief in kaart gebracht rekening houdend met
wijzigingen inzake emissiefactoren.
De impactberekeningen van het verkeer worden dan ook uitgevoerd met de modelmatig
beschikbare gegevens van 2020.
De mate waarin de luchtkwaliteit in 2020 kan verbeteren ten opzichte van de actuele
luchtkwaliteit wordt afgeleid uit gegevens en achtergrondwaarden zoals opgenomen in de
impactmodellen CAR-Vlaanderen en/of IFDM-traffic.
12.3.3 Beschrijving van de milieueffecten
Voor de geplande situatie wordt onderscheid gemaakt tussen:
20
TECHNUM
NEC: National Emission Ceilings (nationale emissieplafonds)
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
125

Aanlegfase

Exploitatiefase
In de geplande situatie zijn voornamelijk wijzigingen te verwachten van verkeer.
Met betrekking tot de effecten te wijten aan gebouwverwarming wordt nauwelijks een
relevante invloed verwacht. Door de mildering die reeds in het project voorzien is, worden
nauwelijks verbrandingsemissies verwacht bij gebouwverwarming.
Omwille van het gebruik van warmtepompen wordt geen verbruik van fossiele brandstoffen
voorzien, zodat bijgevolg lokaal geen verwarmingsemissies ontstaan. In het project-MER zal
dan ook niet verder ingegaan worden op dit aspect.
12.3.3.1 Aanlegfase
Met betrekking tot de impact van de werken tijdens de aanlegfase wordt rekening gehouden
met de aanwezigheid van zwaar vrachtverkeer en machines die ingezet zullen worden voor
de (aanleg)werkzaamheden. Deze emissies zijn op verschillende vlakken gesitueerd, met
name:

afvoeren van puin;afgraven en aan- en afvoer grond;

aanvoer materialen;

bouwactiviteiten.
De te verwachten effecten tijdens de aanlegfase zijn dan ook voornamelijk terug te brengen
tot de uitlaatgassen van machines en werfverkeer, en van opwaaiend en neervallend stof.
Het aantal transporten en de duur van de werken worden geschat in functie van de
verschillende bouwfasen. Op basis van deze schattingen wordt het totaal aantal
transportbewegingen tijdens de volledige aanlegfase geschat. Hiervan wordt de impact
berekend met het model CAR-Vlaanderen, gezien met dit model tot op een kortere afstand
van de wegas de impact kan berekend worden.
Voor zover reeds beschikbaar wordt rekening gehouden met de voorziene werfwegen.
12.3.3.2 Exploitatiefase
Met betrekking tot verkeer wordt de impact van de berekende emissies op de lokale
luchtkwaliteit geëvalueerd. Hierbij worden net zoals bij de referentiesituatie
modelberekeningen uitgevoerd met IFDM-traffic en CAR-Vlaanderen. De impact van het
project wordt afgeleid uit het verschil ten opzichte van de referentiesituatie.
Bij het in kaart brengen van de toekomstige impact wordt uiteraard rekening gehouden met
toekomstige emissiefactoren en achtergrondconcentraties.
Zoals reeds beschreven in §12.2.1.1 worden de effecten van alle voorziene functies
bespoken. Gezien echter de verwachte verkeerspieken door het voetbal wordt er specifieke
aandacht besteed aan mogelijke cumulatieve effecten indien een voetbalwedstrijd zou
plaatsvinden op dezelfde dagen als bijv. een beurs en/of optredens.
126
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Teneinde de impact te berekenen van het specifieke verkeer van en naar het complex dient
een aangepaste modelinput berekend te worden. Dit specifieke verkeer wordt dan bijgeteld
bij het verkeer dat voor de referentiesituatie wordt aangenomen.
Op basis van het aantal wedstrijden dat per jaar georganiseerd zou worden, en het verwacht
aantal voertuigbewegingen dat hiermee gepaard gaat, wordt berekend hoeveel extra
voertuigbewegingen er per jaar van en naar het complex kunnen verwacht worden. Als input
voor de verkeersmodellen wordt dit aantal gedeeld door het totaal aantal kalenderdagen om
het gemiddeld aantal voertuigen per etmaal te berekenen. Dit kan als input dienen bij de
berekeningen die voorzien worden met het CAR model.
Gezien de verkeersintensiteit bij IFDM-traffic als avondspitsintensiteiten dient ingevoerd te
worden, zal gebruik gemaakt worden van de parameters opgenomen in de handleiding van
IFDM-traffic teneinde de gemiddelde etmaalintensiteiten van het specifieke verkeer van en
naar het Multifunctioneel complex om te zetten naar avondspitsintensiteiten.
Door de berekeningsmethodiek is ten aanzien van de impact van het extra verkeer
gegenereerd door het periodiek organiseren van wedstrijden/evenementen enkel een
kwantitatieve beoordeling van de impact op de luchtkwaliteit mogelijk ten aanzien van de
jaargemiddelde impactbijdrage. De impactbijdrage op de hogere percentielwaarden van uuren daggemiddelden (aandeel in eventueel optreden van overschrijdingen van de
uurgemiddelde en daggemiddelde grenswaarden) wordt kwalitatief beoordeeld.
Uiteraard zullen de effecten op dagen met wedstrijden aanzienlijk hoger zijn dan de
berekende jaargemiddelde impact. Dit wordt kwalitatief beoordeeld rekening houdend met
het aantal voertuigbewegingen op deze dagen, het tijdstip van de extra bewegingen, het
aantal dagen per jaar dat dit zou optreden (zie projectbeschrijving) en het reeds aanwezige
verkeer.
Bij de beoordeling van de impact van het verkeer gegenereerd door de nevenfuncties kan
zowel de jaargemiddelde als dag- en uurgemiddelde impact kwantitatief beoordeeld worden,
gezien dit extra verkeer elke dag van het jaar kan optreden, en dit in tegenstelling met
evenementen/wedstrijden.
De impact van de ventilatie-emissies vanuit de parkeergarage wordt berekend met behulp
van het model IFDM (of equivalent). De impact wordt hierbij vergeleken met de impact
veroorzaakt door de actuele parkeerfaciliteiten.
De impact wordt beoordeeld ten opzichte van grenswaarden, richt- en/of streefwaarden,
beleidsdoelstellingen en internationaal gehanteerde doelstellingen rekening houdend met het
hierna beschreven beoordelingskader.
12.3.4 Beoordelingskader
Bij de beoordeling van de impact wordt het juridisch en beleidsmatig kader in rekening
gebracht zoals vastgelegd in:
TECHNUM

Europese wetgeving

Implementatie in Vlarem-II

Specifieke Vlarem-II doelstellingen

Vlaamse milieubeleid (o.a. inzake geur, zure depositie,…)
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
127

Internationaal gehanteerde toetsingswaarden zoals WGO, TA-luft,…. Voor die
parameters waarvoor geen Europese en/of Vlaamse grenswaarden of doelstellingen
vastliggen
De effectbeoordeling wordt gebaseerd op de berekende/geschatte bijdragen te wijten aan
het
project.
Deze
beoordeling
wordt
uitgevoerd
ten
opzichte
van
de
luchtkwaliteitsdoelstellingen. Bij deze beoordeling wordt de wijziging van de concentratie
(wijziging van de bijdrage) na realisatie van het project uiteraard geëvalueerd ten opzichte
van de te verwachten wijziging bij autonome situatie in 2020 en niet ten opzichte van de
actuele situatie.
Voor de impactbeoordeling wordt gebruik gemaakt van het kader zoals opgenomen in het
Richtlijnenboek lucht van LNE (2012). Er wordt een 7-delig toetsingskader gehanteerd (-3
tot +3) om de toekomstige impact te beoordelen. Dit kwantitatief beoordelingskader wordt
gebruikt per component, waarbij de berekende bijdragen gerelateerd worden aan de
luchtkwaliteitsgrenswaarden of -doelstellingen (zie Bijlage 1).
Er wordt hierbij wel een onderscheid gemaakt tussen de beoordeling van de jaargemiddelde
bijdragen en de bijdragen ten aanzien van hogere percentielwaarden. Tevens omvat dit
kader een link naar milderende maatregelen.
Tabel 14
Beoordelingskader lucht in functie van berekende bijdrage in vergelijking met de situatie
bij autonome ontwikkeling, incl. koppeling met milderende maatregelen (Richtlijnenboek
Lucht, 2012)
Significantiekader
Op basis van
overschrijdingen:
gemiddelde
berekende
immissiebijdrage
en/of
aantal
X > 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal
overschrijdingen = beperkte bijdrage
X > 3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal
overschrijdingen = belangrijke bijdrage
X > 10% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten aantal
overschrijdingen = zeer belangrijke bijdrage
De link met de milderende maatregelen is hierbij eveneens van belang (zie
onder).
Opmerking voor stationaire bronnen: voor PM10 wordt het toegelaten aantal
overschrijdingen per jaar van de daggrenswaarde (35) herrekend naar een
rekenkundig jaargemiddelde waarde. Dit rekenkundig gemiddelde bedraagt 31,3
μg/m3 (Celis et al. 2009). Voor PM10 wordt dus getoetst ten opzichte van één
luchtkwaliteitsnorm, nl. deze rekenkundige gemiddelde waarde, en volgens
significantiekader ‘1 – 3 – 10’.
Link
milderende
maatregelen
Jaargemiddelde:

Voor een score van -1 geldt (beperkte bijdrage): onderzoek naar milderende
maatregelen is minder dwingend, tenzij de MKN in referentiesituatie reeds
voor 80% ingenomen is (link met milieugebruiksruimte).

Score -2: belangrijke bijdrage, milderende maatregelen moeten gezocht
worden in het MER met zicht op implementatie ervan op korte termijn.

Score -3: zeer belangrijke bijdrage, milderende maatregelen zijn essentieel.
Er wordt altijd verwacht dat het effect van de milderende maatregelen
doorgerekend wordt en opnieuw getoetst.
Voor de percentielen en/of omstandigheden die niet volledig met gemiddelden kunnen
beoordeeld worden is ander toetsingskader van kracht:
128
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Percentages voor toetsing van
percentielen / aantal
overschrijdingen
Op basis van berekende immissiebijdrage X (zie hoger) of aantal
overschrijdingen:
Link milderende maatregelen
Er wordt geen link met het stellen van milderende maatregelen
gelegd. De deskundige is er wel toe gehouden om in het MER de
noodzaak aan milderende maatregelen te beoordelen en te
rapporteren.
X > 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten
aantal overschrijdingen
X > 5% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten
aantal overschrijdingen
X > 20% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde of toegelaten
aantal overschrijdingen
De impact van die elementen welke niet kwantitatief kunnen beoordeeld worden zal
ingeschat worden op basis van een expertoordeel, waarbij eveneens van een 7-delig kader
gebruik zal gemaakt worden.
12.3.5 Milderende maatregelen
Milderende maatregelen worden onderzocht cfr. de bepalingen opgenomen in het
Richtlijnenboek lucht van LNE (2012) waarbij het onderzoek gekoppeld wordt aan de
impactbeoordeling zoals hierboven reeds aangegeven.
Voorstellen tot postmonitoring worden voorzien in volgende gevallen:

Bij vaststelling van overschrijdingen van luchtkwaliteitsdoelstellingen

Indien de onnauwkeurigheid van de impactvoorspelling als te aanzienlijk wordt
aanzien, in combinatie met een reële kans op het overschrijden van
luchtkwaliteitsdoelstellingen.
Bijkomend wordt geëvalueerd in hoever er eventuele randvoorwaarden dienen vastgelegd te
worden voor de toekomstige exploitatie. Hierbij zal vooral aandacht besteed worden aan de
beschikbare milieugebruiksruimte, en de toekomstige evolutie hiervan op basis van
autonome ontwikkeling.
12.3.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Behoudens het ontbreken van een methodiek/emissiekengetallen om de emissies die
ontstaan in de aanlegfase te begroten, worden er in deze fase van de studie nog geen
leemten onderkend. De impactbeoordeling tijdens de aanlegfase zal dan ook voornamelijk
kwalitatief uitgevoerd worden, met specifieke aandacht voor maatregelen welke de impact
reduceren.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
129
12.5
Discipline Geluid en Trillingen
12.5.1 Afbakening van het studiegebied
12.5.1.1 Inhoudelijke afbakening
Het onderzoek voor de discipline geluid en trillingen spitst zich voornamelijk toe op de
impacten van de aanleg- en exploitatiefase. Voor de exploitatiefase wordt er onderscheid
gemaakt in de aard van de geluidsemissie afkomstig van de verschillende voorziene functies
De nadruk wordt evenwel gelegd op de voetbalactiviteit (zowel verkeersgeluid als
stemgeluid).
12.5.1.2 Geografische afbakening
Het studiegebied voor de discipline geluid en trilingen wordt in de eerste plaats bepaald door
het projectgebied en de verkeersafwikkeling naar het projectgebied vanaf de rechtstreekse
aansluitingswegen naar de ring (R0) en het lokale wegennet, voornamelijk de
Romeinsesteenweg, aansluitend aan het projectgebied gelegen. Het studiegebied wordt dus
afgebakend als de som van het projectgebied en een omliggende zone plus de voornaamste
verkeersafwikkelingswegen waarbinnen nog relevente geluidseffecten (> 1dB(A)) worden
verwacht.
12.5.2 Beschrijving van de referentiesituatie
Een afweging van de geluidsimpact van het project ten opzichte van de referentiesituatie
geeft inzicht in de verwachte ernst van de milieuverstoring (geluidshinder). Om een
afweging mogelijk te maken als gevolg van de exploitatiefase van multifunctioneel complex,
wordt er een inventarisatie uitgevoerd in het studiegebied.
12.5.2.1 Inventarisatie huidig omgevingsgeluid
Het omgevingsgeluid is een maat voor de heersende geluidsbelasting veroorzaakt door
diverse bronnen zoals verkeer (spoor, weg en vliegtuig), recreatieve-, industriële en
woonactiviteiten. De aanwezigheid van deze bronnen en hun relevante geluidsbijdrage is
plaatsafhankelijk.
De bepaling gebeurt aan de hand van in-situ geluidsmetingen van het omgevingsgeluid aan
nabijgelegen woningen (woningen in de omgeving het multifunctioneel complex). De
meetplaatsen worden oordeelkundig gedefinieerd binnen de potentiële beïnvloedingszone
van het multifunctioneel complex en langsheen de verkeersafwikkelingswegen van en naar
de parkeerzones op de site.
De door de geluidsdeskundige voorgestelde meetplaatsen en meetduur worden in onderling
overleg besproken met de dienst Mer van de Vlaamse overheid én zodanig gekozen dat een
representatief beeld ontstaat om de bestaande geluidsbelasting aan woningen rondom het
projectgebied of waar potentiële geluidsimpacten worden verwacht, te beschrijven. In
Bijlage 1 van deze kennisgeving wordt het voorstel van de deskundige Geluid voor de
bepaling van de meetpunten en de uitvoeringsmodaliteiten bij de geluidsmetingen
opgenomen.
130
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Bij de analyse van de meetdata wordt nagegaan in hoeverre de milieukwaliteit 21
(omgevingsgeluid) in de huidige omgeving ten aanzien van de geluidsgevoelige zones voor
de receptor mens beter of slechter is dan de leefbaarheidscriteria met betrekking tot geluid
(Vlarem II).
Daarnaast geven de geïnventariseerde geluidsdata aan welke geluidsbijdrage ten gevolge
van het geplande project toelaatbaar is teneinde (bijkomende) geluidshinder te voorkomen.
12.5.2.2 Inventarisatie bijdrage wegverkeersgeluid
Vermits de woningen aan de Romeinsesteenweg zijn gelegen en nabij de ring worden zij al
in belangrijke mate belast door het wegverkeerslawaai. Het geluidsimmissieniveau bij de
omwonenden wordt daarbij bepaald door de geluidsemissie van het verkeer (voornamelijk
door de verkeersintensiteiten en –snelheden en het wegdektype) op de lokale en
omliggende weg(en) én de afstand van de receptor tot de weg(en).
Om inzicht te verkrijgen in de impact van het wegverkeerslawaai door de Romeinsesteenweg
en de ring (R0) naar bewoonde gebouwen in de omgeving, meer bepaald residentiële
gebouwen nabij het multifunctioneel complex, wordt de geluidsuitbreiding vanuit de
omliggende wegsegmenten berekend.
Met het oog op de vergelijkbaarheid van de geluidsberekeningsresultaten van de
referentiesituatie en de verkeersaantrekking tijdens de exploitatiesituatie (voetbalwedstrijd,
concerten, horeca, kantoren, …), wordt met eenzelfde effectvoorspellingsmethodiek en
beoordelingskader gewerkt die een kwantitatieve afweging tussen de situaties mogelijk
maakt.
12.5.3 Beschrijving van de milieueffecten
12.5.3.1 Wegverkeersgeluid bestemmingsverkeer (geplande toestand vs referentiesituatie)
Het onderzoek voor de discipline geluid spitst zich voornamelijk toe op de impacten van het
bestemmingverkeer naar de projectsite en dit voor verschillende scenario’s. Voornamelijk de
geluidseffecten van het bijkomend wegverkeer vormt onderdeel van de studie.
In deze studie wordt ondermeer nagegaan of de doelstellingen van dit project (realisatie van
een multifunctioneel complex dat o.a. voorziet in een voetbalstadion) bijkomende
geluidshinder door de verkeersafwikkeling naar het multifunctioneel complex zou kunnen
veroorzaken. Er wordt nagegaan in hoeverre de omliggende woningen tot de
verkeerafwikkelingwegen worden blootgesteld aan een verhoogd geluidsniveau tengevolge
van de geplande ontwikkeling (bijvoorbeeld tijdens een topwedstrijd). Om over gegevens te
kunnen beschikken voor alle omliggende woningen tot de verkeersafwikkelingswegen, wordt
geopteerd om de resultaten van de verkeersstudie als uitgangsgegevens te gebruiken bij het
berekenen van de afgeleide geluidseffecten. De geluidsimpacten worden bepaald door
middel van een numeriek berekeningsmodel waarbij berekeningen worden uitgevoerd op
21
TECHNUM
Op basis van duurzame ontwikkeling en de bescherming van een gezond leefmilieu in Vlaanderen (in uitvoering
van de kaderwet van 18 juli 1973 betreffende de bestrijding van de geluidshinder) werden
milieukwaliteitsnormen opgesteld. Er worden daarbij kwaliteitseisen aangegeven waaraan het betrokken
onderdeel van het milieu in heel het Vlaams Gewest moet voldoen.
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
131
basis van de Nederlandse rekenmethode, gepubliceerd in “Reken- en Meetvoorschrift
Wegverkeerslawaai 2002”, genoemd onder standaardrekenmethode SRM II. Dit is in het
geactualiseerd MER richtlijnenboek voor de discipline geluid en trillingen aangegeven als
aanbevolen rekenmethode voor de berekening van het wegverkeerslawaai.
Bij de berekening van het wegverkeersgeluid wordt voor elk wegsegment rekening
gehouden met het geluidsvermogenniveau van een type motorvoertuig, met onderscheiding
van lichte en zware motorvoertuigen, en met de maatgevende verkeersintensiteit en –
snelheid per voertuigcategorie en per richting. Het geluidsvermogenniveau wordt voor het
aandeel rolgeluid mede bepaald door het type wegdekverharding. Bij de berekening zal voor
de wegverharding een referentiewegdektype worden gekozen met Vlaamse
wegdekcorrectietermen.
Naast geluidsveroorzakende factoren wordt in de rekenmethode rekening gehouden met
geluidsdempende factoren, waaronder demping door geometrische uitbreiding (bepaald door
de ligging van de weginfrastructuur ten opzichte van de receptor), luchtabsorptie,
akoestische eigenschappen van het bodemgebied, afscherming en reflecties van
gedefinieerde (invloedrijke) objecten.
Het milieu-effect van de verkeersafwikkeling zal worden onderzocht
geluidsbelastingsindicatoren Lden en Lnight (bijlage 2.2.4.1 van Vlarem II).
voor
de
De berekeningsresultaten van de geluidsbelastingsindicatoren worden voorgesteld onder de
vorm van geluidscontourenkaarten, waarop contouren worden bekomen door een
verbindingslijn van rasterpunten van eenzelfde geluidsniveau. De zones binnen de
geluidscontouren geven inzicht in de omvang van de geluidsbelasting en specifiek de
hinderoppervlakte, met name de oppervlakte waarbinnen de richtwaarde van het
hanteerbaar leefbaarheidscriterium voor wegverkeerslawaai wordt overschreden. Het
ontvangstoppervlak wordt op 4 m boven het maaiveld berekend, namelijk een gemiddelde
hoogte voor woningbouw met twee bouwlagen.
Met de berekeningsresultaten voor de referentiesituatie en de exploitatiesituatie wordt
nagegaan of het wegverkeersgeluid langs de verkeersafwikkelingswegen nog kan voldoen
aan de Vlaamse geluidsbeheersende criteria voor wegverkeersgeluid (consensustekst
Milieukwaliteitsnormen Omgevingslawaai, Vlaamse Overheid-dept. LNE), zoals opgenomen in
het geactualiseerd MER richtlijnenboek voor de discipline geluid en trillingen.
De effecten aan wegverkeersgeluid van de exploitatiesituatie ten opzichte van de
referentiesituatie kunnen visueel worden verduidelijkt aan de hand van een ruimtelijke
verschilplot van beide situaties. Door rekenpunten met eenzelfde verschilwaarde met elkaar
te verbinden worden verschilcontouren bekomen, waarbij zones met een toenemende of
afnemende geluidsbelasting ruimtelijk worden afgebakend.
12.5.3.2 Geluid voetbalwedstrijd (geplande toestand vs. referentiesituatie)
Het multifunctioneel complex omvat onder meer een voetbalstadion. Bij een
voetbalwedstrijd is de directe hinder afkomstig van het menselijk stemgeluid en het
omroepsysteem vanuit het stadion. Het geluidsniveau vanuit het stadion is variabel tijdens
een wedstrijd en afkomstig van de omroepinstallatie, muziek, gezang, gastoeters, applaus,
geschreeuw... en kan tijdens de wedstrijd hoge piekniveaus bereiken. In de geluidsemissie
zijn twee toestanden belangrijk, enerzijds het equivalent geluidsemissieniveau voor een
representatieve wedstrijd met ca. 60.000 toeschouwers en anderzijds het kortstondig piek
geluidsemissieniveau bij het maken van een goal.
132
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
De geluidsoverdracht vanuit het stadion naar de omwonenden, rekening houdende met de
interactie van de bouwkundige samenstelling van het stadion op de geluidsverspreiding naar
de omliggende woonomgeving, wordt via een akoestisch rekenprogramma IMMI bepaald.
Om een kwantitatieve aftoetsing van het specifiek stadiongeluid mogelijk te maken, wordt
een rekenmodel opgebouwd van het stadion en zijn omgeving.
Opbouw van het rekenmodel:

De bouwkundige infrastructuur van het stadion wordt in 3 dimensies zo nauwkeurig
mogelijk gemodelleerd (conform het architecturaal plan).

Alle structuren (gebouwen) in de omgeving van het stadion die enige invloed op de
geluidsoverdracht veroorzaken, worden eveneens mee opgenomen in het
rekenmodel, zoals woningbouw, paleizen van de Heizel, enz.

Het reliëf van de omgeving vormt het glooiend maaiveld (conform Digitaal Hoogte
Model).

De geluidsbron (toeschouwers) binnen het stadion wordt voor de tribunes
gemodelleerd
als
geluidsuitstralende
vlakken
(emissiegegevens:
in-situ
geluidsmeting tijdens een voetbalwedstrijd).
Dit rekenmodel maakt het daarmee mogelijk om zowel afschermende als reflecterende
geluidseffecten van de onderdelen (wanden, dak, enz.) van het toekomstig stadion mee op
te nemen in de overdrachtsberekening naar de omgeving. De geluidsoverdrachtsberekening
wordt uitgevoerd volgens de internationale standaard ISO 9613-2: “Attenuation of sound
during propagation outdoors - Part 2: General method of calculation”22.
Aan het rekenmodel kunnen modificaties worden gemodelleerd om de akoestische efficiëntie
van mogelijke ingrepen ten aanzien van de omgeving te voorspellen.
Om inzicht te verkrijgen in de impact van zulk een piekbelasting naar bewoonde gebouwen
in de omgeving, meer bepaald residentiële gebouwen nabij het stadion, wordt de
geluidsuitbreiding vanuit het stadion voorgesteld aan de hand van een
geluidscontourenkaart.
In de Vlaamse milieuwetgeving Vlarem II werden voorwaarden opgenomen ter beheersing
van de geluidshinder voor hinderlijk ingedeelde inrichtingen (bijlage Vlarem I). Onder de
algemene milieuvoorwaarden werden voor nieuwe inrichtingen grenswaarden voor het
specifieke geluid van de inrichting ten aanzien van bewoonde vertrekken opgesteld. Voor
bijzondere
geluidskarakters
met
een
verhoogde
hindergevoeligheid,
zoals
impulsachtige/intermitterende/incidentele/fluctuerende
geluiden,
werden
bijzondere
grenswaarden opgesteld ten aanzien van het maximaal piekniveau (parameter: max.
LAeq,1s). De bijzondere grenswaarden zijn functie van de ligging van de bewoonde
vertrekken volgens het gewestplan en de beoordelingsperiode. Met de berekeningsresultaten
wordt afgetoetst of de hanteerbare leefbaarheidscriteria voor geluidshinder tijdens een
maximale belastingstoestand aan stadion-geluid nog worden gerespecteerd.
22
TECHNUM
Vertaling: Afname van geluid buitenshuis, algemene berekeningsmethode
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
133
De effecten aan stadion-geluid van de exploitatiesituatie ten opzichte van de
referentiesituatie kunnen visueel worden verduidelijkt aan de hand van een ruimtelijke
verschilplot van beide situaties. Door rekenpunten met eenzelfde verschilwaarde met elkaar
te verbinden worden verschilcontouren bekomen waarbij zones met een toenemende of
afnemende geluidsbelasting ruimtelijk worden afgebakend.
12.5.3.3 Geluid overige activiteiten (geplande toestand vs referentiesituatie)
In het multifunctioneel complex zullen diverse grootschalige evenementen kunnen worden
georganiseerd, zoals concerten. Het geluidsniveau vanuit het stadion is daarbij afkomstig
van de elektronisch versterkte muziek, het stemgeluid van het publiek, omroepsysteem, enz.
Het bronvermogenniveau kan hierbij oplopen tot boven de 140 dB(A) bij een geïnstalleerd
elektrisch vermogen van boven de 100 kW.
Om de geluidsimpact van dergelijke ontspanningsactiviteiten in het stadion te beschrijven
ten aanzien van de omwonenden wordt het rekenmodel voor het stadion-geluid tijdens een
voetbalwedstrijd aangepast wat betreft de emissiegegevens (geluidsvermogenniveau,
geluidsverdeling en bronlocaties). De geluidsoverdrachtsmethode en –beoordelingsmethode
zijn in overeenstemming met deze beschreven voor het geluid tijdens een voetbalwedstrijd.
12.5.3.4 Geluid nevenfuncties (geplande toestand vs. referentiesituatie)
Indien er activiteiten worden gepland die in de Vlarem-wetgeving ingedeeld worden als
hinderlijke inrichtingen (bijv. ontspanningsinrichtingen zoals horeca) wordt het specifieke
geluid van deze inrichting(en) afzonderlijk getoetst aan de Vlarem-wetgeving waarvoor
algemene geluidsvoorwaarden uit deel 4 (hoofdstuk 4.5) en sectorale geluidsvoorwaarden
uit deel 5 van toepassing zijn.
In deze studie wordt de haalbaarheid onderzocht aangaande de inplanting van de
ontspanningsinrichting(en) ten opzichte van de omwonenden. Er wordt nagegaan of er
haalbare (bouwkundige) maatregelen kunnen worden getroffen om te beletten dat het
gerucht dat uit de inrichting voortkomt de omwonenden van het multifunctioneel complex
kan hinderen.
12.5.3.5 Tijdelijke geluids- en/of trillingseffecten (aanlegfase)
Naast de effecten van de exploitatiefase wordt ook aandacht besteed aan de effecten tijdens
de aanlegfase. Tijdens de bouwwerkzaamheden worden geluids- en/of trillingsemitterende
machines ingeschakeld in verschillende werfzones en op verschillende tijdsstippen in de
realisatieperiode. Het inschakelen van geluidsbronnen zal een wijziging veroorzaken van het
omgevingsgeluid. Het inschakelen van trillingsveroorzakende bronnen kan eventueel
aanleiding geven tot trillingshinder voor personen in gebouwen of in extreme gevallen tot
mogelijke schade aan de structurele integriteit van het trillingsgevoelig gebouw.
Voor de effectbepaling wordt onderscheid gemaakt in de hoofdingrepen (fasering van de
werken). Naast de geluidsimpact van de werktuigen binnen het projectgebied wordt ook de
impact onderzocht van het gerelateerde werfverkeer op het al aanwezig wegverkeersgeluid.
Indien meerdere werkzaamheden binnen of buiten de werfzone gelijktijdig kunnen
plaatsvinden, worden de cumulatieve effecten ervan berekend.
134
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Voor de geluidsgevoelige receptoren nabij de bouwplaats wordt de te verwachten
geluidsbelasting beschreven voor de relevante geluidsbronnen in de kritische werffases en
voor het werfverkeer van en naar het projectgebied. Via een inventarisatie (quick scan)
worden de kritische werffases voor hinder of verstoring geselecteerd. Volgende gegevens
worden gebruikt bij de quick-scan: het omgevingsplan, de inplanting van de projectzone en
de gebruikelijke machines en/of voertuigen inzetbaar bij dergelijke werkzaamheden.
Bij de effectbeoordeling wordt ook rekening gehouden met het tijdelijk karakter van
bepaalde werkzaamheden en hun effectieve geluidsbelasting op het huidig leefklimaat in de
omgeving. Op basis van de projectkenmerken wordt de verspreiding in tijd en ruimte van de
afzonderlijke werkzaamheden beschreven en beoordeeld. Daarvoor wordt een
beoordelingskader opgesteld dat rekening houdt met de toetsing aan de
milieukwaliteitsnormen van Vlarem II, de momentane impact op het huidige geluidsklimaat
(beschrijving referentiesituatie), de ernst van de impact (omvang van geluidsgevoelige
receptoren binnen de hinderzone) en de duur van de impact (tijdsverhouding van de duur
van de werkzaamheden op jaarbasis).
Toetsing aan het significantiekader opgenomen in het geactualiseerde richtlijnenboek voor
de discipline geluid en trillingen, thema Industrie, dient voor aanlegfases niet te worden
uitgevoerd. Desalniettemin, kunnen de effecten kwantitatief ten opzichte van het
referentieniveau worden beoordeeld.
Om een afweging te maken naar potentiële trillingshinder voor personen in gebouwen of
schade aan gebouwen, worden relevante trillingsopwekkende werkzaamheden gescreend op
basis van de uitvoeringswijze van de diverse aanlegwerkzaamheden. De inzetbaarheid in de
werfzones en de afstand tot de trillingsgevoelige gebouwen bepaalt of het trillingseffect als
een knelpunt moet worden beschouwd, waarvoor voorwaardelijke uitvoeringsmethodes en
milderende maatregelen worden beschreven.
12.5.3.6 Cumulatieve geluidseffecten met andere projecten en plannen
In het project-MER zal ook de nodige aandacht worden besteed aan mogelijke cumulatieve
geluidseffecten binnen het studiegebied als gevolg van de interferentie van gerelateerde
geluidsimmissies van andere projecten en plannen in de buurt van het project. Het
cumulatieve geluidseffect wordt, zo mogelijk, kwantitatief begroot op basis van de
voorspellingsresultaten van het eigen project en de gegevens uit MER’s voor de andere
projecten en plannen.
12.5.4 Beoordelingskader
Leefbaarheidscriteria ten aanzien van geluidshinder:
1. Geluid van werktuigen:
Koninklijk Besluit van 06/03/2002, gewijzigd door het Koninklijk Besluit van
14/02/2006, betreffende het geluidsvermogen van materiaal voor gebruik
buitenshuis.
2. Geluid van de inrichting:
Zowel in het Vlaamse Gewest, als in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, werden via
wetgeving milieukwaliteitsnormen opgenomen ter beoordeling en bescherming van
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
135
de leefkwaliteit op een gegeven plaats. Voor Vlaanderen omschreven in Vlarem II–
milieuvoorwaarden betreffende enerzijds milieukwaliteitsdoelstellingen voor
omgevingsgeluid en anderzijds algemene en sectorale immissievoorwaarden voor
geluid van ingedeelde inrichtingen. Voor het Brussels Gewest omschreven in het
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende enerzijds de strijd
tegen het buurtlawaai, anderzijds de strijd tegen geluidshinder voortgebracht door
de ingedeelde inrichtingen.
3. Geluid van andere evenementen (electronisch versterkte muziek):
Voor events met electronisch versterkt muziekgeluid die in de Vlarem-wetging
ingedeeld worden als hinderlijke inrichting (ontspanningsinrichtingen, zoals horeca)
wordt het immissiegeluid voor de opgegeven geluidsklasse getoetst aan sectorale
voorwaarden voor muziekgeluid.
4. Wegverkeersgeluid door bestemmingsverkeer of werfverkeer:
In Vlaanderen zijn momenteel nog geen criteria opgenomen over toelaatbare
geluidswaarden voor wegverkeerslawaai in open lucht, nabij bewoonde gebouwen.
In afwezigheid daarvan, maar om toch de geluidseffecten te kunnen beheersen,
wordt gebruik gemaakt van criteria voor hoofd- en primaire wegen uit een Vlaamse
consensustekst.
Consensustekst Milieukwaliteitsnormen Omgevingslawaai (onderschreven door
afdeling LHRMG (LNE), afdeling Algemeen Beleid (MOW), Afdeling Wegen en
Verkeer en NMBS).
Voor het inschatten van de ernst van de geluidseffecten veroorzaakt door het project wordt
gebruik gemaakt van het significantiekader opgenomen in het geactualiseerd MER
richtlijnenboek voor de discipline geluid. Echter het significantiekader werd enkel
uitgeschreven voor industriële MER’s (ingedeelde inrichtingen van Vlarem II).
Voor verkeerskundige MER’s, meer bepaald het wegverkeersgeluid van het
bestemmingsverkeer, wordt aangegeven om dat significantiekader deels te gebruiken,
namelijk de effectscores omtrent de verwachte wijziging van het omgevingsgeluidsniveau.
Daartoe worden rekenpunten gedefinieerd die samenvallen met de meetpunten uit de
geluidsinventarisatie. De verschilwaarde wordt gekoppeld aan een positieve of negatieve
score op een schaal van +3/-3. Een voorstel van algemeen beoordelingskader dat daarbij
gebruikt zal worden, is aan de hand van een 7-delige beoordelingsschaal (--- tot +++),
waarbij de significantie van de effecten (scores) als volgt wordt uitgedrukt:
Invloed op de omgeving
Effectscore
Significantie
ΔLAX,T>+6
-3
Ernstig negatief effect
+3<ΔLAX,T≤+6
-2
Matig negatief effect
+1<ΔLAX,T≤+3
-1
Gering negatief effect
ΔLAX,T
23
136
23
ΔLAX,T: Geluidstoename of –afname tussen de geplande toestand en de referentietoestand.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Invloed op de omgeving
Effectscore
Significantie
-1≤ΔLAX,T≤+1
0
Verwaarloosbaar effect
-3≤ΔLAX,T<-1
+1
Gering positief effect
-6≤ΔLAX,T<-3
+2
Matig positief effect
ΔLAX,T<-6
+3
Ernstig positief effect
ΔLAX,T
23
12.5.5 Milderende maatregelen
Indien de deskundige oordeelt dat de aanlegwerkzaamheden en/of exploitatietoestand een
risico zijn voor minstens matig negatieve geluids- of trillingsimpacten, wordt in het
mitigerend onderzoek nagegaan of maatregelen vanuit akoestisch standpunt haalbaar zijn
voor dergelijk type van werkzaamheden tijdens de aanlegfase of activiteiten tijdens de
exploitatiefase. Maatregelen kunnen betrekking hebben op: afstand houden tot de
ontvanger of geluidsdemping verhogen in de overdrachtsweg (bijv. afschermende objecten)
of beperking op de emissie (bijv. toelaatbaar geluids- of trillingsniveau van het
werktuig/installatie…), enz. In het project-MER worden haalbare maatregelen aangereikt om
geluids- en trillingshinder of trillingsschade aan gevoelige gebouwen (woningen, historische
gebouwen, stilte- en rustbehoevende gebouwen) te beperken of te voorkomen, rekening
houdende met de praktische uitvoeringsmodaliteiten (Best Beschikbare Techniek).
De uiteindelijke negatieve scores worden als volgt gekoppeld aan milderende maatregelen:
Hinderkwalificatie
Koppeling met milderende maatregelen
Gering negatief effect
Onderzoek naar milderende maatregel is minder dwingend, maar indien de
onderzoeksturende randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem
kan stellen wordt er overgegaan tot het voorstellen van milderende
maatregelen.
(score –1/+1)
Matig negatief effect
(score –2/+2)
Ernstig negatief effect
(score –3/+3)
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen,
eventueel te koppelen aan de lange of langere termijn. Bij het ontbreken
ervan dient dit gemotiveerd te worden.
Er dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen
te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit
gemotiveerd te worden
12.5.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Toetsing verkeerslawaai: in Vlaanderen bestaat er vooralsnog geen wetgeving of normering
omtrent verkeerslawaai hetgeen de beoordeling van de effecten bemoeilijkt. Met de Richtlijn
2002/49/EG van 25 juni 2002 van het Europees Parlement en de Raad inzake de evaluatie
en de beheersing van omgevingslawaai (Pb.L. 18 juli 2002, 189) beoogt men op Europees
niveau een gemeenschappelijke aanpak te bepalen om op basis van prioriteiten de
schadelijke gevolgen, hinder inbegrepen, van blootstelling aan omgevingslawaai te
vermijden, te voorkomen of te verminderen. De EU-Richtlijn werd middels het besluit van de
Vlaamse Regering van 22 juli 2005 inzake de evaluatie en de beheersing van het
omgevingslawaai en tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995
houdende de algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (BS 31 augustus 2005)
omgezet in de nationale regelgeving. Ter uitvoering van de richtlijn 2002/49/EG dienen de
lidstaten actieplannen op te maken met maatregelen die in het bijzonder gericht zijn op
prioritaire problemen die kunnen worden bepaald op grond van overschrijding van een
relevante grenswaarde of andere door de lidstaten gekozen criteria. Dit is tot op heden nog
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
137
niet gebeurd in Vlaanderen. Om toch de ernst van de effecten te kunnen beoordelen wordt,
in het kader van het project-MER, zoals gezegd gebruik gemaakt van de richtwaarden
voorgesteld voor verkeerslawaai op basis van de gedifferentieerde referentiewaarden voor
wegverkeerslawaai, onderschreven in de consensustekst Milieukwaliteitsnormen
Omgevingslawaai door afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid
(Departement LNE), afdeling Algemeen Beleid (MOW), afdeling Wegen en Verkeer en de
NMBS. Deze beoordelingscriteria worden in het geactualiseerd MER-richtlijnenboek voor de
discipline geluid en trillingen geadviseerd als toetsingskader.
Van de in te zetten machines tijdens de bouwfase zal het verwacht geluidsniveau aan de
omliggende woningen worden bepaald op basis van een referentiewaarde voor het
geluidsvermogenniveau. Exacte gegevens over het geluidsvermogen van het te gebruiken
werktuig zijn niet gekend, daar de aannemingsfase nog niet is opgestart. De bekomen
resultaten en bevindingen zijn dan ook eerder richtinggevend, maar geven voldoende inzicht
in de te verwachten effecten naar geluid. Het inschatten van de trillingseffecten van de in te
zetten machines tijdens de bouwfase zal gebeuren op basis van literatuurstudies op
specifieke onderzoekslocaties en van eigen data uit trillingsmetingen. Exacte gegevens over
inzetbare machines, de bodemdemping op en rondom de werf en de voortplantingswijze van
de oppervlaktetrillingen, zijn in deze studiefase nog onvoldoende gekend. Een kwantitatieve
beschrijving van de trillingseffecten is bijgevolg niet mogelijk.
138
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.6
Discipline Mens – Ruimtelijke aspecten
12.6.1 Afbakening van het studiegebied
12.6.1.1 Inhoudelijke afbakening
In de discipline mens – ruimtelijke aspecten wordt de impact op het menselijk gebruik van
de ruimte in beeld gebracht. Dit behelst de directe effecten zoals de wijzigingen in het
ruimtegebruik (functioneel, intensiteit van het ruimtegebruik, …) en de indirecte effecten
hiervan zoals de kwaliteit van het aangrenzend gebruik en de ruimtebeleving van de
aangrenzende gebruikers. Effecten op hoger schaalniveau, zoals de wisselwerking met de
ruimtelijke context, zijn niet onderscheidend voor de voorliggende scenario’s en worden dan
ook niet behandeld.
De cumulatie van de hindereffecten (geluids-, verkeers- en ruimtelijke hinder zoals schaduw
en licht) worden behandeld in de discipline mens - hinder, veiligheid en gezondheid. Ook
eventuele impact op de veiligheid wordt behandeld in die discipline.
Het impactonderzoek omvat de effecten tijdens de aanleg en tijdens de exploitatie of
gebruiksfase.
12.6.1.2 Geografische afbakening
Het geografisch studiegebied omvat het gebied waarin effecten kunnen verwacht worden.
Deze afbakening is afhankelijk van het onderzochte effect. We onderscheiden twee
schaalniveaus:

Microniveau: het eigenlijke projectgebied, waar de ingrepen plaatsvinden. Op dit
niveau worden de directe effecten op het ruimtegebruik bestudeerd, zoals het
functioneel ruimtegebruik de intensiteit van het ruimtegebruik, de flexibiliteit voor
het gebruik…

Mesoniveau: indirecte effecten treden op in het projectgebied en in de onmiddellijke
omgeving ervan. Het betreffen effecten met betrekking tot de gebruikskwaliteit en
de ruimtebeleving.
12.6.2 Beschrijving van de referentiesituatie
De referentiesituatie behelst de bestaande toestand aangevuld met de geplande
ontwikkelingen die plaats zullen gevonden hebben in het referentiejaar.
Het ruimtegebruik van het projectgebied betreft het huidig ruimtegebruik. Er zijn geen op
heden besliste wijzigingen gekend. Het huidig ruimtegebruik betreft gelijkvloers parkeren in
open lucht. De gebruiksintensiteit kan op twee manieren benaderd worden: enerzijds de
fysische benuttingsmogelijkheden: het aandeel verharding, de bebouwings- en/of de
vloerindex ten opzichte van de terreinoppervlakte. Anderzijds is ook de mate waarin deze
verhardingen / gebouwen gebruikt worden belangrijk. De parking staat ten dienste van de
aangrenzende expohallen op de Heizel. De effectieve parkeerintensiteit is dan ook sterk
gebonden aan de evenementen in de hallen. Naast de hoofdfunctie kan het ruimtegebruik
ook gekenmerkt worden door verschillende vormen van (mogelijk) medegebruik:
openluchtevenementen, park & ride voor evenementen in de omgeving … . De inrichting is
sterk bepalend voor de flexibiliteit van het ruimtegebruik.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
139
De wijze waarop de ruimte gebruikt wordt, is bepalend voor de gebruikskwaliteit op het
terrein zelf, maar vooral voor de aangrenzende functies. Dit betreft de ruimtelijke
hinderaspecten, de bereikbaarheid en de interne organisatie. Mogelijke hinder in de
referentietoestand die niet in de andere disciplines (lucht, geluid, …) behandeld wordt, is
lichthinder, schaduwhinder, overlastvormen zoals zwerfvuil … . De bereikbaarheid en de
interne organisatie gaan na of de ontsluiting van de aangrenzende functies van voldoende
kwaliteit is.
Een specifiek element van de ruimtelijke kwaliteit is de ruimtebeleving. Is de ruimte leesbaar
voor de verschillende bezoekers? Is het voor iedere gebruiker duidelijk wat waar gebeurt,
waar zijn plaats is, of moet men eerder zijn weg zoeken? De wijze waarop de ruimte ervaren
wordt, bepaalt ook hoe veilig men er zich voelt en dat gevoel beïnvloedt op zich de
intensiteit van het gebruik. De verlichting, bewaking, het overzicht op de site en andere
aanwezigen zijn daarbij belangrijke elementen.
12.6.3 Beschrijving van de milieueffecten
De milieueffecten worden onderzocht aan de hand van drie effectgroepen: het
ruimtegebruik, de gebruikskwaliteit en de ruimtebeleving. Deze effecten kunnen tijdens de
aanlegfase en tijdens de exploitatiefase optreden. Ze worden dat ook voor de beide fases
onderzocht.
Ruimtegebruik
De effectgroep ruimtegebruik omvat het functioneel ruimtegebruik, de intensiteit van het
ruimtegebruik en de flexibiliteit voor het gebruik. Ook de mogelijke wijzigingen in
eigendomsstatuut worden in beeld gebracht.
Het effect op het functioneel ruimtegebruik wordt in beeld gebracht door de oppervlakte
per functie te berekenen. Daarbij wordt in eerste instantie de terreinoppervlakte in beeld
gebracht, aangevuld met een verfijning van de vloeroppervlakte voor de bebouwde functies.
Deze oppervlaktes zullen grafisch bepaald worden op basis van de beschikbare
ontwerpplannen. Bijgevolg is een zekere foutenmarge mogelijk (interpretatie netto/bruto
oppervlaktes, gebruikte basiskaart, onder voorbehoud van kleine ontwerpwijzigingen, …).
Deze foutenmarge is echter niet van die aard dat deze tot een ander effectbeoordeling zal
leiden.
De intensiteit van het ruimtegebruik betreft enerzijds de ruimtebenutting door de
fysisch aanwezige voorzieningen. Deze worden in beeld gebracht aan de hand van een
verhardingsindex, een bebouwingsindex en een vloerindex. Daarbij wordt de desbetreffende
oppervlakte telkens gedeeld door de totale terreinoppervlakte.
Een tweede criterium dat de intensiteit van het ruimtegebruik kenmerkt, is de mate waarin
de aanwezige voorzieningen ook effectief benut worden. Hoeveel maal wordt het stadion
volledig benut, welke voorzieningen worden dagelijks benut, hoe is de bezettingsgraad van
de parking op verschillende ogenblikken…
Bij de flexibiliteit voor het ruimtegebruik wordt nagegaan of er mogelijkheden tot
medegebruik zijn en of er ook andere gebruiksvormen als hoofdfunctie mogelijk zijn. Het is
immers wenselijk dat indien er op een bepaald ogenblik geen behoefte meer is aan bepaalde
functies, de ruimte kan benut worden voor andere functies en onbruik vermeden wordt.
Daarnaast wordt ook specifiek nagegaan of er op andere momenten of in de rand van de
voorzieningen ook ander, al dan niet occasioneel, ruimtegebruik kan plaatsvinden. Naast
140
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
medegebruik van de parkeergelegenheid gaat het ook om het gebruik als parkzone, als
speelruimte, als verblijfszone… Deze worden afgewogen ten opzichte van de in de
referentiesituatie aanwezige mogelijkheden.
De wijzigingen in eigendomsstatuut die nodig zijn voor de realisatie van het project
worden beschreven. Het aantal percelen, hun functie en oppervlakte zijn daarbij relevante
kenmerken.
Gebruikskwaliteit
De effectgroep gebruikskwaliteit gaat dieper in op de waarde van het functioneel gebruik en
de aangrenzende gebruiksvormen. Dit betreft de ruimtelijke hinderaspecten, overlast, de
ruimtelijke organisatie en interne bereikbaarheid en het gebruikscomfort.
Zoals hoger aangehaald worden bij deze discipline enkel de ruimtelijke hindervormen
onderzocht die niet in de overige disciplines behandeld worden (geluid, lucht, water,
verkeer). De cumulatie van de impact op de mens van al deze hindervormen wordt
besproken bij de discipline mens – hinder, veiligheid en gezondheid. Mogelijke ruimtelijke
hindervormen zijn verlichting, schaduw, inkijk, visuele hinder … van de nieuwe functies ten
opzichte van de aangrenzende gebruikers.
Bij het effect op overlast wordt nagegaan hoe er wordt omgegaan met het overlast risico
dat gepaard gaat met massa-evenementen en voetbalwedstrijden. Veel aanwezigen op een
locatie betekent immers veel afval en mogelijk zwerfvuil, risico op wildplassen …
De ruimtelijke organisatie en de interne bereikbaarheid gaat na hoe de verschillende
functies ten opzichte van elkaar georganiseerd zijn, en of de ruimtelijke organisatie ook in
overeenstemming is met de relaties tussen deze functies. Dit is sterk bepalend voor de
interne bereikbaarheid het samenhangend functioneren van de functies, of net het scheiden
van bepaalde functies om hinder en/of overlast tegen te gaan. Dit voor de nieuwe functies in
het projectgebied, maar ook in relatie tot de aangrenzende functies. Zo is bijvoorbeeld de
positionering van de fietsenstalling bepalend of deze door de bezoekers van alle functies zal
worden gebruikt, bij een te grote wandelafstand zal men zijn fiets immers dichterbij
parkeren. Ook de interactie tussen medegebruik van groene ruimte door buurtbewoners
wordt bepaald door de ruimtelijke ligging en verbinding tussen de woningen en het
aanwezige groen.
Het effect op het gebruikscomfort gaat dieper in op de aanwezigheid van specifieke
voorzieningen of uitrustingen die het gebruik van de site comfortabeler maken. De gebruikte
verharding, de aanwezigheid van straatmeubilair, verlichting, sanitair, … kunnen in grote
mate bijdragen tot een hoger gebruikscomfort en zodoende ook tot een betere
gebruikskwaliteit.
Ruimtebeleving
Relevante effecten op het gebied van ruimtebeleving worden verwacht betreffende de
leesbaarheid van de ruimte en de beleving van de sociale veiligheid.
In het effect op de leesbaarheid van de ruimte wordt nagegaan of het voor iedere
gebruiker duidelijk is welke weg hij moet volgen, wat waar is. Dit bij het bereiken van de site
(waar moet ik afrijden, heen om te parkeren, afstappen van de bus?) maar ook op de site
zelf is dit een belangrijk aspect.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
141
De ruimtelijke beleving van de sociale veiligheid is een erg specifiek aspect. Het is namelijk
niet omdat men zich veilig voelt dat een plaats ook altijd veilig is, maar het zich veilig voelen
draagt wel bij tot een beter gebruik, wat op zijn beurt een hogere veiligheid genereert. Ook
trekken plekken die onveilig aanvoelen vaak vandalisme of onveiligheid aan. Op zich is dit
gevoel dus geen veiligheidsgarantie, maar wel een indicator van hoe de ruimte gebruikt
wordt. Een ruimte die onveilig aanvoelt, zoals een enge voetgangerstunnel, kan immers
leiden tot bewust niet-gebruik en ongewenst gebruik door gelijkvloers overstekende
voetgangers. Dit gevoel wordt onder meer bepaald door een aantal ruimtelijke kenmerken:
is het een overzichtelijke site, waarbij ook andere mensen aanwezig zijn? Zijn deze mensen
aanspreekbaar of kunnen ze indien nodig hulp verlenen? Is er voldoende verlichting op de
site?
Tabel 15
Beoordelingstabel mens – ruimtelijke aspecten
Effect op
Criterium
Beoordeling
Afwegings- en
toetsingskader
Eenheid
Expertenoordeel
onderbouwd door
kwantitatieve
gegevens
Evenwichtige
functiemix
in
stedelijk gebied
m²
Expertenoordeel
onderbouwd door
kwantitatieve
gegevens
Stedelijke
intensiteit
index
Effectieve
bezettingsof
benuttingsgraad
Expertenoordeel
onderbouwd door
kwantitatieve
gegevens
Goede benutting
-
Mogelijkheden
voor
diverse
functies
Expertenoordeel
-
-
Mogelijkheden
voor medegebruik
Expertenoordeel
-
-
Te
verwerven
percelen
Expertenoordeel
onderbouwd door
kwantitatieve
gegevens
Aantal
te
verwerven
percelen,
hun
functie
en
oppervlakte
Aantal
en
oppervlakte
Ruimtelijke
hinderaspecten
Licht-, schaduwen visuele hinder
Expertenoordeel
Hindercreatie
voor
aangrenzende
gebruikers
Omvang
en
hoedanigheid
van
gehinderden.
Overlast
Risico op overlast
en
genomen
maatregelen
Expertenoordeel
-
-
Interne organisatie en
bereikbaarheid
Logica functionele
relaties en ligging
en
afstemming
bereikbaarheid
Expertenoordeel
Gebruikscomfort
Doelgroep versus
ondersteunende
voorzieningen
Expertenoordeel
Ruimtegebruik
Functioneel
ruimtegebruik
Intensiteit van
ruimtegebruik
Flexibiliteit van
ruimtegebruik
Oppervlakte
functie
het
het
Wijzigingen
eigendomsstatuut
in
Verhardings-,
terrein
vloerindex
per
en
Gebruikskwaliteit
142
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Ruimtebeleving
Leesbaarheid van de
ruimte
Doelgroep versus
duidelijke routes
Expertenoordeel
-
-
Veiligheidsbeleving
Zichtbare
aanwezigheid
/
contactmogelijkheden van anderen
op de site tijdens
de duur van het
gebruik
Expertenoordeel
-
-
12.6.4 Beoordelingskader
De beoordeling gebeurt op basis van een zevendelige schaal:

0: neutraal of geen effect

+ / - : gering positief of negatief effect

++ / -- : matig positief of negatief effect

+++ / --- sterk positief of negatief effect
De effectenbeoordelingen in de discipline mens – ruimtelijke aspecten zijn
expertenbeoordelingen, waar mogelijk onderbouwd met kwantitatieve gegevens. Daarbij
staat de afstemming of inpasbaarheid in de bestaande en beoogde ruimtelijke omgeving
voorop.
Er zijn geen eenduidige parameters, de ruimtelijke omgeving en het ruimtelijk voorkomen
van de site en zijn omgeving zijn bepalend en altijd uniek. Voor de beoordeling wordt
beroep gedaan op de in het richtlijnboek “stadsontwikkeling en recreatie” beschreven
significatiekaders in het hoofdstuk analysemethoden en voorstellingswijzen. Zoals in dit
richtlijnenboek beschreven is, bestaan er geen wettelijke of beleidsmatig vastgelegde
criteriasets of standaardnormeringen met betrekking tot de ruimtelijke aspecten van
recreatieve voorzieningen, maar dienen deze te worden afgewogen in relatie met de
specifieke ruimtelijke context. Alle beoordelingen zijn bijgevolg ook expertenbeoordelingen,
waar mogelijk onderbouwd met kwantitatieve data.
De vooropgestelde locatie is gelegen binnen de afbakening van het Vlaams Strategisch
Gebied rond Brussel. Het projectgebied kan beschouwd worden als grootstedelijk gebied,
waarvoor vanuit het ruimtelijk beleid een hoge gebruiksintensiteit en de concentratie van
publieksintensieve activiteiten voorop gesteld wordt. Dit in samenhang met de overige
stedelijke functies, zoals wonen, recreatie, handel en stedelijke bedrijvigheid. Deze
samenhang betekent dan ook dat er grenzen zijn aan de gebruiksintensiteit: een te grote
intensiteit kan leiden tot het verdrukken of afnemen van de andere (gewenste) functies. Zo
zal bijv. de woonfunctie niet gebaat zijn met een te hoog gebruik.
De beoordeling van de effecten zal op basis van dit aftoetsingskader gebeuren. Bij de
beoordeling van de aanlegfase is de tijdelijkheid van de (meeste) effecten een belangrijke
nuancerende factor.
Bij het functioneel ruimtegebruik is een toename van terrein en vloeroppervlakte van
stedelijke functies positief. Een toename van niet-benutte restruimtes of niet stedelijke
functies zoals zware industrie zijn negatief. Naast de loutere oppervlakte gegevens wordt
ook de functiemix in overweging genomen: een evenwichtige functiemenging waarbij er een
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
143
divers publiek is, scoort beter dan een monofunctionele ontwikkeling die zich richt op een
nichepubliek. De significantie wordt bepaald door de afstemming op de locatie en haar
omgeving. Dit is dus project-specifiek en moet in relatie tot de omgevingskenmerken worden
afgewogen. Zo is een te grote versterking van één stedelijke functie in een bepaalde
omgeving niet altijd goed, omdat deze de overige functies kan verdringen, of net wel goed,
als ze voor een grotere clustering zorgt.
Bij de aanlegfase is een goede fasering, waarbij de bestaande functies gefaseerd uit gebruik
genomen of vervangen worden, een belangrijk aspect. Met name de afstemming met de
piekmomenten van het huidig gebruik zal hier erg belangrijk zijn. De uitgebruikname van
een groot aandeel van de parking tijdens grote evenementen is bijv. negatief.
Een hogere intensiteit van het ruimtegebruik is positief, maar binnen de grenzen van
de draagkracht van de omgeving. Daarbij gaat het niet enkel om een hoge vloerindex, die
duidt op een goede ruimtebenutting, maar ook om een intensief gebruik van de geboden
infrastructuur. Zo is het dagelijks gebruik even belangrijk als het niet overschrijden van de
ruimtelijke draagkracht op piekmomenten. Een toename van de vloeroppervlakte van 100%
gespreid over verschillende gebruiksfuncties zou als uiterst positief beschouwd kunnen
worden als een bepaalde bovengrens, de ruimtelijke draagkracht, niet bereikt is. Daarbij
moet wel aangestipt worden dat deze significantie erg project-specifiek is: als weinig
ruimtegebruik, zoals hier, is een grote toename nodig voor een hoge score. Er is ook geen
eenduidige parameter die bepaalt wanneer de ruimtelijke draagkracht overschreden is. Wel
is duidelijk dat hoe groter de gebruiksintensiteit (waarvoor het aandeel vloeroppervlakte een
indicatie is van de mogelijkheden) hoe groter het draagvlak moet zijn. Dat ruimtelijk
draagvlak wordt bepaald door de omgevingskenmerken (stedelijk gebied) en is eveneens
niet met een mathematische precisie meetbaar. Een hogere gebruiksintensiteit in gemengd
stedelijk gebied is normaal een positief effect, in natuurgebied negatief: om onder meer
nieuwe ruimteinnames in de open ruimte te beperken is een betere ruimtebenutting in
stedelijke gebieden namelijk een van de principes van het ruimtelijk beleid zoals vastgelegd
in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen.
De flexibiliteit van het ruimtegebruik is eveneens een belangrijk positief kenmerk van
duurzaam ruimtegebruik maar kijkt net iets verder in de tijd: zijn er andere
gebruiksmogelijkheden indien bepaalde voorziene functies om nu nog ongekende redenen
niet ingevuld worden? Bijv. indien de vraag naar kantoren in het multifunctioneel complex
kleiner is dan gedacht, of op termijn kleiner wordt, kan er dan een andere functie op die
plaats worden ondergebracht? Uiterst positief is een inrichting die nog alle toekomstige
invullingen mogelijk maakt, wat de facto neerkomt op een tijdelijke of bijna niet-inrichting.
Als matig positief wordt een situatie beschouwt waarbij de voorziene functies waarvan de
marktvraag gevoelig (commerciële functies zoals handel, kantoren, horeca…) onderling
inwisselbaar zijn en ook een andere invulling kunnen krijgen. Gering positief is wanneer een
klein aandeel van deze functies met een volatiele marktvraag een andere invulling kunnen
krijgen.
Medegebruik staat eveneens voor duurzaam flexibel ruimtegebruik maar dan door een
betere benutting van de beschikbare ruimte en voorzieningen. Een groter medegebruik zoals
gedeelde (fiets)parkings, perszalen waar ook andere dan voetbal-gerelateerde
persconferenties plaatsvinden, publieke ruimte die ook voor omwonenden benut kan
worden, … leidt tot positieve effecten.
Wijzigingen in eigendomsstatuut zijn voor private personen vaak erg ingrijpend.
Onteigening van de gezinswoning, of een tuindeel, is vaak erg ingrijpend voor de
betrokkenen. Overdracht van onroerende goederen door bedrijven zoals ontwikkelaars, of
144
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
door andere overheden, is minder ingrijpend. De emotionele betrokkenheid van de eigenaar
met het goed ontbreekt er of is in mindere mate aanwezig. Het effect vindt plaats tijdens de
aanlegfase, maar heeft een permanent karakter.
Wijzigingen in het eigendomsstatuut zijn bijna altijd negatief voor de betrokkenen. Indien
het een braakliggend terrein of een onroerend goed dat eigendom is van een overheid of
een vennootschap waarbij er geen emotionele banden zijn met het eigendom, is dit meestal
beperkt negatief. In het uitzonderlijke geval dat het een goed betreft dat verkrot is, of reeds
te koop staat, kan dit even wel positief zijn voor de maatschappij en de eigenaars. Indien
het een eigendom van privépersonen betreft die het goed zelf bewonen / gebruiken is dit
gering negatief. Indien het om meerdere percelen gaat, die bebouwd zijn of een duidelijke
functie hebben voor de eigenaar (bijv. landbouwpercelen), is de impact als sterk negatief te
beschouwen.
Een hogere gebruikskwaliteit van de aanwezige en geplande functies is uiteraard positief,
een lagere negatief. Het aantal gebruikers dat getroffen wordt door deze wijzigingen en het
type gebruikers (kwetsbare populatie of niet) bepaalt mee de significantie van het effect.
Hindereffecten zullen verschillend zijn tijdens de aanleg- en exploitatiefase. Bij de
beoordeling is de omvang van het aantal gehinderden, hun kwetsbaarheid of
hindergevoeligheid, het tijdstip en de frequentie van de hinder belangrijk. De
hindergevoeligheid van de school is bijv. erg groot op het gebied van verkeershinder tijdens
het begin en het einde van de schooldagen, en onbestaand in het weekend. Schaduwhinder
in private tuinen is vooral ’s avonds en in de late namiddag relevant, wanneer de bewoners
het vaakst thuis zijn en van hun tuin genieten. Een afname van hinder is positief, een
toename negatief. Dit is een kwalitatieve beoordeling, er zijn immers geen gegevens
beschikbaar over bijv. het aantal aanwezigen per woning gedurende de dagperiode dat er
hinder kan optreden.
Overlastrisico is eveneens een effect met negatieve bijklank. Dit kan echter ook positief
zijn indien er een afname van het overlastrisico is ten opzichte van de referentiesituatie. De
beoordeling is eveneens kwalitatief. Een reële toename van overlast waarbij bestaande
functies niet langer op een normale manier kunnen worden benut (en dat voorheen wel
konden) is uiterst negatief. Een toename van het overlastrisico waarbij de functies in het
gedrang kunnen komen gedurende langere terugkerende tijdspannes is beperkt negatief,
net als een reële toename van overlast die de functies echter niet in het gedrang brengen.
Het verplaatsen van eventuele bestaande overlast naar een locatie waar geen benadeelden
zijn, is positief. De significantie wordt bepaald door de mate van de bestaande overlast.
De interne organisatie of bereikbaarheid wordt beoordeeld op basis van
expertenkennis. De logica van de ligging van de verschillende projectonderdelen en de
functies in de omgeving ten opzichte van hun functionele relatie zijn bepalend. Bij de
beoordeling van de bereikbaarheid wordt er rekening gehouden met de gewenste
bereikbaarheid: soms is het net goed dat bepaalde projectonderdelen niet voor iedereen vlot
toegankelijk zijn (bijv. VIP-parking). De significantie wordt bepaald door de verhouding
tussen de goede ruimtelijke vertaling van functionele relaties en de ruimtelijke obstakels
tussen de wenselijke functionele relaties.
Bij het gebruikscomfort wordt bij de beoordeling eveneens rekening gehouden met het
vooropgesteld gebruik en de vooropgestelde doelgroep. Een gebruik van het parkgebied
door de omwonenden zal in comfort verhoogd worden door het plaatsen van zitbanken en
kleine afvalemmers, voor het gebruik door een grote massa zullen locaties met
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
145
afvalcontainers geschikter zijn. De significantie wordt beïnvloed door de comfortgraad voor
de verschillende gebruikersgroepen.
De leesbaarheid van de ruimte vertrekt eveneens vanuit het standpunt van de
verschillende gebruikersgroepen. Daar waar het effect interne organisatie en bereikbaarheid
op de aanwezigheid van de relaties focust, wordt hier gekeken of de materialisatie of
vormgeving ertoe leidt dat de gebruikers dit zonder nadenken als logisch ervaren. Ook hier
wordt de significantie beïnvloed door de graad van (on)leesbaarheid voor de verschillende
gebruikersgroepen.
Bij de beoordeling van de veiligheidsbeleving is het verwacht of gewenst gebruik en het
tijdstip waarop dit plaatsvindt sterk bepalend voor de significantie. Oneigenlijk gebruik kan
echter niet uitgesloten worden maar is ondergeschikt aan de veiligheidsbeleving van het
vooropgesteld gebruik.
12.6.5 Milderende maatregelen
Milderende maatregelen in de discipline mens – sociaal organisatorisch zijn net als de
beoordeling sterk verschillend en op maat van ieder project.
Daarbij beperken de mogelijke maatregelen zich niet tot de mogelijke mitigatie van
negatieve effecten, maar worden ook suggesties gedaan om een positief of neutraal effect
nog te optimaliseren. Dit draagt immers bij aan de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving en
aan een maatschappelijke meerwaarde, en onrechtstreeks ook het maatschappelijk
draagvlak. Zo kan het versterken van een positief effect bepaalde negatieve effecten helpen
milderen; bijv. medegebruik van de publieke ruimte door omwonenden door de week kan
hun gevoeligheid voor overlast tijdens evenementen doen afnemen.
Ook is het niet zo dat een uiterst negatief effect dat niet gemilderd kan worden per definitie
tot een niet realiseerbaar project leidt. Zo is de onteigening van bewoners niet te milderen
tot een gering negatief effect, dit blijft een grote impact voor de betrokkenen. Of dit
voldoende opweegt tegen het maatschapellijk belang van het project is een
beleidsbeslissing.
12.6.6 Reeds gekende leemten in de kennis
De effectbeschrijving wordt gebaseerd op de beschikbare projectdata. Eventuele kleine
aanpassingen, andere verhouding tussen bruto en netto- oppervlaktes, afstemmingen van
de grafische plannen op een reële opmeting, etc.… kunnen altijd tot verschillen in
oppervlaktegegevens leidden.
Eventuele foutenmarges die daardoor ontstaan zijn echter beperkt en doen zich zowel in
positieve als negatieve zin voor. Ook zijn de beoordelingen altijd expertbeoordelingen,
waarbij deze foutenmarge in acht wordt genomen.
Het is niet mogelijk om de omvang van de verschillende gebruikersgroepen of aanwezige
gebruikers exact te bepalen; wel kan die ingeschat worden. Zo is het niet mogelijk om exact
te bepalen hoeveel bewoners er in gehinderde woningen aanwezig zijn, maar kan er wel
aangegeven worden om hoeveel woningen dit gaat. Ook hier laat de expertenbeoordeling
toe om deze data op een correcte manier te interpreteren en te beoordelen.
146
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.7
Discipline Bodem
12.7.1 Afbakening van het studiegebied
12.7.1.1 Inhoudelijke afbakening
De doelstelling van de discipline Bodem kan als volgt worden omschreven: het beschrijven
en waarderen van alle mogelijke milieueffecten op de bodem die het project teweeg kan
brengen. De uitvoering van het project zal zowel effecten hebben op het bodemgebruik, de
geologische toestand als op de bodemkwaliteit.
12.7.1.2 Geografische afbakening
Het studiegebied voor bodem omvat het projectgebied, de werfzones, de werfwegen
eventueel de zones waar de uitgegraven grond geborgen zal worden en de zone waarbinnen
(eventuele) verspreiding van polluenten mogelijk is. Voor voorliggend project zal het
studiegebied overeenkomen met het projectgebied.
12.7.2 Beschrijving van de referentiesituatie
Voor de beschrijving van de referentiesituatie van de discipline “Bodem”, vormt de huidige
situatie meestal het uitgangspunt voor de rapportage.
Voor de beschrijving van de referentiesituatie zullen volgende gegevens over de bodems en
ondergrond in het studiegebied verzameld worden:

Geologische karakteristieken: Het geologisch substraat relevant voor dit project is
het quartair en de jonge tertiare lagen. De quartaire afzetting is hier een lemig
pakket van ca. 10 m dik dat rust bovenop de tertiaire Formaties van Sint-HuibrechtsHern (klei) en Maldegem (zand en klei) (Kaart 11).

Huidig bodemgebruik: Het projectgebied wordt op de landgebruikskaart Corine
grotendeels aangeduid als Industrie- en handelszone. De noordelijke en westelijke
randen van het gebied worden respectievelijk aangeduid als weg en zone voor
discontinue bebouwing (Kaart 12).

Bodemkundige kenmerken (textuur, profiel, vochttrap): Volgens de Bodemkaart van
België wordt het projectgebied gekenmerkt door natuurlijke vochtige leembodems
(Kaart 13). In realiteit zijn de natuurlijke bodems afgedekt door een puinlaag die
een dikte heeft variërend van 0,5 m in het zuiden tot 2,5 m in het noorden
(Technum, 2014)

Bodemkwaliteitsgegevens met een overzicht van verontreinigde sites, uitgevoerde
bodemonderzoeken en saneringsprojecten in de nabije omgeving: voor het
projectgebied zijn geen relevante bodemonderzoeken opgenomen in de OVAMdatabank (Kaart 14). Recent werd wel een bodemanalyse uitgevoerd op het terrein.
Hieruit blijkt dat de puinhoudende zones gekenmerkt worden door verhoogde
concentraties aan PAK’s, minerale olie en zware metalen (Universoil, 2015).
De beschrijving van de referentietoestand inzake bodem zal verder worden gebaseerd op de
raadpleging van volgende kaarten, databanken en rapporten:
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
147

Topografische kaart 32/8, schaal 1:25.000 (NGI, 1984);

Digitale bodemgebruikskaart (GIS-Vlaanderen, 2001);

Digitale bodemkaart opgemaakt door het IWT (GIS-Vlaanderen,
(raadpleegbaar in de module “Bodemverkenner” van de DOV);

Bodemgeschiktheidskaarten (Geoloket Bodem);

Geologische kaart van België, schaal 1/50.000 (Claes, S. en Gullentops, F.) toelichting bij de geologische kaart van België – Vlaams Gewest; Brussel; 2001;

Databank Ondergrond
dwarsprofielen

OVAM
(www.ovam.be):
digitale
bodemonderzoeken in Vlaanderen.
Vlaanderen
(http://dov.vlaanderen.be):
databank
van
de
2001)
boorresultaten;
verspreiding
van
12.7.3 Beschrijving van de milieueffecten
De ingrepen met een effect op de bodem zijn eerder beperkt, omdat de bodem reeds
verstoord is. Effecten als verdichting, structuurwijziging en profielwijziging worden bijgevolg
als niet relevant beschouwd.
Voor de aanleg van het multifunctioneel complex en de parking dient een grote bouwput te
worden gegraven (zie §1). Op basis van de projectgegevens zal een grondbalans opgemaakt
worden. Bij deze grondbalans zal rekening gehouden worden met de verschillende te
vergraven kunstmatige en geologische lagen en hun (her)bruikbaarheid.
Het project houdt een veelzijdiger bodemgebruik in dan er vandaag de dag aanwezig is.
Door de inrichting van een park rondom het multifunctioneel complex wordt het terrein hier
gekenmerkt door een natuurlijker bodemgebruik.
Bodemverontreiniging kan ontstaan ten gevolge van accidentele situaties tijdens de werken,
ten gevolge van het verplaatsen van bestaande verontreinigingen via grondverzet of ten
gevolge van accidentele situaties ter hoogte van parkings tijdens de exploitatiefase. De
mogelijke verspreiding van reeds aanwezige verontreinigingen door grondverzet worden
nagegaan en kwalitatief besproken.
Een overzicht van de effectgroepen, criteria, methodieken en meeteenheden voor de
discipline Bodem wordt weergegeven in Tabel 16.
Tabel 16
148
Beoordelingscriteria voor de discipline Bodem
Effect
Criterium
Methodiek
Eenheid
Grondverzet
Hoeveelheid aan te voeren
/af te voeren grond. Mate
waarin
een
evenwichtige
grondbalans wordt bereikt.
Mate
waarin
hergebruik
mogelijk is.
Opstellen grondbalans (aanen afvoer grond) op basis
van voorlopige gegevens
m³
Wijziging van het
bodemgebruik
Oppervlakte
gewijzigd
bodemgebruik,
rekening
houdend
met
bodemgeschiktheid voor deze
bodemgebruiksfuncties
Overlay projectgebied met
bodemgebruikskaart
en
bodemgeschiktheid
m²
Impact
Interferentie
Kwalitatieve bespreking en
Aantal locaties
op
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
met
bodemkwaliteit
verontreinigde locaties met
risico op (verspreiding van)
bodemverontreiniging.
situering op kaart
Kans op accidentele situaties,
… tijdens de werkzaamheden.
Kwalitatieve bespreking
12.7.4 Beoordelingskader
Voor de beoordeling van de effecten op het bodemsysteem, wordt een globaal
beoordelingskader opgesteld, waarbij een toetsingskader van -3 tot +3 wordt gebruikt, om
de actuele en ook toekomstige impact te beoordelen.
Een significantiebeoordeling is echter gebiedsafhankelijk, sterk gerelateerd met de
kenmerken van het effect (duur, invloedssfeer, intensiteit, omkeerbaarheid,
herstelbaarheid…) en soms afhankelijk van de publieke aanvaardbaarheid. Hierdoor is het
mogelijk dat op basis van de informatie die bij opmaak van het project-MER bekomen wordt,
een meer gedetailleerd, concreter en betrouwbaarder kader zal worden opgesteld.
Een algemeen beoordelingskader voor deze discipline wordt voorgesteld in Tabel 17.
Tabel 17
Beoordelingskader discipline Bodem
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
GROOT
Verstoring van bijzondere en/of zeer kwetsbare
bodems of bodemlagen, met eventueel een hoge
behoudswaarde. Verstoring van zones met zeer
hoge gevoeligheid voor kleine veranderingen.
De beïnvloeding van het bodemsysteem is
onomkeerbaar en heeft een belangrijke impact op
het compartiment bodem. De beïnvloeding is
omvangrijk en sterk verspreid, reikt tot ver buiten
projectgebied.
Grondverzet zonder mogelijkheid tot hergebruik.
MATIG
MATIG
Verstoring van veel voorkomende en/of matig
kwetsbare bodems of bodemlagen, met een
normale behoudswaarde. Verstoring van zones
met
een
matige
gevoeligheid
voor
veranderingen.
De beïnvloeding van het bodemsysteem leidt tot
duidelijke maar omkeerbare wijzigingen van de
bodemeigenschappen. De beïnvloeding is eerder
lokaal maar reikt tot buiten het projectgebied.
LAAG
KLEIN
Verstoring van gedegradeerde, reeds eerder
verstoorde bodemsystemen met een lage
behoudswaarde. Verstoring van zones met
potentiële
tolerantie
tegen
substantiële
veranderingen.
Geen belangrijke of meetbare schade aan het
systeem. De beïnvloeding is zeer lokaal en blijft
binnen de grenzen van het projectgebied.
Effectbeoordeling
Sterk negatief effect
Matig negatief effect
TECHNUM
Score
-3
-2
Grondverzet met mogelijkheid tot hergebruik als
bouwstof.
Geen grondverzet of grondverzet met mogelijkheid
tot hergebruik als bodem en bouwstof.
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
GROOT
HOOG
MATIG
MATIG
GROOT
HOOG
KLEIN
MATIG
MATIG
LAAG
GROOT
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
149
Effectbeoordeling
Gering negatief effect
Score
-1
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
MATIG
KLEIN
LAAG
MATIG
LAAG
KLEIN
Wanneer een positieve invloed wordt verwacht dient dezelfde redenering toegepast te
worden.
12.7.5 Milderende maatregelen
Wanneer significante negatieve effecten op het fysisch en/of chemisch bodemmilieu worden
vastgesteld, zullen milderende maatregelen worden voorgesteld die de vastgestelde
negatieve effecten op de bodem in het studiegebied kunnen vermijden of beperken.
12.7.6 Reeds gekende leemten in de kennis
De studie van de bodemgesteldheid wordt uitgevoerd op basis van de bodemkaarten van
België. De waarnemingen en staalnamen voor het opmaken van deze bodemkaarten zijn
uitgevoerd met een dichtheid van 1 tot 2 per hectare. Ondanks deze relatief grote dichtheid
kunnen zich met betrekking tot bepaalde bodemkarakteristieken, toch onnauwkeurigheden
ten gevolge van extrapolaties voordoen.
De beschikbare gegevens van de bodemkwaliteit vertegenwoordigen slechts een
momentopname en kunnen een beperkt beeld van de realiteit opleveren. Ook het ontbreken
van gegevens kan als een leemte in de kennis beschouwd worden. Op basis van de
verontreinigde locaties zoals geïnventariseerd door OVAM wordt een inschatting gemaakt
van de huidige bodemkwaliteit. Verder onderzoek zal meer uitsluitsel moeten geven over de
kwaliteit van de uitgegraven grond, de hergebruikmogelijkheden en de noodzaak tot
sanering.
150
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.8
Discipline Water
12.8.1 Afbakening van het studiegebied
12.8.1.1 Inhoudelijke afbakening
In de discipline water wordt ingegaan op de te verwachten effecten van het project op het
oppervlaktewater en het grondwater. Binnen beide deeldisciplines wordt telkens nagegaan
wat de mogelijke effecten van het project op de kwantiteit en de kwaliteit van het
watersysteem zijn, en dit zowel tijdens de aanlegfase als tijdens de operationele fase.
12.8.1.2 Geografische afbakening
Het studiegebied voor de discipline water (grondwater en oppervlaktewater) omvat de zone
van het projectgebied, uitgebreid met alle (delen van) grond- en oppervlaktewateren, die
een kwantitatieve of kwalitatieve invloed kunnen ondervinden van het project, tot het
studiegebied. Voor voorliggend project zal het studiegebied overeenkomen met het
projectgebied.
12.8.2 Beschrijving van de referentiesituatie
Voor de beschrijving van de referentiesituatie van de discipline “Water”, vormt de huidige
situatie meestal het uitgangspunt voor de rapportage.
Voor de beschrijving van de referentiesituatie zullen volgende gegevens over het grond- en
oppervlaktewater in het studiegebied verzameld worden:
TECHNUM

Hydrogeologie: de oppervlakkige hydrogeologie in het studiegebied wordt bepaald
door de lemige deklagen van het Pleistoceen, het zand van Bolderberg (Mioceen
Aquifersysteem), het Onder Oligoceen Aquifersysteem en het Bartoon
Aquitardsysteem (Databank Ondergrond Vlaanderen). Tijdens een recente sondering
in het projectgebied werd grondwater vastgesteld op een diepte van ca. 17 à 18 m
onder het maaiveld (Fugro, 2014).

Grondwaterkwetsbaarheid: Aangezien de watervoerende laag bestaat uit zand, de
deklaag lemig is en de onverzadigde zone 10 m dik of dikker is is, wordt het
grondwater ter hoogte van het projectgebied aangeduid als matig kwetsbaar (Cb)
(Kaart 15).

Grondwaterkwaliteit: Beschrijving van de huidige grondwaterkwaliteit op basis van
de recent uitgevoerde bodemanalyse (Universoil, 2015). In het projectgebied zijn
geen gegevens beschikbaar in de OVAM-databank of het grondwatermeetnet (DOV).

Hydrografie: Hydrografisch gezien behoort het projectgebied tot het Dijlebekken,
meer bepaald het deelbekken Zenne – Maalbeek – Aabeek. In en nabij het
projectgebied stromen geen waterlopen (Kaart 16). De meest nabijgelegen
waterloop is de Leestbeek ten noorden van de R0.

Beschrijving van de watertoetskaarten: Enkele zones in het projectgebied zijn
mogelijk overstromingsgevoelig. Verder is het projectgebied niet infiltratiegevoelig
en matig gevoelig voor grondwaterstroming. Het projectgebied vertoont geen grote
hellingen (met uitzondering van de bermen grenzend aan de R0), is niet
erosiegevoelig en is niet gelegen in de winterbedding van een grote waterloop
(Kaart 17 tot Kaart 22).
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
151
De beschrijving van de referentiesituatie voor oppervlaktewater en grondwater zal worden
gebaseerd op de raadpleging van volgende databanken en rapporten:

Vlaanderen Risicozones voor overstroming en Recent overstroomde gebieden
(AGIV);

Vlaams Hydrografische Atlas (AGIV);

Databank Ondergrond Vlaanderen (http://dov.vlaanderen.be): Kwetsbaarheidskaart
van het grondwater, Afbakening Waterwingebieden en beschermingszones (VMM),
grondwaterwinningen, ...

OVAM
(www.ovam.be):
digitale
bodemonderzoeken in Vlaanderen;

VMM-databank (www.vmm.be);

Watertoetskaarten (VMM).
databank
van
de
verspreiding
van
12.8.3 Beschrijving van de milieueffecten
De effecten binnen de discipline Water kunnen opgesplitst worden in effecten op grondwater
en effecten op oppervlaktewater.
Het grondwater bevindt zich op een grote diepte (ca. 20 m), zodat het niet noodzakelijk is
om het grondwater te verlagen tijdens de aanlegfase.
Het projectgebied is vandaag onverhard. Door het project zal de verharde oppervlakte
toenemen. Het project zal, conform de provinciale stedenbouwkundige verordening voor
hemelwater, moeten voorzien in de nodige buffering/infiltratie van hemelwater. De
voorziene buffercapaciteiten zullen worden afgetoetst aan de voorschriften van de
provinciale stedenbouwkundige verordening voor hemelwater.
Het afvalwater afkomstig van het projectgebied zal gescheiden worden aangesloten op de
bestaande gemengde riolering. Het afvalwater wordt vervolgens afgevoerd naar de RZWI.
De extra vuilvracht die tijdens de exploitatiefase zal worden afgevoerd, wordt begroot en
gerelateerd aan de restcapaciteit van de rioolwaterzuiveringsinstallaties.
Verontreiniging van water kan ontstaan ten gevolge van accidentele situaties tijdens de
werken, ten gevolge van het verplaatsen van bestaande verontreinigingen of ten gevolge
van accidentele situaties ter hoogte van parkings tijdens de exploitatiefase. Het mogelijke
risico op verontreinigingen wordt nagegaan en kwalitatief besproken.
Voor de bepaling van de mogelijke effecten op het oppervlakte- en grondwater
(effectvoorspelling) worden een aantal criteria gehanteerd. Per criterium wordt een bepaalde
methodiek toegepast. Een overzicht van de mogelijke effecten, criteria, methodologie en
meeteenheden voor de discipline Water wordt weergegeven in onderstaande tabel.
Tabel 18
Beoordelingscriteria voor de discipline Water
Effect
152
Criterium
Methodiek
Eenheid
Impact werken op
grondwaterkwaliteit
Risico op verplaatsing van
grondwaterverontreinigingen of
grondwaterverontreiniging door
calamiteiten en bij graafwerken.
Kwalitatieve beschrijving
-
Impact
afvalwaterstromen/
Wijziging debiet –
waterafvoerkarakteristieken,
Kwantitatieve beschrijving
(inschatting
gewijzigde
m³/u
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Effect
Criterium
Methodiek
hemelwaterstromen
op oppervlaktewaterkwantiteit
overstromingsgevoeligheid.
Noodzaak tot bijzondere
maatregelen van buffering/infiltratie.
Mogelijkheden voor
vrijwaring/verbetering van de
waterhuishouding
waterstromen,
debieten
waterstromen, ... )
Impact
waterkwaliteit
Interferentie met verontreinigde
locaties met risico op (verspreiding
van) bodemverontreiniging.
Kwalitatieve bespreking en
situering op kaart
Kans op accidentele situaties, …
tijdens de werkzaamheden.
Kwalitatieve bespreking
op
Eenheid
Kwalitatieve beschrijving
-
12.8.4 Beoordelingskader
Voor de beoordeling van de effecten op het grond- en oppervlaktewatersysteem, wordt een
globaal beoordelingskader opgesteld, waarbij een toetsingskader van -3 tot +3 wordt
gebruikt, om de actuele en ook toekomstige impact te beoordelen.
Een significantiebeoordeling is echter gebiedsafhankelijk, sterk gerelateerd met de
kenmerken van het effect (duur, invloedssfeer, intensiteit, omkeerbaarheid,
herstelbaarheid…) en soms afhankelijk van de publieke aanvaardbaarheid. Hierdoor is het
mogelijk dat op basis van de informatie die bij opmaak van het project-MER bekomen wordt,
een meer gedetailleerd, concreter en betrouwbaarder kader zal worden opgesteld.
Een algemeen beoordelingskader voor deze discipline wordt voorgesteld in onderstaande
tabel.
Tabel 19
TECHNUM
Beoordelingskader discipline Water
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
GROOT
Verstoring van grond- of oppervlaktewater met
zeer
hoge
gevoeligheid
voor
waterkwaliteitswijzigingen
(ecologisch
zeer
kwetsbaar, geringe oppervlaktewaterafvoer).
Binnen de impactradius van het effect op water
bevinden zich gebieden met een grote
afhankelijkheid van water.
Het effect op het compartiment water manifesteert
zich als sterk verspreid en ver buiten het
projectgebied.
MATIG
MATIG
Verstoring van grond- of oppervlaktewater met
hoge
gevoeligheid
voor
waterkwaliteitswijzigingen
(ecologisch
kwetsbaar, matige oppervlaktewaterafvoer).
Binnen de impactradius van het effect op water
bevinden zich gebieden met een matige
afhankelijkheid van water.
Het effect op het compartiment water heeft een
lokale invloedssfeer die beperkt buiten het
projectgebied treedt. De impact op het
compartiment water is duidelijk maar betreft een
omkeerbaar
effect
op
een
potentieel
waterafhankelijk systeem.
LAAG
KLEIN
Inname overstromingsgebied
Waterkwaliteitsveranderingen:
toename
van
concentraties voor één of meerdere parameters
met > 1 x de normen van de basiswaterkwaliteit.
Waterkwaliteitsveranderingen:
toename
van
concentraties voor één of meerdere parameters
met 0,2 tot 1 x de normen van de
basiswaterkwaliteit.
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
153
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
Verstoring van grond- of oppervlaktewater met
normale
gevoeligheid
voor
waterkwaliteitswijzigingen (ecologisch matig
kwetsbaar,
hoge
oppervlaktewaterafvoer).
Binnen de impactradius van het effect op water
bevinden zich gebieden met een geringe
afhankelijkheid van water.
Het watersysteem ondervindt enkel binnen de
werkzone of exploitatiezone een effect van de
inrichting van het complex. Er wordt geen
belangrijke of meetbare schade aan het systeem
vastgesteld ten gevolge van de uitvoering van het
project.
Effectbeoordeling
Sterk negatief effect
Matig negatief effect
Gering negatief effect
Score
-3
-2
-1
Waterkwaliteitsveranderingen:
toename
van
concentraties voor één of meerdere parameters
met < 0,2 x de normen van de basiswaterkwaliteit.
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
GROOT
HOOG
MATIG
MATIG
GROOT
HOOG
KLEIN
MATIG
MATIG
LAAG
GROOT
MATIG
KLEIN
LAAG
MATIG
LAAG
KLEIN
Wanneer een positieve invloed wordt verwacht dient dezelfde redenering toegepast te
worden.
12.8.5 Milderende maatregelen
Indien nodig en relevant, zullen remediërende maatregelen die de vastgestelde negatieve
effecten op de hydrografische en hydrogeologische toestand in het studiegebied kunnen
vermijden of beperken, worden voorgesteld.
12.8.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Mogelijk zijn niet voor alle waterlopen in het studiegebied gegevens beschikbaar in verband
met kwaliteit en kwantiteit doordat ze niet zijn geïnventariseerd.
154
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
12.9
Discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie
12.9.1 Afbakening van het studiegebied
12.9.1.1 Inhoudelijke afbakening
De discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie beschouwt drie aspecten die
onderling met elkaar verbonden zijn: landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie.
Het begroten en beoordelen van de effecten gebeurt vanuit drie benaderingswijzen (zie
§12.9.3):
 Structuur en relatiewijzigingen;
 Wijzigen erfgoedwaarden;
 Wijzigen perceptieve kenmerken.
12.9.1.2 Geografische afbakening
Het studiegebied voor de discipline Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie komt
overeen met het gebied waarbinnen zich een effect voor één van de aspecten (landschap,
bouwkundig erfgoed of archeologie) zal kunnen voordoen. Hieruit volgend bestaat het
studiegebied minstens uit het volledige projectgebied, uitgebreid met zones die variëren per
effectgroep;

Direct ruimtebeslag is meestal te situeren in het projectgebied, ten gevolge van
rechtstreekse inname van waardevolle landschappen, bouwkundig erfgoed... .

Verstoringseffecten kunnen gesitueerd worden zowel binnen als tot ver buiten het
projectgebied, en worden veroorzaakt door indirecte effecten als gevolg van
wijzigingen in luchtkwaliteit, bodem, waterkwaliteit en kwantiteit, lichtvervuiling,
visuele verstoring…. De perimeter van het studiegebied voor deze effectgroep wordt
daarom gelijkgesteld aan deze van de verstoringseffecten.

Wat betreft de impact op landschappelijke relaties, beperkt het studiegebied zich
niet tot het projectgebied; omwille van de impact op landschappelijke structuren
kunnen de effecten zich potentieel ver uitstrekken.
Globaal wordt het studiegebied bijgevolg bepaald door de grootste van al deze perimeters,
waarin zich potentieel effecten op het landschap kunnen voordoen.
12.9.2 Beschrijving van de referentiesituatie
Voor de beschrijving van de referentiesituatie van de discipline “Landschap, bouwkundig
erfgoed en archeologie”, vormt de huidige situatie meestal het uitgangspunt voor de
rapportage.
In de referentiesituatie wordt de bespreking van het landschap als volgt opgebouwd:

TECHNUM
De algemene landschapsbeschrijving omvat een algemene geografische situering en
een landschapskartering (zowel inhoudelijk als een landschapsbeeldkartering) op
verschillende schaalniveaus (macro, meso, micro).
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
155


Het in kaart brengen, beschrijven en analyseren van de verschillende
erfgoedwaarden: op niveau van het landschap, het bouwkundig erfgoed en het
archeologisch erfgoed.

De beschrijving van de erfgoedwaarde van het landschap gebeurt op basis
van de nog aanwezige erfgoedelementen (zowel geopatrimonium als
cultuurhistorische relicten). Vlak-, lijn- en puntrelicten kunnen worden
onderscheiden.

De beschrijving en waardering van het bouwkundig erfgoed gebeurt op
basis van bestaande inventarissen en databanken (onder andere de lijst met
beschermde monumenten en de Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed in
Vlaanderen – de inventaris van het patrimonium in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest), zo nodig geactualiseerd en aangevuld met eigen
terreingegevens. Hierdoor wordt een zicht bekomen over de waarde die het
bouwkundig erfgoed vertegenwoordigt.

Wat betreft het archeologisch erfgoed wordt in de referentiesituatie eerst
een inventaris gegeven van de gekende archeologische waarden in het
studiegebied. Deze beschrijving vindt plaats door een systematische
inventarisatie van informatie uit verschillende bronnen (de Centrale
Archeologische Inventaris in Vlaanderen, de Archeologische Atlas in het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, informatie van amateurarcheologen en
andere lokaal actieve historici, informatie uit lokale databanken en
archieven, heemkundige kringen…). Deze gegevens zijn echter onvolledig,
waardoor het van belang is een inschatting te maken van de niet gekende
archeologische waarden. De potentiebepaling van de archeologische waarde
van het gebied gebeurt op basis van enerzijds de gekende archeologische
waarden en anderzijds op basis van de historische evolutie die het gebied
kende (analyse historische kaarten en naslagwerken). Belangrijk is ook
gegevensoverdracht uit deeldiscipline bodem.
Naast de beschrijving van het landschap en de erfgoedaspecten van het landschap
vormen de perceptieve kenmerken de derde benaderingswijze voor de discipline.
Hier worden de perceptieve kenmerken van het studiegebied objectief beschreven
en eventueel op kaart voorgesteld. Deze landschapsbeeldkartering kan gebeuren
naar schaalkenmerken of naar visuele kenmerken.
De beschrijving van de referentiesituatie zal worden gebaseerd op de raadpleging van
volgende informatiebronnen:
156

Terreinbezoeken;

Lijst met beschermde monumenten, landschappen en dorps- of stadsgezichten: Het
projectgebied overlapt niet met een beschermd monument, stads- of dorpsgezicht of
landschap. Ook nabij het projectgebied zijn geen dergelijke elementen gelegen.

Inventaris van waardevol bouwkundig erfgoed (Kaart 7): In of grenzend aan het
projectgebied zijn geen gebouwen gelegen die zijn opgenomen in de Inventaris.
Langsheen de Romeinse Steenweg zijn er een zestal gelegen.

De indeling van de traditionele landschappen in Vlaanderen: het projectgebied is
gelegen in het traditionele landschap “Land van Merchtem” (Kaart 23).

Landschapsatlas (Kaart 8): Het projectgebied overlapt niet met elementen van de
landschapsatlas. Ten noorden van de R0 ligt de relictzone “Tangebeek – Maalbeek –
Prinsenbos – Grimbergen”.
Project-MER voor het Eurostadium Brussels

Centrale Archeologische Inventaris (Kaart 9) en bevraging van bij Erfgoed
Vlaanderen en de dienst Archeologie van de gemeente Grimbergen. In het
projectgebied zelf zijn geen archeologische vondsten gekend.

Gegevens van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: volgens de beschikbare gegevens
is er nabij het projectgebied geen waardevol of beschermd landschappelijk of
bouwkundig erfgoed aanwezig. Ter hoogte van de Romeinse Steenweg en de
Heizelpaleizen is er wel gekend archeologisch erfgoed aanwezig (Kaart 10)

Landschapskenmerkenkaart;

Bodemkaart; hydrografische atlas van de waterlopen;

Het reliëf, de kartering van het fysisch systeem;

Historiek van het landschap door onderzoek en vergelijking van de beschikbare
historische kaarten en fotomateriaal, zoals:

de Ferraris-kaarten (1770-1777);

Ph. Vandermaelen-kaarten (1846-1854);

kaarten van het Dépôt de la Guerre (1869-1885);

de topografische kaarten van het Militair Geografisch Instituut (1930-1939);

de topografische kaarten van het Nationaal Geografisch Instituut (2001);

orthofoto’s
12.9.3 Beschrijving van de milieueffecten
De beschrijving van de geplande situatie voor de discipline landschap, bouwkundig erfgoed
en archeologie gebeurt aan de hand van drie effectgroepen, namelijk:

effectgroep structuur- en relatiewijzigingen;

effectgroep verlies erfgoedwaarde;

effectgroep wijziging perceptieve kenmerken.
Effectgroep structuur- en relatiewijzigingen
Deze effectgroep behandelt de ingrepen die een effect hebben op de structuur en relatie van
het landschap. De bespreking is onderverdeeld in volgende aandachtspunten:

verwijderen of verstoren van geomorfologische elementen, eenheden en processen:
hierbij worden zowel de directe als indirecte effecten op de kenmerkende, zeldzame
of gave geomorfologische elementen behandeld;

landschapsecologische verstoring: deze groep wordt slechts kort behandeld gezien
de ligging in een stedelijke omgeving;

effecten van functionele versnippering van het actuele gebruik: de versnippering
wordt veroorzaakt door de omleidingsweg die het landschap doorsnijdt. De effecten
van deze versnippering worden nagegaan.
Effectgroep verlies erfgoedwaarde
Voor de beschrijving wordt een opdeling gemaakt op basis van het al dan niet bekend zijn
van de onderzochte erfgoedwaarde:
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
157

voorspelling van de effecten op gekende erfgoedelementen: dit impliceert het
inschatten van het mogelijke waardeverlies;

voorspelling van de effecten van potentiële, maar niet gekend of niet bestudeerde
erfgoedelementen: dit impliceert het inschatten van het mogelijke waardeverlies.
Door het verschil in beschikbare methodes wordt onderscheid gemaakt tussen landschap,
bouwkundig erfgoed, archeologie en andere erfgoedwaarden.
Effectgroep wijziging perceptieve kenmerken
De methoden die gebruikt worden voor de analyse van de geplande situatie kunnen
onderscheiden worden in de volgende groepen:


Methoden waarmee de ruimtelijke aantasting van landschapselementen en
landschappelijke structuren beoordeeld worden. Bij deze methoden ligt er een
zekere nadruk op de ruimtelijke effecten van de ingreep. Binnen deze
beoordelingsmethoden kunnen methoden onderscheiden worden die de nadruk
leggen op:

Bepalen van de absolute visueel-ruimtelijke effecten: verwijderen of
toevoegen van landschapselementen

Bepalen van de visuele kwetsbaarheid van het landschap en de
inpasbaarheid van ingrepen in het landschap

Bepalen van de veranderingen in de schaalkenmerken van het landschap
Methoden waarmee de zichtbaarheid van ingrepen kan beoordeeld worden:

Bepalen van de visuele invloedssfeer van ingrepen
De beoordeling van de effecten is gebaseerd op volgende parameters: waarschijnlijkheid,
aard van het effect (direct, indirect), omkeerbaarheid (reversibel, onherstelbaar), termijn
van het effect (tijdelijk, permanent, lange duur,..), virtuele effecten en cumulatieve effecten
als gevolg van andere plannen of projecten.
Tabel 20
Effecten
Criterium
Methodiek
Eenheid
Structuur- en
relatiewijzigingen
Aangetaste oppervlakte,
lengte van doorsnijding of
aantal doorsneden
eenheden of bekomen
snippers
Berekening
oppervlakte/lengte/aantal
via GIS overlay projectgebied met
landschapstructuurkaart.
m², m of
aantal
Landschap
Verdwijnen en verstoren
historisch-geografische
elementen en structuren.
Kwalitatieve benadering
-
Bouwkundig
erfgoed
Vernietiging, beïnvloeding
ensemblewaarde,
beïnvloeding context.
Effecten via grondwater,
bodem, lucht, trillingen,
licht… .
Kwalitatieve
benadering:
grondige
analyse
(terreinbezoek,
literatuur,
historische
kaarten,
foto’s…)
en
expertenoordeel
Mogelijk kwantitatieve evaluatie op basis
van input uit andere disciplines
-
Archeologie
Fysieke aantasting door
vergraving,
bodemtechnische
ingrepen, verandering van
de grondwaterstand
Voornamelijk
uitgaande
van
een
kwalitatieve analyse (CAI, literatuur,
historische kaarten, discipline bodem…)
kan een uitspraak gedaan worden over
eventuele negatieve effecten van de
voorgenomen ingreep en de significantie
-
Verlies
erfgoedwaarde
158
Effectgroepen, criteria, methodologie discipline Landschap, Bouwkundig Erfgoed en
Archeologie
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Effecten
Criterium
Methodiek
Eenheid
ervan.
Wijziging perceptieve
kenmerken
Bepalen van het aantal
absolute
visueelruimtelijke
effecten:
verwijderen of toevoegen
van landschapselementen
Op basis van het project en een
grondige terreininventarisatie nagaan
welke landschapselementen
verdwijnen/worden toegevoegd.
Aantal
Inpasbaarheid van de
ingrepen in het landschap
Kwalitatieve benadering:
expertenoordeel op basis van vooraf
gekozen criteria
-
Bepalen
van
veranderingen in de schaal
van het landschap
Kwalitatieve benadering:
expertenoordeel
-
Bepalen
van
de
zichtbaarheid van ingrepen
GIS-analyse voor bepalen van
zichtbaarheid ingrepen, nieuwe of te
verdwijnen landschapselementen
m
12.9.4 Beoordelingskader
Voor de discipline “Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie”, wordt een globaal
beoordelingskader opgesteld, waarbij een toetsingskader van -3 tot +3 wordt gebruikt, om
de actuele en ook toekomstige impact te beoordelen.
Een significantiebeoordeling is echter gebiedsafhankelijk, sterk gerelateerd met de
kenmerken van het effect (duur, invloedssfeer, intensiteit, omkeerbaarheid,
herstelbaarheid…) en soms afhankelijk van de publieke aanvaardbaarheid. Hierdoor is het
mogelijk dat op basis van de informatie die bij de opmaak van het project-MER bekomen
wordt, een meer gedetailleerd en betrouwbaarder kader zal worden opgesteld.
Tabel 21
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
Sterk determinerende landschapselementen en
landschapskenmerken behorende tot een zeer
karakteristiek,
onderscheidend
landschap.
Bijzonder beschermde gebieden die een
belangrijke
behoudswaarde
bezitten
(erfgoedlandschappen behoren hier toe). Hoge
gevoeligheid voor kleine veranderingen.
GROOT
Zichtbare, opmerkelijke veranderingen in de
landschapselementen en/of landschapskenmerken
over een grote oppervlakte – intensieve
veranderingen over een beperkte oppervlakte.
Effecten van het project contrasteren zeer sterk
met de vorm, schaal en patroon van het
landschap. Permanente aantasting, vermindering
of vernietiging van de integriteit24 en de
landschapskenmerken.
Inbreng van negatieve beelddragers waardoor de
landschappelijke
beeldkwaliteit
van
grote
oppervlakten verloren gaan en/of verlies van sterk
positieve visuele relaties.
MATIG
MATIG
24
TECHNUM
Beoordelingskader voor de discipline Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie
De integriteit van een site is de samenhang tussen de landschapsecologische structuur en functies in het gebied,
en die voorwaarde is voor het kunnen dragen en instandhouden van de karakteristieke landschapselementen
en/of het complex van landschapselementen, waaraan de site zijn waarde ontleent. Het is hierbij belangrijk om
te begrijpen of de effecten van het project zullen leiden tot een verschuiving van de standplaatsvoorwaarden
en/of
instandhoudingsvoorwaarden,
dichter
naarof
verwijderd
van
de
standplaatsof
instandhoudingsvoorwaarden waarop de integriteit is gebaseerd.
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
159
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
Matig determinerende landschapselementen en
landschapskenmerken behorende tot een zeer
karakteristiek landschap - matig karakteristiek
landschap. Landschappen met een potentiële
behoudswaarde.
Redelijke
tolerantie voor
veranderingen.
Matige of lokale veranderingen door verlies van
een beperkte oppervlakte of het verwijderen van
een beperkt aantal landschapselementen.
Effecten van het project contrasteren matig met
het landschap, waardoor de integriteit wordt
aangetast. De effecten kunnen niet volledig
gemitigeerd worden en kunnen cumulatief een
sterk negatief effect veroorzaken.
Inbreng van negatieve beelddragers waardoor de
landschappelijke beeldkwaliteit van beperkte
oppervlakten verloren gaat en/of verlies van matig
positieve visuele relaties.
LAAG
Weinig determinerende, eerder onbelangrijke
landschapselementen en landschapskenmerken weinig
onderscheidend
landschap.
Gedegradeerde landschappen met een kleine
behoudswaarde. Potentiële tolerantie tegen
substantiële veranderingen.
KLEIN
Min of meer onopmerkelijke veranderingen door
verlies over een zeer beperkte oppervlakte of het
verwijderen van een zeer beperkt aantal
landschapselementen.
Effecten van het project passen niet volledig in de
vorm, schaal en patroon van het landschap.
Inbreng van negatieve beelddragers waardoor de
landschappelijke beeldkwaliteit van zeer beperkte
oppervlakten verloren gaat en/of verlies van
gering positieve visuele relaties.
Effectbeoordeling
Sterk negatief effect
Matig negatief effect
Gering negatief effect
Score
-3
-2
-1
Kwetsbaarheid
Ernst en omvang
HOOG
GROOT
HOOG
MATIG
MATIG
GROOT
HOOG
KLEIN
MATIG
MATIG
LAAG
GROOT
MATIG
KLEIN
LAAG
MATIG
LAAG
KLEIN
Wanneer een positieve invloed wordt verwacht dient dezelfde redenering toegepast te
worden.
12.9.5 Milderende maatregelen
Waar nodig zullen milderende maatregelen voorgesteld worden om de negatieve invloeden,
veroorzaakt door het project, te verminderen. Bij de negatieve scores zal sowieso gezocht
worden naar milderende maatregelen, ongeacht hoe negatief ze zijn. Een score van -1 à -2
geeft aan dat milderende maatregelen wenselijk zijn, scores van -2 à -3 geeft aan dat
milderende maatregelen meer dan wenselijk zijn en dat ze zeker in overweging dienen te
worden genomen.
Afhankelijk van de mogelijke effecten kunnen de milderende maatregelen curatief alsook
preventief van aard zijn.
160
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
De effectverminderende maatregelen worden geformuleerd in functie van het behoud van
erfgoedwaarden (monumentaal, archeologisch en landschappelijk erfgoed), het behoud of
accentueren van herkenbare ruimtelijke structuren, de verbetering van de inpasbaarheid en
een verhoging van de landschapskwaliteit in het algemeen.
12.9.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Aangezien het landschap gevormd en beïnvloed wordt door de overige disciplines, gelden de
ontbrekende gegevens voor deze disciplines ook als leemten voor het onderdeel landschap.
Wat betreft het archeologisch erfgoed is het grootste deel van dit erfgoed niet bekend en
slechts in potentie uit te drukken. Enerzijds is er de leemte van het ontbreken van
basisgegevens, anderzijds het ontbreken van een waarderingskader. Hoewel het projectMER zal trachten de archeologische potenties van het studiegebied in te schatten op basis
van gedetailleerde gegevens beschikbaar in de Centrale Archeologische Inventaris (CAI) en
bekend bij overheden, verenigingen…, heeft het ontbreken van een aantal basisgegevens tot
gevolg dat de effectbeoordeling hier noodgedwongen een kwalitatief karakter heeft.
Ten aanzien van de effectbeoordeling kan geconstateerd worden dat geen toetsingskader
voorhanden is door middel waarvan effecten kwantitatief beoordeeld kunnen worden.
Het effect van de effectgroep visuele hinder kan niet objectief bepaald worden.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
161
12.10 Discipline Mens – Hinder, veiligheid en gezondheid
12.10.1 Afbakening van het studiegebied
12.10.1.1
Inhoudelijke afbakening
Deze discipline baseert zich met betrekking tot hinder op effecten die worden aangetoond
binnen onder meer de disciplines water, bodem, lucht, geluid, trillingen, mobiliteit,
ruimtelijke aspecten. Ook op het gebied van veiligheid en gezondheid brengt deze
receptordiscipline de input van deze samen. Voor de inhoudelijke afbakening wordt dan ook
verwezen naar deze disciplines.
Het aspect veiligheid wordt aangevuld met specifieke elementen zoals aanwezige
risicoleidingen en risico-installaties. Specifieke veiligheid in het kader van de
voetbalwedstrijden (zoals het scheiden van supportersgroepen, beheersen van
supportersgeweld, brandvoorschriften,...) of andere massa-evenementen worden hierbij niet
in beschouwing genomen. Deze worden specifiek opgevolgd door de bevoegde
veiligheidsdiensten.
12.10.1.2
Geografische afbakening
Het studiegebied voor de discipline mens wordt bepaald door de menselijke aanwezigheid in
de invloedsfeer van de effecten.
Dit studiegebied omvat de volledige zone binnen welke zich relevante effecten voor de mens
kunnen voordoen via de verschillende abiotische milieucompartimenten. Deze eventuele
uitbreiding van het studiegebied zal dus het gevolg zijn van de resultaten van de
effectbepalingen voor de andere disciplines (water, bodem, lucht, geluid, trillingen,
mobiliteit, ruimtelijke aspecten, …) en is om deze reden, althans ruimtelijk, niet a priori af te
bakenen.
Voor de eerste inventarisatie (beschrijvende gegevens referentiesituatie) wordt de
afbakening van het studiegebied begrensd in de gebieden tot ca. 0,5 km rondom het
projectgebied, aangevuld met het gebied dat/de wegen die beïnvloed zouden kunnen
worden. Verdere inventarisering vindt plaats, indien relevant, nadat de effecten uit andere
disciplines werden begroot en gelokaliseerd.
Het studiegebied wordt dan ook bepaald door hoger vermelde disciplines, en zal
voornamelijk overeenkomen met een invloedszone rondom de wegsegmenten waar
relevante wijzigingen inzake verkeer zullen voorkomen.
12.10.2 Beschrijving van de referentiesituatie
De verschillende relevante menselijke populaties worden ‘geïnventariseerd’ en afgebakend.
Hierbij worden, gezien de aard van het projectgebied, in eerste instantie volgende groepen
geïnventariseerd:




162
Gebruikers van de huidige parking;
Bewoners;
Kwetsbare groepen stiltebehoevende populaties
Werknemers;
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Bij de beschrijving worden de verschillende gebruikers gelokaliseerd op kaart en indien
beschikbaar worden cijfermatige gegevens verstrekt.
De inventarisatie betreft niet alleen de menselijke populaties en hun eventuele
kwetsbaarheid maar eveneens elementen en/of infrastructuren die van aard zijn om de
gezondheid of de veiligheid van de mens te beïnvloeden. Op basis van bevraging van het
KLIP-portaal25 en Seveso-bedrijven26 worden deze in beeld gebracht. Het dichtst gelegen
Seveso-bedrijf, namelijk Argos Storage Belgium, bevindt zich in Vilvoorde op 5.7 km van het
projectgebied.Daarnaast worden volledigheidshalve ook de samenvatting van de
verkeersveiligheid en veiligheidsbeleving in de zin van sociale veiligheid uit de disciplines
mobiliteit en ruimtelijke aspecten overgenomen.
Steunend op de bespreking en de besluiten in de overige disciplines van het project-MER
(lucht, bodem, water, geluid, ) wordt de actuele impact ten aanzien van de bevolking in
kaart gebracht. Hierbij wordt de bevolkingsgroep en de grootteorde van de omvang van de
groep beschouwd.
12.10.3 Beschrijving van de milieueffecten
Voor de evaluatie in deze discipline (geplande situatie) wordt een onderscheid gemaakt
tussen de effectgroepen hinder, veiligheid en gezondheid.
De effectgroep hinder voorziet in de samenvoeging van alle hinderaspecten die in de
voorgaande disciplines aan bod zijn gekomen. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt naar
de aanleg -en exploitatiefase. De verschillende vormen van (potentiële) hinder worden
beschreven in verhouding tot de gehinderden, het tijdstip van hun aanwezigheid, de duur
van de hinder… Daarbij is het niet altijd mogelijk om het exacte aantal gehinderden te
bepalen, wel kan de grootteorde aangegeven worden (bijv. aantal woningen). Ook wordt er
nagegaan of bepaalde gebruikers door één of meerdere hindervormen getroffen worden en
of er dus sprake is van cumulatieve hindereffecten.
De effectgroep veiligheid gaat na wat eventuele veiligheidsrisico’s zijn in relatie tot de
aanwezige risicoleidingen en risico installaties. Daarbij wordt nagegaan of de voorzien
ingrepen stroken met de vooropgestelde veiligheidsnormen opgelegd door de beheerders en
wordt er nagegaan of er bijkomende veiligheidsrisico’s zijn tijdens zowel de aanleg- als de
exploitatiefase. Daarnaast worden ook de veiligheidsaspecten betreffende verkeersveiligheid
en sociaal veiligheidsgevoel overgenomen uit de desbetreffende disciplines.
De effectgroep gezondheid gaat, indien relevant, dieper in op de mogelijke
gezondheidsrisico’s als gevolg van de hinder. Er zal worden weergegeven in hoeverre
significante, en al dan niet omkeerbare effecten voor de mens kunnen optreden.
25
KLIP: Het Kabel- en Leidinginformatieportaal
26
SEVESO: Inrichtingen die onder het toepassingsgebied van de Europese Seveso II-richtlijn vallen worden Sevesoinrichtingen genoemd. Het gaat om inrichtingen die een bepaalde hoeveelheid aan gevaarlijke stoffen op hun
terrein aanwezig hebben.
TECHNUM
Methodologie beschrijving referentiesituatie, effectvoorspelling en -beoordeling
163
12.10.4 Beoordelingskader
In deze discipline worden de verschillende hinderaspecten als één geheel beoordeeld, met
één beoordeling. Deze worden onderbouwd met input uit andere disciplines, het ogenblik
waarop de hinder voorkomt en de relatie met het aantal gehinderden en hun
hindergevoeligheid. De input uit de andere disciplines gebeurt op basis van de
(kwantitatieve) significantiekaders in die disciplines. Er bestaan geen normen die bepalen
welke hindervorm zwaarder doorweegt voor de modale gebruiker. Deze zijn sterk afhankelijk
van de gebruikers in kwestie. Zo zal iemand met een verminderd gehoor minder last hebben
van geluidshinder, iemand met longproblemen net meer last van een verminderde
luchtkwaliteit. Daarom wordt er voor de totaalscore worst case uitgegaan van de zwaarste
score van de verschillende hinderaspecten. Zo kan een overschrijding van de geluidsnorm in
combinatie met andere hindervormen nooit tot een positieve beoordeling leiden voor alle
hinder. Indien er verschillende hindervormen samenvallen op dezelfde gehinderden
cumuleert de hinder en daalt de totaalscore met één graad. Zo zal bij een beperkt negatieve
beoordeling voor de luchtkwaliteit en een minder negatieve of neutrale scores voor de
geluidskwaliteit en andere hinderaspecten zoals overlast de zwaarste score doorwegen.
Indien dezelfde gebruiker, bijv. dezelfde woningen, door zowel een slechtere lucht en
geluidskwaliteit getroffen worden leidt dit tot een slechtere score.
De veiligheidsaspecten worden beoordeeld vanuit de aard van de risico-inrichtingen (zoals
gasleiding, transformator, mogelijke SEVESO-bedrijven). De verkeersveiligheid in relatie tot
de kwetsbaarheid van de deelnemers. De sociale veiligheid wordt eveneens in relatie tot de
aanwezigheid van de gebruikers beoordeeld.
De beoordeling van de gezondheidsaspecten gebeurt voor voorliggend project enkel op basis
van de disciplines lucht en geluid. Een eerste stap in de schatting van de gezondheidsrisico’s
omvat de bepaling van de dosis waaraan de inwoners van het studiegebied worden
blootgesteld. De blootstelling wordt eveneens in grote mate bepaald door de
blootstellingswegen, het menselijke gedrag en de leeftijd. De opgenomen dosis wordt
vergeleken met de geldende richtwaarden. Dan dient bepaald te worden welke
gezondheidseffecten worden veroorzaakt door deze dosis. Gezien de omvang van dit project
worden er geen specifieke dosiseffectrelaties opgesteld, wel wordt er gebruik gemaakt van
de beschikbare resultaten.
12.10.5 Milderende maatregelen
Om de negatieve gevolgen voor de omgeving te vermijden, zoveel mogelijk te verhelpen of
te beperken, worden milderende maatregelen voorgesteld waar dit nodig wordt geacht.
De milderende maatregelen kunnen zijn:

curatieve maatregelen;

preventieve maatregelen;

voorstellen voor monitoring, metingen of analyses.
12.10.6 Reeds gekende leemten in de kennis
Aangezien de effecten in deze discipline bepaald worden door overige disciplines, gelden de
ontbrekende gegevens voor deze disciplines ook als leemten voor het onderdeel Mens –
Hinder, veiligheid en gezondheid.
164
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
13.
GEWESTGRENS- EN GRENSOVERSCHRIJDENDE
MILIEUEFFECTEN
Het Verdrag van 25 februari 1991 inzake milieu-effectrapportage in grensoverschrijdend
verband (BS 31 december 1999, het “Verdrag van Espoo”) beoogt milieueffectrapportage
van projecten met grensoverschrijdende effecten. Voorts kan in dit kader worden gewezen
op het samenwerkingsakkoord tussen het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 4 juli 1994 betreffende de uitwisseling van informatie
over projecten met gewestgrensoverschrijdende milieu-effecten (BS 11 augustus 1994), de
Richtlijn 85/337/EEG van 27 juni 1985 van de Raad betreffende de milieu-effectbeoordeling
van bepaalde openbare en particuliere projecten (Pb.L. 5 juli 1985, 175) en artikel 4.3.4 van
het DABM. Deze laatste bepaling voorziet dat indien een project aanzienlijke effecten kan
hebben voor mens of milieu in de andere Lidstaten van de Europese Unie en/of in
verdragspartijen bij het Verdrag van Espoo en/of in andere gewesten, de dienst Mer de
volgende zaken over dient te maken aan de betrokken Lidstaten, verdragspartijen of
gewesten: (i) een afschrift van de volledig verklaarde kennisgeving, (ii) een beschrijving van
de rapportageprocedure die op het voorgenomen project van toepassing is en (iii) een
aanduiding van de vergunningsplicht waaraan het voorgenomen project onderworpen is en
een beschrijving van het doel ervan alsook van de toepasselijke vergunningsprocedure(s).
Aangezien het projectgebied gelegen is in Grimbergen en grenst aan het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest, zijn grensoverschrijdende effecten onvermijdelijk. De aard en
reikwijdte van deze effecten zullen in het project-MER onderzocht worden.
De geplande Tuinbrug, die voorzien wordt over de Romeinse steenweg en bijgevolg deels
gelegen is in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakt geen deel uit van voorliggend
project-MER. Voor dit deelproject zal later een apart milieueffectenverslag en een aparte
stedenbouwkundige vergunningsaanvraag worden opgesteld.
TECHNUM
Gewestgrens- en grensoverschrijdende milieueffecten
165
14.
VOORSTEL INHOUDSOPGAVE VAN HET MER
0.
NIET-TECHNISCHE SAMENVATTING
1.
INLEIDING
2.
1.1
Korte beschrijving van het voorgenomen project
1.2
Toetsing aan de MER-plicht
1.3
De m.e.r.-procedure
1.4
De initiatiefnemer
1.5
Verdere besluitvorming
RUIMTELIJKE, ADMINISTRATIEVE, JURIDISCHE EN BELEIDSMATIGE SITUERING
VAN HET PROJECT
2.1
Ruimtelijke situering
2.2
Administratieve voorgeschiedenis
2.3
Juridische en beleidsmatige randvoorwaarden
3.
VERANTWOORDING VAN HET PROJECT
4.
PROJECTBESCHRIJVING
5.
ALTERNATIEVEN
6.
INGREEP-EFFECTANALYSE
7.
BESPREKING VAN DE DISCIPLINES
Per hoofdstuk worden achtereenvolgens Methodiek, Afbakening studiegebied,
Referentiesituatie, Effectbeoordeling, Milderende maatregelen, Leemten in de
kennis, Voorstellen tot monitoring besproken.
TECHNUM
7.1
Mens-Mobiliteit
7.2
Lucht
7.3
Geluid en Trillingen
7.4
Mens – Ruimtelijke aspecten
7.5
Bodem
7.6
Water
7.7
Landschap, Bouwkundig erfgoed en Archeologie
Voorstel inhoudsopgave van het MER
167
7.8
168
Mens – Hinder, veiligheid en gezondheid
8.
GEWESTGRENS- EN GRENSOVERSCHRIJDENDE MILIEUEFFECTEN
9.
TEWERKSTELLING, INVESTERINGEN EN GRONDSTOFFENBALANS
10.
INTEGRATIE EN EINDSYNTHESE
11.
LITERATUUR
12.
VERKLARENDE WOORDENLIJST
13.
BIJLAGEN
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
15.
REFERENTIELIJST
ABO, 2014. Etude interne de la qualité du sol. ASBL Brussels Expo Parking C.
ABO, 2014. Recherche historique. ASBL Brussels Expo Parking C.
Administratie Milieu, Natuur-, Land en Waterbeheer, afdeling Algemeen Milieu- en
Natuurbeleid, cel Mer (1997) Richtlijnenboeken voor het opstellen en beoordelen van
milieueffectrapporten.
Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting, Monumenten en Landschappen (1997)
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, 23 september 1997.
Antrop M., 1989. Het landschap meervoudig bekeken. Monografie Stichting Leefmilieu
Antrop M. en Van Damme S., 1995, Landschapszorg in Vlaanderen. Vakgroep Geografie,
Gent
Bodemkaart van België (kaart met bodemseries): OC-GIS-Vlaanderen 1998
Bodemkaart van België; Verklarende tekst door L. Baeyens; uitgegeven onder auspiciën van
het Instituut tot aanmoediging van het Wetenschappelijk Onderzoek in Nijverheid en
Landbouw; Centrum voor Bodemkartering; Dir. R. Tavernier
Databank Ondergrond Vlaanderen. Website: dov.vlaanderen.be
Fugro, 2014. Ground investigation Parking C, Brussels.
Geologische kaart (1/50 000); S. Claes en F. Gullentops; Toelichting bij de geologische kaart
van België – Vlaams Gewest; Brussel; 2001; ISSN 1370-3803; Verantwoordelijke uitgever: A.
Maes (Min. V/d Vlaamse Gemeenschap); printing by b.v.b.a. NELMA, Lubbeek; eindredactie:
G. De Geyter (Belgische Geologische Dienst en Afd. Natuurlijke Rijkdommen en Energie
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (2003) Decreet Integraal Waterbeleid, 18 juli 2003.
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (1986) Kwetsbaarheidskaart van het grondwater
Nationaal Geografisch Instituut (1984) Topografische kaart, kaartbladen 7/6, 15/2, schaal
1:25.000.
Ondersteunend Centrum GIS Vlaanderen (2005) www.gisvlaanderen.be/geo-vlaanderen
OC-GIS Vlaanderen: Beschermd erfgoed
OC-GIS Vlaanderen: Bodemgebruikskaart
OC-GIS Vlaanderen: Centrale Archeologische Inventaris
OC-GIS Vlaanderen: Databank Ondergrond Vlaanderen
OC-GIS Vlaanderen: Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen (DHM)
TECHNUM
Referentielijst
169
OC-GIS Vlaanderen: Gewestplan
OC-GIS Vlaanderen: Kleurenortho
OC-GIS Vlaanderen: Landschapsatlas
OC-GIS Vlaanderen: Overstromingskaarten
OC-GIS Vlaanderen: Stratengids – Positiebepaling
OC-GIS Vlaanderen: Vlaamse Hydrografische Atlas (VHA)
Technum, 2014. Boringen, analyses en toetsing grondverzet.
Universoil bvba, 2015. Standaard technisch verslag: bouwwerken, Eurostadion, Parking C
Brussels Expo te 1020 Grimbergen, 0525015-R01.
VMM, oppervlaktewatermeetnet
VMM, waterbodemmeetnet
VMM, diverse jaarrapporten
VMM, website
www.waarnemingen.be
170
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
16.
VERKLARENDE WOORDENLIJST
abiotisch: behorende tot de niet-levende natuur (lucht, water, bodem)
alternatief: een andere keuzemogelijkheid, beantwoordend aan de doelstellingen van het
project, omvattende: doelstellings-, locatie- en uitvoeringsalternatief
autonome evolutie: een autonome ontwikkeling van een studiegebied is de ontwikkeling
die dit gebied zou doormaken zonder gestuurde beïnvloeding van buitenaf.
basiskwaliteit: kwaliteit van het oppervlaktewater waarbij de normale evenwichtige
ontwikkeling van het biologisch leven hersteld wordt of, waar aanwezig, gehandhaafd blijft
belevingswaarde: de manier waarop het landschap ervaren wordt
bemaling: afpomping van water om het grondwaterniveau plaatselijk te verlagen zodat
funderingswerken in droge grond kunnen uitgevoerd worden
bevaarbare waterlopen: de waterlopen opgenomen in het Koninklijk Besluit van 5
oktober 1992 tot vaststelling van de lijst van de waterwegen en hun aanhorigheden,
overgedragen van de Staat aan het Vlaams Gewest
biotisch: van de levende natuur
bodem: het vaste deel van de aarde met inbegrip van het grondwater en de organismen
die zich erin bevinden
bodemsanering: het wegnemen, behandelen, afschermen, neutraliseren, immobiliseren of
isoleren van bodemverontreiniging
bodemverontreiniging: de aanwezigheid van stoffen of organismen, veroorzaakt door
menselijke activiteiten, op of in gronden, die de kwaliteit van de bodem op directe of
indirecte wijze nadelig (kunnen) beïnvloeden
CAR: Calculation of Air pollution from Road traffic
deelingreep: onderdeel van een ingreep, waarvoor afzonderlijke effecten kunnen
aangegeven worden
direct effect: een rechtstreeks milieu-effect als gevolg van een deelingreep
discipline: milieu-aspect dat in het kader van een milieu-effectrapportage onderzocht wordt
diversiteit: het aantal soorten dat op een bepaald oppervlak voorkomt
ecosysteem: samenhangend geheel van elkaar onderling beïnvloedende planten, dieren,
mensen en omgeving in een bepaald gebied
effect: verandering in het abiotische milieu ten gevolge van (voornamelijk) antropogene
activiteiten
TECHNUM
Verklarende woordenlijst
171
effectbeoordeling: waarde-oordeel van de effecten die optreden ten gevolge van een
geplande situatie uitgedrukt in kwalitatieve of kwantitatieve termen, zodanig dat de
besluitvormer en de bevolking zich objectief kunnen inlichten over de ernst van de effecten
effectvoorspelling: beschrijving van een toekomstige situatie rekening houdend met de
aanleg, de exploitatie, de nabestemming en de afbraak van de geplande activiteit
exploitatie: uitbating, gebruik
fauna: de dierenwereld
flora: de plantenwereld
geluid: trillingen in de lucht die waarneembaar zijn voor het menselijk gehoor
geologie: de wetenschap van de bouw en de ontwikkelingsgeschiedenis van de aardkorst
en van de processen die zich erin afspelen
geplande situatie: toestand van het studiegebied tijdens en na de uitvoering van het
geplande project
gestuurde ontwikkeling: tegenover de autonome ontwikkeling staan door de overheid
gestuurde en beïnvloede ontwikkelingen. Deze kunnen uiteraard zeer divers zijn en
afhankelijk van beleidsvoornemens, plannen en programma’s.
grondwater: water onder het grondoppervlak, meestal beperkt tot water onder de
grondwaterspiegel
IFDM: The Immission Frequency Distribution Model
indirect effect: onrechtstreeks milieu-effect ten gevolge van een direct effect of in hogere
orde ten gevolge van een ander indirect effect
ingreep-effectenschema: schema of netwerk dat de relatie tussen de milieueffecten
onderling en met de afgeleide ingrepen van de activiteit aanduidt
ingreep: onderdeel van een activiteit
initiatiefnemer: degene (privaat- of publiekrechtelijk rechtspersoon) die een bepaald plan
of project wil ondernemen en daarover een besluit vraagt
kennisgevingsdossier: het kennisgevingsdossier vormt de eerste procedurele stap in de
opmaak van een MER in Vlaanderen. Via de publieke terinzagelegging van dit dossier krijgen
belangrijke actoren en het brede publiek de mogelijkheid om opmerkingen te maken over de
toegepaste methoden en de te onderzoeken effecten, de alternatieven en de maatregelen
met betrekking tot het milieu. Het kennisgevingsdossier ligt ter inzage bij de Dienst Mer en
in de betrokken gemeente(n).
KLIP: Het Kabel- en Leidinginformatieportaal
LAeq,T : het A-gewogen equivalent geluidsniveau is een maat voor het beschouwde
fluctuerende geluid. De discontinue geluidsbelasting gedurende een periode T wordt
omgerekend naar het niveau van een continu geluid met dezelfde geluidsbelasting.
172
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
LA95,T: het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 95 % van de observatieperiode T
wordt overschreden. Het is een maat voor het overwegend heersende
achtergrondgeluidsniveau.
landschap: het waarneembare deel van de aarde, dat wordt bepaald door de onderlinge
samenhang en wederzijdse beïnvloeding van de factoren klimaat, reliëf, water, bodem
(abiotische factoren), flora en fauna (biotische factoren), alsmede het menselijk handelen
(antropogene factoren)
LDEN: jaargemiddelde waarde van de geluidsbelasting op een welbepaalde plaats. De
indicator steunt op een gemiddeld A-gewogen dag-, avond- en nachtniveau in dB.
milderende maatregel: maatregelen die voorgesteld worden om nadelige milieu-effecten
van het geplande project te vermijden, te beperken en zoveel mogelijk te verhelpen
milieu: de fysieke, niet-levende en levende omgeving van de mens waarmee deze in een
dynamische en wederkerige relatie staat
milieueffectrapportage: de procedure waarbij een rapport wordt opgesteld dat dient als
hulpmiddel bij de besluitvorming rond een voorgenomen actie die belangrijke gevolgen kan
hebben voor het milieu. Het milieueffectrapport dient de te verwachten gevolgen voor het
milieu en de mogelijke alternatieven te analyseren en te evalueren
NEC: National Emission Ceilings, nationale emissieplafonds
natuur: het geheel van ecosystemen, flora, vegetatie en fauna
onbevaarbare waterlopen: de waterlopen die door de regering niet in het KB van 5
oktober 1992 zijn opgenomen (niet als bevaarbare waterlopen worden gerangschikt) vanaf
hun punt van oorsprong of van klassering, namelijk vanaf het punt waarop zij een
deelbekken van meer dan 100 ha bezitten (Wet Onbevaarbare waterlopen)
ontwikkelingsscenario: beschrijft de evolutie van het studiegebied in de toekomst,
rekening houdend met de autonome evolutie van het gebied en met de evolutie onder
invloed van plannen en beleidsopties. Deze scenario’s dienen beschreven te worden ter
invulling van de referentiesituatie. Deze veranderingen kunnen onder impuls geschieden van
zowel de autonome ontwikkeling als door de mens gestuurde ontwikkelingen.
polluent: verontreinigende stof
populatie: planten of dieren van één soort die met elkaar een bepaald milieu in een
bepaald gebied bewonen
profiel: eigenschap van de bodem die bepaald wordt door een opeenvolging van lagen in
de diepte, gekenmerkt door een eigen textuur, structuur, kleur,... en die ontstaat als gevolg
van de inwerking van klimaat en biologische factoren
projectgebied: het gebied waarin een voorgenomen activiteit gepland is
recreatie: alle vormen van gedrag gericht op ontspanning in de vrije tijd met een maximale
duur van één dag. Deze activiteiten kunnen plaatsvinden binnen of buiten de eigen woning
of woonomgeving
TECHNUM
Verklarende woordenlijst
173
referentiesituatie: de toestand van het studiegebied, waarnaar gerefereerd wordt in
functie van de effectvoorspelling.
reikwijdte: de te beschouwen aspecten van het milieu in de m.e.r.
sanering: gezond maken, verontreiniging wegnemen, immobiliseren of isoleren
secundair effect: milieueffect veroorzaakt door een activiteit, die een gevolg is van het
geplande project
SEVESO: Inrichtingen die onder het toepassingsgebied van de Europese Seveso II-richtlijn
vallen worden Seveso-inrichtingen genoemd. Het gaat om inrichtingen die een bepaalde
hoeveelheid aan gevaarlijke stoffen op hun terrein aanwezig hebben.
significantie: het kenmerk van een effect dat de graad van invloed op de besluitvorming
bepaald, uitdrukking van de ernst van een effect door het invoeren van een uniforme
waarderingsschaal
structuur (bodem): eigenschap van de bodem die bepaald wordt door de samenhang
tussen de bestanddelen van de bodem groepen van korrels, humus,...)
structuurkenmerken: eigenschappen die de morfologisch variatie van een waterloop
beschrijven zoals het meanderend verloop, het stroom-kuilenpatroon en de aan- of
afwezigheid van holle oevers
studiegebied: het gebied dat bestudeerd wordt in functie van het vaststellen van de
milieueffecten en afhankelijk is van de invloedssfeer van de milieueffecten
textuur (bodem): eigenschap van de bodem die bepaald wordt door de grootte van de
bodemkorrels. De bodem wordt op basis van de textuur ingedeeld in de klassen: zand, lemig
zand, licht zandleem, leem, klei en zware klei
vegetatie: ruimtelijke massa van plantenindividuen, in samenhang met de plaats waarin zij
groeien en in de rangschikking die zij spontaan en door onderlinge concurrentie hebben
ingenomen
verwijdering: de vernietiging en definitieve opslag op of in de bodem en de hierop
gerichte handelingen evenals de handelingen die als dusdanig worden bepaald door de
Vlaamse regering overeenkomstig de geldende Europese voorschriften
waterbodem: de bodem van een oppervlaktewaterlichaam die altijd of een groot gedeelte
van het jaar onder water staat
zand: de minerale fractie groter dan 63 μm
174
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
17.
BIJLAGEN
Bijlage 1.
Luchtkwaliteitsgrenswaarden of -doelstellingen
Luchtkwaliteitsdoelstellingen
In onderstaande tabel worden de actueel van toepassing zijnde, en de reeds vastgelegde
toekomstige luchtkwaliteitsdoelstellingen opgenomen, zoals af te leiden uit de Europese
regelgeving, en in Vlaanderen via Vlarem-II wetgeving geïmplementeerd.
Tabel 22
Luchtkwaliteitdoelstellingen overeenkomstig
(herziening goedgekeurd op 14 april 2008)
Polluent
Middelingtijd
de
Europese
Kaderrichtlijn
‘Lucht’
Grenswaarde
Overschrijdingsmarge
Datum waarop aan
de grenswaarde
moet voldaan
worden
Zwevende deeltjes (PM10)
Daggrenswaarde
voor de
bescherming van de
gezondheid van de
mens
24 uur
50 µg/m3 PM10 mag
niet meer dan 35
keer per jaar
worden
overschreden.
(35/365 -> P 90,40
-
50% bij de inwerkingtreding van deze
richtlijn, op 1 januari
2001 en daarna om
de twaalf maanden
met een gelijkblijvend
jaarpercentage
afnemend tot 0%
uiterlijk 1 januari
2005
1 januari 2005
Jaargrenswaarde
voor de
bescherming van de
gezondheid van de
mens
kalenderjaar
40 µg/m3 PM10
20% bij de inwerkingtreding van deze
richtlijn, op 1 januari
2001 en daarna om
de twaalf maanden
met een gelijkblijvend
jaarpercentage
afnemend tot 0%
uiterlijk 1 januari
2005
1 januari 2005
Zwevende deeltjes (PM2,5)
Jaargrenswaarde
voor de
bescherming van de
gezondheid van de
mens
1
kalenderjaar
25 µg/m3 PM2,5
1
1 januari 2015
: tot 2015 geldt de waarde als streefwaarde; voor 2020 staat een indicatieve waarde van 20 µg/m³ vermeld.
Stikstofdioxide (NO2) en stikstofoxiden (NOX)
TECHNUM
Uurgrenswaarde voor
de bescherming van de
gezondheid van de
mens
1 uur
200 µg/m3 NO2 mag
niet meer dan 18 keer
per kalenderjaar
worden overschreden
(18/8760 -> P 99,79 -
50% bij de inwerkingtreding van deze richtlijn,
op 1 januari 2001 en
daarna om de twaalf
maanden met een
gelijkblijvend
jaarpercentage
afnemend tot 0%
1 januari 2010
jaargrenswaarde voor
de bescherming van de
Kalenderjaar
40 µg/m3 NO2
50% bij de inwerkingtreding van deze richtlijn,
1 januari 2010
Bijlagen
175
Polluent
Middelingtijd
Grenswaarde
gezondheid van de
mens
Overschrijdingsmarge
Datum waarop aan
de grenswaarde
moet voldaan
worden
op 1 januari 2001 en
daarna om de twaalf
maanden met een
gelijkblijvend
jaarpercentage
afnemend tot 0%
uiterlijk 1 januari 2010
alarmdrempel
uurbasis
400 µg/m3 NO2
gedurende 3
opeenvolgende uren
Geen
overschrijdingsmarge
1 januari 2010
jaargrenswaarde voor
de bescherming van de
vegetatie
Kalenderjaar
30 µg/m3 NOx
Geen
overschrijdingsmarge
19 juli 2001
In Vlaanderen zijn
evenwel geen
gebieden
gedefinieerd waar de
grenswaarde van
toepassing is
Zwaveldioxide (SO2)
Uurgrenswaarde voor
de bescherming van de
gezondheid van de
mens
1 uur
350 µg/m3 mag niet
meer dan 24 keer per
kalenderjaar worden
overschreden
150 µg/m3 (43%) bij de
inwerkingtreding van
deze richtlijn, op 1
januari 2001 en daarna
om de twaalf maanden
met een gelijkblijvend
jaarpercentage
afnemend tot 0%
uiterlijk 1 januari 2005
1 januari 2005
Daggrenswaarde voor
de bescherming van de
gezondheid van de
mens
24 uur
125 µg/m3 mag niet
meer dan 3 keer per
kalenderjaar worden
overschreden
geen
1 januari 2005
Gemiddeld dagelijks
maximum over 8 uur
10 mg/m3
6 mg/m3 op 13
december 2000, op 1
januari 2003 en daarna
om de 12 maanden
afnemend met 2 mg/m3,
om op 1 januari 2005 uit
te komen op 0%
1 januari 2005
kalenderjaar
0,5 µg/m3
100% 1 januari 2001 –
12 maanden afnemend
tot 0% op 1 januari 2005
(2010)
1 januari 2005
Koolstofmonoxide (CO)
Grenswaarde voor de
bescherming van de
gezondheid van de
mens
Lood (Pb)
Jaargrenswaarde voor
de bescherming van de
gezondheid van de
mens
(1 januari 2010)
Benzeen (C6H6)
Jaargrenswaarde voor
de bescherming van de
gezondheid van de
mens
kalenderjaar
5 µg/m3
daggemiddelde
50 µg/m³ (als 98P)
-
-
Gemiddeld dagelijks
maximum over 8 uur
120 µg/m³ (25 x
gemiddelde over 3
jaar)
Grenswaarde nog niet
definitief
1 januari 2010
1 januari 2010
Ozon (O3)
Streefwaarde voor de
bescherming van de
gezondheid van de
mens
176
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Met betrekking tot de vermelde grenswaarden dient gesteld dat het voldoen hieraan zeker
niet impliceert dat er geen gezondheidseffecten meer zullen zijn. Dit is geenszins het geval
met betrekking tot fijn stof waarvan aangenomen wordt dat er geen onderste concentratie
bestaat beneden dewelke er geen (gezondheids)effecten meer zouden optreden. Inzake
PM10 wordt door WHO trouwens een doelstelling van 20 µg/m³ voorop gesteld.
Niettegenstaande de ingevoerde doelstellingen inzake PM2,5, (fractie die als schadelijker kan
beschouwd worden dan PM10), blijkt uit evaluatie van de gegevens dat alsnog het
respecteren van de daggemiddelde doelstelling inzake PM10 de meest kritische factor blijft
ten aanzien van het al of niet voldoen aan de luchtkwaliteitseisen. Dit heeft voornamelijk te
maken met de hoogte van de jaargemiddelde PM2,5 doelstellingen. Internationaal worden
soms strengere doelstellingen voorop gesteld.
Indien in 2020 de strengere grenswaarde van PM2,5 effectief van toepassing zou worden
(hierover dient nog op Europees vlak een definitieve beslissing genomen worden), dan is de
daggemiddelde doelstelling voor PM10 niet meer a priori als de meest strenge grenswaarde
te aanzien.
CO
Naast de Europese grenswaarde kunnen de CO waarden nog beoordeeld worden ten
opzichte van andere doelstellingen zoals hierna opgenomen (bron VMM jaarrapport
luchtkwaliteit 2012). Dit laat tevens toe om impactberekeningen aan een doelstelling te
toetsen gezien het impactmodel IFDM niet toelaat om 8-uursgemiddelde waarde te
berekenen.
Tabel 23
Regelgeving voor CO (richtlijn 2008/50/EG en WGO 2000)
Tabel 24
Toetsing van CO aan de WGO-richtwaarde
PAK’s
De Europese 4de dochterrichtlijn 2004/107/EG definieert een streefwaarde van 1 ng/m³ als
jaargemiddelde voor benzo(a)pyreen (B(a)P). De lidstaten moesten die waarde tegen 31
december 2012 respecteren.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) drukt de schadelijkheid van B(a)P uit als het aantal
extra kankergevallen bij een levenslange blootstelling aan een bepaalde concentratie. Bij een
TECHNUM
Bijlagen
177
levenslange B(a)P-concentratie van 1,2 ng/m 3 zou er één extra kankergeval per 10.000
inwoners zijn. Bij een concentratie van 0,12 ng/m3 rekent men één extra kankergeval per
100.000 inwoners en bij 0,012 ng/m3 één per 1.000.000.
De VMM meet enkel de niet-vluchtige PAK’s, met minstens vier benzeenringen. Dit zijn de
laatste 10 componenten van de Amerikaanse EPA-prioriteitslijst:










fluorantheen;
pyreen;
benzo(a)antraceen;
chryseen;
benzo(b)fluorantheen;
benzo(k)fluorantheen;
benzo(a)pyreen;
dibenzo(a,h)antraceen;
benzo(g,h,i)peryleen;
indeno(1,2,3-cd)pyreen.
HCl en HF
Vlarem-II grenswaarde inzake HF van 3 µg/m³ als 98P
WGO richtwaarde van 1 µg/m³ HF als jaargemiddelde
TA-luft beschermingswaarde van 0,4 µg/m³ HF als jaargemiddelde
TA-luft beschermingswaarde van 0,3 µg/m³ fluorzouten als jaargemiddelde
Vlarem-II grenswaarde inzake HCl van 300 µg/m³ (als 98P waarde)
Stofdepositie
Richt- of grenswaarden van respectievelijk 350 of 650 mg/m².dag
Zware metalen in neervallend stof
Tabel 25
lood
Jaargemiddelde grens- en streefwaarden inzake depositie van zware metalen uitgedrukt
in µg/m².dag
Grenswaarde
Richtwaarde
Vlarem-II
Vlarem-II
3.000
250
100
20
2
cadmium
178
TA-luft
nikkel
15
arseen
4
kwik
1
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Grenswaarde
Richtwaarde
Vlarem-II
Vlarem-II
thallium
TA-luft
10
2
Zware metalen in zwevend stof
Naast enkele Europees vastgelegde streefwaarden inzake cadmium, nikkel en arseen
(streefwaarden waaraan zoveel mogelijk moet voldaan worden na 2012) kan nog melding
gemaakt worden van grenswaarden opgenomen in Vlarem-II en van internationaal
gehanteerde doelstellingen. Deze laatste hebben betrekking op de totale fracties terwijl de
Europees vastgelegde doelstellingen voor cadmium, nikkel en arseen enkel betrekking
hebben op de PM10 fractie.
Tabel 26
Jaargemiddelde grens- en streefwaarden inzake zware metalen in omgevingslucht,
uitgedrukt in µg/m³
Grenswaarde
Europese
Vlarem-II
streefwaarde
lood
0,5
cadmium
0,03
WGO doelstelling
0,5
0,005
0,005
nikkel
0,020
0,0025
arseen
0,006
0,00066
kwik
1
vanadium
1
mangaan
0,15
Chroom VI
1
1
0,0025
: als maximaal daggemiddelde
Doelstellingen inzake zure depositie
Doelstellingen inzake zure depositie worden afgeleid uit beleidsdoelstellingen zoals
opgenomen in verschillende VMM rapporten en streefwaarden opgenomen in Vlarem-II.
Tabel 27
Totale
verzurin
g
Beleidsdoelstellingen
jaarrapporten)
in
Zeq/ha.jaar
voor
verzurende
Middellangetermijndoelstell
ing (2010)
Langetermijndoelstelli
ng 1 * (2030)
2770
1400
depositie
(bron:
VMM
Langetermijndoelstelli
ng 2 ** (2030)
300 à 700
* Lange termijnsdoelstelling 1: voor de meeste bio-ecosystemen (Mina-plan 3, 2004);
TECHNUM
Bijlagen
179
**
Lange termijnsdoelstelling 2: voor verzuringsgevoelige gebieden, zoals heide op zandgronden en kalkarme
vennen;
Vlarem-II streefwaarden verzurende depositie:
Doelstellingen NH3 immissies
Inzake NH3 liggen geen wettelijke doelstellingen vast. Er kan gerefereerd worden naar een
jaargemiddelde doelstelling van 8 µg/m³ die zowel door WGO als VMM gehanteerd wordt in
het kader van bescherming van ecosystemen.
Doelstellingen VOS immissies
Inzake specifieke VOS bestaan er weinig wettelijk vastgelegde luchtkwaliteitsdoelstellingen.
Er is evenmin een doelstelling voor VOS totaal.
Enkel voor benzeen wordt op Europees en Vlaams niveau een grenswaarde opgelegd.
Voor enkele specifieke VOS kan wel verwezen worden naar de doelstellingen zoals
vastgelegd door de WGO.
Ook voor andere aromatische koolwaterstoffen zoals xylenen en ethylbenzeen kunnen
gelijkaardige doelstellingen voorop gesteld worden als deze voor tolueen. In principe zou
men ook de som van deze stoffen aan een dergelijk kader kunnen toetsen.
Dioxines
Inzake dioxines liggen geen wettelijke doelstellingen vast.
Voor de impactbeoordeling wordt gerefereerd naar de toetsingswaarden zoals gehanteerd
door VMM, welke afgeleid werden uit aanvaardbare dagelijkse innamedosissen. Dit zijn dus
geen wettelijk vastgelegde doelstellingen.
180
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Deze drempelwaarde gelden:


voor de som van dioxines en dioxineachtige PCB’s;
enkel in gebieden waar verhoogde deposities een impact op de gezondheid kunnen
hebben, namelijk agrarische gebieden en woonzones.
Opmerkingen:


Deze drempelwaarden hebben geen wettelijk karakter maar laten de VMM toe om
de gemeten deposities te beoordelen en te beslissen welke regio’s extra aandacht
verdienen.
bij toetsingskaders die vroeger werden gebruikt, werd geen rekening gehouden met
dioxineachtige PCB’s.
Emissiedoelstellingen
Broeikasgassen
Het Kyoto Protocol vormt de basis van het beleid waarbij emissiedoelstellingen worden
vastgelegd voor broeikasgassen voor de verschillende contractsluitende landen. Binnen dit
protocol engageerde België zich tot een emissiereductie van gemiddeld 7,5% in de periode
2008 – 2012 ten opzichte van het referentiejaar 1990. De verdeling tussen de verschillende
gewesten werd in maart 2004 vastgelegd. Vlaanderen moet hierbij 5,2% broeikasgassen
reduceren ten opzichte van 1990, Wallonië 7,5%.
In een studie die door VITO werd uitgevoerd, werd de uitstoot door de sector verkeer en
vervoer in 2020 op 15 miljoen CO2 equivalenten berekend. Dit is 2% minder dan in 2000. De
niet meegerekende CO2 emissie van de biobrandstoffen (CO2 neutraal verondersteld) zouden
tegen 2020 voor een aanzienlijke daling in CO 2 equivalenten moeten zorgen.
Niet-broeikasgassen
Emissie van verzurende en ozonvormende componenten
Teneinde verzuring en ozonvorming tegen te gaan, worden zowel op internationaal,
Europees als regionaal niveau emissiedoelstellingen vastgelegd.
Op internationaal niveau worden, via het Göteborg Protocol (27) (1999), een aantal
afspraken gemaakt waarbij reductiedoelstellingen worden vooropgesteld ter vermindering
27
Het Protocol van Göteborg betreft het “Protocol van het Verdrag over grensoverschrijdende luchtverontreiniging van verzuring, eutrofiëring en
ozon in de omgevingslucht. In februari 2000 werd dit protocol door België ondertekend.
TECHNUM
Bijlagen
181
van verzuring, eutrofiëring (vermesting) en vorming van ozon, meer bepaald voor de
uitstoot van de verontreinigingsparameters SO2, NOx, NH3 en VOS.
De meer recente Europese richtlijn (NEC (28)-richtlijn 2001/81/EG) legt striktere reducties
op waardoor tegen 2010 een vermindering moet gehaald worden voor de parameters SO 2,
NOx, NH3 en VOS.
De NEC-richtlijn legt voor het jaar 2010 nationale emissieplafonds vast voor de verschillende
lidstaten evenals tussentijdse milieudoelstellingen voor de Europese Gemeenschap in zijn
geheel. In België werden de nationaal toegekende plafonds over de verschillende gewesten
verdeeld. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de conform de NECrichtlijn en de door LNE vooropgestelde emissiedoelstellingen voor Vlaanderen evenals de
richtinggevende emissiedoelstellingen uit het Milieubeleidsplan 2003-2007 (MBP 2003–
2007).
Tabel 28
In
kton/jaar
SO2
Emissiedoelstellingen 2010 vastgelegd overeenkomstig de NEC-richtlijn
Emissiedoelstelling voor
Vlaanderen, excl. transport
65.8
NOx
58.3
NH3
45
NM-VOS
70,9
Emissiedoelstelling niet
stationaire bronnen (o.a.
transport en off-road)
voor België
Emissiedoelstelling 2010
transportsector in
Vlaanderen - Aminal 2004
2
1,25
68
42,67
-
35.6
20,96
Voornamelijk inzake VOS en NOx werd lang de haalbaarheid van de doelstelling 2010 in
vraag gesteld, maar uiteindelijk blijken de emissies voor 2010 hieraan wel te voldoen
(hoogste waarschijnlijk mede omwille van de economische crisis). De haalbaarheid van het
emissieplafond inzake SO2 wordt niet in vraag gesteld. Deze emissieplafonds blijven
uiteraard ook in de toekomst van kracht.
Gezien de te verwachten aanscherping van de doelstellingen tegen 2020 kan dan ook
gesteld worden dat ongeacht het voldoen aan de doelstelling 2010 er bijkomend dient
gestreefd te worden naar verdere verlaging van de emissies. Bij de aanscherping worden
ook plafonds inzake fijn stof verwacht.
In dit opzicht kan verwezen worden naar de recent goedgekeurde herziening van het
Protocol van Göteborg. De verlaagde plafonds die hier afgesproken werden zullen normaal
gezien geïntegreerd worden bij de herziening van de NEC.
De reductiedoelstellingen voor België worden in onderstaande tabel gegeven. Deze
doelstellingen zijn geformuleerd als procentuele reducties ten opzichte van 2005, wat
betekent dat de absolute doelstelling voor 2020 (in kton) wijzigt bij een aanpassing van de
geïnventariseerde emissies voor 2005 (ook emissies van historische jaren worden regelmatig
bijgesteld). In de tabel hieronder worden de emissies voor het jaar 2005 vermeld en de
resulterende absolute doelstellingen voor 2020.
28
182
NEC: National Emission Ceiling of Nationale Emissie Maxima (NEM).
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Tabel 29
Reductiedoelstellingen voor België cfr herziening Protocol van Göteborg (2012)
Reductiedoelstelling
2020 t.o.v. 2005
Emissie 2005 (kton)
Doelstelling
(kton)
NOx
41%
291,0
171,7
SO2
43%
145,2
82,8
PM2,5
20%
24,4
19,5
VOS
21%
142,7
112,7
NH3
2%
71,3
69,9
2020
Ter voorbereiding van de goedkeuring van het gewijzigde protocol werd met een beslissing
van de Interministeriële Conferentie Leefmilieu (d.d. 27/04/2012) ook een verdeling van de
emissiereductiedoelstellingen over de drie gewesten afgesproken.
Tabel 30
2020
Emissieplafonds cfr herziening Protocol van Göteborg (2012)
Vlaanderen
Brussel
Wallonië
België
België
Stationair
Stationair
Stationair
Transport
Totaal
(kton)
TECHNUM
(kton)
(kton)
(kton)
(kton)
NOx
56,9
2,3
43,0
68,0
170,2
SO2
44,5
2,0
25,7
1,0
73,2
PM2,5
6,7
0,2
5,8
5,0
17,7
VOS
63,5
4,0
29,6
15,0
112,1
NH3
41,2
0
24,9
1,0
67,1
Bijlagen
183
Bijlage 2.
Nota over de bepaling van de meetpunten en de
uitvoeringsmodaliteiten bij de geluidsmetingen.
Onderwerp
Het doel van de MER-discipline geluid is na te gaan in hoeverre de exploitatiefase van het
multifunctioneel complex, i.c. geluidsbelasting, de huidige omgeving zal beïnvloeden. Eén
van de indicatoren met betrekking tot de huidige leefbaarheid, betreft het geluidsniveau dat
toekomt aan geluidsgevoelige receptor mens. De bepaling van de bestaande
geluidsbelasting in het studiegebied geschiedt aan de hand van geluidsmetingen ter plaatse
van enkele receptoren binnen de potentiële beïnvloedingssfeer tot het projectgebied, zoals
reeds vermeld in het kennisgevingsdossier. Het projectgebied is omgeven door enkele
uitgestrekte woonzones waarbinnen de menselijke receptoren woonachtig zijn. In
Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden deze afgebakend door
voornamelijk het bestemmingsgebied ‘woongebied’.
Op Kaarten 4 en 5 wordt de ligging weergegeven van de woongebieden rondom het
multifunctioneel complex, deels gelegen in Vlaanderen en deels in het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest.
In deze nota worden de uitvoeringsmodaliteiten voorgelegd ter bepaling van de methodiek
en de meetplaatsen voor de plaatselijke geluidsinventarisatie binnen de potentiële
beïnvloedingszone van het multifunctioneel complex en langsheen de verkeersafwikkelingswegen van en naar de parkeerzones op de site.
Methodiek
Voor de inventarisatie van het geluidsklimaat binnen het studiegebied worden
oordeelkundige meetplaatsen gedefinieerd aan de eerstelijnsbebouwing in de nabije
omgeving van het multifunctioneel complex en langs de verkeersafwikkelingswegen waar
potentiële geluidsimpacten worden verwacht.
De metingen op Vlaams grondgebied worden uitgevoerd overeenkomstig VLAREM II, Bijlage
4.5.1. ‘Meetmethode en meetomstandigheden voor het omgevingsgeluid’.
De metingen op Brussels grondgebied worden uitgevoerd overeenkomstig het besluit van de
Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot vaststelling van de controlemethode en
omstandigheden voor geluidsmetingen.
Tijdens de metingen worden de volgende gegevens verzameld:
 De waarden van LAeq,dag, LAeq,avond en LAeq,nacht
 De waarden Lden van het etmaal
 De statistische analyse van de geregistreerde signalen ter bepaling van de
waarden van minstens LA1,1h, LA5,1h, LA10,1h, LA50,1h, LA90,1h, LA95,1h en
LAeq,1h voor elk uur van het etmaal. Die waarden worden grafisch en in tabelvorm
weergegeven
 Tijdens de metingen worden de meteo-gegevens van het nabijgelegen
weersstation van Ukkel gebruikt, waarbij het geluid onder gelijkwaardige
TECHNUM
Bijlagen
185
omstandigheden wordt bepaald per hoofdwindrichting als het gemiddelde van de
uurlijkse waarden voor elke beoordelingsperiode (dag, avond, nacht). Hiermee
wordt een beschrijving gegeven van de impact van de opgemeten
hoofdwindrichtingen op het plaatselijk geluidsniveau. De windafhankelijke analyse
wordt doorgevoerd voor het equivalent geluidsniveau (LAeq,1h) en de indicator
voor het achtergrondgeluidsniveau (LA95,1h).
Vergelijking van de meetwaarden met de drempelwaarden in de Vlaamse wetgeving.
Van de gemeten LA95,1h-waarden in de meetpunten op Vlaams grondgebied wordt zowel
voor de dag, avond als de nacht het Vlarem-gemiddelde berekend en getoetst aan de
milieukwaliteitsnormen van Vlarem II. Het doel hiervan is na te gaan in hoeverre de
milieukwaliteit (omgevingsgeluid) in de huidige omgeving beter of slechter is dan de
leefbaarheidscriteria met betrekking tot geluid. De waarden die zijn uitgedrukt voor een
periode van 8 uur, werden nog niet getransporteerd om overeen te stemmen met de
indicatoren en uurvakken van de Europese richtlijn (dag: 07-19h; avond: 19-23h; nacht: 2307h).
Voor de meetplaatsen waar het omgevingsgeluid wordt bepaald door het huidig wegverkeer
worden de meetresultaten van het omgevingsgeluid eveneens getoetst aan de Vlaamse
geluidsbeheersende criteria voor wegverkeersgeluid, namelijk de gedifferentieerde
referentiewaarden voor wegverkeersgeluid, opgenomen in de consensustekst
Milieukwaliteitsnormen Omgevingslawaai (Vlaamse Overheid-dept. LNE). Die toetsingscriteria
worden eveneens geadviseerd vanuit het geactualiseerd MER richtlijnenboek voor de
discipline geluid en trillingen. Deze referentiewaarden werden bepaald om overeen te
stemmen met de indicatoren en uurvakken van de Europese richtlijn.
Vergelijking van de meetwaarden met de drempelwaarden in de Brussels Hoofdstedelijke
wetgeving.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bepaalde interventiedrempels voor het globale
omgevingsgeluid. Bij een overschrijding van deze drempels wordt de akoestische situatie
voor de inwoners volstrekt onduldbaar beschouwd. De oorspronkelijke waarden die waren
uitgedrukt voor een periode van 8 uur, werden getransporteerd om overeen te stemmen
met de indicatoren en uurvakken van de Europese richtlijn (dag: 07-19h; avond: 19-23h;
nacht: 23-07h).
186
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
Meetplaatsen
In discrete meetplaatsen wordt het huidig geluidsniveau via kortlopende en langlopende
geluidsmetingen bemonsterd. De meetplaatsen worden in aantal en lokatie zodanig gekozen
dat een representatieve indicatie ontstaat van de bestaande geluidsbelasting rondom het
projectgebied.
Binnen elke omliggende woonzone wordt minstens één langlopende geluidsmeting
gecombineerd met meerdere kortlopende geluidsmetingen. Het aantal meetpunten is daarbij
afhankelijk van de variatie in geluidsbelasting dat men kan verwachten binnen de woonzone.
Variaties in geluidsbelasting worden bekomen door de ligging en afstand van belangrijke
geluidsbronnen (i.c. verkeerswegen) in de nabijheid van de woningen.
De inventarisatie van de woonzones betreffen:

Zone ‘Treft-Gentsestraat’ [T]
(Vlaams grondgebied)

Zone ‘Romeinsesteenweg’ [R]
(Vlaams grondgebied)
(Brussels grondgebied)

Zone ‘Panoramastraat’ [P]
(Vlaams grondgebied)
Ligging meetplaats (langlopende geluidsmeting LD en kortlopende
geluidsmeting KD)
ZONE ‘Treft-Gentsestraat’
KD-T 2
KD-T 1
LD-T 1
o
o
o
TECHNUM
LD-T 1: nabij de achtergevel van de woning, centraal gelegen in de lintbebouwing
aan de Treft.
KD-T 1: ter hoogte van de achtergevel van de noordelijk gelegen woningen in de
lintbebouwing.
KD-T 2: op de hoek van de Treft met de Gentsestraat, in de nabijheid van de eerste
woning van de lintbebouwing aan de Gentsestraat.
Bijlagen
187
ZONE ‘Romeinsesteenweg’
LD-R 1
KD-R 1
KD-R 2
LD-R 2
LD-R 3
o
o
o
o
o
188
LD-R 1: nabij de achtergevel van de woning, centraal gelegen in de lintbebouwing
aan de Romeinsesteenweg. [VLAAMS GRONDGEBIED]
LD-R 2: nabij de voorgevel van de woning, centraal gelegen in de lintbebouwing
aan de Romeinsesteenweg. [VLAAMS GRONDGEBIED]
LD-R 3: nabij de voorgevel van de woning, gelegen in de lintbebouwing aan de
Romeinsesteenweg ten westen van de aansluiting met de op- en afrit van de R0.
[BRUSSELS GRONDGEBIED]
KD-R 1: ter hoogte van de voorgevel van de woning, gelegen in de lintbebouwing
aan de Romeinsesteenweg ten oosten van de aansluiting met de op- en afrit van de
R0. [BRUSSELS GRONDGEBIED]
KD-R 2: ter hoogte van de achtertuin van de woning gelegen aan de aansluiting
van de noordelijke op- en afrit van de R0 met de Romeinsesteenweg. [VLAAMS
GRONDGEBIED]
Project-MER voor het Eurostadium Brussels
ZONE ‘Panoramastraat’
LD-P 2
KD-P 2
KD-P 1
LD-P 1
o
o
o
o
LD-P 1: nabij de achtergevel van de woning, centraal gelegen in de lintbebouwing
aan de Panoramastraat.
LD-P 2: nabij de achtergevel van de woning, centraal gelegen voor de wooncluster
Panoramastraat/Jan Vander Vekenstraat/Leesbeekstaat; nabij de noordelijke op- en
afrit van de R0.
KD-P 1: ter hoogte van de achtertuin van de noordelijk gelegen woningen in de
lintbebouwing aan de Panoramastraat.
KD-P 2: ter hoogte van de voorgevel van de zuidelijk gelegen woningen voor de
wooncluster Panoramastraat/Jan Vander Vekenstraat/Leesbeekstraat.
Meetduur
Langlopende geluidsmeting:
Een voldoende lange meetduur zorgt voor een representatieve weergave van de gemiddelde
geluidsbelasting zodat occasionele effecten worden uitgevlakt in de gemiddelde
geluidswaarden. Voor de langlopende geluidsmeting wordt een meetduur van 1 week (: 5
werkdagen en 2 weekenddagen) vooropgesteld.
Kortlopende geluidsmeting:
Een korte meetduur zorgt voor een indicatieve weergave van de geluidsbelasting in een
bepaalde periode van het etmaal. Voor de kortlopende geluidsmeting wordt een meetduur
van 15 minuten binnen de dagperiode (7u-19u) en buiten de spitsuren voorgesteld.
TECHNUM
Bijlagen
189